რედაქტორის რჩევით
,,სამმხრივი" და ,,ხუთმხრივი" საკრავები გორის მუზეუმში
გორის ისტორიულ-ეთნოგრაფიულ მუზეუმში არაერთი საინტერესო ექსპონატი
ინახე, მათ შორის აღსანიშნავია სამმხრივი და ხუთმხრივი მუსიკალური
საკრავები, რომლებზეც მუზეუმის მეცნიერ-თანამშრომელი ნათია ბერუაშვილი
გვიყვება:
,,სამმხრივი ფანდური - ჩვეულებრივი ფანდურისგან განსხვავდება იმით რომ სამივე მხარეს სიმები აქვს გაწყობილი და მუსიკოსს სამივე მხარეს შეეძლო დაეკრა. შექმნილია ვინმე ალექსანდრე შენგელაიას მიერ, რომელიც გორელი ოსტატი გახლდათ. შემოსულობათა წიგნში ვკითხულობთ, რომ ალექსანდრე შენგელაიამ 1947 წლის 25 დეკემბერს თვითონ შემოიტანა მუზეუმში ეს საკრავები. სამწუხაროდ, ამ პიროვნების შესახებ მეტი ცნობები არ გვაქვს.
ერთ-ერთი ისტორია ფანდურის შესახებ ასეთია: როდესაც მუსიკოსი მიდიოდა დღესასწაულზე ადამიანების განწყობის ასამაღლებლად და დაკვრის სანაცვლოდ მსმენელისგან თანხას იღებდა, თუ სიმი გაუწყდებოდა, მსმენელს კარგავდა, სანამ არ გააკეთებდა ან არ გადააბამდა სიმს. ამიტომ სამმხრივის შემთხვევაში სწრაფად შეეძლო მოეტრიალებინა მეორე მხარეს და ისევ გაეგრძელებინა დაკვრა.
არსებობს მეორე ვერსიაც: ცნობილია, რომ მუსიკაში არსებობს ტენორი, ბარიტონი, ბანი და სიმებიც თითოეულ მხარეზე შესაბამისად იყო დაჭიმული. სამივე ხმა ერთდროულად თუ არ მღეროდა და ვთქვათ ბანი იწყებდა, მაშინ მუსიკოსიც შესაფერისად ატრიალებდა საკრავს.
მუზეუმში ინახევა, ასევე, ხუთმხრივი მუსიკალური საკრავი. მასზე გამოკვეთილია, როგორც ქართული ხალხური საკრავები ისე მსოფლიოს სხვადასხვა კულტურისა.
,,მაგალითად, მასზე არის, როგორც გიტარა და მანდოლინა(იტალიური ხალხური საკრავი) ასევე, სამი ფანდური. ეს მთლიანი საკრავი ერთი ხისგან არის შექმნილი. აკუსტიკა დაცულია. თითოეული საკრავი შესაფერისად ჟღერს, როგორც თითოეული ცალ-ცალკე აქვს. ესეც შენგელაიას მიერ არის შექმნილი. მსგავსი საკრავების დამზადება უშუალოდ ხდებოდა კაკლის, თუთის ან ჭერმის ხისგან. აქ წარმოდგენილი საკრავები კი სავარაუდოდ კაკლის ხისგანაა დამზადებული." - ამბობს ნათია ბერუაშვილი.
იხ. ამავე თემაზე:
გამორჩეული ექსპონატები გორის ეთნოგრაფიულ მუზეუმში
,,სამმხრივი ფანდური - ჩვეულებრივი ფანდურისგან განსხვავდება იმით რომ სამივე მხარეს სიმები აქვს გაწყობილი და მუსიკოსს სამივე მხარეს შეეძლო დაეკრა. შექმნილია ვინმე ალექსანდრე შენგელაიას მიერ, რომელიც გორელი ოსტატი გახლდათ. შემოსულობათა წიგნში ვკითხულობთ, რომ ალექსანდრე შენგელაიამ 1947 წლის 25 დეკემბერს თვითონ შემოიტანა მუზეუმში ეს საკრავები. სამწუხაროდ, ამ პიროვნების შესახებ მეტი ცნობები არ გვაქვს.
ერთ-ერთი ისტორია ფანდურის შესახებ ასეთია: როდესაც მუსიკოსი მიდიოდა დღესასწაულზე ადამიანების განწყობის ასამაღლებლად და დაკვრის სანაცვლოდ მსმენელისგან თანხას იღებდა, თუ სიმი გაუწყდებოდა, მსმენელს კარგავდა, სანამ არ გააკეთებდა ან არ გადააბამდა სიმს. ამიტომ სამმხრივის შემთხვევაში სწრაფად შეეძლო მოეტრიალებინა მეორე მხარეს და ისევ გაეგრძელებინა დაკვრა.
არსებობს მეორე ვერსიაც: ცნობილია, რომ მუსიკაში არსებობს ტენორი, ბარიტონი, ბანი და სიმებიც თითოეულ მხარეზე შესაბამისად იყო დაჭიმული. სამივე ხმა ერთდროულად თუ არ მღეროდა და ვთქვათ ბანი იწყებდა, მაშინ მუსიკოსიც შესაფერისად ატრიალებდა საკრავს.
მუზეუმში ინახევა, ასევე, ხუთმხრივი მუსიკალური საკრავი. მასზე გამოკვეთილია, როგორც ქართული ხალხური საკრავები ისე მსოფლიოს სხვადასხვა კულტურისა.
,,მაგალითად, მასზე არის, როგორც გიტარა და მანდოლინა(იტალიური ხალხური საკრავი) ასევე, სამი ფანდური. ეს მთლიანი საკრავი ერთი ხისგან არის შექმნილი. აკუსტიკა დაცულია. თითოეული საკრავი შესაფერისად ჟღერს, როგორც თითოეული ცალ-ცალკე აქვს. ესეც შენგელაიას მიერ არის შექმნილი. მსგავსი საკრავების დამზადება უშუალოდ ხდებოდა კაკლის, თუთის ან ჭერმის ხისგან. აქ წარმოდგენილი საკრავები კი სავარაუდოდ კაკლის ხისგანაა დამზადებული." - ამბობს ნათია ბერუაშვილი.
იხ. ამავე თემაზე:
გამორჩეული ექსპონატები გორის ეთნოგრაფიულ მუზეუმში
ამავე კატეგორიაში
მიგვაჩნია, რომ გუშინდელ დღეს მომხდარი ძალადობა სახიფათო
პრეცედენტია, რომელიც ახალისებს
ბეღელურის დაკავება იმ დროს მოხდა, როდესაც 16 წლის ასაკში
გარდაცვლილი ძმის საფლავს აწესრიგებდა.
შს სამინისტროს ცნობით, გამოძიება საქართველოს სისხლის სამართლის
კოდექსის 276-ე მუხლის
დაიღუპა 31 წლის ქალი. მისი მცირეწლოვანი შვილი კი გორის ჰოსპიტალში
გადაიყვანეს.
სამედიცინო უნივერსიტეტის სტუდენტი ნიკოლოზ კატაპარიაშვილი
ვიდეორეპორტაჟი
ერთ-ერთ მიკროავტობუსში გაუგებრობა მოხდა. იქ სადაც საბავშვო ბაღების
გაერთიანების
,,აქ ჩემი ცხოვრება როგორია? ახალ წელს ავადმყოფი კაცი მარტო ვხვდები.
დილით
,,2003 წელი, 6 ივნისი, ოქიანში თოვლი მოვიდა", კიდევ ,,2001 წელი, 4
ივნისი, ტამის მთაზე თოვლი მოვიდა"..
გადაბრუნებული ტრაქტორი მეორე ტრაქტორით გაასწორეს, მძღოლი ფანჯრიდან
თოვლში გადმოვარდა.
გასული თვის პოპულარული სიახლეები
მოცემული ვებ გვერდი „ჯუმლას" ძრავზე შექმნილი უნივერსალური კონტენტის მენეჯმენტის სისტემის (CMS) ნაწილია. ის USAID-ის მიერ დაფინანსებული პროგრამის "მედია გამჭვირვალე და ანგარიშვალდებული მმართველობისთვის" (M-TAG) მეშვეობით შეიქმნა, რომელსაც „კვლევისა და გაცვლების საერთაშორისო საბჭო" (IREX) ახორციელებს. ამ ვებ საიტზე გამოქვეყნებული კონტენტი მთლიანად ავტორების პასუხისმგებლობაა და ის არ გამოხატავს USAID-ისა და IREX-ის პოზიციას.
This web page is part of Joomla based universal CMS system, which was developed through the USAID funded Media for Transparent and Accountable Governance (MTAG) program, implemented by IREX. The content provided through this web-site is the sole responsibility of the authors and does not reflect the position of USAID or IREX.
ავტორის/ავტორების მიერ საინფორმაციო მასალაში გამოთქმული მოსაზრება შესაძლოა არ გამოხატავდეს "საქართველოს ღია საზოგადოების ფონდის" პოზიციას. შესაბამისად, ფონდი არ არის პასუხისმგებელი მასალის შინაარსზე.
სტატიის გამოყენების პირობები