გია ფერაძე - დაბრუნება

Page 1

1


iliko

feraZe

gia feraZe

-

dabruneba

realuri kinozRapari (oTxi mogoneba)

2015

2


Sinaarsi

I

Sewyvetili ankanakeba

7

II

ilo midis paemanze

33

III

iakutia – paemani

53

IV

krasnoiarskis gastroli

73

V

patara gias dabruneba

86

3


4


Sesavlis magier (maTTvis vinc ar icnobda gia feraZes)

gia feraZe - ufrosi Taobis warmomadgenlebs kargad axsovT simpatiuri, maRali, moxdenili, mudam momRimari Tbiliseli. mas yvelasTvis mzad hqonda raime xumroba, axali anegdoti, oxunjobebs igi Tavad igonebda, romelic meore dRes mTel qalaqs moedeboda... gia iyo mravalmxrivi pirovneba: iyo niWieri msaxiobi. TeatrSi da yofili sabWoTa kavSiris kinostudiebSi naTamaSebi aqvs 40-ze meti roli. igi yvelas uyvarda, ganurCevlad sqesisa da asakisa, dawyebuli: megobrebis Svilebidan, damTavrebuli masze bevrad ufrosi TaobiT, romlebsac gia yvelas, maT axlo megobrad miaCndaT. igi araCveulebrivad TamaSobda fexburTs, iyo patara moednebis namdvili bombardiri, gundi misi monawileobiT yovelTvis igebda niZlavs (ara Tanxas, ufro xSirad luds da xinkals), araCveulebrivad cekvavda. dakvra arasdros uswavlia da pianinoze jazur kompoziciebsac asrulebda, werda leqsebs, mis leqsebze Seqmnil simRerebs cnobili momRerlebi mRerian dRemde... xolo xelsaxocze dawerili eqspromtebi bevr ojaxSia kidev Semonaxuli... gia feraZem rusTavelis TeatrTan erTad moiara msoflios 14 qveyana da gastrolebze yovelTvis yvelas yuradRebis centrSi iyo. aseve bevri megobari SeiZina “mosfilmSi”, “lenfilmSi”, “dovJenkos” da “odesis” kinostudiebSi gadaRebebis dros. axalgazrda Taoba ki mas icnobs televiziidan. “kavkasiuri carcis wreSi” giam kasrSi Seqmna iosebis dauviwyari saxe, xolo “araseriozul kacs” da “axalgazrda kompozitoris mogzaurobas” misi monawileobiT, xSirad uCveneben sxvadasxva qarTuli telearxebi. igi didi xniT erT adgilas ver Cerdeboda, albaT amitomac, misi xanmokle cxovrebis manZilze man samjer Seqmna ojaxi da aq TbilisSi 3 Svili datova. xolo, rodesac muxanaTma bedma umuxTla da Tavs saSineli tragedia daatexa, cixeSi moxvedrils kidev erTi Svili aRmoaCnda, romelic ruseTSi, misi erT erTi ukanaskneli gastrolis Semdeg daibada da romelic misi gardacvalebis mere, me aRmovaCine da TbilisSi Camoviyvane dedasTan erTad. amis Sesaxeb bevrma araferi icis da swored amitom

5


gTavazobT kinomoTxrobas gias cxovrebis naklebad cnobil periodze. ratom kinomoTxroba? imitom rom es kino me ukve erTxel nanaxi da gancdili maqvs. am moTxrobaSi TiTqmis yvelaferi realurad moxda, personaJebic realuria, amitom maTi literaturuli aRweris magier Cemi da gias mogobrebis fotoebia CarTuli. am kinomoTxrobis gamoqveyneba gadamawyvetia socialur qselSi gavrcelebuli leqsis warmatebam, romelsac 1000-ze meti gamoxmaureba mohyva. es leqsi, gias leqsebis motivebze, Cemma megobarma Tamaz tyemalaZem Seqmna. Tamazi, rom uniWieresi literatori da Jurnalistia, es yvelas kargad moexseneba. igi iyo gias leqsebis krebulis redaqtori. es leqsebi me vladimiridan, iakutiidan, maxaCyalidan, SuSadan, wulukiZidan, rusTavidan, sxvadasxva cixis paemnebidan Camomqonda. gisosebSi Caketil gias, leqsebSi gadahqonda misi udidesi sevda da dakarguli siyvaruli. aseTi leqsebiT sul 30-mde saerTo rveuli dagrovda. leqsebi Tamazma SearCia, redaqtireba gaukeTa da me pirvelad 1997 wels gamoveci, romelsac gias anderZiT “sevdis krebuli” davarqvi. Semdgom 2014 w. gamomcemloba “inteleqtma” xelmeored gamosca da igi dResac iyideba “biblusis” maRaziebSi, Cems mier giaze daweril wignTan erTad “me, babua-bebiebi, deda-mama da gia feraZe”. maS ase! visac ainteresebs gia feraZis cxovrebis bolo wlebi: sasamarTlo, patimroba, avadmyofoba, tanjva, gardacvaleba da Semdeg misi Svilis-gia kuzubov-feraZis samaris akademiuri Teatris axalgazrda perspeqtiuli msaxiobis - mamis zusti aslis, aRmoCena da TbilisSi Camosvla, gTavazobT Cems bolo namuSevars: kinomoTxrobas “gia feraZe - dabruneba”, romelic ganvaTase, Cems sxva wignebTan erTad, Cem veb-gverdze: issuu.com/iliaperadze esaa linki. akrifeT da pirdapir SexvalT am gverdze, waikiTxeT da SemexmianeT! me scenaristi ara var da Zalian maintersebs Tqveni azri megobrebo!

6


ankanakeba – gabmuli lxini, uwyveti zeimi sulxan-sabas leqsikoni

I

Sewyvetili ankanakeba (oTxi mogoneba) sasamarTlo

(Sav/TeTri kadrebi)

Zveli kulturis saxlis darbazi. darbazs ekvris SuSabandi. darbazSi mowyobilia sasamarTlo, grZeli wiTelgadasafarebliani magidiT, mosamarTlis da mdivnisaTvis. ukan kedelze SevardnaZis suraTi. gverdze magidis perpendikularulad patara magidaa prokurorisTvis. prokuroris pirdapir calkea moajiriT SemoRobili sivrce gansasjelisaTvis. ukan gansasjelis Semosayvani karebia. gansasjelis win patara magidasTan zis advokati, da qaRaldebs arCevs. damswreebisaTvis ganTavsebuli skamebis rigi oradaa gayofili, SuaSi gasasvlelia. mimdebare SuSabandi da darbazi gaWedilia xalxiT. darbazSi ukana rigebSi da SuSabandSi ZiriTadad arian gias megobrebi, umetesoba fexze dgas da jguf-jgufad elodebian sasamarTlos. xolo wina rigebSi gamosaCen adgilas sxedan gardacvlili colis “koketi Wirisuflebi”, daxatuli daqalebi, ufro seiris sayureblad da gias nervebis mosaSlelad mosulebi. Savi mini kabebiT, Savi gazis TavsafariT, dekolteebiT, JvaCkebis energiuli ReWviT. maT Soris gansakuTrebul yuradRebas iqceven orni, kargad daxatuldazmanuli-Caminikabebuli: priala da koSka, romlebic demonstratiulad gamwarebuli ReWaven “JvaCkas” da Woraoben. fanjarasTan sxedan, Tan malulad ewevian.

7


badrags Semoyavs gauparsavi, uZilobiT datanjuli saxiT, patimari gia feraZe, xelebi zurgze aqvs borkilebiT Sekruli, Semosvlisas borkilebs xsnian. gia ikavebs adgils SemoRobil sivrceSi. aqeT-iqiT badragi ujdeba. darbazSi CoCqoli imatebs, yvela giasaa miCerebuli. Semodis sasamarTlos mdivani saqaRaldeebiT xelSi. igi maT magidaze alagebs, cota xanSi wamodgeba da xmamaRla ambobs: -yuradReba! gTxovT adgeT. sasamarTlo mobrZandeba! ukana karidan Semodis mosamarTle. mosamarTle maRali, gamxdari, partiuli funqcioneriqurcikiviT SeSinebuli, nerviuli tipia, prokurori, romelic ukve darbazSi zis, Casuqebuli uTmo, usulgulo arseba (CaquCa, oTxkuTxa TaviT), etyoba ufrosebis nebismieri survilis amsrulebelia. sasamarTlos darbazSi CoCqolia. Zmakacebi kocnas ugzavnian da JestebiT esalmebian gias. aniSneben, rom gamagrdes. Tavmjdomare magidaze CaquCs abraxunebs -siwynare! siwynare! sasamarTlo sxdomas gaxsnilad vacxadeb. ixileba saqme ganzrax mkvlelobis braldebiT, danaSauli gaTvaliswinebuli saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 105 muxliT“... teqsti grZeldeba... gadafarva gias da publikis msxvili planebiT.

8


mosamarTle ixedeba braldebulisken da mimarTavs braldebuls (arkvevs braldebuli vinaobas): --braldebuli feraZe gia,(pauza, aq braldebuli fexze dgeba) dabadebuli 1948 wlis 20 aprils, qalaq TbilisSi braldebuli Tavs uxris Tanxmobis niSnad... Tqven bralad gedebaT Tqveni meuRlis irina miqaZis ganzrax mkvleloba, danaSauli gaTvaliwinebuli saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 105 muxliT, romelic isjeba Tavisuflebis aRkveTiT, vadiT Svididan TxuTmet wlamde an sasjelis umaRlesi zomiT - daxvretiT. (darbazs guguni gadauvlis. pauzis Semdeg ganagrZobs) - xom ar hqonia adgili Tqvens wamebas an Tqvens mimarT arahumanur mopyrobas? -braldebuli Tavdaxrili pasuxobs aras! -sityva eZleva prokurors, mogvaxseneT braldebis arsi! prokurori dgeba, mravlismetyvelad Caaxvelebs da sabraldebo daskvnis kiTxvas iwyebs sityvebiT -„ pativcemul sasamarTlos movaxseneb rom a.w. 19 marts braldebuli gia feraZe..... (da ...midis danaSaulis aRwera da braldebis formulireba) (kadrebSi publikis reaqcia: Tavis gaqneva, sevdiani saxeebi, cremlebi da aS).. braldebuli zis gaunZrevlad...CaSterebia iataks, xan moixreba da xelebs eyrdnoba. iSviaTad amoaparebs mzeras darbazisken, metyveli sevdiani TvalebiT... prokurori amTavrebs kiTxvas: ”saqmis kvalifikaciaa ganzrax mkvleloba, damamZimebeli garemoebebiT, gaTvaliswinebuli saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 105 muxliT”.

9


darbazSi ayal-mayali matulobs gansakuTrebiT ukana rigebSi. braldebuli xelebs miidebs Tavze da TavCaqindruli zis. mosamarTle: siwynare! siwynare! darbazi nel nela wynardeba, -dacvas xom ara aqvs raime gancxadeba? -diax maqvs Tqveno aRmatebulebav! prokuroris mier warmodgenil braldebis formulirebas da miyenebul muxls dacva kategoriulad ar eTanxmeba! prokuraturam ar gaiTvaliswina dacvis mier warmodgenili saqmeSi arsebuli masalebi, iaraRis da balistikuri eqspertizis daskvnebi, braldebulis pirovneba, rom igi adre ar yofila nasamarTlebi, rom igi aris niWieri msaxiobi da naTamaSebi aqvs Teatrsa da kinoSi 40-mde roli... kadrSi sasamarTlos darbazi, damswreTa saxeebi. kamera uaxlovdeba gias saxes (msxvili plani) gadasvla... kadrSi Semodis ”kavkasiuri carcis wris” riTmuli musika: ”iyideT, iyideT rame”... fonze mayurebelTa aplodismentebi, kadrSi gias filmebis nawyvetebis dinamikuri montaJi: ”kavkasiuri carcis wridan” – gia kasrSi... ”araseriozuli kacidan”... ”gangaSidan”, ”moitaces Tamar qalidan.” filmis nawyvetebs Soris gias cxovrebiseuli kadrebi: gia rusTavelze – xvdeba megobrebs exvevian da anegdotebs ayolieben... gia sufraze WiqiT xelSi yveba sasacilo istorias, xalxi kvdeba siciliT da siyvaruliT Sescqerian... gias bavSvebi axvevian, kiserze ajdebian da eTamaSebian... gia xanSiSesul ufrosebs mowiwebiT esalmeba... gia konferansie scenaze raRacas yveba, xalxi icinis da aplodirebs... gia, mini moedanze fexburTs TamaSobs, ramdenime fintiT goli gaaqvs, mayurebeli aRfrTovanebuli taSs ukravs... gia kafeSi qaliSvilebTan cekvavs, partniors atrialebs, piruetebs asrulebs, mayureblebi aRfrTovanebuli Sehyureben,

10


gia gastrolebze: italiaSi, parizSi, saberZneTSi, germaniaSi qalaqis xedebis fonze, gia garSemortymuli megobari msaxiobebiT – darbazSi mayureblebis ovaciebi – avanscenaze gamosvla... kadrebi Tavdeba nawyvetidan ”axalgazrda kompozitoris mogzaurobidan,” rodesac gias cixeSi cemen da bolo kadri gias gauparsavi, gawamebuli saxe... (gadasvla) kvlav gias saxe, sasamarTlos darbazi, advokati amTavrebs gamosvlas: prokurorma ignorireba gaukeTa agreTve dacvis warmodgenil sxva masalebs, romlebic aseve araa gaTvaliswinebuli braldebis formulirebaSi da Cven vamtkicebT, rom moTxovnili sasjeli aris mikerZoebuli... es ar iyo gamzrax mkvleloba, aramed es aris ganzrax damZimebuli braldeba... mosamarTle (aCerebs)- dabrZandiT! Tqven aravin gekiTxebaT prokuraturis daskvnis Sefasebas! SegaxsenebT, rom saqmeSi devs ZiriTadi dawesebulebis, Teatris oficialuri daxasiaTeba, xelmowerili Teatris xelmZRvanelobis mier, romliTac, igi arc Tu ise dadebiTad xasiaTdeba. xSirad nasvami modioda speqtaklze - darbazSi CoCqoli matulobs. -siwynare! siwynare! Cven movismineT saqmis arsi da braldebis formulireba, dacvam gamoxata Tavisi damokidebuleba braldebisadmi, mdivans vTxov Semdegi sxdomisTvis uzrunvelyos mowmeebis gamoZaxeba. pirvel sxdomas daxurulad vacxadeb. Semdegi sxdoma gaimarTeba momaval kviraSi! mosamarTle abraxunebs magidaze CaquCs, dgeba, krefavs sabuTebs da gadis.

11


giaს adeben zurgze xelborkilebs da gahyavs badrags... sasamarTlos sxdomis mere… derefanSi dganan iliko da advokati portfeliT xelSi, igi aRelvebulia. iliko-batono oTar! ra iyo? ver gavige, ratom miuyena prokurorma ganzrax mkvlelobis muxli? advokati-ra vqna Cemo iliko! Senc xom ici ra rezonansuli saqmea es da Sen Zmas mTeli qalaqi icnobs. prokuraturam ar miiRo mTeli rigi Cemi mtkicebulebebi, pirovnebis sazogadoebrivi daxasiaTeba, amis garda CvenSi darCes da rogorc gavige mosamarTles yovel kviraSi ibareben zeda instanciebSi angariSis Casabareblad da saTanado miTiTebebis misacemad... amaT Cven veranairi simarTliT da mtkicebulebebiT ver movereviT... esaa qurdebis kanonebiT moqmedi sabWoTa samarTali, romelic ambobs: marTalia is, visac meti Zalufleba aqvs... koridoris boloSi badrags gamoyavs gia, „voronaSi“ Casasmelad. iliko swrafad mitrialdeba da gasZaxebs: -gia! magrad iyavi... cixe. kamera. narebidan dgebian patimrebi da gias egebebian. Sekrebis adgili - saerTo magidasTan e.w. “sxadniaki”. gia jdeba magidasTan, jibidan amoiRebs marlboros da debs magidaze. kolofidan iRebs sigarets, patimari 1 asanTs ukidebs. yvela TanagrZnobiT Sehyurebს gias.

12


patim.2 Caidnidan Cais usxams aluminis kaTxaSi da win daudebs. --dalie gia! Cefiria! ra muxli mogiyena prokurorma? gia (sevdianad) - 105! patimari - vax! egrec vicodi, magaTi deda vatire, aq sad aris ganzrax mkvleloba? gia Rrmad gaabolebs da yveba -eh Zmebo! ra gadavitane dRes... ver aRgiwerT. guSin xom mTeli Rame Tvali ar momixuWavs, sul sasamarTloze vfiqrobdi da amaze leqsic davwere da rasac vwer leqsSi, zustad yvelaferi erTi erTze daemTxva... mere wagakiTxebT da TiTon naxavT... sasamarTlos darbazSi rom SevyavdiT xelborkilebiT, guli Tu ar gamiskdeboda ar megona, iseTi baga-bugi gaudioda am oxers, albaT 200 mqonda pulsi... mere amdeni xnis unaxavi axloblebi erTad rom davinaxe, sul gadavirie, megona iqve movkvdebodi... wina rigebSi colis megobrebi isxdnen, zogi Cemi colis kabaSi da fexsacmelebSi iyo gamowyobili da fexi fexze gadadebuli cxvirwin mitrialebden, Cemi nervebis mosaSlelad... me raRa nervebis moSla mindoda, isedac cocxal mkvdari viyavi... darbazSi iSviaTad viyurebodi, publikas bundovnad vxedavdi, Tavbru mexveoda... avtoriteti: niCego brat! samoe straSnoe pozadi, rogorc ityvian... eg mamenti Cvenc gagvivlia... yvelaze didi saSineleba ukve gaiare... danarCeni miCvevis saqmea...

13


patim.3- ras izam giajan! Tavkontroli unda gauwio, Zlieri ojaxis siZe iyavi da Zlieradac mogawvebian... kaci xar da kacurad unda Sexvde yvelafers... gia iRebs jibidan 2 werils – sxdomis Sesvenebaze Cemebma, badragi moTafles da moaxerxes zogierTi werilis gadmocema... es jemal Senma Svilma gamomatana, kargi biWia, RmerTma gagizardos – jemali mivardeba gias da xarbad xsnis werils... es avTo Sen - meuRle gavicani, Zalian dardobs Senze... es sigaretebi ki Cemma Zmam gamogigzavnaT... jibeebidan iRebs kolofebs და urigebs patimrebs... patimrebi magidasTan sigarets ewevian... Cais svamen da saubroben... nel-nela yvela wveba dasaZineblad da Rame patara naTuris Suqze, gia magidas uzis marto da leqss wers. romelic fonad miyveba montaJis kadrebs. dRes sasamarTlos winaSe warsdga Zveli artisti gia feraZe. dRes viTamaSe mTavari roli braldebulT skamze, ara scenaze. rac me scenaze miTamaSia yvela rolisgan gansxvavdeboda scenaze tirils ver vaxerxebdi, dRes Tvalze cremli ar Cerdeboda... იq yvela Seni daqali ijda, mindoda vinme rom momeZebna, visTanac erTad viyaviT mudam, Senc instiqturad dagiwye Zebna... me is macofebs unda vamtkico, nuTu bunebiT yvela emTxveviT?! qali, romelic Cems Tavs merCivna movkali ganzrax, ara SemTxveviT... rac gindaT mwyevleT! mafurTxeT kidec! mokvdi, CaZaRldi, gagixmes xeli! Cemi irina gverdiT rom myavdes getyodaT, ara! ar aris mkvleli!

14


krintsac ver davZrav, es xom asea! ver gamamarTlebs Tavad ufali, rac damrCenia Cemi cxovrebis... viqnebi misi Wirisufali... molandeba:

leqsis weris dros kedlidan gamodis colisirinas აCrdili... გamosvlisas kompiuteruli grafikis efeqti. მere Cveulebrivi kadrebia, viTom ira namdvilad iq aris... mimoixedavs aqeT-iqeT, miuaxlovdeba gias, Tavze xels gadausvams, win daujdeba cota xniT, siyvaruliT Sescqeris, miefereba... mere narebisken miemarTeba da qreba isev kompiuteruli efeqtiT... gia isev im pozaSi weras agrZelebs...

kvlav sasamarTlo... bevri xalxi... mosamarTle, prokurori da mdivani adgilebze arian, mimdinareobs mowmeebis dakiTxva... gia uyurebs darbazs. iq kvlav gamoirCevian priala da koSka JvaCkis energiuli ReWviT. gadasvla: priala da koSka kamera uaxlovdeba da

msxv.planiT sasamarTloSi.

gadasvla: igive saxeebi priala da koSka gudaurSi irinas gverdiT.

(feradi kadrebi) sufraze gias da

gudauriს bari. xmamaRali musika. baris siRrmeSi moyuCebuli magida. sufrasTan 10 mde gias da iras megobari. (sufrasTan sxedan: gia da irina; priala da koSka; sulxana da Tazo; kostia da beso)

15


wyvilebi cekvaven. zogi moTxilamureebis Wrel jemprebSia, zogic saRamos kabebSia gamowyobili. gia da ira gverdi-gverd sxedan Caxutebulebi... gia yuradRebis centrSia. praqtikulad ar jdeba, maimunobs, anegdotebs yveba. sulxani- gia, gia, is moyevi ra...

gastronomi...

gia: kargi... erT dilas fexburTis TamaSis mere cota ludi davlieT. daRlili saxlSi movedi. saRamos speqtakli mqonda da vifiqre cotas davisveneb... is, is iyo wamovweqi, rom ismis telefonis rekva,,, -alo gastronomia?... -ara batono sxvagan moxvdiT... wamovweqi... cota xanSi kvlav zaria. aviRe yurmili. -alo gastronomia? kiTxulobs igive xma. -araa batono gastronomi, ara! mesamedac rom dareka da gastronimi ikiTxa, moTminebidan gamosulma vupasuxe: -ho gastronomia, gastronomi... -Sen romeli xar? -kalbasi var liubitelski, dva dvacatiani... damaZine Seni deda vatire... (სიცილი) gia- axla megobrebo! neba miboZeT Sevsva irinas uaxloesi megobrebis prialas da koSkas sadRegrZelo. albaT dagainteresaT am or mSvenier mandilosans, ratom qviaT eseTi saxelebi. saqme isaa, rom maTi namdvili saxelebia nino da Tamari, magram me isini axlidan movnaTle da ninos davarqvi priala... aba SexedeT megobrebo... am mSvenier Subls, sul ase gaprialebuli atarebs, xaverdiT gaprialebuli fexsacmeliviT...(Sublze kocnis... sicili) Cveni Tamari ki... SexedeT aba ra gogoa... qali ki ara namdvili jiSiani kataa... diax kata!... es Seuracyofa ar

16


gegonoT... vefxvic xom katisebrTa ojaxidan aris... amas garda katas erTi Tviseba aqvs, Tavis momaval msxverpls – anu Tagunias, sanam Sesanslavs, jer awvalebs, daasustebs da mere uceb mouRebs bolos... ase moinela man erTi vaJkaci pirveli qmari, da axla (koSka qoqolas ayris gias, gia mimarTavs sulxans, romelsac koSkas mxarze aqvs xeli gadaxveuli) Cemo Taguniav! gafrTxileb igive ar dagemarTos... Sen gagimarjos Cemo koSka... rom icode rogor gixdeba es saxeli... aba fisos xom ar dagarqmevdi, namdvilad ar gavxar Tvinier fisos... (sicili... sufra grZeldeba) gia- aba axla tradicionni nomer! gavamxiaruloT:

modi Cemo beso publika

beso gamodis da dgeba, gia mis ukan skamze jdeba da damjdari, TiTqmis besos simaRlea. gias xelebi aqvs gamoyofili besos xelebis adgilas da laparaki gias miyavs, xolo beso sityvebTan dakavSirebul saxis mimikas akeTebs, (gia xelebs Slis, yurSi ikitinebs, cxvirs ixocavs xmamaRla. mere sufraze viRacas xels uqnevs... dedas mogi... mere Sarvlis zonars ixsnis, TiTs gamoyofsviTom fsams da a.S...) yvelas yuradReba maTkenaa mipyrobili. sxva magididanac uyureben da yvela icinis. gia brundeba sufraze, iras kocnis da ambobs sadRegrZelos -modiT megobrebo siyvaruls gaumarjos (irinas uyurebs) siyvarulma me ki ara... gadaria tarieli, marto kaci ki ar iyo... Wkua iyo carieli!

17


yvelani Zalian miyvarxarT... Cem irinaze xom laparaki zedmetia... Cemi koSka, priala... Cemi Zmebi sulxani, Tazo, beso da yvela, yvela miyvarxarT, bednieri var rom Tqven myavxarT... gansakuTrebiT ki Sen ... Cemo sicocxlev... galanturad xelze kocnis iras... (ira Sescicinebs) sxvebic ayvebian gias da svamen siyvarulis sadRegrZelos... gia dainaxavs baris kedelze induri filmis afiSas. dgeba. midis da afiSis qveda warweras amoWris. afiSaze dafiqsirebulia TariRi 1985 wlis 15 martidan... amoWrils daaxvevs da sufrasTan brundeba. midis irasTan da Sublze yavis naxarSiT xals ukeTebs. mere gaSlis amoWril warweras iras win. kadrSi iwereba msxvilad: “Опасная любовь” gia warweras CamouSvebs da kadrSi Cndeba msxvilad: gia da ira loya-loya midebulebi. taSi. SeZaxilebi. gia iras Tavs Semoabrunebs da tuCebSi kocnis. ira usxlteba gias da siyvaruliT eubneba: -ra degenerati xar gia!? musika barSi. ZigZigi. gia midis baris musikosebTan. gzaSi esalmeba sxva sufris wevrebs, romlebic yvela mxridan sufraze epatiJebian. gia xelebgaSlili madlobas da haerovani kocniT uars eubneba. gia jdeba pianinosTan da mimarTavs publikas: -yvelas giZRvniT mamaCemis, biZina feraZis leqsze daweril simReras “yvavilebis qveyanas” da gia mReris. aRfrTovaneba. aplodismentebi. gia brundeba magidasTan da ira miyavs sacekvaod. cekvaven sxvebisgan gamorCeulad. yvelani yuradRebas aqceven bednier wyvils. gias mravali plastiuri sacekvao ileTis mere, ira iRleba da brundeba sufrasTan, giasTan erTad.

18


gias dajdomas ar aclis priala. sigaretiT wamoxteba da -wamo ra gia mecekve... - ZaliT miyavs sacekvaod. cekvis melodia gadadis nel tangoSi. gia da priala cekvaven. priala ekroba gias, vnebianad da yurSi raRacas uCurCulebs: gakvirvebuli gia prialas iSorebs: -xom ar gagiJdi gogo... gia xels Cakidebs prialas da moyavs sufraze. kvlav sufra. -megobrebo siCume..., me dampatiJes erevanSi dramatul TeatrSi otelos rolSi. erTi Tve vemzadebi am sapasuxismgeblo rolisaTvis da axla warmogidgenT nawyvets otelos monologidan, somxur enaze - Cayofs TiTs yavis WiqaSi da loyebze isvams, koSkas gamoarTmevs kaSnes da mxarze moixuravs da seriozuli gamometyvelebiT, warbaweuli iwyebs monologs.

-o.. meliqouu... loris meliqou... Jamanak dunes... jamSi kutum trawakan qlores... ofelia, sufni kotrawes... miubrundeba prialas da xumrobiT viTom axrCobs. -Мочилась перед сном ты Дездемонна? sicili, gia xelsaxocs asvelebs borjomiT, saxes iwmends da sadRegrZelos ambobs: -batonebo! Cven qveyanas gaumarjos! 70 wlis monobis mere Tavisufleba gvinda, magram rusi okupantebi ar gvaclian wynarad cxovrebas da isev undaT monobaSi gvamyofon. maTi agentebi yvelgan arian... aqac, am darazSic... Cven garSemo... ai maTi kvali - gia miuTiTebs magidis ukan kedelze Camokidebul paltoebze da qudebze - magram Cven fxizlad vdgavarT samSoblos sadarajoze... yvelafriT win aRvudgebiT agresias, diax yvelafriT... (jibidan iRebs kalmistars, (msxvili plani) romelic

19


gadakeTebulia 5 mm gekos tyviebis sasrol iaraRad, da maRla aRmarTavs)... kalmistriTac ki davicavT Cven sayvarel samSoblos... ahaaa! aba damideqiT agentebo... kalmistars umiznebs Camokidebul “agentebis” qudebs da esvris. gasrolis xma. qudebi haerSi avardebian feirverkiviT sxvadasxva mxares. gia kalmistars saswrafod idebs jibeSi da gasrola xumrobaSi gadahyavs, -lobio ar unda meWama... – imanWeba... mimarTavs irgvliv moCerebul gakvirvebul da gasrolis xmisgan SeSinebul publikas. ira brazdeba: -ver gadavagdebine es oxeri kalmistari. gia! ar SeiZleba magiT maimunoba... Tanac iseTi sasxleti aqvs, rodis vardeba TiTonac ar ici. moaSore ra eg oxeri... rame ubedurebas gadaeyrebi... dila. gudaurSi TovliT dafaruli aremare. gias da iras kampania mxiarulad gundaoben. gias xelSi ahyavs ira da orive, TovlSi eflobian. Tavs amoyofen Tovlidan da eferebian erTmaneTs, Tovls aSoreben saxidan. Tovli. gia da ira sabagiroze.,, cigaze... gia iras Txilamurebze siaruls aswavlis da sxva mxiaruli dinamikuri kadrebi... fonze gias leqsi: ra saocari dRe iyo, da ra lamazi kvira, gudaurSi rom viyaviT me da patara ira... mTeli Tbilisi da Jriamuli, xalxi Cacmuli aTasferebad da Cvenc mTeli dRe gadaxveulni, Tavs vTvlidiT metad bednierebad. ra iyo, marTlac, ra saswauli, mTeli dRe erTad Caxutebuli, rac erTad vcxovrobT, me ar minaxavs ira, aseTi gaxarebuli.

20


vinc iq viyaviT gaverTiandiT, atyda sma, cekva da simRerebi, kidec mikvirda, ra xdeba netav, ratom varT ase bednierebi! Ramea. Ramea. gia da ira Semodian sastumros nomerSi. gia karSive aitacebs iras da axladdaqorwinebuliviT mihyavs sawolisken. ixdian “baTinkebs” da tansacmels. nebivroben... gia - ra kargia siwynare... ira - ra kargi dRe iyo... gia miwveba loginze. ira maduRaraSi yavas xarSavs, asxams patara WiqebSi da awvdis gias. Tavad ki gias win dajdeba skamze sigaretiT da Tavisi WiqiT xelSi. gia jibidan iRebs “marlboros” da pijakze xelebis faTuriT eZebs sanTebelas. poulobs marjvena jibeSi, sadac Caido restoranSi kalmistari. iRebs kalmistars jibidan sanTebelasTan erTad. kalmistari gamoedeba jibes da ismis gasrolis xma. bax! iras Wiqa uvardeba xelidan da skamidan Camocurdeba. gia gaognebuli Sescqeris iras... moisvris kalmistars da bRaviliT wamovardeba sawolidan: ara! ara! ira... iraaaa... gias araadamianuri bRavili: iraaa... gudauris Tovliani mTebi, eqos xmiT imeoreben gias godebas. gadasvla: gias gatanjuli saxe...

21


sasamarTlos darbazi. igive nacnobi saxeebi sufridan gadmoinacvleben darbazSi. ... mosamarTle, damcveli, prokurori, mowmeebis kadrebi musikis fonze...… bolos mosamarTle CaquCs abraxunebs magidaze: gTxovT yeradRebas! moismineT saqarTvelos ssr sasamarTlos ganaCeni: darbazi itruneba... priala da koSka ucbaT wyveten ReWvas... mosamarTleს xelSi uWiravs teqsti da kiTxulobs ganaCens....

priala kvlav iwyebs ReWvas nerviulad... mosamarTle agrZelebs kiTxvas priala beravs JvaCkis buSts,,. mosamarTle kiTxulobs... ...buSti izrdeba mosamarTle kiTxulobs... ...buSti izrdeba da xmauriT skdeba gadasvla. cixe.

bax!

გia daTrgunuli brundeba kameraSi.

kameris avtoriteti da patimrებi გარს ეხვევიან. ganaCenis “razborkaa”:. gia Tavdaxrili modis da jdeba „sxadniakis“ magidasTan. -ha, ra iyo gia Tqvi, nu dagvtanje, dilidan gelodebiT... gia- 12 weli mkacri reJimi, aqedan 5 kriti da mere 5 wliT gasaxleba, e.i. sul 17 wliT damsajes... neta daxvreta moesajaT, movisvenebdi... avtoriteti: naJimi gamigia magram aseTi??? frunzika: vax Cemi... es ra ari to? pirveli sudimostia... kacs amdeni damsaxureba aqvs da egeTi “polni katuSkaze gaSveba? ei bogu ar gamigia...

22


tipi1I: magari naCaliCaria ojaxis... inteligenti პატიმარი: ojaxs ras erCi ymawvilo. erTaderTi Svili dakarga da ... frunzik 2: amboben im sir mosamarTles yovel kvira ibarebdnen

ტekaSi dakladze.

avtoriteti: (gias mxarze xels adebs) niCego brat! am dedaafeTqebul qveyanaSi bevria usamarTlod mkacrad dasjili. vabSCe egrea Cven cxovrebaSi: тот прав, у кого больше прав... (pauza) magram meorec aris, naTqvamiა: перемолиться мука будет.. unda gauZlo... kameraSi grZeldeba: razborkebi, domino, Cefiris sma... patimrebi aRSfoTebas gamoTqvamen gias mkacri ganaCenis gamo. nel-nela yvela midis dasaZineblad. gia marto rCeba magidasTan. zis Tavi xelebiT uWiravs da ... kadrSi Semodis matareblis borblebis raკa-ruკis xma. gadasvla. etapireba. (matareblis riTmSi meordeba ramdenjerme) stolipini, stolipini ra garToba an ris lxini, gulze gawevs rkinis kari, gasaqcevi arsiT ari... am leqsis fonze: gia stolipinSi, gisosebi, uxeSi badragi, patimrebi... matareblidan Camosvla. mwyobrSi dalageba, ZaRlebi, badragi... miwisqveSa gvirabi. patimrebi piradi nivTebiT (gia zurgCanTiT), baTinkebis braguniT, gamwarebuli garbian badragis “bistro... bistros” ZaxiliT da ZaRlebis yefis TanxlebiT.

23


“etapka� , patara oTaxi. iq Seyrili (Cabesknili) patimrebi.... kvlav stolipini, sxva patimrebi, sxva badragi.... borblebis raka ruki... gia gulSi bans eubneba: gza isev, isev matarebeli. rostovis cixe, gorki, riazani, da qalaqidan qalaqs daxtixar, rogorc xeebze xtoda tarzani. gza isev... isev matarebeli, isev dardi da isev fiqrebi... sverdlovskis xelCanTiT.

cixe.

didi

kamera.

gia

SeyavT

Tavisi

ramdenime patimari gars usxedan sxadniakis magidas. danarCeni ki kameris ukana mxares arian da iqedan akvirdebian movlenebs. -privet bratva! me gia var feraZe, Teatris da kinos msaxiobi... gastrolebiT bevri qveyana momivlia da mombezrda kmayofili saxeebis yureba... axla iakutiaSi mivemgzavrebi gastrolze da ai TqvenTan, sverdlovskSiac Semoviare... marTalia ar vici ramdeni xniT, magram ai TqvenTana var...

vaxa: privet bratuxa! Cven Cveni fosta gvaqvs da ukve vicodiT Seni Camosvlis ambavi. ai aq moewyve (adgils miuTiTebs). Cven aq didi xani vzivarT, miaxlovebiT viciT ra daaSave, ra mogisajes, magram dalagdi da sxadniakTan mogviyvebi dawvrilebiT Cefirze, es aris Cveni Sampanuric, koniakic da Tqveneburi WaWac... gia debs zurgCanTas narze da brundeba magidasTan: gia: me ukve mesame Tvea etapSi var da bodiSi rom movedi TqvenTan...

xelcarieli

24


vaxa: pereJiviom! davai znakomitcia (vaxa lideri, acnobs): eto said CeCenec!, yazaxebi: a eto kazaxi: xalid i anvar «yabzi» - znaCit mudri, a mi vaxa da iura russkie. iura: aba bratuxa mogviyevi ra xdeba qveyanaze, Sen xom artisti xar? gia iwyebs moyolas: aba ra giTxraT Zmebo! mesame welia kritSi var da erTi welic ar gavCerebulvar erT adgilas. albaT ician rom me mogzauroba miyvars da davai ego to tuda, to suda! ai Cemi marSruti: Tbilisis kriti; vladimiris tubzona; ukan Tbilisis kriti; აzerbaijan SuSakarabax, ekaterinე II aSenebuli kriti cixe; wulukiZe-gruzia da iqedan ukve meსამე Tvea etapSi var; iakutia ar unaxavs gias da barem muqTad vanaxoTo... manamde 12 yveyanaSi var namyofi... mustafa ekiTxeba gakvirvebuli - va... etapSi? vaxa TavSi wauTaqebs: molCi durak. ra etapi, gastrolebze iyo... gia: ho rac me vnaxe, bare სამ kacs eyofa mTeli cxovreba. -amerikaSi iyavi? -amerikaSi ara, magram meqsikaSi da kubaSi viyavi!... o ra qalebi arian kubaSi... guli gagiskdeba. ise dadian gamomwvevad (gia ajavrebs) naxevrad SiSvelebi arian... magram rad ginda... sabWoeTidan Casuls jer erTi kagebes agentebi dagdeven tualetSic ki, unda akontrolon rasa Wam da rasa jvam... da rac mTavaria, magis fuli Cven vin mogvca... muqTi iq CvenTvis marjvena xelis wesia marto... (xelis moZraobiT aCvenebs Jests...)

25


-praRaSi Tu xar namyofi? me iq jarSi vmsaxurobdi, mere erTi naCalniki Cavpizde da axla aq var kritSi! -ki rogor ara! praRaSic, karlovi varSic orjer var namyofi. ho! iqac kargi qalebi arian, მაგრამ სულ sxva mastis... praRaSi viyavi 68 wlis ambebis mere da saSineli kontroli iyo yovel fexis nabijze... ...maxsendeba erTi epizodi. me da Cemi jgufis xelmZRvaneli, anu sami ponemaite, kgbsTan Sekruli kaci, praRaSi moedanze kafeSi viსხედiT da yavas vsvamdiT. kargi amindi iyo da yvela TavisTvis erToboda. uceb moedanze or rigad dawyobili, xelixelCakidebuli germanelebis jgufi Semovida. gidi dadga moednis SuaSi da uxsnida adgilis istorias. jgufi mas gars Semoexvia da zogi bloknotebSi Canawerebs akeTebda. mere isev daewyvnen da xelixelCakidebulni wamovidnen Cvensken. me avdeqi da quCis piras dabali betonis parapeti iyo, iq avZveri da roca jgufi gamisworda, xmamaRla daviZaxe -hail hitler! da xeli win gaviSvire fiureriviT. jgufi adgilze gaqvavda. mere ucbad motrialden da sirbiliT swrafad datoves moedani, Tan SiSiT ukan-ukan iyurebodnen. provokatori……vegoneT. Cemi xelmZRvaneli, Tavad kagebe.. imaTze ufro SeSinebuli momvarda. -ras Srvebi biWo, dagviWeren. Cqara mousvaT aqedan! da sicil siciliT sawinaaRmdego mxares gaviqeciT. - kinoSi? kinoSi Tu giTamaSia?

26


-kinoSi? axla me ar dagiwyebT qarTuli filmebis CamoTvlas, romelic Tqven ar gecodinebaT, magram me gadaRebuli var 40 mde filmSi, maT Soris: mosfilmSi, lenfilmSi, kievis dovJenkos studiaSi, odesaSi... ruseTis kinos didi varskvlavebi Cemi megobrebi arian. ai ganaxebT... (midis koikasTan da moaqvs albomi leqsebiT sadac Cakruli aqvs erTad gadaRebuli suraTebi. aTvaliereben gias gaformebul rveuls, gias komentarebiT). raxan amaze midga saqme erTi ambavi minda mogiyveT... hoda, Tbilisis “kritSi” tuberkulozi avikide, “kriti” xom yvelgan tuberkulozis bacilebis budea da gamiCaliCes sagzuri yvelaze daxurul da saSinel zonaSi: vladimiris tubzonaSi.iura - ჰო! vici, vici gamigia, saSineli zona yofila... -hoda! me sadac unda gadamagdon, yvelgan Camodis sanaxavad Cemi patroni, Cemi Zma, romelic 9 wliTaa Cemze ufrosi. imjeradac axali weli modioda da Zma Camodis “daCkiT” moskovSi, iqedan vladimiris zonamde 140 kilometria. ilo Sexvda Cems msaxiob megobrebs: mironovs, abdulovs, karaCencevs da mouyolia Cemi ambavi. andrei mironovs Cemi naxvis survili gamouTqvams. moskovSi rom viyavi gadaRebebze me masTan saxlSi vcxovrobdi, hoda! Cemi Zma da mironovi, andreis axali nacrisferi BMV-Ti wamoviden vladimirSi. maSin kerZo bmv mis mets aravis hyavda moskovSi. vladimirSi ambavi atyda... gamocvivdnen sanitari qalebi qaRaldebiT avtografebisaTvis... paemani tubzonaSi Zalian SezRudulia, magram axla mironovs vin etyoda uars paemanze megobarTan,

27


oRond dausves piroba. axali weli modioda da mas tubzonis radiokvanZisTvis unda Caewera misalmeba patimrebisTvis. moutanes Zveli danjRreuli babinebiani magnitofofni “spalisi” da zonis ufrosis kabinetSi misces ხელში mikrofoni. andrei mere yveboda, rom mraval qveyanaSi, mravali mayureblis winaSe, mraval scenaze gamosula bevrjer, magram patimrebis winaSearasdros. nerviulobisgan ofli asxamda. bolos dafiqrda, moikriba Zala da Zalian gulisamaCuyebeli misalmeba Cawera, romelic axal wels patimrebis TxovniT bevrjer daatriales zonis radiokvanZSi. misalmebaSi ამბობდა rom is, misi megobaris sanaxavad Camovida da yvelas male dabruneba usurva ojaxebSi. am radiomisalmebis mere me gavxdi vladimiris zonis nomer pirveli patimari... ...misalmeba rom gainaRdes ufrosoba karg xasiaTze dadga, mere mec damiZaxes zonis ufrosis kabinetSi da iq Cavexute andrei mironovs da Cems Zmas... ufrosobasTan erTad andreis Camotanili Sebolili Zexvi gamasinjes, viski ki ara... am ambis daboloebaze, mere Cemma Zmam momwera.. ukana gzaze maT gaiares romeliRac dasaxlebuli punqti da inspeqtorma gaaCera, siCqaris gadaWarbebisTvis: SezRudva iyo 60 km/saaTi da mironovi midiodა 65 km/saaTi siCqariT. rogor ar exvewa, uxsna Cemma Zmam inspeqtors, rom esaa ssrk saxalxo artisti andrei mironovi, arc fuli aiRo, araferma ar gaWra... regveni, gayinuli sifaTiT imeorebda: nu i Cto... narodni artist, toJe moJet ubit Celoveka da gauxvrita marTvis mowmoba... ZaRli yvelgan ZaRlia...

28


gzaSi mironovi ambobda: gias damsaxurebiT dRes pirvelad viyavi koloniaSi, pirvelad gamovedi patimrebis winaSe radioSi. dRes pirvelad Cems cxovrebaSi CamomarTves marTvis mowmoba da pirvelad gamixvrites, ase, rom es istoriuli dRea da moskovSi rom CavalT iluSa – po etomu povodu nado vipit... vaxa – mere, dalies moskovSi? gia - ilo waiyvana kinos saxlis restoranSi. es yvelaze prestiJuli adgilia moskovSi. restorani savse iyo cnobili msaxiobebiT, arc erTi adgili ar iyo Tavisufali. mironovi rom dainaxes atyda erTi gaqaCva... andreis gauSales calke sufra administratoris kabinetSi, sufra ki calke iyo gaSlili, magram rogorc Cemi Zma yveba, mTeli restornis msaxiobebi rigrigobiT Semodiodnen andreis sanaxavad...

andrei, es udidesi msaxiobi da udidesi adamiani... gastrolebze scenaze gardaicvala... (gias cremli adgeba Tvalze. fexze wamodgeba, iRebs Cefiris kruSkas) RmerTma naTelSi amyofos es RvTisnieri adamiani... pirjvars iwers... Cemi Zmis meore Camosvlaze mas saSa abdulovi gamoyva Tavisi JiguliT. me saSas qaliSvilis daSas naTlia var da ar daiviwya naTelmironi. cixis administracia sul gagiJda. es vin aris aq amxela msaxiobebi rom akiTxaven yovel Tve... magram abdulovis Casvlam imxela aJiotaJi gamoiwvia, gansakuTrebiT qalTa personalSi, rom paemanze uari ver uTxres, mxolod amjerad SuSiT gamoyofil kameraSi daუSves Cems sanaxavad.

29


biWebi yuradRebiT usmenen, zogi pirjvars iwers, CefiriT exmaureba sadRegrZelos da Semdeg meti mowiwebiT Sehyureben gias. bolos, gia ambobs: eh! xval Cemi dabadebis dRea da 40 wlis vxdebi. -ra saocari oTxeuli SevikriბeT 20 aprils: hitleri, napoleoni, xruSCovi da me, xolo ori dRiT gvian ki daibada, me imis dabadebis dRec... vova ulianoveli. samwuxarod, garda Cemi dabadebis dRisa verc erTs ver daveswrebi, sapatio mizezi maqvs... eh! me sulels megona, rom 40 wlis iubiles Teatri gadamixdida sazeimo viTarebaSi da ai “Cto dumal, Cto viSlo”.... dilidan biWebi adre adgen da saWmlis momtans dauZaxes. kameris sarkmelidan raRacas ebazrebian da xelSi udeben fuls – man ki cota xnis Semdeg moitana: sguSConka, Saqris didi natexebi da 2 ulufiT meti aguri-puri. dila.

“kritnikebi” torts aCaliCeben... purs qerqebs aWrian, Suagulebs aerTeben, sguSConkas usvamen SuaSi da zevidan, mere wvrilad dafqvil Saqars ayrian da Cais fxvniliT aweren «gia 40 let». biWebi midian gias narTan da aRviZeben: vaxa: vstavai gia! eto naCalstvo prislალ tort «kritnikov» dlia tebia. gia uyurebs torts: rebiata! nu vi daiote, otkuda eto? kakaia krasota... ogromnoe spasibo!. -anu prosim k stolu... gia daglocavT CefiriT! Cais Cven specialurad vizogavT sazeimo SemTxvevebisTvis...

30


usxdebian magidas: iura: gia dorogoi! pozdravliaem s dniom roJdenia! Sen marTlac pravilni kaci Canxar da miiRe Cvengan es mciredi saCuqrebi... marTalia Cven aq bevri araferi gagvaCnia, magram Cem bogati, tem i radi... eto ot nas... da aZlevs: pirsaxocebs, cxvirsaxocebs, Tbil windebs, Sarfs da visac ra hqonda... es ki mezobeli kameridan gamogigzavnes: iq arian Seni Tanamemamuleni: vaxo Tbilisidan da soxumeli slavika... maT adre gaugiaT Sens Sesaxeb da ai es saCuqari gamogigzavnes... (jempri Savi, xevsuruli ornamentebiT da maisuri Savi, palmiT da afxazeTis peizaJiT.)

gia: madlobeli var yvelasi. Tqven Tqveni dardi gaqvT da RmerTi iyos yvela TqvenTaganis mfarveli... bevri, patimrebs adamianebad ar Tvlian da madloba Tqveni gulisxmierebisaTvis, romelic iq svabodaze, bevr, viTom dafasebul adamiansac ar gaaCnia (sufra grZeldeba... svamen Cefirs da saubroben) (fonze leqsi) gia, ai esec 40 weli sul gagiTeTrda tiali wveri, guSin ymawvili gerqva saxelad, uceb erT dReSi gaxdi beberi. isev etapis cdaSi, isev WaRara TmaSi... es meramdene Tvea, rom miveTrevi gzaSi. sarkmlidan ismis badragis xma - feraZe na vixod s veSCami!. -aba biWebo მგონი რogorc iqna damiZaxes etapze. wavedi, madlobeli var yvelafrisaTvis. RmerTs ebarebodeT. neta vicode axla saiT gamiSveben? vaxa uxsnis gias: ... roca gaxval “gasaSmonad” da saWmlis misaRebad. aq puris raodenobaze mixvdebi sad miyavxarT:, naxevari puri – ulan udemde, 1 puri Citamde, 2 puritaxtamitamde es «dolina smertia», 3 puri –xabarovskamde.

31


aseve TiTo kovzi Saqari Citamde, 2 kovzi taxtamitamde, 3 kovzi xabarovskamde, naxevari ulan-udemde. aseve zustad nawildeba Tevzi. ... anu s bogom bratuxa! gia Tavisi zurgCanTiT zis stolipinSi Cafiqrebuli: kadrs gare gias xma: ... miviRe yvelaferi TiTo TiTo.. ukve gasagebia, Tu sad mivdivar. Cemo gia, es ra xdeba, ra Tvalebi dageWyita, msoflio rom moiare, ra moxdeba, naxe Citac. Cita. etapka. molodini. iqac datenil kameraSi 40 კაცია. gia- ar SemiZlia! aRar gaTavda es dawyevlili etapi, erTi naxtomi dagvrCa iakutiamde, rodis wagviyvanen aqedan? patimari mustafa eSmakuri RimiliT uxsnis gias: bratuxa! iakutskSi rkinigza jer ar gauyvaniaT. rodis inebebs amindi da naCalstvo Cven gamgzavrebas, aravin icis!? ras izam, unda velodoT, Cven CveniT xom ver gavfrindebiT... (isev gias fiqrebi) velodebi TviTmfrinavs, am lodinSi dro gadis da es wlebic mifrinavs... male wamikiTxaven mec CukCebis siaSi, Tavs amovyof sul male «mzian» iakutiaSi. gia xelborkiliT gadabmuli badragTan, TviTmfrinavis ukana mxares zis da iluminatoridan taigas gadahyurebs... kadrze warwera: oTxTviani etapirebis Semdeg, Wleqianma giam cocxal-mkvdarma CaaRwia iakutiaSi

32


II ilo midis paemanze

feradi kadrebi

aeroporti domodedovo. registraciis darbazi. ismis diqtoris xma: yuradReba, mesame gasasvlelTan momdinareobs registracia da bargis Semowmeba resize # 835 moskovi-iakutski... registraciis rigi. kostia da ilo blomad bargiT dganan rigSi da nel nela gadaadgileben bargs: 2 didi Cemodani; 2 rugzaki; da 2 muyaos yuTi, ilos uWiravs portfeli. modis maTi rigi. transportiorTan deben bargs gasaSuqeblad da Casabareblad. bargs amowmebs 2 qali da 2 mebaJe saldaTi. mebaJe: ra ambavia amdeni bargi? eto Cto? bolSoe

pereselenie gruzin v sibir? ilo (Cailaparakebs qarTulad) manamde ar agidgaT gverdebi... kostia: ra vqnaT. ki ar gvexaliseba bargSi zedmeti fulis gadaxda, magram Cven geologebi varT da sami TviT mivdivarT taigaSi... iq ki didi xnis damSeuli megobrebi gvelodebian. mebaJe: am yuTebSi ra migaqvT? kostia: borjomi da limonaTi... gaocebuli mebaJe niSnismogebiT Sehyurebs ufross: -ras miqaravT! gindaT damarwmunoT, rom or axmax qarTvels cimbirSi saqarTvelodan Rvinis magivrad - limonaTi migaqvT?

33


kostia: giTxariT iq megobrebi gvelodebian, maT Soris colSviliani, es xom cimbiria! maT didi xania xeiriani wyalic ki ar dauleviaT. (mere brazdeba) ra ar gjeraT? –jibidan iRebs jayvas, muyaos yuTs akvirdeba da erT bolos gadaWris, amoiRebs limonaTs e.w. samTavrobo SefuTviT, vercxlis qaRaldSi da awodebs mebaJes. aha gasinje... mebaJe: aba momeci erTi Seni dana. vnaxo marTlac ra limonaTia egeTi? kotes jayviT xsnis limonaTs. siTboSi nadგამi limonaTi “feTqdeba”. yvela mimarTulebiT ifrqveva Sxefebi da samxedros wuwavs. mgzavrebi icinian. ilo da kostiac SefarviT icinian. samxedro iferTxavs wveTebs da igineba. -ubiraites von so svoim limonadom... Caiburtyunebs - fu

ibio mat.... -am danis Setana ki TviTmfrinavSi ne poloJeno... da jayvas jibeSi idebs... ilo da kote saswrafod iReben TiTo yuTs, sxva xelbargs da fxukun-fxukuniT Cqara midian gasasvlelisken. kostia- biWo ras gadavrCiT. Suidan rom aeRo boTli mag ojaxaSenebuls, daviRupebodiT... strategiuli bargis gareSe davrCebodiT... ilo-ras ambob! uspirtod iq Casvlas azri ara aqvs. im samxeceSi erTi boTli, yvela Caketil kars xsnis. ruseTSi es jadosnuri siTxe... yvelaze ufro myari valutaa!

34


kote-marTalia! am saqmes Cemi dana Seewira, magram danas vin Civis... bargi. transportiorze moZravi plani

muyaos yuTis msxvili

gadasvla: igive yuTi devs magidaze, TbilisSi ilikos saxlis SuSabandSi mzaddeba paemanze wasvlis xoragi... didi magida. uwesrigod dayrili produqtebi da wasaRebi nivTebi; mwvanili, kitri-pamidori, koniakis boTlebi, lobios marcvlebi, CurCxelebi, windebi, kedebi, rveulebi, mangos qilebi, Zveli Jurnalebi, sigaretis blokebi da sxva. magidis TavSi marcxniv zis deida-Tina, saTvaleebSi, lobios arCevs, muxlebze dadebul rkinis qvabSi yris da iqidan xelmZRvanelobs procesebs... imave mxares marjvniv dea mwvanilis goras arCevs da mas 6 წლის ninka exmareba. magidis meore bolos marcxena kuTxe mitos aqvs daTmobiliis mangos qilebis spirtiT SekeTebis rTul proceduras agvarebs. meore kuTxeSi ki sulxani uetiketo limonaTis boTlebs alagebs. irma samzareuloSi saqmianobs, xandaxan gamoixedavs sigaretis mosakideblad... magidas gverdiT usxedan SuSabandisken ilo da kostia. maT mopirdapire mxares dgas skamebi. ukan kuTxeSi Semosasvleli karebia SuSabandSi. yvela Tavisi saqmiTaa dakavebuli ilos da kostias garda, romlebic sigarets ewevian da yavas svamen. ilos telefoni udgas win magidaze.

35


ilo- movkvdiT me da kostia, dilidan davrbivarT kostias manqaniT, ar gavCerebulvarT... Tina-aba rogor ginda Se kai kaco, im siSores midixarT da rame xom unda CautanoT im sawyals, am Cven qveyanaSi nacnobi Tu ar gyavs jobia mokvde, verafers iSovi... kostia-deida Tina! rame mogviyevi ra... cota gagvamxiarule... Tina-me ra maimun-masxara mnaxe... amxela qali? kostia-ara, deida Tina, vin gakadraT... miyvars Tqveni moyolili anegdotebi... ai is mouyeviT mitos foe-foe qalebi rom movidnen TqvenTan, არ ეცოდინება... mito-moyevi ra deida Tina, me ar momismenia... saTvales qvevidan gamoxeda mitom. Tina-kargi... erTxel me da dedaCemi saxlSi varT marto, gia sadRac aris dakarguli, ori dRe ar gamoCenila. am dros viRac rekavs... aviRe yurmili. qalis xma mekiTxeba: qalbatoni Tina brZandebiT? diax-vupasuxe... qalbatono TqvenTan seriozuli saqme maqvs da Tu sadme ar mibrZandebiT, 15 wuTSi moval TqvenTan. me uTxari rom arsad ar vapireb wasvlas... gavida naxevari saaTi da karze zaria... gavaRe kari da dgas ori foe-foe axalgazrda qali, kargad Cacmuli, ”daduxul-dakraskuli”, erTi maTgani SlapiTaa. Semovidnen, dasxdnen, aqeT-iqeT momoixedes da Slapiani ambobs: -qalbatono! Cemi qaliSvili am bolo dros xSirad ar modis saxlSi gvianobamde da axlac ukve meore dRea viTom megobris agarakzea wasuli da rogorc gavarkvie Tqven SvilTan, gia feraZesTan erTadaa... Tina- mere?

36


-hoda Zalian gTxovT mixedeT Tqven Svils, Tavi daanebos Cems qaliSvils. Tina- qalbatono! ai SexedeT dedaCems, meore welia, rac am savarZelSi zis da roca gias qali moundeba me da dedaCemic oriveni liftSi gavrbivarT, dasamalad... me ra unda mivxedo amxela kacs, Tqven mouareT Tqven qaliSvils... Slapian qals Tvalebi Sublze amouvida wamoxta da swrafad Cailaparaka -fui Tqveni... aba amis Svili ra iqneba... mec megona... ar daamTavra fraza da ise gavardnen saxlidan... (sicili) -kostia – aba ra egonaT mag mamacxonebulebs, giaze naxevari Tbilisis wiwkvebi nadiroben... Tina-mito papa! rogoraa saqme, gamodis rame mangos SefuTvaSi? mito-papa saTvaleebSi - mangos qilebs naxvretebs ukeTebs, amoRebul wvens asxams qilaSi da SpriciT Seyavs spirti. mere rCilavs da garedan akuratulad moxsnil, safirmo etikets akravs: -me Zalian seriozul saqmes vakeTeb deida Tina. aq sizustea saWiro... aba! ravaria! etyoba rame? esec axali qarTuli mango? – aCvenebs da arxevs damTavrebul mangos qilas. deida-Tina: namdvili profesori xar mito papa... cota Camomisxi eg ... -ra spirti? -spirti Seisxi erT adgilas, mango Camomisxi...

(usxamen)

37


ilo: dea ras akeTeb? dea - mwvanili davaxarisxe... axla gavrecxav. kostia- araviTar SemTxvevaSi, ar garecxo! piriqiT unda gaSalo gazeTze da kargad gamoaSro, Torem sveli rom gaxvio, mere CemodanSi Caxurdeba. ai pirvel wasvlaze tarxuna ise gaxurda, kinaRam xanZari gaaCina CemodanSi. xanZars ki gadavrCiT, magram garSemo yvelaferi mosvara da damplis sunad aayrola... ... ilikom ar mogiyva es? dea – kotiko... iliko saxlSi rom modis Tu fxizelia ar laparakobs, xolo Tu mTvralia ver laparakobs... Tina - ...Cemi niWieri SviliSvili! (efereba ninkas) aba modi bebo! moyevi erTi anegdoti, me rom gaswavle... ninka dgeba bebos gverdiT, kabas isworebs da viTom megruli kiloTi enis moClefiT yveba anegdots: megreli eZebs Tavis dakargul goWs, Sexvda guruli da ekiTxeba: -xom ar ginaxia gurulo Cemi goWi? -ravari iyo Zama? ekiTxeba guruli. -cali yuri ar hqonda, cali Tvalic aklda da Tan koWlobda... -SegiWamia Zama eg goWi da raRas eZeb uTxra gurulma... (sicili) Tina-es ra gaizrdeba Tqven ar iciT amas venacvale. amaswinaT viRacas vuyvebodi anegdotebs da movyevi, rom bloknotSi 700 mde anegdoti maqvs Cawerili, daxarisxebuli Temebis mixedviT, kaxelebze, megrelebze, gurulebze, eqimebze da a.S calk calke... am dros es maimunic iq aris da meubneba:

38


--bebo erTi bloknotic unda gaCuqo... -rad minda Svilo bloknoti? -guSin oTari biZias samjer mouyevi erTidaigive anegdoti da rom moyvebi rames, Caiwere... irmas samzareulodan langariT gamoaqvs Semwvari qaTmebi da xaWapurebi: kostia – irma, ra ambavia, es qaTmebia Tu faskunjebi? irma – aba im siSoreze tabaka rom waiRoT vis eyofa, xorci mikruli aqvs Zvalze, xorciani qaTami sjobs wasaRebad, Tan xom ici, soflis qaTmebia, sunelebiT Sezavebuli, gonia aseTs mogarTmeven cixeSi? ilo- irma modi, modi – ai Sexede! loyaze irmas sunelebi acxia – aba gamasinje tabaka – da loyaze enas ausvams – uf... uf..... Semodian alika da kakala bazridan CanTebiT datvirTuli. alika celofanSi gaxveul blomad xorcs debs pirdapir magidaze, jdebian magidasTan da aboleben... Tina-ra ambavia alik amdeni xorci... alika- ra vqna deida Tina, karg xorcs rom vuyureb, gulgrilad ver Cauvli. kakala-alikas yasabi yolia nacnobi saldatski bazarSi - avCarka da rac xorci hqonda sul gausaRa... alika-aba saRamos rom daacxrebiT am ojaxs, ilikos da gias damSeuli Zmakacebi, Wama xom gindaT, gaaCanageT ojaxi...

39


am xorcisgan iseT saliankas gavakeTeb TiTebs daitkverT, Tanac ramdenime dRe gveyofa... SuSabandSi Semodis oTari. -kampanias gaumarjos – gamarjobaT deida Tina! vinaa biWo Seni deida!? lamis Cemi toli xar, oTari- iliko, ai gagikeTe bileTi xvalisTvis, Sen da kotes... (awvdis pasportebSi Cadebul bileTebs) kidev kargi javSani mqonda, arc erTi bileTi aRar iyo moskovze. dilas meore reisiT mifrinavT da iqidan meore diliT iakutskSi, magram xval vnukovoSi CafrindebiT, zeg ki domodedovodanaa frena... -eg araferi, Cemo oTar didi madloba! erT Rames gizo baqaniZesTan gavaTevT da diliT is gagviyvans aeroportSi. Tina-yoCaR oTar! tyuilad ki ar geZaxian Cemebi mamamarCenals, Sen rom ar gvyavde ra gveSveleboda... (sxvebs uyveba) Cveni oTari xom didi kacia mTavrobaSi da yovel dilas samsaxurSi misvlisas adgens e.w.“spisoks” – anu sias, vis ra sikeTe unda gaukeTos da mere dRis ganmavlobaSi nel nela Slis gakeTebul saqmeebs... ხან ერთი “სპისოკი” არ ყოფნის... Sen gaixare Cemo oTar! mosiarule sikeTe xar... am dros cqrialiT Semodis zeiko bocvaZe... xelSi uWiravs kalkaSi Sexveuli “marlboros” 2 bloki da feradi celofanis parki. yvela xmamaRla esalmeba zeikos – ooo! zeiko-baraTels gaumarjos!

40


zeiko - iliko, es marlboro ujiam gamoagzavna, xolo es franguli ufiltro sigareti “Jitani” gogi xarabaZem gamomatana. rom uTxari marlboro mimaqvs meTqi, miTxra: cixeSi ufiltro xeliT gaxveul maxorkas ewevian da vis rad unda Seni fSuturo marlboro, es Jitanis saqveynod cnobili franguli sigaretia, romlis fasic namdvilma mwevelebma kargad iciano. (celofanis CanTidan iRebs wamlebs), es braxunam iSova, dasamSvidebeli wamlebia, gia rasac iTxovs. es კი Cemgan gadaeciT, uxelfaso msaxiobisgan: odekoloni „sportia“... me braxunam momiyvana manqaniT, TiTon ver amovida, sadRac eCqareboda, Tqva saRamos amovalo... ujiac JinvalSia da saRamos Camova... zeiko jdeba, CanTidan iRebs Cvenebur sigaret kosmoss, TiTebiT amuSavebs da ukidebs. Tina-amdeni marlboro moitane da TviTon mag nagavs ewevi? zeiko-ui deida Tina, ver vitan am ucxour sigaretebs, saxlSi roca vmuSaob... repeticias ki ar vgulisxmob, Cemi muSaoba kervaa, magiTi virCen Tavs, rusTavelis Teatrs 8 weli aRar vWirdebi da SimSiliT rom ar movkvde kervis SekveTebs viReb... hoda pirvelad roca marlboro gemrielad gavabole da saferfleze davde, sanam erTi stroCka gavatare, movixede da es sigareti fafuuu, ferflad iyo qceuli... jer ver mivxvdi ra moxda, magram roca meoredac igive gameorda, eg Seni marlboro movisrole da isev mSobliuri “kosmosi” gavabole. jer erTi ufro igrZnob, rom raRacas ewevi-pirdapir filtvebSi girtyams, meore rogorc dadeb saferfleze, არ iwveba da ar

41


ikargeba, oRond eg aris, rom yovel napasze axlidan mokideba unda. Semodis Tazo – (saqmianad, kostumSi da halstuxSi) – deida Tina! me ar vicodi ra meyida gasataneblad da ager cota... fuli movaquCe, gamogadgebaT, isedac bevri xarji gaqvT (pijakis jibidan iRebs konverts da Tinas aZlevs. Tina TiTebiT sisqes gausinjavs da kmayofili rCeba). Tina konvertSi ixedeba. –yoCaR kargi biWi xar! Tazo-iliko, Cveni klaselebi: miSa baqraZe, jijixia, fogo, filipoka da sxvebi gamzadebuli arian da Sen brZanebas elodebian, gTxoven rame dagvavaloso...xom ici Seni eridebaT bavSvobidan ... iliko-didi madloba gadaeci amjerad yvelaferi rigzea. ra eridebaT? ucxoebi xom ar arian. dRes ukve waiSala zRvari Cems da gias megobrebs Soris. bavSvobaSi 9 weli marTlac didi sxvaoba iyo, magram axla 40-50 wlis asakSi TiTqmis ar igrZnoba., Semdeg wasvlaze Tu damWirdeba Sevawuxeb, madloba RmerTs momkiTxavi ar aklia Cven ojaxs. dRes gela WiWinaZem dareka ambrolauriდan bodiSi moixada rom ver Camodis gasacileblad, iq Zvel saxlSi buxars aSenebs... moskovidan ki omar supataSvilmac dareka, xval mifrinavs amerikaSi zurab wereTelTan erTad, zura mis gareSe nabijs ar dgams... Tazo-biWebo rodis midixarT? xvale? me mapatieT ver gagacilebT. axla misaRebi gamocdebia da xom iciT rom komisiaSi var institutidan gausvlelad! axlac meCqareba, erTi wuTiT gamovardi da gavrbivar. aba bednieri mgzavroba!!!

42


Tina –wadi! wadi! Tazo! mixede saqmes, axla gaqvs pingvinebis fulze nadirobis sezoni... Tazo garbis. ilo-telefons pasuxobs: alo! vin? Tedo? ho Tedo gamarjoba aq aris... oTar Tedo rekavs, Seni mZRoli! oTari – uTxari 10 wuTSi aq iyos! – saaTze iyureba – 12 saaTze ministrTa sabWoSi TaTbiria... oTari (yavas svams): Tina! Cven xom movilaparakeT: TiTo gakeTebul saqmeze, TiTo anegdoti unda moyve... TaTbirze cota mxiaruli ganwyobiT waval Tina-mogikvdes Cemi Tavi... anegdoti ara, magram erT anegdotur ambavs mogiyvebi... xom gaxsovs gia rom kavkasiurSi TamaSobs kasrSi, rom zis... erT dResac nasvami misula speqtaklze da taxtze dasZinebia scenaze... sawyal leila ZigraSvils ver gauRviZebia da gia Teatridan daiTxoves... uTeatrod darCenils sul aeria cxovreba, yoveldRe dReSi orjer Tvreboda da gabasiakda... viTmine, viTmine da avdeqi da robiko sturuas daureke, me did pativs mcems, aq CemTan xSirad gias gareSec mosula koniakis dasalevad, hoda... vTxove –robiko Seni Wirime adamianad aRar vargivar... Svili meRupeba da rac mTavaria oflis sunad avyroldi... --mere, me ra SuaSi var deida Tina? -rogor Tu ra SuaSi xar! kavkasiuridan rom moxseniT gia, mand yovel saRamos kasrSi wyals asxamda iza gigoSvili da saxlSi dabanili modioda. axla ki sul loTobs da imis mere tanic ar daubania... (sicili) -magram kidev erTi ram unda gTxovo Cemo robiko... -diax, deida Tina gismenT -riCard III speqtakls rodis xsniT repertuaridan? robiko (gakvirvebuli) riCards? axali speqtaklia da jer ara...

43


Tina-hoda daimaxsovre, roca mova mag speqtaklis daxurvis dro, iq rom riCardi borblebian kubos daagorebs... is kubo minda, rom maCuqoT... --borblebiani kubo? raSi gWirdebaT deida Tina? Tina-raSi Svilo da Cemi ori oxeri Svili, misdRemCi saxlSi ar arian, ufrosi sul Sejibrebzea baltiispireTSi, gia ki gastrolebze, hoda me rom rame momivides da movkvde, mezoblebi ar damamadlian da am kuboSi Camasveneben. mere vinme qristiani gamoCndeba, an TiTon mivgordebi Cems biZinasTan saburTalos sasaflaoze, aqedan Sori araa... (sicili) oTari dgeba da sicil-siciliT garbis. Semodian Zmebi lolaZeebi: basku anu miSa da zura. basku – gamarjobaT deida Tina, batonebo. ოჰ! zeiko rogor xar? didi xania ar minaxixar... zura – iliko 2 Ramis uZilo var. jemal sefiaSvilma 9 aprilze iseTi simRera dawera... gadairevi ra simReraa... “vaCuqoT erTmaneTs titebi” qvia da ori dRe Cawera gvaqvs “melodiis” studiaSi jumber beraZesTan, yvela cnobili momRerali, maT Soris gias megobrebi, iqa varT: gogi doliZe. qeTi jafariZe, gia WiraqaZe, daTo abesaZe da sxvebi, aq ver wamoviden, uZiloebi, cocxal mkvdrebi არიან ლოგინი ელანდებოდათ, giasTan mokiTxva damabares... araCveulebrivi simRera gamodis, ucremlod ver moismen da ai es pirveli Cawerili kaseta wauRe gias, iq rogorme moismens, esiamovneba... basku-me ki ar vici iq SeutanT Tu ara, axali ludi Semovida inturistSi “finlandia” qilebSi, araCveulebrivi ludia, Tu moaxerxebT Cemgan CautaneT, vici rom uyvars da esiamovneba... (iRebs celofanis parkidan 1 qila luds)

44


ilo – didi madloba Zmebo! kasetas namdvilad movasmeninebT, ai kokoSas samsaxuris diqtofoni migvaqvs...(aCvenebs) luds ki kostiam icis, rogor moTaflos badragi. gpirdebi Cemo basku, rom Cven ar davlevT da gias CautanT. sadac spirti migvaqvs Sesatanad, albaT ludsac SevitanT, gaixareT! -ოოო! vasiliCs gaumarjos!-EerTxmad esalmeba yvela gizo vasiliCs, nacrisfer kostumSi, halstuxiT. axlavs mZRoli, romelsac gaWirvebiT moaqvs 10 litriani SuSis boca spirti. sulxani-ooo, sad xar gizo amden xans, magas velodi! ai aq dadgi – mZRols adgils uCvenebs magidaze... mZRoli xvneSiT ofls iwmindavs... gizo – mZRols – Cadi da axlave Camoval – ra iyo biWo! amas winaT ar movitane igive raodenoba? Cais magivrad svamT am 96 gradusian xorblis spirts? mito papa – xo, xo gaukvirda! viTom TiTon grami ar daelios iamani, Tavisi motanili spirtidan. yovel saRamos aq ar svam? - yvela icinis... Tina – mag iamanma gadagriaT yvela. amas winaT kostias deda mirekavs pepuca, Tina ra xdeba? Cemi kote yovel saRamos TqvenTanaa da saxlSi rom brundeba gadasworebuli metrikasaviTaa... ilo- eg araferi... gvars ar davasaxeleb.. magram kakala erTxel aqedan saxlSi rom misula, sawolidan amdgara, gauRia tansacmlis karadis kari da iq Seufsia pirdapir... tualeti gonebia (kakala morcxvad xris Tavs).

45


iliko pasuxobs telefons: alo, gismenT, ho genacvale, xval mivfrinavT me da kotiko.... gmadlobT Seni Wirime aucileblad gadavcem Tqveni ojaxidan mokiTxvas... aba Sen ici Cemo nana sanam ar viqnebi xandaxan daxede dedaCems, Seni imedi maqvs... kargad. koki momikiTxe... (Tinas mimarTavs) nana iyo sergia...

Tina – magas venacvale, Cemi patroni eg aris, yuradRebas ar maklebs...

mamamisma kokim ki, orjer gadaarCina gia

institutidan garicxvas, profkavSirebSi didi kaci iyo... gizo – biZiniC! wavedi, saRamos moval samsaxuris mere... gizo gadis. sulxani limonaTis boTlebSi asxams spirts SlangiT, mere boTlebs kronenkorkebs axuravs da alagebs muyaos yuTebSi. sulxani -wavedi axla me limonaTis qarxanaSi melodebian, boTlebi unda SegvifuTon – aCvenebs wasaReb da namdvil e.w. samTavrobo limonaTs: -ai aseTi iqneba Cveni –spiritus-limonic... irma - mere aeroportSi rom gaaxsnevinon? sulxani - 10 boTlian yuTSi, TavSi da boloSi TiTo boTli namdvili limonaTi iqneba... yvelas xom ar gaxsnian?

46


kostia- dardi nu gaqvT! me da ilo mivxedavT magas... pirvelad xom ar mivdivarT... sulxani iRebs yuTs. isev yuTis msxvili plani gadasvla ilo da kostia TviTmfrinavis salonSi sxedan...fexTan udevT es yuTi... TviTmfrinavi gauTavebel taigaze mifrinavs. qveviT marto taigaa... ilo da kote iluminatorSi iyurebian. kote pirjvars iwers: -biZiniC! axla aq rom Camovardes es TviTmfrinavi, Cveni TbilisSi Casvenebis Sansi ar arsebobs... ilo- nu geSinia kostia! araferi mogviva! Cven ZmasTan mivdivarT.. gvelodeba... RmerTi ar gagvwiravs... - ilo iwers pirjvars... iakutski. kostia da ilo iakutskSi sastumros wიn dganan. -kostia ar mogSivda 8 saaTi vifrineT da 7000 kilometri gamoviareT. wamo, erTi amaTi siamaye restorani “iakutski” davaWaSnikoT... Sedian restoranSi. provinciuli restorani. kedlebze uniWo suraTebis aslebi. amaRlebulze orkestri zis. ar ukravs. resoranSi siCumea. erT magidasTan ori dakraskuli bozi zis. erTi Tmebs iCeCavs სარკეში, meore ”ikraskeba”. erT magidaze ori tipi zis erTi sevdianad iyureba, meores magidaze Zinavs. modis oficianti. moaqvs meniu.

ukveTaven befstroganovs.

47


kostia iRebs gulis jibidan enisels da dgams magidaze. oficianti- ребята! у нас заносить спиртные напитки не положено! -Слушай брат! Мы не собираемся долго тут оставаться и хотим выпить именно этот коньяк. если есть у вас такой, то принеси и мы заплатим... у нас тоже не положено пить всякую гадость -на! это тебе- попробуй и молчок! koniaks.

aZlevs patara boTlSi

oficianti saswrafod garbis. mivardeba orkestrantebs...aCvenebs koniaks.... cota xanSi oficiants langriT moaqvs SekveTa da orkestri ukravs „Cito... grito“s (kinofilm “miminodan”) dila. sastumrodan gamodian kostia da ilo. kostia midis iqve mdgar taqsisTan da ფანჯრიdan esaubreba mZRols. -megobaro! ori kaci Soridan Cven ZmasTan CamovediT. aq tabagaSi isvenebs sanatoriumSi. hoda! gvinda iq CavakiTxoT

emu budet priatno,

i nam toჟe budet priatno! mere, dRეsve

ukan უნდა davbrundeT. magram iq cota dacda mogiwevs, gaige? samagierod fulsac gadagixdiT da magariC znaeS Cto takoe? rom CamovalT erT polbutilka WaWasac gaCuqebT. -mZRoli yuradRebiT usmenda kostias, xolo WaWa rom axsena Tvalebi Sublze amouvida da didi ylupi nerwyvi gadaylapa. -yvelaferi gavige ufroso! sadac gindaT, ramdeni xniTac gindaT mogemsaxurebiT. mzad var! maSina zver! migom

dastavliu!

48


kostia da ilo taqsSi. mZRoli karg xasiaTzea da yveba raRaceebs... -Сволочи! Тут рабочие вкалывают и русскому рабочему человеку в этот мороз по талону в месяц, только одну бутылку водки дают! Изверги! хорошо что в колонии талоны готовят и в тридорога можно левую бутылку купить... tabaga. SromagasworebiTi koloniis Sesasvleli. Sida oTaxi, rkinis gisosebiani kari, garSemo yvelaferi gisosebSia. gisosebs miRma ori morige erTmaneTSi xmamaRla laparakoben qarTulad. garSemo sxva aravinaa. ilo da kostia gaognebulebi erTmaneTs uyureben. -biWebo qarTvelebi xarT? eldanakravi morigeebi adgilze Seშdebian. mere erTerTi azrze modis: -ho, qistebi varT Seni Wirime! samxedro samsaxurSi saqarTvelodan am siSores gadmogvagdes... Tqven albaT giasTan CamoxvediT, ara? -ho paemani gvaqvs da gvindoda winaswar gvenaxa aq ra xdeba. Sida karebidan Cqari nabijiT Semodis rusi, derJimorda saldafoni xelSi rkinis Caidani uWiravs da Sedis mosacdelis gverdze oTaxSi. biWebi Cumdebian. mere erTi qisti gamodis biWebTan da is da kostia gadian Senobis gareT. kostia awvdis kolofidan gamoweul marlboros. igi iRebs da siamovnebiT ynosavs. kostia aZlevs mTel kolofs. qisti aqeT iqeT iyureba da idebs jibeSi.

49


-es SmonSCikia! didi murtali vinmea. amaswinaT erTi qurdis deda ise daSmona, rom sul nifxvamde gaxada. Zalian mkacria. sasmelze pirdapir dageSilia. aq ar moitanoT ver SeitanT da CamogarTmeven. -magis Citebi varT am siSoreze aryebi am CaTlaxebis xelSi CavagdoT? -magaTi ena me vici... magas me mivxedav! kostia Sedis SenobaSi da pirdapir aWris Smonis oTaxSi. frTxilad aRebs kars. Smonis oTaxi. magida. taxti. etaJerka, tumbo. tumboze Caidani. iqve garSemo yria Cais namcecebi

-izvinite! moJno k vam naminutku? -ia s dalnei dorogi, Cto to mne ploxo stalo. ne ugostite Caem? Smoni gakvirvebuli, uJmuri saxiT usxams Cais kruSkaSi. orive wynarad svams Cais. erTmaneTs akvirdebian. -am Cais arauSavs, magram me Camovitane namdvili qarTuli baixis Cai. xval paemani gvaqvs Cven ZmasTan da Tqvenc mogarTmevT. Smoni xmas ar iRebs... (kostia agrZelebs) -aq Cveni megobaria, artisti, mTeli msoflio aqvs gastrolebiT movlili, bolos SemTxveviT ubedureba mouvida da iakutiaSi gamouSves gastrolebze. koloniaze bevrs gvwers werilebSi. Tqvenze wers kacuri kaciao... hoda Cvenc kacuri suveniri CamogitaneT. Smoni-mkacrad- suvenir?... Cto za suvenir? za Cto?

50


kote- prosto! vici aq am mxriv mkaცradaa saqme da ori polbutilka namdvili xorblis spirti და qarTuli baixis Cai CamogitaneT... Smoni adgilze qvაqvdeba... gayinuli saxis gamometyvelebiT... kote (swrafad)-vici, vici, aq ar vapireb spirtიs Semotanas. magram Tu metyvi rogor gadmogceT, iakutskSi gvaqvs sastumroSi, aqve 80 kilometrSi da Tu gindaT dResve mogvianebiT CamogitanT. Smoni (daZabuli fiqrobs): morigeobas 8-ze vamTavreb. kolოniis gareT vcxovrob, aq sul erTi quCaa, kalandariSvilis 8-Si me var. quCaze marto TanamSromlebi cxovroben. rom daRamdeba ase 10 saaTisTvis jobia... mag dros garSemo mkvdaria yvelaferi, yvelas Zinavs... kote–(gaxarebuli) mosula! 10-ze aqa var! rogor ver movagneb...nestor kalandariSvilis 8 ... es xom Cveneburi nestoras quCaa... dila... kote da ilo bargiT, koloniis misaRebSi. qisti2 – Smoni jer ar mosula. ar vici ra mouvida? Tavis dReSi ar daugviania... coli ara yavs, Svili ara yavs, eg yovelTvis pirveli modis. ilo da kote elodebian, nerviuloben, sigarets sigaretze ewevian... Smoni movida. saxealewili, dasiebuli TvalebiT. Cqara Sedis Tavis oTaxSi. ilo- ra uqeniT kostia am sawyals! etyoba orive boTli martom dalia. kidev kargi ar mokvda... -ara biWo! spirtze mezoblebs dauZaxebda? Smoni eZaxis kostias:

-

-Sediთ!

51


kostia da ilo bargs iReben da apireben Smonis oTaxSi Sesvlas. (maT moesmaT: SemodiT!) karebSi Smoni SeefeTebaT. Sublze xeli aqvs midebuli. xvneSis... -Smoni- რas SvebiT? sad modixarT? kote- bargis gasaSmonad! Smoni- moica ra kostia! gekiTxebi:

-narkota est? -ras ambob! ra narkota. -alkogol est?

-ei bohu ni gramu. Smoni: aba maSin SediT... me Seni mjera... Zma gelodebaT... Smonis xma – otkrivaiii! kote da ilo iReben mTel bargs da madlieri saxeebiT Sedian gisosebian karebSi, romelic WrialiT jer iReba... mere ixureba... ilo – kostias: biWo saocrebaa! spirti wynar adamians mxecad aqcevso gamigia, pirvelad vxedav, rom piriqiTac xdeba: mxeci, adamianad gadaaqcia!

kostia - es rom gvcodnoda sastumroSi datovebul sasmelsac xom wamoviRebdiT da mere saCaliCo aRar gveqneboda...

52


III

iakutia

- paemani

Sav-TeTri kadrebi

kotes da ilos SeaqvT bargi gisosebian koridorSi. zrialiT iReba kodev erTi kari boloSi da karebSi elodeba maT gia. Sexvedris emociebi karebSive. kadrs gareT badragis uxeSi xma:

konCai bazar! bisრto, zaxodite bistro... gia exmareba da samives uceb SeaqvT bargi paemanis zonaSi... kari zrialiT ixureba da ukve paemanis zonaSi arian: gia, ilo da kostia... kvlav Caxuteba, Sexvedris sixaruli. paemnis zonis aRwera: grZeli bneli derefani. kedlebi mwvaned SeRebili, muq yavisfrad SeRebili xis iataki. marjvniv 5 karebi zeda sarkmeliT, saidanac Semodis mkrTali sinaTle. derefnis bolos ori safexuriT amaRlebaze tualetis kari... derefnis marcxena mxare yru kedelia, gorbaCovis suraTiT da kedlis gazeTiT, gancxadebebis dafiT. boloSi kari – saerTo samzareuloSi Sesasvleli. (ixileT naxazze). samzareulo – mozrdili oTaxia, dgas gazis qura, macivari, laqebiani moika, ori magida gaqonili zedapiriT da faneris ganjina, produqtebis Sesanaxad. fanjara gisosebiT da badiT. bolomde rkinaafarebuli. sul zeviT odnav gadaweuli, saidanac Semodis dRis Suqi.

53


gia aCvenebs maTi paemnis oTaxs: viwro, wagrZelebuli oTaxi, gisosebiani da badeakruli zeda fanjriT. sami sawoli, patara magida da ori tumbo. ilo da kostia tansacmels icvlian. -ai Zmao Cveni sacxovrebeli mTeli 3 dRe... rogorme aq unda gavZloT... -sufra sad gavSaloT? mere miixed-moixedaven da iwyeben sawolebis gadalagebas sufris komfortulad gasaSlelad... (ix.naxazze) ilo iwyebs bargis amolagebas, -aba! axla vnaxoT ra kaka-kukebi CamogitaneT yuradRebiT da mouTmenlad misCerebia ilikos.

gia

ilo-jer xsnis erT did qaRaldis parks da amoaqvs sportuli tansacmeli (adidasis piჟamo, kedebi, maisurebi, Tbili jempri), - es dedam gamogigzavna. -aha Sen! cixis SemoqmedebisaTvis were da xate ramdenic ginda – rveulebi, kalmistrebi... es Jurnallebia kinoze, Teatrze. amas deda paemnidan paemnamde agrovebs... mere ამოაქვს sigaretis blokebi: ეს ujiam gamogigzavnaes odekoloni კი zeikom mogitana.. wamlebi braxunam me-4 sammarTvelos afTiaqi daცალa... ilo-agrZelebs amolagebas- es qilis ludi (kiTxulobs) “finlandia” axali Semosulia saqarTveloSi, inturistebSi da baskum gamogigzavna, jer Cvenc ar gagvisinjia... es kaseta zuram gamogigzavna, jemal sefiaSvilis axali simReraa 9 aprilze, magis garda gogi doliZe, qeTi jafariZe da medea ZiZiguri mRerian Sen leqsebze simRerebs.

54


bolos amoaqvs diqtofoni; -es filipsis diqtofoni kokoSam gamoarTva samsaxurSi dito kikvaZes, is jer erTaderTia saqarTvelos mTel radioteleviziaSi da Zlivs gamogvatana TxovniT, aucileblad ukan dagvebrunebia... raSiac mgoni TiTonac eWvi epareboda... gia-ise ar audga gverdebi kokoSas es diqtofoni ukan ar gagatanoT... diqtofons gulSi ixutebs... ilo – aq produqtebia, nawili aq davtovoT, nawili ki aucileblad macivarSi SevinaxoT- iRebs Sebolil Zexvs, ajikas, tyemals, CurCxelebs da sxva, oTaxSi Sesanax produqtebs alageben tumboebSi. gia – 3 dRe aq Cvens meti aravin iqneba da xels aravin axlebs... -ho marTla! dRes aq Semova zonis mayurebeli ramkiani qurdi maliSa... man Caawyo erTdRiani paemani, viTom dedasTan... kote- ratom, viTom? -aba magis deda vin icis sadaa? deda aqve iakutskSi upoves da maliSam paemani Caawyo, daamTxvia ilos Camosvlas, misi gacnoba unda. Tanac icis purmarili rom iqneba da erTi dRe darCeba CvenTan... -is aq mTavari figuraa! umisod aq araferi xdeba... sanam is CvenTan iqneba zonis momsaxure personalsac ki ara aqvs ufleba mis ukiTxavad CvenTan Semosvlis. ise rom icodeT, misi 38 wlidan 20 weli cixeebSi aqvs gatarebuli, sami kaci yavs mokluli... 18 wlis rom iyo coli moiyvana da mSvidobian cxovrebas eweoda... mere ise moxda, rom orma milicionerma baRSi misi coli gaaupatiura... maliSa

55


gamxecda, daikida yvelaferi fexze da is orive milicioneri daxoca, mere cixeSic mouklavs kidev viRac, mokled ki ar gaSinebT, magram frTxilad iyaviT masTan, ar gaabrazoT, gansakuTrebiT roca dalevs - mere... ai isic... koridorSi Semodian maliSa da xanSi Sesuli monRoloidi qali... ilo da kote esalmebian “dedas”, romelic maliSas pirdapir Seyavs erT-erT oTaxSi... gia- maliS! vot moi brat ilia biZinoviC feraZe... Cemi erTad erTi patroni, romelic CemTan erTad mogzaurobs ruseTis sxvadasxva zonebSi... А это мой ближайший друг, бывший футболист, гроза всех женщин, Константин Георгиевич Эбанoидзее (xazs usvams) По кличке Костья... Его фамилия по русский полностью соответствует его назначению, он женский Эбаноидзе.. gia: waradgens maliSas gaicaniT! es maliSaa – iuri petroviC maliSev – Главный начальник зоны... Я уже рассказывал о тебе... и они прекрасно знают кто ты... maliSa mimoixedavs oTaxSi miyril, daxvavebul bargs da gakvirvebulia:-ra ambavia! amdeni rame rogor zideT im siSoridan. yoCaR iluSa... Zmoba amas qvia...gia ki ara Cvenc mouTmenlad velodiT Sens Camosvlas.

56


ilo – maliS! aba sxva raRa aris Zmoba? axla bodiSs mogixdi, produqtebi unda mivalago, lobio unda gagikeToT, Wadi maqvs gamosacxobi da sufra unda gavSaloT, Sen da kostiam isaubreT da meda gia quxnaSi produqtebis momzadebas mivxedavT... maliSa da kostia loginebze moewyobian. kostia sigarets awodebs maliSas - Спасибо не курю... это вредно...

acxadebs maliSa.

(kostia qalaquri ჟestikulaciiT yveba mgzavrobis ambebs,) - ram siSore yofila es iakutia. aqeT pirvelad var. aRar gaTavda es frena Zalian daviqance... mere ekiTxeba -maliS! aq ra xdeba zonaSi? Tqvenc SegexoT perestroika? -maliSa - kostia, magaT me mgoni krilovis igavi ar waukiTxavT, rac unda gadajden-gadmojden, gadaewyon, mainc ar varga es qveyana da araferi gamova... aba am siciveSi 60 gradusian yinvaSi momuSave xalxs marto erTi boTli aryis taloni rom eqneba TveSi, ra perestroika uSvelis... kostia-ai Sen rogorc vici, zonis mayurebeli xar. ras uyureb? mTeli dRe ras saqmianob? maliSa-ras ambob kostia! me dilidan saRamomde dakavebuli var... zona didia da dilidanve unda Semoviaro, rom wesrigi iyos... mere saqmes unda mivxedo: vin rogor muSaobs... problemebi rom ar Segveqmnas - gegmis Sesrulebas, mere aryis talonebis beWdvas da realizebas vakontroleb, mere am naZirlebSi bevri ubedureba xdeba da imas unda mivxedo.. mere ki saqmeebs varCev... kostia (yuradRebiT usmens)-ai CvenTan qalaqSic xdeba razborkebi, me qurdi ara var, magram uban uban Cxubis

57


kacur garCevebSi mec mimiRia monawileoba, Sen ra saqmeebs arCev? gadawyvetilebas Sen iReb? ganaCeni gamogaqvs? -aba ra! rasakvirvelia me gamomaqvs, viTvaliswineb sxva qurdebis azrsac, magram Cemi ganaCeni sabolooa da gasaCivrebas ar eqvemdebareba! -ai amas winaT iyo aseTi SemTxveba: me zonis Semovlaze viyavi, magari nerveaSlili, aryis talonebi daikarga... kameraSi rom davbrundi davinaxe qurdebis magidaze ijda erTi muJiki wiTeli zonidan da Cefirs svamda. is brigadiriviT gvyavda, muSa zonaSi Tvalyurs adevnebda gegmis Sesrulebas da Tu vinme ar emorCileboda, Cven gvatyobinebda da imas mere Cven mouvlidiT. davjeqi gabrazebuli Cefiris dasalevad, megona viRacam dauZaxa. me vkiTxe ra informacia moitana axali. iman, viTomc aq araferi - ise movedi Cefiris dasalevado. amis ufleba mas ar qonda... dauZaxeblad qurdebis sufraze zonaSi aravis aqvs dajdomis ufleba... me Cemi nervebis Sla meyofoda, aviRe taburetka da rac Zali da Rone mqonda TavSi davcxe ramdenjerme...Zlivs gamaCeres, rogor gabeda Cveulebrivma patimarma qurdebis kanonebis darRveva! saavadmyofoSi gadaiyvanes da dResac iq imyofeba, Tavis qala aqvs gabzaruli! samudamod daxeibrda... -kostia usmens, mere sigarets gaabolebs da seriozuli saxiT eubneba: -Извини, но ты не прав Малыш! maliSas saxe uqvavdeba, igi gaocebulia: rogor akadres, rom araa swori? kostia - CvenTan TbilisSi qalaquri-quCis kanonebi moqmedebs, es dauwereli kanonebi yvelaze demokratiulia da ganaCenic am kanonebiT gamotanili samarTliani unda iyos. ai am kanonebze dayrdnobiT Sen adgilas me ase moviqceodi: nu kargi, Tavi gautexe erT kanonis damrRvev gandons da mere,

58


ra? is martoa axla Tavis danaSaulTan erTad. me, magas rame danaSauls moufiqrebdi, administraciasTan SeTanxmebiT mxecebis kameraSi gadavayvaninebdi, raTa iq exmaraT da trakis mimcemi gamxdariyo, maSin mis danaxvaze yvela gaixsenebda Tu ra mouva qurduli kanonis damrRvevs... maliSa yuradRebiT misCerebia kostias da krialosans nerviulad aTamaSebs xelSi. pauza. dafiqrebuli maliSa, mere uceb wamoiZaxebs: -kostia! aba am SemTxvevaze ras ityvi? Cemamde xma movida, rom adgili aqvs aryis talonebis dakargvas. qalaqSi aryis deficitia da obSCagis Tanxas aryis levi talonebis gayidviT vavsebT, esaa Zalze momgebiani biznesi. davniSne dazverva da gairkva, rom erT erTi am saqmeSi gareuli patimari, Sekrula manqanis mZRolTan da sxva partiis gamotanasTan erTad levi talonebs atanda, da fuls uyofda. dauyuradeT da talonebis gadacemis momentSi CavavleT orives. iqve adgilze movuwye sasamarTlo. amouReT misi dana jibidan, miveci Sofers da sikvdilis muqariT mravali WrilobiT... movakvlevine moRalate, xolo Tavad Sofers ki, romelic samxedro iyo, yuri movaWeriT qurdebis RalatisTvis, qaRaldSi SevuxvieT da jibeSi CavudeT, rogorc suveniri qurdebisgan... daamTavra maliSam... didi ambavi atyda, magram saqme male miaCumes... administracias zedmeti xipiSi ar awyobs zonaSi... -mgoneb arc aq xar maliS mTlad marTali da ai ratom... am or goTverans gamohqondaT moparuli talonebi, Sen gaige amis Sesaxeb da iqve gauswordi damnaSaveebs. me ki gavagrZelebdi dazvervas, gavigebdi garedan vin iyo am saqmeSi CarTuli da Tqvengan talonebis momtex mTel qsels gavSifravdi da mere Cavpizdavdi. darwmunebuli var am saqmeSi sxvebic iyvnen gareuli, vinc dRes SeiZleba SenTan erTadaa aq zonaSi...

59


maliSa pirdaRebuli usmens da krialosans Cqar-Cqara aTamaSebs TiTebiT... dai bliad kostia, zakuriu razok ... gadasvla... “quxna. quxnaSi� ilo da gia alageben produqtebs. magidaze daxvavebulia celofnis parkebSi: kitri, pomidori, mwvanili, lobio, Wadis fqvili, xaWapurebi da sxva welze pirsaxocSemoxveuli ilo adgams qvabs gazze da lobios xarSavs, zels Wads da akravs tafaze,... gia recxavs mwvanils, xmel lors da Sebolil Zexvs Wris, TefSebze alagebs da ilos exmareba, Tan laparakoben TbilisSi ra xdeba, bavSvebi rogor arian, dedaze da sxva... -ili ra xdeba saxlSi? deda rogor aris, albaT rogor daitanja Cem gamo!? iliko-ar minda dagamZimo, magram Zalze mZimed ganicdis Sen ambavs, gansakuTrebiT ki imas rom am siSores xar da ukve mexuTe welia ar unaxixar... -biZo da sofikos Tu xedav rogor arian? -kargad, arauSavT, izrdebian, mokiTxva damabares mamasTan... Seni qaliSvili sofiko Sens binaSi Cavwere, dedas rame rom mouvides bina rom ar dakargo Seni gamosvlisTvis... -Cemi patara Winka - ninka ras Sveba? ukve gaizrdeboda, dea rogor aris?... -ninkas ra uSavs izrdeba, celqobs, cibrutiviT aris ... dea ki magrad midgas gverdiT magas venacvale, ramdeni welia erTad ar vyofilvar ojaxTan erTad dasasveneblad, sul Sen saqmeebze davrbivar xan moskovSi da xan seserekas sxvadasxva zonebSi. amas gagebiT ekideba da ar wuwunobs sxva colebiviT..

60


Cemi biWebi ras Svebian? -o egeni xSirad gvakiTxaven me da dedas. axla wamosvlis win mTxoves kirovis baRSi gadagveRo foto erTad, SenTan gamosataneblad da Camogitane... CemodanSi midevs. marTla samagaliTo klaselebi gyavs.. gia-ili! 9 aprils aq kinaRam gavgiJdi marto... aq erTi televizoria wiTel kuTxes rom eZaxian im oTaxSi da saRamoobiT rTaven, magram rad ginda, marto propagandas da uniWo filmebs gadmocemen. iliko-rao ras ambobdnen 9 aprilis Sesaxeb? gia-rao da magra gvaginebden qarTvelebs, ajanyeba moawyveso, qveynidan gamoyofa moiTxoveso da SeiaraRebuli winaaRmdegoba gauwieso sabWoTa xelisuflebas... aq ruseTSi xom egrea, rasac televizori CagZaxebs imisi sjeraT da me patimrebmac almacerad damiwyes yureba... mere aq CvenTan qistebi rom arian jarSi, iseni roca SeeZlebaT mnaxuloben da mexmarebian, mainc Cvenianebi arian, imaT werilebi mouvidaT saxlidan da mec wamakiTxes... mivxvdi rac moxda, gavige rom xalxi daiRupa... mere me aq antisabWoTa propaganda Cavatare patimrebSi, yvelaferi adgilebze davayene... -mere ar SegeSinda rom ar daebezRebieT? -ara! me ukve vici visTan, ra unda vTqva. -me ki ramdenime dRe kameraSi Cavikete, gareT ar gamovdiodi, momsaxure saldaTebi rom ar damenaxa, vijeqi da leqsebs vwerdi: 9 aprilze, saqarTveloze, patriarqze... am leqsebs Sen gatan da saxlSi waikiTxavT da mixvdebiT ra dReSi viyavi aq marto am samxeceSi...

61


iliko-aha! Wadic gamocxva, wamo gavideT, Torem kostia sul gadarevs maliSas... gadasvla...

oTaxSi Semodian ilo da gia... SemoaqvT purmarili, awyoben sufraze... mere ilo xelebs ifSvnets da eSmakuri RimiliT ambobs: -axla ki gospoda! mTavari sensacia! me gavriske da sastumroSi datovebuli spirtidan erTi boTli, viTom limonaTi, CanTaSi Cavde da wamoviRe. vifiqre Tu CamomarTmeven jandabas, magram kostias wyalobiT ar dagvSmones.

-ai isic! - iRebs boTls CanTidan. mxiaruli taSi oTaxSi – uraaaa! ilo- axla gavakeTeb iamans... -maliSa - iamani?

eg raRaa...

ilo- kaxuri anegdotia aseTi: Zia mixo svams WaWas, ucbad gadakravs da cariel Wiqas Zirze kocnis, magidaze dgams braxuniT da imanWeba – uf Sen genava... iamania! ekiTxebian: Zia mixo, ra aris iamani? -rogor Svilo! ar ici?... balaxia, cxeni rom SeWams, or wuTSi kvdeba...! gia rom cixeSi gamoketes, qalaqSi TiTqos bombi afeTqda... Cveni ძმაკაცი gizo parfiumeriis qarxanaSi muSaobda maSin da bocebiT migzavnida odekolonisTvis saWiro 96 gradusian rusuli xorblis spirts da mec vazavebdi 50/50 wyalSi, cota mangos wvens vamatebdi da vRebulobdi jadosnur sasmels, romelsac Cemma megobarma-mitom iamani daarqva. aba ra jamagiri gauZlebda gias da Cem Zmakacebs, romlebic Cven

62


SuSabandSi isxdnen yovel saRamos da gias ambavs ganicdidnen... maxsendeba kakalas naTqvami: kaco ra yofila es iamani... sufraze rom vziვar da vsvam, araferi metyoba, yvelaferi maxsovs... gareT rom gamoval haerze, ucbaT damkravs, tvini meketeba da mere aRaraferi maxsovs meore dRes... ilo amzadebs iamans. Semotanili nayidi sasmeli wyliT. –iamani aucileblad sufTa wyliT unda gakeTdes! yvelani mouTmenlad Sehyureben... da elodebian. sufra gaSlilia... sasmeli Semodis... sufras sami mxridan avseben: kostia da maliSa erT sawolze sxedan... ilo meore sawolze... gia ki tumboze jdeba Tamadad asaxeleben ilos, “starSi biZiniCs” rogorc yvelaze ufross, magram ilo uarzea: -gia! aq Seni gulisTvis CamovediT. aqaa Seni megobari maliSaც da modi Tavidan Sen daiwye, rasac fiqrob, rac mogenatra, vinc mogenatra nel-nela mivyveT, mere Cvenc SemogeSvelebiT, sad gveCqareba... sami dRe misjili gvaqvs am kupeSi yofna... ilo debs kasetas diqtofonSi, rTavs da ismis gabmuli mravalJamieri... ilo: Tu qeifia... qeifi iyos! gia fexze dgeba da paTetikurad svams pirvel sadRegrZelos -Tqven Camosvlas da Cven aq Sexvedras gaumarjos, madloba ufals amisTvis. verc warmoidgenT Cems mRelvarebas: dReebs, saaTebs da wuTebs viTvlidi Tqveni naxvis molodinSi...

63


maliSa yuradRebiT ismens-ilo uTargmnis. mere wava kadrebi gadafarviT: emociuri sadRegrZeloebi, sma... gadakocna, sixaruli, maliSac svams; etyoba fexze adgoma moewona da yovel sadRegrZeloze fexze dgeba... sasacilo sanaxavia: dabali, tatuirebuli, krialosaniT xelSi, maliSa, romelsac acvia feradi, ganierzolebiani, xeliT naqsovi qurduli bade-maisuri da axmaxi kostia: yovel sadRegrZeloze maliSa fexze ayenebs kostias: kostia! vstaiom! maliSa-(Sexurebuli, fexze wamoxteba) modi biWebo, Zmobas gaumarjos! yoCaR iluSa! Zmas rom ar iviwyeb da gaWirvebaSi marto ar toveb... rom arsebobdes wodeba, , Sen – ssrk-აs damsaxurebuli Zmis wodeba gekuTvnis! magram Sen Zma xar, kostia ki megobaria! modi kostias gaumarjos! kostia, jigari xar... amasTan brZenic...kostiam cota ar iyos damafiqra... ise gamirCia saqmeebi, rom ar vici pirdapir... kostia, aq saWiro kaci ხარ... (პაუზა) Костя! Останься ну... будешь сидеть в почете, ничего не делать... есть и пить чего захочешь... и разборки делать... Вот эта майка воровская майка – ее носить, кроме вора, никто не может на зоне... на... носи... ixdis maisurs da kostias aZlevs... axmax kostias patara maliSas maisuri aziackis CeqmasaviT gaWirvebiT Camoacves

64


ilom da giam, magram mainc Caacves da kostia maliSas gadaexveva:

-maliS! ti mne brat! bolSoe spasibo! vo vek ne zabudu... sufra grZeldeba... Wiqebis miWaxuneba. nelnela etyobaT iamanis moqmedeba... maliSa gadis mosaSardad – axlave moval.. ilo kostias: biWo rom icode ra pativi gca! axla ukve zakonni qurdi xar da samsaxuric iSove... ra ginda im TbilisSi, samsaxuri Sen ara gaqvs da arc aravin gelodeba... sad midixar darCi aq da zonis mTavari mosamarTle iqnebi... kostia- pativiscema ki ara, davixrCvi am maikaSi. maliSa brundeba. kostia iRebs Wiqas da svams gias sadRegrZelos: maliSas gasagonad... maliSA- Sen ar ici gia ra iyo TbilisSi... rogorc Tqven rusebi ityviT pervi paren na sele... mTeli lamazi qalebi amas dasdevden, giasTan erTad qalaqSi ver gaivlidi, yvela cnobda da efereboda... amas garda fexburTs rogor თamaSobda? patara moednis namdvili mefe iyo. misi megobariს daviთ yifianis gundsac ugebda patara moedanze... gagigia daviთ yifiani? ssrk-s nakrebis wevri iyo. -maliSa- rogor ara strelcovis mere yvelaze metad yifiani momwonda, cixeSi uyurebdi fexburTebs... ilo-maliS! yifianTan dakavSirebiT giaze erTi ambavi minda movyve. erT momentSi, yvelaferTan erTad gia breJnevis mrCevlიც ki gamovida... maliSa (gakvirvebuli) – breJnevis? .. Cveni leonid iliCis?.. eg rogor?

65


ilo – ho breJnevis... 1981 wlis 21 maiss, saqarTvelos avadsaxsenebeli gasabWoebis 60 wlis iubileze, politbiuros mTeli Semadgenloba CamoeTra TbilisSi, “gensek” breJnevis winamZRolobiT. CvenSi ki diuseldorfis 13 maisis brwyinvale gamarjvebas zeimobdnen kidev, roca Cvenma dinamom evropis Tasi moipova. mTeli partiuli xelmZRvaneloba da kagebe did samzadisSi iyvnen. gensekis daxvedras amzadebdnen sastumro “aWaris” win moedanze. amisaTvis 20 maisisaTvis gaasaxles yvela stumari sastumrodan da win Camoafares mTeli 20 sarTuliani Senobisxela plakati. garSemo mosaxleobas aukrZales fanjrebidan gamoxedva. uTxres fanjaras Tu miuaxlovdeodnen SeiZleba Casafrebuli snaiperis msxverpli gamxdariyven. moedanze aSenda orsarTuliani tribuna da meore sarTulze asasvleli lifti miadges. ara marto lifti, iqve pirvel sarTulze moawyves tualeti breJnevisTvis. mere zeimis dros genseki yovel 10 wuTSi CayavdaT liftiT mosafsmelad. ufro meti... tribunidan 50 metrSi iyo puris maRazia, romelic saswrafo samedicino punqtad gadaakeTes, uaxlesi aparaturiT, yoveli SemTxvevisaTvis, cudad rom gamxdariyo genseki egreve moskovSi gaaqanebden. am wlis mere daiwyo e.w. „didi dasaflavebis wlebi“, roca ssrk politbiuros pirveli mdivnebi kvdebodnen miyolebiT: jer breJnevi, mere andropovi, mere Cernenko... eh! ra kargi sanaxaoba iyo...

66


hoda

1981

wlis

20

maiss,

zeimis

winadRes, saRamos - daTo yifianTan, romelic gias bavSvobis megobari iyo, stumrad movidnen ucnauri stumrebi – breJnevis da ukrainis cekas pirveli mdivnis –SCerbickis TanaSemweebi. xelcarielic ar mosulan – yifიანს magidisxela kievuri torti moarTves SCerbickis saxeliT. torti daiWra, mere koniakic dailia da breJnevis gvarianad romelsac

Seqeifianebul TanaSemwes, gia Zalian moewona, gia

SeuCnda,: iqneb xvalindel gamosvlaSi, gensekma Tbilisis “dinamos” gamarjveba moulocoso... გია gensekis TanaSemwes ganuwyvetlad utevda, Tavisi gauTavebeli oxunjobebiT. feraZe arwmunebda TanaSemwes, leonid iliCs namdvilad gauxardebao, Tanac amiT qarTvelebis guls moigebso... imasac ra enaRvleboda, etyoba diliT Caamata sityvaSi da meore dRes, mTelma qveyanam moismina breJnevis piriT naTqvami gias sityvebi: ”ne podveli tbiliskie dinamovci, za kotorix mi vse pereJivali...” აse, batonebo! gia feraZes, breJnevzec hqonia zegavlena. aba!? maliSa – (icinis) gia! ti maladec!. kostia – ai eseTi iyo gia feraZe TbilisSi.

maliS! aq

rogoრia gia? rogor iqceva? rogor afaseben zonaSi?... – maliSas Wiqa uWiravs da seriozuli leqtoriviT iwyebs: Вообще в тюрьме заключенные разной категории. Их различают по иерархии, которая строго соблюдается. Самая низкая категория – это мразь, их людьми не считают, и используют как захочешь, хош спереди, хош сзади...

67


вторая категория это шныри -их не используют но заставляют всю черную работу выполнять... полы мыть, парашу выносить третья категория красные, эти наседки, доносчики, шпионы руководства зоны...говно а не люди... четвертая категория – это мужики, относительно достойные заключенные, которые работают, план дают. Их уважают, т.к. они за нас работают, но не имеют право с ворами за стол садиться, без разрешения... Пятая категория это Фраеры – люди приближенные к ворам. фраер не работает, имеет право с ворами за стол сидеть и вместе сними обедать. Фраер не вор, он не учывствует в разборках,,, Шестая категория Это воры... сам понимаешь... но наивысшая категория среди воров - это вор в законе, когда за достойно прожитую жизнь, тебя выбирают вором в законе! ilo da kostia erTdroulad ekiTxebian maliSas -gia? gia romel kategoriaSi gadis? -gia? gia fraeria, CvenTan daaxlovebuli da dafasebuli piria, CvenTan erTad Wams, svams... igi ar muSaobs da dedimisis Svilia vinmem awyeninos, ginda ufrosebidan, ginda patimrebidan, CvenTan eqneba saqme... gias rac Seexeba, es kaci RmerTma gamogvigzavna... msoflio aqvs movlili, qveynis ambebs gviyveba Cven gaunaTleblebs, cixis kedlebis meti rom araferi gvinaxia cxovrebaSi. is Cven televizoris magivrobas gviwevs da ambebs ise gviyveba, namdvil speqtaklებs dgams, siciliT vixocebiT. amaT televizors ki verc Sexedav, iq dedamoქნეული... partiuli yrilobebis garda araferia... -bratva, nalivau iaman, bliad! v gorle peresoxlo! xmamaRla yviris SemTvrali maliSa... --me, maliSa vambob gias sadRegrZelos... gias gaumarjos...

68


da gias kocniT ekideba kiserze... ilo da kostiac uerTdebian sadRegrZelos. sufra grZeldeba. wevrebi ukve Sprotis qilaSi Catenili TevzebiviT loginze arian misvenebulebi.. ilo da gia - gias gaformebul leqsebis rveulebs aTvaliereben... kostia da maliSa raRacaze seriozulad daoben. gadis erTi Rame... meore dRes maliSa midis... gamoTxoveba... gia fuls, sigaretebis nawils da kidev raRaceebs atans zonaSi Sesatanad... maliSa mxurvaled eTxoveba ilos da gansakuTrebiT kostias, romelsac kvlav gauxdelad acvia maliSas maisuri... maliSa gadis Tu ara kostia yviris: -aba Zmebo Cqara! momexmareT maisuris gaxdaSi, meore dRea davixrCvi kaci... ilo da gia exmarebian maisuris gaZrobaSi... kostia Tavisuflad amoisunTqavs da tanze bade-maisuris wertilovani nakvalevi amCnevia... uf! Tqven gaixareT, ara Zmao Zneli yofila qurdoba... ...sufra... maliSas gareSe... kostia-modi davjdeT! movkvdi amdeni rusuli laparakiT, maliSas xaTriT. -iamani aRara gvaqvs, afsus ra sasmelebi gvaqvs iakutskSi sastumroSi... gia-guSin bevri ar dagvilevia, magram spirtisgan mainc piri

69


maqvs gamSrali.... me vici rasac gavakeTeb... CanTidan iRebs 2 odekolon “sports,” erTs ukan debs CanTaSi. meores xsnis da or WiqaSi asxams. erTs jer ilos awodebs, romelic saSinlad ijRaneba ilo-ara, ara! gia Tavi damanebe! eg rom davlio, movkvdebi! mere gia kostias miadgeba: -kostia! axla es vinc CemTan erTad ar dalios .... -kargi kargi nu iginebi... mec mZimed var – gamoarTmevs Wiqas... -am surnelovani sasmisiT Cven saqarTvelos gaumarjos... gia svams: - me aq bevri leqsi maqvs saqarTveloze dawerili... kiTxulobs (mtredos...) mtredo, xato mSvidobisa, SiSiT ratom krTebi? gevedrebi, sul erTi dRiT, rom maTxovo frTebi. me imwamsve gavfrindebi, cisken gaviWrebi... vinaxuleb mamadaviTs da Cems galaktions, Tavze samjer Semovufren Cems uwmindes sions. frTebma Tuki ar mimtyuna, vnaxav kavkasions. xoxbis qalaqs, deda Tbiliss Tu vewvevi RamiT, da Sevatyob guliscema, rom Cerdeba wamiT... margalitis mZivebiviT brwyinavs CiraRdnebi, mtredo, mterdo, gevedrebi, rom maTxovo frTebi!... kostia-gaumarjos saqarTvelos! svams odekolons, ijRaneba, da moTqvams: -es ra miqeni Se oxero, rom movkvde saflavidan amomiva odekolonis suni, zeikos daedo Cemi codva am ოდეკოლონis motanisTvis... gia: guSin Rame ver daviZine, Tqven rom ar gameRviZebineT diqtofoni tualetSi gavitane da iq usmendi dilamde Cemi jemal sefiaSvilis simReras “vaCuqoT erTmaneTs titebi”... mere leqsebi mivwere jemalsac da viRac-viRacebs, magram axla kargi azri momivida TavSi.

70


ili! momeci aq diqtofoni, am leqsebs Cavwer kasetaze da gia feraZis xmiT CaitanT xmovan werilebs TbilisSi.

orginalno eli?... ilo - mere diqtofoni unda waviRoT, xom giTxari kokoSas samsaxurisaa... gia-mag diqtofons cocxali TaviT ver gagatanT... ici magiT aq ra xoxmebs Cavatareb!? kokoSas leqss davuwer da Semindobs... gia iwers xmovan werilebs... (gia artistuli JestebiT kiTxulobs misive leqsebs) dro gadis... dgeba gamoTxovebis Jami... gia ilიკos atans rveulebs leqsebiT, werilebs, cixis suvenirebs bavSvebisTvis... gia- ili! ai es axali leqsebi... am werilebs ki deda daarigebs... ... es cixeSi gakeTebuli suvenirebi bavSvebs gadaeciT: Cem sicocxleebs gia-biWebo! aqedan rom gaxvalT, xom gaxsovT erTi umTavresi saqme gaqvT mosagvarebeli – sasmelis Semogzavna! aba Tqven iciT ar damaRalatoT! magas zonaSic elodebian! - iamani! es ra kargi rame maswavleT, maliSamac daimaxsovra. magram aq spirts vin gagazavebinebs rameSi? pirdapir Cacecxlaven. ili! dRes Cveni qistebi morigeoben zonis boloSi viSkaze. gafrTxilebulebi arian da gelodebian 9 saaTisTvis. taqsi gaaCereT Robis bolos viSkis saixloves da iqedan TiTon mogcemen niSans. Tu raime Cepes gamo operacia CaiSleba, maSin pirdapir wadiT sastumroSi da xval diliT Cveni kaci mogakiTxavT da getyviT: sardion prislal! es parolი iqneba. es saxeli aq aravin icis da naRdia. -ho spirti litrnaxevrian plastmasis ludis boTlebSi unda CamoasxaT, gadmogdeba rom mogiwioT, rom ar gatydes, Tan bevri boTli rom ar gamovides... ilo: eg ukve gavakeTeT da sastumroSi macivarSi gvaqvs Senaxuli... Tan aq mZRoli gvyavs dabarebuli - saaTs

71


daxedavs- albaT ukve gareT gvelodeba da saRamos 9-ze isev aq viqnebiT.

გამოთხoveba, gadaxvevna, cremliani gadakocna.

gisosebiani kari zrialiT iReba. ilo da kostia gamodian. kari zrialiT ixureba da gisosebs miRma gias sevdiani saxe saRamoa. bindi dgeba. ilo kostia da nacnobi mZRoli manqaniT miuyvebian nela tabagis zonis mwvaned SeRebil xis kedels, romelsac zeviT eklebiani mavTulebi aqvs. manქanaSi daZabuli siCumea. yvela gafacicebiT akvirdeba Tu ra xdeba gareT. manqanaSi or celofanis Sav parkSi Cawyobili ludis boTlebiა. Robis boloSi saTvalTvalo koSkia... manqana Cerdeba koSkidan 100 metrSi, aqrobs Suqebs da elodeba... cota xanSi koSkidan fanriT aniSneben mimarTulebas... ilo da kostia gadmodian manqanidan celofanis parkebiT da xedaven koSkis qveviT RobeSi patara xis kars. koSkidan fanari am karisken miuTiTebs... kostia da ilo frTxilad midian karebisken... 50 metri rom darCaT, uceb iReba karebi... iqedan 2 avCarka da avtomatiani saldaTi gamovarda. ilo yviris – palundra! kostia Ralatia! spasaisia kto moJet... rac Zali da Rone aqvT garbian manqanisken... kostia-iura! zavodi mator... ZaRlebi axlovdebian... iura manqanis orive kars uRebs... ilo da kostia Sextebian manqanaSi da karebebs მoijaxuneben. ZaRlebi moaxtebian fanjrebs, lamis manqana daglijon. kostia-ezJai, ezJai skorei... da manqana ucbaT wydeba adgilidan. manqanaSi kostia da ilo suls Zlivs iTqvamen... ZaRlebi mosdeven manqanas... ...magram nel nela pataravdebian...

72


III

krasnoiarskis gastroli

matarebeli nela Semodis sadgurSi. Teatri Camodis gastrolze,ruseTis erT-erT qalaqSi. baqanze daxvedris oficialuri ceremonia. lozungebi, baqanze reproduqtorSi ukravs sasule orkestri. qalaqis xelmZRvaneloba. bevri xalxi, yvavilebi. taSi. damxvdurebi esalmebian Camosul stumrebs. gias xvdeba megobari saSa (abdulovis tipaJi). mis danaxvaze mklavebgaSlili exuteba: Гия Дорогой! слава богу, сколько лет, сколько зим... exvevian erTmaneTs. saSas axlavs meuRle-sveta yvavilebiT da misi megobari ina-momxibvleli lamazi qaliSvili. saSa acnobs gias gogoebs. Camosuli msaxiobebi sxdebian avtobusebSi. gia ki miyavs saSas Tavisi mersedesisken qalebTan erTad. Teatris msaxiobebi SuriT uyureben avtobusidan. saSas manqana.

saSa da sveta win jdebian. gia da ina ukan

saSa da gia ixseneben erToblivi gadaRebebis momentebs: -gogoebo, es Cemi Zveli megobaria, gia feraZe, me da gia araerTxel varT erTad gadaRebuli kinoSi moskovSi da dovJenkos studiaSi-kievSi. gia-odesas ratom ar ixseneb? iqac ar viyaviT gadaRebebze erTad? saSa-ho! odesas ra damaviwyebs... gadaRebebze gia Cemze adre Cafrinda odesaSi. Cemi Casvlis Sesaxeb gias telegrama gaugzavne da reisi Sevatyobine. TviTmfrinavidan Camovedi da davinaxe uamravi xalxi transparantebiT da yvavilebiT

73


xelSi, taSiskvriT, SeZaxilebiT, vaSas ZaxiliT da Cem danaxvaze es brbo Cemken daiZra. mivaqcie yuradReba transparantebs da Tvals ar davujere. „odesa miesalmeba saxelovan msaxiobs saSa petrovs“, „aleqsandr! keTili iyos Tqveni fexi odesis miwaze“ da sxva. es iyo gogonebis didi masa da mivaqcie yuradReba maT ukan moyveboda gia feraZe da mivxvdi rom es misi oinebi iyo, magram amxela ambis atexvas ar movelodi. ori dRe sakmarisi aRmoCnda, rom odesis studia mTlianad daepyro gias. man ar daizara da suraTis mxatvars moamzadebina transparantebi... Seubia reJisori da ori avtobusi masovka wamouyria Cems dasaxvedrad. mTeli odesis aeroportis mgzavrebi gakvirvebuli kiTxulobden, vin Camovida amisTana odesaSi, Cven rom ar vicnobTo. rogorc ki damTavrda sazeimo daxvedra da yvavilebiT amavses, gia moubrunda gogonebs - aba gogoebo! gmadlobT! swrafad avtobusebSi! da gaistumra isini ukan. gogonebi mxiarulad icinian... ...ai sastumroc. gia- gogoebo! xval speqtaklia. gTxovT gvewvioT. bileTebis yidva arc ifiqroT, Cemi stumrebi iqnebiT. saSas eqneba bileTebi. gamoTxoveba sastumrosTan. speqtakli, savse darbazi.

gias scenebi kasrSi.

darbazi. moxibluli publika. maT Soris saSa, sveta da ina. speqtakli mTavrdeba, aplodismentebi gadadis ovaciaSi, msaxiobebi mravaljer gamodian scenaze. kulisebSi erTi ambavia. Jurnalistebi nadiroben interviuebze.

74


gia intervius aZlevs Jurnalists. moSorebiT mdgomi saSa manqanis gasaRebiT xelSi gias aniSnebs, rom igi gareT elodeba mas. gia saswrafod wyvets intervius, dausxlteba msaxiobebs, Jurnalistebs da ipareba gasasvlelisken. Teatris axlos gareT manqanasTan elodeba saSa. gia swrafad jdeba manqanaSi. tusovka kafeSi. magidasTan, saSas megobrebi, maT Soris sveta da ina. speqtakliT aRfrTovanebuli publika da gia yuradRebis centrSi: -oi ra speqtakli iyo! yoCaR robert sturua, aseTi brexti verc warmomedgina. -gia Tqven ki iyaviT araCveulebrivi im kasrSi... -sityvebi ar myofnis megobrebo, Cven qalaqSi aseTi speqtakli jer ar yofila... saSa-gia! amas winaT Cveni televiziiT aCvenes filmi Seni monawileobiT „axalgazrda kompozitoris mogzauroba“, es ra roli iTamaSe, yoCaR gia, yvelas Zalian mogvewona... gia - kargi gveyofa rolebze da speqtaklze laparaki... kidev ramdenjerme iqneba... axla, rame Tu ar SevWame movkvdebi. Tanac minda davlio Tqveni sadRegrZelo... kargia roca scenidan mayureblis mxardaWeras grZnob... etyoba Tqven qalaqs mdidari Teatraluri tradiciebi aqvs. davlioT megobrebo... svamen sadRegrZelos...

75


saSa- gia is Teatri sadac Tqven gamodixarT, as welze mets iTvlis... SekiTxva - gia ra speqtaklebi CamoitaneT? gia-”kavkasiuri carcis wre” Tqven ukve naxeT, Seqspiris ”riCard III” da ”roli axalgazrda damwyebi gogonasTvis” SekiTxva -riCardSi Sen

ras TamaSob?

gia-riCardi romaulad xom sami erTianiT iwereba (TiTiT aCvenebs) da xandaxan mesame erTianis magivrad mayeneben... es xumrobiT, ise, arafers! me marto kavkasiurSi var dakavebuli... -ratom? -imitom Cemo Zmao, rom miyvars Tavisufleba... gakvirvebulebi Sehyureben gias - raa? gia - diax Ta vi su fle ba! saqme isaa, rom Cveni Teatri axla modaSia da sul gastrolebze gviwveven, ZiriTadi speqtakli rasakvirvelia kavkasiuria da is yovelTvisaa gastrolebis repertuarSi... hoda me rom viTamaSeb erT dRes kavkasiurs, danarCeni dReebi Tavisufali var da „guliai vasia“... sxva msaxiobebi gulze skdebian. egeni rom scenaze ofls Rvrian, me xan iqeT davgulaob, xan aqeT. honorari ki erTnairi gvaqvs, ai axlac dRes viTamaSe kavkasiuri da sami momdevno dRe Tavisufali var... saSa-gia namdvili saocrebaa! Zalian advilad poulobs saerTo enas yvelasTan. sul sxvadasxva tipis, donis da asakis adamians ise advilad Seabamda, rom sul mokle xanSi misi axlobeli xdeboda. me da gia kievSi yofnisas, gadaRebidan gvian ვbrundebodით. mag dros yvelaferi daketili iyo ქალაქში. amitom xSirad mSivrebi vrCebodiT,

76


Cven. sarTulze iyo bufeti, romelic 11 saaTze iketeboda. bufetSi muSaobda balzakis asaks gadacilebuli erTi ukraineli fumfula qali. igi dilas mSvenier sauzmes gvimzadebda. gia ise dauaxlovda am mebufetes, imdeni exumra, imdeni earSiya, ise Seacoda Tavi, rom es RvTisnieri mebufete gias gulis gasaRebTan erTad, bufetis gasaRebsac utovebda da mTeli produqtebi mis gankargulebaSi iyo. Rame gvian mosulebi gemrielad SeveqceodiT bufetSi yvelafers, ara marto Cven, sxvebic SemogveCvivnen da RamiT navaWri produqtis Rirebuleba da Tanxa, diliT srulad bardeboda mebufetes. darbazSi wyvilebi cekvaven... gia patiJebs inas cekvaze da aCvenebs klass. gia da ina yuradRebis centrSi. brundebian sufraze. isev sufra. mxiaruleba sufraze. aryisagan SemTbari sazogadoeba. gia da ina sxedan gverdigverd . gias mxarze aqvs xeli gadaxveuli da raRacas eCurCuleba inas... romelic interesiT ugdebs yurs da xmamaRla icinis... - oi nemogu bolSe gia, xvawiT... gadasvla kvlav speqtakli, scena, xalxi, aplodismentebi. ...gia kulisebidan isev ipareba saSasTan erTad... saSas saxli. oroTaxiani standartuli bina. misaRebi; didi oTaxi, saZinebeli, SuSabandi samzareulo, sankvanZi. saerTo oTaxSi dgas „troika“ da musikaluri centri SuSabandSi iSleba sufra. sufrasTan trialeben sveta da ina. gamoaqvT Tevzebi, sasmelebi da sxva.

77


Semodian saSa da gia. gia yvavilebiT xelSi, gadakocnis gogonebs. am dros karze zari rekavs. saSa - es albaT Cemi megobrebi arian, gia, Seni gacnoba mTxoves. Semodian kolia, marina da lena. kolias ori boTli arayi uWiravs. saSa acnobs gias - ai megobrebo esec Cveni gia kasridan! es koliaa, eseni marina da lena. aba megobrebo yvelani adgilze varT. gTxovT sufrasTan. sxdebian. sufris TavSi saSa, gverdze ujdeba sveta. mere jdebian gia da ina. mopirdapire mxares kolia, marina da lena. gia eZgereba saWmels: -me unda mapatioT, speqtaklidan movdivar mSieri, Tanac saSam aq iseTi Tevzebi damaxvedra, nerwyvisgan davixrCvi... saSa - es saqarTvelo araa, xaWapuri da sacivi rom dagvexvedrebia, magram esaa Cveni simdidre... yvela madianad Seeqceva saWmels. mosuli gogoebi yvela saWmels cot-cotas iReben TefSebze da yvelas unawileben. gia - Cven qarTvelebs ar SegviZlia sufraze sadRegrZelos gareSe daleva, modi rigrigobiT vTqvaT sadRegrZeloebi. me aq pirvelad var da daviwyeb: saSas da svetas gaumarjos, am saxls gaumarjos... didi madloba Cemo saSa aseTi daxvedrisaTvis da aseTi megobrobisaTvis... gip... gip... ura... (svamen saSas sadRegrZelos) sufra grZeldeba ... Wama-sma xumrobebi... saSa - axla me vityvi dadRegrZelos, modi ina vadRegrZeloT, Cveni lamazi poetesa megobari... gia gakvirvebuli - poetesa? saSa - diax Cveni ina poetia! misi leqsebi aqaur presaSi xSirad ibeWdeba, gia- es ar vicodi! raRac poeturs ki vgrZnobdi am qalSi, magram... ina wiTldeba da imorcxvebs. saSa - ina, modi erTi leqsi wagvikiTxe. -ina, ina, skandirebs sufra, Canglebis raxuniT TefSsebze. ina kiTxulobs leqss:

78


Покоил нас в своих объятьях тот дом чужой и нелюдимый... И в пустоте своей - совсем не первозданной услышать смог, что ты теперь - любимый... Не сохранил всех тайн у нашей бездны, грешных... Укрывши от дождей, свидетелем стал ласк неспешных... Здешним дарил вином, вечерним чаем, ломтиками хлеба... И словно не был...не был... не был... не был... (taSi) -SesaniSnavia! o! es seriozuli poeziaa.... saSa _ ina, ara marto poetia, araCveulebrivi adamiania, Cveni qalaqis Tvalia, Tanac mamamisi generalia da qalaqSi dafasebuli kacia... gia- -ina gagimarjos Cemo kargo, moxaruli var rom gagicani, aucileblad minda Seni leqsebis wakiTxva... xelze emTxveva inas. saSa - generalze gamaxsenda, modi Cven mSoblebs gaumarjos, mamaCemic samxedro iyo, mTeli cxovreba atarebda omSi miRebul jildoebs. saSa midis da saZineblis karadinan gamoaqvs sakidze dakidebuli mamis ordenebiani pijaki. kolias - ukve etyoba aryis gavlena wamoiyvirebs- Cven saxelovan mSoblebs gaumarjos! gia Cumad xsnis limonaTs da sacobs isev axuravs. mere dgeba da iRebs limonaTis meore boTls da demonstraciulad kbiliT xsnis, ina SeSinebuli: -gia ras Svebi! kbils gaitexav! gia RimiliT, -nu geSinia Cemo sicocxlev, magari var! me TvaliTac SemiZlia boTlis gaxsna. da iRebs Cumad gaxsnil boTls Tvalze miidebs da nelnela uSvebs Zirs, Tan boTlis gaxsnis SiSins ayolebs... bolos boTli xmiT ixsneba da gias “kronenkorka” TvalSi aqvs gamoCrili pensnesaviT... sayovelTao sicili... -oi gia! ti nastoiSCi fokusnik - iZaxis ina

79


sufra grZeldeba... gia gadis SeumCnevlad... cota xanSi Semodis koWlobiT saSas mamis ordenebian pijakSi, cali xeli ara aqvs, da meoreSi ki joxi uWiravs, modis sufrasTan joxs miayudebs magidas da ixdis quds: -daexmareT omis veterans, riTic SegiZliaT... magidaze asxams arays bokalSi, ixsnis Sarvlis zonars, mere iRebs bokals da iWers zonaridan gamoyofili TiTiT da magididan iRebs mJave kitrs da kbeCs, mere iRebs Wiqas da svams sadRegrZelos... sicili sufraze... gia reveransiT madlobas uxdis sazogadoebas da gadis... Semodis gia, rTavs musikalur centrs da patiJebs inas sacekvaod... musikis gagonebaze marina da lena wamovardebian da iwyeben cekvas... erT momentSi gia samive gogos acekvebs, promenadebs akeTebiebs, saSa da svetac cekvaven...kolia sufraze martoa da arays isxams. ritmul cekvas moyveba, neli cekva, gia da ina Caxutebulebi arian loya-loyaze midebulebi cekvaven... cekvis mere wyvilebi brundebian sufraze, mocekvave gogoebis garda, romlebic giJuri moZraobebiT cekvaven... gias

saSa meore oTaxSi gahyavs.

-Слушай Сашок! я голову потерял от этой красавицы... будь другом одолжи ключи от машины. Я и Ида немножко проветримся. Гия! Ты же знаешь что мне ничего не жаль для тебя! Но будь осторожен! Во первых ее отец, генерал и она у нас в городе у всех на глазу, первая невеста! Не беспокойся! Ты же меня знаешь... Ни в моих прывычках кого то, к чему то принуждать... Знаю я тебя.. eSmakuri RimiliT eubneba saSa Будь осторожен... saSa aZlevs gasaRebs.

80


gia yurSi uCurCulebs inas, romelic dgeba da gadis oTaxidan, oriveni Cumad iparebian. sadarbazoSi gasvlisTanave mouTmenlad mxurvaled, gabmulad kocnaoben. mere Carbian kibeebze, jdebian saSas manqanaSi da midian... ... fonad : inas leqsi: montaJi-musikaze: Teatris kadrebi cvlian gias da inas erTad yofnis sxvadasxva kadrebs. gastrolebis darCenili ubednieresi dReebi. piknikebi bunebaSi, megobrebTan erTad ...gastrolebi Tavdeba. kvlav sadguri. sazeimo gacileba. publika acilebs daaxlovebul megobrebs... Tvalcremlian inas gias mxarze aqvs Tavi midebuli. garSemo saSa da misi nacnobi megobrebi... matarebeli iZvreba... gia Seaxteba matarebels... gia matareblidan gadmoyudebuli xels iqnevs... cremliani inas saxe. fonze inas leqsi: Не наклоняйте небо! Мне звёзд не удержать... Как и того - сказавшего – УЕДУ! kadrebi... montaJi musikis fonze... dro gadis... inas ukve orsuloba etyoba. ... ina saxlSia gamoketili. arsad ar dadis. xalxs erideba... saSa da sveta akiTxaven barSi wasayvanad da ina ar miyveba. deda dardebs uziarebs saSas. awuxebs inas gadaswvetileba-gaaCinos bavSvi. Semodgoma. wvima. saxli. leqsebis wera. win da ukan siaruli. gazrdili muceli. Любовь, затронутая спичечным огнём, Летит в тупик в составе скоростном Тень отдаляется, тупик ещё неразличим, И балалаечной струной сорвался диалог - молчим... Гудок-кликуша завлекает мысли в путь На карусели снов зовёт кататься -

81


Уж не наступит утро - ЗАБУДЬ МЕНЯ, ЗАБУДЬ... От памяти лишь мне не оторваться... Из всех последних сил заводит ржавый ключик Пружину старую - НАС ВРЕМЯ НЕ РАЗЛУЧИТ... gazafxuli. bavSvis dabadeba... bebia-babuas sixaruli. bavSvi izrdeba, TamaSobs. celqobs. ina aCvenebs mamis suraTebs, proeqtoriT kedelze kinofirs- cocxal mamas.. saSa modis stumrad. uyurebs bavSvis oinebs. gika pomadiT iTxupneba. Я-папа! Я папа! - darbis da iZaxis. saSa - gias Tu gaagebine rom biWi geyola? ina - ara. ra saWiroa! me xom misgan amxela siyvaruli da bedniereba damrCa. sxva araferi minda... -me davurekav! unda icodes, rom biWi yavs, romelic Zalian gavs mamas. ina ewinaaRmdegeba. - araa saWiro. mas Tavisi ojaxi aqvs. saSa gadis. fosta. saqalaqTaSoriso telefoni. saSa elodeba rigs. saSa kabinaSi. gaognebuli igebs gias ambavs. -Алоо! Попросите Гию если можно... Кто это? Мама?.... Гию можно?... -чтооо?..в тюрьме... убил жену?... не может быть!... как?... ну конечно же случайно! ... Гия не мог кого то убить... Сейчас где он?... В колонии... в Якутии... Боже мой...Боже мой... извините... saSa da ina saxlSi. saSa uyveba gias ambavs. inas reaqcia!.

Уезжаешь... Провожаю... Оставляешь не одну Отдаёшь меня, прощаясь, Недругу - больному сну... Развернёт он ночи новой Свиток длинный... Спросит - Что? Опять не смог 82


Совсем Тебя покинуть? Нехотя пасьянс разложит На желание... И сойдётся карта Снова быть свиданию... ina da bavSvi paemanze midian iakutiaSi TviTmfrinaviT. iakutia. koloniis misaRebi. kadrebis oTaxSi zis kapogaurkveveli sqesis samxedro mosamsaxure qali da sigarets abolebs.. oTaxSi ori magidaa. meore magidasTan zis meore kapo, romelic ufro gavs qals vidre pirveli, aqve arian ina da bavSvi. bavSvi raRacas xatavs. badrags Semoyavs gia. bavSvi exuteba inas. gia miaCerdeba bavSvs. -gamarjoba mamiko! bavSvi garinduli ekroba dedas. ina -gia, miesalme mamas! kapo -anu konCaite teliaCie neJnosti! amis dro ar aris! aqeT mobrZandiT. ina CanTidan iRebs or beWeds da kapos udebs win: - ai saqorwino beWdebi. -moqalaqe ina kuzubova, Tanaxma xarT gayveT colad patimar gia feraZes? -diax! - badragi da kapo-2 uyureben ceremonias. -patimaro gia feraZe, Tanaxma xar colad SeirTo moqalaqe ina kuzubova? -rasakvirvelia Tanaxma var! kapo mkacrad - mipasuxeT diax an ara! ar unda aq emociebi... -diax!

83


-ceremoniis mowmeebma badragma surkovma da oficerma iabloCkinam moismineT nebayoflobiTi pasuxebi? dReidan Tqven iTvlebiT qorwinebis aqtis mowmeebad da.. -ruseTis federaciis konstituciiT da kanonebiT moqalaqe irina kuzubovas da patimar gia feraZes dReidan gacxadebT col-qmrad... amasTan SromagasworebiTi dawesebuleba # 358/45 gankargulebiT daqorwinebasTan dakavSirebiT patimar gia feraZes ufleba eZleva 3 dRiani gaxangrZlivebuli paemnisa... -axlad daqorwinebulebs da mowmeebs gTxovT moaweroT xeli sabuTebze da gaukeToT erTmaneTs beWdebi. - kapo almacerad uyurebs inas da damcinavi mzeriT eubneba: -bednier saqorwino Rames da mogzaurobas gisurvebT! mimarTavs badrags: -surkov! axlad daqorwinebulebi gaiyvaneT paemnis zonaSi! patimaro gia feraZe, moixseniT beWedi da aq datoveT, SeginaxavT! ina da gika gaxangrZlivebuli paemnis oTaxSi Sedian. paemnis oTaxSi gawyobilia saqorwilo sufra, (sanTlebi, Savi xizilala, zurgieli, torti daxatuli guliT, nair-nairi sasmelebi...) cixis avtoritetebi esalmebian nefe-patarZals da gadasceemen cixis saCuqrebs... inas neilonis TavSals moaxureven da kvernis bewvs Cuqnian, gias ki axal perangs da lamaz xeliTnakeT xanjals - na jigit! nosi! ina gakvirvebulia mdidari sufris danaxviT: gia: es sufra Cemma cixis megobrebma dagaxvedres... ina qurdebs: didi madloba megobrebo! cixis administraciis oficiozis mere es ukve namdvil qorwils gavs. sufrasTan sxdebian. sufris TavSi ina da gia. bavSvi gias uzis muxlebze, romelsac SigadaSig Tavze eamboreba. zonis mayurebeli (krialosans aTamaSebs): -Zvirfaso ina! gia Cveni Zmaa! aq erTad varT da is Tavisi iumoriT da artistulobiT gvimsubeqebs mZime yofas. gvixaria, rom eseTi lamazi qalbatoni aq CamobrZandi, aseTi mSvenieri bavSviT. sadRegrZelos dros gia bavSvs eTamaSeba, maimunobs da acinebs -bratva! nefe dedofals gaumarjos!

84


-gorko! gorko! -xmauroben stumrebi gia kocnis irinas da bavSvs erTad... erTxmad svamen sadRegrZelos... gia - biWebo didi madloba minda giTxraT yvelafrisaTvis. mas mere rac cixeSi movxvdi, bevrma zurgi Semaqcia, Cemianebis garda, TiTqmis marto davrCi. magram inam rac gaakeTa es gmirobaa. man axloblebis nebis sawinaaRmdegod, es angelozi dabada da gazarda, ise rom aravin Seuwuxebia... inas da patara gias gaumarjos... (cremli adgeba Tvalze) ... mas saqarTveloSi ori da da erTi Zma hyavs da me Tu meRirsa aqedan cocxali gasvla, aucileblad gavacnob erTmaneTs da Tu ara! RmerTia mowme, sanTel sakmeveli gzas ar daukargavs Cems biWs... bolos bavSvis saxe msxvili planiT.... gadasvla...

85


IV

me aq Camoval... aucileblad !

Tbilisis aeroporti..sabaJos kari iReba da gamodis gia, romelic Cemodans moagorebs. ukan moyveba ina,. gia SortebSi, maRali... gia feraZis asli.. damxvdurebi: biZa-iliko; dea;, biZaSvili ninka, Zma biZina; da gias megobrebi. gias gamoCenaze yvelas erTxmad aRmoxdeba vai! giaaaa, giaaaa!

naxe, naxe rogor gavs!

SeuZlebelia!

gias pirveli egebeba biZia iliko da mxurvaled exutebian erTmaneTs, didxans... Гика-Давай Дядя... Кисери... Кисерши! Как любила бабушка Тина! Ило-А ты откуда знаешь про кисери-кисерши ... Гика-мне мама рассказала... da kisrebiT gadaeWdoebian erTmaneTs. ilo- gias suni gaqvs Sen genacvale...

86


mere yvela mivardeba, gadaxvevna, aRfrTovaneba da Sesabamisi emociebis mxurvale gamoxatva. iliko acnobs biZinas - es Cemo ojaxia ninka da dea, es Seni Zmaa-biZina-babuas saxeli qvia.! eseni ki gias da Cemi megobrebi arian...ბოლოს kmayofili publika nawildeba

manqanebSi... Ramis Tbilisi. manqaniT, neli svliT qalaqSi promenadi saxlamde... (*ZiriTadi musikaluri Temis TanxlebiT... rogorc filmSi “araseriozuli kaci”). ilo gidobas uwevs manqanaSi da komentarebs ukeTebs qalaqis xedebs. iნa da gika gafarToebuli TvalebiT, aRtacebiT Sescqerian yvelafers fanjridan...

87


ilikos saxli. gaSlili sufra 12 kacze. ojaxis wevrebi da ramdenime megobari. sufrasTan trialeben dea da ukve didi nina... lamazad gawyobil sufraze qarTuli samzareuloa warmodgenili... wiTeli da TeTri Rvino, Sampanuri, brolis grafinSi koniaki. usxdebian sufras da iwyeba gikas qarTuli sufris aRmoCena... deas Semoaqvs cxeli xaWapuri. gika- Это Хачапури? awodeben xaWapurs da gika eZgereba, swrafad CakbiCavs. Tvalebs molulavs. –Ой! Ой! Какая вкуснятина! mere limonaTs aiRebs Это лимонод? isxams da jer sinjavs, mere bolomde svams.Совсем другой вкус! gikas da iნasac yvelaferi ainteresebთ da wamdauwum kiTxvebs svamen patara bavSvebiviT. ida-Как Эта травка называется? -wiwmati.. -Как? Цынцынати? -А это что? А это как называется? Из чего готовят? da kiTxuloben fxalze, baJeze da sxva da sxva... gika-Это конечно Домашнее Грузинское вино? Домашнее вино, Еще никогда не пил- isxams wiTel Rvinos da sinjavs Ой! ОЙ! Что за чудо! Божественный напиток – Tvalebs xuWavs emociisgan- В Жизни ничего подобного не пробовал. Сейчас понятно почему мы Грузины Вино предпочитаем. А в России предпочитают водку. არაყი ხომ არ ginda? -ara, ara ras ambob biZia, aseTi Rvino iyos da arayi davlio?? iliko svams gikas aRmoCenis da Camosvlis

88


sadRegrZelos..... Cemo gika!... keTili iyos Seni fexi am ojaxSi, sadac jer me, 9 wlis mere ki mamaSeni daibada... gias gardacvalebis mere, me, TiTqmis 10 weli movandome Sens Zebnas ruseTSi krasnoiarskis raionSi, sadac adre ina cxovrobda, maSin interneti axladSemosuli iyo, magram uSedegod... bolos davkarge imedi da Sevwyvite Zebna... da ai rogorc ityvian sanTel sakmeveli Tavis gzas ar dakargavs da isev bebiaSeni Tina JorJoliani Caeria saqmeSi... gika – bebiaCemi Tina? is xom 15 wlis win gardaicvala? ilo – diax, magram gia rom dapatimrebuli iyo, is ar maZlevda mosvenebas da cimbiris paemnidan axal Camosuls sul mewuwuneboda da isev ukan cimbirSi mgzavnida. axlac im qveynidan sizmarSi migzavnis xandaxan instruqciebs... Ddedas yavda biZa odesaSi, vaso JorJoliani, Soreuli naosnobis kapitani, romelic iq cxovrobda. mis SviliSvils iuras, romelic gias xnis aris, gia Sexvedria odesaSi gastrolebis dros 70-ian wlebSi. hoda es iura Camosula TbilisSi ojaxTan erTad, mouvlia guria, svaneTi - JorJolianebis fuZe adgilebi...…… mas Tinas Zveli telefoni hqonia, romelzedac bunebrivia ver dagvikavSirda. bolos iura ojaxis wevrebTan erTad misula didubis panTeonSi, misi დიდი biZis sandro JorJolianis sasaflaoze. panTeonis sasaflaos direqtoria Cemi megobari, mwerali badri quTaTelaZe da bedad imisTvis ukiTxavs gia feraZis Zmis an ojaxis telefoni. badrim rasakvirvelia im wamsve me damireka da macnoba, rom naTesavebi odesidan JorJolianebi gkiTxulobeno da ase SevxvdiT me da iura. gika_ mere CemTan ra kavSiri aqvT am JorJolianebs, me maT saerTod ar vicnob.

89


ilo: aq wamosvlamde Turme iuras uZebnia internetSi rusul saitebze gia feraZis ojaxis misamarTi an telefoni da miukvlevia, rom sadRac samaris akademiur TeatrSi aris msaxiobi, romelic Zalian gavs gia feraZes da es aRmoCndi swored Sen gia kuzubov-feraZe Cemo Zvirfaso! im saRamosve swrafad gipoveT me da ninkam da im saRamosve daginaxeT Sen da deda pirvelad skaipSi da ai dRes ukve oriveni aq xarT Cvens ojaxSi. Tqven Camosvlas gaumarjos! gika da iნa yuradRebiT usmenen. iliko sadRegrZelos amTavrebs da gika ucbaT wamoxteba: -Дядя Илико! Можно Я скажу тост? iliko- kargia, rom ikiTxe, daimaxsovre Tamadis nebarTvis gareSe sufraze sunTqvac akrZalulia! (xumrobs) aba axla midi brZane sadRegrZelo... gia- biZia! ramdeni xania vocnebobdi am momentze movxvedriyavi mamis ojaxSi, Cems naTesavebSi. deda mTeli Cemi bavSvoba sul miyveboda mamaze, saqarTveloze magram rac me dRes ganvicade aeroportSi fexis dadgmisas, SeuZlebelia amis aRwera... pirvelad rom CavisunTqe es cxeli haeri vifiqre, es ra aris? ra sxvanairi haeria, mere Tqven rom daginaxeT yvela da vigრZeni sruliad gansxvavebuli adamianuri surneli, siTbo, mivxvdi, rom es iyo Cemi sakuTari saxlis siTbo, romelic maklda... me axlad davibade da ar gagikvirdeT, Tu miamit SekiTxvebs davsvam. me yvelaferi mainteresebs, jer patara var... yvela erTxmad: gias gaumarjos iliko-ar varga... gaumaaaar... jos! (imeorebs samjer) gia – agrZelebs jos! jos!

90


sufra grZeldeba... siTbo, siyvaruli, bevri sicili, iliko – gia! aba gvaCvene erTi mamaSeni leko TaTaSelis rolSi, skaipSi, rom maCvene me da deas... gika – emzadeba da warmoadgens leko TaTaSelis wamebis scenas. sufris wevrebi aRfrTovanebiT Sehyureben gikas... reaqcia: -gavgiJdiii... naxe, naxe kopio gia feraZe. -ara es marto msgavseba araa! es aris klonirebuli gia feraZe.... ilo – Cemo gika, Sen aq Zalian bevr mamaSenis megobars Sexvdebi, ar gagikvirdes maTi Sendami gansakuTrebuli damokidebuleba. mamaSens mtrebi ar yolia, yvelas uyvarda da yvelas ახსოვს და enatreba. is iseTi popularuli iyo, rom SeuZlebeli iyo masTan erTad qalaqSi gavla. amas profesiac uwyobda xels. Sen axla aq gia feraZes warmoadgen da mamaSens gaacocxleb qalaqSi. RmerTi iyos Seni mfarveli... didxans gevlos am qveyanaze. sufra. jguf jgufad saubroben, ida, dea da ninka calke... iliko da gika calke: gikas momaval SemoqmedebiT saRamoze, mere ninkas Semoaqvs namcxvari, yava da xili. bilos iliko dgeba. iRebs Wiqas da mimarTavs stumrebs: -Cemo gika da ina, Tqven mTeli dRe gzaSi xarT, sami aeroporti gamoicvaleT, dResve ver movaswrebT yvelafris moyolas... modiT axla daisveneT, xvalidan xom isev CvenTan iqnebiT mTeli erTi Tve... Tqven ki Cemo megobrebo, kaxelebis naTqvams gagaxsenebT: rogorc mosvliT gamaxareT, ise wasvliT gagvaxareT.- xumrobiT ambobs RimiliT iliko.

91


stumrebi eTxovebian Camosulebs... nel nela iSlebian. dila: ninkas kabrioletSi sxedan gika, iნa, iliko da ninka. iliko- gia Seni TxovniT pirdapir mamis saflavze mivdivarT? gia – ueWvelad! iliko – mere qalaqs davaTvalierebT, Tu araferi gaqvT sawinaaRmdego gidi me viqnebi, sxva axalgazrda gidebTan SedarebiT qalaqis bevri rame maxsovs... sasaflaos Sesasvleli. gikas yvavilebi uWiravs xelSi. ina, iliko da ninkasTan erTad Sedian feraZeebis sasaflaoze. mamis saflavTan daCoqili gika da damwuxrebuli iნa. Ria kabrioleti. eqskursia TbilisSi. gidi iliko. manqanidan danaxuli xedebi, Camosulebis emociebi, ilikos komentarebi... gaCereba rusTavelis Teatris pirdapir. gika – esaa rusTavelis Teatri???

gaSeSebuli uyurebs.

xedebi funikuloridan... gzis serpantini... iნas Tavbru exveva da Tvalebze xels ofarebs xandaxan...

92


samefo ubnis Teatri, merab TavaZis gacnoba. ilo- gika, es batoni merabia mamaSenis didi megobari, misi meuRle iyo damsaxurebuli artisti iza gigoSvili, me siyvaruliT “meqises” veZaxdi, kavkasiurSi kasrSi wyals rom asxamda gias... Sedian TeatrSi. carieli Teatris scena, foie... merabi aCvenebs gias saRamos ukve dabeWdil afiSas... ... Teatris Sesasvleli. afiSa gakrulia... xalxi Semodis foieSi... darbazi ivseba... gias monospeqtakli... gika kiTxulobs dedamisis leqsebs da warmoadgens nawyvetebs misi Teatris

speqtaklebidan... scenaze dadgmul monitorze gadis patara gias momzadebuli videomasala mamamisis kinofilmebidan.... darbazis sixaruli... taSi...

cremliani გაოგნებული saxeebi...

bolos gia gamodis foieSi... aq yvela Semoexveva gikas... xvevna-kocna, cremlebi... gikaze nadiroba... gias gverdiT ilikoa da is acnobs miseul xalxs.

93


xalxiT garSemortymul gikasTan midis ninka da yurSi uCurCulebs: -gika, gareT Seni da-marika gelodeba... SenTan pirveli Sexvedra ar unda am JriamulSi (aniSnebs gasasvlelisken)gika miyveba ninkas... Teatris gasasvleli... pirquSi mTvariani, Rrubliani Rame... axali nawvimaria da ismis gadavlili wvimis Weqa quxilis gruxuni. Teatris mopirdapire mxares dgas Savi mersedesi, salonSi Suqi anTia da iq zis marika... gikas gamoCenisTanave igi gadmodis manqanidan da elodeba... gika gadadis quCas da miemarTeba misken... marika da gika erTmaneTis pirispir gaqvavebulebi Sehyureben erTmaneTs... ismis Zlieri mexis gavardnis xma da... marika da gika gadaexvevian erTmaneTs! montaJi... ZiriTadi musikaluri Tema...

magrad!

Tbilisi. Sardenis quCis Ramis klubi... xmamaRali ritmuli sacekvao musika... gika, marika, ninka, miro da biZina Sedian barSi. marika da ninka esalmebian nacnobebs. bolos moewyobian erT magidaze. miro ukveTavs koqteilebs. gia interesiT akvirdeba publikas. sufraze moaqvT koqteilebi da buterbrodebi. gia swrafad eZgereba saWmels da yvelas agrovebs magidaze. xelebs gadaxvevs yvelas (ragbis gundis SerkinebasaviT) da iZaxis: -feraZeebs gagvimarjos! Cemo RviZlebo! ver warmoidgenT ra bednieri var. wamovedi ruseTidan martodmarto da aq damxvdiT Cemi RviZlebi da, Zma, biZaSvili, siZe... bavSvobidan vnatrulobdi daze, da ai amisrulda ocneba, magram mariko rom davinexe, ise momewona garegnulad. vifiqre netav es ar

94


iyos Cemi da-meTqi...(Sublze kocnis) aba Cqara sisxli aduRda... aba wamodi daiko vicekvoT... marikuna- gia! madloba Cvenc gvaqvs saTqmeli SenTvis! moxda ise, rom Cven erT qalaqSi vcxovrobT da dRemde ase erTad, erT magidasTan ar SevxvedrivarT... Senma Camosvlam gagvaerTiana, Cveni da sofiko qalaqSi ar aris, Torem isic CvenTan iqneboda... - yvelani wamoiSlebian da garbian sacekvaod... cekvaven... TavdaviwyebiT... xan magidas miujdebian, koqteils mowrupaven, exvevian erTmaneTs da isev garbian sacekvaod... gias cekva ipyrobs ყველას yuradRebas, plastikiT, originaluri moZraobebiT, igi mamamisiviT cekvis umaRles pilotaJs aCvenebs... ...gamTeniisas quCaSi gamodian... ...fexiT gaseirneba Sardenze da meidanze, sionTan erekles quCaze... gikas moaqvs erTi boTli Sampanuri da rusTavelis TeatrTan uZaxis da agrovebs: marikunas, biZinas, ninkas, kolonebis win ayenebs da miro fotos uRebs. mere muxls moiyris pirdapir quCaSi da boTliT ambobs sadRegrZelos: es Cvens mamas gaumarjos! o ramdens vnatrulobdi aq moxvedras ver warmoidgenT! dRes Cemi bavSvobis ocnebebis asrulebis dRea! - da da-Zmas exuteba. dila. marika, irinka (marikas gogo) gika da biZina, marikas manqaniT midian mcxeTaSi: jvari, sveticxoveli, mcxeTis Tvaliereba.... musikaluri montaJi: da-Zmebi erTad, istoriuli Zeglebis fonze.

95


iliko acnobs gias mamis da mis megobrebs. stumroba Janri lolaSvilTan: Janri xvdeba stumrebs karebSi. stumrebi: gika, ina, iliko, ninka. iliko: es respublikis damsaxurebuli artisti Janri lolaSvilia... es ki aranakleb damsaxurebuli misi ulamazesi meuRle msaxiobi TaTuli doliZe. Janri – mobrZandiT! keTili iyos Tqveni mobrZaneba! marTlac saocrad gavxar Svilo mamaSens, ღმერთი იყოს შენი მფარველი. TaTulic gamoxatavs Tavis aRfrTovanebas. stumrebi Sedian did sastumro oTaxSi, kedlebze Janris naxatebi kidia. gia da ina gafarTovebuli TvalebiT aTvaliereben suraTebs. erTmaneTs ar aclian emociebis gamoxatvas. -Zia Janri! ra silamazea! videoCanawerebidan ki vicodi, rom didi msaxiobi brZandebiT, magram amxela mxatvari Tu iyaviT es namdvilad ar megona... iliko-es ra aris! aq mxolod mciredi nawilia... kmayofili Janri: axla me Cemi gamofenis Sesafaseblad ki ar mogiwvieT, ager dabrZandiT, cota davisvenoT da dagelaparakoT...

96


sxdebian savarZlebSi da rbil skamebze, patara sufris garSemo. ina da TaTuli calke agrZeleben suraTebis daTvalierebas. Janri: mixaria Svilo Seni gacnoba. mTeli Tbilisis sazogadoeba bolo dReebia, rac marto Senze laparakoბs. marTlac saocrad gavxar gias. me da mamaSeni magari koriSebi viyaviT. uniWieresi kaci iyo, kaci meTqi vTqvi, imიtom rom ara marto niWieri msaxiobi iyo, aramed yvelaნაირი niWiT dajildovebuli. rolebs rom Tavi davaneboT, didTan da patarasTan Tanabrad urTierTobda... ახლა bavSvebs rogor uyvardaT?... gastrolebze zogierT msaxiobs Svilebi Tan dayavdaT, rasakvirvelia ssrk-as farglebSi gastrolebs vgulisxmob da yvela bavSvi giaze iyo SeSlili... sul ukan dasdevden, eTamaSeboda, fexburTs aswavlida, aTasgvar maimunobebs ukeTebda da bavSvebis mSoblebi mas „giasiters“ eZaxdენ... gia: me marTalia mama ar minaxavs, magram bevri ram vici masze. deda sul miyveboda, patarobidan fotoebs maCvenebda, rom wamovizarde ukve videoebze maqvs nanaxi nawyvetebi misi filmebidan da speqtaklebidan, maT Soris kavkasiuri carcis wridan, TqvenTan erTad... albaT aman gadamawyvetina mec msaxiobi gavmxdariyavi da mamis kvalze wavsuliyavi... Janri: yoCaR ina! deda egeTi unda! didi madloba iნa rom Svils mama ar daakargviნe... iნas gaumarjos... Janri: aba davlioT iნas sadRegrZelo, miirTviT rame, gia: didi madloba Zia Janri! axali nasauzmebi varT.

erTi wuTiT SemogirbineT,

97


Janri: ra mousvenari vinme iyo mamaSeni,, erT adgilas didxans gaCereba ar SeeZlo. mousvenari xasiaTi mudam axalaxali nomrebis gakeTebisken ეწეოda... erTxelac Teatri Cavida meqsikaSi. es okeanis gaRma Teatris pirveli gasvla iyo... yvela vRelavdiT, rogor miiRebda meqsika Cven speqtaklebs. movewyveT araCveulebriv sastumroSi da rodesac oTaxebSi dagvanawiles, sastumros Sida radiokvanZiT გაisma popularuli qarTuli simRera Tbiliso da miyolebiT sxva qarTuli saestrado simRerebi. mgzavrobis daZabuloba mogvexsna, TiTqos saxlSi CamovediT, erTmaneTs urekavdiT, Tvalze cremlebi gvadgeboda am siSores mSobliuri hangebis gagonebiT. bolos gairkva! gias oTaxSi Sesvlamde mouCanglavs Savtuxa meqsikeli administratori qali, miucia raRac suveniri da Catanili kaseta qarTuli simRerebiT da uTxovia gaeSvaT Cveni siamovnebisTvis sastumros radiokvanZSi... pirveli efeqti rasakvirvelia didi iyo, magram mere ramdenic saxlSi vbrundebodiT sul erTi da igive simRerebi gvesmoda da isev gias Careva gaxda saWiro, rom qarTuli repertuari meqsikuriT SeecvalaT... ina-Svili mamas amaSi namdvilad gavs... gikac bavSvobidan mousvenari iyo, aiRebda Cem pomadas, sarkis win waisvamda loyebze da darboda oTaxebSi yviriliT “mama var! mama var!” Janri: RmerTma radganac ase dagamsgavsa mamaSens, Cemo gia vაldebuli xar gamoCenili msaxiobi gaxde, amisTvis ki niWTan erTad didi modomeba da energiaa saWiro. amaSi Cemi Wkuis darigeba ar gWirdeba, Sen, rogorc vici Seni qalaqis akademiuri Teatris wamyvani axalgazrda msaxiobi xar... gia –me amisTvis yvelafers vakeTeb... stumrebi sxedan patara magidis garSemo, saubroben Tan Rvinos wrupaven...

98


gadasvla: stumroba zeiko bocvaZis saxlSi da baRSi: stumrebi: gias jgufelebi: nanuli sarajiSvili. asmaT tyablaZe, eliso gudiaSvili, amiran buaZe da მასპინძელი ciso bocvaZe. sxedan baRSi magidasTan. ezos შემოსასვლელი ormodan, rogorc Teatris ორკესტრის ormodan, ისე amodian stumrebi. iliko, gia, iნa. damxvdurebis emociebi: vaime gia dagvibrunda... naxeT rogor gavs... da sxva. waamovardebian da gars exvevian, eferebian, kocnian. iliko: moica, moica, nu SemiWameT biWi! gaicaniT es maspinZelia cisana bocvaZe, zeikos da. (Tan xeliT aCvenebs) zeikos mere ar gaCerebula, sul raRacas aSenebs, aremontebs, mokled ar isvenebs. amitom davarqviT mas Cveni saxelovani mefis daviTis zedsaxeli „ciso aRmaSenebeli“, magram mTavaria, rom amas yvelafers CvenTvis akeTebs, zeikos megobrebisTvis, rom aq mosvla gvesiamovnos da rogorc ityvian mSoblebis da misi dis keria ar Caaqros. eseni ki mamaSenis studentobis ganuyreli megobrebi arian. eseni ise iyvnen erTmaneTTan Sezrdilebi, rogorc diumas sami muSketeri:

99


es aTosi - nanuli sarajiSvilia,aTosiviT erTguli gias megobari pirveli klasidan bolomde.. es aramisi – amiran buaZe – aramisiviT nazi da siyvarulis maZebari, gansakuTrebiT ufrosi asakis qalebSi, es porTosi – asmaT tyablaZea –porTosiviT Zlieri pirovneba, biznes vumeni, Tu rame daisaxa, veraferi gaaCerebs, tankiviT gadagivlis. dartaniani TivTon gia iyo, yvela SfoTis da aurzauris amtexi, xolo es nazi არსება - eliso gudiaSvili – madam bonasie gaxlavT. giasgan gansakuTrebiT gawvalebuli adamiani. gia- sasiamovnoa qalbatonebო. me ukve gavige Tu ra aris saqarTveloSi megobroba da miguleT Tqvens axloblad. iliko: gia wamodi, Cveni zeikos samflobelo dagaTvalierebino. ayavs zeviT. - am samzareuloSia gadaRebuli “monaniebis” scenebi, sadac zeiko tortebs acxobs, xom gaxsovs? - gia-rogor ara! me eg filmi ramdenjerme maqvs nanaxi da TiTqmis zepirad vici, gansakuTrebulad damamaxsovrda zeinab bocvaZis da veriko anjafariZis dueti finalSi. iliko-es oTaxi ki e.w. zeikos bunkeris oTaxia. gia-bunkeri ra aris biZia? hitleris bunkeri gamigia iliko-hitleris bunkeri mimiqaria zeikos bunkerTan... zeiko ratomRac amoagdes rusTavelis Teatris repertuaridan da saxlSi ijda 8 weli. am dros igi ukve cnobili msaxiobi iyo kinodan da Teatridan da misi saxli savse iyo momsvlelebiT da TayvanismcemlebiT. im mravli mamakacidan

100


romlebic aq moiswrafvodnen, zeikos garSemo iyo misi oTxi ganuyreli ZmasaviT megobari, am ojaxis parlamentis msgavsi, umaRlesi organo- bunkeri da yvela saWirboroto sakiTxi aq, bunkeris wevrebTan erTad wydeboda. aq tardeboda sazeimo sufrebi did saero da saeklesio dResaswaulebze. aq vxvdebodiT 1 marts - gazafxuls, mere 1 maiss, 7 noembers xom yvela paradze gavyavdiT da paradi CvenTvis aq Tavdeboda, yvelas droSebi amohqonda, mere roca vinme Cvengani fuls iSovida, monatrebis dRsaswauls vzeimobdiT,. vatarebdiT kostumirebul dResaswaulebs: meSaxtis da mexanZris dReebs muzaradrbSi da niCbebiT vjdebodiT sufrasTan, Sobas ki sazeimo sufra gvqonda, mxolod namdvili naZvis xiT. eh! am bunkerTan imdeni sanukvari mogoneba makavSirebs, rom amis aRweras tomebi ar eyofa... yvelaze samwuxaro isaa, rom bunkeris wevrebi yvelani wavidnen da marto me davrCi maT mosagoneblad.. iliko-gia! wamodi,

wamodi qveviT gvelodebian...

iliko da gia Cadian kibeebze. da uerTdebian danarCenebs ezos sufraze... nanula: oh gia! ras gviSveboda mamaSeni yvelas, jvarze gvacvamda. magram axla gavigeT im andazis sibrZne: yvela Tagvs, misi mwvalebeli kata uyvarso. gvawvalebda, sisxls gviSrobda, magram umagisod erT saaTsac ver vZlebdiT. amirani: gansakuTrebiT asmaTi yavda amoCemebuli, principuli, mZime xasiaTis msaxiobi. (asmaTi wamoartyams nazad amirans) Cven yvelani erT jgufSi vswavlobdiT TeatralurSi, araCveulebrivi pedagogis, saSa miqelaZis klasSi. is iyo Zveli inteligenti, cimbirSi gadasaxlebuli da mere reabilitirebuli momTxovni pedagogi.

101


asmaTი jgufSi yvelaze seriozuli iyo. is duSeTidan iyo warmoSobiT, anu mTidan da bevr viqtorianel-konservators SeSurdeboda misi simkacre da sijiute. mas ara Tu cud sityvas wamoacdeninebdi, aramed Tavadac sastiki reaqcia hqonda, rodesac jgufSi vinme bilwsityvaobda. institutSi samsaxioboze studentebs გვqonda rolebis rveulebi, sadac marjvena gverdze iwerdnen rols, xolo ukana mxare e,i. gaSlili rveulis gverdebis marcxena mxare, Seuvsebeli iyo, sadac iwerdnen pedagogis SeniSvnebs. erTxelac gia da asmaTi erTad gadian scenis repeticias, პეdagogis saSa miqelaZis TandaswrebiT. gia Caacivda asmaTs, rom igi rols swored ar ambobda. asmaTi, duSelebis damaxasiaTebeli sijiutiT, Tavis azrs icavda. giam mimarTa pedagogs davis gadasaWrelad: -batono saSa, naxeT. vgoneb asmaTs sworad ar aqvs roli Cawerili rveulSi. gabrazebuli asmaTi mivida, aiRo misi rveuli da gaemarTa pedagogisken. -ai, naxeT, batono..... da sityva tuCebze Seaxma. pedagogisken mimavalma asmaTma, gaSala rveuli im adgilis mosaZebnad da adgilze gaqvavda. mis rveulSi yovel marcxena, Cveulebriv cariel gverdze, exata maRalmxatvrul doneze Sesrulebuli, mamakacis veeberTela sasqeso organo. asmaTs ucbaT dahkra siwiTlem. batoni saSa dainteresda. iTxovda rveuls da bolos gadaswvda adgilze gaqvavebul asmaTs, CamoarTva rveuli da Tvalebi gaufarTovda. moixsna saTvaleebi da miaCerda mas: -gogo, amis xatvas, Tanac yvela gverdze, roli geswavla ar jobda? ai, Turme ra aqvs TavSi! sxva studentebmac Caixedes rveulSi da atyda homeruli xarxari. asmaTs miwa gaxeTqoda is erCivna da uceb iyvira: -feraZe! es sazizRari feraZis gakeTebulia! batono saSa, me arafer SuaSi var.... da motrialda feraZis dasaxrCobad.

102


magram feraZe yvela icinis.

oTaxidan

ukve

SeumCnevlad gaparuliyo.

asmaTi: ra marjve xar sxvis gaSayirebაში Se mSiშara... ai TviTon ra daemarTa gias erT erTi gastrolidan Camosvlisas, imas mogiyvebiT:. gastrolidan გიას yovelTvis saCuqrebi Camohqonda yvela axlo megobrisTvis. visTvis perangi, vis fexsacmeli, vis jinsi. megobrebisTvis araferi enaneboda. mis mier Camotanil nivTebs Soris iyo gansakuTrebulad gasaidumloebuli erTi didi parki, romelsac igi CamotanisTanave saguldagulod malavda. rogorc Semdgom irkveoda am parkSi hqonda misi sayvareli samaimuno suvenirebi: plastmasis xoWoebi, buzebi, morielebi, gasaberi xmovani buStebi romlebsac sxvadasxva situaciebSi iyenebda. gansakuTrebulad inaxavda niRbebs: dawyebuli fidel kastros, luis korvolanis da amerikis prezidentebiს reiganidan dawyebuli, damTavrebuli micvalebulis saSineli gamosaxulebiT, romlebic ise naturalisturad iyo Sesrulebuli rezinidan, rom Soridan namdvili gegonebodaT. gia rogorc ki brundeboda gastrolebidan, iwyeboda monatrebuli megobrebis ganuwyveteli stumroba misi saxlisken. erTxelac karze zaria. giam gaixeda saTvalTvalo WuWrutanaSi da dainaxa amiran buaZe. Cumad Sevida oTaxSi, gaikeTa micvalebuli qalis rezinis niRabi, Caicva bebias xalaTi da welSi mokuntulma, joxiT xelSi gauRo karebi da imqveyniuri xmiT SeipatiJa saxlSi. amirans guli kinaRam gauskda SiSiT, marTlac saSineli Sesaxedavi niRabi iyo.

103


-vaime! -iyvira amiranma da meeqvse sarTulidan pirvel sarTulamde sirbiliT Cairbina da Tan iZaxda: -vaime, feraZe xar, feraZe xar, xom vici, rom feraZe xar.... eliso

-

me

ki

araferze

uars

ar

veubnebodi, imitom rom azri ar hqonda. erTxel gia kafe “Tbilisis” win idga megobrebSi da dasalevi fulis saSovnelad nacnobebs elodeboda. SuadRe iyo da rusTavelze bevri xalxi midi modioda. am dros institutidan gamovედით მე და nanuli sarajiSvili. giam icoda rom მე 5 maneTi მqonda CanTaSi da მTxova 3 maneTi masesxeo. მე ვupasuxე, rom ojaxis davalebiT raRac unda მeyida da fuls ver miვcemdი. giam gaixed gamoixeda, Caმavlo xeli da xmamaRla mimarTa xalxs: -SexedeT batonebo, SexedeT, es bozi rusTavelze daseirnobs da bavSvebi saxlSi yavs dayrili. wadi gogo waeTrie saxlSi da bavSvebs mixede, ra ginda me rom damსdev....

xalxi

Segrovda

ჩვენ

garSemo

da

almacerad

daმიwyes yureba. gia Sevida rolSi da agrZelebda tiradebs ჩემს Sesarcxvenad. miვxvdი, rom sxva gamosavali ar მqonda. -aha Se oxero! - swrafad amoვიღე CanTidan xuTi maneTi, miugdე gias da sirbiliT saswrafod gaვecalე iqaurobas. asmaTi: Sen ras gaCumebulxar nanula! gia da nanuli skolidan megobrobdnen, amasTan erT ubanSi cxovrobden. nanulis bina veris ubanSi iyo pirvel sarTulze da iq iyrida

Tavs

mTeli

Tbilisis

sazogadoeba,

ubralod

gamvlel-gamomvleli, yavis dasalevad, mosawevad da saWoraod. erTxelac gias nacnobi Sexvedria da man ikiTxa

104


-gia,

nanuli

sarajiSvili

rogor

aris? didi

xania

ar

minaxavs. giam upasuxa seriozuli gamometyvelebiT: -axla ara uSavs! adre sul valebSi iyo da Zlivs gaistumra, axali biznesis wyalobiT. ra biznesi aqvs amisTana? dainteresda nacnobi. -ra da, rusTavelze daiqirava erTi kioski, da daawera “cxel cxeli Tbilisuri Worebi”. zis Sig mTeli dRe da gamvlel gamomvlelze, TiTo Wors maneTad yidis. imdeni aqvs Semosavali, manqanis yidvasac apirebs.

rom

male

უკვე მეორე

megobrebi baRSi sxedan magidasTan am dros ezos ormodan kokoSas da makas amoyavT joxze dayrdnobili beso. -nanula-vinc svamen.

movida

gaumarjos!

besos

awvdian

skams

da

makac da besoc (gias Semxedvare tirian)-gavgiJdi ra msgavsebaa. Seni Wirime biWo... esalmebian da kocnian orives. inas: madloba Seni Wirime gia rom dagvibrune. iliko-gia es kokoSaa! veliki reportior! ai aman gagvatana mamaSenTan paemanze samsaxuris axalT axali filipsis diqtofoni, romelic giam rasakvirvelia ar gamogvatana ukan me da kostias. kokoSa-me rom gatandiT ukve guli migrZnobda, rom ukan veRar miviRebdi, magram mecodeboda gia. me rac dRe damadga im diqtofonis „dakargvisaTvis“... sami Tve jamagiridan miqviTavdnen Tanxas, da damatebiTi reportaJebis keTeba miwevda raionebidan, saxlSi ori kapiki rom mimetana.

105


iliko-esec beso da makaa, beso gias partniori iyo maimunobaSi da amavdroulad cnobili multiplikatoria, magaT erTad nomrebi hqondaT, mTeli sufrebi siciliT ixocebodnen. es makaterine ki... imperializmis agenti iyo da kinaRam breJnevis Camosvlas Seewira... gia-eg rogor? iliko-breJnevi rom Camovida 1981 wels, beso da maka im moednis Tavze cxovrobdnen sadac tribuna iyo mowyobili. hoda kagebem aukrZala moednis mosaxleebs im dRes fanjarasTan misvla. makas rasakvirvelia amis Sesaxeb araferi gaugia. maTi aivani zed mexuTe sarTulidan gadmoyurebda tribunas. hoda gagania zeimis dros maka gadmomdgara sigaretiT aivanze da iqidan akvirdeboda aremares. mas kidev bedi hqonia, rom snaiperma ar Camoxsna aivnidan. maT mezobels sabani hqonia dasaferTxi da rogorc ki fanjara gaaRo, mis sxva fanjrebs ori tyvia moxvda. amaTTan ki or wuTSi saxlSi Semovardnilan avtomatiani specnazelebi da Seni beso da maka, rogorc imperializmis mogzavnili agentebi wauyvaniaT kagebeSi, imis gasarkvevad -ratom undodaT gensekis afeTqeba. sxedan magidasTan, yavas svamen ewevian, zogi Rvinos wrupavs, maslaaToben .... maka, beso da kokoSa gias da inas elaparakebian.

106


dila. ilikos manqanaSi sxedan ina da gika. iliko- aba mezRvaurebo! mzad xarT sabanao sezonisaTvis? wamoiReT yvelaferi?... sacurao kostumebi da a.S. gika: mzad varT biZia! didi xania mainteresebs Tqveni cnobili iaxta „erosis“ naxva. ratom daarqviT iaxtas „erosi“ - siyvarulis RmerTis saxeli? iliko- diax „eros“ siyvarulis RmerTia da Cemi iaxtac megobrebis siyvarulis adgilia, magram es saxeli mas davarqvi didi qarTveli msaxiobis erosi manjgalaZis pativsacemad. gika-gasagebia! marikuna da biZina ar modian zRvaze? iliko-rogor ara isini marikunas manqaniT amovlen. iliko-axla sanam zRvaze avalT, gzad Cemi megobari minda gagacnoT, gamoCenili Teatraluri mxatvari, scenografi, ruseTis samxatvro akademiis akademikosi da sapatio wevri muraz murvaniZe. igi gvelodeba mis saxelosnoSi. murazi

uRebs karebs stumrebs.

murazi-modi Svilo! mixaria Seni mosvla CemTan. ina da gia aTvaliereben murazis eqspozicias aRfrTovanebuli saxeebiT, Tavad murazis komentarebiT... iliko- me yvelaferi ar giTxariT masze... mas gaformebuli aqvs speqtaklebi: milanis operaSi, parizSi, niu iorkSi, varSavaSi, ar vlaparakob imaze, rom wlebis manZilze muSaobda peterburgis saxelganTqmuli marinas Teatris

107


mTavar mxatvrad, namuSevaria did TeatrSic... am eqsponantebs Soris aris erTi Cemi antikvaruli saCuqaric. ai es sakvoiaJi, romelic me vaCuqe... babuaCemis sergo JorJolianis naqoni sakvoiaJia, warmoidgineT saukunis win am tipis CemodnebiT mgzavrobdnen Cveni winaprebi... murazi agrZelebs misi namuSevrebis Cvenebas, stumrebi aRfrTovanebas ver malaven... iliko-ai amxela pirovneba CvenTan dadioda Tbilisis zRvaze . miveciT erTi niCbebiani navi da wlebis manZilze yoveldRe, nebismier amindSi gadioda zRvaSi, kunTebs da nervebs ikaJebda... murazi stumrebs epatiJeba xilze da yavaze... iliko-murazik! axla gagviSvi, iaxtaze mivdivarT, sadac gias da-Zma elodeba. eTxovebian murazs da sxdebian manqanaSi: gika-biZia es ramxela pirovneba gyoliaT megobrad... iliko-me, murazi, mito biZia xom iciT, Cemi ulvaSebiani Zmakaci, axalgazrdobidan erTad movdivarT... ilikos iaxtaze Tbilisis zRvaze – iliko, gika, ina, ninka, marikuna, biZina, miro da daTo gadadian iaxtaze. lagdebian. amodian gembanze. navi ZraviT gadis zRvaSi. navi Sua zRvaSia. daTo: admiral ras gvibrZaneb!? iliko: gotovit parusa!

108


daTo: iest! gospodin admiral!

aba iungebis kamanda!

svistat vsex na palubu. gia, biZo da daTo adian gembanze da exmarebian daTos ialqnebis dayenebaSi. kokpitSi sxedan iliko, ina, marikuna. iliko dgeba da zRvidan wyals iRebs. mere jdeba da ganagrZoben saubars. iliko: ina! Sen apireb zRvaSi Casvlas? ina- dRes ara! iliko sxva dros Caval. iliko-sxva dro rodis iqneba? ra iyo xom ar geSinia? ina-arc umagisobaa. iliko-maSin me unda aRvasrulo Cemi iaxtis tradiciuli rituali da unda mognaTlo Tbilisis zRvis wyliT „viTarca qriste moinaTla iordaneSi“ - iliko iRebs vedros da sazeimod Tavze asxavs inas.inaTleba mona RvTisa ina, iordanes nacvlad - ioris wyalSi......ina kivis. igi kabaSia da mTlad sveldeba, kaba ekroba svel sxeuls da saxeze SeRebili Tvalebidan Savi nakadulebi Camodis... gia da danarCenebi moSorebidan Sehyureben da xmamaRla icinian... ina- es ra miqeni iliko... iliko- arferia Cemo rZalo, xuT wuTSi gaSrebi... ina-marikunas ratom ar naTlav? iliko-marikuna aq pirvelad ar aris, ukve monaTlulia. daTo dgeba gikze da iqedan xteba xmamaRali SeZaxiliT: lampeduzo, meduzo... mas baZaven gia da biZinac.- meduzo, karapuzo-s ZaxiliT iliko gias ugdebs Toks. iliko - gia! aba moekide, gagaseirneb. - gia miscuravs TokTan da moekideba. iliko rTavs Zravs da nel-nela aZlevs svlas.

109


gia siamovnebisagan kaefobs. iliko svlas umatebs da gia iZabeba, kvlav umatebs svlas da gias ukve uWirs Tokis daWera, Tanac kupalniki Zvreba da yviris miSveleT mxdian! iliko TiSavs Zravs da gia isworebs Caxdil kupalniks. gia- uh ra iyo! araCveulebrivi masaJia! - iZaxis gia wylidan. mere sxvebic moekidebian Toks da Camokonwialebulebi arian Tokze.. iliko-aba vse na palubu! mivdivarT!

-

wevrebi swrafad amodian navze. iliko da gia sxedan kokpitSi da saubroben, danarCenebi sadils amzadeben. iliko aswavlis gias iaxtis saWis marTvas, uxsnis detalebs... gia-biZia am zRvaze didi xania rac dadixarT?

iliko: es zRva xelovnuri wyalsacavia. 1951 wlamde aq garSemo gamxmari xeoba iyo da stalinis brZanebiT Seqmnes es xelovnuri mtknari wylis rezervuari, Tbilisis wyliT momaragebis mizniT. es mdinare ioris wyalia, naxe ra gamWvirvale da sufTaa... am rezervuars ambiciurma Tbiliselebma zRva davarqviT, razedac gagiJden Cveni mezobeli somxebi, romlebic yvelafers pirvels iCemeben da iTviseben da yvelaferSi gvejibrebian. isini amboben: va! ireq vedro jur more, a sevan ozero??? -sami vedro wyali zRvaa da sevani ki tba? - saqme isaa rom Tbilisis zRva 10 kilometria sigrZeSi, sevani ki 180 kilometria da tba ewodeba... - hoda aq am zRvaze me da Cemma enTuziastma megobrebma 1962 wels gavxseniT iaxt klubi 2-3 primitiuli iaxtiT. mas mere aq var. ra gamodis -(iTvlis)- ager ukve TiTqmis 50 welia rac am saqmis pioneri var... gia-dedam miTxra Tqvenze, rom namdvil zRvaSic namyofi xarT. am naviT iyaviT Sav zRvaze?

110


iliko:- ara! Cven klubs foTSi didi sakreisero iaxta yavs „kolxeTi“ da 10 kaciani ekipaJiT imiT varT ramdenjerme Sav zRvaze odesamde namyofi. ufro metic ssrks daSlis mere TurqeTSic varT namyofi. gaviareT ulamazesi bosforis srute, viyaviT stambolSi, gaviareT marmara-marmarilos zRva, dardanelis srute, gavediT egeosis zRvaSi, xmelTaSua zRvaSi, viyaviT saberZneTSi da yvelaze Sors - abreSumis gzis programiT CavediT italiaSi genuamde... gia-oho! e.i Tqven tyuilad ar giZaxian admirals! iliko-admiralamde bevri miklia... iliko saubris dros Tvalyurs adevnebs sadilis mzadebas, romelsac danarCenebi facifucoben. daTo da ninka salaTas akeTeben, sulguns, qaTams da xaWapurs Wrian. sufras awyoben. ina da marikuna gembanze mzes eficxebian. bolos iliko Semokravs rindas(zars) - sadilis droa! yvelani sufrasTan! kaiutaSi, sufrasTan ixsneba Sampanuri da kapitani iliko Tamadobs kapitnis qudiT. mere rTaven musikas. svamen sadRegrZeloebs. daTo iRebs tamtamebs da musikas yveba riTmSi. gia da ina aRfrTovanebulebi ucqerian. iliko- es Cveni iunga daTiko! ubralo kaci ar gegonoT, igi erTerTia mgoni vinc saqarTvelodan msoflio jazis enciklopediaSia Sesuli - vistupaet dramer david jafariZe!... - daTo aswavlis gias tamtamis daWeras da dakvras. sufra grZeldeba, privat saubrebi, ukraven gias simReras veraze: mReris gogi doliZe. am musikis fonze mTavrdeba kadrebi iaxtaze... (simReris musikaluri fraza) bolos gika Tbilisis zRvas gadmoyurebs zemodan.

111


-admiralo biZia! amxela kaci var da jer namdvili zRva ar minaxavs... namdvil zRvaze movxvdebiT? ilo - aqedan iaxtiT vera, magram xval dilas midixarT, ninkas manqaniT! gika - uraaa! iliko- axla viCqaroT basku biZia gvelodeba. win lamazi saRamo geliT. baskus verandze Zvel qalaqSi, ilikos megobrebTan Sexvedra. zRvidan Camoyavs miros riyeze sabagiro gzasTan iliko, gika, ina, ninka da marikuna. miro-aba me wavedi iq dagxvdebiT! jdebian sabagiros vagonSi. qalaqis xedi sxva rakursiT, saxuravebi, eklesiebi, mtkvris xeoba, Tbilisis grZivi xedi. gadmodian zeda baqanze, gadmosaxedidan kibeebiT Camodian aSpaSxanamde. qveviT rom eSvebian Cans baskus veranda xalxiT: iliko- gia! ai Zia baskus veranda, sadac gvelodebian. iliko xmamaRla iZaxis: -baskuuu! eqo pasuxobs uuuu! aivanze xalxi moajirebTan modian WiqebiT xelSi da aweuli sasmisebiT esalmebian stumrebs: -gia feraZes gaumarjooos! - eqo imeorebs joooos. jdebian liftSi da iliko ambobs: -Zia baskus 26 wlis biWi daeRupa avariaSi, 15 wlis win,

112


saqsofonze ukravda araCveulebrivad... didi trgedia gadaitana, dRemde ver mounelebia... stumrebs misaRebSi xvdebian basku, giuli da miSka: basku acnobs: -es Cemi meuRlea giuli, es ki Cemi sicocxle - Cemi SviliSvili miSka... basku - mobrZandiT, keTili iyos gia feraZis dabruneba Cem ojaxSi. sad xarT amdeni xani, vinerviule. vifiqre zRvaSi xom ar daikargen... gia - ara Zia miSa! araCveulebrivi dRe gavatareT iaxtaze, Tanac aseT gamocdil admiralTan ra dagvemarTeboda? basku - eg marTalia! da ilikos mxarze xels utyapunebs. mosuli stumrebi gamoyavs verandaze. yvelani wamoiSlebian da miesevian mosulebs, SeZaxilebiT: vaime marTla rogor gavs... namdvili giaa da sxva... basku- aba Tqven Tqven adgilebs daubrundiT! yvelas gagacnobT! dRes gia CamotarebiTaa, v etom gostinice ia direqtor -ambobs basku frunzikasaviT. baskus verandze gaSlilia furSetis lamazi sufrebi, daqiravebuli mosamsaxureebi winsafrebiT emsaxurebian stumrebs, ori ofocianti Rvinos da Sampanurebs alageben calke magidaze. moqmedeba midis baskus saxlis verandze, Zvel istoriul xarfuxSi, komkavSiris aleis qvemoT. verandas garSemo akravs amfiTeatrad ganlagebuli sxvadasxva aivniani saxlebi,. meore mxares Tbilisis ulamazesi xedia, Zveli eklesiebiT saxlis garSemo, moSorebiT samebis didebuli taZriT da

113


araCveulebrivi xediT avlabarze, metexze da mtkvarze. moajiris gaswvriv xis grZeli dasajdomi skamebia. (verandaze arian: basku, giuli, miSka, zura, askaneli, ia, Tamazi, eldari, Wotika, abesa, Wiraqa, valeri, romlebic jguf-jgufad megobrulad saubroben...) basku epatiJeba stumrebs verandis gadasaxedisken. -esec Cemi Tbilisi! -RmerTo ra silamazea!? es Tbilisis saukeTeso xedia rac ki minaxavs da Tan ra sayvareli? ambobs ina. -aq SeuZlebelia cxovreba... amas unda uyuro da datkbe! - gia gaognebuli gadahyurebs qalaqs. iliko, dea da ninka giulis da miSkas elaparakebian. veranda savsea mosuli stumrebiT. basku rigrigobiT acnobs gias mosul stumrebs. miyavs jgufebad mdgar stumrebTan. yvela siyvaruliT xvdeba gias. basku- gia aq yvela biZaSenis da mamaSenis megobaria, mogwons aqauroba? gia-Zia miSa sityvebi ar myofnis! me yovel pirvel seqtembers mouTmenlad movelodi, rom TeatrSi davbrunebuliyavi ardadegebis mere da Cemi megobrebi menaxa, maTac venatrebodi, magram is rac aq vnaxe, amdeni siyvaruli, lamazi xalxi da garemo, sul sxva samyaroSi movxvdi da mixaria rom es Cemi samyaroa, Cemi axlobeli xalxi, Cemi sayvareli Tbilisi, amis mere me namdvilad gamiWirdeba uamisod cxovreba...

114


qarTuli xmebi uaxlovdebian miSas da gias: -gia gaicani: es cnobili Jurnalisti Tamaz tyemalaZea, es profesori eldar nadiraZea, es Cemi Zmaa zura, qarTuli xmebis ucvleli solisti da amJamad menejeri. basku gadadis meore skamTan, sadac sxedan trio simis wevrebi, iqvea miyudebuli gitara. -es mravali festivalis laureati trio simia, acnobs saxelebiT. aba biWebo rogor miesalmebiT gia feraZes? simi mReris simReras quTaisze? an Tbilisze. gia da ina yuradRebiT usmenen. simReris dros basku efereba marikunas: juna Cemi kargi megobari iyo Svilo! me mixaria, rom dRes Sen da Seni Zma erTad xarT. rogor SeewyveT erTmaneTs? -Zia miSa! dRes Zalian bednieri var! megona rom am qveyanad sul marto viyavi da garSemo sisxliT axlobeli aravin myavda. axla ki Cemi, sakuTari Zma myavs... me mama ar maxsovs, Zalian patara viyavi, marto suraTebiT da videoebiT vici da gia rom davinaxe, misi saxiT Zmac da mamac damidga Tvalwin. garda garegnuli msgavsebisa Zalian keTili da sayvarelia. ukve ise SeveCvie, rom mis gareSe veRar vZleb... sul minda rom gverdSi myavdes... Tvalze cremlmoreuli basku Sublze kocnis marikunas da gulSi ixutebs. ... gia uaxlovdeba maT, exuteba da kocnis marikunas. -moio sokroviSCe! da daayolebs -Zlivs ar vnaxe saqarTveloSi evropuli sufra! marTalia qarTul sufras sxva pewi da silamaze aqvs, magram rogorc rusebi amboben: „xoroSego, ponemnogu“ ...

115


Semodis damkvrelebis dasta. dol-garmoniT da klarnetis dakvriT... publika taSiT xvdeba. Tamaz tyemalaZe -modiT biWebo aq dadeqiT! da ayenebs moajirTan verandis kuTxeSi, qalaqis xedis fonze. aba Tu Cemi Zmebi xarT- mimarTavs dastas: dilis saari damikariT. dasta iwyebs dilis saaris dakvras. garSemo damswreebi Cumdebian da gars ekvrian WiqebiT xelSi. Tamazi kiTxulobs leqss rom icode Cemi gulis dardebi, geficebi, turfav, Segiyvardebi! cazed mzea, qveyanazed Sena xar! SecdomiT Zirs Camosuli zena xar! Saqris gulo, bulbulisa ena xar! sixarulo, Cemis cremlis dena xar! ekliT nu mCxvlet... damibrune vardebi! rom icode Cemi gulis dardebi! geficebi, isev Segiyvardebi! basku kvlav mimarTavs dastas: aba biWebo, axla Tqveni fokusi gvaCveneT. dasta ewyoba da asrulebs klarnetis daSlis nomers, meduduke k;larnets Slis nelnela nawilebad, bolos marto mundStuki rCeba da taSis mere isev iwyebs awyobas. yvelani mxiarulad adevneben Tvals, xalisoben da taSs ukraven... Rvinis Wiqebiani magidis garSemo ikribebian qarTuli xmebis wevrebi WiqebiT xelSi. baskus gia maTken mihyavs: -es Cemo gia, ukve legendad qceuli ansamblia “qarTuli xmebi�: isini yvela Cveni da mamaSenis megobrebi arian. maT moRvaweoba Rataki Jurnalistobidan daiwyes da dRes ukve 30 welze meti staJi aqvT erTad simReris. maT Soris es uxucesi veterani gia WiraqaZea, es daTiko

116


abesaZe, ager ukve parlamentarebic arian (miuTiTebs Temur Wkuaselze) agreTve cnobili biznesmenebic (acnobs zurab CxaiZes), marTalia maT rigebs gamoaklda oTxi usayvarlesi margaliti: gogi doliZe, Tavgasa, zaur bolqvaZe da guram TamazaSvili maTi ganumeorebeli xmebiT, magram ager maestro robertis meSveobiT, kvlav axerxeben Sevsebas da fantastikurad simReras. aba biWebo! xval gia baTumSi midis, davagugunoT rame... “qarTuli xmebi” ewyobian da aguguneben mravalJamiers. simReris dros garSemo saxlebis aivnebze gadmodgebian mezoblebi da usmenen gatrunuli. zogierTi mis aivanze sufras Slis da TiTqmis Tanamonawileobs verandis sufrasTan. simReris damTavrebis Semdeg verandaze myofni da mezobeli aivnebidan gadmomdgari publika mxurvaled ukraven taSs. da skandireben: -vaSa! kidev! kidev! Tqven gaixareT biWebo... aivnebis sufrebidan adRegrZeleben momRerlebs. gadasvla. gika, ninka da miro ninkas kabrioletiT miemgzavrebian baTumisken...

iნa, iliko da dea ilikos

manqaniT არიaნ... montaJi musikaze: saqarTvelos xedebi.. gias da iნas გაოცებუli saxeebi:. goris axali gadasasvleli, suramis gvirabi, imereTis mixveul-moxveuli gza, SigadaSig ninkas komentarebiT... quTaisSi xvdebian ilikos da gias megobrebi:

117


iliko - gia! gaicani es gela bregvaZea! is wamyva pirvelad mamaSenTan paemanze cimbirSi, zamTarSi! gela exuteba gias,- biWo gadavirevi, marTla gias aslia, Sen genacvale... iliko- es Cemi da igive mamaSenis megobrebia brilianta da jumberi... damsaxurebuli quTaiseli moqalaqeebi... gias eRimeba - brilianta? sasiamovnoa biZia briliant! brilianta-aba axla wevediT jer wyaltubos mRvimeebSi, mere gelaTze, racxa wvimas apirebs mgonia. Tan CemTan saxlSi gvelodebian... gaSra yeli... gia-biZia! Cto takoe “gaSra keli�? ia eto ne vpervoi sliSu.

iliko- eto znaCit Cto v gorle peresoxlo i nado vipit!

118


sxdebian manqanebSi da midian. kadrebi: aTvaliereben wyaltubos mRvimeebs, bagrats da gelaTs, saRamos sufraa gaSlili briliantasTan saxlSi. cota xanSi gia gayavT sufridan maspinZlebs. brilianta: yuradReba! Tavadi gia feraZe! da Semodis TeTr CoxaSi gamowyobili gia. Coxa zustad moergo tanze da araCveulebrivad gamoiyureba: brilianta: eto naS podarok gia! gela-riT araa gia feraZe? naxeT ra biWia! me mgoni RmerTma zedmeti moindoma da es mamasac ki jobia! - apa! davai! - brilianta gitaraze da jumberi skamze ukravs lekurs, sxvebi taSs ukraven, gia xelebs Slis da arwiviviT Semouvlis sufras... -pa! pa! pa! pa! dila ... iliko, dea, gela, jumberi, brilianta acileben stumrebs baTumSi .gia manqanidan dainaxavs zRvas (malTayvasTan) gia-ui me! ramxela wyali yofila! ninka! gadamiSviT zRvas minda mivesalmo... ninka-moiTmine baTumamde! aq zRva ar varga, baTumSi sastumroSi marikuna gvelodeba da erTad vibanavebT normalur pliaJze... gia da ina fanjridan aTvaliereben da emociebs gamoxataven lamazi xedebiT... qobuleTi-fiWvnari, mwvane koncxi da Cais plantaciebi. bolos baTumis konturebi jer Soridan, mere Sesvla qalaqSi... marikas da biZinas daxvedra sastumroSi, misalmeba, da-Zmebis Caxuteba, gia - Cqara! Cqara! zRvaze... Cemodnebs toveben sastumroSi da yvela pirdapir pliaJze

119


garbis. dila pliaJze, gia SortebSi garbis, gzadagza quds, maisurs ixdis, moisvris da Sevardeba zRvaSi. cotas gacuravs jer kroliT, mere baterflaiT, mere gaCerdeba, amoxteba wylidan, mere yvinTavs, nebivrobs da xmamaRla yviris: -zdravstvui more! mere sveli amodis zRvidan, exveva das da Zmas da Caxutebulebi Cahyavs zRvaSi... ... da-Zmebi... ninka da miro erTad... yavis sma baTumis bulvarSi, aWaruli xaWapuri... gonios cixe, kvariaTi sarfis xedebi da... Ram-RamobiT barebSi ZigZigi dilamde... gauTavebeli zeimi... gia yuradRebis centrSia... gia da marika, gia da ninka aCveneben cekvis klass... isev Tbilisi, ilikos saxlSi arian. misavaTebuli, magram usazRvrod bednieri gika da ina... emociebiT aRsavse mijriT uyvebian deas da ilikos STabeWdilebebs...

iliko- aba axla cota daisveneT da xval kaxeTi unda vnaxoT, ara marto saqarTvelos, aramed msoflios Rvinis akvani. es fuWi fraza ar gegonoT, swored aqaa aRmoCenili

120


msoflioSi pirveli, 8000 wlis winandeli kulturuli vazis wipwebi-anu Tesli. gიa! Sen unda icode da amayobde, rom dasaxeleba “Rvino”–„vino“ qarTuli warmomavlobisaa da mere aqedan gavrcelda sxva qveynebSi, maT Soris ruseTSic... dila. ori manqaniT ninkas kabrioletiT da marikas mersedesiT kaxeTSi miemgzavrebian: marika gia da biZina - marikas manqaniT; ninka, miro, iliko da ida ilikos manqanaSi sxdebian. alaverdi, berebis marani, veliscixis veranda, bodbes stumroba; gias ganbanva wm.ninos wyaroSi. Sesvla monasterSi. monastris interieris kadrebi. wm ninos saflavi. yvela gareT gamodis monastridan gika ar Cans. marika wuxs; netav, sad daikarga amden xans? da brundeba ukan monasterSi... wm.ninos saflavis qvasTan waCoqil Tavdaxril gikas cali xeli udevs saflavis qvaze... marika da gia erTad gamodian eklesiidan. ratom SerCi სaflavTan? gika(emociurad) -ar vici ra damemarTa...saflavis qvas xeli rom davade, TiTqos denma damartya, Jruantelma damiara, sul damburZgla tanze, raRac ucnauri siTbo CameRvara sxeulSi... aseTi ram Cem dReSi ar ganmicdia... iseTi SegrZneba mqonda, rom es Cemi mfarveli wmindania da es Cemi taZaria... gika Tvalebs zecisken aRapyrobs da pirjvars iwers...

121


koniakis qarxana. stumrad guja bubuteiSvilTan. zeda sadegustacio darbazi. alafurSetis sufra. guja xvdeba stumrebs: -gia! me da mamaSeni axalgazrdobidan vmegobrobdiT, Tan erT ubanSi vcxovrobdiT, Zalian damaklda gia, Cems ojaxSi yvelas Zalian uyvarda, yvelgan sicocxle da sixaruli Semohqonda... darbazis bolos mTel kedelze lamazi Ria Taroebiani karada 1890 wlidan, dRemde gamoSvebuli koniakebis gamofeniT. am simdidris danaxvaze gias Tvalebi ufarTovdeba, uaxlovdeba gamofenas xelebapyrobili zecisken da TiTqos ugonod vardeba iatakze da moTqvams,

ooo! boJe moi, boJe moi! kak vi moJete v takom bogatstve spokoino spat? stumrebi spirtsacavSi, gidi uyveba sarajiSvilis istorias da Causxams WiqaSi 1890-iani wlebis Txevad valutas... sarajiSvilis droindel koniakis spirts... koniakis saamqro, didi kasrebi, sarajiSvilis suraTTan sadegustacio sufra, tkbileuliT da TxileuliT... ... mcxeTa. restorani gujari. baRi, stumrebi Camodian Tbilisidan... maspinZeli guja, ilikosTan da gikasTan erTad xvdebian stumrebs. maT Sorisaa bevri cnobili pirovneba: buba, soso laRiZe, Janri, RaRaniZe, nanula, asmaTi, eliso da sxva. restornis darbazi. mrgvali 10 kaciani magidebi gaZeZgilia purmariliT. stumrebi nawildebian magidebze winaswar

122


gawerili siiT, romelic ninkas uWiravs xelSi da stumrebs acilebs adgilebisken. darbazi Seivso. iliko iRebs mikrofons: -batonebo! Cven gias gamosaTxovar saRamoze vimyofebiT stumrad, gias bavSvobis megobarTan, baton guja bubuteiSvilTan... didi madloba mas... taSi... xval Cveni gia...ruseTSi miemgzavreba... G(gias uTargmnis marika... idas – ninka) diax ruseTSi miemgzavreba da ara saxlSi, rogorc aqamde iyo... radganac Tavad mixvda, rom misi saxli...aqaa... CvenTan... (taSi) mimarTavs gias rusulad: Гия Дорогой! Ты приехал на родину и уже успел немного, но кое что повидать... Больше узнал о наших обычаях, в том числе о Грузинском застолии...Теперь пора Экзамен здавать. экзаменатором будет Вся твоя родня и близкие. Чужих тут нет. Так давай, будь Тамадой и сдавай первый экзамен... Посмотрим чему ты здесь научился... awvdis mikrofons, gia cotas iSmuSneba, magram mere Tamadobs: artistulad ambobs sadRegrZeloebs... gverdze daiyenebs da-Zmas da svams maT sadRegrZelos... mere dedas, adRegrZelebs... mere gadadis magididan magidasTan da calke adRegrZelebs iq msxdomT. bolos xelbgaSlili guja gamodis musikosebTan da iZaxis:

123


aba! Sen dauka... Salaxo!... gamodis cekva-cekviT nanuli sarajiSvili da patiJebs gias. gia jer ar miyveba... mere nanulas uyurebs da mis moZraobebs imeorebs, mere gaxurdeba da Spagatze jdeba... piriT iRebs biZinas mier win dagdebul cxvirsaxocs, dgeba fexze, nanulis exuteba da Tavs zemodan daadebs da Tavze kocnis.

nanuli kivis: -vaime xalxo! axla me did gias vecekvebodi! swored ase icoda cekvis mere manac... kamera ganuwyvetliv moZraobs... qeifi aRwevs apoTeozs... restornis ansambli asrulebs jazur sacekvao kompoziciebs da qalaqur simRerebs... gamomsvlelebi arian da-Zma bebiebi da Tako gaCeCilaZe... ina- aRfrTovanebuli usmens

124


- daaa! eto uJe nastoiaSCaia evropa... mere givi WiWinaZe asrulebs italiur arias O! Sole Mio-s da bolos qarTuli xmebi aguguneben “Cakrulos”... gia iRebs mikrofons da yuradRebas iTxovs... gverdze ixmobs marikunas, biZinas da ninkas. gia- batonebo! dRes Cemze bednieri kaci, mTel msoflioSi ar meguleba, mivxvdi, rom marto ara var qveyanaze, rogorc aqamde megona! myavs da, Zma, biZaSvili, SexedeT ra silamazea Cem gverdiT –aq megulebiT uamravi naTesavi da megobari... madlobeli var mamis siyvaruliT gamzarda!

dedaCemis, romelmac umamod,

madlobeli var mamaCemis, romelmac maCvena, rogor unda icxovro, rom yvelas uyvarde da rasakvirvelia... madlobeli var biZaCemis, romelmac 25 wlis mere, ruseTSi dakarguli ZmisSvili internetiT mipovna... da me da deda aq Camogviyvana. Cem cxovrebas sxva azri mieca!... me mTeli arsebiT vigrZeni, rom esaa Cemi samSoblo!... aq aris Cemi adgili!... da...

me aq Camoval... aucileblad!... (mere ცალ xels zecaSi aRapyrobs da eSmakuri RimiliT, qarTuli aqcentiT ambobs frunzikasaviT filmidan “mimino”): ia tak dumaiu!

125


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.