15 minute read

mxatvroba

„feradebiT weris profesori“ gigo gabaSvili

Advertisement

nino xundaZe

„usazRvro erTgulebiTa da siyvaruliT vuZRvni Cems ers Cem mravalwlian Sromas... Tu SesaZlebelia sxvadasxva galereebsa da dawesebulebebSi gabneul Cem suraTebs dauTmeT erTi darbazi an oTaxi muzeumSi...“ – es amonaridia gigo gabaSvilis anderZidan, romelic 1 936 wlis 1 seqtembriT TariRdeba.

anderZis daweridan or TveSi gigo gabaSvili cixisZirSi gardaicvala, sadac is mTavrobis davalebis Sesasruleblad – socialisturi Sromis Temaze didi zomis suraTis Sesaqmnelad iyo mivlinebuli. Seecadnen eiZulebinaT sazogadoebasTan sasaubrod „Tanamedrove“ mxatvruli ena, drois Sesatyvisi mxatvruli forma moeZebna mxatvars, romelmac 1 5 welze metxans ar SeimCnia socialisturi realobis „swrafi ganviTareba“. iZulebam Sedegi ar gamoiRo. gigo gabaSvils am viTarebam guli gauxeTqa an, „daumorCilebels“, sicocxle mouswrafes. ojaxma misi gardacvaleba mxolod 1 kviris Semdeg Seityo.

1 921 wlidan, saqarTvelos „gasabWoebis“ Semdgom pirvel xanebSi, erovnuli kultura Cveuli formiT agrZelebda ganviTarebas. Tumca, sabWoTa saxelmwifos ideologiis ganmtkicebasTan erTad, viTareba icvleboda. xelovnurad inergeboda socialisturi realizmis principebi, rac, ZiriTadad, martivad aRsaqmeli formiT mSromelebis, glexebis, aqtivistebis, wiTeli

gigo gabaSvili

muzeumisTvis gadacemuli xevsuruli sabrZolo nivTebi

armiis Tematikaze Seqmnili ferweruli suraTebis da qandakebis nimuSebis Seqmnas gulisxmobda: adamianebi – bednieri da daculi, cxovreba – uzrunveli da mSvenieri. xelovanTa mier formalur ZiebebSi gamovlenili Sinagani Tavisufleba da individualizmi „formalizmis“ braldebiT, am sityvis pirdapiri mniSvnelobiT, isjeboda. cenzura ulmobeli iyo msgavsi gamovlinebebis mimarT. xelovnebam agitaciur-propagandistuli saxe SeiZina – sabWoTa xelisuflebisa da „diadi sabWoTa momavlis“ mexotbed iqca. Tumca am epoqaSi da am urTules viTarebaSi, kulturis yvela dargSi, xan SeniRbulad, xan farulad, xan ki gacxadebulad iqmneboda Tavsmoxveuli meTodisagan sruliad Tavisufali, WeSmaritad mxatvruli nimuSebi. gigo gabaSvili erTi maTgani iyo, vinc socrealizms sruliad „wauyrua“.

mxatvarTa da saxelmwifo samsaxurebis warmomadgenelTagan Seqmnilma komisiam detalurad aRnusxa da xelovnebis muzeums gadasca mxatvris ara marto ferweruli da grafikuli memkvidreoba, aramed misi piradi biblioTeka da aveji, aseve piradi dokumentebi, Canawerebi, statiebi, gamofenebis katalogebi, minis negativebi. mtkiceba Znelia, Tumca amboben, rom misi suraTebisa da nivTebis erTi saintereso nawili komisias adgilze ukve aRar daxvda da, Sesabamisad, mxatvris memkvidreobam Cvenamde, albaT, arasruli saxiT moaRwia. cota mogvianebiT ki mxatvris dam, olRam, muzeums gigo gabaSvilis mier sicocxlis riskis fasad Segrovebuli xevsuruli sabrZolo nivTebisa da sakravebis mniSvnelovani nimuSebi usaxsovra. oficialuri mimarTvis werilSi qalbatoni olRa werda, rom es nivTebi wlebis ganmavlobaSi mxatvris suraTebisaTvis naturis rols asrulebda da mxatvars isini usazRvrod uyvarda. amitom gadawyvita man, rom am eTnografiul koleqciasac, gigo gabaSvilis SemoqmedebasTan erTad, xelovnebis muzeumSi miCenoda adgili.

gigo gabaSvilis anderZi

„უსაზღვრო ერთგულებითა და სიყვარულით ვუძღვნი ჩემს ერს ჩემ მრავალწლიან შრომას. გულითადი თხოვნით მივმართავ ახლანდელ მთავრობას, გამოიჩინოს კეთილი ნება და მიიღოს ეს ძღვენი და თუ შესაძლებელია სხვადასხვა გალერეებსა და დაწესებულებებში გაბნეულ ჩემ სურათებს დაუთმეთ ერთი დარბაზი ან ოთახი მუზეუმში, რათა ჩემი სული მუდამ იქ ტრიალებდეს. სახალხო მხატვრის წოდების მონიჭებისთვის უღრმეს მადლობას მოვახსენებ ხალხს და მთავრობას.“

mxatvroba

oskar Smerlingi (1 863-1 938)

gigo gabaSvili, romlis Semoqmedebac udidesi „naxtomia“ qarTuli mxatvrobis istoriaSi da Tavisi masStaburobiTa da SemoqmedebiTi bunebiT erTgvarad moulodneladac ki gamoiyureba XIX saukunis meore naxevris qarTuli mxatvrobis fonze, 1 862 wels daibada TbilisSi. saqarTvelos erovnuli muzeumis Salva amiranaSvilis saxelobis xelovnebis muzeumis axali da Tanamedrove qarTuli xelovnebis fondSi sxva mraval saintereso dokumentTan erTad daculia 1 852 wels gamocemuli saeklesio krebuli. xmarebisagan gacrecili mcire zomis krebulis bolo gverdze gakruli xeliT Canaweria gakeTebuli: „giorgi 1 862 daibada giorgobis Tvis cxrasa Tvarisa paraskebsa xuTs saaTze da SafaTs giorgoba Tendeboda Teu 3; giorgi moinaTla 1 863 m(a)isisa 1 9 sulis fenvis dResa...“. es patara zomis locvani, romlis warweris kidev erTi nawili gigo gabaSvilis Zmis dabade

ivane aivazovski (1 81 7-1 900)

bisa da naTlobis Sesaxeb gvamcnobs, Cans, mxatvris dedas ekuTvnoda da, rogorc uZvirfases nivTs, gigo cxovrebis bolomde saTuTad inaxavda.

celqi da onavari patara gigo gabaSvili, rogorc iqve, fondSi daculi mxatvris germaneli meuRlis olimpia miulbaumis (gigom olimpia germaniidan saxlis saqmeebSi damxmared Camoiyvana, mogvianebiT ki colad SeirTo) mogonebebis stenografiul CanawerSi vkiTxulobT, dedam TbilisSi mcxovreb pedagogs, umkacres fon der nenies miabara, visTanac gigom franguli da germanuli enebi iswavla. momdevno xanebSi mxatvari realur saswavlebelSi swavlobda, sadac gansakuTrebul interess tanvarjiSis, xatvisa da geografiis mimarT iCenda. 1 882-1 883 wlebSi TbilisSi k. kepenis kerZo skolis moswavle iyo, 1 884-1 885 wlebSi ki asistentobas uwevda batalist mxatvars franc rubos, mefis ruseTis mTavrobis SekveTas rom asrulebda samxedro-istoriuli muzeumisTvis, igive „didebis taZrisTvis“. am muzeums kavkasiaSi ruseTis imperiis Zlevamosileba unda warmoeCina da rusuli iaraRis Zlierebisa da didebis simbolo unda gamxdariyo. am saqmisTvis, rubos garda, TbilisSi ramdenime saintereso mxatvari iyo mowveuli – maqs

gigo gabaSvili

bazari samaryandSi. 1 895. tilo, zeTi. 80,6 X 1 60. kristis auqcionze 2006 wels gayiduli suraTi

tilke, ivane aivazovski, aleqsandre kolCini da sxvebi, romelTac im dros araerTi didi zomis ferweruli kompozicia Seqmnes. muzeumma saboloo saxe ver miiRo, Tumca am mxatvrebTan siaxlovem qarTvelebs saintereso gamocdileba SesZina.

1 886 wels gigo gabaSvili jer Tavisufal msmenelad, cota mogvianebiT ki studentad Cairicxa peterburgis samxatvro akademiaSi, profesor vilevaldes batalur klasSi. sakmaod xelmokled cxovrobda, Tumca, miuxedavad amisa, bevrs da didi mondomebiT muSaobda. misi suraTebi profesorTa yuradRebas gamorCeuli mxatvruli SesaZleblobebisa da kompoziciis agebis Seudarebeli unaris gamo ipyrobda. dainteresebuli, mondomebuli da mizanswrafuli mxatvari TandaTan finansuradac moZlierda. sxvadasxva saxis stipendiis garda, rac man akademiisgan daimsaxura, SekveTiT qmnida suraTebs da TanamSromlobda peterburgis JurnalebTan. mciredi Semosavali gauCnda Tu ara, mxatvari dedasac exmareboda TbilisSi da peterburgis akademiaSi – axlad SeZenil Tu Zvel megobrebsac. misi uaxloesi adamianebi am dros iyvnen arqiteqtori tiliakovski, oskar Smerlingi, Sio beriZe, samokiSi da romanoz gvelesiani. romanoz gvelesianis mimarT gigos sruliad gansakuTrebuli damokidebuleba hqonda, siTboTi da pativiscemiT gajerebuli, romelTan urTierTobac mas Semdgom, sicocxlis umZimes wuTebSi, simSvides aniWebda. olimpia miulbaumis mogonebebSi erTi monakveTia, sadac romanoz gvelesianis gardacvalebidan mravali wlis Semdeg, ukve akademiis pedagogma gigo gabaSvilma, erTmaneTs wakidebuli da „dandurebuli“ uaxloesi megobrebis, misi mowafeebis gamo danaRvlianebulma, ase gamoxata sakuTari wuxili: isini xom iseTive axloblebi arian, rogorc me da romanozio.

peterburgSi gigo gabaSvils studenti megobrebis garda saintereso saaxloblo wre hyavda, niko nikolaZis ojaxisa da mxatvar daviT guramiSvilis xSiri stumari iyo. daviT guramiSvils, rogorc warmosadegi garegnobis mamakacs da saucxoo mojiriTes, ungreli mxatvari mixai ziCi vefxistyaosnis ilustraciebisTvis cxenze jiriTisas naturidan xatavda. cocxali scenebis Canaxatebsa da eskizebs ziCTan erTad gigo gabaSvilic akeTebda. am urTierTobebma igi ilia WavWavaZesTan daakavSira. ziCis suraTebs rom aTvalierebda, ilia WavWavaZem gigos Canaxatebsac Seavlo Tvali, moewona axalgazrda mxatvris namuSevrebi da im droidan akvirdeboda mis SemoqmedebiT ganviTarebas, SigadaSig finansuradac exmareboda. jer kidev sruliad damwyeb Semoqmedze da momdevno wlebSic xSirad aqveynebda werilebs gazeT „iveriaSi“ mxatvris ga

mxatvroba

mofenebisa da misi warmatebebis Sesaxeb. ilia WavWavaZesTan gigos megobroba mxatvris TbilisSi dabrunebis Semdeg kidev ufro gaRrmavda. swored ilia WavWavaZem gaugzavna mxatvars 200 maneTi peterburgSi, riTac gigo gabaSvilma fotoaparati SeiZina – momdevno wlebSi misi ganuyreli „megobari“. igi aqtiurad iyenebda winaswar Seqmnil fotokadrebs ferweraze muSaobis procesSi. garda damxmare masalisa, gigos fotoebs Soris bevria fotografiis TviTkmari da sakmaod maRalprofesionaluri rangis nimuSi. gigos fotografiis interesi mixai ziCis fotoaparatiT muSaobis maneram gauRviva.

gigo gabaSvilma peterburgis akademia 1 888 wels vercxlis medliTa da mxatvris wodebiT daasrula. samSobloSi dabrunebulma, erTgvari angariSi Caabara qarTul sazogadoebas da sakuTari suraTebis damoukidebeli, sakmaod warmatebuli gamofena gamarTa. msgavsi „saangariSo“ gamofenebi mxatvars Cvevadac ki eqca. wlebis ganmavlobaSi, sxvadasxva xangrZlivi mogzaurobidan dabrunebuli, igi yovelTvis marTavda did gamofenas da sazogadoebas drois im monakveTSi Seqmnil namuSevrebs warudgenda.

peterburgidan dabrunebis Semdeg gigo gabaSvilma kavkasiaSi imogzaura, Seqmna uamravi Canaxati, etiudi, Seagrova eTnografiuli masalis udidesi koleqcia, romelic mogvianebiT saqarTvelos eTnografiul muzeums usaxsovra.

divanbegis auzi. samaryandi. 1 897. tilo, zeTi. 80X1 60

1 891 wels amerikeli milioneri Carlz kreni kavkasiaSi mogzaurobisas gaecno Tbilisel mxatvarTa Semoqmedebas. SeiZina qarTvel mxatvarTa suraTebi, maT Soris gigosic da amas garda, gigo gabaSvils kavkasiisa da Sua aziis Temaze suraTebi SeukveTa. SekveTis Sesasruleblad 1 893-1 894 wlebSi gigo gabaSvilma kavkasiasa da Sua aziaSi imogzaura. am mogzaurobisas Seqmnili 28 ferweruli suraTi man amerikaSi gagzavna (2006 wels gigo gabaSvilis 2 namuSevari krenis ojaxma saerTaSoriso auqcionze uzarmazar Tanxad gayida ).

1 894 wels gigo gabaSvilma franc rubos rCeva gaiTvaliswina da amerikelisagan miRebuli anazRaurebiTa da Tavisi megobris, daviT sarajiSvilis, finansuri daxmarebiT

bazari samaryandSi. 1 897. tilo,zeTi. 81 X1 60

gigo gabaSvili

swavla miunxenis samxatvro akademiaSi gaagrZela. am periodSi gigo gabaSvilma mravali nawarmoebi Seqmna. Sua aziis Temaze Sesrulebuli ori suraTi – „bazari samaryandSi“ da „divanbegis auzi“ – warmodgenili iyo miunxenis gamofenaze. amave gamofenaze ilia repinis namuSevrebic iyo eqsponirebuli. repinis suraTebma gigo aRafrTovana. man sakuTari damokidebuleba mxatvrisaTvis gagzavnil werilSi gamoxata. repinma sapasuxo weriliT, sadac is mxatvars „momxibvlel ucnobs“ uwodebs, gigo ruseTSi, TavisTan dapatiJa. ilia repinTan uSualo urTierToba gigo gabaSvils arasodes hqonia, Tumca misi xelovnebis da zogadad, realizmis mimarT gansakuTrebuli damokidebuleba miunxenSi yofnisas Tanamedrove mxatvrebTan uSualo kavSirisa da axal mxatvrul stilebTan siaxlovis fonzec ki ar Secvli

la.

1 896-1 897 da 1 902-1 903 wlebSi mxatvarma imogzaura evropis mraval qveyanaSi, xelovnebis Zeglebis gasacnobad. samSobloSi dabrunebis Semdeg ki saqarTvelos sxvadasxva kuTxe moinaxula. gansakuTrebiT mniSvnelovani iyo misi mogzauroba xevsureTSi. saqarTvelos am kuTxiT aRfrTovanebulma Seasrula Canaxatebi da eskizebi suraTebisTvis, fotoze aRbeWda saintereso kadrebi da detalebi, xevsureTis Taviseburebebi, Seagrova mniSvnelovani eTnografiuli masala, swored is, rac Semdgom misma dam xelovnebis muzeums usaxsovra.

dauRalavi da mudam interesiani mxatvari mTeli Segnebuli cxovrebis manZilze cdilobda daexvewa da srulyofilebamde aeyvana sakuTari SemoqmedebiTi SesaZleblobebi. muSaobda dRisiT da RamiT. dRe ima

ze muSaobda, risi Seqmnac bunebrivi ganaTebis gareSe SeuZlebeli iyo, RamiT ki ufro xels iwafavda savarjiSo CanaxatebiT. zogjer Wamac ar axsendeboda. miunxenidan dabrunebulma gigo gabaSvilma moswavleTaTvis samxatvro studia daaarsa. 1 901 wels ki kavkasiis natifi xelovnebis wamaxalisebeli sazogadoebis ferwerisa da qandakebis skola Caabares. 1 922 wlidan, samxatvro akademiis daarsebisTanave, „feradebiT weris“ pirvel profesorad airCies (Tbilisis samxatvro akademiis pirveli reqtoris – giorgi CubinaSvilis xelmowerili mowmobaa gacemuli mxatvar gigo gabaSvilis saxelze 1 922 wlis 22 noembers, sadac igi feradebiT weris profesorad aris moxseniebuli). igi akademiuri ganaTlebisa da realisturi formis erTguli darCa sicocxlis bolomde, imis miuxedavad, rom wlebis ganmavlobaSi al

mxatvroba

firosmanis portreti. tilo, zeTi. 32,5X30

egoriuli xasiaTis da metic, simbolizmiT STagonebuli mxatvruli saxeebis saintereso koleqcia Seqmna ara marto mxatvrobaSi, aramed fotografiaSic. rogorc amboben, akademiuri ganaTlebis TvalsazrisiT, gansakuTrebulad momTxovni iyo studentebis mimarT.

rodesac aanalizeb, Tu rogor mniSvnelobas aniWebda gigo gabaSvili klasikuri codnis SeZenas da mxatvruli ostatobis daxvewas, SeiZleba axsnac ki mouZebno mxatvar niko firosmanaSvilis TviTmyofadi Semoqmedebis mimarT mis uaryofiT damokidebulebas. rogorc Cans, igi miiCnevda, rom firosmanaSvilis fenomenis aRiarebiT niWieri axalgazrdebi ganaTlebis aucileblobas eWvqveS daayenebdnen. amitomac ar aRiarebda firosmans, rogorc movlenas. es mosazreba mas Semdeg gamiCnda, rac xelovnebis muzeumis qarTuli ferweris fondSi gigo gabaSvilis mier Sesrulebuli niko firosmanaSvilis portretis ferweruli eskizi vnaxe. mcire zomis tiloze keTili saxis, Tumca dardiani da cota mkacri WaRara kaci profilSia gamosaxuli. Cemi azriT, am suraTze warmodgenili adamianis mxatvrul saxeSi avtoris Tbili, keTilganwyobili damokidebuleba vlindeba.

gigo gabaSvili realizmis udidesi warmomadgenelia. misi ferwera mxatvrul-saxeobrivi struqturiT, stilistikiT, TematikiTa da siuJetiT, Janruli sistemiT XIX saukunis II naxevris rusuli da evropuli realisturi ferweris ZiriTad principebs iziarebs da, amave dros, individualobiTa da erovnuli TaviseburebebiT xasiaTdeba. didi SemoqmedebiTi diapazonis mxatvris ferwera Janrul-Tematuri mravalferovnebiT gamoirCeva: bataluri Janri, portreti, portreti-tipi, qalaqis scenebi, peizaJi, naturmorti. gigo gabaSvilisaTvis axlobelia samyaros movlenebisa da sagnebis ganzogadebuli aRqma. mis SemoqmedebaSi interesi realuri movlenis, mxatvruli saxis zogadi, tipuri xasiaTis mimarT Warbobs interess konkretulisa da ganumeoreblisa. gabaSvili qarTul mxatvrobaSi monumenturi tendenciebis damamkvidrebelia.

aseve uaRresad mniSvnelovania gigo gabaSvilis mier umetesad grafikuli teqnikiT Sesrulebuli suraTebis seriebi, sadac mxatvari sruliad gansxvavebuli rakursiT warmoCndeba. misi suraTebi fantaziebiTa da alegoriebiT, religiur-miTologiuri TematikiT, cotac erotikuli zmanebebiTaa ganmsWvaluli, riTac mxatvris isedac mravalferovani Semoqmedeba kidev ufro saintereso da mravalwaxnaga xdeba. Tu am suraTebs mxatvris foto namuSevrebis konteqstSi ganvixilavT, ueWvelad aRmovaCenT gigo gabaSvilis moulodnel interesebsa da Taviseburebebs. rogorc Cans, evropaSi mogzaurobam mis msoflmxedvelobas meti siTamame SesZina da samyaros mimarT damokidebuleba ufro ironiuli da mistikuric ki gaxada, sadac wamieri da warmavali maradiul faseulobebTan Tanaarsebobs.

arxotis dacva. 1 899. tilo, zeTi. 55X1 1 3

gigo gabaSvili

de rozas portreti. 1 902. tilo, zeTi. 91 X68

gigo gabaSvilis fotoxelovneba misi Semoqmedebis kidev erTi saintereso aspeqtis gamomxatvelia. mxatvari, rogorc naturalisti da kompoziciis WeSmariti ostati, iyenebda ra uaxles teqnologiur miRwevebs, winaswar, kinokadriviT dgamda kompoziciebs. rogorc Cans, Tavdapirvelad qmnida maT fotoversias da Semdeg, maT mixedviT – ferwerul kompozicias. Tumca, misi fotoebi mxatvruli TvalsazrisiT iseve Rirebulia, rogorc dazguri suraTebi. am nimuSebiT gigo gabaSvili, sruliad damsaxurebulad, fotoxelovnebis erT-erT fuZemdeblad unda miviCnioT. es fotoebi ara mxolod dazguri suraTisaTvis mosamzadebeli samuSaoa, aramed daxvewili mxatvruli formiT da xasiaTiT xelovnebis TviTkmar nimuSebs warmoadgens.

Zveli Tbilisi. 1 885. tilo, zeTi. 62X47 buxarelebi 1 894. qaRaldi, tuSi. 24X33.5

Tbilisis samxatvro akademiis reqtorma grigol (guguli) buxnikaSvilma 1 935 wlis 1 5 noembers, specialurad gigo gabaSvilisTvis gamarTul sadResaswaulo saRamoze, mas saqarTvelos saxalxo mxatvris wodeba mianiWa. ramdenime wliT adre akademiidan daTxovnis gamo uzomod guldawyvetili mxatvrisaTvis es RirSesaniSnavi movlena iyo, ramac didad gaabedniera. gigo gabaSvilma anderZSi amis gamo sazogadoebas uRrmesi madloba gadauxada. es wodeba WeSmaritad Seesatyviseba gigo gabaSvils, rogorc pirovnebas, aseve Semoqmeds – mxatvarma mTeli Tavisi cxovreba da Semoqmedeba Tavis qveyanas, qarTvel xalxs miuZRvna da usaxsovra.

201 7 wels saqarTvelos erovnuli muzeumis Salva amiranaSvilis saxelobis xelov

naturmorti. tilo, zeTi. 61 X75

mxatvroba

Tavadis portreti. 1 902. tilo, zeTi. 63X63

xevsuri qali dairiT da frinveliT. tilo, zeTi. 281 X1 59

gigo gabaSvili nebis muzeumSi gigo gabaSvilis 1 55 wlis iubilesaTvis did gamofenas vamzadebdiT. zafxulis erT cxel dRes muzeumSi gigo gabaSvilis koleqciiT dainteresebuli ori ucxoeli, sandomiani saxis momxibvleli qalbatoni gvestumra. saubrisas erTma maTganma, miqaela apelma, moridebiT miTxra, yvelaferi mainteresebs, rac gigos exeba, me misi SvilTaSvili varo. gavocdi. dokumentebsa da CanawerebSi gigo gabaSvilis mxolod erTi germaneli meuRlea naxsenebi – olimpia miulbaumi. qalbatonma mikim (gvTxova, ase migvemarTa misTvis) gviambo, rom miunxenSi cxovrebisas gigosa da mis did bebias – matilda francs, sasiyvarulo urTierToba hqoniaT. gigos TbilisSi dabrunebis Semdeg matilda TbilisSic yofila Camosuli, rac irkveva gigos mier matildasTvis miwerili werilidan. mikim es werili gviCvena kidec. 1 902 wels gigo evropaSi mogzaurobisas miunxenSic Casula da matilda mounaxulebia. 1 903 wels miunxenSi matilda francs gigosgan qaliSvili SeeZina – jeorjina paulina franci. rogorc misi SvilTaSvili darwmunebiT gviambobs, matilda, qaliSvilTan erTad, daaxloebiT 1 906 wels saqarTveloSi Camovida da qveynis gasabWoebamde TbilisSi, gigosTan cxovrobda, rogorc misi kanonieri meuRle. 1 921 wels matilda SeuSinda revoluciur represiebs, romelic germanelebis cimbirSi gadasaxlebas gulisxmobda da SvilTan erTad germaniaSi dabrunda. monayolidan Cans, rom gigos ar undoda matilda saqarTvelodan gamgzavrebuliyo, Tumca qalma mxatvari datova

gigo gabaSvili saxelosnoSi

gigo gabaSvili

bazari samaryandSi. 1 896. tilo, zeTi. 79X1 25

da wavida. miki Tavisi bebiis monaTxrob bevr saintereso detals yveba saqarTveloSi cxovrebis Sesaxeb. gigos misamarTi matildam 1 932 wels germaniis saelCos saSualebiT moiZia, Tumca elCma mas urCia, ar dakavSireboda mxatvars sabWoTa kavSirSi arsebuli situaciis gaTvaliswinebiT. matilda franci 1 937 wels gardacvlila. qalma Svili da SviliSvilic, mariana (profesiiT xeze kveTis ostati), gigo gabaSvilis siyvaruliT gazarda, maT ki gigo SvilTaSvilsac Seayvares.

1 968 wels gigos qaliSvili jeorjina (jina) Tavis SvilTan erTad Camosula saqarTveloSi da muzeumSi mamis gamofena mounaxulebia. Tavisi istoria maSinac gaumxelia muzeumis TanamSromlebisTvis. samaxsovrod Tbilisidan waRebul gigo gabaSvilis gamofenis katalogs dRemde inaxavs miki, iseve, rogorc gigos werils da misi didi bebiis Canawers, sadac Tbilisidan misi gamgzavrebis Sesaxebaa moTxrobili.

mikis da mis megobars bevri ram davaTvalierebineT. saocrad sentimentaluri iyo gigos nivTebTan misi Sexeba – cremlebs ver ikavebda. vigrZeni, rom es misTvis Zalian mniSvnelovani, mSobliuri, Tbili da Tan mtkivneulic iyo. 201 8 wlis gazafxulze miki kvlav Camovida TbilisSi, didi babuis gamofenis dasaTvaliereblad. man, batoni gogi sarajiSvilis, gigo gabaSvilis cxovrebisa da Semoqmedebis mkvlevris, wyalobiT, gigo gabaSvilis naTesavebi gaicno da bednierma miTxra – ise mimaspinZles, rogorc mefeso. naTesavebTan erTad miki qarTlSi im sofels estumra, sadac misi didi bebiis mogonebebis Tanaxmad, gigo xSirad Cadioda samuSaod, jeorjina ki iq bevrs jiriTobda da sasiamovnod atarebda dros.

wasvlisas miki sinanuliT savse dagvemSvidoba: me Svilebi ar myavs, es imas niSnavs, rom gigo gabaSvilis genealogia Cemze Sewydebao.

xevsuri wiTelSi. tilo, zeTi. 38,5X30,5

i d r o v s o r k

10

16

21 11 6

22 12

14 17 7

23 8

18 9

24 25 13

15 19

26 27 20

28

40 37

45 50

56 46

63

69

77 70

83 29

41

62

71 35 30 31

38

47 51

57

67 58

64

78 32

55

72 33

52 48

59

65

73

79

84 36

42

60 39

53 34

49 43

54

61

74

80 66

76

85 75

81 82 44

68

Sveulad

1 . ciuri sxeuli, giganturi gavarvarebuli mnaTobi, romlis garSemo moZraobs dedamiwa da sxva planetebi. 2. logikis wesebis winaswar ganzraxul darRvevaze dafuZnebuli formalurad swori, magram arsebiTad mcdari daskvna. 4. TandaTanobiTi zrda, gafarToeba. ukanasknel xans xmaroben ufro metad samxedro konfliqtebTan dakavSirebiT. 5. TavazianobiT SeniRbuli dacinva. 6. saxelmwifos mier dadgenili sazogadoebrivi urTierTobis savaldebulo wesebisa da normebis erToblioba, romlis dacvasac uzrunvelyofs specialuri organoebi. 7. moqalaqeTa piradi qonebis daufleba an qonebaze uflebis miReba, agreTve qonebrivi gamorCena motyuebiT an ndobis borotad gamoyenebiT. 8. mecniereba adamianis daavadebaTa, maTi mkurnalobisa da Tavidan acilebis Sesaxeb. 9. raimes SigniTa mxare, siRrmeSi, SuagulSi moqceuli nawili. 10. specialuri ganaTlebis mqone piri, romelic maswavleblis an aRmzrdelis saqmianobas eweva. 11. organizmTa gamravlebisaTvis mniSvnelobis mqone niSnebis erToblioba, romelTa mixedviTac gansxvavdeba erTmaneTisagan mdedri da mamri. 14. momTabare arabi. 15. msjelobis xerxi, zogadi debulebidan kerZo daskvnis gamoyvana. 20. rwmena, SexedulebaTa da faseulobaTa sistema, qcevis wesi. 22. qalTa moZraoba, romlis mizanic qalebisaTvis arCevnebSi monawileobis uflebis miniWeba da Tanabari samoqalaqo uflebebi iyo. 25. visime STagoneba, Segulianeba an waqezeba. 26. XIX saukunis dasawyisSi mimarTuleba literaturasa da xelovnebaSi, romelic win ayenebda pirovnebis interesebsa da grZnobebs. 28. sazeimo wveuleba vinmes pativsacemad an raime movlenis aRsaniSnavad. 29. ambavi vinmes cxovrebis calkeuli monakveTis, SemTxvevis an mTeli cxovrebis Sesaxeb. 31. erTxel daweril da gadafxekil etratze xelaxla Sesrulebuli xelnaweri. 32. igivea, rac kosmonavti. 34. piri, romelsac sazogadoebis garkveuli jgufi aRiarebs Tavis winamZRolad da mihyveba mas. 35. ramdenime cecxlsasroli iaraRidan erTdroulad gasrola. 36. biznesmenTa, mewarmeTa savaWro an samrewvelo gaerTianeba. 43. qarTuli literaturis umniSvnelovanesi Zegli. 44. msgavseba saganTa, movlenaTa an cnebaTa Soris. 45. mecniereba, romelic Seiswavlis geografiuli rukebis Sedgenas. 46. cisa da dedamiwis an wylis zedapiris SemaerTebeli xazi. 47. calkeuli SemTxveva, momxdari ambavi. 48. C-vitaminis naklebobiT gamowveuli daavadeba. 49. enaTmecniereba. 53. umcrosi matrosi. 55. sagangebo, sapasuxismgeblo davaleba, daniSnuleba, roli. 58. organuli nivTiereba, romelic auci

This article is from: