ლურჯი მხედარი
ლურჯი მხედარი– Der Blauer Reiter . რუსმა მხატვარმა ვასილი კანდინსკიმ (Vassily Kandinsky, 1866-1944) და გერმანელმა ფრანც მარკმა (Franz Marc, 1880-1916) მიუნხენში არტისტული გაერთიანება Der Blauer Reiter (ლურჯი მხედარი) ჩამოყალიბეს. გაერთიანებას სახელი მოსკოვის გერბზე გამოსახული, ცნობილი ლურჯი რაინდის - წმინდა გიორგის საპატივცემულოდ ეწოდა. წმინდა გიორგი სულიერად მიუძღვოდა საზოგადოებას, ლურჯი მხედარი კი მის მსგავსად, სახელოვნებო სივრცის სულიერი წინამძღოლი უნდა გამხდარიყო. გაერთიანების პირველი გამოფენა 1911 წლის დეკემბერში გაიმართა და მასში თოთხმეტმა მხატვარმა მიიღო მონაწილეობა. მათი ნამუშევრების სტილური დიაპაზონი ძალზე ფართო იყო - რეალიზმიდან-რადიკალურ აბსტრაქციონიზმამდე.
1911 წლისთვის მარკი ადამიანებზე ხშირად ცხოველებს ხატავდა. მათი დიდი, მძლავი ფორმები ძირითად ფერებში იყო გამოსახული. ის თვლიდა, რომ ცხოველები ადამიანებზე უფრო „პრიმიტიულები“, შესაბამისად კი უფრო სუფთანი იყვნენ და ბუნებასთან უფრო მეტად ჰქონდათ შენარჩუნებული სულიერი კავშირი. სურათში დიდი ლურჯი ცხენები ერთგვაროვან მთლიანობად წარმოდგენილი ლურჯი ცხოველები წმ. გიორგიზე მიგვანიშნებენ და ბუნებრივი სულიერების სიმბოლოდ გვევლინებიან.
ფიგურების ფართო კონტურები უკანა პლანზე გამოსახული მთების რკალისებრ ნახატს ეხმიანება და ცხოველების ერთმანეთთან და გარემომცველ ბუნებასთან თანაარსებობის ჰარმონიულობას ასახავს.
ლურჯი მხედრის მონაწილეები
- ვასილი კანდინსკი;
- ფრანც მარკი;
- პაულ კლეე;
- ავგუსტ მაკე;
- ალფრედ კუბინი;
- მარინა ვერიოვკინა;
- გაბრიელა მიუნტერი;
- მოსე კოგანი;
- ალექსანდრე იავლენსკი;
- არნოლდ შონბერგი;
- ნატალია გონჩაროვა;
- ლიონელ ფეინინგერი;
- ჰენრიჰ კაპენდოკი;
- დავიდ ბურლიუკი;
- ალბერტ ბლოხი;
- კლოტილდა ფონ დერპი.
