Professional Documents
Culture Documents
თვითმასწავლებელი
BUONGIORNO ITALIA!!!
ბონჯორნო იტალია!!!
თბილისი
„დელისი“
2019
0
გაკვეთილი 1
იტალიური ენის შესწავლა არც ისე რთული საქმეა, რადგან ქართულ ფონეტიკაში
არსებობს ყველა ბგერა, რომელიც გამოიყენება იტალიურ ენაში. შეიძლება ითქვას, რომ
იტალიურად სიტყვები გამოითქმება ისევე, როგორც იწერება. იტალიური სიტყვების
გამოთქმით ვარიანტებს ჩვენ შემოგთავაზებთ კვადრატულ ფრჩხილებში [...], ქართული
ასოების გამოყენებით.
C - იკითხება როგორც [კ], ხოლო ხმოვნების e და i-ს წინ [ჩ]. მაგალითად: cia [ჩა],
cio [ჩო], ciu [ჩუ], სადაც i არ იკითხება. ასოს გრაფიკული გამოსახულება (მაგალითად:
à), მიგვანიშნებს რომ, ეს ბგერა წარმოითქმება შედარებით ხანგრძლივად.
g - წარმოითქმება როგორც [გ], ხოლო ხმოვნების e და i-ს წინ [ჯ] მაგალითად: gia
[ჯა], gio [ჯო], giu [ჯუ], და ასე შემდეგ. სადაც i არ იკითხება.
1
Chiesa [კიეზა] - ეკლესია
2
იტალიურ ენაში გვხვდება ისეთი არსებითი სახელები, რომელთა სქესის
განსაზღვრა მხოლოდ არტიკლებით არის შესაძლებელი, ისინი ბოლოვდებიან ხმოვან e-
ზე.
გაკვეთილი 2
წინა გაკვეთილზე ჩვენ გავეცანით განუსაზღვრელ არტიკლებს, ახლა კი
შევისწავლოთ განსაზღვრული არტიკლები.
3
უკვე ნაცნობი სიტყვებიდან შევეცადოთ შევადგინოთ წინადადებები:
Io [იო] - მე
Tu [ტუ] - შენ
Tu visiti una città [ტუ ვიზიტი უნა ჩიტტა] - შენ იმყოფები ერთერთ ქალაქში
4
იტალიურ ენაში პირის ნაცვალსახელები შეიძლება გამოტოვებული იქნეს, მაგრამ
აუცილებლად იგულისხმება. მაგალითად:
გაკვეთილი 3
ამ გაკვეთილზე ჩვენ გავეცნობით ახალ სიტყვებს. წაიკითხეთ ისინი ხმამაღლა,
ყურადღება მიაქციეთ მათ გამოთქმას.
Sc – ხმოვანი e-ს წინ იკითხება, როგორც ხანგრძლივი [შ], i-ს წინ, როგორც
ჩვეულებრივი [შ], ხოლო დანარჩენ შემთხვევაში [სკ].
5
წაიკითხეთ ახალი სიტყვები და ყურადღება მიაქციეთ მათ გამოთქმას:
La zia visita uno zio [ლა ძია ვიზიტა უნო ძიო] - ეს დეიდა სტუმრობს ვიღაც ბიძიას
Lui visita una lezione [ლუი ვიზიტა უნა ლეციონე] - ის (მამრ.) ესწრება რომელიღაც
ლექციას.
6
გაკვეთილი 4
ახლა გავეცნოთ პირის ნაცვალსახელებს მრავლობით რიცხვში:
Noi visitiamo una scuola [ნოი ვიზიტიამო უნა სკუოლა] - ჩვენ ვსტუმრობთ ხოლმე
რომელიღაც სკოლას
Voi visitate uno zio [ვოი ვიზიტატე უნო ძიო] - თქვენ სტუმრობთ ხოლმე ვიღაც
ბიძიას
Loro comprano una casa [ლორო კომპრანო უნა კაზა] - ისინი ყიდულობენ
რომელიღაც სახლს
7
როგორც მხოლობით, ასევე მრავლობით რიცხვში იტალიელები ხშირად არ
ხმარობენ პირის ნაცვალსახელებს, მაგრამ აუცილებლად გულისხმობენ. მაგალითად:
8
გაკვეთილი 5
გავეცნოთ ახალ სიტყვებს:
9
Ami i giardini [ამი ი ჯარდინი] - შენ გიყვარს ბაღები
10
გაკვეთილი 6
ამ გაკვეთილზე გავეცნოთ რამოდენიმე ზედსართავ სახელს:
Il piccolo ragazzo ama la mamma [ილ პიკკოლო რაგაცცო ამა ლა მამმა] - პატარა
ბიჭს უყვარს დედა
Un vecchio signore compra un biglietto per l’autobus [უნ ვეკიო სინიორე კომპრა უნ
ბილიეტტო პერ ლაუტობუს] - მოხუცი ბატონი ყიდულობს ავტობუსის ბილეთს
La piccola Maria compra l’acqua [ლა პიკკოლა მარია კომპრა ლაკუა] - პატარა მარია
ყიდულობს წყალს
La vecchia signora ama il giardino [ლა ვეკკია სინიორა ამა ილ ჯარდინო] - მოხუც
ქალბატონს უყვარს ეს ბაღი
Una gentile ragazza visita il museo [უნა ჯენტილე რაგაცცა ვიზიტა ილ მუზეო] -
თავაზიანი გოგონა სტუმრობს მუზეუმს
11
La giovane zia guarda la casa [ლა ჯოვანე ძია გუარდა ლა კაზა] - ახალგაზრდა
დეიდა უყურებს, ათვალიერებს სახლს
გაკვეთილი 7
ა). გადავთარგმნოთ ქართულად:
12
ბ). შემდეგ წინადადებებში ჩავსვათ ჩვენთვის ნაცნობი ზედსართავი სახელი
Ami le …. amiche
(ამ) მოხუც ადამიანებს უყვართ (ეს) ძველი სახლები და (ეს) პატარა ბაღები ან
სკვერები
13
გაკვეთილი 8
ეს გაკვეთილი დავიწყოთ ახალი სიტყვების გაცნობით:
Sono Maria e Sofia [სონო მარია ე სოფია] – (ესენი) მარია და სოფია არიან
ამ მაგალითში გამოჩნდა ორი ახალი სიტყვა: Chi „ვინ“ და ზმნის ორი ფორმა essere
„ყოფნა,“ è „არის,“ „იმყოფება“ და sono „არიან“ „იმყოფებიან,“ „წარმოადგენენ.“
14
გადავთარგმნოთ იტალიურად შემდეგი წინადადებები:
Che cosa sono [კე კოზა სონო] - ესენი რეებია? (მრავლობითი რიცხვი - sono არიან)
15
ვთარგმნოთ იტალიურად:
რა არიან ესენი? (მრავლობითი რიცხვი) Che cosa sono? [კე კოზა სონო]
გაკვეთილი 9
უკვე ვიცით კითხვის დასმა: ვინ? და რა?. ახლა კი დავსვათ კითხვა - როგორი?
(მამრობითი და დედრობითი სქესი)
16
Come sono gli impiegati? [კომე სონო ლი იმპიეგატი] - როგორი თამანშრომლები
არიან?
Come sono gli amici? [კომე სონო ლი ამიჩი] - როგორი მეგობრები არიან?
Gli amici sono gentili e giovani [ლი ამიჩი სონო ჯენტილი ე ჯოვანი] - თავაზიანი
და ახალგაზრდა მეგობრები არიან
მიაქციეთ ყურადღება com’è ნაცვლად come è არის ორი სიტყვის შერწყმა ერთში.
ეს აისახება გამოთქმაზე. ამასთან აქცენტი უნდა გაკეთდეს (გაგრძელდეს) ე-ზე. ესე იგი
გამოვთქვათ [კომე] და არა [კომე ე]. com’è ხშირად იხმარება სალაპარაკო ენაში.
Si, sono le donne [სი, სონო ლე დონნე] - დიახ, ესენი ქალები არიან
No, non sono le donne, sono le ragazze [ნო, ნონ სონო ლე დონნე, სონო ლე რაგაცცე]
- არა, ესენი ქალები არ არიან, ესენი გოგონები არიან
17
No, non sono i libri, sono i quaderni [ნო, ნონ სონო ი ლიბრი, სონო ი კუადერნი] -
არა, ესენი არაა წიგნები, ესენი რვეულებია.
No, l’ingegnere non è gentile [ნო, ლინჯენერე ნონ ე ჯენტილე] - არა, ინჟინერი არ
არის თავაზიანი
Si, gli impiegati sono giovani [სი, ლი იმპიეგატი სონო ჯოვანი] - დიახ,
თანამშრომლები ახალგაზრდები არიან
No, non è una citta vecchia [ნო, ნონ ე უნა ჩიტტა ვეკკია] - არა, ქალაქი არაა ძველი
Si, i ragazzi sono piccoli [სი, ი რაგაცცი სონო პიკოლი] - დიახ, ბიჭები პატარები
არიან.
დადებითი პასუხი იტალიურ ენაში არის si, ხოლო უარყოფითი no. სიტყვა no
უარყოფს ყველა წინადადებას და არ არის საკმარისი ყველა პასუხისთვის. თუ ჩვენ
გვინდა მივცეთ შექცეული პასუხი, მაშინ ვიყენებთ ორმაგ უარყოფას, ესე იგი გარდა no
ვიყენებთ მეორე უარყოფის ფორმას non, რომელიც ყოველთვის წინ უსწრებს ზმნას.
გავაკეთოთ სავარჯიშოები:
Si, I figli sono gentili [სი, ი ფილი სონო ჯენტილი] - დიახ, ბავშვები თავაზიანები
არიან
18
È vecchia la mamma? [ე ვეკკია ლა მამმა] - დედა მოხუცია?
No, la mamma non è vecchia, è giovane [ნო, ლა მამმა ნონ ე ვეკკია, ე ჯოვანე] - არა,
დედა არ არის მოხუცი, დედა ახალგაზრდაა
Maria e Sofia sono giovani [მარია ე სოფია სონო ჯოვანი] - მარია და სოფია
ახალგაზრდები არიან
No, gli impiegati non sono gentili [ნო, ლი იმპიეგატი ნონ სონო ჯენტილი] - არა,
თანამშრომლები არა არიან თავაზიანები
Si, i ragazzi sono piccoli [სი, ი რაგაცცი სონო პიკკოლი] - დიახ, ბიჭები პატარები
არიან
გაკვეთილი 10
ეს გაკვეთილი დავიწყოთ ახალი სიტყვების გაცნობით:
19
La tavola [ლა ტავოლა] - მაგიდა
Che cosa comprano gli studenti? [კე კოზა კომპრანო ლი სტუდენტი] - რას
ყიდულობენ სტუდენტები?
Gli studenti comprano una bottiglia di vino [ლი სტუდენტი კომპრანო უნა ბოტილია
დი ვინო] - სტუდენტები ყიდულობენ ბოთლ ღვინოს
Chi guarda il vestito di lana? [კი გუარდა ილ ვესტიტო დი ლანა] - ვინ (უყურებს)
ათვალიერებს შალის კაბას?
Chi sono Anna e Sofia? [კი სონო ანნა ე სოფია] - ვინ არიან (რას წარმოადგენენ) ანნა
და სოფია?
Anna e Sofia sono le zie di Maria [ანნა ე სოფია სონო ლე ძიე დი მარია] ანნა და სოფია
მარიას დეიდები არიან.
20
1). ავღწეროთ მასალა (როცა რაღაც დამზადებულია რაღაცისგან), მაგალითად:
La mamma di Anna è gentile [ლა მამმა დი ანნა ე ჯენტილე] - ანას დედა თავაზიანია
Gli amici comprano una bottiglia d’acqua [ლი ამიჩი კომპრანო უნა ბოტტილია
დ’აკვა] - მეგობრები ყიდულობენ ბოთლ წყალს
21
Di che cosa è il vestito? [დი კე კოზა ე ილ ვესტიტო] - რისგან არის დამზადებული
კაბა, ტანსაცმელი, სამოსელი.
No, il babbo di Cristina non è vecchio, è giovane [ნო, ილ ბაბბო დი კრისტინა ნონ ე
ვეკკიო, ე ჯოვანე] - არა, ქრისტინეს მამა მოხუცი, ხანდაზმული არაა, ის ახალგაზრდაა.
ალბათ თქვენ მიაქციეთ ყურადღება კითხვებს: Chi è...? ვინ არის (ვის
წარმოადგენს) ...? და di che cosa è ...? რისგან არის (დამზადებული) ....? როდესაც
ვპასუხობთ პირველ შემთხვევაში, არ ვხმარობთ არტიკლს არსებითი სახელის წინ,
რომელიც ასახავს პროფესიას, ამ დროს ჩვენ ვამბობთ: è ingegnere, è studente, è professore,
è impiegato. მეორე შემთხვევაში კი არტიკლს ყოველთვის ვტოვებთ.
გაკვეთილი 11
დავიწყოთ ერთ-ერთი მთავარი ზმნის წარმოების შესწავლა: essere - ყოფნა. ჩვენ
უკვე გავეცანით მის ორ ფორმას è - არის, წარმოადგენს და sono - არიან, წარმოადგენენ.
დადგა დრო გავეცნოთ დანარჩენებსაც.
მხოლობითი რიცხვი:
მრავლობითი რიცხვი:
22
არ არის შეცდომა იმაში, რომ ნაცვალსახელი lei და loro მოცემულია ორჯერ
პატარა განსხვავებებით. ერთ შემთხვევაში იწერება პატარა ასოთი წინადადებაში, ხოლო
მეორე შემთხვევაში დიდი ასოთი. Lei თავაზიანი ფორმაა ქართულის ანალოგიური -
თქვენ. ის გამოიყენება როგორც ქალის ისე მამაკაცისადმი მიმართვისას, ხოლო loro
თავაზიანი ფორმაა, როცა მივმართავთ რამდენიმე პიროვნებას.
Io sono di Tbilissi, e tu? [იო სონო დი ტბილისი, ე ტუ] - მე ვარ თბილისიდან, შენ?
Io sono di Roma ma amo Tbilissi [იო სონო დი რომა მა ამო ტბილისი] - მე რომიდან
ვარ, მაგრამ თბილისი მიყვარს.
No, non sono ingegnere, sono impiegato [ნო, ნონ სონო ინჯენერე, სონო იმპიეგატო]
- არა, მე არ ვარ ინჟინერი, მე თანამშრომელი ვარ.
No, siamo giovani [ნო, სიამო ჯოვანი] - არა, ჩვენ ახალგაზრდები ვართ.
Lei non è vecchio, signore [ლეი ნონ ე ვეკკიო, სინიორე] - თქვენ არ ხართ
ხანდაზმული ბატონი.
Come sei? Sono piccola [კომე სეი? სონო პიკკოლა] - როგორი ხარ შენ? მე პატარა ვარ
(მდედრ.)
Come siete? Siamo giovani [კომე სიეტე? სიამო ჯიოვანი] როგორები ხართ თქვენ?
ჩვენ ახალგაზრდები ვართ
23
ვნახოთ, როგორ დაისმება კითხვა თხრობით წინადადებებზე:
რომი არ არის პატარა ქალაქი - Roma non è una città piccola [რომა ნონ ე უნა ჩიტტა
პიკკოლა]
თქვენ ახალგაზრდები და თავაზიანები ხართ - Voi siete giovani e gentili [ვოი სიეტე
ჯოვანი ე ჯენტილი]
ანა და სოფია ინჟინრები არიან - Anna e Sofia sono ingegneri [ანა ე სოფია სონო
ინჯენერი]
რას წარმოადგენენ ანა და სოფია? – Chi sono Anna e Sofia? [კი სონო ანა ე სოფია]
მამა ყიდულობს ბოთლ ღვინოს, ხოლო დედა ბოთლ წყალს - Il babbo compra una
bottiglia di vino e la mamma compra una bottiglia d’acqua [ილ ბაბბო კომპრა უნა ბოტტილია
დი ვინო ე ლა მამმა კომპრა უნა ბოტტილია დ’აკვა]
რას ყიდულობენ დედა და მამა? – Che cosa comprano la mamma e il babbo? [კე კოზა
კომპრანო ლა მამმა ე ილ ბაბბო]
რისგან არის (დამზადებული) კაბები? – Di che cosa sono i vestiti? [დი კე კოზა სონო
ი ვესტიტი]
24
სააბაზანო და სამზარეულო პატარაა - Il bagno e la cucina sono piccoli [ილ ბანიო ე
ლა კუჩინა სონო პიკკოლი]
თქვენ სტუდენტებთან ხართ? - Siete con gli studenti? [სიეტე კონ ლი სტუდენტი]
არა ჩვენ სტუდენტებთან ერთად არ ვართ, ჩვენ მეგობრებთან ვართ - No, non siamo
con gli studenti, siamo com gli amici. [ნო, ნონ სიამო კონ ლი სტუდენტი, სიამო კონ ლი
ამიჩი].
გაკვეთილი 12
ვიწყებთ გაკვეთილს ახალი სიტყვებით:
25
Dove [დოვე] - სად, საით
Siamo a casa, e tu? [სიამო ა კაზა, ე ტუ] - ჩვენ სახლში ვარ, შენ?
Si, sono in Europa [სი, სონო ინ ეუროპა] - დიახ, ისინი ევროპაში არიან
No, siamo a Roma [ნო, სიამო ა რომა] - არა, ჩვენ რომში ვართ
26
გავეცნოთ კითხვებს, რომლებიც იწყება სიტყვებით: სად, საით? Dove?
Dove sono Loro, signori? [დოვე სონო ლორო, სინიორი] - სად ხართ, ბატონებო?
ვთარგმნოთ იტალიურად:
დიახ, ისინი რომში არიან - Si, sono a Roma [სი, სონო ა რომა]
27
გაკვეთილი 13
ვიწყებთ გაკვეთილს ზმნით, რომელიც ხშირად გვხვდება, კერძოდ: andare - სვლა.
მხოლობითი რიცხვი:
მრავლობითი რიცხვი:
ვთარგმნოთ იტალიურად:
28
სად მიდიხარ? – Dove vai?
29
Si, e voi? [სი, ე ვოი] - დიახ, და თქვენ?
თქვენ ალბათ შეამჩნიეთ, რომ იტალიურად, როცა გვინდა ვთქვათ რომ ჩვენ
მივდივართ რაღაცის გასაკეთებლად, ვიყენებთ შესაბამისი ზმნის ფორმას andare,
რომელიც აღნიშნავს მოქმედებას. ამ დროს ჩვენ ვგულისხმობთ საქმეს, რომლის
გაკეთებასაც ვაპირებთ, (მაგალითად: ყიდვა, დათვალიერება). მასთან ყოველთვის
იხმარება თანდებული a.
არა, მე მივდივარ ცენტრში, ოფისში No, vado in centro, in ufficio [ნო, ვადო ინ
ჩენტრო ინ უფიჩო]
30
Andate in ufficio in autobus? [ანდატე ინ უფიჩო ინ აუტობუს] - ოფისში ავტობუსით
მიდიხართ?
გაკვეთილი 14
ამ გაკვეთილზე ჩვენ გავეცნობით ყოველდღიური მოხმარების სიტყვებს,
როგორიცაა: შიმშილი, წყურვილი, ძილი, შიში და ასე შემდეგ.
Tu hai [ტუ აი] - შენ გაქვს Voi avete [ვოი ავეტე] - თქვენ გაქვთ
Lui, lei ha [ლუი, ლეი ა] - მას აქვს Loro hanno [ლორო ანნო] - მათ აქვთ
Noi abbiamo una macchina e voi? [ნოი აბიამო უნა მაკკინა ე ვოი] - ჩვენ გვყავს
მანქანა, ავტომობილი, და თქვენ?
31
Maria e Sofia hanno un albergo [მარია ე სოფია ანნო უნ ალბერგო] - მარიას და
სოფიას აქვთ სასტუმრო
Tu hai una giovane mamma [ტუ აი უნა ჯოვანე მამმა] - შენ გყავს ახალგაზრდა დედა
Voi avete la casa con giardino [ვოი ავეტე ლა კაზა კონ ჯარდინო] - თქვენ გაქვთ
სახლი ბაღით.
La zia ha un vestito di lana [ლა ძია ა უნ ვესტიტო დი ლანა] - დეიდას აქვს შალის
კაბა
Lei ha gli amici gentili [ლეი ა ლი ამიჩი ჯენტილი] - მას (მდედრ.) ჰყავს თავაზიანი
მეგობრები; (ან თავაზიანი ფორმისას) თქვენ გყავთ თავაზიანი, სათნო მეგობრები.
ვთარგმნოთ იტალიურიდან:
Ciao! No, non ho tempo, ho fretta [ჩაო! ნო, ნონ ო ტემპო, ო ფრეტტა] - გაუ! არა, დრო
არ მაქვს, მე მეჩქარება
32
Arrivederci, abbiamo sonno [არრივედერჩი, აბბიამო სონნო] - ნახვამდის, ჩვენ
გვეძინება
Tu non hai ragione, hai torto [ტუ ნონ აი რაჯონე, აი ტორტო] - შენ არ ხარ მართალი,
შენ მტყუანი ხარ. შენ ცდები.
Gli uomini non hanno paura [ლი უომინი ნონ ანნო პაურა] - კაცებს არ ეშინიათ
No, non hanno freddo, hanno caldo [ნო, ნონ ანნო ფრედდო, ანნო კალდო] - არა, მათ
არ სცივათ, მათ სცხელათ
Le piccole ragazze hanno sonno [ლე პიკკოლე რაგაცცე ანნო სონნო] - პატარა
გოგონებს ეძინებათ
გაკვეთილი 15
აქამდე ჩვენ ვხმარობდით ზმნას avere მხოლოდ მყარი გამონათქვამებისთვის,
მაგრამ ეს ზმნა ხშირად გამოიყენება თავისი ძირითადი დანიშნულებით - ქონა, ყოლა.
Che cosa hanno gli studenti? [კე კოზა ანნო ლი სტუდენტი] - რა აქვთ სტუდენტაბს?
Si, io ho un figlio e una figlia [სი, იო ო უნ ფილიო ე უნა ფილია] - დიახ, მე მყავს ვაჟიშვილი
და ქალიშვილი
È Lei, ha figli, signora? [ე ლეი, ა ფილი, სინიორა] - ქალბატონო, თქვენ გყავთ შვილები?
Loro hanno una macchina? [ლორო ანნო უნა მაკკინა] - მათ ჰყავთ ავტომობილი?
Si, loro hanno una vecchia macchina [სი, ლორო ანნო უნა ვეკკია მაკკინა] - დიახ, მათ ჰყავთ
ძველი მანქანა
33
È voi, avete una casa? [ე ვოი, ავეტე უნა კაზა] - თქვენ გაქვთ სახლი?
No, noi non abbiamo casa, abitiamo in giardino [ნო, ნოი ნონ აბბიამო კაზა, აბიტიამო ინ
ჯარდინო] - არა, ჩვენ არ გვაქვს სახლი, ჩვენ ვცხოვრობთ ბაღში.
Si, i ragazzi hanno fame [სი, ი რაგაცცი ანნო ფამი] - დიახ, ბიჭებს შიათ
Avete libri e quaderni? (no) [ავეტე ლიბრი ე კვადერნი] - გაქვთ წიგნები და რვეულები?
No, non abbiamo libri e quaderni [ნო, ნონ აბბიამო ლიბრი ი კვადერნი] - არა, არ გვაქვს
წიგნები და რვეულები
Lei ha acqua o vino? (si, vino) [ლეი ა აკვა ო ვინო] - თქვენ გაქვთ წყალი ან ღვინო? ან მას
(მდედრ.) აქვს წყალი ან ღვინო?
Loro hanno la lezione? (no) [ლორო ანნო ლა ლეციონე] - მათ აქვთ ლექცია?
No, non abbiamo la lezione [ნო, ნონ აბბიამო ლა ლეციონე] - არა, არ გვაქვს ლექცია
No, loro non anno tempo (აქვთ) [ნო, ლორო ნონ ანნო ტემპო] - არა, მათ არ აქვთ დრო
Abbiamo un piccolo autobus (რა გაქვთ) [აბბიამო უმ პიკკოლო აუტობუს] - ჩვენ გვაქვს
პატარა ავტობუსი.
Le donne hanno paura (ვის) [ლე დონნე ანნო პაურა] - ქალებს ეშინიათ
Ho fame. Vado a comprare pomodori (ვინ, ვის) [ო ფამე. ვადო ა კომპრარე პომოდორი] - მე
მშია. მივდივარ პომიდვრის საყიდლად.
Avete torto, io non ho freddo (ვინ) [ავეტე ტორტო, იო ნონ ო ფრედდო] - თქვენ ცდებით,
მე არ მცივა.
35
ისინი ოფისში არიან - loro sono in ufficio
მამაკაცებს ეჩქარებათ, მათ არ აქვთ დრო - Gli uomini hanno fretta, non hanno tempo
გაკვეთილი 16
ვთარგმნოთ იტალიურიდან:
ვთარგმნოთ იტალიურად:
36
მე არ მაქვს სახლი, მე სასტუმროში ვცხოვრობ.
გაკვეთილი 17
შევისწავლოთ ახალი სიტყვები:
37
Il prosciutto [ილ პროშუტტო] - ლორი
Un etto di burro, per favore [უნ ეტტო დი ბურრო, პერ ფავორე] - გთხოვთ, 100 გრ. კარაქი
Mi dica, per favore [მი დიკა, პერ ფავორე] - მითხარით გეთაყვა, ან მითხარით
გთხოვთ.
Due etti di formaggio, per favore [დუე ეტტი დი ფორმაჯო, პერ ფავორე] - ორასი
გრამი ყველი, გთხოვთ
38
Tre [ტრე] - სამი
გაკვეთილი 18
დავსვათ კითხვები რაოდენობაზე - Quanto [კვანტო] - რამდენი?
Abbiamo dieci panini [აბბიამო დიეჩი პანინი] - ჩვენ გვაქვს ათი ფუნთუშა
39
Quanti panini avete? [კვანტი პანინი ავეტე] - რამდენი ფუნთუშა გაქვთ?
Comprate due scatole di latte? [კომპრატე დუე სკატოლე დი ლატტე] - თქვენ ორ ყუთ
(ბოთლ) რძეს ყიდულობთ?
Quante scatole di latte comprate? [კვანტე სკატოლე დი ლატტე კომპრატე] - რამდენ ყუთ
(ბოთლ) რძეს ყიდულობთ?
Loro comprano tre etti di prosciutto [ლორო კომპრანო ტრე ეტტი დი პროშუტტო] - ისინი
ყიდულობენ სამას გრამ ლორს.
Quanti etti di prosciutto comprano? [კვანტი ეტტი დი პროშუტტო კომპრანო] - რამდენ გრამ
ლორს ყიდულობენ ისინი?
Guardi due formaggi [გუარდი დუე ფორმაჯი] - შენ (ხედავ) უყურებ ორ ყველს.
Quanti formaggi guardi? [კვანტი ფორმაჯი გუარდი] - რამდენ ყველს უყურებ შენ?
Il figlio ha nove anni [ილ ფილიო ა ნოვე ანნი] - ვაჟიშვილი ცხრა წლისაა
Quanti anni ha il figlio? [კვანტი ანნი ა ილ ფილიო] - რამდენი წლისაა ვაჟიშვილი?
რამდენ გრამ ყველს ყიდულობთ თქვენ ბატონო? Quanti etti di formaggio compra Lei,
signore?
რამდენი ქალიშვილი ჰყავს მარიას? Quante figlie ha Maria?
რამდენი ლიტრი ღვინის საყიდლად მიდიხარ? Quanti litri di vino vai a comprare?
რამდენი წლისაა პროფესორი? Quanti anni ha il professore?
40
Paghi tu o pago io? [პაგი ტუ ო პაგო იო] - შენ იხდი თუ მე?
ორივე ეს ზმნა უკვე ნაცნობი ფორმით იუღლება. ზმნა Costare უფრო ხშირად
გამოიყენება მხოლობითი და მრავლობითი რიცხვის მესამე პირში. გავეცნოთ ამ
ფორმებს:
მხოლობითი რიცხვი:
Pago [პაგო] - მე ვიხდი
Paghi [პაგი] - შენ იხდი
Paga [პაგა] - ის იხდის costa [კოსტა] - ღირს.
მრავლობითი რიცხვი:
Paghiamo [პაგიამო] - ჩვენ ვიხდით
Pagate [პაგატე] - თქვენ იხდით
Pagano [პაგანო] - ისინი იხდიან costano [კოსტანო] - ღირს, ღირან.
ვთარგმნოთ იტალიურად:
მე მივდივარ სამი ფუნთუშის, კილოგრამი პომიდორისა და 200 გრ. ყველის
საყიდლად - Vado a comprare tre panini, un chilo di pomodori e due etti di formaggio.
რა ღირს ლორი? – Quanto costa il prosciutto?
შენ არ იხდი? იხდის ბიძა - Tu non paghi? Paga lo zio
რამდენი წლისები არიან ისინი? – Quanti anni hanno loro?
გთხოვთ, კილოგრამი შაქარი - Per favore, un chilo di zucchero
ჩვენ გვაქვს 4 წიგნი, 5 რვეული და 1 კალამი - Noi abbiamo quattro libri, cinque
quaderni e una penna.
რამდენ შაქარს ყიდულობენ ისინი? – Quanto zucchero loro comprano?
რამდენ ქილას ყიდულობთ თქვენ? – Quante scatole comprate?
რა ღირს ფუნთუშები? – Quanto costano i panini?
41
ბავშვები მიდიან ავტომობილის დასათვალიერებლად - I figli vanno a guardare la
macchina.
ვინ მიდის გადასახდელად? – Chi va a pagare?
რამდენ კილოგრამ პომიდორს ვყიდულობთ? – Quanti chili di pomodori
compriamo?
გაკვეთილი 19
42
მხოლობითი რიცხვი:
Bianco, bianca [ბიანკო, ბიანკა] - თეთრი
Nero, nera [ნერო, ნერა] - შავი
Rosso, rossa [როსსო, როსსა] - წითელი
Azzurro, azzurra [აძძურრო, აძძურრა] - ცისფერი
Giallo, gialla [ჯალლო, ჯალლა] - ყვითელი
Grigio, grigia [გრიჯო, გრიჯა] - რუხი, ნაცრისფერი
Verde [ვერდე] - მწვანე
Marrone [მარრონე] - ყავისფერი
მრავლობითი რიცხვი:
Bianchi, bianche [ბიანკი, ბიანკე] - თეთრები (თეთრი ...ები)
Neri, nere [ნერი, ნერე] - შავები (შავი ...ები)
Rossi, rosse [როსსი, როსსე] - წითლები (წითელი ...ები)
Azzurri, azzurre [აძძურრი, აძძურრე] - ცისფერები (ცისფერი ...ები)
Gialli, gialle [ჯალლი, ჯალლე] - ყვითლები (ყვითელი ...ები)
Grigi, grige [გრიჯი, გრიჯე] - რუხები, ნაცრისფერები (რუხი ....ები)
Verdi [ვერდი] - მწვანეები (მწვანე ...ები)
Marroni [მარრონი] - ყავისფერები (ყავისფერი ...ები)
43
ღვინო თეთრი ან წითელია. – Il vino è bianco o rosso.
რა ფერისაა ყველი? – Di che colore è il formaggio?
ყველი თეთრი ან ყვითელია. – Il formaggio è bianco o giallo.
რა ფერისაა ეკლესია? – Di che colore è la Chiesa?
ეკლესია წითელია. – La Chiesa è rossa.
რა ფერისაა სამზარეულო? – Di che colore è la cuccina?
სამზადეულო თეთრი და ყავისფერია - La cuccina è bianca e marrone.
მრავლობითი რიცხვი:
როგორი ფერისაა თავსაფრები? – Di che colore sono i fazzoletti?
თავსაფრები მწვანე და ცისფერია - I fazzoletti sono verdi e azzurri.
რა ფერისაა კაბები? – Di che colore sono i vestiti?
კაბები ყვითელი, ყავისფერი და ნაცრისფერია - I vestiti sono gialli, grigi e marroni.
რა ფერისაა ჩანთები? – Di che colore sono le borse?
ჩანთები თეთრი და წითელია - Le borse sono bianche e rosse.
რა ფერისაა ბლუზები? – Di che colore sono le camicette?
ბლუზები ყვითელი და მწვანეა - Le camicette sono gialle e verdi
რა ფერის არიან კატები? – Di che colore sono i gatti? - რა ფერი აქვთ კატებს?
კატები შავები არიან - I gatti sono neri.
გაკვეთილი 20
44
მრავლობითი რიცხვი:
Noi vediamo - ჩვენ ვხედავთ
Voi vedete - თქვენ ხედავთ
Loro vedono - ისინი ხედავენ
სხვა მაგალითები:
Vede un paio di pantaloni bianchi? – თქვენ ხედავთ წყვილ თეთრ შარვალს?
Non vedo due libri, vedo un libro – ვერ ვხედავ ორ წიგნს, მე ვხედავ ერთ წიგნს.
Loro guardano, ma non vedono – ისინი უყურებენ, მაგრამ ვერ ხედავენ.
Che cosa vedete? – თქვენ რას ხედავთ?
Vedi la vecchia casa di legno? – ხედავ თუ არა ძველ ხის სახლს?
Vado a vedere dove sono gli studenti – მივდივარ ვნახო, სად არიან სტუდენტები.
Vediamo un giovane uomo - ჩვენ ვხედავთ ახალგაზრდა მამაკაცს.
Dove è la borsa, chi la vede? - სად არის ჩანთა, ვინ ხედავს მას?
ვთარგმნოთ იტალიურად:
მე ვერ ვხედავ მარკოს, სად არის ის? – Non vedo Marco. Dove è?
ხედავთ თუ არა თქვენ ბამბის წყვილ შარვალს? – Vedete un paio di pantaloni di
cotone?
ჩვენ ვხედავთ რვეულებს, მაგრამ ვერ ვხედავთ წიგნებს - Vediamo i quaderni, ma
non vediamo i libri.
45
თქვენ ხედავთ დეიდას? არა, მე ვხედავ ბიძას - Lei vede la zia? No, vedo lo zio.
რის სანახავად მიდიან ისინი? – Che cosa vanno a vedere?
ხედავ თუ არა შენ ინჟინერს? – Vedi l’ingegnere?
არა, მე ვხედავ თანამშრომლებს - No, vedo gli impiegati.
ისინი ვერ ხედავენ პერანგს, ისინი უყურებენ ჩექმებს - Loro non vedono la camicia,
guardano le scarpe.
რამდენი თეთრი ბლუზი გაქვს შენ? – Quante camicette bianche hai?
მარკო ვერ ხედავს შაქარს, სად არის ის? – Marco non vede lo zucchero, dove è?
ხომ ვერ ხედავ რომელიმე წიგნს ანასთვის? – Non vedi un libro per Anna?
რამდენი წლისები არიან სტუდენტები? – Quanti anni hanno gli studenti?
რა ფერის არის მარიას შარვალი? – Di che colore sono i pantaloni di Maria?
მე ვუყურებ ლორს, მაგრამ ვყიდულობ პურს, შენ? – Io guardo il prosciutto ma
compro il pane, e tu?
რა ღირს ბოთლი წითელი ღვინო? – Quanto costa una bottiglia di vino rosso?
რა ფერის არის სოფიას სვიტერი? – Di che colore è la maglia di Sofia?
ისინი მიდიან რვა ფუნთუშის საფასურის გადასახდელად - Loro vanno a pagare
otto panini.
გთხოვთ, 300 გრ. კარაქი, ლიტრი რძე და კილოგრამი პომიდორი - Tre etti di burro,
un litro di latte e un chilo di pomodori, per favore.
ისინი უყურებენ ავტომობილებს და ვერ ხედავენ ავტობუსს - Loro guardano le
macchine e non vedono l’autobus.
რა ღირს იტალიაში წყვილი ჩექმა? – Quanto costa in Italia un paio di scarpe?
ანას თავსაფრები თეთრი, წითელი, მწვანე და ყვითელია - I fazzoletti di Anna sono
bianchi, rossi, verdi e gialli.
შენ გადაიხდი? მე მეჩქარება - Paghi tu? Io ho fretta.
გაკვეთილი 21
გადავთარგმნოთ ქართულად:
Andiamo a comprare il pane e due etti di burro.
Il babbo paga lo zucchero, il latte e il formaggio.
Quanto costano le scarpe marroni?
Di che colore è il fazzoletto di Sofia?
46
La camicetta di cotone è verde.
გადავთარგმნოთ იტალიურად:
ჩანთები თეთრი, შავი და ყვითელია.
თქვენ ხედავთ ხუთ ავტომობილს თუ ექვსს?
ის იხდის თანხას, ცისფერი სვიტრის საფასურს.
გთხოვთ, სამი ბოთლი წითელი ღვინო...
შენ არ ხარ ცხრა წლის, შენ რვა წლის ხარ.
გაკვეთილი 22
47
Prendere [პრენდერე] - აღება, (მართვა - წაყვანა - ტარება)
Vivere [ვივერე] - ცხოვრება
Leggere [ლეჯერე] - კითხვა
Accendere [აჩჩენდერე] - ანთება, ჩართვა
Spegnere [სპენიერე] - ჩაქრობა, გამორთვა
La radio [ლა რადიო] - რადიო
La luce [ლა ლუჩე] - შუქი, სინათლე
La TV, la televizione – [ლა ტივუ, ლა ტელევიზიონე] - ტელეხედვა, ტელევიზორი
Scrivere una lettera – [სკრივერე უნა ლეტტერა] - წერილის წერა
Leggere un libro – [ლეჯერე უნ ლიბრო] - წიგნის კითხვა
Prendere la macchina [პრენდერე ლა მაკკინა] - ავტომობილის წაყვანა
Accendere la luce [აჩჩენდერე ლა ლუჩე] - შუქის ანთება
Vivere a Mosca [ვივერე ა მოსკა] - მოსკოვში ცხოვრება
Spegnere la TV [სპენიერე ლა ტივუ] - ტელევიზორის გამორთვა
მხოლობითი რიცხვი:
მრავლობითი რიცხვი:
48
Voi accendete la luce - თქვენ ანთებთ შუქს.
ვთარგმნოთ ზმნები:
გადავიდეთ წინადადებებზე:
ვთარგმნოთ იტალურად:
49
გაკვეთილი 23
50
ნაცვალსახელი, რომელსაც ჩვენ გავეცანით იწერება ზმნის წინ პირად ფორმაში,
მაგალითად: Vedo un uomo – lo vedo. მაშინ როცა არაპირდაპირ ფორმაში მაგალითად
ინფინიტივში ისინი იწერება ზმნის შემდეგ, რომელიც მასთან ერთად წარმოქმნის ერთ
სიტყვას. მაგალითად: Andiamo a comprare la macchina – Andiamo a comprarla. ამასთან
ერთად დაბოლოვება e გამოიტოვება.
დავაკვირდეთ ახალი ნაცვალსახელის გამოყენებას წინადადებებში და
მივაქციოთ ყურადღება რომელი ნაცვალსახელით არის შეცვლილი არსებითი სახელი.
ვთარგმნოთ იტალიურიდან:
Lo prendo i pantaloni verdi, ma chi li paga? – მე ვიღებ მწვანე შაევალს, მაგრამ ვინ იხდის
მის საფასურს?
Dove è il prosciutto? Non lo vediamo – სად არის ლორი? ჩვენ ვერ ვხედავთ მას.
Guardi la TV? No, non la guardo – შენ უყურებ ტელევიზორს? არა, მე მას არ ვუყურებ.
Scrivono i figli le lettere? Si, le scrivono – წერენ თუ არა ბავშვები წერილებს? დიახ, ისინი
მათ წერენ.
Che cosa prende, signora? Prendo il latte – რას იღებთ ქალბატონო? ვიღებ რძეს.
Chi accende la luce? – ვინ ანთებს შუქს?
Vedi la macchina di Marco? No, non la vedo – შენ ხედავ მარკოს მანქანას? არა, მე მას ვერ
ვხედავ.
Il vino, lo pago io – ღვინო, მის საფასურს ვიხდი მე. ღვინის საფასურს ვიხდი მე.
Lei scrive, signore, un libro? Si, lo scrivo – ბატონო, თქვენ წერთ წიგნს? დიახ. მას მე ვწერ.
51
Prendono Loro le scarpe marroni? No, non le prendiamo – თქვენ იღებთ ამ ყავისფერ ჩექმებს?
არა, ჩვენ მათ არ ვიღებთ.
Paghi il burro? No, pago il pane – შენ იხდი კარაქის საფასურს? არა, მე ვიხდი პურის
საფასურს.
ვთარგმნოთ იტალიურად:
სად არის ჩანთა, ვინ ხედავს მას? – Dove è la borsa, chi la vede?
თქვენ ყიდულობთ შაქარს ბატონო? არა, მე მას არ ვყიდულობ – Prende Lei, signore, lo
zucchero? No, non lo prendo.
მე ვუყურებ წარმოდგენას, მაგრამ მას ვერ ვხედავ? – Io guardo lo spettacolo, ma non lo vedo.
ისინი ჩართავენ ტელევიზორს, მაგრამ აღარ გამორთავენ მას - Loro accendono la TV e non
la spengono.
შენ მიდიხარ წერილის დასაწერად? დიახ, მე მივდივარ მის დასაწერად - Vai a scrivere
una lettera? Si, vadi a scriverla.
მე ვანთებ შუქს, შენ კი აქრობ - Io accendo la luce e tu la spegni.
ვინ ყიდულობს შაქარს? ჩვენ მას არ ვყიდულობთ - Chi compra lo zucchero? Noi, non lo
compriamo.
მამა ყიდულობს ღვინოს, დედა კი იხდის მის საფასურს - Il babbo compra il vino e la
mamma lo paga.
ის კითხულობს წიგნებს? არა, ის მათ არ კითხულობს - Lui legge i libri? No, non li legge.
შენ ხედავ წითელ სვიტრს? კი, მე მას ვხედავ - Vedi la maglia rossa? Si, la vedo.
ვინ იხდის თავსაფრების საფასურს? მე არ ვიხდი მათ საფასურს - Chi paga i fazzoletti? Io
non li pago.
ჩვენ არ გვაქვს პური, ჩვენ მივდივართ მის საყიდლად - Non abiamo pane, andiamo a
comprarlo.
ქალბატონო, თქვენ ნახულობთ მუზეუმებს? არა, მე მათ არ ვნახულობ - Signora, visita i
musei? No, non li visito.
პერანგი სააბაზანოშია, თქვენ მას ხედავთ? – La camicia è in bagno. La vedete?
გაკვეთილი 24
52
Che cosa comprate?
Io compro il borro, cinque panini e latte, i ragazzi comprano due etti di prosciutto e un etto di
formaggio.
E tu che cosa compri?
Signora, quanto costa un chilo di zucchero, per favore?
Un chilo di zucchero costa otto mila lire.
E io, signora, quanto pago?
Lei paga per i pomodori dieci mila lire?
La zia di Marco va a comprare una borsa e un paio di pantaloni.
Per favore, avete i pantaloni di lana bianchi o grigi?
Si, abbiamo un paio di pantaloni grigi.
Allora li prendiamo. E quanto costano?
Ciao, quanti anni hai?
Io sono piccolo, ho tre anni e tu?
Io ho quattro anni.
Vedi i fazzoletti di Cristina? Di che colore sono?
Sono bianchi, rossi, gialli e blu.
Che cosa vedi?
Vedo le macchine: sono nere, verdi e marroni. E tu, che cosa vedi?
Vedo una vecchia casa bianca.
Loro accendono la radio e spengono la luce.
Noi, spegniamo la radio e accendiamo la TV.
Vio spegnete la TV e accendete la luce. Chi guarda lo spettacolo?
La mamma.
Chi scrive le lettere?
Noi, le scriviamo.
Chi accende la TV?
I ragazzi l’accendono.
Prendi il libro?
Si, lo prendo e lo leggo.
Lo zio prende sette panini e li mangia?
Si, li prende e li mangia.
E voi, guardate una macchina e la comprate?
No, noi non la compriamo, la compra il babbo.
Noi andiamo a vedere uno spettacolo. Andiamo a vederlo con la zia.
Voi andate a prendere la macchina. Andate a prenderla.
Gli uomini vanno a pagare due bottilie di vino rosso. Vanno a pagarle.
53
ვთარგმნოთ იტალიურიდან:
ვთარგმნოთ იტალიურად:
მე მშიერი ვარ. სად არის ფუნთუშა და კარაქი? – Ho fame. Dove sono i panini e il burro?
ის წერს, შენ კითხულობ, ბიჭებს კი შიათ - Lui scrive, tu leggi e i ragazzi hanno fame.
მე ვუყურებ თავსაფარს, ვყიდულობ და ვიხდი მის საფასურს - Guardo il fazzoletto, lo
compro e lo pago.
შენ ლაპარაკობ და ლაპარაკობ, მე კი დრო არ მაქვს, მეჩქარება - Parli e parli e io non ho
tempo, ho fretta.
შავი ჩექმები პატარაა, მე მათ არ ვყიდულობ - Le scarpe nere sono piccole, allora non le
prendo.
რა ფერის არის ყუთები? – Di che colore sono le scatole?
ქალბატონო, რამდენ ბოთლ ღვინოს ყიდულობთ? ცხრას. – Quante bottiglie di vino prende
signora? Nove.
გთხოვთ, ექვსი რვეული და ერთი კალამი - Sei quaderni e una penna, per favore.
წითელ ავტომობილს ხომ ვერ ხედავთ? – Non vedete la macchina rossa?
რამდენი თავსაფარი აქვს დედას? – Quanti fazzoletti ha la mamma?
ისინი უყურებენ ბამბის შარვალს, მაგრამ არ ყიდულობენ - Loro guardano i pantaloni di
cotone, ma non li comprano.
ვინ ყიდულობს ღვინოს? – Chi compra il vino?
მე მას არ ვყიდულობ - io non lo compro.
გთხოვთ, სამასი გრამი ლორი, ორი კილო შაქარი და სამი პატარა ყველი - Per favore, tre
etti di prosciutto, due chili di zucchero e tre piccoli formaggi.
რა ღირს წყვილი შალის შარვალი? – Quanto costa un paio di pantaloni di lana?
სად მიდიან გოგონები? – Dove vanno le ragazze?
ისინი მიდიან ბაზარში პომიდვრის საყიდლად - Loro vanno al mercato a comprare i
pomodori.
54
გაკვეთილი 25
ვთარგმნოთ იტალიურიდან:
ვთარგმნოთ იტალიურად:
55
La sorella [ლა სორელლა] - და
Cominciare [კომინჩარე] - დაწყება
Il letto [ილ ლეტტო] - საწოლი
Il ristorante [ილ რისტორანტე] - რესტორანი
Chiedere [კიედერე] - თხოვნა, შეკითხვა
Il quadro [ილ კუადრო] - სურათი, ნახატი
Il favore [ილ ფავორე] - სამსახურის გაწევა, გეთაყვა
La studentessa [ლა სტუდენტესსა] - სტუდენტი გოგონა
ჩვენ უკვე ვიცით თანდებულები a და di. აქამდე ჩვენ ვხმარობდით მათ არსებითი
სახელის წინ არტიკლის გარეშე. მაგრამ უმრავლეს შემთხვევაში არტიკლის გამოტოვება
არ შეიძლება, ამიტომ გამოიყენება შერწყმული ფორმები თანდებულისა a და di
განსაზღვრული არტიკლით ანუ ეგრეთ წოდებული შედგენილი თანდებულის სახით.
56
L’ingegnere parla agli impiegati – ინჟინერი ესაუბრება თანამშრომლებს.
Andate al ristorante? – მიდიხართ თუ არა რესტორანში?
Il fratello dell’amica è pofessore – დაქალია ძმა პროფესორია.
I libri sono dello zio – წიგნები ბიძისაა.
Parlo alle amiche del quadro di Tropinin – ვესაუბრები დაქალებს ტროპინინის სურათზე.
La città di Roma è vecchia – ქალაქი რომი ძველია.
Comincio a leggere un libro di Alberto Moravia – ვიწყებ ალბერტო მორავიას წიგნის
წაკითხვას.
Chiedete la macchina alla mamma o al babbo? – თქვენ თხოვთ მანქანას დედას თუ მამას?
il lo l’ la i gli le
a al allo all’ alla ai agli alle
di del dello dell’ della dei degli delle
გაკვეთილი 27
La casa di Maria, del fratello, della sorella, dell’amico, dello zio - მარიას სახლი, ძმის,
დის, მეგობრის და ბიძისაა.
57
Parlo a Marco, al professore, alla zia, all’amica, allo studente - მე ვესაუბრები მარკოს,
პროფესორს, დეიდას, დაქალს, სტუდენტს.
Chiedi un favore ai figli, agli uomini, alle donne - შენ თხოვ დახმარების გაწევას
ვაჟიშვილებს, მამაკაცებს, ქალებს.
Le macchine sono dei signori, delle signore e degli studenti - მანქანები ბატონების,
ქალბატონების და სტუდენტებისაა.
Loro cominciano a leggre, a scrivere, a parlare, a guardare - ისინი იწყებენ კითხვას,
წერას, საუბარს, ყურებას.
Andate a letto, alla discoteca, al ristorante, al mercato - თქვენ მიდიხართ საწოლში,
დისკოტეკაზე, რესტორანში, ბაზარში.
58
Chiedere di + (ზმნა) თხოვნა, რომ ვინმემ რამე გააკეთოს
Chiedere + (არსებითი) თხოვნა, (რამის) რამეზე.
მაგალითად:
Chiedo a Sofia di accendere la TV – მე ვთხოვ სოფიას, რომ მან ჩართოს ტელევიზორი
Chiedo a Marco un favore – მე ვთხოვ მარკოს, გამიწიოს დახმარება
ვთარგმნოთ იტალიურად:
გაკვეთილი 28
59
Il treno [ილ ტრენო] - მატარებელი
L’aereo [ლ’აერეო] - თვითმფრინავი
Il dottore [ილ დოტტორე] - ექიმი
Il dentista [ილ დენტისტა] - სტომატოლოგი, დენტისტი
Il bar [ილ ბარ] - ბარი
Il coltello [ილ კოლტელლო] - დანა
La forchetta [ლა ფორკეტტა] - ჩანგალი
Mangiare [მანჯარე] - ჭამა
60
ადგილები ან პირები, საიდანაც ან ვისგანაც ჩვენ მოვდივართ, მაგალითად: Torno
da Roma.
მოქმედება, რომელიც უნდა შესრულდეს, მაგალითად: Una lettera da leggere.
არსებული საგნის დანიშნულება, მაგალითად: Una macchina da scrivere.
დაიმახსოვრეთ, რომ თანდებული - da მიმართულების განსაზღვრისათვის
(ვისთან) გამოიყენება მხოლოდ პირებთან მიმართებაში. ამიტომ ჩვენ ვამბობთ: Sono a
Mosca; Sono in Polonia. მაგრამ - Sono dal professore.
ვთარგმნოთ იტალიურად:
გაკვეთილი 29
61
გავეცნოთ ზმნას - venire [ვენირე] - დაბრუნება (მოსვლა), თანდებულთან
მიმართებაში venire+da+არსებითი სახელი [ვენირე და] ჩამოსვლა, მოსვლა, დაბრუნება
(საიდანღაც, ვიღაცისგან, ვიღაცასთან); venire+a+ინფინიტივი [ვენირე ა] მოსვლა რაიმეს
გასაკეთებლად.
ვაუღლოთ არასწორი ზმნა venire - დაბრუნება (მოსვლა):
1. Vengo [ვენგო] - მოვდივარ 1. Veniamo - მოვდივართ
2. Vieni [ვიენი] - მოდიხარ 2. Venite - მოდიხართ
3. Viene [ვიენე] - მოდის (მობრძანდებით) 3. Vengono - მოდიან
62
ბოლო წინადადებაში შეგვხვდა კიდევ ერთი ახალი სიტყვა poi [პოი] - მერე,
შემდეგ, მოგვიანებით. ეს ზმნიზედაა.
იტალიურ ენაში ზმნის ფორმიდან გამომდინარე, გამოიყენება ორი
განსხვავებული ზმნა.
Venire – მოდიოდე ჩემთან ერთად, ჩვენთან; მოვდიოდე შენთან ერთად,
თქვენთან; მოდიოდე ადგილიდან, პიროვნებისგან, მოსაუბრისგან.
Andare – მიდიოდე ჩვენთან ერთად, მასთან ერთად, მათთან; მიდიოდე
პიროვნებასთან, რომელიმე ადგილისკენ.
ვთარგმნოთ იტალიურიდან:
ვთარგმნოთ იტალიურად:
ბიჭი სთხოვს გოგონებს გაუწიონ დახნარება - Il ragazzo chiede un favore alle ragazze.
ჩვენ მივდივართ საჭმელად რესტორანში - Andiamo a mangiare al ristorante.
ის მიდის ბაზარში პომიდორის საყიდლად - Lui va al mercato a comprare i pomodori.
ისინი ბრუნდებიან ოფისიდან - Loro tornano dall’ufficio.
სურათები დედის კი არა, მამისაა - I quadri non sono della madre, sono del padre.
შენ ყიდულობ ერთ თუ ორ ბოთლ ღვინოს? - Compri una o due bottigli di vino?
მარიას მშობლები იტალიაში ცხოვრობენ - I genitori di Maria vivono in Italia.
63
რაზე საუბრობენ თანამშრომლები? – Di che cosa parlano gli impiegati?
ქმარი სთხოვს ცოლს დანა-ჩანგალს - Il marito chiede alla moglie il coltello e la forchetta.
თქვენ მიდიხართ (რომელიღაც) ძველი ეკლესიის დასათვალიერებლად? – Andate a
vedere una vecchia chiesa?
ექიმს ეძინება და მიდის დასაძინებლად საწოლში - Il dottore ha sonno e va a letto.
თეთრი მანქანა მშობლების მეგობარს ეკუთვნის - La macchina bianca è dell’amico dei
genitori.
რამდენი საძინებელი გაქვთ თქვენ? – Quante camere da letto avete?
ჩვენ უნდა მოვინახულოთ ხუთი ქალაქი - Abbiamo da visitare cinque città.
რისგან არის დამზადებული დეიდის კაბა? – Di che cosa è il vestito della zia?
მოსწავლეები მასწავლებელთან მიდიან - Gli studenti vanno del professore.
შენ უნდა გადაიხადო ყველის და პურის საფასური - Hai il pane e il formaggio da pagare.
საიდან მოდიხართ, ბატონებო? – Da dove vengono, signori?
ჩვენ კბილის ექიმისგან მოვდივართ - Veniamo dal dentista.
პატარა პეტრე ითვლის მატარებლებს - Il piccolo Pietro conta i treni.
შენ კარაქიან პურს ჭამ? – Mangi il pane con il burro?
არა, მე ვჭამ ფუნთუშას ლორით - No, mangio i panini con il prosciutto.
ჩვენ ვენეციაში მივდივართ. შენ წამოხვალ ჩვენთან ერთად? – Andiamo a Venezia. Vieni
con noi?
გოგონების თავსაფრები წითელი და მწვანეა, ხოლო ბიჭების თეთრი და ყავისფერი - I
fazzoletti delle ragazze sono rossi e verdi e i fazzoletti dei ragazzi sono bianchi e marroni.
მე ვესაუბრები დებს წარმოდგენაზე - Parlo con le sorelle dello spettacolo.
ჩვენ მოგვშივდა და ესე იგი მივდივართ ბარში - Abbiamo fame, allora andiamo al bar.
გაკვეთილი 30
ვთარგმნოთ იტალიურიდან:
64
Quante scatole di zucchero paghi?
A chi chiedete un favore?
ვთარგმნოთ იტალიურად:
გაკვეთილი 31
65
La notte – ღამე
Il mese – თვე
La settimana – კვირა (შვიდეული)
Quando – როდის
La prima colazione – პირველი კვება, საუზმე
Il pranzo – სადილი
La cena – ვახშამი
66
რატომ არ მიდიხართ თქვენ დეიდის მანქანის სანახავად? – Perchè non andate a vedere la
macchina della zia?
I quaderni e i libri sono nella borsa nera – რვეულები და წიგნები შავ ჩანთაშია.
Guardo la TV nella camera da letto – მე ვუყურებ ტელევიზორს საძინებელში.
Parliamo con gli amici in un bar del centro – ვესაუბრებით მეგობრებს ბარში, ქალაქის
ცენტრში.
Vieni in autobus? No, vengo in aereo – შენ მიდიხარ ავტობუსით? არა მე მივფრინავ
თვითმფრინავით.
Dov’è Marco? È nella macchina di Sofia – სად არის მარკო? ის სოფიას მანქანაშია.
Il quaderno è nell’acqua? – რვეული წყალშია?
Noi scriviamo nei quaderni – ჩვენ ვწერთ რვეულებში.
Gli impiegati sono negli uffici - თანამშრომლები ოფისში არიან.
ვთარგმნოთ იტალიურად:
მარკო მეგობრებთან ერთად ბარშია - Marco è nel bar con gli amici.
თქვენ მანქანით მოდიხართ? – Venite in macchina?
არა, ჩვენ მოვდივართ მატარებლით - No, veniamo in treno.
სად არის კალამი? – Dove è la penna?
ის ჩანთაშია - È nella borsa.
სად ვჭამთ ჩვენ? – Dove mangiamo?
ჩვენ ვჭამთ ბაღში - Mangiamo nel giardino.
წერილი დევს რვეულში - La lettera è nel quaderno.
67
I libri sono sulle tavole - წიგნები დევს მაგიდებზე.
ვთარგმნოთ იტალიურად:
გაკვეთილი 32
ვთარგმნოთ იტალიურად:
68
ბოთლი წითელი ღვინო - Una bottiglia di vino rosso.
მანქანა იმყოფება სახლსა და ბაღს შორის - La macchina fra la casa e il giardino.
ჩვენ ვბრუნდებით იტალიიდან ორი წლის შემდეგ - Torniamo dall’Italia fra due anni.
სააბაზანო სამზარეულოსა და საძინებელს შორის არის - Il bagno fra la cucina e la camera
da letto.
გაკვეთილი 33
69
Gli studenti sono a scuola? – სტუდენტები სკოლაში არიან?
No, gli studenti non sono a scuola, sono a casa – არა, ისინი არ არიან სკოლაში, ისინი სახლში
არიან.
ვთარგმნოთ იტალიურად:
70
გაკვეთილი 34
გაკვეთილი 35
ვთარგმნოთ იტალიურიდან:
71
ვთარგმნოთ იტალიურად:
გაკვეთილი 36
72
Diciannove [დიჩანნოვე] - ცხრამეტი
Venti [ვენტი] - ოცი
ვთარგმნოთ იტალიურად:
გაკვეთილი 37
73
Io part-o - მე მივდივარ
Noi part-iamo - ჩვენ მივდივართ
Tu part-i - შენ მიდიხარ
Voi part-ite - თქვენ მიდიხართ
Lui part-e - ის მიდის
Loro part-ono - ისინი მიდიან
ვთარგმნოთ იტალიურიდან:
ვთარგმნოთ იტალიურად:
გვეჩქარება იმიტომ, რომ მივდივართ სკოლაში - Abbiamo fretta, perche Andiamo a scuola.
როდის იწყება გაკვეთილი? – Quando comincia la lezione?
შენ მშობლებთან ერთად ცხოვრობ? – Abiti con i genitori?
არა, მე მეგობრებთან ერთად ვცხოვრობ - No, abito dagli amici.
კვირაში რამდენი დღეა? – Quanti giorni ha una settimana?
გაკვეთილი 38
74
L’orologio [ლ’ოროლოჯო] – საათი
L’ora [ლ’ორა] – საათი, დრო
Il minuto [ილ მინუტო] – წუთი
La mattina [ლა მატტინა] – დილა
La sera [ლა სერა] – საღამო
La notte [ლა ნოტტე] - ღამე
La porta [ლა პორტა] – კარი
La finestra [ლა ფინესტრა] – ფანჯარა
La chiave [ლა კიავე] – გასაღები
Aprire [აპრირე] – გაღება
Chiudere [კიუდერე] - დაკეტვა, დახურვა
Mettere [მეტტერე] - დაწყობა, დადება
75
პასუხში კითხვაზე Che ora e? Che ore sono? სიტყვა ora არ მეორდება. მას ცვლის
განსაზღვრული არტიკლი მდედრობითი სქესის მხოლობით რიცხვში ან მრავლობით
რიცხვში დროის აღნიშვნისთვის გამოიყენება რაოდენობითი რიცხვითი სახელები.
ვთარგმნოთ იტალიურად:
ვთარგმნოთ იტალიურიდან:
Sono le due e venti – ორი საათი და ოცი წუთია. სამის ოცი წუთია.
E mezzanotte meno due – შუაღამეს აკლია ორი წუთი.
Che ore sono? – რა დროა? რომელი საათია?
E l’una meno cinque – პირველს აკლია ხუთი წუთი.
76
სიტყვა მეოთხედი quarto ყოველთვის გამოიყენება განუსაზღვრელ არტიკლში, ხოლო
სიტყვა ნახევარი mezzo გამოიყენება არტიკლის გარეშე, ამასთან იხმარება ორი
ვარიანტიდან ერთერთი: mezzo ან mezza.
გაკვეთილი 39
77
Fare il bagno [ფარე ილ ბანიო] - აბაზანის მიღება
Fare il letto [ფარე ილ ლეტტო] - საწოლის გაშლა
Fare le compere [ფარე ლე კომპერე] - საყიდლებზე წასვლა
ვთარგმნოთ იტალიურიდან:
A che ora le ragazze vanno a dormire? – რომელ საათზე მიდიან გოგოები დასაძინებლად?
Loro vanno a dormire alle nove – ისინი მიდიან დასაძინებლად ცხრა საათზე.
Alle sette e un quarto gli uomini vanno in ufficio – 8-ის 15 წუთზე კაცები მიდიან ოფისში.
A che ora loro partono? - რომელ საათზე მიდიან ისინი?
ვთარგმნოთ იტალიურიდან:
ვთარგმნოთ იტალიურად:
78
რა უნდა გააკეთონ ქალებმა, როცა სახლში არიან?
ახლა თორმეტის ნახევარი, რატომ არ გძინავს?
ჩვენ ცამეტი დანა და თხუთმეტი ჩანგალი გვაქვს.
გაკვეთილი 40
79
იტალიურ ენაში si ფორმა გამოიყენება ზმნის უღლების დროს მხოლოდ მესამე
პირის მხოლობით და მრავლობით რიცხვში. ნაცვლად - მე ვიბან, იტალიელები იტყვიან
- მე ჩემს თავს ვიბან.
ქვემოთ მოცემულ წინადადებებში გავეცნოთ I და II პირის ზმნებს მხოლობით და
მრავლობით რიცხვში:
მხოლობითი რიცხვი:
Io mi lav-o; Io mi mett-o; Io mi vest-o.
Tu ti lav-i; Tu ti mett-i; Tu ti vest-i.
Lui si lav-a; Lui si mett-e; Lui si vest-e.
მრავლობითი რიცხვი:
Noi ci lav-iamo; Noi ci mett-iamo; Noi ci vest-iamo.
Voi vi lav-ate; Voi vi mett-ete; Voi vi vest-ite.
Loro si lav-ano; Loro si mett-ono; Loro si vest-ono.
ვთარგმნოთ იტალიურიდან:
Sono le sei e venti, allora io mi alzo – ექვსი საათი და ოცი წუთია, მე ამ დროს ვდგები.
A che ora ti svegli? – რომელ საათზე იღვიძებ?
E note, perche non vi svestite? – ღამეა, რატომ არ ხიდით თქვენ?
Che cosa fanno le ragazze? – რას აკეთებენ გოგონები?
Si guardano nello specchio – იყურებიან სარკეში.
Cristina e Paolo si comprano i libri – ქრისტინა და პავლე ყიდულობენ თავისთვის წიგნებს.
ვთარგმნოთ იტალიურად:
80
რომელ საათზე დგები, იბან და იცვამ? – A che ora ti alzi, ti lavi e ti vesti?
მე არ ვიშლი ჩემთვის ლოგინს, ამას დედა აკეთებს - Io non mi faccio il letto, lo fa la mamma.
ჩვენ ვივარცხნით მაგრამ არ ვიყურებით სარკეში - Noi ci pettiniamo, ma non ci guardiamo
nello specchio.
რას ყიდულობთ თქვენთვის? – Che cosa Lei si compra?
მე ვყიდულობ ჩემთვის შალის ბოლოკაბას - Io mi compro una gonna di lana.
რომელ საათზე იღებენ ისინი აბაზანას? – A che ora loro fanno il bagno?
გაკვეთილი 41
ვთარგმნოთ იტალიურად:
რას აკეთებ შენ 10-დან 11 საათის შუალედში? – Che cosa fai fra le dieci e le undici?
მე რაღაცას ვჭამ - Mangio qualcosa.
რომელ საათამდე გაქვთ თქვენ დრო? – Fino a che ora avete il tempo.
ჩვენ დრო გვაქვს თვრამეტ საათამდე - Abbiamo il tempo fino alle diciotto.
რამდენი საათის შემდეგ მიდიხართ თქვენ? - Fra quante ore partite?
ჩვენ მივდივართ 4 საათის შემდეგ - Partiamo fra quattro ore.
81
გაკვეთილი 42
Sono le sei e mezza. Mi sveglio, mi alzo, vado al bagno, mi lavo con acqua calda con
sapone, mi asciugo con l’asciugamano verde. Mi vesto, mi guardo nello specchio e mi pettino con
il pettine bianco. Faccio il letto e apro le finestre. Alle sette e un quarto faccio la prima colazione.
Mangio due panini con burro e con formaggio. Chiudo la porta a chiave. All’una andiamo con
gli amici al ristorante per mangiare qualcosa. Poi vado a comprare due etti di formaggio, un litro
di latte, una bottiglia d’acqua minerale, una scatola di zucchero, li pago, e alle quattro meno un
quarto torno a casa. Alle quattro i ragazzi tornano da scuola e prenziamo in cucina. Fra le cinque
e le sette loro scrivono e leggono, ed io ho molto da fare. Alle sette torna a casa il padre. Lui ha
fame, allora ceniamo. Poi guardiamo la TV. Alle nove e mezza i figli si svestono, fanno il bagno
e vanno a letto. Noi guardiamo un film o uno spettacolo alla TV. A mezzanotte andiamo dormire.
ახლა ეს მოთხრობა წავიკითხოთ შეცვლილი ფორმით, სადაც სიტყვა noi იცვლება
Maria-თი და ზმნები, რომლებიც დგას I პირის მრავლობით რიცხვში, იცვლება III პირის
მხოლობითი რიცხვით (Maria si sveglia, si alza, va al bagno).
A che ora vi alzate? Ci alziamo alle sette meno cinque. Vi lavate con acqua fredda o calda?
La mattina ci laviamo con acqua fredda, e la sera con acqua calda. Che cosa fare fra le otto e
l’una? Siamo a scuola, scriviamo e leggiamo. Da che ora siete a casa? Dalle due meno un quarto.
Cenate con il padre e la madre di Paolo? Si ceniamo con loro. Che cosa mangiate? Mangiamo i
panini con burro e pomodori. Quando guardate la TV? Fra le otto e mezza e le dieci di sera, e poi
andiamo a fare il bagno. Quante ore dormite? Dormiamo otto ore: dalle dieci e mezza di sera fino
alle sette meno un quarto di mattina.
Buongiorno, signora! Va al mercato? Si vado a fare le compere, e tu, dove vai? Io vado a
comprare i quaderni e un libro per la zia. Quando vai a vizitare la zia? Andiamo a visitarla la
sera, alle sette. Lei e giovane? No, non e giovane. Abita con il marito e con la sorella del marito
in una vecchia casa bianca con un giardino. Nel giardino ci sono gli alberi. Andate dalla zia in
autobus? No, andiamo in macchina del babbo.
გაკვეთილი 43
ვთარგმნოთ იტალიურად:
რომელი საათია? შვიდის 15 წუთია. – Che ore sono? Sono le sei e un quarto.
რომელი საათიდან არ გძინავს? – Da che ora non dormi?
მე არ მძინავს უკვე 10 წუთია - Non dormo da dieci minuti.
რამდენი საათის შემდეგ მიდიხართ თქვენ? – Fra quante ore partite?
82
სამი საათის შემდეგ - Fra tre ore.
მე დილით ცივი წყლით ვიბან. შენ? – Mi lavo la mattina con acqua fredda e tu?
რის საყიდლად მიდიხარ შენ? – Che cosa vai a comprare?
შენ იბან? არა, ვიმშრალებ - Ti lavi? No, mi asciugo.
ვინ არის სააბაზანოში? – Chi e nel bagno?
სააბაზანოში მამაა - Il babbo e nel bagno.
საძინებელში ორი საწოლი, ერთი პატარა მაგიდა და ერთი სარკეა - Nella camera da letto
ci sono due letti, una piccola tavola e uno specchio.
ვის აქვს ბიძის მანქანის გასაღები? – Chi ha le chiavi della macchina dello zio?
სად არის ავტობუსის ბილეთები? – Dove sono i biglietti dell’autobus?
ისინი შავ ჩანთაშია - Loro sono nella borsa nera.
Padre Nostro
Padre Nostro, che sei nei cieli, sia santificato il Tuo nome, venga il Tuo
regno, sia fatta la Tua volonta come in cielo cosi in terra. Dacci oggi il nostro pane
quotidiano; Rimetti a noi i nostri debiti come noi li rimettiamo ai nostri debitori,
e non cindurre in tentazione, liberaci dal male Cosi sia. Amen.
გაკვეთილი 44
ვთარგმნოთ იტალიურიდან:
ვთარგმნოთ იტალიურად:
83
ის არ ბანაობს, არ იხდის და არ მიდის დასაძინებლად.
თქვენ კეტავთ კარს გასაღებით?
ექვსიდან თოთხმეტ საათამდე მე არ ვარ სახლში. მე ოფისში ვარ.
გაკვეთილი 45
იტალიელები ამბობენ:
84
Essere italiano, russo, georgiano – იყო იტალიელი, რუსი, ქართველი
Capire l’italiano, il russo, il georgiano – გესმოდეს იტალიური, რუსული, ქართული
Conoscere l’italiano, il russo, il georgiano – იცოდე იტალიური, რუსული, ქართული
Leggere in italiano, in georgiano - კითხულობდე იტალიურად, ქართულად
85
Perche non finite il vino? - რატომ არ სვამთ ბოლომდე ღვინოს? რატომ არ ამთავრებთ
ღვინოს?
A. Dormire B. Capire
Io dorm-o Cap-isc-o [კაპისკო]
Tu dorm-i Cap-isc-i [კაპიში]
Lui dorm-e Cap-isc-e [კაპიშე]
Noi dorm-iamo Cap-iamo [კაპიამო]
Voi dorm-ite Cap-ite [კაპიტე]
Loro dorm-ono Cap-isc-ono [კაპისკონო]
86
ჩემი ქმარი იტალიელია - Mio marito e italiano.
როდის მთავრდება თქვენი ვიზიტი იტალიაში? – Quando finisce il vostro soggiorno in
Italia?
ჩვენი ვიზიტი იტალიაში სრულდება ორი კვირის შემდეგ - Il nostro soggiorno in Italia
finisce fra due settimane.
ვინ არ იცნობს რომს? – Che non conosce Roma?
მე ვიცნობ რომს - Io conosco Roma.
თქვენ გესმით, როცა ჩვენ ვსაუბრობთ იტალიურად? – Capite quando parliamo italiano?
დიახ, ჩვენ გვესმის იტალიური - Si, noi capiamo italiano.
ჩვენ ვსაუბრობთ იტალიურად - Noi parliamo italiano.
როცა ისინი საუბრობენ უკრაინულად, ჩვენ არ გვესმის - Quando loro parlano ucraino, noi
non capiamo.
ლორი ძვირია? დიახ, ლორი ძვირია - il prosciutto e caro? Si, il prosciutto e caro.
თქვენ გაქვთ ფული? – Voi avete i soldi?
დიახ, ჩვენ გვაქვს ფული - Si, noi abbiamo i soldi.
გაკვეთილი 46
87
სიტყვები, რომლებსაც ჩვენ გავეცანით კუთვნილებითი ნაცვალსახელებია. ისინი
ხშირად გამოიყენება იტალიურში.
88
ძმის სახლი - მისი სახლი - la casa del fratello – la sua casa
დის სახლი - მისი სახლი - la casa della sorella – la sua casa
Mio figlio ama le sue sorelle – ჩემს ვაჟს უყვარს თავისი დები.
La nostra mamma è giovane – ჩვენი დედა ახალგაზრდაა.
89
Dove è tuo marito? – სად არის შენი ქმარი?
Suo fratello non è professore, è studente – მისი ძმა არ არის პროფესორი, ის სტუდენტია.
Il nostro piccolo fratello dorme – ჩვენს პატარა ძმას სძინავს.
Di che colore è la tua macchina? – რა ფერისაა შენი მანქანა?
I loro letti sono piccoli – მათი საწოლები პატარაა.
Dove sono le vostre chiavi? – სად არის თქვენი გასაღებები?
I suoi amici non conoscono l’ucraina - მისი მეგობრები არ იცნობენ უკრაინას.
გაკვეთილი 47
ვთარგმნოთ იტალიურად:
90
მაგიდაზე წიგნები ჩემი არაა, ისინი თქვენია - I libri sulla tavola non sono miei, sono vostri.
რა ფერის არის შენი მანქანა? – Di che colore è la tua macchina?
ჩემი მანქანა მწვანეა - La mia macchina è verde.
შენ გცივა? – Hai freddo?
დიახ, მე მცივა - Si, ho freddo.
მაშინ არ მესმის, რატომ არ კეტავ ფანჯარას! – Allora, non capisco perche non chiudi la
finestra!
ბავშვები უყურებენ ტელევიზორს სასტუმრო ოთახში - I bambini guardano la TV nel
soggiorno.
შენიშვნები
91
92