ხევსურეთის ადათ წესები
•Download as PPTX, PDF•
0 likes•4,639 views
პრეზენტაცია შეიქმნა სამოდელო გაკვეთილისათვის "ალუდა ქეთელაურის" პრობლემატიკა
Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
More from marine kvaratskhelia
More from marine kvaratskhelia (20)
ხევსურეთის ადათ წესები
- 4. •შურისძიება (სისხლის აღება, კეჭნაობა) •მოკლული მტრისთვის მკლავის მოჭრა •სტუმარმასპინძლობა •ნანადირევის შუაზე გაყოფა •წაწლობა, სწორფრობა •საოჯახო ადათები
- 5. • ხევსურული რჯულით“ სისხლის აუღებლობა თემში დიდი სირცხვილია და მოკლულის სული, მათი წარმოდგენით,საიქიოში იტანჯება.ამიტომ ხევსური თავისიანის სისხლს არავის შეარჩენს,სანამ მოსისხლეთა გვარი არ ამოწყდება. • მეხელე (დამნაშავე) და მისი ოჯახი მაშინვე იხიზნება, რათა მოკლულის პატრონმა მეხელეს ოჯახი არ დაარბიოს. • შურისმაძიებლები ძმები და ბიძაშვილები არიან. • თუ ხევსური ქისტმა ან ლეკმა მოკლა და პატრონმა მკვლელის ვინაობა არ იცის,მაშინ მოკლავენ რომელიმე ქისტს ან ლეკს,რათა იგი მოკლულს საიქიოში ემსახუროს. • ხევსურეთში სისხლზე სისხლის აღება უფრო სასახელოა, ვიდრე მისი საფასურის აღება,ამიტომ მეშუღლე შერიგებას აჭიანურებს და ცდილობს მოკლულის სასახელოდ სისხლი აიღოს.
- 6. • შურისძიების უფრო მსუბუქი ფორმა • კეჭნაობა ხევსურეთში ჩვეული მოვლენაა და იშვიათია ხევსური დაუკეჭნავი იყოს და მას თავ–პირი დაშნით დასერილი არ ჰქონდეს. • მძიმედ დაკეჭნა სირცხვილია:იტყვიან მკლავი ვერ დაიმორჩილა და მეშუღლეც იმიტომ გასწირა,მძიმედ დაკეჭნაო. • კეჭნაობის სისხლი გვარზე გადადის და სანამ შერიგება არ მოხდება, შუღლი მე– 4–მე-5 თაობამდე გრძელდება.
- 7. შატილში სტუმარი ჯერ მიდის საფეხვნოში და იქ დაიცდის. შემდეგ მასთან მასპინძელი მივა და თავის ოჯახში დაიწვევს. სტუმარს ყველანი ფეხზე უდგებიან და კარგად უმასპინძლდებიან. საპატიო სტუმარს მასპინძელი ზოგჯერ ცალ მუხლზე დაჩოქილი ემსახურება. სტუმრის შეურაცხყოფა ან დაკეჭნა არ შეიძლება და ამაზე სამაგიერო პასუხი მასპინძელს მოეთხოვება. სტუმრის მიღება სასარგებლოც იყო, მას ბარაქა მოჰყვებოდა თან. თუ შემთხვევით ჩხუბი მოხდებოდა, მასპინძელი სტუმრის მხარეს იყო. ყველაზე სამარცხვინო სასჯელად სტუმართან დაშვებული შეცდომის გამო თემიდან მოკვეთა ითვლებოდა.
- 8. • ხევსურეთში სჯული უძველესი დროიდან მომდინარეობს. • ხევსურულ რჯულს ემორჩილება ხევსურეთის ტერიტორიაზე მცხოვრები თითოეული პიროვნება. • ხევსური მტკიცედ ინახავს თავისი მამა-პაპის ზნე-ჩვეულებებს და ადათ-წესებს.
- 9. საყოველთაო ხატობები: ათენგენობა, ამაღლება, მარიამობა და გიორგობა ხევსურთა მთავარი სალოცავები: გუდანის ჯვარი (უმთავრესი), მთავარანგელოზის, ხახმატის და ლიქოკის ჯვრები. ყოველ სოფელს ჰყავს თავისი "ადგილის დედა", რომელსაც მნიშვნელოვანი დღესასწაულების დროს მოილოცავენ ხოლმე.
- 10. • ნადირის მოკვლისას თუ მონადირეს ვინმე შეესწრებოდა, მისთვის ნანადირევი შუაზე უნდა გაეყო. • ძაღლსა და კატას თოფს არ ესროდა,რადგანაც მათ უწმინდურ ცხოველებად თვლიდა. • ხევსურ კაცს სწამდა, რომ მერცხალი არ უნდა მოეკლა
- 11. ასეთი ტრადიცია ხევსურებს არ ჰქონიათ. მკლავის, თავის მოკვეთის და საფლავზე დაკვლის წესს ხევსურთა მეზობლები მისდევდნენ და მათი გავლენით ხევსურეთში მოწინააღმდეგისთვის მარჯვენა ხელის მტევნის მოკვეთის მხოლოდ რამდენიმე შემთხვევაა ცნობილი და ისიც, როგორც გადამთიელ მტერზე შურისძიების, მისი მოკვლის დამამტკიცებელი საბუთი (ნივთმტკიცება) და არა როგორც ჩვეულება. ამას მოწმობს ძველი ხევსურული ლექსიც: “ ლეკსა ხოცს, ხელს კი არა სჭრის: ხევსურის წესი არ არსა” შოთა არაბული „ისტორიული თავგადასავალი ხევსურთა“