04.11.2014 Views

1 gamocemulia gamocemulia saqarTvelos axalgazrda ekonomistTa ...

1 gamocemulia gamocemulia saqarTvelos axalgazrda ekonomistTa ...

1 gamocemulia gamocemulia saqarTvelos axalgazrda ekonomistTa ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>gamocemulia</strong><br />

<strong>saqarTvelos</strong> <strong>axalgazrda</strong> <strong>ekonomistTa</strong> asociaciis mier<br />

didi britaneTis saqvelmoqmedo organizacia OXFAM-is<br />

<strong>saqarTvelos</strong> warmomadgenlobis finansuri mxardaWeriT<br />

saxelmwifo socialuri momsaxurebis saagentosTan<br />

TanamSromlobiT<br />

© <strong>saqarTvelos</strong> <strong>axalgazrda</strong> <strong>ekonomistTa</strong> asociacia<br />

saqarTvelo, Tbilisi, 0105, v.orbelianis 35<br />

tel: 92 28 39, 99 04 43, 93 64 75, 92 31 22<br />

faqsi: 92 24 61<br />

www.economists.ge<br />

E-mail: office@economists.ge<br />

1


winasityvaoba<br />

si+Raribis daZleva dRes qveynis prioritetuli amocana da<br />

mTavari mizania, risTvisac saxelmwifos mier xorcieldeba<br />

sxvadasxva socialuri programebi rogorc centralur, aseve<br />

adgilobriv doneebze. socialuri sistemebis reformis Sedegad<br />

2006 wlidan amoqmedda socialuri daxmarebis saxelmwifo<br />

programa, romlis mTavari daniSnulebaa daxmarebis<br />

mizanmimarTuli da saWiroebis mixedviT ganawileba da amgvarad<br />

siRaribis maCveneblis mniSvnelovani Semcireba qveynis masStabiT.<br />

2006 wlis ivnisidan <strong>saqarTvelos</strong> <strong>axalgazrda</strong> <strong>ekonomistTa</strong><br />

asociaciam socialuri dacvisa da dasaqmebis saxelmwifo<br />

saagentosTan TanamSromlobiTa da `oqsfamis~ <strong>saqarTvelos</strong><br />

warmomadgenlobis mxardaWeriT daiwyo axali iniciativis<br />

ganxorcieleba – `socialuri daxmarebis programis<br />

monawileobiTi monitoringi~. aRniSnuli iniciativa<br />

arasamTavrobo da saxelmwifo seqtorebs Soris TanamSromlobis<br />

warmatebul gamocdilebas warmoadgens.<br />

monawileobiTi monitoringis farglebSi pirveli proeqti<br />

ganxorcielda samegrelos regionSi (2006-2007), xolo Semdegi -<br />

aWaris regionSi (2007-2008).<br />

ganxorcielebuli proeqtebis Sedegebma aCvena, rom Zalzed<br />

mniSvnelovania msgavsi tipis iniciativebis gatareba. Sedegad<br />

2008=-2009 wlebSi proeqti ganxorcielda TbilisSi. proeqtis<br />

farglebSi Catarebuli kvleva miznad isaxavda aramarto<br />

socialuri daxmarebis programis, aramed janmrTelobis<br />

dazRvevisa da Tbilisis meriis socialuri programebis gavlenis<br />

Sefasebas Rarib mosaxleobaze. publikaciaSi mocemulia<br />

TbilisSi Catarebuli kvlevebis meTodologia, Sedegebi da<br />

ZiriTadi mignebebi.<br />

2


teqstSi gamoyenebuli terminebi da Semoklebebi<br />

ojaxi _ gancalkevebul sacxovrebel farTze mudmivad<br />

mcxovrebi naTesauri an aranaTesauri kavSiris mqone pirTa wre,<br />

romlebic erToblivad ewevian Sinasameurneo saqmianobas<br />

(sacxovrebeli adgilis erToblivi gamoyeneba, misi movlapatronoba,<br />

ojaxisaTvis saWiro saarsebo saSualebebis<br />

mopoveba da am saSualebebis ojaxis sakeTildReod gankargvaganawileba).<br />

ojaxi SeiZleba iyos erTsuliani.<br />

socialuri agenti _ ssip `saxelmwifo socialuri<br />

momsaxurebis saagentos~ specialuri uflebamosilebiT<br />

aRWurvili piri, romelic dadgenili meTodologiis<br />

Sesabamisad axorcielebs registrirebuli maZieblis<br />

socialur-ekonomikuri mdgomareobis Seswavla-Sefasebas.<br />

sareitingo qula _ pirobiTi erTeuli, romelic monacemTa<br />

bazaSi registrirebul maZiebelTa socialur-ekonomikuri<br />

mdgomareobis maCvenebelia.<br />

beneficiari ojaxi _ socialurad daucveli ojaxebis<br />

monacemTa bazaSi registrirebuli ojaxi, romelic gaxda<br />

socialuri programis/programebis mosargeble.<br />

3


arabeneficiari ojaxi _ socialurad daucveli ojaxebis<br />

monacemTa bazaSi registrirebuli ojaxi, romelic ver gaxda<br />

socialuri programis/programebis mosargeble.<br />

jandacvis polisi<br />

- kerZo sadazRveo kompaniis mier<br />

saxelmwifo vauCeris sanacvlod gacemuli polisi, romliTac<br />

sargebloben is Raribi ojaxebi, romelTa sareitingo qulac ar<br />

aRemateba 70 000-s.<br />

socialuri SeRavaTebis baraTi - Tbilisis meriis mier<br />

dawesebuli plastikuri baraTi, romelic iTvaliswinebs<br />

sxvadasxva tipis SeRavaTebs da gankuTvnilia qalaq TblisSi<br />

mcoxvrebi im Raribi ojaxebisTvis, romelTa sareitingo qula<br />

ar aRemateba 70 000-s.<br />

4


Sinaarsi<br />

proeqti - `saxelmwifo socialuri daxmarebis programis<br />

monawileobiTi monitoringi~ .......................................................... 6<br />

saxelmwifo socialuri daxmarebis programa .............................. 9<br />

janmrTelobis dazRvevis programa .............................................. 15<br />

Tbilisis meriis socialuri SeRavaTebis programa .................. 21<br />

kvlevebis aRwera da meTodologia .............................................. 24<br />

Catarebuli kvlevebis SerCevis meTodologia .......................... 26<br />

paneluri kvlevis Sedegebis mimoxilva ........................................ 29<br />

raodenobrivi kvlevis ZiriTadi mignebebi .................................. 39<br />

raodenobrivi kvlevis Sedegebis aRwera .................................... 50<br />

fuladi socialuri daxmarebis programa da Raribi ojaxebis<br />

socialur-ekonomikuri mdgomareoba ...................................... 50<br />

janmrTelobis dazRvevis programa .......................................... 64<br />

Tbilisis meriis socialuri SeRavaTebis programa .............. 74<br />

saxelmwifo socialuri programebis Sefasebebi................... 79<br />

informirebulobis done da informaciis wyaroebi .............. 86<br />

proeqtis mimdinareobisas gamovlenili saintereso<br />

SemTxvevebi ......................................................................................... 94<br />

5


proeqti - `saxelmwifo socialuri daxmarebis<br />

programis monawileobiTi monitoringi~<br />

proeqti xorcieldeba socialuri momsaxurebis saagentosTan<br />

TanamSromlobiT didi britaneTis saqvelmoqmedo organizacia<br />

OXFAM-is <strong>saqarTvelos</strong> warmomadgenlobis mxardaWeriT.<br />

ganxorcielebis periodi: maisi, 2007 – aprili, 2009.<br />

proeqtis ganxorcielebis lokacia: Tbilisi.<br />

proeqtis mizania mdgradi monawileobiTi monitoringis sqemis<br />

SemuSaveba saxelmwifo socialuri daxmarebis programis<br />

saxelmwifosa da samoqalaqo sazogadoebis erToblivi<br />

monawileobiTi monitoringis fasilitaciis gziT; aseve<br />

mTavrobisa da samoqalaqo seqtoris siRaribisa da umweoTa<br />

sakiTxebze erToblivi muSaobis SesaZleblobebis gaZliereba,<br />

raTa gaRrmavdes dialogi sazogadoebis sxvadasxva seqtorebs<br />

Soris Raribi mosaxleobis keTildReobisaTvis.<br />

proeqtis ganxorcieleba efuZneba TanamSromlobis principebs.<br />

amasTan, socialuri subsidiebis saagento, janmrTelobisa da<br />

socialuri programebis saagento da Tbilisis meria<br />

dainteresebulni arian kvlevis SedegebiT.<br />

proeqtis farglebSi ganxorcielda Semdegi aqtivobebi:<br />

beneficiari da arabeneficiari ojaxebis raodenobrivi<br />

kvleva (2200);<br />

6


eneficiari ojaxebis paneluri kvleva (30);<br />

sainformacio lifletebis momzadeba;<br />

treningi mediis warmomadgenlebisaTvis;<br />

samuSao Sexvedra socialuri subsidiebis saagentos,<br />

meriisa da jandacvis saministros warmomadgenlebTan;<br />

sainformacio strategiis koncefciis SemuSaveba;<br />

kvlevebis saboloo Sedegebis gamoqveyneba da<br />

prezentacia.<br />

proeqtis farglebSi Catarda TbilisSi mcxovrebi 2200 ojaxis<br />

(1100 beneficiari da 100 arabeneficiari) raodenobrivi kvleva.<br />

kvlevis mizani iyo beneficiar da arabeneficiar ojaxebze<br />

socialuri programebis gavlenis Sefaseba.<br />

kvlevis Sedegad Sefasda monacemTa bazebis formirebis<br />

procesi, aseve kvlevis procesSi gamovlinda socialuri<br />

programebis ganxorcielebasTan dakavSirebuli zogierTi<br />

proceduruli da Tvisobrivi problema.<br />

proeqtis farglebSi Catarda paneluri kvleva, romelSic<br />

monawileobda fuladi socialuri daxmarebis mimRebi 30<br />

ojaxi. kvlevis Sedegad Sefasda socialuri Semweobis<br />

zegavlena ojaxebis cxovrebis doneze.<br />

7


kvlevebis dasrulebis Semdeg moewyo samuSao Sexvedra, sadac<br />

detalurad iyo ganxiluli kvlevebis Sedegebi da mignebebi.<br />

samuSao SexvedraSi aqtiuri monawileoba miiRes Sromis,<br />

janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros; socialuri<br />

momsaxurebis saagentos; janmrTelobisa da socialuri<br />

programebis saagentosa da Tbilisis meriis warmomadgenlebma.<br />

Sexvedraze aseve ganxilul iqna kvlevis procesSi<br />

gamovlenili sxvadasxva ojaxis saintereso SemTxvevebi.<br />

aRniSnuli proeqti arasamTavrobo da saxelmwifo seqtoris<br />

warmatebuli TanamSromlobis unikaluri precendentia,<br />

rodesac orive mxare Tanabrad aris dainteresebuli<br />

problemebisa da xarvezebis gamovlenasa da aRmofxvraSi.<br />

8


saxelmwifo socialuri daxmarebis programa<br />

socialuri daxmarebis programis farglebSi socialurad<br />

daucveli mosaxleobis registraciisa da monacemTa erTiani<br />

bazis formireba 2005 wlidan daiwyo. im periodisaTvis<br />

saqarTveloSi arsebuli socialuri daxmarebis sistema<br />

sakmaod mouqneli da araefeqturi iyo, ramac, faqtobrivad,<br />

aucilebeli gaxada socialuri sistemis reforma.<br />

2005 wlamde socialuri daxmarebis sistema dafuZnebuli iyo<br />

kategoriebze, Sesabamisad, socialuri daxmareba gaicemoda<br />

garkveuli kategoriis, statusis mqone adamianebze, romlebic<br />

siRaribis maRal risk-jgufebs ganekuTvnebodnen.<br />

garkveulwilad socialuri daxmarebis aseTi sistema<br />

gamarTlebulia, magram, samwuxarod, didi iyo im adamianTa<br />

ricxvi, romlebic am kategorias ar ganekuTvnebodnen, magram<br />

cxovrobdnen ukidures siRatakeSi da Sesabamisad, ver<br />

Rebulobdnen socialur daxmarebas.<br />

2005 wlidan saxelmwifo socialuri momsaxurebis saagento<br />

axorcielebs `socialurad daucveli ojaxebis monacemTa<br />

erTiani bazis formirebis~ saxelmwifo programas, rac miznad<br />

9


isaxavs qveynis masStabiT yvelaze gaWirvebuli ojaxebis<br />

aRricxvas. nebismier ojaxs, romelic Tavisi socialurekonomikuri<br />

mdgomareobis mixedviT miiCnevs, rom imyofeba<br />

ukidures gaWirvebaSi da aqvs daxmarebis miRebis survili,<br />

SeuZlia mudmivi sacxovrebeli adgilis mixedviT socialuri<br />

momsaxurebis saagentos raionul ganyofilebaSi Seavsos<br />

ganacxadis forma da Caabaros imave ganyofilebaSi.<br />

Cabarebuli ganacxadis safuZvelze, ojaxis mudmiv<br />

sacxovrebel misamarTze midis saagentos warmomadgeneli -<br />

socialuri agenti, romelic Seiswavlis ojaxis socialurekonomikur<br />

mdgomareobas da ojaxis uflebamosil<br />

warmomadgenelTan erTad avsebs specialur dokuments _<br />

`ojaxis deklaracias~, romelSic fiqsirdeba ojaxis<br />

uflebamosili warmomadgenlis mier deklarirebuli<br />

informacia (ojaxis demografiuli monacemebi, Semosavlebi,<br />

sacxovrebeli pirobebi, maT mflobelobaSi arsebuli qoneba da<br />

sxv.). deklaraciis Sevsebis win socialuri agenti afrTxilebs<br />

ojaxs, rom mis mier deklarirebuli monacemebis<br />

gadamowmebisas siyalbis aRmoCenis SemTxvevaSi ojaxs uuqmdeba<br />

registracia da momdevno 3 wlis ganmavlobaSi kargavs<br />

10


uflebas, ganmeorebiT moiTxovos monacemTa bazaSi<br />

registracia.<br />

aRniSnuli proceduris Semdeg ojaxi Rebulobs e.w.<br />

`monacemTa bazaSi registraciis mowmobas~, romelic<br />

warmoadgens specifikuri formis dokuments da gaicema<br />

mxolod monacemTa erTian bazaSi daregistrirebul ojaxebze.<br />

mowmobaSi dafiqsirebulia ojaxis Sesabamisi sareitingo<br />

qula. mowmobis miReba SeuZlia ojaxis nebismier srulwlovan<br />

qmediTunarian wevrs an ojaxis uflebamosil warmomadgenels.<br />

vinaobis dadgenis mizniT ojaxis warmomadgenelma mowmobis<br />

aRebisas unda waradginos piradobis damadasturebeli<br />

dokumenti (piradobis (binadrobis) mowmoba an <strong>saqarTvelos</strong><br />

moqalaqis pasporti), winaaRmdeg SemTxvevaSi mowmoba ar<br />

gaicema. mowmobis gacemiT registraciis procedura<br />

damTavrebulad iTvleba.<br />

deklaraciis Sevsebis dasrulebis Semdeg, masSi<br />

dafiqsirebuli monacemebis siswore dasturdeba ojaxis<br />

uflebamosili warmomadgenlisa da socialuri agentis<br />

xelmowerebiT. Semdeg etapze saagento uzrunvelyofs<br />

11


deklaraciaSi dafiqsirebuli monacemebis damuSavebas da<br />

dadgenili meTodologiis mixedviT axdens ojaxis sareitingo<br />

qulis dadgenas, romelic Seesabameba ojaxis keTildReobis<br />

dones. rac ufro dabalia sareitingo qula, miT ufro<br />

`Ratakia~ ojaxi.<br />

sareitingo qula warmoadgens myar erTeuls, romelic<br />

gansazRvravs miiRebs Tu ara ojaxi programiT<br />

gaTvaliswinebul daxmarebas. dReisaTvis fulad socialur<br />

daxmarebas Rebuloben ojaxebi, romelTa sareitingo qula ar<br />

aRemateba 57 000-s.<br />

aRsaniSnavia, rom aRniSnuli meodologiis misamarTuloba<br />

sakmaod maRalia, rasac ucxoeli eqspertebic adastureben.<br />

daxmarebis programebis meTodikis misamarTulobis Sefaseba<br />

msoflio praqtikaSi miRebulia Semdegi koeficientiT: K-<br />

beneficiarTa wili samizne erTobliobaSi/samizne<br />

erTobliobis wili populaciaSi.<br />

es koeficienti miuTiTebs, ramdenad ukeTesia mocemuli<br />

meTodologiis gamoyeneba neitralurTan SedarebiT (anu<br />

daxmareba SemTxveviT rom gagvenawilebina).<br />

12


msoflio bankis eqspertebis mier gaanalizebulia sxvadasxva<br />

qveynebSi ganxorcielebuli socialuri daxmarebis 253<br />

programa. maTi informaciiT, misamarTulobis yvelaze maRali<br />

koeficienti iyo argentinaSi ganxorcielebuli socialuri<br />

daxmarebis programaSi K=4 da estoneTSi K =+3.47, yvela sxva<br />

daxmarebis programaSi aRniSnuli koeficienti samze naklebi<br />

iyo.<br />

saqarTveloSi ganxorcielebuli modelis SemTxvevaSi K =4,05,<br />

rac sakmaod maRal maCveneblad SeiZleba CaiTvalos.<br />

aRsaniSnavia aseve is faqtic, rom socialuri daxmarebis<br />

aRniSnuli programa iTvaliswinebs ojaxis wevrTa raodenobas,<br />

anu fuladi socialuri daxmareba gaicema suladobis mixedviT.<br />

erTsulian ojaxze fuladi socialuri daxmareba<br />

gansazRvrulia 30 laris odenobiT, yvela momdevno sulze ki<br />

damatebiT gaicema 24 lari (2009 wlidan), anu Tu erTsuliani<br />

ojaxi Rebulobs 30 lars, orsuliani miiRebs 30+=+=+24 lars,<br />

samsulani - 30+24+24 lars da a.S.<br />

13


2009 wlis martis mdgomareobiT <strong>saqarTvelos</strong> masStabiT<br />

fulad socialuri daxmarebas iRebs 1 174 275 ojaxi, rac<br />

jamSi Seadgens 4 371 535 pirs (ix.cxrili #1).<br />

cxrili # 1 1<br />

fuladi socialuri daxmarebis mimRebi pirebi<br />

regioni<br />

ojaxis<br />

raodenoba<br />

mosaxleobis<br />

raodenoba<br />

Tbilisi<br />

guria<br />

raWa-leCxumi da qvemo svaneTi<br />

kaxeTi<br />

imereTi<br />

mcxeTa-mTianeTi<br />

samegrelo-zemo svaneTi<br />

samcxe-javaxeTi<br />

qvemo qarTli<br />

Sida qarTli<br />

aWara<br />

zemo afxazeTi<br />

sul<br />

17 836 42 491<br />

7 342 21 754<br />

7 928 19 111<br />

21 312 56 651<br />

32 752 89 717<br />

8 463 20 592<br />

16 064 50 338<br />

4 606 11 744<br />

11 482 33 955<br />

13 164 35 186<br />

10 767 46 825<br />

166 440<br />

151 882 428 804<br />

1 2009 wlis martis mdgomareobiT<br />

14


janmrTelobis dazRvevis programa<br />

2006 wlis 1 ivlisidan <strong>saqarTvelos</strong> Sromis, janmrTelobisa da<br />

socialuri dacvis saministrom mTeli <strong>saqarTvelos</strong> masStabiT<br />

daiwyo `socialurad daucveli ojaxebis samedicino<br />

dazRvevis programis~ ganxorcieleba. programis ZiriTadi<br />

mizania mosaxleobis yvelaze Raribi fenis samedicino<br />

momsaxurebiT uzrunvelyofa. Tavdapirvelad programa<br />

iTvaliswinebda yvela im umweo ojaxis samedicino<br />

momsaxurebas, romelTa sareitingo qulac ar aRemateboda<br />

100 000-s. 2007 wlis 1 ianvridan sareitingo qulis zeda<br />

zRvari Seicvala da gaxda 70 000.<br />

2007 wels Tbilissa da mTel imereTSi mcxoveb umweo ojaxebs<br />

daurigdaT saxelmwifo jandacvis vauCerebi da maT es<br />

vauCerebi unda gadaecvalaT kerZo sadazRvevo kompaniis<br />

janmrTelobis dazRvevis polisSi. 2008 wlis ganmavlobaSi<br />

vauCerebi daridga mTeli <strong>saqarTvelos</strong> masStabiT. vauCeris<br />

mflobel ojaxebs SesaZlebloba miecaT, aerCiaT kerZo<br />

sadazRveo kompania sakuTari Sexedulebisamebr da mieRoT<br />

jandacvis polisi.<br />

siRaribis zRvars qvemoT myofi mosaxleobisTvis jandacvis<br />

polisebs gascemen Semdegi kerZo sadazRveo kompaniebi:<br />

<br />

<br />

`aldagi bi-si-ai”;<br />

`ji-pi-ai holding”;<br />

15


`saxalxo dazRveva”;<br />

`irao”;<br />

`imedi L”;<br />

`arqimedes global jorjia”;<br />

`ai-si jgufi”;<br />

`vesti”;<br />

`qarTu”.<br />

siRaribis zRvars qvemoT myofi mosaxleobis jandacvis polisi<br />

iTvaliswinebs Semdeg momsaxurebebs:<br />

gadaudebeli ambulatoriuli da stacionaruli<br />

momsaxureba;<br />

eqimis daniSnulebiT ultrabgeriTi (eqoskopiuri) da<br />

rentgenologiuri gamokvlevebi, gegmiur<br />

hospitalizaciasTan dakavSirebuli laboratoriuli<br />

da instrumentuli gamokvlevebi;<br />

SezRuduli SesaZleblobebis mqone pirTa socialuri<br />

esqpertizisaTvis (SSmp statusis misaniWeblad)<br />

ambulatoriuli gamokvlevebi (garda<br />

maRalteqnologiuri gamokvlevebisa, kompiuteruli<br />

tomografiisa da birTvul magnitur-rezonansuli<br />

gamokvlevebisa);<br />

gadaudebeli stacionaruli momsaxureba, garTulebul<br />

orsulobasTan dakavSirebuli hospitalizacia;<br />

gegmiuri qirurgiuli operaciebi - 15 000 laris<br />

farglebSi;<br />

16


qimioTerapiisa da sxivuri Terapiis xarjebi – 12 000<br />

laris farglebSi;<br />

mSobiarobis xarjebi – 400 laris farglebSi.<br />

jandacvis polisiT ar anazRaurdeba iseTi samedicino<br />

momsaxurebebi, rogoricaa:<br />

samedicino Cvenebis gareSe, eqimis daniSnulebis gareSe<br />

mkurnaloba, TviTmkurnaloba;<br />

sazRvargareT Catarebuli samedicino momsaxurebis<br />

xarjebi;<br />

sanatoriul-kurortuli mkurnaloba;<br />

esTetiuri qirurgiis, kosmetikuri mizniT Catarebuli<br />

mkurnaloba;<br />

seqsualuri darRvevebis, uSvilobis mkurnalobis<br />

xarjebi;<br />

Sidsis, qronikuli hepatitis mkurnalobis xarjebi;<br />

transplantaciis, aseve egzoproTezirebis xarjebi;<br />

TviTdaSavebis, teroristul an kriminalur aqtebSi<br />

monawileobis, an narkotikuli zemoqmedebis Sedegad<br />

miRebuli zianis mkurnaloba.<br />

jandacvis polisiT sargeblobisTvis pirma Tavdapirvelad<br />

unda mimarTos ubnis (ojaxis) eqims, romlisganac miiRebs<br />

daniSnulebas. ubnis (ojaxis) eqimis daniSnulebis gareSe<br />

Catarebuli gamokvlevebi da konsultaciebi ar anazRaurdeba.<br />

gamokvlevebis Catareba pirs SeuZlia sakuTari ubnis<br />

17


poliklinikaSi. Tu moqalaqes esaWiroeba gamokvlevis Catareba<br />

sxva samedicino dawesebulebaSi, aRniSnuli sakiTxi<br />

SeTanxmebuli unda iyos sadazRvevo kompaniasTan. sadazRvevo<br />

kompaniasTan unda SeTanxmdes aseve gegmiuri qirurgiuli<br />

operaciis Catareba, risTvisac saWiroa poliklinikis mier<br />

gacemuli forma #100-is wardgena.<br />

rac Seexeba gegmiur operaciul mkurnalobas, polisis<br />

mflobelma aRniSnuli momsaxureba unda miiRos sadazRveo<br />

kompaniis mier SerCeul licenzirebul samedicino<br />

dawesebulebaSi, gegmiuri operaciuli mkurnalobis<br />

saWiroebis dasadgenad sadazRveo kompania valdebulia<br />

ganixilos da uzrunvelyos mkurnalobis Catareba 6 Tvis<br />

ganmavlobaSi.<br />

2008 wlidan siRaribis zRcvars qvemoT myofi mosaxleobis<br />

samedicino dazRvevis programis beneficiarebi gaxdnen<br />

agvistos movlenebis Sedegad dazarebuli devnilebi da aseve<br />

upatrono bavSvTa saxlebSi mcxovrebi bavSvebi.<br />

2009 wlis aprilis monacemebiT, jandacvis polisi mTeli<br />

<strong>saqarTvelos</strong> masStabiT aqvs 296500 ojaxs (ix. cxrili @#2).<br />

aRniSnuli ojaxebidan yvelaze meti dazRveulia `ji pi ai<br />

holdingSi~, saxaldo dazRvevasa da iraoSi (ix. cxrili #3).<br />

18


cxrili #2 2<br />

jandacvis polisis mflobeli ojaxebis raodenoba<br />

<strong>saqarTvelos</strong> regionebis mixedviT<br />

regioni<br />

ojaxebis raodenoba<br />

aWara 22090<br />

zemo afxazeTi 385<br />

guria 14273<br />

kaxeTi 40220<br />

imereTi 59411<br />

mcxeTa-mTianeTi 13733<br />

raWa-leCxumi da qvemo svaneTi 11741<br />

qvemo qarTli 23517<br />

samegrelo-zemo svaneTi 37435<br />

samcxe-javaxeTi 10559<br />

Sida qarTli 26671<br />

Tbilisi 36465<br />

sul 296500<br />

2 2009 wlis aprilis mdgomareobiT<br />

19


cxrili #3 3<br />

jandacvis polisis mqone ojaxebis raodenoba sadazRvevo<br />

kompaniebis mixedviT<br />

sadazRvevo kompania<br />

ojaxebis raodenoba<br />

arqimedes global jorjia 11467<br />

aldagi bi-si-ai 26295<br />

ji-pi-ai holdingi 66579<br />

ai-si jgufi 16464<br />

imedi L 67041<br />

irao 43675<br />

qarTu 3972<br />

saxalxo dazRveva 49573<br />

vesti 11434<br />

sul 296500<br />

3 2009 wlis aprilis mdgomareobiT<br />

20


Tbilisis<br />

isis meriis socialuri SeRavaTebis<br />

programa<br />

Tbilisis meriis socialuri SeRavaTebis programa amoqmedda<br />

2008 wlidan. programis biujeti 2008 wlisTvis Seadgenda<br />

764 266 lars. socialuri SeRavaTebis programis<br />

beneficiarebi arian is ojaxebi, romlebic daregistrirdnen<br />

siRaribis zRvars qvemoT myofi mosaxleobis erTian monacemTa<br />

bazaSi da romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70 000-s.<br />

programis farglebSi mosaxleobas daurigda socialuri<br />

SeRavaTebis plastikuri individualuri baraTebi ojaxis<br />

TiToeul wevrze.<br />

socialuri SeRavaTebis plastikuri baraTis mflobels<br />

SeuZlia isargeblos sxvadasxva tipis servisebiT. baraTi<br />

iTvaliswinebs iseT SeRavaTebs, romlebic dakavSirebulia<br />

transportirebasTan, komunalur gadasaxadebTan,<br />

ganaTlebasTan da a.S.<br />

SeRavaTebis plastikuri baraTis mflobels SeuZlia<br />

imgzavros metroTi an/da municipaluri avtobusiT 75%-iani<br />

fasdaklebiT. moqalaqe aRniSnul SeRavaTebs iyenebs<br />

mgzavrobisas piradobis mowmobisa da plastikuri baraTis<br />

warmodgenis SemTxvevaSi.<br />

21


programa iTvaliswinebs 50%-ani fasdaklebis SeRavaTs wylis<br />

gadasaxadsa da narCenebis gatanis safasurze. Sesabamisi<br />

samsaxurebisaTvis gadacemulia monacemTa baza da moqalaqeebs<br />

wylisa da narCenebis mimdinare gadasaxadis gadaxdisaTvis<br />

miRebul qviTarze ufiqsirdebaT gadasaxdeli Tanxa 50%-iani<br />

fasdaklebiT.<br />

rac Seexeba saganmanaTleblo SeRavaTebs, socialuri<br />

SeRavaTebis programiT gaTvaliswinebulia bavSvebisa da<br />

mozardebisTvis sasurveli sxvadasxva SeRavaTi. esenia ufaso<br />

swavleba municipalur samusiko da saxelovnebo skolebSi,<br />

aseve moswavleTa axalgazrdobis saxlebSi (erTi seqciis<br />

arCevis uflebiT - 18 wlamde asakis pirebisaTvis).<br />

aRniSnuli SeRavaTiT yovelTviurad sargeblobs 670 bavSvi<br />

municipalur samusiko da saxelovnebo skolebSi swavlebisas,<br />

xolo 1160 bavSvi - moswavle-axalgazrdobis saxlebSi.<br />

socialuri SeRavaTebis programa iTvaliswinebs ufaso<br />

swavlebas sportul skolebSi (erTi seqciis arCevis uflebiT -<br />

18 wlamde asakis pirebisTvis). aRniSnuli momsaxurebiT<br />

Tbilisis masStabiT sargeblobs 200 bavSvi. programiT aseve<br />

gaTvaliswinebulia ufaso Sesvla saxelovnebo muzeumebSi,<br />

municipalur sagamofeno darbazebsa da biblioTekebSi.<br />

22


aRniSnuli servisis miReba SeuZlia socialuri SeRavaTebis<br />

paketis mqone nebismier pirs asakobrivi SezRudvis gareSe.<br />

socialuri SeRavaTebis paketis studentebi sargebloben 50%-<br />

iani TanagadaxdiT umaRles saswavleblebis fasian seqtorze<br />

Caricxvis SemTxvevaSi. aRniSnuli servisiT sargebloben<br />

programis is beneficiarebi, romlebmac Caabares erTiani<br />

erovnuli gamocdebi da Cairicxnen akreditebuli umaRlesi<br />

saswavleblis fasian seqtorze. swavlebis wliuri<br />

Rirebulebis 50%-is anazRaurdeba semestrebis mixedviT.<br />

swavlebis Tanagadaxdis servisiT 2008 wlisa da 2009 wlis<br />

pirveli semestris monacemebiT isargebla 130-ma studentma.<br />

23


kvlevebi<br />

ebis aRwera da meTodologia<br />

Rarib ojaxebze saxelmwifo socialuri programebis<br />

zegavlenis, aseve programebis mimdinareobis SefasebisaTvis<br />

TbilisSi Catarda ori tipis kvleva: socialuri daxmarebis<br />

programis beneficiari da arabeneficiari ojaxebis<br />

raodenobrivi kvleva da beneficiari ojaxebis paneluri<br />

kvleva.<br />

raodenobrivi kvleva<br />

raodenobrivi kvlevis SerCevis zoma iyo 2200 (1100 programis<br />

beneficiari ojaxi da 1100 – arabeneficiari) ojaxi. kvlevis<br />

amocanebs warmoadgenda:<br />

• socialuri programebis zegavlenis Sefaseba<br />

SinameurneobaTa cxovrebis doneze;<br />

• socialuri programebiT sargeblobis Sedegad<br />

Sinameurneobis xarjebis struqturaSi cvlilebebis<br />

gamovlena;<br />

• SinameurneobaTa socialuri saWiroebebis<br />

identifikacia;<br />

• programis mizanmimarTulebis Sefaseba;<br />

• beneficiari da arabeneficiari ojaxebis Sedareba<br />

sxvadasxva maCveneblis mixedviT.<br />

24


paneluri kvleva<br />

paneluri kvlevis dros 10 Tvis manZilze yovelTviurad<br />

tardeboda interviuebi 30 socialuri daxmarebis mimReb<br />

ojaxTan. kvlevis amocanebs warmoadgenda:<br />

• socialuri programebis zegavlenis Sefaseba<br />

dinamikaSi SinameurneobaTa cxovrebis doneze;<br />

• socialuri programebiT sargeblobis Sedegad Tveebis<br />

mixedviT Sinameurneobis xarjebis struqturaSi<br />

cvlilebebis gamovlena;<br />

• SinameurneobaTa socialuri saWiroebebis<br />

identifikacia.<br />

kvlevebis meTodi iyo anketireba pirispir intervius gziT.<br />

kiTxvarebis SemuSavebasa da Sinameurneobebis SerCevaSi<br />

monawileoba miiRes socialuri momsaxurebis saagentos<br />

specialistebma.<br />

25


Catarebuli kvlevebis SerCevis meTodologia<br />

raodenobrivi kvleva<br />

SerCevis baza - socialurad daucveli ojaxebis erTiani baza.<br />

gamokvlevis areali – Tbilisi.<br />

SerCevis moculoba – 2200 interviu (1100 beneficiari, 1100<br />

arabeneficiari).<br />

SerCevis dizaini –stratificirebuli SerCeva.<br />

stratebis formireba ganxorcielda ori parametris<br />

gaTvaliswinebiT:<br />

a. raioni: Tbilisi daiyo 6 raionad, romlebic<br />

emTxveodnen qalaqis administraciul dayofas.<br />

b. qulis jgufi:<br />

1. 0-57 000<br />

2. 57 001-70 000<br />

3. 70 001-100 000<br />

4. 100 000-ze meti<br />

sul generaluri erToblioba daiyo 24 stratad. stratebSi<br />

SenrCevis moculoba gadanawilda maTSi aplikantebis<br />

raodenobis proporciulad. kerZod, strataSi SesarCevi<br />

ojaxebis raodenoba n s ganisazRvra formuliT:<br />

26


Ns<br />

ns<br />

= ⋅ n<br />

N<br />

sadac N s aris aplikantebis raodenoba s-ur strataSi, xolo N<br />

Casatarebel interviuTa saerTo raodenoba.<br />

stratisTvis gansazRvruli SerCevis moculoba benefiacar da<br />

arabeneficiarTa jgufebSi gadanawilda daaxloebiT Tanabrad.<br />

TiToeuli stratis yovel qvejgufSi ojaxebis SerCeva<br />

ganxorcielda martivi SemTxveviTi SerCeviT.<br />

yovel strataSi formirebul iqna damatebiTi SerCeva. im<br />

SemTxvevaSi, Tu ZiriTad SerCevaSi moxvedrili ojaxi uars<br />

ganacxadebda interviuze, igi icvleboda igive dasaxlebuli<br />

punqtis sxva ojaxiT damatebiTi siidan.<br />

cxrili #4<br />

Catarebeli interviuebis raodenoba raionebis mixedviT<br />

raioni<br />

beneficia<br />

ri<br />

arabeneficiari sul<br />

vake-saburTalo 200 195 395<br />

gldani-naZaladevi 350 375 725<br />

didgori 15 15 30<br />

didube-CuRureTi 165 165 330<br />

isani-samgori 275 265 540<br />

Zveli Tbilisi 95 85 180<br />

sul 1100 1100 2200<br />

27


paneluri kvleva<br />

paneluri kvlevisaTvis unda SegverCia 30 ojaxi fuladi<br />

benefitis mimReb ojaxTa siidan.<br />

fuladi benefitis mimReb ojaxTa sia davyaviT jgufebad.<br />

jgufebis formirebisaTvis gamoyenebul iqna Semdegi<br />

kriteriumebi:<br />

ojaxis zoma:<br />

1. erTsuliani;<br />

2. 2-4 – suliani;<br />

3. 5 da metsuliani.<br />

Sromis asakis (16-60) 60) Sromisunarian wevrTa wili ojaxSi:<br />

1. 0-30%; 2. 30-70%; 3. 70-100%.<br />

devnilia Tu ara ojaxi:<br />

1. devnilia ojaxi; 2. araa devnili ojaxi;<br />

ubani:<br />

1. centraluri; 2. periferia (isani, samgori, gldani,<br />

naZaladevi);<br />

sul Seiqmna 30 jgufi.<br />

TiToeul jgufSi SemTxveviT SeirCa 3 respodenti – erTi<br />

ZiriTadi da ori damatebiTi im SemTxvevisaTvis, Tu SerCeuli<br />

respodenti uars ityoda gamokvlevaSi monawileobaze.<br />

28


paneluri kvlevis Sedegebis mimoxilva<br />

paneluri kvleva daiwyo 2008 wlis ivnisis TveSi da gagrZelda<br />

10 Tvis manZilze. agvistos TveSi kvleva ar Catarebula<br />

mimdinare movlenebis gamo.<br />

kvlevaSi monawileobis misaRebad SeirCa 30 ojaxi, romlebic<br />

saxelmwifo socialuri daxmarebis programis beneficiarTa<br />

rigSi moxvda. kvlevis meTodologiidan gamomdinare, SerCeul<br />

ojaxebTan yoveli Tvis bolos Sedioda interviueri da<br />

axdenda maT kvlevas erTi da igive parametrebis mixedviT.<br />

garda amisa, kvlevis mimdinareobisas sakvlev ojaxebs orjer<br />

gadaecaT simboluri saCuqrebi. sasaCuqre paketebi<br />

dakompleqtebuli iyo saojaxo sayofacxovrebo nivTebiT.<br />

saCuqrebs irCevdnen Tavad ojaxebi. ojaxebSi interviuebi<br />

Catarda 9-jer da kvleva dasrulda martis Tvis bolos.<br />

paneluri kvlevis mizani iyo socialuri programebis<br />

zegavlenis Sefaseba Rarib ojaxebze, aseve ojaxebis<br />

socialuri da materialuri mdgomareobis Sefaseba dinamikaSi<br />

Tveebis mixedviT. garda amisa, kvlevis procesSi gamovlinda<br />

socialuri programis ganxorcielebasTan dakavSirebuli<br />

sakiTxebi.<br />

gamokiTxuli ojaxebis Semosavlis wyaroebi da odenobebi<br />

gansxvavebulia Tveebis mixedviT. gamokiTxuli ojaxebis<br />

Semosavlebis struqturaSi yvelaze didi odenobebiT<br />

29


warmodgenilia iseTi komponentebi, rogoricaa ojaxis<br />

wevrebis jamuri pensia, xelfasi da fuladi socialuri<br />

Semweoba (ix. cxrili #5). 2008 wels ojaxebis SemosavlebSi<br />

SeimCneva mcire cvlilebebi ojaxebis saerTo Semosavlebis<br />

saSualo odenobebSi, 2009 wlisTvis ki SedarebiT stabiluria<br />

aRniSnuli maCvenebeli *(ix. diagrama #1).<br />

cxrili #5<br />

ojaxebis saSualo Semosavlebi komponentebis mixedviT<br />

(ivnisi, 2008 - marti, 2009)<br />

Semosavlis<br />

wyaro<br />

ivnisi<br />

ivlisi<br />

seqtemberi<br />

xelfasi 20,0 15,0 20,0 30,0 27,3 27,3 27,3 30,7 22,7<br />

pensia 70,1 70,6 69,1 81,3 77,6 78,1 83,7 83,7 85,9<br />

fuladi<br />

Semweoba<br />

devnilis<br />

daxmareba<br />

megobris<br />

daxmareba<br />

valis<br />

aReba<br />

qonebis<br />

gaqiraveba<br />

oqtomberi<br />

noemberi<br />

53,6 54,0 53,6 42,5 37,5 43,1 45,7 43,3 51,3<br />

0,0 0,0 0,0 14,7 19,5 15,8 24,4 24,4 12,5<br />

3,3 0,0 3,3 3,7 8,7 13,3 11,7 10,0 13,3<br />

11,8 5,0 16,5 18,3 0,0 18,0 2,5 4,3 16,0<br />

0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,7<br />

sxva 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 1,7 1,0 1,0 2,0<br />

sul 158,9 144,6 162,5 190,4 170,7 197,3 196,3 197,4 204,4<br />

dekemberi<br />

ianvari<br />

Tebervali<br />

marti<br />

30


diagrama #1<br />

ojaxebis mTliani Semosavlebi (odenobebi Tveebis mixedviT)<br />

250,0<br />

200,0<br />

150,0<br />

100,0<br />

158,9<br />

144,6<br />

162,5<br />

190,4<br />

170,7<br />

197,3<br />

196,3<br />

197,4<br />

204,4<br />

50,0<br />

0,0<br />

rac Seexeba gamokiTxuli ojaxebis mier gaweul xarjebs,<br />

Semosavlebis msgavsad xarjebis saSualo odenobebi<br />

gansxvavebulia Tveebisa da komponentebis mixedviT. xarjebis<br />

ZiriTadi nawili sakvebze modis, odenoebebis moculobiT<br />

sakvebs mosdevs medikamentebze da komunalur gadasaxadebze<br />

gaweuli xarjebi (ix. cxrili #6).<br />

iseve, rogorcSemosavlebis SemTxvevaSi, mTliani xarjebis<br />

saSualo odenobebi ojaxebisTvis 2008 wlisTvis met-naklebad<br />

cvalebadi, xolo 2009 wlisTvis SedarebiT stabiluria (ix.<br />

diagrama #2) .<br />

31


cxrili #6<br />

ojaxebis saSualo xarjebi komponentebis mixedviT<br />

(ivnisi, 2008 - marti, 2009)<br />

xarjebi<br />

ivnisi<br />

ivlisi<br />

seqtemberi<br />

sakvebi 103,4 103,6 115,0 131,6 137,3 146,7 156,5 155,0 145,8<br />

oqtomberi<br />

noemberi<br />

dekemberi<br />

ianvari<br />

Tebervali<br />

marti<br />

samedicino<br />

momsaxureba<br />

0,3 0,0 1,7 6,2 0,0 0,0 1,8 0,0 0,0<br />

medikamentebi 45,3 18,8 17,4 40,0 18,1 26,2 22,3 24,7 29,9<br />

tansacmeli 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 1,5 0,0 1,0 2,0<br />

ganaTleba 0,0 0,0 2,0 0,2 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0<br />

saswavlo<br />

nivTebi<br />

0,3 0,0 0,7 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,2<br />

transporti 3,1 2,9 2,4 3,8 7,0 8,0 9,2 7,8 6,2<br />

sasaubro<br />

baraTi<br />

0,5 0,2 0,6 0,0 1,3 1,7 1,8 1,3 2,0<br />

komunaluri<br />

gadasaxadebi<br />

7,5 6,6 8,8 6,8 9,9 12,2 13,1 12,1 11,7<br />

valis<br />

dabruneba<br />

5,0 0,0 7,2 0,0 0,3 0,0 0,0 0,7 0,0<br />

sigareti 1,9 1,6 2,2 4,4 3,1 4,0 3,6 4,1 4,7<br />

sxva 3,3 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0<br />

sul 170,7 133,5 157,9 192,8 177,0 200,3 208,4 206,7 202,4<br />

32


diagrama #2<br />

ojaxebis mTliani xarjebi (odenobebi Tveebis mixedviT)<br />

250,0<br />

200,0<br />

150,0<br />

170,7<br />

157,9<br />

192,8<br />

177,0<br />

200,3<br />

208,4<br />

206,7<br />

202,4<br />

100,0<br />

133,5<br />

50,0<br />

0,0<br />

sakvebze gaweul xarjebze modis yvelaze didi odenobebi<br />

ojaxebis xarjebis struqturaSi. odenobebi gansxvavdeba<br />

Tveebis mixedviT da xasiaTdeba zrdadi tendenciiT, Tumca<br />

bolo TveebSi isev iklebs (ix. diagrama #3).<br />

diagrama $#3<br />

sakvebze gaweuli xarjebi<br />

180,0<br />

160,0<br />

140,0<br />

120,0<br />

100,0<br />

80,0<br />

60,0<br />

40,0<br />

20,0<br />

0,0<br />

103,4<br />

103,6<br />

115,0<br />

131,6<br />

137,3<br />

146,7 156,5 155,0<br />

145,8<br />

33


Raribi ojaxebi ZiriTadad moixmaren iseT sakveb produqtebs<br />

rogoricaa: puri, Saqari, marili, wiwibura, makaroni da vermiSeli.<br />

gamokiTxul ojaxebi TiTqmis saerTod ar moixmaren xorcisa da<br />

Tevzis produqtebs.<br />

sakvebis Semdgom Raribi ojaxebi yvelze met xarjs medikamentebze<br />

weven. xarjebis odenobebis dinamika qaoturad gansxvavebulia<br />

Tveebis mixedviT. (ix. diagrama#4).<br />

diagrama#4<br />

medikamentebze gaweuli xarjebi<br />

50,0<br />

45,0<br />

40,0<br />

35,0<br />

30,0<br />

25,0<br />

20,0<br />

15,0<br />

10,0<br />

5,0<br />

0,0<br />

45,3<br />

18,8<br />

17,4<br />

40,0<br />

18,1<br />

26,2<br />

22,3<br />

24,7<br />

29,9<br />

yvelaze nakleb xarjs medikamentebze ojaxebi ivlisi-seqtembris<br />

periodSi weven, xolo yvelaze maRali maCvenebeli ivnisis TveSia<br />

dafiqsirebuli. paneluri kvlevis farglebSi gamokiTxuli ojaxebi<br />

ZiriTadad TveSi 1-2jer yiduloben medikamentebs.<br />

gamokiTxuli ojaxebidan yvelas aqvs janmrTelobis dazRvevis<br />

polisi. 16 ojaxi dazRveulia `ji pi ai holdingSi~, xolo 8 ojaxi<br />

`aldagi bi si ai-s~ dazRvevis polisiT sargeblobs (ix. cxrili #7).<br />

#<br />

gamokiTxuli 30 ojaxidan kvlevis mimdinareobisas absoliturad<br />

yvelam gamoiyena polisi.<br />

34


cxrili #7<br />

sadazRvevo kopaniebi<br />

dasaxeleba<br />

#<br />

1 ji pi ai holdingi<br />

2 aldagi bi si ai<br />

ojaxebis raodenoba<br />

3 irao 2<br />

4 saxalxo dazRveva<br />

2<br />

5 ai si jgufi<br />

1<br />

6 arqimedes global jorjia<br />

1<br />

gamokiTxuli ojaxebis xarjebis struqturaSi mniSvnelovania<br />

komunaluri gadasaxadebi. ivnisidan oqtombramde aRniSnul<br />

komponentze gaweuli xarjebis odenobebi mudmivad icvleba,<br />

Tumca oqtombris Semdeg aRiniSneba zrdis dinamika. ianvris<br />

Tvidan komunaluri xarji isev iklebs. aRniSnuli dinamika metnaklebad<br />

Seesabameba zafxulisa da zamTris sezonebs, zamTris<br />

TveebSi gaweuli komunaluri xarjebis odenobebi metia<br />

(ix.diagrama #5).<br />

komunalur gadasaxadebze gaweuli xarjebi<br />

16<br />

8<br />

diagrama #5<br />

14,0<br />

12,0<br />

10,0<br />

8,0<br />

6,0<br />

4,0<br />

2,0<br />

0,0<br />

7,5<br />

6,6<br />

8,8<br />

6,8<br />

9,9 12,2 13,1 12,1 11,7<br />

35


mniSvnelovania aseve transportirebaze gaweuli xarjebi.<br />

xarjebi SedarebiT dabalia zafxulis periodSi, seqtembridan<br />

ki sagrZnoblad imatebs. ianvridan isev iklebs Raribi ojaxebis<br />

mier transportirebaze dawesebuli xarjebis odenobebi<br />

(ix.diagrama #6).<br />

paneluri kvlevis farglebSi gamokiTxuli ojaxebidan yvela<br />

sargeblobs Tbilisis meriis socialuri SeRavaTebis<br />

programiT. SeRavaTebis paketiT gaTvaliswinebuli<br />

momsaxurebebidan gamokiTxuli ojaxebi ZiriTadad<br />

sargebloben transportirebaze gaTvaliswinebuli<br />

SeRavaTebiT.<br />

diagrama #6<br />

transportirebaze gaweuli xarjebi<br />

10,0<br />

9,0<br />

8,0<br />

7,0<br />

6,0<br />

5,0<br />

4,0<br />

3,0<br />

2,0<br />

1,0<br />

0,0<br />

3,1 2,9<br />

2,4<br />

3,8<br />

7,0<br />

8,0<br />

9,2<br />

7,8<br />

6,2<br />

36


kvlevis dros Sefasda ojaxebis damokidebuleba saxelmwifo<br />

socialur programebTan mimarTebaSi. kvlevis mimdinareobisas<br />

Sefasda ojaxebis socialur ekonomikur mdgomareobaze iseTi<br />

programebis zegavlena, rogoricaa: `fuladi socialuri<br />

daxmarebis programa~, `janmrTelobis dazRvevis programa~ da<br />

`Tbilisis meriis socialuri SeRavaTebis programa~.<br />

gamokiTxuli ojaxebi met-naklebad kmayofilebi arian<br />

socialuri programebis mimdinareobiT da zogadad<br />

programebs dadebiTad afaseben.<br />

fuladi socialuri daxmarebis programaSi monawileobiT da<br />

daxmarebis miRebiT gaumjobesda ojaxebis kvebis racioni da<br />

met-naklebad ukeT axerxeben SimSilis dakmayofilebas.<br />

amasTan, aRsaniSnavia, rom gamokiTxuli ojaxebi orjer meti<br />

Semosavlis qonis SemTxvevaSi fuls pirvel rigSi isev sakveb<br />

produqtebze daxarjavdnen.<br />

rac Seexeba janmrTelobis dazRvevis programas, gamokiTxuli<br />

ojaxebi miiCneven, rom programaSi monawileobiT da polisiT<br />

sargeblobiT Semcirda mkurnalobaze gaweuli xarjebi, Tumca<br />

medikamentebze maT mainc uwevT xarjis gaweva. rogorc zemoT<br />

aRiniSna, sakvebis Semdeg gamokiTxuli ojaxebis xarjebis<br />

struqturaSi swored medikamentebia warmodgenili.<br />

37


gamokiTxuli ojaxebi kmayofilebi arian aseve Tbilisis meriis<br />

socialuri SeRavaTebis programiT da acxadeben, rom<br />

socialuri SeRavaTebis paketiT sargeblobis Sedegad<br />

Semcirda transportirebaze gaweuli xarjebi da maT meti<br />

gadaadgilebis saSualeba aqvT, Tumca ojaxebi aseve aRniSnaven,<br />

rom kargi iqneboda meriis socialuri paketi iTvaliswinebdes<br />

mudmiv SeRavaTebs komunalur gadasaxadebze.<br />

paneluri kvlevis dros aseve Sefasda gamokiTxuli ojaxebis<br />

informciis wyaroebi da zogadad informirebulobis done<br />

socialur programebTan mimarTebaSi. Sedegad gamovlinda,<br />

rom ojaxebi informacias ZiriTadad megobrisa da naTesavisgan<br />

iReben, Tumca aris ojaxebi, romelTa informaciis ZiriTad<br />

wyaros televizia warmoadgens. ojaxebi saerTod ar usmenen<br />

radios da ar ecnobian presas.<br />

38


aodenobrivi kvlevis ZiriTadi mignebebi<br />

TbilisSi Catarda siRaribis zRvars qvemoT myofi 2200 ojaxis<br />

raodenobrivi kvleva (1100 fuladi socialuri daxmarebis<br />

programis beneficiari da 1100 arabeneficiari ojaxi).<br />

raodenobrivi kvlevis mizani iyo Rarib ojaxebze socialuri<br />

programebis gavlenis Sefaseba, socialuri da materialuri<br />

mdgomareobis analizi, ojaxebis ZiriTadi saWiroebebis<br />

gamovlena.<br />

• kvlevis Sedegad gamovlinda rom fuladi socialuri<br />

daxmarebis programa ver faravs (gamoricxvis Secdoma)<br />

TblisSi mcoxvrebi Raribi mosaxleobis 37% -s, rac<br />

gacilebiT maRali maCvenebelia regionebTan SedarebiT<br />

(samegrelo - 20% (2006-2007 weli) ; aWara -16% (2007-<br />

2008 weli)). interviueris mier fuladi socialuri<br />

daxmarebis programis arabeneficiari ojaxebis 37%<br />

Sefasda rogorc ukiduresad Rataki an Rataki.<br />

• beneficiari ojaxebis saSualo Semosavali Seadgens 83,3<br />

lars TveSi, xolo arabeneficiarebis SemTxvevaSi<br />

39


aRniSnuli maCvenebeli 101,2 laria. aqve unda<br />

gaviTvaliswinoT, rom beneficiari ojaxebis<br />

SemosavlebSi Sedis fuladi socualuri daxmareba.<br />

• rac Seexeba zogadad ojaxebis Semosavlis wyaroebs,<br />

beneficiari ojaxebis Semosavlis ZiriTadi wyaro pensiaa<br />

(mTliani Semosavlebis 52%), xolo arabeneficiari<br />

ojaxebisTvis sxvadasxva wayroebia warmodgenili, maTgan<br />

yvelaze didi procentuli maCvenebeli (36%) xelfasis<br />

saxiT miRebul Semosavalze modis (igulisxmeba, rogorc<br />

mudmivi, aseve erTjeradi samuSoebidan miRebuli<br />

Semosavlebi).<br />

• Semosavlebis SedarebiT maRali raodenobis miuxedevad,<br />

fuladi socialuri daxmarebis programis<br />

arabeneficiari ojaxebis mier valis aRebis komponentze<br />

22,4% modis. aRniSnuli maCvenebeli beneficiari<br />

ojaxebisTvis 18,7%-s Seadgens. rogorc beneficiari aseve<br />

arabeneficiari ojaxebi, valis aRebis ZiriTad mizezad<br />

maRaziaSi sasursaTo produqtebis SeZenas asaxeleben.<br />

40


• fuladi socialuri daxmarebis programis beneficiari<br />

ojaxebis xarji TveSi saSualod 137,7 laria.<br />

arabeneficiarebis SemTxvevaSi aRniSnuli maCvenebeli ki<br />

182,9 lars Seadgens. rogorc beneficiari, aseve<br />

arabeneficiari ojaxebi xarjebs ZiriTadad sakvebze<br />

weven. aRniSnuli komponenti beneficiari ojaxebis<br />

xarjebis struqturaSi 67%-iT aris warmodgenili, xolo<br />

arabeneficiar ojaxebSi 62%-s Seadgens.<br />

• sakvebi produqtebis moxmarebis done msgavsia fuladi<br />

socialuri daxmarebis programis beneficiari da<br />

arabeneficiari ojaxebisTvis. gamokiTxuli ojaxebi<br />

ZiriTadad mioxmaren iseT dabalRirebul sakveb<br />

produqtebs, rogoricaa: wiwibura, lobio, barda, brinji,<br />

makaroni, vermiSeli, Saqari da marili.<br />

aqve unda<br />

aRiniSnos, rom Rataki ojaxebi TiTqmis ar moixmaren<br />

xorcisa da Tevzis produtebs.<br />

• gamokiTxuli ojaxebis ZiriTadi nawili ver yidulobs<br />

samomxmareblo produqtebs (tansaxmeli, fexsacmeli,<br />

wignebi, saskolo nivTebi da a.S.). rogorc beneficari,<br />

41


aseve arabeneficiari ojaxebisTvis maRali maCvenebliT<br />

mxolod medikamentebia warmodgenili.<br />

• fuladi socialuri daxmarebis programis beneficiari<br />

ojaxebi aRniSnaven, rom daxmarebis miRebiT maT SeZles<br />

kvebis racionis gaumjobeseba. Tumca aqve unda<br />

aRiniSnos, rom rogorc fuladi socialuri daxmarebis<br />

programis beneficiari, aseve arabeneficiari ojaxebi<br />

gaormagebuli Semosavlis SemTxvevaSic ki Tanxas pirvel<br />

rigSi isev sakvebze daxarjavdnen. sakvebis Semdeg ki<br />

ojaxebi prioritetulad medikamentebis yidvas<br />

asaxeleben.<br />

• gamokiTxuli ojaxebis 80,5%-ma gaswia xarji<br />

medikamentebze. gaweuli xarjis odenoba Seadgens<br />

saSualod 34,9 lars (TveSi). ojaxebis umetesoba<br />

medikametebs TveSi saSualod 1-2jer yidulobs.<br />

• polisiT mosargeble ojaxebis mier medikamentebze<br />

gaweuli xarji Seadgens saSualod 42.8 lars, xolo is<br />

ojaxebi, romelTac ar gamouyenebiT polisi<br />

42


medikamentebze TveSi saSualod 27.2 lars xarjaven.<br />

aRniSnulidan gamomdinare, polisiT mosargeble ojaxebs<br />

metad miuwvdebaT xeli samedicino momsaxurebaze da<br />

Seabamisad, meti moculobis medikamentebs mioxmaren.<br />

• interviueris SefasebiT, fuladi socialuri daxmarebis<br />

mimRebi ojaxebis 78,2% Ratakia , xolo 21,8% - Raribi an<br />

saSualo SeZlebis mqone.<br />

• sayofacxovrobo pirobebi gansxvavebulia fuladi<br />

socialuri daxmarebis beneficiari da arabeneficiari<br />

ojaxebisaTvis. beneficiarTa 91%-is sayofacxovrebo<br />

pirobebi cud mdgomareobaSia. aRniSnuli maCvenebeli<br />

arabeneficiari ojaxebisTvis SedarebiT mcirea da 48%-s<br />

Seadgens.<br />

• gamokiTxuli ojaxebis 73,7%-s miRebuli aqvs samedicino<br />

dazRvevis vauCeri. aRniSnuli ojaxebidan 62,6%-is<br />

sareitingo qula 70 000 qulaze naklebia, 5,5%-is qula<br />

aRemateba 70 000-s, xolo 31,9%-ma ar icis saerTod misi<br />

ojaxis sareitingo qula.<br />

43


• vauCeris mqone ojaxebis absoluturma umravlesobam<br />

mimarTa kerZo sadazRveo kompanias da miiRo jandacvis<br />

polisi. jandacvis polisis mqone ojaxebis 42,6%-ma (683<br />

ojaxi) gamoiyena polisi kvlevis mimdinareobis<br />

periodisTvis.<br />

• im ojaxebidan, romlebmac gamoiyenes polisi da<br />

isargebles samedicino momsaxurebiT 15-ma gawia<br />

damatebiTi xarji samedicino momsaxurebaze. aRniSnuli<br />

xarji Seadgens saSualod 16 lars.<br />

• rac Seexeba ojaxebs, romlebsac qondaT polisi, magram<br />

ar/ver gamoiyenes, maTgan 31-ma ojaxma gaswia xarji<br />

samedicino momsaxurebaze, rac saSualod 29 lars<br />

Seadgens.<br />

• gamokiTxuli ojaxebisTvis sasurvel sadazvevo<br />

kompaniebs Soris ZiriTadad dasaxelda `aldagi bi-si-ai~,<br />

`ji-pi-ai holdingi~ da `saxalxo dazRveva~.<br />

44


• gamokiTxuli ojaxebis 68,5%-s aqvs Tbilisis meriis<br />

socialuri SeRavaTebis paketi. paketis mqone ojaxebis<br />

74%-ma met-naklebad informirebulia, Tu ra SeRavaTebiT<br />

SeuZlia isargeblos.<br />

• socialuri paketiT gaTvaliswinebuli SeRavaTebidan<br />

Raribi ojaxebi ZiriTadad transportirebaze da<br />

komunalur gadasaxadebze gaTvaliwinebul SeRavaTebs<br />

iyeneben.<br />

• socialuri paketiT gaTvaliswinebuli satransporto<br />

SeRavaTebi mniSvnelovnad amcirebs ojaxis mier<br />

transportirebaze gaweul xarjebs. socialuri paketis<br />

mqone ojaxebis mier transportirebaze gaweuli xarji<br />

saSualod TveSi 6,3 laria, xolo is ojaxebi, romlebic<br />

ar sargebloben meriis socialuri paketiT,<br />

transportirebaze TveSi<br />

orjer –mets, 13,5 lars<br />

xarjaven.<br />

• fuladi socilauri daxmarebis programis beneficiar<br />

ojaxebSi saSualad 35,4%, xolo arabenefciarebSi 54,4%<br />

45


Sromisunariania. rac Seexeba dasaqmebis dones<br />

beneficiarebis 2,5%, xolo arabeneficiarebis 14,0%<br />

dasaqmebulia.<br />

• gamokiTxuli ojaxebis 63%-is azriT, socialuri<br />

daxmarebis programa met-naklebad samarTlianad<br />

mimdinareobs. ojaxebis 84,2%-is azriT, fuladi<br />

socialuri daxmarebis miRebiT kvebis racionis<br />

gaumjobesebaa SesaZlebeli.<br />

• janmrTelobis dazRvevis programas gamokiTxuli<br />

ojaxebis 73,4^6% met-naklebad samarTlianad miiCnevs.<br />

ojaxebis 89%-is azriT, programaSi monawileobiT<br />

mcirdeba mkurnalobaze gasaweuli xarjebi.\<br />

• Tbilisis meriis socialuri SeRavaTebis programis<br />

mimdinareobas gamokiTxuli ojaxebis 75,8% met-naklebad<br />

samarTlianad afasebs. ojaxebis 88,2%-is azriT,<br />

socialuri SeRavaTebis paketiT sargeblobiT mcirdeba<br />

sxvadasxva saxis xarjebi.<br />

46


• gamokiTxuli ojaxebis informaciis ZiriTadi wyaro<br />

televiziaa. ojaxebis 37,4% fuladi socialuri<br />

daxmarebis programis Sesaxeb informacias televiziis<br />

meSveobiT iRebs, aRniSnuli maCvenebeli janmrTelobis<br />

dazRvevis programisTvis 32,8%-s, xolo meriis<br />

socialuri SeRavaTebis programisTvis 30,6%-s Seadgens.<br />

Tbilisis maCvenebeli gansxvavebulia regionebis<br />

maCveneblebTan. samegrelosa da aWaris regionebSi<br />

socialuri programebis Sesaxeb Raribi ojaxebi<br />

informacias ZiriTadad adgilobrivi<br />

TviTmmarTvelobidan iReben.<br />

• gamokiTxuli ojaxebis 12,9% saerTod ar uyurebs<br />

televizors. ojaxebi TiTqmis ar usmenen radios (95,4) da<br />

ar ecnobian presas (89,5%).<br />

• gamokiTxuli ojaxebis 72,7%-s warmodgena ar aqvs ris<br />

mixedviT afasebs ojaxs socialuri agenti da ras eqceva<br />

yuradReba sareitingo qulis miniWebisas.<br />

47


• fuladi socialuri daxmarebis programis<br />

arabeneficiari ojaxebis 63,8% miiCnevs, rom daxmareba<br />

ekuTvnis da socialuri agentis mier ojaxis<br />

araobieqturma Sefasebam gamoiwvia misTvis maRali<br />

sareitingo qulis miniWeba.<br />

• gamokiTxuli ojaxebis 42,3% ar flobs informacias, Tu<br />

rogor xdeba fuladi socialuri daxmarebis programaSi<br />

monawileobis miReba. ojaxebis 65%-70% ar aris<br />

informirebuli Sefasebis meTodologiis,<br />

kriteriumebisa da qulis miniWebis procedurebis<br />

Sesaxeb. respodentebis 92%-95% ar flobs informacias<br />

daxmarebis SeCerebasTan dakavSirebul sakiTxebze.<br />

• janmrTelobis dazRvevis programasTan mimarTebaSi<br />

gamokiTxuli ojaxebi naklebad informirebulni arian.<br />

ojaxebis daaxloebiT 70% ar flobs informacias Tu<br />

rogor eniSneba mas vauCeri da Semdeg rogor unda<br />

moaxdinos misi ganaRdeba. rac Seexeba uSualod<br />

jandacvis poliss da gaTvaliswinebul momsaxurebebs,<br />

48


aRniSnulis Sesaxeb Raribi ojaxebis 40%-mde informacias<br />

ar flobs.<br />

• rac Seexeba meriis socialuri SeRavaTebis programas,<br />

gamokiTxuli ojaxebis 69,6%-ma ar icis Tu rogor xdeba<br />

sareitingo qulis mixedviT socialuri SeRavaTebis<br />

programaSi monawileoba. ojaxebis 58%-ma ar icis Tu ra<br />

SeRavaTebs iTvaliswinebs socialuri SeRavaTebis<br />

baraTi.<br />

49


aodenobrivi kvlevis Sedegebis aRwera<br />

fuladi socialuri daxmarebis programa da Raribi<br />

ojaxebis socialur-ekonomikuri mdgomareoba<br />

raodenobriv kvlevaSi monawileoba miiRo 2200-ma Raribma<br />

ojaxma. kvlevis dros ganisazRvra ojaxebSi wevrebis<br />

socialuri statusebi. Sedegad gamovlinda, rom gamokiTxul<br />

ojaxebSi sakmaod maRalia Sromisunariani pirebis raodenoba.<br />

Semdegi maCvenebeli modis pensionrebze da bavSvebze (ix.<br />

diagrama #7 da #8).<br />

diagrama #7<br />

gamokiTxuli ojaxebis socialuri statusebi<br />

50,0<br />

45,0<br />

46,5%<br />

bavSvi 0-16 0<br />

weli<br />

studenti<br />

40,0<br />

35,0<br />

30,0<br />

25,0<br />

27,0%<br />

pensioneri<br />

Sromisunariani<br />

SezRuduli unaris mqone (bavSvi)<br />

20,0<br />

15,0<br />

10,0<br />

5,0<br />

0,0<br />

15,8%<br />

3,1%<br />

SezRuduli unaris mqone<br />

(arasabavSvo asaki)<br />

SezRuduli unaris mqone (sapensio<br />

asaki)<br />

4,4%<br />

2,8%<br />

0,4%<br />

50


diagrama #8<br />

gamokiTxuli ojaxebis socialuri statusebi<br />

(beneficiari da arabeneficiari ojaxebis mixedviT)<br />

beneficiari<br />

arabeneficiari<br />

100%<br />

80%<br />

60%<br />

40%<br />

20%<br />

0%<br />

19,4%<br />

16,9% 4,1% 37,5%<br />

14,2% 1,7% bavSvi 0-16<br />

0<br />

weli<br />

studenti<br />

54,5% 0,4% 3,1% 1,6%<br />

35,4% 0,5% 6,1% 4,5%<br />

pensioneri<br />

Sromisunariani<br />

SezRuduli<br />

unaris mqone<br />

(bavSvi)<br />

SezRuduli<br />

unaris mqone<br />

(arasabavSvo<br />

asaki)<br />

SezRuduli<br />

unaris mqone<br />

(sapensio<br />

asaki)<br />

miuxedavad imisa, rom gamokiTxul ojaxebSi didia<br />

Sromisunariani pirebis maCvenebeli, maTi mxolod mcire<br />

nawilia dasaqmebuli (ix.diagrama<br />

#9).<br />

diagrama #9<br />

beneficiari<br />

arabeneficiari<br />

97,5%<br />

86,0%<br />

2,5%<br />

dasaqmebuli<br />

14,0%<br />

umuSevari<br />

51


gamokiTxuli beneficiari da arabeneficiari ojaxebis<br />

Semosavlebis wyaroebi da struqtura met-naklebad msgavsia,<br />

Tumca gansxvavebulia Semosavlebis odenobebi. beneficiari<br />

ojaxebis Semosavali Seadgens saSualod 83,8 lars TveSi,<br />

xolo arabeneficiarebis yovelTviuri Semosavali saSualod<br />

101,2 laria. (ix. diagrama # 10 da # 11).<br />

diagrama # 10<br />

Semosavlis wyaroebi beneficiar ojaxebSi<br />

1%<br />

2%<br />

1%<br />

12%<br />

1% 4%<br />

ojaxis wevris/wevrebis jamuri<br />

xelfasi<br />

52%<br />

ojaxis wevris/wevrebis jamuri<br />

pensia<br />

ojaxis fuladi socialuri<br />

Semweoba<br />

devnilis fuladi daxmareba<br />

megobris/naTesavis daxmareba<br />

27%<br />

sxva tipis socialuri<br />

daxmarebebi<br />

valis aReba<br />

sxva fuladi Semosavlebi<br />

beneficiari ojaxebis Semosavlis ZiriTadi wyaro [pensia da<br />

fuladi socialuri Semweobaa. am komponentebze Semosavlebis<br />

struqtraSi 52% da 27% modis. aRniSnuli ojaxebis Semosavlis<br />

12% valia, xolo xelfasis saxiT miRebuli Semosavali<br />

beneficiaebis Semosavlebis struqturaSi mxolod $4%-s<br />

Seadgens.<br />

52


diagrama # 11<br />

Semosavlis wyaroebi arabeneficiar ojaxebSi<br />

ojaxis wevris/wevrebis<br />

jamuri xelfasi<br />

ojaxis wevris/wevrebis<br />

jamuri pensia<br />

devnilis fuladi daxmareba<br />

19%<br />

4%<br />

36%<br />

megobris/naTesavis daxmareba<br />

sxva tipis socialuri<br />

daxmarebebi<br />

valis aReba<br />

2%<br />

7%<br />

5%<br />

sxva fuladi Semosavlebi<br />

27%<br />

beneficiari ojaxebisgan gansxvavebiT arabeneficiari ojaxebis<br />

Semosavlis ZiriTadi komponenti xelfasis saxiT miTebuli<br />

Semosavalia da masze 36% modis. aranakleb mniSvnevania pensiis<br />

komponenti romelic 27%-s s Seadgens. valis komponenti<br />

SedarebiT maRali maCvenebliTaa warmodgenili arabeneficari<br />

ojaxebis Semosavlebis struqturaSi da 19%-s s Seadgens.<br />

gamokiTxuli beneficiari ojaxebis 18,7%-ma aiRo vali.<br />

aRniSnuli maCvenebeli arabeneficiari ojaxebisTvis 22,4%-s<br />

Seadgens. . rogorc beneficiarma, aseve arabeneficarma<br />

ojaxebma valis aRebis ZiriTad mizezad maRaziaSi sasursaTo<br />

produqtebis yidva daasaxeles. aRniSnuli ojaxebis mxolod<br />

53


mcire nawilma SeZlo Semosavlebis dagroveba da valis<br />

dabruneba, xolo didi nawili saerTod ver asaxelebs, Tu ra<br />

periodSi SeZlebs valis dabrunebas.<br />

raodenobrivi kvlevis<br />

farglebSi Seswavlil iqna aseve<br />

ojaxebis xarjebis struqtura. Semosavlebis struqturis<br />

msgavsad, xarjebis struqturac met-naklebad msgavsia<br />

beneficiar da arabeneficiar ojaxebSi, Tumca gansxvavdeba<br />

xarjis odenobebi. . ojaxebis xarjebis struqturaSi yvelaze<br />

didi maCvenebliT ebliT sakvebis komponentia warmodgenili, xolo<br />

Semdgom modis medikamentebsa da komunalur gadasaxadebze<br />

gaweuli xarjebi (ix. diagrama d<br />

#12 da#13<br />

#13).<br />

diagrama #12<br />

beneficiari ojaxebis xarjebis struqtura<br />

sakvebi<br />

samedicino momsaxureba<br />

medikamentebi<br />

tansacmeli<br />

transporti<br />

3%<br />

1%<br />

16%<br />

10%<br />

1% 1%<br />

komunaluri gadasaxadebi<br />

valis dabruneba<br />

sxva<br />

1%<br />

67%<br />

54


diagrama #13<br />

arabeneficiari ojaxebis xarjebis struqtura<br />

11% 1% 1% sakvebi<br />

1%<br />

62%<br />

samedicino momsaxureba<br />

5%<br />

medikamentebi<br />

1%<br />

17%<br />

tansacmeli<br />

transporti<br />

sasaubro baraTi<br />

komunaluri gadasaxadebi<br />

1%<br />

valis dabruneba<br />

sxva<br />

gamokiTxuli beneficiari ojaxebis xarji Seadgens saSualod<br />

137,2 lars TveSi, xolo arabeneficiarebis yovelTviuri xarji<br />

saSualod 182,9 laria. rogorc beneficiar aseve arabeneficar<br />

ojaxebSi saSualo xarjebi gansxvavebulia ojaxebis suladobis<br />

mixedviT (ix. diagrama #14 da# 15).<br />

diagrama # 14<br />

Raribi ojaxebis saSualo xarji ( (*Tve, lari)<br />

300,0<br />

beneficiari<br />

arabeneficiari<br />

238,7<br />

263,7<br />

258,9<br />

250,0<br />

200,0<br />

150,0<br />

127,4<br />

151,9<br />

171,8<br />

100,0<br />

50,0<br />

0,0<br />

1-3 3 suli 4-6 6 suli 7 da meti suli<br />

55


diagrama # 15<br />

saSualo xarji erT sulze gaangariSebiT (*Tve, lari)<br />

100,0<br />

92,3<br />

87,7<br />

beneficiari<br />

arabeneficiari<br />

80,0<br />

60,0<br />

40,0<br />

20,0<br />

52,7<br />

37,7 33,1<br />

34,1<br />

0,0<br />

1-3 3 suli 4-6 6 suli 7 da meti suli<br />

cxrili # 8<br />

ojaxebis xarji komponentebis mixedviT *(Tve, lari)<br />

sul (2200)<br />

beneficiari<br />

(1100)<br />

arabeneficiari<br />

(1100)<br />

dasaxeleba<br />

ojaxebis<br />

raodenoba<br />

saSualo<br />

xarji<br />

ojaxebis<br />

raodenoba<br />

saSualo<br />

xarji<br />

sakvebi 2200 108,9 1100 95,8<br />

komunaluri gadasaxadebi 1877 21,1 889 17,7<br />

medikamentebi 1773 34,9 919 27,5<br />

transporti 1760 8,6 852 5,9<br />

sigareti 240 10,2 95 8,5<br />

sasaubro baraTi 157 9,4 30 7,8<br />

samedicino momsaxureba 96 28,1 33 24,9<br />

tansacmeli 74 50,6 32 35,2<br />

saswavlo nivTebi 44 23,7 21 12,2<br />

valis dabruneba 40 25,7 13 25,4<br />

ganaTleba 25 35,8 11 23,6<br />

sxva 73 44,0 32 34,1<br />

ojaxebis<br />

raodenoba<br />

saSualo<br />

xarji<br />

1100 122,0<br />

988 24,1<br />

854 42,8<br />

908 11,2<br />

145 11,3<br />

127 9,8<br />

63 29,8<br />

42 62,3<br />

23 34,3<br />

27 25,8<br />

14 45,4<br />

41 51,6<br />

56


gamokiTxuli ojaxebis umravleboba fuls ZiriTadad sakveb<br />

produqtebze xarjavs. produqtebis Semdeg ZiriTadad<br />

ojaxebi xarjs komunalur gadasaxadebze, medikamentebsa da<br />

transportirebaze weven (ix. cxrili # 8).<br />

aRsaniSnavia, rom<br />

orjer meti Semosavlis qonis SemTxvevaSi Raribi ojaxebi isev<br />

igive komponentebze gawevdnen xarjs.<br />

ojaxebi ZiriTadad moixmaren iseT sakveb produqtebs,<br />

rogoricaa puri, lobio, barda, brinji, wiwibura, Saqari,<br />

marili, makaroni da vermiSeli. sakmaod maRalia higienuri<br />

saSualebebis moxmarebis maCvenebeli (ix. diagrama #16<br />

16).<br />

diagrama #16<br />

Raribi ojaxebis mier moxmarebuli produqtebi<br />

sigareti<br />

higienuri saSualebebi<br />

yava/Cai<br />

Saqari/marili<br />

xili<br />

bostneuli<br />

konservebi<br />

margarini/zeTi<br />

kvercxi<br />

rZis produqtebi<br />

Tevzi<br />

xorci<br />

makaroni, vermiSeli<br />

lobio/barda/brinji/wi…<br />

fqvili/RerRili<br />

puri<br />

1599<br />

2298<br />

605<br />

2995<br />

1046<br />

1119<br />

148<br />

2033<br />

143<br />

1927<br />

2086<br />

577<br />

2063<br />

1597<br />

711<br />

1474<br />

342<br />

1856<br />

398<br />

1800<br />

428<br />

1748<br />

1553<br />

2790<br />

24<br />

262<br />

1936<br />

761<br />

2176<br />

4159<br />

5941<br />

ar mimiRia<br />

viyide/miviRe<br />

daxmarebis saxiT<br />

3609<br />

57


aodenobrivi kvlevis monawile ojaxebSi Zalzed<br />

mcirea<br />

samomxmareblo produqtebis moxmarebis maCvenebeli (ix.<br />

diagrama #17).<br />

diagrama#17<br />

gamokiTxuli ojaxebis mier miRebuli samomxmareblo produqtebi(%)<br />

beneficiarebi<br />

100%<br />

90%<br />

80%<br />

70%<br />

60%<br />

50%<br />

40%<br />

30%<br />

20%<br />

10%<br />

0%<br />

1,1 1,3 1,6 0,3 1,3 0,4 0,6<br />

48,9 48,7 48,4 49,7 48,7 49,6 49,4<br />

saskolo<br />

saskolo<br />

tansacmeli<br />

tansacmeli<br />

fexsacmeli<br />

fexsacmeli<br />

sasaubro<br />

wignebi<br />

nivTebi<br />

(bavSvis)<br />

(bavSvis)<br />

baraTi<br />

42,2<br />

7,8<br />

medikamentebi<br />

arabeneficiarebi<br />

ar SemiZenia ar mimiRia<br />

SeviZine an/da miviRe daxmarebis saxiT<br />

100%<br />

90%<br />

80%<br />

70%<br />

60%<br />

50%<br />

40%<br />

30%<br />

20%<br />

10%<br />

0%<br />

2,1 1,9 2,6 1,0 2,0 0,6 4,9<br />

47,9 48,1 47,4 49,0 48,0 49,4<br />

39,9<br />

45,1<br />

7,8<br />

saskolo<br />

saskolo<br />

tansacmeli<br />

tansacmeli<br />

fexsacmeli<br />

fexsacmeli<br />

sasaubro<br />

medikamentebi<br />

wignebi<br />

nivTebi<br />

(bavSvis)<br />

(bavSvis)<br />

baraTi<br />

58


gamokiTxuli 2200 ojaxidan mxolod 14 ojaxi ikmayofilebs<br />

pirvelad saWiroebebs. aqedan 1 beneficiari da 13<br />

arabeneficiari ojaxia. ojaxebis ZiriTad saWiroebebad isev<br />

sakvebi, medikamentebi da samedicino momsaxureba saxeldeba.<br />

maCveneblis sididiT am komponentebs mcirediT Camouvardeba<br />

sayofacxovrebo pirobebis maCvenebeli.<br />

raodenobriv kvlevaSi monawile ojaxebi sakuTar materialur<br />

mdgomareobas ukuduresad cudad miiCneven. rogorc<br />

beneficiari, aseve arabeneficiari ojaxebis absoluturi<br />

umravlesoba ganacxadebs, rom Semosavali saerTod ar yofniT<br />

an saukeTeso SemTxvevaSi SeuZliaT mxolod sakvebi<br />

produqtebis SeZena.<br />

raodenobrivi kvlevis dros interviuerebis mier Sefasda<br />

gamokiTxuli ojaxebis socialuri mdgomareoba. interviueris<br />

SefasebiT, gamokiTxuli beneficiari ojaxebis 37% ukiduresad<br />

Ratakia. aRniSnuli maCvenebeli arabeneficiarebis SemTxvevaSi<br />

8%-s Seadgens (ix. diagrama #18).<br />

raodenobrivi kvlevis dros interviueris mier aseve Sefasda<br />

ojaxebis sayofacxovrebo pirobebi. interviueris SefasebiT,<br />

beneficiari ojaxebis 37%-is sayofacxovrebo pirobebi Zalian<br />

cud mdgomareobaSia. aRniSnuli maCvenebeli arabeneficiari<br />

ojaxebis SemTxvevaSi Seadgens 15 %-s (ix.diagrama #19).<br />

59


diagrama #18<br />

interviueris Sefaseba - socialuri mdgomareoba<br />

beneficiari<br />

2%<br />

20%<br />

37%<br />

ukiduresad Rataki/SimSilobs<br />

Rataki/Zlivs ikmayofilebs<br />

SimSils<br />

Raribi/met-naklebad<br />

ikmayofilebs SimSils<br />

saSualo SeZlebis/ikmayofilebs<br />

SimSils<br />

41%<br />

arabeneficiari<br />

ukiduresad Rataki/SimSilobs<br />

11%<br />

1%<br />

8%<br />

Rataki/Zlivs ikmayofilebs<br />

SimSils<br />

29%<br />

Raribi/met-naklebad<br />

ikmayofilebs SimSils<br />

saSualo SeZlebis/ikmayofilebs<br />

SimSils<br />

saSualoze maRali<br />

SeZlebis/iRebs saWiro odenobis<br />

sakvebs<br />

51%<br />

60


diagrama #19<br />

interviueris Sefaseba - sayofacxovrebo pirobebi<br />

beneficiari<br />

Zalian cud mdgomareobaSia<br />

8% 1%<br />

47%<br />

cud mdgomareobaSia<br />

saSualo mdgomareobaSia<br />

normalur mdgomareobaSia<br />

44%<br />

arabeneficiari<br />

45%<br />

6% 1% 15%<br />

Zalian cud mdgomareobaSia<br />

cud mdgomareobaSia<br />

saSualo mdgomareobaSia<br />

normalur mdgomareobaSia<br />

karg mdgomareobaSia<br />

33%<br />

61


ogorc c ukve aRiniSna, raodenobrivi kvlevis dros ojaxebi<br />

afasebdnen sakuTar materialur mdgomareobas da aseve<br />

interviueris mier fasdeboda ojaxebis socialuri statusi.<br />

Sedegad gamovlinda, rom im ojaxebis umetesoba, romlebmac<br />

ganacxades, rom Semosavali ar hyofniT, an ukeTes SemTxvevaSi<br />

mxolod sakvebis SeZena SeuZliaT, interviueris mier Sefasda<br />

rogorc ukiduresad Rataki an Rataki.<br />

programis mizanmimarTulebis SefasebisTvis,<br />

interviueris<br />

mier socialuri mdgomareobis Sefasebis gaTvaliswinebiT,<br />

SeiZleba davaskvnaT, rom socialuri programa ver faravs<br />

Rataki ojaxebis 37,3%-s. aRniSnuli procentuli maCvenebeli<br />

aris gamokiTxul arabeneficiarTagan abeneficiarTagan ojaxebis is raodenoba,<br />

vinc interviueris mier Sefasda rogorc ukiduresad<br />

Rataki/Rataki (ix.diagrama #20).<br />

diagrama #20<br />

ojaxebis mdgomareobis TviTSefaseba/interviueris Sefaseba<br />

62,7%<br />

37,3%<br />

78,2%<br />

21,8%<br />

beneficiari, Sefaseba<br />

ukiduresad Rataki/Rataki<br />

beneficiari, Sefaseba<br />

Raribi/saSualo SeZlebis<br />

arabeneficiari, Sefaseba<br />

ukiduresad Rataki/Rataki<br />

arabeneficiari, Sefaseba<br />

Raribi/saSualo SeZlebis<br />

62


ac Seexeba beneficiar ojaxebs, maTgan 99,2%-s daeniSna<br />

daxmareba. aqedan 78,4% interviueris mier Sefasda rogorc<br />

ukiduresad Rataki/Rataki, xolo 21,*6% 6%_rogorc<br />

Raribi/saSualo SeZlebis (ix sqema @#@# @#1).<br />

sqema @#1<br />

beneficiari ojaxebis mier daxmarebis miReba da interviueris<br />

mier maTi Sefaseba<br />

63


janmrTelobis dazRvevis programa<br />

raodenobrivi kvlevis farglebSi gamokiTxuli 2200 Raribi<br />

ojaxebis 73,7%-s s (1622 ojaxi) kvlevis mimdinareobis dros<br />

miRebuli hqonda samedicino dazRvevis vauCeri. ojaxebis 18,1%-<br />

ma ganacxada, rom mas ar ekuTvnis samedicino dazRvevis<br />

vauCeri, xolo 6,8%-s s kvlevis mimdinareobisas ar hqonda<br />

aRebuli vauCeri, magram gegmavda aRebas (ix. diagrama #21<br />

#<br />

21).<br />

diagrama #21<br />

samedicino dazRvevis vauCeris miReba<br />

80,0<br />

70,0<br />

60,0<br />

50,0<br />

40,0<br />

30,0<br />

20,0<br />

10,0<br />

0,0<br />

73,7%<br />

diax<br />

18,1%<br />

ara, vauCeri<br />

ar mekuTvnis<br />

6,8%<br />

ara, vauCeri<br />

jer ar<br />

mimiRia<br />

1,3%<br />

vauCeris<br />

Sesaxeb ar<br />

msmenia<br />

0,0%<br />

ara, ar<br />

vapireb<br />

vauCeris<br />

aRebas<br />

vauCeris mimRebi 1622 ojaxidan 1600-ma mimarTa kerZo<br />

sadazRvevo kompanias da miiRo jandacvis polisi. aRniSnuli<br />

ojaxebidan 1057 ojaxi fuladi socialuri daxmarebis<br />

programis beneficiaria. aRsaniSnavia aseve, rom im 22<br />

ojaxidan, romlebmac ar mimarTes kerZo sadazRveo kompanias, 8<br />

64


fulad socialur daxmarebas iRebs, anu maTi sareitingo qula<br />

57 000-ze naklebia.<br />

im 22 ojaxidan vinc, ar mimarTa kerZo kompanias, , 6 ar asaxelebs<br />

mizezs; 6 ojaxs ar hqonda informacia sadazRvevo kompaniebis<br />

Sesaxeb; xolo 4 ojaxs kvlevis mimdinareobisas jer ar hqonda<br />

vauCeri ganaRdebuli da gegmavda sadazRveo kompaniisTvis<br />

mimarTvas (ix. diagrama #22<br />

22).<br />

diagrama # 22<br />

kerZo sadazRveo kompaniaze armimarTvis mizezebi<br />

6 6<br />

6<br />

5<br />

4<br />

3<br />

2<br />

1<br />

4<br />

3<br />

2<br />

1<br />

0<br />

ar hqonda<br />

informacia<br />

sadazRveo<br />

kompaniebis<br />

Sesaxeb<br />

ar<br />

asaxelebs<br />

mizezs<br />

dazRvevis<br />

vauCeri aqvs<br />

da gegmavs<br />

ganaRdebas<br />

ver<br />

gadavwyvita<br />

romeli<br />

kompania<br />

aerCia<br />

fizikurad<br />

ver SeZlo<br />

misvla<br />

elodeba<br />

agents<br />

binaze<br />

jandacvis polisis mqone 1600 ojaxidan 29 ojaxSi erT wevrs<br />

mainc ar aqvs polisi. aRniSnuli 29 ojaxidan 20 ojaxs saerTod<br />

arc ucdia mizezebis dadgena; 4-ma ojaxma mimarTa sadazRveo<br />

kompanias, magram ver miiRo Sesabamisi informacia; 2<br />

65


ojaxisTvis aRniSnuli SemTxveva demografiuli cvlilebiT<br />

iyo ganpirobebuli; xolo 3 ojaxi mizezs ar asaxelebs.<br />

raodenobrivi kvlevis dros jandacvis polisTan mimarTebaSi<br />

moxda rogorc polisis mqone ojaxebis gamokiTxva, aseve im<br />

ojaxebisac, romlebsac jer ar auRiaT polisi. SerCevaSi aseve<br />

iyven iseTi ojaxebic, romlebic saerTod ar arian<br />

janmrTelobis dazRvevis programis beneficiarebi, magram<br />

gamoikiTxen programis beneficiarebis msgavsad. miuxedavad<br />

imisa, jandacvis polisi ekuTvnodaT Tu ara, gamokiTxulma<br />

2200-ma ojaxma daasaxela maTTvis sasurveli sadazRvevo<br />

kompania (ix.diagrama #23).<br />

diagrama #23<br />

#<br />

gamokiTxuli Raribi ojaxebisTvis sasurveli sadazRveo<br />

kompaniebi (%)<br />

tao<br />

partniori<br />

vesti<br />

ap-X-ra<br />

ai si jgufi<br />

imedi L<br />

jer ar gadamiwyevtia<br />

arqimedes global jorjia<br />

irao<br />

saxalxo dazRveva<br />

ar vici<br />

ji pi ai holdingi<br />

aldagi bi si ai<br />

0,0<br />

0,0<br />

0,0<br />

0,0<br />

0,4<br />

1,0<br />

1,4<br />

2,5<br />

5,1<br />

12,1<br />

20,1<br />

26,2<br />

31,2<br />

0,0 5,0 10,0 15,0 20,0<br />

25,0 30,0 35,0<br />

66


2200 ojaxis mier dasaxelebul sadazRvevo o kompaniebs Soris<br />

31,2% “aldagi bi si ai”-ze modis, xolo 26,2% da 12,1% Sesabamisad<br />

nawildeba “ji pi ai holdingsa” da “saxalxo dazRevaze”.<br />

sadazRvevo o kompaniebze gadanawilebuli procentuli<br />

maCveneblebis struqtura msgavsia programis beneficiari da<br />

arabeneficiari ojaxebis mixedviT (ix. diagrama #24)<br />

diagrama #24<br />

janmrTelobis dazRvevis programis beneficiari da<br />

arabeneficiari ojaxebisTvis sasurveli sadazRveo kompaniebi (%)<br />

jer ar gadamiwyevtia<br />

imedi L<br />

ai si jgufi<br />

arqimedes global jorjia<br />

irao<br />

5,0<br />

0,2<br />

3,2<br />

0,3<br />

0,4<br />

0,4<br />

0,7<br />

3,2<br />

5,2<br />

5,3<br />

programis arabeneficiari<br />

programis beneficiari<br />

57,8<br />

ar vici<br />

saxalxo dazRveva<br />

ji pi ai holdingi<br />

aldagi bi si ai<br />

7,5<br />

5,2<br />

14,8<br />

12,5<br />

17,5<br />

31,7<br />

36,7<br />

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0<br />

50,0 60,0<br />

raodenobrivi kvlevis dros respodentebi aseve asaxelebdnen<br />

im mizezebs, Tu ratom airCies an airCevdnen konkretul<br />

sadazRvevo o kompanias. gamokiTxuli 2200 ojaxidan 49,8% ver<br />

67


asaxelebs konkretuli kompaniis arCevis mizezs, , xolo 18,7%s<br />

azriT, gadawyvetilebis miRebis mniSvnelovani faqtori<br />

xelsayreli pirobebia. gamokiTxuli 2200 ojaxidan 10,5%-is<br />

gadawyvetilebaze naTesavis, megobris an mezoblis rCeva<br />

axdens gavlenas (ix. diagrama #25<br />

25).<br />

diagrama #25<br />

sadazRvevo o kompaniis arCevis mizezebi<br />

50,0<br />

45,0<br />

40,0<br />

35,0<br />

30,0<br />

25,0<br />

20,0<br />

15,0<br />

10,0<br />

5,0<br />

0,0<br />

49,8%<br />

18,7%<br />

ar vici<br />

xelsayreli pirobebis gamo<br />

naTesavma/megobarma/mezobelma mirCia<br />

cnobadi kompania<br />

sxva<br />

ojaxis/poliklinikis eqimis/eqTnis rCeviT<br />

kompaniis warmomadgeneli iyo mosuli<br />

adgilmdebareobis gamo<br />

10,5% 8,2% 5,6% 3,5% 3,0% 0,9%<br />

zemoT aRniSnuli maCveneblebis struqtura msgavsia<br />

janmrTelobis dazRvevis programis beneficiari da<br />

arabeneficiari ojaxebis mixedviT. programis beneficiarTa<br />

44,1%, xolo arabeneficiarTa 65,11% ver asaxelebs konkretuli<br />

sadazRvevo kompaniis arCevis mizezs (ix.diagrama #26).<br />

68


diagrama #26<br />

sadazRvevo kompaniis arCevis mizezebi - janmrTelobis dazRvevis<br />

programis beneficiari da arabeneficiari ojaxebi (%)<br />

kompaniis warmomadgeneli iyo mosuli<br />

sxva<br />

ojaxis/poliklinikis eqimis/eqTnis rCeviT<br />

0,17<br />

4,1<br />

0,17<br />

7,7<br />

0,17<br />

4,7<br />

programis arabeneficiari<br />

programis beneficiari<br />

65,11<br />

ar vici<br />

cnobadi kompania<br />

naTesavma/megobarma/mezobelma mirCia<br />

adgilmdebareobis gamo<br />

xelsayreli pirobebis gamo<br />

9,52<br />

7,5<br />

5,68<br />

12,3<br />

0,17<br />

1,1<br />

19,03<br />

18,6<br />

44,1<br />

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0<br />

50,0 60,0 70,0<br />

janmrTelobis dazRvevis vis polisis mqone 1600 ojaxidan 683<br />

ojaxma kvlevis mimdinareobis periodisTvis gamoiyena polisi,<br />

xolo 917-s ar gamouyenebia. kvlevis farglebSi ojaxebi<br />

asaxelebdnen im samedicino momsaxurebas, risTvisac gamoiyenes<br />

polisi. aRniSnuli komponenti aseve gamokvleul iqna im<br />

ojaxebSic, romlebsac jer ar gamoiyenebiaT polisi an<br />

saerTod ar arian janmrTelobis dazRvevis programis<br />

beneficiarebi. sul gamokiTxuli 2200 ojaxidan 67,1%-ma<br />

eqoskopiuri, rentgenologiuri,<br />

hospitalizaciasTan<br />

69


dakavSirebuli laboratoriuli da instumentuli gamokvleva<br />

daasaxela (ix.diagrama #27).<br />

diagrama #27<br />

janmrTelobis dazRvevis polisiT gaTvaliswinebuli<br />

momsaxurebis gamoyeneba (2200 ojaxi)<br />

67,1%<br />

gadaudebeli ambulatoriuli da stacionaruli momsaxureba<br />

eqimis daniSnulebiT eqoskopiuri da rentgenologiuri<br />

gamokvlevebi, gegmiur hospitalizaciasTan dakavSirebuli<br />

laboratoriuli da instrumentuli gamokvlevebi<br />

49,1%<br />

SSmp statusis misaniWeblad socialuri esqpertizisaTvis<br />

ambulatoriuli gamokvlevebi (garda maRal teq. gamokvlevebisa, komp.<br />

tomografiisa da birTvul magnitur-rezonansuli rezonansuli gamokvlevebisa<br />

gadaudebeli stacionaruli momsaxureba; garTulebul orsulobasTan<br />

dakavSirebuli hospitalizacia<br />

gegmiuri qirurgiuli operaciebi<br />

qimioTerapiisa da sxivuri Terapia<br />

mSobiarobisa xarjebi – 400 laris farglebSi<br />

10,8%<br />

ar vici<br />

1,9% 0,5%<br />

1,0% 0,7%<br />

5,8%<br />

rac Seexeba konkretulad im ojaxebs, visac<br />

kvlevis<br />

mimdinareobisTvis gamoyenebuli hqonda polisi (683), maT mier<br />

dasaxelebuli samedicino momsaxurebebis struqtura msgavsia<br />

kvlevaSi monawile ojaxebis mTliani raodenobis mier<br />

70


dasaxlebuli momsaxurebebisa. am SemTxvevaSic ZiriTadad<br />

saxeldeba eqoskopiuri, rentgenologiuri,<br />

hospitalizaciasTan dakavSirebuli laboratoriuli da<br />

instrumentuli gamokvleva da Semdgom gadaudebeli<br />

ambulatoriuli da stacionaluri momsaxureba (ix. diagrama<br />

#28<br />

28).<br />

diagrama #28<br />

#<br />

ojaxebis mier samedicino momsaxurebis gamoyeneba (683 (<br />

ojaxi)<br />

821<br />

eqimis daniSnulebiT eqoskopiuri da rentgenologiuri<br />

gamokvlevebi, gegmiur hospitalizaciasTan dakavSirebuli<br />

laboratoriuli da instrumentuli gamokvlevebi<br />

gadaudebeli ambulatoriuli da stacionaruli momsaxureba<br />

gegmiuri qirurgiuli operaciebi<br />

qimioTerapiisa da sxivuri Terapia<br />

gadaudebeli stacionaruli momsaxureba; garTulebul orsulobasTan<br />

dakavSirebuli hospitalizacia<br />

375<br />

mSobiarobisa xarjebi – 400 laris farglebSi<br />

SSmp statusis misaniWeblad socialuri esqpertizisaTvis<br />

ambulatoriuli gamokvlevebi (garda maRal teq. gamokvlevebisa, komp.<br />

tomografiisa da birTvul magnitur-rezonansuli rezonansuli gamokvlevebisa<br />

ar vici<br />

149<br />

14 11 11 8<br />

1<br />

raodenobriv kvlevaSi monawile ojaxebis umetesoba<br />

medikamentebs TveSi saSualod 1-2jer SeiZens (ix. diagrama#29).<br />

71


diagrama # 29<br />

medikamentebis yidvis sixSire<br />

60,0<br />

50,0<br />

51,4%<br />

40,0<br />

30,0<br />

28,0%<br />

20,0<br />

10,0<br />

12,1%<br />

5,7%<br />

1,5% 1,3%<br />

0,0<br />

TveSi 1-2<br />

1<br />

jer<br />

kviraSi 1-21<br />

jer<br />

sam TveSi<br />

erTxel<br />

saerTod ar<br />

vyidulob<br />

weliwadSi<br />

1-2-jer<br />

yoveldRe<br />

gamokiTxuli 2200 ojaxidan medikamentebze xarji gawia 1773-ma<br />

ojaxma (ix. sqema #2). aRniSnuli ojaxebidan TiToeulis mier<br />

saSualod gaweuli xarji Seadgens 34, 9 lars TveSi.<br />

sqema #2<br />

respodentebi ,romlebmac<br />

daxarjes Tanxa medikamentebze<br />

1773<br />

aqvs polisi<br />

1324<br />

ar aqvs polisi<br />

449<br />

gamoiyena polisi<br />

585<br />

ar gamouyenebia polisi<br />

739<br />

saSualo xarji<br />

42.8 lari<br />

saSualo xarji<br />

27.2 lari<br />

72


ac Seexeba samedicino momsaxurebas, im<br />

ojaxebidan,<br />

romlebmac gamoiyenes janmrTelobis dazRvevis polisi (sul<br />

683 ojaxi) 15-ma ojaxma gaswia xarji samedicino<br />

momsaxurebaze. aRniSnuli xarji Seadgens saSualod 16 lars.<br />

rac Seexeba im ojaxebs, visac aqvs polisi, magram jer ar<br />

gamouyenebiaT (917 ojaxi), maTgan 31-ma ojaxma gaswia xarji<br />

samedicino momaxurebaze. aRniSnuli xarji Seadgens<br />

saSualod 29 lars (ix. sqema #3).<br />

sqema #3<br />

sul polisi aqvs<br />

1600<br />

polisi<br />

gamoiyena 683<br />

polisi ar gamouyenebia 917<br />

samedicino<br />

momsaxurebaze<br />

xarji ar gauwevia<br />

668<br />

samedicino<br />

momsaxurebaze<br />

xarji gaswia<br />

15<br />

samedicino<br />

momsaxurebaze<br />

xarji ar<br />

gauwevia<br />

886<br />

samedicino<br />

momsaxurebaze<br />

xarji gaswia<br />

31<br />

saSualo<br />

xarji<br />

16 lari<br />

saSualo<br />

xarji<br />

29 lari<br />

73


Tbilisis meriis socialuri SeRavaTebis programa<br />

raodenobrivi kvlevis farglebSi gamokiTxuli 2200 Raribi<br />

ojaxidan 1508 ojaxs kvlevis mimdinareobis dros miRebuli<br />

hqonda Tbilisis meriis socialuri SeRavaTebis paketi (ix.<br />

diagrama # 30).<br />

diagrama # 30<br />

meriis socialuri SeRavaTebis paketis miReba<br />

diax<br />

ara<br />

ar mekuTvnis socialuri paketi<br />

282<br />

410<br />

1508<br />

aRniSnuli 1508 ojaxidan 26%-ma ar icis, Tu ra socialur<br />

SeRavaTebs iTvaliswinebs aRniSnuli paketi. meriis<br />

socialuri paketis mqone ojaxebs Soris 26 ojaxSi erT wevrs<br />

mainc ar aqvs individualuri SeRavaTebis paketi. aRniSnuli 26<br />

ojaxidan 7 ojaxi ecada meriaSi mizezebis dadgenas magram ver<br />

miiRo Sesabamisi informacia; 13 ojaxs saerTod ar ucdia<br />

mizezebis dadgena; xolo 6 ojaxi meriis socialuri<br />

SeRavaTebis paketis arqonis mizezs ver asaxlebs.<br />

74


\raodenobrivi kvlevis farglebSi meriis socialuri<br />

SeRavaTebis paketTan mimarTebaSi gamokvleul iqna rogorc<br />

paketis mqone ojaxebi, aseve is ojaxebic, romelTac jer ar<br />

miuRiaT socialuri SeRavaTebis paketi an saerTod ar<br />

ekuTvniT. gamokiTxuli 2200 ojaxidan rogorc programis<br />

beneficiari, aseve arabeneficiari ojaxebis umetesobam icis,<br />

rom aRniSnuli paketi iTvaliswinebs transportirebasTan<br />

dakavSirebul SeRavaTebs. sxva SeRavaTebis informirebulobis<br />

done SedarebiT dabalia (ix. cxrili #9).<br />

cxrili #9<br />

meriis socialuri SeRavaTebis paketiT gaTvaliswinebuli<br />

momsaxurebebiT sargebloba da informirebuloba<br />

# dasaxeleba<br />

jami<br />

informirebulia<br />

ar aris informirebuli<br />

programis beneficiari<br />

(sargeblos SeRavaTiT)<br />

programis arabeneficiari<br />

(ar sargeblobs SeRavaTiT)<br />

1<br />

2<br />

3<br />

75%-iani fasdakleba metroTi<br />

mgzavrobisas<br />

75%-iani fasdakleba municipaluri<br />

avtobusiT mgzavrobisas<br />

50%-iani fasdakleba wylis<br />

gadasaxadsa da narCenebis gatanis<br />

safasurze<br />

1725 1134 591 1169 556<br />

1934 1216 718 1342 592<br />

1213 701 512 868 345<br />

75


# dasaxeleba<br />

jami<br />

informirebulia<br />

ar aris informirebuli<br />

programis beneficiari<br />

(sargeblos SeRavaTiT)<br />

programis arabeneficiari<br />

(ar sargeblobs SeRavaTiT)<br />

4<br />

5<br />

6<br />

7<br />

8<br />

9<br />

10<br />

11<br />

ufaso aRzrda-ganaTleba municipalur<br />

skolamdeli aRzrdis dawesebulebebSi ufaso swavleba q.Tbilisis samusiko<br />

da saxelovnebo skolebSi<br />

ufaso swavleba q.Tbilisis moswavle-<br />

axalgazrdobis saxlebSi<br />

ufaso swavleba q.Tbilisis sportul<br />

skolebSi<br />

saxemlwifo muzeumebSi, municipalur<br />

sagamofeno darbazebsa da<br />

biblioTekebSi ufaso Sesvla<br />

erovnuli gamocdebis Cabarebis Semeg<br />

akreditirebuli umaRlesi<br />

saswavleblebis fasian seqtorze<br />

Caricxvis SemTxvevaSi swavlebis<br />

semestruli Rirebulebis Tanagadaxda<br />

50%-is odenobiT<br />

siRaribis programis monawile 100<br />

wels miRweuli xandazmulTaTvis 600<br />

lari.<br />

ojaxisTvis komunaluri gadasaxadebis<br />

Tanagadaxda erTjeradad, weliwadSi<br />

60 laris odenobiT Tanxis daricxviT<br />

66 25 41 38 28<br />

39 16 23 17 22<br />

31 9 22 11 20<br />

17 7 10 6 11<br />

20 5 15 9 11<br />

24 5 19 9 15<br />

7 4 3 3 4<br />

1008 579 429 730 278<br />

76


# dasaxeleba<br />

jami<br />

informirebulia<br />

ar aris informirebuli<br />

programis beneficiari<br />

(sargeblos SeRavaTiT)<br />

programis arabeneficiari<br />

(ar sargeblobs SeRavaTiT)<br />

12<br />

13<br />

14<br />

15<br />

invalidi bavSvebisaTvis <strong>saqarTvelos</strong><br />

mTis da zRvis kurortebze ufaso<br />

dasveneba<br />

mravalSviliani ojaxis (sami da meti<br />

Svili) 18 wlamde asakis TiToeuli<br />

bavSvisaTvis materialuri daxmareba 20<br />

laris odenobiT<br />

sakomunikacio gadasaxadis<br />

nawilobrivi anazRaureba erTjeradad<br />

22 laris odenobiT Tanxis daricxviT<br />

me-3, me-4, me-5 5 da meti Svilis<br />

dabadebisTvis erTjeradi materialuri<br />

daxmarebis gacema (me-3 3 Svilze 600<br />

lari, me-4-ze 800 lari da Semdegze<br />

zeviT)<br />

8 3 5 3 5<br />

21 10 11 11 10<br />

458 309 149 322 136<br />

2 1 1 1 1<br />

16 ar vici 115 1 114 78 37<br />

aRsaniSnavia, rom transportirebaze gaTvaliswinebuli<br />

SeRavaTebi mniSvnelovnad amcirebs Raribi ojaxebis mier<br />

transportirebaze gaweul xarjebs. raodenobriv kvlevaSi<br />

monawile 2200 ojaxidan 1760 ojaxi swevs xarjs<br />

trasnportirebaze. is ojaxebi, vinc sargebloben meriis<br />

socialuri SeRavaTebis paketiT, transportirebaze TveSi<br />

77


saSualod 6,3 lars xarjaven. rac Seexeba ojaxebs, romelTac<br />

ar aqvT SeRavaTebis paketi, maT mier transportirebaze<br />

gaweuli yovelTviuri xarji 13,5 lars Seadgens. Raribi<br />

ojaxebi gadaadgilebisTvis ZiriTadad metrosa da avtobuss<br />

iyeneben (ix. cxrili # 10).<br />

cxrili # 10<br />

transportirebaze gaweuli xarjebi ( (lari, Tve)<br />

Tv<br />

#<br />

dasaxeleba<br />

1 metroTi mgzavroba<br />

2 municipaluri<br />

avtobusiT<br />

sargebloba<br />

saSualo<br />

programis<br />

N programis<br />

beneficiariB<br />

arabeneficiari<br />

3,93 3,08 5,68<br />

4,43 3,27 6,95<br />

meriis socialuri SeRavaTebis paketi mniSvnelovan rols<br />

asrulebs aseve komunaluri gadasaxadebis kuTxiTac. SeRavaTebis<br />

paketis mqone ojaxebis mier gaweuli xarjebi bevrad Camouvardeba im<br />

ojaxebis xarjebs, visac ar aqvT Tbilisis meriis socialuri<br />

SeRavaTebis paketi (ix. cxrili #11).<br />

cxrili #11<br />

komunalur gadasaxadebze gaweuli xarjebi (lari, Tve)<br />

# dasaxeleba<br />

saSualo<br />

programis<br />

beneficiariB<br />

N programis<br />

arabeneficiari<br />

1 wylis gadasaxadi 2,81 1,97 4,59<br />

2 narCenebis gatana 1,75 1,28 2,65<br />

3<br />

satelefono<br />

gadasaxadi<br />

4,74 4,34 5,49<br />

78


saxelmwifo socialuri programebis Sefasebebi<br />

raodenobrivi kvlevis farglebSi Raribma ojaxebma Seafases<br />

saxelmwifo socialuri programebi. kvlevis dros Sefasda<br />

ojaxebis damokidebuleba fuladi socialuri daxmarebis<br />

programis, janmrTelobis dazRvevis programisa da Tbilisis<br />

meriis socialuri SeRavaTebis programis mimarT.<br />

gamokiTxuli 2200 ojaxis 37%-is azriT, socialuri daxmarebis<br />

programa arasamarTlianad mimdinareobs; Tumca danarCeni 63%-<br />

is azriT programa met-naklebad samarTliania da fulad<br />

socialur daxmarebas yvelaze Rataki ojaxebi iReben.<br />

gansxvavebulia programis beneficiari da arabeneficiari<br />

ojaxebis damokidebuleba. logikuria, rom beneficiarTa<br />

umetesoba programas met-naklebad samarTlianad miiCnevs,<br />

arabeneficiarTa umetesoba ki_ piriqiT (ix. diagrama #31).<br />

diagrama #31<br />

fuladi socialuri daxmarebis programis Sefaseba beneficiari<br />

da arabeneficiari ojaxebis mier<br />

80,0<br />

70,0<br />

60,0<br />

50,0<br />

40,0<br />

30,0<br />

20,0<br />

10,0<br />

0,0<br />

beneficiari<br />

34,5%<br />

4,9%<br />

samarTliania<br />

arabeneficiari<br />

70,4%<br />

61,8%<br />

24,7%<br />

3,6%<br />

met-naklebad<br />

arasamarTliania<br />

samarTliania<br />

79


gamokiTxuli 2200 ojaxi miiCnevs, rom fuladi socialuri<br />

daxmarebis miRebiT ZiriTadad kvebis racionis gaumjobesebaa<br />

SesaZlebeli. 15,8%-s s azriT, fuladi socialuri daxmareba<br />

arafers cvlis ojaxis materialuri mdgomareobis<br />

TvalsazrisiT *(ix. diagrama # 32).<br />

diagrama #32<br />

fuladi socialuri daxmarebis gavlena ojaxebis mdgomareobaze<br />

15,8% kvebis racionis gaumjobeseba<br />

74,9%<br />

7,3%<br />

sayofacxovrebo pirobebis gaumjobeseba<br />

2,0%<br />

sxva<br />

aranairi cvlileba<br />

fuladi socialuri daxmarebis zegavlenas ojaxis materialur<br />

mdgomareobaze met-naklebad erTnairad afaseben programis<br />

beneficiari da arabeneficiari ojaxebi (ix. diagrama # 33).<br />

fuladi socialuri daxmarebis gavlena ojaxebis mdgomareobaze<br />

programis beneficiari da arabeneficiari ojaxebis mixedviT<br />

80,0<br />

70,0<br />

60,0<br />

50,0<br />

40,0<br />

30,0<br />

20,0<br />

10,0<br />

0,0<br />

77,7%<br />

72,0%<br />

kvebis racionis<br />

gaumjobeseba<br />

1,9%<br />

sayofacxovrebo<br />

pirobebis<br />

gaumjobeseba<br />

beneficiari<br />

2,2% 6,4%<br />

8,3%<br />

80<br />

sxva<br />

arabeneciari<br />

diagrama #33<br />

14,0% 17,5%<br />

aranairi<br />

cvlileba


janmrTelobis dazRvevis programas gamokiTxuli 2200<br />

ojaxidan 26,^6% arasamarTlianad miiCnevs; Tumca 73,4%-is azriT,<br />

programa met-naklebad samarTliania da yvelaze gaWirvebuli<br />

ojaxebi sargebloben ufaso samedicino momsaxurebiT.<br />

gansxvavebulia janmrTelobis dazRvevis programis Sefaseba<br />

programis beneficiarebis da arabeneficiarebis mier, Tumca<br />

sagulisxmoa is faqti, rom programis arabeneficiarTa 32,4%<br />

programis mimdinareobas met-naklebad samarTlianad afasebs<br />

(ix. diagrama # 34).<br />

diagrama # 34<br />

janmrTelobis dazRvevis programis Sefaseba beneficiari da<br />

arabeneficiari ojaxebis mier<br />

70,0<br />

beneficiarebi<br />

59,8%<br />

67,7%<br />

60,0<br />

arabeneficiarebi<br />

50,0<br />

40,0<br />

30,0<br />

29,0%<br />

27,7%<br />

20,0<br />

10,0<br />

4,7%<br />

11,3%<br />

0,0<br />

samarTliania<br />

met-naklebad<br />

samarTliania<br />

arasamarTliania<br />

\\ \gamokiTxuli \<br />

2200 ojaxidan umetesoba miiCnevs,<br />

janmrTelobis dazRvevis programiT sargeblobiT mcirdeba<br />

mkurnalobaze gaweuli xarjebi; Tumca 11%-s s azriT, programaSi<br />

monawileobiT araferi icvleba *(ix. diagrama # 35).<br />

.<br />

81<br />

rom


diagrama #35<br />

janmrTelobis dazRvevis programis gavlena ojaxebis<br />

mdgomareobaze<br />

11,0%<br />

6,3% 2,3% 0,5%<br />

79,9%<br />

mkurnalobis xarjebis Semcireba<br />

aranairi cvlileba<br />

janmrTelobis mdgomareobis<br />

gaumjobeseba<br />

samedicino momsaxurebaze<br />

xelmisawvdomoba<br />

sxva<br />

janmrTelobis dazRvevis programiT sargeblobis gavlenas<br />

ojaxis materialur mdgomareobaze TiTqmis erTnairad afaseben<br />

janmrTelobis dazRvevis programis beneficiari da<br />

arabeneficiari ojaxebi (ix. diagrama # 36).<br />

diagrama # 36<br />

janmrTelobis dazRvevis programis gavlena ojaxebis mdgomareobaze<br />

programis beneficiari da arabeneficiari ojaxebis mixedviT<br />

90,0<br />

80,0<br />

80,3%<br />

78,8%<br />

70,0<br />

60,0<br />

beneficiarebi<br />

arabeneficiarebi<br />

50,0<br />

40,0<br />

30,0<br />

20,0<br />

10,0<br />

11,6%<br />

9,7% 5,8%<br />

7,5%<br />

1,9% 3,3%<br />

0,4% 0,7%<br />

0,0<br />

mkurnalobis<br />

xarjebis<br />

Semcireba<br />

aranairi<br />

cvlileba<br />

janmrTelobis<br />

mdgomareobis<br />

gaumjobeseba<br />

samedicino<br />

momsaxurebaze<br />

xelmisawvdomoba<br />

sxva<br />

82


ac Seexeba exeba Tbilisis meriis socialuri SeRavaTebis<br />

programas, gamokiTxuli 2200 ojaxidan 75,8% miiCnevs, rom<br />

programa met-naklebad samarTlianad mimdnarebs; 24,2%-is<br />

azriT ki, socialuri SeRavaTebis programa arasamarTliania.<br />

beneficiari da arabeneficiari ojaxebi sxvadasxvanairad<br />

afaseben aRniSnul programas, Tumca programis<br />

arabeneficiarTa 37,6% fiqrobs, rom meriis socialuri<br />

SeRavaTebis programa met-naklebad samarTlianad<br />

mimdinareobs (ix. . diagrama #37).<br />

diagrama #37<br />

socialuri SeRavaTebis programis Sefaseba beneficiari da<br />

arabeneficiari ojaxebis mier<br />

70,0<br />

beneficiari<br />

59,9%<br />

62,4%<br />

60,0<br />

50,0<br />

40,0<br />

arabeneficiari<br />

33,4%<br />

30,8%<br />

30,0<br />

20,0<br />

10,0<br />

6,8%<br />

6,6%<br />

0,0<br />

samarTliania<br />

met-naklebad<br />

samarTliania<br />

arasamarTliania<br />

gamokiTxuli 2200 ojaxidan umetesoba miiCnevs, rom meriis<br />

socialuri SeRavaTebis paketiT sargeblobiT mcirdeba<br />

gaweuli xarjebi; Tumca 11,8%-s s azriT, programaSi<br />

monawileobiT da socialuri SeRavaTebis paketis gamoyenebiT<br />

araferi icvleba *(ix. diagrama # 38).<br />

83


diagrama # 38<br />

socialuri SeRavaTebis programis gavlena ojaxebis mdgomareobaze<br />

xarjebis Semcireba<br />

aranairi cvlileba<br />

meti gadaadgilebis saSualeba<br />

ganaTlebis miRebis saSualeba<br />

sxva<br />

81,1%<br />

11,8%<br />

6,3%<br />

0,5%<br />

0,1%<br />

meriis socialuri SeRavaTebis programis gavlenas ojaxis<br />

materialur mdgomareobaze TiTqmis erTnairad afaseben<br />

programis beneficiari da arabeneficiari ojaxebi (ix. diagrama #<br />

3*9).<br />

diagrama # 39<br />

socialuri SeRavaTebis programis gavlena ojaxebis mdgomareobaze<br />

programis beneficiari da arabeneficiari ojaxebis mixedviT<br />

90,0<br />

80,0<br />

82,3%<br />

78,6%<br />

70,0<br />

60,0<br />

50,0<br />

40,0<br />

beneficiari<br />

arabeneficiari<br />

30,0<br />

20,0<br />

10,0<br />

0,0<br />

xarjebis<br />

Semcireba<br />

14,9%<br />

10,4%<br />

6,9%<br />

5,1%<br />

0,4% 0,7% 0,0%<br />

0,4% 0,0%<br />

0,3%<br />

aranairi<br />

cvlileba<br />

meti<br />

gadaadgilebis<br />

saSualeba<br />

ganaTlebis<br />

miRebis<br />

saSualeba<br />

sxva<br />

baga baRiT<br />

sargeblobis<br />

gamo muSaobis<br />

dawyeba<br />

84


aodenobrivi kvlevis dros aseve Sefasda socialur<br />

programebTan mimarTebaSi Raribi ojaxebis kmayofilebis done.<br />

Raribma ojaxebma Seafases fuladi socialuri daxmarebis<br />

programa, janmrTelobis dazRvevis programa da Tbilisis<br />

meriis socialuri SeRavaTebis programa (ix. diagrama #40.<br />

diagrama #40<br />

socialuri programebis mimarT Raribi ojaxebis kmayofilebis done<br />

(%)<br />

ar vsargeblob<br />

ar vici<br />

Zalian<br />

ukmayofilo<br />

ukmayofilo<br />

kmayofili<br />

Zalian kmayofili<br />

meriis socialuri SeRavaTebis paketi<br />

janmrTelobis dazRvevis programa<br />

socialuri daxmarebis programa<br />

11,9<br />

9,6<br />

18,2<br />

7,4<br />

10,6<br />

6,0<br />

9,1<br />

5,8<br />

6,5<br />

28,3<br />

24,2<br />

31,6<br />

41,7<br />

46,0<br />

32,4<br />

4,7<br />

3,7<br />

2,2<br />

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0<br />

85


informirebulobis done da informaciis wyaroebi<br />

Catarebuli raodenobrivi kvlevis farglebSi gamovlinda, Tu<br />

ra ZiriTadi sainformacio wyaroebi gaaCniaT Rarib ojaxebs.<br />

socialuri daxmarebis programis beneficiarebisa da<br />

arabeneficiarebis sainformacio wyaroebi absoluturad<br />

identuria (ix. diagrama #41).<br />

gamokiTxuli Raribi ojaxebis 87,6% informacias televiziis<br />

meSveobiT iRebs. procentuli maCvenebliT aseve xSiria<br />

naTesavis, megobrisa da mezoblis mier mowodebuli<br />

informacia.<br />

diagrama # 41<br />

Raribi ojaxebis informaciis<br />

is wyaroebi<br />

90,0<br />

80,0<br />

70,0<br />

60,0<br />

50,0<br />

40,0<br />

30,0<br />

20,0<br />

10,0<br />

0,0<br />

87,6%<br />

televizia<br />

radio<br />

presa<br />

33,1%<br />

sxva<br />

2,5% 6,0% 5,3% 0,3% 0,9%<br />

naTesavi/megobari/mezobeli<br />

adgilobrivi mmarTveloba<br />

ubnis poliklinika<br />

86


gamokiTxuli 2200 ojaxidan 284 ojaxi saerTod ar uyurebs<br />

televizors, aqedan 204 beneficiari da 80 arabeneficiari<br />

ojaxi. rac Seexeba satelevizio arxebs, pirvel arCevnad Raribi<br />

ojaxebi “rusTavi 2-s” asaxeleben. procentuli maCvenebliT mas<br />

mosdevs “imedi,” xolo Semdgom _”sazogadoebrivi<br />

mauwyebeli” (pirveli arxi) (ix. diagrama #42<br />

42).<br />

diagrama #42<br />

#<br />

televiziebi<br />

arCevani I<br />

arCevani II<br />

arCevani III<br />

80,0<br />

70,0<br />

60,0<br />

70,2%<br />

67,4%<br />

59,6%<br />

50,0<br />

40,0<br />

30,0<br />

20,0<br />

10,0<br />

0,0<br />

10,1%<br />

12,9%<br />

7,7%<br />

4,8%<br />

0,0%<br />

0,0%<br />

15,2%<br />

9,1%<br />

6,5%<br />

0,5%<br />

12,1% 10,8%<br />

3,7%<br />

3,6%<br />

3,1%<br />

1,1%<br />

1,0% 0,5%<br />

rusTavi 2<br />

ar vuyureb/ar<br />

maqvs<br />

televizori<br />

imedi<br />

sazogadoebrivi<br />

mauwyebeli<br />

(pirveli arxi)<br />

iveria<br />

kavkasia<br />

sxva<br />

Raribi ojaxebis umetesoba TiTqmis saerTod ar usmens radios<br />

da ar ecnoba presas. gamokiTxuli 2200 ojaxidan mxolod 101<br />

ojaxi usmens radios. ZiriTadad dasaxelda radio imedi,<br />

“<strong>saqarTvelos</strong> radio,” “<strong>saqarTvelos</strong> xma” da “ar daidardo.”<br />

87


ac Seexeba presas, gamokiTxuli 2200-dan mxolod 230 ojaxi<br />

ecnoba mas. ZiriTadad dasaxelda “qronoka,” “kviris palitra,”<br />

“axali Taoba” da “asaval-dasavali.”<br />

socialuri programebis Sesaxeb informacias gamokiTxuli<br />

ojaxebi ZiriTadad televiziisa da adgilobrivi<br />

TviTmmarTvelobis meSveobiT iReben, aseve xSiria informaciis<br />

miReba megobris, naTesavis an mezoblisagan (ix. diagrama #43).<br />

diagrama #43<br />

socialuri programebis Sesaxeb informaciis miRebis wyaroebi<br />

(%)<br />

socialuri daxmarebis programa<br />

janmrTelobis dazRvevis programa<br />

meriis socialuri SeRavaTebis paketi<br />

40,0<br />

35,0<br />

37,4<br />

32,8<br />

30,6<br />

28,8<br />

28,8<br />

34,0<br />

29,9<br />

29,0<br />

30,0<br />

25,8<br />

25,0<br />

20,0<br />

16,2<br />

15,0<br />

10,0<br />

10,0<br />

5,0<br />

2,4<br />

0,0<br />

televizia<br />

adgilobrivi mmarTveloba<br />

naTesavi/megobari/mezobeli<br />

sxva<br />

88


aodenobrivi kvlevis dros gamokiTxulma ojaxebma (2200)<br />

TiToeul programasTan dakavSirebiT daasaxels, Tu ra<br />

sakiTxebze arian informirebuli da raze ara.<br />

diagrama #43<br />

fuladi socialuri daxmareba (%)<br />

ar var informirebuli<br />

met-naklebad informirebuli var<br />

sruliad<br />

informirebuli var<br />

100%<br />

90%<br />

80%<br />

70%<br />

60%<br />

50%<br />

40%<br />

30%<br />

20%<br />

10%<br />

0%<br />

42,3<br />

73,8<br />

71,0 66,1<br />

80,9<br />

54,2<br />

25,7<br />

27,0<br />

29,0<br />

18,6<br />

3,5 0,5 0,5 2,0 4,8<br />

92,5 94,8 95,3<br />

7,4 5,1 4,5<br />

programaSi<br />

monawileobis<br />

miReba<br />

ojaxis<br />

Sefasebis<br />

meTodologia<br />

ojaxis<br />

Sefasebis<br />

kriteriumebi<br />

daxmarebis<br />

daniSvna qulis<br />

mixedviT<br />

socialuri<br />

daxmarebis<br />

miReba<br />

socialuri<br />

damxarebis<br />

miRebis<br />

SeCereba<br />

SeCerebuli<br />

soc. daxamrebis<br />

miRebis aRdgena<br />

SeCerebis<br />

periodze<br />

Tanxis<br />

anazRaureba<br />

fuladi socialuri daxmarebis programasTan mimarTebaSi<br />

kvlevis Sedegad gamovlinda, rom gamoki|Txuli ojaxebis<br />

umetesoba informirebulia Tu rogor xdeba programaSi<br />

monawileobis miReba. aseve zogierTi maTgani flobs<br />

informacias uSualod daxmarebis miRebasTan, qulis daniSvnasa<br />

da Sefasebis meTodologiasTan dakavSirebiT. Raribi ojaxebi<br />

yvelaze mcire informacias floben fuladi socialuri<br />

daxmarebis SeCerebis da Semdeg SeCerebul periodze Tanxis<br />

miRebis Sesaxeb (ix. diagrama #43<br />

43).<br />

89


janmrTelobis dazRvevis programasTan mimarTebaSi kvlevis<br />

Sedegad gamovlinda rom, , gamokiTxuli 2200 ojaxi ZiriTadad<br />

yvelaze metad informacias flobs polisis<br />

gamcem<br />

sadazRvevo o kompaniebsa da polisiT gaTvaliswinebul<br />

momsaxurebebze (ix. diagrama a #44).<br />

diagrama a #44<br />

janmrTelobis dazRvevis programa (%)<br />

sruliad<br />

informirebuli var<br />

met-naklebad informirebuli var<br />

ar var informirebuli<br />

100%<br />

80%<br />

60%<br />

71,1 66,8<br />

54,5<br />

59,2<br />

40%<br />

20%<br />

0%<br />

39,2<br />

27,7 30,5<br />

1,2 2,7 6,3<br />

qulis mixedviT<br />

samedicino vauCeris<br />

polisis gamcemi<br />

samedicino vauCeris<br />

ganaRdeba<br />

sadazRveo kompaniebi<br />

miReba<br />

33,9<br />

6,9<br />

polisiT<br />

gaTvaliswinebuli<br />

samedicino<br />

momsaxureba<br />

meriis socialuri SeRavaTebis programaze ojaxebis<br />

informirebulobis done gacilebiT maRalia, vidre<br />

socialuri daxmarebis programasa da janmrTelobis dazRvevis<br />

programaze. gamokiTxuli ojaxebis umetesoba met-naklebad<br />

informirebulia socialur paketze da paketiT<br />

gaTvaliswinebul SeRavaTebze (ix. diagrama #45).<br />

90


diagrama #45<br />

#<br />

socialuri SeRavaTebis paketi (%)<br />

sruliad<br />

informirebuli var<br />

met-naklebad informirebuli var<br />

ar var informirebuli<br />

100%<br />

90%<br />

80%<br />

70%<br />

60%<br />

50%<br />

40%<br />

30%<br />

20%<br />

10%<br />

0%<br />

69,6<br />

59,8 58,0<br />

28,6<br />

33,9 33,7<br />

1,8 6,3 8,3<br />

soc. SeRavaTebis paketi<br />

soc. SeRavaTebis paketi<br />

soc. paketiT<br />

qulis mixedviT<br />

ojaxis yvela wevrze<br />

gaTvaliwinebuli SeRavaTebi<br />

gamokiTxuli ojaxebis umetesobam ar icis Tu ras eqceva<br />

yuradReba socialuri agentis mier ojaxis Sefasebisas da<br />

sareitingo qulis dadgenis dros. Raribi ojaxebi ZiriTadad<br />

qulis ganmsazRvrel faqtorad televizorsa da macivars<br />

asaxeleben (ix. diagrama #46<br />

46).<br />

diagrama #46<br />

ojaxis azriT, sareitingo qulis ganmsazRvreli faqtori<br />

80,0<br />

70,0<br />

60,0<br />

50,0<br />

40,0<br />

30,0<br />

20,0<br />

10,0<br />

0,0<br />

72,7%<br />

22,6%<br />

ar vici<br />

macivari<br />

sxva<br />

19,2%<br />

7,2%<br />

televizori<br />

fardebi<br />

17,0%<br />

91


Raribi ojaxebis umetesoba, romlebmac miiRes maRali<br />

sareitingo qula da ver gaxdnen fuladi socialuri<br />

daxmarebis programis beneficiarebi, miiCneven, rom socialuri<br />

agentis Sefaseba iyo araobieqturi. fuladi socialuri<br />

daxmarebis programis arabeneficiarebis 31,4% 4%-is azriT,<br />

Sefasebis sistema arasworia da swored es aris mizezi, rom maT<br />

ar eniSnebaT daxmareba; Tumca 4,4%-is azriT, ganacxadi bevrad<br />

Ratakma ojaxebma Seitanes da Sesabamisad am ojaxebs daeniSnaT<br />

fuladi socialuri daxmareba (ix. diagrama #47).<br />

diagrama #47).<br />

fuladi socialuri daxmarebis programis arabeneficiarebis<br />

azriT, , daxmarebis ardaniSnvnis mizezebi<br />

70,0 63,8%<br />

agentis Sefaseba iyo<br />

araobieqturi<br />

60,0<br />

50,0<br />

40,0<br />

31,4%<br />

Sefasebis principi aris<br />

araswori<br />

ganacxadi Seitana bevrad<br />

ufro gaWirvebulma ojaxebma<br />

30,0<br />

20,0<br />

ar mqonda Sesabamisi<br />

dokumentebi<br />

10,0<br />

4,4%<br />

0,5%<br />

0,0<br />

92


gamokiTxuli 2200 ojaxidan Sromis, janmrTelobisa da<br />

socialuri dacvis cxeli xazis (509 509) Sesaxeb informacias<br />

mxolod 129 ojaxi (5,9%) flobs. aRniSnuli ojaxebidan 71<br />

ojaxi (6,5%) socialuri fuladi daxmarebis mimRebia, xolo 58<br />

ojaxi (5,3%) - aramimRebi.<br />

cxeli xazis meSveobiT saministros mimarTa 129dan 34-ma ojaxma<br />

(26,4%), aqedan 16 ojaxi (22,5%) socialuri daxmarebis programis<br />

beneficiaria, xolo 18 ojaxi (31,0%) -arabeneficiari.<br />

93


proeqtis mimdinareobisas gamovlenili<br />

saintereso SemTxvevebi<br />

proeqtis farglebSi TbilisSi Catarebuli kvlevebis<br />

mimdinareobisas gamovlinda sxvadasxva ojaxTan dakavSirebuli<br />

saintereso SemTxvevebi. dafiqsirda SemTxvevebi, rodesac<br />

socialuri momsaxurebis saagentos bazaSi iyo uzustobebi.<br />

kerZod, bazaSi myof ojaxebze arasworad iyo miTiTebuli<br />

misamarTi. aRniSnulis mizezi rig SemTxvevebSi ojaxis mier<br />

sacxovrebeli adgilis Secvla iyo. aseve iyo SemTxvevebi,<br />

rodesac erTsuliani ojaxebi kvlevis mimdinareobis<br />

peridisaTvis gardacvlilni iyvnen.<br />

kvlevis dros gamovlindnen ojaxebi, romelTac SeCerebuli<br />

aqvT socialuri daxmarebis miReba da ar floben informacias<br />

SeCerebis mizezebis Sesaxeb. gamokiTxulTa Soris iyvnen iseTi<br />

Sinameurneobebic, romlebsac daniSnuli hqondaT daxmareba<br />

sareitingo qulis Sesabamisad, magram maT daxmareba<br />

hqondaT miRebuli kvlevis peridisTvis.<br />

ar<br />

aseve gamovlinda problemebi janmrTelobis dazRvevis<br />

programasTan mimarTebaSi. kvlevis bazaSi iyvnen ojaxebi,<br />

romelTac qondaT janmrTelobis dazRveva, magram samedicino<br />

dawesebulebebma maT uari uTxres dazRveviT<br />

gaTvaliswinebuli ufaso samedicino momsaxurebis gawevaze.<br />

94


gamovlenili saintereso SemTxvevebi ganxilul iqna Sromis,<br />

janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros, socialuri<br />

momsaxurebis saagentos, janmrTelobisa da socialuri<br />

programebis saagentosa da Tbilisis meriis<br />

warmomadgenlebTan. yvela problematuri ojaxis istoria,<br />

gamovlenili darRvevebi da uzustobebi gadaecaT zemoT<br />

aRniSnul organoebs Sesabamisi RonisZiebebis gasatareblad.<br />

angariSSi mocemulia TbilisSi kvlevis dros gamovlenili<br />

zogierTi saintereso SemTxveva. konfidencialurobis dacvis<br />

mizniT angariSSi ar aris miTiTebuli ojaxebis monacemebi.<br />

ojaxs warmoadgens martoxela unarSezRuduli qalbatoni,<br />

romelic aris 44 wlis. ojaxis sareitingo qulaa 74780.<br />

qalbatoni periodulad mkurnalobs fsiqiatriul dispanserSi<br />

da medikamentebiTac fsiqiatriuli dispanseri exmareba. misi<br />

sacxovrebeli saxlis Weri dazianebuli da avariulia.<br />

qalbatoni iRebs pensias da martoxelobis socialur<br />

daxmarebas, rac ar yofnis yofnis kvebazec ki, Sesabamisad<br />

komunalur gadasaxadebs ver ixdis. interviueris SefasebiT,<br />

ojaxi aris ukiduresad Rataki.<br />

orsuliani ojaxis sareitingo qulaa 55120, Sesabamisad iRebs<br />

fulad socialur daxmarebas da aseve aqvs janmrTelobis<br />

dazRvevis polisi. kvlevis dros RmoCnda, rom ojaxis erTi<br />

95


wevri aris avadmyofi da esaWiroeba mkurnaloba. ojaxis<br />

gancxadebiT, saavadmyofom uari ganacxada janmrTelobis<br />

dazRvevis polisiT momsaxurebaze. ojaxs ar aqvs Semosavali<br />

mkurnalobis xarjebis dasafarad. interviueris SefasebiT,<br />

ojaxi aris Rataki.<br />

orwevriani ojaxis sareitingo qula aris 64240. ojaxSi<br />

cxovrobs erTi pensioneri da erTi Sromisunariani piri.<br />

kvlevis dros dadginda, rom ojaxis Semosavali aris mxolod<br />

pensia (65 lari), rac ojaxs kvebaze ar hyofnis da amitom<br />

ojaxi ufaso sasadiloSi ikvebeba. interviueris SefasebiT,<br />

ojaxi aris ukiduresad Rataki.<br />

ojaxi warmodgenilia erT wevriT (70 wlis). igi ar aris<br />

fuladi socialuri daxmarebis mimRebi da misi Semosavali aris<br />

mxolod pensia. kvlevis Sedegad interviuerma aRmoaCina, rom<br />

qalbatoni aris smenadaqveiTebuli da sWirdeba janmrTelobis<br />

dazRvevis polisi. qalbatonma nelim aRniSna, rom is pensiiT<br />

ver yidulobs medikamentebs da verc normalurad ikvebeba.<br />

kvlevis dros qalbatonma ganacxada, rom sami dRea ar miuRia<br />

sakvebi usaxsrobis gamo. interviueris SefasebiT, ojaxi aris<br />

ukiduresad Rataki.<br />

96


oTxwevriani ojaxis sareitingo qula aris 39030, Sesabamisad<br />

ojaxi aris fuladi socialuri daxmarebis mimRebi. kvlevis<br />

dros gamovlinda, rom 2008 wlis seqtemberSi ojaxs SeuCerda<br />

fuladi socialuri daxmareba. ojaxSi cxovrobs 2<br />

Sromisunariani piri da 2 arasrulwlovani bavSvi. qalbatoni<br />

mariami aris martoxela deda. ojaxi cxovrobs saerTo<br />

sacxovreblis erT oTaxSi, meuRle patimrobaSia. ojaxs<br />

Semosavali ara aqvs. interviueris SefasebiT, ojaxi<br />

ukiduresad Ratakia.<br />

ojaxi aris 2 -suliani da ar aris fuladi socialuri<br />

daxmarebis mimRebi, aseve ar aqvs jandacvis polisi. ojaxSi<br />

cxovrobs erTi Sromisunariani qalbatoni da erTi<br />

arasrulwlovani bavSvi. ojaxs ar aqvs aranairi fuladi<br />

Semosavali da ZiriTadad mas daxmarebas uweven mezoblebi da<br />

naTesavebi. qalbaton cicinos esaWiroeba medikamentebi, magram<br />

ar aqvs SeZenis saSualeba. interviueris SefasebiT, ojaxi aris<br />

ukiduresad Rataki.<br />

ojaxis sareitingo qula aris 62960. ojaxSi cxovrobs erTi<br />

Sromisunariani (umuSevari), erTi pensioneri da erTi<br />

SezRuduli unaris mqone piri (18 wlis), romelsac aqvs<br />

cerebraluri dambla. ojaxis Semosavali aris mxolod pensia,<br />

rac kvebazec ar hyofnis. interviueris SefasebiT, ojaxi aris<br />

ukiduresad Rataki.<br />

97


9-wevriani ojaxis sareitingo qulaa 69630. ojaxSi cxovrobs<br />

ori pensioneri, oTxi Sromisunariani da sami arasrulwlovani<br />

wevri. ojaxis Semosavali aris mxolod pensia (160 lari,) rac<br />

ojaxs kvebazec ar yofnis. interviuers ojaxis erT-erTma<br />

wevrma ganucxada, rom sakvebs mxolod bavSvebisTvis<br />

yiduloben, xolo ojaxis sxva wevrebi xSirad SimSiloben.<br />

interviueris SefasebiT, ojaxi aris ukiduresad Rataki.<br />

erTwevriani pensioneri qalbatonis (79 wlis) ojaxis<br />

sareitingo qula 90030-ia. qalbatoni lamaras gancxadebiT,<br />

socialurma agentma arasworad Seafasa ojaxis socialuri da<br />

sayofacxovrebo pirobebi. qalbatonis Semosavali aris pensia,<br />

rac kvebazec ki ar hyofnis. interviueris SefasebiT, ojaxi<br />

aris Rataki.<br />

5 -wevriani ojaxis sareitingo qula aris 95170. ojaxi ar iRebs<br />

fulad socialur daxmarebas, aseve ar aqvs arc jandacvis<br />

polisi da arc meriis socialuri SeRavaTebis paketi. ojaxSi<br />

cxovrobs ori arasrulwlovani bavSvi, aseve sami<br />

Sromisunariani wevri, romelTagan erT-erTi muSaobs<br />

damlageblad da misi xelfasis odenoba Seadgens 30 lars<br />

TveSi. ojaxi moiTxovs socialuri agentis mier mis xelmeored<br />

Sefasebas. interviueris SefasebiT, ojaxi aris ukiduresad<br />

Rataki.<br />

98


orsulian ojaxSi cxovrobs ori pensioner qalbatoni (85 da 73<br />

wlis). ojaxis sareitingo qulaa 44500. kvlevis mimdinareobis<br />

dros aRmoCnda, rom ojaxs fuladi daxmareba SeuCerda<br />

sareitingo qulis cvlilebis gamo. ojaxis Semosavali aris<br />

mxolod pensia (160 lari), rac pensioren qalbatonebs kvebazec<br />

ar hyofniT. interviueris SefasebiT, ojaxi aris Rataki.<br />

ojaxis sareitingo qulaa 40160. socialuri momsaxurebis<br />

saagentos mier mowodebul bazaSi aRniSnuli ojaxi<br />

dafiqsirebulia rogorc erTwevriani, magram kvlevis dros<br />

aRmoCnda, rom ojaxSi cxovrobs ori wevri. aqedan gamomdinare,<br />

fuladi socialuri daxmarebis mimRebi aris mxolod erTi<br />

wevri. mocemul ojaxSi cxovrobs erTi pensioneri (66 wlis) da<br />

erTi Sromisunariani wevri (63 wlis). interviueris SefasebiT,<br />

ojaxi aris Rataki.<br />

orsuliani ojaxi Sedgeba erTi pensionerisa da erTi<br />

Sromisunariani pirisgan. ojaxis sareitingo qula aris 57500<br />

da ojaxi ar aris fuladi socialuri daxmarebis mimRebi.<br />

ojaxis erTi wevri aris avad, siaruli ar SeuZlia da<br />

esaWiroeba ZviradRirebuli medikamentebi, romelsac<br />

usaxsrobis gamo ver yidulobs. ojaxis Semosavali aris<br />

mxolod pensia, rac kvebazec ar aris sakmarisi. interviueris<br />

SefasebiT, ojaxi aris ukiduresad Rataki.<br />

99


ojaxi ar aris fuladi socialuri damxarebis mimRebi. ojaxi<br />

aris oTxwevriani, sadac cxovrobs erTi Sromisunariani, erTi<br />

pensioneri da ori arasrulwlovani bavSvi, romelTagan erTi<br />

bavSvi aris SezRuduli unaris mqone (7 wlis). bavSvi aris<br />

daavadebuli epilefsiiT, aqvs fexebis dambla da ver<br />

laparakobs. vinaidan ojaxs pensiis garda sxva aranairi<br />

Semosavali ara aqvs, bavSvs ver umkurnales. interviueris<br />

SefasebiT, ojaxi aris ukiduresad Rataki da saswrafod<br />

esaWiroeba rogorc fuladi daxmareba, aseve janmrTelobis<br />

dazRvevis polisi.<br />

martoxela 83 wlis qalbatoni ar aris fuladi socialuri<br />

daxmarebis mimRebi. qalbatoni logindaa Cavardnili, mas<br />

mezoblebi aqceven yuradRebas da awvdian sakvebs.<br />

interviueris SefasebiT, ojaxi aris Rataki da esaWiroeba<br />

fuladi socialuri daxmareba.<br />

socialuri momsaxurebis saagentos mier mowodebuli bazis<br />

Tanaxmad, oTxwevriani ojaxis sareitingo qula aris 47930.<br />

2008 wlis ivnisSi ojaxSi gardaicvala ori wevri, ris<br />

Sedegadac moxda fuladi socialuri daxmarebis Sewyveta da<br />

ivlisSi ojaxi Sefasdeba xelmeored. Sefasebis Semdeg ojaxis<br />

sareitingo qula gaizarda. ojaxma mimarTa saagentos, magram<br />

kvlevis periodisTvis pasuxi ar hqonda miRebuli.<br />

interviueris SefasebiT, ojaxi aris Rataki.<br />

100


martoxela pensioneri qalbatonis sareitingo qula ari 53540.<br />

qalbatonma erT-erT saavadmyofoSi gaikeTa gulis operacia,<br />

sadac janmrTelobis dazRvevis polisiT momsaxurebaze uari<br />

ganucxades. rogorc auxsnes, aRniSnuli momsaxurebis<br />

anazRaurebas polisi ar iTvaliswinebda. qalbatons sWirdeba<br />

didi raodenobiT medikamentebi, romlis SeZenas ver axerxebs<br />

usaxsrobis gamo.<br />

xuTwevriani ojaxis sareitingo qula aris 68090. ojaxis erTerT<br />

wevrs esaWiroeba saswrafo gulis operacia. interviu<br />

ganxorcielda 2008 wlis 29 noembers. am periodisTvis ojaxs<br />

ar hqonda miRebuli janmrTelobis dazRvevis vauCeri da<br />

Sesabamisad ver iaRo jandacvis polisi. ojaxi ukiduresad<br />

Ratakia da usaxsrobis gamo avadmyofi ver ikeTebs operacias.<br />

oTxwevriani ojaxi ar aris fuladi socialuri daxmarebis<br />

mimRebi. ojaxSi cxovrobs ori Sromisunariani wevri<br />

(umuSevari) da ori arasrulwlovani bavSvi. ojaxi aris<br />

konfliqtis zonidan (sofeli Sindisi) da cxovrobs naTesavis<br />

binaSi, xolo sakvebiT zogjer sxva naTesavebic exmarebian.<br />

ojaxs aranairi Semosavali da qoneba ar gaaCnia. ojaxs SindisSi<br />

hqonda saxli, romelic aRar arsebobs. ojaxis erT-erT wevrs<br />

esaWiroeba mkurnaloba, rac ver xerxdeba usaxsrobis gamo.<br />

101


interviueris SefasebiT, ojaxi aris ukiduresad Rataki<br />

(interviu Catarebis TariRia 25.11.2008).<br />

xuTwevriani ojaxis sareitingo qula aris 55590. ojaxi aris<br />

fuladi socialuri daxmarebis mimRebi, yvela wevrs aqvs<br />

janmrTelobis dazRvevis polisi da aseve meriis SeRavaTebis<br />

paketi. kvlevis mimdinareobis dros qalbatonma ofeliam<br />

acnoba interviuers, rom man Svili miiyvana adgilobriv<br />

poliklinikaSi, sadac uari uTxres janmrTelobis dazRvevis<br />

polisiT momsaxurebaze. mizezad daasaxeles is, rom<br />

sadazRvevo kompania ar unazRaurebs xarjebs gaweul<br />

momsaxurebaze. interviueris SefasebiT, ojaxi aris<br />

ukiduresad Rataki.<br />

samwevriani ojaxi erTian bazaSi daregistrirda 2006 wels.<br />

ojaxis sareitingo qula Seadgenda 59050-s. ojaxis<br />

Semadgenloba iyo bebia da ori SviliSvili (<strong>axalgazrda</strong><br />

biWebi). biWebs mSoblebi adre gardaecvalaT, 2008 wels ki<br />

bebiac daiRupa da aprilSi moxda ojaxis xelmeored<br />

gadamowmeba, ris Sedegadac sareitingo qula gaizarda. ojaxs<br />

xelmeored gadamowmebamdec ar miuRia fuladi socialuri<br />

daxmareba.<br />

ojaxis sacxovrebeli bina sxvisi sakuTrebaa. bebiis<br />

gardacvalebis Semdeg binis mflobeli binis daclas moiTxovs<br />

102


da ojaxs mudmivad problemebs uqmnis. ojaxis sayofacxovrebo<br />

pirobebi Zalian cud mdgomareobaSia, maT ar aqvT arc<br />

eleqtroenergia, arc bunebrivi airi da arc wyali. ojaxis<br />

Semosavali aris 170 lari, rac kvebazec ar hyofniT da<br />

daxmarebiTac aravin exmarebaT, vinaidan arc naTesavebi hyavT.<br />

interviueris SefasebiT, ojaxi aris ukiduresad Rataki.<br />

orwevriani ojaxi socialuri saagentos mier mowodebul<br />

bazaSi fuladi socialuri daxmarebis programis beneficiaria,<br />

Tumca kvlevis dros aRmoCnda, rom aRniSnuli ojaxi am<br />

misamarTze ar cxovrobs. mezoblebis mier mowodebuli<br />

informaciiT, am misamarTze mocemuli ojaxi arasdros<br />

cxovrobda.<br />

erTsuliani ojaxi, socialuri momsaxurebis saagentos mier<br />

mowodebuli bazis monacemebiT, aris fuladi socialuri<br />

daxmarebis mimRebi, magram interviuers kvlevis dros<br />

miTiTebul misamarTze sxva ojaxi daxvda, sadac qalbatoni<br />

zinas naTesavebi cxovroben. naTesavebis mier mowodebuli<br />

informaciiT, qalbatoni zina kvlevis momentisTvis<br />

weliwadze meti xnis gardacvlili iyo.<br />

erTwevriani ojaxi, romelic ar aris fuladi socialuri<br />

daxmarebis mimRebi, mezoblebis mier mowodebuli<br />

103


informaciiT, 2007 wlis oqtomberSi gardaicvala.<br />

interviueri ojaxSi mivida 2008 wlis noemberSi.<br />

erTsuliani ojaxi, socialuri saagentos mier mowodebuli<br />

bazis monacemebiT, fuladi socialuri daxmarebis mimRebia,<br />

Tumca kvlevis mimdinareobisas interviuerma mezoblebisgan<br />

Seityo, rom qalbatoni Tamara 2 welia gardaicvala.<br />

gadamowmebis mizniT Cven mivmarTeT mis Svils, romelic sxva<br />

misamarTze cxovrobs da manac dagvidastura aRniSnuli<br />

informacia.<br />

104


SeniSvnebi<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

<strong>saqarTvelos</strong> <strong>axalgazrda</strong> <strong>ekonomistTa</strong> asociacia<br />

105


angariSze muSaobdnen:<br />

ana qaTamiZe<br />

mariam nanitaSvili<br />

madona kotia<br />

daviT merabiSvili<br />

mamuka nadareiSvili<br />

akaki danelia<br />

dizaini<br />

naTia zedelaSvili<br />

stilist-koreqtori<br />

naTia daReliSvili<br />

106

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!