25.12.2014 Views

literaturuli gazeTi

literaturuli gazeTi

literaturuli gazeTi

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

#96<br />

12 - 25 aprili 2013<br />

gamodis or kviraSi erTxel, paraskeobiT<br />

fasi 50 TeTri<br />

`<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong>s~<br />

anketa:<br />

rostom CxeiZe<br />

V<br />

ivane amirxanaSvili<br />

lingvisturi `a kapela~<br />

anu<br />

oTar WilaZis monatreba<br />

saidan, rogor, rodis, riT iwyeba klasika Zneli saTqmelia.<br />

yovel SemTxvevaSi, ara mwerlis sicocxleSi. ara aRiarebiT. ara<br />

xalxis siyvaruliT. ara xmauriT. ara popularobiT.<br />

literaturas imdenive saidumlo aqvs, ramdenic dros, am<br />

ulmobel, miukerZoebel, usastikes msajuls.<br />

ratomRac mgonia, rom klasika aris dro, anu is, rac meordeba,<br />

rac ganmeorebisa da TviTganaxlebis unariT aris aRWurvili.<br />

klasika _ es aris maradi awmyo.<br />

XII<br />

daTo turaSvili:<br />

`mze dasavleTisken<br />

moZraobs~<br />

X


2 <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

esse 12 - 25 aprili 2013<br />

I<br />

xelovnebis impulsireba<br />

arseboben iseTi maRalmxatvruli<br />

nawarmoebebi, romlebic Zlier zegavlenas<br />

axdenen ara mxolod TavianT<br />

Tanamedrove mwerlebsa da poetebze,<br />

aramed momaval Taobebzec. amgvar qmnilebaTa<br />

nusxaSi sruliad gamorCeuli<br />

adgili uWiravs bokaCos `dekameronsa~<br />

da Seqspiris `romeo da julietas~.<br />

maT Zlieri biZgi misces iseTi<br />

nawarmoebebis Seqmnas, romelTa mTavari<br />

gmirebic an gaorebuli sasuliero<br />

pirebi iyvnen, an naTel ferebSi<br />

daxatuli TviTmkvlelebi. droTa<br />

ganmavlobaSi es ori Tema (TviTmkvlelebis<br />

gaidealebisa da mRvdelmonazvnebis<br />

gabaiburebisa) erTgvar<br />

savizito baraTadac ki iqca did xelovnebaSi<br />

Sesvlis msurvelTaTvis.<br />

mwerali TiTqos Tavs valdebuladac<br />

ki miiCnevda personaJad an dacemuli<br />

da gaorebuli sasuliero piri gamoeyvana,<br />

an keTilSobiluri TvisebebiT<br />

Semkuli TviTmkvleli. burJuaziuli<br />

da socialisturi revoluciebis<br />

fonze gaCnda kidev erTi saSiSi tendenciac,<br />

mwerlebma da poetebma daiwyes<br />

religiuri faseulobebis gaSarJeba,<br />

jer Sefarulad, mere ki ukve aSkarad.<br />

vin misca dasabami bibliur Temebze<br />

parodiebis Seqmnas, an ratom<br />

daekargaT adamianebs protestis<br />

gamoxatvis unari, roca maT Tvalwin<br />

yvelasa da yvelafers dascinodnen:<br />

angelozebs, religiur ritualebs da<br />

TviT RmerTs ai, kiTxvebi, romlebic,<br />

SesaZloa, mkiTxvels daebados. Tumca,<br />

ragind ucnauric ar unda iyos, is<br />

maTze pasuxs versad ipovis, verc xelovnebaTmcodneobisa<br />

da verc literaturis<br />

istoriis TxzulebebSi. mecnierebisTvis<br />

mTavari epoqebis, Janrebisa<br />

da sxvadasxva mimdinareobebis mimoxilvaa,<br />

aseve akademizmi, risganac<br />

erTgvar kerpsac ki qmnian. swored am<br />

safrTxis Sesaxeb saubrobs jerom<br />

selinjeris erT-erTi personaJi _<br />

zui. misi azriT, is pedagogebi, xelovnebisadmi<br />

mSrali, Teoriuli<br />

midgoma rom aqvT, `yvelafers akademiursa<br />

da usargeblos xdian, rasac ki<br />

exebian~ (`freni da zui~). ufro metic,<br />

zuis miaCnia, rom aseTi pedagogebi<br />

mecnierebisgan raRac kultis Seqmnasac<br />

ki uwyoben xels. akademiuri swavla-ganaTleba,<br />

raRa Tqma unda, aucilebelia,<br />

magram mecnierebis kerpad<br />

qceva ki ara, istebisa da izmebis xSirxSirma<br />

xmarebam adamians suli rom ar<br />

SeuxuTos. formaluri klasifikaciebis<br />

moyvaruli TuTiyuSiviT imeorebs:<br />

romantikosi iyo baironi, primitivisti<br />

_ firosmani, kubizmiT iyo gatacebuli<br />

pikaso... imeorebs da hgonia,<br />

rom amiT yvelaferi Tqva. mas ar ainteresebs,<br />

ra sulieri brZolebis gadatana<br />

uxdebodaT Semoqmed adamianebs<br />

an ra dabrkolebebi eRobebodaT<br />

win, arada, umTavresi swored es unda<br />

iyos, sxvagvarad Cven, albaT, verc verasdros<br />

gavarkvevT, Tu rogor ucvlidnen<br />

mimarTulebas did xelovnebas<br />

wyalqveSa dinebebi.<br />

II<br />

RmerTi, poeti da prozaikosi<br />

mdinares sxvadasxva simboluri<br />

datvirTva aqvs xelovnebasa da miTologiaSi.<br />

stiqsi warmarTul samyaro-<br />

Si hadesis mTavari mdinare iyo, qaroni<br />

ki menave, micvalebulTa sulebi<br />

qvesknelis samefoSi rom mihyavda. sityva<br />

stiqsi siZulvils niSnavda, rac<br />

imis mimaniSnebeli iyo, rom am mdinaris<br />

iqiT sufevda saZulveli `tanjvisa<br />

da cremlTa~ qalaqi. Tanamedrove mwerlobaSi<br />

mdinare asociaciurad<br />

raRaciT drois mdinarebasac ki<br />

daukavSirda. SemTxveviT ar uwoda<br />

folknerma Tavis miTiur sagrafos<br />

Temur gabunia<br />

tariel Wa<br />

orsaxovani personaJebis galerea<br />

`ioknapatofa~, rac indielTa tomis _<br />

Cikasos enaze ase iTargmneba: mdored<br />

miedineba mdinare vakeze. Cveni cxovrebac<br />

raRaciT mdinaris dinebas<br />

hgavs, is xan mdorea, xanac ki gazafxulis<br />

moreviviT aCqarebuli; xan wyaluxvia,<br />

xan ki piriqiT _ meCxeri.<br />

visac siymawvileSi mTisa da baris<br />

mdinareebis gadacurva uyvarda,<br />

uTuod SeniSnavda erT Taviseburebas.<br />

baris mdinare matyuaraa. is SeiZleba<br />

mosarkuli iyos da mogeCvenos, rom<br />

tbasaviT uZravia. magram es ase araa,<br />

radgan masac aqvs swrafi wyalqveSa<br />

dinebebi, romlebsac SeuZlia<br />

mocurave gaitacos da daaxrCos. ai,<br />

ra safrTxe elis baris mdinaris gadacurvis<br />

moyvaruls... es procesi<br />

raRaciT xelovnebasTan ziarebasac ki<br />

hgavs. yvela mwerals xvdeba Tavisi<br />

mdinare, romelic unda gadalaxos...<br />

poezia moreviviTaa, Tu gagitaca, ar<br />

unda gauZaliande, isedac amogagdebs<br />

Soriaxlos, Tu SeewinaaRmdege, dagRlis<br />

da dagaxrCobs. poeti mTis<br />

mdinareSi Sesuli mocuravesaviTaa,<br />

prozaikosi ki _ baris. orives didi<br />

sifrTxile da nebisyofa marTebs,<br />

aseve gamWriaxobac, raTa swori tempi<br />

da teqnika SearCios da mSvidobianad<br />

gadalaxos dabrkolebebi... Tumca,<br />

yvelaze rTuli dinebis sawinaaRmdegod<br />

curvaa. mweralma is erTxel mainc<br />

unda scados. SesaZloa, mxolod odnav<br />

waiwios win an sulac erT adgilas idges,<br />

magram esec didi vaJkacobaa, radgan<br />

erTaderTi, vinc SeZlo mdinares<br />

aRma ahyoloda, Tavad ufali Cveni<br />

ieso qriste iyo, RmerTkaci!<br />

III<br />

gaorebuli saxeebi,<br />

TviTmkvlelobis gaidealeba<br />

erTxel pablo pikasos hkiTxes, ratom<br />

ar xatav lamazi qalebis portretebso,<br />

man ki upasuxa, maCveneT<br />

lamazi qali da davxatavo. mxatvris<br />

pasuxi ise ar unda gavigoT, TiTqos<br />

lamazi qalebis sazogadoeba misTvis<br />

ucxo iyos, piriqiT, mudam mSvenieri<br />

qalbatonebis garemocvaSi imyofeboda.<br />

rogorc Cans, pikaso ara garegnul,<br />

aramed Sinagan silamazes gulisxmobda.<br />

kubizmiT gatacebis periodSi<br />

ki gaorebuli saxeebiani qalebis suraTebi<br />

ufro STambeWdavi gaxda. amis<br />

TvalsaCino magaliTs 1932 wels Sesrulebuli<br />

suraTi _ `SiSveli qali<br />

wiTel savarZelSi~ warmoadgens. qalis<br />

saxe gaorebulia, misi marjvena naxevari<br />

ki SeiZleba aRviqvaT, rogorc<br />

Seyvarebulis profili, mas tuCebSi<br />

rom kocnis. pikasos es cnobili namuSevari<br />

sakmaod simboluria. is Cveni<br />

epoqis erTgvar saxesac warmoadgens,<br />

romlis mTlianobac darRveulia<br />

gaorebiTa da gandgomilebiT...<br />

gaorebul da TviTmkvlel literaturul<br />

gmirTa saxeebi didi xelovnebisTvis<br />

ucxo arasdros yofila.<br />

rogorc ukve aRvniSneT, Seqspiris<br />

`romeo da julietas~ Semdeg msoflios<br />

Seemata kidev ramdenime personaJi<br />

am e.w. TviTmkvlelTa dasidan: ana<br />

karenina, martin ideni, qventin kompsoni,<br />

simor glasi...<br />

Seqspiris tragediam TiTqos<br />

mZlavri impulsi misca mwerlebs, SeeqmnaT<br />

naTeli ferebiT daxatuli<br />

TviTmkvlelTa portretebi. Zlieri<br />

nebisyofis, keTilSobili da vaJkacuri<br />

bunebis adamiania jek londonis<br />

martini; TiTqosda siyvarulisa da<br />

bednierebisTvisaa gaCenili tolstois<br />

ana; selinjeris simori ki ojaxis<br />

patriarqia, romelsac yvela Wkuas<br />

ekiTxeba. am personaJebs iseTi Sinagani<br />

xibli gaaCniaT, rom uneblieT mkiTxveli<br />

maTi Tayvanismcemelic ki xdeba.<br />

gaorebul da meryev adamianebad arian<br />

warmoCenilebi mRvdlebi da berebi<br />

iseT did mweralTa nawarmoebebSic,<br />

rogorebic arian: tolstoi, balzaki,<br />

stainbeki, hiugo, diuma, selinjeri da<br />

sxvebi. erT-erTi pirveli ki, vinc es<br />

Tema xelovnebaSi Semoitana, swored<br />

jovani bokaCo iyo. ra Tqma unda,<br />

mRvdelic adamiania, amitom is SeiZleba<br />

daeces kidec da es arc unda iyos<br />

gasakviri. magram roca dacemuli sasuliero<br />

pirebis Tavgadasavlebs sazogadoeba<br />

sicil-xarxariT xvdeba,<br />

uneblieT gaoceba gvipyrobs. `dekameronSi~<br />

ki swored msgavsi SemTxvevebia<br />

aRwerili. magaliTad, pamfilos<br />

monaTxrobi gaiZvera da mruSi mRvd-<br />

lis Sesaxeb, glexis qals rom Seacdens,<br />

giraod datovebuli anaforis sanacvlod,<br />

msmenelebSi sinanulis nacvlad<br />

uzomo mxiarulebas iwvevs. msgavsi<br />

reaqcia aqvT qalebs dioneos<br />

monaTxrobze, imis Sesaxeb Tu rogor<br />

gaukeTa mama jainim naTlimama pietros<br />

lamaz, axalgazrda cols<br />

`kudi.~ am SemTxvevebSi swored<br />

dausjelobis sindromiT Sepyrobili<br />

es adamianebi da maTi sicil-xarxaria<br />

amazrzeni...<br />

movlenebis Sefasebis Taviseburi,<br />

sakmaod uCveulo kriteriumebi aqvs<br />

aleqsandre diumasac. ratomRac mis<br />

saxelganTqmul `sam muSketerSi~ is<br />

adamianebi, romlebic mzad arian<br />

SemTxveviT mxris gakvris gamo Tanamemamuleebi<br />

duelSi gamoiwvion da<br />

moklan, ufro naTel ferebSi arian<br />

daxatulebi, vidre duelebis amkrZalavi<br />

da safrangeTis uazro sisxlis-<br />

Rvrisgan mxsneli riSelie. hiugos<br />

`parizis RvTismSoblis taZarSi~ ki<br />

mama klods gacilebiT aRematebian TavianTi<br />

adamianuri TvisebebiT uRmer-<br />

To boSa qali esmeralda da maxinji<br />

kvazimodo, romelic TiTqosda<br />

swored kontrastis motiviTaa Semoyvanili<br />

nawarmoebSi, raTa garegnulad<br />

mSvenieri da socialurad dawinaurebuli<br />

adamianebis uguloba da simdable<br />

naTlad warmoCindes.<br />

gaorebuli sasuliero piris<br />

klasikur saxes warmoadgens mxtomel-<br />

Ta seqtis moZRvari, keisi, stainbekis<br />

romanidan `mrisxanebis mtevnebi~,<br />

romelsac yoveli qadagebis Semdeg<br />

dauokebeli survili uCndeboda,<br />

romelime gogona balaxebSi gadaeyvana<br />

da gverdiT miwoloda. keisi mogvianebiT<br />

sxvis danaSauls iRebs sakuTar<br />

Tavze da cixeSi midis, riTac cdilobs<br />

gamoisyidos Cadenili codvebi. es<br />

saqcieli yofil moZRvars iseTi gmiruli<br />

SaravandediT mosavs, rom uneblieT<br />

gvaviwydeba misi mruSobac da<br />

isic, TviT naTlobis saidumloSi eWvi<br />

rom epareboda...<br />

saerTo suraTSi ar ewereba dostoevskis,<br />

hiugosa da folkneris zogier-<br />

Ti personaJi, magaliTad: beri zosime<br />

(`Zmebi karamazovebi~); qventin kompsoni<br />

(`xmauri da mZvinvareba~) da episkoposi<br />

mirieli (`sabraloni~). sxva mwerlebisgan<br />

gansxvavebiT, folkneri<br />

Tavis TviTmkvlel literaturul<br />

gmirs arc zekacad warmoaCens da arc<br />

raime romantikuli saburveliT mosavs.<br />

piriqiT, mwerali garkveviT ambobs,<br />

rom TviTmkvlelis adgili jojoxeTSia.<br />

`mas (qventins) uyvarda ara<br />

incestis idea, romelsac arasdros<br />

Caidenda, aramed raRac presbiterianuli<br />

koncefcia am codvis maradiul<br />

sasjelze: is, da ara RmerTi, albaT,<br />

amis gamo sakuTar Tavsac da<br />

dasac, orives jojoxeTSi Cayrida, sadac<br />

SeZlebda samudamod daecva kedi,<br />

ufro metic _ samaradJamod daefara<br />

maradiuli cecxlisagan~ (`xmauri da<br />

mZvinvareba~).


12 - 25 aprili 2013<br />

rac Seexeba episkopos miriels, hiugos<br />

`sabralonidan~, is, marTlac,<br />

rom gamorCeulia sasuliero pirTa<br />

mTel galereaSi, radgan msoflio<br />

literaturaSi iSviaTia iseTi personaJi,<br />

romelsac SeuZlia eSmaks xelidan<br />

gamostacos Cveulebrivi mZarcveli<br />

(Jan valJani) da keTilSobil adamianad<br />

aqcios igi.<br />

kidev ufro TvalSisacemi sxvaobaa<br />

orsaxovani personaJebis galereis eqsponatebsa<br />

da dostoevskis mier<br />

daxatul berebis, zosimesa da tixonis<br />

portretebs Soris romanebidan `Zmebi<br />

karamazovebi~ da `eSmakni”. albaT,<br />

mkrexelobac ki iqneboda am personaJebis<br />

CarTva msgavs galereaSi, radgan<br />

mwerlis zogierT gmirs, iseve,<br />

rogorc Tavad dostoevskis, sruliad<br />

gamorCeuli adgili ukaviaT msoflio<br />

literaturaSi. SemTxveviTi ar<br />

unda iyos, rom World Library-is 2002 wlis<br />

gamokiTxviT, es mwerali aseulSi oTxi<br />

nawarmoebiT moxvda, maSin, rodesac<br />

Seqspiri mxolod samiT, aseve tolstoic.<br />

folkneri, Tomas mani da joisi<br />

ki _ or-oriT. XXI saukunis dasawyisSi<br />

msoflios 54 qveynidan Camosulma asma<br />

mweralma dostoevski upirobod aRiara<br />

yvela drois erT-erT uZlieres<br />

Semoqmedad, rac ara mxolod misi,<br />

aramed, zogadad, marTlmadidebluri<br />

cnobierebisa da msoflmxedvelobis<br />

gamarjvebad unda miviCnioT, radgan<br />

`Zmebi karamazovebis,~ `danaSauli da<br />

sasjelis,” `eSmaknis,” da `idiotis”<br />

personaJebi, TavianTi qristianuli<br />

suliskveTebiTa da unariT codvebi<br />

moinanion, srul kontrastSi arian<br />

`dekameronis~, `wiTeli da Savis~,<br />

`parizis RvTismSoblis taZris~ da<br />

Tundac XX saukuneSi Seqmnili nawarmoebebis<br />

personaJebTan. dostoevskis<br />

Rrmad swamda, rom sneuli ruseTi,<br />

iseve rogorc mTeli kacobrioba, gadarCeboda,<br />

Tuki saukuneebis manZilze<br />

dagrovil codvebs moinaniebda. maSin<br />

misgan `yvela eSmaki gavidoda, mTeli<br />

uwmindureba, mTeli is sisaZagle, mis<br />

zedapirze WaobiviT rom Campaliyo...~<br />

(eSmakni~). ufro metic, mwerals swamda,<br />

rom is eSmakebi TviTonve moiTxovdnen<br />

Rorebis koltSi Sesvlas da<br />

ufskrulSi gadaCexvas. da maSin maTgan<br />

nawamebi qveyanac bolos da bolos<br />

daimkvidrebda adgils iesos ferTx-<br />

TiT. ai, ase gamoirCeoda dostoevski<br />

sxva mwerlebisgan Tavisi qristianuli<br />

msoflmxedvelobiTa da Rrma rwmeniT,<br />

romelic axlac SuqurasaviT gzas unaTebs<br />

okeaneSi dakargul mezRvaurebs.<br />

amrigad, mxolod ramdenime mweralma<br />

SeZlo gaecura dinebis sawinaaRmdegod<br />

da ar ahyoloda msoflio<br />

literaturaSi gaCenil tendencias:<br />

muq ferebSi daexataT sasuliero pirebi,<br />

naTelSi ki _ TviTmkvlelebi. Tumca,<br />

es ise ar unda gavigoT, TiTqos<br />

bunebaSi ar arsebobdnen dadebiTi<br />

Tvisebebis mqone TviTmkvlelebi da<br />

uRirsi RvTismsaxurebi da isini mxolod<br />

mweralTa erTi jgufis fantaziis<br />

nayofi iyo. piriqiT, rac ufro<br />

niWieria da gamorCeuli adamiani, eSmaki<br />

mas ufro mZlavrad ebrZvis, uRirsi<br />

RvTismsaxurebi ki yvela epoqaSi<br />

arsebobdnen. ubralod, mweralma Tavisi<br />

TviTmkvleli personaJi imaze metad<br />

ar unda Seiyvaros, vidre is RmerTs<br />

uyvars. selinjeric xom swored amis<br />

gamo gaakritikes, TviTmkvleli simor<br />

glasis gaidealebisTvis. zogierTma<br />

literatorma is jainizmis mimdevradac<br />

ki Seracxa, im seqtisa, sadac TviTmkvleloba<br />

brahmasTan ziarebis erTerT<br />

saSualebad iTvleboda, Tumca,<br />

amgvari Sefaseba aSkarad gadaWarbebuli<br />

iyo, radgan selinjeri TviTmkvlelobas<br />

xsnis gzad ki ar miiCnevs,<br />

aramed egoizmad. ai, ras ambobs badi<br />

glasi Tavis TviTmkvlel Zmaze: `gansxvavebiT<br />

am gverdebze aRwerili meore<br />

pirovnebisgan (igulisxmeba simori<br />

_ T.g.), iseTi egoisti ar gamovdeqi,<br />

rom Tavi momekla da mTeli Cemi<br />

moyvaruli ojaxi mSralze dametovebina<br />

(`simori Sesavali~).<br />

amgvarad, literaturul<br />

azrovnebaSi momxdari cvlilebebi mxolod<br />

mwerlebis tendenciurobis<br />

brali ki ar iyo, aramed epoqaluri<br />

cvlilebebisa. burJuaziuli da socialisturi<br />

revoluciebis fonze Seicvala<br />

adamianic. erT uRmerTo<br />

moZRvrebas meore cvlida, moZRvars<br />

ki moZRvari. volters _ nicSe, nicSes<br />

_ darvini, darvins _ marqsi, marqss<br />

_ froidi... imata uRmerTo adamianebis<br />

ricxvma. Sesabamisad gaizarda im<br />

mwerlebis raodenobac, maTze mxatvrul<br />

nawarmoebebs rom Txzavdnen.<br />

sagrZnoblad momravldnen gaorebuli<br />

saero personaJebic, rac, uTuod,<br />

Cveni uRmerTo droebis gamoZaxilad<br />

unda miviCnioT...<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

esse<br />

3<br />

IV<br />

reinkarnaciis Teoria<br />

XX saukunis msoflio literaturaSi<br />

gaCnda kidev erTi ucnauri tendencia,<br />

romelic mimarTuli iyo religiebis<br />

sinTezirebisken. visac waukiTxavs<br />

haqslis winasityvaoba `ramakriSnas<br />

saxarebisTvis~, romen rolanis<br />

diTirambebi vivekanandasadmi, albaT,<br />

arc gaukvirdeba zogierTi mwerlis,<br />

kerZod, selinjeris personaJebi<br />

(badi, simori, freni...) erTdroulad<br />

qristianebic rom arian da induistebic,<br />

budistebica da daosizmis mimdevrebic...<br />

msgavsi ram ar unda<br />

gaukvirdes iseT adamiansac, vinc kargad<br />

icnobs Zenis seqtis saqmianobas.<br />

sayovelTaod cnobilia, rom qristianuli<br />

Zenis modernisti guruebi<br />

aSkarad axalisebdnen TavianT mimdevrebs<br />

sistematurad ekiTxaT basili<br />

didis, ioane oqropirisa da sxva wminda<br />

mamebis Txzulebebi. isini damwyebebs<br />

iesos locvis Tqmasac ki urCevdnen<br />

erT-erTi mantris saxiT, sulisa da<br />

gonebis gansawmendad... diax, dRes<br />

amerikasa da evropaSi seqtebiT veravis<br />

gaakvirveb, Tumca, selinjerTan<br />

dakavSirebiT, gaocebas iwvevs sruliad<br />

sxva ram, kerZod, misi erT-erTi<br />

personaJi _ ueikeri, kaTolike<br />

mRvdelia da Tan reinkarnaciis vedanturi<br />

Teoriisac swams. bunebrivia, ismis<br />

kiTxva: ratomaa is gaorebuli ka-<br />

TolicizmisTvis xom msgavsi hibriduli<br />

qristianul-induisturi msoflmxedveloba<br />

yovlad miuRebelia ra<br />

safuZveli aqvs ueikeris pozicias am<br />

kiTxvas Cven, albaT, srulfasovnad<br />

ver vupasuxebT, Tu ar gavixsenebT im<br />

tendencias, romelic XX saukuneSi<br />

anTroposofiaSi gaCnda da romlis<br />

ZiriTad niSansac bibliaSi sulTa gadasaxlebis<br />

Teoriis damadasturebeli<br />

sabuTebis moZieba warmoadgenda.<br />

anTroposofebze adre Suasaukuneeb-<br />

Si msgavs azrebs aviTarebdnen katarebisa<br />

da albigoelebis gnostikuri seqtebi,<br />

romlebic reinkarnaciis ideebis<br />

qristianobasTan dakavSirebas<br />

cdilobdnen. maTi azriT, yoveli adamianis<br />

suli dacemuli angelozi iyo,<br />

romelic mravaljeradad ibadeboda<br />

materialur samyaroSi. gnostikosebis<br />

ideebis ganaxlebis erT-erTi iniciatori,<br />

avstrieli anTroposofosi da<br />

Teosof-okultisti, rudolf Staineri<br />

gaxldaT. is araTu cdilobda<br />

sulTa gadasaxlebis kvali wminda werilSic<br />

eZebna, aramed mTeli sqemebic<br />

ki hqonda Sedgenili im bibliuri<br />

gmirebisa da winaswarmetyvelebisa,<br />

axali saxiT rom moevlinnen qveyanas.<br />

ai, ras wers igi Tavis Teosofiur naSromSi<br />

`markozis saxareba~: SeiZleba<br />

iTqvas, rom dawyebuli eliaTi, romelic<br />

Semdgom inkarnirda, rogorc ioane<br />

naTlismcemeli, Cvens winaSe gasaocari<br />

sidiadiT warmosdgebian ebraeli<br />

winaswarmetyvelebi~. StainerisTvis<br />

bibliuri da istoriuli pirebis<br />

reinkarnaciis dasamtkiceblad<br />

garkveuli saxasiaTo Strixebic ki<br />

kmaroda. magaliTad, mas Seuval WeSmaritebad<br />

miaCnda, rom iliadas erTerTi<br />

gmiri, heqtori, Semdgom cxovrebaSi<br />

daniis princ hamletis saxiT moevlina<br />

qveyanas, xolo empidokle, vezuvis<br />

kraterSi gadaxtomiT rom daasrula<br />

sicocxle _ faustis. Staineris<br />

azriT, is Tavisi okulturi xedviT<br />

wvdeboda am inkarnaciaTa saidumlos.<br />

misTvis heqtori da hamleti, TavianTi<br />

sidiadisa da keTilSobilebis miuxedavad,<br />

ganwirulni iyvnen damarcxebisTvis,<br />

xolo msgavseba empidoklesa da<br />

fausts Soris iyo maTi ziareba cecxlis<br />

stiqiasTan. ra kavSirs poulobda<br />

Staineri elia winaswarmetyvelsa da<br />

ioane naTlismcemels Soris Tavisi<br />

Teoriis dasasabuTeblad is iSveliebda<br />

im epizods maTes saxarebidan, sadac<br />

eliasa da ioane naTlismcemelis<br />

sulier msgavsebaze iyo saubari: `da<br />

hkiTxes mas mowafeebma da uTxres: ratom<br />

amboben mwignobarni, pirvelad<br />

elia unda movideso xolo man pasuxad<br />

Tqva: elia marTlac pirvelad mova<br />

da aRadgens yovels; magram geubnebiT<br />

Tqven elia ukve movida, da ver icnes<br />

igi, aramed rogorc undodaT ise<br />

moeqcnen... maSin mixvdnen mowafeebi,<br />

rom ioane naTlismcemelze elaparakeboda<br />

maT~. (maTe. T.17. l 10-13).<br />

lukas saxarebis pirvel TavSi Cven<br />

vecnobiT, Tu ra uTxra ioane naTlismcemlis<br />

mamas, zaqarias, uflis angelozma<br />

im Cvilis Sesaxeb, mis xanSiSesul<br />

meuRles, elisabeds, rom unda<br />

SesZenoda: `suli wmidiT aRivseba dedis<br />

saSoSive da mraval Zes israelisas<br />

moaqcevs uflis _ maTi RmerTis<br />

mimarT. da uwinamZRvrebs mas elias suliTa<br />

da ZaliT...~ amrigad, ioane<br />

naTlismcemeli unda mosuliyo elias<br />

`suliTa da ZaliT~. am epizodebs saxarebidan<br />

wminda mamebi eliasa da ioane<br />

naTlismcemlis Rrma sulieri msgavsebiT<br />

xsnian, Staineri da sxva<br />

anTroposofebi ki _ reinkarnaciis<br />

TeoriiT. sazogadod, qristianobaSi<br />

arsebobs Svidi saidumlo (naTloba,<br />

ziareba, mRvdloba, mironcxeba, qorwineba,<br />

zeTiscxeba, aRsareba). Staineri<br />

naTlobis saidumlos axsnasac ki cdilobs<br />

Tavisi okulturi TeoriebiT,<br />

rac sruli uazrobaa. yvelafris axsna<br />

rom SeiZlebodes, sityva `saidumlo~<br />

saerTod arc iarsebebda. `nuca<br />

daugebT margalitsa Tqvensa winaSe<br />

RorTa~, naTqvamia saxarebaSi. rac imas<br />

niSnavs, rom sulierebis raRac sfero<br />

sasurvelia idumalad darCes, raTa<br />

ver wabilwon uRirsebma. garda amisa,<br />

arc adamiania mzad yvelafris Sesamecneblad.<br />

rogorc macxovari ambobs,<br />

is yvelafris codnas `ver daitevs~. amitom,<br />

Cven gveZleva, mxolod rac<br />

sasargebloa CvenTvis. `Tu miwisa giTxariT<br />

Tqven, da ar irwmuneT, rogorRa<br />

irwmunebT, rom giTxraT, cisas~ (sax.<br />

ioane. 3.12). wminda mamebi bibliis zogierT<br />

adgils ukomentarod tovebdnen<br />

xolme, magaliTad, ezekiel<br />

winaswarmetyvelis mier aRweril axal<br />

ierusalims. mizezi martivia, axali<br />

ierusalimis Sesaxeb an yvelaferi unda<br />

eTqvaT, an araferi. isini ki am SemTxvevaSi<br />

dumils amjobinebdnen, radgan<br />

zeciuri ambebis mosasmenad Cveni goneba<br />

ar iyo mzad.<br />

ase rom, Staineris komentarebi saxarebis<br />

teqstTan dakavSirebiT wminda<br />

werilze Zaladobad da fuW Sromad<br />

unda miviCnioT. saxarebaSi naTqvamia<br />

is, rac sasargebloa adamianis cxonebisTvis,<br />

raRa saWiroa zedmeti inteleqtualuri<br />

spekulaciebi an ra<br />

sargeblobas moutans adamians warmarTobisken<br />

Sebruneba qristianobis<br />

upiratesobas sxva religiebTan SedarebiT<br />

XX saukunis indoeli guruebic ki<br />

aRiarebdnen, leqciebis wasakiTxad<br />

rom Cadiodnen amerikasa da evropaSi.<br />

maTi azriT, reinkarnaciis Teoriam<br />

indoelebi gaazarmaca da moaduna.<br />

imis rwmenam, rom odesme _ mease Tu<br />

meaTase gansxeulebaSi mainc mividodnen<br />

brahmasTan, maT brZolisunarianoba<br />

dauqveiTa. qristem ki, piriqiT, adamians<br />

ukandasaxevi gza mouWra. man<br />

garkveviT Tqva, rom am cxovrebaSive<br />

unda mogvenaniebina codvebi, raTa<br />

Rirsni gavmxdariyaviT caTa sasufevlis.<br />

SemTxveviTi araa, rom qristianuli<br />

qveynebi TviT ekonomiuradac ki<br />

ufro ganviTarebulebi iyvnen da arian,<br />

vidre budisturi, radgan qristes<br />

moZRvreba adamianis xasiaTzec ki<br />

aisaxa, mis energiulobasa da<br />

brZolisunarianobaze...<br />

amrigad, TviT selinjeric ver<br />

gaeqca mwerlobaSi arsebul zogad<br />

tendenciebs, manac gaamdidra orsaxovan<br />

personaJTa galerea naTeli ferebiT<br />

daxatuli TviTmkvleli simor<br />

glasiTa da vedantas moyvaruli kaTolike<br />

mRdvliT ueikeriT, rac imaze<br />

metyvelebs, rom Cven epoqaSi adamianuri<br />

faseulobebis rRvevam da sulierma<br />

gaorebam ukve sruliad axali religiuri<br />

mimarTulebac ki miiRo.


4 poezia<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

ikebana<br />

12 - 25 aprili 2013<br />

`I paint flowers so they will not die~<br />

frida kalo<br />

me ise vxatav yvavilebs, rom<br />

arasdros daWknen,<br />

ar moiwyinon,<br />

an survili ar Seicvalon,<br />

vWri okrobokrod sinamdviles<br />

da Wrel-Wrel naWrebs<br />

sul moulodnel,<br />

gaurkvevel fonze vawebeb.<br />

qeTi niJaraZe<br />

es yvavilebi ar arian<br />

mindvris an baRis,<br />

arc lamazebi.<br />

da yvavilebs, albaT, ar hgvanan.<br />

magram me varqmev maT saxelebs _<br />

tita,<br />

zambaxi,<br />

ia, romelmac iyvavila axla sxvagvarad.<br />

tilo izrdeba, ivseba da<br />

awydeba sivrces,<br />

yvavilebi ki<br />

mravldebian, rogorc codvebi,<br />

cremli,<br />

sicili,<br />

yvela fiqri, rac gulSi micems,<br />

wamebi sevdis,<br />

sixarulis an gaocebis.<br />

vWri, vaferadeb sinamdviles da yvela naWers<br />

ise vamsgavseb yvavilebs, rom arasdros daWknes.<br />

eriSkigal<br />

¡<br />

Ramis dedofalo, wyvdiadis meufev,<br />

iSTaris da xar da<br />

me ara sinaTle,<br />

ara mRviZareba da ara xmauri,<br />

aramed momeci<br />

simkrTale, simSvide, sibrZne da pasuxi.<br />

pasuxi<br />

guSindel dReze da imazec, rac axla moxdeba _<br />

dilis dadgomamde.<br />

momeci Zala, rom Rames SeveCvio,<br />

Rames Sevurigde da davyve mis nebas _<br />

momeci Zili da<br />

im ZilSi _ sizmrebi,<br />

sizmrebi _ usazRvro wyvdiadis qarebi,<br />

an is xomaldebi,<br />

dilamde yovelgvar xilvebs rom gvivseben,<br />

rom gagvitaceben<br />

da mzis pirvelive sxivis Sexebisas<br />

rom miakivleben sivrces da<br />

axelen<br />

im sizmris Tvalebs da<br />

amxelen survilebs.<br />

Ramis dedofalo, wyvdiadis meufev,<br />

gamiRe Rame da<br />

saxlSi SemomiSvi _ Sens samflobeloSi.<br />

antiselene<br />

me ar var selene,<br />

arc Sen xar zevsi da<br />

nu miglej cxovrebas milion nawilad.<br />

Sen ar xar is, visac yvela gzas vaCveneb,<br />

visTvisac yvela RmerTs,<br />

yvela mzes davTmob da<br />

arc me var iq,<br />

sadac mSvidia zeca da ocnebas mimarTav,<br />

me ar var is,<br />

visac eZeb da ver hpoveb,<br />

vinc gtkiva ulmobel da mudmiv Wrilobad _<br />

yoveldRiuri var da xelSesaxebi _<br />

iseTi, rogorsac arasdros natroben,<br />

arasdros eZeben,<br />

ar aRiareben.<br />

me Seni sizmridan uecrad agixdi _<br />

sul rom ar gegona, ise da<br />

xandaxan<br />

me mgoni, im jerac bundovan xilvebSi<br />

SemigrZnob.<br />

da minda zogjer, rom xmamaRla mogmarTo:<br />

Cveulebrivi var,<br />

iseTi, rogoric Senc xar da<br />

bevri sxvac,<br />

magram me ara var selene,<br />

arc Sen xar zevsi da<br />

vCumdebi.<br />

erTi dRis qronika<br />

Cveulebrivi dReebis usasrulo nusxa<br />

iseve kravs cxovrebas,<br />

rogorc zmnebis seriebi da mwkrivebi<br />

kraven gramatikas _<br />

rogorc noem Sekra kidobani<br />

da Cven erT sivrceSi mogvaqcia,<br />

sxvebs ki guli dawyvita.<br />

Cvenc gvwyveten xolme guls dReebi,<br />

Tumca, arc ise xSirad,<br />

radgan maT TviTonve vgegmavT,<br />

vauRlebT, an brunvaSic vsvamT _<br />

roca saxelad vaqcevT,<br />

an roca yoveldRiurobis morgebas vcdilobT<br />

sakuTar Tavze.<br />

da es dReebi bevria _<br />

erTnairic da sxvadasxvac _<br />

STambeWdavi, mosawyeni, an sulac<br />

daumaxsovrebeli.<br />

magram dRes<br />

Cemi kontrolis centrebi,<br />

gavarvarebul mzes aridebulni,<br />

survilis CrdilSi nebivrobdnen<br />

da gulis metyvelebas<br />

aRar hqonda Semzaravi akustika _<br />

Cveuli eqo.<br />

xolo is sityvebi,<br />

aqamde rom gonebaSi uSfoTvelad Tvlemdnen,<br />

dRes sevdad da gulaxdilobad moawvnen sxeuls.<br />

moawvnen da<br />

survilis yvavilebad gamoizardnen,<br />

Rimilis foTlebi gamoisxes,<br />

kanis zedapirze amovidnen,<br />

gaiSalnen da<br />

mowyenilobis larnaks Seesivnen,<br />

saidanac Cveulebrivi dReebis<br />

erTnairi saaTebi da<br />

ubralo sityvebi<br />

gadmoiRvara.<br />

aivso larnaki axali yvavilebiT,<br />

axali sityvebiT,<br />

piramde aivso da irgvliv yvelaferi datbora,<br />

adgili aRar dautova arafers _<br />

sakuTari Tavis garda.<br />

da es yvelaferi imitom moxda, rom<br />

gulis metyvelebas dRes ar hqonda<br />

Cveuli akustika<br />

da Cemi kontrolis centrebi<br />

survilis CrdilSi isvenebdnen.<br />

gadacema<br />

me vcxovrob ase _<br />

Sav masalas viReb yoveldRe<br />

daudevrad da uneburad _ yvelafers viReb<br />

swrafad da mSvidad,<br />

usityvod da zogjer uxeSad<br />

da grZel firebze vSifrav didxans,<br />

roca dadgeba<br />

sinanulis da fiqris sivrce _zamTris grZeli da<br />

yinvanarevi Rameebi,<br />

TeTri da rbili _<br />

im sirbiliT rom nervebs giSlis<br />

da fiqrebs giSlis.<br />

SiSi, dumili, sinanuli<br />

ulmoblad amxels<br />

yvela kadrs, CemSi gamogonils,<br />

an xelSesaxebs,<br />

da vamontaJeb ise nela, ise guldagul,<br />

rom TiTqos unda amovSalo warsulidanac<br />

da usaxuri,<br />

an gulgrili dReebis nacvlad<br />

damrCes wamebi usasrulo bednierebis.<br />

mere davxedav sakuTar Tavs,<br />

rogorc davyureb<br />

xolme quCaSi mimaval sxvas Cemi fanjridan,<br />

amovisunTqav,<br />

ise, rogorc bavSvobis miRma<br />

da sareklamo Wrebs Sevavseb mSvidi dumiliT.<br />

***<br />

Semodgomaa adreuli.<br />

civi qarebi<br />

iSviaTad Tu qrian, magram mainc igrZnoba _<br />

Semodgomaa.<br />

kentebs cvlian dReebi luwi,<br />

zantad cvlian da Cvenc zamTrisken miveqanebiT.<br />

Semodgomaa _<br />

ase Sen Tqvi, Sen gadawyvite<br />

da uneburad Semaxsene wlebi, gavlili.<br />

Semodgomaa, magram dReebs me aRar viTvli _<br />

qolgas gavSli da<br />

Segifareb, Cemze ususurs.<br />

gadagafareb Tavze Wers da<br />

mziT gamTbar Rrublebs,<br />

ver SemoaRwevs sadac Seni zamTris niSnebi.<br />

ase dagicav _ sakuTari sevdisagan da<br />

im usaxuri dReebisgan, SenSi rom iwvevs<br />

momavlis SiSs da


12 - 25 aprili 2013<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

pozicia<br />

5<br />

SiSs siberis,<br />

xvalindeli dRis,<br />

mowyenis SiSs da<br />

iqneb ufro _ gardacvalebis.<br />

Semodgomaa<br />

da daRlili Seni sxeuli<br />

Calisfer miwas emsgavseba _<br />

sevdiT gamomSrals,<br />

magram arc erT dRes aRar gacli _<br />

kedlebs avageb,<br />

qolgas gavSli, an<br />

Segifareb Cemive frTebqveS.<br />

eleqtrotablo<br />

`xedav im mimarTulebebs, mbrunav asoebs CxakuniT<br />

rom gamoyavT Zvelebur eleqtrotabloze:<br />

dublini kiolni tokio Sanxai amsterdami<br />

madridi edinburgi kolombo oslo berlini<br />

yvela qalaqi SekiTxvaa~<br />

frederik begbederi<br />

yvela qalaqi pasuxia, Tbilisi _ saxli,<br />

londoni _ wvima,<br />

amsterdami _ orqideebi,<br />

parizi _ grZnoba, damTxveuli, Tavbrudamxvevi,<br />

vena _ musika,<br />

praRa _ ludi didi kaTxebiT.<br />

madridi _ cekva,<br />

romi _ mainc kolizeumi,<br />

nica da kani _ Svebuleba, moskovi _ Tovli,<br />

pekini _ Cai,<br />

tokio _ mze amomavali,<br />

gvadalaxara _ actekebi, lima _ andebi.<br />

Tbilisi _ saxli, Tbili saxli,<br />

Cemi da Seni,<br />

Tbilisi _ mSvidi gamgzavreba dabrunebebiT,<br />

Tbilisi _ mze da<br />

quCa, saxli, kibe, oTaxi<br />

da is sarkmeli, saidanac uyureb zecas<br />

da TviTmfrinavebs _<br />

yvela kiTxvas rom scemen pasuxs.<br />

yvela qalaqi pasuxia.<br />

Tbilisi _ saxli.<br />

sxva<br />

yvela ambavi moyolilia,<br />

yvela sityva _ naTqvami da<br />

yvela fraza _ namReri.<br />

yvela simaRle daZleulia<br />

da yvela gza gavlili.<br />

magram xom SegviZlia,<br />

xelaxla movyveT ambebi _<br />

sityvebs<br />

mniSvneloba SevucvaloT,<br />

bgerebs _ mimdevroba,<br />

miznebs _ mimarTuleba<br />

da zustad igive motivebiT<br />

SevqmnaT axali simRerebi,<br />

davipyroT igive simaRleebi _<br />

sxva gzebiT,<br />

sxva bilikebiT,<br />

an sulac ugzoobiT.<br />

da gamogvivides sabolood sxva ambavi,<br />

sxva cxovreba,<br />

sxvagvari sevda.<br />

da gavaCinoT<br />

verdabadebuli bavSvebi,<br />

vTqvaT<br />

verwarmoTqmuli sityvebi,<br />

vikiTxoT<br />

verdawerili wignebi,<br />

vicxovroT<br />

Cvenamde veraRqmul samyaroSi _<br />

Cven SegviZlia.<br />

gamomiyvane sakuTari dReebidan da<br />

amxseni tkivili,<br />

iqneb sul sxva ambavi gamogvivides da<br />

sul sxva cxovreba.<br />

`<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong>s~ anketa<br />

_ ras niSnavs TqvenTvis maCablis 13<br />

_ maCablis 13-s iseTive xvedri ergeboda,<br />

rogorc TviTon ivane maCabels: mZafri da dramatuli,<br />

mRelvare da auxsneli.<br />

am sasaxles paolo iaSvili uSovida qarTvel mwerlebs<br />

bolSevikur xelisuflebasTan siaxlovis wyalobiTa<br />

da im 25 Tebervlis gamoisobiT, qveyanas sabediswerod<br />

rom gauxdeboda.<br />

gaiqceoda am saxlis mflobeli, mrewveli akaki<br />

xoStaria, da im tragikul dRes upatronod mitovebul<br />

Senobas axali politikuri reJimi mwerlebs argunebda.<br />

da Tu Tavidan am sasaxleSi <strong>literaturuli</strong><br />

Tavyrilobani imarTeboda da namdvili sulieri<br />

garemoc sufevda, _ damoukideblobis wlebis inerciiT,<br />

bolSevikebis momZlavrebis kvalobaze ki<br />

maCablis 13 gadaiqceoda axali xelisuflebis danamatad,<br />

sadamsjelo organod, miliciisa da Cekas<br />

ufleba-movaleobebs rom SeiTavsebda, Seitkbobda<br />

da Seezardeboda.<br />

samwerlo yofas proletaruli mwerloba daeufleboda<br />

TaviT bolomde da Rirseuli mokalmeni,<br />

golgoTis jvris mzidavni, aqa-iqRa Tu SemorCebodnen.<br />

komunisturi reJimis kbilebis moryevis kvalobaze<br />

mweralTa kavSiris Zalaufleba da mrisxanebac<br />

Sesustdeboda, Tumc gaqrobiT ra gaaqrobda, da kvlavac<br />

darCeboda namdvili <strong>literaturuli</strong> procesis<br />

gayalbebis buded, sulierebis damaxinjebisa da<br />

mwerlis saxelis SebRalvis sayudrad.<br />

_ xelisuflebas sWirdeba mxolod qvemZvromi<br />

finaCebi. uxvad arian. feri fersa, madli RmerTsao,<br />

_ mixeil javaxiSvili Zalian rom ganicdida sazareli<br />

marwuxebis SemoWerasa da uRirsTa aRzevebas,<br />

aki TviTonac uRmerTod gaiwireboda. da Tumc<br />

mogvianebiT amoaRwevda misi saxeli iatakqveSeTidan<br />

da daubrundeboda saliteraturo yofas, axal mixeil<br />

javaxiSvilebs kvlavac yelSi eqnebodaT waWerili<br />

yulfi.<br />

adre Tu berias kudebiT mofeniliyo mweralTa<br />

sasaxlis oTaxebi da derefnebi, axla axal da axal<br />

xelisufalTa da uSiSroebis samsaxuris qvemZromebiT<br />

gadaivseboda.<br />

feri fersao...<br />

sabWoTa reJimis damxobisaTvis arc unda daecada<br />

mweralTa kavSirad saxeldebul organizacias da,<br />

wesiTa da kanoniT, ukve gamoecxadebina daSla da<br />

gzis gaxsna samwerlo klubebisaTvis _ dasavluri<br />

saliteraturo cxovrebis kvalobaze; da 20-ian wlebis<br />

damdegis saqarTveloSi akvanSive Cakluli<br />

kluburi yofa aRedgina da gaegrZelebina.<br />

magram amis gamkeTebeli vin iyo _ muxran maWavariani<br />

komunisturi xelisuflebis mier mowyobili<br />

didi speqtaklis gmiri, mweralTa kavSiris yrilobaze<br />

arCevnebi Zveleburad rom gaTamaSdeboda da sinamdvileSi<br />

ki iseT kacs argunebdnen Tavmjdomareobas,<br />

Zalauflebis wyurvili rom amoZravebda da ara<br />

<strong>literaturuli</strong> interesebi, da Zalian daazaralebda<br />

zviad gamsaxurdias xelisuflebas im Zveli, sab-<br />

Wour-kavSiruli sulis SenarCunebiT am sasaxleSi,<br />

kvlavac intrigebis sauflod rom datovebda.<br />

saxelmwifo gadatrialeba, cxadia, isev ise SeanarCunebda<br />

im nacad xazs... da Tumc amasobaSi gamoikveTeboda<br />

mweralTa gaerTianeba `otaridi~,<br />

rogorc siaxlis damkvidrebis mosurne da gzis<br />

gamkafavi saklubo yofisaTvis, samwuxaro realoba<br />

is aRmoCndeboda, rom am wamowyebis meTauri Tamaz<br />

wivwivaZe TvalsadaxelSua gardaiqmneboda da, mweralTa<br />

kavSiris Tavmjdomareobisaken rom gaikafavda<br />

gzas, Tavgadadebul damcvelad moevlineboda im<br />

Zirmompal garemos, romlis reformirebasac cdilobda<br />

sul cota xnis winaT.<br />

Turme moCvenebiTad.<br />

da garegnulad mwerlobis gadamrCenis saxels<br />

rostom<br />

CxeiZe<br />

rom daiCemebda da TiTqos mwerlis Rirsebis SesanarCuneblad<br />

iRvwoda, sinamdvileSi TviTonve<br />

daakninebda mwerlis avtoritets da samasxaraod<br />

gadaaqcevda RirseulTa devniT, uRirsTa xelSewyobiTa<br />

da xelisuflebis diTirambikosobiT.<br />

am movlenis kvalzeve Seqmnili Cemi mxatvruldokumenturi<br />

Txzuleba _ `otaridi: miznebi,<br />

amocanebi, kraxi~ _ garda satiruli suliskveTebisa,<br />

im mwvave tkivilebiTac gaiJRinTeboda, rac<br />

yovelTvis mosdevs imedebis gacruebas.<br />

maSin veRarc ifiqrebdi, Tu uaresic iyo mosalodneli.<br />

magram Turme amis mxilvelnic unda gavmxdariyaviT<br />

mayvala gonaSvilis gaTavmjdomarebiT, da proletaruli<br />

mwerlobis naSierni rom daeuflebodnen<br />

mweralTa kavSirs da maCablis 13-sac daiCemebdnen<br />

(TiTqos namdvili mwerlebi, sxvadasxva saliteraturo<br />

klubSi gaerTianebulni da qarTuli samwerlo<br />

procesisa da rangis ganmsazRvrelni, arc arsebobdnen),<br />

xelisuflebas ise Seezardebodnen da ise<br />

Causxdebodnen navSi dampatiJeebiviT, Tamaz wivwivaZis<br />

xana lamis sanatrelic ki Seiqneboda.<br />

kidev kargi maCablis 13-s mainc aRar SeabRalinebdnen,<br />

duqnad aRar gadaaqcevinebdnen da erT<br />

dResac iqidan gamorekavdnen am TviTmarqvia kalmosnebs.<br />

_ rogor warmogidgeniaT mweralTa saxlis momavali<br />

_ raoden samarcxvinoa, rom is, rac unda momxdariyo<br />

am 24-25 wlis winaT, jerac mougvarebelia<br />

oficialurad, Torem samwerlo cxovreba Tavisi<br />

gziT miedineba da namdvili redaqciebisa Tu gamomcemlobebis<br />

irgvliv Tavmoyrili mwerlebi qmnian im<br />

mxatvrul Rirebulebas, dasavluri saliteraturo<br />

cxovrebis uSualo monawileni rom SeviqnebiT adre<br />

Tu gvian.<br />

adre _ Tu xelisufleba uxeSad aRar Caereva<br />

Cvens yofaSi da klubur moZraobas xelovnurad<br />

aRaraferi daabrkolebs.<br />

gvian _ Tu mwerlebad TviTgamocxadebuli, xelisuflebas<br />

Sezrdili (kavSirelis Tu arakavSirelis<br />

anu telemwerlis) adamianebis gadasawyveti iqneba<br />

qarTuli wignis bedi.<br />

mweralTa saxls mainc daubrundes Tavisi Rirseba.<br />

sasikeTo miniSnebad gaisma, maCablis 13-is mTavari<br />

diasaxlisi nata lomouri Tamar RonRaZesTan<br />

saubrisas _ `mweralTa saxli _ sulierebis kera~<br />

_ mkafiod rom gamoxatavda, es saxli mTeli qarTuli<br />

mwerlobisaa da ara misi erTi romelime ujrediso,<br />

da TvalnaTlivad gamJRavndeboda isic, raoden<br />

sworad aqvs gaazrebuli qalbaton natas am Senobis<br />

momavali (`Cveni mwerloba~, 2012, 25).<br />

mweralTa SexvedrebisaTvis.<br />

<strong>literaturuli</strong> TavyrilobebisaTvis.<br />

da crumwerlebi TavisTavad gailalebian, sarfas<br />

rom veRar daiguleben.<br />

mTavaria, es survilebi realobad iqces da xelovnuri<br />

CareviT ar dabrkoldes Tu gayalbdes, Torem<br />

bevri mogvismenia mxurvale dapirebani, zogi Tu aragulwrfeli,<br />

zogic savsebiT gulwrfeli, aRsruleba<br />

rom ar eweraT.<br />

egaa, mweralTa kavSirelebsa Tu telemwerlebs<br />

pampulaobis saSualeba aRar unda mieceT, aRarc demagogiisa<br />

da qarTvel klasikosTa saxeliT spekulaciisa,<br />

raTa istoriul mogonebadRa darCes, rom<br />

xelisuflebas mxolod qvemZvromi finaCebi sWirdeba.<br />

qarTuli mwerloba erTxel da samudamod unda<br />

gaemijnos xelisuflebas, Camoexsnas mis navSi Zromials<br />

da Tavzesayrel erovnul da literaturul<br />

saqmeebs mixedos.


¡<br />

6 proza<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

dRes finalia. mTeli Tve emzadeboda<br />

am dRisTvis qalaqi. saRamos rva<br />

saaTze gamarjvebuls xalxi airCevs.<br />

mTavar moedanze damontaJebuli monitoris<br />

win saritualo momsaxurebis<br />

biurodan naqiravebi magidebia Calagebuli.<br />

quCebSi dilidan dahqrian manqanebiT<br />

finalistebis gulSematkivrebi<br />

da TavianTi favoritebis saxelebs<br />

gahyvirian. navaraudevi amindis prognozi<br />

gamarTlda _ dilidan bardnis,<br />

Tumca sisvelis garda jer araferi<br />

damCnevia miwas.<br />

konkursantebs Relva etyobaT,<br />

kuTxeebSi miyuJulebi rveulis furclebze<br />

lamazad gamoyvanili asoebiT<br />

daweril teqstebs dascqerian da kiTxvas<br />

tuCis moZraobas ayoleben. „movedi~<br />

anu eTerSi varTo, aniSna operatorma<br />

da ekranze Sav kostumsa da<br />

bafTaSi gamowyobili wamyvanic<br />

gamoCnda, mayurebels kidev erTxel<br />

warudgina finalistebi, Semdeg ki ise-<br />

Ti xmiT gamoacxada reklamaze gavdivarTo,<br />

TiTqos saSovarze midioda da<br />

dRis bolomde aRar apirebda mobrunebas.<br />

wamyvani mobrunda, magram<br />

maleve daemSvidoba mayurebels, axla<br />

konkursantebs vuTmob ekrans, warmoTqmuli<br />

sadRegrZeloebis ganmeorebiT<br />

mosmenas da xmis micemas mTeli<br />

dRis ganmavlobaSi SeZlebT, zustad<br />

rva saaTze ki dagibrundebiT, gamarjvebuli<br />

dagvlocavs da sufra gaSlili<br />

dagvaxvedreTo.<br />

„qarTvel qals gaumarjos, namdvil<br />

qarTvel qals! Tamaris moRerebul<br />

yels, aqa var Ziao, rom daiZaxa,<br />

qeTevan dedoflis daSanTul ZuZus da<br />

Cemi dedikos SromiT daRlil xelebs<br />

gaumarjos!.. Cveni Svilebis dedebs vadRegrZeleb,<br />

Cvens sayvarel meuRleebs,<br />

maT gareSe erTi dRec nu gvacocxlos<br />

RmerTma!<br />

TiTqos uro damkres TavSiiii,<br />

TiTqos papaCemi cxondaaaa,<br />

aTas... surnelovan... SvavSi,<br />

balaxs... qalis suni hqonda!<br />

qeds vixri Cveni mandilosnebis<br />

winaSe,~ _ Suaxnis mamakacma sqeli<br />

kiseri da SemRvreuli Tvalebi dabla<br />

daxara.<br />

„mur-Ta-zi, mur-Ta-zi!~ _ quCidan<br />

bundovnad Semoesma Svilis megobrebis<br />

gamamxnevebeli SeZaxili. „mamaZaRlebi~<br />

_ siTbo CaeRvara gulSi.<br />

***<br />

„ohoho! sadRegrZeloebSi magrebi<br />

arian... Cemi ubeduri biWi, ras Seswira<br />

Tavi!~ _ qalma televizori gamorTo,<br />

fanjridan mtvris tilo gadabertya<br />

da kuTxeSi mimdgar patara magidas miubrunda.<br />

jariskacis fotoebis<br />

damtveril CarCoebs iseTi rudunebiT<br />

usvamda tilos, TiTqos Sublze Tmas<br />

usworebda Tavis erTaderT biWs. Sandali<br />

sanTlis namwvavebisgan gaasufTava,<br />

gadasafareblis qveS gadanaxuli<br />

kupiurebi gamoaCina da rZals<br />

gauwoda:<br />

_ guSin biWebi iyvnen amosulebi da<br />

200 lari datoves, amjerad es iyoso.<br />

_ deda, Zalian gTxov, Semdeg jerze<br />

aRar gamoarTva, _ xaTuna ase arasodes<br />

gauRizianebia qmris megobrebis<br />

yovelTviur Semweobas.<br />

_ ratom, deda valad ki ar gva-<br />

Zleven, Seni qmaric ase iyo gadayolili<br />

yvelaze.<br />

_ mesmis, magram muSaoba daviwye,<br />

pacientebTan saxlSic vivli, daxmarebasac<br />

viRebT da rogorme gavitanT<br />

Tavs.<br />

arcerTi dResaswauli aviwydebodaT<br />

qmris megobrebs, amovidodnen,<br />

sasmel-saWmeliT, ai, Cveni Zmis xsovnas<br />

ase rom inaxav, imitom gcemT pativso.<br />

karebTan maTi xmauris gagebaze,<br />

dedamTils gasZaxebda, gaaRe, biWebi<br />

ariano, swrafad Seixsnida Wrel<br />

xalaTs da or wuTSi Savi kabiT dabrundeboda<br />

did oTaxSi. xandaxan egona, im<br />

yovelTviur Semweobas swored Savi<br />

kabis tarebis, Sekruli Tmisa da<br />

gauqarvebeli sevdis gamo utovebdnen.<br />

saavadmyofoSi eqTnad muSaobis dawyebam<br />

mxolod erTi feri daumata xaTunas<br />

cxovrebas, gadaicvamda TeTr<br />

xalaTs da egona, mziT ivseboda misi<br />

rusudan ruxaZe<br />

sicocxlis<br />

gemo<br />

sxeuli. „mariamis gulisTvis, gareTac<br />

unda gaixado Savi, axalgazrda qali<br />

xar guram da cxovreba doCanaSvili<br />

winaa, Cemi nu<br />

mogerideba~, _ ramdenjerme uTxra<br />

kaxas dedam, magram xaTunas ar eyo<br />

gambedaoba.<br />

skolis damTavrebis Semdeg maleve<br />

daqorwindnen. usazRvro bednierebis<br />

gancdisTanave misi dakargvis dau-<br />

Zleveli SiSi gauCnda xaTunas. omamdec<br />

xSirad gautacia fiqrs _ neta jer me<br />

movkvdebi Tu is orive scenas TvalnaTliv<br />

warmoidgenda da ise Seebraleboda<br />

mis kubosTan mdgari, mxrebawuruli<br />

qmari, rom siyvaruliT savse guliT<br />

pirvelad mainc kaxas wasvlas amjobinebda.<br />

mere warmoidgenda, rogor efereboda<br />

mkvdari qmris nakvTebs, rogor<br />

ukocnida umoZrao, civ tuCebs da<br />

rogor idRabneboda cremlis miRma<br />

samZimarze mosulTa saxeebi. arafriT<br />

hgavda dakrZalvis dRe mis Sav-TeTr<br />

fiqrebs _ mkvdari qmari xaTunas ar<br />

unaxavs, rkinis yuTi gamoitira, samZimarze<br />

mosul nacnob Tu ucnob adamianebs<br />

ki cnobismoyvareobiT akvirdeboda,<br />

imaxsovrebda da saRamos kidev<br />

erTxel CamoTvlida gonebaSi _ is iyo,<br />

isini albaT dakrZalvis dRes movlen,<br />

gvirgvini gana ra daujdebodaT!<br />

mas Semdeg ramdenjer gamonaTebia<br />

usafuZvlo imedi, iqneb sulac sxva<br />

jariskaci iwva kuboSi, iqneb kaxa<br />

sikvdils gadaurCa da cocxlad vglovob<br />

qmars! mere bebia gaaxsendeboda,<br />

Wrelkabiani qvrivi, sicocxlis bolomde<br />

erTi dRec rom ar uglovia omidan<br />

Sinmousvleli qmari. sikvdilis<br />

winRa aRmoxdenia, cocxali rom yofiliyo,<br />

aqamde ki movidodao.<br />

am oTxi wlis ganmavlobaSi erTaderTxel,<br />

mariamis dabadebis dReze,<br />

gadawyvita Savis gaxda. Sifonis lurji<br />

kaba gadmoiRo karadidan _ cisferi<br />

kesaneebiT. veRar Seavso, magram<br />

SerCenilma Zvelma surnelma gauTbo<br />

guli. im saRamos griSa fostalionma<br />

mosawvevi miutana. aRlumze miipatiJes,<br />

rogorc jariskacis qvrivi.<br />

isev moakoxtava Savebi da mariamTan<br />

erTad TbilisSi gaemgzavra. ukan dabrunebulma<br />

Wreli kabebi kidev erTi<br />

TaroTi qvemoT gadainaxa.<br />

im dRis mere xaTunas kidev ufro<br />

Cauqra Tvalebi. xSirad axsendeboda<br />

aRlumi da erT rigSi Camwkrivebuli<br />

axalgazrda qvrivebi, adredaqalebuli<br />

gogoebi TavianTi adredabrZenebuli<br />

SvilebiT. im dResac cremlma<br />

daubinda mzera, gaidRabna garemo da<br />

mxolod xmebi SemorCa mexsierebas:<br />

orkestris xma, mariamis SeZaxili _<br />

„Sexede, ramdeni mamikoebi modian~, mamakacis<br />

xma tribunidan _ „TqvenisTana<br />

qalebi sWirdeba Cvens samSoblos!~ verafriT<br />

gaego, aRlumze miwveuli danarCeni<br />

qalebi ratom gamoiyurebodnen<br />

ufro lamazad da bednierad, ratom<br />

Sescqerodnen sibraluliT SavosanTa<br />

mwkrivs, ratom iyo maTi gmiri qmrebis<br />

adgili zeciur saqarTveloSi da riTi<br />

daimsaxures imaTianebma miwieri bedniereba.<br />

im dRes TiTqos erT moedanze<br />

Sexvda erTmaneTs gamarjveba da<br />

marcxi, bedniereba da ubedoba. yvelaze<br />

ucnauri ki is iyo, rom mas mere<br />

kaxa TiTqos sakuTar sikvdilSive<br />

daadanaSaula, iqneb metad rom efrTxila<br />

da amaTTis Tavi ar gaewira, dRes<br />

cocxali yofiliyo da RvTis anabara<br />

ar davrCeniliyaviT sami qali. aRarc<br />

gamomSvidobebis dRes ixsenebda gansakuTrebuli<br />

tkiviliT. omamde erTi<br />

TviT adre yazarmidan fexi ar moucvlia<br />

kaxas, saxlidan bolo wasvlisas xa-<br />

Tunas mucelze xelebi daawyo, Wipze<br />

akoca, raRac CasCurCula muclad<br />

myof mariams da qalebs daubara _ aba,<br />

Tqven iciT, mixedeT erTmaneTs, Tu<br />

ramea, biWebis nu mogeridebaTo. sul<br />

es iyo!<br />

xaTuna samsaxurSi wasasvlelad<br />

gaemzada, karSi gasvlisas mariamma<br />

plasteliniT axladgamoZerwili<br />

jariskaci miurbenina. plastelinis<br />

figura jer kidev Tbili iyo da alagalag<br />

pawia naTiTurebi etyoboda, kidev<br />

erTi jariskaci Seematebina pianinoze<br />

Camwkrivebuli koleqciisTvis:<br />

_ de, naxe, mama!<br />

_ dedi, es ra aqvs mxarze<br />

_ jariskacis forma acvia.<br />

_ da, Tofi<br />

_ Tofi Tofi ara aqvs, xo momkvdaria<br />

da Tofi rom hqonoda, xo cocxali<br />

iqneboda, ha, de, ha<br />

xaTunam pasuxad mariams Sublze<br />

akoca, dedamTilis gamzadebuli<br />

sadili qilaSi moaTavsa, Tavsaxuri magrad<br />

mouWira, sveli xelebi Sav paltos<br />

dausva da qmris saxelobis quCiT<br />

gzas saavadmyofosken gauyva.<br />

***<br />

fostis win monitorTan Sekrebilebs<br />

sufra gaeSalaT, erTmaneTs saxlSi<br />

dawurul Rvinos agemovnebinebdnen<br />

da Tan daTovlil Tonis pursa da<br />

gudis yvels ayolebdnen.<br />

_ murTazi aris kaci! im lawirakma<br />

rogor unda ajobos daTikos dro wavida.<br />

misces, Zmao, axalgazrdebs<br />

gasaqani! magis gareSe Wiqa ar gaWaxundeboda<br />

qalaqSi, magram axla CamoqaCa.<br />

xandaxan Tavs da bolos ver gaugeb magis<br />

naTqvam sadRegrZelos! _ meriqifeoba<br />

aeRo Tavis Tavze tyavis qur-<br />

Tukians.<br />

_ im lawiraks ras erCi, sityva-pasuxi<br />

ar eSleba. a, batono! arafers vambob<br />

winaswar, raRa darCa... _ pirze<br />

xeli aifara lurjqudianma.<br />

ekranze avTandili gamoCnda,<br />

konkursis yvelaze umcrosi monawile.<br />

Tavisufal Temad kacoba aerCia. erTi<br />

xeli Sarvlis jibeSi Caedo, mikrofoniani<br />

xelis idayvi ki maRla aewia da<br />

xmamaRla gahyviroda:<br />

„dRes diliT mama zadenma damloca<br />

da kurTxeva momca, rom Tqvens<br />

winaSe gamovsuliyavi da kacobis sadRegrZelo<br />

meTqva, kacobis da ara _<br />

kacebis! Zmebo, rogori qalaqic Cagvabara<br />

Cvenma mama-papam, iseTive davutovoT<br />

Cvens Svilebs, Torem is Cineli,<br />

fostis gverdiT maRazia rom gauxsnia,<br />

xval mTel qalaqs daepatroneba. rac<br />

me ver daglocoT, maRalma RmerTma<br />

12 - 25 aprili 2013<br />

daglocoT!~ _ avTandilma Wers aRapyro<br />

Tvalebi.<br />

quCaSi gamosuli maRaziis mepatrone<br />

monitoris qveS Sekrebilebs RimiliT<br />

Sehyurebda. „nihau, rogora xar,<br />

rogor~ _ mxiarulad gasZaxes gul-<br />

Sematkivrebma. „lariviT~ _ biWebs uswavlebiaT<br />

wvrilTvala kacisTvis.<br />

***<br />

„gzebi moyinulia, jibeebSi xeleb-<br />

Cawyobilma ar iaro. dRes mamaSeni Camodis,<br />

droze modi saxlSi~. dedis yviTeli<br />

baraTi sandros sawolis Tavze daxvda<br />

mikruli. macivari gamoaRo, warmosaxviTi<br />

gitaris dakvra erTi wami-<br />

Tac ar Seuwyvetia, ise fiqrobda<br />

sauzmeze. telefonma dareka, daTuna<br />

iyo.<br />

_ hoo, ar wavsulvar skolaSi, moyinulia<br />

da damezara... amo mere, elaparake<br />

ukve maica, dabro xo mogca hoda,<br />

ra gitydeba hahaa, ase rogor agixsna,<br />

amo ra!<br />

aT wuTSi karebze daTunas zaris xma<br />

gaisma.<br />

_ haa, moxvedi biZasTan _ jibidan<br />

xelebi ar amouRia sandros _ biWo,<br />

Tqven giJebi xom ara xarT guSin nikuSac<br />

damadga. me ra, maswavla vinmem<br />

_ ratom ar ambob, pirvelad vis<br />

akoce<br />

_ au, Zmurad saxels ver getyvi,<br />

didia, am ubneli ar aris, da meore da<br />

mesame ar gainteresebs<br />

_ mainc ar ambob da!..<br />

_ karoCe, mismine, ar kiTxo, SeiZleba<br />

gakoco da rame egeTi sisuleleebi,<br />

TvalebSic Zaan ar uyuro, gautydeba<br />

mere. saxeze moefere da ravi, akoce ra,<br />

Zaan kbilebSic nu daetakebi, hahahaaa!<br />

_ gavedi ra, naxevarze unda Sevxvde<br />

fostis ukan, _ sulac ar ecineboda<br />

daTunas sandros naTqvamze.<br />

_ aba, Sen ici, Zmao, _ TavSi wamoartya<br />

megobars, ise, rogorc mama wau-<br />

Taqebda xolme da mogveswroo, dedas<br />

gaxedavda RimiliT.<br />

_ eee, davai, ra! biWo, ar dagaviwydes<br />

daumesije im ubedurs, iqneb moigos.<br />

sandrom sawolis qveS damaluli sigaretis<br />

kolofi moiZia, abazanis patara<br />

fanjara gamoaRo da gaabola. veradaver<br />

gamoutyda olikos, rom es megobroba<br />

sulac imisTvis iyo mogonili,<br />

rom metad daaxloveboda. erTi<br />

suli hqonda, yvela klaseli biWisTvis<br />

gaelamazebina cxvir-piri, vinc ki<br />

olikos miuaxlovdeboda. Tumca riTi<br />

emarTlebina mere Tavi! amitomac megobrul<br />

rCevebs aZlevda. „is imas<br />

aeWvianebs da imitom gemegobreba~ an<br />

„imasTan ra gaqvs saerTo, Sen sxvanairi<br />

gogo xar~.<br />

saRamoobiT mamis Camosvla<br />

Zalianac ar axarebda, TiTqos morigda<br />

dedasTan, rom skolaSi wasvlas<br />

xSirad saxlSi darCena da wignis kiTxva<br />

erCivna. dedac gadawevda fardas,<br />

axedavda fanjridan cas da etyoda _<br />

„iyavi dRes saxlSi~ da guldamSvidebuli<br />

wavidoda samsaxurSi. saRamosTvis<br />

sandro wignSi saniSnes adgils<br />

gadaunacvlebda da sul es iyo<br />

didi xnis fiqris Semdeg Zexvi da<br />

puri gamoiRo da Tavisi oTaxisken<br />

gauyva. „nu geSinia, ar daikargebi am<br />

saxlSi da namcecebiT ar gamixdebi mosaZebni,~<br />

_ yovelTvis brazobda deda<br />

TefSis gareSe saZinebelSi gatanili<br />

saWmlis gamo. naxevradSiSveli qalis<br />

plakatze dedas yviTeli furceli<br />

miekra: „ra gagixda maTematikis gamosworeba.<br />

imecadine Tu giyvarvar,<br />

Seni adriana lima~. sandros gaeRima,<br />

saxlSi mofenili yviTeli baraTebi xan<br />

nervebs uSlida, xan ki Zalian arTobda.<br />

pirsabanTan dRes axali baraTi<br />

daxvda: „kbilebimeTqi!~ abazanis patara<br />

fanjarasTan sigaretis mowevaSi<br />

SemCneuls ki: „sandro, mand ar momiyvano!~.<br />

axladgaprialebul fexsacmels<br />

sacxis suni jer kidev SerCenoda.<br />

„icode, es yviTeli baraTebi ukan mogr-<br />

Ceba da wiTel baraTs gamomtyueb!~ _<br />

brazobda deda, verafriT rom ver miaCvia<br />

15 wlis biWi sakuTari fexsacmlis<br />

mowesrigebas.<br />

dedaze didi megobari sandros ar<br />

hyavda, magram masac ver umxelda,<br />

rogor xiblavda oliko. aqeT Tu mosdasasruli<br />

me-9 gverdze


12 - 25 aprili 2013<br />

levan gelaSvili<br />

gvirilebis<br />

dedamiwa<br />

sizmari, romelic ar gaviwydeba,<br />

axdeba.<br />

avtori<br />

erTxel erTma brZenma daiZina da<br />

daesimzara, rom futkari iyo, romelic<br />

yvavilidan yvavilze dafrinavda.<br />

rodesac brZenma gaiRviZa, dafiqrda,<br />

vin iyo sinamdvileSi: futkari,<br />

romelsac esizmreboda, rom brZeni<br />

iyo Tu brZeni, romelsac daesizmra<br />

rom futkari iyo.<br />

Zveli aRmosavluri sibrZne<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

vuZRvni ninia nadiraZes<br />

iyo da ara iyo, iyo erTi kaci. kacs<br />

didi keTili Tvalebi da jagara warbebi<br />

hqonda. keTili da jagarawarbiani<br />

kaci Cveulebrivi adamiani iyo.<br />

coli da ori Svili hyavda. samsaxuridan<br />

saxlSi misuli zolian reituzs<br />

Caicvamda xolme da taxtze wamogorebuli<br />

televizors uyurebda. xSirad<br />

kompiuterTanac ijda, Tumca socialur<br />

qselebs ar swyalobda. friad did<br />

siamovnebas iRebda aTasi juris informaciis<br />

moZiebiT, romelsac guglaobas<br />

eZaxda. jagarawarbian kacs xelovneba,<br />

xinkali da benzinis suni uyvarda da ver<br />

itanda wvimas, TbilisSi qaris Semdeg<br />

rom icis xolme. siarulis dros cdilobda<br />

asfaltis yvela napralisTvis<br />

gadaebijebina, kibeze Casvlis dros ki<br />

bolo or safexurs axteboda. xSirad<br />

Tavis mezobelze xumrobda, romelsac<br />

fexis TiTebs Soris imxela daSoreba<br />

hqonda, rom vaSli Caeteoda, vaSls<br />

xSirad ase Wamda xolme. mSvidad<br />

miedineboda am jagarawarbiani kacis<br />

cxovreba, ise, rogorc milioni sxva<br />

adamianisa, romelic imave qalaqSi cxovrobda.<br />

erTxel jagarawarbianma kacma<br />

diliT rom gaiRviZa, aRmoaCina, adamianebs<br />

cxovelebad aRiqvamda. Tavis<br />

cols Zroxad xedavda. erTi Svili indauri<br />

iyo, meore ki _ qoCora Jirafi.<br />

kacma ifiqra, sizmarSi varo _ wamoxjagarawarbiani<br />

kaci<br />

erTxel diplomatTa saerTa-<br />

Soriso yrilobaze mivdiodi. matareblis<br />

dagvianebis gamo aeroportSi<br />

misvlamde sadgurSi momiwia ramdenime<br />

saaTi lodini. is iyo, marmarilos<br />

svetebTan mosacdel skamze Camovjeqi<br />

da <strong>gazeTi</strong>s kiTxvas Sevudeqi, rom<br />

uknidan dabal xmaze viRac ucnobma<br />

monologi daiwyo. raRac istorias<br />

hyveboda, romelic bolomde ver movismine<br />

matareblis Camodgomis gamo.<br />

saswrafod kupeSi avedi. mgzavrobis<br />

dros mosmenili istoria rveulSi<br />

Caviwere da imis mere aRarc gamxsenebia.<br />

mravali wlis Semdeg, saxlis<br />

gayidvis dros avejis gadaadgilebisas<br />

es rveuli xelaxla aRmovaCine da<br />

naxevrad dacarielebul binaSi kiTxvas<br />

Sevudeqi. teqsts ucvlelad<br />

gTavazobT. samwuxarod, istoriis avtori<br />

saxeze sruliad ar maxsovs.<br />

erT dResac, rodesac Txunelam<br />

gaiRviZa, aRmoaCina, rom irgvliv yvelaferi<br />

gvirilebiT iyo dafaruli.<br />

marTalia, Txunelas Tvalebi saerTod<br />

ar hqonda, magram es xels ar uSlida<br />

aReqva, rac dedamiwaze mis garSemo<br />

xdeboda. ulamazesi sanaxavi iyo gvirilebiT<br />

dafaruli dedamiwa. gvirilebi<br />

iyo manqanebze, korpusebze, metro-<br />

Si, gzaze, mindorze, tansacmelze, fexburTis<br />

burTic ki gvirilebiani iyo.<br />

gansakuTrebiT genialurad gamoiyureboda<br />

gvirilebiani Zeglebi. mTeli<br />

qalaqi ki ara, mTeli samyaro gvirilebSi<br />

Cafluliyo. irgvliv sasiamovno<br />

surneli ifrqveoda. aba, warmoidgineT,<br />

gvirilebiT morTul sadarbazos<br />

rom gaivliT da lifts<br />

daelodebiT, gvirilebiani kari gaiReba<br />

da iqidan gvirila gogo ZaRls gamoiyvans<br />

gasaseirneblad, romelsac<br />

gvirilebis alikapi aqvs. Txunelas<br />

gvirilebiani gazis mricxveli, yursasmeni<br />

da gvirilebiani televizori<br />

hqonda, gvirilebian aipodze ki gvirilebis<br />

Tema eyena.<br />

Txunela fiqrobda, rom xalxi bednieri<br />

gaxda. adre yvelas egona, rom<br />

bedniereba mxolod is iyo, rodesac<br />

fulis wvima modioda, monetebiT savse<br />

auzi an oqros qoSebi da unitazi hqonda<br />

kacs. exla ki xalxi mixvda, rom bednierebaa,<br />

rodesac samyaro gvirilebiT<br />

ifareba. wvimac da Tovlic gvirilebis<br />

dedamiwaze gvirilebis modioda<br />

xolme da miuxedavad amdeni gvirilebisa,<br />

yvelaze saukeTeso saCuqari gvirilebian<br />

adamianebs Soris swored gvirilebis<br />

Taiguli iyo. adamianebi ufro<br />

keTilebi gaxdnen da isini erTmaneTs<br />

yoveldRe gvirilebs Cuqnidnen. saxlis<br />

fanjridan Canda gvirilebiani<br />

lampionebi da estakadebi. binebSi gvirilebiani<br />

inkasatori dadioda. gvirilebad<br />

iqcnen avtobusis gaCerebebic,<br />

gaCndnen gvirilebiani dinozavrebi,<br />

romlebic gvirilebiani velosipediT<br />

dadiodnen samsaxurSi. rodesac gvirilebian<br />

qalaqs nazi sio Seefineboda.<br />

gvirilebi Tavs daxridnen da erTmaneTs<br />

esiyvarulebodnen xolme. samyaro<br />

Seicvala. gvirilebiani kontroliorebi<br />

avtobusebSi gvirilebian bileTebs<br />

amowmebdnen. mxiaruli da siyvaruliT<br />

savse gvirilebian quCebSi<br />

gviriliani peplebi da adamianebi danarnarebdnen.<br />

Txunelac bednierobda.<br />

Txunela risi Txunela iyo, Tu<br />

sadRac miwis qveS ar moundeboda<br />

ta loginidan, Sevarda abazanaSi, saxeze<br />

civi wyali Seisxa da aivanze gavarda.<br />

notio haeri xarbad CaisunTqa da<br />

dabla gadaixeda. dominos moTamaSe<br />

ubnis kacebs Txunelebad xedavda, romlebic<br />

girCiT erTobodnen. kacma gadawyvita,<br />

aravisTvis araferi eTqva _ ege<br />

mand giJad ar CamTvalono da qalaqSi<br />

gaiseirna. mTeli dRe ixetiala quCeb-<br />

Si. erTi-orjer Tavi boZsac miartya,<br />

es ra gamolayeba mWirs, iqneb gamiaroso,<br />

magram tyuilad daisva kopebi.<br />

arafermac ar gauara. quCaSi mis<br />

garSemo mSvidad daseirnobdnen behemotebi,<br />

daTvebi, siraqlemebi da kurdRlebi.<br />

im saRamos jagarawarbiani<br />

kaci daRonebuli dabrunda saxlSi.<br />

aravisTvis xma ar gaucia, piruCumra<br />

gadabrunda kedlisken da daiZina. meore<br />

dRes Cveulebisamebr gvian<br />

gaiRviZa imitom, rom maRviZara ar<br />

hqonda momarTuli. xmianad gaizmora<br />

da wirpliani Tvalebi nel-nela gaaxila.<br />

rogorc ki Zilidan gamoerkva, im<br />

wamsve Tavis cols Sexeda, magram isev<br />

Zroxad xedavda. Svilebic isev indauri<br />

da qoCora jirafi iyvnen. ezoSic<br />

doministi Txunelebi TamaSobdnen da<br />

avtobussac Taxvebi marTavdnen. jagarawarbianma<br />

kacma erTi axali Taviseburebac<br />

aRmoaCina. axla garemosac<br />

bunebis nawilad aRiqvamda. gulaRma<br />

loginSi iwva da Tvalebs afaxulebda,<br />

egona Tivis zvinSi Cafluliyo. misi<br />

saweri magidis nacvlad buCqnars xedavda,<br />

wignebis karada patara goraki<br />

iyo. televizori ki orasi wlis win<br />

darguli muxa gamxdariyo. avtobusis<br />

gaCereba mwvane koncxs hgavda, qalaqis<br />

centri ki _ gvirilebiT morTul<br />

ferdobs. jagarawarbiani kaci damna-<br />

SavesaviT iyureboda da verc Sin da<br />

verc gareT adgils ver poulobda.<br />

gadawyvita eqimTan wasuliyo, magram<br />

manamde `iguglava~ da rom darwmunda,<br />

msgavsi daavadeba ar arsebobso, ifiqra;<br />

mainc verafers gaarkvevs Tanamedrove<br />

medicinao da eqimTan<br />

vizitis survilic gauqra.<br />

saxlSi rom ver moisvena, jagarawarbiani<br />

kaci gareT gavida: mezobeli<br />

qali, liftis fuls rom agrovebda,<br />

tanwerweta behemoti gamxdariyo.<br />

gverdiT rom Cauara, kenari torsi<br />

haerSi SeakuntruSa da Tvalebis faxuliT<br />

gadaxeda. es ise sasacilo iyo,<br />

rom kacma uneblie Rimili ver Seikava.<br />

es kidev araferi _ ubnis meezoves<br />

pingvinad aRiqvamda, romelic ezoSi<br />

sasacilod dabajbajebda. mezoblis<br />

modeli gogo ki wero iyo, oCofexebze<br />

Semdgari sadarbazoSi sacodavad moi-<br />

WaWeboda. jagarawarbiani kaci ezoSi<br />

idga da mis garSemo mimdinare TiTqos<br />

Cveulebriv movlenebs gaocebuli<br />

akvirdeboda. marTlac uCveulo<br />

gancdaa, rodesac quCas Tvals moavleb<br />

da xedav, Txa da mgeli wynarad<br />

rogor roninoben. Sav jipze amxedrebuli<br />

martorqa ki wiTelze gaaCerebs<br />

da gzas dagiTmobs. trasaze manqanebis<br />

sacobis nacvlad bizonebis<br />

jogi tlanqad miizlazneba. wiTeltraka<br />

maimunebi gazeTebs daatareben.<br />

estakada gawolil mdinared qceula.<br />

jagarawarbiani kaci saiTac gaixedavda,<br />

bunebis wiaRSi iyo Cafluli. mTeli<br />

dRe gareT iboriala, saRamos saxlSi<br />

dabrunda, zurgidan colis xma<br />

moesma – mastika wavusvi, qeCebze dadeqio.<br />

kacma dabla daixeda: mwvane molze<br />

idga, miwidan ramdenime mindvris<br />

yvavils amoeyo Tavi. undoda, daxriliyo,<br />

xeliT Sexeboda yvavilebs, raTa<br />

darwmunebuliyo, rom eCveneboda da<br />

sinamdvileSi SarSan nayidi xaliCa iyo,<br />

magram Tavze selapi daaxta; meTamaSe<br />

ra – moesma uknidan. es iyo misi colis<br />

zRapari 7<br />

SeZroma. hoda, erTxelac CaZvra miwa-<br />

Si. dedamiwaze gvirilebis qveS miwa ki<br />

ara, sul wignebi iyo. Tan monuri da<br />

yalbi ki ara, ai sul narCevi _ genialuri<br />

wignebi. ijda Txunela qvemoT<br />

da kiTxulobda da kiTxulobda da<br />

rodesac daiRleboda, amovidoda zemoT<br />

da tkbeboda gvirilebiT. gvirilebSi<br />

Caflul dedamiwas ise araferi<br />

uxdeboda, rogorc erTi Worfliani<br />

gogo. gogos muqi mwvane Tvalebi hqonda<br />

da sicilis dros loyebi eCxvliteboda.<br />

Txunelam rom dainaxa Worfliani<br />

gogo, Seuyvarda, magram gvirilebian<br />

gogos rogor Seuyvardeboda<br />

Txunela, is xom Txunela iyo. miuxedavad<br />

imisa, rom mxolod Txunelas uyvarda<br />

gogo da gogos _ ara, samyaro<br />

mainc ormagad bednieri iyo.<br />

am saamo sizmarSi iyo daTvi garTuli,<br />

rom gamoeRviZa. sizmridan<br />

gamoerkva da irgvliv mimoixeda. mixvda,<br />

rom igi arc Txunela iyo da arc<br />

dedamiwa dafaruliyo gvirilebiT.<br />

bunagidan gamovida da uRran tyes Tvali<br />

moavlo. melia qaTmebs Wamda, mRrnelebi<br />

bostans aCanagebdnen, daTvebi<br />

futkris skebs Seeqceodnen, gepardebi<br />

irmebs emterebodnen, niangebi qurcikebs<br />

erCodnen. zvigenebi adamianebs<br />

esxmodnen Tavs. monadireebi cxovelebs<br />

xocavdnen... moswyinda daTvs<br />

amis yureba, vinaidan civi zamTari jer<br />

kidev gasuli ar iyo, isev Tbil bunag-<br />

Si SeZvra da tkbili Zili gaagrZela.<br />

sizmarSi CaiZira _ viTom Txunela iyo<br />

da gvirilebiT dafarul dedamiwaze<br />

Worfliani gogo uyvarda. dedamiwis<br />

qveS ki wignebi iyo...<br />

disSvili, romelic stumrad iyo maT-<br />

Tan. jagarawarbiani kacis Zroxa coli<br />

kerZs akeTebda, Rori colisda ki<br />

kartofilis gafcqvnaSi exmareboda, am<br />

dros mezoblis gogo Semovida, romelic<br />

namdvili Sveli iyo da xaxvi isesxa.<br />

adre jagarwarbiani kaci fanjridan<br />

rom gaixedavda, korpusebs xedavda<br />

xolme, korpusis iqiT, isev korpusebs,<br />

kidev korpusebs da imis iqiTac<br />

korpusebi moCanda. exla ki mxolod<br />

lelianebi Canda, bunebis burusian horizontebSi<br />

mwvane ferdobebi da kldovani<br />

koncxebi ilandeboda, qarian<br />

amindSic rom eulad da civad gamoiyurebodnen.<br />

im saRamosac piruCumra<br />

dawva jagarawarbiani kaci loginSi, kedlisken<br />

gadabrunda misi xma aravis gaugia,<br />

ise daiZina. diliT Zroxis zmuilma<br />

gaaRviZa. es colis xma iyo _ am-<br />

Tqnarebda. Jirafis da indauris faxulic<br />

maleve moesma. im dRemac ise Caiara,<br />

rogorc winam, jagarawarbiani kaci<br />

TiTqos saocrebaTa samyaroSiao,<br />

gakvirvebuli akvirdeboda garSemomyofebs.<br />

dro gadioda, es gakvirvebac male<br />

gaqra. jagarawarbiani kaci SeeCvia<br />

am xmebsa da cxovelebs, Tavis TavSi Caiketa<br />

da iSviaTad esaubreboda adamianebs.<br />

arc ufiqria, sakuTar TviTSegdasasruli<br />

me-9 gverdze


8 poezia<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

adresati<br />

miswere, rom giyvars.<br />

miswere Riad, sajarod<br />

(ra saWiroa daxuruli werilebi),<br />

emzar kvitaiSvili<br />

mtredebis dapureba<br />

qalaqi,<br />

romelic zRapars hgavs da jadosnuria,<br />

uZlebs legendebs.<br />

12 - 25 aprili 2013<br />

uTxari teleekranidan,<br />

gamoucxade radioTi,<br />

gaavrcele socialur qselSi<br />

(am ukanasknels, aqvs Tviseba<br />

`dagilaiqos~).<br />

gamogexmaurebian,<br />

mogweren pasuxs mis magivrad.<br />

is dumils irCevs<br />

(rogorc yovelTvis)<br />

moTminebiT,<br />

naCvevi siyvarulis gamocxadebis ucnaur xerxebs.<br />

nu daizareb, miswere,<br />

mere raa, rom aRar giyvars werilebis wera.<br />

uTxari,<br />

rom sinaTles ar darCa dro,<br />

moeRwia Cvenamde.<br />

rom Tavisufleba martoxelebis saqmea.<br />

rom Rirseba sicocxlis Tvisebaa,<br />

(sikvdils is ar aqvs),<br />

rom uxerxuloba<br />

(roca didi xnis unaxavebi<br />

ver pouloben saWiro sityvebs)<br />

zerele mokiTxvebiT Semoifargleba.<br />

miswere,<br />

rom is mxolod maSin gaxsovs,<br />

roca sxva adresati ar gyavs,<br />

roca ginda vinmes miswero.<br />

gaumxile,<br />

rogori Znelia sinamdvileSi iq,<br />

sadac Cven ase Cumad gviyvars erTmaneTi.<br />

sadac ubralod Semodgomaa,<br />

roca ubralod _ samSobloa.<br />

ar-saiT<br />

`me aravin myavs Senze ufro aRmosavleTiT”.<br />

naTia nacvliSvili<br />

aRar gadian matareblebi aRmosavleTiT,<br />

aRar hyavT mgzavri.<br />

arc _ Tanamgzavri.<br />

gaibna fiqri _<br />

Suagzaze mitovebuli.<br />

imedmac icis, gzisgasayarze _<br />

dagtovebs isic.<br />

ise martivad moCans sxva mxridan<br />

es yvelaferi _<br />

rogorc mzis Casvla.<br />

anda mTvaris,<br />

Rrublis ukan amofareba.<br />

rodesac gtkiva,<br />

is _ vinc giyvars,<br />

siCume aris gamosavali<br />

an<br />

gamosavali xdeba zogjer is,<br />

razec varT Cumad.<br />

aRar gadian matareblebi aRmosavleTiT,<br />

aRar xar mgzavri,<br />

arc _ Tanamgzavri.<br />

dgebi sarkesTan,<br />

sakuTar Tavs aTvaliereb.<br />

es Wrilobebi ise gabevrda,<br />

da TandaTan ise Rrmavdeba,<br />

sulis SeberviT<br />

aRar mirCeba, mama.<br />

sagan-sityvebi<br />

Cveni yoveldRiuri Cvevebi<br />

zogjer ufro metia_ vidre Cven.<br />

yvela xmauri dalagdeba,<br />

siCumec gardamavalia,<br />

damkvirveblebs ukvdebaT horizonti.<br />

Sen:<br />

vinc inaxav cifrebs,<br />

romelic gansazRvruli dawyvilebiT<br />

xar Cemi megobari,<br />

an naTesavi memkvidreobiT<br />

an arCeviTi.<br />

xar`saWiro adamiani~,<br />

an adamiani,<br />

romelsac arasdros Sevexmianebi.<br />

isic xar, vinc gardaicvala,<br />

(magram ver wavSale)<br />

Sen:<br />

vinc inaxavs gzavnilebs,<br />

CemTvis Zvirfasebs,<br />

visac mogande<br />

Cemi momavali leqsis pwkaredebi.<br />

Sen xom arasdros gaviwydeba<br />

Cemi megobrebis dabadebis dRe.<br />

yovelTvis ici ra ricxvia xval,<br />

mciredi Tu odnavi uzustobiT maCveneb dros.<br />

Sen:<br />

romelsac TiTqmis yvelgan Tan dagatareb,<br />

romelic arasdros minda iyos calmxrivi,<br />

visac SegiZlia gamaxaro da matkino kidec<br />

da miuxedavad amisa da yvelafrisa:<br />

simarTlisaTvis ar gyofnis sityva,<br />

xar mRelvare _ rogorc gaurkvevloba,<br />

mSvidi _ rogorc sinamdvile,<br />

Cumi ufro _ vidre siCume<br />

da mainc _ mobiluri.<br />

aravin<br />

aseTi dReebi unda Seiyvaro:<br />

TavmiSvebuli,<br />

mZime,<br />

xisti.<br />

nu ityvi uars:<br />

daexmaro meores,<br />

iyos is, vinc aris.<br />

darCi erTiT (an metiT) naklebi,<br />

gaiRaribe sakuTari Tavi,<br />

(an rodis iyavi saamisod mdidari.)<br />

sanacvlod:<br />

geqneba pasuxi motivtive kiTxvebze_<br />

myari da zusti.<br />

gaicvleba mdgomareoba_gulSiCakvra,<br />

sityvaze_ gulisCawyveta.<br />

xelCakidebulebi _ gaaTavisufleben<br />

xelisgulebs.<br />

gaqreba Rimili,<br />

romelic gaerTianebdaT.<br />

Cadgeba sityva_<br />

`aravin~ _<br />

Tqvens Soris.<br />

dagRlian pasuxebi<br />

da dagajereben,<br />

rom<br />

nato<br />

ingoroyva<br />

arc ise martivia, giyvardes is,<br />

visac uyvarxar.<br />

iq,<br />

Tavganwirulebi aRebdnen fanjrebs,<br />

qalaqi iTmenda TviTmkvlelobebs.<br />

ramdenjer mtredi SefrTxialda,<br />

imdenjer CemTvis gavifiqre:<br />

fanjara. vardna.<br />

maT<br />

hqondaT iluzia,<br />

rom sikvdils angariSi gauswores,<br />

rom simaRlidan xtomiT sakuTar Tavs gaaswres<br />

da TviTmkvlelobis vneba igemes.<br />

im qalaqSi<br />

erTxel guli gamiCerda.<br />

qalaqSi, romelSic vcxovrob,<br />

ar aReben fanjrebs TviTmklelobisTvis.<br />

aq Rimils mgvris<br />

da Rimils irgebs _morCileba.<br />

aq Sewirvaa:<br />

neba-neba,<br />

dRiTi-dRe,<br />

wveT-wveT.<br />

me _ frTadaWrili,<br />

gametebuli frenisaTvis,<br />

mxolod qvemoTa mimarTulebiT.<br />

zRva kovziT dailia<br />

da vTqvi:<br />

praRa, dro _ warsuli.<br />

Tbilisi _ axlandeli dro<br />

sizmar-cxadi<br />

...da yvela sityva,<br />

riTac aqamde Tavs vicavdiT,<br />

Caikarga qalaqSi,<br />

romelSic dro mogzaurobs.<br />

gadaeSva xididan,<br />

sadac ori zRva erTmaneTs xvdeba.<br />

da rac gadarCa erTmaneTisTvis,<br />

movida RamiT, zustad maSin,<br />

roca aRar ginda geZinos marto.<br />

tuCi tuCze gadamafara<br />

da xmiT,<br />

romelic Tuki arsebobda aRar megona,<br />

miCurCula:<br />

ukve droa. vaRiaroT.<br />

sabani frTxilad Semomikeca,<br />

mTxova_ macxovre Sens TvalebSi.<br />

gulis jibeSi imedi Cado<br />

da qalaqis cas<br />

axal mTvared miaxata<br />

misi saxeli.<br />

frenamde<br />

ufalo,<br />

dRes Cemi frena,<br />

yvela qaris winaaRmdeg,<br />

Sen gabaria.<br />

Tu mogiyvebi:<br />

vcode, ramdenjer,<br />

nu ifiqreb,<br />

Svebas momitans,<br />

codvebisgan vSiSvldebi radgan.<br />

rac ufro xSirad,<br />

ufro mets vambob,<br />

yvela sityva tansacmelia,<br />

samalavi da SesafuTi.<br />

damimaxsovre.<br />

Tu isev unda gamawbilo,<br />

nuRar Semxvdebi.<br />

damtove marto,<br />

Sematove monapovari,<br />

rom ar vidge zurg-Seqceuli.<br />

rac unda meTqva,<br />

bolos vinaxav:<br />

rom ufro didxans,<br />

rom ufro bevrjer,<br />

viqnebodi me _ Sens gareSe.<br />

ubralod maxsovs:<br />

yvela Cvengani,<br />

viRacisTvis<br />

erTxel mainc xdeba<br />

iuda.


12 - 25 aprili 2013<br />

rusudan ruxaZe<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

zRapari 9<br />

sicocxlis gemo<br />

***<br />

xaTuna kardiologiuris gogoebma<br />

yavaze aipatiJes zeda sarTulze,<br />

maTTan Woraobis xasiaTze sulac ar<br />

iyo, magram uari ver Tqva. mxolod ori<br />

pacienti ewvaT ganyofilebaSi. orives<br />

Camouara, sicxe da wneva gauzoma, eqimis<br />

datovebuli daniSnuli wamlebi<br />

daalevina, sabnebi gauswora da Tu<br />

ramea, gamomZaxeTo _ daubara.<br />

gogoebs televizori CaerToT,<br />

naleqiani yava moeduRebinaT da patara<br />

naWrebad daetexaT erTi fila<br />

Sokoladi.<br />

_ es daTiko raRam gadaria, ormocdaTvrametiani<br />

var da jer kidev me maswavlida<br />

geografias! _ televizorisTvis<br />

zurgi Seeqcia Sua xnis<br />

qals.<br />

_ moica, ra nervebze xar! mTeli<br />

Tvea amiT verTobi. me piradad avTandilis<br />

mxares var, _ savarZelSi<br />

mokalaTebuli axalgazrda eqTani<br />

qlibiT ilamazebda frCxilebs.<br />

xaTuna uxmod svamda yavas da isev<br />

biWebis motanil fulze fiqrobda. samkiTxaod<br />

amotrialebul Wiqebs gaSroba<br />

ar dascalda, Sida telefonma rom<br />

dareka. „sad aris xaTuna” _ rekavda<br />

aRelvebuli sanitari, „biWi Semoiyvanes,<br />

manqana dajaxebia. quCaze modioda,<br />

jibeSi xelebCawyobili, viRac gadareulebi<br />

moqrodnen. es acurebula,<br />

imaTac veRar aucilebiaT da dajaxebian.<br />

Cqara Camovides, daTo eqimma<br />

gaamzadeTo, saswrafo saoperacioa”.<br />

xaTuna sirbiliT daeSva kibeze, egona,<br />

erTi sarTuliT zemoT rom ar<br />

asuliyo da yava ar daelia, es ambavi<br />

ar moxdeboda. saoperaciosken sakaciT<br />

miagorebdnen biWs. SeSinebuls da<br />

tkivilisgan Sewuxebuls feri<br />

dakargvoda. „dedaCemi sad aris” _<br />

yviroda bolo xmaze. „nu yviri, energias<br />

nu xarjav, mSvidad iweqi”, _ sakaces<br />

daewia xaTuna.<br />

saoperacioSi swrafad moiZia<br />

saWiro ampulebi. aseTi simZafriT arasodes<br />

SeugrZvnia sxvisi sxeulis<br />

tkivili da sikvdilis moaxloveba. „sad<br />

var ra xdeba verafers vxedav!” _<br />

biWs nel-nela ebindeboda mzera. „nu<br />

geSinia!” _ bundovnad Caesmoda xaTunas<br />

xma.<br />

_ aaa! mtkivaa! veRarafers vxedav,<br />

vkvdebi! _ SiSi Casdgomoda umisamar-<br />

To mzeraSi _ qalisTvis ar mikocnia<br />

da ar minda ukocneli... _ amoiluRluRa<br />

da goneba dakarga.<br />

xaTuna Secba, uecari simSvide mohgvara<br />

usicocxlo sxeulma. momzadebuli<br />

Sprici qvemoT dauSva, neli<br />

moZraobiT Tavi misken daxara da gadasasruli<br />

wondaT gogoebs, gulwrfelad uyveboda<br />

maT ambebs da dedac siamayiT etyoda<br />

_ „kargi gemovneba hqoniaT, xo ici!”<br />

didi xania, elodeba sandro, rodis<br />

dadgeba mamasTan megobrobis dro, rodis<br />

dasxdebian sasaubrod kacurad,<br />

pirispir, magram mama dRemde dedisgan<br />

igebs mis ambebs. gabrazebuli xandaxan<br />

miaZaxebs xolme _ „esaa Seni gazrdili<br />

Svili!”<br />

„sul Seni aslia” _ sxva pasuxi ar<br />

aqvs dedas.<br />

buterbrodianad sawolSi Sewva,<br />

televizori CarTo. saaTic ar iyo gasuli,<br />

isev telefonma dareka:<br />

_ gamo ra, salaparako maqvs! _ da-<br />

Tuna iyo.<br />

_ eee, maica ra!<br />

_ au, midi ra, gainZeri!<br />

_ ho, kai Cavicvam.<br />

_ kinosTan viqnebi, _ daTunas xma-<br />

Si kmayofileba Separvoda.<br />

sandrom jinsi amoicva da sarkis win<br />

Sarvlis qvemoT dasaqaCad orjer Sexta.<br />

Tma orive xeliT aiCeCa, mamis odekoloni<br />

daipkura da maRalyelian fexsacmelze<br />

TasmebSexsnili da jibeebSi<br />

xelebCawyobili dauyva quCas.<br />

momSral, umoZrao tuCebze nazad akoca.<br />

zustad ise gaidRabna garemo cremliani<br />

mzeris miRma, rogorc mis Sav-<br />

TeTr fiqrebSi qmris panaSvidis dros.<br />

„ras Svebi!” _ daTo eqimis xmam gamoafxizla,<br />

_ „svetas dauZaxeT!” _ xeliT<br />

moaSora eqimma xaTuna biWs.<br />

aRar axsovs, rogor aRmoCnda cariel<br />

palataSi da ramden xans iwva gulaRma<br />

Camosuli wylisgan alag-alag<br />

gayviTlebul Wers miSterebuli. erTaderTi,<br />

rac TvalebSi Casdgomoda, misgan<br />

gaqceuli misive sxeuli iyo _ cisferi<br />

kesaneebiT moCiTuli kabiT Semosili,<br />

TmagaSlili da mzis sxivebiT ga-<br />

Tanguli. derefnidan fexis nabijebis<br />

xma Semoesma, sawolidan wamoxta, gasvla<br />

ver gabeda, karis zRurblTan dadga<br />

da moparuli mzeriT gaxeda saoperaciodan<br />

gamosul daTo eqims. qirurgma<br />

ofliT danamuli Subli moiwminda,<br />

niRabi Camoixsna da saxeze xelebafarebul<br />

sandros dedas omaxianad<br />

uTxra:<br />

_ iRbliani yofila Tqveni biWi!<br />

xvalve gadaviyvanT palataSi.<br />

***<br />

xaTunam TeTri xalaTi gaixada,<br />

paltos sayelo wamoiwia, Cais Wiqa Can-<br />

TaSi Cado da saavadmyofos Senoba ukanmouxedavad<br />

datova. mze ver moreoda<br />

quCebsa da saxuravebze dadebul Tovls<br />

da am siTeTreSi ikargeboda moxuci<br />

daTikos naTqvami sityva:<br />

„me axla im asakSi var, yvela Cemi sadRegrZelo<br />

Wiqis awevamdea mofiqrebuli.<br />

axla vxvdebi, sadRegrZeloSi verasodes<br />

Camitevia is, rac yvelaze<br />

Zvirfasia, rac naRdia, risTvisac Rirda<br />

sicocxle... amqveyniurobis, TiToeuli<br />

Cvenganis sicocxlis sadRegrZelo<br />

iyos, Tavisi sevdiTa da lxeniT,<br />

marcxiTa da gamarjvebiT. pirobiTia<br />

zRvari maT Soris da xSirad am zRvarzea<br />

sicocxlis gemo...~<br />

qalaqis centrSi Sekrebilebs zurgi<br />

SeeqciaT monitorisTvis, SezarxoSebulebi<br />

erTmaneTs kocnidnen da<br />

siyvarulSi utydebodnen da vin icis,<br />

meramdened imkvidrebdnen Tavs patara<br />

qalaqSi:<br />

_ ra daTiko, murTazi da avTandili!<br />

me var Cemi sufris Tamada! _<br />

ar iSlida tyavis qurTukiani.<br />

_ Sen xar mTvrali da gauyevi nelnela<br />

saxlisken, Tu Zma xar! _ Tavs ifxizlebda<br />

lurjqudiani.<br />

_ mTvrali ki ara, me var daRlili...<br />

_ TvalebdaxuWuls Rvino arwevda.<br />

xaTuna TmagaSlili miuyveboda saxlisken<br />

mimaval gzas. dakargul samsaxurze,<br />

omze, mariamis gamoZerwil<br />

jariskacze, monatrebul qmarze, misi<br />

megobrebis yovelTviur Semowirulobaze<br />

da sikvdil-sicocxles Soris waSlil<br />

zRvarze fiqrobda. „me Cemi omi<br />

maqvs mosagebi!” _ aravis gaugia<br />

jariskacis qvrivis naTqvami Sav-TeTr<br />

qalaqSi.<br />

rva saaTi Sesrulda, xmis micema<br />

dasrulebulia.<br />

nebaSi dabadebuli am uCveulo aRqmis<br />

gadalaxva. quCebSi TavisTvis, eulad<br />

daxetialobda xolme Cafiqrebuli.<br />

umegobro da uxaliso gaxda. stadionze<br />

da sxva xalxmraval adgilebSi<br />

misvlas Tavs aridebda. male adamianebma<br />

jagarawarbiani kaci ucnaur kacad<br />

Seracxes da Sori-Sor dauwyes yureba.<br />

Tumca aravin icoda, ucnauri kaci ratom<br />

iyo Rrjod dadumebuli, yvela<br />

erideboda mas. jagarawarbiani amas<br />

ainunSic ar agdebda. fiqrianad gaxedavda<br />

xolme horizonts da sadRac usasrulo<br />

wertils daakvirdeboda<br />

xolme.<br />

jagarawarbianma kacma male Tavis<br />

sayvareli adgilebi ise amoiCema, rom<br />

yoveldRe daseirnobda xolme iq. es iyo<br />

gvirilebiT morTuli ulamazesi mindori,<br />

sadac irmebis gundi gadadioda<br />

xolme. nazi sio TavCaxril yvavilebs<br />

ferdobidan gadmoxedavda da uCveulo<br />

sigrile dauvlida kacs tanSi.<br />

maCvzRarbebi, Txunelebi da mindvris<br />

Tagvebi xoragis gayofaSi ecilebodnen<br />

erTmaneTs, mzisgan dasicxuli Wian-<br />

WvelaWamia griloSi Tvlemda xolme.<br />

spiloebi ganapiras wylis WavliT<br />

grildebodnen da zebrebi neba-neba<br />

icoxnebodnen qorfa balaxs.<br />

sinamdvileSi es iyo sadguris<br />

moedani, sadac matareblebis, avtobusebis<br />

da samarSuto taqsebis xvneSa<br />

ismoda, xalxi buzebiviT erTmaneTSi<br />

ireoda, qalaqis yvelaze xalxmravali,<br />

didi moedani xmauriTa da yayaniT, gogirdis<br />

suniT, maTxovari da keisiani<br />

diplomatebiT gaJRenTiliyo. yvela<br />

TavisTvis sadRac miiCqaroda. Wyetela<br />

sareklamo abrebs ganrigis monitorebi<br />

da <strong>gazeTi</strong>s damtareblebi enacvlebodnen.<br />

manaTobeli ekranebi<br />

Tvals itacebda, xolo matareblis<br />

sayvirebi da gamocxadebis xma xalxis<br />

xmaurs faravda da gonebas ucnaurad<br />

abruebda. araferi ise ar uyvarda jagarawarbian<br />

kacs, rogorc am didebul<br />

mindorSi yofna. nazi sio da ulamazesi<br />

mSvidi garemo misTvis gantvirTvis<br />

uebari saSualeba iyo. jagarawarbiani<br />

kaci yoveldRiurad dadioda am adgilebSi,<br />

wamogordeboda momcro<br />

gorakze da tkbeboda bunebis saamuri<br />

xmebiT. arafriT ise ar amayobda Tavis<br />

cxovrebaSi, rogorc imiT, rasac mxolod<br />

Tavad xedavda.<br />

erT mSvenier dResac, rodesac universitetSi<br />

mxecebis moTvinierebaze<br />

disertacias icavdnen, rodesac xalxi<br />

prezidentis gamosvlas usmenda<br />

televizorSi, danarCenebi ki samsaxur-<br />

levan gelaSvili<br />

jagarawarbiani<br />

kaci<br />

dasasruli<br />

Si miiCqarodnen. misi persona _ jagarawarbiani<br />

_ Tavis saxlidan gamovida<br />

da Tavis sayvarel adgilas gaeSura<br />

mis amoCemebul gorakze. Soridanve<br />

erTi kafandara, xmeli kaci dainaxa,<br />

romelic neba-neba mwvane molze<br />

goraobda da dro da dro irmebis<br />

gunds umzerda. jagarawarbianma<br />

Tvalebs ar daujera da xeebs moefara,<br />

romelic sinamdvileSi sadguris<br />

mopirkeTebuli svetebi iyo. iqidan malulad<br />

akvirdeboda kafandaras. garemos<br />

isev bunebis nawilad an cxovelad<br />

aRiqvamda da mxolod im erT kacs xedavda<br />

adamianad, mis adgilas rom kotrialobda.<br />

didxans utriala jagarawarbianma<br />

kafandara kacs. xan saidan<br />

Tiravda, xan saidan, magram kafandara<br />

kaci TavisTvis iwva da tkbeboda mSvidi<br />

bunebis mravalferovnebiT, naz sios<br />

xmel saxes agebebda da SigadaSig Tvlemda<br />

kidec. bevri ifiqra Tu cota<br />

ifiqra, jagarawarbianma kacma gadawyvita,<br />

gamoCeniliyo. xeebidan gamovida<br />

da pirdapir gorakisken aiRo gezi,<br />

rodesac kafandara kacis TvalTaxedvis<br />

arealSi moxvda, xmeli kaci eldanakraviviT<br />

wamoxta, Casafrebuli<br />

katasaviT moibuza da gaognebuli ucqerda<br />

jagarawarbians. orive erTmane-<br />

Tis pirispir idga da gakvirvebuli<br />

uyurebdnen erTurTs. erTxans ase<br />

idgnen gaxevebulebi. uamravi adamiani<br />

moZraobda maT garSemo da es ori pirispir<br />

idga gaocebuli saxiT. wamierad<br />

dumilis is momenti dadga, rodesac<br />

usityvodac yvelaferi gasagebia<br />

xolme. jagarawarbiani kaci male mixvda,<br />

rom kafandarac bunebis nawilad<br />

aRiqvamda garemos da mxolod mas xedavda<br />

adamianad. kafandarac mixvda<br />

amas...<br />

rodesac rveulSi teqstis kiTxva<br />

davasrule, karebSi binis axali mflobeli<br />

Semovida. es iyo saSualoze odnav<br />

maRali kaci. didi, keTili Tvalebi<br />

da jagara warbebi hqonda.<br />

Cemo sayvarelo mkiTxvelo, es zRaparic<br />

aq damTavrda yovelgvari moulodneli<br />

dasasrulis gareSe. SeiZleba<br />

kidev momxdariyo saintereso ambavi,<br />

magram avejis gadazidvis servisidan<br />

movidnen da iZulebuli viyavi,<br />

bina dametovebina.<br />

dasasruls im sityvebs gavixseneb,<br />

romelic Zalian adre Cemi sayvareli<br />

mwerlis TxzulebaSi wavikiTxe: cidan<br />

sami vaSli Camovarda _ erTi mkiTxvelisTvis,<br />

meore _ msmenelisTvis, mesame,<br />

ulamazesi wiTeli vaSli ki ufskrulSi<br />

Cavarda.


10 <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

interviu 12 - 25 aprili 2013<br />

mwerali<br />

daTo turaSvili<br />

_ oriode kviris win laifcigis<br />

wignis bazrobidan dabrundi, sadac<br />

saqarTvelo meored iyo warmodgenili.<br />

rogoria germanuli STabeWdilebebi<br />

_ germaniaSi Zalian cioda, magram<br />

imdenad Tbili da lamazi garemoa im<br />

kompleqsSi, sadac bazroba tardeba,<br />

gareT gasvla azradac ar momsvlia.<br />

laifcigSi ramdenime adgilis naxva<br />

namdvilad mindoda (albaT sxva dros<br />

movaxerxeb), magram Tavad festivali<br />

iseTi dResaswaulia, Zalian kmayofili<br />

var. laifcigis wignis bazrobaze gansakuTrebiT<br />

STambeWdavi bavSvebis simravlea<br />

wignebiT xelSi...<br />

_ ramdenadac vici, frankfurtis<br />

wignis bazrobazec xar namyofi. Segi-<br />

Zlia maTi Sedareba ra aqvT saerTo<br />

da ra aris mTavari ganmasxvavebeli<br />

_ saerTo aris grandiozuloba.<br />

mTavari gansxvaveba ki albaT miznebsa<br />

da koncefciebSia: frankfurti ukve<br />

cnobili da warmatebuli mwerlebisa<br />

da gamomcemlobebis asparezi da Sexvedrebis<br />

adgilia. laifcigSi ki jer<br />

kidev ucnobi mwerlebi, <strong>literaturuli</strong><br />

qveynebi da gamomcemlobebi ainteresebT.<br />

bazrobis dReebSi yovel fexis<br />

nabijze naxavT gamomcemlebs, romlebic<br />

Tqvens Tvalwin awarmoeben molaparakebebs<br />

ama Tu im avtorTan.<br />

_ wels laifcigSi ZiriTadad<br />

qarTuli literaturis `qaluri<br />

frTa~ iyo warmodgenili. gaimarTa<br />

germanul enaze gamocemuli krebulis,<br />

`iaguarebis teqnos~ prezentacia,<br />

romelSic ramdenime Tanamedrove<br />

mwerali qalis nawarmoebebi Sevida.<br />

rogor miiRo isini germanelma<br />

mkiTxvelma<br />

_ udidesi interesiT. rogorc<br />

giTxariT, sxva evropuli qveynebisgan<br />

gansxvavebiT, germaniaSi sruliad ucnobi<br />

avtorebi da ucnobi wignebic ki<br />

ainteresebT. wina krebulSi mxolod<br />

mamrobiTi sqesis qarTveli avtorebi<br />

iyvnen warmodgenilni da Tanamedrove<br />

qarTuli literatura uqalebod sakmaod<br />

uxerxulad gamoiyureboda. axla<br />

balansi aRdgenilia, rac manana TandaSvilis<br />

damsaxurebaa, qalbatonis,<br />

romelmac ukanasknel wlebSi gansakuTrebuli<br />

roli iTamaSa axali<br />

qarTuli literaturis popularizaciaSi<br />

germaniasa da sxva qveynebSi.<br />

_ ramdenad aqvT Sansi qarTvel<br />

mwerlebs Rirseuli adgili daikavon<br />

sxva qveynebis literaturis gverdiT<br />

da konkurencia gauwion cnobil Tanmudam<br />

aqtiuri da mudam aqtualuri _ ase SeiZleba mokled misi personis<br />

daxasiaTeba. daTo turaSvilis wignebi interesiT ikiTxeba, misi `jinsebis<br />

Taoba~ ki (miuxedavad imisa, rom pirvelad 2008 wels gamoica) Tbilisur wignis<br />

maRaziebSi dResac gayidvebis lideria. karga xania `TviTmfrinavis biWebis~<br />

istoria erTi konkretuli tragediis farglebs gascda da ucxoeli mkiTxvelis<br />

interesic gamoiwvia. zesaxelmwifos SurisZieba axalgazrdebze,<br />

romelTac gafrena moisurves, msoflios yvela wertilSi erTnairad miuRebeli<br />

da amazrzeni aRmoCnda. albaT amitomaa, rom `jinsebis Taoba~ ukve Svid<br />

enaze iTargmna. bolos avtorma wigni laifcigis wignis bazrobaze waradgina,<br />

sadac qarTul delegaciasTan erTad imyofeboda. bunebrivia, saubari am<br />

TemiT daviwyeT.<br />

amedrove avtorebs<br />

_ es grZeli, rTuli da kompleqsuri<br />

procesia da saxelmwifos mxardaWeris<br />

gareSe amis miRweva Zalian<br />

Zneli iqneba. Tumca SeuZlebeli araferia<br />

da yvela resursis sworad da<br />

gonivrulad gamoyenebis SemTxvevaSi<br />

savsebiT realuria, rom sxva qveyneb-<br />

Sic daiwyon qarTveli avtorebis kiTxva.<br />

rasakvirvelia, gamomcemlebs yvelaze<br />

metad Tanamedrove da cocxali<br />

mwerlebis dabeWdva ainteresebT _ es<br />

qarTvelebsac exeba da araqarTvelebsac.<br />

mniSvnelovania erTi tendenciac<br />

_ romelime erTi avtoris gamocemiT<br />

aravin kmayofildeba. yvela ucxoeli<br />

gamomcemeli gekiTxeba sxva qarTveli<br />

mwerlebis Sesaxebac, visac SegiZlia<br />

rekomendacia gauwio. ase rom, nebismieri<br />

qarTveli avtoris gamocema<br />

romelime sxva qveyanaSi danarCenebsac<br />

unda axarebdeT. es imas niSnavs, rom<br />

male maTi jeric mova.<br />

_ Sens wignzec gvesaubre. icoda<br />

Tu ara publikam rame `jinsebis Taobisa~<br />

da zogadad, am ambis Sesaxeb<br />

_ prezentaciam sakmaod kargad<br />

Caiara. sasiamovno iyo, rom wignma ase-<br />

Ti interesi gamoiwvia da amdeni SekiTxviT<br />

mommarTes, rogorc siuJetTan,<br />

aseve sxva detalebTan dakavSirebiT.<br />

_ rogorc vici, mimdinareobs molaparakeba<br />

erT-erT germanul gamomcemlobasTan<br />

`jinsebis Taobis~ germanul<br />

enaze Targmnisa da gamocemis<br />

Sesaxeb.<br />

_ molaparakeba damTavrebulia.<br />

wigns gamoscems erT-erTi saukeTeso<br />

germanuli gamomcemloba `vagenbaxi~.<br />

mze<br />

dasavleTisken<br />

moZraobs<br />

CemTvis es sasixarulo da saamayoa,<br />

radgan wignebisadmi aseTi saocari<br />

damokidebuleba germaniis garda, mgoni<br />

mxolod iaponiaSi aqvT.<br />

rac Seexeba Targmans, `jinsebis<br />

Taoba~ qarTulidan germanulad manamde<br />

iTargmna. isini, vinc ukve waikiTxa<br />

germanuli varianti, mTargmnelis namuSevars<br />

dadebiTad afaseben.<br />

_ radgan am wigns SevexeT, minda<br />

mis holivuduri versiis Sesaxebac<br />

gkiTxo. mkiTxvelma ukve icis, rom<br />

`jinsebis Taobis~ mixedviT holivudelma<br />

scenaristma Tomas danma<br />

dawera scenari, romelsac holivud-<br />

Si moRvawe qarTveli reJisori, nikoloz<br />

xomasuriZe gadaiRebs. amJamad<br />

ra etapzea muSaobis procesi da<br />

ramdenad mniSvnelovania SenTvis es<br />

proeqti<br />

_ samwuxarod, yvela detalze axla<br />

ver gipasuxebT da mxolod imas<br />

getyviT, rom am films ori reJisori<br />

eyoleba da meore iqneba frenk kapra.<br />

gamixarda, rom erT-erT rols Seasrulebs<br />

vini jonsi, romelic kargi<br />

`msaxiobia. TbilisSi misi stumrobisas<br />

vesaubre kidec. scenari ar wamikiTx-<br />

~<br />

avs, magram SarSan Sevxvdi avtors,<br />

romelsac bevri SekiTxva hqonda CemTan<br />

da Sevecade, SeZlebisdagvarad davxmarebodi.<br />

_ aqve erTsac gkiTxav: es wigni gamosvlisTanave<br />

besTselerad iqca. interesi<br />

imdenad didi iyo, rom `bakur<br />

sulakauris gamomcemlobam~ tiraJi<br />

gaimeora. miuxedavad imisa, rom<br />

araerTi wignis avtori xar, `jinsebis<br />

Taoba~ Sens savizito baraTad iqca.<br />

rogor fiqrob, ratom moxda ase<br />

_ zemoTqmulis mizezi bevria da<br />

misi martivad axsna amitomac gami-<br />

Wirdeba. rac Seexeba tiraJs, araerTxel<br />

gaimeores. ukve Targmnilia Svid<br />

enaze da ramdenime qveyanaSi gamoica<br />

kidec. interesi sxvaganac didia da<br />

vimedovneb, am wigns araqarTveli<br />

mkiTxvelebic Seiyvareben, ris Semdegac<br />

ufro metad dainteresdebian Tanamedrove<br />

qarTuli literaturiT da<br />

sxva qarTveli mwerlebis wignebiT. sxvaTa<br />

Soris, muSaobis procesSi iseTi<br />

wignis daweraze vfiqrobdi, romlis<br />

kiTxvisas adamiani kinoTeatrSi igrZnobda<br />

Tavs. dasawyisSi aweria kidec<br />

_ `kinoromani~. uamrav mkiTxvels uTqvams,<br />

rom `jinsebis Taobis~ kiTxvisas<br />

iseTi SegrZneba hqondaT, TiTqos ekranze<br />

films uyurebdnen.<br />

_ ramdenime welia piesebsac wer.<br />

erT-erTi maTgani, `Savi ketebi~ gansakuTrebulad<br />

`iRbliani~ aRmoCnda<br />

da 2008 wels <strong>literaturuli</strong> premia<br />

`saba~ mogitana. riT aris es Janri<br />

SenTvis saintereso<br />

_ yvelaze Zalian romanebisa da<br />

moTxrobebis wera miyvars, magram<br />

zogjer ise xdeba, Tavad saTqmeli iTxovs<br />

piesis formas da amitom (zogjer)<br />

piesebsac vwer. Tumca arseboben adamianebi,<br />

romlebsac piesebis wera yvelaze<br />

metad siamovnebT da mxolod SarSan<br />

(magaliTad) qalbatonma manana anTaZem<br />

sakonkursod samocdaaTi piesa miiRo.<br />

arada, saqarTveloSi iseTi droc iyo,<br />

roca mTel qveyanaSi piesebs mxolod<br />

erTi adamiani werda. 1850 wels mixeil<br />

voroncovma xangrZlivi Zebnis Semdeg,<br />

gorTan axlos, sofel xidisTavSi,<br />

Zlivs miagno erTaderT qarTvel dramaturgs<br />

_ giorgi erisTavs...<br />

_ isev piesebis Temas gavagrZeleb.<br />

oriode Tvis win gamovida Seni axali<br />

wigni `dodos molodinSi~, sadac ramdenime<br />

axali da zogierTi Zveli piesac<br />

Sevida. krebuls saTauri amave<br />

saxelwodebis piesis mixedviT daerqva,<br />

romelic uceb `aitaca~ mkiTxvelma.<br />

gansakuTrebiT aqtualuri aRmoCnda<br />

im adamianebisTvis, romelTa<br />

ojaxebic ukve wlebia elian `dodos~.<br />

piesaSi asaxulia saberZneTSi samuSaod<br />

wasuli qalbatonebis tkivili,<br />

romlebic jojoxeTuri Sromis fasad<br />

inaxaven ojaxebs. rodis dainteresdi<br />

am TemiT da ra gaxda am piesis<br />

daweris mizezi<br />

_ am piesis daweris idea saberZneTSi<br />

yofnis dros gamiCnda, sadac uamravi<br />

qarTveli qali gavicani. mindoda gamomexata<br />

Cemi pativiscema maT mimarT,<br />

radgan xSirad Zalian mZime Sromis fasad<br />

arCenen saqarTveloSi darCenil qmrebs,<br />

Zmebs da Svilebs. zogjer isec<br />

xdeba, rom dodos molodinSi myofi<br />

kacebi sxva qveynebidan miRebul fuls<br />

aSkarad aramiznobrivad xarjaven.<br />

dodo am piesis mxolod erTi personaJis<br />

saxelia, magram aseTi dodo ukve<br />

Zalian bevria saberZneTsa da sxva qveynebSic<br />

da sinamdvileSi maT siyvarulsa<br />

da pasuxismgeblobaze dgas ukanaskneli<br />

wlebis qarTuli ekonomika.<br />

_ calke Temaa Sen da mogzauroba.<br />

Seni wignebis nawili swored mogzaurobiT<br />

miRebul STabeWdilebebs asaxavs.<br />

aseTia `katmandu,~ `tibeti ar<br />

aris Sors,~ `amerikuli zRaprebi.~<br />

ramdenad mniSvnelovania SenTvis,<br />

rogorc avtorisTvis sivrceSi gadaadgileba<br />

da garemos Secvla, ramdenad<br />

gaZlevs stimuls werisTvis<br />

_ ara mxolod werisTvis, CemTvis<br />

sasicocxlodac aucilebelia<br />

moZraoba. erT adgilas gaCereba mar-<br />

Tla ar SemiZlia (saflavSic amitom<br />

gamiWirdeba da mgoni dawva mirCevnia).<br />

Tumca imasac ver vityvi, rom moZraobis<br />

gareSe ver davwerdi, radgan ramdenime<br />

wignis idea didi xania maqvs. maT<br />

gansaxorcieleblad mxolod Sesabamisi<br />

dro da garemo mWirdeba. aqve imasac<br />

vityvi, rom qarTvelebis didi nawils<br />

(Cemgan gansxvavebiT) ar uyvars mogzauroba<br />

da zemoTqmuls imiT amarTlebs,<br />

rom Zviria. sinamdvileSi ki piriqiTaa<br />

da mogzauroba gacilebiT iafia, vidre<br />

is didi jipebi da maxinji sasaxleebi,<br />

raSic fuls ixdian...<br />

_ bevri miiCnevda, rom daTo<br />

turaSvils mxolod Tanamedroveobasa<br />

da `msubuq~ Temebze SeeZlo wera,<br />

Tumca aseTebs romanebi `gurji xa-<br />

Tuni~ da `CaZiruli qalaqis Rame~<br />

warudgine. rTuli iyo maTze muSaoba<br />

kidev xom ar apireb istoriul<br />

Temaze wignis daweras<br />

_ dro rom mqondes, axlave daviwyebdi<br />

istoriuli wignis weras simon<br />

pirvelze. mgoni aseTi survilebi imitom<br />

miCndeba, rom droSi vimogzauro.<br />

`gurji xaTunis~ weris drosac<br />

wyaroebma ise wamiRes, mecamete saukunis<br />

seljukeTSi aRmovCndi da Soreul<br />

koniaSic ki gadavfrindi. es iseTi siamovneba<br />

iyo, rom im garemosa da dros,<br />

romelSic sinamdvileSi vcxovrobdi,<br />

Zalian advilad movwydi.<br />

_ Sens moTxrobebSi didi doziTaa<br />

realuri ambebi da personaJebi. imdenad,<br />

rom raRac etapze mkiTxveli Sei-<br />

Zleba daibnes kidec da realursa da<br />

gamogonil samyaros Soris zRvaris<br />

gavleba gauWirdes. sad gadis zRvari<br />

rodis xar ufro `marTali~ _ roca<br />

realur ambavs yvebi Tu roca igoneb<br />

_ ra saWiroa im zRvaris Zebna,<br />

romelic ar arsebobs wignis werisas<br />

zustad vici xolme, sad gadis zRvari,<br />

magram roca nawarmoebi dasrulebulia,<br />

viviwyeb ra aris Cemi fantaziis<br />

nayofi da ra _ realuri. am SekiTxvis<br />

mosmenisas xSirad maxsendeba xorxe<br />

luis borxesis sityvebi imasTan dakav-<br />

SirebiT, rom samyaro, romelsac literatura<br />

qmnis, ufro damajerebelia,<br />

vidre realuri samyaro, romelSic<br />

vcxovrobT. bevri magaliTiT ar SegawuxebT<br />

da mxolod erTs gavixseneb,<br />

rodesac ori wlis win irlandiidan<br />

dasasruli me-12 gverdze


12 - 25 aprili 2013<br />

literatori<br />

literator Tamaz tyemalaZes Cveni sazogadoeba kargad icnobs. igi araer-<br />

Ti naSromis avtoria, redaqtorobas uwevs sxvadasxva gamocemas, monawileobs<br />

<strong>literaturuli</strong> proeqtebis ganxorcielebaSi, moRvaweobs pedagogiur<br />

sarbielzec. didi xania qveynis <strong>literaturuli</strong> cxovrebis SuagulSi trialebs,<br />

profesionaluri TvaliT afasebs mimdinare procesebs. albaT bevrs<br />

axsovs gadacemaTa cikli `saubrebi literaturaze~, romelsac batoni Tamazi<br />

wlebis ganmavlobaSi erT-erT telearxze uZRveboda. is hyveboda qarTvel<br />

klasikosebze, sainteresod ganixilavda daviT guramiSvilisa Tu vaxtang meeqvsis,<br />

nikoloz baraTaSvilisa Tu grigol orbelianis, ilias, akakis, vaJas,<br />

galaktionis Semoqmedebas, XX saukunis cnobili kalmosnebis nawerebs.<br />

acocxlebda im kulturul konteqstebs, romelSic esa Tu is avtori da misi<br />

mxatvruli azrovneba, mxatvruli sityva iSva. mogvianebiT gadacemam telee-<br />

Teridan raidoeTerSi gadainacvla. `saubrebis~ avtorsa da wamyvans arc iq<br />

mohklebia erTguli msmeneli. amjerad Tamaz tyemalaZis auditoria `<strong>literaturuli</strong><br />

<strong>gazeTi</strong>s~ mkiTxvelia.<br />

_ batono Tamaz, gasuli saukunis<br />

70-iani wlebis pirvel naxevarSi, Tqveni<br />

studentobis periodSi, Tbilisis<br />

saxelmwifo universitetis filologiis<br />

fakulteti mdidari <strong>literaturuli</strong><br />

cxovrebiT cxovrobda. XX saukunis<br />

araerTi cnobili qarTveli<br />

mwerali swored maSin iwyebda SemoqmedebiT<br />

moRvaweobas. literaturis<br />

mimarT axalgazrdebi cxovel interess<br />

iCendnen, zogierTi, gansakuTrebiT<br />

popularuli nawarmoebi, xelidan<br />

xelSi gadadioda. mainc ra wignebs<br />

kiTxulobdiT gatacebiT, romeli<br />

avtorebi iyvnen Tqveni rCeulni<br />

_ Tbilisis saxelmwifo universiteti<br />

1975 wels davamTavre. Cveni<br />

studenturi cxovreba marTlac savse<br />

iyo literaturiT. Zalze xSirad imarTeboda<br />

SemoqmedebiTi saRamoebi, Sexvedrebi<br />

mwerlebTan. <strong>literaturuli</strong><br />

procesebis warmmarTveli mweralTa<br />

kavSiri gaxldaT. axal-axali wignebis<br />

prezentacia iq lamis dRegamoSvebiT<br />

ewyoboda. didebuli dro iyo. maxsovs,<br />

rogor ijda Tavis savarZelSi didi<br />

klasikosi, ukve mxcovani konstantine<br />

gamsaxurdia. Tvalwin midgas iq Sekrebili<br />

Cveni didi mwerlebi _ qarTvel<br />

SemoqmedTa mTeli pleada. sxvaTa<br />

Soris, isini xSirad xvdebodnen axalgazrdobas,<br />

damwyebi avtorebis mimarT<br />

mudam iCendnen interess. Cven ki,<br />

filologiis fakultetis studentebi,<br />

gatacebiT vmonawileobdiT jer<br />

kidev ucnobi mwerlebis pirveli<br />

wignebis ganxilvaSi. garda amisa, universitetSi<br />

moqmedebda axalgazrda<br />

mweralTa wre, romlis Tavkaci, profesori<br />

tariel kvanWilaSvili gaxldaT.<br />

erTxans, Cemi studentobis wlebSi,<br />

literaturul wres cnobili poeti<br />

givi alxaziSvili Tavmjdomareobda,<br />

Semdeg is aw gansvenebulma poetma avTo<br />

gafrindaSvilma Secvala. axali wignis<br />

gamosvla dResaswaulad iqceoda<br />

xolme. dRes Tanamedrove gamocemebi<br />

xuTasidan aTasamde egzemplarad ibe-<br />

Wdeba da maTi umetesoba wignis maRaziebis<br />

Taroebze xeluxlebeli devs.<br />

Cems axalgazrdobaSi ki murman lebaniZis,<br />

muxran maWavarianis, SoTa niSnianiZis,<br />

ana kalandaZis da bevri sxva avtoris<br />

axali wignebis asiaTasiani tiraJebi<br />

or-sam dReSi iyideboda.<br />

_ qarTuli wignis tiraJi, uwindelTan<br />

SedarebiT, dRes marTlac Semcirebulia.<br />

_ metsac getyviT: 1987 wels saqar-<br />

TveloSi ilia WavWavaZis 150 wlis iubile<br />

aRiniSna da im kulturuli movlenis<br />

farglebSi didi moRvawis octomeulis<br />

gamocema gadawyda. maSin mravaltomeulebis<br />

SeZenis sakmaod gavrcelebuli<br />

forma wignebis windawin<br />

gamowera iyo. maxsovs, ilias mravaltomeuls<br />

oTxmoci aTasi xelmomweri<br />

hyavda. samwuxarod, xuTi tomis gamosvlis<br />

Semdeg saqarTveloSi politikuri<br />

da ekonomikuri krizisi daiwyo, qveyana<br />

airia da sagamomcemlo procesi Se-<br />

Cerda. mogvianebiT, ramdenime kacma<br />

ilias fondi davaarseT da SeCerebuli<br />

sagamomcemlo proeqtis aRdgenas<br />

literaturis institutis xelSewyobiT,<br />

Cveni kolegebis mxardaWeriT SevudeqiT.<br />

mravaltomeulis gamocema<br />

ganaxlda. Tumca amjerad ilias tomebi,<br />

oTxmoci aTasis nacvlad, xuTas egzemplarad<br />

gamodis da isic Zlivs iyideba.<br />

zogjer mgonia, moulodnelad<br />

vinmem `vefxistyaosnis~ rangis nawarmoebi<br />

sadRac damarxuli rom ipovos,<br />

Tamaz tyemalaZe<br />

dRevandel saqarTveloSi arc mas<br />

gamouCndeba myidveli Tu mkiTxvelimeTqi.<br />

maRalmxatvruli literatura<br />

Tanamedrove sazogadoebis did nawils<br />

TiTqos aRar ainteresebs.<br />

diax, komunisturi epoqa iyo, magram<br />

friad ganebivrebulni viyaviT Sesani-<br />

Snav SemoqmedTa simravliT. erTgvari<br />

klasi arsebobda, mweralTa klasi _<br />

Zlieri, `pativsacemi da avtoritetuli.<br />

irakli abaSiZe an grigol abaSiZe<br />

poeziis<br />

memkvidreebi<br />

varT<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

~<br />

quCaSi rom gaivlidnen, xalxi Setrfoda,<br />

RmerTkacebiviT ucqerda maT.<br />

Tqven warmoidgineT, am adamianebs qveynis<br />

partiuli xelmZRvanelobac ki<br />

didi pativiT epyroboda, mudam iTvaliswinebda<br />

maT azrs, maT sityvas.<br />

_ XX saukunis avtorebs rTul<br />

droSi uwevdaT SemoqmedebiTi moRvaweoba.<br />

miuxedavad amisa, sabWoTa<br />

periodSi Seqmnili <strong>literaturuli</strong><br />

nimuSebi, mxatvruli TvalsazrisiT,<br />

maRali xarisxisaa. mwerlebma garkveul<br />

literaturul xerxebsac miagnes<br />

imdroindel ideologiasTan<br />

dasapirispireblad, simarTlis saTqmelad,<br />

mkacri cenzurisgan Tavian-<br />

Ti mxatvruli naazrevis, teqstebis<br />

`gadasarCenad~.<br />

_ Cemi Taobis mkiTxvelSi Zalian<br />

popularuli iyo muxran maWavariani.<br />

maxsovs misi leqsebis cikli, 1832 wlis<br />

SeTqmulebas rom mieZRvna. Rrmad patriotuli,<br />

sulisSemZvreli leqsebia.<br />

Tqven warmoidgineT, daibeWda. murman<br />

lebaniZis leqsebs gadaavleT Tvali.<br />

gaocdebiT, imdenad mamxilebeli<br />

leqsebia. isinic daubrkoleblad qveyndeboda.<br />

guram fanjikiZis romanebi<br />

gaixseneT, an _ Wabua amirejibis `daTa<br />

TuTaSxia~... arc es nawarmoebebi aukrZalavs<br />

cenzuras, aravis Semoudia<br />

isini Taroze. centraluri komiteti<br />

amgvari Txzulebebis dabeWdvas ar ewinaaRmdegeboda.<br />

isic marTalia, rom<br />

mwerlebma garkveul mxatvrul formebs<br />

miagnes da TavianTi saTqmeli ase<br />

mihqondaT mkiTxvelamde.<br />

Semdeg ise moxda, rom zogierTma<br />

Tavis nawerebs, TiTqos da, reJimis<br />

winaaRmdeg daweril leqsebs, `ujris<br />

leqsebi~ daarqva. Tqva, cenzuris gamo<br />

ar eRirsaT gamoqveynebao. amgvar<br />

`dawunebul~ leqsebs, umetes SemTxvevaSi,<br />

ironiiT vuyureb, radgan wlebis<br />

ganmavlobaSi <strong>literaturuli</strong> cxovrebisa<br />

Tu procesebis SuagulSi vtrialebdi<br />

da kargad vici, vin ras da<br />

rogor werda. bevri aseTi `ujris leqsi~<br />

axlaxanaa Seqmnili, TariRi ki _<br />

arasworad miTiTebuli. araerTi mwerali<br />

moqceula ase. rogor, murman lebaniZesa<br />

da muxran maWavarians ubeWdavdnen<br />

leqsebs da sxvas _ ara gana,<br />

vin werda maTze ufro mwvaved<br />

_ Tqveni Taobis mwerlebidan, XX<br />

saukunis meore naxevris avtorebidan<br />

bevrs axlos icnobdiT, zogTan megobrobac<br />

gakavSirebdaT. samwuxarod,<br />

zogierTi maTgani dRes cocxali<br />

aRar aris. piradi kavSirebi ufro<br />

TvalsaCinos xdis mwerlis Sinagan<br />

samyaros, dakvirvebul mkiTxvels ki<br />

misi `danaxva~ mxolod mxatvruli<br />

teqstebidan SeuZlia.<br />

_ erT SemTxvevas gavixseneb. murman<br />

lebaniZe universitetis ezoSi gavicani.<br />

maSin axalgazrda viyavi, filologiis<br />

fakultetze vswavlobdi. murmani<br />

Tavisi leqsebis gamo didi popularobiT<br />

sargeblobda. megobrebma<br />

fuli SevkribeT da restoranSi davpatiJeT.<br />

vuTxariT, Zalian gviyvarxar,<br />

SenTan Wiqis aweva gvinda da uars nu<br />

gvetyviTo. Zalian gaukvirda, gauxarda<br />

da dagvTanxmda. kargad movilxineT.<br />

leqsebis kiTxva, sadRegrZeloebi gvianobamde<br />

gagrZelda. batonma murmanma<br />

mogvibodiSa da adre wavida. Cven ki<br />

gavagrZeleT. roca angariSis gasworebis<br />

dro movida, mimtanma gviTxra, murmanma<br />

gadaixadao. ai, aseTi megobari<br />

gvyavda.<br />

_ axalgazrda avtorebis nawarmoebebs<br />

ramdenad intensiurad ecnobiT<br />

da ra azris xarT Tanamedrove<br />

literaturul procesebze<br />

_ gulgatexili var, radgan vxedav,<br />

xSir SemTxvevaSi, raoden mdare literturas<br />

eZleva asparezi. vxedav, zogierTi<br />

mwerlis paTologiuri naazrevi<br />

rogori intensivobiT iTargmneba sxvadasxva<br />

enaze, rogori popularulia<br />

uvicoba. am fonze ramdenime avtori<br />

met-naklebad imedismomcemia, gamoCndnen<br />

saintereso axalgazrdebic. mjera,<br />

qarTuli niWiereba Tavis gzas ipovis.<br />

damwyebi avtorebis erT-erT mTavar<br />

problemad gaunaTlebloba mimaCnia.<br />

adamiani kalams ise iRebs xelSi, rom<br />

bevri arc araferi aqvs wakiTxuli.<br />

CemTanac mosula ramdenime, moutania<br />

mxatvruli teqsti _ ai, romani davwereo.<br />

mis nawerebs ki ganaTlebis,<br />

wignierebis deficiti etyoba. Tanamedrove<br />

poeziasac rom gadavxedoT,<br />

igive suraTia. Cven didi poeziis,<br />

interviu<br />

11<br />

klasikuri riTmis qveyana varT. dRes<br />

ki upiratesobas verlibrs aniWeben.<br />

uriTmo leqsebs adrec werdnen. amas<br />

aleqsi WinWaraulma cnobili kafia miuZRvna.<br />

klasikur riTmaze gawyobili<br />

leqsi avtorisgan Sinagan musikas,<br />

metaforebis, poeturi saxeebis simdidres<br />

iTxovs. aseTi leqsis wera advili<br />

nu ggoniaT. zmna _ zmnas, an arsebiTi<br />

saxeli _ arsebiTs ki ara, winadadebis<br />

sxvadasxva wevrebi rom eriTmeba erTmaneTs,<br />

maRali rangis poezia swored<br />

isaa. qarTul poeziaSi arsebobs riTmebi,<br />

romlebic arasodes dagaviwydeba.<br />

_ mrCeba STabeWdileba, rom Tqveni,<br />

rogorc luteratorisa da<br />

rogorc mkiTxvelis gansakuTrebuli<br />

simpaTia poeziisken ixreba. vfiqrob,<br />

literaturis am Janrisadmi damokidebulebaze<br />

metyvelebs `didi xalxuri<br />

poeziis~ krebulic, Tqven rom<br />

SeadgineT.<br />

_ xalxuri leqsebis krebulze vaxuSti<br />

kotetiSvilTan, aleqsi Win-<br />

WaraulTan da Tengiz mirzaSvilTan<br />

erTad vimuSave. krebulis ukana mxares,<br />

garekanze fotoa, romelzec oTxive<br />

erTad varT gamosaxuli. wigni daaxloebiT<br />

xuTi wlis win gamoica. proeqtis<br />

ganxorcielebaSi finansuri mxardaWera<br />

`borjomis mineraluri<br />

wylebis kompaniam~ gagviwia, riTvisac<br />

did madlobas movaxseneb maT. amis Semdeg<br />

megobrebTan erTad garkveuli<br />

Tanxebi isev moviZie da gacilebiT<br />

rTul saqmes, sruliad saqarTvelos<br />

folkloruli nimuSebis Segrovebas<br />

mivyavi xeli. krebulze didxans<br />

vmuSaobdiT. aTas oTxas gverdiani wigni<br />

gamosacemad TiTqmis mzad aris. mas-<br />

Si saqarTvelos uklebliv yvela kuTxis<br />

zepirsityvierebis saukeTeso nimuSebi<br />

cal-calkea warmodgenili. wignis<br />

redaqtori amiran arabuli gaxlavT.<br />

krebuls savaraudod `meridiani~ gamoscems.<br />

didebuli poeziis memkvidreebi<br />

varT, Tumca ar mgonia, momavalma poetebma<br />

Rirseulad gaagrZelon qarTuli<br />

leqsis tradicia.<br />

_ konkretuli avtorebi gyavT<br />

mxedvelobaSi nuTu axalgazrda poetebidan<br />

_ isini ki arc ise cota arian<br />

_ arcerTis Semoqmedeba ar mogwonT<br />

_ mogexsenebaT, ilia WavWavaZis<br />

fondi yovelwliurad marTavs literaturul<br />

konkurss. Jiuris wevri gaxlavarT.<br />

garda amisa periodul literaturul<br />

gamocemebsac intensiurad<br />

vecnobi da SemiZlia vTqva, axalgazrda<br />

avtorTa SemoqmedebiT potencials<br />

kargad vicnob. ar minda miiCnioT, rom<br />

ganurCevlad yvelas mimarT skeptikuri<br />

damokidebuleba maqvs. ra Tqma<br />

unda, ase ar aris. axalgazrdebi metnaklebi<br />

warmatebiT weren. oTxi-xuTi<br />

maTgani gansakuTrebiT imedismomcemia.<br />

maT gvarebs amJamad ar davasaxeleb,<br />

Tumca isini Cemi rCeulebi arian. ori<br />

welia yuradRebiT vadevneb Tvals maT<br />

SemoqmedebiT zrdas da darwmunebuli<br />

var, qarTvel mkiTxvels isini bevrjer<br />

gaaxareben.<br />

esaubra Tamar Juruli


12 <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

etiudi 12 - 25 aprili 2013<br />

dasawyisi pirvel gverdze<br />

ramdeni viciT da ramdeni ar viciT,<br />

saxeliannic da usaxelonic, daviwyebisTvis<br />

rom gauwiravs dros, kidev<br />

ramdens gawiravs. literatura Tu<br />

raimeTi hgavs cxovrebas, upirvelesad<br />

amiT, daviwyebis dialeqtikiT. RmerTma<br />

nu qnas, sxvagvarad iyos. daviwyeba<br />

rom ar arsebobdes, ar iqneboda mexsiereba.<br />

daviwyebulni rom ar iyvnen,<br />

sad iqnebodnen dauviwyarni.<br />

klasika _ es aris maradi xsovna.<br />

tradicia _ uwyvetobis wesi.<br />

yoveldRiurobas aqvs Tavisi dialeqtika,<br />

romelic uwyvetobis wesiT<br />

xorcieldeba.<br />

martis Sua ricxvebSi gogi xaraba-<br />

Zem damireka: `oTar WilaZis dabadebis<br />

80 wlisTavisaTvis audio-diski Cavwere.<br />

prezentaciaze gepatiJebi~.<br />

`rogor momenatra oTar WilaZe~, _<br />

vTqvi da Semdeg didxans vifiqre, ram<br />

maTqmevina es fraza: paTetikam Tu sxva<br />

ramem, rasac axsna sWirdeboda.<br />

im saRamosve gadmoviRe samtomeulis<br />

mesame tomi _ `rkinis Teatri~,<br />

leqsebi, poemebi.<br />

Teatralur Jests hgavda, raRac<br />

iseTs, murmans rom aqvs _ `davwvdebi<br />

tatos, davwvdebi galas, gadavSli lados,<br />

gadavSli anas...~<br />

SarSan, seqtembris dasawyisSi, xuTi<br />

dRe gavatare baTumSi, `rkinis Teatris~<br />

ukan mdebare sastumroSi. iq axla<br />

cirkia. sxva Jriamuli ismis, magram<br />

<strong>literaturuli</strong> ukvdavyofis beWeds<br />

ver auqmebs, piriqiT, amZafrebs<br />

grZnobas da warsulis gancdas.<br />

sityvaSi Senaxul xats sxva Zala<br />

aqvs.<br />

20 marti. `wignis saxli baxtrionze~.<br />

maincdamainc baxtrionze, baxtrionis<br />

11-Si. mSvidi, myudro, Sinauruli garemo<br />

respeqtabelurobis Zaldautanebeli<br />

suliskveTebiT.<br />

gogi xarabaZe audio-saswauls<br />

axdens da mgoni TviTonac ver xvdeba.<br />

120 diski _ mTeli biblia, Tavidan bolomde,<br />

ilia, akaki, vaJa, galaktioni...<br />

axla oTar WilaZe. ocdaaTi leqsi<br />

ivane amirxanaSvili<br />

lingvisturi `a kapela~<br />

anu<br />

oTar WilaZis monatreba<br />

da poema `sinaTlis weliwadi~. or diskad.<br />

erTi, Zlieri amosunTqviT, interpretatoris<br />

pretenziiT wakiTxuli<br />

poezia. oTar WilaZe rom waikiTxo<br />

msaxiobma, amis ufleba unda gqondes,<br />

rogorc gadataniTi, ise pirdapiri<br />

mniSvnelobiT.<br />

SefuTvaze aris mwerlis avtografi:<br />

`me, oTar WilaZe, uflebas<br />

vaZlev Cvens saxelovan msaxiobs, gogi<br />

xarabaZes, nebismier adgilas _<br />

scenaze, radioSi, televiziaSi _ waikiTxos<br />

mis mier SerCeuli Cemi nebismieri<br />

leqsi. oTar WilaZe. 26 oqtomberi,<br />

2006~.<br />

gemovneba da xarisxi _ `sano studiis~<br />

safirmo niSani! simpaTiiT gangawyobs<br />

Canawerebis Sesrulebisa da<br />

gaformebis mxatvruli sisadave. Segi-<br />

Zlia uxinjod gaixaro imiT, rom am<br />

saqmes didi xania stabilurad emsaxurebian<br />

kompozitori nodar mamisaSvili,<br />

xmis reJisori giorgi quTaTelaZe,<br />

mxatvari kote jafariZe, prodiuserebi<br />

Tamar cagareiSvili, giorgi<br />

xarabaZe (Svili) da, raRa Tqma unda,<br />

merab sanoZe.<br />

da mainc, es imdenad audio Canawerebis<br />

prezentacia ar iyo, ramdenadac<br />

oTar WilaZis gaxseneba, monatreba,<br />

dafaseba, miaxleba mis jadosnur sityvasTan.<br />

`oTar WilaZe arsad wasula. is aq<br />

aris, wignebSi, Taroebze... diskebze,<br />

Cvens fiqrebSi. maradiuli kaci iyo.<br />

TviTonve qmnida maradiulobas did<br />

winamorbedebTan erTad~ _ ambobda<br />

gogi xarabaZe da igrZnoboda, rom misi<br />

sityvac da msmenelis fiqric oTar<br />

WilaZis cnobili aTmarcvledis sevdian<br />

ritmze iyo momarTuli.<br />

cxovreba detalebisgan Sedgeba da<br />

es rom ar iTqvas, ar SeiZleba. Tamaz<br />

WilaZe apirebda winaswar dawerili<br />

teqsti waekiTxa, magram eqspromtad<br />

dawyebuli sityva aRar gawyvita, bolomde<br />

ase Cavida, Sinagan ritmsa da<br />

gulisxmas mindobili. ai, misi sityva,<br />

daaxloebiT:<br />

`minda vTqva is, rasac me da oTari<br />

erTnairad vfiqrobdiT da vambobdiT<br />

kidec. gogi xarabaZe aris Seumcdari<br />

niWi. es aris TviTmyofadi msaxiobi,<br />

romelmac Tavisi saxe da Tavisi samyaro<br />

Seqmna.<br />

man adamianis xma aqcia saswaulmoqmed<br />

saSualebad, polifoniur<br />

orkestrad. xmauriT savse samyaroSi<br />

Seqmna lingvisturi `a kapela~, romelsac<br />

SeuZlia gadmosces mxatvruli sityvis<br />

yvelaze rTuli niuansebi.<br />

amaswinaT vitorio gasmans vusmendi<br />

`kulturis~ arxze. fexSiSveli idga.<br />

dantes `RvTaebriv komedias~ kiTxulobda.<br />

italiuri ena ar vici, magram<br />

raoden ucnauric unda iyos, azri mesmoda,<br />

ucxo enaze warmoTqmuli frazebis<br />

arsi Cemamde xmis, bgeris, diqciis,<br />

verbaluri musikis meSveobiT aRwevda.<br />

daaxloebiT aseT rames akeTebs<br />

gogi xarabaZe, teqstSi musikas acocxlebs.<br />

saTqmeli marto sityviT ki ara,<br />

sxva saSualebebiTac miaqvs msmenelTan.<br />

Cven dagvaviwyda sityva `artistis~<br />

mniSvneloba. is xom `artidan~ anu `arsidan~<br />

modis, rac xelovnebas, saqmis<br />

ostatur flobas niSnavs.<br />

me kargad maxsovs gogis brwyinvale<br />

Teatraluri da kinematografiuli<br />

rolebi, magram CemTvis gasaocaria<br />

isic, rac man samsaxiobo karieris Semdeg<br />

Seqmna _ mxatvruli kiTxvis Canawerebi.<br />

amitom vambob, rom is aris artisti<br />

am sityvis saukeTeso gagebiT~.<br />

wignis saxlSi baxtrionze amaRlebuli<br />

ganwyobileba sufevda, magram es<br />

paTetikaSi ar gadazrdila. Tamaz wivwivaZem<br />

Tavis sityvaSi mTawmindis Tema<br />

rom axsena, es ar iyo mgznebarebis<br />

mizeziT gaCenili asociacia, amiT<br />

oTar WilaZis fenomenis erovnul mniSvnelobas<br />

ufro gaesva xazi, radgan is<br />

aris mwerali, romelzec iTqva, rom man<br />

gasuli saukunis bolos evropis literaturul<br />

rukas daubruna saqarTvelo.<br />

kaTolikos-patriarqis, uwmindesisa<br />

da unetaresis ilia meoris weril-<br />

Sic, romelic saRamoze waikiTxes, mwerlis<br />

erovnul misiaze iyo yuradReba<br />

gamaxvilebuli.<br />

sasiamovno saRamo iyo, radgan<br />

vgrZnobdi, rom es ar iyo siamovneba<br />

valmoxdilisa. es iyo dabruneba sayvarel<br />

mweralTan, miaxloeba WeSmaritebasTan<br />

da sandoobasTan, romlis<br />

gareSe ar arsebobs literatura da,<br />

rasakvirvelia, arc klasika, romelic,<br />

marTlac, aris is, rac mudam TavisTan<br />

gabrunebs, rac mudmivad meordeba<br />

SenTvis, Seni TandaswrebiT.<br />

daTo turaSvili:<br />

`mze dasavleTisken moZraobs~<br />

dasasruli<br />

qarTvelebma damirekes da miTxres,<br />

axla Tqven rom wigni miuZRveniT, im<br />

patrik oliris Camomavlebis ojaxSi<br />

vimyofebiT dublinSio. xom ar vetyodi,<br />

patrik oliri Cemi mogonili personaJia-meTqi.<br />

imave wignTan (`CaZiruli<br />

qalaqis Rame~) dakavSirebulia<br />

TiTqmis analogiuri SemTxveva (ai, ukve<br />

meore magaliTs vyvebi). erTxel gadacemaSi<br />

`ra sad rodis~ SekiTxviT mimarTes<br />

moazrovneebs. SekiTxvac da pasuxic<br />

Cemi wignidan iyo da radgan wigni<br />

ar miuTiTes, SecdomiT waages kidec<br />

_ wamyvanma miiCnia, rom moTamaSeebma<br />

ar icodnen istoriuli faqti. rasakvirvelia,<br />

ar mwyenia. piriqiT,<br />

sadRac gamixarda kidec, rom literaturas<br />

aseTi Zala aqvs.<br />

_ mas Semdeg, rac erT-erT arxze<br />

literaturis bloks uZRvebi, ufro<br />

aqtiurad giwevs Sexeba axal wignebTan.<br />

SegiZlia Seafaso, ra viTarebaa<br />

bolo periodSi Tanamedrove qarTul<br />

literaturaSi, ramdenad saintereso<br />

wignebi gamodis<br />

_ proza ufro saintereso gamodis,<br />

vidre _ poezia. rogorc Cans,<br />

galaktionis gavlenisagan Tavdaxsna<br />

kidev didxans gauWirdebaT qarTvel<br />

poetebs. es kargic aris da cudic. Tumca<br />

mTavari da TvalSisacemi mainc<br />

gamocemaTa simravle da mravalferovnebaa,<br />

rac Cveni gamomcemlebis damsaxurebaa.<br />

imdeni myidveli rom<br />

gvyavdes, ramdeni mkiTxvelic gvyavs<br />

saqarTveloSi, namdvili <strong>literaturuli</strong><br />

bumi gveqneboda.<br />

_ ucxoenovani wignebis sakiTxavad<br />

Tu icli da am kuTxiT Tu Segxvedria<br />

gansakuTrebiT saintereso avtori<br />

_ erTaderTi, risTvisac yovel-<br />

Tvis vicli, kiTxvaa, radgan SemiZlia<br />

nebismier mdgomareobaSi vikiTxo. qu-<br />

CaSi rom mivdivar fexiT, maSinac ki<br />

vkiTxulob. bolo dros wakiTxulTagan<br />

gansakuTrebiT saintereso iyo katalunieli<br />

manuel beiga. Tumca imasac<br />

vityvi, rom uintereso wigni da avtori<br />

iSviaTad mxvdeba da qarTvelia Tu<br />

ucxoeli, yvelas siamovnebiT vkiTxulob<br />

iSviaTi gamonaklisebis garda<br />

(mgoni cota gavmaniakdi).<br />

_ oriode wlis win diego maradonas<br />

avtobiografiuli wigni _ `me,<br />

diego~ _ Targmne. es erTjeradi<br />

proeqti iyo Tu kidev apireb am mimarTulebiT<br />

muSaobas<br />

_ wignis Targmna Zalian saintereso<br />

procesia da Tu romelime gamomcemloba<br />

dainteresdeba, espanuridan<br />

vTargmni markesis dokumentur prozas.<br />

misgan maqvs kidec Tanxmoba erT wignze,<br />

romelsac CvenTan ar icnoben, me ki<br />

Zalian momwons da vfiqrob, qarTveli<br />

mkiTxvelisTvisac saintereso iqneba.<br />

xSirad gvgonia, rom diqtatura maSinaa<br />

cudi, roca xelisuflebis saTave-<br />

Si memarcxeneebi arian. arada, memarjveneebis<br />

diqtaturac iseTive samarcxvino<br />

borotebaa da markesis im<br />

wigns hqvia `migel litinis saidumlo<br />

mogzauroba CileSi~.<br />

_ Seni wignebis Targmnas rac Seexeba,<br />

ukve aRniSne, ramdenime enazea<br />

Targmnili `jinsebis Taoba~ da<br />

moTxrobebi. am kuTxiT Tu igegmeba<br />

raime siaxle<br />

_ nawilobriv ukve gipasuxe. yvelaze<br />

adre, maisSi, Cemi wigni holandiaSi<br />

gamova. garekanis nimuSi holandielebma<br />

laifcigSi Camomitanes da<br />

Zalian momewona. bolomde gulwrfeli<br />

rom viyo, imasac vityvi _ ramden<br />

enazec ar unda Targmnon Cemi wignebi,<br />

CemTvis yvelaze mniSvnelovani mainc<br />

qarTveli mkiTxvelia da mixaria, rom<br />

swored iseT wignebs vwer, romlis wakiTxvac<br />

saqarTveloSi bevrs ar ezareba.<br />

Cvens dialogSi ukve xsenebul<br />

borxess kidev erTxel davesesxebi _<br />

didi argentineli mwerali miCnevda,<br />

rom kargi wigni swored is aris,<br />

romelsac adamianebi interesiT kiTxuloben<br />

da kiTxvisas ar wvaloben.<br />

_ amJamad raze muSaob da ras unda<br />

elodes uaxloes momavalSi mkiTxveli<br />

daTo turaSvilisgan<br />

_ amJamad vwer kinoscenars da male<br />

gamova romanic. saerTod ki, imasac<br />

vityvi: Tavad weris procesi CemTvis<br />

imdenad didi vneba da siamovnebaa, rom<br />

yvelaze metad is wigni mainteresebs,<br />

romelic jer ar damiweria.<br />

_ da bolos, ramdenime wlis win<br />

ambobdi, rom sakuTar Tavs mTxrobelad<br />

ufro miiCnev, vidre mwerlad.<br />

dResac ase fiqrob Tu Seicvala rame<br />

_ dasavluri gagebiT mwerali var<br />

(vinc wers, mweralia), rusuli da sab-<br />

Wouri gagebiT _ mxolod mTxrobeli.<br />

rasakvirvelia, Zalian did pativs vcem<br />

rusul literaturasa da mis literaturul<br />

tradiciebs, magram me mainc<br />

dasavleTze orientirebuli adamiani<br />

var, radgan mze miyvars da mze ki,<br />

rogorc cnobilia, yovelTvis dasavleTisken<br />

moZraobs...<br />

esaubra nana kobaiZe


12 - 25 aprili 2013<br />

prologis nacvlad lirikuli<br />

intermeco:<br />

es ambavi zustad dRes (2013 wlis<br />

18 marts) moxda: davasrule Tu ara<br />

Tea lomaZis wignis _ `qaris motanili<br />

ambebis~ _ kiTxva, qari amovarda,<br />

namdvili qariSxali. Tumca, arc<br />

gamkvirvebia, eg ki ara, velodi kidec.<br />

roca aseT wigns kiTxulob, unda<br />

gjerodes, rom zRapruli saswauli<br />

avtoris mogonili ki ar aris, aramed<br />

realobaa, Sens gverdiT, SenTan erTad<br />

arsebobs, magram ver xedav, ver amCnev<br />

imitom rom...<br />

yoveldRiur yofaSi gaTqvefils<br />

zogjer gaviwydeba, uflis mier Seqmnili<br />

amoucnob samyaroSi rom cxovrob<br />

da Sengan gansxvavebiT, arseboben<br />

iseTi adamianebi, romelTac am<br />

samyaros Semecneba, danaxva SeuZliaT<br />

da aseT adamianebs vuwodebT mecnierebs,<br />

RvTismetyvelebsa da... mwerlebs.<br />

rogor mwerlebs<br />

karg mwerlebs!<br />

isini pirobiTad ase iyofian _ sadido<br />

da sabavSvo mwerlebi.<br />

rac ufro kargi mweralia, miT<br />

ufro endobian bavSvebi, miT ufro<br />

metad uyvarT misi zRaprebi,<br />

moTxrobebi da leqsebi.<br />

***<br />

ho, ras vambobdi<br />

gamaxsenda: Tea lomaZis `qaris motanili<br />

ambebis~ bolo furceli CavikiTxe<br />

Tu ara, maSinve iseTi qari amovarda,<br />

Cems win, patara saxlis aivanze,<br />

koxtad daskupuli, qoTnebSi Carguli<br />

pawawina naZvebi sul milew-molewa. me<br />

ki mivxvdi, ratomac gabrazda dedaqari<br />

ase Zalian, magram rom gagimxiloT,<br />

damcinebT da mrcxvenia. amitomac<br />

gadavwyvite ise visaubro am wignsa<br />

da am mweralze, rogorc, Cven, didebs<br />

gvCvevia.<br />

***<br />

maS ase:<br />

maSin, roca Tanamedrove sabavSvo<br />

mwerlobaze vsaubrobT da gvsurs misi<br />

miukerZoebeli suraTi warmovaCinoT,<br />

aucileblad unda vaxsenoT Tea lomaZe.<br />

marTalia, mis krebulebs iseTi<br />

popularuli gamomcemlobebi gamoscemen,<br />

rogoricaa `bakur sulakauris<br />

gamomcemloba~ da `diogene~<br />

(1996 wels `diogenes~ mier<br />

gamocxadebul sabavSvo nawarmoebTa<br />

konkursSi misma zRaparma `paloma _<br />

ucnauri mefis asulma~ II premia daimsaxura<br />

da rusudan fetviaSvilis ilustraciebiT,<br />

qarTul-inglisur enaze<br />

SesaniSnav poligrafiul doneze<br />

daistamba) magram, mainc ratomRac ase-<br />

Ti saintereso saymawvilo mwerali,<br />

iseTive popularuli ar aris, rogorc<br />

zemoT naxsenebi gamomcemlobebi. samwuxarod,<br />

verc internetiT moviZie<br />

jerovani informacia Tea lomaZeze,<br />

rogorc aRiarebul saymawvilo mweralze.<br />

ratom xdeba ase<br />

qarTuli sabavSvo literatura,<br />

rogorc aqamde iyo `dakanonebuli~,<br />

geris mdgomareobidan ar unda gamovides!<br />

Tumca...<br />

es kiTxva darCes ritorikul SekiTxvad!<br />

da isev Tea lomaZes davubrundeT:<br />

erlom axvlediani erTgan wers:<br />

`bavSvis fsiqika aramyaria. is sufTa<br />

dafaa da rac masze daiwereba, Tavadac<br />

da sxvac mas amoikiTxavs. masze ki yvelaferi<br />

iwereba, kargic da cudic.<br />

masze iwereba pikanturi, mZafri<br />

gancdebisagan miRebuli STabeWdilebebi.<br />

bavSvi RrubeliviT isrutavs ara<br />

imas, rasac Cven mas veubnebiT, aramed<br />

imas, rasac Cven vakeTebT da gulmodgined<br />

vmalavT: mas Tan dayolili<br />

unari aqvs, amoikiTxos, ra weria<br />

striqonebs Soris.~<br />

da Tu ratom momagonda maincdamainc<br />

es gamonaTqvami, roca Teas sabavSvo<br />

Txzulebebs gavecani, Sevecdebi<br />

gipasuxoT da Cemeuli dakvirveba<br />

gagiziaroT:<br />

etyoba, erlom axvledianis Semoqmedebas<br />

kargad icnobs Tea lomaZe. am<br />

mwerlis Txrobis maneram uneburad<br />

gamaxsena erlom axvledianis igavebi<br />

(xolo ucxoel avtorTagan _ astrid<br />

lindgreni), sadac yvela winadadeba<br />

`gamWvirvalea~, yovelgvari zedmeti<br />

metaforebisa da gadametebuli<br />

epiTetebisagan `gasufTavebuli~.<br />

Tea lomaZis moTxrobidan (`erTi<br />

patara saswauli~) vanCos babua, mgoni,<br />

erlom axvledianis `vano da nikodanaa~<br />

gadmobargebuli.<br />

ai, naxeT Tu ara:<br />

`RamiT ki babua vanCos loginSi<br />

Caawvenda da zRaprebs uambobda. man<br />

bevri qarTuli zRapari icoda, magram<br />

yvelaze xSirad `kombles~ uyveboda.<br />

mgonia, imitom rom pataraobisas es<br />

vanCos yvelaze sayvareli zRapari iyo.<br />

o, ra kargi iyo: biWi Tbil loginSi iwva,<br />

buxarSi cecxli guzguzebda, fanjara-<br />

nino CxikviSvili<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

roca qari qroda...<br />

Si Camuqebuli cis fonze akaSkaSebuli<br />

mTvare da mcocavi Rrublebi moCanda,<br />

yurSi ki babuas dinji, sasiamovno xma<br />

Caesmoda.~<br />

`mas Semdeg, rac babuaCemi aRar aris,<br />

aravin miyveba tkbil qarTul zRaprebs.<br />

amitom me, ukve ramdenime welia,<br />

Ziliswina ocnebiTa da warmodgenebiT<br />

vinazRaureb am danakliss. gava dro da<br />

dRisagan gamoyolil fiqrebSi CameZineba.~<br />

_ amas ki erlom axvlediani<br />

wers Tavis `vanosa da nikoSi~.<br />

***<br />

Tea lomaZe ymawvilebs (maTTvis<br />

gasageb enaze) TiTqmis yvelaferze esaubreba.<br />

magaliTad, aswavlis, rogor waikiTxos<br />

wigni, rogor amoirCios mwerali<br />

da rogor `gaiyolos~ didobaSi is<br />

ganumeorebeli, ucnauri surneli mxolod<br />

biblioTekaSi Sesvlisas rom igrZnoba<br />

(am ganumeorebel surnels sityvebiT<br />

ver gadmoscem, mas sxva intimi<br />

aqvs da misi daviwyeba SeuZlebelia).<br />

gavixsenoT, Tundac, moTxrobidan<br />

`erTi patara saswauli~ erT-erTi mTavari<br />

personaJis vanCos pirveli stumrobis<br />

epizodi, rogor bunebrivad<br />

ibadeba Cvens Tvalwin patara mkiTxveli...<br />

mwerali wers omze, sikvdilze,<br />

mourCenel senze, mitovebul dedaze,<br />

simdidresa da siRaribeze, qalisa da<br />

mamakacis siyvarulze. Tea lomaZis<br />

moTxrobebsa da zRaprebSi gverdigverd<br />

cxovroben saxelmwifo moRvaweni<br />

da rigiTi moqalaqeni... eg ki ara,<br />

Cinelebzec saubrobs da am SemTxveva-<br />

Si, maTTvis (CinelebisTvis) iseT damaxasiaTebel<br />

problemas wamoswevs win,<br />

rom SeuZlebelia, gulgrili darCe,<br />

rogorc mkiTxveli da Tundac _ kritikosi.<br />

mokled, es is Temebia, razec, Cems<br />

bavSvobaSi, CvenTvis gasageb enaze arasdros<br />

gvesubrebodnen ufrosebi.<br />

am mwerals SeuZlia weros omze (ker-<br />

Zod, afxazeTis omze) ise, rom arsad<br />

axsenos sisxli da cxedrebi, Tumca<br />

zustad Seqmnas amis asociacia da zusti<br />

fsiqologiuri niuansebiT dagvanaxos,<br />

rogor iSleba, rogor nawevrdeba<br />

omis fonze mozardis fsiqika...<br />

amisi saukeTeso nimuSia `werili<br />

boTlSi~ _ patara gogonas Canawerebi<br />

`ana frankis dRiuris~ msgavsi da<br />

aranakleb mZafri da tkiviliani<br />

qarTvelTaTvisa da afxazebisTvis. am<br />

patara wignSi bavSvur ocnebasa da silaRes<br />

moulodnelad mkacri realoba<br />

cvlis, Tumca, kvlav bavSvuri alRoTi<br />

axerxebs daaRwios Tavi amave realobas<br />

_ gamoigonos kunZuli, romelic<br />

yvela Taobis mkiTxvelSi gaacocxlebs<br />

gulisgulSi saguldagulod dagmanul<br />

Tu miviwyebul gzas am kunZulisken<br />

(romelic xSirad ukacrieli imitom<br />

rCeba, rom misken saval gzas veRar<br />

vignebT).<br />

Tea lomaZis, rogorc mwerlis diapazoni<br />

farTea, vityodi, mozaikuric<br />

ki... is ar wers mxolod zRapars, saymawvilo<br />

moTxrobas. mxolod dRiuris<br />

JanriT ar aris gatacebuli. misi mxatvruli<br />

teqstebi ekleqtikuria, misi<br />

qsovili agebulia, rogorc jadosnuri<br />

zRaprisTvis (gavixsenoT `paloma ucnauri<br />

mefis asuli~), aseve dRiuris JanrisTvis<br />

maxasiaTebeli niuansebiT da<br />

amave dros imdenad realisturia, rom<br />

gikvirs (eg ki ara, ironia da sarkazmicaa<br />

misTvis damaxasiaTebeli. gavixsenoT,<br />

moTxroba `qaris motanili ambavi~<br />

avtoris monologi) Tu `rogor bedavs~<br />

ase Riad elaparakos mozards am yvelaferze<br />

da misgan moelodes mkacri<br />

realobis adekvatur aRqmas!<br />

Turme SeiZleba!..<br />

da warmatebiTac... Tuki alRoTi<br />

Tea lomaZis jadosnuri ambebi<br />

miagneb sasurvel sasaubro intonacias<br />

da mixvdebi, Tu rogorebi arian Tanamedrove<br />

patarebi... am SemTxvevaSi<br />

mTavaria, erTi martivi ram (rac, samwuxarod,<br />

xSirad aviwydebaT saymawvilo<br />

nawarmoebebis avtorT): pataras ena<br />

ar unda mouCliqo, ise unda esaubro,<br />

TviTon mixvdes, rom misi gulSematkivari<br />

xar _ is adamiani, romelsac kargad<br />

esmis misi da SeuZlia masTan erTad<br />

gaixaros da... zogjer icelqos kidec!<br />

Tea lomaZe `qaris motanil ambav-<br />

Si~ mwerlis cxovrebiseul epizods ise<br />

dawvrilebiT aRwers, erTi piroba, daveWvdi<br />

kidec, moaxerxebda ki `am gamouvali<br />

mdgomareobidan~ Tavis daRwevas<br />

iqneboda ki mwerlis SemoqmedebiTi<br />

laboratoriis asaxva ymawvilisTvis<br />

saintereso! magram msubuqad, ise ostaturad<br />

SeTxza fabula, rom iolad<br />

miaRwia mizans. aqve, TamaS-TamaSiT Seexo<br />

im problemebsac, romelic<br />

(rogorc ukve aRvniSneT) mwvaved dgas<br />

Cvens literaturul cxovrebaSi _ sabavSvo<br />

mwerlis adgils Tanamedrove<br />

literaturul sivrceSi da damokidebulebas<br />

gamomcemlebTan.<br />

`sabednierod yvelaferi kargad<br />

damTavrda da mweralma isev daiwyo<br />

recenzia<br />

13<br />

wera, oRond sul sxvanairi wignis. man<br />

daiwyo wera bavSvebisTvis. sxva mwerlebs<br />

rom hkiTxoT, SemoqmedebiT mwvervalze<br />

myofma sami nabijiT ukan daixiao,<br />

magram, aba, imaT ra esmiT. ho, ra<br />

Tqma unda, sabavSvo wignebSi did premiebs<br />

aravin miscems, magram eyo, rac<br />

didebs emsaxura da yovlad gaugebari<br />

romanebi Seqmna. axla ki ise Seicvala,<br />

mkafiod da gasagebad wers. axla aRar<br />

aris saWiro misi naweris orjer an<br />

samjer wakiTxva, rom mTavari azri gamoitano.~<br />

_ wers erTgan avtori.<br />

da iqve:<br />

`ra vqna, moTminebiT velodebi im<br />

axali sabavSvo wignis gamosvlas. am Cems<br />

nawers ki, axla rom kiTxulob, ici ras<br />

vupireb gadavwyvite, davasuraTo da<br />

romelime enTuziast gamomcemels Sevugdo<br />

oTaxSi, iqneb moewonos da saku-<br />

Tari xarjiT gamosces. Tu ara da ras<br />

vizam, dedas vetyvi da Surs iZiebs. erTi<br />

kargad auCeCavs Tmas da erT-or fanjarasac<br />

Caumtvrevs. ra vqna, albaT,<br />

cudia ase moqceva, magram me xom qaris<br />

qaliSvili var, Tqven rom TiTqmis<br />

aravis giyvarT, im qarisa da sxvanairad<br />

moqceva, ar SemiZlia. me es ambavi<br />

mogitaneT da ukan aRar waviReb,<br />

rogorc qars sCvevia.~<br />

aq erTi ram aucileblad unda<br />

aRvniSno: Tea lomaZisTvis, rogorc<br />

mTxroblisTvis, damaxasiaTebelia (saymawvilo<br />

literaturisTvis, albaT,<br />

vfiqrob, yvelaze metad gasaTvaliswinebeli)<br />

kidev erTi niuansi: Txroba<br />

isea agebuli (zRaprisTvis damaxasiaTebeli<br />

StrixiT), rom masSi arasdros<br />

iCagreba meorexarisxovani personaJi.<br />

avtoris yuradReba mxolod<br />

erT, mTavar personaJze ar fokusirdeba.<br />

amisi miRweva, marTlac rTulia da<br />

mwerlur niWTan erTad xelobis codnas,<br />

weris teqnikasac moiTxovs. amiTacaa<br />

gamorCeuli avtori da kidev, sanam<br />

Txrobas davasrulebde, ar minda<br />

erTi umniSvnelovanesi ram gamomrCes:<br />

dRes, samwuxarod, erTi tendencia<br />

SeiniSneba Tanamedrove qarTul literaturaSi.<br />

avtors erovneba ar unda<br />

gaaCndes da mxolod da mxolod am<br />

SemTxvevaSia igi misaRebi Tu mosawoni<br />

snoburi sazogadoebisTvis. es tendencia<br />

Tea lomaZis mxatvruli teqstebisTvis<br />

damaxasiaTebeli ar aris... da miuxedavad<br />

imisa, mwerali arsad axsenebs<br />

saqarTvelos, mainc axerxebs patara<br />

mkiTxvels aswavlos samSoblos siyvaruli,<br />

gaafrTxilos, rom sakuTar<br />

qveyanas, miwa-wyals Tu fuZe-kars movla-patronoba<br />

sWirdeba (gavixsenoT<br />

`paloma ucnauri mefis asuli~ anda<br />

moTxroba `erTi patara saswauli~).<br />

Caagonos, rom locvas didi Zala da<br />

madli aqvs (gavixsenoT, jadosnuri<br />

moTxroba `Cano-Cea~).<br />

swored amitomac ikiTxeba ase kargad<br />

Tea lomaZis saymawvilo wignebi.<br />

amitomac unda velodoT am avtoris<br />

wignebs interesiT da imediT...<br />

***<br />

epilogis nacvlad:<br />

axla ki davasruleb imiT, riTac<br />

daviwye:<br />

ufrosebs saswaulebisa ar gvjera,<br />

magram erTi ram mainc unda damijeroT:<br />

roca am werilis wera davasrule<br />

da wertili davsvi, qari sadRac gaqra...<br />

niavic ki aRar uberavda.<br />

ara, ar gatyuebT, namdvilad ase<br />

moxda.<br />

tyuili, aba, ra sakadrisia!


14 <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

Targmani 12 - 25 aprili 2013<br />

vladimir nabokovi<br />

Soba<br />

I<br />

bindSeparuli daTovlili soflidan<br />

Tavis agarakze dabrunebuli slepcovi<br />

kuTxeSi pluSis dabal skamze<br />

Camojda, romelzec manamde arasodes<br />

damjdara. ase didi ubedurebebis Semdeg<br />

xdeba xolme. RviZli Zma ki ara,<br />

SemTxveviTi SeumCneveli nacnobi,<br />

romelsac sxva dros or sityvasac ar<br />

etyodi, swored is amogidgeba mxarSi,<br />

marjved, gulTbilad gamogiwvdis<br />

xels, davardnil quds mogawodebs, _<br />

roca yvelaferi damTavrebulia, da<br />

Sen, dabarbacebuls, kbilebi gikawkawebs<br />

da veRarafers xedav mowolili<br />

cremlebis gamo. asea avejic. yvela<br />

oTaxSi, Zalian myudroSi da sasacilomde<br />

pataraSic ki, aris xolme gamouyenebeli<br />

kuTxe. swored aseT kuTxeSi<br />

dajda slepcovi.<br />

xis derefniT _ romelic axla namqeriT<br />

iyo Caxergili _ fligeli ukav-<br />

Sirdeboda mTavar saxls, sadac zafxulobiT<br />

cxovrobdnen. saWiro ar iyo<br />

misi gamoRviZeba, gaTboba, patroni sul<br />

ramdenime dRiT Camovida peterburgidan<br />

da momijnave fligelSi<br />

dabinavda,sadac TeTri Sorenkecebiani<br />

Rumelebis gaxureba advili saqme<br />

iyo.<br />

patroni ise ijda kuTxeSi pluSis<br />

skamze, rogorc eqimis misaRebSi. oTaxi<br />

wyvdiadSi CaZiruliyo, fanjaraSi, SuSaze<br />

miWirxluli bumbulis miRma muqlurjad<br />

babanebda adriani saRamo.<br />

ivanma, wynarma, Casuqebulma msaxurma,<br />

axlaxan rom moeparsa ulvaSebi,<br />

Semoitana navTis aliT aparpalebuli<br />

gamarTuli lampa, magidaze dadga da<br />

uxmod Camoafara zed abreSumis galia:<br />

vardisferi abaJuri. daxril sarkeSi<br />

erTi wuTiT airekla misi ganaTebuli<br />

yuri da WaRara Tma. mere Seecada uxmaurod<br />

gasuliyo da rbilad gaixura<br />

kari.<br />

maSin slepcovma aswia da nela<br />

SeaTvaliera muxlze dadebuli xeli.<br />

kanis Txel nakecs TiTebs Soris sanTlis<br />

Semxmari naRvenTi mihkroboda.<br />

TiTebi gafarCxa. TeTri farfli tkacaniT<br />

gaskda.<br />

II<br />

roca meore diliT, wvril-wvril,<br />

uazro sizmrebSi gasuli Ramis Semdeg,<br />

romlebsac araferi hqondaT saerTo<br />

mis mwuxarebasTan, slepcovi civ verandaze<br />

gavida, fexqveS mxiarulad gau-<br />

Waxunda firficari da SeTeTrebul xis<br />

merxze samoTxis rombebad dalagdnen<br />

feradi minis anareklebi. kari jer<br />

TiTqos ar iReboda, mere ki gemrielad<br />

gaiWraWuna da WaxWaxa yinva eca saxeSi.<br />

parmaRis safexurebze mikrul yinulze<br />

mreSi dariCiniviT iyo mobneuli qviSa,<br />

saxuravis Sverilidan wvetebiT qvemoT<br />

dakiduli sqeli loluebi ki momwvano<br />

lurjad kiafobdnen. namqers fligelis<br />

fanjrebamde mieRwia da magrad<br />

CaebRuja yinvis marwuxebSi gabruebuli<br />

xis nageboba. parmaRis win Tanabrad<br />

dadebuli Tovlis zedapiri odnav<br />

amoeburca yvavilnarebs, moSorebiT ki<br />

maRali parki qaTqaTebda, sadac yoveli<br />

Savi roki vercxlisfrad iyo movarayebuli<br />

da naZvebs fafuki mbzinavi<br />

tvirTis qveS SeeyuJaT mwvane TaTebi.<br />

maRal Teqis CeqmebSi, kravelis<br />

sayeloian jubaCaSi CaTbunebulma<br />

slepcovma erTaderTi gawmendili<br />

swori bilikiT wynarad Seabija am<br />

TvalismomWrel siqaTqaTeSi. ukvirda,<br />

rom jer kidev cocxalia, rom SeuZlia<br />

SeigrZnos, Tu rogor brwyinavs Tovli<br />

da rogor ukawkawebs yinvisagan wina<br />

kbilebi. isic ki SeamCnia, rom daTovlili<br />

buCqi garindul Sadrevansa hgavs<br />

da rom namqeris ferdis lipze _ ZaRlis<br />

nakvalevia zafranisferi laqebiT<br />

amomwvari. cota moSorebiT bogiris<br />

boZebi iyo amoCrili da aq slepcovi<br />

Sedga. gamwarebiT, gabrazebiT Camoyara<br />

moajiridan sqeli fumfula Tovli.<br />

ucbad moagonda, rogori iyo es<br />

xidi zafxulSi. misi vaJiSvili Camocvenili<br />

foTlebiT mofenil galipul ficrebze<br />

gadadioda da marjved moqneuli<br />

peplebis saWeri badiT itacebda<br />

moajirze damjdar pepelas. ai, dainaxa<br />

mama. ganumeorebeli siciliT<br />

auelvarda saxe mzisagan gaxunebuli<br />

Calis qudis akecili farflis qveS,<br />

xeliT farTo qamarze damagrebul Zewkvsa<br />

da tyavis safules awvalebs, mxiarulad<br />

gauCaCxia sayvareli, saluqi<br />

yavisferi fexebi sarJis mokle Sarvalsa<br />

da dasvelebul sazafxulo fexsacmelSi.<br />

sul axlaxan, peterburgSi,<br />

_ mxiarulad, sxapasxupiT rom bodavda<br />

skolaze, velosipedze, romeliRac<br />

indur pepelaze, _ is biWi mokvda, da<br />

guSin slepcovma mZime, TiTqos mTeli<br />

cxovrebiT avsebuli kubo Camoitana<br />

sofelSi TeTri qviT nageb patara akldamaSi<br />

soflis eklesiis axlos.<br />

irgvliv iseTi siCume gamefebuliyo,<br />

rogoric mxolod susxian<br />

dReebSi icis xolme. slepcovma fexi<br />

maRla aswia, bilikidan gadauxvia da<br />

Tovlze lurji ormoebis datovebiT<br />

gasaocrad naTel xeebs Soris im adgilze<br />

gavida, sadac parki mdinaris xeobisaken<br />

daqanebul xramTan mTavrdeboda.<br />

Sors, qvemoT, yinulWrilTan,<br />

mdinaris gadaTeTrebul zedapirze,<br />

amoWrili yinulebi laplapebda, meore<br />

napirze ki qoxebis daTovlili saxuravebidan<br />

wynarad da sworad adioda<br />

maRla kvamlis movardisfro nakadebi.<br />

slepcovma kravelis qudi moixada da<br />

xes mieyrdno. sadRac Zalian Sors Se-<br />

Sas Cexdnen, _ yoveli dartymis xma<br />

wkrialiT swvdeboda cas, _ TovlSi<br />

Cafluli qoxebis saxuravebs zemoT,<br />

xeebis msubuqi vercxlisferi burusis<br />

miRma ki TvalismomWrelad brwyinavda<br />

eklesiis jvari.<br />

III<br />

nasadilevs Zveli maRalzurgiani<br />

marxiliT gaemgzavra iqiT. yinvaSi<br />

yrud tylaSunobda Savra iabos tyirpi,<br />

TeTri maraoebi zed qudis Tavze<br />

micuravdnen, win ki movercxlisfro<br />

cisfrad laplapebda borblebis nakvalevi.<br />

TiTqmis erTi saaTi ijda saflavis<br />

RobesTan gayinul Tujze mZimed<br />

Camodebuli Salis xelTaTmaniani xeliT<br />

da saxlSi, cota ar iyos, gulgatexili<br />

dabrunda, TiTqos iq, sasaflaoze,<br />

ufro Sors iyo Svilisagan,<br />

vidre aq, sadac TovlqveS misi sazafxulo<br />

fexsacmelebis uTvalavi nakvalevi<br />

iyo Senaxuli.<br />

saRamos, roca mwuxarebis gancda<br />

autaneli gaxda, didi saxlis gaReba<br />

ubrZana. rodesac kari gulamoskvnili<br />

qviTqviTiT gaiRo da yrud axmaurebuli<br />

rkinis winkaridan raRac gansakuTrebuli,<br />

araamqveyniuri sicivis<br />

suni eca, slepcovma yarauls Tunuqis<br />

refleqtoriani lampa gamoarTva da<br />

marto Sevida saxlSi. parketis iataki<br />

SeSfoTebiT aWraWunda misi nabijebis<br />

qveS. oTaxebi erTmaneTis miyolebiT<br />

ivseboda yviTeli sinaTliT; sudaragadafarebuli<br />

aveji ucxod gamoiyureboda;<br />

wkaruna WaRis nacvlad<br />

Weridan gatrunuli tomara Camokiduliyo,<br />

_ da slepcovis uzarmazari<br />

Crdili gamowvdili xeliT nel-nela<br />

micuravda kedelze, Sesudruli suraTebis<br />

nacrisfer kvadratebze.<br />

im oTaxSi Sesulma, sadac zafxulSi<br />

misi Svili cxovrobda, lampa fanjris<br />

rafaze dadga da frCxilebis mtvreviT<br />

naxevrad gamoaRo TeTri dasakeci daraba,<br />

Tumca fanjris iqiT ukve daRamebuliyo.<br />

muqlurj minaSi yviTeli ali<br />

alaplapda _ odnav mbolavi lampa, _<br />

da misma didma, wvermoSvebulma saxem<br />

gaielva.<br />

is dajda cariel sawer magidasTan,<br />

mkacrad,warbSekvriT moaTvaliera<br />

molurjovardebiani fergamkrTali<br />

kedlebi, sakantoros msgavsi viwro<br />

karada gamosawevi ujrebiT zemodan<br />

iatakamde, SaliTagadafarebuli divani<br />

da savarZlebi _ da uceb Tavi magidaze<br />

Camouvarda, gulamoskvnili<br />

acaxcaxda da Tan xan tuCebiTa da xan<br />

sveli loyiT ekvroda civ mtvrian xes,<br />

xelebiT ki magidis kuTxeebs ebRauWeboda.<br />

magidaSi ipova rveulebi, saxazavebi,<br />

inglisuri biskvitebis kolofi sam<br />

maneTad Rirebuli didi induri peplis<br />

parkiT. avadmyofobisas vaJiSvili mas<br />

xSirad ixsenebda, nanobda, rom darCa,<br />

Tumca Tavs imiT inugeSebda, albaT Wupri<br />

Sig cocxali aRar iqnebao. ipova<br />

daxeuli peplebis saWeri badec _<br />

dasakec gvergvze damagrebuli marma-<br />

Sis tomara, romelsac jer isev SerCenoda<br />

zafxulis, balaxiani papanaqebis<br />

surneli.<br />

mere ki, Cacucqulma, qviTinisagan<br />

erTianad aZagZagebulma, karadis minis<br />

ujrebis gamoReba daiwyo erTi meoris<br />

miyolebiT. lampis mkrTal Suqze<br />

SuSis qveS abreSumiviT bzinavdnen peplebis<br />

Tanabari rigebi. aq, am oTaxSi, ai<br />

am magidaze, misi vaJi Tavis naalafars<br />

asworebda, Savi qinZisTaviT uxvretda<br />

peplebs bususebian zurgebs, gasaSlel<br />

firfitebs Soris korpis RreCoSi aTavsebda,<br />

abrtyelebda; qaRaldis<br />

zolebiT amagrebda jer isev nedl,<br />

rbil frTebs. axla isini ukve karga xnis<br />

gamomSralebi iyvnen _ SuSis qveS nazad<br />

cimcimebdnen kudiani mahagonebi, mocisfro-firuzisferi<br />

farvanebi, wi-<br />

Turi Savwinwklebiani msxvili peplebi<br />

sadafisebri muclebiT. biWi maT laTinur<br />

saxelwodebebs odnavi enis moCleqiT,<br />

sazeimod an agdebulad warmoTqvamda.<br />

IV<br />

mtredisferi mTvariani Rame idga;<br />

Txeli Rrublebi bus bumbuliviT mimofantuliyvnen<br />

caze, Tumca msubuq gayinul<br />

mTvares ar exebodnen. xeebi _<br />

nacrisferi TrTvilis grovebi _ Sav<br />

Crdils afendnen namqers, romelic aqaiq<br />

liTonis naperwklebad enTeboda.<br />

fligelis kargad daTbunebul pluSis<br />

sastumro oTaxSi ivanma Tixis qoTanSi<br />

Carguli arSiniani naZvisxe magidaze<br />

dadga da is-is iyo mis jvrisebr kenweroze<br />

sanTeli unda miemagrebina, rom<br />

gaToSili, Tvalcremliani slepcovi<br />

Semovida didi saxlidan loyaze Ser-<br />

Cenili mtvris laqebiT da Tan iRliaSi<br />

amodebuli xis yuTi Semoitana. magidaze<br />

dadgmuli naZvisxis danaxvisas<br />

sakuTar fiqrebSi Caflulma dabneulad<br />

ikiTxa:<br />

_ es raRad gindoda<br />

_ xval xom dResaswaulia.<br />

_ ar ginda, moaSore... _ SeiWmuxna<br />

slepcovi. Tan TavisTvis gaifiqra:<br />

`nuTu xval Sobaa es rogor damaviwyda~<br />

ivani moridebiT Seepasuxa:<br />

_ mwvanea, idges...<br />

_ Zalian gTxov, moaSore, _ gaimeora<br />

slepcovma da Semotanili yuTisken<br />

daixara, romelSic Svilis nivTebi<br />

hqonda Segrovili _ peplebis saWeri<br />

bade, biskvitis kolofi peplis<br />

gaqvavebuli parkiT, gamabrtyeleblebi,<br />

qinZisTavebi lakis zardaxSaSi,<br />

lurji rveuli. rveulis pirveli furceli<br />

naxevrad amoxeuli iyo, amoCril<br />

naglejze ki franguli karnaxis nawili<br />

iyo SerCenili. amas mosdevda Canawerebi<br />

dReebis mixedviT, Semdeg _ daWerili<br />

peplebis saxelwodebebi da sxva<br />

CaniSvnebi: `WaobiT boroviCebamde viare...~,<br />

`dRes wvims, mamasTan SaSi viTamaSe,<br />

mere Zalian mosawyen `fregat paladas~<br />

vkiTxulobdi, mSvenieri cxeli<br />

dRea. saRamos velosipediT viseirne.<br />

TvalSi qinqla Camivarda. orjer gangeb<br />

Cavuqrole mis agaraks, magram ver davinaxe...~.<br />

slepcovma Tavi aswia. gadaylapa<br />

raRac _ cxeli, uzarmazari. visze<br />

unda werdes misi vaJi<br />

_ `rogorc yovelTvis, velosipediT<br />

viseirne~, _ ewera Semdeg. `Cveni<br />

Tvalebi TiTqmis Sexvdnen erTmaneTs.<br />

Cemi mSveneba, Cemi sixaruli...~.<br />

_ es warmoudgenelia, _ aRmoxda<br />

slepcovs, _ me xom verasodes gavigeb...<br />

is isev daixara da xarbad ganagrZo<br />

furclis areebze gadasuli, okrobokro<br />

bavSvuri naweris garCeva.<br />

`dRes _ meglovias pirveli egzemplari.<br />

es ki niSnavs, rom Semodgomaa.<br />

saRamos wvimda. is, albaT, ukve gaemgzavra,<br />

me ki ver movaxerxe gacnoba. mSvidobiT,<br />

Cemo sixarulo. saSinlad ganvicdi...~.<br />

`mas araferi uTqvams CemTvis...~ _<br />

igonebda slepcovi da xelisguliT<br />

Subls isresda.<br />

bolo gverdze ki kalmiT Canaxati<br />

iyo gakeTebuli: spilo _ rogorsac<br />

mas uknidan xedav, _ ori sqeli tumba,<br />

yurebis kuTxeebi da kudi.<br />

slepcovi adga. Tavis qneva daiwyo,<br />

rom rogorme SeeCerebina sasowarkveTili<br />

qviTini.<br />

_ meti aRar SemiZlia... _ amoikvnesa<br />

TiToeuli sityvis gaWianurebiT da<br />

kidev ufro gaWianurebulad gaimeora<br />

_ aRar _ SemiZlia _ meti...<br />

`xval Sobaa, _ gauelva TavSi, _ me<br />

ki movkvdebi. ra Tqma unda. es ise martivia.<br />

dResve...~.<br />

cxvirsaxoci amoiRo. gaiwminda<br />

Tvalebi. wveri, loyebi. cxvirsaxocs<br />

muqi laqebi daaCnda.<br />

_ ...sikvdili, _ ise Cumad Tqva<br />

slepcovma, TiTqos grZeli winadadeba<br />

daamTavrao.<br />

saaTi wikwikebda. fanjris lurji<br />

mina uxvad moeWirxla yinvas. magidaze<br />

gadaSlili rveuli qaTqaTebda, mis<br />

gverdiT saWeri badis marmaSSi krTeboda<br />

Suqi, brwyinavda kolofis Tunuqis<br />

kuTxe. slepcovma Tvalebi daxuWa<br />

da erTi wamiT moeCvena, rom misTvis<br />

gasagebi gaxda, gaSiSvlda miwieri cxovreba<br />

_ SemaZrwuneblad usasoo, damamcireblad<br />

uazro, unayofo,<br />

saswaulebs moklebuli...<br />

da imave wams raRaca gaCxakunda _<br />

wvrili xma _ TiTqos daWimuli rezini<br />

gawydao. slepcovma Tvalebi gaaxila<br />

da dainaxa: biskvitis kolofSi abre-<br />

Sumis Wiis parki gaxeTqiliyo, kedelze<br />

ki, magidis zemoT, swrafad mixoxavda<br />

Tagvisodena Savi daWmuWnuli arseba.<br />

mere SeCerda, eqvsive Savbususebiani<br />

TaTiT miekro kedels da ucnaurad aZagZagda.<br />

is gamoiCeka imis gamo, rom mwuxarebiT<br />

gaTangulma adamianma TavisTan,<br />

Tbil oTaxSi Seitana rkinis kolofi,<br />

is gaCnda imis gamo, rom parkis magar<br />

abreSumSi SeaRwia siTbom; is ise didxans<br />

eloda amas, ise daZabulad ikrebda<br />

Zalas da ai axla, gamoCekili, nel-nela<br />

da saswaulebrivad izrdeboda. nelnela<br />

iSlebodnen saswaulebrivi nakuwebi,<br />

xaverdovani foCebi, haeriT ivsebodnen<br />

da Zlierdebodnen maraosebri<br />

ZarRvebi. is SeumCnevlad dafrTianda,<br />

iseve, rogor SeumCnevladac mSvenierdeba<br />

saxe davaJkacebisas. da frTebi _<br />

jer kidev sustebi, jer kidev tenianebi<br />

_ isev ganagrZobdnen zrdas, gaSlas,<br />

ai, gaiSalnen uflis mier dadgenil<br />

zRvramde _ da kedelze ukve _ murklis<br />

nacvlad, Savi Tagvis nacvlad _<br />

veeberTela Ramis pepela, induri abre-<br />

Sumxvevia mixoxavda, mwuxrisas frinveliviT<br />

rom dafrinavs bombeis farnebis<br />

irgvliv.<br />

da maSin gaSlilma, boloebaprexilma,<br />

muq-xaverdovanma, qarsis oTxsarkmlianma<br />

frTebmac amoisunTqes, aRtacebulebma<br />

nazi, mSvenieri, TiTqmis adamianuri<br />

bednierebis gancdiT.


12 - 25 aprili 2013<br />

aleqsandr solJenicini<br />

jarji fxoveli<br />

jarji fxoveli<br />

saaRdgomo litania<br />

mcodne xalxi axla gvaswavlis, rom<br />

zeTiT yvelaferi zustad iseTi ar<br />

unda daixatos, rogoric aris. amisaTvis<br />

feradi fotografia arsebobs.<br />

rom gamrudebuli xazebiT, samkuTxedebisa<br />

da kvadratebis SexamebebiT sagnis<br />

azri unda gadmoices TviTon sagnis<br />

nacvlad.<br />

me ki ver warmomidgenia, romeli<br />

feradi fotografia SegvirCevs azrianad<br />

saWiro saxeebs da erT kadrSi Caatevs<br />

peredelkinos sapatriarqo eklesiis<br />

saaRdgomo litanias revoluciidan<br />

naxevari saukunis Semdeg.<br />

mxolod es erTi dRevandeli saaRdgomo<br />

litania agvixsnida bevr rames, Tundac<br />

yvelaze Zveli xerxiT, usamkuTxedebodac<br />

rom gamosaxuliyo.<br />

zarebis rekvamde naxevari saaTiT<br />

adre uflis feriscvalebis sapatriarqo<br />

eklesiis Semogareni ise gamoiyureba,<br />

rogorc Soreuli sicocxliT<br />

savse muSaTa dasaxlebis xalisiani<br />

jagajugiT gatkepnili sacekvao<br />

moedani. feradi xilabandebiT Tavwakruli<br />

da sportulSarvliani (Tumca,<br />

aqa-iq kabianebic arian) moyayane gogoebi<br />

sam-samad, xuT-xuTad daiarebian, xan<br />

eklesiaSi Sesvlas daapireben, magram<br />

stovaSi teva ar aris, adgilebi adriani<br />

saRamodan dedabrebs daukavebiaT;<br />

gogoebi erTs ki SeuRrenen da isev gareT<br />

gamodian; xan eklesiis ezos uvlian<br />

gars, xmamaRla, mourideblad gasZaxian<br />

erTmaneTs Soridan da gareTa kedlis<br />

xatebTan da mRvdelmTavrebisa da<br />

dekanozebis saflavebTan aRvlenil<br />

mwvaned, vardisfrad da TeTrad moelvare<br />

alebs aTvaliereben. biWebi ki _<br />

janianebica da dagvalulebic _ yvelani<br />

gamarjvebulebis gamometyvelebiT<br />

(visze gaumarjvniaT TavianT<br />

TxuTmet-oc weliwadSi _ albaT mxolod<br />

Saibebi Tu gautaniaT karSi...), Ti-<br />

Tqmis yvelas kepebi, qudebi axuravs;<br />

zogierTi uTavsaburoc aris, Tumca aq<br />

ki ar mouxdia, saerTod dadis ase; yoveli<br />

meaTe nasvamia, yoveli meore eweva,<br />

Tanac Zalian sazizRrad, qveda tuCze<br />

midorblili sigaretiT. da jer kidev<br />

sakmevelamde, sakmevlis nacvlad, eleqtronis<br />

Suqze Tambaqos kvamlis nacrisferi<br />

bolqvebi adian eklesiis ezodan<br />

saaRdgomo cisken rux umoZrao<br />

RrublebSi. asfalts afurTxeben,<br />

saseirod erTmaneTs mujlugunebs<br />

hkraven, xmamaRla ustvenen, SigadaSig<br />

iginebian kidec, zogierTi tranzistoruli<br />

mimRebiT sacekvao hangebs<br />

aRrialebs, sxvebi TavianT gogoebs exvevian<br />

pirdapir gasasvlelSi da erTmaneTisaTvis<br />

maT warTmevas lamoben,<br />

Tan mamlayinwebiviT ise ifxorebian,<br />

SeiZleba danebiTac gaiwion erTmaneTze,<br />

mere ki marTlmadideblebsac<br />

Seution danebiT. vinaidan es axalgazrdebi<br />

marTlmadideblebs ise ki ar<br />

uyureben, rogorc umcrosebi<br />

ufrosebs, rogorc stumrebi maspin-<br />

Zlebs, aramed rogorc maspinZlebi buzebs.<br />

Tumca saqme danebamde mainc ar midis<br />

_ sami-oTxi milicioneri viTomcda<br />

wesrigis dasacavad mosaCveneblad<br />

daabijebs aqeT-iqiT. da ginebac<br />

_ ukve mTeli ezos gasagonad ki ar gaismis,<br />

ubralod xmis auwevlad warmoiTqmeba<br />

guliTadi rusuli saubrisas.<br />

amitom miliciac ver xedavs dar-<br />

Rvevebs, megobrulad uRimis momaval<br />

cvlas. aba papirosebis gamoglejas xom<br />

ar dauwyebs kbilebidan, qudebis Camoglejas<br />

Tavebidan: es xom quCaSi xdeba,<br />

RvTis rwmenis uqonlobis ufleba ki<br />

konstituciiT aris daculi. milicia<br />

patiosnad xedavs, rom mis Carevas<br />

araferi moiTxovs _ sisxlis samarTlis<br />

saqme ar aris.<br />

sasaflaos RobesTan da eklesiis<br />

kedlebTan miyuJuli morwmuneebi, ukmayofilebis<br />

gamoxatvas vin Civis,<br />

SeSinebulebi iyurebian aqeT-iqiT, rom<br />

aravin mouReros dana, aravin mosTxovos<br />

xelebidan im saaTebis moxsna, romlebiTac<br />

qristes aRdgomamde darCenil<br />

ukanasknel wuTebs iTvlian. aq,<br />

taZris gareT, isini, marTlmadideblebi,<br />

gacilebiT ufro cotanic arian,<br />

vidre moRadave, sadaveebmiSvebulad<br />

moseirne axalgazrdebi. isini ufro<br />

uaresad arian daSinebulebi da Seviwroebulebi,<br />

vidre TaTrebis dros.<br />

TaTrebi albaT ase abuCad ar igdebdnen<br />

ciskris locvas.<br />

sisxlis samarTlis zRvari ar gadalaxula,<br />

usisxlo darbeva, sulieri<br />

Seuracxyofa ki _ am qurdulad dagrexil<br />

tuCebSi, Tavxedur sityva-pasux-<br />

Si, xorxocSi, arSiyobaSi, bRlarZunSi,<br />

gadapurWyebaSia _ or nabijSi qristes<br />

vnebaTagan. am gamarjvebul-qedmaRlur<br />

ierSi, rogoriTac es cxvirmouxocavebi<br />

movidnen imis sanaxavad,<br />

Tu rogor imeoreben maTi papebi papispapaTa<br />

wes-Cveulebebs.<br />

morwmuneTa Soris erTi-ori ebraelis<br />

moridebuli saxec moCans. iqneb<br />

monaTlulebi arian, an iqneb ucxoebi.<br />

frTxilad ixedebian aqeT-iqiT da sxvebTan<br />

erTad litanias ucdian.<br />

ebraelebs yvelani vlanZRavT,<br />

ebraelebi yovelTvis xels gviSlian,<br />

Tumca ukeTesi iqneboda, ukan migvexeda:<br />

rogori rusebi gavzardeT amasobaSi<br />

miixedav da _ gaogndebi.<br />

da TiTqos arc 30-iani wlebis<br />

moieriSeebi arian, vinc nakurTx paskebs<br />

stacebdnen xalxs xelidan da eSmakeulebiviT<br />

scemdnen yiJinas _ ara!<br />

eseni TiTqos codnis moyvarulebi arian:<br />

hokeis sezoni televiziaSi dasrulda,<br />

fexburTisa jer ar dawyebula, mowyenilobaa<br />

_ hoda, awydebian sanTlebis<br />

gasayid sarkmels, qristianebs naxerxiT<br />

savse tomrebiviT icileben gzidan,<br />

ratomRac sanTlebs yiduloben<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

da Tan `saeklesio bizness~ lanZRaven.<br />

erTia mxolod ucnauri: yvelani<br />

Camosulebi arian, Tumca erTmaneTs<br />

yvelani icnoben, Tanac saxelebiT.<br />

rogor moaxerxes es ase Sexmatkbilebulad<br />

SemTxveviT erTi qarxnidan xom<br />

ar arian maTi komkavSiris mdivanic<br />

xom ar dadis aq maTTan erTad iqneb es<br />

saaTebi razmeulis samsaxurSi ewerebaT<br />

Tavs zemoT zaris rekvis xma ismis<br />

_ Tumca Secvlili: raRacnairi Tunuqis<br />

dartymebis xmis msgavsi _ Rrma,<br />

srulxmovanis nacvlad. zaris rekva<br />

litaniobis dawyebas iuwyeba.<br />

da isinic daiZrnen! _ morwmuneebi<br />

ki ara, isev es myvirala axalgazrdebi.<br />

axla isini gaormagebulad da gasammagebulad<br />

moawydnen ezos, Cqaroben,<br />

TviTonac ar ician, ras eZeben, romeli<br />

mxare unda daikavon, saidan daiwyeba<br />

litania. anTeben wiTel saaRdgomo<br />

sanTlebs, am sanTlebidan ki papirosebs<br />

ukideben cecxls, ai ra! ise Sejgufebulan,<br />

TiTqos foqstrotis dawyebas<br />

apirebeno. ludis farduliRa akliaT,<br />

rom am qoCrianma tanayrilma jeelebma<br />

_ Cveni jiSi ar knindeba _ TeTri qafi<br />

gadaafrqvion saflavebs. stovadan ki<br />

ukve daiZra litaniis Tavi da zarebis<br />

rekvis TanxlebiT aqeT uxvevs. win ori<br />

saqmiani kaci mouZRveba da axalgazrda<br />

amxanagebs rogorme gzis micemas<br />

sTxovs. sami nabijis Semdeg modis<br />

xnieri meloti kacuna, saeklesio mnes<br />

rom waagavs, da latanze damagrebuli<br />

SuSis Tlili Seminuli fanariT anTebuli<br />

sanTeli moaqvs, is SeSfoTebiT<br />

axedavs xolme fanars, amowmebs, sworad<br />

moaqvs Tu ara da aseTive SeSfoTebiT<br />

iyureba aqeT-iqiT. ai, swored aqedan<br />

iwyeba is suraTi, romlis daxatvasac<br />

ase visurvebdi, rom SemeZlos: eklesiis<br />

mnes imisi xom ar eSinia, rom axali<br />

sazogadoebis mSeneblebi axla maT<br />

Seviwroebas daiwyeben, cemas dauwyeben<br />

Zrwola mayurebelsac gadaedeba.<br />

Sarvliani gombioebi sanTlebiT xelSi<br />

da kbilebSi papirosgaCrili biWebi<br />

Tavze kepebiTa da gadaReRili sawvimrebiT<br />

(ganuviTarebeli, uazro saxeebi,<br />

maneTiani TavdajerebulobiT, ma-<br />

Sin rodesac Sauriani gagebac ar gaaCniaT;<br />

miamitebic arian, mimndobnic; bevri<br />

aseTi saxe unda iyos naxatze)<br />

jgrod damdgaran da Sescqerian sanaxaobas,<br />

rogorsac fuliTac versad<br />

naxav.<br />

fanars mosdevs ori bairaRi, magram<br />

cal-calke ki ara, SiSisagan isinic<br />

TiTqos mWidrod mihkvrian erTmaneTs.<br />

maT mohyveba xuT rigSi or-orad<br />

momavali aTi mgalobeli qali msxvili<br />

anTebuli sanTlebiT xelSi. TiToeuli<br />

maTgani aucileblad unda aisaxos naxatze!<br />

qalebi xandazmulebi arian, mtkice,<br />

Seuvali saxeebiT, sikvdilisTvisac<br />

rom arian mzad, Tuki vefxvebs<br />

miuqseven. aTidan ori ki _ qalwulia,<br />

imave asakisani, gars rom axveviaT bi-<br />

WebTan erTad, maTi tolebi _ magram<br />

ra ganwmendili saxeebi aqvT, rogori<br />

naTeli gadasdiT saxeebze.<br />

Targmani<br />

15<br />

aTi qali galobs da mtkiced moabijebs.<br />

iseTi sazeimo ieri aqvT,<br />

TiTqos maT irgvliv pirjvars iweren,<br />

loculoben, inanieben, muxls iyrian. es<br />

qalebi ar isunTqaven papirosis kvamls,<br />

maTi yurebi daxSulia lanZRva-ginebisaTvis,<br />

maTi fexisgulebi ver grZnoben,<br />

rom eklesiis ezo sacekvao moednad<br />

gadaqceula.<br />

ase iwyeba namdvili litania! raRacam<br />

imoqmeda lekvebze orive mxares,<br />

cotaTi dawynardnen.<br />

qalebs mosdeven Ria feris Sesamoseliani<br />

mRvdlebi da diakvnebi, isini<br />

Svidni arian. magram rogor araTavisuflad<br />

modian, rogor erevaT fexi,<br />

rogor uSlian xels erTmaneTs, lamis<br />

sacecxlursac veRar iqneven, gingilac<br />

veRar auweviaT. da es yvelaferi<br />

maSin, roca, rom ar gadaeTqmevinebinaT,<br />

SeiZleboda aq sruliad ruseTis<br />

patriarqs ewira da litania Seesrulebina!<br />

Sejgufulad da aCqarebiT miabijeben,<br />

Semdeg ki _ Semdeg ki msvleloba<br />

aRar aris. meti aRaravinaa! araviTari<br />

mlocvelebi aRar asruleben litanias,<br />

vinaidan ukan, taZarSi veRaranairad<br />

veRar SeaRweven.<br />

mlocvelebi aRar arian, Tumca<br />

swored am dros TavgametebiT moiwevs<br />

win Cveni brbo! rogorc sawyobis gatexil<br />

WiSkarSi Secvivnulni, Cqaroben<br />

nadavlis xelSi Cagdebas, Cqaroben ulufebis<br />

datacebas, exaxunebian karis<br />

amyolebs, Tavgzas kargaven movardnil<br />

RvarcofSi _ iWylitebian, ejajgurebian<br />

erTmaneTs, win gaZvromas cdiloben<br />

es biWebi da gogoebi _ magram<br />

ratom TviTonac ar ician. imis sanaxavad<br />

xom ara, Tu rogor gaafrenen xucesebi<br />

Tu ubralod sajajgurod _<br />

iqneb swored aseTia maTTvis micemuli<br />

davaleba<br />

litania umlocvelebod! litania<br />

jvris gadamwerTa gareSe! litania<br />

qudebmouxdelad, papirosebiT pirSi,<br />

mkerdze mikruli tranzistorebiT _<br />

am brbos pirveli rigebi, is, Tu rogor<br />

cdiloben RobeSi gaZvromas, aucileblad<br />

unda moxvdes naxatze!<br />

da maSin is dasrulebuli iqneba!<br />

moSorebiT dedaberi pirjvars iwers<br />

da eubneba meores:<br />

_ wels kargia, cota xuligania.<br />

ramdeni milicioneria.<br />

ai Turme ra! es weli Turme saukeTesoc<br />

yofila!...<br />

raRa gamova am Cveni gaCenili da<br />

gazrdili mTavari milionebisagan<br />

raRa fasi aqvs moazrovne Tavebis<br />

ganaTlebul mcdelobasa da damaimedebel<br />

prognozebs kargs ras<br />

velodebiT Cveni momavlisagan<br />

WeSmaritad: Semogvibrundebian<br />

odesme da yvelas gagvanadgureben!<br />

da imaTac, vinc aq mosvlisken waaqeza<br />

_ imaTac gaanadgureben.<br />

1966 weli<br />

aRdgomis pirveli dRe<br />

Targmna ia mWedliZem


16 mogoneba<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

gaTenda.<br />

rva saaTze Tengiz mirzaSvils davureke<br />

_ TezamSi wasvla unda dagvegegma...<br />

pirvelsave zarze mipasuxa:<br />

_ xo, rogora xar, ras akeTeb<br />

_ xom ar gagaRviZe<br />

_ ara, ara, xo ici, ar mZinavs, ver<br />

viZineb, saSinlad cxeloda . ici, ra,<br />

gulqani mWirdeba, Tu gaqvs.<br />

_ ramdeni<br />

_ xuTi, aTi, Tormeti... mTxoven,<br />

Zalian mTxoven. amis garda, vaJas kabinetis<br />

Tavze, meoTxe sarTulze Tu Se-<br />

Zleb asvlas da or recenzias gadamiwer...<br />

SevTanxmdiT.<br />

dRis or saTze SevxvdebiT.<br />

mivedi universitetSi. rogorc iqna,<br />

gavbede, xuTi wigni (`mamama RmerTs<br />

Camahyara saxeli~) aviRe da vaJas kabinetSi<br />

mivitane studentebisTvis.<br />

batoni jumber WumburiZe damixvda,<br />

momefera da madloba gadamixada. SemomCivla,<br />

`kataraqtis~ operacia gavikeTe<br />

da mxedvelobis gauareseba mawuxebso...<br />

dReisswors vaJas kabinetis mudmivmoqmed<br />

seminarze mimiwvia da mTxova,<br />

wignis Seqmnis istoria gamecno msmenelisTvis.<br />

daveTanxme da davemSvidobe.<br />

gamovdivar, joxiT xelSi karebamde<br />

macilebs da memudareba: eTer, roca<br />

SemxvdebiT quCaSi, aucileblad gamomelaparakeT,<br />

gamomecnaureT, me ukve<br />

TiTqmis veravis vcnob, xom gamomelaparakebiT,<br />

eTer<br />

_ ra Tqma unda, batono jumber!<br />

_ xuTSabaTs gelodebiT.<br />

_ aucileblad, naxvamdis...<br />

saRamovdeba.<br />

amirani mirekavs kaTedraze _ aT<br />

wuTSi varazis xevSi iyavio.<br />

manqanaSi guram benaSvili mxvdeba.<br />

Sinamde migvyavs, gzaSi viciniT... Rv-<br />

Taebrivi kacia gurami. amirans honorari<br />

auRia. dRes bavSvebs, ramdenime<br />

mwiri dRis Semdeg, normalur sadils<br />

gavumzadebT.<br />

saburTalos bazarTan vCerdebiT. me<br />

manqanaSi vrCebi. amirani gadadis. win<br />

patara tanis moxuci qali eRobeba da<br />

raRacas sTavazobs. amirani mSvidad<br />

elaparakeba da bazris Sesasvlelisken<br />

agrZelebs gzas. moxuci qali Cvens manqanas<br />

aTvalierebs da rogorc ki Tvals<br />

momawvdens, Cemsken gamoemarTeba. mina<br />

Caweulia. Tavs Semoyofs gawamebuli,<br />

daqanculi moxucis saxe da memudareba:<br />

Svilo, or larad jvari iyideT.<br />

vxedav: damWknar, gaSavebul, akankalebul<br />

xelze ubralo melqioris<br />

ori jvari hkidia _ aseve melqioris<br />

jaWvebze...<br />

qalbatono, didi madloba-meTqi, _<br />

veubnebi. ar minda, samagiso fuli ar<br />

maqvs...<br />

_ Svilo, gexvewebi, iyide, Tu xuT<br />

aseT jvars gavyidi, erTi maneTi mogeba<br />

damrCeba (maneTi Tqva laris nacvlad).<br />

Semebrala. gadavwyvite, amirani<br />

rom gamova bazridan, sam lars mivcem<br />

da jvars ar gamovarTmev-meTqi. Camoeyrdno<br />

manqanis Caweul minas da miyveba,<br />

rogor gadaesxa erTi sarecxis saxarSi<br />

mduRare wyali mis mZinare Svils...<br />

davizafre, sibralulisgan yurebi<br />

migubdeba, guli mkbens...<br />

eTer TaTaraiZe<br />

erTi ubralo ambavi<br />

_ maRal taburetze idga patara<br />

plita, zed sarecxis saxarSi qvabi, Svilo.<br />

wyals gavacxelebo, dedao,<br />

miTxra, TeTreuli unda gavrecxoo.<br />

daRlili iyo. wamowva, mec mivweqi,<br />

Tvals movatyueb-meTqi... orives Rrmad<br />

CagvZinebiyo... kivilma gamaRviZa. Cemi<br />

Svili iatakze TavmoWrili qaTamiviT<br />

xtoda, kankalebda da kioda... is saxarSi<br />

qvabi aduRebuliyo, taburets<br />

erTi fexi mokle hqoniyo, duRilis da<br />

Cqafunis dros skami gadaeryia da mdu-<br />

Rare zed gadasxmoda, moqsovili jempri<br />

ecva, viwro iubka, gavxadeT da<br />

tyavi gahyva tansacmels, naxevari<br />

ZuZuc gahyva, Svilo... grZnoba dakarga...<br />

iaSvilma daado xeli, imis monagari<br />

gaSendes... barklebze aaWra xorci da<br />

mkerdze daakra. muStisxela korZebi<br />

darCa mucelze. imis codviT daiwvebi,<br />

Svilo, magram, venacvale RmerTsa, ar<br />

damRupa, ara, bolomde. suli xo udga<br />

Svilo, suli... tkbili suli, aravisTvin<br />

gasametebeli suli... Sen gecodineba<br />

Cemi Svili, ai, em bazris SesasvlelSi<br />

smetanas hyidda wlobiTa... gecodineba,<br />

Svilo... _ unda, rom ufro momilbos<br />

guli da mekiTxeba, _ vaJa-fSavela<br />

gagigonia, Svilo<br />

_ gamigonia (vicini).<br />

_ hoda, Svilo, vaJas meore coli<br />

Tamari iqneba ar gagegonos, is Tamari<br />

Cemi mamamTilis da iyo, Svilo, mkvidri<br />

da.<br />

axla ukve veRar viTmen da gawamebul<br />

moxucs saxels vekiTxebi.<br />

_ pelo mqvian, Svilo, fasanaureli<br />

qali var...<br />

_ pelo deida, gulqans icnobdi<br />

_ rogor ara, Svilo, rogor ara,<br />

duSeTSi ro iwva, sikvdilis wina xinkali<br />

exsenebina. SevWamdi xinkalsao. gavukeTe<br />

da gadavutane. Cvena duSeTis<br />

12.06.1997 weli<br />

gulqan razikaSvili<br />

Ti Tormeti maqv, suyvelas em saaTSi aq<br />

mogitano. arao, damafica, maS, amasac<br />

aRar waviReb Cargalsao. sikvdilis win<br />

momvlelisTvin eTxova, wulpniani kru-<br />

Ska CamigdodeT kuboSio, saiqios imiT<br />

gemrivlad davlev wyalsao... beCavi isa,<br />

mTeli sicocxle ver ganaxarebi, tanjuli,<br />

tanjuli... Svilo, Svili ro<br />

damewva, sami dRe reanimaciaSi ugrZnoblaT<br />

iwva. vaxtangis suls vexvewebodi<br />

_ Cemo vaxtango, gadamirCine Cemi<br />

Svilio! sisxlxorcebi arian erTmane-<br />

Tisa... Cemi Svili da vaxtang razikaSvili<br />

mamidaSvil-dedisZmiSvilebia...<br />

vaJa-fSavela ro mosuliyo xorxSi Cemi<br />

12 - 25 aprili 2013<br />

bazris axlo vcxovrobdiT. gadavutane<br />

da gaixara. darCa kideva, ver SeWama<br />

sula da meored ro mived, miTxra, roma<br />

em mkvdar feCze (radiatorze) qaRaldi<br />

davafine, zed davawyev Seni motanili<br />

xinklebi, davaTbe da vWameo... beCavi<br />

gulqani, Svilo, wylis dasalevada<br />

kruSka gadavutane wulpniani, is mowonebiyo,<br />

gaweris win mTxova _ Cemo<br />

pelo Zaloo, wulpniani kruSka momewona,<br />

yvavilebze metad araferi miyvars<br />

da iqneb maCuqoo. me vuTxar, egemamaTilis<br />

dis saTxovnelad, ici, ra<br />

eTqo Tamaris mamasa da Zmasa fSavels<br />

gavayoloT da isic bruciansao! vaJas<br />

eTqo, gananebT em sityvebsao da mere<br />

Cvenebs mouxda iqiT Sexvewna... giambob,<br />

Svilo, bevr ramesa giambob, ar dagkargav!<br />

amirani gamodis, manqanaSi jdeba. me<br />

Cumad veubnebi, rom sami lari Tu mor-<br />

Ca, aCuqos. amirani iRebs fuls, aZlevs.<br />

pelo deida jvars gvawodebs. ara-meTqi,<br />

veubnebi, eg gayideT da Tqvens Svils<br />

axali kartofili miutaneT-meTqi.<br />

Tvalebi unaTdeba: dagazaraleT,<br />

Svilo, gagyvlifeT...<br />

TengizisTvis diliT manqanaSi Cadebuli<br />

aTi-Tormeti `gulqanidan~ erTs<br />

viReb da vawodeb pelo deidas. veubnebi<br />

am wignis orsityvian istorias, xelebs<br />

cisken aRapyrobs da iloceba:<br />

RmerTo, rogor Semyare em keTil xalxsao,<br />

wigns gulSi ixutebs, amirani gabriel<br />

jabuSanuris wigns `hoi RilRos<br />

daRrublulo cao~ Cuqnis. giJdeba...<br />

uceb gviaxlovdeba CemTvis ukve nacnobi<br />

gamxdari maTxovari qali xeljoxiT,<br />

erT lars aZlevs amirani... es ra<br />

wigniao, pelos ekiTxeba da eman dawerao,<br />

pelo eubneba, vaJas Svilze, gulqanzeo.<br />

SemomaCerdeba sacodavi saxe.<br />

imasac vawodeb, isic gulSi ikravs wigns<br />

da ambobs: RmerTo, amaze didi araferi<br />

mimiRia, amaze Zvirfasi, rac quCis maTxovari<br />

gavxdi, morwmune var da yoveld-<br />

Riur locvaSi gaxsenebT col-qmars,<br />

Tqvens ojaxso.<br />

am emociur xmaurs yurs ugdebs `staianSCiki~,<br />

lamis morbis da... xalxo, mec<br />

momeciT ra wignio! imasac vawvdiT.<br />

pelo deida misamarTs gvTxovs. amirani<br />

uwers da awodebs. madlobiT<br />

gvavseben. pelo deida manqanis karis<br />

Ria minaSi Tavis melqioris jvars<br />

gvigdebs mudariT: es jvari Cemgan atareT,<br />

Svileboo. Cvenc veRar vewinaaRmdegebiT.<br />

Sin mivdivarT jibecarielebi, magram<br />

bednierebi imiT, am RvTisgan wamebul<br />

xalxs is rom miveciT, risi<br />

gacemac im wuTas SegveZlo.<br />

me ukve deida pelosTan Sexvedraze<br />

vocnebob... Tan mecodeba: Selaxuli,<br />

Tbili bailonis kaba ecva papanaqeba-<br />

Si... raRac-raRacebs gamovuZebni,<br />

ueWvelad vipovni da ramdenime xniT<br />

kidev Cavbrundebi Cems sasicocxlo<br />

morevSi. rogorc gulqani ityoda _<br />

`gavexvevi safiqrlis nislSia~...<br />

erTi moTxrobis konkursi<br />

`<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong>~ saqarTvelos kulturisa da<br />

ZeglTa dacvis saministros mxardaWeriT acxadebs erTi<br />

moTxrobis konkurss 18-dan 30 wlamde prozaikosebisTvis.<br />

avtorebma erTi gamouqveynebeli moTxroba, romlis<br />

moculobac ar unda aRematebodes 20 000 kompiuterul<br />

aso-niSans, unda gamoagzavnon eleqtronul misamarTze<br />

litkonkursi2013@yahoo.com.<br />

moTxrobas Tan unda erTvodes avtoris piradobis<br />

mowmobis asli da telefonis nomeri.<br />

moTxrobis gamogzavnis bolo vadaa 2013 wlis 5 maisi.<br />

sami gamarjvebuli avtori dasaxeldeba ivnisSi.<br />

gamarjvebulebs gamoavlens xuTi prozaikosisgan<br />

Semdgari Jiuri.<br />

gamarjvebuli nawarmoebebi<br />

gamoqveyndeba `literaturul gazeTSi~.<br />

I premia _ 1000 lari<br />

II premia _ 800 lari<br />

III premia _ 600 lari<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

gamodis saqarTvelos kulturisa da ZeglTa<br />

dacvis saministros finansuri mxardaWeriT<br />

redaqtori irakli javaxaZe<br />

redaqtoris moadgile uCa SerazadiSvili<br />

Jurnalistebi xaTuna alxaziSvili, nana kobaiZe, Tamar Juruli<br />

tel.: 2292196; mob. tel.: (577)742277; (599)269852; e-mail: litgazeti@yahoo.com

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!