literaturuli gazeTi
literaturuli gazeTi
literaturuli gazeTi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
#96<br />
12 - 25 aprili 2013<br />
gamodis or kviraSi erTxel, paraskeobiT<br />
fasi 50 TeTri<br />
`<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong>s~<br />
anketa:<br />
rostom CxeiZe<br />
V<br />
ivane amirxanaSvili<br />
lingvisturi `a kapela~<br />
anu<br />
oTar WilaZis monatreba<br />
saidan, rogor, rodis, riT iwyeba klasika Zneli saTqmelia.<br />
yovel SemTxvevaSi, ara mwerlis sicocxleSi. ara aRiarebiT. ara<br />
xalxis siyvaruliT. ara xmauriT. ara popularobiT.<br />
literaturas imdenive saidumlo aqvs, ramdenic dros, am<br />
ulmobel, miukerZoebel, usastikes msajuls.<br />
ratomRac mgonia, rom klasika aris dro, anu is, rac meordeba,<br />
rac ganmeorebisa da TviTganaxlebis unariT aris aRWurvili.<br />
klasika _ es aris maradi awmyo.<br />
XII<br />
daTo turaSvili:<br />
`mze dasavleTisken<br />
moZraobs~<br />
X
2 <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
esse 12 - 25 aprili 2013<br />
I<br />
xelovnebis impulsireba<br />
arseboben iseTi maRalmxatvruli<br />
nawarmoebebi, romlebic Zlier zegavlenas<br />
axdenen ara mxolod TavianT<br />
Tanamedrove mwerlebsa da poetebze,<br />
aramed momaval Taobebzec. amgvar qmnilebaTa<br />
nusxaSi sruliad gamorCeuli<br />
adgili uWiravs bokaCos `dekameronsa~<br />
da Seqspiris `romeo da julietas~.<br />
maT Zlieri biZgi misces iseTi<br />
nawarmoebebis Seqmnas, romelTa mTavari<br />
gmirebic an gaorebuli sasuliero<br />
pirebi iyvnen, an naTel ferebSi<br />
daxatuli TviTmkvlelebi. droTa<br />
ganmavlobaSi es ori Tema (TviTmkvlelebis<br />
gaidealebisa da mRvdelmonazvnebis<br />
gabaiburebisa) erTgvar<br />
savizito baraTadac ki iqca did xelovnebaSi<br />
Sesvlis msurvelTaTvis.<br />
mwerali TiTqos Tavs valdebuladac<br />
ki miiCnevda personaJad an dacemuli<br />
da gaorebuli sasuliero piri gamoeyvana,<br />
an keTilSobiluri TvisebebiT<br />
Semkuli TviTmkvleli. burJuaziuli<br />
da socialisturi revoluciebis<br />
fonze gaCnda kidev erTi saSiSi tendenciac,<br />
mwerlebma da poetebma daiwyes<br />
religiuri faseulobebis gaSarJeba,<br />
jer Sefarulad, mere ki ukve aSkarad.<br />
vin misca dasabami bibliur Temebze<br />
parodiebis Seqmnas, an ratom<br />
daekargaT adamianebs protestis<br />
gamoxatvis unari, roca maT Tvalwin<br />
yvelasa da yvelafers dascinodnen:<br />
angelozebs, religiur ritualebs da<br />
TviT RmerTs ai, kiTxvebi, romlebic,<br />
SesaZloa, mkiTxvels daebados. Tumca,<br />
ragind ucnauric ar unda iyos, is<br />
maTze pasuxs versad ipovis, verc xelovnebaTmcodneobisa<br />
da verc literaturis<br />
istoriis TxzulebebSi. mecnierebisTvis<br />
mTavari epoqebis, Janrebisa<br />
da sxvadasxva mimdinareobebis mimoxilvaa,<br />
aseve akademizmi, risganac<br />
erTgvar kerpsac ki qmnian. swored am<br />
safrTxis Sesaxeb saubrobs jerom<br />
selinjeris erT-erTi personaJi _<br />
zui. misi azriT, is pedagogebi, xelovnebisadmi<br />
mSrali, Teoriuli<br />
midgoma rom aqvT, `yvelafers akademiursa<br />
da usargeblos xdian, rasac ki<br />
exebian~ (`freni da zui~). ufro metic,<br />
zuis miaCnia, rom aseTi pedagogebi<br />
mecnierebisgan raRac kultis Seqmnasac<br />
ki uwyoben xels. akademiuri swavla-ganaTleba,<br />
raRa Tqma unda, aucilebelia,<br />
magram mecnierebis kerpad<br />
qceva ki ara, istebisa da izmebis xSirxSirma<br />
xmarebam adamians suli rom ar<br />
SeuxuTos. formaluri klasifikaciebis<br />
moyvaruli TuTiyuSiviT imeorebs:<br />
romantikosi iyo baironi, primitivisti<br />
_ firosmani, kubizmiT iyo gatacebuli<br />
pikaso... imeorebs da hgonia,<br />
rom amiT yvelaferi Tqva. mas ar ainteresebs,<br />
ra sulieri brZolebis gadatana<br />
uxdebodaT Semoqmed adamianebs<br />
an ra dabrkolebebi eRobebodaT<br />
win, arada, umTavresi swored es unda<br />
iyos, sxvagvarad Cven, albaT, verc verasdros<br />
gavarkvevT, Tu rogor ucvlidnen<br />
mimarTulebas did xelovnebas<br />
wyalqveSa dinebebi.<br />
II<br />
RmerTi, poeti da prozaikosi<br />
mdinares sxvadasxva simboluri<br />
datvirTva aqvs xelovnebasa da miTologiaSi.<br />
stiqsi warmarTul samyaro-<br />
Si hadesis mTavari mdinare iyo, qaroni<br />
ki menave, micvalebulTa sulebi<br />
qvesknelis samefoSi rom mihyavda. sityva<br />
stiqsi siZulvils niSnavda, rac<br />
imis mimaniSnebeli iyo, rom am mdinaris<br />
iqiT sufevda saZulveli `tanjvisa<br />
da cremlTa~ qalaqi. Tanamedrove mwerlobaSi<br />
mdinare asociaciurad<br />
raRaciT drois mdinarebasac ki<br />
daukavSirda. SemTxveviT ar uwoda<br />
folknerma Tavis miTiur sagrafos<br />
Temur gabunia<br />
tariel Wa<br />
orsaxovani personaJebis galerea<br />
`ioknapatofa~, rac indielTa tomis _<br />
Cikasos enaze ase iTargmneba: mdored<br />
miedineba mdinare vakeze. Cveni cxovrebac<br />
raRaciT mdinaris dinebas<br />
hgavs, is xan mdorea, xanac ki gazafxulis<br />
moreviviT aCqarebuli; xan wyaluxvia,<br />
xan ki piriqiT _ meCxeri.<br />
visac siymawvileSi mTisa da baris<br />
mdinareebis gadacurva uyvarda,<br />
uTuod SeniSnavda erT Taviseburebas.<br />
baris mdinare matyuaraa. is SeiZleba<br />
mosarkuli iyos da mogeCvenos, rom<br />
tbasaviT uZravia. magram es ase araa,<br />
radgan masac aqvs swrafi wyalqveSa<br />
dinebebi, romlebsac SeuZlia<br />
mocurave gaitacos da daaxrCos. ai,<br />
ra safrTxe elis baris mdinaris gadacurvis<br />
moyvaruls... es procesi<br />
raRaciT xelovnebasTan ziarebasac ki<br />
hgavs. yvela mwerals xvdeba Tavisi<br />
mdinare, romelic unda gadalaxos...<br />
poezia moreviviTaa, Tu gagitaca, ar<br />
unda gauZaliande, isedac amogagdebs<br />
Soriaxlos, Tu SeewinaaRmdege, dagRlis<br />
da dagaxrCobs. poeti mTis<br />
mdinareSi Sesuli mocuravesaviTaa,<br />
prozaikosi ki _ baris. orives didi<br />
sifrTxile da nebisyofa marTebs,<br />
aseve gamWriaxobac, raTa swori tempi<br />
da teqnika SearCios da mSvidobianad<br />
gadalaxos dabrkolebebi... Tumca,<br />
yvelaze rTuli dinebis sawinaaRmdegod<br />
curvaa. mweralma is erTxel mainc<br />
unda scados. SesaZloa, mxolod odnav<br />
waiwios win an sulac erT adgilas idges,<br />
magram esec didi vaJkacobaa, radgan<br />
erTaderTi, vinc SeZlo mdinares<br />
aRma ahyoloda, Tavad ufali Cveni<br />
ieso qriste iyo, RmerTkaci!<br />
III<br />
gaorebuli saxeebi,<br />
TviTmkvlelobis gaidealeba<br />
erTxel pablo pikasos hkiTxes, ratom<br />
ar xatav lamazi qalebis portretebso,<br />
man ki upasuxa, maCveneT<br />
lamazi qali da davxatavo. mxatvris<br />
pasuxi ise ar unda gavigoT, TiTqos<br />
lamazi qalebis sazogadoeba misTvis<br />
ucxo iyos, piriqiT, mudam mSvenieri<br />
qalbatonebis garemocvaSi imyofeboda.<br />
rogorc Cans, pikaso ara garegnul,<br />
aramed Sinagan silamazes gulisxmobda.<br />
kubizmiT gatacebis periodSi<br />
ki gaorebuli saxeebiani qalebis suraTebi<br />
ufro STambeWdavi gaxda. amis<br />
TvalsaCino magaliTs 1932 wels Sesrulebuli<br />
suraTi _ `SiSveli qali<br />
wiTel savarZelSi~ warmoadgens. qalis<br />
saxe gaorebulia, misi marjvena naxevari<br />
ki SeiZleba aRviqvaT, rogorc<br />
Seyvarebulis profili, mas tuCebSi<br />
rom kocnis. pikasos es cnobili namuSevari<br />
sakmaod simboluria. is Cveni<br />
epoqis erTgvar saxesac warmoadgens,<br />
romlis mTlianobac darRveulia<br />
gaorebiTa da gandgomilebiT...<br />
gaorebul da TviTmkvlel literaturul<br />
gmirTa saxeebi didi xelovnebisTvis<br />
ucxo arasdros yofila.<br />
rogorc ukve aRvniSneT, Seqspiris<br />
`romeo da julietas~ Semdeg msoflios<br />
Seemata kidev ramdenime personaJi<br />
am e.w. TviTmkvlelTa dasidan: ana<br />
karenina, martin ideni, qventin kompsoni,<br />
simor glasi...<br />
Seqspiris tragediam TiTqos<br />
mZlavri impulsi misca mwerlebs, SeeqmnaT<br />
naTeli ferebiT daxatuli<br />
TviTmkvlelTa portretebi. Zlieri<br />
nebisyofis, keTilSobili da vaJkacuri<br />
bunebis adamiania jek londonis<br />
martini; TiTqosda siyvarulisa da<br />
bednierebisTvisaa gaCenili tolstois<br />
ana; selinjeris simori ki ojaxis<br />
patriarqia, romelsac yvela Wkuas<br />
ekiTxeba. am personaJebs iseTi Sinagani<br />
xibli gaaCniaT, rom uneblieT mkiTxveli<br />
maTi Tayvanismcemelic ki xdeba.<br />
gaorebul da meryev adamianebad arian<br />
warmoCenilebi mRvdlebi da berebi<br />
iseT did mweralTa nawarmoebebSic,<br />
rogorebic arian: tolstoi, balzaki,<br />
stainbeki, hiugo, diuma, selinjeri da<br />
sxvebi. erT-erTi pirveli ki, vinc es<br />
Tema xelovnebaSi Semoitana, swored<br />
jovani bokaCo iyo. ra Tqma unda,<br />
mRvdelic adamiania, amitom is SeiZleba<br />
daeces kidec da es arc unda iyos<br />
gasakviri. magram roca dacemuli sasuliero<br />
pirebis Tavgadasavlebs sazogadoeba<br />
sicil-xarxariT xvdeba,<br />
uneblieT gaoceba gvipyrobs. `dekameronSi~<br />
ki swored msgavsi SemTxvevebia<br />
aRwerili. magaliTad, pamfilos<br />
monaTxrobi gaiZvera da mruSi mRvd-<br />
lis Sesaxeb, glexis qals rom Seacdens,<br />
giraod datovebuli anaforis sanacvlod,<br />
msmenelebSi sinanulis nacvlad<br />
uzomo mxiarulebas iwvevs. msgavsi<br />
reaqcia aqvT qalebs dioneos<br />
monaTxrobze, imis Sesaxeb Tu rogor<br />
gaukeTa mama jainim naTlimama pietros<br />
lamaz, axalgazrda cols<br />
`kudi.~ am SemTxvevebSi swored<br />
dausjelobis sindromiT Sepyrobili<br />
es adamianebi da maTi sicil-xarxaria<br />
amazrzeni...<br />
movlenebis Sefasebis Taviseburi,<br />
sakmaod uCveulo kriteriumebi aqvs<br />
aleqsandre diumasac. ratomRac mis<br />
saxelganTqmul `sam muSketerSi~ is<br />
adamianebi, romlebic mzad arian<br />
SemTxveviT mxris gakvris gamo Tanamemamuleebi<br />
duelSi gamoiwvion da<br />
moklan, ufro naTel ferebSi arian<br />
daxatulebi, vidre duelebis amkrZalavi<br />
da safrangeTis uazro sisxlis-<br />
Rvrisgan mxsneli riSelie. hiugos<br />
`parizis RvTismSoblis taZarSi~ ki<br />
mama klods gacilebiT aRematebian TavianTi<br />
adamianuri TvisebebiT uRmer-<br />
To boSa qali esmeralda da maxinji<br />
kvazimodo, romelic TiTqosda<br />
swored kontrastis motiviTaa Semoyvanili<br />
nawarmoebSi, raTa garegnulad<br />
mSvenieri da socialurad dawinaurebuli<br />
adamianebis uguloba da simdable<br />
naTlad warmoCindes.<br />
gaorebuli sasuliero piris<br />
klasikur saxes warmoadgens mxtomel-<br />
Ta seqtis moZRvari, keisi, stainbekis<br />
romanidan `mrisxanebis mtevnebi~,<br />
romelsac yoveli qadagebis Semdeg<br />
dauokebeli survili uCndeboda,<br />
romelime gogona balaxebSi gadaeyvana<br />
da gverdiT miwoloda. keisi mogvianebiT<br />
sxvis danaSauls iRebs sakuTar<br />
Tavze da cixeSi midis, riTac cdilobs<br />
gamoisyidos Cadenili codvebi. es<br />
saqcieli yofil moZRvars iseTi gmiruli<br />
SaravandediT mosavs, rom uneblieT<br />
gvaviwydeba misi mruSobac da<br />
isic, TviT naTlobis saidumloSi eWvi<br />
rom epareboda...<br />
saerTo suraTSi ar ewereba dostoevskis,<br />
hiugosa da folkneris zogier-<br />
Ti personaJi, magaliTad: beri zosime<br />
(`Zmebi karamazovebi~); qventin kompsoni<br />
(`xmauri da mZvinvareba~) da episkoposi<br />
mirieli (`sabraloni~). sxva mwerlebisgan<br />
gansxvavebiT, folkneri<br />
Tavis TviTmkvlel literaturul<br />
gmirs arc zekacad warmoaCens da arc<br />
raime romantikuli saburveliT mosavs.<br />
piriqiT, mwerali garkveviT ambobs,<br />
rom TviTmkvlelis adgili jojoxeTSia.<br />
`mas (qventins) uyvarda ara<br />
incestis idea, romelsac arasdros<br />
Caidenda, aramed raRac presbiterianuli<br />
koncefcia am codvis maradiul<br />
sasjelze: is, da ara RmerTi, albaT,<br />
amis gamo sakuTar Tavsac da<br />
dasac, orives jojoxeTSi Cayrida, sadac<br />
SeZlebda samudamod daecva kedi,<br />
ufro metic _ samaradJamod daefara<br />
maradiuli cecxlisagan~ (`xmauri da<br />
mZvinvareba~).
12 - 25 aprili 2013<br />
rac Seexeba episkopos miriels, hiugos<br />
`sabralonidan~, is, marTlac,<br />
rom gamorCeulia sasuliero pirTa<br />
mTel galereaSi, radgan msoflio<br />
literaturaSi iSviaTia iseTi personaJi,<br />
romelsac SeuZlia eSmaks xelidan<br />
gamostacos Cveulebrivi mZarcveli<br />
(Jan valJani) da keTilSobil adamianad<br />
aqcios igi.<br />
kidev ufro TvalSisacemi sxvaobaa<br />
orsaxovani personaJebis galereis eqsponatebsa<br />
da dostoevskis mier<br />
daxatul berebis, zosimesa da tixonis<br />
portretebs Soris romanebidan `Zmebi<br />
karamazovebi~ da `eSmakni”. albaT,<br />
mkrexelobac ki iqneboda am personaJebis<br />
CarTva msgavs galereaSi, radgan<br />
mwerlis zogierT gmirs, iseve,<br />
rogorc Tavad dostoevskis, sruliad<br />
gamorCeuli adgili ukaviaT msoflio<br />
literaturaSi. SemTxveviTi ar<br />
unda iyos, rom World Library-is 2002 wlis<br />
gamokiTxviT, es mwerali aseulSi oTxi<br />
nawarmoebiT moxvda, maSin, rodesac<br />
Seqspiri mxolod samiT, aseve tolstoic.<br />
folkneri, Tomas mani da joisi<br />
ki _ or-oriT. XXI saukunis dasawyisSi<br />
msoflios 54 qveynidan Camosulma asma<br />
mweralma dostoevski upirobod aRiara<br />
yvela drois erT-erT uZlieres<br />
Semoqmedad, rac ara mxolod misi,<br />
aramed, zogadad, marTlmadidebluri<br />
cnobierebisa da msoflmxedvelobis<br />
gamarjvebad unda miviCnioT, radgan<br />
`Zmebi karamazovebis,~ `danaSauli da<br />
sasjelis,” `eSmaknis,” da `idiotis”<br />
personaJebi, TavianTi qristianuli<br />
suliskveTebiTa da unariT codvebi<br />
moinanion, srul kontrastSi arian<br />
`dekameronis~, `wiTeli da Savis~,<br />
`parizis RvTismSoblis taZris~ da<br />
Tundac XX saukuneSi Seqmnili nawarmoebebis<br />
personaJebTan. dostoevskis<br />
Rrmad swamda, rom sneuli ruseTi,<br />
iseve rogorc mTeli kacobrioba, gadarCeboda,<br />
Tuki saukuneebis manZilze<br />
dagrovil codvebs moinaniebda. maSin<br />
misgan `yvela eSmaki gavidoda, mTeli<br />
uwmindureba, mTeli is sisaZagle, mis<br />
zedapirze WaobiviT rom Campaliyo...~<br />
(eSmakni~). ufro metic, mwerals swamda,<br />
rom is eSmakebi TviTonve moiTxovdnen<br />
Rorebis koltSi Sesvlas da<br />
ufskrulSi gadaCexvas. da maSin maTgan<br />
nawamebi qveyanac bolos da bolos<br />
daimkvidrebda adgils iesos ferTx-<br />
TiT. ai, ase gamoirCeoda dostoevski<br />
sxva mwerlebisgan Tavisi qristianuli<br />
msoflmxedvelobiTa da Rrma rwmeniT,<br />
romelic axlac SuqurasaviT gzas unaTebs<br />
okeaneSi dakargul mezRvaurebs.<br />
amrigad, mxolod ramdenime mweralma<br />
SeZlo gaecura dinebis sawinaaRmdegod<br />
da ar ahyoloda msoflio<br />
literaturaSi gaCenil tendencias:<br />
muq ferebSi daexataT sasuliero pirebi,<br />
naTelSi ki _ TviTmkvlelebi. Tumca,<br />
es ise ar unda gavigoT, TiTqos<br />
bunebaSi ar arsebobdnen dadebiTi<br />
Tvisebebis mqone TviTmkvlelebi da<br />
uRirsi RvTismsaxurebi da isini mxolod<br />
mweralTa erTi jgufis fantaziis<br />
nayofi iyo. piriqiT, rac ufro<br />
niWieria da gamorCeuli adamiani, eSmaki<br />
mas ufro mZlavrad ebrZvis, uRirsi<br />
RvTismsaxurebi ki yvela epoqaSi<br />
arsebobdnen. ubralod, mweralma Tavisi<br />
TviTmkvleli personaJi imaze metad<br />
ar unda Seiyvaros, vidre is RmerTs<br />
uyvars. selinjeric xom swored amis<br />
gamo gaakritikes, TviTmkvleli simor<br />
glasis gaidealebisTvis. zogierTma<br />
literatorma is jainizmis mimdevradac<br />
ki Seracxa, im seqtisa, sadac TviTmkvleloba<br />
brahmasTan ziarebis erTerT<br />
saSualebad iTvleboda, Tumca,<br />
amgvari Sefaseba aSkarad gadaWarbebuli<br />
iyo, radgan selinjeri TviTmkvlelobas<br />
xsnis gzad ki ar miiCnevs,<br />
aramed egoizmad. ai, ras ambobs badi<br />
glasi Tavis TviTmkvlel Zmaze: `gansxvavebiT<br />
am gverdebze aRwerili meore<br />
pirovnebisgan (igulisxmeba simori<br />
_ T.g.), iseTi egoisti ar gamovdeqi,<br />
rom Tavi momekla da mTeli Cemi<br />
moyvaruli ojaxi mSralze dametovebina<br />
(`simori Sesavali~).<br />
amgvarad, literaturul<br />
azrovnebaSi momxdari cvlilebebi mxolod<br />
mwerlebis tendenciurobis<br />
brali ki ar iyo, aramed epoqaluri<br />
cvlilebebisa. burJuaziuli da socialisturi<br />
revoluciebis fonze Seicvala<br />
adamianic. erT uRmerTo<br />
moZRvrebas meore cvlida, moZRvars<br />
ki moZRvari. volters _ nicSe, nicSes<br />
_ darvini, darvins _ marqsi, marqss<br />
_ froidi... imata uRmerTo adamianebis<br />
ricxvma. Sesabamisad gaizarda im<br />
mwerlebis raodenobac, maTze mxatvrul<br />
nawarmoebebs rom Txzavdnen.<br />
sagrZnoblad momravldnen gaorebuli<br />
saero personaJebic, rac, uTuod,<br />
Cveni uRmerTo droebis gamoZaxilad<br />
unda miviCnioT...<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
esse<br />
3<br />
IV<br />
reinkarnaciis Teoria<br />
XX saukunis msoflio literaturaSi<br />
gaCnda kidev erTi ucnauri tendencia,<br />
romelic mimarTuli iyo religiebis<br />
sinTezirebisken. visac waukiTxavs<br />
haqslis winasityvaoba `ramakriSnas<br />
saxarebisTvis~, romen rolanis<br />
diTirambebi vivekanandasadmi, albaT,<br />
arc gaukvirdeba zogierTi mwerlis,<br />
kerZod, selinjeris personaJebi<br />
(badi, simori, freni...) erTdroulad<br />
qristianebic rom arian da induistebic,<br />
budistebica da daosizmis mimdevrebic...<br />
msgavsi ram ar unda<br />
gaukvirdes iseT adamiansac, vinc kargad<br />
icnobs Zenis seqtis saqmianobas.<br />
sayovelTaod cnobilia, rom qristianuli<br />
Zenis modernisti guruebi<br />
aSkarad axalisebdnen TavianT mimdevrebs<br />
sistematurad ekiTxaT basili<br />
didis, ioane oqropirisa da sxva wminda<br />
mamebis Txzulebebi. isini damwyebebs<br />
iesos locvis Tqmasac ki urCevdnen<br />
erT-erTi mantris saxiT, sulisa da<br />
gonebis gansawmendad... diax, dRes<br />
amerikasa da evropaSi seqtebiT veravis<br />
gaakvirveb, Tumca, selinjerTan<br />
dakavSirebiT, gaocebas iwvevs sruliad<br />
sxva ram, kerZod, misi erT-erTi<br />
personaJi _ ueikeri, kaTolike<br />
mRvdelia da Tan reinkarnaciis vedanturi<br />
Teoriisac swams. bunebrivia, ismis<br />
kiTxva: ratomaa is gaorebuli ka-<br />
TolicizmisTvis xom msgavsi hibriduli<br />
qristianul-induisturi msoflmxedveloba<br />
yovlad miuRebelia ra<br />
safuZveli aqvs ueikeris pozicias am<br />
kiTxvas Cven, albaT, srulfasovnad<br />
ver vupasuxebT, Tu ar gavixsenebT im<br />
tendencias, romelic XX saukuneSi<br />
anTroposofiaSi gaCnda da romlis<br />
ZiriTad niSansac bibliaSi sulTa gadasaxlebis<br />
Teoriis damadasturebeli<br />
sabuTebis moZieba warmoadgenda.<br />
anTroposofebze adre Suasaukuneeb-<br />
Si msgavs azrebs aviTarebdnen katarebisa<br />
da albigoelebis gnostikuri seqtebi,<br />
romlebic reinkarnaciis ideebis<br />
qristianobasTan dakavSirebas<br />
cdilobdnen. maTi azriT, yoveli adamianis<br />
suli dacemuli angelozi iyo,<br />
romelic mravaljeradad ibadeboda<br />
materialur samyaroSi. gnostikosebis<br />
ideebis ganaxlebis erT-erTi iniciatori,<br />
avstrieli anTroposofosi da<br />
Teosof-okultisti, rudolf Staineri<br />
gaxldaT. is araTu cdilobda<br />
sulTa gadasaxlebis kvali wminda werilSic<br />
eZebna, aramed mTeli sqemebic<br />
ki hqonda Sedgenili im bibliuri<br />
gmirebisa da winaswarmetyvelebisa,<br />
axali saxiT rom moevlinnen qveyanas.<br />
ai, ras wers igi Tavis Teosofiur naSromSi<br />
`markozis saxareba~: SeiZleba<br />
iTqvas, rom dawyebuli eliaTi, romelic<br />
Semdgom inkarnirda, rogorc ioane<br />
naTlismcemeli, Cvens winaSe gasaocari<br />
sidiadiT warmosdgebian ebraeli<br />
winaswarmetyvelebi~. StainerisTvis<br />
bibliuri da istoriuli pirebis<br />
reinkarnaciis dasamtkiceblad<br />
garkveuli saxasiaTo Strixebic ki<br />
kmaroda. magaliTad, mas Seuval WeSmaritebad<br />
miaCnda, rom iliadas erTerTi<br />
gmiri, heqtori, Semdgom cxovrebaSi<br />
daniis princ hamletis saxiT moevlina<br />
qveyanas, xolo empidokle, vezuvis<br />
kraterSi gadaxtomiT rom daasrula<br />
sicocxle _ faustis. Staineris<br />
azriT, is Tavisi okulturi xedviT<br />
wvdeboda am inkarnaciaTa saidumlos.<br />
misTvis heqtori da hamleti, TavianTi<br />
sidiadisa da keTilSobilebis miuxedavad,<br />
ganwirulni iyvnen damarcxebisTvis,<br />
xolo msgavseba empidoklesa da<br />
fausts Soris iyo maTi ziareba cecxlis<br />
stiqiasTan. ra kavSirs poulobda<br />
Staineri elia winaswarmetyvelsa da<br />
ioane naTlismcemels Soris Tavisi<br />
Teoriis dasasabuTeblad is iSveliebda<br />
im epizods maTes saxarebidan, sadac<br />
eliasa da ioane naTlismcemelis<br />
sulier msgavsebaze iyo saubari: `da<br />
hkiTxes mas mowafeebma da uTxres: ratom<br />
amboben mwignobarni, pirvelad<br />
elia unda movideso xolo man pasuxad<br />
Tqva: elia marTlac pirvelad mova<br />
da aRadgens yovels; magram geubnebiT<br />
Tqven elia ukve movida, da ver icnes<br />
igi, aramed rogorc undodaT ise<br />
moeqcnen... maSin mixvdnen mowafeebi,<br />
rom ioane naTlismcemelze elaparakeboda<br />
maT~. (maTe. T.17. l 10-13).<br />
lukas saxarebis pirvel TavSi Cven<br />
vecnobiT, Tu ra uTxra ioane naTlismcemlis<br />
mamas, zaqarias, uflis angelozma<br />
im Cvilis Sesaxeb, mis xanSiSesul<br />
meuRles, elisabeds, rom unda<br />
SesZenoda: `suli wmidiT aRivseba dedis<br />
saSoSive da mraval Zes israelisas<br />
moaqcevs uflis _ maTi RmerTis<br />
mimarT. da uwinamZRvrebs mas elias suliTa<br />
da ZaliT...~ amrigad, ioane<br />
naTlismcemeli unda mosuliyo elias<br />
`suliTa da ZaliT~. am epizodebs saxarebidan<br />
wminda mamebi eliasa da ioane<br />
naTlismcemlis Rrma sulieri msgavsebiT<br />
xsnian, Staineri da sxva<br />
anTroposofebi ki _ reinkarnaciis<br />
TeoriiT. sazogadod, qristianobaSi<br />
arsebobs Svidi saidumlo (naTloba,<br />
ziareba, mRvdloba, mironcxeba, qorwineba,<br />
zeTiscxeba, aRsareba). Staineri<br />
naTlobis saidumlos axsnasac ki cdilobs<br />
Tavisi okulturi TeoriebiT,<br />
rac sruli uazrobaa. yvelafris axsna<br />
rom SeiZlebodes, sityva `saidumlo~<br />
saerTod arc iarsebebda. `nuca<br />
daugebT margalitsa Tqvensa winaSe<br />
RorTa~, naTqvamia saxarebaSi. rac imas<br />
niSnavs, rom sulierebis raRac sfero<br />
sasurvelia idumalad darCes, raTa<br />
ver wabilwon uRirsebma. garda amisa,<br />
arc adamiania mzad yvelafris Sesamecneblad.<br />
rogorc macxovari ambobs,<br />
is yvelafris codnas `ver daitevs~. amitom,<br />
Cven gveZleva, mxolod rac<br />
sasargebloa CvenTvis. `Tu miwisa giTxariT<br />
Tqven, da ar irwmuneT, rogorRa<br />
irwmunebT, rom giTxraT, cisas~ (sax.<br />
ioane. 3.12). wminda mamebi bibliis zogierT<br />
adgils ukomentarod tovebdnen<br />
xolme, magaliTad, ezekiel<br />
winaswarmetyvelis mier aRweril axal<br />
ierusalims. mizezi martivia, axali<br />
ierusalimis Sesaxeb an yvelaferi unda<br />
eTqvaT, an araferi. isini ki am SemTxvevaSi<br />
dumils amjobinebdnen, radgan<br />
zeciuri ambebis mosasmenad Cveni goneba<br />
ar iyo mzad.<br />
ase rom, Staineris komentarebi saxarebis<br />
teqstTan dakavSirebiT wminda<br />
werilze Zaladobad da fuW Sromad<br />
unda miviCnioT. saxarebaSi naTqvamia<br />
is, rac sasargebloa adamianis cxonebisTvis,<br />
raRa saWiroa zedmeti inteleqtualuri<br />
spekulaciebi an ra<br />
sargeblobas moutans adamians warmarTobisken<br />
Sebruneba qristianobis<br />
upiratesobas sxva religiebTan SedarebiT<br />
XX saukunis indoeli guruebic ki<br />
aRiarebdnen, leqciebis wasakiTxad<br />
rom Cadiodnen amerikasa da evropaSi.<br />
maTi azriT, reinkarnaciis Teoriam<br />
indoelebi gaazarmaca da moaduna.<br />
imis rwmenam, rom odesme _ mease Tu<br />
meaTase gansxeulebaSi mainc mividodnen<br />
brahmasTan, maT brZolisunarianoba<br />
dauqveiTa. qristem ki, piriqiT, adamians<br />
ukandasaxevi gza mouWra. man<br />
garkveviT Tqva, rom am cxovrebaSive<br />
unda mogvenaniebina codvebi, raTa<br />
Rirsni gavmxdariyaviT caTa sasufevlis.<br />
SemTxveviTi araa, rom qristianuli<br />
qveynebi TviT ekonomiuradac ki<br />
ufro ganviTarebulebi iyvnen da arian,<br />
vidre budisturi, radgan qristes<br />
moZRvreba adamianis xasiaTzec ki<br />
aisaxa, mis energiulobasa da<br />
brZolisunarianobaze...<br />
amrigad, TviT selinjeric ver<br />
gaeqca mwerlobaSi arsebul zogad<br />
tendenciebs, manac gaamdidra orsaxovan<br />
personaJTa galerea naTeli ferebiT<br />
daxatuli TviTmkvleli simor<br />
glasiTa da vedantas moyvaruli kaTolike<br />
mRdvliT ueikeriT, rac imaze<br />
metyvelebs, rom Cven epoqaSi adamianuri<br />
faseulobebis rRvevam da sulierma<br />
gaorebam ukve sruliad axali religiuri<br />
mimarTulebac ki miiRo.
4 poezia<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
ikebana<br />
12 - 25 aprili 2013<br />
`I paint flowers so they will not die~<br />
frida kalo<br />
me ise vxatav yvavilebs, rom<br />
arasdros daWknen,<br />
ar moiwyinon,<br />
an survili ar Seicvalon,<br />
vWri okrobokrod sinamdviles<br />
da Wrel-Wrel naWrebs<br />
sul moulodnel,<br />
gaurkvevel fonze vawebeb.<br />
qeTi niJaraZe<br />
es yvavilebi ar arian<br />
mindvris an baRis,<br />
arc lamazebi.<br />
da yvavilebs, albaT, ar hgvanan.<br />
magram me varqmev maT saxelebs _<br />
tita,<br />
zambaxi,<br />
ia, romelmac iyvavila axla sxvagvarad.<br />
tilo izrdeba, ivseba da<br />
awydeba sivrces,<br />
yvavilebi ki<br />
mravldebian, rogorc codvebi,<br />
cremli,<br />
sicili,<br />
yvela fiqri, rac gulSi micems,<br />
wamebi sevdis,<br />
sixarulis an gaocebis.<br />
vWri, vaferadeb sinamdviles da yvela naWers<br />
ise vamsgavseb yvavilebs, rom arasdros daWknes.<br />
eriSkigal<br />
¡<br />
Ramis dedofalo, wyvdiadis meufev,<br />
iSTaris da xar da<br />
me ara sinaTle,<br />
ara mRviZareba da ara xmauri,<br />
aramed momeci<br />
simkrTale, simSvide, sibrZne da pasuxi.<br />
pasuxi<br />
guSindel dReze da imazec, rac axla moxdeba _<br />
dilis dadgomamde.<br />
momeci Zala, rom Rames SeveCvio,<br />
Rames Sevurigde da davyve mis nebas _<br />
momeci Zili da<br />
im ZilSi _ sizmrebi,<br />
sizmrebi _ usazRvro wyvdiadis qarebi,<br />
an is xomaldebi,<br />
dilamde yovelgvar xilvebs rom gvivseben,<br />
rom gagvitaceben<br />
da mzis pirvelive sxivis Sexebisas<br />
rom miakivleben sivrces da<br />
axelen<br />
im sizmris Tvalebs da<br />
amxelen survilebs.<br />
Ramis dedofalo, wyvdiadis meufev,<br />
gamiRe Rame da<br />
saxlSi SemomiSvi _ Sens samflobeloSi.<br />
antiselene<br />
me ar var selene,<br />
arc Sen xar zevsi da<br />
nu miglej cxovrebas milion nawilad.<br />
Sen ar xar is, visac yvela gzas vaCveneb,<br />
visTvisac yvela RmerTs,<br />
yvela mzes davTmob da<br />
arc me var iq,<br />
sadac mSvidia zeca da ocnebas mimarTav,<br />
me ar var is,<br />
visac eZeb da ver hpoveb,<br />
vinc gtkiva ulmobel da mudmiv Wrilobad _<br />
yoveldRiuri var da xelSesaxebi _<br />
iseTi, rogorsac arasdros natroben,<br />
arasdros eZeben,<br />
ar aRiareben.<br />
me Seni sizmridan uecrad agixdi _<br />
sul rom ar gegona, ise da<br />
xandaxan<br />
me mgoni, im jerac bundovan xilvebSi<br />
SemigrZnob.<br />
da minda zogjer, rom xmamaRla mogmarTo:<br />
Cveulebrivi var,<br />
iseTi, rogoric Senc xar da<br />
bevri sxvac,<br />
magram me ara var selene,<br />
arc Sen xar zevsi da<br />
vCumdebi.<br />
erTi dRis qronika<br />
Cveulebrivi dReebis usasrulo nusxa<br />
iseve kravs cxovrebas,<br />
rogorc zmnebis seriebi da mwkrivebi<br />
kraven gramatikas _<br />
rogorc noem Sekra kidobani<br />
da Cven erT sivrceSi mogvaqcia,<br />
sxvebs ki guli dawyvita.<br />
Cvenc gvwyveten xolme guls dReebi,<br />
Tumca, arc ise xSirad,<br />
radgan maT TviTonve vgegmavT,<br />
vauRlebT, an brunvaSic vsvamT _<br />
roca saxelad vaqcevT,<br />
an roca yoveldRiurobis morgebas vcdilobT<br />
sakuTar Tavze.<br />
da es dReebi bevria _<br />
erTnairic da sxvadasxvac _<br />
STambeWdavi, mosawyeni, an sulac<br />
daumaxsovrebeli.<br />
magram dRes<br />
Cemi kontrolis centrebi,<br />
gavarvarebul mzes aridebulni,<br />
survilis CrdilSi nebivrobdnen<br />
da gulis metyvelebas<br />
aRar hqonda Semzaravi akustika _<br />
Cveuli eqo.<br />
xolo is sityvebi,<br />
aqamde rom gonebaSi uSfoTvelad Tvlemdnen,<br />
dRes sevdad da gulaxdilobad moawvnen sxeuls.<br />
moawvnen da<br />
survilis yvavilebad gamoizardnen,<br />
Rimilis foTlebi gamoisxes,<br />
kanis zedapirze amovidnen,<br />
gaiSalnen da<br />
mowyenilobis larnaks Seesivnen,<br />
saidanac Cveulebrivi dReebis<br />
erTnairi saaTebi da<br />
ubralo sityvebi<br />
gadmoiRvara.<br />
aivso larnaki axali yvavilebiT,<br />
axali sityvebiT,<br />
piramde aivso da irgvliv yvelaferi datbora,<br />
adgili aRar dautova arafers _<br />
sakuTari Tavis garda.<br />
da es yvelaferi imitom moxda, rom<br />
gulis metyvelebas dRes ar hqonda<br />
Cveuli akustika<br />
da Cemi kontrolis centrebi<br />
survilis CrdilSi isvenebdnen.<br />
gadacema<br />
me vcxovrob ase _<br />
Sav masalas viReb yoveldRe<br />
daudevrad da uneburad _ yvelafers viReb<br />
swrafad da mSvidad,<br />
usityvod da zogjer uxeSad<br />
da grZel firebze vSifrav didxans,<br />
roca dadgeba<br />
sinanulis da fiqris sivrce _zamTris grZeli da<br />
yinvanarevi Rameebi,<br />
TeTri da rbili _<br />
im sirbiliT rom nervebs giSlis<br />
da fiqrebs giSlis.<br />
SiSi, dumili, sinanuli<br />
ulmoblad amxels<br />
yvela kadrs, CemSi gamogonils,<br />
an xelSesaxebs,<br />
da vamontaJeb ise nela, ise guldagul,<br />
rom TiTqos unda amovSalo warsulidanac<br />
da usaxuri,<br />
an gulgrili dReebis nacvlad<br />
damrCes wamebi usasrulo bednierebis.<br />
mere davxedav sakuTar Tavs,<br />
rogorc davyureb<br />
xolme quCaSi mimaval sxvas Cemi fanjridan,<br />
amovisunTqav,<br />
ise, rogorc bavSvobis miRma<br />
da sareklamo Wrebs Sevavseb mSvidi dumiliT.<br />
***<br />
Semodgomaa adreuli.<br />
civi qarebi<br />
iSviaTad Tu qrian, magram mainc igrZnoba _<br />
Semodgomaa.<br />
kentebs cvlian dReebi luwi,<br />
zantad cvlian da Cvenc zamTrisken miveqanebiT.<br />
Semodgomaa _<br />
ase Sen Tqvi, Sen gadawyvite<br />
da uneburad Semaxsene wlebi, gavlili.<br />
Semodgomaa, magram dReebs me aRar viTvli _<br />
qolgas gavSli da<br />
Segifareb, Cemze ususurs.<br />
gadagafareb Tavze Wers da<br />
mziT gamTbar Rrublebs,<br />
ver SemoaRwevs sadac Seni zamTris niSnebi.<br />
ase dagicav _ sakuTari sevdisagan da<br />
im usaxuri dReebisgan, SenSi rom iwvevs<br />
momavlis SiSs da
12 - 25 aprili 2013<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
pozicia<br />
5<br />
SiSs siberis,<br />
xvalindeli dRis,<br />
mowyenis SiSs da<br />
iqneb ufro _ gardacvalebis.<br />
Semodgomaa<br />
da daRlili Seni sxeuli<br />
Calisfer miwas emsgavseba _<br />
sevdiT gamomSrals,<br />
magram arc erT dRes aRar gacli _<br />
kedlebs avageb,<br />
qolgas gavSli, an<br />
Segifareb Cemive frTebqveS.<br />
eleqtrotablo<br />
`xedav im mimarTulebebs, mbrunav asoebs CxakuniT<br />
rom gamoyavT Zvelebur eleqtrotabloze:<br />
dublini kiolni tokio Sanxai amsterdami<br />
madridi edinburgi kolombo oslo berlini<br />
yvela qalaqi SekiTxvaa~<br />
frederik begbederi<br />
yvela qalaqi pasuxia, Tbilisi _ saxli,<br />
londoni _ wvima,<br />
amsterdami _ orqideebi,<br />
parizi _ grZnoba, damTxveuli, Tavbrudamxvevi,<br />
vena _ musika,<br />
praRa _ ludi didi kaTxebiT.<br />
madridi _ cekva,<br />
romi _ mainc kolizeumi,<br />
nica da kani _ Svebuleba, moskovi _ Tovli,<br />
pekini _ Cai,<br />
tokio _ mze amomavali,<br />
gvadalaxara _ actekebi, lima _ andebi.<br />
Tbilisi _ saxli, Tbili saxli,<br />
Cemi da Seni,<br />
Tbilisi _ mSvidi gamgzavreba dabrunebebiT,<br />
Tbilisi _ mze da<br />
quCa, saxli, kibe, oTaxi<br />
da is sarkmeli, saidanac uyureb zecas<br />
da TviTmfrinavebs _<br />
yvela kiTxvas rom scemen pasuxs.<br />
yvela qalaqi pasuxia.<br />
Tbilisi _ saxli.<br />
sxva<br />
yvela ambavi moyolilia,<br />
yvela sityva _ naTqvami da<br />
yvela fraza _ namReri.<br />
yvela simaRle daZleulia<br />
da yvela gza gavlili.<br />
magram xom SegviZlia,<br />
xelaxla movyveT ambebi _<br />
sityvebs<br />
mniSvneloba SevucvaloT,<br />
bgerebs _ mimdevroba,<br />
miznebs _ mimarTuleba<br />
da zustad igive motivebiT<br />
SevqmnaT axali simRerebi,<br />
davipyroT igive simaRleebi _<br />
sxva gzebiT,<br />
sxva bilikebiT,<br />
an sulac ugzoobiT.<br />
da gamogvivides sabolood sxva ambavi,<br />
sxva cxovreba,<br />
sxvagvari sevda.<br />
da gavaCinoT<br />
verdabadebuli bavSvebi,<br />
vTqvaT<br />
verwarmoTqmuli sityvebi,<br />
vikiTxoT<br />
verdawerili wignebi,<br />
vicxovroT<br />
Cvenamde veraRqmul samyaroSi _<br />
Cven SegviZlia.<br />
gamomiyvane sakuTari dReebidan da<br />
amxseni tkivili,<br />
iqneb sul sxva ambavi gamogvivides da<br />
sul sxva cxovreba.<br />
`<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong>s~ anketa<br />
_ ras niSnavs TqvenTvis maCablis 13<br />
_ maCablis 13-s iseTive xvedri ergeboda,<br />
rogorc TviTon ivane maCabels: mZafri da dramatuli,<br />
mRelvare da auxsneli.<br />
am sasaxles paolo iaSvili uSovida qarTvel mwerlebs<br />
bolSevikur xelisuflebasTan siaxlovis wyalobiTa<br />
da im 25 Tebervlis gamoisobiT, qveyanas sabediswerod<br />
rom gauxdeboda.<br />
gaiqceoda am saxlis mflobeli, mrewveli akaki<br />
xoStaria, da im tragikul dRes upatronod mitovebul<br />
Senobas axali politikuri reJimi mwerlebs argunebda.<br />
da Tu Tavidan am sasaxleSi <strong>literaturuli</strong><br />
Tavyrilobani imarTeboda da namdvili sulieri<br />
garemoc sufevda, _ damoukideblobis wlebis inerciiT,<br />
bolSevikebis momZlavrebis kvalobaze ki<br />
maCablis 13 gadaiqceoda axali xelisuflebis danamatad,<br />
sadamsjelo organod, miliciisa da Cekas<br />
ufleba-movaleobebs rom SeiTavsebda, Seitkbobda<br />
da Seezardeboda.<br />
samwerlo yofas proletaruli mwerloba daeufleboda<br />
TaviT bolomde da Rirseuli mokalmeni,<br />
golgoTis jvris mzidavni, aqa-iqRa Tu SemorCebodnen.<br />
komunisturi reJimis kbilebis moryevis kvalobaze<br />
mweralTa kavSiris Zalaufleba da mrisxanebac<br />
Sesustdeboda, Tumc gaqrobiT ra gaaqrobda, da kvlavac<br />
darCeboda namdvili <strong>literaturuli</strong> procesis<br />
gayalbebis buded, sulierebis damaxinjebisa da<br />
mwerlis saxelis SebRalvis sayudrad.<br />
_ xelisuflebas sWirdeba mxolod qvemZvromi<br />
finaCebi. uxvad arian. feri fersa, madli RmerTsao,<br />
_ mixeil javaxiSvili Zalian rom ganicdida sazareli<br />
marwuxebis SemoWerasa da uRirsTa aRzevebas,<br />
aki TviTonac uRmerTod gaiwireboda. da Tumc<br />
mogvianebiT amoaRwevda misi saxeli iatakqveSeTidan<br />
da daubrundeboda saliteraturo yofas, axal mixeil<br />
javaxiSvilebs kvlavac yelSi eqnebodaT waWerili<br />
yulfi.<br />
adre Tu berias kudebiT mofeniliyo mweralTa<br />
sasaxlis oTaxebi da derefnebi, axla axal da axal<br />
xelisufalTa da uSiSroebis samsaxuris qvemZromebiT<br />
gadaivseboda.<br />
feri fersao...<br />
sabWoTa reJimis damxobisaTvis arc unda daecada<br />
mweralTa kavSirad saxeldebul organizacias da,<br />
wesiTa da kanoniT, ukve gamoecxadebina daSla da<br />
gzis gaxsna samwerlo klubebisaTvis _ dasavluri<br />
saliteraturo cxovrebis kvalobaze; da 20-ian wlebis<br />
damdegis saqarTveloSi akvanSive Cakluli<br />
kluburi yofa aRedgina da gaegrZelebina.<br />
magram amis gamkeTebeli vin iyo _ muxran maWavariani<br />
komunisturi xelisuflebis mier mowyobili<br />
didi speqtaklis gmiri, mweralTa kavSiris yrilobaze<br />
arCevnebi Zveleburad rom gaTamaSdeboda da sinamdvileSi<br />
ki iseT kacs argunebdnen Tavmjdomareobas,<br />
Zalauflebis wyurvili rom amoZravebda da ara<br />
<strong>literaturuli</strong> interesebi, da Zalian daazaralebda<br />
zviad gamsaxurdias xelisuflebas im Zveli, sab-<br />
Wour-kavSiruli sulis SenarCunebiT am sasaxleSi,<br />
kvlavac intrigebis sauflod rom datovebda.<br />
saxelmwifo gadatrialeba, cxadia, isev ise SeanarCunebda<br />
im nacad xazs... da Tumc amasobaSi gamoikveTeboda<br />
mweralTa gaerTianeba `otaridi~,<br />
rogorc siaxlis damkvidrebis mosurne da gzis<br />
gamkafavi saklubo yofisaTvis, samwuxaro realoba<br />
is aRmoCndeboda, rom am wamowyebis meTauri Tamaz<br />
wivwivaZe TvalsadaxelSua gardaiqmneboda da, mweralTa<br />
kavSiris Tavmjdomareobisaken rom gaikafavda<br />
gzas, Tavgadadebul damcvelad moevlineboda im<br />
Zirmompal garemos, romlis reformirebasac cdilobda<br />
sul cota xnis winaT.<br />
Turme moCvenebiTad.<br />
da garegnulad mwerlobis gadamrCenis saxels<br />
rostom<br />
CxeiZe<br />
rom daiCemebda da TiTqos mwerlis Rirsebis SesanarCuneblad<br />
iRvwoda, sinamdvileSi TviTonve<br />
daakninebda mwerlis avtoritets da samasxaraod<br />
gadaaqcevda RirseulTa devniT, uRirsTa xelSewyobiTa<br />
da xelisuflebis diTirambikosobiT.<br />
am movlenis kvalzeve Seqmnili Cemi mxatvruldokumenturi<br />
Txzuleba _ `otaridi: miznebi,<br />
amocanebi, kraxi~ _ garda satiruli suliskveTebisa,<br />
im mwvave tkivilebiTac gaiJRinTeboda, rac<br />
yovelTvis mosdevs imedebis gacruebas.<br />
maSin veRarc ifiqrebdi, Tu uaresic iyo mosalodneli.<br />
magram Turme amis mxilvelnic unda gavmxdariyaviT<br />
mayvala gonaSvilis gaTavmjdomarebiT, da proletaruli<br />
mwerlobis naSierni rom daeuflebodnen<br />
mweralTa kavSirs da maCablis 13-sac daiCemebdnen<br />
(TiTqos namdvili mwerlebi, sxvadasxva saliteraturo<br />
klubSi gaerTianebulni da qarTuli samwerlo<br />
procesisa da rangis ganmsazRvrelni, arc arsebobdnen),<br />
xelisuflebas ise Seezardebodnen da ise<br />
Causxdebodnen navSi dampatiJeebiviT, Tamaz wivwivaZis<br />
xana lamis sanatrelic ki Seiqneboda.<br />
kidev kargi maCablis 13-s mainc aRar SeabRalinebdnen,<br />
duqnad aRar gadaaqcevinebdnen da erT<br />
dResac iqidan gamorekavdnen am TviTmarqvia kalmosnebs.<br />
_ rogor warmogidgeniaT mweralTa saxlis momavali<br />
_ raoden samarcxvinoa, rom is, rac unda momxdariyo<br />
am 24-25 wlis winaT, jerac mougvarebelia<br />
oficialurad, Torem samwerlo cxovreba Tavisi<br />
gziT miedineba da namdvili redaqciebisa Tu gamomcemlobebis<br />
irgvliv Tavmoyrili mwerlebi qmnian im<br />
mxatvrul Rirebulebas, dasavluri saliteraturo<br />
cxovrebis uSualo monawileni rom SeviqnebiT adre<br />
Tu gvian.<br />
adre _ Tu xelisufleba uxeSad aRar Caereva<br />
Cvens yofaSi da klubur moZraobas xelovnurad<br />
aRaraferi daabrkolebs.<br />
gvian _ Tu mwerlebad TviTgamocxadebuli, xelisuflebas<br />
Sezrdili (kavSirelis Tu arakavSirelis<br />
anu telemwerlis) adamianebis gadasawyveti iqneba<br />
qarTuli wignis bedi.<br />
mweralTa saxls mainc daubrundes Tavisi Rirseba.<br />
sasikeTo miniSnebad gaisma, maCablis 13-is mTavari<br />
diasaxlisi nata lomouri Tamar RonRaZesTan<br />
saubrisas _ `mweralTa saxli _ sulierebis kera~<br />
_ mkafiod rom gamoxatavda, es saxli mTeli qarTuli<br />
mwerlobisaa da ara misi erTi romelime ujrediso,<br />
da TvalnaTlivad gamJRavndeboda isic, raoden<br />
sworad aqvs gaazrebuli qalbaton natas am Senobis<br />
momavali (`Cveni mwerloba~, 2012, 25).<br />
mweralTa SexvedrebisaTvis.<br />
<strong>literaturuli</strong> TavyrilobebisaTvis.<br />
da crumwerlebi TavisTavad gailalebian, sarfas<br />
rom veRar daiguleben.<br />
mTavaria, es survilebi realobad iqces da xelovnuri<br />
CareviT ar dabrkoldes Tu gayalbdes, Torem<br />
bevri mogvismenia mxurvale dapirebani, zogi Tu aragulwrfeli,<br />
zogic savsebiT gulwrfeli, aRsruleba<br />
rom ar eweraT.<br />
egaa, mweralTa kavSirelebsa Tu telemwerlebs<br />
pampulaobis saSualeba aRar unda mieceT, aRarc demagogiisa<br />
da qarTvel klasikosTa saxeliT spekulaciisa,<br />
raTa istoriul mogonebadRa darCes, rom<br />
xelisuflebas mxolod qvemZvromi finaCebi sWirdeba.<br />
qarTuli mwerloba erTxel da samudamod unda<br />
gaemijnos xelisuflebas, Camoexsnas mis navSi Zromials<br />
da Tavzesayrel erovnul da literaturul<br />
saqmeebs mixedos.
¡<br />
6 proza<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
dRes finalia. mTeli Tve emzadeboda<br />
am dRisTvis qalaqi. saRamos rva<br />
saaTze gamarjvebuls xalxi airCevs.<br />
mTavar moedanze damontaJebuli monitoris<br />
win saritualo momsaxurebis<br />
biurodan naqiravebi magidebia Calagebuli.<br />
quCebSi dilidan dahqrian manqanebiT<br />
finalistebis gulSematkivrebi<br />
da TavianTi favoritebis saxelebs<br />
gahyvirian. navaraudevi amindis prognozi<br />
gamarTlda _ dilidan bardnis,<br />
Tumca sisvelis garda jer araferi<br />
damCnevia miwas.<br />
konkursantebs Relva etyobaT,<br />
kuTxeebSi miyuJulebi rveulis furclebze<br />
lamazad gamoyvanili asoebiT<br />
daweril teqstebs dascqerian da kiTxvas<br />
tuCis moZraobas ayoleben. „movedi~<br />
anu eTerSi varTo, aniSna operatorma<br />
da ekranze Sav kostumsa da<br />
bafTaSi gamowyobili wamyvanic<br />
gamoCnda, mayurebels kidev erTxel<br />
warudgina finalistebi, Semdeg ki ise-<br />
Ti xmiT gamoacxada reklamaze gavdivarTo,<br />
TiTqos saSovarze midioda da<br />
dRis bolomde aRar apirebda mobrunebas.<br />
wamyvani mobrunda, magram<br />
maleve daemSvidoba mayurebels, axla<br />
konkursantebs vuTmob ekrans, warmoTqmuli<br />
sadRegrZeloebis ganmeorebiT<br />
mosmenas da xmis micemas mTeli<br />
dRis ganmavlobaSi SeZlebT, zustad<br />
rva saaTze ki dagibrundebiT, gamarjvebuli<br />
dagvlocavs da sufra gaSlili<br />
dagvaxvedreTo.<br />
„qarTvel qals gaumarjos, namdvil<br />
qarTvel qals! Tamaris moRerebul<br />
yels, aqa var Ziao, rom daiZaxa,<br />
qeTevan dedoflis daSanTul ZuZus da<br />
Cemi dedikos SromiT daRlil xelebs<br />
gaumarjos!.. Cveni Svilebis dedebs vadRegrZeleb,<br />
Cvens sayvarel meuRleebs,<br />
maT gareSe erTi dRec nu gvacocxlos<br />
RmerTma!<br />
TiTqos uro damkres TavSiiii,<br />
TiTqos papaCemi cxondaaaa,<br />
aTas... surnelovan... SvavSi,<br />
balaxs... qalis suni hqonda!<br />
qeds vixri Cveni mandilosnebis<br />
winaSe,~ _ Suaxnis mamakacma sqeli<br />
kiseri da SemRvreuli Tvalebi dabla<br />
daxara.<br />
„mur-Ta-zi, mur-Ta-zi!~ _ quCidan<br />
bundovnad Semoesma Svilis megobrebis<br />
gamamxnevebeli SeZaxili. „mamaZaRlebi~<br />
_ siTbo CaeRvara gulSi.<br />
***<br />
„ohoho! sadRegrZeloebSi magrebi<br />
arian... Cemi ubeduri biWi, ras Seswira<br />
Tavi!~ _ qalma televizori gamorTo,<br />
fanjridan mtvris tilo gadabertya<br />
da kuTxeSi mimdgar patara magidas miubrunda.<br />
jariskacis fotoebis<br />
damtveril CarCoebs iseTi rudunebiT<br />
usvamda tilos, TiTqos Sublze Tmas<br />
usworebda Tavis erTaderT biWs. Sandali<br />
sanTlis namwvavebisgan gaasufTava,<br />
gadasafareblis qveS gadanaxuli<br />
kupiurebi gamoaCina da rZals<br />
gauwoda:<br />
_ guSin biWebi iyvnen amosulebi da<br />
200 lari datoves, amjerad es iyoso.<br />
_ deda, Zalian gTxov, Semdeg jerze<br />
aRar gamoarTva, _ xaTuna ase arasodes<br />
gauRizianebia qmris megobrebis<br />
yovelTviur Semweobas.<br />
_ ratom, deda valad ki ar gva-<br />
Zleven, Seni qmaric ase iyo gadayolili<br />
yvelaze.<br />
_ mesmis, magram muSaoba daviwye,<br />
pacientebTan saxlSic vivli, daxmarebasac<br />
viRebT da rogorme gavitanT<br />
Tavs.<br />
arcerTi dResaswauli aviwydebodaT<br />
qmris megobrebs, amovidodnen,<br />
sasmel-saWmeliT, ai, Cveni Zmis xsovnas<br />
ase rom inaxav, imitom gcemT pativso.<br />
karebTan maTi xmauris gagebaze,<br />
dedamTils gasZaxebda, gaaRe, biWebi<br />
ariano, swrafad Seixsnida Wrel<br />
xalaTs da or wuTSi Savi kabiT dabrundeboda<br />
did oTaxSi. xandaxan egona, im<br />
yovelTviur Semweobas swored Savi<br />
kabis tarebis, Sekruli Tmisa da<br />
gauqarvebeli sevdis gamo utovebdnen.<br />
saavadmyofoSi eqTnad muSaobis dawyebam<br />
mxolod erTi feri daumata xaTunas<br />
cxovrebas, gadaicvamda TeTr<br />
xalaTs da egona, mziT ivseboda misi<br />
rusudan ruxaZe<br />
sicocxlis<br />
gemo<br />
sxeuli. „mariamis gulisTvis, gareTac<br />
unda gaixado Savi, axalgazrda qali<br />
xar guram da cxovreba doCanaSvili<br />
winaa, Cemi nu<br />
mogerideba~, _ ramdenjerme uTxra<br />
kaxas dedam, magram xaTunas ar eyo<br />
gambedaoba.<br />
skolis damTavrebis Semdeg maleve<br />
daqorwindnen. usazRvro bednierebis<br />
gancdisTanave misi dakargvis dau-<br />
Zleveli SiSi gauCnda xaTunas. omamdec<br />
xSirad gautacia fiqrs _ neta jer me<br />
movkvdebi Tu is orive scenas TvalnaTliv<br />
warmoidgenda da ise Seebraleboda<br />
mis kubosTan mdgari, mxrebawuruli<br />
qmari, rom siyvaruliT savse guliT<br />
pirvelad mainc kaxas wasvlas amjobinebda.<br />
mere warmoidgenda, rogor efereboda<br />
mkvdari qmris nakvTebs, rogor<br />
ukocnida umoZrao, civ tuCebs da<br />
rogor idRabneboda cremlis miRma<br />
samZimarze mosulTa saxeebi. arafriT<br />
hgavda dakrZalvis dRe mis Sav-TeTr<br />
fiqrebs _ mkvdari qmari xaTunas ar<br />
unaxavs, rkinis yuTi gamoitira, samZimarze<br />
mosul nacnob Tu ucnob adamianebs<br />
ki cnobismoyvareobiT akvirdeboda,<br />
imaxsovrebda da saRamos kidev<br />
erTxel CamoTvlida gonebaSi _ is iyo,<br />
isini albaT dakrZalvis dRes movlen,<br />
gvirgvini gana ra daujdebodaT!<br />
mas Semdeg ramdenjer gamonaTebia<br />
usafuZvlo imedi, iqneb sulac sxva<br />
jariskaci iwva kuboSi, iqneb kaxa<br />
sikvdils gadaurCa da cocxlad vglovob<br />
qmars! mere bebia gaaxsendeboda,<br />
Wrelkabiani qvrivi, sicocxlis bolomde<br />
erTi dRec rom ar uglovia omidan<br />
Sinmousvleli qmari. sikvdilis<br />
winRa aRmoxdenia, cocxali rom yofiliyo,<br />
aqamde ki movidodao.<br />
am oTxi wlis ganmavlobaSi erTaderTxel,<br />
mariamis dabadebis dReze,<br />
gadawyvita Savis gaxda. Sifonis lurji<br />
kaba gadmoiRo karadidan _ cisferi<br />
kesaneebiT. veRar Seavso, magram<br />
SerCenilma Zvelma surnelma gauTbo<br />
guli. im saRamos griSa fostalionma<br />
mosawvevi miutana. aRlumze miipatiJes,<br />
rogorc jariskacis qvrivi.<br />
isev moakoxtava Savebi da mariamTan<br />
erTad TbilisSi gaemgzavra. ukan dabrunebulma<br />
Wreli kabebi kidev erTi<br />
TaroTi qvemoT gadainaxa.<br />
im dRis mere xaTunas kidev ufro<br />
Cauqra Tvalebi. xSirad axsendeboda<br />
aRlumi da erT rigSi Camwkrivebuli<br />
axalgazrda qvrivebi, adredaqalebuli<br />
gogoebi TavianTi adredabrZenebuli<br />
SvilebiT. im dResac cremlma<br />
daubinda mzera, gaidRabna garemo da<br />
mxolod xmebi SemorCa mexsierebas:<br />
orkestris xma, mariamis SeZaxili _<br />
„Sexede, ramdeni mamikoebi modian~, mamakacis<br />
xma tribunidan _ „TqvenisTana<br />
qalebi sWirdeba Cvens samSoblos!~ verafriT<br />
gaego, aRlumze miwveuli danarCeni<br />
qalebi ratom gamoiyurebodnen<br />
ufro lamazad da bednierad, ratom<br />
Sescqerodnen sibraluliT SavosanTa<br />
mwkrivs, ratom iyo maTi gmiri qmrebis<br />
adgili zeciur saqarTveloSi da riTi<br />
daimsaxures imaTianebma miwieri bedniereba.<br />
im dRes TiTqos erT moedanze<br />
Sexvda erTmaneTs gamarjveba da<br />
marcxi, bedniereba da ubedoba. yvelaze<br />
ucnauri ki is iyo, rom mas mere<br />
kaxa TiTqos sakuTar sikvdilSive<br />
daadanaSaula, iqneb metad rom efrTxila<br />
da amaTTis Tavi ar gaewira, dRes<br />
cocxali yofiliyo da RvTis anabara<br />
ar davrCeniliyaviT sami qali. aRarc<br />
gamomSvidobebis dRes ixsenebda gansakuTrebuli<br />
tkiviliT. omamde erTi<br />
TviT adre yazarmidan fexi ar moucvlia<br />
kaxas, saxlidan bolo wasvlisas xa-<br />
Tunas mucelze xelebi daawyo, Wipze<br />
akoca, raRac CasCurCula muclad<br />
myof mariams da qalebs daubara _ aba,<br />
Tqven iciT, mixedeT erTmaneTs, Tu<br />
ramea, biWebis nu mogeridebaTo. sul<br />
es iyo!<br />
xaTuna samsaxurSi wasasvlelad<br />
gaemzada, karSi gasvlisas mariamma<br />
plasteliniT axladgamoZerwili<br />
jariskaci miurbenina. plastelinis<br />
figura jer kidev Tbili iyo da alagalag<br />
pawia naTiTurebi etyoboda, kidev<br />
erTi jariskaci Seematebina pianinoze<br />
Camwkrivebuli koleqciisTvis:<br />
_ de, naxe, mama!<br />
_ dedi, es ra aqvs mxarze<br />
_ jariskacis forma acvia.<br />
_ da, Tofi<br />
_ Tofi Tofi ara aqvs, xo momkvdaria<br />
da Tofi rom hqonoda, xo cocxali<br />
iqneboda, ha, de, ha<br />
xaTunam pasuxad mariams Sublze<br />
akoca, dedamTilis gamzadebuli<br />
sadili qilaSi moaTavsa, Tavsaxuri magrad<br />
mouWira, sveli xelebi Sav paltos<br />
dausva da qmris saxelobis quCiT<br />
gzas saavadmyofosken gauyva.<br />
***<br />
fostis win monitorTan Sekrebilebs<br />
sufra gaeSalaT, erTmaneTs saxlSi<br />
dawurul Rvinos agemovnebinebdnen<br />
da Tan daTovlil Tonis pursa da<br />
gudis yvels ayolebdnen.<br />
_ murTazi aris kaci! im lawirakma<br />
rogor unda ajobos daTikos dro wavida.<br />
misces, Zmao, axalgazrdebs<br />
gasaqani! magis gareSe Wiqa ar gaWaxundeboda<br />
qalaqSi, magram axla CamoqaCa.<br />
xandaxan Tavs da bolos ver gaugeb magis<br />
naTqvam sadRegrZelos! _ meriqifeoba<br />
aeRo Tavis Tavze tyavis qur-<br />
Tukians.<br />
_ im lawiraks ras erCi, sityva-pasuxi<br />
ar eSleba. a, batono! arafers vambob<br />
winaswar, raRa darCa... _ pirze<br />
xeli aifara lurjqudianma.<br />
ekranze avTandili gamoCnda,<br />
konkursis yvelaze umcrosi monawile.<br />
Tavisufal Temad kacoba aerCia. erTi<br />
xeli Sarvlis jibeSi Caedo, mikrofoniani<br />
xelis idayvi ki maRla aewia da<br />
xmamaRla gahyviroda:<br />
„dRes diliT mama zadenma damloca<br />
da kurTxeva momca, rom Tqvens<br />
winaSe gamovsuliyavi da kacobis sadRegrZelo<br />
meTqva, kacobis da ara _<br />
kacebis! Zmebo, rogori qalaqic Cagvabara<br />
Cvenma mama-papam, iseTive davutovoT<br />
Cvens Svilebs, Torem is Cineli,<br />
fostis gverdiT maRazia rom gauxsnia,<br />
xval mTel qalaqs daepatroneba. rac<br />
me ver daglocoT, maRalma RmerTma<br />
12 - 25 aprili 2013<br />
daglocoT!~ _ avTandilma Wers aRapyro<br />
Tvalebi.<br />
quCaSi gamosuli maRaziis mepatrone<br />
monitoris qveS Sekrebilebs RimiliT<br />
Sehyurebda. „nihau, rogora xar,<br />
rogor~ _ mxiarulad gasZaxes gul-<br />
Sematkivrebma. „lariviT~ _ biWebs uswavlebiaT<br />
wvrilTvala kacisTvis.<br />
***<br />
„gzebi moyinulia, jibeebSi xeleb-<br />
Cawyobilma ar iaro. dRes mamaSeni Camodis,<br />
droze modi saxlSi~. dedis yviTeli<br />
baraTi sandros sawolis Tavze daxvda<br />
mikruli. macivari gamoaRo, warmosaxviTi<br />
gitaris dakvra erTi wami-<br />
Tac ar Seuwyvetia, ise fiqrobda<br />
sauzmeze. telefonma dareka, daTuna<br />
iyo.<br />
_ hoo, ar wavsulvar skolaSi, moyinulia<br />
da damezara... amo mere, elaparake<br />
ukve maica, dabro xo mogca hoda,<br />
ra gitydeba hahaa, ase rogor agixsna,<br />
amo ra!<br />
aT wuTSi karebze daTunas zaris xma<br />
gaisma.<br />
_ haa, moxvedi biZasTan _ jibidan<br />
xelebi ar amouRia sandros _ biWo,<br />
Tqven giJebi xom ara xarT guSin nikuSac<br />
damadga. me ra, maswavla vinmem<br />
_ ratom ar ambob, pirvelad vis<br />
akoce<br />
_ au, Zmurad saxels ver getyvi,<br />
didia, am ubneli ar aris, da meore da<br />
mesame ar gainteresebs<br />
_ mainc ar ambob da!..<br />
_ karoCe, mismine, ar kiTxo, SeiZleba<br />
gakoco da rame egeTi sisuleleebi,<br />
TvalebSic Zaan ar uyuro, gautydeba<br />
mere. saxeze moefere da ravi, akoce ra,<br />
Zaan kbilebSic nu daetakebi, hahahaaa!<br />
_ gavedi ra, naxevarze unda Sevxvde<br />
fostis ukan, _ sulac ar ecineboda<br />
daTunas sandros naTqvamze.<br />
_ aba, Sen ici, Zmao, _ TavSi wamoartya<br />
megobars, ise, rogorc mama wau-<br />
Taqebda xolme da mogveswroo, dedas<br />
gaxedavda RimiliT.<br />
_ eee, davai, ra! biWo, ar dagaviwydes<br />
daumesije im ubedurs, iqneb moigos.<br />
sandrom sawolis qveS damaluli sigaretis<br />
kolofi moiZia, abazanis patara<br />
fanjara gamoaRo da gaabola. veradaver<br />
gamoutyda olikos, rom es megobroba<br />
sulac imisTvis iyo mogonili,<br />
rom metad daaxloveboda. erTi<br />
suli hqonda, yvela klaseli biWisTvis<br />
gaelamazebina cxvir-piri, vinc ki<br />
olikos miuaxlovdeboda. Tumca riTi<br />
emarTlebina mere Tavi! amitomac megobrul<br />
rCevebs aZlevda. „is imas<br />
aeWvianebs da imitom gemegobreba~ an<br />
„imasTan ra gaqvs saerTo, Sen sxvanairi<br />
gogo xar~.<br />
saRamoobiT mamis Camosvla<br />
Zalianac ar axarebda, TiTqos morigda<br />
dedasTan, rom skolaSi wasvlas<br />
xSirad saxlSi darCena da wignis kiTxva<br />
erCivna. dedac gadawevda fardas,<br />
axedavda fanjridan cas da etyoda _<br />
„iyavi dRes saxlSi~ da guldamSvidebuli<br />
wavidoda samsaxurSi. saRamosTvis<br />
sandro wignSi saniSnes adgils<br />
gadaunacvlebda da sul es iyo<br />
didi xnis fiqris Semdeg Zexvi da<br />
puri gamoiRo da Tavisi oTaxisken<br />
gauyva. „nu geSinia, ar daikargebi am<br />
saxlSi da namcecebiT ar gamixdebi mosaZebni,~<br />
_ yovelTvis brazobda deda<br />
TefSis gareSe saZinebelSi gatanili<br />
saWmlis gamo. naxevradSiSveli qalis<br />
plakatze dedas yviTeli furceli<br />
miekra: „ra gagixda maTematikis gamosworeba.<br />
imecadine Tu giyvarvar,<br />
Seni adriana lima~. sandros gaeRima,<br />
saxlSi mofenili yviTeli baraTebi xan<br />
nervebs uSlida, xan ki Zalian arTobda.<br />
pirsabanTan dRes axali baraTi<br />
daxvda: „kbilebimeTqi!~ abazanis patara<br />
fanjarasTan sigaretis mowevaSi<br />
SemCneuls ki: „sandro, mand ar momiyvano!~.<br />
axladgaprialebul fexsacmels<br />
sacxis suni jer kidev SerCenoda.<br />
„icode, es yviTeli baraTebi ukan mogr-<br />
Ceba da wiTel baraTs gamomtyueb!~ _<br />
brazobda deda, verafriT rom ver miaCvia<br />
15 wlis biWi sakuTari fexsacmlis<br />
mowesrigebas.<br />
dedaze didi megobari sandros ar<br />
hyavda, magram masac ver umxelda,<br />
rogor xiblavda oliko. aqeT Tu mosdasasruli<br />
me-9 gverdze
12 - 25 aprili 2013<br />
levan gelaSvili<br />
gvirilebis<br />
dedamiwa<br />
sizmari, romelic ar gaviwydeba,<br />
axdeba.<br />
avtori<br />
erTxel erTma brZenma daiZina da<br />
daesimzara, rom futkari iyo, romelic<br />
yvavilidan yvavilze dafrinavda.<br />
rodesac brZenma gaiRviZa, dafiqrda,<br />
vin iyo sinamdvileSi: futkari,<br />
romelsac esizmreboda, rom brZeni<br />
iyo Tu brZeni, romelsac daesizmra<br />
rom futkari iyo.<br />
Zveli aRmosavluri sibrZne<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
vuZRvni ninia nadiraZes<br />
iyo da ara iyo, iyo erTi kaci. kacs<br />
didi keTili Tvalebi da jagara warbebi<br />
hqonda. keTili da jagarawarbiani<br />
kaci Cveulebrivi adamiani iyo.<br />
coli da ori Svili hyavda. samsaxuridan<br />
saxlSi misuli zolian reituzs<br />
Caicvamda xolme da taxtze wamogorebuli<br />
televizors uyurebda. xSirad<br />
kompiuterTanac ijda, Tumca socialur<br />
qselebs ar swyalobda. friad did<br />
siamovnebas iRebda aTasi juris informaciis<br />
moZiebiT, romelsac guglaobas<br />
eZaxda. jagarawarbian kacs xelovneba,<br />
xinkali da benzinis suni uyvarda da ver<br />
itanda wvimas, TbilisSi qaris Semdeg<br />
rom icis xolme. siarulis dros cdilobda<br />
asfaltis yvela napralisTvis<br />
gadaebijebina, kibeze Casvlis dros ki<br />
bolo or safexurs axteboda. xSirad<br />
Tavis mezobelze xumrobda, romelsac<br />
fexis TiTebs Soris imxela daSoreba<br />
hqonda, rom vaSli Caeteoda, vaSls<br />
xSirad ase Wamda xolme. mSvidad<br />
miedineboda am jagarawarbiani kacis<br />
cxovreba, ise, rogorc milioni sxva<br />
adamianisa, romelic imave qalaqSi cxovrobda.<br />
erTxel jagarawarbianma kacma<br />
diliT rom gaiRviZa, aRmoaCina, adamianebs<br />
cxovelebad aRiqvamda. Tavis<br />
cols Zroxad xedavda. erTi Svili indauri<br />
iyo, meore ki _ qoCora Jirafi.<br />
kacma ifiqra, sizmarSi varo _ wamoxjagarawarbiani<br />
kaci<br />
erTxel diplomatTa saerTa-<br />
Soriso yrilobaze mivdiodi. matareblis<br />
dagvianebis gamo aeroportSi<br />
misvlamde sadgurSi momiwia ramdenime<br />
saaTi lodini. is iyo, marmarilos<br />
svetebTan mosacdel skamze Camovjeqi<br />
da <strong>gazeTi</strong>s kiTxvas Sevudeqi, rom<br />
uknidan dabal xmaze viRac ucnobma<br />
monologi daiwyo. raRac istorias<br />
hyveboda, romelic bolomde ver movismine<br />
matareblis Camodgomis gamo.<br />
saswrafod kupeSi avedi. mgzavrobis<br />
dros mosmenili istoria rveulSi<br />
Caviwere da imis mere aRarc gamxsenebia.<br />
mravali wlis Semdeg, saxlis<br />
gayidvis dros avejis gadaadgilebisas<br />
es rveuli xelaxla aRmovaCine da<br />
naxevrad dacarielebul binaSi kiTxvas<br />
Sevudeqi. teqsts ucvlelad<br />
gTavazobT. samwuxarod, istoriis avtori<br />
saxeze sruliad ar maxsovs.<br />
erT dResac, rodesac Txunelam<br />
gaiRviZa, aRmoaCina, rom irgvliv yvelaferi<br />
gvirilebiT iyo dafaruli.<br />
marTalia, Txunelas Tvalebi saerTod<br />
ar hqonda, magram es xels ar uSlida<br />
aReqva, rac dedamiwaze mis garSemo<br />
xdeboda. ulamazesi sanaxavi iyo gvirilebiT<br />
dafaruli dedamiwa. gvirilebi<br />
iyo manqanebze, korpusebze, metro-<br />
Si, gzaze, mindorze, tansacmelze, fexburTis<br />
burTic ki gvirilebiani iyo.<br />
gansakuTrebiT genialurad gamoiyureboda<br />
gvirilebiani Zeglebi. mTeli<br />
qalaqi ki ara, mTeli samyaro gvirilebSi<br />
Cafluliyo. irgvliv sasiamovno<br />
surneli ifrqveoda. aba, warmoidgineT,<br />
gvirilebiT morTul sadarbazos<br />
rom gaivliT da lifts<br />
daelodebiT, gvirilebiani kari gaiReba<br />
da iqidan gvirila gogo ZaRls gamoiyvans<br />
gasaseirneblad, romelsac<br />
gvirilebis alikapi aqvs. Txunelas<br />
gvirilebiani gazis mricxveli, yursasmeni<br />
da gvirilebiani televizori<br />
hqonda, gvirilebian aipodze ki gvirilebis<br />
Tema eyena.<br />
Txunela fiqrobda, rom xalxi bednieri<br />
gaxda. adre yvelas egona, rom<br />
bedniereba mxolod is iyo, rodesac<br />
fulis wvima modioda, monetebiT savse<br />
auzi an oqros qoSebi da unitazi hqonda<br />
kacs. exla ki xalxi mixvda, rom bednierebaa,<br />
rodesac samyaro gvirilebiT<br />
ifareba. wvimac da Tovlic gvirilebis<br />
dedamiwaze gvirilebis modioda<br />
xolme da miuxedavad amdeni gvirilebisa,<br />
yvelaze saukeTeso saCuqari gvirilebian<br />
adamianebs Soris swored gvirilebis<br />
Taiguli iyo. adamianebi ufro<br />
keTilebi gaxdnen da isini erTmaneTs<br />
yoveldRe gvirilebs Cuqnidnen. saxlis<br />
fanjridan Canda gvirilebiani<br />
lampionebi da estakadebi. binebSi gvirilebiani<br />
inkasatori dadioda. gvirilebad<br />
iqcnen avtobusis gaCerebebic,<br />
gaCndnen gvirilebiani dinozavrebi,<br />
romlebic gvirilebiani velosipediT<br />
dadiodnen samsaxurSi. rodesac gvirilebian<br />
qalaqs nazi sio Seefineboda.<br />
gvirilebi Tavs daxridnen da erTmaneTs<br />
esiyvarulebodnen xolme. samyaro<br />
Seicvala. gvirilebiani kontroliorebi<br />
avtobusebSi gvirilebian bileTebs<br />
amowmebdnen. mxiaruli da siyvaruliT<br />
savse gvirilebian quCebSi<br />
gviriliani peplebi da adamianebi danarnarebdnen.<br />
Txunelac bednierobda.<br />
Txunela risi Txunela iyo, Tu<br />
sadRac miwis qveS ar moundeboda<br />
ta loginidan, Sevarda abazanaSi, saxeze<br />
civi wyali Seisxa da aivanze gavarda.<br />
notio haeri xarbad CaisunTqa da<br />
dabla gadaixeda. dominos moTamaSe<br />
ubnis kacebs Txunelebad xedavda, romlebic<br />
girCiT erTobodnen. kacma gadawyvita,<br />
aravisTvis araferi eTqva _ ege<br />
mand giJad ar CamTvalono da qalaqSi<br />
gaiseirna. mTeli dRe ixetiala quCeb-<br />
Si. erTi-orjer Tavi boZsac miartya,<br />
es ra gamolayeba mWirs, iqneb gamiaroso,<br />
magram tyuilad daisva kopebi.<br />
arafermac ar gauara. quCaSi mis<br />
garSemo mSvidad daseirnobdnen behemotebi,<br />
daTvebi, siraqlemebi da kurdRlebi.<br />
im saRamos jagarawarbiani<br />
kaci daRonebuli dabrunda saxlSi.<br />
aravisTvis xma ar gaucia, piruCumra<br />
gadabrunda kedlisken da daiZina. meore<br />
dRes Cveulebisamebr gvian<br />
gaiRviZa imitom, rom maRviZara ar<br />
hqonda momarTuli. xmianad gaizmora<br />
da wirpliani Tvalebi nel-nela gaaxila.<br />
rogorc ki Zilidan gamoerkva, im<br />
wamsve Tavis cols Sexeda, magram isev<br />
Zroxad xedavda. Svilebic isev indauri<br />
da qoCora jirafi iyvnen. ezoSic<br />
doministi Txunelebi TamaSobdnen da<br />
avtobussac Taxvebi marTavdnen. jagarawarbianma<br />
kacma erTi axali Taviseburebac<br />
aRmoaCina. axla garemosac<br />
bunebis nawilad aRiqvamda. gulaRma<br />
loginSi iwva da Tvalebs afaxulebda,<br />
egona Tivis zvinSi Cafluliyo. misi<br />
saweri magidis nacvlad buCqnars xedavda,<br />
wignebis karada patara goraki<br />
iyo. televizori ki orasi wlis win<br />
darguli muxa gamxdariyo. avtobusis<br />
gaCereba mwvane koncxs hgavda, qalaqis<br />
centri ki _ gvirilebiT morTul<br />
ferdobs. jagarawarbiani kaci damna-<br />
SavesaviT iyureboda da verc Sin da<br />
verc gareT adgils ver poulobda.<br />
gadawyvita eqimTan wasuliyo, magram<br />
manamde `iguglava~ da rom darwmunda,<br />
msgavsi daavadeba ar arsebobso, ifiqra;<br />
mainc verafers gaarkvevs Tanamedrove<br />
medicinao da eqimTan<br />
vizitis survilic gauqra.<br />
saxlSi rom ver moisvena, jagarawarbiani<br />
kaci gareT gavida: mezobeli<br />
qali, liftis fuls rom agrovebda,<br />
tanwerweta behemoti gamxdariyo.<br />
gverdiT rom Cauara, kenari torsi<br />
haerSi SeakuntruSa da Tvalebis faxuliT<br />
gadaxeda. es ise sasacilo iyo,<br />
rom kacma uneblie Rimili ver Seikava.<br />
es kidev araferi _ ubnis meezoves<br />
pingvinad aRiqvamda, romelic ezoSi<br />
sasacilod dabajbajebda. mezoblis<br />
modeli gogo ki wero iyo, oCofexebze<br />
Semdgari sadarbazoSi sacodavad moi-<br />
WaWeboda. jagarawarbiani kaci ezoSi<br />
idga da mis garSemo mimdinare TiTqos<br />
Cveulebriv movlenebs gaocebuli<br />
akvirdeboda. marTlac uCveulo<br />
gancdaa, rodesac quCas Tvals moavleb<br />
da xedav, Txa da mgeli wynarad<br />
rogor roninoben. Sav jipze amxedrebuli<br />
martorqa ki wiTelze gaaCerebs<br />
da gzas dagiTmobs. trasaze manqanebis<br />
sacobis nacvlad bizonebis<br />
jogi tlanqad miizlazneba. wiTeltraka<br />
maimunebi gazeTebs daatareben.<br />
estakada gawolil mdinared qceula.<br />
jagarawarbiani kaci saiTac gaixedavda,<br />
bunebis wiaRSi iyo Cafluli. mTeli<br />
dRe gareT iboriala, saRamos saxlSi<br />
dabrunda, zurgidan colis xma<br />
moesma – mastika wavusvi, qeCebze dadeqio.<br />
kacma dabla daixeda: mwvane molze<br />
idga, miwidan ramdenime mindvris<br />
yvavils amoeyo Tavi. undoda, daxriliyo,<br />
xeliT Sexeboda yvavilebs, raTa<br />
darwmunebuliyo, rom eCveneboda da<br />
sinamdvileSi SarSan nayidi xaliCa iyo,<br />
magram Tavze selapi daaxta; meTamaSe<br />
ra – moesma uknidan. es iyo misi colis<br />
zRapari 7<br />
SeZroma. hoda, erTxelac CaZvra miwa-<br />
Si. dedamiwaze gvirilebis qveS miwa ki<br />
ara, sul wignebi iyo. Tan monuri da<br />
yalbi ki ara, ai sul narCevi _ genialuri<br />
wignebi. ijda Txunela qvemoT<br />
da kiTxulobda da kiTxulobda da<br />
rodesac daiRleboda, amovidoda zemoT<br />
da tkbeboda gvirilebiT. gvirilebSi<br />
Caflul dedamiwas ise araferi<br />
uxdeboda, rogorc erTi Worfliani<br />
gogo. gogos muqi mwvane Tvalebi hqonda<br />
da sicilis dros loyebi eCxvliteboda.<br />
Txunelam rom dainaxa Worfliani<br />
gogo, Seuyvarda, magram gvirilebian<br />
gogos rogor Seuyvardeboda<br />
Txunela, is xom Txunela iyo. miuxedavad<br />
imisa, rom mxolod Txunelas uyvarda<br />
gogo da gogos _ ara, samyaro<br />
mainc ormagad bednieri iyo.<br />
am saamo sizmarSi iyo daTvi garTuli,<br />
rom gamoeRviZa. sizmridan<br />
gamoerkva da irgvliv mimoixeda. mixvda,<br />
rom igi arc Txunela iyo da arc<br />
dedamiwa dafaruliyo gvirilebiT.<br />
bunagidan gamovida da uRran tyes Tvali<br />
moavlo. melia qaTmebs Wamda, mRrnelebi<br />
bostans aCanagebdnen, daTvebi<br />
futkris skebs Seeqceodnen, gepardebi<br />
irmebs emterebodnen, niangebi qurcikebs<br />
erCodnen. zvigenebi adamianebs<br />
esxmodnen Tavs. monadireebi cxovelebs<br />
xocavdnen... moswyinda daTvs<br />
amis yureba, vinaidan civi zamTari jer<br />
kidev gasuli ar iyo, isev Tbil bunag-<br />
Si SeZvra da tkbili Zili gaagrZela.<br />
sizmarSi CaiZira _ viTom Txunela iyo<br />
da gvirilebiT dafarul dedamiwaze<br />
Worfliani gogo uyvarda. dedamiwis<br />
qveS ki wignebi iyo...<br />
disSvili, romelic stumrad iyo maT-<br />
Tan. jagarawarbiani kacis Zroxa coli<br />
kerZs akeTebda, Rori colisda ki<br />
kartofilis gafcqvnaSi exmareboda, am<br />
dros mezoblis gogo Semovida, romelic<br />
namdvili Sveli iyo da xaxvi isesxa.<br />
adre jagarwarbiani kaci fanjridan<br />
rom gaixedavda, korpusebs xedavda<br />
xolme, korpusis iqiT, isev korpusebs,<br />
kidev korpusebs da imis iqiTac<br />
korpusebi moCanda. exla ki mxolod<br />
lelianebi Canda, bunebis burusian horizontebSi<br />
mwvane ferdobebi da kldovani<br />
koncxebi ilandeboda, qarian<br />
amindSic rom eulad da civad gamoiyurebodnen.<br />
im saRamosac piruCumra<br />
dawva jagarawarbiani kaci loginSi, kedlisken<br />
gadabrunda misi xma aravis gaugia,<br />
ise daiZina. diliT Zroxis zmuilma<br />
gaaRviZa. es colis xma iyo _ am-<br />
Tqnarebda. Jirafis da indauris faxulic<br />
maleve moesma. im dRemac ise Caiara,<br />
rogorc winam, jagarawarbiani kaci<br />
TiTqos saocrebaTa samyaroSiao,<br />
gakvirvebuli akvirdeboda garSemomyofebs.<br />
dro gadioda, es gakvirvebac male<br />
gaqra. jagarawarbiani kaci SeeCvia<br />
am xmebsa da cxovelebs, Tavis TavSi Caiketa<br />
da iSviaTad esaubreboda adamianebs.<br />
arc ufiqria, sakuTar TviTSegdasasruli<br />
me-9 gverdze
8 poezia<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
adresati<br />
miswere, rom giyvars.<br />
miswere Riad, sajarod<br />
(ra saWiroa daxuruli werilebi),<br />
emzar kvitaiSvili<br />
mtredebis dapureba<br />
qalaqi,<br />
romelic zRapars hgavs da jadosnuria,<br />
uZlebs legendebs.<br />
12 - 25 aprili 2013<br />
uTxari teleekranidan,<br />
gamoucxade radioTi,<br />
gaavrcele socialur qselSi<br />
(am ukanasknels, aqvs Tviseba<br />
`dagilaiqos~).<br />
gamogexmaurebian,<br />
mogweren pasuxs mis magivrad.<br />
is dumils irCevs<br />
(rogorc yovelTvis)<br />
moTminebiT,<br />
naCvevi siyvarulis gamocxadebis ucnaur xerxebs.<br />
nu daizareb, miswere,<br />
mere raa, rom aRar giyvars werilebis wera.<br />
uTxari,<br />
rom sinaTles ar darCa dro,<br />
moeRwia Cvenamde.<br />
rom Tavisufleba martoxelebis saqmea.<br />
rom Rirseba sicocxlis Tvisebaa,<br />
(sikvdils is ar aqvs),<br />
rom uxerxuloba<br />
(roca didi xnis unaxavebi<br />
ver pouloben saWiro sityvebs)<br />
zerele mokiTxvebiT Semoifargleba.<br />
miswere,<br />
rom is mxolod maSin gaxsovs,<br />
roca sxva adresati ar gyavs,<br />
roca ginda vinmes miswero.<br />
gaumxile,<br />
rogori Znelia sinamdvileSi iq,<br />
sadac Cven ase Cumad gviyvars erTmaneTi.<br />
sadac ubralod Semodgomaa,<br />
roca ubralod _ samSobloa.<br />
ar-saiT<br />
`me aravin myavs Senze ufro aRmosavleTiT”.<br />
naTia nacvliSvili<br />
aRar gadian matareblebi aRmosavleTiT,<br />
aRar hyavT mgzavri.<br />
arc _ Tanamgzavri.<br />
gaibna fiqri _<br />
Suagzaze mitovebuli.<br />
imedmac icis, gzisgasayarze _<br />
dagtovebs isic.<br />
ise martivad moCans sxva mxridan<br />
es yvelaferi _<br />
rogorc mzis Casvla.<br />
anda mTvaris,<br />
Rrublis ukan amofareba.<br />
rodesac gtkiva,<br />
is _ vinc giyvars,<br />
siCume aris gamosavali<br />
an<br />
gamosavali xdeba zogjer is,<br />
razec varT Cumad.<br />
aRar gadian matareblebi aRmosavleTiT,<br />
aRar xar mgzavri,<br />
arc _ Tanamgzavri.<br />
dgebi sarkesTan,<br />
sakuTar Tavs aTvaliereb.<br />
es Wrilobebi ise gabevrda,<br />
da TandaTan ise Rrmavdeba,<br />
sulis SeberviT<br />
aRar mirCeba, mama.<br />
sagan-sityvebi<br />
Cveni yoveldRiuri Cvevebi<br />
zogjer ufro metia_ vidre Cven.<br />
yvela xmauri dalagdeba,<br />
siCumec gardamavalia,<br />
damkvirveblebs ukvdebaT horizonti.<br />
Sen:<br />
vinc inaxav cifrebs,<br />
romelic gansazRvruli dawyvilebiT<br />
xar Cemi megobari,<br />
an naTesavi memkvidreobiT<br />
an arCeviTi.<br />
xar`saWiro adamiani~,<br />
an adamiani,<br />
romelsac arasdros Sevexmianebi.<br />
isic xar, vinc gardaicvala,<br />
(magram ver wavSale)<br />
Sen:<br />
vinc inaxavs gzavnilebs,<br />
CemTvis Zvirfasebs,<br />
visac mogande<br />
Cemi momavali leqsis pwkaredebi.<br />
Sen xom arasdros gaviwydeba<br />
Cemi megobrebis dabadebis dRe.<br />
yovelTvis ici ra ricxvia xval,<br />
mciredi Tu odnavi uzustobiT maCveneb dros.<br />
Sen:<br />
romelsac TiTqmis yvelgan Tan dagatareb,<br />
romelic arasdros minda iyos calmxrivi,<br />
visac SegiZlia gamaxaro da matkino kidec<br />
da miuxedavad amisa da yvelafrisa:<br />
simarTlisaTvis ar gyofnis sityva,<br />
xar mRelvare _ rogorc gaurkvevloba,<br />
mSvidi _ rogorc sinamdvile,<br />
Cumi ufro _ vidre siCume<br />
da mainc _ mobiluri.<br />
aravin<br />
aseTi dReebi unda Seiyvaro:<br />
TavmiSvebuli,<br />
mZime,<br />
xisti.<br />
nu ityvi uars:<br />
daexmaro meores,<br />
iyos is, vinc aris.<br />
darCi erTiT (an metiT) naklebi,<br />
gaiRaribe sakuTari Tavi,<br />
(an rodis iyavi saamisod mdidari.)<br />
sanacvlod:<br />
geqneba pasuxi motivtive kiTxvebze_<br />
myari da zusti.<br />
gaicvleba mdgomareoba_gulSiCakvra,<br />
sityvaze_ gulisCawyveta.<br />
xelCakidebulebi _ gaaTavisufleben<br />
xelisgulebs.<br />
gaqreba Rimili,<br />
romelic gaerTianebdaT.<br />
Cadgeba sityva_<br />
`aravin~ _<br />
Tqvens Soris.<br />
dagRlian pasuxebi<br />
da dagajereben,<br />
rom<br />
nato<br />
ingoroyva<br />
arc ise martivia, giyvardes is,<br />
visac uyvarxar.<br />
iq,<br />
Tavganwirulebi aRebdnen fanjrebs,<br />
qalaqi iTmenda TviTmkvlelobebs.<br />
ramdenjer mtredi SefrTxialda,<br />
imdenjer CemTvis gavifiqre:<br />
fanjara. vardna.<br />
maT<br />
hqondaT iluzia,<br />
rom sikvdils angariSi gauswores,<br />
rom simaRlidan xtomiT sakuTar Tavs gaaswres<br />
da TviTmkvlelobis vneba igemes.<br />
im qalaqSi<br />
erTxel guli gamiCerda.<br />
qalaqSi, romelSic vcxovrob,<br />
ar aReben fanjrebs TviTmklelobisTvis.<br />
aq Rimils mgvris<br />
da Rimils irgebs _morCileba.<br />
aq Sewirvaa:<br />
neba-neba,<br />
dRiTi-dRe,<br />
wveT-wveT.<br />
me _ frTadaWrili,<br />
gametebuli frenisaTvis,<br />
mxolod qvemoTa mimarTulebiT.<br />
zRva kovziT dailia<br />
da vTqvi:<br />
praRa, dro _ warsuli.<br />
Tbilisi _ axlandeli dro<br />
sizmar-cxadi<br />
...da yvela sityva,<br />
riTac aqamde Tavs vicavdiT,<br />
Caikarga qalaqSi,<br />
romelSic dro mogzaurobs.<br />
gadaeSva xididan,<br />
sadac ori zRva erTmaneTs xvdeba.<br />
da rac gadarCa erTmaneTisTvis,<br />
movida RamiT, zustad maSin,<br />
roca aRar ginda geZinos marto.<br />
tuCi tuCze gadamafara<br />
da xmiT,<br />
romelic Tuki arsebobda aRar megona,<br />
miCurCula:<br />
ukve droa. vaRiaroT.<br />
sabani frTxilad Semomikeca,<br />
mTxova_ macxovre Sens TvalebSi.<br />
gulis jibeSi imedi Cado<br />
da qalaqis cas<br />
axal mTvared miaxata<br />
misi saxeli.<br />
frenamde<br />
ufalo,<br />
dRes Cemi frena,<br />
yvela qaris winaaRmdeg,<br />
Sen gabaria.<br />
Tu mogiyvebi:<br />
vcode, ramdenjer,<br />
nu ifiqreb,<br />
Svebas momitans,<br />
codvebisgan vSiSvldebi radgan.<br />
rac ufro xSirad,<br />
ufro mets vambob,<br />
yvela sityva tansacmelia,<br />
samalavi da SesafuTi.<br />
damimaxsovre.<br />
Tu isev unda gamawbilo,<br />
nuRar Semxvdebi.<br />
damtove marto,<br />
Sematove monapovari,<br />
rom ar vidge zurg-Seqceuli.<br />
rac unda meTqva,<br />
bolos vinaxav:<br />
rom ufro didxans,<br />
rom ufro bevrjer,<br />
viqnebodi me _ Sens gareSe.<br />
ubralod maxsovs:<br />
yvela Cvengani,<br />
viRacisTvis<br />
erTxel mainc xdeba<br />
iuda.
12 - 25 aprili 2013<br />
rusudan ruxaZe<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
zRapari 9<br />
sicocxlis gemo<br />
***<br />
xaTuna kardiologiuris gogoebma<br />
yavaze aipatiJes zeda sarTulze,<br />
maTTan Woraobis xasiaTze sulac ar<br />
iyo, magram uari ver Tqva. mxolod ori<br />
pacienti ewvaT ganyofilebaSi. orives<br />
Camouara, sicxe da wneva gauzoma, eqimis<br />
datovebuli daniSnuli wamlebi<br />
daalevina, sabnebi gauswora da Tu<br />
ramea, gamomZaxeTo _ daubara.<br />
gogoebs televizori CaerToT,<br />
naleqiani yava moeduRebinaT da patara<br />
naWrebad daetexaT erTi fila<br />
Sokoladi.<br />
_ es daTiko raRam gadaria, ormocdaTvrametiani<br />
var da jer kidev me maswavlida<br />
geografias! _ televizorisTvis<br />
zurgi Seeqcia Sua xnis<br />
qals.<br />
_ moica, ra nervebze xar! mTeli<br />
Tvea amiT verTobi. me piradad avTandilis<br />
mxares var, _ savarZelSi<br />
mokalaTebuli axalgazrda eqTani<br />
qlibiT ilamazebda frCxilebs.<br />
xaTuna uxmod svamda yavas da isev<br />
biWebis motanil fulze fiqrobda. samkiTxaod<br />
amotrialebul Wiqebs gaSroba<br />
ar dascalda, Sida telefonma rom<br />
dareka. „sad aris xaTuna” _ rekavda<br />
aRelvebuli sanitari, „biWi Semoiyvanes,<br />
manqana dajaxebia. quCaze modioda,<br />
jibeSi xelebCawyobili, viRac gadareulebi<br />
moqrodnen. es acurebula,<br />
imaTac veRar aucilebiaT da dajaxebian.<br />
Cqara Camovides, daTo eqimma<br />
gaamzadeTo, saswrafo saoperacioa”.<br />
xaTuna sirbiliT daeSva kibeze, egona,<br />
erTi sarTuliT zemoT rom ar<br />
asuliyo da yava ar daelia, es ambavi<br />
ar moxdeboda. saoperaciosken sakaciT<br />
miagorebdnen biWs. SeSinebuls da<br />
tkivilisgan Sewuxebuls feri<br />
dakargvoda. „dedaCemi sad aris” _<br />
yviroda bolo xmaze. „nu yviri, energias<br />
nu xarjav, mSvidad iweqi”, _ sakaces<br />
daewia xaTuna.<br />
saoperacioSi swrafad moiZia<br />
saWiro ampulebi. aseTi simZafriT arasodes<br />
SeugrZvnia sxvisi sxeulis<br />
tkivili da sikvdilis moaxloveba. „sad<br />
var ra xdeba verafers vxedav!” _<br />
biWs nel-nela ebindeboda mzera. „nu<br />
geSinia!” _ bundovnad Caesmoda xaTunas<br />
xma.<br />
_ aaa! mtkivaa! veRarafers vxedav,<br />
vkvdebi! _ SiSi Casdgomoda umisamar-<br />
To mzeraSi _ qalisTvis ar mikocnia<br />
da ar minda ukocneli... _ amoiluRluRa<br />
da goneba dakarga.<br />
xaTuna Secba, uecari simSvide mohgvara<br />
usicocxlo sxeulma. momzadebuli<br />
Sprici qvemoT dauSva, neli<br />
moZraobiT Tavi misken daxara da gadasasruli<br />
wondaT gogoebs, gulwrfelad uyveboda<br />
maT ambebs da dedac siamayiT etyoda<br />
_ „kargi gemovneba hqoniaT, xo ici!”<br />
didi xania, elodeba sandro, rodis<br />
dadgeba mamasTan megobrobis dro, rodis<br />
dasxdebian sasaubrod kacurad,<br />
pirispir, magram mama dRemde dedisgan<br />
igebs mis ambebs. gabrazebuli xandaxan<br />
miaZaxebs xolme _ „esaa Seni gazrdili<br />
Svili!”<br />
„sul Seni aslia” _ sxva pasuxi ar<br />
aqvs dedas.<br />
buterbrodianad sawolSi Sewva,<br />
televizori CarTo. saaTic ar iyo gasuli,<br />
isev telefonma dareka:<br />
_ gamo ra, salaparako maqvs! _ da-<br />
Tuna iyo.<br />
_ eee, maica ra!<br />
_ au, midi ra, gainZeri!<br />
_ ho, kai Cavicvam.<br />
_ kinosTan viqnebi, _ daTunas xma-<br />
Si kmayofileba Separvoda.<br />
sandrom jinsi amoicva da sarkis win<br />
Sarvlis qvemoT dasaqaCad orjer Sexta.<br />
Tma orive xeliT aiCeCa, mamis odekoloni<br />
daipkura da maRalyelian fexsacmelze<br />
TasmebSexsnili da jibeebSi<br />
xelebCawyobili dauyva quCas.<br />
momSral, umoZrao tuCebze nazad akoca.<br />
zustad ise gaidRabna garemo cremliani<br />
mzeris miRma, rogorc mis Sav-<br />
TeTr fiqrebSi qmris panaSvidis dros.<br />
„ras Svebi!” _ daTo eqimis xmam gamoafxizla,<br />
_ „svetas dauZaxeT!” _ xeliT<br />
moaSora eqimma xaTuna biWs.<br />
aRar axsovs, rogor aRmoCnda cariel<br />
palataSi da ramden xans iwva gulaRma<br />
Camosuli wylisgan alag-alag<br />
gayviTlebul Wers miSterebuli. erTaderTi,<br />
rac TvalebSi Casdgomoda, misgan<br />
gaqceuli misive sxeuli iyo _ cisferi<br />
kesaneebiT moCiTuli kabiT Semosili,<br />
TmagaSlili da mzis sxivebiT ga-<br />
Tanguli. derefnidan fexis nabijebis<br />
xma Semoesma, sawolidan wamoxta, gasvla<br />
ver gabeda, karis zRurblTan dadga<br />
da moparuli mzeriT gaxeda saoperaciodan<br />
gamosul daTo eqims. qirurgma<br />
ofliT danamuli Subli moiwminda,<br />
niRabi Camoixsna da saxeze xelebafarebul<br />
sandros dedas omaxianad<br />
uTxra:<br />
_ iRbliani yofila Tqveni biWi!<br />
xvalve gadaviyvanT palataSi.<br />
***<br />
xaTunam TeTri xalaTi gaixada,<br />
paltos sayelo wamoiwia, Cais Wiqa Can-<br />
TaSi Cado da saavadmyofos Senoba ukanmouxedavad<br />
datova. mze ver moreoda<br />
quCebsa da saxuravebze dadebul Tovls<br />
da am siTeTreSi ikargeboda moxuci<br />
daTikos naTqvami sityva:<br />
„me axla im asakSi var, yvela Cemi sadRegrZelo<br />
Wiqis awevamdea mofiqrebuli.<br />
axla vxvdebi, sadRegrZeloSi verasodes<br />
Camitevia is, rac yvelaze<br />
Zvirfasia, rac naRdia, risTvisac Rirda<br />
sicocxle... amqveyniurobis, TiToeuli<br />
Cvenganis sicocxlis sadRegrZelo<br />
iyos, Tavisi sevdiTa da lxeniT,<br />
marcxiTa da gamarjvebiT. pirobiTia<br />
zRvari maT Soris da xSirad am zRvarzea<br />
sicocxlis gemo...~<br />
qalaqis centrSi Sekrebilebs zurgi<br />
SeeqciaT monitorisTvis, SezarxoSebulebi<br />
erTmaneTs kocnidnen da<br />
siyvarulSi utydebodnen da vin icis,<br />
meramdened imkvidrebdnen Tavs patara<br />
qalaqSi:<br />
_ ra daTiko, murTazi da avTandili!<br />
me var Cemi sufris Tamada! _<br />
ar iSlida tyavis qurTukiani.<br />
_ Sen xar mTvrali da gauyevi nelnela<br />
saxlisken, Tu Zma xar! _ Tavs ifxizlebda<br />
lurjqudiani.<br />
_ mTvrali ki ara, me var daRlili...<br />
_ TvalebdaxuWuls Rvino arwevda.<br />
xaTuna TmagaSlili miuyveboda saxlisken<br />
mimaval gzas. dakargul samsaxurze,<br />
omze, mariamis gamoZerwil<br />
jariskacze, monatrebul qmarze, misi<br />
megobrebis yovelTviur Semowirulobaze<br />
da sikvdil-sicocxles Soris waSlil<br />
zRvarze fiqrobda. „me Cemi omi<br />
maqvs mosagebi!” _ aravis gaugia<br />
jariskacis qvrivis naTqvami Sav-TeTr<br />
qalaqSi.<br />
rva saaTi Sesrulda, xmis micema<br />
dasrulebulia.<br />
nebaSi dabadebuli am uCveulo aRqmis<br />
gadalaxva. quCebSi TavisTvis, eulad<br />
daxetialobda xolme Cafiqrebuli.<br />
umegobro da uxaliso gaxda. stadionze<br />
da sxva xalxmraval adgilebSi<br />
misvlas Tavs aridebda. male adamianebma<br />
jagarawarbiani kaci ucnaur kacad<br />
Seracxes da Sori-Sor dauwyes yureba.<br />
Tumca aravin icoda, ucnauri kaci ratom<br />
iyo Rrjod dadumebuli, yvela<br />
erideboda mas. jagarawarbiani amas<br />
ainunSic ar agdebda. fiqrianad gaxedavda<br />
xolme horizonts da sadRac usasrulo<br />
wertils daakvirdeboda<br />
xolme.<br />
jagarawarbianma kacma male Tavis<br />
sayvareli adgilebi ise amoiCema, rom<br />
yoveldRe daseirnobda xolme iq. es iyo<br />
gvirilebiT morTuli ulamazesi mindori,<br />
sadac irmebis gundi gadadioda<br />
xolme. nazi sio TavCaxril yvavilebs<br />
ferdobidan gadmoxedavda da uCveulo<br />
sigrile dauvlida kacs tanSi.<br />
maCvzRarbebi, Txunelebi da mindvris<br />
Tagvebi xoragis gayofaSi ecilebodnen<br />
erTmaneTs, mzisgan dasicxuli Wian-<br />
WvelaWamia griloSi Tvlemda xolme.<br />
spiloebi ganapiras wylis WavliT<br />
grildebodnen da zebrebi neba-neba<br />
icoxnebodnen qorfa balaxs.<br />
sinamdvileSi es iyo sadguris<br />
moedani, sadac matareblebis, avtobusebis<br />
da samarSuto taqsebis xvneSa<br />
ismoda, xalxi buzebiviT erTmaneTSi<br />
ireoda, qalaqis yvelaze xalxmravali,<br />
didi moedani xmauriTa da yayaniT, gogirdis<br />
suniT, maTxovari da keisiani<br />
diplomatebiT gaJRenTiliyo. yvela<br />
TavisTvis sadRac miiCqaroda. Wyetela<br />
sareklamo abrebs ganrigis monitorebi<br />
da <strong>gazeTi</strong>s damtareblebi enacvlebodnen.<br />
manaTobeli ekranebi<br />
Tvals itacebda, xolo matareblis<br />
sayvirebi da gamocxadebis xma xalxis<br />
xmaurs faravda da gonebas ucnaurad<br />
abruebda. araferi ise ar uyvarda jagarawarbian<br />
kacs, rogorc am didebul<br />
mindorSi yofna. nazi sio da ulamazesi<br />
mSvidi garemo misTvis gantvirTvis<br />
uebari saSualeba iyo. jagarawarbiani<br />
kaci yoveldRiurad dadioda am adgilebSi,<br />
wamogordeboda momcro<br />
gorakze da tkbeboda bunebis saamuri<br />
xmebiT. arafriT ise ar amayobda Tavis<br />
cxovrebaSi, rogorc imiT, rasac mxolod<br />
Tavad xedavda.<br />
erT mSvenier dResac, rodesac universitetSi<br />
mxecebis moTvinierebaze<br />
disertacias icavdnen, rodesac xalxi<br />
prezidentis gamosvlas usmenda<br />
televizorSi, danarCenebi ki samsaxur-<br />
levan gelaSvili<br />
jagarawarbiani<br />
kaci<br />
dasasruli<br />
Si miiCqarodnen. misi persona _ jagarawarbiani<br />
_ Tavis saxlidan gamovida<br />
da Tavis sayvarel adgilas gaeSura<br />
mis amoCemebul gorakze. Soridanve<br />
erTi kafandara, xmeli kaci dainaxa,<br />
romelic neba-neba mwvane molze<br />
goraobda da dro da dro irmebis<br />
gunds umzerda. jagarawarbianma<br />
Tvalebs ar daujera da xeebs moefara,<br />
romelic sinamdvileSi sadguris<br />
mopirkeTebuli svetebi iyo. iqidan malulad<br />
akvirdeboda kafandaras. garemos<br />
isev bunebis nawilad an cxovelad<br />
aRiqvamda da mxolod im erT kacs xedavda<br />
adamianad, mis adgilas rom kotrialobda.<br />
didxans utriala jagarawarbianma<br />
kafandara kacs. xan saidan<br />
Tiravda, xan saidan, magram kafandara<br />
kaci TavisTvis iwva da tkbeboda mSvidi<br />
bunebis mravalferovnebiT, naz sios<br />
xmel saxes agebebda da SigadaSig Tvlemda<br />
kidec. bevri ifiqra Tu cota<br />
ifiqra, jagarawarbianma kacma gadawyvita,<br />
gamoCeniliyo. xeebidan gamovida<br />
da pirdapir gorakisken aiRo gezi,<br />
rodesac kafandara kacis TvalTaxedvis<br />
arealSi moxvda, xmeli kaci eldanakraviviT<br />
wamoxta, Casafrebuli<br />
katasaviT moibuza da gaognebuli ucqerda<br />
jagarawarbians. orive erTmane-<br />
Tis pirispir idga da gakvirvebuli<br />
uyurebdnen erTurTs. erTxans ase<br />
idgnen gaxevebulebi. uamravi adamiani<br />
moZraobda maT garSemo da es ori pirispir<br />
idga gaocebuli saxiT. wamierad<br />
dumilis is momenti dadga, rodesac<br />
usityvodac yvelaferi gasagebia<br />
xolme. jagarawarbiani kaci male mixvda,<br />
rom kafandarac bunebis nawilad<br />
aRiqvamda garemos da mxolod mas xedavda<br />
adamianad. kafandarac mixvda<br />
amas...<br />
rodesac rveulSi teqstis kiTxva<br />
davasrule, karebSi binis axali mflobeli<br />
Semovida. es iyo saSualoze odnav<br />
maRali kaci. didi, keTili Tvalebi<br />
da jagara warbebi hqonda.<br />
Cemo sayvarelo mkiTxvelo, es zRaparic<br />
aq damTavrda yovelgvari moulodneli<br />
dasasrulis gareSe. SeiZleba<br />
kidev momxdariyo saintereso ambavi,<br />
magram avejis gadazidvis servisidan<br />
movidnen da iZulebuli viyavi,<br />
bina dametovebina.<br />
dasasruls im sityvebs gavixseneb,<br />
romelic Zalian adre Cemi sayvareli<br />
mwerlis TxzulebaSi wavikiTxe: cidan<br />
sami vaSli Camovarda _ erTi mkiTxvelisTvis,<br />
meore _ msmenelisTvis, mesame,<br />
ulamazesi wiTeli vaSli ki ufskrulSi<br />
Cavarda.
10 <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
interviu 12 - 25 aprili 2013<br />
mwerali<br />
daTo turaSvili<br />
_ oriode kviris win laifcigis<br />
wignis bazrobidan dabrundi, sadac<br />
saqarTvelo meored iyo warmodgenili.<br />
rogoria germanuli STabeWdilebebi<br />
_ germaniaSi Zalian cioda, magram<br />
imdenad Tbili da lamazi garemoa im<br />
kompleqsSi, sadac bazroba tardeba,<br />
gareT gasvla azradac ar momsvlia.<br />
laifcigSi ramdenime adgilis naxva<br />
namdvilad mindoda (albaT sxva dros<br />
movaxerxeb), magram Tavad festivali<br />
iseTi dResaswaulia, Zalian kmayofili<br />
var. laifcigis wignis bazrobaze gansakuTrebiT<br />
STambeWdavi bavSvebis simravlea<br />
wignebiT xelSi...<br />
_ ramdenadac vici, frankfurtis<br />
wignis bazrobazec xar namyofi. Segi-<br />
Zlia maTi Sedareba ra aqvT saerTo<br />
da ra aris mTavari ganmasxvavebeli<br />
_ saerTo aris grandiozuloba.<br />
mTavari gansxvaveba ki albaT miznebsa<br />
da koncefciebSia: frankfurti ukve<br />
cnobili da warmatebuli mwerlebisa<br />
da gamomcemlobebis asparezi da Sexvedrebis<br />
adgilia. laifcigSi ki jer<br />
kidev ucnobi mwerlebi, <strong>literaturuli</strong><br />
qveynebi da gamomcemlobebi ainteresebT.<br />
bazrobis dReebSi yovel fexis<br />
nabijze naxavT gamomcemlebs, romlebic<br />
Tqvens Tvalwin awarmoeben molaparakebebs<br />
ama Tu im avtorTan.<br />
_ wels laifcigSi ZiriTadad<br />
qarTuli literaturis `qaluri<br />
frTa~ iyo warmodgenili. gaimarTa<br />
germanul enaze gamocemuli krebulis,<br />
`iaguarebis teqnos~ prezentacia,<br />
romelSic ramdenime Tanamedrove<br />
mwerali qalis nawarmoebebi Sevida.<br />
rogor miiRo isini germanelma<br />
mkiTxvelma<br />
_ udidesi interesiT. rogorc<br />
giTxariT, sxva evropuli qveynebisgan<br />
gansxvavebiT, germaniaSi sruliad ucnobi<br />
avtorebi da ucnobi wignebic ki<br />
ainteresebT. wina krebulSi mxolod<br />
mamrobiTi sqesis qarTveli avtorebi<br />
iyvnen warmodgenilni da Tanamedrove<br />
qarTuli literatura uqalebod sakmaod<br />
uxerxulad gamoiyureboda. axla<br />
balansi aRdgenilia, rac manana TandaSvilis<br />
damsaxurebaa, qalbatonis,<br />
romelmac ukanasknel wlebSi gansakuTrebuli<br />
roli iTamaSa axali<br />
qarTuli literaturis popularizaciaSi<br />
germaniasa da sxva qveynebSi.<br />
_ ramdenad aqvT Sansi qarTvel<br />
mwerlebs Rirseuli adgili daikavon<br />
sxva qveynebis literaturis gverdiT<br />
da konkurencia gauwion cnobil Tanmudam<br />
aqtiuri da mudam aqtualuri _ ase SeiZleba mokled misi personis<br />
daxasiaTeba. daTo turaSvilis wignebi interesiT ikiTxeba, misi `jinsebis<br />
Taoba~ ki (miuxedavad imisa, rom pirvelad 2008 wels gamoica) Tbilisur wignis<br />
maRaziebSi dResac gayidvebis lideria. karga xania `TviTmfrinavis biWebis~<br />
istoria erTi konkretuli tragediis farglebs gascda da ucxoeli mkiTxvelis<br />
interesic gamoiwvia. zesaxelmwifos SurisZieba axalgazrdebze,<br />
romelTac gafrena moisurves, msoflios yvela wertilSi erTnairad miuRebeli<br />
da amazrzeni aRmoCnda. albaT amitomaa, rom `jinsebis Taoba~ ukve Svid<br />
enaze iTargmna. bolos avtorma wigni laifcigis wignis bazrobaze waradgina,<br />
sadac qarTul delegaciasTan erTad imyofeboda. bunebrivia, saubari am<br />
TemiT daviwyeT.<br />
amedrove avtorebs<br />
_ es grZeli, rTuli da kompleqsuri<br />
procesia da saxelmwifos mxardaWeris<br />
gareSe amis miRweva Zalian<br />
Zneli iqneba. Tumca SeuZlebeli araferia<br />
da yvela resursis sworad da<br />
gonivrulad gamoyenebis SemTxvevaSi<br />
savsebiT realuria, rom sxva qveyneb-<br />
Sic daiwyon qarTveli avtorebis kiTxva.<br />
rasakvirvelia, gamomcemlebs yvelaze<br />
metad Tanamedrove da cocxali<br />
mwerlebis dabeWdva ainteresebT _ es<br />
qarTvelebsac exeba da araqarTvelebsac.<br />
mniSvnelovania erTi tendenciac<br />
_ romelime erTi avtoris gamocemiT<br />
aravin kmayofildeba. yvela ucxoeli<br />
gamomcemeli gekiTxeba sxva qarTveli<br />
mwerlebis Sesaxebac, visac SegiZlia<br />
rekomendacia gauwio. ase rom, nebismieri<br />
qarTveli avtoris gamocema<br />
romelime sxva qveyanaSi danarCenebsac<br />
unda axarebdeT. es imas niSnavs, rom<br />
male maTi jeric mova.<br />
_ Sens wignzec gvesaubre. icoda<br />
Tu ara publikam rame `jinsebis Taobisa~<br />
da zogadad, am ambis Sesaxeb<br />
_ prezentaciam sakmaod kargad<br />
Caiara. sasiamovno iyo, rom wignma ase-<br />
Ti interesi gamoiwvia da amdeni SekiTxviT<br />
mommarTes, rogorc siuJetTan,<br />
aseve sxva detalebTan dakavSirebiT.<br />
_ rogorc vici, mimdinareobs molaparakeba<br />
erT-erT germanul gamomcemlobasTan<br />
`jinsebis Taobis~ germanul<br />
enaze Targmnisa da gamocemis<br />
Sesaxeb.<br />
_ molaparakeba damTavrebulia.<br />
wigns gamoscems erT-erTi saukeTeso<br />
germanuli gamomcemloba `vagenbaxi~.<br />
mze<br />
dasavleTisken<br />
moZraobs<br />
CemTvis es sasixarulo da saamayoa,<br />
radgan wignebisadmi aseTi saocari<br />
damokidebuleba germaniis garda, mgoni<br />
mxolod iaponiaSi aqvT.<br />
rac Seexeba Targmans, `jinsebis<br />
Taoba~ qarTulidan germanulad manamde<br />
iTargmna. isini, vinc ukve waikiTxa<br />
germanuli varianti, mTargmnelis namuSevars<br />
dadebiTad afaseben.<br />
_ radgan am wigns SevexeT, minda<br />
mis holivuduri versiis Sesaxebac<br />
gkiTxo. mkiTxvelma ukve icis, rom<br />
`jinsebis Taobis~ mixedviT holivudelma<br />
scenaristma Tomas danma<br />
dawera scenari, romelsac holivud-<br />
Si moRvawe qarTveli reJisori, nikoloz<br />
xomasuriZe gadaiRebs. amJamad<br />
ra etapzea muSaobis procesi da<br />
ramdenad mniSvnelovania SenTvis es<br />
proeqti<br />
_ samwuxarod, yvela detalze axla<br />
ver gipasuxebT da mxolod imas<br />
getyviT, rom am films ori reJisori<br />
eyoleba da meore iqneba frenk kapra.<br />
gamixarda, rom erT-erT rols Seasrulebs<br />
vini jonsi, romelic kargi<br />
`msaxiobia. TbilisSi misi stumrobisas<br />
vesaubre kidec. scenari ar wamikiTx-<br />
~<br />
avs, magram SarSan Sevxvdi avtors,<br />
romelsac bevri SekiTxva hqonda CemTan<br />
da Sevecade, SeZlebisdagvarad davxmarebodi.<br />
_ aqve erTsac gkiTxav: es wigni gamosvlisTanave<br />
besTselerad iqca. interesi<br />
imdenad didi iyo, rom `bakur<br />
sulakauris gamomcemlobam~ tiraJi<br />
gaimeora. miuxedavad imisa, rom<br />
araerTi wignis avtori xar, `jinsebis<br />
Taoba~ Sens savizito baraTad iqca.<br />
rogor fiqrob, ratom moxda ase<br />
_ zemoTqmulis mizezi bevria da<br />
misi martivad axsna amitomac gami-<br />
Wirdeba. rac Seexeba tiraJs, araerTxel<br />
gaimeores. ukve Targmnilia Svid<br />
enaze da ramdenime qveyanaSi gamoica<br />
kidec. interesi sxvaganac didia da<br />
vimedovneb, am wigns araqarTveli<br />
mkiTxvelebic Seiyvareben, ris Semdegac<br />
ufro metad dainteresdebian Tanamedrove<br />
qarTuli literaturiT da<br />
sxva qarTveli mwerlebis wignebiT. sxvaTa<br />
Soris, muSaobis procesSi iseTi<br />
wignis daweraze vfiqrobdi, romlis<br />
kiTxvisas adamiani kinoTeatrSi igrZnobda<br />
Tavs. dasawyisSi aweria kidec<br />
_ `kinoromani~. uamrav mkiTxvels uTqvams,<br />
rom `jinsebis Taobis~ kiTxvisas<br />
iseTi SegrZneba hqondaT, TiTqos ekranze<br />
films uyurebdnen.<br />
_ ramdenime welia piesebsac wer.<br />
erT-erTi maTgani, `Savi ketebi~ gansakuTrebulad<br />
`iRbliani~ aRmoCnda<br />
da 2008 wels <strong>literaturuli</strong> premia<br />
`saba~ mogitana. riT aris es Janri<br />
SenTvis saintereso<br />
_ yvelaze Zalian romanebisa da<br />
moTxrobebis wera miyvars, magram<br />
zogjer ise xdeba, Tavad saTqmeli iTxovs<br />
piesis formas da amitom (zogjer)<br />
piesebsac vwer. Tumca arseboben adamianebi,<br />
romlebsac piesebis wera yvelaze<br />
metad siamovnebT da mxolod SarSan<br />
(magaliTad) qalbatonma manana anTaZem<br />
sakonkursod samocdaaTi piesa miiRo.<br />
arada, saqarTveloSi iseTi droc iyo,<br />
roca mTel qveyanaSi piesebs mxolod<br />
erTi adamiani werda. 1850 wels mixeil<br />
voroncovma xangrZlivi Zebnis Semdeg,<br />
gorTan axlos, sofel xidisTavSi,<br />
Zlivs miagno erTaderT qarTvel dramaturgs<br />
_ giorgi erisTavs...<br />
_ isev piesebis Temas gavagrZeleb.<br />
oriode Tvis win gamovida Seni axali<br />
wigni `dodos molodinSi~, sadac ramdenime<br />
axali da zogierTi Zveli piesac<br />
Sevida. krebuls saTauri amave<br />
saxelwodebis piesis mixedviT daerqva,<br />
romelic uceb `aitaca~ mkiTxvelma.<br />
gansakuTrebiT aqtualuri aRmoCnda<br />
im adamianebisTvis, romelTa<br />
ojaxebic ukve wlebia elian `dodos~.<br />
piesaSi asaxulia saberZneTSi samuSaod<br />
wasuli qalbatonebis tkivili,<br />
romlebic jojoxeTuri Sromis fasad<br />
inaxaven ojaxebs. rodis dainteresdi<br />
am TemiT da ra gaxda am piesis<br />
daweris mizezi<br />
_ am piesis daweris idea saberZneTSi<br />
yofnis dros gamiCnda, sadac uamravi<br />
qarTveli qali gavicani. mindoda gamomexata<br />
Cemi pativiscema maT mimarT,<br />
radgan xSirad Zalian mZime Sromis fasad<br />
arCenen saqarTveloSi darCenil qmrebs,<br />
Zmebs da Svilebs. zogjer isec<br />
xdeba, rom dodos molodinSi myofi<br />
kacebi sxva qveynebidan miRebul fuls<br />
aSkarad aramiznobrivad xarjaven.<br />
dodo am piesis mxolod erTi personaJis<br />
saxelia, magram aseTi dodo ukve<br />
Zalian bevria saberZneTsa da sxva qveynebSic<br />
da sinamdvileSi maT siyvarulsa<br />
da pasuxismgeblobaze dgas ukanaskneli<br />
wlebis qarTuli ekonomika.<br />
_ calke Temaa Sen da mogzauroba.<br />
Seni wignebis nawili swored mogzaurobiT<br />
miRebul STabeWdilebebs asaxavs.<br />
aseTia `katmandu,~ `tibeti ar<br />
aris Sors,~ `amerikuli zRaprebi.~<br />
ramdenad mniSvnelovania SenTvis,<br />
rogorc avtorisTvis sivrceSi gadaadgileba<br />
da garemos Secvla, ramdenad<br />
gaZlevs stimuls werisTvis<br />
_ ara mxolod werisTvis, CemTvis<br />
sasicocxlodac aucilebelia<br />
moZraoba. erT adgilas gaCereba mar-<br />
Tla ar SemiZlia (saflavSic amitom<br />
gamiWirdeba da mgoni dawva mirCevnia).<br />
Tumca imasac ver vityvi, rom moZraobis<br />
gareSe ver davwerdi, radgan ramdenime<br />
wignis idea didi xania maqvs. maT<br />
gansaxorcieleblad mxolod Sesabamisi<br />
dro da garemo mWirdeba. aqve imasac<br />
vityvi, rom qarTvelebis didi nawils<br />
(Cemgan gansxvavebiT) ar uyvars mogzauroba<br />
da zemoTqmuls imiT amarTlebs,<br />
rom Zviria. sinamdvileSi ki piriqiTaa<br />
da mogzauroba gacilebiT iafia, vidre<br />
is didi jipebi da maxinji sasaxleebi,<br />
raSic fuls ixdian...<br />
_ bevri miiCnevda, rom daTo<br />
turaSvils mxolod Tanamedroveobasa<br />
da `msubuq~ Temebze SeeZlo wera,<br />
Tumca aseTebs romanebi `gurji xa-<br />
Tuni~ da `CaZiruli qalaqis Rame~<br />
warudgine. rTuli iyo maTze muSaoba<br />
kidev xom ar apireb istoriul<br />
Temaze wignis daweras<br />
_ dro rom mqondes, axlave daviwyebdi<br />
istoriuli wignis weras simon<br />
pirvelze. mgoni aseTi survilebi imitom<br />
miCndeba, rom droSi vimogzauro.<br />
`gurji xaTunis~ weris drosac<br />
wyaroebma ise wamiRes, mecamete saukunis<br />
seljukeTSi aRmovCndi da Soreul<br />
koniaSic ki gadavfrindi. es iseTi siamovneba<br />
iyo, rom im garemosa da dros,<br />
romelSic sinamdvileSi vcxovrobdi,<br />
Zalian advilad movwydi.<br />
_ Sens moTxrobebSi didi doziTaa<br />
realuri ambebi da personaJebi. imdenad,<br />
rom raRac etapze mkiTxveli Sei-<br />
Zleba daibnes kidec da realursa da<br />
gamogonil samyaros Soris zRvaris<br />
gavleba gauWirdes. sad gadis zRvari<br />
rodis xar ufro `marTali~ _ roca<br />
realur ambavs yvebi Tu roca igoneb<br />
_ ra saWiroa im zRvaris Zebna,<br />
romelic ar arsebobs wignis werisas<br />
zustad vici xolme, sad gadis zRvari,<br />
magram roca nawarmoebi dasrulebulia,<br />
viviwyeb ra aris Cemi fantaziis<br />
nayofi da ra _ realuri. am SekiTxvis<br />
mosmenisas xSirad maxsendeba xorxe<br />
luis borxesis sityvebi imasTan dakav-<br />
SirebiT, rom samyaro, romelsac literatura<br />
qmnis, ufro damajerebelia,<br />
vidre realuri samyaro, romelSic<br />
vcxovrobT. bevri magaliTiT ar SegawuxebT<br />
da mxolod erTs gavixseneb,<br />
rodesac ori wlis win irlandiidan<br />
dasasruli me-12 gverdze
12 - 25 aprili 2013<br />
literatori<br />
literator Tamaz tyemalaZes Cveni sazogadoeba kargad icnobs. igi araer-<br />
Ti naSromis avtoria, redaqtorobas uwevs sxvadasxva gamocemas, monawileobs<br />
<strong>literaturuli</strong> proeqtebis ganxorcielebaSi, moRvaweobs pedagogiur<br />
sarbielzec. didi xania qveynis <strong>literaturuli</strong> cxovrebis SuagulSi trialebs,<br />
profesionaluri TvaliT afasebs mimdinare procesebs. albaT bevrs<br />
axsovs gadacemaTa cikli `saubrebi literaturaze~, romelsac batoni Tamazi<br />
wlebis ganmavlobaSi erT-erT telearxze uZRveboda. is hyveboda qarTvel<br />
klasikosebze, sainteresod ganixilavda daviT guramiSvilisa Tu vaxtang meeqvsis,<br />
nikoloz baraTaSvilisa Tu grigol orbelianis, ilias, akakis, vaJas,<br />
galaktionis Semoqmedebas, XX saukunis cnobili kalmosnebis nawerebs.<br />
acocxlebda im kulturul konteqstebs, romelSic esa Tu is avtori da misi<br />
mxatvruli azrovneba, mxatvruli sityva iSva. mogvianebiT gadacemam telee-<br />
Teridan raidoeTerSi gadainacvla. `saubrebis~ avtorsa da wamyvans arc iq<br />
mohklebia erTguli msmeneli. amjerad Tamaz tyemalaZis auditoria `<strong>literaturuli</strong><br />
<strong>gazeTi</strong>s~ mkiTxvelia.<br />
_ batono Tamaz, gasuli saukunis<br />
70-iani wlebis pirvel naxevarSi, Tqveni<br />
studentobis periodSi, Tbilisis<br />
saxelmwifo universitetis filologiis<br />
fakulteti mdidari <strong>literaturuli</strong><br />
cxovrebiT cxovrobda. XX saukunis<br />
araerTi cnobili qarTveli<br />
mwerali swored maSin iwyebda SemoqmedebiT<br />
moRvaweobas. literaturis<br />
mimarT axalgazrdebi cxovel interess<br />
iCendnen, zogierTi, gansakuTrebiT<br />
popularuli nawarmoebi, xelidan<br />
xelSi gadadioda. mainc ra wignebs<br />
kiTxulobdiT gatacebiT, romeli<br />
avtorebi iyvnen Tqveni rCeulni<br />
_ Tbilisis saxelmwifo universiteti<br />
1975 wels davamTavre. Cveni<br />
studenturi cxovreba marTlac savse<br />
iyo literaturiT. Zalze xSirad imarTeboda<br />
SemoqmedebiTi saRamoebi, Sexvedrebi<br />
mwerlebTan. <strong>literaturuli</strong><br />
procesebis warmmarTveli mweralTa<br />
kavSiri gaxldaT. axal-axali wignebis<br />
prezentacia iq lamis dRegamoSvebiT<br />
ewyoboda. didebuli dro iyo. maxsovs,<br />
rogor ijda Tavis savarZelSi didi<br />
klasikosi, ukve mxcovani konstantine<br />
gamsaxurdia. Tvalwin midgas iq Sekrebili<br />
Cveni didi mwerlebi _ qarTvel<br />
SemoqmedTa mTeli pleada. sxvaTa<br />
Soris, isini xSirad xvdebodnen axalgazrdobas,<br />
damwyebi avtorebis mimarT<br />
mudam iCendnen interess. Cven ki,<br />
filologiis fakultetis studentebi,<br />
gatacebiT vmonawileobdiT jer<br />
kidev ucnobi mwerlebis pirveli<br />
wignebis ganxilvaSi. garda amisa, universitetSi<br />
moqmedebda axalgazrda<br />
mweralTa wre, romlis Tavkaci, profesori<br />
tariel kvanWilaSvili gaxldaT.<br />
erTxans, Cemi studentobis wlebSi,<br />
literaturul wres cnobili poeti<br />
givi alxaziSvili Tavmjdomareobda,<br />
Semdeg is aw gansvenebulma poetma avTo<br />
gafrindaSvilma Secvala. axali wignis<br />
gamosvla dResaswaulad iqceoda<br />
xolme. dRes Tanamedrove gamocemebi<br />
xuTasidan aTasamde egzemplarad ibe-<br />
Wdeba da maTi umetesoba wignis maRaziebis<br />
Taroebze xeluxlebeli devs.<br />
Cems axalgazrdobaSi ki murman lebaniZis,<br />
muxran maWavarianis, SoTa niSnianiZis,<br />
ana kalandaZis da bevri sxva avtoris<br />
axali wignebis asiaTasiani tiraJebi<br />
or-sam dReSi iyideboda.<br />
_ qarTuli wignis tiraJi, uwindelTan<br />
SedarebiT, dRes marTlac Semcirebulia.<br />
_ metsac getyviT: 1987 wels saqar-<br />
TveloSi ilia WavWavaZis 150 wlis iubile<br />
aRiniSna da im kulturuli movlenis<br />
farglebSi didi moRvawis octomeulis<br />
gamocema gadawyda. maSin mravaltomeulebis<br />
SeZenis sakmaod gavrcelebuli<br />
forma wignebis windawin<br />
gamowera iyo. maxsovs, ilias mravaltomeuls<br />
oTxmoci aTasi xelmomweri<br />
hyavda. samwuxarod, xuTi tomis gamosvlis<br />
Semdeg saqarTveloSi politikuri<br />
da ekonomikuri krizisi daiwyo, qveyana<br />
airia da sagamomcemlo procesi Se-<br />
Cerda. mogvianebiT, ramdenime kacma<br />
ilias fondi davaarseT da SeCerebuli<br />
sagamomcemlo proeqtis aRdgenas<br />
literaturis institutis xelSewyobiT,<br />
Cveni kolegebis mxardaWeriT SevudeqiT.<br />
mravaltomeulis gamocema<br />
ganaxlda. Tumca amjerad ilias tomebi,<br />
oTxmoci aTasis nacvlad, xuTas egzemplarad<br />
gamodis da isic Zlivs iyideba.<br />
zogjer mgonia, moulodnelad<br />
vinmem `vefxistyaosnis~ rangis nawarmoebi<br />
sadRac damarxuli rom ipovos,<br />
Tamaz tyemalaZe<br />
dRevandel saqarTveloSi arc mas<br />
gamouCndeba myidveli Tu mkiTxvelimeTqi.<br />
maRalmxatvruli literatura<br />
Tanamedrove sazogadoebis did nawils<br />
TiTqos aRar ainteresebs.<br />
diax, komunisturi epoqa iyo, magram<br />
friad ganebivrebulni viyaviT Sesani-<br />
Snav SemoqmedTa simravliT. erTgvari<br />
klasi arsebobda, mweralTa klasi _<br />
Zlieri, `pativsacemi da avtoritetuli.<br />
irakli abaSiZe an grigol abaSiZe<br />
poeziis<br />
memkvidreebi<br />
varT<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
~<br />
quCaSi rom gaivlidnen, xalxi Setrfoda,<br />
RmerTkacebiviT ucqerda maT.<br />
Tqven warmoidgineT, am adamianebs qveynis<br />
partiuli xelmZRvanelobac ki<br />
didi pativiT epyroboda, mudam iTvaliswinebda<br />
maT azrs, maT sityvas.<br />
_ XX saukunis avtorebs rTul<br />
droSi uwevdaT SemoqmedebiTi moRvaweoba.<br />
miuxedavad amisa, sabWoTa<br />
periodSi Seqmnili <strong>literaturuli</strong><br />
nimuSebi, mxatvruli TvalsazrisiT,<br />
maRali xarisxisaa. mwerlebma garkveul<br />
literaturul xerxebsac miagnes<br />
imdroindel ideologiasTan<br />
dasapirispireblad, simarTlis saTqmelad,<br />
mkacri cenzurisgan Tavian-<br />
Ti mxatvruli naazrevis, teqstebis<br />
`gadasarCenad~.<br />
_ Cemi Taobis mkiTxvelSi Zalian<br />
popularuli iyo muxran maWavariani.<br />
maxsovs misi leqsebis cikli, 1832 wlis<br />
SeTqmulebas rom mieZRvna. Rrmad patriotuli,<br />
sulisSemZvreli leqsebia.<br />
Tqven warmoidgineT, daibeWda. murman<br />
lebaniZis leqsebs gadaavleT Tvali.<br />
gaocdebiT, imdenad mamxilebeli<br />
leqsebia. isinic daubrkoleblad qveyndeboda.<br />
guram fanjikiZis romanebi<br />
gaixseneT, an _ Wabua amirejibis `daTa<br />
TuTaSxia~... arc es nawarmoebebi aukrZalavs<br />
cenzuras, aravis Semoudia<br />
isini Taroze. centraluri komiteti<br />
amgvari Txzulebebis dabeWdvas ar ewinaaRmdegeboda.<br />
isic marTalia, rom<br />
mwerlebma garkveul mxatvrul formebs<br />
miagnes da TavianTi saTqmeli ase<br />
mihqondaT mkiTxvelamde.<br />
Semdeg ise moxda, rom zogierTma<br />
Tavis nawerebs, TiTqos da, reJimis<br />
winaaRmdeg daweril leqsebs, `ujris<br />
leqsebi~ daarqva. Tqva, cenzuris gamo<br />
ar eRirsaT gamoqveynebao. amgvar<br />
`dawunebul~ leqsebs, umetes SemTxvevaSi,<br />
ironiiT vuyureb, radgan wlebis<br />
ganmavlobaSi <strong>literaturuli</strong> cxovrebisa<br />
Tu procesebis SuagulSi vtrialebdi<br />
da kargad vici, vin ras da<br />
rogor werda. bevri aseTi `ujris leqsi~<br />
axlaxanaa Seqmnili, TariRi ki _<br />
arasworad miTiTebuli. araerTi mwerali<br />
moqceula ase. rogor, murman lebaniZesa<br />
da muxran maWavarians ubeWdavdnen<br />
leqsebs da sxvas _ ara gana,<br />
vin werda maTze ufro mwvaved<br />
_ Tqveni Taobis mwerlebidan, XX<br />
saukunis meore naxevris avtorebidan<br />
bevrs axlos icnobdiT, zogTan megobrobac<br />
gakavSirebdaT. samwuxarod,<br />
zogierTi maTgani dRes cocxali<br />
aRar aris. piradi kavSirebi ufro<br />
TvalsaCinos xdis mwerlis Sinagan<br />
samyaros, dakvirvebul mkiTxvels ki<br />
misi `danaxva~ mxolod mxatvruli<br />
teqstebidan SeuZlia.<br />
_ erT SemTxvevas gavixseneb. murman<br />
lebaniZe universitetis ezoSi gavicani.<br />
maSin axalgazrda viyavi, filologiis<br />
fakultetze vswavlobdi. murmani<br />
Tavisi leqsebis gamo didi popularobiT<br />
sargeblobda. megobrebma<br />
fuli SevkribeT da restoranSi davpatiJeT.<br />
vuTxariT, Zalian gviyvarxar,<br />
SenTan Wiqis aweva gvinda da uars nu<br />
gvetyviTo. Zalian gaukvirda, gauxarda<br />
da dagvTanxmda. kargad movilxineT.<br />
leqsebis kiTxva, sadRegrZeloebi gvianobamde<br />
gagrZelda. batonma murmanma<br />
mogvibodiSa da adre wavida. Cven ki<br />
gavagrZeleT. roca angariSis gasworebis<br />
dro movida, mimtanma gviTxra, murmanma<br />
gadaixadao. ai, aseTi megobari<br />
gvyavda.<br />
_ axalgazrda avtorebis nawarmoebebs<br />
ramdenad intensiurad ecnobiT<br />
da ra azris xarT Tanamedrove<br />
literaturul procesebze<br />
_ gulgatexili var, radgan vxedav,<br />
xSir SemTxvevaSi, raoden mdare literturas<br />
eZleva asparezi. vxedav, zogierTi<br />
mwerlis paTologiuri naazrevi<br />
rogori intensivobiT iTargmneba sxvadasxva<br />
enaze, rogori popularulia<br />
uvicoba. am fonze ramdenime avtori<br />
met-naklebad imedismomcemia, gamoCndnen<br />
saintereso axalgazrdebic. mjera,<br />
qarTuli niWiereba Tavis gzas ipovis.<br />
damwyebi avtorebis erT-erT mTavar<br />
problemad gaunaTlebloba mimaCnia.<br />
adamiani kalams ise iRebs xelSi, rom<br />
bevri arc araferi aqvs wakiTxuli.<br />
CemTanac mosula ramdenime, moutania<br />
mxatvruli teqsti _ ai, romani davwereo.<br />
mis nawerebs ki ganaTlebis,<br />
wignierebis deficiti etyoba. Tanamedrove<br />
poeziasac rom gadavxedoT,<br />
igive suraTia. Cven didi poeziis,<br />
interviu<br />
11<br />
klasikuri riTmis qveyana varT. dRes<br />
ki upiratesobas verlibrs aniWeben.<br />
uriTmo leqsebs adrec werdnen. amas<br />
aleqsi WinWaraulma cnobili kafia miuZRvna.<br />
klasikur riTmaze gawyobili<br />
leqsi avtorisgan Sinagan musikas,<br />
metaforebis, poeturi saxeebis simdidres<br />
iTxovs. aseTi leqsis wera advili<br />
nu ggoniaT. zmna _ zmnas, an arsebiTi<br />
saxeli _ arsebiTs ki ara, winadadebis<br />
sxvadasxva wevrebi rom eriTmeba erTmaneTs,<br />
maRali rangis poezia swored<br />
isaa. qarTul poeziaSi arsebobs riTmebi,<br />
romlebic arasodes dagaviwydeba.<br />
_ mrCeba STabeWdileba, rom Tqveni,<br />
rogorc luteratorisa da<br />
rogorc mkiTxvelis gansakuTrebuli<br />
simpaTia poeziisken ixreba. vfiqrob,<br />
literaturis am Janrisadmi damokidebulebaze<br />
metyvelebs `didi xalxuri<br />
poeziis~ krebulic, Tqven rom<br />
SeadgineT.<br />
_ xalxuri leqsebis krebulze vaxuSti<br />
kotetiSvilTan, aleqsi Win-<br />
WaraulTan da Tengiz mirzaSvilTan<br />
erTad vimuSave. krebulis ukana mxares,<br />
garekanze fotoa, romelzec oTxive<br />
erTad varT gamosaxuli. wigni daaxloebiT<br />
xuTi wlis win gamoica. proeqtis<br />
ganxorcielebaSi finansuri mxardaWera<br />
`borjomis mineraluri<br />
wylebis kompaniam~ gagviwia, riTvisac<br />
did madlobas movaxseneb maT. amis Semdeg<br />
megobrebTan erTad garkveuli<br />
Tanxebi isev moviZie da gacilebiT<br />
rTul saqmes, sruliad saqarTvelos<br />
folkloruli nimuSebis Segrovebas<br />
mivyavi xeli. krebulze didxans<br />
vmuSaobdiT. aTas oTxas gverdiani wigni<br />
gamosacemad TiTqmis mzad aris. mas-<br />
Si saqarTvelos uklebliv yvela kuTxis<br />
zepirsityvierebis saukeTeso nimuSebi<br />
cal-calkea warmodgenili. wignis<br />
redaqtori amiran arabuli gaxlavT.<br />
krebuls savaraudod `meridiani~ gamoscems.<br />
didebuli poeziis memkvidreebi<br />
varT, Tumca ar mgonia, momavalma poetebma<br />
Rirseulad gaagrZelon qarTuli<br />
leqsis tradicia.<br />
_ konkretuli avtorebi gyavT<br />
mxedvelobaSi nuTu axalgazrda poetebidan<br />
_ isini ki arc ise cota arian<br />
_ arcerTis Semoqmedeba ar mogwonT<br />
_ mogexsenebaT, ilia WavWavaZis<br />
fondi yovelwliurad marTavs literaturul<br />
konkurss. Jiuris wevri gaxlavarT.<br />
garda amisa periodul literaturul<br />
gamocemebsac intensiurad<br />
vecnobi da SemiZlia vTqva, axalgazrda<br />
avtorTa SemoqmedebiT potencials<br />
kargad vicnob. ar minda miiCnioT, rom<br />
ganurCevlad yvelas mimarT skeptikuri<br />
damokidebuleba maqvs. ra Tqma<br />
unda, ase ar aris. axalgazrdebi metnaklebi<br />
warmatebiT weren. oTxi-xuTi<br />
maTgani gansakuTrebiT imedismomcemia.<br />
maT gvarebs amJamad ar davasaxeleb,<br />
Tumca isini Cemi rCeulebi arian. ori<br />
welia yuradRebiT vadevneb Tvals maT<br />
SemoqmedebiT zrdas da darwmunebuli<br />
var, qarTvel mkiTxvels isini bevrjer<br />
gaaxareben.<br />
esaubra Tamar Juruli
12 <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
etiudi 12 - 25 aprili 2013<br />
dasawyisi pirvel gverdze<br />
ramdeni viciT da ramdeni ar viciT,<br />
saxeliannic da usaxelonic, daviwyebisTvis<br />
rom gauwiravs dros, kidev<br />
ramdens gawiravs. literatura Tu<br />
raimeTi hgavs cxovrebas, upirvelesad<br />
amiT, daviwyebis dialeqtikiT. RmerTma<br />
nu qnas, sxvagvarad iyos. daviwyeba<br />
rom ar arsebobdes, ar iqneboda mexsiereba.<br />
daviwyebulni rom ar iyvnen,<br />
sad iqnebodnen dauviwyarni.<br />
klasika _ es aris maradi xsovna.<br />
tradicia _ uwyvetobis wesi.<br />
yoveldRiurobas aqvs Tavisi dialeqtika,<br />
romelic uwyvetobis wesiT<br />
xorcieldeba.<br />
martis Sua ricxvebSi gogi xaraba-<br />
Zem damireka: `oTar WilaZis dabadebis<br />
80 wlisTavisaTvis audio-diski Cavwere.<br />
prezentaciaze gepatiJebi~.<br />
`rogor momenatra oTar WilaZe~, _<br />
vTqvi da Semdeg didxans vifiqre, ram<br />
maTqmevina es fraza: paTetikam Tu sxva<br />
ramem, rasac axsna sWirdeboda.<br />
im saRamosve gadmoviRe samtomeulis<br />
mesame tomi _ `rkinis Teatri~,<br />
leqsebi, poemebi.<br />
Teatralur Jests hgavda, raRac<br />
iseTs, murmans rom aqvs _ `davwvdebi<br />
tatos, davwvdebi galas, gadavSli lados,<br />
gadavSli anas...~<br />
SarSan, seqtembris dasawyisSi, xuTi<br />
dRe gavatare baTumSi, `rkinis Teatris~<br />
ukan mdebare sastumroSi. iq axla<br />
cirkia. sxva Jriamuli ismis, magram<br />
<strong>literaturuli</strong> ukvdavyofis beWeds<br />
ver auqmebs, piriqiT, amZafrebs<br />
grZnobas da warsulis gancdas.<br />
sityvaSi Senaxul xats sxva Zala<br />
aqvs.<br />
20 marti. `wignis saxli baxtrionze~.<br />
maincdamainc baxtrionze, baxtrionis<br />
11-Si. mSvidi, myudro, Sinauruli garemo<br />
respeqtabelurobis Zaldautanebeli<br />
suliskveTebiT.<br />
gogi xarabaZe audio-saswauls<br />
axdens da mgoni TviTonac ver xvdeba.<br />
120 diski _ mTeli biblia, Tavidan bolomde,<br />
ilia, akaki, vaJa, galaktioni...<br />
axla oTar WilaZe. ocdaaTi leqsi<br />
ivane amirxanaSvili<br />
lingvisturi `a kapela~<br />
anu<br />
oTar WilaZis monatreba<br />
da poema `sinaTlis weliwadi~. or diskad.<br />
erTi, Zlieri amosunTqviT, interpretatoris<br />
pretenziiT wakiTxuli<br />
poezia. oTar WilaZe rom waikiTxo<br />
msaxiobma, amis ufleba unda gqondes,<br />
rogorc gadataniTi, ise pirdapiri<br />
mniSvnelobiT.<br />
SefuTvaze aris mwerlis avtografi:<br />
`me, oTar WilaZe, uflebas<br />
vaZlev Cvens saxelovan msaxiobs, gogi<br />
xarabaZes, nebismier adgilas _<br />
scenaze, radioSi, televiziaSi _ waikiTxos<br />
mis mier SerCeuli Cemi nebismieri<br />
leqsi. oTar WilaZe. 26 oqtomberi,<br />
2006~.<br />
gemovneba da xarisxi _ `sano studiis~<br />
safirmo niSani! simpaTiiT gangawyobs<br />
Canawerebis Sesrulebisa da<br />
gaformebis mxatvruli sisadave. Segi-<br />
Zlia uxinjod gaixaro imiT, rom am<br />
saqmes didi xania stabilurad emsaxurebian<br />
kompozitori nodar mamisaSvili,<br />
xmis reJisori giorgi quTaTelaZe,<br />
mxatvari kote jafariZe, prodiuserebi<br />
Tamar cagareiSvili, giorgi<br />
xarabaZe (Svili) da, raRa Tqma unda,<br />
merab sanoZe.<br />
da mainc, es imdenad audio Canawerebis<br />
prezentacia ar iyo, ramdenadac<br />
oTar WilaZis gaxseneba, monatreba,<br />
dafaseba, miaxleba mis jadosnur sityvasTan.<br />
`oTar WilaZe arsad wasula. is aq<br />
aris, wignebSi, Taroebze... diskebze,<br />
Cvens fiqrebSi. maradiuli kaci iyo.<br />
TviTonve qmnida maradiulobas did<br />
winamorbedebTan erTad~ _ ambobda<br />
gogi xarabaZe da igrZnoboda, rom misi<br />
sityvac da msmenelis fiqric oTar<br />
WilaZis cnobili aTmarcvledis sevdian<br />
ritmze iyo momarTuli.<br />
cxovreba detalebisgan Sedgeba da<br />
es rom ar iTqvas, ar SeiZleba. Tamaz<br />
WilaZe apirebda winaswar dawerili<br />
teqsti waekiTxa, magram eqspromtad<br />
dawyebuli sityva aRar gawyvita, bolomde<br />
ase Cavida, Sinagan ritmsa da<br />
gulisxmas mindobili. ai, misi sityva,<br />
daaxloebiT:<br />
`minda vTqva is, rasac me da oTari<br />
erTnairad vfiqrobdiT da vambobdiT<br />
kidec. gogi xarabaZe aris Seumcdari<br />
niWi. es aris TviTmyofadi msaxiobi,<br />
romelmac Tavisi saxe da Tavisi samyaro<br />
Seqmna.<br />
man adamianis xma aqcia saswaulmoqmed<br />
saSualebad, polifoniur<br />
orkestrad. xmauriT savse samyaroSi<br />
Seqmna lingvisturi `a kapela~, romelsac<br />
SeuZlia gadmosces mxatvruli sityvis<br />
yvelaze rTuli niuansebi.<br />
amaswinaT vitorio gasmans vusmendi<br />
`kulturis~ arxze. fexSiSveli idga.<br />
dantes `RvTaebriv komedias~ kiTxulobda.<br />
italiuri ena ar vici, magram<br />
raoden ucnauric unda iyos, azri mesmoda,<br />
ucxo enaze warmoTqmuli frazebis<br />
arsi Cemamde xmis, bgeris, diqciis,<br />
verbaluri musikis meSveobiT aRwevda.<br />
daaxloebiT aseT rames akeTebs<br />
gogi xarabaZe, teqstSi musikas acocxlebs.<br />
saTqmeli marto sityviT ki ara,<br />
sxva saSualebebiTac miaqvs msmenelTan.<br />
Cven dagvaviwyda sityva `artistis~<br />
mniSvneloba. is xom `artidan~ anu `arsidan~<br />
modis, rac xelovnebas, saqmis<br />
ostatur flobas niSnavs.<br />
me kargad maxsovs gogis brwyinvale<br />
Teatraluri da kinematografiuli<br />
rolebi, magram CemTvis gasaocaria<br />
isic, rac man samsaxiobo karieris Semdeg<br />
Seqmna _ mxatvruli kiTxvis Canawerebi.<br />
amitom vambob, rom is aris artisti<br />
am sityvis saukeTeso gagebiT~.<br />
wignis saxlSi baxtrionze amaRlebuli<br />
ganwyobileba sufevda, magram es<br />
paTetikaSi ar gadazrdila. Tamaz wivwivaZem<br />
Tavis sityvaSi mTawmindis Tema<br />
rom axsena, es ar iyo mgznebarebis<br />
mizeziT gaCenili asociacia, amiT<br />
oTar WilaZis fenomenis erovnul mniSvnelobas<br />
ufro gaesva xazi, radgan is<br />
aris mwerali, romelzec iTqva, rom man<br />
gasuli saukunis bolos evropis literaturul<br />
rukas daubruna saqarTvelo.<br />
kaTolikos-patriarqis, uwmindesisa<br />
da unetaresis ilia meoris weril-<br />
Sic, romelic saRamoze waikiTxes, mwerlis<br />
erovnul misiaze iyo yuradReba<br />
gamaxvilebuli.<br />
sasiamovno saRamo iyo, radgan<br />
vgrZnobdi, rom es ar iyo siamovneba<br />
valmoxdilisa. es iyo dabruneba sayvarel<br />
mweralTan, miaxloeba WeSmaritebasTan<br />
da sandoobasTan, romlis<br />
gareSe ar arsebobs literatura da,<br />
rasakvirvelia, arc klasika, romelic,<br />
marTlac, aris is, rac mudam TavisTan<br />
gabrunebs, rac mudmivad meordeba<br />
SenTvis, Seni TandaswrebiT.<br />
daTo turaSvili:<br />
`mze dasavleTisken moZraobs~<br />
dasasruli<br />
qarTvelebma damirekes da miTxres,<br />
axla Tqven rom wigni miuZRveniT, im<br />
patrik oliris Camomavlebis ojaxSi<br />
vimyofebiT dublinSio. xom ar vetyodi,<br />
patrik oliri Cemi mogonili personaJia-meTqi.<br />
imave wignTan (`CaZiruli<br />
qalaqis Rame~) dakavSirebulia<br />
TiTqmis analogiuri SemTxveva (ai, ukve<br />
meore magaliTs vyvebi). erTxel gadacemaSi<br />
`ra sad rodis~ SekiTxviT mimarTes<br />
moazrovneebs. SekiTxvac da pasuxic<br />
Cemi wignidan iyo da radgan wigni<br />
ar miuTiTes, SecdomiT waages kidec<br />
_ wamyvanma miiCnia, rom moTamaSeebma<br />
ar icodnen istoriuli faqti. rasakvirvelia,<br />
ar mwyenia. piriqiT,<br />
sadRac gamixarda kidec, rom literaturas<br />
aseTi Zala aqvs.<br />
_ mas Semdeg, rac erT-erT arxze<br />
literaturis bloks uZRvebi, ufro<br />
aqtiurad giwevs Sexeba axal wignebTan.<br />
SegiZlia Seafaso, ra viTarebaa<br />
bolo periodSi Tanamedrove qarTul<br />
literaturaSi, ramdenad saintereso<br />
wignebi gamodis<br />
_ proza ufro saintereso gamodis,<br />
vidre _ poezia. rogorc Cans,<br />
galaktionis gavlenisagan Tavdaxsna<br />
kidev didxans gauWirdebaT qarTvel<br />
poetebs. es kargic aris da cudic. Tumca<br />
mTavari da TvalSisacemi mainc<br />
gamocemaTa simravle da mravalferovnebaa,<br />
rac Cveni gamomcemlebis damsaxurebaa.<br />
imdeni myidveli rom<br />
gvyavdes, ramdeni mkiTxvelic gvyavs<br />
saqarTveloSi, namdvili <strong>literaturuli</strong><br />
bumi gveqneboda.<br />
_ ucxoenovani wignebis sakiTxavad<br />
Tu icli da am kuTxiT Tu Segxvedria<br />
gansakuTrebiT saintereso avtori<br />
_ erTaderTi, risTvisac yovel-<br />
Tvis vicli, kiTxvaa, radgan SemiZlia<br />
nebismier mdgomareobaSi vikiTxo. qu-<br />
CaSi rom mivdivar fexiT, maSinac ki<br />
vkiTxulob. bolo dros wakiTxulTagan<br />
gansakuTrebiT saintereso iyo katalunieli<br />
manuel beiga. Tumca imasac<br />
vityvi, rom uintereso wigni da avtori<br />
iSviaTad mxvdeba da qarTvelia Tu<br />
ucxoeli, yvelas siamovnebiT vkiTxulob<br />
iSviaTi gamonaklisebis garda<br />
(mgoni cota gavmaniakdi).<br />
_ oriode wlis win diego maradonas<br />
avtobiografiuli wigni _ `me,<br />
diego~ _ Targmne. es erTjeradi<br />
proeqti iyo Tu kidev apireb am mimarTulebiT<br />
muSaobas<br />
_ wignis Targmna Zalian saintereso<br />
procesia da Tu romelime gamomcemloba<br />
dainteresdeba, espanuridan<br />
vTargmni markesis dokumentur prozas.<br />
misgan maqvs kidec Tanxmoba erT wignze,<br />
romelsac CvenTan ar icnoben, me ki<br />
Zalian momwons da vfiqrob, qarTveli<br />
mkiTxvelisTvisac saintereso iqneba.<br />
xSirad gvgonia, rom diqtatura maSinaa<br />
cudi, roca xelisuflebis saTave-<br />
Si memarcxeneebi arian. arada, memarjveneebis<br />
diqtaturac iseTive samarcxvino<br />
borotebaa da markesis im<br />
wigns hqvia `migel litinis saidumlo<br />
mogzauroba CileSi~.<br />
_ Seni wignebis Targmnas rac Seexeba,<br />
ukve aRniSne, ramdenime enazea<br />
Targmnili `jinsebis Taoba~ da<br />
moTxrobebi. am kuTxiT Tu igegmeba<br />
raime siaxle<br />
_ nawilobriv ukve gipasuxe. yvelaze<br />
adre, maisSi, Cemi wigni holandiaSi<br />
gamova. garekanis nimuSi holandielebma<br />
laifcigSi Camomitanes da<br />
Zalian momewona. bolomde gulwrfeli<br />
rom viyo, imasac vityvi _ ramden<br />
enazec ar unda Targmnon Cemi wignebi,<br />
CemTvis yvelaze mniSvnelovani mainc<br />
qarTveli mkiTxvelia da mixaria, rom<br />
swored iseT wignebs vwer, romlis wakiTxvac<br />
saqarTveloSi bevrs ar ezareba.<br />
Cvens dialogSi ukve xsenebul<br />
borxess kidev erTxel davesesxebi _<br />
didi argentineli mwerali miCnevda,<br />
rom kargi wigni swored is aris,<br />
romelsac adamianebi interesiT kiTxuloben<br />
da kiTxvisas ar wvaloben.<br />
_ amJamad raze muSaob da ras unda<br />
elodes uaxloes momavalSi mkiTxveli<br />
daTo turaSvilisgan<br />
_ amJamad vwer kinoscenars da male<br />
gamova romanic. saerTod ki, imasac<br />
vityvi: Tavad weris procesi CemTvis<br />
imdenad didi vneba da siamovnebaa, rom<br />
yvelaze metad is wigni mainteresebs,<br />
romelic jer ar damiweria.<br />
_ da bolos, ramdenime wlis win<br />
ambobdi, rom sakuTar Tavs mTxrobelad<br />
ufro miiCnev, vidre mwerlad.<br />
dResac ase fiqrob Tu Seicvala rame<br />
_ dasavluri gagebiT mwerali var<br />
(vinc wers, mweralia), rusuli da sab-<br />
Wouri gagebiT _ mxolod mTxrobeli.<br />
rasakvirvelia, Zalian did pativs vcem<br />
rusul literaturasa da mis literaturul<br />
tradiciebs, magram me mainc<br />
dasavleTze orientirebuli adamiani<br />
var, radgan mze miyvars da mze ki,<br />
rogorc cnobilia, yovelTvis dasavleTisken<br />
moZraobs...<br />
esaubra nana kobaiZe
12 - 25 aprili 2013<br />
prologis nacvlad lirikuli<br />
intermeco:<br />
es ambavi zustad dRes (2013 wlis<br />
18 marts) moxda: davasrule Tu ara<br />
Tea lomaZis wignis _ `qaris motanili<br />
ambebis~ _ kiTxva, qari amovarda,<br />
namdvili qariSxali. Tumca, arc<br />
gamkvirvebia, eg ki ara, velodi kidec.<br />
roca aseT wigns kiTxulob, unda<br />
gjerodes, rom zRapruli saswauli<br />
avtoris mogonili ki ar aris, aramed<br />
realobaa, Sens gverdiT, SenTan erTad<br />
arsebobs, magram ver xedav, ver amCnev<br />
imitom rom...<br />
yoveldRiur yofaSi gaTqvefils<br />
zogjer gaviwydeba, uflis mier Seqmnili<br />
amoucnob samyaroSi rom cxovrob<br />
da Sengan gansxvavebiT, arseboben<br />
iseTi adamianebi, romelTac am<br />
samyaros Semecneba, danaxva SeuZliaT<br />
da aseT adamianebs vuwodebT mecnierebs,<br />
RvTismetyvelebsa da... mwerlebs.<br />
rogor mwerlebs<br />
karg mwerlebs!<br />
isini pirobiTad ase iyofian _ sadido<br />
da sabavSvo mwerlebi.<br />
rac ufro kargi mweralia, miT<br />
ufro endobian bavSvebi, miT ufro<br />
metad uyvarT misi zRaprebi,<br />
moTxrobebi da leqsebi.<br />
***<br />
ho, ras vambobdi<br />
gamaxsenda: Tea lomaZis `qaris motanili<br />
ambebis~ bolo furceli CavikiTxe<br />
Tu ara, maSinve iseTi qari amovarda,<br />
Cems win, patara saxlis aivanze,<br />
koxtad daskupuli, qoTnebSi Carguli<br />
pawawina naZvebi sul milew-molewa. me<br />
ki mivxvdi, ratomac gabrazda dedaqari<br />
ase Zalian, magram rom gagimxiloT,<br />
damcinebT da mrcxvenia. amitomac<br />
gadavwyvite ise visaubro am wignsa<br />
da am mweralze, rogorc, Cven, didebs<br />
gvCvevia.<br />
***<br />
maS ase:<br />
maSin, roca Tanamedrove sabavSvo<br />
mwerlobaze vsaubrobT da gvsurs misi<br />
miukerZoebeli suraTi warmovaCinoT,<br />
aucileblad unda vaxsenoT Tea lomaZe.<br />
marTalia, mis krebulebs iseTi<br />
popularuli gamomcemlobebi gamoscemen,<br />
rogoricaa `bakur sulakauris<br />
gamomcemloba~ da `diogene~<br />
(1996 wels `diogenes~ mier<br />
gamocxadebul sabavSvo nawarmoebTa<br />
konkursSi misma zRaparma `paloma _<br />
ucnauri mefis asulma~ II premia daimsaxura<br />
da rusudan fetviaSvilis ilustraciebiT,<br />
qarTul-inglisur enaze<br />
SesaniSnav poligrafiul doneze<br />
daistamba) magram, mainc ratomRac ase-<br />
Ti saintereso saymawvilo mwerali,<br />
iseTive popularuli ar aris, rogorc<br />
zemoT naxsenebi gamomcemlobebi. samwuxarod,<br />
verc internetiT moviZie<br />
jerovani informacia Tea lomaZeze,<br />
rogorc aRiarebul saymawvilo mweralze.<br />
ratom xdeba ase<br />
qarTuli sabavSvo literatura,<br />
rogorc aqamde iyo `dakanonebuli~,<br />
geris mdgomareobidan ar unda gamovides!<br />
Tumca...<br />
es kiTxva darCes ritorikul SekiTxvad!<br />
da isev Tea lomaZes davubrundeT:<br />
erlom axvlediani erTgan wers:<br />
`bavSvis fsiqika aramyaria. is sufTa<br />
dafaa da rac masze daiwereba, Tavadac<br />
da sxvac mas amoikiTxavs. masze ki yvelaferi<br />
iwereba, kargic da cudic.<br />
masze iwereba pikanturi, mZafri<br />
gancdebisagan miRebuli STabeWdilebebi.<br />
bavSvi RrubeliviT isrutavs ara<br />
imas, rasac Cven mas veubnebiT, aramed<br />
imas, rasac Cven vakeTebT da gulmodgined<br />
vmalavT: mas Tan dayolili<br />
unari aqvs, amoikiTxos, ra weria<br />
striqonebs Soris.~<br />
da Tu ratom momagonda maincdamainc<br />
es gamonaTqvami, roca Teas sabavSvo<br />
Txzulebebs gavecani, Sevecdebi<br />
gipasuxoT da Cemeuli dakvirveba<br />
gagiziaroT:<br />
etyoba, erlom axvledianis Semoqmedebas<br />
kargad icnobs Tea lomaZe. am<br />
mwerlis Txrobis maneram uneburad<br />
gamaxsena erlom axvledianis igavebi<br />
(xolo ucxoel avtorTagan _ astrid<br />
lindgreni), sadac yvela winadadeba<br />
`gamWvirvalea~, yovelgvari zedmeti<br />
metaforebisa da gadametebuli<br />
epiTetebisagan `gasufTavebuli~.<br />
Tea lomaZis moTxrobidan (`erTi<br />
patara saswauli~) vanCos babua, mgoni,<br />
erlom axvledianis `vano da nikodanaa~<br />
gadmobargebuli.<br />
ai, naxeT Tu ara:<br />
`RamiT ki babua vanCos loginSi<br />
Caawvenda da zRaprebs uambobda. man<br />
bevri qarTuli zRapari icoda, magram<br />
yvelaze xSirad `kombles~ uyveboda.<br />
mgonia, imitom rom pataraobisas es<br />
vanCos yvelaze sayvareli zRapari iyo.<br />
o, ra kargi iyo: biWi Tbil loginSi iwva,<br />
buxarSi cecxli guzguzebda, fanjara-<br />
nino CxikviSvili<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
roca qari qroda...<br />
Si Camuqebuli cis fonze akaSkaSebuli<br />
mTvare da mcocavi Rrublebi moCanda,<br />
yurSi ki babuas dinji, sasiamovno xma<br />
Caesmoda.~<br />
`mas Semdeg, rac babuaCemi aRar aris,<br />
aravin miyveba tkbil qarTul zRaprebs.<br />
amitom me, ukve ramdenime welia,<br />
Ziliswina ocnebiTa da warmodgenebiT<br />
vinazRaureb am danakliss. gava dro da<br />
dRisagan gamoyolil fiqrebSi CameZineba.~<br />
_ amas ki erlom axvlediani<br />
wers Tavis `vanosa da nikoSi~.<br />
***<br />
Tea lomaZe ymawvilebs (maTTvis<br />
gasageb enaze) TiTqmis yvelaferze esaubreba.<br />
magaliTad, aswavlis, rogor waikiTxos<br />
wigni, rogor amoirCios mwerali<br />
da rogor `gaiyolos~ didobaSi is<br />
ganumeorebeli, ucnauri surneli mxolod<br />
biblioTekaSi Sesvlisas rom igrZnoba<br />
(am ganumeorebel surnels sityvebiT<br />
ver gadmoscem, mas sxva intimi<br />
aqvs da misi daviwyeba SeuZlebelia).<br />
gavixsenoT, Tundac, moTxrobidan<br />
`erTi patara saswauli~ erT-erTi mTavari<br />
personaJis vanCos pirveli stumrobis<br />
epizodi, rogor bunebrivad<br />
ibadeba Cvens Tvalwin patara mkiTxveli...<br />
mwerali wers omze, sikvdilze,<br />
mourCenel senze, mitovebul dedaze,<br />
simdidresa da siRaribeze, qalisa da<br />
mamakacis siyvarulze. Tea lomaZis<br />
moTxrobebsa da zRaprebSi gverdigverd<br />
cxovroben saxelmwifo moRvaweni<br />
da rigiTi moqalaqeni... eg ki ara,<br />
Cinelebzec saubrobs da am SemTxveva-<br />
Si, maTTvis (CinelebisTvis) iseT damaxasiaTebel<br />
problemas wamoswevs win,<br />
rom SeuZlebelia, gulgrili darCe,<br />
rogorc mkiTxveli da Tundac _ kritikosi.<br />
mokled, es is Temebia, razec, Cems<br />
bavSvobaSi, CvenTvis gasageb enaze arasdros<br />
gvesubrebodnen ufrosebi.<br />
am mwerals SeuZlia weros omze (ker-<br />
Zod, afxazeTis omze) ise, rom arsad<br />
axsenos sisxli da cxedrebi, Tumca<br />
zustad Seqmnas amis asociacia da zusti<br />
fsiqologiuri niuansebiT dagvanaxos,<br />
rogor iSleba, rogor nawevrdeba<br />
omis fonze mozardis fsiqika...<br />
amisi saukeTeso nimuSia `werili<br />
boTlSi~ _ patara gogonas Canawerebi<br />
`ana frankis dRiuris~ msgavsi da<br />
aranakleb mZafri da tkiviliani<br />
qarTvelTaTvisa da afxazebisTvis. am<br />
patara wignSi bavSvur ocnebasa da silaRes<br />
moulodnelad mkacri realoba<br />
cvlis, Tumca, kvlav bavSvuri alRoTi<br />
axerxebs daaRwios Tavi amave realobas<br />
_ gamoigonos kunZuli, romelic<br />
yvela Taobis mkiTxvelSi gaacocxlebs<br />
gulisgulSi saguldagulod dagmanul<br />
Tu miviwyebul gzas am kunZulisken<br />
(romelic xSirad ukacrieli imitom<br />
rCeba, rom misken saval gzas veRar<br />
vignebT).<br />
Tea lomaZis, rogorc mwerlis diapazoni<br />
farTea, vityodi, mozaikuric<br />
ki... is ar wers mxolod zRapars, saymawvilo<br />
moTxrobas. mxolod dRiuris<br />
JanriT ar aris gatacebuli. misi mxatvruli<br />
teqstebi ekleqtikuria, misi<br />
qsovili agebulia, rogorc jadosnuri<br />
zRaprisTvis (gavixsenoT `paloma ucnauri<br />
mefis asuli~), aseve dRiuris JanrisTvis<br />
maxasiaTebeli niuansebiT da<br />
amave dros imdenad realisturia, rom<br />
gikvirs (eg ki ara, ironia da sarkazmicaa<br />
misTvis damaxasiaTebeli. gavixsenoT,<br />
moTxroba `qaris motanili ambavi~<br />
avtoris monologi) Tu `rogor bedavs~<br />
ase Riad elaparakos mozards am yvelaferze<br />
da misgan moelodes mkacri<br />
realobis adekvatur aRqmas!<br />
Turme SeiZleba!..<br />
da warmatebiTac... Tuki alRoTi<br />
Tea lomaZis jadosnuri ambebi<br />
miagneb sasurvel sasaubro intonacias<br />
da mixvdebi, Tu rogorebi arian Tanamedrove<br />
patarebi... am SemTxvevaSi<br />
mTavaria, erTi martivi ram (rac, samwuxarod,<br />
xSirad aviwydebaT saymawvilo<br />
nawarmoebebis avtorT): pataras ena<br />
ar unda mouCliqo, ise unda esaubro,<br />
TviTon mixvdes, rom misi gulSematkivari<br />
xar _ is adamiani, romelsac kargad<br />
esmis misi da SeuZlia masTan erTad<br />
gaixaros da... zogjer icelqos kidec!<br />
Tea lomaZe `qaris motanil ambav-<br />
Si~ mwerlis cxovrebiseul epizods ise<br />
dawvrilebiT aRwers, erTi piroba, daveWvdi<br />
kidec, moaxerxebda ki `am gamouvali<br />
mdgomareobidan~ Tavis daRwevas<br />
iqneboda ki mwerlis SemoqmedebiTi<br />
laboratoriis asaxva ymawvilisTvis<br />
saintereso! magram msubuqad, ise ostaturad<br />
SeTxza fabula, rom iolad<br />
miaRwia mizans. aqve, TamaS-TamaSiT Seexo<br />
im problemebsac, romelic<br />
(rogorc ukve aRvniSneT) mwvaved dgas<br />
Cvens literaturul cxovrebaSi _ sabavSvo<br />
mwerlis adgils Tanamedrove<br />
literaturul sivrceSi da damokidebulebas<br />
gamomcemlebTan.<br />
`sabednierod yvelaferi kargad<br />
damTavrda da mweralma isev daiwyo<br />
recenzia<br />
13<br />
wera, oRond sul sxvanairi wignis. man<br />
daiwyo wera bavSvebisTvis. sxva mwerlebs<br />
rom hkiTxoT, SemoqmedebiT mwvervalze<br />
myofma sami nabijiT ukan daixiao,<br />
magram, aba, imaT ra esmiT. ho, ra<br />
Tqma unda, sabavSvo wignebSi did premiebs<br />
aravin miscems, magram eyo, rac<br />
didebs emsaxura da yovlad gaugebari<br />
romanebi Seqmna. axla ki ise Seicvala,<br />
mkafiod da gasagebad wers. axla aRar<br />
aris saWiro misi naweris orjer an<br />
samjer wakiTxva, rom mTavari azri gamoitano.~<br />
_ wers erTgan avtori.<br />
da iqve:<br />
`ra vqna, moTminebiT velodebi im<br />
axali sabavSvo wignis gamosvlas. am Cems<br />
nawers ki, axla rom kiTxulob, ici ras<br />
vupireb gadavwyvite, davasuraTo da<br />
romelime enTuziast gamomcemels Sevugdo<br />
oTaxSi, iqneb moewonos da saku-<br />
Tari xarjiT gamosces. Tu ara da ras<br />
vizam, dedas vetyvi da Surs iZiebs. erTi<br />
kargad auCeCavs Tmas da erT-or fanjarasac<br />
Caumtvrevs. ra vqna, albaT,<br />
cudia ase moqceva, magram me xom qaris<br />
qaliSvili var, Tqven rom TiTqmis<br />
aravis giyvarT, im qarisa da sxvanairad<br />
moqceva, ar SemiZlia. me es ambavi<br />
mogitaneT da ukan aRar waviReb,<br />
rogorc qars sCvevia.~<br />
aq erTi ram aucileblad unda<br />
aRvniSno: Tea lomaZisTvis, rogorc<br />
mTxroblisTvis, damaxasiaTebelia (saymawvilo<br />
literaturisTvis, albaT,<br />
vfiqrob, yvelaze metad gasaTvaliswinebeli)<br />
kidev erTi niuansi: Txroba<br />
isea agebuli (zRaprisTvis damaxasiaTebeli<br />
StrixiT), rom masSi arasdros<br />
iCagreba meorexarisxovani personaJi.<br />
avtoris yuradReba mxolod<br />
erT, mTavar personaJze ar fokusirdeba.<br />
amisi miRweva, marTlac rTulia da<br />
mwerlur niWTan erTad xelobis codnas,<br />
weris teqnikasac moiTxovs. amiTacaa<br />
gamorCeuli avtori da kidev, sanam<br />
Txrobas davasrulebde, ar minda<br />
erTi umniSvnelovanesi ram gamomrCes:<br />
dRes, samwuxarod, erTi tendencia<br />
SeiniSneba Tanamedrove qarTul literaturaSi.<br />
avtors erovneba ar unda<br />
gaaCndes da mxolod da mxolod am<br />
SemTxvevaSia igi misaRebi Tu mosawoni<br />
snoburi sazogadoebisTvis. es tendencia<br />
Tea lomaZis mxatvruli teqstebisTvis<br />
damaxasiaTebeli ar aris... da miuxedavad<br />
imisa, mwerali arsad axsenebs<br />
saqarTvelos, mainc axerxebs patara<br />
mkiTxvels aswavlos samSoblos siyvaruli,<br />
gaafrTxilos, rom sakuTar<br />
qveyanas, miwa-wyals Tu fuZe-kars movla-patronoba<br />
sWirdeba (gavixsenoT<br />
`paloma ucnauri mefis asuli~ anda<br />
moTxroba `erTi patara saswauli~).<br />
Caagonos, rom locvas didi Zala da<br />
madli aqvs (gavixsenoT, jadosnuri<br />
moTxroba `Cano-Cea~).<br />
swored amitomac ikiTxeba ase kargad<br />
Tea lomaZis saymawvilo wignebi.<br />
amitomac unda velodoT am avtoris<br />
wignebs interesiT da imediT...<br />
***<br />
epilogis nacvlad:<br />
axla ki davasruleb imiT, riTac<br />
daviwye:<br />
ufrosebs saswaulebisa ar gvjera,<br />
magram erTi ram mainc unda damijeroT:<br />
roca am werilis wera davasrule<br />
da wertili davsvi, qari sadRac gaqra...<br />
niavic ki aRar uberavda.<br />
ara, ar gatyuebT, namdvilad ase<br />
moxda.<br />
tyuili, aba, ra sakadrisia!
14 <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
Targmani 12 - 25 aprili 2013<br />
vladimir nabokovi<br />
Soba<br />
I<br />
bindSeparuli daTovlili soflidan<br />
Tavis agarakze dabrunebuli slepcovi<br />
kuTxeSi pluSis dabal skamze<br />
Camojda, romelzec manamde arasodes<br />
damjdara. ase didi ubedurebebis Semdeg<br />
xdeba xolme. RviZli Zma ki ara,<br />
SemTxveviTi SeumCneveli nacnobi,<br />
romelsac sxva dros or sityvasac ar<br />
etyodi, swored is amogidgeba mxarSi,<br />
marjved, gulTbilad gamogiwvdis<br />
xels, davardnil quds mogawodebs, _<br />
roca yvelaferi damTavrebulia, da<br />
Sen, dabarbacebuls, kbilebi gikawkawebs<br />
da veRarafers xedav mowolili<br />
cremlebis gamo. asea avejic. yvela<br />
oTaxSi, Zalian myudroSi da sasacilomde<br />
pataraSic ki, aris xolme gamouyenebeli<br />
kuTxe. swored aseT kuTxeSi<br />
dajda slepcovi.<br />
xis derefniT _ romelic axla namqeriT<br />
iyo Caxergili _ fligeli ukav-<br />
Sirdeboda mTavar saxls, sadac zafxulobiT<br />
cxovrobdnen. saWiro ar iyo<br />
misi gamoRviZeba, gaTboba, patroni sul<br />
ramdenime dRiT Camovida peterburgidan<br />
da momijnave fligelSi<br />
dabinavda,sadac TeTri Sorenkecebiani<br />
Rumelebis gaxureba advili saqme<br />
iyo.<br />
patroni ise ijda kuTxeSi pluSis<br />
skamze, rogorc eqimis misaRebSi. oTaxi<br />
wyvdiadSi CaZiruliyo, fanjaraSi, SuSaze<br />
miWirxluli bumbulis miRma muqlurjad<br />
babanebda adriani saRamo.<br />
ivanma, wynarma, Casuqebulma msaxurma,<br />
axlaxan rom moeparsa ulvaSebi,<br />
Semoitana navTis aliT aparpalebuli<br />
gamarTuli lampa, magidaze dadga da<br />
uxmod Camoafara zed abreSumis galia:<br />
vardisferi abaJuri. daxril sarkeSi<br />
erTi wuTiT airekla misi ganaTebuli<br />
yuri da WaRara Tma. mere Seecada uxmaurod<br />
gasuliyo da rbilad gaixura<br />
kari.<br />
maSin slepcovma aswia da nela<br />
SeaTvaliera muxlze dadebuli xeli.<br />
kanis Txel nakecs TiTebs Soris sanTlis<br />
Semxmari naRvenTi mihkroboda.<br />
TiTebi gafarCxa. TeTri farfli tkacaniT<br />
gaskda.<br />
II<br />
roca meore diliT, wvril-wvril,<br />
uazro sizmrebSi gasuli Ramis Semdeg,<br />
romlebsac araferi hqondaT saerTo<br />
mis mwuxarebasTan, slepcovi civ verandaze<br />
gavida, fexqveS mxiarulad gau-<br />
Waxunda firficari da SeTeTrebul xis<br />
merxze samoTxis rombebad dalagdnen<br />
feradi minis anareklebi. kari jer<br />
TiTqos ar iReboda, mere ki gemrielad<br />
gaiWraWuna da WaxWaxa yinva eca saxeSi.<br />
parmaRis safexurebze mikrul yinulze<br />
mreSi dariCiniviT iyo mobneuli qviSa,<br />
saxuravis Sverilidan wvetebiT qvemoT<br />
dakiduli sqeli loluebi ki momwvano<br />
lurjad kiafobdnen. namqers fligelis<br />
fanjrebamde mieRwia da magrad<br />
CaebRuja yinvis marwuxebSi gabruebuli<br />
xis nageboba. parmaRis win Tanabrad<br />
dadebuli Tovlis zedapiri odnav<br />
amoeburca yvavilnarebs, moSorebiT ki<br />
maRali parki qaTqaTebda, sadac yoveli<br />
Savi roki vercxlisfrad iyo movarayebuli<br />
da naZvebs fafuki mbzinavi<br />
tvirTis qveS SeeyuJaT mwvane TaTebi.<br />
maRal Teqis CeqmebSi, kravelis<br />
sayeloian jubaCaSi CaTbunebulma<br />
slepcovma erTaderTi gawmendili<br />
swori bilikiT wynarad Seabija am<br />
TvalismomWrel siqaTqaTeSi. ukvirda,<br />
rom jer kidev cocxalia, rom SeuZlia<br />
SeigrZnos, Tu rogor brwyinavs Tovli<br />
da rogor ukawkawebs yinvisagan wina<br />
kbilebi. isic ki SeamCnia, rom daTovlili<br />
buCqi garindul Sadrevansa hgavs<br />
da rom namqeris ferdis lipze _ ZaRlis<br />
nakvalevia zafranisferi laqebiT<br />
amomwvari. cota moSorebiT bogiris<br />
boZebi iyo amoCrili da aq slepcovi<br />
Sedga. gamwarebiT, gabrazebiT Camoyara<br />
moajiridan sqeli fumfula Tovli.<br />
ucbad moagonda, rogori iyo es<br />
xidi zafxulSi. misi vaJiSvili Camocvenili<br />
foTlebiT mofenil galipul ficrebze<br />
gadadioda da marjved moqneuli<br />
peplebis saWeri badiT itacebda<br />
moajirze damjdar pepelas. ai, dainaxa<br />
mama. ganumeorebeli siciliT<br />
auelvarda saxe mzisagan gaxunebuli<br />
Calis qudis akecili farflis qveS,<br />
xeliT farTo qamarze damagrebul Zewkvsa<br />
da tyavis safules awvalebs, mxiarulad<br />
gauCaCxia sayvareli, saluqi<br />
yavisferi fexebi sarJis mokle Sarvalsa<br />
da dasvelebul sazafxulo fexsacmelSi.<br />
sul axlaxan, peterburgSi,<br />
_ mxiarulad, sxapasxupiT rom bodavda<br />
skolaze, velosipedze, romeliRac<br />
indur pepelaze, _ is biWi mokvda, da<br />
guSin slepcovma mZime, TiTqos mTeli<br />
cxovrebiT avsebuli kubo Camoitana<br />
sofelSi TeTri qviT nageb patara akldamaSi<br />
soflis eklesiis axlos.<br />
irgvliv iseTi siCume gamefebuliyo,<br />
rogoric mxolod susxian<br />
dReebSi icis xolme. slepcovma fexi<br />
maRla aswia, bilikidan gadauxvia da<br />
Tovlze lurji ormoebis datovebiT<br />
gasaocrad naTel xeebs Soris im adgilze<br />
gavida, sadac parki mdinaris xeobisaken<br />
daqanebul xramTan mTavrdeboda.<br />
Sors, qvemoT, yinulWrilTan,<br />
mdinaris gadaTeTrebul zedapirze,<br />
amoWrili yinulebi laplapebda, meore<br />
napirze ki qoxebis daTovlili saxuravebidan<br />
wynarad da sworad adioda<br />
maRla kvamlis movardisfro nakadebi.<br />
slepcovma kravelis qudi moixada da<br />
xes mieyrdno. sadRac Zalian Sors Se-<br />
Sas Cexdnen, _ yoveli dartymis xma<br />
wkrialiT swvdeboda cas, _ TovlSi<br />
Cafluli qoxebis saxuravebs zemoT,<br />
xeebis msubuqi vercxlisferi burusis<br />
miRma ki TvalismomWrelad brwyinavda<br />
eklesiis jvari.<br />
III<br />
nasadilevs Zveli maRalzurgiani<br />
marxiliT gaemgzavra iqiT. yinvaSi<br />
yrud tylaSunobda Savra iabos tyirpi,<br />
TeTri maraoebi zed qudis Tavze<br />
micuravdnen, win ki movercxlisfro<br />
cisfrad laplapebda borblebis nakvalevi.<br />
TiTqmis erTi saaTi ijda saflavis<br />
RobesTan gayinul Tujze mZimed<br />
Camodebuli Salis xelTaTmaniani xeliT<br />
da saxlSi, cota ar iyos, gulgatexili<br />
dabrunda, TiTqos iq, sasaflaoze,<br />
ufro Sors iyo Svilisagan,<br />
vidre aq, sadac TovlqveS misi sazafxulo<br />
fexsacmelebis uTvalavi nakvalevi<br />
iyo Senaxuli.<br />
saRamos, roca mwuxarebis gancda<br />
autaneli gaxda, didi saxlis gaReba<br />
ubrZana. rodesac kari gulamoskvnili<br />
qviTqviTiT gaiRo da yrud axmaurebuli<br />
rkinis winkaridan raRac gansakuTrebuli,<br />
araamqveyniuri sicivis<br />
suni eca, slepcovma yarauls Tunuqis<br />
refleqtoriani lampa gamoarTva da<br />
marto Sevida saxlSi. parketis iataki<br />
SeSfoTebiT aWraWunda misi nabijebis<br />
qveS. oTaxebi erTmaneTis miyolebiT<br />
ivseboda yviTeli sinaTliT; sudaragadafarebuli<br />
aveji ucxod gamoiyureboda;<br />
wkaruna WaRis nacvlad<br />
Weridan gatrunuli tomara Camokiduliyo,<br />
_ da slepcovis uzarmazari<br />
Crdili gamowvdili xeliT nel-nela<br />
micuravda kedelze, Sesudruli suraTebis<br />
nacrisfer kvadratebze.<br />
im oTaxSi Sesulma, sadac zafxulSi<br />
misi Svili cxovrobda, lampa fanjris<br />
rafaze dadga da frCxilebis mtvreviT<br />
naxevrad gamoaRo TeTri dasakeci daraba,<br />
Tumca fanjris iqiT ukve daRamebuliyo.<br />
muqlurj minaSi yviTeli ali<br />
alaplapda _ odnav mbolavi lampa, _<br />
da misma didma, wvermoSvebulma saxem<br />
gaielva.<br />
is dajda cariel sawer magidasTan,<br />
mkacrad,warbSekvriT moaTvaliera<br />
molurjovardebiani fergamkrTali<br />
kedlebi, sakantoros msgavsi viwro<br />
karada gamosawevi ujrebiT zemodan<br />
iatakamde, SaliTagadafarebuli divani<br />
da savarZlebi _ da uceb Tavi magidaze<br />
Camouvarda, gulamoskvnili<br />
acaxcaxda da Tan xan tuCebiTa da xan<br />
sveli loyiT ekvroda civ mtvrian xes,<br />
xelebiT ki magidis kuTxeebs ebRauWeboda.<br />
magidaSi ipova rveulebi, saxazavebi,<br />
inglisuri biskvitebis kolofi sam<br />
maneTad Rirebuli didi induri peplis<br />
parkiT. avadmyofobisas vaJiSvili mas<br />
xSirad ixsenebda, nanobda, rom darCa,<br />
Tumca Tavs imiT inugeSebda, albaT Wupri<br />
Sig cocxali aRar iqnebao. ipova<br />
daxeuli peplebis saWeri badec _<br />
dasakec gvergvze damagrebuli marma-<br />
Sis tomara, romelsac jer isev SerCenoda<br />
zafxulis, balaxiani papanaqebis<br />
surneli.<br />
mere ki, Cacucqulma, qviTinisagan<br />
erTianad aZagZagebulma, karadis minis<br />
ujrebis gamoReba daiwyo erTi meoris<br />
miyolebiT. lampis mkrTal Suqze<br />
SuSis qveS abreSumiviT bzinavdnen peplebis<br />
Tanabari rigebi. aq, am oTaxSi, ai<br />
am magidaze, misi vaJi Tavis naalafars<br />
asworebda, Savi qinZisTaviT uxvretda<br />
peplebs bususebian zurgebs, gasaSlel<br />
firfitebs Soris korpis RreCoSi aTavsebda,<br />
abrtyelebda; qaRaldis<br />
zolebiT amagrebda jer isev nedl,<br />
rbil frTebs. axla isini ukve karga xnis<br />
gamomSralebi iyvnen _ SuSis qveS nazad<br />
cimcimebdnen kudiani mahagonebi, mocisfro-firuzisferi<br />
farvanebi, wi-<br />
Turi Savwinwklebiani msxvili peplebi<br />
sadafisebri muclebiT. biWi maT laTinur<br />
saxelwodebebs odnavi enis moCleqiT,<br />
sazeimod an agdebulad warmoTqvamda.<br />
IV<br />
mtredisferi mTvariani Rame idga;<br />
Txeli Rrublebi bus bumbuliviT mimofantuliyvnen<br />
caze, Tumca msubuq gayinul<br />
mTvares ar exebodnen. xeebi _<br />
nacrisferi TrTvilis grovebi _ Sav<br />
Crdils afendnen namqers, romelic aqaiq<br />
liTonis naperwklebad enTeboda.<br />
fligelis kargad daTbunebul pluSis<br />
sastumro oTaxSi ivanma Tixis qoTanSi<br />
Carguli arSiniani naZvisxe magidaze<br />
dadga da is-is iyo mis jvrisebr kenweroze<br />
sanTeli unda miemagrebina, rom<br />
gaToSili, Tvalcremliani slepcovi<br />
Semovida didi saxlidan loyaze Ser-<br />
Cenili mtvris laqebiT da Tan iRliaSi<br />
amodebuli xis yuTi Semoitana. magidaze<br />
dadgmuli naZvisxis danaxvisas<br />
sakuTar fiqrebSi Caflulma dabneulad<br />
ikiTxa:<br />
_ es raRad gindoda<br />
_ xval xom dResaswaulia.<br />
_ ar ginda, moaSore... _ SeiWmuxna<br />
slepcovi. Tan TavisTvis gaifiqra:<br />
`nuTu xval Sobaa es rogor damaviwyda~<br />
ivani moridebiT Seepasuxa:<br />
_ mwvanea, idges...<br />
_ Zalian gTxov, moaSore, _ gaimeora<br />
slepcovma da Semotanili yuTisken<br />
daixara, romelSic Svilis nivTebi<br />
hqonda Segrovili _ peplebis saWeri<br />
bade, biskvitis kolofi peplis<br />
gaqvavebuli parkiT, gamabrtyeleblebi,<br />
qinZisTavebi lakis zardaxSaSi,<br />
lurji rveuli. rveulis pirveli furceli<br />
naxevrad amoxeuli iyo, amoCril<br />
naglejze ki franguli karnaxis nawili<br />
iyo SerCenili. amas mosdevda Canawerebi<br />
dReebis mixedviT, Semdeg _ daWerili<br />
peplebis saxelwodebebi da sxva<br />
CaniSvnebi: `WaobiT boroviCebamde viare...~,<br />
`dRes wvims, mamasTan SaSi viTamaSe,<br />
mere Zalian mosawyen `fregat paladas~<br />
vkiTxulobdi, mSvenieri cxeli<br />
dRea. saRamos velosipediT viseirne.<br />
TvalSi qinqla Camivarda. orjer gangeb<br />
Cavuqrole mis agaraks, magram ver davinaxe...~.<br />
slepcovma Tavi aswia. gadaylapa<br />
raRac _ cxeli, uzarmazari. visze<br />
unda werdes misi vaJi<br />
_ `rogorc yovelTvis, velosipediT<br />
viseirne~, _ ewera Semdeg. `Cveni<br />
Tvalebi TiTqmis Sexvdnen erTmaneTs.<br />
Cemi mSveneba, Cemi sixaruli...~.<br />
_ es warmoudgenelia, _ aRmoxda<br />
slepcovs, _ me xom verasodes gavigeb...<br />
is isev daixara da xarbad ganagrZo<br />
furclis areebze gadasuli, okrobokro<br />
bavSvuri naweris garCeva.<br />
`dRes _ meglovias pirveli egzemplari.<br />
es ki niSnavs, rom Semodgomaa.<br />
saRamos wvimda. is, albaT, ukve gaemgzavra,<br />
me ki ver movaxerxe gacnoba. mSvidobiT,<br />
Cemo sixarulo. saSinlad ganvicdi...~.<br />
`mas araferi uTqvams CemTvis...~ _<br />
igonebda slepcovi da xelisguliT<br />
Subls isresda.<br />
bolo gverdze ki kalmiT Canaxati<br />
iyo gakeTebuli: spilo _ rogorsac<br />
mas uknidan xedav, _ ori sqeli tumba,<br />
yurebis kuTxeebi da kudi.<br />
slepcovi adga. Tavis qneva daiwyo,<br />
rom rogorme SeeCerebina sasowarkveTili<br />
qviTini.<br />
_ meti aRar SemiZlia... _ amoikvnesa<br />
TiToeuli sityvis gaWianurebiT da<br />
kidev ufro gaWianurebulad gaimeora<br />
_ aRar _ SemiZlia _ meti...<br />
`xval Sobaa, _ gauelva TavSi, _ me<br />
ki movkvdebi. ra Tqma unda. es ise martivia.<br />
dResve...~.<br />
cxvirsaxoci amoiRo. gaiwminda<br />
Tvalebi. wveri, loyebi. cxvirsaxocs<br />
muqi laqebi daaCnda.<br />
_ ...sikvdili, _ ise Cumad Tqva<br />
slepcovma, TiTqos grZeli winadadeba<br />
daamTavrao.<br />
saaTi wikwikebda. fanjris lurji<br />
mina uxvad moeWirxla yinvas. magidaze<br />
gadaSlili rveuli qaTqaTebda, mis<br />
gverdiT saWeri badis marmaSSi krTeboda<br />
Suqi, brwyinavda kolofis Tunuqis<br />
kuTxe. slepcovma Tvalebi daxuWa<br />
da erTi wamiT moeCvena, rom misTvis<br />
gasagebi gaxda, gaSiSvlda miwieri cxovreba<br />
_ SemaZrwuneblad usasoo, damamcireblad<br />
uazro, unayofo,<br />
saswaulebs moklebuli...<br />
da imave wams raRaca gaCxakunda _<br />
wvrili xma _ TiTqos daWimuli rezini<br />
gawydao. slepcovma Tvalebi gaaxila<br />
da dainaxa: biskvitis kolofSi abre-<br />
Sumis Wiis parki gaxeTqiliyo, kedelze<br />
ki, magidis zemoT, swrafad mixoxavda<br />
Tagvisodena Savi daWmuWnuli arseba.<br />
mere SeCerda, eqvsive Savbususebiani<br />
TaTiT miekro kedels da ucnaurad aZagZagda.<br />
is gamoiCeka imis gamo, rom mwuxarebiT<br />
gaTangulma adamianma TavisTan,<br />
Tbil oTaxSi Seitana rkinis kolofi,<br />
is gaCnda imis gamo, rom parkis magar<br />
abreSumSi SeaRwia siTbom; is ise didxans<br />
eloda amas, ise daZabulad ikrebda<br />
Zalas da ai axla, gamoCekili, nel-nela<br />
da saswaulebrivad izrdeboda. nelnela<br />
iSlebodnen saswaulebrivi nakuwebi,<br />
xaverdovani foCebi, haeriT ivsebodnen<br />
da Zlierdebodnen maraosebri<br />
ZarRvebi. is SeumCnevlad dafrTianda,<br />
iseve, rogor SeumCnevladac mSvenierdeba<br />
saxe davaJkacebisas. da frTebi _<br />
jer kidev sustebi, jer kidev tenianebi<br />
_ isev ganagrZobdnen zrdas, gaSlas,<br />
ai, gaiSalnen uflis mier dadgenil<br />
zRvramde _ da kedelze ukve _ murklis<br />
nacvlad, Savi Tagvis nacvlad _<br />
veeberTela Ramis pepela, induri abre-<br />
Sumxvevia mixoxavda, mwuxrisas frinveliviT<br />
rom dafrinavs bombeis farnebis<br />
irgvliv.<br />
da maSin gaSlilma, boloebaprexilma,<br />
muq-xaverdovanma, qarsis oTxsarkmlianma<br />
frTebmac amoisunTqes, aRtacebulebma<br />
nazi, mSvenieri, TiTqmis adamianuri<br />
bednierebis gancdiT.
12 - 25 aprili 2013<br />
aleqsandr solJenicini<br />
jarji fxoveli<br />
jarji fxoveli<br />
saaRdgomo litania<br />
mcodne xalxi axla gvaswavlis, rom<br />
zeTiT yvelaferi zustad iseTi ar<br />
unda daixatos, rogoric aris. amisaTvis<br />
feradi fotografia arsebobs.<br />
rom gamrudebuli xazebiT, samkuTxedebisa<br />
da kvadratebis SexamebebiT sagnis<br />
azri unda gadmoices TviTon sagnis<br />
nacvlad.<br />
me ki ver warmomidgenia, romeli<br />
feradi fotografia SegvirCevs azrianad<br />
saWiro saxeebs da erT kadrSi Caatevs<br />
peredelkinos sapatriarqo eklesiis<br />
saaRdgomo litanias revoluciidan<br />
naxevari saukunis Semdeg.<br />
mxolod es erTi dRevandeli saaRdgomo<br />
litania agvixsnida bevr rames, Tundac<br />
yvelaze Zveli xerxiT, usamkuTxedebodac<br />
rom gamosaxuliyo.<br />
zarebis rekvamde naxevari saaTiT<br />
adre uflis feriscvalebis sapatriarqo<br />
eklesiis Semogareni ise gamoiyureba,<br />
rogorc Soreuli sicocxliT<br />
savse muSaTa dasaxlebis xalisiani<br />
jagajugiT gatkepnili sacekvao<br />
moedani. feradi xilabandebiT Tavwakruli<br />
da sportulSarvliani (Tumca,<br />
aqa-iq kabianebic arian) moyayane gogoebi<br />
sam-samad, xuT-xuTad daiarebian, xan<br />
eklesiaSi Sesvlas daapireben, magram<br />
stovaSi teva ar aris, adgilebi adriani<br />
saRamodan dedabrebs daukavebiaT;<br />
gogoebi erTs ki SeuRrenen da isev gareT<br />
gamodian; xan eklesiis ezos uvlian<br />
gars, xmamaRla, mourideblad gasZaxian<br />
erTmaneTs Soridan da gareTa kedlis<br />
xatebTan da mRvdelmTavrebisa da<br />
dekanozebis saflavebTan aRvlenil<br />
mwvaned, vardisfrad da TeTrad moelvare<br />
alebs aTvaliereben. biWebi ki _<br />
janianebica da dagvalulebic _ yvelani<br />
gamarjvebulebis gamometyvelebiT<br />
(visze gaumarjvniaT TavianT<br />
TxuTmet-oc weliwadSi _ albaT mxolod<br />
Saibebi Tu gautaniaT karSi...), Ti-<br />
Tqmis yvelas kepebi, qudebi axuravs;<br />
zogierTi uTavsaburoc aris, Tumca aq<br />
ki ar mouxdia, saerTod dadis ase; yoveli<br />
meaTe nasvamia, yoveli meore eweva,<br />
Tanac Zalian sazizRrad, qveda tuCze<br />
midorblili sigaretiT. da jer kidev<br />
sakmevelamde, sakmevlis nacvlad, eleqtronis<br />
Suqze Tambaqos kvamlis nacrisferi<br />
bolqvebi adian eklesiis ezodan<br />
saaRdgomo cisken rux umoZrao<br />
RrublebSi. asfalts afurTxeben,<br />
saseirod erTmaneTs mujlugunebs<br />
hkraven, xmamaRla ustvenen, SigadaSig<br />
iginebian kidec, zogierTi tranzistoruli<br />
mimRebiT sacekvao hangebs<br />
aRrialebs, sxvebi TavianT gogoebs exvevian<br />
pirdapir gasasvlelSi da erTmaneTisaTvis<br />
maT warTmevas lamoben,<br />
Tan mamlayinwebiviT ise ifxorebian,<br />
SeiZleba danebiTac gaiwion erTmaneTze,<br />
mere ki marTlmadideblebsac<br />
Seution danebiT. vinaidan es axalgazrdebi<br />
marTlmadideblebs ise ki ar<br />
uyureben, rogorc umcrosebi<br />
ufrosebs, rogorc stumrebi maspin-<br />
Zlebs, aramed rogorc maspinZlebi buzebs.<br />
Tumca saqme danebamde mainc ar midis<br />
_ sami-oTxi milicioneri viTomcda<br />
wesrigis dasacavad mosaCveneblad<br />
daabijebs aqeT-iqiT. da ginebac<br />
_ ukve mTeli ezos gasagonad ki ar gaismis,<br />
ubralod xmis auwevlad warmoiTqmeba<br />
guliTadi rusuli saubrisas.<br />
amitom miliciac ver xedavs dar-<br />
Rvevebs, megobrulad uRimis momaval<br />
cvlas. aba papirosebis gamoglejas xom<br />
ar dauwyebs kbilebidan, qudebis Camoglejas<br />
Tavebidan: es xom quCaSi xdeba,<br />
RvTis rwmenis uqonlobis ufleba ki<br />
konstituciiT aris daculi. milicia<br />
patiosnad xedavs, rom mis Carevas<br />
araferi moiTxovs _ sisxlis samarTlis<br />
saqme ar aris.<br />
sasaflaos RobesTan da eklesiis<br />
kedlebTan miyuJuli morwmuneebi, ukmayofilebis<br />
gamoxatvas vin Civis,<br />
SeSinebulebi iyurebian aqeT-iqiT, rom<br />
aravin mouReros dana, aravin mosTxovos<br />
xelebidan im saaTebis moxsna, romlebiTac<br />
qristes aRdgomamde darCenil<br />
ukanasknel wuTebs iTvlian. aq,<br />
taZris gareT, isini, marTlmadideblebi,<br />
gacilebiT ufro cotanic arian,<br />
vidre moRadave, sadaveebmiSvebulad<br />
moseirne axalgazrdebi. isini ufro<br />
uaresad arian daSinebulebi da Seviwroebulebi,<br />
vidre TaTrebis dros.<br />
TaTrebi albaT ase abuCad ar igdebdnen<br />
ciskris locvas.<br />
sisxlis samarTlis zRvari ar gadalaxula,<br />
usisxlo darbeva, sulieri<br />
Seuracxyofa ki _ am qurdulad dagrexil<br />
tuCebSi, Tavxedur sityva-pasux-<br />
Si, xorxocSi, arSiyobaSi, bRlarZunSi,<br />
gadapurWyebaSia _ or nabijSi qristes<br />
vnebaTagan. am gamarjvebul-qedmaRlur<br />
ierSi, rogoriTac es cxvirmouxocavebi<br />
movidnen imis sanaxavad,<br />
Tu rogor imeoreben maTi papebi papispapaTa<br />
wes-Cveulebebs.<br />
morwmuneTa Soris erTi-ori ebraelis<br />
moridebuli saxec moCans. iqneb<br />
monaTlulebi arian, an iqneb ucxoebi.<br />
frTxilad ixedebian aqeT-iqiT da sxvebTan<br />
erTad litanias ucdian.<br />
ebraelebs yvelani vlanZRavT,<br />
ebraelebi yovelTvis xels gviSlian,<br />
Tumca ukeTesi iqneboda, ukan migvexeda:<br />
rogori rusebi gavzardeT amasobaSi<br />
miixedav da _ gaogndebi.<br />
da TiTqos arc 30-iani wlebis<br />
moieriSeebi arian, vinc nakurTx paskebs<br />
stacebdnen xalxs xelidan da eSmakeulebiviT<br />
scemdnen yiJinas _ ara!<br />
eseni TiTqos codnis moyvarulebi arian:<br />
hokeis sezoni televiziaSi dasrulda,<br />
fexburTisa jer ar dawyebula, mowyenilobaa<br />
_ hoda, awydebian sanTlebis<br />
gasayid sarkmels, qristianebs naxerxiT<br />
savse tomrebiviT icileben gzidan,<br />
ratomRac sanTlebs yiduloben<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
da Tan `saeklesio bizness~ lanZRaven.<br />
erTia mxolod ucnauri: yvelani<br />
Camosulebi arian, Tumca erTmaneTs<br />
yvelani icnoben, Tanac saxelebiT.<br />
rogor moaxerxes es ase Sexmatkbilebulad<br />
SemTxveviT erTi qarxnidan xom<br />
ar arian maTi komkavSiris mdivanic<br />
xom ar dadis aq maTTan erTad iqneb es<br />
saaTebi razmeulis samsaxurSi ewerebaT<br />
Tavs zemoT zaris rekvis xma ismis<br />
_ Tumca Secvlili: raRacnairi Tunuqis<br />
dartymebis xmis msgavsi _ Rrma,<br />
srulxmovanis nacvlad. zaris rekva<br />
litaniobis dawyebas iuwyeba.<br />
da isinic daiZrnen! _ morwmuneebi<br />
ki ara, isev es myvirala axalgazrdebi.<br />
axla isini gaormagebulad da gasammagebulad<br />
moawydnen ezos, Cqaroben,<br />
TviTonac ar ician, ras eZeben, romeli<br />
mxare unda daikavon, saidan daiwyeba<br />
litania. anTeben wiTel saaRdgomo<br />
sanTlebs, am sanTlebidan ki papirosebs<br />
ukideben cecxls, ai ra! ise Sejgufebulan,<br />
TiTqos foqstrotis dawyebas<br />
apirebeno. ludis farduliRa akliaT,<br />
rom am qoCrianma tanayrilma jeelebma<br />
_ Cveni jiSi ar knindeba _ TeTri qafi<br />
gadaafrqvion saflavebs. stovadan ki<br />
ukve daiZra litaniis Tavi da zarebis<br />
rekvis TanxlebiT aqeT uxvevs. win ori<br />
saqmiani kaci mouZRveba da axalgazrda<br />
amxanagebs rogorme gzis micemas<br />
sTxovs. sami nabijis Semdeg modis<br />
xnieri meloti kacuna, saeklesio mnes<br />
rom waagavs, da latanze damagrebuli<br />
SuSis Tlili Seminuli fanariT anTebuli<br />
sanTeli moaqvs, is SeSfoTebiT<br />
axedavs xolme fanars, amowmebs, sworad<br />
moaqvs Tu ara da aseTive SeSfoTebiT<br />
iyureba aqeT-iqiT. ai, swored aqedan<br />
iwyeba is suraTi, romlis daxatvasac<br />
ase visurvebdi, rom SemeZlos: eklesiis<br />
mnes imisi xom ar eSinia, rom axali<br />
sazogadoebis mSeneblebi axla maT<br />
Seviwroebas daiwyeben, cemas dauwyeben<br />
Zrwola mayurebelsac gadaedeba.<br />
Sarvliani gombioebi sanTlebiT xelSi<br />
da kbilebSi papirosgaCrili biWebi<br />
Tavze kepebiTa da gadaReRili sawvimrebiT<br />
(ganuviTarebeli, uazro saxeebi,<br />
maneTiani TavdajerebulobiT, ma-<br />
Sin rodesac Sauriani gagebac ar gaaCniaT;<br />
miamitebic arian, mimndobnic; bevri<br />
aseTi saxe unda iyos naxatze)<br />
jgrod damdgaran da Sescqerian sanaxaobas,<br />
rogorsac fuliTac versad<br />
naxav.<br />
fanars mosdevs ori bairaRi, magram<br />
cal-calke ki ara, SiSisagan isinic<br />
TiTqos mWidrod mihkvrian erTmaneTs.<br />
maT mohyveba xuT rigSi or-orad<br />
momavali aTi mgalobeli qali msxvili<br />
anTebuli sanTlebiT xelSi. TiToeuli<br />
maTgani aucileblad unda aisaxos naxatze!<br />
qalebi xandazmulebi arian, mtkice,<br />
Seuvali saxeebiT, sikvdilisTvisac<br />
rom arian mzad, Tuki vefxvebs<br />
miuqseven. aTidan ori ki _ qalwulia,<br />
imave asakisani, gars rom axveviaT bi-<br />
WebTan erTad, maTi tolebi _ magram<br />
ra ganwmendili saxeebi aqvT, rogori<br />
naTeli gadasdiT saxeebze.<br />
Targmani<br />
15<br />
aTi qali galobs da mtkiced moabijebs.<br />
iseTi sazeimo ieri aqvT,<br />
TiTqos maT irgvliv pirjvars iweren,<br />
loculoben, inanieben, muxls iyrian. es<br />
qalebi ar isunTqaven papirosis kvamls,<br />
maTi yurebi daxSulia lanZRva-ginebisaTvis,<br />
maTi fexisgulebi ver grZnoben,<br />
rom eklesiis ezo sacekvao moednad<br />
gadaqceula.<br />
ase iwyeba namdvili litania! raRacam<br />
imoqmeda lekvebze orive mxares,<br />
cotaTi dawynardnen.<br />
qalebs mosdeven Ria feris Sesamoseliani<br />
mRvdlebi da diakvnebi, isini<br />
Svidni arian. magram rogor araTavisuflad<br />
modian, rogor erevaT fexi,<br />
rogor uSlian xels erTmaneTs, lamis<br />
sacecxlursac veRar iqneven, gingilac<br />
veRar auweviaT. da es yvelaferi<br />
maSin, roca, rom ar gadaeTqmevinebinaT,<br />
SeiZleboda aq sruliad ruseTis<br />
patriarqs ewira da litania Seesrulebina!<br />
Sejgufulad da aCqarebiT miabijeben,<br />
Semdeg ki _ Semdeg ki msvleloba<br />
aRar aris. meti aRaravinaa! araviTari<br />
mlocvelebi aRar asruleben litanias,<br />
vinaidan ukan, taZarSi veRaranairad<br />
veRar SeaRweven.<br />
mlocvelebi aRar arian, Tumca<br />
swored am dros TavgametebiT moiwevs<br />
win Cveni brbo! rogorc sawyobis gatexil<br />
WiSkarSi Secvivnulni, Cqaroben<br />
nadavlis xelSi Cagdebas, Cqaroben ulufebis<br />
datacebas, exaxunebian karis<br />
amyolebs, Tavgzas kargaven movardnil<br />
RvarcofSi _ iWylitebian, ejajgurebian<br />
erTmaneTs, win gaZvromas cdiloben<br />
es biWebi da gogoebi _ magram<br />
ratom TviTonac ar ician. imis sanaxavad<br />
xom ara, Tu rogor gaafrenen xucesebi<br />
Tu ubralod sajajgurod _<br />
iqneb swored aseTia maTTvis micemuli<br />
davaleba<br />
litania umlocvelebod! litania<br />
jvris gadamwerTa gareSe! litania<br />
qudebmouxdelad, papirosebiT pirSi,<br />
mkerdze mikruli tranzistorebiT _<br />
am brbos pirveli rigebi, is, Tu rogor<br />
cdiloben RobeSi gaZvromas, aucileblad<br />
unda moxvdes naxatze!<br />
da maSin is dasrulebuli iqneba!<br />
moSorebiT dedaberi pirjvars iwers<br />
da eubneba meores:<br />
_ wels kargia, cota xuligania.<br />
ramdeni milicioneria.<br />
ai Turme ra! es weli Turme saukeTesoc<br />
yofila!...<br />
raRa gamova am Cveni gaCenili da<br />
gazrdili mTavari milionebisagan<br />
raRa fasi aqvs moazrovne Tavebis<br />
ganaTlebul mcdelobasa da damaimedebel<br />
prognozebs kargs ras<br />
velodebiT Cveni momavlisagan<br />
WeSmaritad: Semogvibrundebian<br />
odesme da yvelas gagvanadgureben!<br />
da imaTac, vinc aq mosvlisken waaqeza<br />
_ imaTac gaanadgureben.<br />
1966 weli<br />
aRdgomis pirveli dRe<br />
Targmna ia mWedliZem
16 mogoneba<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
gaTenda.<br />
rva saaTze Tengiz mirzaSvils davureke<br />
_ TezamSi wasvla unda dagvegegma...<br />
pirvelsave zarze mipasuxa:<br />
_ xo, rogora xar, ras akeTeb<br />
_ xom ar gagaRviZe<br />
_ ara, ara, xo ici, ar mZinavs, ver<br />
viZineb, saSinlad cxeloda . ici, ra,<br />
gulqani mWirdeba, Tu gaqvs.<br />
_ ramdeni<br />
_ xuTi, aTi, Tormeti... mTxoven,<br />
Zalian mTxoven. amis garda, vaJas kabinetis<br />
Tavze, meoTxe sarTulze Tu Se-<br />
Zleb asvlas da or recenzias gadamiwer...<br />
SevTanxmdiT.<br />
dRis or saTze SevxvdebiT.<br />
mivedi universitetSi. rogorc iqna,<br />
gavbede, xuTi wigni (`mamama RmerTs<br />
Camahyara saxeli~) aviRe da vaJas kabinetSi<br />
mivitane studentebisTvis.<br />
batoni jumber WumburiZe damixvda,<br />
momefera da madloba gadamixada. SemomCivla,<br />
`kataraqtis~ operacia gavikeTe<br />
da mxedvelobis gauareseba mawuxebso...<br />
dReisswors vaJas kabinetis mudmivmoqmed<br />
seminarze mimiwvia da mTxova,<br />
wignis Seqmnis istoria gamecno msmenelisTvis.<br />
daveTanxme da davemSvidobe.<br />
gamovdivar, joxiT xelSi karebamde<br />
macilebs da memudareba: eTer, roca<br />
SemxvdebiT quCaSi, aucileblad gamomelaparakeT,<br />
gamomecnaureT, me ukve<br />
TiTqmis veravis vcnob, xom gamomelaparakebiT,<br />
eTer<br />
_ ra Tqma unda, batono jumber!<br />
_ xuTSabaTs gelodebiT.<br />
_ aucileblad, naxvamdis...<br />
saRamovdeba.<br />
amirani mirekavs kaTedraze _ aT<br />
wuTSi varazis xevSi iyavio.<br />
manqanaSi guram benaSvili mxvdeba.<br />
Sinamde migvyavs, gzaSi viciniT... Rv-<br />
Taebrivi kacia gurami. amirans honorari<br />
auRia. dRes bavSvebs, ramdenime<br />
mwiri dRis Semdeg, normalur sadils<br />
gavumzadebT.<br />
saburTalos bazarTan vCerdebiT. me<br />
manqanaSi vrCebi. amirani gadadis. win<br />
patara tanis moxuci qali eRobeba da<br />
raRacas sTavazobs. amirani mSvidad<br />
elaparakeba da bazris Sesasvlelisken<br />
agrZelebs gzas. moxuci qali Cvens manqanas<br />
aTvalierebs da rogorc ki Tvals<br />
momawvdens, Cemsken gamoemarTeba. mina<br />
Caweulia. Tavs Semoyofs gawamebuli,<br />
daqanculi moxucis saxe da memudareba:<br />
Svilo, or larad jvari iyideT.<br />
vxedav: damWknar, gaSavebul, akankalebul<br />
xelze ubralo melqioris<br />
ori jvari hkidia _ aseve melqioris<br />
jaWvebze...<br />
qalbatono, didi madloba-meTqi, _<br />
veubnebi. ar minda, samagiso fuli ar<br />
maqvs...<br />
_ Svilo, gexvewebi, iyide, Tu xuT<br />
aseT jvars gavyidi, erTi maneTi mogeba<br />
damrCeba (maneTi Tqva laris nacvlad).<br />
Semebrala. gadavwyvite, amirani<br />
rom gamova bazridan, sam lars mivcem<br />
da jvars ar gamovarTmev-meTqi. Camoeyrdno<br />
manqanis Caweul minas da miyveba,<br />
rogor gadaesxa erTi sarecxis saxarSi<br />
mduRare wyali mis mZinare Svils...<br />
davizafre, sibralulisgan yurebi<br />
migubdeba, guli mkbens...<br />
eTer TaTaraiZe<br />
erTi ubralo ambavi<br />
_ maRal taburetze idga patara<br />
plita, zed sarecxis saxarSi qvabi, Svilo.<br />
wyals gavacxelebo, dedao,<br />
miTxra, TeTreuli unda gavrecxoo.<br />
daRlili iyo. wamowva, mec mivweqi,<br />
Tvals movatyueb-meTqi... orives Rrmad<br />
CagvZinebiyo... kivilma gamaRviZa. Cemi<br />
Svili iatakze TavmoWrili qaTamiviT<br />
xtoda, kankalebda da kioda... is saxarSi<br />
qvabi aduRebuliyo, taburets<br />
erTi fexi mokle hqoniyo, duRilis da<br />
Cqafunis dros skami gadaeryia da mdu-<br />
Rare zed gadasxmoda, moqsovili jempri<br />
ecva, viwro iubka, gavxadeT da<br />
tyavi gahyva tansacmels, naxevari<br />
ZuZuc gahyva, Svilo... grZnoba dakarga...<br />
iaSvilma daado xeli, imis monagari<br />
gaSendes... barklebze aaWra xorci da<br />
mkerdze daakra. muStisxela korZebi<br />
darCa mucelze. imis codviT daiwvebi,<br />
Svilo, magram, venacvale RmerTsa, ar<br />
damRupa, ara, bolomde. suli xo udga<br />
Svilo, suli... tkbili suli, aravisTvin<br />
gasametebeli suli... Sen gecodineba<br />
Cemi Svili, ai, em bazris SesasvlelSi<br />
smetanas hyidda wlobiTa... gecodineba,<br />
Svilo... _ unda, rom ufro momilbos<br />
guli da mekiTxeba, _ vaJa-fSavela<br />
gagigonia, Svilo<br />
_ gamigonia (vicini).<br />
_ hoda, Svilo, vaJas meore coli<br />
Tamari iqneba ar gagegonos, is Tamari<br />
Cemi mamamTilis da iyo, Svilo, mkvidri<br />
da.<br />
axla ukve veRar viTmen da gawamebul<br />
moxucs saxels vekiTxebi.<br />
_ pelo mqvian, Svilo, fasanaureli<br />
qali var...<br />
_ pelo deida, gulqans icnobdi<br />
_ rogor ara, Svilo, rogor ara,<br />
duSeTSi ro iwva, sikvdilis wina xinkali<br />
exsenebina. SevWamdi xinkalsao. gavukeTe<br />
da gadavutane. Cvena duSeTis<br />
12.06.1997 weli<br />
gulqan razikaSvili<br />
Ti Tormeti maqv, suyvelas em saaTSi aq<br />
mogitano. arao, damafica, maS, amasac<br />
aRar waviReb Cargalsao. sikvdilis win<br />
momvlelisTvin eTxova, wulpniani kru-<br />
Ska CamigdodeT kuboSio, saiqios imiT<br />
gemrivlad davlev wyalsao... beCavi isa,<br />
mTeli sicocxle ver ganaxarebi, tanjuli,<br />
tanjuli... Svilo, Svili ro<br />
damewva, sami dRe reanimaciaSi ugrZnoblaT<br />
iwva. vaxtangis suls vexvewebodi<br />
_ Cemo vaxtango, gadamirCine Cemi<br />
Svilio! sisxlxorcebi arian erTmane-<br />
Tisa... Cemi Svili da vaxtang razikaSvili<br />
mamidaSvil-dedisZmiSvilebia...<br />
vaJa-fSavela ro mosuliyo xorxSi Cemi<br />
12 - 25 aprili 2013<br />
bazris axlo vcxovrobdiT. gadavutane<br />
da gaixara. darCa kideva, ver SeWama<br />
sula da meored ro mived, miTxra, roma<br />
em mkvdar feCze (radiatorze) qaRaldi<br />
davafine, zed davawyev Seni motanili<br />
xinklebi, davaTbe da vWameo... beCavi<br />
gulqani, Svilo, wylis dasalevada<br />
kruSka gadavutane wulpniani, is mowonebiyo,<br />
gaweris win mTxova _ Cemo<br />
pelo Zaloo, wulpniani kruSka momewona,<br />
yvavilebze metad araferi miyvars<br />
da iqneb maCuqoo. me vuTxar, egemamaTilis<br />
dis saTxovnelad, ici, ra<br />
eTqo Tamaris mamasa da Zmasa fSavels<br />
gavayoloT da isic bruciansao! vaJas<br />
eTqo, gananebT em sityvebsao da mere<br />
Cvenebs mouxda iqiT Sexvewna... giambob,<br />
Svilo, bevr ramesa giambob, ar dagkargav!<br />
amirani gamodis, manqanaSi jdeba. me<br />
Cumad veubnebi, rom sami lari Tu mor-<br />
Ca, aCuqos. amirani iRebs fuls, aZlevs.<br />
pelo deida jvars gvawodebs. ara-meTqi,<br />
veubnebi, eg gayideT da Tqvens Svils<br />
axali kartofili miutaneT-meTqi.<br />
Tvalebi unaTdeba: dagazaraleT,<br />
Svilo, gagyvlifeT...<br />
TengizisTvis diliT manqanaSi Cadebuli<br />
aTi-Tormeti `gulqanidan~ erTs<br />
viReb da vawodeb pelo deidas. veubnebi<br />
am wignis orsityvian istorias, xelebs<br />
cisken aRapyrobs da iloceba:<br />
RmerTo, rogor Semyare em keTil xalxsao,<br />
wigns gulSi ixutebs, amirani gabriel<br />
jabuSanuris wigns `hoi RilRos<br />
daRrublulo cao~ Cuqnis. giJdeba...<br />
uceb gviaxlovdeba CemTvis ukve nacnobi<br />
gamxdari maTxovari qali xeljoxiT,<br />
erT lars aZlevs amirani... es ra<br />
wigniao, pelos ekiTxeba da eman dawerao,<br />
pelo eubneba, vaJas Svilze, gulqanzeo.<br />
SemomaCerdeba sacodavi saxe.<br />
imasac vawodeb, isic gulSi ikravs wigns<br />
da ambobs: RmerTo, amaze didi araferi<br />
mimiRia, amaze Zvirfasi, rac quCis maTxovari<br />
gavxdi, morwmune var da yoveld-<br />
Riur locvaSi gaxsenebT col-qmars,<br />
Tqvens ojaxso.<br />
am emociur xmaurs yurs ugdebs `staianSCiki~,<br />
lamis morbis da... xalxo, mec<br />
momeciT ra wignio! imasac vawvdiT.<br />
pelo deida misamarTs gvTxovs. amirani<br />
uwers da awodebs. madlobiT<br />
gvavseben. pelo deida manqanis karis<br />
Ria minaSi Tavis melqioris jvars<br />
gvigdebs mudariT: es jvari Cemgan atareT,<br />
Svileboo. Cvenc veRar vewinaaRmdegebiT.<br />
Sin mivdivarT jibecarielebi, magram<br />
bednierebi imiT, am RvTisgan wamebul<br />
xalxs is rom miveciT, risi<br />
gacemac im wuTas SegveZlo.<br />
me ukve deida pelosTan Sexvedraze<br />
vocnebob... Tan mecodeba: Selaxuli,<br />
Tbili bailonis kaba ecva papanaqeba-<br />
Si... raRac-raRacebs gamovuZebni,<br />
ueWvelad vipovni da ramdenime xniT<br />
kidev Cavbrundebi Cems sasicocxlo<br />
morevSi. rogorc gulqani ityoda _<br />
`gavexvevi safiqrlis nislSia~...<br />
erTi moTxrobis konkursi<br />
`<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong>~ saqarTvelos kulturisa da<br />
ZeglTa dacvis saministros mxardaWeriT acxadebs erTi<br />
moTxrobis konkurss 18-dan 30 wlamde prozaikosebisTvis.<br />
avtorebma erTi gamouqveynebeli moTxroba, romlis<br />
moculobac ar unda aRematebodes 20 000 kompiuterul<br />
aso-niSans, unda gamoagzavnon eleqtronul misamarTze<br />
litkonkursi2013@yahoo.com.<br />
moTxrobas Tan unda erTvodes avtoris piradobis<br />
mowmobis asli da telefonis nomeri.<br />
moTxrobis gamogzavnis bolo vadaa 2013 wlis 5 maisi.<br />
sami gamarjvebuli avtori dasaxeldeba ivnisSi.<br />
gamarjvebulebs gamoavlens xuTi prozaikosisgan<br />
Semdgari Jiuri.<br />
gamarjvebuli nawarmoebebi<br />
gamoqveyndeba `literaturul gazeTSi~.<br />
I premia _ 1000 lari<br />
II premia _ 800 lari<br />
III premia _ 600 lari<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
gamodis saqarTvelos kulturisa da ZeglTa<br />
dacvis saministros finansuri mxardaWeriT<br />
redaqtori irakli javaxaZe<br />
redaqtoris moadgile uCa SerazadiSvili<br />
Jurnalistebi xaTuna alxaziSvili, nana kobaiZe, Tamar Juruli<br />
tel.: 2292196; mob. tel.: (577)742277; (599)269852; e-mail: litgazeti@yahoo.com