30.01.2013 Views

winasityvaoba - Carelinks

winasityvaoba - Carelinks

winasityvaoba - Carelinks

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>winasityvaoba</strong><br />

TiToeul adamians, romelsac swams RmerTis arseboba da<br />

aRiarebs, rom biblia aris misi gamocxadeba xalxTan,<br />

esaWiroeba bibliis safuZvlebis seriozuli Seswavla. magram,<br />

bevri, egred wodebuli, “qristiane” kmayofildeba kviraobiT<br />

ramdenime leqsis kiTxviT axali aRTqmidan. biblias isini<br />

Cveulebriv inaxaven sadRac daviwyebul adgilas da iSviaTad<br />

xsnian. rasakvirvelia, aseT pasiur damokidebulebaSi RmerTis<br />

sityvasTan, am xalxis cxovrebaSi aqvs adgili did<br />

gaugebrobas.<br />

meore mxridan ki, arian aseTi morwmuneebic, romlebsac aqvT<br />

zedapiruli codna qristianobaze, magram isini cdiloben<br />

gaerkvnen bibliaSi. samwuxarod, maT xSirad xvdeba iseTi<br />

amxsneli, romelic gadmoscems mxolod Tavis Sexedulebas.<br />

am saxelmZRvanelos mizania wmida werilis analizis<br />

Catareba. saxelmZRvanelo gankuTvnilia rogorc Cveulebrivi<br />

wigni da aseve saxelmZRvanelo dauswrebeli kursebisaTvis<br />

SemecnebiTi mizniT. yoveli Tavis bolos mocemul<br />

sakiTxvebze pasuxebi unda gamoigzavnos qvemoT miTiTebul<br />

misamarTze. Semdeg Tqveni pasuxebi gadaecema erTerTi<br />

saswavlo jgufis xelmZRvanels, romelsac eqneba<br />

personaluri mimowera TqvenTan. SesaZlebelia, rom zogierTi<br />

mkiTxveli ukeTesad miiCnevs TviTon dagvisvas kiTxvebi<br />

gaurkveveli momentebis dasazusteblad an gamoxatavs Tavis<br />

uTanxmoebas ama Tu im sakiTxTan. am SemTxvevaSic gaicema<br />

personaluri pasuxi. unda gaviTvaliswinoT, rom mimowera<br />

sasurvelia Catardes inglisur enaze.<br />

avtori darwmunebulia, rom “bibliis safuZvlebi” iqneba<br />

sruliad gasagebi yvela adamianisaTvis. magram wignSi


4<br />

RmerTi<br />

SeiZleba iyos Temebi, romlebic ar Seesabamebian wmida<br />

werilis miRebul axsnas. zogierTi maTgani ganxilulia<br />

wignis nawilSi “gadaxveva”, romelic mocemulia yoveli<br />

Tavis boloSi. vfiqrobT, rom “bibliis safuZvlebi” gasagebi<br />

iqneba “gadaxvevis” kiTxvis gareSec, magram, SesaZlebelia,<br />

rom studentebi bevr dros dauTmoben mis Seswavlas.<br />

mocemul saxelmZRvaneloSi moyvanilia leqsebi bibliidan,<br />

romelic warmoadgens saqarTvelos sapatriarqo<br />

gamomcemlobis wmida werilis qarTul Targmans (1989).<br />

gamovuxatav gulwrfel madlobas im xalxs, vinc damexmara<br />

am wignis SeqmnaSi. gansakuTrebiT madlieri var klaiv<br />

riversis saukeTeso fotografiebis seriis mocemisaTvis.<br />

gamovuxatav agreTve madlobas im asobiT xalxs, romlebic<br />

cxovroben afrikaSi, filipinebze da aRmosavleT evropaSi,<br />

romlebic Tavisi kiTxvebiTa da WeSmaritebis SemecnebiT<br />

mexmarebodnen “bibliis safuZvlebis” SeqmnaSi. maTi silamaze<br />

da siZliere mxolod imatebs, roca akvirdebi maT sxvadasxa<br />

TvalsazrisiT. mgzavrebiT gaWedil vagonSi, Ria savaWro<br />

platformaze da satvirTo avtomanqanebSi, konferencdarbazebSi,<br />

sastumros aivnebze da tyis dasaxlebaSi,<br />

varskvlavebis Suqze ganxiluli iyo es Temebi, romlebmac<br />

studentebis kamaTi da aRtaceba gamoiwvies.<br />

qristedelfianeli Zmebi, romlebTanac me vmuSaobdi wignze,<br />

iyvnen CemTvis siZlierisa da STagonebis sulisCamdgmelni.<br />

uamravi statiis Sinaarsi, romlebic “gadaxvevaSi” aris<br />

moyvanili, dawvrilebiT iyo garCeuli sastumro nomrebSi<br />

bibliis Seswavlis dauswrebeli kursis studentebTan<br />

damauZlurebeli mecadineobebis Semdeg. megobroba, romelic<br />

Cven gvakavSirebs bibliis ZiriTadi doqtrinebiT, aris Cveni<br />

cxovrebis sworupovari faqtori. amrigad, yvela Cems<br />

kolegas vuxdi madlobas da vimedovneb, rom es wigni<br />

daexmareba maT WeSmariti saxarebis gamocemaSi “yvela<br />

erisTvis”.


5 RmerTi<br />

namdvili saxarebis Seswavla, romelic bibliis furclebze<br />

aris gadmocemuli, margebel gavlenas moaxdens Cveni<br />

cxovrebis yovelive mxares. mamakaci da qali mTel<br />

samyaroSi Seaqebs RmerTs, exla da yovelTvis, rogorc mas<br />

surda. yvela vinc hpovebs simarTles gaigebs ieremiis<br />

grZnobas: “napovnia Seni sityvebi da me vWame isini; Sveba da<br />

gulis sixaruli iyo CemTvis Seni sityva” (ierem 15:16). amis<br />

misaRwevad mimarTeT RmerTs locviT daxmarebaSi, sanam<br />

SeudgebiT qvemoT mocemul Tavebis Seswavlas. “axla ki,<br />

Zmebo, migandobT ufals da misi madlis sityvas, romelsac<br />

SeuZlia agaSenoT da mogceT samkvidrebeli yovel<br />

gawmedilTan erTad” (saq 20:32).<br />

d. h.


6<br />

RmerTi<br />

Semoklebuli aRniSvnebi<br />

Zveli aRTqmis wignebi axali aRTqmis wignebi<br />

dab - dabadeba maT - maTes saxareba<br />

gam - gamosvla mar - markozis saxareba<br />

lev - levianni luk - lukas saxareba<br />

ricxv - ricxvni ioan - ioanes saxareba<br />

rjl - meore rjuli saq - mociqulTa saqmeebi<br />

ieso - ieso noves Ze 1pet-petres pirvel werili<br />

msaj - msajulni<br />

2pet-petres meore werili<br />

1 mef - pirveli mefeTa 1ioan-ioanes pirveli werili<br />

2 neSt - meore neStTa 2 ioan-ioanes meore werili<br />

neem - neemia 3 ioan-ioanes mesame werili<br />

fsalm - fsalmunni rom - romaelTa mimarT<br />

igavn - igavni solomonisa 1 kor - pirveli werili<br />

ekl - eklesiaste korinTelTa mimarT<br />

es - esaia winaswarmetyveli 2 kor - meore werili<br />

ierem - ieremia<br />

korinTelTa mimarT<br />

winaswarmetyveli<br />

ezek - ezekiel<br />

winaswarmetyveli<br />

gal - galatelTa mimarT<br />

kol - koloselTa mimarT<br />

1 Tes - pirveli werili<br />

os - osia winaswarmetyveli TesalonikelTa mimarT<br />

amos-amosi winaswarmetyveli 2 Tes- meore werili<br />

miq- miqa winaswarmetyveli TesalonikelTa mimarT<br />

naum- naumi winaswarmetyveli 1 tim- pirveli werili<br />

abak-abakumi winaswarmetyveli timoTes mimarT<br />

zaq-zaqaria winaswarmetyveli 2 tim- meore werili<br />

mal-malaqia winaswarmetyveli timoTes mimarT<br />

ebr - ebraelTa mimarT<br />

gamocx - ioanes gamocxadeba


7 RmerTi<br />

yoveli Tavis bolos mocemulia kiTxvebi, romlebic<br />

iyofebian or saxeobad: sakiTxze pasuxis amorCeva da<br />

Cveulebrivi kiTxvebi, romlebic moiTxoven pasuxs ramodenime<br />

winadadebiT. dawereT pasuxebi calke furcelze da miuTiTeT<br />

garkveulad Tqveni saxeli, gvari da misamarTi.<br />

Tqven SegiZliaT gamoagzavnoT pasuxebi Semdeg misamarTze:<br />

Bible Basics, P.O. Box 152, Menai NSW 2234 AUSTRALIA<br />

www.carelinks.net<br />

PREFACE TO THE GEORGIAN EDITION<br />

The true Gospel has spread from country to country in recent years, bringing<br />

into reality the Lord's comment that the Gospel must first be preached to all<br />

nations, and then the end will come. I am very grateful to Nino Midodashvili<br />

for both translating and typing this Georgian edition, and our prayers are that<br />

the Gospel will spread in Georgia as a result of her labours. May there be a<br />

people there ready for the Lord Jesus when He returns.<br />

Duncan Heaster<br />

Email: dh@heaster.org


8<br />

RmerTi<br />

kari 1:<br />

“romelic axarebs...<br />

RvTis sasufevels”<br />

Tavi 1<br />

RmerTi


1.1 RmerTis arseboba<br />

“vinc RmerTTan midis, unda swamdes, rom RmerTi arsebobs da<br />

Tavis maZiebels sanacvlos miagebs” (ebr. 11:6). am<br />

saxelmZRvanelos mizania daexmaros im xalxs, romlebsac<br />

surT RmerTTan misvla da ukve swamT, rom “is arsebobs”.<br />

amitom Cven ar SevCerdebiT RmerTis arsebobis kiTxvebis<br />

ganxilvaze. rodesac ecmobi Seni sxeulis agebulebas,<br />

moxibluli xar yvavilis saocari naxatiT, akvirdebi cis<br />

usasrulo siSores, fiqrob amaze da aseve mraval sxva<br />

cxovrebis gamomJRavnebaze, icileb nebismier azrs aTeimze.<br />

ufro Znelia daijero RmerTis aryofna, vidre irwmuno misi<br />

arseboba, vinaidan uRmerTod ar iqnrboda wesrigi, azri,<br />

mizani da axsna yvela movlenis, rac msoflioSi xdeba.<br />

yvelafer amas, ueWvelad, aqvs adgili adamianis cxovrebaSi,<br />

romelic sTvlis Tavs aTeistad. amitom ar aris gasakviri,<br />

rom xalxis umravlesobas swams RmerTis arseboba, Tumca<br />

isini cxovroben materialistur sazogadoebaSi.<br />

magram, aris didi gansxvaveba bundovan warmodgenasa da myar<br />

rwmenas Soris, imis Sesaxeb, rom is erTguli<br />

msaxurobisaTvis miugebs sanacvlos xalxs. “rwmenis gareSe<br />

SeuZlebelia RvTisTvis mosawonad yofna, vinaidan vinc<br />

RmerTTan midis, unda swamdes, rom RmerTi arsebobs.<br />

da<br />

Tavis maZiebels sanacvlos miagebs” (ebr 11:6).<br />

bibliaSi bevri aris naTqvami israelis istoriis Sesaxeb.<br />

araerTxel aris xazgasmuli, rom maTi RmerTis arsebobis<br />

aRiareba ar Tanaizomeba maT rwmenasTan RmerTis aRTqmis<br />

mimarT. maTi xelmZRvaneli mose ambobda: “axla Seigne da<br />

guls CaibeWde, rom ufali RmerTia maRla caSi da dabla


4<br />

RmerTi<br />

miwaze. sxva ar aris. daicavi misi wesebi da brZanebebi”<br />

(rjl 4:39, 40).<br />

es gafrTxileba Cvenc gvekuTnis: RmerTis arsebobis faqti ar<br />

niSnavs imas, rom Cven avtomatiurad xelmisawvdomi varT<br />

misTvis. Tu ki Cven gvwams misi arseboba, Cven unda “davicvaT<br />

misi wesebi da brZanebebi”. amitom, qvemoT mocemul TavebSi<br />

axsnilia, ras warmoadgenen es wesebi da brZanebebi, da rogir<br />

unda davicvaT isini. saWiro pasuxis ZebnaSi, Cveni rwmena<br />

RmerTis arsebobis mimarT ufro gaizrdeba: “rwmena _<br />

mosmenisagan, xolo mosmena _ qristes sityvisagan” (rom<br />

10:17). amis msgavsad, esaias leqsi 43:9_13 gviCvenebs, Tu<br />

rogor unda gavigoT RmerTis aRTqma: “me vTqvi da vixseni da<br />

gamovacxade, rom ar aris Tqvens Soris ucxo RmerTi, Tqvena<br />

xarT Cemi mowmeni, ambobs ufali, da me RmerTi var.<br />

dasabamidan me igive var” (es 43:12-13) _ ese igi, RvTis<br />

saxeli warmogvidgeba sruliad swored: “me var, romelic<br />

var” (gam 3:14). pavle mociquli mivida qalaq beriaSi,<br />

romelic amJamad mdebareobs CrdiloeT saberZneTSi. rogorc<br />

yovelTvis is qadagebda wmida werils, magram xalxi usmenda<br />

aramarto mis sityvebs: “maT mTeli gulmodginebiT miiRes<br />

sityva (RmerTis da ara pavlesi), yoveldRe arCevdnen<br />

werilebs, namdvilad ase Tu ariso. bevrma irwmuna maTgan”<br />

(saq 17:11, 12). maTi rwmena iyo ganapirobebuli regularuli<br />

(“yoveldRiuri”) da sistematiuri (“namdvilad ase Tu<br />

ariso”) bibliis garCeviT. rwmena ar midioda maTTan<br />

moulodnelad. rwmena, romelic ar aris damyarebuli<br />

WeSmarit bibliaze, ueWvelad gamoiZaxebs sicarieles. amas<br />

grZnobda bevri da cildeba qristianur cxovrebas.<br />

am kursis mizania gzamkvlevis Seqmna wmida werilis<br />

damoukidebel da sistematiur SeswavlisaTvis. saxarebis<br />

sityvisa da WeSmariti rwmenis Soris kavSiri xSirad aris<br />

xazgasmuli bibliaSi:


_ “mravalma korinToelma, moismina ra, irwmuna da<br />

moinaTla” (saq 18:8);<br />

_ xalxs “moesminaT saxarebis sityva da erwmunaT” (saq 15:7);<br />

_ ”ase vqadagebT, da Tqvenc ase irwmuneT” (1 kor 15:11);<br />

_ “es igavi ki amas niSnavs: is Tesli RvTis sityvaa” (luk<br />

8:11);<br />

_ “ufalma uTxra maT: “mdogvis marcvlisodena rwmena rom<br />

gqondeT da uTxraT am leRvis xes: aRmoifxveri<br />

mandedan da zRvaSi gadainergeo, gagigonebdaT” (luk<br />

17:6);<br />

_ “axloa SenTan sityva, Sens bageSi da Sens gulSi” (rom<br />

10:8);<br />

_ “rwmenis sityvebiT da im keTili swavliT nazardi” (1 tim<br />

4:6);<br />

_ ioanem Tavis saxarebaSi Tqva: “man icis, rom WeSmaritebas<br />

ambobs, raTa Tqven irwmunoT” (ioan 19:35);<br />

_ “ganwmide isini WeSmaritebiT. Seni sityva WeSmaritebaa”<br />

(ioan 17:17).<br />

1.2 RmerTis pirovneba<br />

RmerTi _ realuri pirovnebaa, Cvennairi sxeuliT.<br />

qristianobis ZiriTadi dogmaa, rom ieso aris RvTis Ze. Tu<br />

RmerTi ar yofiliyo fizikuri pirovneba, misTvis<br />

SeuZlebeli iqneboda Svilis yola, romelic “misi arsebis<br />

anareklia” (ebr 1:3). Znelia warmoidgino pirovneba<br />

naTesaobrivi kavSiriT “RmerTTan”, rodesac es “RmerTi”<br />

Cvens gonebaSi mxolod sulis Senadedia. samwuxarod, uamrav<br />

religias aqvs aseTi warmodgena RmerTze.<br />

RmerTi imdenad diadia, rom gasagebi xdeba xalxis miswrafeba<br />

hqondeT iseTi rwmena, romelic gamoricxavs RmerTis xilvis<br />

saSualebas. magram aseTi rwmena arsebobs da gamomdinareobs<br />

RmerTis sityvis rwmenisagan: “netar arian guliT sufTani,


6<br />

RmerTi<br />

vinaidan isini RmerTs ixilaven” (maT 5:8). “naxeT, rogori<br />

siyvaruli mogvca mamam, raTa gvewodos da viyoT RvTis<br />

Svilni... amieridan RvTis Svilni varT, oRond jer ar<br />

gamomJRavnebula, rani viqnebiT. viciT, rom roca<br />

gamomJavndeba, misi msgavsni viqnebiT, radgan vixilavT mas,<br />

rogorc aris” (1 ioan 3:1, 2).<br />

“da misi (RmerTis) msaxurebi moemsaxurebian mas. ixilaven<br />

mis saxes da misi saxeli Sublze ewerebaT” (gamocx 22:3, 4).<br />

es saocari imedi did gavlenas moaxdens Cvens cxovrebaze:<br />

“ecadeT iqonioT yvelasTan mSvidoba da siwminde,<br />

uromlisodac veravin ixilavs ufals” (ebr 12:14).<br />

Cven “vixilavT mas, rogorc aris. yovelma, visac es imeda<br />

aqvs misi, ganiwmidos Tavi, rogorc isaa wmida” (1 ioan 3:2,<br />

3).<br />

am cxovrebaSi Cveni warmodgena mama zecierze rCeba<br />

dausrulebeli, magram Cven SegviZlia vimedovnod, rom bolos<br />

SevxvdebiT mas. Cveni fizikuri warmodgena masze ueWvelad<br />

daupirispirdeba Cvens gulSi gatarebul warmodgenas. ase<br />

iobs uxaroda rom hqonda piraduli kavSiri RmerTTan,<br />

romelsac igi bolomde gaecnoba ukanasknel dRes:<br />

“sabolood aRimarTeba miwaze! da roca daiSleba es Cemi<br />

kani, usxeulmyofelic vixilav RmerTs; me Tavad davinaxav<br />

mas da Cemi Tvalebi ixilaven, ara sxvisni!” (iob 19:25-27).<br />

da pavle mociqulma wamoiZaxa: “vinaidan axla Cven vxedavT<br />

sarkiT, bundovnad, maSin ki pirispir” (1 kor 13:12).<br />

Zveli aRTqmis Cveneba


axali aRTqma qadagebs RmerTze, rogorc realur arsebaze.<br />

amrigad, aucilebelia RmerTis bunebis codna, rom gvqondes<br />

religiis swori gageba. Zvel aRTqmaSi RmerTi moixseneba,<br />

rogorc pirovneba. piraduli urTierToba ufalTan, romlis<br />

Sesaxeb bevri aris naTqvami Zvel da axal aRTqmaSi aris<br />

unikaluri movlena WeSmarit qristianisaTvis. qvemoT<br />

mocemuli magaliTebi amtkiceben RmerTis realur arsebobas:<br />

_ “da Tqva RmerTma: gavaCinoT kaci Cvens xatad, Cvens<br />

msgavsad” (dab 1:26). ese igi adamiani iyo Seqmnili RmerTis<br />

xatad da msgavsad. es sityvebi ar ekuTvnis adamianis<br />

gonebriv gamosaxulebas, imitom rom, bunebrivad Cveni goneba<br />

savsebiT daSorebulia RmerTs da mraval aspeqtSi<br />

safuZvlianad dapirispirebulia. “Cemi zraxvebi ar aris<br />

Tqveni zraxvebi da Cemi gzebi ar aris Tqveni gzebi, ambobs<br />

ufali. radgan rogorc ca aris maRali miwaze, aseve maRalia<br />

Cemi gzebi Tqvens gzebze da Cemi zraxvebi Tqvens zraxvebze”<br />

(es 55:8, 9). maSasadame, xati da msgavseba, romelsac Cven<br />

vuziarebT RmerTs, aris mxolod fizikuri. roca ar unda<br />

enaxaT angelozebi dedamiwaze, maT yovelTvis aRwerdnen<br />

rogorc adamianebs. magaliTad, abraamma miiRo angelozebi da<br />

egona rom mis winaSe Cveulebrivi xalxia. faqtidan, rom Cven<br />

varT Seqmnilni RmerTis msgavsebad, SegviZlia gamovitanoT<br />

daskvna im realur obieqtze, romelsac vgevarT. da RmerTi,<br />

romlis anareklni varT ar warmogvidgeba bundovnad.<br />

_ angelozebi TviTon arian RmerTis anareklni. RmerTs<br />

SeeZlo eTqva moses Sesaxeb: “pirispir velaparakebi mas,<br />

cxadliv... uflis xatebas Wvrets igi” (ricx 12:18). es<br />

ekuTvnis angelozis miTiTebas moses mimarT (gam 23:20, 21).<br />

Tu angelozs hqonda RmerTis msgavseba, ese igi RmerTs aqvs<br />

iseTive garegnoba, rogorc angelozs, aqedan gamomdinare,<br />

rogorc adamians, Tumca usasrulod maRali bunebiT.<br />

“pirispir elaparakeboda ufali moses, rogorc kaci


8<br />

RmerTi<br />

elaparakeba kacs” (gam 33:11; rjl 34:10). RmerTi amJRavnebda<br />

Tavs angelozebSi, romlebic uflis msgavsni iyvnen.<br />

_ imis gamo, rom Cven varT Seqmnilni RmerTis xatad, “man<br />

uwyis agebuleba Cveni” (fsalm 103:14). mas surs, rom<br />

vifiqroT masze, rogorc gasulierebul pirovnebaze, rogorc<br />

mamaze romelTanac Cven SegviZlia urTierToba. amiT<br />

SegviZlia avxsnaT uamravi miTiTeba RvTis xelebze, Tvalebze<br />

da a. S. Tu RmerTi yofiliyo raRac arsebis suli caSi da<br />

Cven vuaryofdiT mis pirovnebas, maSin am miTiTebebs azri ar<br />

eqnqboda.<br />

_ RmerTis adgilsamyofelis aRwera adasturebs mis pirad<br />

adgils: “RmerTi caSia” (ekl 5:1); “radgan gadmoixeda Tavisi<br />

wmida simaRlidan ufalma, cidan qveyana moixila” (fsalm<br />

102:20); “Sen mousmine cidan, Seni samyofelidan” (3 mef<br />

8:39). Semdeg Cven vkiTxulobT, rom RmerTs aqvs “taxti”<br />

(2neSt 9:8; fsalm 11:4; es 6:1; 66:1). aseTi enis gamoyeneba<br />

rTulia sadRac caSi myof ganusazRvrel pirovnebis mimarT.<br />

_ esaias leqsi 45 savsea RmerTis aRTqmiT: “me ufali var da<br />

meti aravinaa... me var ufali, amis yovelis Semoqmedi... me,<br />

ufalma, Sevqmeni es... vai Tavis gamCenTan modaves... Cemi xeliT<br />

gadavfine ca... Cemken moiqeciT da gadarCebiT, qveynis yoveli<br />

kuTxisano”. bolo winadadeba gansakuTrebiT xazs usmevs<br />

RmerTis arsebobas _ mas unda, rom xalxi mibrundes misken.<br />

_ RmerTi gvevlineba Cven rogorc yovlismpatiebeli RmerTi.<br />

patieba ki SeuZlia mxolod pirovnebas: es _ gonebriuli<br />

moqmedebaa. ase, daviTi iyo RvTis sulis kaci (3 mef 3:14). es<br />

gviCvenebs, rom RmerTs aqvs goneba (guli), romlis<br />

gadabeWvda adamians SeuZlia garkveul donemde, Tumca<br />

adamiani Tavisi bunebiT ar axarebs RvTis suls. amgvari<br />

leqsi, rogoricaa: “inana ufalma, rom Seqmna adamiani<br />

qveyanad, da Sewuxda” (dab 6:6) gviCvenebs, rom RmerTi


cocxali arsebaa, da ara abstraqtuli suli atmosferoSi,<br />

es dagvexmareba Cven imis gagebaSi, Tu rogor SegviZlia<br />

saqmiT movigoT misi guli.<br />

Tu RmerTi pirovneba ar aris...<br />

Tu RmerTi ar yofiliyo realuri pirovneba, Zneli iqneboda<br />

sulierebis kategoriis gageba. Tu RmerTi sruliad<br />

marTlmorwmunea, magram materialur substancias ar<br />

warmoadgens Cven ar SegviZlia realurad aRviqvaT misi<br />

WeSmariteba. rogorc qristianobis, aseve ebraelizmis<br />

gariyulni amtkiceben, rom RmerTis WeSmariteba Semodis<br />

Cvens cxovrebaSi bundovani “wmidasulis” meSveobiT. da Tu<br />

Cven vaRiarebT RmerTis arsebobas, rogorc pirovnebas _ Cven<br />

SevZlebT misi daxmarebiT da misi sityvebis gavleniT Cveni<br />

xasiaTis gaumjobesebas.<br />

RmerTis mizania _ Tavi gamoamJRavnos uamrav mSvenier<br />

arsebaSi. misi saxeli, ieRova eloximi, adasturebs amas<br />

(TargmanSi niSnavs “is, vinc iqneba Zlevamosili”).<br />

gasamrjelis aRwera momaval RvTis sasufevelSi dedamiwaze<br />

gviCvenebs, rom morwmuneebs eqnebaT xelSesaxebi sxeuli,<br />

Tumca isini aRar igrZnoben adamianur sisustes. iobi wuxda<br />

“ukanaskneli dRis” dadgomaze, radganac misi sxeuli<br />

sabolood aRdgeboda (iob 19:25-27). abraami erTerTi<br />

maTgania, vizec naTqvamia: “mravali miwaSi miZinebuli<br />

gamoiRviZebs... saukuno sicocxlisaTvis” (dan 12:2), raTa<br />

miiRos aRTqmuli qanaanis mTeli qveyana samaradiso<br />

sakuTrebad (dab 17:8). “wmidanebi misni sixaruliT<br />

gaixareben... imxiarulon wmidanebma RirsebiT, iRaRadon<br />

TavianT sareclebze... ganumzadon maT samarTali dawerili”<br />

(fsalm 132:16; 149:5, 9). ebraelTa da aseve araebraelTa<br />

amgvari nawyvetebis araswored gageba iwvevs mcdar<br />

warmodgenas “ukvdavi sulis Sesaxeb”, rogorc adamianis<br />

arsebobis realur formaze. am ideas ar gaaCnia bibliis


10 RmerTi<br />

mxardaWera. RmerTi _ ukvdavia. misi mizania, mamakacisa da<br />

qalis cxovreba mis momaval sasufevelSi dedamiwaze.<br />

aqedan gamomdinare, ar arsebobs RmerTis an religiis<br />

Tayvanismcemlobis an piraduli urTierTobis damyarebis<br />

RmerTTan gonivruli koncepcia, sanam Cven ar vaRiarebT, rom<br />

RmerTi pirovnebaa da ar warmovidgenT mis fizikur xats<br />

RvTis sasufevelSi. bevris gageba SeiZleba nawyvetebidan,<br />

sadac RmerTi gamosaxulia rogorc mosiyvarule mama,<br />

romelic gvwvrTnis Cven, rogorc mama wvrTnis Tavis Svils<br />

(mag. rjl 8:5). qristes wamebis konteqstSi vkiTxulobT,<br />

rom “ufalma ineba misi tanjva da sneba Sehyara” (es 53:10).<br />

RmerTis aRTqmas daviTis Teslis Sesaxeb, romelic iqneba<br />

RvTis Svili, sWirdeboda saocari adamianis gaCena. RmerTi<br />

rom ar yofiliyo pirovneba, is ver SeZlebda Svilis Seqmnas.<br />

RmerTis swori gageba saWiroa bibliis sxvadasxva<br />

cxovrebiseuli aspeqtebis gagebisaTvis bibliis moZRvrebis<br />

dargSi. magram, rogorc erT tyuils mohyveba meore, aseve<br />

araswore warmodgena RmerTze Crdils agdebs wmida werilis<br />

WeSmaritebas. Tu Tqven CaTvaliT wignis am nawils<br />

damajereblad an nawilobriv damajereblad, maSin daismeva<br />

kiTxva: “namdvilad Tu icnobT RmerTs?” qvemoT Cven<br />

ganvixilavT bibliis moZRvrebas mis Sesaxeb.<br />

1.3 RmerTis saxeli da xasiaTi<br />

Tu RmerTi arsebobs, unda vivaraudoT, rom man daamuSava<br />

ramenairi xerxi, raTa gvacnos Cven Tavis Tavis Sesaxeb. Cven<br />

gvwams, rom biblia aris misi gamocxadeba xalxTan da, rom<br />

masSi Cven vxedavT RmerTis xasiaTs. amitom RmerTis sityva<br />

misi “Teslia” (1 petr 1:23), radganac Tu is axdens gavlenas<br />

Cvens gonebaze, CvenSi iqmneva axali arseba, romelsac aqvs<br />

RmerTis daxasiaTeba (iak 1:18; 2 kor 5:17). aqedan


gamomdinare, rac ufro met RvTis sityvas viTvisebT, miT<br />

ufro “Tavisi Zis xatebis msgavsad” vxdebiT (rom 8:29),<br />

romelic xasiaTiT RmerTis umwikvlo xatebaa (kol 1:15).<br />

amiT fasdeba bibliis istoriuli nawilebi; isini savse arian<br />

TxrobiT, Tu rogor mimarTavda RmerTi xalxs, romlebic<br />

erTa da imave ZiriTad daxasiaTebas amJRavnebdnen.<br />

Zvelebraelur enaSi adamianis saxeli metyvelebda mis<br />

xasiaTze an iZleoda informacias mis Sesaxeb. zogierTi<br />

magaliTi:<br />

“ieso” = “mxsneli”, _ radgan “igi ixsnis Tavis xalxs maTi<br />

codvebisagan” (maT 1:21).<br />

“abraami” = “uamrav xalxTa mama” _ “uamrav xalxTa mamad<br />

gaqcev” (dab 17:5).<br />

“eva” = “cocxali” _ “radgan igi gaxda yoveli cocxalis<br />

deda” (dab 3:20).<br />

“simoni” = “msmeneli” _ “uesma ufals, rom moZulebuli var,<br />

da momca esec” (dab 29:33).<br />

aqedan gamomdinare, RmerTis titulebi da saxelebi iZlevian<br />

farTo informacias mis Sesaxeb. radgan arsebobs uamravi<br />

aspeqti uflis xasiaTSi, faqtiurad mas saxeli aqvs. RmerTis<br />

saxelis dawvrilebiTi Seswavla sasurvelia naTlobis<br />

miRebis Semdeg. RmerTis saxelSi gamoxatuli xasiaTis<br />

Seswavla unda iwarmoebodes mTeli cxovrebis ganmavlobaSi.<br />

qvemoT mocemuli cnobebi warmoadgenen mxolod<br />

<strong>winasityvaoba</strong>s am Temis Sesaxeb.<br />

rodesac mosem isurva dawvrilebiT gaego uflis Sesaxeb,<br />

raTa myared yofiliyo rwmenaSi, angelozma: “axsna uflis<br />

saxeli. Caiara ufalma mis win da SehRaRada mosem: ufalo,<br />

ufalo! RmerTo mwyalobelo da Sembralebelo, sulgrZelo,<br />

didmadliano da WeSmarito. Semnaxavo siyvarulisa aTasTa<br />

mimarT, danaSaulTa, codvaTa da bralTa mimtevebelo da<br />

Surismgebelo” (gam 34:5-7).


12 RmerTi<br />

es _ aSkara mtkicebaa, rom RvTis saxeli mis xasiaTs<br />

amJRavnebs. aqedan gamomdinare, RmerTi _ pirovnebaa, radgan<br />

suls ara aqvs xasiaTis aseTi kvali.<br />

RmerTma airCia erTi gansakTrebuli saxeli, romliTac mas<br />

surda yofiliyo cnobili da romliTac xalxi moixseniebda<br />

mas; es _ misi ganzraxvebis Sejamebaa. israelianebi monebad<br />

iyvnen egvipteSi da esaWiroebodaT RmerTis Sexseneba maT<br />

Sesaxeb. moses evaleboda eTqva maTTvis uflis saxeli, raTa<br />

igi daexmareboda egviptedan gamosvlaSi da laSqrobaSi<br />

aRTqmuli qveynisaken (Sd. 1 kor 10:1). naTlobis miRebamde<br />

Cven aseve unda SevityoT RmerTis saxelis ZiriTadi<br />

principebi. ufalma ganucxada israelianebs, rom misi saxeli<br />

ieRova aris, rac niSnavs “me var, romelic var” (gam 3:13-15).<br />

Semdeg es saxeli cota gafarToebuli iyo: “kvlav uTxra<br />

RmerTma moses: ase uTxari israelianebs: ufalma, Tqveni mamapapis<br />

RmerTma, abraamis RmerTma, isakis RmerTma, iakobis<br />

RmerTma... es aris Cemi saxeli ukuniTi ukunisamde, es aris<br />

Cemi saxsenebeli Taobidan Taobamde” (gam 3:15). aqedan<br />

gamomdinare, RmerTis sruli saxeli “ufali RmerTi” aris.<br />

Zveli aRTqma ZiriTadad Zvelebraelur enaze iyo dawerili<br />

da nebismieri Targmani uSvebs bevr detals, rodesac saqme<br />

exeba “RmerTis” aRmniSvnel sityvebs. erTerTi gavrcelebuli<br />

Zvelebraeluri sityva, romelic iTargmneba rogorc “RmerTi”<br />

aris sityva “eloximi”, rac “Zlevamosils” niSnavs. ese igi<br />

saxeli, romliTac RmerTs surs, rom Cven movixsenioT igi<br />

aris<br />

ieRova eloximi<br />

rac niSnavs<br />

is vinc gamomJRavndeba<br />

ZlevamosilTa jgufSi.<br />

amitom, RmerTis ganzraxva aris misi xasiaTisa da arsebis<br />

gamomJRavneba xalxTa did jgufSi. RmerTis sityvis


morCilebiT Cven SegviZlia uflis romelime Tviseba<br />

gavanviTaroT CvenSi. magram, RmerTis saxeli aris im drois<br />

winaswarmetyveleba, romelic maSin dadgeba, rodesac<br />

dedamiwa Seivseba RvTisebuli xasiaTisa da bunebis xalxiT<br />

(Sd. 2 petr 1:4). Tu Cven gvinda gavxdeT ukvdavni da<br />

gvqondes maradiuli sicocxle, Cven unda asociaciiT<br />

davukavSirdeT mis saxels. amisaTvis Cven unda miviRoT<br />

naTloba (maT 28:19). amiT Cven aseve gavxdebiT abraamis<br />

(“Teslis”) STamomavlebi (gal 3:27-29), romelTac aRTqmuli<br />

hqondaT wuTisoflis memkvidreoba (dab 17:8; rom 4:13), _<br />

“ZlevaamosilTa” (“eloxim”) jgufiT, romelSic gamosaxulia<br />

RvTis saxelis winaswarmetyveleba. ufro dawvrilebiT amis<br />

Sesaxeb naTqvamia TavSi 3.<br />

1.4 angelozebi<br />

zemoT naTqvamidan gamomdinare, angelozebis Sesaxeb SeiZleba<br />

iTqvas, rom isini:<br />

_ arian fizikuri arsebebi,<br />

_ romlebsac aqvT RvTis saxeli,<br />

_ arxebi, romlis meSveobiT RvTis suli axorcielebs Tavis<br />

nebas,<br />

_ misi xasiaTisa da ganzraxvebis Sesabamisad,<br />

_ da Tan mas warmoadgenen.<br />

rogorc ukve vTqviT nawilSi 1.3, erTerTi yvelaze<br />

gavrcelebuli sityva, romelic iTargmneba, rogorc “RmerTi”<br />

aris “eloximi”, rac niSnavs “Zlevamosili”. ZiriTadi<br />

bibliuri traqtati gveubneva, rom aris mxolod erTi<br />

RmerTi (rjl 6:4;<br />

es 45:5; 1 kor 8:4; efes 4:6). am “Zlevamosilns” SesaZloa<br />

namdvilad erqvaT RmerTi, maTi axlo kavSiris gamo. am<br />

arsebebs ewodebaT angelozebi.


14 RmerTi<br />

samyaros qmnilebis aRweraSi (dab 1) weria, rom ufalma<br />

warmoTqva garkveuli miTiTebani da “iqmna ase”. miTiTebebs<br />

axorcielebdnen angelozebi:<br />

“adideT ufali, angelozno misno; ZaliT Zlierni misi<br />

sityvis Semsrulebelni, emorCilebian mis naTqvams” (fsalm<br />

103:20).<br />

aqedan gamomdinare SegviZlia CavTvaloT, rom “RmerTis mier”<br />

samyaros Seqmna ganxorcielda angelozTa meSvsobiT. iobis<br />

leqsebSi 38:4-7 aseve aris naTqvami amis Sesaxeb. axla<br />

SevajamoT samyaros Seqmnis movlenebi, romlebic aRwerilni<br />

arian dabadeba 1:<br />

dRe pirveli: “da Tqva RmerTma: iyos naTeli! da iqmna<br />

naTeli” (lq. 3)<br />

dRe meore: “da Tqva RmerTma: iyos wyalTa Soris myari da<br />

gahyaros wylebi. gaaCina RmerTma myari da gahyara<br />

erTmaneTisagan wyali, romelic aris myars qvemoT, da wyali,<br />

romelic aris myars zemoT. da iqmna ase” (lq. 6, 7).<br />

dRe mesame: “da Tqva RmerTma: Segrovdes erTgan cisqveSeTis<br />

wyali da gamoCndes xmeleTi. da iqmna ase” (lq. 9).<br />

dRe meoTxe: “da Tqva RmerTma: iyos mnaTobebi cis myarze... da<br />

iqmna ase” (lq. 14, 15).<br />

dRe mexuTe: “da Tqva RmerTma: afuTfuTdes wyalSi<br />

suldgmuli; miwis zemoT ki, cis myarze, frinvelma ifrinos.<br />

da iqmna ase. Seqmna RmerTma didi Tevzebi da yovelive<br />

suldgmuli, mcuravi Tav-Tavisi gvarisda mixedviT, rac ki<br />

wyalSi fuTfuTebs, da yvela frTosani Tav-Tavisi gvarisda<br />

mixedviT” (lq. 20, 21).<br />

dRe meeqvse: “Tqva RmerTma: warmoSvas miwam suldgmuli Tav-<br />

Tavisi gvarisda mixedviT _ pirutyvi, qvemZromi da miwis


mxecebi Tav _ Tavisi gvarisda mixedviT. da iqmna ase” (lq.<br />

24).<br />

adamiani Seiqmna imave meeqvse dRes. “Tqva RmerTma: gavaCinoT<br />

kaci Cvens xatad, Cvens msgavsebad” (dab 1:26). Cven ukve<br />

visaubreT am leqsis Sesaxeb nawilSi 1.2. axla ki gvinda<br />

SegaxsenoT, rom sityva “RmerTi” ar ekuTvnis TviT RmerTis<br />

pirovnebas _ fraza “gavaCinoT kaci” gviCvenebs, rom sityva<br />

“RmerTi” ekuTvnis adamians. Zvelebraelur originalSi aris<br />

gamoyenebuli sityva “eloximi”, rac niSnavs “Zlevamosili”<br />

da Seesabameba angelozs. is faqti, rom angelozebma Segvqmnes<br />

Cven Tavis xatad, niSnavs imas, rom maT aqvT aseTive<br />

garegnoba, rogorc Cven. amitomac isini arian realuri<br />

arsebebi RvTis bunebiT.<br />

TviT sityva “buneba” mniSvnelobiT ekuTvnis maT fizikur<br />

struqturas, xasiaTsa da ganzraxvebs. bibliaSi saubaria or<br />

“bunebis” Sesaxeb. TviT sityvis mniSvnelobiT ki SeuZlebelia<br />

gvqondes ori buneba erTdroulad.<br />

RvTiuri buneba<br />

codvas ar idens (umwikvloa) (rom 9:14; 6:23; Sd. fsalm<br />

90:2; maT 5:48; iak 1:13);<br />

ukvdavia (1 tim 6:16);<br />

savsea ZaliTa da energiiT (es 40:28).<br />

es _ RmerTisa da angelozebis bunebaa. es buneba gadaeca<br />

iesos aRdgomis Semdeg (saq 13:34; gamocx 1:18; ebr 1:3). es<br />

buneba mocemulia aRTqmaSi Cvens mimarT (luk 20:35, 36; 2<br />

pet 1:4; es 40:28, Sd. 31).<br />

adamianuri buneba<br />

aqvs midrekileba codvisaken (iak 1:13-15) ukurnavi gonebiT<br />

(ierem 17:9; mark 7:21-23);


16 RmerTi<br />

sasikvdiloT aris ganwiruli (rom 5:12, 17; 1 kor 15:22);<br />

aqvs Zalze SezRuduli Zala, rogorc fizikuri, aseve<br />

gonevruli (ierem 10:23).<br />

es is bunebaa, romelic yvelas aqvs _ cudsa da kargs. am<br />

bunebis dasasruli _ sikvdilia (rom 6:23). adamianis buneba<br />

hqonda iesos Tavisi miwieri cxovrebis ganmavlobaSi (ebr<br />

2:14-18; rom 8:3; ioan 2:25; mark 10:18).<br />

samwuxarod, sityva “buneba” sakmaod bundovania: Cven<br />

SegviZlia gamoviyenoT igi aseT winadadebebSi: “jonis aqvs<br />

kargi buneba”, rac imas niSnavs, rom cudaT moqceva mas ar<br />

Sehferis; Tumca SesaZloa igi Zalian amayobdes Tavisi<br />

avtomobiliT, rac Seesabameba adamianis bunebas. magram es is<br />

mniSvneloba ar aris, romelsac Cven vgulisxmobT sityva<br />

“bunebis” qveS.<br />

radganac angelozebs aqvT RvTis buneba, isini ucodvilni<br />

unda iyvnen da amitomac ukvdavni, vinaidan codvas mosdevs<br />

sikvdili (rom 6:23). maT unda hqondeT arsebobis fizikuri<br />

forma. amitomac angelozebi gamoiyurebodnen rogorc<br />

Cveulebrivi adamianebi, rodesac gamoCndnen dedamiwaze:<br />

_ angelozebi mividnen abraamTan, rom gadaecaT RvTis sityva.<br />

isini aRwerilni arian rogorc “sami kaci”, romlebTac<br />

abraami eqceoda rogorc adamianebs: “mcireoden wyals<br />

movatanineb da fexs dagbanen, mere moisveneT xis CrdilSi”<br />

(dab 18:4).<br />

_ orni, am angelozTa Soris Semdeg mividnen lotTan, qalaq<br />

sodomSi, da iseve iyvnen miRebulni, rogorc adamianebi,<br />

lotiTa da sodomis macxovreblebiT. “mivida ori angelozi<br />

sodomSi”, da miiwvia lotma isini Sin. magram sodomis<br />

macxovrebelni mividnen mis saxlTan da hkiTxes damuqrebiT:


“sad arian is kacebi, wuxel rom gestumrnen?” loti<br />

Seevedra maT: “nu izamT borotebas, Zmebo!” angelozebi<br />

aRwerilni arian aseve rogorc “kacni”: “gamoiwodes xeli<br />

stumarma kacebma da gadaarCines loti: “uTxres im kacebma<br />

lots... unda gavanadguroT” sodomi (dab 19:1, 5, 8, 10, 12,<br />

13).<br />

_ axali aRTqmis komentari am ori SemTxvevis Sesaxeb<br />

amtkicebs, rom angelozebs aqvT adamianis garegnoba:<br />

“stumarTmoyvareoba ar daiviwyoT, vinaidan zogierTebs<br />

(abraamsa da lots) angelozebisaTvis gauweviaT<br />

stumarTmoyvareoba da ar scodniaT” (ebr 13:2).<br />

_ iakobi mTeli Rame ebrZoda viRac kacs (dab 32:24),<br />

romelic angelozi iyo (os 12:4).<br />

_ ori adamiani moelvare samosiT eswrebodnen iesos<br />

aRdgomas (luk 24:4) da amaRlebas (saq 1:10). isini<br />

angelozebi iyvnen.<br />

_ miaqcieT yuradReba am sityvebis farul mniSvnelobas:<br />

“kacis sazomiT, romelic angelozisaa” (gamocx 21:17).<br />

angelozebi codvas ar idenen<br />

radganac angslozebs aqvT RvTiuri buneba, maT ar SeuZliaT<br />

sikvdili. codvas sikvdili mohyveba, aqedan gamomdinare, maT<br />

ar SeuZliaT codvis Cadena. namdvili berZnuli da<br />

Zvelebraeluri sityva, naTargmni rogorc angelozi, niSnavs<br />

“macnes”. angalozebi macneni da RmerTis msaxurni arian,<br />

amitom Cven ar SegviZlia vifiqroT maTze rogorc<br />

codvilnze. ase, berZnuli sityva aggelos, romelic iTargmneba<br />

rogorc “angelozebi”, SesaZloa aseve naTargmni iyos sityviT<br />

“macneni”, rodesac vgulisxmobT xalxs, magaliTad, ioane<br />

naTlismcemels (maT 11:10) da mis macnens (luk 7:24); iesos


18 RmerTi<br />

macneni (luk 9:52) da xalxi, romlebmac miakvlies raxabi<br />

(iak 2:25). SesaZlebelia, rom “angelozebi” adamianis macnenis<br />

mniSvnelobiT codvas idenen.<br />

Semdegi nawyvetebi aSkarad gviCveneben, rom yvela angelozi<br />

emorCileba RmerTs da amitom ar SeuZlia codvis Cadena:<br />

“ufalma caSi daidga taxti Tvisi da meufeba misi flobs<br />

yovelives (ese igi, caSi SeuZlebelia iyos ajanyeba RvTis<br />

winaaRmdeg). adideT RmerTi, angelozno misno, ZaliT<br />

Zlierni, misi sityvis Semsrulebelni, emorCilebian mis<br />

naTqvams. adideT ufali, yovelno spano misno, msaxurno<br />

misno, misi nebis Semsrulebelno”. (fsalm 103:19-21).<br />

“adideT igi, yovelno angelozno misno, adideT igi, yovelno<br />

Zalno misno” (fsalm 148:2).<br />

“gana yvelani momsaxuro sulebi ar arian, maTda samsaxurad<br />

warmogzavnilni, vinc xsna unda daimkvidros?” (ebr 1:14).<br />

sityva “yovelnis” gameoreba gviCvenebs, rom angelozebi ar<br />

iyofian or jgufad _ karg da cud. angelozTa bunebis<br />

gagebis mniSvneloba imasSia, rom erTgulebis jildo _ maT<br />

bunebasTan SeerTebaa: “xolo, vinc Rirsni arian moipovon is<br />

saukune da mkvdreTiT aRdgoma, arc cols irTaven, arc<br />

Txovdebian. vinaidan aRarc sikvdili SeuZliaT maT, raki<br />

angelozTa sworni arian” (luk 20:35, 36). es Zalian<br />

mniSvnelovania. Tu angelozes SeuZliaT codvis Cadena, ese<br />

igi isini, vinc Rirseulni iqnebian qristes mosvlisas, aseve<br />

Caidenen codvas, da radganac codvas mohyveba sikvdili<br />

(rom 6:23), maT ar eqnebaT mudmivi cxovreba. aqedan<br />

gamomdinare, Tu Cven vityviT, rom angelozebi codvas idenen,<br />

RvTis aRTqmas maradiuli sicocxlis Sesaxeb ekargeba


yovelive Zala. magram Cven viciT, rom Cveni jildo _<br />

angelozTa bunebis gaziarebaa.<br />

Tu angelozebs SeeZloT codvis Cadena, RmerTi ver SeZlebda<br />

gavlenis moxdenas Cvens cxovrebaze, radganac man Tqva, rom<br />

yvela misi qmnileba iwarmoeba mis angelozTa meSveobiT<br />

(fsalm 103:4). isini _ “RvTis mier Seqmnili sulebi arian”.<br />

amitom SeuZlebelia fiqri imaze, rom angelozebs SeuZliaT<br />

ar daemorCilon RmerTs. qristianebma yoveldRe unda<br />

ilocon RvTis sasufevelis mosvlaze, rom iyos neba misi<br />

rogorc caSi, aseve dedamiwaze (maT 6:10). Tu RvTis<br />

angelozebs metoqeoba gaewiaT iq codvil angelozebTan, maSin<br />

misi neba ar ganxorcieldeboda savsebiT da, amitom, aseTive<br />

mdgomareoba iqneboda momaval sasufevelSic. xolo<br />

maradisobos gatareba samyaroSi, sadac mudmivad iqneba<br />

brZola codvasa da morCilebis Soris _ ar aris mimzidveli<br />

prespeqtiva.<br />

angelozebi da morwmuneebi<br />

arsebobs sakmaod safuZvliani mizezi gvwamdes, rom yovelive<br />

morwmunes hyavs angelozi, romelic exmareba mas cxovrebaSi:<br />

_ “daibanakebs angelozi uflisa mis moSiSTa irgvliv da<br />

gadaarCens maT” (fsalm 34:8).<br />

_ “...am mcireTagans, romelsac Cemi swams (e. i. sust<br />

mociqulebs _ zaq. 13:7; Sd. maT 26:31)... maTi angelozebi<br />

zecaSi yovelTvis xedaven Cemi zecieri mamis saxes” (maT 18:6,<br />

10).<br />

_ qristianebs mtkiceT swamT, rom pavles hyavda damcveli _<br />

angelozi (saq 12:14, 15).<br />

_ israelianebma gadaiares wiTeli zRva da angelozs mihyavda<br />

isini udabnoSi. wiTeli zRvis gadasvla niSnavs wyliT


20 RmerTi<br />

naTlobas (1 kor 10:1), da amitom Cven SegviZlia vifiqroT,<br />

rom Cvenc aseve vimyofebiT angelozTa mfarvelobis qveS.<br />

Tu angelozebi codvilni yofiliyvnen, maTi daxmareba<br />

CvenTvis wyevla iqneboda da ara locva. amrigad Cven vxedavT,<br />

rom angelozebi arian arsebebi...<br />

_ RvTiuri bunebiTa da garegnobiT,<br />

_ romlebsac ar SeuZliaT codvis Cadena,<br />

_ romlebic yovelTvis asruleben RvTis nebas,<br />

_ da arian arxebi, romlis meSveobiT moqmedebs RvTis suli<br />

(fsalm 104:4).<br />

magram..?<br />

uamravi “qristianuli” eklesia Tvlis, rom angelozebs<br />

SeuZliaT codvis Cadena da rom amJamad arseboben codvili<br />

angelozebi, romlebic ageben pasuxs codvebze da miwier<br />

problemebze. amis Sesaxeb Cven visaubrebT mogvianebiT, axla<br />

ki vityviT Semdegs:<br />

_ SesaZlebelia, rom Cvens samyaromde arsebobda sxva<br />

samyaro, romlis Sesaxeb naTqvamia dab 1. SesaZlebelia aseve,<br />

rom axlandeli angelozebi sikeTisa da borotebis Sesaxeb<br />

Secnobilni arian (dab 3:5), imitom, rom isini iyvnen iseTive<br />

situaciaSi, rogorSic Cven varT amJamad. ar aris<br />

gamoricxuli, rom im saukunis mcxovreb zogierT arsebas<br />

aqvs Cadenili codva; magram es yvelaferi mxolod varaudia.<br />

biblia gvacnobs Cven imas, rac unda vicodeT axlandel<br />

garemos Sesaxeb, romelic gamoricxavs codvil angelozTa<br />

arsebobas.<br />

_ codvili arsebebis yofna caSi SeuZlebelia, radgan RvTis<br />

sufTa saxedvelns ar axasiaTebs borotebisa da siavis<br />

Wvreta (abak 1:13). aseve fsalmuni 5:5 ambobs: “boroteba ver


daisadgurebs SenTan. ver dadgebian qedmaRalni Sens winaSe”.<br />

ase rom, RmerTis mimarT angelozTa ajanyebis azri<br />

upirispirdeba am nawyvetebs.<br />

_ berZnuli sityva “Angel” niSnavs “macnens” da, rogorc ukve<br />

vTqviT, SesaZloa ekuTvnodes xalxs. aseT adamianur<br />

“macnens”, rasakvirvelia, SeuZlia codvis Cadena.<br />

_ borotebis, codvil angelozebis arseboba, romlebsac<br />

edebaT brali Cveni cxovrebis yvela negatiuri movlenebis<br />

dros, warmoadgens erTerT yvelaze gavrcelebul Tqmulebas<br />

warmarTobaSi. warmarTuli Tqmulebebi Sobis Sesaxeb<br />

garkveuli zomiT qristianobaSic Semovidnen.<br />

_ arsebobs ramdenime bibliuri nawyveti, romlebic SesaZloa<br />

araswored aRweraven angelozTa arsebas. ufro dawvrilebiT<br />

amis Sesaxeb aris naTqvami gamocemaSi “eSmakis ZebnaSi”,<br />

romlis miReba SesaZloa gamomcemelTan. mocemul nawyvetebs<br />

ar SeuZliaT uaryon is uamravi mtkiceba, romelic gvaqvs<br />

bibliaSi angelozTa Sesaxeb.<br />

gadaxveva 1: “RmerTi sulia” (ioan 4:24)<br />

meore TavSi Cven ufro dawvrilebiT visaubrebT RvTis<br />

sulze. axla SegviZlia SevajamoT Cveni msjelobebi amgvarad:<br />

RvTis suli aris RmerTis Zala da sunTqva, mis moqmedebiT<br />

RmerTi gamoxatavs Tavis xasiaTs. radganac RvTis suli<br />

gamoxatavs mis pirovnebas, fraza “RmerTi sulia” (ioan 4:24)<br />

saTanadod unda iyos naTargmni.<br />

RmerTs mravali gansazRvra gaaCnia, magaliTad:<br />

“Cveni RmerTi aris cecxli STanTqmeli” (ebr<br />

12:29);


22 RmerTi<br />

“RmerTi aris naTeli” (1 ioan 1:5);<br />

“RmerTi siyvarulia” (1 ioan 4:8);<br />

“RmerTi iyo sityva” (berZnuli “logos”_ gegma,<br />

ganzraxva, idea) (ioan 1:1).<br />

amrigad, “RmerTi aris” misi daxasiaTeba. sruliad arasworea<br />

imis mtkiceba, rom siyvarulis abstraqtuli gageba _<br />

“RmerTia”, mxolod imitom, rom “RmerTi siyvarulia”. Cven<br />

SegviZlia vuwodoT vinmes “sikeTis gansaxiereba”, magram es<br />

ar niSnavs, rom es vinme ar aris fizikuri arseba.<br />

radganac suli RvTis Zalaa, Cven xSirad vkiTxulobT, rom<br />

RmerTi gzavnis Tavis suls miznis misaRwevad sakuTari<br />

nebisa da xasiaTis Sesabamisad. RmerTze naTqvamia, rom man<br />

Seqmna suli (amos 4:13). imis Tqma, rom RmerTi sulia,<br />

niSnavs TviT RmerTis uaryofas. arsebobs uamravi magaliTi,<br />

romelic adasturebs RvTis sulis marTvas RmerTis mier:<br />

“Tavisi wmida sulis Camdgmeli maT wiaRSi” (es 63:11);<br />

“davsdeb masze (iesoze) suls Cemsas (RvTisas)”<br />

(maT 12:18);<br />

“wmida suls miscems mama Tqveni zecieri” (luk<br />

11:13);<br />

“vixils suli, mtrediviT gadmomavali zeciT”<br />

(ioan 1:32);<br />

“ambobs RmerTi, movafen Cemi sulisagan yvela<br />

xorcs” (saq 2:17).<br />

sinamdvileSi, xSiri xseneba “RvTis sulisa” ukve adasturebs<br />

imas, rom suli TviT RmerTi ar aris. es sxvaoba RmerTisa<br />

da RvTis sulis Soris siZneles warmoadgens maTTvis, visac<br />

swams “samebis”, romelSic RmerTi, ieso da wmidasuli erT<br />

pirovnebad aris warmodgenili. Tu es namdvilad asea da<br />

RmerTi ar aris pirovneba, ese igi iesoc ar aris pirovneba<br />

am sityvis sruli ganmartebiT.


unda aRvniSnoT, rom upirovnebo RmerTi qmnis Cvens locvas<br />

sisuleleT, radgan locva _ dialogia Cveni gonebisa da<br />

RmerTis Soris. Cven yovelTvis gvaxseneben, rom Cven locviT<br />

mivmarTavT RmerTs, romelsac aqvs fizikuri adgilsamyofeli<br />

caSi (ekl 5:1; maT 6:9; 5:16; 3 mef 8:30) da rom ieso amJamad<br />

mis gverdiTaa (1 pet 3:21; ebr 9:24). Tu RmerTi pirovneba<br />

ar aris, am leqsebs ekargebaT azri. magram, rogorc ki Cven<br />

warmovidgenT RmerTs realurad, Cveni locva mis mimarT<br />

cocxldeba da faqtiurad dialogad gadaiqceva im sxeulTan,<br />

visic Cven gvwams.<br />

gadaxveva 2: RmerTis saxelis gamoyeneba<br />

rogorc vxedavT, RmerTisa da mis Zis iesos saxels aqvs<br />

udidesi mniSvneloba. RvTis saxeli ar unda gamoiyenebodes<br />

rogorc ubralo Camsmeli sityva an gaRizianebis<br />

gamosaxatavad, es Seuracxyofis miyeneba iqneboda misTvis. am<br />

mizezis gamo, yvelam, visac surs asiamovnos RmerTs da<br />

pativi sces mas, ar unda gamoiyenos fuWad misi saxeli.<br />

samyaros uamrav sazogadoebaSi es Sebilwva Cveulebriv<br />

movlenad iqca.<br />

rasakvirvelia, gulwrfeli locva RvTis daxmarebis Sesaxeb<br />

ar iqneba Seutyobeli misTvis. aseve, vinc imyofeba Cvens<br />

yuradRebisa da kontrolis sferoSi, magaliTad, bavSvebs<br />

unda mivceT SeniSvna Sebilwvis seriozulobis Sesaxeb:<br />

“radgan ar daindobs ufali Tavisi saxelis fuWad<br />

mxsenebels” (rjl 5:11).<br />

meore mxridan, arsebobs xalxi, romelic daJinebiT moiTxovs<br />

Zvelebraelur sityvebis ieRova da iaxves maradiul<br />

gamoyenebas, rodesac saubari midis RmerTis Sesaxeb.<br />

winaaRmdeg SemTxvevaSi, rogorc isini amboben, Cven vuSvebT


24 RmerTi<br />

uxeS Secdomas. amis momxreni ieRovelebi arian, romlebic<br />

Tvlian, Tu qristianeli ar uwodebs Tavis Tavs “ieRovas<br />

mowmed”, mas ar eqneba naTesaobrivi kavSiri RmerTTan.<br />

amgvari saqcieliT, es xalxi iyenebs RvTis wmida saxels<br />

sulieri elitizmis gasaRviveblad. Cven ar gvinda imis Tqma,<br />

TiTqos RvTis saxelis gamoyeneba cudi saqmea; igi<br />

gansakuTrebiT Seesabameba Cvens pirad locvebs. magram axal<br />

aRTqmaSi ar aris raime miTiTeba imis Sesaxeb, rom es<br />

aucilebeli da sasurvelia RmerTisaTvis. axali aRTqma<br />

dawerili iyo berZnul enaze da RvTisaTvis gamoyenebuli iyo<br />

mxolod erTi sityva _ “theos”, rac niSnavs “diadi”. aq ar<br />

aris raime sxvaoba “RmerTisa” da “ieRovas” sityvebis Soris.<br />

aq ar gvxvdeba aseve raime specialuri miTiTeba imis Sesaxeb,<br />

Tu ra unda ewodos qristianul Tems. petre ambobs morwmune<br />

adamianis Sesaxeb, rogorc “qristianze” da ara rogorc<br />

“ieRovel adamianze” an romelime sxva axlomdgom wodebiT (1<br />

pet 4:16). saxel “ieRovas” xSir gamoyenebas mohyveba ufali<br />

iesos saqmeebis gaufasureba. amis asgavsad, uamravvi<br />

“saxarebiseuli qristiane” did mniSvnelobas aniWebs ufal<br />

iesos saxelsa da adgilsamyofels, da ar aqcevs kuTvnil<br />

yuradRebas RmerTis ufro Zlier adgils.<br />

sxva dasaxelebebi, romlebsac morwmune qristianebi<br />

xmarobdnen sakuTari Tavis mimarT, “ieRovas” saxelis garda:<br />

_ “israelis moqalaqeoba” (efes 2:12);<br />

_ “mozeime sakrebuli da pirmSoTa eklesia” (ebr 12:23);<br />

_ “uflisa da RmrTis eklesia” (saq 20:28);<br />

_ “eklesia cocxali RmerTisa, WeSmaritebis sveti da<br />

simtkice” (1 tim 3:15);<br />

_ “RmrTis saxli” (1 tim 3:15).


gadaxveva 3: RmerTis gamomJRavneba<br />

qvemoT mocemuli gadaxveva advili gasagebi ar iqneba<br />

pirvelive kiTxvis dros, magram am sakiTxis ganxilvis didi<br />

mniSvneloba ufro gamomJRavndeba Cven momdevno<br />

mecadineobebSi. am sakiTxis ganxilvis Semdeg Cven gveqneba<br />

sruli warmodgena bibliis ZiriTad aRTqmaze, TviT RmerTze.<br />

RmerTis saxelis tareba SeuZlia yvelas visi meSveobiT mas<br />

surs Tavis “gamomJRavneba” an gamoCena. ase rom, xalxs da<br />

angelozebs, aseve rogorc iesos, SeuZliaT RvTis saxelis<br />

tareba. am mniSvnelovan princips Cven biblia gvixsnis.<br />

magaliTad, Svils SesaZloa hqondes mamis saxeli; mas gaaCnia<br />

garkveuli msgavseba mamasTan. aseve kompaniis warmomadgenels<br />

SeuZlia saubari Tavisi kompaniis saxeliT; mas SeuZlia<br />

daurekos vinmes da uTxras: “es “unileveria”, radganac igi<br />

muSaobs am wodebis mqone kompaniaSi, Tumca TviTon mister<br />

unileveri ar aris. aseve iesos mimarT.<br />

RvTis saxelis mqone angelozebi<br />

rogorc naTqvamia gam 23:20, 21, RmerTma uTxra israelis<br />

xalxs, rom maT angelozi gauZRveba. “masSia Cemi saxeli”,<br />

iyo naTqvami. RmerTis piradi saxelia _ ieRova. amitom,<br />

angelozs erqva ieRova an ufali. gam 33:20 naTqvamia, rom<br />

aravis ar SeuZlia RmerTis saxis xilva da Semdeg cocxlad<br />

darCena, magram gam 33:11 vkiTxulobT: “pirispir<br />

elaparakeboda ufali moses, rogorc kaci elaparakeba kacs”.<br />

es ar iyo TviT ufali RmerTi, radgan aravis ar SeuZlia<br />

RmerTis xilva. es iyo angelozi, romelsac mohqonda RvTis<br />

saxeli. ese igi Cven vkiTxulobT RmerTze, romelic<br />

esaubreboda moses, Tumca faqtiurad igi angelozi iyo.<br />

arsebobs uamravi magaliTi, rodesac sityvebi “RmerTi” da


26 RmerTi<br />

“ufali” ekuTvnian angelozebs. magaliTad, dab 1:26: “Tqva<br />

RmerTma (angelozma): gavaCinod kaci Cvens xatad”.<br />

xalxi RvTis saxeliT<br />

erTerTi nawyveti, romelic Zalian sasargebloa zemoT<br />

naTqvamis asaxsnelad, aris ioan 10:34-36. aq ebraelebma<br />

dauSves Secdoma, romelsac amJamad yvela egred wodebuli<br />

“qristiane” eSvebs. maT egonaT, rom iesom Tqva: RmerTi var.<br />

magram iesom miugo maT: “gana Tqvens rjulSi ar weria, rom<br />

“me vTqvi Tqven RmerTebi xar?” Tu RmerTebi uwoda maT... mas<br />

eubnebiT: RmerTs gmobo, raki vTqvi: RvTis Ze var-meTqi?”<br />

iesos faqtiurad mohyavs citata 82 fsalmunidan, sadac<br />

israelis msajulnebs “RmerTebs” uwodebdnen.<br />

rogorc naCvenebi iyo, RmerTis sruli saxeli Zvelebraelur<br />

enaze “ieRova eloximia”, rac niSnavs “gamovaSkaravdebi<br />

ZlevamosilTa jgufSi”. ZlevamosilTa jgufi _ WeSmariti<br />

morwmuneebi arian, am cxovrebis viwro gagebiT, da ufro<br />

vrcel gagebiT RvTis sasufevelSi. yvelaferi es mSvenivrad<br />

aris gamosaxuli es 64:4 da 1 kor 2:9 leqsebis SedarebaSi:<br />

“ukuniTidan ar smeniaT, yuri ar moukravT, Tvals ar<br />

uxilavs sxva RmerTi Sens garda, romelic ase moqceodes<br />

Tavis moimedes”. pavles mohyavs es citata 1 kor 2:9, 10:<br />

“magram, rogorc weria: “rac Tvals ar unaxavs, yurs ar<br />

smenia, kacs gulSi ar gauvlia, RmerTma is moumzada Tavis<br />

moyvarulebs”. nawyveti es 64 ambobs, rom veravin, garda<br />

RmerTisa, ver gaigebs imas, rac moumzada man morwmuneebs;<br />

magram 1 kor 2:10 amtkicebs, rom yvelaferi es Cven ukve<br />

vixileT; ase rom am gagebiT Cven SegviZlia viyoT “RmerTi”:<br />

ara TviT RmerTi, aramed RmerTis gamomJRavneba mis saxelSi<br />

naTlobis Sedegad da WeSmaritebis SemecnebiT.<br />

ieso da RvTis saxeli


ar aris gasakviri, rom iesom, rogorc RvTis Zem unda<br />

ataros RvTis saxeli. mas SeeZlo eTqva: “me movedi mamis<br />

Cemis saxeliT” (ioan 5:43). Tavisi Tavmdablobis gamo, ieso<br />

amaRlda da RmerTma “misca mas saxeli uzenaesi yoveli<br />

saxelisa”. saxeli ieRova (iaxve) _ TviT RmerTis saxelia<br />

(fil 2:9). ai ratom Cven vkiTxulobT iesos sityvebs gamocx<br />

3:12: “da davawer mas (morwmunes) saxels Cemi RmerTisas... da<br />

Cems axal saxels”. gankiTxvis dRes ieso mogvcems Cven RvTis<br />

saxels. igi daarqmevs mas “Cems axal saxels”. unda<br />

gaviTvaliswinoT, rom iesom Tavis gamocxadeba mogvca<br />

amaRlebis ramdenime wlis Semdeg, rogorc naTqvamia fil 2:9.<br />

amitom mas SeuZlia uwodos RvTis axal saxels “Cemi axali<br />

saxeli”, saxeli, romelic mas sabolood mieca. axla Cven<br />

SegviZlia swored gavigoT es 9:6 leqsebi, sadac naTqvamia:<br />

“ewoda saxelad sakvirveli, mrCeveli, RmerTi Zlieri,<br />

maradisobis mama...” es _ winaswarmetyvelebaa, rom ieso<br />

atarebs RvTis yvela saxels, rom igi iqneba RvTis<br />

gamocxadebis sruli gamomJRavneba. amitomac mas uwodes<br />

“emanueli”, rac niSnavs “CvenTan RmerTia”, Tumca piradad is<br />

RmerTi ar iyo.


28 RmerTi<br />

Tavi 1: sakiTxebi<br />

1. ra gvexmareba Cven RmerTis mimarT rwmenis gamagrebaSi?<br />

a) eklesiaSi siaruli<br />

b) locviT bibliis Seswavla<br />

g) saubari qristianebTan<br />

d) bunebiT datkboba<br />

2. romeli qvemoT mocemuli mtkicebebisagan yvelaze swored<br />

gansazRvravs RmerTs?<br />

a) idea Cvens gonebaSi<br />

b) sulis daqrolva atmosferoSi<br />

g) RmerTi ar arsebobs<br />

d) realuri, materialuri pirovneba<br />

3. RmerTi _ es:<br />

a) erTobaa<br />

b) samebaa<br />

g) uamravi RmerTi _ erTSia<br />

d) ar arsebobs misi raime gansazRvra<br />

4. ras niSnavs RmerTis saxeli “ieRova eloximi”?<br />

a) is, romelic iqneba<br />

b) is, vinc gamoaSkaravdeba ZlevamosilTa jgufSi<br />

g) diadi<br />

d) Zala<br />

5. ras niSnavs sityva “angelozi”?<br />

a) kaciseburi<br />

b) frTebiani<br />

g) macne<br />

d) damxmare<br />

6. SeuZliaT Tu ara angelozebs codvis Cadena?<br />

7. ra garwmunebT Tqven yvelaze Zalian RmerTis arsebobaSi?


Tavi 2<br />

RvTis suli


2.1 RvTis suli: gansazRvra<br />

radgan RmerTi _ realuri pirovnebaa, romelsac gaaCnia<br />

grZnobebi da emociebi, mosalodnelia, rom mas aqvs raRac<br />

xerxi gvacnobos Tavisi survilebi da moaxdinos gavlena<br />

Cvens cxovrebaze. RmerTi am yvelafers akeTebs Tavisi sulis<br />

meSveobiT. Tu gvsurs gavicnoT RmerTi da davamyaroT masTan<br />

aqtiuri kavSiri, Cven unda vicodeT Tu ras warmoadgens<br />

RvTis suli da rogor moqmedebs igi.<br />

sakmaod Znelia swored gansazRvro sityva “suli”.<br />

magaliTad, Tu Tqven brundebiT qorwilidan, Tqven SegiZliaT<br />

TqvaT: “iq namdvilad keTili suli sufevda!” am sityvebiT<br />

Tqven gindaT gvacnoboT, rom qorwilSi kargi atmosfero<br />

iyo, yvelaferma Ceiara rogorc saWiroa, xalxi kargad<br />

gamoiyureboda da a. S. amgvari sxvadasxva aspeqtebi qmnian<br />

qorwilis “suls”. amis msgavsad, RvTis suli aerTianebs<br />

yvelafers RmerTze. Zvelebraeluri sityva, romelic Zvel<br />

aRTqmaSi naTargmnia rogorc “suli”, niSnavs “sunTqvas” an<br />

“Zalas”. amrigad, RvTis suli aris misi “sunTqva”, TviT<br />

RmerTis arseba. sityva “sulis” gamoyenebis magaliTebs Cven<br />

mogiyvanT me-5 nawilSi.<br />

bibliaSi naTqvamia, rom adamianis fiqrebi gamoisaxeba mis<br />

saqmeebSi (igavni 23:7; maT 12:34). dafiqreba Cvens qcevebze<br />

amtkicebs amas. Cven Tavdapirvelad vfiqrobT raimes Sesaxeb,<br />

Semdeg vmoqmedebT. Cveni “suli”, an zraxva gamomJRavndeba<br />

Cvens saqcielSi. magaliTad, rodesac Cven gvSia da vxedavT<br />

banans, “sulis” survili cocxldeba moqmedebaSi _ Cven<br />

viSverT xels da viRebT banans, vfcqvniT mas da vWamT.<br />

es<br />

ubralo magaliTi gvimtkicebs, rom Zvelebraeluri sityva<br />

“suli” niSnavs rogorc sunTqvas, aseve Zalas. Cveni suli<br />

ekuTvnis Cvens fiqrebs da, ese igi, Cvens qcevas, romelic


RmerTis aRTqma<br />

amJRavnebs Cvens survils. RvTis suli igivea, magram<br />

ganuzomlad didi maStabiT. es Zalaa, romlis meSveobiT<br />

RmerTi gamoxatavs Tavis arsebobas, Tavis xasiaTsa da<br />

ganzraxvas.<br />

RvTis Zala<br />

uamravi nawyveti aSkarad gviCvenebs, rom RvTis suli _ misi<br />

Zalaa. samyaros Sesaqmnelad “suli RvTisa iZvroda wylebs<br />

zemoT. Tqva RmerTma: iyos naTeli! da iqmna naTeli” (dab 1:2,<br />

3). RvTis suli iyo misi Zala, romlis meSveobiT yvelaferi<br />

(magaliTad, naTeli) Seiqmna. “misi suliT gabrwyinda ca,<br />

gangmira misma xelma gaqceuli gveli” (iob 26:13). “uflis<br />

sityviT Seiqmna zeca da misi bageebis qariT _ mTeli misi<br />

sakrebulo” (fsalm 33:6). amitom, RvTis suli aRwerilia<br />

rogorc:<br />

misi sunTqva;<br />

misi sityva;<br />

misi marjvena.<br />

aqedan gamomdinare, es _ misi Zalaa, romliTac is yvelafers<br />

asrulebs, aseve morwmuneebic ibadebian RvTis nebiT (ioan<br />

1:13), ese igi, misi suliT. misi neba amoZravebs suls.<br />

samyaros Seqmnis Sesaxeb vkiTxulobT: “gauSveb Sens suls _<br />

warmoiqmnebian da ganaaxleb pirs miwisas” (fsalm 104:30). es<br />

suli/Zala yovelives burjia, aseve rogorc Seqmnis<br />

saSualeba. iobs, adamians, romelic daiRala am cxovrebisagan,<br />

sxva winaswarmetyveli axsenebda: “Tu Tavisken miabruna<br />

Tavisi suli da ukanve waiRo Tavisi sunTqva, erTianad<br />

gawydeba yoveli xorcieli da miwad moiqceva adamiani” (iob<br />

34:14, 15). daTrgunvil mdgomareobaSi myofi daviTi RmerTs<br />

evedreboda mxar daWeras Tavisi suliT, raTa SeenarCunebina<br />

sicocxle (fsalm 51:12).<br />

4


RmerTis aRTqma<br />

nawilSi 4.2 Cven vixilavT, rom is, rac gvSvelis Cven<br />

cxovrebis ganmavlobaSi _ sulia. CvenSi “sicocxlis<br />

sunTqvaa” (dab 7:22), romelic mogvca RmerTma dabadebisas<br />

(fsalm 104:30, Sd. ebr 12:9). es qmnis mas “yoveli<br />

xorcielis sulTa RmerTad” (ricx 27:16, Sd. ebr 12:9).<br />

radganac RmerTi cxovrebiseuli Zalaa, misi suli yvelgan<br />

imyofeba. daviTma aRiara, rom sadac ar unda<br />

gamgzavrebuliyo, RmerTi, Tavisi sulis meSveobiT, ar<br />

ganeSoreboda mas. aqedan gamomdinare, RvTis suli _<br />

saSualebaa, romlis meSveobiT RmerTi yvelgan imyofeba,<br />

Tumca piradad TviTon caSia.<br />

“SenTvis cnobilia, rodis vjdebi da vdgebi;<br />

gagebuli gaqvs Cemi zraxvani Soridan... saiT<br />

wavuval Sens suls da Sens saxes sad gaveqcevi?<br />

avwio frTeni ganTiadisa, davsaxlde zRvis<br />

kideze, _ iqac Seni xeli (e. i. sulis meSveobiT)<br />

wamiZRveba da Semivrdomebs marjvena Seni” (fsalm<br />

139:2, 7, 9, 10).<br />

am sakiTxis swori gageba amJRavnebs RmerTs, rogorc Zlier,<br />

aqtiur arsebas. uamravi Taoba gaizarda bundovani rwmeniT<br />

RmerTisadmi, magram sinamdvileSi “RmerTi” mxolod ideaa maT<br />

gonebaSi. WeSmariti RmerTisa da misi realur daswrebas<br />

Cvens irgvliv Tavisi sulis meSveobiT, aTvisebas SeuZlia<br />

sruliad Secvalos Cveni warmodgena cxovrebaze. daviTma<br />

warmosTqva amis Sesaxeb: “uCveulia CemTvis gasagebad.<br />

aRzevebulia, ver Sewvdebi mas” (fsalm 139:6). am codnasTan<br />

erTad gviCndeba pasuxismgebloba; Cven unda vaRiaroT, rom<br />

Cveni fiqrebi da moqmedeba sruliad naTelia RmerTisaTvis.<br />

Cven unda SevicnoT es, rodesac ganvixilavT Cvens<br />

mdgomareobas mis winaSe da vifiqrebT naTlobis miRebis<br />

Sesaxeb. RvTis didebuli sityvebi, romelic man ieremias<br />

5


RmerTis aRTqma<br />

uTxra, Cvenc gvekuTvnis: “samalavSic rom daimalos kaci, ver<br />

davinaxav? ambobs ufali. gana me ar vavseb casa da miwas?<br />

ambobs ufali” (ierem 23:24).<br />

wmidasuli<br />

RvTis suli _ zogadi gagebaa; igi _ misi goneba da xasiaTia,<br />

agreTve misi Zala, romlis meSveobiT is axorcielebs Tavis<br />

fiqrebs. “rogorc iqceva (adamiani), ise ar fiqrobs.” (igav<br />

23:7); ese igi RmerTi _ misi fiqrebia, am SemTxvevaSi is misi<br />

sulia (ioan 4:24), Tumca es ar niSnavs, rom RmerTi<br />

pirovneba ar aris. (ix. gadaxveva 1). imisaTvis, rom CavwvdeT<br />

RvTis sulis sivrces, Cven miviCnevT mas “suliwmidaT”.<br />

termini “suliwmida” gamoyenebulia ZiriTadad axal aRTqmaSi.<br />

saqmeebi 2 aRwerilia wmidasulis mofena mociqulebze<br />

ormocdaaTobis dRes. igive aris naTqvami iovel<br />

winaswarmetyvelis mimarT (saq 2:17). Zvel aRTqmaSi<br />

terminTan “wmidasuli” gamoyenebulia ekvivalenturi frazebi<br />

“RvTis suli” an “uflis suli”. leqsSi luk 4:1 naTqvamia,<br />

rom “suliwmidiT aRvsili ieso dabrunda iordanedan”; imave<br />

TavSi ieso ambobs amis Sesaxeb, rogorc es 61 aRTqmis<br />

Sesrulebaze: “uflis sulia Cemze”. miaqcieT yuradReba,<br />

rogor uTanaswordeba wmidasuli RvTis Zalas Semdeg<br />

nawyvetebSi:<br />

_ “suliwmida gadmova Senze da uzenaesis Zala mogiCrdilebs<br />

Sen” (luk 1:35).<br />

_ “suliwmidis ZaliT... saswaulebisa da niSnebis ZaliT,<br />

RmerTis sulis ZaliT” (rom 15:13, 19).<br />

_ “saxareba Cveni Tqvenda mimarT iyo... ZaliTa da suliT<br />

wmidiTa” (1 Tes 1:5).<br />

_ wmidasulis aRTqmaze mociqulebs gamoecxadaT, rogorc<br />

“Semosva ZaliT maRliT” (luk 24:49).<br />

_ “scxo RmerTma suliT wmidiTa da ZaliT ieso...” (saq<br />

10:38).<br />

6


RmerTis aRTqma<br />

pavles SeeZlo ganemtkica Tavis qadageba RvTis Zalis<br />

gamomJRavnebiT. “da sityva Cemi da qadageba... sulisa da<br />

Zalis gamovlinebiT” (1 kor 2:4).<br />

2.2 RvTivsuliereba<br />

Cven ganvsazRvreT RvTis suli rogorc misi Zala, fiqrebi da<br />

xasiaTi, romlebsac igi amJRavnebs wmidasulis meSveobiT.<br />

winamaval nawilSi Cven avRniSneT, Tu rogor Seqmna samyaro<br />

RvTis sulma: “misi suliT gabrwyinda ca” (iob 26:13) _<br />

suli RvTisa iZvroda wylebs zemoT, raTa Seeqma samyaro<br />

(dab 1:2).<br />

amave dros Cven vkiTxulobT “uflis sityviT Seiqmna zeca”<br />

(fsalm 33:6). wignSi “dabadeba” RmerTis sityvis qveS<br />

igulisxmeba samyaros Semqmneli. amitomac suli RvTisa<br />

isaxeba mis sityebSi _ rogorc Cveni fiqri da survili Cvens<br />

sityvebSi. iesom brZnulad Tqva: “gulis sisavsisgan<br />

metyvelebs bage” (maT 12:34). amis gamo, Tu gvsurs gavuwioT<br />

kontroli Cvens sityvebs, unda daviwyoT fiqrebisagan. RvTis<br />

sityva _ misi sulis anareklia. RmerTma miaRwia<br />

Tavisi sulis gamomJRavnebas daweril sityvebSi<br />

RvTivsulierebis meSveobiT. am terminis fuZe sityva<br />

“sulia”: _<br />

RvTiv _ suli _ ereba<br />

“suli” niSnavs “sunTqvas”. sityva “RvTivsuliereba” Tavisi<br />

mniSvnelobiT uaxlovdeba sityvas “STagoneba”. es imas<br />

niSnavs, rom yvela, vinc werda biblias iyo STagonili<br />

RmerTis mier. pavle mociquli mimarTavda timoTes TxovniT<br />

7


RmerTis aRTqma<br />

ar daeviwya, rom bibliis saswauli RmerTis sityvaSia da<br />

rom igi gviambobs Cven yvelafers rac unda vicodeT<br />

RmerTze: _<br />

“radgan Sen xom bavSvobidanve ici saRvTo<br />

werilebi, romelTac ZaluZT Seni dabrZeneba<br />

saxsnelad qriste iesos rwmenaSi. mTeli werili<br />

RvTivsulieria da sasargebloa saswavleblad,<br />

samxileblad, gamosasworeblad, dasarigeblad<br />

simarTleSi. raTa srylyofili iyos RvTis kaci,<br />

yoveli keTili saqmisaTvis ganmzadebuli” (2 tim<br />

3:15-17).<br />

Tu RvTivsulier werils SeuZlia mogvces amdeni codna<br />

RmerTze, maSin ar gvesaWiroeba raRac “Sinagani Suqi<br />

(naTeli)”, rom vicodeT RmerTze simarTle. magram ramdenjer<br />

uTqvams xalxs TavianT pirad grZnobebze, rogorc RmerTis<br />

codnis wyaros Sesaxeb! Tu RmerTis sityvis miReba sruliad<br />

sakmarisia adamianisaTvis mis qristianul cxovrebaSi, maSin<br />

ar aris aucilebeli raime sxva rwmenis Zebna. Tu ki aseTi<br />

aucilebloba arsebobs, es imas niSnavs, rom RvTis sityva ar<br />

mogvefina Cven, Tumca pavle ambobda, rom es ase iqneba.<br />

saWiroa garkveuli rwmena, rom gveWiros biblia da vicodeT,<br />

rom es namdvilad RvTis sulis sityva aris. israelianebi<br />

safuZvlianad dainteresebulni iyvnen RvTis sityviT, rogorc<br />

amJamad bevri “qristiane”. Cven unda yuradRebiT movepyroT<br />

pavles sityvebs:<br />

“vinaidan saxareba Cvenc gveuwya, rogorc maT<br />

(israelianebs udabnoSi); magram maTTvis<br />

sargebloba ar moutania mosmenil sityvas,<br />

vinaidan ar Seerwya msmenelTa rwmenas” (ebr 4:2).<br />

8


RmerTis aRTqma<br />

imis magier, rom RvTis sityvis/sulis srul rwmenas<br />

mivaRwioT, CvenTvis ufro mimzidvelia mokle da pirdapiri<br />

sulieri gza: vifiqroT, rom RvTis Zala TviTon uecrad<br />

gangvanaTlebs RmerTisaTvis misaRebad, vidre vigrZnoT<br />

tkivili Cveni cxovrebis Segnebul mitanis morCilebaSi<br />

RmerTis sityvisadmi da mivceT mas ufleba namdvilad<br />

moaxdinos gavlena Cvens gulebze.<br />

uamravi “qristiane” ar aris darwmunebuli RmerTis mier<br />

STagonebul saRmrTo werilSi. isini fiqroben, rom bevri ram<br />

bibliaSi aris mxolod brZeni xalxis piradi azri. magram<br />

petre uaryofs amgvar varauds: _<br />

“axla Cven gvaqvs umtkicesi winaswarmetyveluri<br />

sityva da kargad iqceviT, rom mimarTavT mas... es<br />

icodeT upirvelesad, rom werils araviTari<br />

winaswarmetyveleba TavisiT ar ganimarteba.<br />

vinaidan winaswarmetyveleba arasodes ar<br />

warmoTqmula adamianis nebiT, aramed adamianebi,<br />

suliwmidis mier aRZrulni, RvTisagan<br />

warmoTqvamdnen mas” (2 pet 1:19-21).<br />

bibliis mwerlebi<br />

mtkice rwmenas werilis sruliad RvTivsulierebaSi aqvs<br />

didi mniSvneloba. bibliis avtorebi imyofebodnen<br />

wmidasulis gavlenis qveS, amitom maTi sityvebi maTi<br />

sakuTreba ar iyo. radganac RvTis sityva WeSmariti (ioan<br />

17:17) da sasargebloa samxileblad da gamosasworeblad (2<br />

tim 3:16). naTelia, rom uamravi xalxi Tavs aridebs mas,<br />

radganac WeSmariteba tkivils aniWebs. mociquli ieremia<br />

xedavda did ukmayofilebas, rodesac warmosTqvamda RmerTis<br />

mier STagonil sityvebs. man miiRo gadawyvetileba ar Caewera<br />

da ar gamoeqveyna RvTis mier miRebuli sityvebi. magram,<br />

9


RmerTis aRTqma<br />

radganac am sityvebis dawera aris RvTis neba da ara<br />

adamianis survili, mas ar hqonda arCevani. “yoveldRe<br />

sacinlad magdeben, yvela mamasxrebs... vifiqre: daviviwyeb mas<br />

da aRar vilaparakeb-meTqi misi saxeliT, magram cecxliviT<br />

amigizgizda gulSi Zvlebamde gamitana, vcdilobdi gameZlo,<br />

magram ver SevZeli” (ierem 20:7, 9). amgvarad, balaami mzad<br />

iyo daewyevla israeli, magram RvTis sulma ineba, rom mas<br />

daeloca igi (ricx 24:1-13; Sd. rjl 23:5).<br />

gvakvirvebs xalxTa raodenoba, romlebTac RmerTma STaagona<br />

Tavisi sityvis qadageba, Tumca droTadro maTi survilis<br />

gareSe. ai zogierTi maTgani:<br />

mose (gam 4:10)<br />

ezekieli (ezek 3:14)<br />

iona (ion 1:2, 3)<br />

pavle (saq 18:9)<br />

timoTe (1 tim 4:6-14)<br />

balaami (ricx 22-24)<br />

elihu (iob 32:6-20)<br />

es yvelaferi adasturebs 2 pet 1:19-21 naTqvam sityvebs, rom<br />

RvTis sityva _ xalxis piradi azris gamoxatva ar aris,<br />

aramed RvTivsulierebis nayofia.<br />

es azri SegviZlia davamtkicoT im faqtiT, rom bibliis<br />

avtorebi bevrs ver igebdnen, magram Segnebulad werdnen.<br />

isini “iZiebdnen” swor axsnas, radgan “gamoecxada, rom TviT<br />

maT ki ara, Tqven mogmsaxurebodaT is, rac exla geuwyaT” (1<br />

pet 1:9-12). sityvebi, romlebsac isini iZiebdnen faqtiurad<br />

maTi sakuTari ar iyo da isini TviTon cdilobdnen gaegoT<br />

maTi azri. Semdegi nawyvetebi usaTuod amtkiceben amas:<br />

daniel (dan 12:8-10); zaqaria (zaq 4:4-13); petre (saq 10:17).<br />

Tu es xalxi mxolod nawilobriv iyo STagonili, maSin Cven<br />

10


RmerTis aRTqma<br />

ar gvecodineba RvTis sityva da suli. Tu ki is, rasac<br />

werdnen iyo RvTis sityva, maSin bibliis avtorebi<br />

imyofebodnen sruliad RvTis sulis gavlenis qveS. rwmena,<br />

rom wmida werili mTlianad modis RmerTisagan, gviwvevs Cven<br />

werilis kiTxvisaken da morCilebisaken. “xalisia Seni<br />

naTqvami friad da Sens morCils uyvars igi” (fsalm 119:140).<br />

aqedan gamomdinare, bibliis wignebi RvTis nawarmia da ara<br />

mwerlebis Semoqmedeba. amas adasturebs aseve axali aRTqmis<br />

damokidebuleba Zveli aRTqmis werilebTan:<br />

_ “daviTis piriT iwinaswarmetyvela sulma wmidam...” (saq<br />

1:16. ase mohyavda petres citata fsalmunebidan: Sd.Eebr<br />

3:7).<br />

_ “kargad Tqva sulma wmidam Tqveni mamebis mimarT<br />

esaia winaswarmetyvelis piriT” (saq 28:25 _<br />

amrigad, pavle citirebas ukeTebda esaias). luka 3:4<br />

naTqvamia “esaia winaswarmetyvelis sityvaTa wignze”<br />

da ara mxolod “esaia winaswarmetyvelis wignze”.<br />

amrigad, adreuli qristianebi did mniSvnelobas ar<br />

aniWebdnen bibliis avtorebs. mniSvnelovani iyo is faqti,<br />

rom maTi sityvebi iwereboda RvTis sulis STagonebiT.<br />

wignis am nawils davasrulebT leqsebiT, romlebSic aSkarad<br />

Cans, rom RvTis suli gvevlineba mis mier daweril<br />

sityvebidan:<br />

_ iesom garkveviT ganacxada: “sityvebi, romlebsac Tqven<br />

geubnebiT... suli aris” (ioan 6:63); is laparakobda<br />

RmerTos STagonebiT (ioan 17:8; 14:10).<br />

_ Cven aRgvweren, dabadebuls rogorc sulisagan (ioan 3:3-<br />

5), aseve RmerTis sityvisagan (1 pet 1:23).<br />

11


RmerTis aRTqma<br />

_ “... rom ar esminaT rjuli da sityvebi, romlebic moavlina<br />

cabaoT ufalma Tavisi suliT, winandel<br />

winaswarmetyvelTa piriT” (zaq 7:12).<br />

_ “gadmogaRvriT Cems suls, gamogicxadebT Cems sityvebs”<br />

(igav 1:23) _ es sityvebi aigiveben RmerTis sityvis gagebas<br />

mis sulis moqmedebasTan Cvenze _ wignis kiTxva gagebis<br />

gareSe uSedegoa, radganac RmerTis suli ar gvevlineba.<br />

RmerTis sityvis Zala<br />

radganac RmerTis suli aramarto misi xasiaTi, aramed misi<br />

Zalaa, romlis meSveobiT is gamoxatavs Tavis fiqrebs,<br />

mosalodnelia, rom RmerTis suli-sityva, garda dinamiuri<br />

Zalisa, amJRavnebs mis gonebas. am Zalis swori Sefaseba<br />

gvaiZulebs gamoviyenoT igi. am moqmedebasTan dakavSirebuli<br />

nebismieri uxerxulobis grZnoba Serbildeba Cveni codniT,<br />

rom RmerTis sityvis miReba da dajereba gvaZlevs Cven<br />

Zalas, romelic gvWirdeba xsnisaTvis. Tavisi cxovrebiseuli<br />

gamocdilebidan gamomdinare, pavle werda:<br />

“ara mrcxvenia qristes saxarebis gamo, radgan<br />

igia Zala RmerTisa, yvela morwmunis mxsneli”<br />

(rom 1:16).<br />

amitom bibliis Seswavla da Cvens cxovrebaSi gamoyeneba aris<br />

dinamiuri procesi. is sruliad ar Seesabameba Teologebis<br />

civ, akademiur midgomas da aseve qristianul “moxerxebul”<br />

rwmenas, rodesac mokled aris moyvanili bibliis ramdenime<br />

nawyveti yovelgvari gagebisa da gamoyenebis gareSe.<br />

“cocxalia sityva RmrTisa, qmediTi”, “Tavisi Zalis sityviT”<br />

(ebr 4:12; 1:3). “RmerTis sityva... romelic moqmedebs kidec<br />

TqvenSi _ morwmuneTa Soris” (1 Tes 2:13). Tavisi sulis<br />

meSveobiT, RmerTi aqtiurad moqmedebs WeSmarit morwmuneTa<br />

gonebaze yoveldRiurad.<br />

12


RmerTis aRTqma<br />

saxarebis ZiriTadi aRTqma RmerTis ZalaSia; da Tu Tqven<br />

miscemT nebas mas imoqmedos, is moaxdens gavlenas Tqvens<br />

cxovrebaze da gadagaqcevT RvTis bavSvaT (2 pet 1:4). pavles<br />

qadageba “sulisa da Zalis gamovlinebiT” iyo (1 kor 2:4).<br />

Cvens irgvliv aris xalxi, romlebsac RmerTis sityvis<br />

rwmena mxolod naxevrad aqvT. amgvarad, isini saubroben<br />

Tavisi rwmenis Sesaxeb, magram ar aRiareben RmerTis<br />

arsebobas, rogorc realur pirovnebas. isini uaryofen<br />

werilis RvTivsulierebas, da amiT uaryofen RmrTis Zalas.<br />

am dros vixsenebT leqsebs 2 tim 3:5: “romelTac<br />

RvTismosaobis saxe aqvT, mis Zalas ki uaryofen”, ese igi<br />

saxarebis Zala da sityva. Cvens fundamentobas dascinis<br />

samyaro. aseve iyo pavlesTan da mis moqadagebelTa jgufTan:<br />

“vinaidan sityva jvris Sesaxeb sisulelea maTTvis, romelnic<br />

iRupebian, xolo CvenTvis, romelnic gadavrCebiT, RvTis<br />

Zalaa” (1 kor 1:18). yvelaferi amis gaTvaliswinebis Semdeg,<br />

nuTu ar SeuZlia yvela CvenTagans eWiros xelSi biblia<br />

ufro meti pativiscemiT da ikiTxos igi gagebis da<br />

morCilebis ufro didi siyvaruliT?<br />

2.3 wmidasulis niWi<br />

sxvadasxva dros RmerTi gadascemda xalxs Tavis wmidasuls.<br />

magram es arasodes ar xdeboda “sufTa Cekis” saxiT, xalxs<br />

ar eZleoda saSualeba gaakeTos yvelaferi, rac unda.<br />

wmidasulis gamoyeneba yovelTvis xdeboda garkveuli mizniT.<br />

Tavis misiis Sesrulebis Semdeg, wmidasuli ukan iReboda.<br />

Cven unda gvaxsovdes, rom wmidasuli RmerTis ganzraxvebis<br />

gansaxorcieleblad moqmedebs. misi ganzraxva ki xSirad<br />

uSvebs xanmokle tanjvas xalxis cxovrebaSi, raTa<br />

ganaxorcielos Tavisi xangrZlivi mizani (ix. nawili 6.1).<br />

aqedan gamomdinare, wmidasuli yovelTvis ar ixmareba xalxTa<br />

13


RmerTis aRTqma<br />

tanjvis Sesamsubuqeblad. misi nebismieri Semsubuqeba miznaT<br />

isaxavs RmerTis fiqrebis gamomJRavnebas. zemoT mocemuli<br />

sityvebi sruli sawinaaRmdegoa amJamad gavrcelebul<br />

damokidebulebasTan wmidasulis mimarT. isaxeba azri, rom<br />

qristes rwmenas moaqvs fizikuri Semsubuqeba, magaliTad,<br />

gankurna daavadebisagan. amiT SegviZlia avxsnaT, Tu ratom<br />

aseT mobrZol qveyanaSi, rogoric uganda aris aRiniSneba im<br />

xalxTa risxvis zrda, romlebic amtkiceben gankurvnis niWis<br />

flobas da rogorc gviCvenebs istoria aseTi movlenebi<br />

yovelTvis emTxveva kacobriobis gaWirvebis xans. es Tavis<br />

Tavad gvaeWvebs sulis qonlobis axlandel mtkicebaSi.<br />

bevri “qristiani” ambobs, rom aqvs saocari sulieri niWi,<br />

magram rodesac ekiTxebi maT miznis Sesaxeb, SeimCneva<br />

dabneuloba. RmerTi moafenda Tavis suls raRac garkveul<br />

miznisaTvis. aqedan gamomdinare, xalxi, romlebsac namdvilad<br />

hqondaT sulieri niWi, icodnen rosTvis gamoeyenaT igi da<br />

amitom isini aRwevdnen srul warmatebas. maTgan gansxvavebiT<br />

im xalxs, romlebic amJamad amtkiceben sulieri niWis<br />

arsebobas, aqvs uamravi nakli.<br />

qvemoT mocemuli yvela magaliTi gviCvenebs im mizezebs da<br />

miznebs, romlis gamo xalxs efineboda sulis niWi. niWis<br />

mflobelebs ar SeeZloT gamoeyenaT igi Tavisi Sexedulebebis<br />

Tanaxmad. radganac Cven vsaubrobT RvTis sulze,<br />

warmoudgenelia, rom xalxs gamoeyena niWi Tavis interesebSi.<br />

niWi eZleodaT RmerTis garkveuli survilis<br />

gansaxorcieleblad (Sd. es 40:13).<br />

_ adrindel istoriaSi israelianebma miiRes miTiTeba<br />

gaaekeTebinaT rTuli savane, romelSic Seinaxeboda<br />

sakurTxeveli da sxva wmida aksesuarebi. dawvrilebiTi<br />

miTiTeba mocemuli iyo imis Sesaxeb, Tu rogor<br />

gaekeTebinaT nivTebi RmerTis TayvanismcemlobisaTvis. am<br />

14


RmerTis aRTqma<br />

yvelafris Sesasruleblad RmerTma moafina Tavisi suli<br />

garkveul xalxs. isini “me avavse sibrZnis suliT, gauwyon<br />

Sesamoseli aarons...” da a. S. (gam 28:3).<br />

_ erTerTi maTgani, becalieli, iyo aRvsili “RvTis suliT,<br />

sibrZniT, gonierebiT, codniT da yoveli xelovnebiT, rom<br />

SeeZlos oqros... damuSaveba, mosaoWveli Tvlebis gaTla,<br />

xis kveTa xelovnur nivTTa dasamzadeblad” (gam 31:3-5).<br />

_ ricxvebSi 11:14-17 naTqvamia, rom RmerTma aiRo moseze<br />

mofenili sulis nawili da gadasca israelis uxucesebs,<br />

raTa maT swored ganesajad adamianTa ubedurebebi da amiT<br />

daxmarebodnen moses. moses sikvdilis win wmidasuli<br />

gadavida ieso noves Zeze, rom mas saTanadoT<br />

exelmZRvanela RvTis xalxiT (rjl 34:9).<br />

_ droTa ganmavlobaSi, rodesac israelianebi Sevidnen Tavis<br />

qveyanaSi da sanam taxtze avidoda pirveli mefe (sauli),<br />

maTi msajulni marTavdnen. am periodSi maT xSirad<br />

aviwroebda mteri. msajulTa wignSi naTqvamia, rom RvTis<br />

suli moefina zogierT msajuls, raTa exsnaT<br />

israelianebi mtrisagan. aseT msajulTa ricxvs ekuTvnian<br />

RoTenieli (msaj 3:10), gedeoni (msaj 6:34) da ifTaxi<br />

(msaj 11:29).<br />

_ sxva msajuls, samsons, suli moefina, raTa moekla lomi<br />

(msaj 14:5, 6), daexoca ocdaaTi kaci (msaj 14:19) da<br />

gaewyvita Tokebi, romlebiTac mas xelebi hqonda Sekruli<br />

(msaj 15:14). es “wmidasuli” iyo mofenili samsonze<br />

garkveuli miznis misaRwevaT da Semdeg waerTva mas.<br />

_ rodesac RmerTs surda raime gansakuTrebuli eTqva Tavis<br />

xalxisaTvis, romelime adamiani ivseboda suliT da<br />

acxadebda RvTis sityvas. rodesac mimarTva Tavdeboda,<br />

suli stovebda im adamians da amieridan is kaci<br />

metyvelebda sakuTari sityvebiT. erTerTi magaliTi: _<br />

15


RmerTis aRTqma<br />

“RvTis sulma moicva zaqaria... da Tqva: ase ambobs<br />

RmerTi: ratom arRvevT uflis mcnebebs?” (2 neSt<br />

24:20).<br />

sxva magaliTebi mocemulia leqsebSi neSt 15:1, 2 da luk<br />

4:18, 19.<br />

aqedan gamomdinare, RvTis sulis gamoyenebis niWi ar iyo<br />

garkveul miznisaTvis:<br />

_ gadarCenis uzrunvelyofa;<br />

_ is, rac grZeldeba mTeli cxovreba;<br />

_ miTiuri Zala CvenSi;<br />

_ is, rac sargeblobas gvaZlevs.<br />

unda aRvniSnoT, rom arsebobs uamravi saeWvo sakiTxi RvTis<br />

sulis niWis Sesaxeb. ase zogierTi xalxi acxadebs, rom maT<br />

moefina RvTis suli da uamrav darbazebSi mqadagebelni<br />

morwmune xalxis winaSe aCveneben stafilos, romelic<br />

TiTqos iRebs “wmida niWs”. unda daisvas kiTxva: “rogoria es<br />

niWi?” Zneli dasajerebelia, rom adamianma ar icodes<br />

zustad rogori niWi mieca. samsons mieca lomis mokvlis<br />

sulieri niWi (msaj 14:5, 6), rodesac is idga mxecis winaSe.<br />

man zustad icoda risTvis mieca es niWi. es epizodi<br />

upirispirdeba im xalxs, romlebic amboben, TiTqos aqvT niWi<br />

da ver iyeneben mas.<br />

dazustebiT SeiZleba iTqvas, rom am xalxs hqonda<br />

cxovrebaSi raRac emociuri Seryeva qristianobasTan<br />

dakavSirebiT da Semdgomma gardatexvam dautova siaxles<br />

ucnauri grZnoba. amis codniT, maT xeli staces bibliis<br />

nawyvetebs wmidasulis niWis Sesaxeb da gamoitanes saTanado<br />

daskvna: “es is unda iyos rasac me vgrZnob” da moZRvari ki<br />

kmayofili exeba maT nikaps da ambobs: “zustad es aris.<br />

16


RmerTis aRTqma<br />

dideba RmerTs!” Semdeg mohyavT magaliTebi sxva xalxis<br />

dasarwmuneblad RvTis sulis miRebaSi. am paradoqsis<br />

ZiriTadi mizezi bibliis sakiTxebis gaugebrobaSia. Cven unda<br />

myarad vidgeT bibliis principebze. RvTis sulis moqmedebis<br />

codna aucilebelia. Cven darwmunebulni varT, rom RvTis<br />

Zala moqmedebs Cven cxovrebaSi, magram ratom da rogor<br />

akeTebs is amas? namdvilad Tu gvaqvs sulis niWi, rogorc<br />

bibliaSi aRweril xalxs? Tu Cven namdvilad gvinda<br />

SevicnoT RmerTi, unda vaRiaroT am movlenis swored gagebis<br />

aucilebloba.<br />

sulis mofenis mizezebi ax. w. aR-is pirvel saukuneSi<br />

am statiaSi Cven ganvixilavT axali aRTqmis Sinaars sulis<br />

niWis Sesaxeb, romelic adrindel eklesiaSi iyo (ese igi,<br />

ieso qristes Semdeg mcxovreb morwmuneTa jgufSi). qristes<br />

ukanaskneli darigeba mociqulTa mimarT mTeli qveynis<br />

movlaSi da saxarebis qadagebaSi iyo (mark 16:15, 16). da maT<br />

Seasrules es darigeba, isini qadagebdnen, upirveles yovlisa,<br />

qristes sikvdilze da aRdgomaze. unda gaviTvaliswinoT, rom<br />

maSin ar iyo axali aRTqma, romelic Cven amJamad gvaqvs. im<br />

dros, roca isini idgnen bazarSi an sinagogasTan da<br />

qadagebdnen iesoze nazareTidan, maTi moTxroba saocari iyo<br />

_ umwikvlo xuri israelidan, romelic mokvda da Semdeg<br />

aRdga, rogorc Zveli aRTqmis qadagebaSi aris naTqvami, da<br />

axla mas surs, rom mivbaZoT. amave dros, sxva xalxic<br />

cdilobda mimdevrobis kultis ganviTarebas. maT<br />

sWirdebodaT xerxi, raTa daemtkicaT samyarosaTvis, rom<br />

qristianebis qadageba namdvilad RmerTisagan iyo. amJamad Cven<br />

darwmunebulni varT, rom axali aRTqmis werilebi, sadac<br />

aRwerilia qristes moRvaweoba da moZRvreba, warmoadgenen<br />

RmerTis mimarTvas. magram, im dros, rodesac biblia jer ar<br />

iyo Seqmnili, RmerTma darTo neba mqadageblebs gamoeyenebinaT<br />

misi wmidasuli TavianT sityvebis WeSmaritebis<br />

17


RmerTis aRTqma<br />

dasamtkiceblad. uamravi problema var naxulobda<br />

gadawyvatilebas; rwmenis gaZlierebisaTvis cota<br />

SesaZlebloba hqondaT. am mizezebis gamo wmidasulis niWi<br />

aZleoda morwmuneeba RvTivsulierebis mimarTvis saxiT, sanam<br />

es mimarTvebi da qristes moZRvreba ar iyo dawerili da<br />

gamoqveynebuli. wmidasulis mofenis mizezebi, rogorc<br />

yovelTvis, sakmaod cxadi iyo:<br />

_ “amitomac iTqva: “(ieso) avida zesknels... da uboZa<br />

saboZvari xalxs... raTa sruleyoT wmidani, msaxurebis<br />

saqmisaTvis, qristes sxeulis asaSeneblad”, ese igi,<br />

morwmuneTaTvis (efes 4:8, 12).<br />

_ pavlem miswera merwmuneebs romSi: “msurs Tqveni xilva,<br />

raTa gadmoqceT erTgvari sulieri madli, Tqvenda<br />

gansamtkiceblad” (rom 1:11).<br />

saxarebis qadagebis dasamtkiceblad niWis gamoyenebis Sesaxeb<br />

vkiTxulobT:<br />

_ “saxareba Cveni Tqvenda mimarT iyo ara marto sityviT,<br />

aramed ZaliTa da suliT wmidiTa da sruli darwmunebiT”<br />

moxdenili saswaulis meSveobiT (1 Tes 1:5; Sd. 1 kor 1:5, 6).<br />

_ pavles SeeZlo eTqva: “uqnia qristes Cems mier, warmarTTa<br />

dasamorCileblad, sityviT da saqmiT, saswaulebisa da<br />

niSnebis ZaliT, RmrTis sulis ZaliT” (rom 15:18, 19).<br />

_ saxarebis mqadageblebis mimarT vkiTxulobT, rom isini<br />

moqmedebdnen “RmerTis TanamowmobiT, saswaulebiTa da<br />

niSnebiT, da nairgvari ZaliTa da sulis wmidis ganwilviT”<br />

(ebr 2:4).<br />

_ kviprosze saxarebis qadagebis aqcias Tan axlda<br />

saswaulebi da ixila “prokonsulma (mmarTvelma), rac moxda,<br />

18


RmerTis aRTqma<br />

irwmuna da ukvirda uflis moZRvreba” (saq 13:12).<br />

saswaulebma daarwmuna igi qristes moZRvrebaSi. ikoniaSi<br />

RmerTi aseve “emowmeboda maT Tavisi madlis sityviT, da<br />

iqmoda maTi xeliT saswaulebs da niSnebs” (saq 14:3).<br />

mociqulTa morCileba qadagebis darigebis mimarT SegviZlia<br />

SevajamoT Semdegi sityvebiT: “isini wavidnen da qadagebdnen<br />

yvelgan uflis SewevniT, romelic ganamtkicebda sityvas maTi<br />

Tanamxlebi saswaulebiT” (mark 16:20).<br />

gansakuTrebuli saqmeebi gansakuTrebul dros<br />

niWi eZleoda xalxs garkveul dros garkveuli moqmedebis<br />

Sesasrueblad. es niWi gviCenebs im xalxis Secdomas,<br />

romlebic amtkicebdnen niWis flobas mTeli cxovrebis<br />

ganmavlobaSi. mociqulni, petres CaTvliT, “aRivsnen yvelani<br />

suli wmidiT” ormocdaaTobis dRes, qristes amaRlebis<br />

Semdeg (saq 2:4). amitom maT SeeZloT esaubraT sxvadasxva<br />

enebze, raTa eqadagaT qristianobis saxareba xalxisaTvis<br />

mimzidvelad. rodesac xelisufleba gamkacrda maT mimarT<br />

“maSin petre aRivso suliT wmidiT” da SeZlo damajerebeli<br />

pasuxis gacema (saq 4:8). cixidan ganTavisuflebis Semdeg,<br />

isini imyofebodnen sulis gavlenis qveS da agrZelebdnen<br />

qadagebas, “yvelani aRivsnen suliT wmidiT, da ityodnen<br />

RmerTis sityvas daufaravad” (saq 4:31).<br />

yuradRebiani mkiTxveli albad SeniSnavs, rom leqsebSi ar<br />

aris naTqvami _ “ukve iyvnen aRvsilni suliT”, rodesac<br />

moqmedebdnen. isini iyvnen aRvsilni suliT garkveuli<br />

miznebis Sesasruleblad, magram droTa ganmavlobaSi maT<br />

kvlav moefinaT wmidasuli, raTa ganexorcielebinaT Semdegi<br />

saqmeebi RmerTis gegmaSi. aseve pavle “aivso suliwmidiT”<br />

naTlisRebis dros, magram ramdenime wlis Semdeg igi kvlav<br />

“aivso suliwmidiT”, raTa daesaja uwmiduri adamiani<br />

19


RmerTis aRTqma<br />

sibrmaviT (saq 9:17; 13:9). gansakuTrebuli niWis Sesaxeb<br />

pavle werda, rom adrindel morwmuneebs hqondaT igi<br />

“qristes saboZvris zomisamebr” (efes 4:7). berZnuli sityva<br />

“zoma” niSnavs “garkveul nawils an dones” (strongis anbanis<br />

miTiTeba). mxolod iesos hqonda niWi uzomod, ese igi niWis<br />

gamoyenebis saSualeba sakuTari Sexedulebebis mixedviT (ioan<br />

3:34). axla Cven ganvixilavT im sulier niWs, romelic<br />

xSirad aris naxsenebi ax. w. aR-is pirvel saukuneSi.<br />

qadagebis niWi ax. w. aR-is pirvel saukuneSi<br />

berZnuli sityva “mqadagebeli” niSnavs “adamians, romelic<br />

qadagebs RmerTis sityvas”, ese igi, nebismier adamians,<br />

romelic STagonilia iwinaswarmetyvelos momavali<br />

movlenebis Sesaxeb (ix. 2 pet 1:19-21). amrigad,<br />

winaswarmetyvelni “Camovidnen ierusalimidan antioqiaSi. da<br />

adga erTi maTgani, saxelad agabos, da iwinaswarmetyvela<br />

suliT, rom mTels msoflioSi iqneboda didi SimSili, rac<br />

axda kidec klavdius keisris dros. maSin mowafeebma,<br />

TviTeulma sakuTari SeZlebisamebr, gadawyvites daxmareba<br />

gaegzavnaT iudeaSi mcxovrebi ZmebisaTvis” (saq 11:27-29).<br />

amgvari gansakuTrebuli winaswarmetyveleba, romelic<br />

savsebiT asrulda ramdenime wlis ganmavlobaSi, amJamad<br />

TiTqmis ar arsebobs. amave dros adrindeli morwmuneebi ise<br />

iyvnen darwmunebulni, rom es niWi axlavs erTerT maTgans,<br />

rom Sewires sakuTari dro da fuli, gaWirvebulebis<br />

daxmarebisaTvis. am saxis magaliTebi iSviaTad gvxvdeba<br />

axlandel agreT wodebul “RvTivsulier” eklesiebSi.<br />

gankurna<br />

radganac mociqulni qadagebdnen sasixarulo ambebs<br />

(“saxarebas”) RmerTis sasufevelis damyarebis Sesaxeb, maT<br />

unda daedasturebinaT Tavisi sityvebi saswaulebiT,<br />

romlebic aCvenebdnen, Tu rogori iqneba is dro, roca<br />

“aexilebaT Tvalebi brmebs da yurebis sasmenelni gaexsnebaT.<br />

maSin iremiviT ixtunebs mkelobeli” (es 35:5, 6). ufro<br />

20


RmerTis aRTqma<br />

dawvrilebiT RvTis sasufevelze iqneba naTqvami mexuTe<br />

TavSi, rodesac RvTis samefo damyardeba dedamiwaze. aseTi<br />

aRTqma savsebiT asruldeba da aRar daismeva sakiTxi, Tu sad<br />

iqneba sasufeveli. amitom RvTis samefos dadastureba unda<br />

yofiliyo damarwmunebeli. am mizezis gamo, uamravi<br />

gankurneba Catarebuli iyo sazogadoebis winaSe.<br />

klasikur magaliTs warmoadgens koWli maTxovaris<br />

gankurneba, romelic yovel dilas mohyavdaT da ajendnen<br />

taZris karebTan. saqmeebSi 3:2 naTqvamia, rom mas svamdnen<br />

yoveldRe da igi cnobili pirovneba iyo. petres niWiT<br />

gankurnebuli, is “wamoxta, dadga da gaiar-gamoiara, da<br />

maTTan erTad Sevida taZarSi, midioda, mixtoda da aqebda<br />

RmerTs. da ixila igi mTelma xalxma, mimavali da RmerTis<br />

maqebari. da icnes, rom es iyo igi, vinc mowyalebis<br />

saTxovnad ijda taZris mSvenier bjesTan; da aRivsnen SiSiTa<br />

da gancvifrebiT imis gamo, rac mas SeemTxva. da raki<br />

gankurnebuli ar scildeboda petresa da ioanes, mTeli<br />

xalxi gancvifrebiT gamorboda maTken” (saq 3:7-11). Semdeg<br />

petrem daiwyo saubari qristes amaRlebis Sesaxeb. koWlTan<br />

saswaulis Cadenis Semdeg, xalxi iTvisebda petres sityvas,<br />

rogorc RmerTisas. taZari “locvis saaTis” dros (saq 3:1)<br />

Sevsebuli iyo xalxiT, rogorc SabaTobiT savaWro darbazi.<br />

es is adgili iyo, romelic RmerTma airCia Tavisi sityvebis<br />

qadagebis dasamtkiceblad aseTi efeqturi da cxadi<br />

saswauliT.<br />

unda aRvniSnoT, rom am wignis avtors aqvs mniSvnelovani<br />

gamocdileba mocemuli kiTxvebis ganxilvaSi im xalxTan,<br />

romlebic amtkiceben sulis flobas; is aseve bevrjer<br />

eswreboda sulis gamomJRavnebis seansebs. magram, Cemi “piradi<br />

Cveneba” uamrav aradamajerebel “gankurnebis” Sesaxeb ar<br />

imsaxurebs bevr sityvebs. vfiqrob, rom amgvari eklesiebis<br />

nebismieri patiosani wevri dameTanxmeba.<br />

21


RmerTis aRTqma<br />

me bevrjer maqvs naTqvami megobrebTan _ “pentekostelis”<br />

religiur organizaciis wevrebTan: “me minda mwamdes, rom<br />

Tqven gaqvT aseTi dadi Zala. magram RmerTi yovelTvis<br />

aSkarad gviCvenebs vis aqvs misi Zala da vis ara aqvs. me ar<br />

vTvli gamarTlebulad viTxovo Tqveni saSualebebis Cveneba,<br />

imitom rom Semdeg me, SesaZloa, daveTanxmebi Tqven<br />

doqtrinas, romelsac amJamad ver SevaTavseb saxarebasTan.<br />

magram CemTvis jer arasodes ar uCvenebiaT “sulis da Zalis”<br />

gamomJRavneba.<br />

Cemi Sexedulebisagan gansxvavebiT ax. w. aR-is pirvel<br />

saukuneSi israelianebi ar uaryofdnen RvTis sulis niWis<br />

flobas. isini aRiarebdnen: “ierusalimis yvela mkvdrisaTvis<br />

cxadi Seiqmna, rom aSkara saswauli moxda maT mier da ar<br />

SegviZlia uaryofa” (saq 4:16). is faqti, rom xalxi keTilad<br />

aris ganwyobili pentekostelebis mimarT, eTanxmeba maT<br />

saswaulebis moxdenis mtkicebas. es sakiTxi imsaxurebs<br />

yuradRebian ganxilvas. Tu mxolod erTi saswauli gaxda<br />

cnobili mTel ierusalimSi, unda vivaraudoT, rom namdvili<br />

saswauli Tu iqneba Catarebuli londonSi trafalgalis<br />

moedanze an neirobis (kenia) centralur parkSi, mTeli<br />

msiflio aRiarebs RvTis niWis mflobelebs. amis nacvlad,<br />

pentekostelebi elian msoflios gancvifrebas aseTi<br />

magaliTebis Semdeg: _<br />

_ kuWis wylulis gankurneba (garkveul viTarebaSi). iTvleba,<br />

rom gankurnebis procesi daiwyo locvebis<br />

Semdeg;<br />

_ deformirebuli nawilebis gasworeba;<br />

_ smenisa da mxedvelobis gaumjobeseba, Tumca xSirad<br />

dabruneba winandel mdgomareobaSi;<br />

_ depresiis moxsna.<br />

22


RmerTis aRTqma<br />

am magaliTebs unda davumatoT kidev erTi. roca saswrafo<br />

daxmarebis manqanas mohyavs saavadmyofos pacientebi osbornis<br />

religiur gankurnebis centrSi (kenia), mZRolebis winaSe<br />

dgeba eTiuri dilema _ darCnen Tu dabrundnen, da Tu isini<br />

rCebian, mowmeni xdebian, rom pacientma ver miiRo Svela.<br />

miuxedavad amisa, uamravi afiSa iwvevs xalxs gankurnebis<br />

warmodgenaze: “modiT saswaulis molodinSi!” fsiqologebis<br />

TvalsazrisiT, scena mowyobilia TviTSTagonebis Catarebis<br />

Sesamsubuqeblad da a. S. magram arsad axal aRTqmaSi ar<br />

esaWiroeba aseTi Zlieri fsiqologiuri gavlenis moxdena<br />

saswaulis Catarebisas. amgvari fsiqologiuri gavlena<br />

xerxdeba locvebis uazro gameorebiT, dolis ritmisa da<br />

agznebuli musikis qveS. rasakvirvelia, am dros aravin<br />

fiqrobs RmerTze an sxva rameze _ radganac yvelaferi ireva<br />

TavSi. am wignis avtors SeuZlia gaixsenos ramdenime aseTi<br />

kreba, romelsac igi daeswro sxvadasxva adgilas da is<br />

yovelTvis ganicdida saSinel Tavistkivils, brZolisagan<br />

SeinarCunos naTeli, racionaluri, bibliuri goneba taSisa<br />

da dolis ritmis Tavdaviwyebis cdunebis winaSe. yvelaferi<br />

es gamoiyureboda rogorc aucilebeli preludia<br />

pentekostelTa “saswaulisaTvis” da amtkicebs, rom amgvari<br />

gankurneba RvTis sulis gamomJRavnebis ki ara, aramed<br />

emociuri da fsiqologiuri mdgomareobis Sedegia.<br />

amisgan gansxvavebiT, petres SeeZlo gamoeyena saswaulis<br />

namdvili niWi avadmyofebis gansakurneblad, rodesac isini<br />

iwvnen quCaSi (saq 5:15); pavlem gamoiyena niWi urwmuno<br />

prokonsulisa da warmarTebis winaSe (saq 14:8-13). yvela<br />

saswauli ganxorcielebuli iyo xalxis winaSe da mas ar<br />

efareboda raime sxva manifestacia. es iyo RmerTis Zalis<br />

namdvili gamovlineba misi msaxurebis meSveobiT. amgvari<br />

efeqti moaxdina qristes erTerTma saswaulma: “ukvirda<br />

23


RmerTis aRTqma<br />

yvelas, da adidebdnen RmerTs da ambobdnen: arasdros amgvari<br />

ram ar gvinaxavso” (markoz 2:12).<br />

enebi<br />

mociqulebma, romelTa ricxvidanac zogierTi iyo ubralo<br />

meTevze, miiRes aRTqma moiaron msoflio da iqadagon<br />

saxareba (mark 16:15, 16). albad maTi pirveli reaqcia iyo<br />

aseTi: “me xom ar vici enebi!” maT ar SeeZloT eTqvaT:<br />

“skolaSi enebis swavla ar mexerxeboda”, radganac maT<br />

arasodes uvliaT skolaSi. maTi garegnobis gamo, SeiZleboda<br />

gvefiqra, rom isini “uwignuri da ubiro kacni arian” (saq<br />

4:13). SedarebiT ganaTlebul mqadageblebsac (magaliTad,<br />

pavlesaTvis) enis problema sakmaod mniSvnelovani iyo.<br />

qadagebisaTvis enis codnas hqonda gadamwyveti mniSvneloba<br />

(axali aRTqma dawerili ar iyo). am sirTulis gadasalaxad,<br />

maT miecaT ucxo enebze laparakisa da gagebis niWi (martivad<br />

rom vTqvaT, “kilo”). rogorc Cans, arsebobs didi sxvaoba<br />

“kiloebisa” da “axladdabadebul qristianTa” qadagebas<br />

Soris, romelsac isini kiTxuloben gaurkveveli xmebiT da<br />

uwodeben kilos. am sakiTxis gasarkvevad unda avRniSnoT,<br />

rom bibliuri sityva “kilo” anu “dialeqti” niSnavs ucxo<br />

enebs”.<br />

ebraelur ormocdaaTobis dRis dResaswaulze, qristes<br />

amaRlebis Semdeg, mociqulni “aRivsnen yvelani suliT<br />

wmidiT, da sxvadasxva enebze alaparakdnen... Semokriba mTeli<br />

saxli (niWis sazogado gamomJRavneba) da SeZrwunda. vinaidan<br />

TiToeuli ismenda, rogor metyvelebdnen mis sakuTar enaze.<br />

ukvirda yvelas da gancvifrebuli eubnebodnen erTmaneTs:<br />

gana yvela eseni, vinc laparakoben, galilevelni ar arian?<br />

rogorRa vismenT saTiTaod Cvens sakuTar enas, romelSiac<br />

davibadeT? parTelni da midielni... vismenT, rogor RaRadeben<br />

isini Cveni eniT RmerTis sidiades. da ukvirda yvelas” (saq<br />

2:4-12). saeWvoa xalxs ukvirdes da gancvifrebulni iyvnen<br />

24


RmerTis aRTqma<br />

axlandeli mqadageblebis mosmeniT, romlebic arwmuneben mas<br />

niWis flobaSi da saubroben ise gaurkvevlad, rom iwveven<br />

mxolod sarkazms da gulgrilobas. rogorc aRniSnulia<br />

saqme 2, sityvebi “kilo” da “ena”, garkveuli mniSvnelobis<br />

garda axali aRTqmis sxva wignebSi aRniSnaven “ucxo enebs”.<br />

fraza “romi, xalxi da enebi” gvxvdeba xuTjer<br />

gamocxadebaSi, rodesac saubari midis dedamiwis xalxze<br />

(gamocx 7:9; 10:11; 11:9; 13:7; 17:15). berZnuli sityva “enis”<br />

mniSvnelobiT Zveli aRTqmis berZnul TargmanSi (saxelad<br />

“septuaginti”) gamoiyeneba “ucxo enebis” mniSvnelobiT (ix.<br />

dab 10:5; rjl 28:49; dan 1:4).<br />

Tavi 1 kor 14-Si mocemulia miTiTeba enebis gamoyenebis<br />

Sesaxeb. leqsi 21 asxvaferebs esaias leqs 28:11, romelSic<br />

naTqvamia, rogor gamoiyeneba es niWi israelianebis<br />

winaaRmdeg: “rjulSi sweria: “sxva enebiT da sxvaTa bageebiT<br />

davelaparakebi am xalxs...” esaias leqsi 28:1 pirvel rigSi<br />

ekuTvnis israelis okupantebs, romlebic elaparakebian mis<br />

xalxs maTTvis ucxo enaze (“sxva enebiT”). “enebisa” da<br />

“bageebis” Tanasworoba niSnavs, rom “enebi” _ ucxo enebia.<br />

TavSi 1 kor 14 mocemulia uamravi miTiTeba amis Sesaxeb. es<br />

Tavi warmoadgens pavles kritikas niWis araswored<br />

gamoyenebis Taobaze, rac xSirad xdeboda adrindel<br />

eklesiaSi. exla Cven SevecdebiT gauwioT mokle komentari am<br />

sababs.<br />

leqsi 37 ZiriTadia: _<br />

“Tu vinmes Tavisi Tavi egonos winaswarmetyveli,<br />

anda sulieri, dae, gaigos, rom rasac gwerT<br />

Tqven, uflis mcnebaa”.<br />

Tu vinme ganacxadebs Tavisi sulierebis Sesaxeb, man unda<br />

aRiaros, rom niWis gamoyenebis miTiTeba RmerTiT iZleva.<br />

25


RmerTis aRTqma<br />

dRes nebismieri adamiani, romelic ar asrulebs am darigebas<br />

aSkarad gviCvenebs sakuTar upativcemlobas RvTivsulier<br />

sityvisadmi.<br />

leqsebi 14:11-17: _<br />

“amitom, Tu xmis mniSvneloba ar vici, ucxo<br />

viqnebi molaparakisaTvis, xolo molaparake _<br />

ucxo CemTvis. aseve Tqvenc, roca eSurebiT<br />

sulier niWebs, ecadeT iuxvod eklesiis<br />

aRsaSeneblad. amitom ilocos eniT molaparakem,<br />

raTa ganmartos kidec. vinaidan, roca eniT<br />

vloculob, Cemi suli loculobs, Cemi goneba ki<br />

unayofoa. maS, ra vqnaT? viloceb suliT da<br />

gonebiTac viloceb. vigalobeb suliT da<br />

gonebiTac vigalobeb. vinaidan, Tu suliT<br />

akurTxeb, rogor ityvis amins Sens madlobaze<br />

umecarTagani vinme, Tu ar esmis, ras ambob Sen?<br />

ai, Sen keTilad swirav madls, magram sxva ar<br />

Sendeba”.<br />

amitom, uazroa saubari im enaze, romelic damswreblebs ar<br />

esmiT. laparaki fetiSirebul enaze gamoricxulia, radganac<br />

SeuZlebelia warmoTqva “amin” locvis bolos, romelic<br />

aravis ar esmis. gaxsovdeT, rom “amin” niSnavs “dae iyos<br />

ase”, ese igi, “me sruliad veTanxmebi locvaSi naTqvams”.<br />

rogorc aRniSnavda pavle, saubari enaze, romelic ar esmis<br />

Sen Zmebs _ ar aris Segoneba. maxsovs SemTxveva, rodesac<br />

bili grexemis citadelTan rigdeboda broSurebi<br />

qristianobaSi dabrunebis mowodebiT. gaRizianebuli qali<br />

cdilobda daemtkicebina CemTvis, rom Cemi qristedelfianuri<br />

doqtrina _ “eSmakiseburia”. TiTqmis aTi wuTis ganmavlobaSi<br />

is sisuleles laparakobda aT enaze. rasakvirvelia, me ver<br />

26


RmerTis aRTqma<br />

Sevicvlidi azrs aseTi “STagonebiT”. zustad am meTodis<br />

winaaRmdeg gvafrTxilebs pavle.<br />

leqsi 18: _<br />

“vmadlob Cems RmerTs, rom yvela Tqvenganze mets<br />

vlaparakob enebiT”.<br />

radganac pavle qristes moZRvrebis qadagebisaTvis bevrs<br />

mogzaurobda, mas yvelaze Zalian sWirdeboda ucxo enebis<br />

codna”.<br />

leqsi 19: _<br />

“magram mirCevnia eklesiaSi xuTi sityva vTqva<br />

Cemi gonebiT, raTa sxvebsac vaswavlo, vidre aTi<br />

aTasi sityva enebiT”.<br />

es Zalze martivia. mokle winadadeba qristes Sesaxeb<br />

inglisur enaze iqneba CemTvis ukeTesi, vidre ucxo enaze<br />

qadagebis saaTebi.<br />

leqsi 22: _<br />

“amitom ena morwmuneTaTvis ki ar aris niSani,<br />

aramed urwmuneTaTvis da winaswarmetyveleba<br />

urwmunoTaTvis ki ar aris, aramed<br />

morwmuneTaTvis”.<br />

enebis codna amitom sWirdebodaT ZiriTadad urwmuneTaTvis<br />

saxarebis qadagebis dros. amJamad “enebis” codnis<br />

pretendentebis umravlesoba morwmuneTa jgufSia. igrZnoba<br />

iseTi xalxis ukmarisoba, romlebic SeZlebdnen saubars<br />

ucxo enaze saxarebis popularizaciis mizniT. 1990-an<br />

wlebis dasawyisSi iyo qristes moZRvrebis qadagebis<br />

27


RmerTis aRTqma<br />

saSualeba aRmosavleT evropaSi, magram (egred wodebul)<br />

“saxarebiseul” eklesias unda gaevrcela Tavisi literatura<br />

inglisur enaze, enebis barieris gamo! ueWvelad, enebis niWi<br />

gamogvadgeboda, Tu mas mflobeli eyoleboda. TviT reinard<br />

serberi, romelic qadagebs uamrav xalxTa winaSe, qalaq<br />

kampalaSi (uganda) esaubreboda xalxTa jgufs Tarjimnis<br />

meSveobiT.<br />

leqsi 23: _<br />

“da ai, mTeli eklesia erTad Seikribeba da<br />

yvelani ilaparakeben enebiT, da Semovlen umecarni<br />

da urwmunoni, gana ar ityvian, SeSlilebi<br />

xarTo?”<br />

es namdvilad asea. musulmanebi da urwmunoebi masxarad<br />

igdeben dasavleTi afrikis enebis mcodne pretendentebs maTi<br />

gaurkveveli qcevebis gamo. nebismier qristianes, romelic<br />

Tvals adevnebs pentekostelTa krebebs, SeuZlia ifiqros,<br />

rom mis winaSe giJebi arian.<br />

leqsi 27: _<br />

“Tu vinme laparakobs enebiT, ilaparakos or-orma,<br />

an didi-didi samma, erTimeoris miyolebiT, da<br />

erTma ganmartos”.<br />

mxolod or an sam adamians SeeZlo saubari sxvadasxva enebze<br />

nebismieri msaxurobis dros. ar aris sasurveli, rom<br />

auditoriaSi saubari midiodes sam enaze metad, radganac am<br />

SemTxvevaSi saWiro iqneba erTi winadadebis orjer<br />

gadaTargmna. Tu enis niWi iqneboda krebaze londonis<br />

centralur nawilSi, romelsac daeswrebodnen frangi da<br />

germaneli turistebi, maSin oratorebi daiwyebdnen gamosvlas<br />

Semdegnairad:<br />

28


moZRvari (inglisurad): Good evening.<br />

frangi oratori: Bon soir.<br />

germaneli oratori: Guten abend.<br />

RmerTis aRTqma<br />

rasakvirvelia, maT unda elaparakaT rig-rigobiT. erTdroul<br />

saubris dros Seiqmneboda gaugebroba. magram, “ramodenime<br />

enaze molaparake” xalxis bunebidan gamomdinare, zustad<br />

aseTi gamosvlebi imarTeba, rodesac ramdenime adamiani<br />

saubrobs erTdroulad. me dakvirvebuli var, roca erTi<br />

adamiani iwyebs laparaks, maSinve sxvebic SeuerTdebian mas.<br />

enebis niWi xSirad iyo gamoyenebuli qadagebis dros, amitom<br />

RmerTis mimarTva molaparakes SeeZlo eTqva ucxo enaze (enis<br />

niWis meSveobiT). amgvari ori niWis gamoyenebis magaliTs<br />

vxvdebiT saq 19:6. magram, Tu londonis krebaze, romelsac<br />

eswrebodnen ingliselebi da frangi stumrebi, orators<br />

eqadaga frangul enaze, ingliselebs “ver Seagonebda”. amitom<br />

enis Targmnis niWi unda arsebobdes, raTa yvelam gaigos<br />

sityva; Cven magaliTSi unda gakeTebuliyo Targmani frangul<br />

an inglisur enaze. amrigad, Tu vinmes daesva kiTxva<br />

frangulad, oratori ver gaigebda mas Tarjimnis gareSe,<br />

radganac mas aqvs mxolod frangul enaze saubris niWi. enis<br />

Targmnis niWi ki daexmareboda mas. Targmnis niWis mqone<br />

adamianis daswrebis gareSe, enis niWi ver gamoiyeneba: “...da<br />

erTma ganmartos. Tu ar aris ganmmartebeli, maSin gaCumdes<br />

eklesiaSi” (1 kor 14:27, 28).<br />

roca bevri Tanamedrove pretendenti “enebis” codnaze<br />

laparakobs ise, rom mas veravin ver ugebs Tarjimnis gareSe,<br />

es pavles miTiTebebis daumorCilebobis aSkara<br />

demonstraciaa.<br />

leqsebi 32, 33: _<br />

29


RmerTis aRTqma<br />

“winaswarmetyvelTa sulebi emorCilebian<br />

winaswarmetyvelT. vinaidan RmerTi uwesrigobis<br />

ki<br />

ar aris, aramed mSvidobisa, rogorc wmidaTa<br />

yvela eklesiaSi”.<br />

aqedan gamomdinare, wmidasulis niWis floba ar niSnavs, rom<br />

am niWs mihyavs adamiani normaluri gonebis realobidan:<br />

suli aris adamianis obieqti, romelsac moefina niWi da ara<br />

Zala, romelic ipyrobs adamians da aZlevs mas Tavisuflebas<br />

qcevebSi. xSirad araswored Tvlian, rom demonebi da<br />

“boroti sulebi” efinebaT urwmunoebs, wmidasuli ki<br />

morwmuneebs. magram sulieri Zala, romlis Sesaxeb naTqvamia<br />

1 kor 14:32 eqvemdebareba mflobelis kontrols. garda amisa,<br />

rogorc ukve vTqviT, wmidasulis Zala avsebda mociqulebs<br />

garkveul dros da garkveuli mizniT. mimarTva niWis<br />

flobelebs gamoiyenon igi RmerTis zraxvebis Tanaxmad<br />

(leqsi 33) amJamad albaT xvdeba “pentekostelTa” eklesiebis<br />

yru yurebs.<br />

leqsi 34: _<br />

“Tqveni qalebi eklesiaSi dumdnen, radganac<br />

laparaki ki ara aqvT nabrZanebi, aramed morCileba,<br />

rogorc ambobs rjulic”.<br />

xazgasmulia, rom qalma ar unda gamoiyenos wmidasulis niWi<br />

eklesiaSi msaxurobis dros. mosalodnelia, rom am<br />

rekomendacias ar daeTanxmebian, radganac amJamad raxraxobis<br />

axsna emociuri aRelvebiT SeiZleba. qali, bavSvi, nebismieri<br />

adamiani SeiZleba iyos Sepyrobili amiT da amitom aRiqvams<br />

wamoZaxilebebs rogorc “ucxo enas”.<br />

30


RmerTis aRTqma<br />

axlandel eklesiebSi qalis mniSvneloba “qadagebisas” ar<br />

Seesabameba 34 leqsis darigebas. sasacilo da<br />

upasuxismgebloa imis mtkiceba, rom pavles qalebi sZulda.<br />

Semdegi leqsi uaryofs amas: “Tu vinmes Tavisi Tavi egonos<br />

winaswarmetyveli, anda sulieri, dae, gaigos, rom rasac<br />

gwerT Tqven, uflis mcnebaa” (1 kor 14:37), _ da ara<br />

piradaT pavlesi. nebismierma morwmunem seriozulad unda<br />

miiRos 1 kor 14 TavSi mocemuli darigeba. amis uaryofa<br />

saxarebis mimarT niSnavs rwmenis uqonlobis aRiarebas.<br />

adamiani, romelsac gaaCnia amgvari Sexedulebebi ar miiRebs<br />

am darigebas rogorc RmerTisas. amis mtkicebis logika _<br />

Zlieria. am yvelafris codniT rogor SegiZliaT iyoT<br />

amgvari eklesiis wevri an gqondeT kavSiris survili mis<br />

momxreebTan?<br />

2.4 niWis amoReba<br />

RvTis sulis niWi kvlav gamoyenebuli iqneba morwmuneebiT<br />

arsebuli samyaros Sesacvlelad RvTis sasufevelze qristes<br />

dabrunebis Semdeg. amitom niWs ewodeba “Zalni momavali<br />

saukunisa” (ebr 6:4, 5) da ioveli (iov 2:26-29) aRwers<br />

sulis niWis didZal mofenas israelianebis monaniebis Semdeg.<br />

is faqti, rom niWi miecema morwmuneebs qristes<br />

dabrunebisas, amtkicebs, rom amJamad niWi aravis ar ekuTvnis.<br />

am dros yvela qristiane, vinc miiRo saxareba da realurad<br />

uyurebs samyaros movlenebs, xvdeba, rom qristes dabruneba<br />

axlo momavalSi ganxorcieldeba (ix. danarTi 3). arsebobs<br />

bibliis winaswarmetyveleba, rom pirveli saukunis raRac<br />

periodSi, roca xalxs hqonda niWi, da qristes meore<br />

mosvlis Soris, niWi amoRebuli iqneba: _<br />

“winaswarmetyvelebani iyos, gauqmdeba, enebi iyos,<br />

Sewydeba, codna iyos, gauqmdeba. vinaidan<br />

31


RmerTis aRTqma<br />

nawilobrivi viciT da nawilobrivs<br />

vwinaswarmetyvelebT. da roca srulyofili mova,<br />

nawilobrivi ganqardeba” (1 kor 13:8-10).<br />

pirvel saukuneSi arsebuli sulis niWi amoRebuli unda<br />

yofiliyo, “roca srulyofili mova”. es ar niSnavs qristes<br />

meore mosvlas, radganac maSin niWi dabrunebuli iqneba.<br />

berZnuli sityva, naTargmni rogorc “srulyofili”, niSnavs<br />

“raRac mTlians da damTavrebuls”, rac Seupirispirdeba<br />

ucodvils. es “raRac mTliani” nawilobriv cvlis codnas,<br />

romelic adrindel qristianebs hqondaT rogorc<br />

winaswarmetyvelTa niWi. gaxsovdeT, rom winaswarmetyveleba<br />

_ RmerTis sityvis qadagebis niWi iyo; da es sityva amJamad<br />

biblias Seadgens.<br />

ax. w. aR-is pirvel saukuneSi saSualo morwmunem icoda<br />

mxolod nawili im axal aRTqmisa, romelic Cven amJamad<br />

gvaqvs. mas gaugia winaswarmetyvelebis mxolod ramodenime<br />

sityva da isini cxovrebis sxvadasxva praqtikul mxares<br />

ekuTvnoda. man icoda iesos cxovrebis mokle aRweriloba da,<br />

SesaZloa, waikiTxa erTi Tu ori pavles mimarTva.<br />

rogorc ki winaswarmetyvelebis sityva daiwera da iyo<br />

brunvaSi, Sewyda am niWis flobis aucilebloba. is, rac<br />

dasrulda da Secvala sulis niWi, Camoyalibebuli axali<br />

aRTqma aris: _<br />

“mTeli werili RvTivsulieria da sasargebloa<br />

saswavleblad, samxileblad, gamosasworeblad,<br />

dasarigeblad simarTleSi. raTa srulyofili<br />

iyos RvTis kaci, yoveli keTili saqmisaTvis<br />

ganmzadebuli” (2 tim 3:16, 17).<br />

32


RmerTis aRTqma<br />

es srulyofili anu savse aris biblia. da radganac mTeli<br />

biblia _ RvTivsulieria da dawerili, es “savse” damyarda<br />

da wmidasulis niWi amoiRo. leqsebi efeselTa mimarT (4:8-<br />

14) Seesabameba am mtkicebas, raTa axsnas Tavsatexi: _<br />

“amisaTvis ambobs: “avida (ieso) maRlobze (caze)...<br />

niWebi uboZa adamians... qristes sxeulis<br />

aRsaSeneblad, vidre yvelani mivaRwevdeT rwmenis<br />

erTianobas (ese igi, erTrwmenas) da RvTis Zis<br />

Semecnebas srul kacad... raTa aRar viyoT<br />

balRebi, romelTac aryevs da itacebs moZRvrebis<br />

yovelgvari qari”.<br />

pirveli saukunis niWi unda mofeniliyo srulqmnili da<br />

mwife adamianis arsebobisaTvis; leqsebSi 2 tim 3:16, 17,<br />

vkiTxulobT “raTa srulyofili iyos RvTis kaci” “mTeli<br />

werilis” miRebis meSveobiT. radganac mTeli werili ukve<br />

arsebobs, sxvadasxva eklesiebiT wayenebul uamrav doqtrinebs<br />

ar gaaCnia realuri gamarTleba. arsebobs mxolod erTi<br />

biblia, radganac “Seni sityva WeSmaritebaa” (ioan 17:17), misi<br />

furclebis SeswavliT Cven SegviZlia mivaRwioT “rwmenis<br />

erTianobas” ( e. i., WeSmaritebas, rogorc naTqvamia efes<br />

4:13). WeSmaritma qristianebma miaRwies am erT rwmenas. am<br />

gagebiT isini “srulni” arian (“srulyofilni”), rogorc<br />

dawerili RvTis sityvis Sedegi. miaqcieT yuradReba niWis<br />

madlis flobis da sulieri bavSvobis Sedarebas efes 4:14;<br />

da winaswarmetyvelebasTan dakavSirebiT, rogor unda<br />

amoRebuli iyos niWi. igivea naTqvami 1 kor 13:11. ase rom<br />

aurzauris Seqmna sulieri niWis flobis gamo ar aris<br />

sulieri srulqmnilebis niSani. yvela mkiTxvelma unda<br />

gamoitanos daskvna, rom saWiroa RvTis sityvis Seswavla da<br />

upasuxos amas Tavmdabali morCilebiT.<br />

33


RmerTis aRTqma<br />

sulis flobis Tanamedrove miCemeba<br />

unda gavakeToT ramdenime SeniSvna im xalxis Sesaxeb,<br />

romlebic Tvlian, rom wmidasulis flobelni arian: _<br />

_ Tanamedrove “laparaks enebze” aqvs mokle marcvlebis<br />

xSiri gameorebis tendencia, magaliTad, “lala, lala,<br />

lala; Sama, Sama; ieso, ieso...” es ar aris romelime<br />

enasTan dakavSirebuli sintaqsisi. rodesac adamians esmis<br />

ucxo ena, is Cveulebriv gebulobs, ris Sesaxeb saubroben.<br />

mas esmis sityvebis damaxasiaTebeli gamoTqma, Tumca,<br />

SesaZloa, ar esmis am sityvebis azri. magram Tanamedrove<br />

“laparaki enebze” ar gamoiyofa amiT. aq ar aris is<br />

darigeba, romelic pirveli saukunis niWis mizani iyo.<br />

_ zogierTi pentekosteli amtkicebs, rom laparaki enebze _<br />

“xsnisaTvis” saWiro niSania da amitom is aucilebelia<br />

axali rwmenis miRebis yvela SemTxvevaSi. es sityvebi<br />

upirispirdeba adrindeli eklesiebis aRwerilobas,<br />

romlebSic isini, vizec mofenili iyo sxvadasxva niWi<br />

edarebodnen sxvadasxva organos. yvela ar iyo xeli da<br />

fexi da yvelas ar hqonda raime niWi, magaliTad, enebis. 1<br />

kor 12:17, 27-30 leqsebi gvixsnian amas: _<br />

“Tu mTeli sxeuli Tvalia, sadRaa smena? Tu<br />

yvelaferi smenaa, sadRaa ynosva? Tqven ki qristes<br />

sxeuli xarT, xolo cal-calke _ misi asoebi.<br />

daayena RmerTma eklesiaSi, pirvelad mociqulebi,<br />

meored _ mqadagebelni, mesamed moZRvarni, mere<br />

kurnebaTa niWebi, Sewevnani, marTvani, sxvadasxva<br />

enebi. yvela mociqulia? yvela mqadagebelia?<br />

yvela moZRvaria? yvelas ZalTa moqmedeba aqvs?<br />

yvelas aqvs gankurnebaTa niWi? yvelani<br />

laparakoben enebiT? yvelani ganmartaven?”<br />

igivea naTqvami amave TavSi cota adre: _<br />

34


RmerTis aRTqma<br />

“erTs sulis mier eZleva sibrZnis sityva, meores<br />

_ codnis sityva imave suliT. zogs rwmena _<br />

imave suliT da zogs _ gankurnebaTa niWi imave<br />

suliT. zogs _ saswaulTmoqmedeba, zogs _<br />

winaswarmetyveleba, zogs _ sulebis garCeva,<br />

zogs _ sxvadasxva enebi, zogs _ enebis<br />

ganmarteba. xolo yovelive amas akeTebs erTi da<br />

igive suli, romelic TiToeuls sakuTriv<br />

unawilebs, rogorc nebavs. radgan, rogorc<br />

sxeuli erTia, magram mravali aso aqvs, da<br />

sxeulis yvela aso, Tumca bevrni arian, erTi<br />

sxeulia, asevea qristec” (1 kor 12:8-12).<br />

aseT sicxadis ignorireba SeuZlebelia.<br />

sxva mniSvnelovan momentad pentekostelTa Sesaxeb<br />

gamoiyeneba magaliTi, rodesac filipe naTlavda wyalSi<br />

rwmenis axladmiRebul xalxs, da maT ar miiRes suliswmidis<br />

niWi, radganac mxolod amis Semdeg petre da ioane mividnen<br />

maTTan da “iloces maTTvis, rom miiRoT suliwmida... maSin<br />

daasxes xelebi maT da maTac miiRes suliwmida. roca<br />

simonma, dainaxa, rom mociqulTa xelebis dasxmiT eZleodaT<br />

suliwmida...” (saq 8:4-18). SesaZloa, rom sulis niWis<br />

gadacema iwarmoeboda mxolod xelis dadebiT, rac amJamad<br />

xSirad ar gvxvdeba Tanamedrove pretendentebis mxridan. sxva<br />

pentekostelebs (ormocdaaTianebs) miaCniaT, rom sxvadasxva<br />

enebze laparaki xsnis garanti ar aris. amiT mJRavndeba<br />

seriozuli Teologiuri uTanxmoeba maT Soris, vonc<br />

gvarwmunebs niWis flobas. ase, zogierT “RvTivsuliers”<br />

swams, rom RmerTis sasufeveli dedamiwaze iqneba, sxvebi ki<br />

fiqroben _ zecaze. kaTolikuri “RvTivsulierni”<br />

gvimtkiceben, rom wmidasuli ubrZanebs maT gaaRmerTon<br />

35


RmerTis aRTqma<br />

mariami da papa, amave dros “RvTivsulieri” pentekostelebi<br />

acxadeben, rom maTze mofenili wmidasuli aiZulebs maT<br />

moepyron papas, rogorc antiqristes da gakicxon<br />

kaTolikuri moZRvreba. magram ieso ambobda, rom isini, visac<br />

mieca nugeSismcemeli, ese igi, wmidasuli, iqnebian<br />

mimarTulni “yovel WeSmaritebaSi... im dRes arafers<br />

mkiTxavT... nugeSismcemeli... yvelafers gaswavliT da<br />

yvelafers gagaxsenebT, rac TqvenTvis miTqvams” (ioan 16:13,<br />

23; 14:26). maT Soris, visac mieca nugeSismcemeli ar unda<br />

iyos mkveTri SeuTanxmebloba moZRvrebaSi da imave dros am<br />

SeuTanxmeblobis arseboba gviCvenebs, rom seriozulad ar<br />

unda movepyroT im xalxs, vinc acxadebs mis<br />

(nugeSismcemelis) flobas. aseTi pretendentebis<br />

mouxerxebloba axsnan TavianTi sarwmunoeba bibliurad,<br />

gviCvenebs, rom nugeSismcemeli ar marTavs maT mTeli<br />

WeSmaritebiT.<br />

_ zogierTi xalxi enebze laparaks aniWebs did yuradRebas,<br />

rac ar Seesabameba bibliur debulebebs. sulis niWis siaSi,<br />

romelic mocemulia efes 4:11 igi arc aris aRniSnuli. es<br />

niWi ixseneba mxolod dawvrilebiTi siis bolos 1 kor 12:18-<br />

30 leqsebSi. axal aRTqmaSi mxolod sam adgilas gvxvdeba<br />

miTiTeba am niWis gamoyenebis Sesaxeb (saq 2:4; 10:46; 19:6).<br />

Tanamedrove RvTivsulier qristianTa miCemeba, romlebic<br />

laparakoben sxvadasxva enebze da saswaulebs qmnian, unda<br />

ganixilos am TavSi naTqvami sulis qmnilebis<br />

gaTvaliswinebiT. ZiriTadi daskvna amgvari unda iyos: rac ar<br />

unda Tqvas am xalxma TavianT moRvaweobis Sesaxeb, es ar<br />

SeiZleba iyos sulis mofenis Sedegi. vinc ar unda gamovides<br />

niWis flobis gancxadebiT, man unda sakmaod bevri icodes,<br />

rom pasuxi gasces aq moyvanil bibliur mosazrebebs.<br />

36


RmerTis aRTqma<br />

magram, saWiroa gaices pasuxi im kiTxvaze, Tu ratom xdeba<br />

nawilobrivi gankurnebis da “enebze” laparakis SemTxvevebi<br />

(kerpTmsaxurobis gagebiT).<br />

aRiarebulia, rom xalxi sargeblobs tvinis mcire nawiliT,<br />

zogierTi monacemebiT mxolod 1%. aseve dadgenilia, rom<br />

tvins SeuZlia ganaxorcielos TiTqmis “fizikuri”<br />

kontrolis xeulze. ase TviTSegnebiT, rom cecxli ar<br />

swvavs, indusebi dadian masze SiSveli fexebiT.<br />

gansakuTrebuli STagonebis dros Cven SegviZlia gamoviyenoT<br />

Cveni tvinis SesaZleblobidan bevrad didi procenti da<br />

mivaRwioT Cveni sxeulis iseT fizikur gacemas, romelic<br />

bevrad aWarbebs miRebul saSualebebs. ase aRelvebis<br />

mdgomareobaSi, jariskacs brZolis dros ramdenime saaTis<br />

ganmavlobaSi SeuZlia ar SeamCnios, rom mas mowyvetili aqvs<br />

xeli. didi religiuri rwmenis dros, romelsac axlavs<br />

garkveuli musika, RvTivsulieri xelmZRvanelis gavlenis<br />

qveS, sruliad SesaZlebloa aseTi movlenebi, romlebic<br />

normaluri adamianis warmidgenas ar eqvemdebareba.<br />

saswaulebi, romlis Sesaxeb saubroben dRevandeli<br />

“qristianebi” _ am rigis gamonaklisia. ase Samanis<br />

Tayvanismcemlebi sargebloben imave xerxiT, romelic<br />

gamoyenebulia sxva enaze laparakis dros. maxmadianebs aseve<br />

SeuZliaT daadasturon Tanamedrove qristianebis saswaulebi.<br />

magram saqme imaSia, rom sulis niWis mofena ax. w. aR-is<br />

pirvel saukuneSi xorcieldeboda WeSmariti qristianobis<br />

cxad aRmatebulebaSi sxva religiebTan. faqti, rom<br />

axlandeli qristianobis Tanamedrove “saswaulebi” emsgavseba<br />

sxva religiebis “saswaulebs” amtkicebs iseTi wmidasulis<br />

niWis dauswreblobas, romelic ax. w. aR-is pirvel saukuneSi<br />

iyo.<br />

islamis triumfalur svlas afrikis did nawilSi ar<br />

eqneboda adgili, Tu “qristianebi” qmnidnen realur<br />

37


RmerTis aRTqma<br />

saswaulebs imave maStabiT da imave ZaliT, rogorc es<br />

pirvel saukuneSi xdeboda. da is, visac namdvilad eqneboda<br />

wmidasulis niWis “nugeSismcemeli”, moaxdenda umetessac<br />

“vidre ieso hqmnida” (ioan 14:12, 16). azri, rom qristianebi<br />

SasZlebdnen saswaulis Seqmnas Tu maT ufro meti rwmena<br />

eqnebodaT, iwvevs garkveul eWvebs. kiTxva amgvarad ismeva: an<br />

maT aqvT nugeSismcemlis saswauli niWi an ara. da Tu isini<br />

amtkiceben mis flobas, isini Sehqmnidnen “umetessac” (ioan<br />

14:12) da ara SeZlebdnen Seqmnas!<br />

2.5 biblia _ erTaderTi avtoriteti<br />

zemoT mocemul TavSi naTqvamidan gamomdinareobs, rom<br />

RmerTis suli ekuTvnis mis gonebas, ganzraxvas da Zalas,<br />

romlis meSveobiT is awarmoebs Tavis qmnilebebs. Cven<br />

aRvniSneT, rom suli aSkarad amJRavnebs Tavs RmerTis<br />

sityvis furclebze. Tanamedrove qristianebis umravlesi<br />

problema amis sruli gaugebrobiT aris gamowveuli. radganac<br />

Znelia imis gageba, rom aseTi didi Zala aris Cadebuli<br />

mxolod erT wignSi, gvinda vifiqroT, rom bibliis garda<br />

arsebobs RmerTis gamocxadebis raRac sxva formac. imis<br />

gamo, rom Cveni ukurnebeli buneba (ierem 17:9) miiCnevs<br />

RmerTis sityvas sakmaod bundovnad (ioan 17:17), bevri xalxi<br />

cdunebaSia hqondeT gamocxadebis sxva forma, ufro<br />

mimzidveli adamianis gonebisaTvis. qvemoT mocemulia<br />

ramdenime magaliTi amis Sesaxeb: _<br />

sarwmunoeba<br />

(eklesia)<br />

ieRovas<br />

gamocxadebis<br />

sxva formebi<br />

saguSago koSkis<br />

am formis upiratesoba /<br />

mimzidveloba<br />

adamianisaTvis<br />

38<br />

ar aris aucilebeli fiqri


mowmeebi<br />

romuli<br />

katolicizmi<br />

mormonebi<br />

RvTivsulieri<br />

sazogadoebis<br />

publikaciebi,<br />

romlebic<br />

RvTivsulierad<br />

iTvlebian.<br />

papasa da<br />

mRvdelebis<br />

mosazrebebis<br />

gamoTqma,<br />

romlebic,<br />

maTi TqmiT,<br />

RmerTis<br />

gonebis<br />

anarekli<br />

arian.<br />

mormonTa wigni<br />

“Sinagani<br />

RmerTis aRTqma<br />

39<br />

bibliis swori<br />

interpritaciis Sesaxeb.<br />

yveliferze aris gacemuli<br />

pasuxi.<br />

bibliis kiTxva aucilebeli<br />

ar aris. warsulSi<br />

katolicizmi mxars ar<br />

uWerda da ugrZalavda amas.<br />

xalxis sityvebis rwmena da<br />

ara Zalis moxmareba am<br />

sityvebis WeSmaritebis<br />

dasadastureblad.<br />

gamoricxavs im bibliur<br />

doqtrinebis rwmenis<br />

aucileblobas, romlebic<br />

rTulia asaTvisebelad.<br />

mormonTa wigni iZleva<br />

universaluri xsnis<br />

saSualebas. imave dros<br />

bibliaSi naTqvamia im<br />

xalxis Sesaxeb, romlebic<br />

cocxloben da kvdebian<br />

imedis gareSe, radganac ar<br />

iyvnen mowodebulni<br />

saxarebis saswavlelad.<br />

maT swamT, rom nebismieri


RmerTis aRTqma<br />

qristianoba sinaTle”, maTi<br />

azriT,<br />

wmidasulia.<br />

40<br />

maTi grZnoba WeSmaritia da<br />

Tvlian, rom RmerTis suli<br />

marTavs da STaagonebs maT<br />

gzebze, romlebic biblias<br />

ar ukavSirdebian.<br />

es yvelaferi xazs usmevs bibliis, rogorc RmerTis sityvis,<br />

safuZvlianad Seswavlis aucileblobas. kiTxvaze: “ratom<br />

aris erTi biblia, magram bevri eklesia?” unda gaices pasuxi<br />

kiTxviT, rogor iRebs yovelive eklesia RmerTis sulis<br />

gamocxadebis sxva formas, ese igi, mis nebas, moZRvrebas da<br />

mosazrebas, garda imisa, rac naTqvamia amis Sesaxeb bibliaSi.<br />

Tu Tqven gsurT ipovoT erTi WeSmariti eklesia, erTi<br />

WeSmariti rwmena da erTi WeSmariti naTloba (efes 4:4-6),<br />

mimarTva Tqvensken unda iyos naTeli da xmaZlieri: “ukan<br />

bibliisaken!”<br />

gadaxveva 4: wmidasuli _ pirovnebaa?<br />

wignis nawilebSi 2.1 da 2.2 damtkicebulia, rom RmerTis<br />

suli ekuTvnis mis Zalas, romelic asaxavs mis “gonebas”<br />

sakmaod vrclad. radganac RmerTis suli moqmedebs rogorc<br />

RmerTis pirovneba da arsebis zusti anarekli, zogierTi<br />

xalxi ambobs, rom RmerTis suli pirovnebaa, romelic TviT<br />

RmerTia. zemoT moyvanili nawilebis yuradRebiani<br />

ganmeorebiTi kiTxva gviCvenebs, rom RmerTis suli misi<br />

goneba da Zalaa da, aqedan gamomdinare, goneba da Zala<br />

araviTar SemTxvevaSi pirovnebad ar iqnebian. eleqtroba _<br />

uxilavi Zalaa, romelic aZlevs Sedegs eleqtrobiT<br />

mmarTvel adamians; magram mas ar SeuZlia iyos pirovneba.<br />

siyvaruli _ adamianis xasiaTis gamomJRavnebaa, magram is<br />

arasodes gaxdeba pirovnebad. RmerTis suli Sedgeba mis<br />

siyvarulisagan, rogorc misi xasiaTis nawilisagan da


RmerTis aRTqma<br />

SeuZlia ekuTvnodes mis Zalas, magram mas ar SeuZlia iyos<br />

misgan damoukidebeli pirovneba.<br />

umetes “qristianebis” didi Secdoma (rom suli pirovnebaa)<br />

aris “samebis” rwmena. am doqtrinis mixedviT arsebobs sami<br />

RmerTi, romlebic raRacnairad warmoadgenen erTa da imaves<br />

_ RmerTi mama, wmidasuli da ieso. igive xalxi amtkicebs,<br />

rom RmerTi pirovneba ar aris da imave dros acxadeben,<br />

RmerTi suli _ pirovnebaa da amiT uSveben winaaRmdegobas.<br />

arsebobs safuZvliani mizezi gvwamdes, rom “sameba” iyo<br />

qristianobaSi gadmotanili warmarTuli idea da amitom es<br />

sityva ar gvxvdeba bibliaSi. samebis ideis miRebis Semdeg,<br />

qristianebi iZulebulni iyvnen gamoetanaT daskvna, rom<br />

RmerTis suli/Zala _ pirovnebaa da aseve RmerTi aris,<br />

Tumca RmerTi arc aris. rodesac qristianebs iWeren am<br />

winaaRmdegobaze, isini advilad gamodian mdgomareobidan<br />

ganacxadav, rom RmerTi _ idumalia da Cven yvelaferi<br />

logikuri daskvnis gareSe unda virwmunoT. amasTanave isini<br />

mxars uvlian axal aRTqmaSi naTqvams RmerTis saidumlobis<br />

Sesaxeb, romelic ieso qristes saqmeebSi da sityvebSi<br />

amJRavnebs Tavs: _<br />

“vinaidan ara msurs, Zmano, ar icodeT es<br />

saidumlo” (rom 11:25).<br />

“ieso qristes qadagebisamebr, dafaruli<br />

saidumlos gamocxadebiT” (rom 16:25).<br />

“getyviT Tqven saidumlos...” (1 kor 15:51).<br />

“gvauwya ra Tavisi nebis saidumlo” (efes 1:9;<br />

3:3).<br />

pavles qadageba iyo “viqadagoT saxarebis<br />

saidumlo” (efes 6:19; kol 4:3).<br />

“saidumlosi, romelic... axla gaexilaT mis<br />

wmidebs” (kol 1:26).<br />

41


RmerTis aRTqma<br />

unda aRvniSnoT, rom amJamad ar arsebobs saidumlo ZiriTadi<br />

doqtrinebis Sesaxeb, da mxolod sibneleSi myofi adamiani,<br />

saubrobs saidumloze. nuTu ar Relavs aseTi adamiani imaze,<br />

rom gamocxadebaSi aRwerili cru religiebis sistema,<br />

romelsac “babiloni” hqvia _ “saidumloa” (gamocx 17:15)?<br />

ZiriTadi azri imasSia, rom es sistema acxadebs Tavis<br />

rwmenas saidumlod, magram namdvil morwmuneebs esmiT iq<br />

naTqvami qalis saidumlo (gamocx 17:7).<br />

SegviZlia, rasakvirvelia, movelodoT aseT bumdovan axsnas<br />

im xalxisagan, romelic amyareben RmerTis gagebas subieqtur<br />

STabeWdilebebze, an raRac garkveuli sulieri Zalis<br />

moqmedebaze maT gonebaze. Tu Cven gvinda viyoT Tavmdabali<br />

RmerTis sityvis mimarT, Cven unda gamoviyenoT yvela Cveni<br />

SesaZlebloba, raTa gamovavlinoT misi aRTqma. bibliaSi<br />

moxsenebuli saxarebis arc erTi mqadagebeli ar xmarobda<br />

amgvar gamoTqmas: “es _ sruli saidumloa da Tqven ver<br />

SeZlebT mis gagebas”. amis nacvlad, vkiTxulobT mimarTvas<br />

gamoviyenoT goneba da gavakeTod logikuri daskvna wmida<br />

werilidan.<br />

bibliis ZiriTadi debulebebis Sesaxeb (romlebsac Cven aseve<br />

ganvixilavT am wignSi), pavle “elaparakeboda maT<br />

werilebidan, uxsnida da umtkicebda, rom qriste unda<br />

datanjuliyo da mkvdreTiT aRmdgariyo” (saq 17:2, 3). es<br />

sistematiuri, logikuri bibliuri mtkicebaa, romelic<br />

srulyofils xdis da TviTon winadadebac iwyeba sityvebiT:<br />

“pavle, Tavisi Cveulebrisamebr... umtkicebda...” es iyo misi<br />

Cveulebrivi stili (ix. aseve saq 18:19). amis Sesabamisad,<br />

korinToSi pavle “yovel SabaTs saubrobda sinagogaSi da<br />

arwmnebda iudevelebs... magram raki isini<br />

ewinaaRmdegebodnen...” (saq 18:4-6). xalxi rwmenis misaRebad<br />

usmenda bibliidan moyvanil pavles mtkicebebs; da aq iyo<br />

42


RmerTis aRTqma<br />

amgvari frazebi, rogoricaa “iesos molandeba keliaSi”,<br />

“auRwerelma grZnobam amitaca”, “erTxel saRamos Sevxvdi<br />

ufals”.<br />

miaqcieT yuradReba aseve imas, rom RvTivsulieri werili<br />

mogviwodebs logikisaken da racionalizmisaken. da amave<br />

dros migviTiTebs, rom “isini ewinaaRmdegebodnen”. amis<br />

msgavsad, antioqiaSi, pavle da barnaba “esaubrebodnen<br />

(RmerTis sityvaze) da arwmunebdnen” (saq 13:43). Semdeg isini<br />

ikoniaSi gaCerdnen, sadac “ise ilaparakes, rom uamravma<br />

iudevelma da berZenma irwmuna” (saq 14:1). rodesac amis<br />

Semdeg pavle ganikicxes, igive logika agrZelebda momavlis<br />

imedis STagonebas: “is laparakobda samarTlianobaze,<br />

TavSekavebisa da momaval gankiTxvaze” iseTi gulSi Camwvdom<br />

sicxadiT, rom cinikuri msajuli “SeSinda” (saq 24:25).<br />

radgnac Cveni saubari eyrdnoba mtkcebebs, unda mivceT Cveni<br />

imedisa da doqtrinis bibliuri dadastureba: _<br />

“mudam mzad iyaviT, rom simSvidiT da mowiwebiT<br />

upasuxoT yvelas, vinc Tqveni imedis gamo axsnaganmartebas<br />

mogTxovT” (1 pet 3:15).<br />

saubari mSvidi xmiT viRacis pirad gamocdilebaze _ ar aris<br />

saxarebis imedis damtkiceba. xangrZlivi miTiTeba pirad<br />

mowmobaze, rogorc umravlesi qristianis qadagebis<br />

saSualeba, xazs usmevs maT “imedze” “argumentirebuli<br />

pasuxis” uqonlobas. mTeli leqsikoni gaCnda qristianelTa<br />

Soris, raTa mieceT saSualeba “gamoiyenon is, rac RmerTma<br />

gaakeTa Sens cxovrebaSi” da a. S. aseTi anekdotebi mZafrad<br />

upirispirdebian pavles sityvebs: “Cven Tavs ki ar vqadagebT,<br />

aramed qriste iesos, ufals” (2 kor 4:5); _ da es<br />

adamianisagan, romelic yvelaze metad esaubreboda iesos.<br />

43


RmerTis aRTqma<br />

Cveni rwmenis miRebis logikurma, bibliurad dasabuTebulma<br />

xerxma, unda Seqmnas modeli CvenTvis ufro vrceli<br />

naTesaobrivi kavSirisaTvis RmerTTan. rogorc yvelasaTvis,<br />

aseve CvenTvis samagaliTo arian pirveli qristianebi,<br />

romlebic problemebis gadasaWrelad gonebas iyenebdnen (saq<br />

6:2). axali aRTqmis mimarTvebSi gamoixateba rwmena, rom<br />

mkiTxvelebi miiReben xelmZRvanelad bibliur logikas.<br />

amgvarad, imis mixedviT, Tu rogori iyvnen moses rjuliT<br />

mcxovrebi mRvdelmTavrebi, Cven SegviZlia dawvrilebiT<br />

SevityoT yvelaferi qristes saqmianobis Sesaxeb (ebr 5:3).<br />

RmerTis sworupovari siyvarulis qristesadmi moTxrobis<br />

Semdeg, pavle mogviwodebs, rom Cveni “gonivruli (berZnulad<br />

logikos, ese igi, logikuri) msaxuroba” mTlianad Seewiros mas<br />

sapasuxoT (rom 12:1). sityva “logikos” iwarmoeba sityvisagan<br />

“logos”, romelic iTargmneba, rogorc “sityva” RmerTis siyvis<br />

gagebiT. aqedan gamomdinare, Cveni logikuri pasuxi bibliis<br />

Terminebze aseve unda iyos warmoqmnili RmerTis sityvidan.<br />

amrigad, ar aris logikuri mtkiceba RmerTis sulis Sesaxeb,<br />

rogorc pirovnebaze, romelic ar aris RmerTi da amave dros<br />

RmerTia. da pasuxi, rom es yvelaferi saidumloa da logikas<br />

ar eqvemdebareba bibliur TerminebSi, miuRebelia. Tu Cven ver<br />

SevZlebT logikuri daskvnis gamotanas wmida werilidan,<br />

maSin bibliis Seswavla amaoa; da bibliis aucileblobac ara<br />

aris, radgan is mxolod saintereso an gasarTobi<br />

literaturuli nawarmoebia. mgoni es yvelaferi aris<br />

qristianelebis uamrav wignis Taroebze.<br />

magram, unda iTqvas, rom zogierTi maTgani, visac swams, rom<br />

RmerTis suli pirovnebaa, cdilobs misces am debulebas<br />

bibliuri axsna. moyvanilia lqsebi, romelSic RmerTis suli<br />

aRwerilia, rogorc pirovneba, magaliTad, rogorc<br />

“nugeSismcemeli” (ioan 14:16) an miTiTebulia, rom suli<br />

“danaRvlianebulia”.<br />

44


RmerTis aRTqma<br />

wignis nawilSi 4.3 Cven vaxseneT, rom adamianis “suls”<br />

SeuZlia iyos SeSfoTebuli (saq 17:16), damZimebuli (dab<br />

41:8) an gaxarebuli (luk 10:21) adamianis “sulze”, ese igi,<br />

mis arsebobaze, mis gonebaze da ganzraxvebze, romelic iwvevs<br />

moqmedebas, amboben rogorc gancalkevebul pirovnebaze.<br />

magram es, rasakvirvelia, ar miiReba sityvasityviT. RmerTis<br />

sulzec SegviZlia visaubroT amgvarad. unda<br />

gaviTvaliswinoT, rom bibliaSi xSirad aris gamoyenebuli<br />

gasulierebis ena, rodesac saubari abstraqtur movlenebs<br />

exeba. magaliTad, igavni 9:1 sibrZnis Sesaxeb naTqvamia,<br />

rogorc qalze. es gviCvenebs, rogori iqneboda adamiani<br />

brZnulad rom emarTa saqmeebi. sibrZne ar SeiZleba<br />

arsebobdes adamianis gonebis gareSe, da amitom gamoyenebulia<br />

amgvari gasuliereba. ufro dawvrilebiT amis Sesaxeb<br />

naTqvamia gadaxveva 5: “gasulierebis principi”.<br />

gadaxveva 5: gasulierebis principi<br />

zogierTi adamiani, SesaZloa, Znelad aiTvisebs eSmakis<br />

gasulierebis axsnas, radganac is ase xSirad aris naxsenebi<br />

bibliaSi, rom iqmneba STabeWdileba TiTqos igi pirovnebaa da<br />

es faqti Secbunebs xalxs. magram es advilad SegviZlia<br />

avxsnaT imiT, rom bibliis Taviseburebaa usulo sagnebis da<br />

abstraqtuli movlenebis gasuliereba, magaliTad aseTebis,<br />

rogoricaa sibrZne, simdidre, codva, eklesia da mxolod<br />

eSmakTan SemTxvevaSi raRac fantastikuri Teoriebi Seipareba.<br />

Semdegi magaliTebi moyvanilia ilustraciis mizniT: _<br />

sibrZnis gasuliereba. “bednieria is kaci, vinc hpova<br />

sibrZne da vinc goniereba SeiZina! radgan misi SeZena cjobs<br />

vercxlis SeZenas da misi mosavali _ xalas oqros.<br />

margalitebze ufro Zvirfasia da Sengan sanatreli araferi<br />

Seedreba mas” (igav 3:13-15).<br />

45


RmerTis aRTqma<br />

“sibrZnem saxli aiSena, misi Svidi boZi gaTala” (igavn 9:1).<br />

es leqsebi, rogorc wignis Tavebis sxva nawilebi, gviCveneben,<br />

rom sibrZne gasulierebulia rogorc qali, magram amis gamo<br />

aravis ar uCndeba azri, rom sibrZne _ sityvasityviT qalia,<br />

romelic mogzaurobs dedamiwaze. yvelas esmis, rom sibrZne<br />

yvelasaTvis sasurveli Tvisebaa.<br />

simdidris gasuliereba. ”aravis ar SeuZlia or<br />

batons emsaxuros: an erTi unda sZuldes da meore uyvardes;<br />

anda im erTs SeeTvisos da meore daamciros. ver SeZlebT<br />

RmerTsac emsaxuroT da mamonsac” (maT 6:24).<br />

aq simdidre Sedarebulia batonebs. uamrav xalxs aqvs<br />

survili miiRos simdidre da am gziT gaxdes misi batoni.<br />

ieso aq gveubneva, rom Cven ar SegviZlia vakeToT es da imave<br />

dris vemsaxuroT RmerTs. darigeba sakmaod ubralo da<br />

moqmedia, magram aravin ar warmoidgens, rom simdidre _<br />

adamiania, romelsac mamoni hqvia.<br />

codvis gasuliereba. “... yvela codvis Camdeni codvis<br />

monaa” (ioan 8:34). “codva mefobda sikvdiliT” (rom 5:21).<br />

“nuTu ar iciT, rom visac Tqven Tavs miscemT monebaT<br />

morCilebisaTvis, misi monebi xarT, visac daemorCilebiT: an<br />

codvisa sasikvdilod, an morCilebisa simarTlisaTvis” (rom<br />

6:16).<br />

rogorc simdidresTan SemTxvevaSi, codva Sedarebulia aq<br />

batons, da is vinc codvas idens _ misi monaa. arc erTi<br />

gonieri mkiTxveli ar miiRebs pavles sityvebs ise, TiTqos<br />

codva _ adamiania.<br />

46


RmerTis aRTqma<br />

sulis gasulireba. “roca mova igi, suli<br />

WeSmaritebisa, SegiZRvebaT yovel WeSmaritebaSi. TavisiT ki<br />

ar ilaparakebs” (ioan 16:13).<br />

aq ieso acnobs mociqulebs, rom isini miiReben wmidasulis<br />

Zalas, rac namdvilad moxdeba ormocdaaTobis dRes, rogorc<br />

naTqvamia saq 2:3-4: “da eCvenaT maT gayofili enebi, TiTqos<br />

cecxlisani da saTiTaod moefina yovel maTgans. yvelani<br />

aRivsnen suliwmidiT”, romelmac misca maT saswauli<br />

saqmeebis Zala. wmidasuli ar iyo pirovneba, es iyo Zala,<br />

magram roca ieso ambobda masze, igi xmarobda nacvalsaxels<br />

“is”.<br />

sikvdilis gasuliereba. “Sevxede, da aha,<br />

fermoxdili cxeni da misi mxedari, romlis saxeli<br />

sikvdilia” (gamocx 6:8).<br />

israelis xalxis gasuliereba. “kvlav agaSeneb da<br />

aSenebuli iqnebi, israelis qalwulo, kvlav Seamkob Sens<br />

diarebas...” (ierem 31:4). “cxadad momesma, rom wuxs efremi:<br />

“xsjida da dasjili var Sengan, rogorc gauxedneli<br />

mozveri. momaqcie da moviqcevi, radgan Sen xar ufali, Cemi<br />

RmerTi” (ierem 31:18).<br />

am leqsebis Sinaarsi gviCvenebs, rom winaswarmetyveli<br />

mimarTavs israelis xalxs da ara efrems, rogorc adamians.<br />

israelis xalxi sulierdeba am SemTxvevaSi rogorc didi<br />

britaneTi, rodesac mas “britaneTs” an “jon buls”<br />

uwodeben. aseTi qali da kaci ar arsebobs, magram rodesac<br />

es dasaxeleba gvxvdeba wignSi an suraTebze, yvelam icis,<br />

rom mis magier igulisxmeba didi britaneTi.<br />

47


RmerTis aRTqma<br />

qristes morwmuneTa gasuliereba. “vidre yvelani<br />

mivaRwevdeT rwmenis erTianobas da RvTis Zis Semecnebas<br />

srul kacad, qristes sisavsis asakis zomas” (efes 4:13).<br />

“erTia sxeuli” (efes 4:4). “Tqven ki qristes sxeuli xarT,<br />

xolo cal-calke misi asoebi” (1 kor 12:27). “... qriste aris<br />

eklesiis Tavi da is aris sxeulis macxovari” (efes 5:23).<br />

“is (qriste) aris eklesiis sxeulis Tavi... axla ki vxarob<br />

Cemi tanjvebiT Tqvens gamo da Wirs rac qristes daaklda,<br />

vavseb sakuTari xorciT misi sxeulisaTvis, romelic<br />

eklesiaa” (kol 1:18, 24). “vinaidan Tavgamodebuli var Tqvens<br />

mimarT RvTiuri TavgamodebiT, radgan dagniSneT Tqven erT<br />

kacze, raTa wmida qalwulad wargadginoT qristes winaSe (2<br />

kor 11:2). “... movida kravis qorwili, da misma sasZlom Tavi<br />

gainzada” (gamocx 19:7).<br />

yvela es leqsi ekuTvnis xalxTa erTobas, romlebic<br />

WeSmaritad qristianebi iyvnen da romlebsac zogjer<br />

uwodebdnen “eklesias”, Tumca es ar unda agerioT romelime<br />

Tanamedrove eklesiasTan! namdvili morwmuneebi, ese igi, isini<br />

visac swams bibliis doqtrinebi, “wmida qalwulebi” arian da<br />

amiT aRniSnaven im cxovrebis siwmides, romliTac unda<br />

icxovron; da sxeuls, romelic saTanadoa, radganac rogorc<br />

bunebriv sxeuls uamravi funqcia aqvs, aseve WeSmarit<br />

eklesias aqvs didi pasuxismgebloba da axorcielebs<br />

sxvadasxva funqciebs. rodesac eklesias uwodeben “sxeuls”,<br />

es aravis ar ereva romelime pirovnebasTan. xalxi aseve ar<br />

miiCnevs eSmaks an satanas romelime zecier “urCxulad” an<br />

dacemul angelozad, Tu sityvebi swored iyo naTargmni an<br />

Tu mamakacsa da qals ara aqvT miRebuli warsuli dReebis<br />

cru eklesiebidan cru ideebi.<br />

adaptirebulia robert robertsis wignidan “qristianobis<br />

cdomileba”.<br />

48


gadaxveva 6: kalvinizmi<br />

RmerTis aRTqma<br />

ramdenime aseuli wlis win kalvinma Cveni cxovrebis<br />

winaswardaniSnulebis idea wamoayena, romlis mixedviT Cveni<br />

keTili nebis gadawyvetilebebs ara aqvs araviTari<br />

mniSvneloba Cvens xsnisaTvis _ Cven winaswar varT<br />

gankuTvnili an xsnisaTvis, an gankicxisaTvis. es azri<br />

gadaisaxa ramdenime Tanamedrove ideaT:<br />

_ yoveli Ronis xmarebas bibliis an religiis swavlisaTvis<br />

araviTari azri ara aqvs, radganac Tu Cven gvekuTvnisxsna,<br />

Cven gadavrCebiT nebismier SenTxvevaSi.<br />

_ arsebobs eSmaki, romelic gvaiZulebs codvis Cadenas da<br />

Semoaqvs Cven cxovrebaSi problemebi Cveni nebis gareSe. es<br />

cru debuleba ganxilulia meeqvse TavSi.<br />

_ ar aris aucilebeli Txovo RmerTs Svela cxovrebis<br />

sxvadasxva SemTxvevebSi, magaliTad, mogzaurobis dros<br />

usafrTxoebis dacva, radganac yvelaferi winaswar aris<br />

gansazRvruli. msoflioSi arsebobs andazuri gamoTqma,<br />

romelic xSirad gvesmis aeroportebSi: “Tu Tqveni reisi<br />

unda gaemgzavros, is gaemgzavreba”.<br />

_ saxarisebuli eklesia aswavlis, rom SeuZlebelia irwmuno<br />

biblia an gaigo igi, wmidasulis daZalebis gareSe.<br />

arsebobs uamravi bibliuri mizezi uaryo amgvari filosofia:<br />

_ uazro xdeba RmerTis morCilebis koncepcia. bibliaSi<br />

naTqvamia, rom Cven unda davicvad RmerTis darigeba da<br />

moviqceT ise, rom mas uxarodes da ara wuxdes. Tu<br />

RmerTi gaiZulebs morCilebas, am koncepciis miTiTebas<br />

49


RmerTis aRTqma<br />

azri ekargeba. qriste sTavazebs xsnas “yvela misi<br />

morCilisaTvis”.<br />

_ ebraelTa mimarT me-11 TavSi naTqvamia, rom RmerTis Careva<br />

Cvens cxovrebaSi da Semdgomi Cveni xsna Seesabameba Cvens<br />

rwmenas. cxovrebis mZime wuTebSi RmerTisaken mimarTul<br />

locviT bibliur magaliTebs ekargeba azri, Tu ki<br />

yvelaferi winasar gansazRvrulia. amis msgavsad, Cveni<br />

xsnis idea, rogorc rwmenis Sedegi, uazro xdeba.<br />

_ naTloba _ xsnis winapirobaa (mark 16:16; ioan 3:3-5). es<br />

uaryofilia kalvinistebiT. Tumca xsna SesaZloa mxolod<br />

qristes saqmeebis gamo (2 tim 1:10), da ar aris<br />

abstraqtuli koncepciis gansazRvris naSTi. Cven<br />

Segnebulad unda davuaxlovdeT mas naTlobis meSveobiT.<br />

romaelTa mimarT 6:15-17 naTqvamia Cveni mbrZaneblebis<br />

Secvlaze, gadasvlaze codvil cxovrebisagan morCilebis<br />

cxovrebaze. “visac Tqvens Tavs miscemT monebad<br />

morCilebisaTvis, misi monebi xarT”. es ena<br />

morCilebisaTvis Tavis ganwirvis Sesaxeb aSkarad<br />

metyvelebs Cvens nebaze, ueWvel gansazRvrulobis<br />

sawinaaRmdegod. sakuTari Tavis micema iwarmoeba mTeli<br />

guliT saxarebis swavlebis morCilebis Sesabamisad (rom<br />

6:17).<br />

_ RmerTisaTvis ar iqneboda aucilebeli sityvis Tqma, Tu<br />

Cven sabolood gansazRvruli vyofiliyaviT. qadagebis<br />

aucileblobac ar iqneboda; Tumca biblia, rogorc<br />

darigebebSi, aseve magaliTebSic gviCvenebs, rom sityvis<br />

qadagebis meSveobiT ixsneba mamakaci da qali. “xsnis<br />

sityva” (saq 13:26) unda movides xalxTan.<br />

_ Cven gangvsjian Cveni saqmeebis mixedviT (gamocx 22:12).<br />

ratom, Tu ki Cveni nebis qcevebs ara aqvs mniSvneloba<br />

50


RmerTis aRTqma<br />

xsnisaTvis? pavlem Tqva, rom ebraelebma RmerTis sityvis<br />

uaryofiT ganikicxes Tavi, rogorc mudmivi cxovrebis<br />

uRirsulni (saq 13:46). maT ganikicxes Tavi da RmerTi ar<br />

Caeria. Tu RmerTi gansazRvravs zogierTs xsnisaken, sxvebs<br />

dagmobisaken, ese igi is aiZulebs zogierTs codvis<br />

Cadenas. adamis codvis gamo “sikvdili gadavida yvela<br />

adamianSi, radgan yvelam Sescoda” (rom 5:12). amitom<br />

codvis sazRaurad, xalxi sikvdiliT aris dasjili (rom<br />

6:23) da ara imitom, rom RmerTma aiZula isini codvilni<br />

yofiliyvnen adamis codvamde.<br />

_ 1 kor 10 da aseve bibliis sxva nawilebSi naTqvamia am<br />

xalxis Sesaxeb warsulSi, rodesac maT hqondaT<br />

naTesaobrivi kavSiri RmerTTan, magram Semdeg moscildnen<br />

mas. “rwmenis moswydomis” (gal 5:4) es faqti niSnavs<br />

xsnis sistemis uqonlobas, sadac, rogorc kalvinistebi<br />

amtkiceben, “erTxel xsnili _ mudmivad xsnilia”. Cven<br />

SegviZlia vixsnaT Tavi mxolod im SemTxvevaSi, Tu<br />

virwmunebT swavlebas (1 tim 4:16).<br />

_ ieso ambobda, RmerTis sityvis gageba Cven nebaze aris<br />

damokidebuli. “wamkiTxvelma gaigos” (maT 24:15). amrigad,<br />

Cven TviTon vcdilobT aviTqvaT sityva, Cven aravin ar<br />

gvaiZulebs mis gagebas. am sityvebisa da qristes sityvebis<br />

Soris aris didi msgavseba: “visac yurni aqvs, isminos” anu<br />

gaigos. es sityvebi edareba RvTis sityvis kiTxvas. RvTis<br />

suli aSkaravdeba misi sityvis meSveobiT, amitom iesos<br />

SeeZli eTqva, rom misi STagonili sityva _ “sulia” (ioan<br />

6:63). warmoudgenelia, rom RmerTis sulma imuSaos<br />

adamianze, misi sityvebis gareSe, raTa daimorCilos igi.<br />

_ “mwyurvali movides da msurvelma usasyidlod aiRos<br />

sicocxlis wyali” (gamocx 22:17) _ ase metyvelebs<br />

51


RmerTis aRTqma<br />

saxareba yvelasTvis, vinc gamoexmaureba mis cxovrebis<br />

sityvas.<br />

gadaxveva 7: “da miiRebT suliwmidis niWs”<br />

(saq 2:38)<br />

ormocdaaTobis dRes petrem Tavisi gamosvla daasrula 38<br />

leqsiT, sadac mouwodebda naTlobisa da suliwmidis niWis<br />

misaRebad. wmidasulis niWi imitom aris aRniSnuli, rom<br />

mociqulni TviTon sargeblobdnen enebis niWiT, raTa aexsnaT<br />

xalxisaTvis, rom isini asruleben iovelis<br />

winaswarmetyvelebas saswauli niWis Sesaxeb (saq 2:16-20).<br />

SegviZlia vivaraudoT, rom petre dapirda israelianebs,<br />

romlebic mas usmendnen, sulis niWs. xalxis umetesoba<br />

iudevelni iyvnen (saq 2:5). iovelis winaswarmetyveleba niWis<br />

mofenaze exeboda, upirveles yovlisa, iudevelebs. amitom<br />

petrem amgvarad mimarTa maT: “Tqven gekuTvniT aRTqma, da<br />

Tqvens Svilebs (saq 2:39). mas mxedvelobaSi hqonda iovelis<br />

winaswarmetyveleba, rom suli moefina israelianebs da maT<br />

Svilebs (saq 2:17; Sd. iovel 2:28-32). aq aseve SeiZleba<br />

iTqvas, rom niWis mofenis aRTqma ekuTvnoda or Taobas _<br />

maT, vinc usmenda petres da maT Svilebs.<br />

Cven giCveneT, rom pirveli saukunis bolos (ese igi, petres<br />

sityvis daaxloebiT 70 wlis Semdeg) niWma Sewyvita Tavisi<br />

arseboba. es aseve damtkicebulia istoriuli monacemebiT. im<br />

ori Taobis dros niWi aseve warmarTelebs hqondaT: “Tqven<br />

gekuTvniT aRTqma, da Tqvens Svilebs da yvela Soreuls,<br />

visac ki mouxmobs ufali RmerTi Cveni” (saq 2:39). miaqcieT<br />

yuradReba _ warmarTelebi aRwerilni arian, rogorc “yvela<br />

Soreuli” (Sd. efes 2:14-17).<br />

52


RmerTis aRTqma<br />

magram gvaqvs safuZveli CavTvaloT, rom saqmeebis me-2 TavSi<br />

aRwerili movlenebi warmoadgenen aRTqmis mxolod patara<br />

nawils, romlis Sesaxeb naTqvamia TavSi iovel 2. mTavari<br />

winaswarmetyvelebis ganxorcieleba moxdeba maSin, rodesac<br />

israelSi SeiWreba mtris jari, rodesac is damarcxebuli<br />

iqneba (iovel 2:20) da amis Semdeg israelianni moinanieben da<br />

icxovreben RmerTTan bednier urTierTobaSi (iovel 2:27).<br />

“amis Semdeg movafen Cems suls...” (iovel 2:28). sanam es<br />

pirobebi ar Sesruldeba, Cven ver movelodebiT iovelis sxva<br />

sityvebis ganxorcielebas, garda im movlenebisa, romlebic<br />

moxda ormocdaaTobis dRes da aRwerilia saq 2 TavSi.<br />

sulis niWis miRebis aRTqma naTlisRebis Semdeg, SesaZloa,<br />

Cvenc gvekuTvnodes. suli erTia, magram mas SeuZlia Tavis<br />

gamomJRavneba sxvadasxva gzebiT (1 kor 12:4-7; efes 4:4).<br />

pirvel saukuneSi es xdeboda niWis saSualebiT. axla ki,<br />

rodesac igi amoRebulia, sruliad kanonieria vixiloT<br />

“sulis niWis” aRTqmis ganxorcieleba sxva saSualebiTac.<br />

“wmidasulis niWi”, SesaZloa, ekuTvnodes “niWs, romelic<br />

aris wmidasuli” an “niWs, romelis Ssaxeb metyvelebs<br />

wmidasuli”, ese igi, patiebisa da xsnis niWs. arsebobs niWis<br />

ganxorcielebis uamravi sxva magaliTi. “RvTis Semecneba”<br />

(kol 1:10) SesaZloa niSnavdes Semecnebas, romelic RmerTs<br />

aqvs an Semecnebas RmerTis Sesaxeb. “RvTis siyvaruli” da<br />

“qristes siyvaruli” (1 ioan 4:9; 3:17; 2 kor 5:14) SeiZleba<br />

niSnavdes RmerTisa da iesos siyvaruls Cvens mimarT an Cven<br />

siyvaruls maT mimarT. “RvTis sityva” SeiZleba niSnavdas<br />

sityvas RmerTze an sityvas, romelic movida RmerTisagan.<br />

amitom, wmidasulis niWi SesaZloa ekuTvnodes niWs,<br />

romelsac wmidasuli akeTebs SesaZlos da romlis Sesaxebac<br />

53


RmerTis aRTqma<br />

metyvelebs, da aseve niWs, romelic Sedgeba wmidasulis<br />

Zalisagan.<br />

patieba _ sulis niWia?<br />

leqsebSi rom 5:16 da 6:23 xsna aRwerilia rogorc “niWi” da<br />

amiT edareba sityva “niWs” leqsebSi saq 2:38. sinamdvileSi,<br />

leqsSi 2:39 moyvanilia sityvebi iovel 2:32 xsnis Sesaxeb,<br />

TiTqos es sulis niWia. petres miTiTeba im “Soreulebis”<br />

niWis aRTqmaze Seesabameba es 57:19 sityvebs: “mSvidoba,<br />

mSvidoba SorebelT”. efes 2:8 niWi aseve aRwerilia rogorc<br />

xsna da ramdenime striqoniT qvemoT naTqvamia: “vinaidan misi<br />

meSveobiT orives gvaqvs erTi suliT (niWiT) misadgomi<br />

mamasTan” (2:18). es aseve mtkicdeba im faqtiT, rom leqsebi<br />

efes 2:13-17 Seesabameba es 57:19 leqsebs: “odesRac Sors<br />

myofni, axloblebi gaxdiT qristes sisxliT. vinaidan is<br />

aris Cveni mSvidoba... movida da gaxaraT mSvidoba Tqven _<br />

SorebelT da axlobelT”.<br />

es 30:1 leqsSi ganikicxebian israelianni, radganac patiebas<br />

eZeben sakuTari gziT, da ara RvTis sulis niWiT: “zraxvas<br />

rom izraxaven, magram ara Cemis sulisas, raTa codva<br />

miusarTon codvas”. es 44:3 leqsSi israelis patiebis<br />

ukanaskneli dRe aris aRwerili aseTi sityvebiT: “radgan<br />

wyals mivuRvri urwyuls da nakadulebs _ gamomSral miwas;<br />

Cems suls mivuRvri Sens natamals da Cems kurTxevas _ Sens<br />

STamomavlebs”. abraamis STamomavlebis kurTxeva xdeba<br />

qristes meSveobiT (saq 3:25, 26), romelic Sedarebulia<br />

sulis mofenas israelianebze. aq naTlad iTviseba sityvebi<br />

iovel 2 da saq 2 leqsebidan. gal 3:14 yvelaferi es<br />

Sejamebulia amgvarad: “raTa abraamis kurTxeva patieba<br />

qriste iesos mier iyos warmarTebze, rom sulis aRTqma<br />

miviRoT rwmeniT”. 1kor 6:11 naTqvamia Cveni codvebis<br />

ganbanvis Sesaxeb “Cveni RmerTis suliT”. romaelTa mimarT<br />

aRniSnulia Tanasworoba Cvens Soris, vinc “miviReT madli...<br />

54


RmerTis aRTqma<br />

Serigebas... suli” (1:5; 5:11; 8:15) da amiT naCvenebia kavSiri<br />

sulis niWisa (“madlis”) da patiebis Soris. Znelia ar<br />

daafaso axali aRTqmis gamometyveleba da Zveli aRTqmis<br />

ideebi, imis codniT, rom maTi pirveli mkiTxvelebi<br />

israelianebi iyvnen. moses xuTtomeulSi da iesos noves Zis<br />

wignSi araerTxel aris aRniSnuli RmerTis aRTqmis Sesaxeb<br />

_ misces Tavis xalxs miwa _ “miwas, romelsac ufali<br />

RmerTi Seni mogcems sakuTrebad”. es fraza xSirad gvxvdeba<br />

Zvel aRTqmaSi. axal aRTqmaSi sityva “miwas” nacvlad<br />

gamoyenebulia sityva “xsna”, aqedan gamomdinare, RmerTis niWi<br />

amJamad prespeqtivaSia codvis patiebasTan erTad.<br />

petre mouwodebda da iudevelebs moenaniaT niWis miRebamde,<br />

amas ki mosdevda piradi locvis kiTxva. arsebobs safuZveli<br />

gvjerodes, rom sulis niWi _ locvaze pasuxis aRweris<br />

saSualebaa. micema “keTil misacemelTa mTxovnelebs”<br />

locvaSi _ igivea, rac wmida sulis (niWis) micema (maT 7:11;<br />

Sd. luk 11:13). erTgvarmniSvnelovnad aris naTqvami fil 1:19:<br />

“xsna iqneba Tqveni locviTa da ieso qristes sulis<br />

SewevniT”. 1 ioan 3:24 aseve naTqvamia, rom suli mogvecema<br />

rogorc Sedegi Cveni morCilebis darigebisadmi; da 22<br />

leqsSi aRniSnulua, rom misi darigebebis dacva Cveni<br />

Txovnebis Sesrulebaa. aqedan gamomdinare, Cveni ndoba<br />

ganapirebulia imiT, Tu rogor ismens RmerTi Cvens locvebs<br />

(1 ioan 5:14) da aseve sulis flobiT (1 ioan 3:21, 24; 4:13).<br />

rogorc Cans es gamoTqmebi Seesabameba erTmaneTs. berZnuli<br />

sityva “charis”, naTargmni rogorc “madli”, xSirad<br />

gamoiyeneba RmerTis niWTan dakavSirebiT. “magram Cven gvwams,<br />

rom Cven uflis iesos madliT (niWiT) gadavrCebiT” (saq<br />

15:11). amave dros sityva “madli” dakavSirebulia locvaze<br />

pasuxTan (magaliTad, gam 33:12; 34:9; ricx 32:5; fsalm 84:11;<br />

2 kor 12:9; ebr 4:16; iak 4:6; Sd. lq. 3). leqsSi zaq 12:10<br />

naTqvamia “wyalobisa da Sewyalebis sulis” israelianebze<br />

55


RmerTis aRTqma<br />

gadmoRvris Sesaxeb ukanasknel dRes. amiT Sejamebulia Cveni<br />

azri imis Sesaxeb, rom locva sulis niWis miRebis mizezia<br />

patiebis gagebiT da, rom sulis mofena locvaze sapasuxod<br />

xdeba, romelic damtkicebulia israelianebis monaniebiT<br />

pirveli saukunis ukanasknel dReebSi. imave gagebiT pavle<br />

ambobs “RvTis niWze da mowodebaze” monaniebisaTvis da<br />

patiebisaTvis (rom 11:29).<br />

nugeSismcemeli<br />

aseTive midgoma SeiZleba iyos gamoyenebuli nugeSismcemelis<br />

aRTqmis mimarT, romelic aRwerilia ioan 14 da 16 TavebSi.<br />

Tavdapirvelad es ekuTvnoda saswaul Zalebs, romlebic<br />

eZleodaT mociqulebs, raTa maT mieRoT aRTqma pirvel<br />

rigSi. es aseve SesaZlia gvekuTvnodes Cven Cveulebrivi<br />

gagebiT. saswauli Zalebi unda daxmarebodaT mociqulebs<br />

saxarebis werilebis daweraSi. niWi “gaswavliT da yvelafers<br />

gagaxsenebT, rac TqvenTvis miTqvams” (ioan 14:26). sityva<br />

“gagaxsenebT” Tavis Tavad zRudavs saswauli elementis<br />

farglebs nugeSismcemelis aRTqmaSi mociqulTa mimarT,<br />

romlebic iesosTan erTad cxovrobdnen. amave dros, rogorc<br />

ukve avRniSneT nawilSi 2.5 “nugeSismcemelis” aRTqmis ena<br />

gamoiyeneba aseve sruliad daweril bibliis Zalis mimarT.<br />

amitom, Cven SegviZlia gamovitanoT daskvna, rom es da aseve<br />

sulis sxva aRTqmebi ganxorcielebuli iyvnen ax. w. aR-is<br />

pirvel saukuneSi saswaulis saxiT, magram amJamad isini Cven<br />

gvekuTvnian rogorc sulis gamomJRavneba bibliaSi daweril<br />

RmerTis sityvaSi.<br />

rasakvirvelia, marTalia, rom RmerTis suli<br />

gamoaSkaravdeboda warsulSi dawerili sityvis meSveobiT,<br />

magram es iyo mxolod nawilobrivi aRTqma im<br />

“srulyofilTan” SedarebiT, romelic Cven gvaqvs daweril<br />

RmerTis sityvaSi (1 kor 13:9-13). aqedan gamomdinare,<br />

ararsebobda raime sxva aRTqma RmerTisagan axal aRTqmis<br />

56


RmerTis aRTqma<br />

dawerisa da niWis amoRebis Semdeg. mtkiceba mormonebis da<br />

aseve sxva wignebSi, rom biblia ar warmoadgens mTlian<br />

aRTqmas, usafuZvloa. sulis niWis uqonloba amJamad<br />

amtkicebs, rom biblia sruliad dawerilia. da Tu Cven<br />

gvinda RmerTis mTeli aRTqmis gamoyeneba, Cven unda<br />

visargeblod misi yovelive nawiliT, rogorc Zveli aseve<br />

axali aRTqmiT. mxolod maSin RvTis kaci iqneba iseTive<br />

sruli, rogorc RmerTis sityvaSi gamomJRavnebuli RmerTi.<br />

gadaxveva 8: “morwmuneebs ki Tan axldebaT<br />

aseTi niSnebi” (mark 16:17)<br />

am sityvebidan gamomdinareobs, rom nebismieri morwmune<br />

miiRebs niWs. magram es amtkicebs Zalian bevrs _ “gvelebs<br />

aiyvanen da, Tundac raime sasikvdilo Sesvan, ar avnebT;<br />

avadmyofebs xelebs daasxamen da ganikurnebian isini” (mark<br />

16:18). es ar aris imis aRTqma, rac Teoriulad SesaZloa<br />

moxdes, Tu morwmunes sakmarisad swams; es iyo aRTqma imis<br />

Sesaxeb, rasac morwmuneebi izamen. Tu amgvari saswaulebi ar<br />

xdeba amJamad, ese igi am leqsis aRTqma ar vrceldeba Cvenze.<br />

Tqven SegiZliaT gaixsenoT, rogor eWira pavles Sxamiani<br />

gveli xelSi da ar iyo nakbeni (saq 28:3-7). es adasturebda<br />

imas, rom misi qadageba RmerTisagan iyo.<br />

yvela RvTivsulier qristianisagan, vinc acxadebs wmidasulis<br />

mofenis Sesaxeb, bolo asi wlis ganmavlobaSi aravis<br />

realurad ar daumtkicebia am Zalis gamoyeneba. Tu yvela<br />

morwmunes ar SeuZlia amgvari saswaulis Cadena, es aRTqma<br />

SeuZlebelia ganxorcieldes amJamad. es amtkicebs Cven<br />

daskvnas sulis mimarT. es niWi hqondaT ax. w. aR-is pirvel<br />

saukunis qristianebs, magram wmidasulis niWi amoRebuli iyo<br />

axali aRTqmis wmida werilis daweris Semdeg.<br />

57


RmerTis aRTqma<br />

mark 16 bolo leqsi gvaZlevs safuZvels vifiqroT, rom<br />

morwmuneebs “moyolili” saswaulebi, specialurad daniSnuli<br />

iyo saxarebis sityvis dasamtkiceblad: “morwmuneebs ki Tan<br />

axldebaT aseTi niSnebi... isinic wavidnen da qadagebdnen<br />

yvelgan. ufali Seeweoda maT da ganamtkicebda sityvas<br />

Tanamdevi niSnebiT.” (mark 16:17, 20). magram rogorc ki es<br />

sityva sruliad daiwera, ise rogorc gvaqvs axal aRTqmaSi,<br />

gaqra niSnebis aucilebloba.<br />

SeniSvna: wmidasulis niWis dauflebis mtkicebebi ise aris<br />

gavrcelebuli, rom 1989 wels Sedga ori sazogado ganxilva<br />

RvTivsulieri qristianebis moZRvrebis jon lailikasisa da<br />

ori qristedelfianebis jon alfri da am strofebis<br />

avtoris Soris. ganxiluli iyo Tema: “arseboben amJamad<br />

wmidasulis niWis mflobelebi?” mosawvevebi gagzavnili iyo<br />

didi britaneTis uamrav eklesiebSi. amis Sedegad krebas<br />

eswreboda 1000 adamiani. unda vaRiaroT, rom iyo<br />

warmodgenili dRevandel droSi niWis flobis saukeTeso<br />

“mtkiceba”. protokolis kopia SegiZliaT SeiZinoT Semdeg<br />

misamarTze: The Christadelphians, 49 The Woodfields, South Croydon,<br />

Surrey CR2 0HJ<br />

58


Tavi 2: sakiTxebi<br />

RmerTis aRTqma<br />

1. romeli qvemoT moyvanili sityvebidan asocirdeba sityva<br />

“sulTan”?<br />

a) Zala<br />

b) wmida<br />

g) sunTqva<br />

d) mtveri<br />

2. ra aris wmidasuli?<br />

a)pirovneba<br />

b)Zala<br />

g) RmerTis Zala, mimarTuli specialuri miznis<br />

gansaxorcieleblad<br />

d) samebis nawili<br />

3. rogor iyo dawerili biblia?<br />

a) xalxi gadmoscemda sakuTar azrebs<br />

b) xalxi werda imas, rasac fiqrobda RmerTze<br />

g) RvTivsulieri xalxis meSveobiT, RmerTis suliT<br />

d) misi zogierTi nawili RvTivsulieria, danarCeni ki _<br />

ara<br />

4. romeli qvemoT mocemuli mtkicebebisagan gviCvenebs sulis<br />

niWis mofenis mizezebs?<br />

a) raTa daemtkicaT saxarebis zepiri qadageba<br />

b) ufro farTo gavrcelebisaTvis adrindeli eklesiisa<br />

g) raTa aeZulad xalxi marTlmorwmune yofiliyvnen<br />

d) raTa gadaerCinaT mociqulni sirTuleebisagan<br />

5. saidan SegviZlia gavigoT RmerTis WeSmariteba?<br />

a) nawilobriv bibliidan, nawilobriv sakuTari<br />

fiqrebidan<br />

59


RmerTis aRTqma<br />

b) bibliis kiTxvis garda, wmidasulisagan, romelic<br />

gvesaubreboda Cven<br />

g) mxolod bibliidan<br />

d) mRvdelebisagan<br />

6. daasaxeleT pirveli saukunis ramodenime sulis niWi Cvens<br />

eramde.<br />

7. rodis iyvnen isini amoRebulni? SeiZleba Tu ara maTi<br />

floba amJamad?<br />

8. rogor SeiZleba moqmedebdes wmidasuli Cvens cxovrebaSi<br />

amJamad?6<br />

60


Tavi 3<br />

RmerTis aRTqma<br />

RmerTis aRTqma<br />

61


3.1 RmerTis aRTqma: <strong>winasityvaoba</strong><br />

amrigad, mecadineobebis dros, Cven sakmaod dawvrilebiT<br />

visaubreT RmerTis arsebobaze da mis saqmianobaze. Cven<br />

gavarkvieT mTeli rigi rTuli sakiTxebisa. exla Cven<br />

SevecdebiT obieqturad ganvixiloT is, rac “aRuTqva RmerTma<br />

Tavis moyvarulT” (iak 1:12; 2:5) misi mcnebebis dacvisaTvis<br />

(ioan 14:15).<br />

RmerTis aRTqma Zvel aRTqmaSi warmoadgens qristianul<br />

imeds. yvelaze sapasuxismgeblo momentSi, rodesac wydeboda<br />

misi bedi samsjavros winaSe, pavle ambobda momaval madlze,<br />

romlis gamo is mzad iyo daekarga yvelaferi cxovrebaSi:<br />

“da axla vdgavar samsjavros winaSe aRTqmis imedis gamo,<br />

romelic RmerTma misca Cvens mamebs... swored im imedisaTvis<br />

mdeben brals” (saq 26:6, 7). man Tavisi cxovrebis didi<br />

nawili gaatara saxarebis qadagebaSi _ “aRTqma, romelic<br />

mamebs misca”, RmerTma ganaxorciela iesos aRdgeniT (saq<br />

13:32). pavlem Tqva, rom RvTis aRTqmis rwmenam misca mas<br />

mkvdreTiT aRdgomis (saq 26:6-8, Sd. 23:8), iesos meore<br />

mosvlis, gankiTxvisa da RvTis sasufevlis damyarebis imedi<br />

(saq 24:25; 28:20, 31).<br />

es yvelaferi marxavs mifs imaze, rom Zveli aRTqma _<br />

israelis istoriis nawyvetia, romelic ar metyvelebs<br />

maradiuli sicocxlis Sesaxeb. magram 2000 wlis win<br />

RmerTis gadawyvetileba _ gviboZos Cven maradiuli<br />

sicocxle iesos meSveobiT _ ar iyo moulodneli. es<br />

ganzraxva mas hqonda Tavidanve: _<br />

“saukuno sicocxlis imediT, romelic aRuTqva<br />

utyuarma RmerTma uwinares saukuneTa. xolo<br />

Tavis droze gamoacxada Tavisi sityva qadagebaSi,


RmerTi da sikvdili<br />

romelic momendo me Cveni macxovari RvTis<br />

brZanebiT” (tit 1:2, 3).<br />

“radgan sicocxle gamoCnda da Cven vixileT da<br />

vmowmobT, da gauwyebT Tqven am saukunis<br />

sicocxles, romelic iyo mamasTan da<br />

gamogvecxada Cven” (1 ioan 1:2).<br />

radganac maradiuli sicocxlis micema xalxisaTvis RmerTs<br />

hqonda ganzraxuli samyaros Seqmnidan, Cven vTvliT naklebad<br />

damajerebels, rom mas ar hqonda naTqvami amis Sesaxeb<br />

xalxTan urTierTobaSi, romelic 4000 wlis ganmavlobaSi<br />

hqonda, rogorc aRniSnulia Zvel aRTqmaSi. faqtiurad, Zvel<br />

aRTqmaSi uamravi winaswarmetyveleba da aRTqma aris imedze,<br />

romelic RmerTma moamzada Tavs xalxisaTvis. amitom, Cveni<br />

xsnisaTvis saWiroa RmerTis aRTqmis gageba. miT umetes, rom<br />

pavlem Seaxsena morwmuneebs efesoSi, rom manam, sanam isini<br />

gaigebdnen amis Sesaxeb. isini iyvnen “qristes gareSe,<br />

israelis krebulisgan gaucxoebulni, aRTqmis mcnebaTa<br />

ucxoebi, ar gagaCndaT imedi da uRmerToni iyaviT<br />

wuTisofelSi” (efes 2:12). saeWvoa, rom warmarTTa qceva<br />

aZlevda maT raime imeds da codnas RmerTze. amasSia RmerTis<br />

aRTqmis gaugebrobis didi mniSvneloba, romlis Sesaxeb Zvel<br />

aRTqmaSi naTqvamia _ faqtiurad, “ar hqondes imedi da iyo<br />

samyaroSi uRmerTo”. gaxsovdeT, rom pavle gansazRvravda<br />

qristianul ideas, rogorc “aRTqmis ideas.., romelic<br />

RmerTma misca Cvens mamebs” (saq 26:6).<br />

samwuxarod, mxolod ramodenime eklesia aqcevs yuradRebas<br />

Zveli aRTqmis am adgilebs. “qristianoba gadaisaxa” axali<br />

aRTqmis safuZvlze damyarebul religiad, magram am<br />

SemTxvevaSic is iyenebs leqsebis patara nawils. iesom<br />

aSkarad Tqva amis Sesaxeb:


RmerTi da sikvdili<br />

“Tu (isini) mosesa (ese igi, mis daweril bibliis<br />

pirvel xuT wigns) da winaswarmetyvelT ar<br />

mousmenen, mkvdreTiTac rom aRdges vinme, ar<br />

irwmuneben” (luk 16:31).<br />

zogierTi Tvlis, rom maTTvis sakmarisia mxolod qristes<br />

aRdgomis rwmena (Sd. luk 16:30), magram iesom Tqva, rom es<br />

ar kmara Zveli aRTqmis safuZvliani Seswavlis gareSe. iesom<br />

axsna, rom misi jvris cmis Semdeg mociqulTa rwmenis<br />

dakargva gamowveuli iyo uyuradRebobiT Zveli aRTqmis<br />

mimarT:<br />

“man uTxra: hoi, ugunurno da guliT mZimeno,<br />

yvelafris amis sarwmuneblad, rasac<br />

winaswarmetyvelebi ambobdnen, gana ase ar unda<br />

datanjuliyo qriste da Sesuliyo Tavis<br />

didebaSi? daiwyo mosedan da yvela<br />

winaswarmetyvelidan da ganumartavda maT yovel<br />

werilSi mis Sesaxeb naTqvams” (luk 24:25-27).<br />

miaqcieT yuradReba mis xazgasmas, rom mTeli Zveli aRTqma<br />

metyvelebs masze. saqme imasSi ki ar aris, rom mociqulebs<br />

arasodes waukiTxavT da gaugiaT Zveli aRTqmis sityva,<br />

aramed amasSia, rom maT ar esmodaT misi Rrma azri. rwmenis<br />

gasamtkiceblad saWiroa RmerTis sityvis swori gageba da<br />

ara<br />

mxolod misi kiTxva. ebraelebi fanatiurad eqceodnen Zveli<br />

aRTqmis kiTxvas (saq 15:21), magram radganac isini ver<br />

igebdnen mis kavSirs iesosTan da saxarebasTan, maT<br />

faqtiurad ar swamdaT Zveli aRTqma da amitom iesom Tqva: _<br />

“Tqven rom mosesi gwamdeT, mec miwamebdiT,<br />

vinaidan man dawera Cems Sesaxeb. xolo Tu misi<br />

5


RmerTi da sikvdili<br />

dawerilisa ar gwamT, rogor iwamebT Cems<br />

sityvas?” (ioan 5:46, 47).<br />

miuxedavad bibliis kiTxvisa, isini ubralod ver xedavdnen<br />

realur uwyebas iesoze, Tumca maT izidavda xsnis azri.<br />

iesos unda eTqva maTTvis: _<br />

“ikvlevT werilebs (ese igi, waikiTxeT<br />

yuradRebiT _ Sd. saq 17:11), radgan ggoniaT, rom<br />

maTSi gaqvT saukuno sicocxle. isini ki Cems<br />

Sesaxeb mowmoben” (ioan 5:39).<br />

da es SesaZloa SeemTxves uamrav xalxs, visac aqvs Zveli<br />

aRTqmis zedapiruli codna: radganac maTi codna werilebis<br />

SemTxveviTi wakiTxviT aris SeZenili. qristesi da saxarebis<br />

saocari sityvebi RmerTis sasufevelis Sesaxeb kvlav<br />

eparebaT maT. wignis am nawiliT vcdilobT gamoviyvanoT<br />

aseTi xalxi amgvar mdgomareobidan Zveli aRTqmis ZiriTadi<br />

aRTqmebis realuri azris axsniT: _<br />

_ edemis baRSi,<br />

_ noes mimarT,<br />

_ abraamis mimarT,<br />

_ daviTis mimarT.<br />

am aRTqmebis aRwera mocemulia bibliis xuT wignSi (dabadeba<br />

_ meore rjuli), romlebic dawerili iyvnen moseTi da<br />

Zveli aRTqmis winaswarmetyvelebis mier. qristianuli<br />

saxarebis yvela elementi aris aq moyvanili. pavlem axsna,<br />

rom mis qadagebas araferi axali ar Semoaqvs, “imaze meti,<br />

rasac winaswarmetyvelni da mose ambobdnen, rom ase unda<br />

momxdariyo, rom qriste unda wamebuliyo da mkvdarTagan<br />

pirveli aRmdgariyo, rom naTeli euwRebina am xalxisa da<br />

warmarTebisaTvis” (saq 26:23).<br />

udides qristianes, pavles imedi unda Cveni imedi iyos; iseve,<br />

rogorc igi iyo sinaTleT misi cxovrebis boloSi, es yvela


RmerTi da sikvdili<br />

seriozul qristianes unda hqondes. am magaliTiT<br />

STagonilni Cven axla SegviZlia “gamovikvlioT werilebi”.<br />

3.2 aRTqma edemSi<br />

amaRelvebeli moTxroba kacis dacemis Sesaxeb moyvanilia<br />

“dabadebis” me-3 TavSi. gveli dawyevlili iyo RmerTis<br />

sityvis araswori metyvelebisaTvis da evas cdunebaSi<br />

SeyvanisaTvis. daumorCilebis gamo kaci da qali dasjili<br />

iyvnen. magram imedis sxivi gadis am bnel suraTSi, rodesac<br />

RmerTi mimarTavs gvels:<br />

“mtrobas (siZulvils, winaaRmdegobas) Camovagdeb<br />

Sensa da dedakacis Soris, Sens Teslsa da<br />

dedakacis Teslis Soris; is (dedakacis Tesli)<br />

Tavs giWeWyavdes, Sen ki qusls ugeslavde” (dab<br />

3:15).<br />

es leqsi sakmaod lakoniuria; Cven SevecdebiT ganvsazRvroT<br />

misi sxvadasxva sityvebi. sityva “Tesli” igulisxmebs<br />

STamomavals an bavSvs, magram is aseve SeiZleba ekuTvnodes<br />

garkveul “TeslTan” dakavSirebul xalxs. mogvianebiT Cven<br />

vixilavT, rom abraamis “Tesli” ieso iyos (gal 3:16), magram<br />

Tu Cven viqnebiT qristeSi naTlobis meSveobiT, maSin Cven<br />

gavxdebiT Tesli (gal 3:27-29). sityva “Tesli” aseve niSnavs<br />

Teslis ideas (1 pet 1:23). namdvil Tesls aqvs mamis<br />

daxasiaTeba. amitom, gvelis Tesli ekuTvnis Tesls,<br />

romelsac aqvs naTesaobrivi msgavseba gvelTan, is: _<br />

_ amaxinjebs RmerTis sityvas<br />

_ cruis<br />

_ sxva Sehyavs codvaSi.<br />

7


RmerTi da sikvdili<br />

me-6 TavSi Cven SevityobT, rom aq ar igulisxmeba<br />

sityvasityviT adamiani, romelic idens amas, magram CvenSi<br />

aris<br />

_ “Cveni Zveli kaci” sxeuli (rom 6:6)<br />

_ “mSvinvieri adamiani” (1kor 2:14)<br />

_ “Zveli kaci, macduri gulisTqmebiT gaxrwnili” (efes<br />

4:22)<br />

_ “Zveli adamiani misi saqmeebiTurT” (kol 3:9).<br />

es codvili “adamiani”, romelic CvenSia, aris bibliuri<br />

“eSmaki”, gvelis Tesli.<br />

qalis Tesli niSnavs gansakuTrebul individualur<br />

pirovnebas _ “Sen ki (gvelis Tesli) qusls ugeslavde” (dab<br />

3:15). es adamiani mudmivad daangrevs gvelis Tesls, ese igi,<br />

codvas _ is “Tavs giWeWyavdes”. dartyma gvelis TavSi<br />

sasikvdilo dartymas niSnavs, radgan misi guli TavSia.<br />

erTaderTi adamiani, romelic iyo SesaZlo kandidati qalis<br />

Teslze _ ufali Cveni ieso qristea.<br />

“axla ki gamoCnda Cveni mxsneliqriste iesos<br />

gamocxadebiT, romelmac gaabaTila (jvarze)<br />

sikvdili (da, aqedan gamomdinare, codvis Zala _<br />

rom 6:23), da saxarebiT gaanaTla sicocxle da<br />

ukvdaveba” (2 tim 1:10).<br />

“RmerTma moavlina Tavisi Ze codvili xorcis<br />

msgavsebaSi da codvis gamo msjavri dasdo codvas


RmerTi da sikvdili<br />

xorcSi”, ese igi, bibliur eSmaks, gvelis Tesls”<br />

(rom 8:3).<br />

ieso “gamoCnda, raTa itvirTos Cveni codvebi” (1<br />

ioan 3:5).<br />

“da daarqmev mas saxelad iesos (“mxsnels”),<br />

vinaidan igi ixsnis Tavis xalxs maTi<br />

codvebisagan” (maT 1:21).<br />

ieso dedakacisagan iSva (gal 4:4); is iyo mariamis Svili,<br />

magram misi mama RmerTi iyo. am gagebiT, igi qalis Tesli<br />

iyo, Tumca Seqmnili iyo RmerTis mier iseTi xerxiT,<br />

rogoriTac ar aris Seqmnili arc erTi sxva adamiani. qalis<br />

Tesli SesaZloa iyos droebiT gaWeWyili codviT, gvelis<br />

TesliT _ “Sen ki qusls ugeslavde” (dab 3:15). gvelis kbena<br />

quslSi warmoadgens droebiT Wrilobas gvelis TavSi<br />

dartymasTan SedarebiT. Cveni metyvelebis uamrav gamoTqmas<br />

aqvs bibliuri fesvebi: ase sityvebi “Caartyi TavSi” iesos<br />

winaswarmetyvelebaze aris dayrdnobli. gvelis Teslis,<br />

codvis gankicxva ganxorcielebuli iyo qristes jvarze<br />

cmiT. miaqcieT yuradReba, rom zemoT moyvanili leqsebi<br />

amboben ieso qristes gamarjvebis Sesaxeb warsulSi. aqedan<br />

gamomdinare, iesos droebiTi Wriloba quslSi migviTiTebs<br />

mis sikvdilis Sesaxeb sami dRis ganmavlobaSi. misma aRdgomam<br />

daamtkica, rom es droebiTi Wriloba iyo im sasikvdilo<br />

dartymasTan SedarebiT, romelic man codvas miayena.<br />

sainteresoa, rom arabibliuri istoriuli monacemebi<br />

gviCveneben, rom jvarcmis msxverpli qusliT iyo<br />

milursmuli xis boZze. amrigad, ieso “quslSi iyo nagesli”<br />

sikvdilis meSveobiT. es 53:4, 5 leqsebSi naTqvamia, jvarze<br />

gakvriT “iyo daWrili” RmerTis mier. es uSualod ekuTvnis<br />

dab 3:15 winaswarmetyvelebas, romelSic naTqvamia, rom ieso<br />

daWrili iqneba gvelis TesliT. RmerTi qmnida borotebis<br />

meSveobiT, romlic unda qristes gamoecada. is aRwerilia aq,<br />

9


RmerTi da sikvdili<br />

rogorc qristes tanjvis mimniWebeli (es 53:10). aseve<br />

RmerTi qmnida borotebis meSveobiT, yovelive Tavisi Svilis<br />

gamosacdelad.<br />

konflikti dRes<br />

SesaZloa Tqven dagebadoT kiTxva: “Tu iesom gaabaTila codva<br />

da sikvdili (gvelis Tesli), ratom arsebobs amgvari<br />

movlenebi dRemde?” pasuxi imasSia, rom jvarze iesom<br />

gaabaTila codvis Zala sakuTar TavSi: dab 3:15<br />

winaswarmetyveleba qadagebs, upirveles yovlisa, konfliqtze<br />

iesosa da codvis Soris.<br />

amJamad es niSnavs, rom radganac ieso mogviwodebs<br />

SeuerTdeT mis gamarjvebas, ese igi sabolood Cvenc<br />

SegviZlia davamarcxod codva da sikvdili. Tumca<br />

morwmuneebic aseve midrekilni arian codvisaken da<br />

sikvdilisaken qalis TeslTan kavSiris gamo qristeSi<br />

naTlobis meSveobiT (gal 3:27-29), maT SeuZliaT miiRon<br />

patieba da xsnilni iyvnen sikvdilisagan, romelc codvis<br />

Sedegia. amrigad, iesom gaabaTila sikvdili prespeqtivaSi (2<br />

tim 1:10); da mxolod maSin, rodesac ganxorcieldeba<br />

RmerTis ganzraxva qristes aTaswleuli mefobis dasasruls,<br />

xalxi faqtiurad mokvdavi aRar iqneba: “vinaidan man unda<br />

imefos, vidre Tavis fexqveS moaqcevdes Tavis yvela mters.<br />

xolo ukanaskneli mteri, romelic ganqardeba, sikvdilia” (1<br />

kor 15:25, 26).<br />

Tu Cven miviRebT naTlobas “qristes saxelSi”, aseTi aRTqma<br />

iesoze, rogoric dab 3:15, aseve Cvenc mogvekuTvneba.<br />

amieridan es ar iqneba mxolod bibliis sainteriso adgili;<br />

es winaswarmetyveleba da aRTqma uSualod CvenTvisaa.<br />

rogorc qalis Tesli, Cven aseve ganvicdiT codvis<br />

gamarjvebas Cvenze. Tu RmerTi ar dabrundeba Cveni cxovrebis


RmerTi da sikvdili<br />

ganmavlobaSi, Cven aseve viqnebiT daWrili quslSi da<br />

movkvdebiT, rogorc qriste. magram, Tu Cven namdvilad qalis<br />

Tesli varT, es “Wriloba” droebiTi iqneba. is, vinc iRebs<br />

naTlobas qristes saxeliT wyalSi CaSvebis saSualebiT,<br />

ukavSirdeba mis sikvdils da aRdgomas, romelsac wylidan<br />

gamosvla asaxavs (ix. rom 6:3-5).<br />

Tu Cven namdvilad warmovadgenT qalis Tesls, Cveni<br />

cxovreba ganaxorcielebs dab 3:15 naTqvams _ yovelTvis<br />

iqneba konfliqtis (“brZolis”) grZnoba CvenSi, sworisa da<br />

arasworis Soris. pavle mociqulma aRwera TiTqmis<br />

Sizofreniuli konfliqti, Tavis Tavisa da masSi codvis<br />

mZonvarebis Soris (rom 7:14-25).<br />

qristes saxeliT naTlobis Semdeg, CvenSi myof codvasTan<br />

konfliqti gaizrdeba Cveni cxovrebis ganmavlobaSi. erTi<br />

mxridan igi rTulia _ radgan codvis Zala didia. magram,<br />

meore mxridan, es konfliqti umniSvneloa, radganac Cven<br />

viciT, rom qristes saxelSi varT, romelmac gamarjveba<br />

moipova masTan brZolaSi. miaqcieT yuradReba, rom morwmuneni<br />

aRwerilni arian rogorc qali efes 5:23-32, ese igi, qalis<br />

Teslis gamo Cven TiTqos qals warmovadgenT.<br />

ise, rogorc qalis Tesli warmoadgens iesos da xalxs,<br />

romelic cdilobs iqonios misi daxasiaTeba, aseve gvelis<br />

Tesli warmoadgens codvas (bibliur “eSmaks”) da im xalxs,<br />

vinc ar malavs codvasa da gvelis xasiaTs. aseTi xalxi<br />

gamoxatavs uyuradRebobas an amaxinjebs RmerTis sityvas.<br />

aseT saqciels mihyavs es xalxi RmerTisagan moSorebiT, rac<br />

adamsa da evas mouvidaT. radganac faqtiurad ebraelebma<br />

miiyvanes ieso sikvdilamde, ese igi qalis Tesls ukbines<br />

quslze, unda vivaraudoT, rom isini gvelis Teslis pirvel<br />

magaliTs warmoadgendnen. amas amtkiceben ieso da ioane<br />

naTlismcemeli:<br />

11


RmerTi da sikvdili<br />

“roca ioanem dainaxa misken mosanaTlavad<br />

momavali mravali fariseveli da sadukeveli<br />

(ebraelTa jgufi, romelmac gakicxa ieso), uTxra<br />

maT: iqedneTa naSobno (gveli)! vin STagagonaT<br />

momaval risxvas gaqceodiT?” (maT 3:7).<br />

“magram ieso, xvdeboda ra maT (farisevelTa)<br />

fiqrebs, uTxra... iqedneTa naSobno, rogor<br />

SegiZliaT ilaparakoT keTili, roca borotebi<br />

xarT?” (maT 12:25, 34).<br />

samyaros, TviT religiur samyarosac ki gaaCnia gvelis<br />

amgvari daxasiaTeba. mxolod iesos saxeliT monaTlul<br />

xalxs aqvs qalis TeslTan kavSiri; yvela danarCeni ki<br />

sxvadasxva doniT warmoadgenen gvelis Tesls. qvemoT<br />

mocemulia magaliTebi, Tu rogor eqceoda ieso gvelis<br />

warmomadgenel xalxs: _<br />

_ is uqadagebda maT siyvaruliTa da namdvili TanagrZnobiT<br />

da amave dros<br />

_ is ar aZlevda uflebas maT gzebsa da fiqrebs gavlena<br />

moexdinaT maTze, da<br />

_ man gamoamJRavna sakuTari cxovrebis magaliTze RmerTis<br />

mosiyvarule xasiaTi.<br />

da, miuxedavad amisa, maT ejavrebodaT ieso. isini<br />

eWvianobdnen mis morCelebis survilze RmerTis mimarT. misi<br />

ojaxi (ioan 7:5; mark 3:21) da axlo megobrebic (ioan 6:66)<br />

dabryolebebs uqmnidnen mas, zogierTi ki saerTod


RmerTi da sikvdili<br />

scildeboda. pavlem igive ganicada da igi uCivida imaT, vinc<br />

odesRac nebismier garemoSi masTan erTad iyo: _<br />

“nuTu Tqveni mteri gavxdi, WeSmaritebas rom<br />

gelaparakebiT?” (gal 4:16).<br />

WeSmariteba arasodes ar aris popularuli; misi codniT da<br />

cxovrebiT ise, rogorc saWiroa, Cven yovelTvis SeviqmniT<br />

ramenair problemas: _<br />

“da rogorc maSin xorcielad Sobili sdevnida<br />

suliT Sobils (RvTis cocxali da maradiuli<br />

sityvis mier _ 1 pet 1:23), asevea axlac” (gal<br />

4:29)<br />

Tu Cven namdvilad SevuerTdiT qristes, Cven unda<br />

ganvicadoT misi zogierTi tanjva, raTa SegveZlos misi<br />

sazRauris gaziareba. da pavle aseve gvaZlevs amis magaliTs:<br />

_<br />

“sarwmunoa sityva: Tu masTan (qristesTan)<br />

davixoceT, masTan erTad vicocxlebT; Tu<br />

moviTmenT, masTan erTad vimefebT... amitom<br />

yovelives viTmen” (2 tim 2:10-12).<br />

“me (iesos) Tu mdevnidnen, Tqvenc dagiwyeben<br />

devnas... magram yovelive amas Cemi saxelis gamo<br />

gizamen” (ioan 15:20, 21).<br />

vinaidan monaTlulebi varT uflis iesos saxeliT<br />

(saq 2:38; 8:16).<br />

am leqsebis kiTxvis dros ibadeba survili Tqva: “es Tu isaa,<br />

rac ukavSirdeba iesosa da qalis Tesls, me vamjobineb ar<br />

13


RmerTi da sikvdili<br />

davukavSirde amas”. magram rasakvirvelia, Cvengan ar<br />

moiTxoven SeuZlebels. Tumca TviTganwirva aucilebelia<br />

qristesTan SeerTebisaTvis; Cveni kavSiri masTan<br />

mogvitans Cven iseT<br />

jildos, “rom tanjva, romelsac Cven exla ganvicdiT<br />

Seudarebelia im didebasTan, romelic CvenSia”. axlac ki misi<br />

TviTganwirva exmareba Cvens locvebs, cxovrebiseuli<br />

sirTuleebis gadasalaxaT xazgasmulia qristedelfianur<br />

bibliebSi: _<br />

“sarwmuno RmerTi, romelic ar dauSvebs, rom<br />

Tqvens SesaZleblobaze metad gamoicadoT, aramed<br />

gansacdelSi gamosavalsac mogcemT, rom SesZloT<br />

gadatana” (1kor 10:13).<br />

“es imitom giTxariT, rom mSvidoba gqondeT CemSi.<br />

wuTisofelSi Wiri geqnebaT, magram gamagrdiT. me<br />

vZlie wuTisofels” (ioan 16:33).<br />

“amaze raRa vTqvaT? Tu RmerTi CvenTvis aris, vin<br />

gamova Cvens winaaRmdeg?” (rom 8:31).<br />

3.3 aRTqma noes mimarT<br />

kacobriobis istoriis ganviTarebisas, adamisa da evas<br />

cxovrebis Semdeg, adamiani ufro da ufro uzneo xdeboda.<br />

movlenebi ise viTardeboda, rom civilizaciam moraluri<br />

degradaciis stadias miaRwia, da maSin RmerTma gadawyvita<br />

gaenadgurebina yoveli xorcieli noes ojaxis garda (dab<br />

6:5-8). RmerTma ubrZana noes aeSenebina kidobani, romelSic<br />

igi Tavisi ojaxiT da asave yvela saxis cxovelebis<br />

warmomadgenlebiT icxovrebda wyaldidobis dros. unda


RmerTi da sikvdili<br />

avRniSnoT, rom bibliaSi aRweris garda am warRvnis Sesaxeb<br />

arsebobs sakmarisi raodenobis mecnieruli monacemebi.<br />

moaqcieT yuradReba, rom dedamiwa ar iyo ganadgurebuli:<br />

daiRupa kacobriobis uzneo sazogadoeba, “moispo yoveli<br />

xorcieli, rac ki iZvroda amqveynad” (dab 7:21). iesom (maT<br />

24:37) da petrem (2 pet 3:6-12) ixiles noes drois<br />

gamarTul gankiTxvaSi im gankiTxvis pirvelsaxe, romelic<br />

qristes meore mosvlis dros moxdeba. ase noes droindeli<br />

uzneo kacobrioba Sedarebulia Tanamedrove samyarosTan.<br />

xalxis did codvianobisa da aseve Cveni planetis<br />

TviTganadgurebis programaSi Sesvlis gamo izrdeba Cveni<br />

dedamiwis ganadgurebis rwmena. aseTi msjeloba gviCvenebs<br />

bibliis sruliad ucodnilobas, rom RmerTi amJRavnebs<br />

yuradRebas Cveni planetis saqmianobis mimarT da rom ieso<br />

qriste dabrundeba axlo momavalSi, raTa daamyaros RvTis<br />

sasufeveli dedamiwaze. es aRTqma ar ganxorcieldeba, Tu<br />

adamians moecema Tavisi planetis ganadgurebis saSualeba.<br />

nawilSi 4.7 da me-5 TavSi moyvanilia mtkicebebi, rom<br />

RmerTis sasufeveli dedamiwaze iqneba. amJamad moyvanilia<br />

ramodenime nawyveti bibliidan dedamiwisa da mzis sistemis<br />

gaunadgureblobis dasamtkiceblad: _<br />

_ “moawyo casaviT taZari Tvisi, dedamiwasaviT samudamod<br />

daafuZna” (fsalm 78:69).<br />

_ “qveyana ki ucvlelia ukunisamde” (ekl 1:4).<br />

_ “mzeo da mTvarev... Suqurvarskvlavno... cano caTano... man...<br />

daayena isini ukuniTi ukunisamde, kanoni misca da aravin<br />

gadauxvevs” (fsalm 148:3-6).<br />

_ “aivseba miwa uflis codniT, rogorc zRva aris wylebiT<br />

dafaruli” (es 11:9; ricxv 14:21) _ warmoudgenelia, rom<br />

15


RmerTi da sikvdili<br />

RmerTma darTos dedamiwas ganadgurebis neba. es aRTqma jer<br />

ganxorcielebuli ar aris.<br />

_ “aris RmerTi, romelmac miwa gamosaxa da Seqmna; man<br />

daamyara igi, dasasaxleblad gamosaxa” (es 45:18). Tu RmerTma<br />

Seqmna dedamiwa, raTa misi ganadgureba daenaxa, misi qmnileba<br />

amao yofila.<br />

magram davubrundeT wigns “dabadeba”, romelSic RmerTma<br />

aRuTqva yvelaferi noes. rodesac noem daiwyo cxovreba<br />

warRvnis Semdeg Seqmnil axal samyaroSi, mas, rogorc Cans,<br />

hqonda sxva sayovelTao ngrevis SiSi. yovelTvis, rodesac<br />

iwyeboda wvima warRvnis Semdeg, es azri ar asvenebda mas.<br />

amitom RmerTma misca aRTqma, rom es arasodes ganmeordeba: _<br />

“aha, gidebT aRTqmas Tqven... gidebT aRTqmas<br />

(miaqcieT yuradReba imas, rom RmerTi mokvdav<br />

adamianis mimarT iyenebs nacvalsaxels “me”), rom<br />

aRar aRgvis xorciels warRvna da aRar mova<br />

warRvna qveynis dasaRupavad” (dab 9:9-12).<br />

es aRTqma cisartyeliT iyo damtkicebuli: _<br />

“rodesac qveyanas RrubliT davRrublav da<br />

gamoCndeba RrublebSi cisartyela (Cemi), maSin<br />

gavixseneb aRTqmas Cemsa da Tqvens Soris, yovel<br />

xorciel suldgmuls Soris... es iyos niSani Cemi<br />

aRTqmisa” (dab 9:13-17).<br />

ase rom es aris mudmivi aRTqma RmerTisa, xalxisa da<br />

dedamiwis cxovelTa Soris, aqedan gamomdinare, qveyanaze<br />

yovelTvis iqnebian adamianebi da cxovelebi. es Tavis Tavad<br />

amtkicebs, rom RmerTis sasufeveli iqneba ufro dedamiwaze,<br />

vidre caze.


RmerTi da sikvdili<br />

amrigad, aRTqma noes mimarT warmoadgens sasufevelis<br />

saxarebis safuZvels; is gviCvvenebs Tu ramdenad did<br />

yuradRebas aniWebs RmerTi Cvens planetas da rogor atarebs<br />

gulSi maradiuli cxovrebis ganzraxvas. mas risxvis drosac<br />

ki axsovs TanagrZnoba (abak 3:2), misi siyvaruli iseTia, rom<br />

is cxovelTa samyaros qmnilebebzec ki zrunavs (1 kor 9:9;<br />

Sd. ion 4:11).<br />

3.4 aRTqma abraamis mimarT<br />

saxareba, romelsac ieso da mociqulni qadagebdnen,<br />

ZiriTadaT ar gansxvavdeba imisagan, romelic abraamma icoda.<br />

RmerTma yvelaferi es “winaswar axara abraams” werilis<br />

meSveobiT (gal 3:8). Tu Cven gvecodineba ra iyo naTqvami<br />

abraamis mimarT, Cven gveqneba safuZvliani warmodgena<br />

qristianul saxarebaze. amis garda arsebobs sxva miTiTeba,<br />

rom “saxareba” ar aris iseTi, rogoric iesos dros iyo: _<br />

_ “da Cven gaxarebT, rom aRTqma, romelic mamebs misca,<br />

RmerTma Segvisrula” (saq 13:32).<br />

_ “pavle, ieso qristes mona, mowodebuli mociquli,<br />

amorCeuli RvTis saxarebisaTvis, romelic winaswar<br />

aRTqmuli hqonda Tavis winaswarmetyvelTa mier (magaliTad,<br />

abraamis, _ dab 20:7) wmida werilebSi” (rom 1:1, 2).<br />

_ “radgan imitom exaraT mkvdarTac” (1 pet 4:6) _ ese igi,<br />

morwmuneebs, romlebic cxovrobdnen da mokvdnen ax. w. aR-is<br />

pirvel saukunemde.<br />

17


RmerTi da sikvdili<br />

_ “vinaidan saxareba Cvenc gveuwya, rogorc maT” (ebr 4:2) _<br />

ese igi, israelianebs udabnoSi.<br />

aRTqmas abraamis mimarT aqvs ori ZiriTadi Tema: 1) abraamis<br />

Tesli (gansakuTrebuli STamomavlebis) Sesaxeb da 2) miwaze,<br />

romelic RmerTma aRuTqva abraams.<br />

es yvelaferi ganxilulia axal aRTqmaSi da Cven<br />

ganzraxvasTan Tanaxmad mivceT biblias saSualeba TviTon<br />

axsnas Tavis Tavi, Cven gavaerTianebT orive aRTqmis<br />

moZRvrebas, raTa gadmogceT sruli warmodgena RmerTis<br />

aRTqmaze abraamis mimarT.<br />

Tavdapirvelad abraami cxovrobda qalaq ureSi, romelic<br />

amJamad eraySi imyofeba. Tanamedrove arqeologia migviTiTebs<br />

civilizaciis maRal doneze, romelic miRweuli iyo abraamis<br />

dros. ganviTarebuli iyo: sabanko sistema, moqalaquri<br />

momsaxureba da Sesabamisi infrastruqtura. abraami<br />

cxovrobda am qalaqSi, rogorc Cveulebrivi adamiani. magram<br />

Semdeg mas<br />

mouwoda RmerTma _ moscilebuliyo awyobil cxovrebas da<br />

gamgzavrebuliyo mogzaurobaSi aRTqmul qveynisaken. magram ar<br />

iyo sruliad naTeli sad imyofeba da ras warmoadgens es<br />

qveyana. saerTo jamSi, es iyo mogzauroba 1500 mili (2400<br />

km) manZiliT. es iyo qanaanTa miwa _ Tanamedrove israeli.<br />

abraams, cxovrebis ganmavlobaSi, RmerTi ramdenjerme<br />

ecxadeboda, raTa ganumeorebina da gaefarTova Tavisi aRTqma.<br />

es aRTqma warmoadgens qristes saxarebis safuZvels. rogorc<br />

namdvili qristianebi, Cven aRviqvamT mowodebas abraamis<br />

mimarT, movcildeT warmaval saqmeebs, vicxovroT RmerTis<br />

sityvis rwmeniT da miviRoT RmerTis aRTqma iseTi, rogoric<br />

aris. Cven kargad SegviZlia warmovidginoT, Tu rogor<br />

ganixila abraamma aRTqma mogzaurobis dros. “rwmeniT iyo,


RmerTi da sikvdili<br />

rom daemorCila abraami mowodebas, wasuliyo qveyanaSi<br />

(qanaani), romelic memkvidreobiT unda mieRo, da ise wavida,<br />

rom ar icoda, sad midioda” (ebr 11:8).<br />

roca Cven vfiqrobT RmerTis aRTqmis Sesaxeb, Cvenc zustad<br />

ar viciT, ras warmoadgens RvTis sasufevelis aRTqmuli<br />

qveyana. magram Cveni rwmena RmerTis sityvisadmi iseTi unda<br />

iyos, rom Cven xalisianad davmorCildeT.<br />

abraami momTabare warmarTi iyo, romelsac araferi ar<br />

darCenia, rogorc gamoeyenebina am aRTqmiT warmodgenili<br />

SemTxveva. misi wre da garemo bevrad ar gansxvavdeboda<br />

axlandelisagan. Cven SegviZlia warmovidginoT Cveni Tavi<br />

abraamis adgilas, rogor gagviWirdeboda aseTi Zneli da<br />

amaRelvebeli gadawyvetilebis miReba, raTa migvebaZa RmerTis<br />

aRTqmas, da Sors gavmgzavrebuliyaviT. es gamoiwvevda<br />

TanamSromlebis gaocebas, mezoblebis araorazrovan<br />

Sexedulebas (“igi religiaSi gadavarda!”)... es yvelaferi<br />

nacnobi iyo abraamisaTvis. didi nebisyofa da saRi azrovneba<br />

iyo saWiro swori gadawyvetilebis misaRebad da<br />

gansaxorcieleblad. am siZneleebis gadasalaxi erTaderTi<br />

saSualeba _ aRTqmis sityvebi iyo. man, rogorc Cans,<br />

daimaxsovra isini da yoveldRe fiqrobda maT mniSvnelobaze.<br />

aseTive rwmenis gamomJRavnebiT Cven SegviZlia davimsaxuroT<br />

iseTive pativiscema, rogoric abraams hqonda _ gvewodos<br />

RmerTis megobrebi (es 41:8), SevicnoT igi (dab 18:17) da<br />

gvqondes RmerTis sasufevelSi maradiuli cxovrebis myari<br />

imedi. aseve gvinda avRniSnoT, rom qristes saxareba abraamis<br />

aRTqmaze aris damyarebuli. rom WeSmaritad gvwamdes<br />

qristianuli mimarTva, Cven unda vicodeT aRTqma, romelic<br />

RmerTma misca abraams. yuradRebiT unda vikiTxoT RmerTisa<br />

da abraamis dialogebi. amis garaSe Cveni rwmena ar iqneba<br />

WeSmariti.<br />

19


RmerTi da sikvdili<br />

dedamiwa<br />

1) “wadi Seni qveynidan... im qveyanaSi, romelsac me giCveneb”<br />

(dab 12:1).<br />

2) “gaudga gzas (abraami) negebidan da iara beTilamde<br />

(israelis centraluri nawili)... uTxra ufalma abraams...<br />

aaxile Tvali da gaixede am adgilidan, sadac Sen dgaxar,<br />

CrdiloeTisken, samxreTisken, aRmosavleTisken da<br />

dasavleTisken. mTeli es qveyana, rasac xedav, SenTvisa da<br />

Seni modgmisaTvis momicia samaradisod... adeqi da kidiT<br />

kidemde moiare es qveyana, radganas SenTvis momicia igi”<br />

(dab 13: 3, 14, 15, 17).<br />

3) “am dRes daudo ufalma aRTqma abraams da uTxra: Seni<br />

STamomavlobisTvis mimicia es qveyana egviptis mdinaridan<br />

did mdinaramde _ evfratis mdinaramde” (dab 15:18).<br />

4) “mogcem Sen da Sen STamomavlobas Seni mdgmurobis<br />

qveyanas, qanaanis mTels qveyanas, samaradiso sakuTrebad”<br />

(dab 17:8).<br />

5) “vinaidan abraams da mis Tesls ara rjuliT, aramed<br />

rwmenis simarTliT mieca aRTqma yofiliyo wuTisoflis<br />

memkvidre” (rom 4:13).<br />

Cven vixileT abraamis mimarT aRTqmis gaZliereba: _<br />

1) arsebobs qveyana, romelSic me minda, rom Sen waxvide.<br />

2) “mTeli es qveyana, rasac xedav, SenTvisa da Seni<br />

modgmisaTvis momicia samaradisod”. miaqcieT yuradReba,<br />

rom maradiuli cxovrebis aRTqma mocemulia romantikuri<br />

Saravandedis gareSe; adamiani _ mwerali warmosTqvamda am


RmerTi da sikvdili<br />

sityvebs, ueWvelad, meti emociuri gamoxatulebiTa da<br />

STagonebiT.<br />

3) aRTqmuli qveynis teritoria gansazRvruli iyo ufro<br />

konkretulad.<br />

4) abraams ar unda moeloda aRTqmis ganxorcieleba misve<br />

cxovrebaSi; igi CaTvlili unda yofiliyo “ucxoelad”,<br />

Tumca mogvianebiT maradiulad icxovrebda iq. aqedan<br />

gamomdinare, igi mokvdeba da Semdeg aRdgeba aRTqmis<br />

misaRebad.<br />

5) STagonebis mdgomareobaSi myofma pavlem gaiazra aRTqma<br />

abraamis mimarT, rogorc mTeli qveynis memkvidreobis<br />

dasturi.<br />

werili arRvevs Tavis Cveulebriv farglebs da gvaxsenebs,<br />

rom abraamma ver miaRwia aRTqmis ganxorcielebas Tavisive<br />

cxovrebaSi: _<br />

“rwmeniT iyo, rom Seexizna (igulisxmeba<br />

cxovrebis droebiTi forma) aRTqmul qveyanas,<br />

rogorc ucxos, da karvebSi mkvidrobda” (ebr<br />

11:9).<br />

is cxovrobda rogorc ucxoeli, SesaZloa, imave<br />

gaubedavobisa da daurwmeneblobis faruli grZnobiT,<br />

romelic emigrants gaaCia. Tavisive STamomavlebTan erTad,<br />

isaakTan da iakobTan (romlebsac aseve ekuTvnis aRTqma)<br />

“rwmenaSi daixocnen eseni yvelani da ver miiRes aRTqmulni,<br />

mxolod Soridan uyurebdnen maT da uxarodaT, aRiarebdnen,<br />

rom ucxoni da xiznebi arian am qveyanaze” (ebr 11:13).<br />

aRniSneT oTxi momenti: _<br />

_ aRTqmis codna, _ rasac Cvenc vakeTebT bibliis SeswavliT.<br />

21


RmerTi da sikvdili<br />

_ “maT uxarodaT”, _ Tu abraams sixarulis grZnoba<br />

gaugrZelda raRac drois periodiT, ramdenad xangrZlivi<br />

iqneba is CvenTvis?<br />

_ “rwmenaSi daixocnen eseni”, _ isini qristeSi monaTlulni<br />

iyvnen (gal 3:27-29).<br />

_ Cveni cxovrebis wesiT Cven vaRiarebT, rom es samyaro,<br />

romelSic vcxovrobT _ ar aris Cveni namdvili saxli,<br />

magram Cven vcxovrobT momavali saukunis mosvlis imediT.<br />

Tu Cven gaviziarebT am yvela debulebebs, maSin abraami<br />

CvenTvis gmiri da cxovrebis magaliTi iqneba. saboloo<br />

aRiareba, rom aRTqma momavalSi ganxorcieldeba, movida<br />

moxuc da daberebul kacTan, roca mokvda misi coli.<br />

faqtiurad man iyida aRTqmuli miwis erTi mtkaveli, raTa<br />

daemarxa meuRle (saq 7:16). RmerTma “ar misca araviTari<br />

memkvidreoba dedamiwaze”, fexis dasadgmeli adgilic ki,<br />

magram aRuTqva, rom miscemda samflobelod mas (saq 7:5).<br />

axlandeli abraamis Tesli aseve grZnobs raRac<br />

Seusabameblobas roca yidulobs an ijariT iRebs miwas<br />

CvenTvis aRTqmul samaradiso sakuTrebad qveyanaze!<br />

magram RmerTi icavs Tavis aRTqmas. unda movides is dRe,<br />

rodesac abraami da yvelani, visac mieca aRTqma, sazRaurs<br />

miiReben. leqsebi ebr 11:13, 39, 40 amtkiceben amas: _<br />

“rwmenaSi daixocnen eseni yvelani da ver miiRes<br />

aRTqmulni... imitom, rom winaswar gaiTvaliswina<br />

RmerTma CvenTvis meti sikeTe, raTa isini uCvenod<br />

ar gansrulebuliyvnen”.


RmerTi da sikvdili<br />

yvela WeSmariti morwmune miiRebs jildos erTa da imave<br />

dros, ese igi, gankiTxvis dRes (2 tim 4:1, 8; maT 25:31-34;<br />

1 pet 5:4). aqedan gamomdinare, gankiTxvisaTvis abraami da<br />

sxvebi aRTqmis mcodneni unda aRdgnen.<br />

Tu maT ar miiRes aRTqmulni da miiReben yvelafers<br />

gankiTxvis dros qristes dabrunebisas, unda vaRiaroT, rom<br />

isini amJamad imyofebian Seugnebel mdgomareobaSi qristes<br />

molodinSi. da amave dros evropis yvela eklesiaSi abraami<br />

gamosaxulia caSi, sadac xarobs, raTa ukve miiRo sazRauri<br />

rwmenaSi cxovrebis gamo. aTasobiT xalxi wlebis<br />

ganmavlobaSi xedavs am suraTebs da religiurad aRiTqvams<br />

maT. geqnebaT Tu ara Tqven bibliaze damyarebuli simamace<br />

gamoxvideT maT rigebidan?<br />

Tesli<br />

rogorc iyo naTqvami nawilSi 3.2, Teslis aRTqma ekuTvnis,<br />

upirveles yovlisa, iesos da Semdeg imaT, vinc “qristeSi”<br />

imyofeba, da amitom abraamis Teslad iTvleba: _<br />

1) “gaqcev did xalxad, gakurTxeb... kurTxeuli iqneba SenSi<br />

miwierTa mTeli modgma” (dab 12:2, 3).<br />

2) “qviSasaviT uricxvs gavxdi Sens STamomavlobas; Tu vinme<br />

SesZlebs qviSis daTvlas, Seni STamomavlobac daiTvleba...<br />

mTeli es qveyana, rasac xedav, SenTvisa da Seni modgmisaTvis<br />

momicia samaradisod” (dab 13:15, 16).<br />

3) “ahxede cas da daiTvale varskvlavebi, Tu SegiZlia maTi<br />

daTvla... amdeni iqneba Seni STamomavloba... Seni<br />

STamomavlobisTvis mimicia es qveyana” (dab 15:5, 18).<br />

23


RmerTi da sikvdili<br />

4) “mogcem Sen da Sens Stamomavlobas... qanaanis mTel<br />

qveyanas, samaradiso sakuTrebad da Tqveni RmerTi viqnebi”<br />

(dab 17:8).<br />

5) “gimravleb STamomavlobas cis varskvlavebiviT da zRvis<br />

qviSasaviT; daimkvidrebs Seni STamomavloba Sens mterTa<br />

qalaqebs; ikurTxebian Seni STamomavlobis wyalobiT<br />

qveynierni” (dab 22:17, 18).<br />

da kvlav abraamis “Teslis” gageba TandaTan izrdeba: _<br />

1) misTvis naTqvami iyo, Tu rogor eyoleba uTvalavi<br />

STamomavloba da rom misi “Teslis” meSveobiT kurTxeuli<br />

iqneba mTeli qveyana.<br />

2) mogvianebiT iyo naTqvami, rom misi Tesli gaizrdeba da<br />

iqceva did xalxad. da am xalxs masTan erTad eqneba<br />

maradiuli cxovreba miwaze, romelSic igi mivida, ese igi,<br />

qanaanTa qveyanaSi.<br />

3) Semdeg, naTqvami iyo, rom misi Tesli varskvlavebiviT<br />

uTvalavi gaxdeba. es niSnavs, rom mas eyoleba bevri sulieri<br />

STamomavali (varskvlavebi caSi), iseve, rogorc bunebrivi<br />

STamomavali (rogorc “qviSa”).<br />

4) wina aRTqmulebebs Tan axldaT damateba, rom xalxs,<br />

romelic misi Teslis nawili gaxdeba, eqneba piraduli<br />

naTesaobrivi kavSiri RmerTTan.<br />

5) Tesli daamarcxebs sakuTar mtrebs.<br />

miaqcieT yuradReba, rom Teslis meSveobiT “kurTxevas”<br />

miiRebs dedamiwis yvela xalxi. bibliaSi kurTxevis qveS


RmerTi da sikvdili<br />

xSirad igulisxmeba codvebis patieba. sabolood es aris is<br />

kurTxeva, romelic surs miiRos RmerTis moyvare yvela<br />

adamianma. amitom Cven vkiTxulobT amgvar leqsebs: “netaria,<br />

visac epatia danaSauli, visi codvebic daifara” (fsalm<br />

32:1); “kurTxevis sasmisi” (1 kor 10:16) _ es Rvinis sasmisi<br />

warmoadgens qristes sisxls, romlis meSveobiT SesaZloa<br />

patiebis miReba.<br />

erTaderTi abraamis STamomavali, romelmac moutana samyaros<br />

codvebis patieba, rasakvirvelia, ieso iyo, da axal aRTqmaSi<br />

mocemulia abraamis mimarT aRTqmis mtkice dasturi: _<br />

“xolo abraams eTqva (RmerTis mier) es aRTqmani<br />

da mis Tesls. ar Tqmula: “Sens TeslT” _<br />

rogorc mravalze, aramed rogorc erTze: “Sens<br />

Tesls”, romelic aris qriste” (gal 3:16).<br />

“aRuTqva RmerTma Cvens mamebs, roca uTxra<br />

abraams: Sens TeslSi ikurTxebiao dedamiwis<br />

yoveli modgma! RmerTma aRadgina ra Tavisi<br />

msaxuri, pirvelad Tqven mogivlinaT Tqvens<br />

sakurTxevlad, raTa mogaqcioT yoveli Tqveni<br />

boroti saqmidan” (saq 3:25, 26).<br />

moaqcieT yuradReba, Tu rogor mohyavs petres citata da<br />

ganmartavs sityvebs dab 22:18: _<br />

Tesli = ieso<br />

kurTxeva = codvebis patieba<br />

aRTqma imis Sesaxeb, rom ieso, rogorc abraamis Tesli,<br />

daamarcxebs Tavis mtrebs, sakmaod Seesatyviseba am movlenebs,<br />

Tu Cven ganvixilavT am aRTqmas, rogorc qristes gamarjvebas<br />

borotebaze _ RvTis xalxis udides mterze.<br />

25


RmerTi da sikvdili<br />

TeslTan SeerTeba<br />

axla naTeli unda iyos, rom abraami swored igebda saxarebis<br />

ZiriTad elementebs. ZiriTadi aRTqma ekuTvnis abraams da mis<br />

Tesls _ iesos. ra SeiZleba iTqvas sxvaze? abraamis<br />

pirdapiri STamomavalic ki yovelTvis ar uerTdeboda Tesls<br />

(ioan 8:39; rom 9:7). magram Cven SegviZlia gavxdeT iesos<br />

nawili, raTa aRTqma Teslis mimarT Cven gvekuTvnodes. amas<br />

SegviZlia mivaRwioT iesos saxelSi naTlobiT (rom 6:3-5).<br />

Cven xSirad vkiTxulobT misi saxeliT naTlibis Sesaxeb (saq<br />

2:38; 8:16; 10:48; 19:5). ar aris gamonaklisi gal 3:27-29<br />

leqsebic: _<br />

“yvela moinaTleT qristeSi, qristeSi SeimoseniT.<br />

ukve aRar arsebobs arc iudeveli da arc berZeni,<br />

arc mona da arc Tavisufali, arc mamri da arc<br />

dedri, vinaidan Tqven yvelani erTi xarT qriste<br />

iesoSi (naTlobis meSveobiT). da Tu qristesni<br />

xarT (misi saxelSi naTlobiT), maS, abraamis<br />

Tesli xarT da aRTqmiT memkvidreni” _<br />

dedamiwaze maradiuli cxovrebis miRebis aRTqma<br />

qristes meSveobiT “kurTxeuli” patiebis<br />

saSualebiT. aqedan gamomdinare, naTlobiT<br />

qristeSi da TeslSi, Cven miviRebT aseTive<br />

aRTqmas. da amitom rom 8:17 leqsSi Cven gvewoda<br />

“qristes Tanamemkvidreni”.<br />

gaxsovdeT, rom kurTxeva unda moefinos dedamiwis yvela<br />

kuTxis xalxs Teslis meSveobiT. da Tesli unda gaxdes<br />

qveynis xalxis jgufad, rogorc qviSa zRvis piras da<br />

varskvlavebi caSi. es ganapirebulia imiT, rom maT pirvlebma<br />

miiRes kurTxeva, raTa Teslis nawili gamxdariyvnen. amrigad,


RmerTi da sikvdili<br />

Tesls (mxolobiTi ricxvi) “STamomavloba emsaxuros...<br />

mouTxrobs Taobebs uflis Sesaxeb” (fsalm 22:31).<br />

Cven SegviZlia Sevajamod abraamis mimarT aRTqmis orive<br />

nawili:<br />

1) dedamiwa<br />

abraami da misi Tesli, ieso, da aseve yvela, vinc iesoSia,<br />

daimkvidrebs qanaanis qveyanas da gafarToebis gziT _ mTel<br />

wuTisofels da maradiulad icxovrebs iq. am cxovrebaSi<br />

isini ar miiReben miwas, magram miiReben mas ukanasknel dRes,<br />

rodesac ieso dabrundeba.<br />

2) Tesli<br />

upirveles yovlisa, es ieso iyo. misi meSveobiT daimarcxeba<br />

kacobriobis yvela codva (“mteri”), ase rom patiebis<br />

kurTxeva gavrcelebuli iqneba mTel samyaroSi.<br />

qristes saxelSi naTlobis gziT Cven misi Teslis nawili<br />

vxdebiT.<br />

aseTive ori zoli gamosaxulia axali aRTqmis qadagebaSi da<br />

ar gvaocebs imis xSiri moxseneba, rom xalxi iRebs<br />

naTlobas, rodesac igebs amis Sesaxeb. es iyo da aris<br />

saSualeba, romliTac aRTqma SesaZloa Cvenc gvekuTvnodes.<br />

axla Cven SegviZlia gavigoT, Tu ratom moxucma pavlem<br />

sikvdilis winaSe gansazRvra Tavisi imedi, rogorc<br />

“israelis sasoebisaTvis” (saq 28:20): WeSmariti qristianuli<br />

imedi _ es Tavdapirveli ebraeluri imedia. qristes sityvebi:<br />

“xsna iudevelTaganaa” (ioan 4:22) unda niSnavdes CvenTvis<br />

aseve aucileblobas gavxdeT sulieri ebraelebi, raTa<br />

SegveZlos sargeblobis gamotana qristes meSveobiT xsnis<br />

aRTqmidan, romelic ebraelTa mamebs ekuTvnoda.<br />

27


RmerTi da sikvdili<br />

Cven vkiTxulobT, rom adrindeli qristianebi qadagebdnen: _<br />

1) “axarebda RvTis sasufevelsa da<br />

2) ieso qristes saxels” (saq 8:12).<br />

es ori sakiTxi axsnili iyo abraamisaTvis sxva dasaxelebebis<br />

qveS:-<br />

1) aRTqma dedamiwis Sesaxeb da<br />

2) aRTqma Teslis Sesaxeb.<br />

miaqcieT yuradReba, rom sityva “axarebs” RvTis sasufevelsa<br />

da iesos saxels Sejamebulia, rogorc “qadageba qristeze”<br />

(saq 8:5, Sd. leqsi 12). es yvelaferi xSirad aRiTqveba<br />

rogorc Semdegi mtkiceba: “iesos uyvarxarT! oRond ki<br />

TqviT, rom Tqven gwamT misi sikvdili Tqvens gamo da<br />

gadarCebiT”. magram sityva “qriste” aSkarad ajamebs<br />

debulebebis rigs masze da mis momaval sasufevelze.<br />

qadagebas sasufevelze, romelic abraams moeca, hqonda didi<br />

mniSvneloba saxarebis adrindel qadagebis dros.<br />

korinToSi pavle “sami Tve gabedulad saubrobda da<br />

irwmuneboda RvTis sasufevelis Sesaxeb” (saq 19:8); efesoSi<br />

is aseve “qadagebda RvTis sasefevels” (saq 20:25), da romSi<br />

misi gedis simRera aseTive iyo: “dilidan saRamomde<br />

arwmunebda maT da umowmebda RvTis sasufevelze da iesos<br />

Sesaxeb udasturebda moses rjulidan da<br />

winaswarmetyvelTagan” (saq 28:23). da faqti, rom pavles<br />

SeeZlo amdeni esaubra, adasturebs imas, rom saxarebis<br />

ZiriTadi debulebebi sasufevelze da iesoze ar iyo mxolod<br />

am frazis warmoTqva: “irwmuneT ieso”. RmerTis aRTqma<br />

abraamis mimarT bevrad dawvrilebiTi iyo, vidre es fraza, da


RmerTi da sikvdili<br />

is rac man aRuTqva abraams faqtiurad Seadgens saxarebis<br />

safuZvels.<br />

Cven davamtkiceT, rom naTloba iesos saxeliT Teslis<br />

nawilad gagvxdis da aqedan gamomdinare, aRTqmis memkvidreTa<br />

TanamoziareT (gal 3:27-29). magram mxolod naTloba<br />

sakmarisi ar aris aRTqmuli xsnis misaRebad. Cven unda<br />

davrCeT TeslSi, qristeSi, raTa miviRoT aRTqma Teslis<br />

mimarT. naTlisReba mxolod dasawyiss warmoadgens; Cven<br />

mxolod SevediT morbenalTa rigSi da unda gavirbinoT<br />

mTeli distancia bolomde.<br />

gaxsovdeT, rom abraamis TeslSi yofna ar niSnavs, rom Cven<br />

RmerTisaTvis misaRebni varT. israelianebi abraamis Teslni<br />

arian, magram es ar niSnavs, rom isini gadarCebian naTlobisa<br />

da qristeSi cxovrebis dasturis gareSe (rom 9:7, 8; 4:13,<br />

14). iesom uTxra maT: “vici, rom abraamis STamomavalni xarT,<br />

magram Cems mokvlas cdilobT... Tqven rom abraamis Svilebi<br />

iyoT, abraamis saqmeebs gaakeTebdiT” (ioan 8:37, 39), ese igi,<br />

RmerTisa da qristes rwmeniT (ioan 6:29).<br />

“Tesls” unda hqondes Tavisi winaparis daxasiaTeba. Tu Cven<br />

gvsurs viyoT abraamis Tesli, Cven unda ara marto<br />

movinaTloT, aramed unda gvqondes RmerTis aRTqmis mimarT<br />

didi rwmena, rogorc mas hqonda. amitom mas hqvia “yvela<br />

winadaucveTeli morwmunis mama... vinc mihyveba rwmenis kvals”<br />

(rom 4:11, 12). “amitom, gaigeT (ese igi, miitaneT gulTan<br />

axlos), rom vinc rwmenisagan arian, abraamis Svilebi arian”<br />

(gal 3:7).<br />

namdvili rwmena unda gamoixatebodes saqmeSi, sxvagvarad<br />

RmerTis TvalebSi es ar aris rwmena (iak 2:17). pirvel<br />

dadastureba, rom Cven namdvilad gvwams im aRTqmis, romelic<br />

amJamad SeviswavleT, iqneba Cveni naTloba. maSin es aRTqma<br />

29


RmerTi da sikvdili<br />

piradad Cvenze gavrceldeba (gal 3:27-29). amrigad,<br />

namdvilad Tu gvwams RmerTis aRTqma? es kiTxva Cven unda<br />

ganuwyvetliv davusvaT sakuTar Tavs mTeli cxovrebis<br />

ganmavlobaSi.<br />

Zveli da axali aRTqma<br />

axla naTelia, rom aRTqma abraamis mimarT ajamebs qristes<br />

saxarebas. mniSvnelovani aRTqmis sxva rigs Seadgens is<br />

aRTqma, romelic RmerTma ebraelebs misca moses rjulis<br />

konteqstSi. iq naTqvamia, rom Tu ebraelebi daemorCilebian<br />

rjuls, maSin cxovrebaSi fizikurad kurTxeulni iqnebian<br />

(rjl 28). maradiuli cxovrebis pirdapiri dapireba am<br />

aRTqmaTa jgufSi ar aris. ase rom Cven SegviZlia aRvniSnoT<br />

ori “aRTqmis” arseboba:<br />

1) abraams da mis Tesls, romlebic metyveleben patiebasa da<br />

maradiul cxovrebaze RmerTis sasufevelSi qristes meore<br />

mosvlis dros. es aseve aRTqmuli iyo edemSi da daviTis<br />

mimarT.<br />

2) ebraeli xalxis mimarT moses sicocxlis dros aRTqmuli<br />

iyo mSvidoba da bedniereba, Tu xalxi daemorCileba kanons<br />

anu rjuls, romelic RmerTma moses misca.<br />

RmerTma aRuTqva abraams patieba da maradiuli cxovreba<br />

sasufevelSi, magram es SesaZlo iyo mxolod iesos<br />

msxverplis meSveobiT. qristes sikvdilma jvarze daadastura<br />

aRTqma abraamis mimarT (gal 3:17; rom 15:8; dan 9:27; 2 kor<br />

1:20), amitom mis sisxls uwodeben “sisxli axali aRTqmisa”<br />

(maT 26:28). unda gvaxsovdes, rom ieso gvarigebda Cven<br />

regularulad migveRo Rvinis sasmisi, romelic mis sisxls<br />

simbolurad gamoxatavs (ix. 1 kor 11:25). “es sasmisi aris<br />

axali aRTqma Cems sisxlSi” (luk 22:20). ar aris saWiro


RmerTi da sikvdili<br />

“puris gatexva” iesosa da misi saqmeebis mosaxseneblad, Tu<br />

Cven ar gvesmis es.<br />

qristes msxverplma SesaZlo gaxada patieba da maradiuli<br />

cxovreba RvTis sasufevelSi; amiT man daamtkica aRTqma<br />

abraamis mimarT: “esoden umjobesi aRTqmis Tavdebic ieso<br />

gaxda” (ebr 7:22). leqsSi ebr 10:9 naTqvamia, rom ieso<br />

auqmebs pirvel aRTqmas da amtkicebs meores. sityvasityviT<br />

asea naTqvami: “is auqmebs pirvels, raTa daadginos meore”. es<br />

amowmebs imas, rom iesom abraamis mimarT aRTqmis<br />

dadasturebiT gaauqmna moses aRTqmis moqmedeba. zemoT<br />

moxsenebul leqsebSi naTqvamia, rom Tavisi sikvdiliT iesom<br />

daamyara axali aRTqma da amis Semdeg Zvelma aRTqmam<br />

Sewyvita Tavisi arseboba (ebr 8:13). es imas niSnavs, rom<br />

Tumca aRTqma qristes Sesaxeb adre iyo dadebuli, is<br />

mTlianad ar moqmedebda mis sikvdilamde. iesos sikvdilis<br />

Semdeg am aRTqmas ewoda axali aRTqma, Zvelisagan<br />

gansxvavebiT, ese igi, Zveli aRTqmisagan. moses meSveobiT<br />

dadebuli Zveli aRTqmis mizani _ qristes saqmeebis<br />

winaswarmetyveleba da aRTqmis mimarT rwmenis mniSvnelobis<br />

xazgasma iyo (gal 3:19, 21).<br />

Tavis mxriv rwmena qristeSi xazs usmevs moses rjulis<br />

simarTles (rom 3:31). pavlem originalurad Seajama es<br />

amgvari sityvebiT: “rjuli iyo Cveni warmmarTveli<br />

qristesaken, raTa gavmarTlebuliyaviT rwmeniT” (gal 3:24).<br />

zustad am mizniT SenarCunebuli iyo moses rjuli da igi<br />

axlac gvWirdeba Cven Sesaswavlad.<br />

yvelaferi zemoT naTqvami pirvelive kiTxvis dros rTulia<br />

gasagebad; magram Cven SegviZlia SevajamoT es Semdegnairad: _<br />

aRTqma qristes Sesaxeb abraamis mimarT _ axali<br />

aRTqma.<br />

31


RmerTi da sikvdili<br />

aRTqma israelianebis mimarT rjulis Sesaxeb,<br />

romelic mocemulia moses meSveobiT _ Zveli<br />

aRTqma.<br />

qristes sikvdili. Zveli aRTqmis moqmedebis<br />

dasasruli (kol 2:14-17); axali aRTqmis ZalaSi<br />

Sesvla.<br />

aqedan gamomdinare, aseTi movlenebi, rogoricaa eklesiis<br />

Sewera aTeuliT, SabaTis dacva da a.S. aucilebeli aRar aris<br />

(ix. nawili 9.5). axali aRTqma dadebuli iqneba israelis<br />

xalxTan, roca isini miiReben naTlobas da qristes (ierem<br />

31:31, 32; rom 9:26, 27; ezek 16:62; 37:26). Tumca,<br />

rasakvirvelia, nebismier ebraels, romelic moinaTleba iesos<br />

saxeliT, SeuZlia maSinve gaiziaros axali aRTqma (romelSic<br />

ebraelebi ar arian gamoyofilni araebraelebisagan: gal 3:27-<br />

29).<br />

Zveli da axali aRTqmis swori gageba dagvexmareba RmerTis<br />

aRTqmis moqmedebis warmosaxvaSi. skeptikosebi usamarTlod<br />

cils swamen adrindel qristianel mqadageblebs imis gamo,<br />

rom maT ar hqondaT damajerebeli sabuTebi. amis sapasuxod<br />

pavlem Tqva, rom qristem Tavisi sikvdiliT daadastura<br />

RmerTis aRTqma, da imedi, romlis Sesaxeb isini qadageben, es<br />

wuTieri ki ara, mudmivi winadadebaa.<br />

“mowmea RmerTi, rom Cveni sityva Tqvens mimarT ar yofila<br />

hoc da asec, vinaidan Ze RvTisa ieso qriste, romelsac<br />

Tqven Soris vqadagebdiT Cven... ar iyo hoc da arac, aramed<br />

ho iyo masSi, radgan RvTis yvela aRTqmani masSi ho aris da<br />

misiT iTqmis amini” (2 kor 1:17-20).


RmerTi da sikvdili<br />

ueWvelad es bolos uRebs aseT pozicias, rogoricaa: “nu, me<br />

vfiqrob, rom am yvelaferSi aris raRac WeSmariti?..”<br />

3.5 aRTqma daviTis mimarT<br />

abraamis msgavsad, daviTs da RmerTis aRTqmis sxva mimRebels<br />

ar hqonda msubuqi cxovreba. daviTi umcrosi iyo did<br />

ojaxSi. israelSi qristes dabadebamde 1000 wlis win es<br />

niSnavda, rom is cxvrebs mwyemsida da ufros Zmebis<br />

brZanebebs asrulebda (1 mef 15-17). am drois ganmavlobaSi<br />

mas hqonda RmerTis iseTi rwmena, rogoric mraval xalxs ara<br />

aqvs.<br />

dadga dRe, rodesac israelianebs unda mieRoT agresiuli<br />

mezoblebis _ filistimlebis _ gamowveva. ebraelebs unda<br />

gamoeyoT Tavis garemodan iseTi adamiani, romelic SeZlebda<br />

brZolas goliaTTan, felistimelTa CempionTan. wardgenili<br />

pirobis Tanaxmad, gamarjvebuli uxelmZRvanelebda<br />

damarcxebul xalxs. RmerTis daxmarebiT daviTma daamarcxa<br />

goliaTi, Tumca brZolobda mxolod SurduliT da qvebiT. am<br />

gamarjvebam daviTs iseTi popularoba moutana, rom mefes<br />

(saulis) saxelganTqmulobas gadaaWarba. magram “sastikia<br />

jojoxeTiviT Suri” (qeb 8:6) _ es sityvebi adastureben<br />

saulis Semdeg saqciels, romelic 20 wlis ganmavlobaSi<br />

devnida daviTs, rogorc virTxas CrdiloeTi israelis<br />

udabnoSi, raTa moekla igi.<br />

sabolood daviTi mefe gaxda da gadawyvita aeSenebina taZari<br />

RmerTisaTvis, raTa gadaexada madloba RmerTisTvis. magram<br />

RmerTma uTxra daviTs, rom misi Ze solomoni aaSenebs<br />

taZars, xolo daviTma aiSenos saxli (2 mef 7:4-13). Semdeg<br />

mieca dawvrilebiTi aRTqma, romelSic Sedioda bevri ram,<br />

rac naTqvami iyo abraamis mimarT: _<br />

33


RmerTi da sikvdili<br />

“roca dro mogiva da Sens mama-papasTan ganisveneb,<br />

me aRvadgen Sens Semdgomad naSiers, Seni<br />

sazardulidan gamomavals, da mefobas<br />

ganvumtkiceb. is aaSenebs saxls Cemi saxelisTvis<br />

da me gavamtkiceb misi mefobis taxts<br />

samaradisod. me mama viqnebi misTvis, is ki Svili<br />

iqneba CemTvis. Tu daaSavebs, gavwkeplav kacTa<br />

wesiT da vcem adamianTa CveulebiT. ar waerTmeva<br />

mas Cemi wyaloba, rogorc wavarTvi sauls,<br />

romelic Camogacile. mtkiced idgeba misi saxli<br />

da samefo samaradisod Cems winaSe; myari iqneba<br />

misi taxti samaradisod” (lq. 12-16).<br />

Cveni wina mecadineobebidan viciT, rom “Tesli” ieso iqneba,<br />

misi aRwera, rogorc RvTis Zis (2 mef 7:14) adasturebs<br />

amas, aseve rogorc bibliis sxva adgilebi: _<br />

_ “me var daviTis fesvi da STamomavali”, Tqva iesom (gamocx<br />

22:16).<br />

_ “Tavis Zeze (iesoze), romelic daviTis Teslisagan iSva<br />

xorcielad” (rom 1:3).<br />

_ “misi (daviTis) STamomavlobisagan RmerTma aRTqmisamebr<br />

aRudgina israels macxovari ieso” (saq 13:23).<br />

_ angelozma uTxra mariams misi Svilis iesos Sesaxeb: “didi<br />

iqneba is da uzenaesis Zed iwodeba. miscems mas ufali<br />

RmerTi misi mamis, daviTis taxts. da ukunisamde imefebs<br />

iakobis saxlze da mis mefobas ar eqneba dasasruli” (luk<br />

1:32, 33).<br />

es aRTqma daviTis Teslis Sesaxeb (2 mef 7:13) iesosac<br />

ekuTvnis.GDHHK<br />

Cven ukve ganvsazRvreT, rom ieso Tesli iyo. axla mivaqcioT<br />

yuradReba mniSvnelovani sakiTxebis rigs: _


RmerTi da sikvdili<br />

_ “Sens Semdgomad naSiers, Seni sazardulidan gamomavals...<br />

me mama viqnebi misTvis, is ki Svili iqneba CemTvis...”<br />

“...nayofisagan Seni muclisa davsvam Sens taxtze” (2 mef<br />

7:12, 14; fsalm 132:11). ieso, rogorc Tesli, sityvasityviT<br />

daviTis sxeulis STamomavali iyo, da amave dros RmerTi iyo<br />

misi mama. amis ganxorcieleba SesaZlo iyo mxolod<br />

qalwulis mier Sobis gziT, rogorc aris naTqvami amis<br />

Sesaxeb axal aRTqmaSi. iesos deda mariami iyo daviTis<br />

STamomavali (luk 1:32), magram misi mama adamiani ki ara,<br />

RmerTi iyo. raTa ieso Caesaxa mariams, man zegavlena moaxdina<br />

mis mucelze wmidasulis meSveobiT. angelozi ambobs amis<br />

Sesaxeb: “amitom wmida Sobilic iwodeba RvTis Zed” (luk<br />

1:35). “qalwuliT Soba” aRTqmis ganxorcielebis erTaderTi<br />

saSualeba iyo.<br />

_ “is aaSenebs saxls Cemi saxelisTvis” (2 mef 7:13). es<br />

fraza niSnavs, rom ieso auSenebs RmerTs taZars, _ rogorc<br />

sityvasityviT, aseve sulierad. ezek 40:48 mocemulia<br />

dawvrilebiTi aRwera im taZris, romelic aSendeba<br />

ierusalimSi oqros saukunes (RmerTis sasufevelis pirveli<br />

aTaswleuli dedamiwaze qristes meore mosvlis Semdeg).<br />

RvTis “saxli” _ saxlia, romelSic icxovrebs RmerTi.<br />

leqsebSi es 66:1, 2 naTqvamia aseve, rom RmerTi mogvevlineba<br />

misi sityvis mimarT morCil xalxTa gulebSi dasamyareblad.<br />

amitom ieso aSenebs WeSmariti morwmuneebisagan RmerTisaTvis<br />

sulier taZars, romelSic igi icxovrebs. aq saWiroa<br />

gavixsenoT petres sityvebi iesos Sesaxeb, rogorc RmerTis<br />

taZris qvakuTxed lodze (1 pet 2:4-8) da qristianebze,<br />

rogorc cocxal qvebze, romlebTaganac aSendeba taZari (1<br />

pet 2:5).<br />

_ “me gavamtkiceb misi (qristes) mefobis taxts<br />

samaradisod... mtkiced idgeba misi (daviTis) saxli da<br />

samefo... myari iqneba misi taxti samaradisod” (2 mef 7:13,<br />

16; Sd. es 9:6, 7). aqedan gamomdinare, qristes samefo<br />

35


RmerTi da sikvdili<br />

damyardeba israelSi _ daviTis sasufevelSi. es niSnavs, rom<br />

momavali RvTis sasufeveli israelis samefos aRdgena iqneba.<br />

(ufro dawvrilebiT amis Sesaxeb naTqvamia nawilSi 5.3). am<br />

aRTqmis Sesasruleblad, qriste imefebs daviTis “taxtze” an<br />

misi marTvis adgilze. sityvasityviT es ierusalimSi unda<br />

moxdes. es kidev erTi mtkicebaa, rom am aRTqmis<br />

gansaxorcieleblad sasufeveli dedamiwaze iqneba<br />

damyarebuli.<br />

_ sityvebi: “mtkiced idgeba misi saxli da samefo<br />

samaradisod” (2 mef 7:16) gvaZleven safuZvels vifiqroT,<br />

rom daviTi qristes maradiuli mefobis damyarebis mowme<br />

iqneba. es iribi aRTqma iyo, rom igi aRdgeba, raTa TviTon<br />

ixilos samefos damyareba, romelsac qriste marTavda<br />

ierusalimidan.<br />

es aRTqma daviTis mimarT gansakuTrebiT mniSvnelovania<br />

gasagebad. daviTi sixaruliT ambobda, rom es “saukuno<br />

aRTqma... gana misgan ar aRmocendeba yoveli Cemi gamarjveba da<br />

yoveli Cemi natvra?” (2 mef 23:5). es Cven gamarjvebasac<br />

ekuTvnis; mTeli Cveni survili am aRTqmis Cvenze mofenaSia.<br />

saWiroa kidev erTxel ganvixiloT am doqtrinebis<br />

mniSvneloba.<br />

samwuxarod, qristianoba am saocari WeSmaritebis sruliad<br />

sapirispiro dogmebs qadagebs: _<br />

_ Tu ieso arsebobda fizikurad rogorc pirovneba Tavis<br />

dabadebamde, maSin aRTqmas, rom ieso daviTis Tesli iqneba an<br />

misi STamomavali, safuZveli ar eqneboda.<br />

_ Tu RmerTis sasufeveli caSi damyardeba, ieso ver SeZlebs<br />

daviTis samefos aRdgenas israelSi, da aseve ver SeZlebs<br />

mefobas daviTis taxtidan an misi marTvis adgilidan. es<br />

yvelaferi dedamiwaze iyo, da amitom amis aRdgena aseve<br />

dedamiwaze unda moxdes.


RmerTi da sikvdili<br />

asrulda Tu ara aRTqma solomonSi?<br />

daviTis Zem solomonma Seasrula daviTis mimarT aRTqmis<br />

raRac nawili. man auSena RmerTs taZari (3 mef 5-8) da mas<br />

Zalze ayvavebuli samefo hqonda. mezobeli xalxis<br />

marTvelebi ugzavnidnen solomons Tavis warmomadgenlebs,<br />

raTa daedasturebinaT pativiscema (3 mef 10), xolo<br />

taZrisagan sulieri madli gamodioda. solomonis mefoba<br />

daviTis mimarT aRTqmis met ganxorcielebas pirdeboda,<br />

romelic qristes mefobis dros gamomJRavndeba.<br />

zogierTi xalxi amtkicebs, rom aRTqma daviTis mimarT<br />

sruliad ganxorcielda solomonSi, magram am pozicias ar<br />

adastureben Semdegi faqtebi: _<br />

_ axali aRTqmis uamravi Cveneba gveubneva, rom “Tesli”<br />

qriste iyo, da ara solomoni.<br />

_ “Teslis” mefoba maradiuli unda iyos, solomonis Tesli<br />

ki aseTi ar iyo.<br />

_ daviTi aRiarebda, rom aRTqma maradiul cxovrebis Sesaxeb<br />

iyo da mas araviTari kavSiri ar hqonda mis ojaxTan: “... gana<br />

aseTi ar aris Cemi saxli uflis winaSe? radgan man damido<br />

saukuno aRTqma” (2 mef 23:5).<br />

_ daviTis Tesli aris mesia, codvisgan mxsneli (es 9:6, 7;<br />

22:22; ierem 33:5, 6, 15; ioan 7:42). magram mogvianebiT<br />

solomoni moscilda RmerTs (3 mef 11:1-13; neem 13:26) Tavisi<br />

uamravi ucxoeli meuRleebis gamo.<br />

gadaxveva 9: cis da miwis ngreva<br />

(gamocx 21:1; 2 pet 3:6-12)<br />

radganac RmerTis ganzraxva Tavisi samefos dedamiwaze<br />

damyarebaSia (ix. Tavi 6 da nawili 4.4), warmoudgenelia,<br />

rom man gaanadguros Cveni planeta. nawilSi 4.3 naTqvamia,<br />

37


RmerTi da sikvdili<br />

rom man araerTxel auTxra ar CaedinaT es. zemoT moyvanili<br />

miTiTebebi cisa da miwis ngrevis Sesaxeb unda gavigoT<br />

gadataniTi mniSvnelobiT.<br />

nawyveti petres mimarTvisagan gvaCvenebs igiveobas noes dros<br />

gankiTxvisa da imis Soris, rac moxdeba “uflis dRes”<br />

momavalSi. “da rom maSindeli wuTisofeli warRvnis wyliT<br />

moispo. xolo axlandeli ca da miwa... gamzadebulia<br />

sacecxlod gankiTxvis dRisaTvis” (2 pet 3:6, 7). petre<br />

aRniSnavs sxvaobas wylisa, rogorc ganadgurebis agentisa, da<br />

cecxlis Soris, romelic gamoyenebuli iqneba qristes meore<br />

mosvlis dros. “ca da miwa” noes dros ar iyo<br />

sityvasityviT ganadgurebuli, magram moispo “yoveli<br />

xorcieli”, romelic codvili iyo (dab 7:21; Sd. 6:5, 12).<br />

“ca da miwa”, aqedan gamomdinare, niSnaven saganTa sistemas an<br />

adamianis organizacias. is, vinc araswored igebs am nawyvets<br />

ar aqcevs yuradRebas zemoT moyvanil sityvebs “cis” ngrevis<br />

Sesaxeb. ar aris aucilebeli misi gageba sityvasityviT, _<br />

radganac es RmerTis adgilsamyofelia (fsalm 123:1), sadac<br />

ar arsebobs codva (abak 1:13; fsalm 65:4, 5) da isini<br />

axareben RmerTis didebas (fsalm 19:1). Tu sityvebi cis<br />

ngrevis Sesaxeb unda aviTqvaT gadataniTi mniSvnelobiT, maSin<br />

es aseve “miwasac” ekuTvnis.<br />

Semdegi nawyvetebi gviCveneben, rom bibliis sxva nawilSi<br />

gamoyenebuli sityvebi “ca da miwa”, ar unda miviRoT<br />

sityvasityviT, radganac isini dedamiwaze arsebul saganTa<br />

sistemas ekuTvnian: _<br />

_ “Sevxede qveyanas da, aha, usaxuro da udaburia; cas da _<br />

ara aqvs naTeli... radgan ase ambobs ufali: gaudaburdeba<br />

mTeli qveyana (israeli)... amaze iglovebs dedamiwa da maRla<br />

ca dabneldeba” (ierem 4:23-28). es momavali gankiTxvis<br />

qadagebaa “casa da miwaze” da aseve israelis xalxis Sesaxeb.


RmerTi da sikvdili<br />

am yvelafris gamo iglovebs (gadataniTi mniSvnelobiT) “ca<br />

da miwa”.<br />

_ mose mimarTavda israelianebs: “gaigone, cao, sityvas<br />

vambob! ismine, miwav, Cemi saTqmeli” (rjl 32:1). aq<br />

xazgasmulia ori kategoriis xalxis arseboba, romlebsac<br />

igi mimarTavda: 1) “Stoebis uxucesebi” da 2) “israelis<br />

mTeli sakrebulo” (rjl 31:28, 30). uxucesebi<br />

uTanaswordebian “cas”, ubralo xalxi ki “miwas”.<br />

_ esaia aseve iwyebda Tavis winaswarmetyvelebas: “ismine, cao,<br />

yuri migde, miwav... ismine uflis sityva, Tqve sodomis<br />

mTavrebo! yuradiReT Cveni RvTis rjuli, Tqve gomorelebo”<br />

(es 1:2, 10). aq aseve aSkaravdeba igiveoba casa da mTavrebis<br />

Soris; miwisa da xalxTa Soris.<br />

_ “gamoiZaxebs cas zevidan da dedamiwas Tavisi xalxis<br />

samsjavroze” (fsalm 50:4). es leqsi TviTonve metyvelebs<br />

sakuTar Tavze.<br />

_ “radgan daiTro caSi Cemi maxvili; aha, daeSveba edomze...<br />

uflis maxvili savsea sisxliT... aqvs ufals... didi xocva<br />

edomis miwaze” (es 34:5, 6). am leqsSi “ca” uTanaswordeba<br />

edems. da, aqedan gamomdinare, wina winaswarmetyveleba,<br />

TiTqos “dalpeba cis mTeli mxedroba” (es 34:4) ekuTvnis<br />

edemis ganadgurebas.<br />

_ ca da miwa, romelTa Sesaxeb es 13 leqsSi naTqvamia,<br />

rogorc dangreulze, ekuTvnis babilonis xalxs. babilonis<br />

Sesaxeb RmerTi ambobs: “Sevazanzareb cas da Seiryeva<br />

dedamiwa Tavisi adgilidan... Seiqnebian devnili<br />

qurcikebiviT... yvela Tavis xalxs miaSurebs, yvela Tavis<br />

qveynisken gaiqceva” (es 13:13, 14). aq cisa da miwis Seryeva<br />

uTanaswordeba xalxTa gaqcevas.<br />

am yvelafris codniT, unda vivaraudoT, rom axali aRTqmis<br />

miTiTeba ganaxlebul casa da miwis Sesaxeb qristes<br />

39


RmerTi da sikvdili<br />

dabrunebis dros miekuTvneba im organizaciis axal sistemas,<br />

romelic Seiqmneva RmerTis sasufevelis damyarebisas.<br />

ufro yuradRebiani kiTxva werilis 2 pet 3 amtkicebs amas.<br />

axlandeli “cisa da miwis” dasasrulis aRweris Semdeg me-13<br />

leqsi agrZelebs: “xolo Cven misi aRTqmisamebr moveliT<br />

axal casa da axal miwas, sadac damkvidrebulia simarTle”.<br />

aq moyvanilia RmerTis aRTqma, romlis Sesaxeb naTqvamia es<br />

65:17 leqsSi: “radgan, aha, Sevqmni axal cas da axal miwas”.<br />

danarCen nawilSi es 65 mocemulia cxovrebis organizaciis<br />

axali sistemis aRwera dedamiwaze: “Sevqmni ierusalims<br />

samxiarulod... ar aaSeneben sxvis sacxovreblad... WabukiviT<br />

mokvdeba asi wlis kaci (ese igi, cxovreba ufro xangrZeli<br />

iqneba)... mgeli da kravi erTad daiwyeben Zovas” (es 65:18-25).<br />

es aRTqma aSkarad ekuTvnis momaval RvTis sasufevels<br />

dedamiwaze _ axal “casa da miwas”, romlebic Secvlian<br />

axlandel arasrul yofil qmnilebebs.<br />

gadaxveva 10: “britanuli<br />

israelizmis” miCemeba<br />

x. u. armstrongis organizaciis “ubralo simarTles”<br />

momxrenma wamoayenes idea imis Sesaxeb, rom abraamis aRTqma<br />

ukve ganxorcielda inglisel da amerikel xalxTa Soris,<br />

romlebic, maTi azriT, efremi da manasia arian. “britanuli<br />

israelizmis” moZraobis wevrebi Tvlian, rom inglisis<br />

mefeebi da dedoflebi warmoSobiT iudas Stosagan arian,<br />

romelic mefe daviTisagan iwyeboda. sakuTari Teoriis<br />

gasamarTleblad, maT unda gamoetanaT daskvna, rom ebraelebi<br />

uaryofilni iyvnen rogorc RvTis xalxi, da maT nacvlad<br />

britaneTis xalxi iyo amorCeuli.


RmerTi da sikvdili<br />

mesame TavSi moyvanili debulebebis Tanaxmad, cxadia, rom am<br />

miCemebas ar gaaCnia bibliuri safuZveli. qvemoT moyvanilia<br />

mxolod ramodenime magaliTi, romlebic adastureben amgvari<br />

msjelobis mcdarobas:<br />

_ “yvelam Sescoda da moklebulni arian RvTis didebas”<br />

(rom 3:23), aqedan gamomdinare, qriste mokvda, raTa mieca<br />

yvela eris xalxs xsnis saSualebis miReba. Tu Cven miviReT<br />

naTloba qristes saxeliT, araviTari miSvneloba ara aqvs<br />

romel ers vekuTvniT (gal 3:27-29). Cven miviReT darigeba<br />

gveqadaga saxareba xalxisaTvis da mogvenaTla is xalxi,<br />

visac swams misi (mark 16:15, 16). amrigad, axali israeli ara<br />

marto britaneli, aramed yvela eris xalxisagan Sedgeba.<br />

_ britaneli da amerikeli xalxis warmoSobis dadastureba<br />

Znelia, radgan isini warmoadgenen msoflios kuTxisagan<br />

xalxis narevs. da is faqti, rom viRaca daibada am qveyanaSi,<br />

sruliad ar niSnavs, rom igi RmerTis mier aris amorCeuli.<br />

_ britaneli israelianebi amtkiceben, rom abraamis Teslis<br />

mimarT aRTqmuli kurTxeva, ukve ganxorcielda britaneTis<br />

xalxSi, miuxedavad maTi morCilebisa RmerTisadmi. magram es<br />

upirispirdeba araerTxel ganmeorebul princips, rom RvTis<br />

kurTxeva moefineba xalxs mxolod maTi morCelebis pirobiT.<br />

leviannes 26 da meore rjulis 28 TavebSi xazgasmulia, rom<br />

kurTxeva moefineba israelianebs, Tu isini daemorCilebian<br />

mis sityvas, xolo daumorCilebis gamo dawyevlili iqnebian.<br />

imis mtkiceba, rom RmerTma akurTxa britanelebi maTi<br />

daumorCileblobis miuxedavad, am pirobis darRvevas niSnavs,<br />

romlis Tanaxmad moqmedebs RmerTi.<br />

_ mtkiceba, rom RmerTma uaryo Tavisi israelis xalxi da<br />

gacvala isini britanelebze, upirispirdeba rom 11:1, 2:<br />

“nuTu RmerTma uaryo Tavisi xalxi? aramc da aramc. radgan<br />

41


RmerTi da sikvdili<br />

mec (pavle) israeli var, abraamis Teslisagan... ar uaruyvia<br />

RmerTs Tavisi xalxi, romelic winaswar icno”.<br />

_ RvTis sasufeveli warsulSi israelis samefo iyo (2 neSt<br />

9:8). igi dacemuli iyo Tavisi daumorCileblobis gamo,<br />

magram samefo aRorZindeba (ezek 21:25-27). igi dabrundeba<br />

ierusalimSi (miq 4:8), rodesac ieso daimkvidrebs daviTis<br />

taxts (luk 1:32).<br />

_ israelis xalxi kvlav Seikribeba msoflios sxvadasxva<br />

kuTxeebidan: “gamoviyvan israelianebs saxlebidan,<br />

romlebTanac arin wasuli, gamovkreb maT yoveli mxridan da<br />

moviyvan maT TavianT miwaze, erT xalxad gavxdi maT qveyanaSi,<br />

israelis mTebze” (ezek 37:21, 22). es aRTqma sruldeba<br />

amJamad, ebraelebi ubrundebian TavianT miwas. maTi sruli<br />

dabruneba ki moxdeba mefobis dros, romelic, rogorc<br />

gviCvenebs ebraelebis dabrunebis tempi, axlo momavalSi<br />

damyardeba.<br />

SeniSvna: is, vinc dainterisda am sakiTxiT, SeuZlia miiRos<br />

ufasod gamomcemlisagan broSura “britanuli israelizmis<br />

gamokvleva”.


RmerTi da sikvdili<br />

43


RmerTi da sikvdili<br />

Tavi 3: sakiTxebi<br />

1. RmerTis aRTqmebisagan romlebi winaswarmetyveleben<br />

codvisa da siwmidis Soris brZolis Sesaxeb?<br />

a) aRTqma noes mimarT<br />

b) aRTqma edemSi<br />

g) aRTqma daviTis mimarT<br />

d) aRTqma abraamis mimarT.<br />

2. qvemoT mocemul CamonaTvlidan, romeli ekuTvnis aRTqmas<br />

edemSi?<br />

a) gvelis Tesli liuciferia<br />

b) qriste da wmidani qalis Teslni arian<br />

g) gvelis Tesli droebiT iyo daWrili qristes mier<br />

d) qalis Tesli iyo daWrili qristes sikvdiliT.<br />

3. sad damkvidrdeba abraamis Tesli maradiulad?<br />

a) caSi<br />

b) ierusalimSi<br />

g) dedamiwaze<br />

d) zogierTi caSi, zogierTi dedamiwaze.<br />

4. qvemoT mocemulisagan, ra uTxra RmerTma daviTs?<br />

a) rom misi STamomavali maradiulad imefebs<br />

b) rom misi “Tesli” imefebs caSi<br />

g) rom Tesli RmerTis Ze iqneba<br />

d) rom misi Tesli, ieso, dabadebamde icxovrebs caSi.


RmerTi da sikvdili<br />

5. rogor SegviZlia gavxdeT abraamis Tesli?<br />

6. daingreva Tu ara dedamiwa samudamod?<br />

7. RmerTis romeli aRTqma adasturebs Tqven pasuxs me-6<br />

sakiTxze?<br />

8. ganmarteT aRTqma edemSi, romlis Sesaxeb naTqvamia dab<br />

3:15.<br />

45


RmerTi da sikvdili<br />

Tavi 4<br />

RmerTi da sikvdili


4.1 adamianis buneba<br />

xalxTa umravlesoba cota dros uTmobs fiqrs sikvdilis an<br />

sakuTari bunebis Sesaxeb, romelic saboloo jamSi sikvdilis<br />

mizezia. amgvari analizis uqonlobas mohyveba TviTSemecnebis<br />

uqonloba da, aqedan gamomdinare, xalxi misdevs cxovrebis<br />

dinebas da iRebs gadawyvetilebebs Tavisi bunebrivi<br />

survilebis Sesabamisad. magram, yvela adamiani sulis<br />

siRrmeSi aRiarebs cxovrebis warmavlobas da adre Tu gvian<br />

mas mouwevs Sexvedra sikvdilTan. “ra aris Tqveni<br />

sicocxle? nisli, romelic erTxans gamoCndeba, mere ki<br />

gaqreba” (iak 4:14). “yvelani davixocebiT da miwaze daRvrili<br />

wyaliviT aRar SevgrovdebiT” (2 mef 14:14). “balaxiviT<br />

Seicvleba: dilas hyvavis da fers icvlis (Cveni siymawvile),<br />

saRamos Wkneba da xmeba” (fsalm 90:6). mose aRiarebda amas<br />

da mimarTavda RmerTs TxovniT: “Cveni dReebis daTvla<br />

gvaswavle, raTa SeviZinoT sibrZne gulisa” (fsalm 90:12) da,<br />

Cveni arsebobis araxangrZlivobis gaTvaliswinebiT, Cven unda<br />

ganvamtkicoT cxovrebis sibrZne rogorc pirveli rigis<br />

prioriteti.<br />

xalxi araerTgvarovned epyroba fiqrs sikvdilze. zogierTi<br />

kultura cdilobda warmoedgina sikvdili da adamianis<br />

dasaflaveba, rogorc misi cxovrebis nawili da amiT<br />

Seamsubuqebda danaklisis mwuxarebas. bevrma “qristianem”<br />

gamoitana daskvna, rom adamians gaaCnia “ukvdavi suli” an<br />

raRac ukvdavi nawilaki, romelic gadaitans sikvdils da<br />

gaemgzavreba sazRauris an sasjelis misaRebad. radgan<br />

sikvdili kacobriobis ZiriTadi tragedia da problemaa,<br />

mosalodnelia, rom adamianis goneba ipovis gamosavals am<br />

sulieri wuxilis Sesamsubuqeblad. amitom, ar aris<br />

gasakviri, sikvdilisa da adamianis bunebis Sesaxeb uamravi<br />

mcdari Teoriebis gavrceleba. WeSmaritebis gasagebad unda<br />

mivmarToT biblias. gvaxsovdes, rom pirveli tyuili,


4<br />

romlis Sesaxeb naTqvamia bibliaSi, iyo gvelis tyuili<br />

edemis baRSi. RmerTis aSkara darigebis miuxedavad, rom<br />

adamiani “mokvdeba”, Tu codvas Caidens (dab 2:17), gvelma<br />

uTxra: “ar mokvdebiT” (dab 3:4). sikvdilisa da dasasrulis<br />

uaryofis es cda gaxda damaxasiaTebeli yvela cru<br />

religiisaTvis.<br />

Cven unda vicodeT, ras ambobs biblia adamianis Seqmnis<br />

Sesaxeb, raTa aRviqvaT Cveni buneba. am SemTxvevis aRwera<br />

mocemulia sakmaod ubralo eniT da ar tovebs araviTar eWvs<br />

sakiTxSi, Tu ras warmoadgens Cveni buneba (ix. gadaxveva 18<br />

“dabadeba”-s wignSi naTqvamis Sesaxeb). “gamosaxa ufalma<br />

RmerTma adami (kaci) miwis mtverisagan... radgan mtveri<br />

(miwis) xar da mtvradve moiqcevi” (dab 2:7; 3:19). aq<br />

araferia naTqvami adamianis ukvdavebis Sesaxeb; sikvdilis<br />

Semdeg arc erTi misi nawili ar icocxlebs.<br />

bibliaSi araerTxel aris xazgasmuli, rom adamiani<br />

ZiriTadad Sedgeba miwis mtvrisagan: “Cven Tixa varT” (es<br />

64:8); “kaci miwisaganaa, miwuri” (1 kor 15:47); xalxi,<br />

“mtverSi rom udgaT safuZveli” (iob 4:19); abraami<br />

varaudobda, rom igi “mtveri da nacaria” (dab 18:27).<br />

rodesac RmerTis darigeba dairRva edemSi, ufalma “gandevna<br />

adami... ar gaiwodos axla xeli da ar mowyvitos sicocxlis<br />

xis nayofic, ar SeWamos da maradiulad ar icocxlos” (dab<br />

3:24, 22). Tu adamians gaaCnia raRac ukvdavi nawilaki, es<br />

yvelaferi zedmeti iqneboda.<br />

ukvdaveba garkveuli pirobiT<br />

saxarebaSi araerTxel aris naTqvami, rom adamians SeuZlia<br />

moipovis saSualeba maradiuli sicocxlisa da ukvdavebis<br />

misaRebad qristes meSveobiT. es ukvdavebis miRebis<br />

erTaderTi gzaa, romlis Sesaxeb qadagebs biblia da, aqedan<br />

gamomdinare, nebismier azrs adamianis maradiuli sicocxlis


RvTis sasufeveli<br />

Sesaxeb, romelic Segnebulad itanjeba sakuTari codvebis<br />

gamo, ar gaaCnia bibliis mxardaWera. ukvdavebis miRebis<br />

erTaderTi gza _ RmerTis mcnebebisadmi damorCelebaSia;<br />

mxolod morCil xalxs eqneba maradiuli sicocxle, rogorc<br />

sakuTari wmidanobis jildo.<br />

Semdegi nawuvetebi amtkiceben, rom ukvdaveba garkveuli<br />

pirobiT aris gansazRvruli da, rom adamians ar gaaCnia igi<br />

nebismier SemTxvevaSi: _<br />

_ “axla ki gamoCnda Cveni mxsneli qriste iesos<br />

gamocxadebiT, romelmac gaabaTila sikvdili da saxarebiT<br />

gaanaTla sicocxle da ukvdaveba” (2 tim 1:10; 1 ioan 1:2).<br />

_ “Tu ar SeWamT xorcs da ar SesvamT kacis Zis sisxls, ar<br />

geqnebaT sicocxle TqvenSi. Cemi xorcis mWamels da Cemi<br />

sisxlis Semsmels saukuno sicocxle aqvs. da me mas aRvadgen<br />

ukanasknel dRes”, rom mivce “saukuno sicocxle” (ioan 6:53,<br />

54). ioanes saxarebis me-6 TavSi mocemulia qristes sityvebi,<br />

rom is aris “cocxali puri” da mxolod swor qcevaSi mis<br />

mimarT SeiZleba iyos ukvdavebis imedi (ioan 6:47, 50, 51, 57,<br />

58).<br />

_ “RmerTma mogvaniWa (morwmuneebs) saukuno sicocxle da es<br />

sicocxle mis ZeSia” (1 ioan 5:11). ar arsebobs ukvdavebis<br />

imedi im xalxisaTvis, vinc “qristeSi” ar imyofeba. mxolod<br />

qristes meSveobiT SesaZloa ukvdavebis miReba. igi _<br />

maradiuli sicocxlis winamZRvaria (saq 3:15). is “maradiuli<br />

xsnis mizezi Seiqmna yvela misi morCilisaTvis” (ebr 5:9).<br />

amitom, ukvdaveba qristes Sromas ukavSirdeba.<br />

_ WeSmariti morwmune cdilobs miiRos ukvdaveba da<br />

sazRauris saxiT maradiuli sicocxlis niWs miiRebs, magram<br />

5


6<br />

es niWi ar eZleva adamians dabadebisamebr (rom 2:7; 6:23;<br />

ioan 10:28). Cveni sxeuli “ukvdavebiT unda Seimosos”,<br />

qristes dabrunebisas (1 kor 15:53). amrigad, ukvdaveba<br />

aRTqmulia, xolo amJamad igi aravis ar gaaCnia (1 ioan 2:25).<br />

_ mxolod RmerTs gaaCnia ukvdaveba (1 tim 6:16).<br />

4.2 suli<br />

zemoT naTqvamidan gamomdinare, warmoudgenelia, rom adamians<br />

aqvs “ukvdavi suli” an raRac ukvdavi nawilaki. axla Cven<br />

SevecdebiT movaciloT gaugebroba sityva “sulis” garSemo.<br />

Zvelebraelur da berZnul enebSi sityva, naTargmni rogorc<br />

“suli”, SesaZloa aRniSnavdes Semdegs: _<br />

sxeuli<br />

sunTqva<br />

goneba<br />

guli<br />

Wkua<br />

pirovneba<br />

TviTon<br />

amitom sityva “suli” ekuTvnis pirovnebas, sxeuls an Tavis<br />

Tavs. ganTqmuli fraza “ixseniT Cveni sulebi” (SOS) niSnavs<br />

“gvixseniT sikvdilisagan!” rogorc Cans sityva “suli”<br />

aRniSnavs pirovnebas (“Sen, Tqven”) an imis Sejamebas, rasac<br />

adamianis pirovneba warmoadgens. naTeli xdeba, rom bibliis<br />

uamravi Tanamedrove gamocema iSviaTad sargeblobs sityva<br />

“suliT” da Targmnis mas sityvebiT “Sen, Tqven” an<br />

“pirovneba, adamiani”. RmerTis mier Seqmnili pirutyvebi, es _<br />

“suldgmuli... yoveli suldgmuli, mcuravi” (dab 1:20, 21).<br />

Zvelebraeluri sityva “nephesh” naTargmnia aq rogorc


RvTis sasufeveli<br />

“suldgmuli”. amaves vxedavT magaliTSi dab 2:7: “... da iqca<br />

adami cocxal arsebad”. aqedan gamomdinare, adamiani cocxali<br />

arsebaa, xolo pirutyvi _ suldgmuli. erTaderTi<br />

gansxvaveba kacobriobisa da cxovelTa Soris adamianis<br />

gonebaSia; is RmerTis anareklia (dab 1:26; ix. nawili 1.2).<br />

garda amisa, zogierTi xalxi mowodebulia Seicnos saxareba,<br />

romlis meSveobiT maT miecema ukvdavebis imedi (2 tim 1:10).<br />

sikvdilis bunebis Sesaxeb ar aris gansxvaveba kacTa da<br />

pirutyvTa Soris.<br />

“kacis da pirutyvis xvedri erTia _ erTis sikvdili<br />

meorisas hgavs... yovelive (ese igi, kaci da pirutyvi) erT<br />

adgils miva (samareSi); yvelaferi miwisganaa da yvelaferi<br />

miwad iqceva” (ekl 3:19, 20). RvTivsulieri mwerali<br />

eklesiaste RmerTs daxmarebas Txovda, raTa xalxs gaego,<br />

rom isini Tavis Tavad pirutyvni arian (ekl 3:18).<br />

rasakvirvelia, bevrni damamcireblad CaTvlian imis aRiarebas,<br />

rom bunebiT Cven pirutyvni varT da vcxovrobT imave<br />

TviTdamcvelobis instinqtiT. leqsSi ekl 3:18 naTqvamia, rom<br />

TmerTi “gamocdis” adamians imave fiqriT, rom is TavisTavad<br />

mxolod pirutyvia; ese igi, vinc sakmaod Tavmdabalia gaigebs<br />

am WeSmaritebas, vinc ki ver gaigebs _ is ver gaivlis am<br />

“gamocdas”. meoce saukunis ganmavlobaSi msoflioSi<br />

gavrcelda humanizmis filosofia _ idea, rom xalxi<br />

mniSvnelovania. mogviwevs rTuli amocanis gadaWra, raTa<br />

gavanTavisuflod Cveni goneba humanizmis gavlenisagan. amaSi<br />

dagvexmareba Semdegi leqsebi: “aramed sruli amaoebaa yoveli<br />

Ze xorcieli” (fsalm 39:5). “momavali kaci ver warmarTavs<br />

Tavis nabijebs” (ierem 10:23).<br />

erTerTi ZiriTadi WeSmariteba, romelic Cven viciT,<br />

gvacnobs, rom sabolood yvela xalxi kvdeba, yvela<br />

cocxali arseba kvdeba, aqedan gamomdinare, “sulic”. igi<br />

7


8<br />

sruliad upirispirdeba raime ukvdavs. ar aris sakvirveli,<br />

rom bibliis sityvebis erTi mesamedi, naTargmni rogorc<br />

“suli”, ukavSirdeba sikvdilsa da sulis ganadgurebas. TviT<br />

faqti, rom sityva “suli” amgvarad aris gamoyenebuli,<br />

gviCvenebs rom mas ar SeuZlia iyos ukvdavi da<br />

gaunadgurebeli: _<br />

_ “codvili suli unda mokvdes” (ezek 18:4).<br />

_ “ufro metad imis geSinodeT, visac sulis daRupvac<br />

SeuZlia geenaSi da sxeulisac” (maT 10:28). sxva miTiTeba<br />

sulis sikvdilis Sesaxeb gvxvdeba leqsebSi: ezek 22:27; igavn<br />

6:32; lev 23:30.<br />

_ yoveli “sulieri”, romelic qalaq sacorSi iyo, maxviliT<br />

daiRupa (ieso 11:11; Sd. ieso 10:30-39).<br />

_ “... daixoca yoveli suldgmuli” (gamocx 16:3; Sd. fsalm<br />

78:50).<br />

_ moses rjuli gvarigebs, rom nebismieri “suli”, romelic<br />

daarRvevs uflis mcnebebs, unda moikveTos Tavisi xalxidan<br />

(mag., ricxv 15:27-31).<br />

_ miTiTebas imis Sesaxeb, rom suli midrekilia maxeSi<br />

gabmisaken, aqvs azri mxolod maSin, rodesac<br />

gaTvaliswinebulia sulis sikvdili (igavn 18:7; 22:25; iob<br />

7:15).<br />

_ qristem “sasikvdilod gawira Tavi”, ase rom misi “suli”<br />

an cxovreba codvis gamosasyidi iyo (es 53:10, 12).<br />

is, rom “suli” ekuTvnis ufro adamians an sxeuls, vidre<br />

raRac nawilaks CvenSi, naCvenebia uamrav leqsSi, romelSic


RvTis sasufeveli<br />

gamoyenebulia es sityva. qvemoT mocemulia amis magaliTebi:<br />

_<br />

_ “adide, sulo Cemo, ufali da mTelo Signeulobav Cemo _<br />

misi wmida saxeli. adide, sulo Cemo, ufali da nu daiviwyeb<br />

mis qvelmoqmedebas” (fsalm 103:1, 2).<br />

_ “visac surs suli SeinarCunos, igi dakargavs mas; xolo<br />

vinc Cemi... gulisTvis dakargavs suls, igi SeinarCunebs mas”<br />

(mark 8:35). es amtkicebs im debulebas, rom suli ar<br />

ekuTvnis raime nawils CvenSi, aq sityva “suli” (berZnulad<br />

“psuche”) niSnavs mxolod viRacis fizikur cxovrebas da<br />

amitom amgvarad aris naTargmni.<br />

4.3 adamianis suli<br />

samwuxarod, uamravi xalxi ver grZnobs sxvaobas sityvebis<br />

sulisa da simSvinvelis Soris. es damZimebulia im faqtid,<br />

rom bevr enebze da bibliis TargmanSi inglisur sityvebs<br />

“suli” da “simSvinveli” aqvs mxolod erTi ekvivalenti.<br />

suli, romelic ekuTvnis ZiriTadad adamianis konstuqcias,<br />

SesaZloa zogjer ekuTvnodes aseve simSvinvelesac. magram<br />

arsebobs sxvaoba “sulisa” da “simSvinvelis” mniSvnelobis<br />

Soris; rogorc es bibliaSi aris gamoyenebuli; simSvinvelesa<br />

da suls SeuZliaT “gayofa” (ebr 4:12).<br />

Zvelebraeluri da berZnuli sityvebi, romlebis aRniSnaven<br />

“suls” (“Ruach” da “Pneuma”, Sesabamisad) SesaZloa amgvarad<br />

iTargmnebodnen: _<br />

sicocxle<br />

suli<br />

goneba<br />

9


10<br />

qari<br />

sunTqva<br />

Cven ukve ganvixileT Tema “suli” nawilSi 2.1 RmerTi iyenebs<br />

Tavis suls bunebrivi qmnilebis SesanarCuneblad, adamianis<br />

CaTvliT. amitom, adamianSi myofi RvTis suli aris<br />

sicocxlis Zala. “sxeulia mkvdari sulis gareSe” (iak 2:26).<br />

“gamosaxa ufalma RmerTma adami (kaci) miwis mtverisagan da<br />

STabera mis nestoebs sicocxlis sunTqva (suli) da iqca<br />

adami cocxal arsebad” (dab 2:7). iobi ambobs “RvTis<br />

sulze”, rom igi “midgas nestoebSi” (iob 27:3; Sd. es 2:22).<br />

aqedan gamomdinare, sicocxlis sunTqva gveZleva dabadebisas<br />

da rCeba CvenSi manam, sanam sxeuli cocxalia. rodesac RvTis<br />

suli amoiReba raimesagan, es raime im wamsve iRupeba, radgan<br />

suli sicocxlis Zalaa. Tu RmerTma “Tavisken miabruna<br />

Tavisi suli da ukanve waiRo Tavisi sunTqva, erTianad<br />

gawydeba yoveli xorcieli da miwad miiqceva adamiani; Tu<br />

gageba gaqvs moismine es “ (iob 34:14-16). bolo winadadebaSi<br />

igrZnoba, rom adamiani Znelad aRiqvams Tavisi arsebobis<br />

realur bunebas.<br />

sikvdilis Jams, rodesac RmerTi gvarTmevs Tavis suls,<br />

kvdeba ara marto Cveni sxeuli, aramed Cveni gonebis<br />

dasasrulic. daviTs esmoda es da mas swamda RmerTis da ara<br />

aseTi susti arsebis, rogoric adamiania. fsalmunSi 146:3-5<br />

naTqvamia humanizmis Sesaxeb: “imeds nu daamyarebT mTavrebze,<br />

adamis Zeze, romelsac ar SeuZlia Svela. amouva suli,<br />

daubrundeba Tavis miwas (mtvers, romlisaganac Seqmnilni<br />

varT); im dRes gaqreba (yvela) misi fiqrebi. natar aris,<br />

visic Semwea RmerTi iakobisa” (fsalm 146:2-5).<br />

sikvdilTan erTad “miiqceodes mtveri miwad rogorc iyo, da<br />

suli daubrundebodes RmerTs, romelmac STabera” (ekl 12:7).<br />

adre Cven dagimtkiceT, rom RmerTi yvelgan imyofeba Tavisi


RvTis sasufeveli<br />

11<br />

sulis meSveobiT. am mniSvnelobiT “RmerTi aris suli” (ioan<br />

4:24). rodesac Cven vkvdebiT, “Cven vsunTqavT ukanasknelad”<br />

im<br />

gagebiT, rom CvenSi myofi RvTis suli gvtovebs Cven. es<br />

suli iwoveba RvTis sulSi, romelic yvelgan aris; ase rom<br />

Cveni sikvdiliT “suli ubrundeba RmerTs”.<br />

sikvdilis aseTive procesi emarTebaT pirutyvebs. xalxsa da<br />

pirutyvebs gaaCniaT erTi da igive suli an cxovrebiseuli<br />

Zala. “kacis da pirutyvis xvedri erTia _ erTis sikvdili<br />

meoresas hgavs da yvelas erTi suli udgas, kaci pirutyvze<br />

verafriT ver upiratesobs” (ekl 3:19). aRwera xalxisa da<br />

pirutyvebis, romlebsac aqvT erTi da igive suli, da<br />

kvdebian erTi da imave sikvdiliT, mocemuli Txrobis dros<br />

imis Sesaxeb, Tu rogoria xalxi da pirutyvi, romlebsac<br />

hqondaT erTi sicocxlis sunTqva RmerTisagan (dab 2:7; 7:15),<br />

daiRupvnen erTi sikvdiliT warRvnis dros: “moispo yoveli<br />

xorcieli, rac ki iZvroda amqveynad, frinveli, pirutyvi,<br />

mxeci da yoveli qvewarmavali, miwaze mZromeli, da yoveli<br />

adamiani. yvelaferi rasac ki sicocxlis sunTqva hqonda<br />

nestoebSi, yvelaferi rac xmeleTze iyo, mokvda. aRigava<br />

yoveli arseba, rac ki miwis pirze iyo” (dab 7:21-23).<br />

miaqcieT yuradReba sikvdilisa da warRvnis Sedarebas<br />

fsalmunSi 90:5. "dabadebis” meSvide TavSi mocemuli aRwera<br />

aSkarad gviCvenebs, rom adamiani ZiriTadad ekuTvnis imave<br />

kategorias, romelsac “yoveli xorcieli... yvelaferi rasac<br />

ki sicocxlis sunTqva hqonda”. es ganpirobebulia imiT, rom<br />

mas gaaCnia igive suli, rac pirutyvebs.


12<br />

4.4 sikvdili aris Seugnebeli mdgomareoba<br />

Cveni codnisagan sulisa da simSvinvelis Sesaxeb unda<br />

gamovitanoT daskvna, rom mkvdari adamiani imyofeba sruliad<br />

Seugnebel mdgomareobaSi. bibliaSi naTqvamia, rom RmerTis<br />

winaSe pasuxismgeblebs moekiTxebaT maTi saqmeebi gamo (mal<br />

3:16; gamocx 20:12; ebr 6:10), magram aq ar aris naTqvami, rom<br />

mkvdar adamians aqvs goneba. Znelia ar daeTanxmo Semdeg<br />

mtkicebebs zemoT naTqvamis Sesaxeb: _<br />

_ “amouva suli (adamoans), daubrundeba Tavis miwas; im dRes<br />

(moments) gaqreba (yvela) misi fiqri” (fsalm 146:4).<br />

_ “mkvdrebma ki araferi ician... warxda maTi siZulvilic,<br />

Suric da trfobac” (ekl 9:5, 6). SaveTSi arc sibrZnea, arc<br />

safiqrali (ekl 9:10), amitom arc goneba.<br />

_ iakobi ambobs, rom sikdilis Semdeg iqneba “rogorc ar<br />

yofili” (iob 10:19). igi ganixilavs sikvdils rogorc<br />

TviTdaviwyebul, Seugnebel mdgomareobas da arsebobis srul<br />

SeCerebas, rogorc es iyo mis dabadebamde.<br />

_ adamiani kvdeba iseve, rogorc pirutyvi. Tu adamianis<br />

goneba daamarcxebda sikvdils, pirutyvebic SeZlebdnen amis<br />

gakeTebas. magram, rogorc saxareba, aseve mecnierebac dums<br />

amis Sesaxeb.<br />

_ RmerTs “uwyis agebuleba Cveni, axsovs, rom mtveri varT<br />

Cven. balaxiviT aris dReni kacisa, velis yvaviliviT<br />

ayvavdeba.<br />

qari gadauqrolebs da _ aRar aris, da veRaravin icnobs mis<br />

naalagevs” (fsalm 103:14_16).


RvTis sasufeveli<br />

13<br />

is, rom sikvdili Seugnebeli mdgomareobaa<br />

marTlmorwmuneTaTvisac adasturebs faqti, rom RmerTis<br />

monebi mudmivad mimarTavdnen mas cxovrebis gagrZelebis<br />

locviT, radganac icodnen, rom sikvdilis Semdeg ver<br />

SeZleben RmerTis qeba-didebas, radgan sikvdili _<br />

Seugnebeli mdgomareobaa. amis magaliTs warmoadgenen<br />

xizkiahum (es 38:17-19) da daviTi (fsalm 6:4, 5; 30:9; 39:13;<br />

115:117). sikvdili araerTxel naxsenebia rogorc Zili da<br />

dasveneba marTlmorwmune da codvil xalxisaTvis (iob 3:11,<br />

13, 17; dan 12:13). sakmarisi raodenobis mtkicebebTa<br />

safuZvelze Cven SegviZlia ganvacxadoT, rom biblia ar<br />

adasturebs xalxur Tqmulebebs imis Sesaxeb, rom<br />

marTlmorwmune sikvdilis Semdeg miemgzavreba caSi jildos<br />

misaRebad. sikvdilis da adamianis bunebis WeSmarit<br />

Seswavlas mohyveba damSvidebis didi grZnoba. yvela tanjvis<br />

Semdeg adamianisaTvis saflavi sruli Tavdaviwyebis adgilia.<br />

maTTvis, vinc ar scnobda RmerTis darigebebs da<br />

moTxovnilebebs, es Tavdaviwyebis mdgomareoba mudmivia. maT<br />

winaSe arasdros aRar warsdgeba es cxovreba Seusrulebeli<br />

survilebiTa da amao imedebiT.<br />

bibliis Seswavlisas arsebobs WeSmaritebis aRmoCenis<br />

garkveuli sistema; magram, Cvenda samsuxarod, Secdomebis<br />

sistemac arsebobs xalxis religiur mosazrebaSi, romelic<br />

ganpirobebulia uyuradRebo damokidebulebiT bibliisadmi.<br />

adamianis uimedo miswrafvam _ miiRos maradiuli sicocxle<br />

_ daarwmuna igi ukvdavi sulis arsebobaSi. rogorc ki<br />

adamiani mivida daskvnamde, rom masSi arsebobs raRac ukvdavi<br />

nawilaki,<br />

igi dafiqrda imis Sesaxeb, Tu sad midis es nawilaki misi<br />

sikvdilis Semdeg. yovelive aman, ganawyo adamiani im<br />

Sexedulebaze, rom sikvdilis moaxloebisas codvil da<br />

marTlmorwmune xalxTa bedis Soris unda iyos sxvaoba.


14<br />

aqedan gamomdinare, unda arsebobdes adgili sadac<br />

miemgzavrebian “wminda ukvdavi sulebi”. da am adgilad man ca<br />

amoirCia, “codvil ukvdav sulebisaTvis” ki sxva adgili,<br />

romelsac jojoxeTi daarqva. zemoT Cven giCveneT, rom<br />

bibiliis mixedviT “ukvdavi suli” ar arsebobs.<br />

sxva cru ideebia: _<br />

1. sikvdilis dros Cveni cxovrebis jildo “Cveni ukvdavi<br />

sulis” gamgzavreba garkveul adgilzea.<br />

2. marTlmorwmuneTa da codvilTa gayofa sikvdilis dros<br />

xdeba.<br />

3. marTlmorwmuneTa jildo, maTi caSi gamgzavrebaa.<br />

4. Tu yvelas gaaCnia “ukvdavi suli”, maSin yvela unda<br />

miemgzavrebodes caSi an jojoxeTSi.<br />

5. codvili “sulebi” miemgzavrebian sasjelis misaRebad<br />

jojoxeTSi.<br />

qvemoT Cven SevecdebiT gavaanalizoT yvela zemoT mocemuli<br />

debuleba. analizsSi Cven ar vcdilobT gavceT mxolod<br />

uaryofiTi pasuxi. Cven gvsurs gamovxatoT is simarTle,<br />

romelic bibliaSia da romelic Seadgens mniSvnelovan<br />

nawils adamianis bunebis mimarT.<br />

4.5 aRdgoma<br />

bibliaSi xazgasgasmulia, rom marTlmorwmuneTa sazRauri<br />

qristes mosvlisas maTi aRdgoma iqneba (1 Tes 4:16). pirvel<br />

rigSi qriste aRadgens mkvdrebs da ganikiTxavs maT. Tu<br />

“suli” cisken miemgzavreba adamianis sikvdilis Semdeg, maSin<br />

aRdgoma aucilebeli ar iqneboda. pavlem ganacxada, rom Tu


RvTis sasufeveli<br />

15<br />

ar iqneboda mkvdreTiT aRdgoma, uazro iqneboda Cveni<br />

Tavmdabloba RmerTis mimarT (1 kor 15:32). rasakvirvelia,<br />

igi ar ityoda amas, Tu darwmunebuli yofiliyo, rom<br />

“suli” sikvdilis Semdeg cisken miemgzavreba. magram mas<br />

swamda, rom adaianis erTaderTi jildo misi sxeulis<br />

aRdgoma iqneba. qriste gvamxnevebda, rom Cven umwikvlo<br />

cxovrebisaTvis miviRebT sazRaurs “aRdgomisas” (luk 14:14).<br />

unda aRvniSnoT, rom bibliaSi ar aris naTqvami sxeulis<br />

formis arsebobis Sesaxeb _ es exeba RmerTs, qristes,<br />

angelozebsa da adamianebs. dabrunebisas qriste“Cven<br />

damdablebul sxeuls gardaqmnis Tavisi didebis sxeulis<br />

msgavsad” (fil 3:21). ase rom amJamad mas gaaCnia sxeulis<br />

forma, romelic suliT moqmedebs, da ara sisxliT, Cvenc<br />

amgvari formis mflobelni gavxdebiT. gankiTxvaze Cven<br />

miviRebT sazRaurs sakuTari cxovrebis Sesabamisad (2 kor<br />

5:10). is, vinc cxovrobda xorcieli cxovrebiT darCeba<br />

Cveulebriv mokvdav sxeulSi, romelic Semdeg daiSleba da<br />

ferflad gadaiqceva; xolo, is ki vinc cdilobda ecxovra<br />

sulierad, sazRaurad maradiul sicocxles miiRebs.<br />

saxarebaSi naTqvamia: “vinc sulisTvis Tesavs, sulisgan<br />

moimkis maradiul sicocxles” (gal 6:8) suliT savse<br />

sxeulis saxiT.<br />

arsebobs uamravi dadastureba, rom ubiwo cxovrebis jildo<br />

_ sxeulis forma iqneba. am debulebis miRebisTanave naTeli<br />

xdeba aRdgomis mniSvneloba. aSkaraa, rom Cveni sxeuli<br />

Sewyvitavs arsebobas sikvdilis Semdeg. aqedan gamomdinare,<br />

radganac Cven SegviZlia gvqondes maradiuli sicocxle da<br />

ukvdaveba sxeulis formiT, ese igi sikvdili Seugnebel<br />

mdgomareobas warmoadgens im momentamde, sanam Cveni sxeuli<br />

ar aRdgeba da miiRebs RvTis bunebas. mTeli Tavi 1 kor 15<br />

dawvrilebiT mogviTxrobs aRdgomis Sesaxeb; igi waikiTxuli<br />

unda iyos gansakuTrebuli yuradRebiT. leqsebi 1 kor 15:35-


16<br />

44 gvixsnian, rom rogorc Tesav marcvals da igi Semdeg<br />

izrdeba da iRebs RmerTis mier micemul formas, aseve<br />

mkvdrebic aRdgebian da miiReben sulier sxeuls. rogorc<br />

qriste aRdga da misi sxeuli ukvdavad iqca, aseve mouvaT<br />

marTlmorwmuneebs (fil 3:21). naTlobis meSveobiT Cven<br />

vukavSirdebiT qristes sikvdils da Semdeg aRdgomas da amiT<br />

gamovxatavT rwmenas, rom aseve gaviziarebT sazRaurs,<br />

romelic man aRdgomisas miiRo (rom 6:3-5).<br />

amJamad misi tanjvis gaziarebiT, Cven aseve gaviziarebT mis<br />

jildos: “mudam sxeulSi vatarebT (amJamad) ufal iesos<br />

sikvdils, raTa iesos sicocxlec Cvens sxeulSi gamoCndes”<br />

(2 kor 4:10). “vinc qriste ieso aRadgina mkvdreTiT, Tqvens<br />

mokvdav sxeulebsac gaacocxlebs Tavisi suliT” (rom 8:11).<br />

aseTi imediT Cven “Cveni sxeulis gamosyidvas” veliT (rom<br />

8:23) misi ukvdavebis meSveobiT.<br />

sxeulis arsebobis amgvar imeds RvTis xalxi aRiqvamda<br />

uZvelesi droidan. abraams aRTqmuli hqonda qanaanTa mTeli<br />

qveyana maradiul samflobelod (dab 13:17; ix. nawili 3.4). am<br />

aRTqmis rwmena unergavda mas azrs, rom misi sxeuli<br />

momavalSi aRdgeba da ukvdavebas miiRebs.<br />

iobma aSkarad gamoxata am sakiTxis gageba sityvebiT, rom<br />

Tumca saflavSi sxeuls Wiebi SeWamen, igi mainc miiRebs<br />

sazRaurs sxeulis formiT: “magram vici, cocxalia Cemi<br />

gamomxsneli da sabolood aRimarTeba miwaze! da roca<br />

daiSleba es Cemi kani, usxeulmyofelic vixilav RmerTs; da<br />

Tavad davinaxav mas da Cemi Tvalebi ixilaven, ara sxvisni!<br />

guli damelia mkerdSi molodiniT!” (iob 19:25-27). esaias<br />

imedic amgvari iyo: “gacocxldebian Seni mkvdrebi, aRdgebian<br />

gvamebi” (es 26:19).<br />

msgavs sityvebs vkiTxulobT iesos megobris, lazares<br />

sikvdilis aRweraSi. imis nacvlad, rom daamSvidos


RvTis sasufeveli<br />

17<br />

micvalebulis debi da Tqvas rom lazares suli cisken<br />

miemarTa, ieso amgvarad qadagebs aRdgomis Sesaxeb: “aRdgeba<br />

Seni Zma”. lazares dam upasuxa: “uTxra mas marTam: vici, rom<br />

aRdgeba aRdgomisas, ukanasknel DdRes” (ioan 11:23, 24). es<br />

pasuxi adasturebs adrindeli qristianebis Zlier rwmenas<br />

aRdgomisadmi. rogorc iobs, aseve marTas esmoda, rom<br />

sikvdili ar aRebs caSi karebs sicocxlisaTvis. igi<br />

fiqrobda aRdgomaze “ukanasknel dRes”. ufali gvpirdeba:<br />

“yvela vinc usmens mamas da swavlobs, CemTan modis... da mas<br />

aRvadgen ukanasknel dRes” (ioan 6:44, 45).<br />

4.6 gankiTxva<br />

bibliis swavleba gankiTxvis Sesaxeb warmoadgens erTi<br />

rwmenis erTerT ZiriTad princips, romelic unda swored<br />

aRviqvaT naTlobis miRebamde (saq 24:25; ebr 6:2). wmida<br />

werilSi xSirad aris naxsenebi “gankiTxvis dRe” (mag., 2 pet<br />

2:9; 3:7; 1 ioan 4:17; iuda 6); is dro, rodesac vinc ki<br />

cnobda RmerTs, miiRebs sazRaurs. “Cven xom yvelani<br />

warvdgebiT RvTis samsjavros winaSe” (rom 14:10); “Cven<br />

yvelani unda gamovcxaddeT qristes samsjavros winaSe” (2<br />

kor 5:10).<br />

daniel winaswarmetyvelma ixila sizmarSi qristes meore<br />

mosvla gankiTxvis dRis dadgenis Semdeg, romelic taxtiT<br />

iyo gamosaxuli (dan 7:9-14). igavni gvexmarebian wvrilmanebis<br />

gagebaSi. saxarebaSi moyvanilia igavi kacze, romelmac mouxmo<br />

Tavis monebs da misca fuli (talanti), raTa gaego Tu<br />

rogor moixmaren mas isini misi wasvlis Semdeg (maT 25:14-<br />

29). igavi meTevzeebze adarebs saxarebis mowodebas badesTan,<br />

romlis maxeSi sxvadasxva xalxia gabmuli; Semdeg meTevzeebi<br />

ganasxvaveben karg Tevzs cudisagan (Sd. gankiTxvis dRe) (maT<br />

13:47-49). es Zalze martivad SegviZlia avxsnaT: samyaros


18<br />

dasasruls gamoCndebian angelozebi da gadaarCeven<br />

marTlebs da codvilebs.<br />

zemoT naTqvamidan SegviZlia gamovitanoT daskvna, rom<br />

qristes dabrunebis Semdeg, garkveul adgils da garkveul<br />

dros gaimarTeba maTi kreba, vinc mowodebuli iyo saxarebis<br />

Sesaswavlad. am krebaze Sedgeba maTi Sexvedra qristesTan, da<br />

yvela iq myofi Caabarebs sakuTari cxovrebis angariSs. ieso<br />

qriste amoarCevs uflis sasufevelSi sacxovreblad<br />

Rirseulns. mxolod am momentSi marTlmorwmuneni miiReben<br />

sazRaurs. amaze naTqvamia igavSi Txebisa da cxvrebis Sesaxeb:<br />

“xolo, roca mova kacis Ze Tavisi didebiT da yvela<br />

angelozi masTan erTad, maSin dajdeba Tavisi didebis taxtze<br />

(daviTis taxtze ierusalimSi, luk 1:32, 33). Seiyreba mis<br />

winaSe yoveli eri da gamoarCevs erTimeorisagan, rogorc<br />

mwyemsi gamoarCevs xolme Txebs cxvrebisagan. da daayenebs<br />

cxvrebs Tavis marjvniv da Txebs _ marcxniv. maSin etyvis<br />

mefe, Tavis marjvniv mdgomT: “modiT, mamaCemis kurTxeulno,<br />

daimkvidreT wuTisoflis dasabamidan TqvenTvis gamzadebuli<br />

sasufeveli” (maT 25:31-34).<br />

RvTis sasufevelis damkvidreba, abraamis aRTqmis gaziareba _<br />

marTalTa sazRauria. magram es yvelaferi qristes mosvlisas<br />

gankiTxvis Semdeg moxdeba. amitom, SeuZlebelia aRTqmis<br />

miReba qristes mosvlamde. aqedan gamomdinare, qristes<br />

sikvdilis Semdeg mis aRdgomamde, morwmuneebs ar gaaCniaT<br />

Segnebuli arseboba, radgan SeuZlebelia iarsebo sxeulis<br />

gareSe.<br />

araerTxel gameorebuli bibliuri principi imaSi Sedgeba,<br />

rom roca qriste dabrundeba, maSin miviRebT sazRaurs da<br />

ara adre:


RvTis sasufeveli<br />

19<br />

_ “da rodesac mwyemsmTavari (ieso) gamoCndeba, Tqven miiRebT<br />

didebis uWknob gvirgvins” (1 pet 5:4; Sd. 1:13).<br />

_ “amrigad, gamowmeb RvTisa da qristes iesos winaSe,<br />

romelic ganikiTxavs cocxlebsa da mkvdrebs Tavisi<br />

mosvliTa da Tavisi sasufeveliT... axla ki momelis me<br />

simarTlis gvirgvini, romelsac momcems im dRes ufali,<br />

marTali msajuli” (2 tim 4:1, 8).<br />

_ ukanasknel dRes mesiis dabrunebisas, “mravali miwaSi<br />

miZinebuli gamoiRviZebs (Sd. dab 3:19), zogi saukuno<br />

sicocxlisaTvis, zogi saukuno gmobisTvis da<br />

SercxvenisTvis” (dan 12:2).<br />

_ rodesac qriste mova gankiTxvaze, “mkvdrebi moismenen<br />

RvTis Zis xmas da msmenelni gacocxldebian... siavis mqnelni<br />

ki _ samsjavros aRdgomisTvis” (ioan 5:25-29).<br />

_ “aha, moval (me, ieso) male da Cemi sazRauri CemTan aris,<br />

raTa TiToeuls misi saqmeebisaebr mivuzRa” (gamocx 22:12).<br />

Cven ar gavemgzavrebiT cisken sazRauris misaRebad _ qriste<br />

mogvitans cidan jildos, yvelas sakuTari saqmeebis mixedviT.<br />

aqedan gamomdinare, yovelive CvenTagans aqvs gankuTvnili<br />

sazRauri caSi, romelsac miviRebT qristes meore mosvlisas.<br />

amrigad, abraamis mimarT aRTqma qveynis “damkvidrebis”<br />

Sesaxeb unda gavigoT amrigad, “romelic caSia Senaxuli<br />

TqvenTvis, RvTis ZalaSi, rwmenis meSveobiT daculebo<br />

xsnisaTvis, romelic mzadaa ukanasknel Jams<br />

gamosacxadeblad” (1 pet 1:4, 5).<br />

zemoT naTqvamis swori gageba gvaZlevs saSualebas zustad<br />

gadmoqceT ioan 14:2, 3 nawyvetis azri, romelic xSirad<br />

araswored aris axsnili: “me (ieso) mivdivar, raTa adgili


20<br />

mogimzadoT. rodesac waval da adgils mogimzadebT (Sd.<br />

sazRauri “romelic caSia Senaxuli”), isev moval da CemTan<br />

wagiyvanT, raTa sadac me var, Tqvenc iq iyoT”. sxva<br />

nawyvetebSi ieso ambobs, rom dabrundeba, raTa miuZRos<br />

TiToeuls saqmeebisamebr (ebr 22:12), da Cven viciT, rom es<br />

gankiTxvis dRes moxdeba. igi imefebs “ukunisamde” daviTis<br />

taxtze ierusalimSi (luk 1:32, 33). igi gaatarebs<br />

maradisobas dedamiwaze, da sadac igi iqneba _ RvTis<br />

sasufevelSi dedamiwaze, Cvenc iq viqnebiT. misi aRTqma<br />

“wagviyvanos TavisTan”, aqedan gamomdinare, SegviZlia avxsnaT,<br />

rogorc dapireba, rom gankiTxvis dRes is Cven migviRebs.<br />

berZnuli sityva “miReba” gvxvdeba aseve leqsSi maT 1:20<br />

iosibes Sesaxeb, romelmac gadawyvita “mieRo” mariami colad.<br />

amrigad, ar aris aucilebeli es niSnavdes fizikur moZraobas<br />

iesos mimarT.<br />

radganac sazRauris gadawyvetileba gamotanili iqneba<br />

mxolod iesos dabrunebisas gankiTxvis dros, rogorc<br />

codvilni aseve marTlmorwmunenic Semdeg gaemgzavrebian erTa<br />

da imave adgilas, ese igi, samareSi. sikvdili aravis ar<br />

gamoyofs. Semdegi nawyvetebi amas amtkiceben: _<br />

_ ionaTani marTlmorwmune iyo, sauli ki codvili, magram<br />

isini “sikvdilSic ganuyrelni arian!” (2 mef 1:23).<br />

_ “SeerTo Tavis xalxs” abraami an Tavis winaprebs,<br />

romlebic kerpmsaxurni iyvnen (dab 25:8; ieso 24:2).<br />

_ brZen kacsa da ugunurs erTi da igive bedi aqvT _<br />

sikvdili (ekl 2:15, 16).<br />

es yvelaferi mZafr uTanxmoebaSia xalxur “qristianobasTan”.<br />

maTi swavleba imis Sesaxeb, rom marTlmorwmune sikvdilis<br />

Semdeg cisken miemgzavreba, uazros qmnis aRdgomas da


RvTis sasufeveli<br />

21<br />

gankiTxvas. magram Cven vixileT, rom es movlenebi<br />

mniSvnelovania RmerTis xsnis gegmaSi. gavrcelebuli ideis<br />

Sesabamisad, sikvdilis Semdeg marTlmorwmune sazRauris<br />

saxiT cisken miemgzavreba, mas yoveldRiurad, yovelTviurad,<br />

yovelwliurad misdeven sxvebi. magram es upirispirdeba<br />

bibliis swavlebas, romelic qadagebs, rom yvela<br />

marTlmorwmune miiRebs sazRaurs erTdroulad: _<br />

_ cxvrebi gamoeyofebian Txebs gankiTxvis dros. da, rogorc<br />

ki dasruldeba gankiTxva, qriste etyvis yvela cxvars,<br />

romelic mis marjvena mxares Seikribeba: “modiT, mamaCemis<br />

kurTxeulno, daimkvidreT wuTisoflis dasabamidan, TqvenTvis<br />

gamzadebuli sasufeveli” (maT 25:34). amrigad, yvela cxvari<br />

daimkvidrebs sasufevels erTa da imave dros (Sd. 1 kor<br />

15:52).<br />

_ “mkis” dadgomisas, rodesac qriste dabrundeba, Sedgeba<br />

gankiTxva, yvela vinc Sromobda saxarebis mixedviT “erTad<br />

gaixarebs” (ioan 4:35, 36; Sd. maT 13:39).<br />

_ leqsSi gamocx 11:18: “mkvdrebis gankiTxvis Jami”<br />

gansazRvrulia rogorc dro, rodesac RmerTi aZlevs<br />

“sazRaurs monebs... wmidebs da maT, romelTac Seni saxelis<br />

eSiniaT”, ese igi, yvela morwmunes erTdroulad.<br />

TavSi ebr 11 CamoTvlilia Zveli aRTqmis bevri<br />

marTlmorwmune. imave dros meTerTmete leqsSi naTqvamia, rom<br />

“rwmenaSi daixocnen eseni yvelani da ver miiRes aRTqmulni”,<br />

abraamis mimarT xsnis Sesaxeb RvTis sasufevelSi Sesvlis<br />

gziT (ebr 11:8-12). aqedan gamomdinare, es xalxi ar<br />

miemgzavreboda TiToeuli cisken sazRauris misaRebad. amis<br />

mizezi aRwerilia leqsebSi 39, 40; maT “ver miiRes<br />

aRTqmuli, imitom, rom winaswar gaiTvaliswina RmerTma<br />

CvenTvis meti sikeTe, raTa isini uCvenod ar


22<br />

gansrulebuliyvnen”. sazRauris miRebis Seferxeba<br />

ganpirobebulia imiT, rom RmerTis gegma iTvaliswinebs yvela<br />

marTlmorwuneTa “srulyofilebas” erTdroulad. es<br />

gamoecxadebaT maT iesos dabrunebisas gankiTxvis dros.<br />

4.7 gasamrjelis adgili ca Tu dedamiwa?<br />

yvela maTTvis, vinc jer kidev fiqrobs, rom ca da ara<br />

dedamiwa iqneba RvTis sasufevelis adgilsamyofeli,<br />

aucilebelia Semdegi momentebis aTviseba: _<br />

_ locvaSi morwmuneni Txoven RvTis sasufevelis damyarebas<br />

(ese igi, isini loculoben qristes mosvlaze), rom RvTis<br />

neba ganxorcieldes rogorc caSi, aseve dedamiwaze (maT<br />

6:10). amgvarad, Cven vloculobT dedamiwaze RvTis<br />

sasufevelis dadgenis Sesaxeb. samwuxarod, aTasobiT xalxi<br />

uazrod warmoTqvams locvis sityvebs, sruliad<br />

darwmunebuli, rom RvTis sasufeveli ukve damyarebulia<br />

caSi da dedamiwa dangreuli iqneba.<br />

_ “netar arian Tvinierni, vinaidan isini daimkvidreben<br />

qveyanas” (maT 5:5), _ aq ar aris naTqvami, rom maT suli<br />

cisken gaemgzavreba. es aseve ekuTvnis 37 fsalmuns,<br />

romelSic naTqvamia, rom sazRaurs marTlebi dedamiwaze<br />

miiReben. da imave adgilas, sadac codvilebs hqondaT<br />

droebiTi upiratesoba, marTlmorwmuneni maradiul cxovrebas<br />

miiReben da daimkvidreben imave qveyanas, sadac codvilni<br />

mefobdnen (fsalm 37:34, 35). “xolo Tavmdabalni<br />

daimkvidreben qveyanas... mis mier nakurTxni daimkvidreben<br />

qveyanas... marTalni daimkvidreben qveyanas da iarsebeben masze<br />

ukunisamde” (fsalm 37:11, 22, 29). maradiuli cxovreba<br />

qveyanaze (aRTqmul qveyanaSi), niSnavs caSi cxovrebis<br />

SeuZleblobas.


RvTis sasufeveli<br />

23<br />

_ daviTi “aResrula da daikrZala... daviTi xom ar<br />

amaRlebula zecad” (saq 2:29, 34). petrem axsna, rom amis<br />

nacvlad es imedi qristes dabrunebisas mkvdreTiT aRdgomaSia<br />

(saq 2:22-36).<br />

_ dedamiwa _ moedania RmerTis SromisaTvis kacobriobasTan<br />

arTad: “ca-cad uflisaTvis, xolo qveyana misca adamis ZeT”<br />

(fsalm 115:16).<br />

_ leqsSi gamocx 5:10 naTqvamia, rom marTlebi gascemen<br />

pasuxs gankiTxvis dRes: “(qriste) Seuqmeni isini sufevad da<br />

mRvdlebad Cvens RmerTs, da imefeben dedamiwaze”. es<br />

Sexseneba RvTis sasefevelis Sesaxeb dedamiwaze<br />

gansxvavebulia bundovan ideisagan, rom Cven daviwyebas<br />

mivecemiT sadRac caSi.<br />

_ danielis winaswarmetyveleba meore da mesame TavebSi,<br />

qadagebs politikuri xelisuflebis gadavardnis Sesaxeb,<br />

romelsac sabolood RvTis sasufeveli Secvlis. sasufeveli<br />

“cisqveSeTis yvela samefos dideba” iqneba da Seavsebs “mTel<br />

dedamiwas” (dan 7:27; 2:35; Sd. lq. 44). es maradiuli samefo<br />

“cisqveSeTis... uzenaesis ers miecema” (dan 7:27); da amitom<br />

maTi sazRauri iqneba maradiuli cxovreba samefoSi, romelic<br />

dedamiwaze cis qveS damyardeba.<br />

4.8 pasuxismgebloba RmerTis winaSe<br />

Tu ki adamians gaaCnia “ukvdavi suli” mas unda hqondes<br />

adgili Tavisi mudmivi bedis gasatareblad. am<br />

adgilsamyofels igi iRebs sazRauris saxiT. Cven giCveneT,<br />

rom bibliis Sesabamisad, adamiani pirutyvs hgavs, araviTari<br />

ukvdavebis niSandoblobis gareSe. magram zogierT xalxs<br />

aRTqmuli hqonda RvTis sasufevelSi maradiuli sicocxlis


24<br />

prespeqtiva. rasakvirvelia, yvela adamiani, vinc ki<br />

cxovrobda, ar aRdgeba; rogorc pirutyvi, adamiani<br />

cocxlibs, kvdeba da ferflad iqceva. magram, radganac<br />

dadgeba gankiTxvis dRe, rodesac zogi ganikicxeba, zogi ki<br />

miiRebs maradiul sicocxles, unda gamovitanoT daskvna, rom<br />

kacobriobis Soris iqneba xalxTa garkveuli kategoria,<br />

romelic aRdgeba gasamrjelis misaRebad.<br />

aRdgeba Tu ara mokvdavi damokidebulia mis<br />

pasuxosmgeblobaze gankiTxvis winaSe. ZiriTadi kiTxva amgvari<br />

iqneba, rogor epyroboda igi RmerTis sityvis codnas.<br />

qristem axsna: “mas, vinc me uaryofs da ar miiRebs Cems<br />

sityvebs, hyavs msajuli. sityva, romelic warmovTqvi,<br />

gansjis mas ukanasknel dRes” (ioan 12:48). isini, vinc ar<br />

scnobdnen qristes sityvas da, aqedan gamomdinare, ar hqonda<br />

saSualeba mieRo an uari eTqva masze, ar ageben pasuxs<br />

gankiTxvis winaSe.<br />

“isini, vinc rjulis gareSe (ese igi, RmerTis sityvis<br />

codnis gareSe) Sescodes, rjulis gareSe daiRupebian. xolo<br />

isini, vinc rjuliT Sescodes, rjuliT ganikiTxebian” (rom<br />

2:12). amrigad, vinc ar icoda RmerTis moTxovnileba,<br />

daiRupeba rogorc pirutyvi, xolo vinc icoda RmerTis<br />

darigeba da arRvevda mas, ganikiTxebian da, aqedan<br />

gamomdinare, aRdgebian, raTa warmodgnen gankiTxvis winaSe.<br />

RmerTi Tvlis, rom “rjulamdec iyo codva wuTisofelSi,<br />

magram, Tu rjuli ar aris, codva ar iTvleba... codva<br />

urjuloebaa (ese igi, RmerTis rjulis darRveva)... rjuliT<br />

Seicnoba codva” (rom 5:13; 1 ioan 3:4; rom 3:20). rogorc<br />

Cans, RvTis rjulis codnis gareSe, “codva ar iTvleba” da<br />

amitom, msgavsi codvilni aRdgebian da ar ganikicxebian.<br />

aqedan gamomdinare, isini mkvdreTiT darCebian, rogorc<br />

pirutyvni an mcenare. “adamiani, romelic... ar gaegeba,


RvTis sasufeveli<br />

25<br />

damsgavsebulia dasaklav pirutyvs” (fsalm 49:21).<br />

“cxvrebiviT Cayrian jojoxeTSi... saflavia maTi sadgomi”<br />

(fsalm 49:15).<br />

RmerTis gzis codna gvqmnis pasuxismgeblad Cveni saqcielis<br />

gamo da warmoadgens aucileblobas Cveni aRdgomisadmi. unda<br />

gvaxsovdes, rom ara marto marTlebi an monaTlulni<br />

aRdgebian, aramed aRdgeba yvela, vinc scnobs RvTis sityvas.<br />

es Tema xSirad meordeba wmida werilSi: _<br />

_ ioan 15:22 gviCvenebs, rom sityvis codnas mohyveba<br />

pasuxismgebloba: “me (ieso) rom ar movsuliyavi da ar meTqva<br />

maTTvis, ar eqnebodaT codva. axla ki ara aqvT patieba<br />

TavianTi codvebisaTvis”. rom 1:20-21 aseve ambobs, rom RvTis<br />

ucodnilobis gamo “maT patieba ara aqvT”.<br />

_ “yvela ganiswavleba RvTis mier... me (qriste) mas aRvadgen<br />

ukanasknel dRes” (ioan 6:44, 45).<br />

_ RmerTi mxolod akvirdeba maT, vinc ar icis misi gzebi da<br />

elis pasuxs imaTgan, vinc scnobs mas (saq 17:30).<br />

_ “xolo mona, romelmac icoda Tavisi batonis neba da ar<br />

moamzada an ar moiqca misi nebisamebr, magrad icemeba. xolo<br />

romelmac ar icoda da ise moiqca, rom cema daimsaxura,<br />

naklebad icemeba (magaliTad, mkvdreTiT darCeba). yvelas,<br />

visac meti mieca, mets mosTxoven, da visac mets miandoben,<br />

mas metsac mohkiTxaven” (luk 12:47, 48), _ ase, ufalo,<br />

ramdenad mets?<br />

_ “amitom, vinc sikeTis qmna icis da ar qmnis, es codvad<br />

eTvleba mas” (iak 4:17).


26<br />

_ israelianebis gansakuTrebuli pasuxismgebloba RmerTis<br />

winaSe mis aRTqmaSi sakuTar Tavze Sedgeboda (amos 3, 2).<br />

_ pasuxismgeblobis Sesaxeb swavlebis Sedegad “umjobesi<br />

iqneboda ar SeecnoT simarTlis gza (vinc mogvianebiT<br />

moscilda RmerTs), vidre SeecnoT da ukuqceuliyvnen<br />

maTTvis gadacemuli wmida mcnebisagan” (2 pet 2:21). sxva<br />

gamoTqmebi am Temis Sesaxeb gvxvdeba wmida werilis Semdeg<br />

nawilebSi: ioan 9:41; 3:19; 1 tim 1:13; os 4:14; rjl 1:39.<br />

RvTis codna gvqmnis Cven pasuxismgeblad gasamrjelis winaSe<br />

da, aqedan gamomdinare, is, visac ar aqvs es codna, ar<br />

aRdgeba, radganac ra aucilebelia ganikiTxo is, visac codna<br />

ar gaaCnia da “damsgavsebulia dasaklav pirutyvs” (fsalm<br />

49:21). arsebobs uamravi mtkiceba, rom yvela ar aRdgeba vinc<br />

cxovrobs: _<br />

_ babilonis macxovreblebi “ar gamoiRviZeben” sikvdilis<br />

Semdeg, radganac maT ar icodnen RvTis sityva (ierem 51:39;<br />

es 43:17).<br />

_ esaia axalisebda sakuTar Tavs: “ufalo, RmerTo Cveno!<br />

Sens garda sxva meufeni gvbatonobdnen (babilonelebi da<br />

filistimelebi), magram mxolod SenSi vaxsenebT Sens saxels.<br />

mkvdrebi arian da ar gacocxldebian; aCrdilebi aRar<br />

aRdgebian, radgan Sen dasaje da mospe isini. maTi saxsenebeli<br />

warxoce (es 26:13, 14). miaqcieT yuradReba gameorebas, rom<br />

isini ar aRdgebian: “ar gacocxldebian... aRar aRdgebian<br />

(kvlav)... maTi saxsenebeli warxoce”. amisagan gansxvavebiT<br />

israelianebs hqondaT aRdgomis prespeqtiva, radgan maT<br />

Seicnes RmerTi: “gacocxldebian Seni (israelis) mkvdrebi,<br />

aRdgebian gvamebi!” (es 26:19).<br />

_ israelis RvTis xalxis xsenebis dros aRniSnulia, rom<br />

qristes dabrunebisas “mravali miwaSi miZinebuli<br />

gamoiRviZebs, zogi saukuno sicocxlisaTvis, zogi saukuno


RvTis sasufeveli<br />

27<br />

gmobisTvis da SercxvenisTvis” (dan 12:2). amrigad “mravali”,<br />

magram yvela ebraeli ar aRdgeba, rogorc RmerTiT arCeuli<br />

xalxi. isini, vinc saerTod ar cnobs RmerTs “daecemian da<br />

veRar adgebian”, radgan isini ver SeZleben “uflis sityvis”<br />

hpovas. (amos 8:12, 14).<br />

aqedan gamomdinare, Cven viciT, rom: _<br />

1. RvTis sityvis codnas moaqvs pasuxismgebloba mis winaSe.<br />

2. mxolod pasuxismgeblobis mqone aRdgebian da<br />

ganikiTxebian.<br />

3. isini, vinc ar cnobdnen RmerTs, mkvdrebi darCebian,<br />

rogorc pirutyvni.<br />

es daskvnebi Zlier dartymas aniWeben adamianis siamayes da,<br />

bunebrivia, CvenTvis rTulia maTi rwmena: milionobiT xalxi,<br />

rogorc amJamad mcxovrebi, aseve adrec, magram saxarebis<br />

codnis gareSe; gonebiT daavadebulni; bavSvebi, romlebmac<br />

ver moaswres gazrda, raTa gaegoT saxareba; uvela es xalxi<br />

ar scnobda RmerTs da amis gamo ver warsdgeba mis winaSe. es<br />

imas niSavs, rom maTi mSoblebis sulieri statusis<br />

miuxedavad, isini ar aRdgebian. es sruliad upirispirdeba<br />

humanizmis idealebs da yvela Cven bunebriv survilsa da<br />

grZnobas. miuxedavad amisa, WeSmariti damorCileba RmerTis<br />

sityvis simarTlis mimarT gamravlebuli Tavmdablur azrze<br />

sakuTari bunebis Sesaxeb, migviyvans Cven WeSmaritebis<br />

miRebisadmi. kacobriuli cxovrebis faqtebis miukerZoebeli<br />

Seswavla saxarebis daxmarebis gareSe aseve migviyvans Cven<br />

daskvnamde, rom ar arsebobs momavali cxovrebis imedi zemoT<br />

xsenebul xalxTa jgufebis mimarT.


28<br />

Cveni kiTxvebi RmerTis gzebis Sesaxeb sakmaod uadgilo<br />

iqneba: “vin xar Sen, adamiani, rom ekamaTebi RmerTs?” (rom<br />

9:20). Cven SegviZlia davuSvaT Cveni gaugebroba, magram<br />

arasodes ar unda vadanaSauloT ufali usamarTlobaSi. azrs,<br />

rom RmerTs SeiZleba ar vuyvardeT da cdebodes Cvens<br />

mimarT, mohyveba daskvna, rom yovlis SemZle RmerTi, mama da<br />

Semqmneli usamarTlod gvepyroba. amis Sesaxeb sasargebloa<br />

gadavikiTxoT leqsebi 2 mef 12:15-24, sadac naTqvamia, Tu<br />

rogor dakarga mefe daviTma Tavisi Svili, da rogor<br />

evedreboda RmerTs Svilze, roca igi jer kidev cocxali<br />

iyo da imave dros daviTi realurad uyurebda sikvdilis<br />

gardauvalobas: “vidre bavSvi cocxali iyo, vmarxulobdi da<br />

vtirodi; vifiqre, vin icis, iqneb Semiwyalos ufalma da<br />

gadaarCinos _ meTqi bavSvi. axla, roca mkvdaria, risTvis<br />

vimarxulo? rogor SevZleb mis dabrunebas... is ki aRar<br />

damibrundeba”. maSin daviTma anugeSa coli da male maT<br />

gauCndaT meore Svili.<br />

sabolood, unda iTqvas, rom bevrni, rodesac igeben RmerTis<br />

winaSe pasuxismgeblobis princips, kargaven survils Sicnon<br />

meti mis Sesaxeb, maT eSiniaT pasuxismgeblobis. magram,<br />

garkveul donemde aseTi xalxi ukve agebs pasuxs RmerTis<br />

winaSe, radganac RmerTis sityvis codnam misca maT im faqtis<br />

gageba, rom RmerTi monawileobs maT cxovrebaSi da sTavazebs<br />

realur naTesaobriv kavSirs. yovelTvis unda gvaxsovdes,<br />

rom “RmerTi siyvarulia”, mas “ar surs, rom vinme<br />

daiRupos... misca Tavisi mxolodSobili Ze, raTa yoveli misi<br />

morwmune ar daiRupos, aramed hqondes saukuno sicocxle” (1<br />

ioan 4:8; 2 pet 3:9; ioan 3:16). RmerTs surs, rom Cven viyoT<br />

mis sasufevelSi.<br />

amgvar pativs da privilegias usaTuod mohyveba<br />

pasuxismgebloba. magram, igi ar warmoadgens mZime movaleobas;<br />

Tu Cven gviyvars RmerTi, Cven mivxvdebiT, rom misi xsnis


RvTis sasufeveli<br />

29<br />

winadadeba ara avtomatiuri jildoa garkveuli Sromis gamo,<br />

aramed yvelafer SesaZlos gakeTebis survilia, raTa miviRoT<br />

maradiuli sicocxlis sixaruli misi saocari xasiaTis<br />

gagebiT.<br />

radganac Cven gvesmis da vafasebT RmerTis mowodebas misi<br />

sityvis saSualebiT, Cven vigebT, rom im dros, rodesac<br />

xalxSi varT, ufali gvakvirdeba Cven da elis Tavisi<br />

siyvarulis sapasuxo niSans. arasodes ar mogvcildeba es<br />

mosiyvarule Tvali, verasodes ver daviviwyebT codnas mis<br />

Sesaxeb. amis nacvlad Cven unda gvixarodes masTan siaxlove<br />

da ise virwmunoT misi siyvarulis dideba, rom yovelTvis<br />

gvqondes survili vicodeT ufro meti mis Sesaxeb. Cvenma<br />

siyvarulma RmerTis gzebis mimarT da codnis survilma unda<br />

gadaaWarbos Cven bunebriv SiSs mis siwmiduris mimarT.<br />

4.9 jojoxeTi<br />

xalxSi gavrcelebulia azri, rom jojoxeTi warmoadgens<br />

adgils, sadac xdeba codvili “ukvdavi sulebis” dasja an<br />

maTi wameba, vinc uaryofili iqneba gankiTxvis dRes. Cveni<br />

rwmenis mixedviT, biblia gvaswavlis, rom jojoxeTi aris<br />

saflavi, saiTkenac sikvdilis Semdeg yvela miemgzavreba.<br />

Zvelebraeluri sityva “sheol”, naTargmni rogorc<br />

“jojoxeTi”, niSnavs dafarul adgils. ase rom, sityva<br />

“jojoxeTis” kiTxvis dros Cven ar aRviqvavT mis zust da<br />

vrcel Targmans. bibliurad es “dafaruli adgili” an<br />

“jojoxeTi” _ saflavia. arsebobs uamravi magaliTi,<br />

romelic amtkicebs, rom mkvidri sityva “sheol” iTargmneba<br />

rogorc “saflavi”. amrigad, bibliis zogierTi Tanamedrove<br />

gamomcemlebi iSviaTad xmaroben sityva “jojoxeTs”, da<br />

Targmnian mas ufro zusti sityviT “saflavi”. ramdenime


30<br />

magaliTma, sadac naCvenebia, rom sityva “sheol” iTargmneba<br />

rogorc “saflavi”, unda uaryon xalxuri warmodgena<br />

jojoxeTze, rogorc adgilze, sadac danTobilia cecxli da<br />

xdeba codvilTa wameba: _<br />

_ “dae, Sercxvnen borotni da dadumdnen qvesknelSi”<br />

(saflavSi-sheol [fsalm 31:18]) isini ar ikivleben agoniaSi.<br />

_ “RmerTi daixsnis Cems suls jojoxeTisagan” (sheol [fsalm<br />

49:16]) ese igi, daviTis suli an sxeuli aRdgeba saflavidan<br />

anu “jojoxeTidan”.<br />

imis rwmena, rom jojoxeTi _ codvilTa sasjelis miRebis<br />

adgilia, romlisaganac isini ver gamovlen, ar Seesabameba am<br />

leqss; marTlmorwmunes SeuZlia jojoxeTSi (saflavSi)<br />

Sesvla da dabruneba, leqsi os 13:14 amtkicebs amas:<br />

“jojoxeTis xelidan gamovisyidi maT, sikvdilisgan vixsni”.<br />

amaves vxedavT kor 15:55 aRdgomis Sesaxeb qristes<br />

mosvlisas. amis msgavsad, meore aRdgomis gaTvaliswinebiT<br />

(ix. nawili 5.5) “da sikvdilma da jojoxeTma daabrunes<br />

mkvdrebi, romlebic iyvnen maTSi” (gamocx 20:13). miaqcieT<br />

yuradReba sikvdilTan igiveobas, ese igi, saflavTan da<br />

jojoxeTTan (ix. aseve fsalm 6:5, 6). xanas sityvebi 1 mef<br />

2:6 sakmaod gasagebia: “ufali akvdinebs da acocxlebs<br />

(aRdgomis saSualebiT), daamdablebs (sheol) da aamaRlebs”.<br />

imis gaTvaliswinebiT, rom “jojoxeTi” saflavia, unda<br />

vifiqroT, rom marTlmorwmunne xsnilni iqnebian maradiuli<br />

sicocxlisaTvis aRdgomis meSveobiT. amrigad, sruliad<br />

SesaZlebelia, Sesvla “jojoxeTSi” an samareSi da Semdeg<br />

gamosvla. amis umaRlesi magaliTi iesom gviCvena, romelic<br />

“mitovebuli ar aris jojoxeTSi da mis xorcs ar uxilavs<br />

xrwnileba” (saq 2:31), radgan igi aRdga. aRneSneT igiveoba<br />

sityvebs Soris “suli” qristesi da misi “xorci” an sxeuli.


RvTis sasufeveli<br />

31<br />

sityvebi imis Sesaxeb, rom misi suli ar iyo mitovebuli<br />

jojoxeTSi, metyvelebs imaze, rom man gaatara iq ramodenime<br />

xani, dazustebiT ki: sami dRe. is, rom qriste iyo<br />

“jojoxeTSi” amtkicebs, rom es ar aris is adgili,<br />

saiTkenac codvilni miemgzavrebian.<br />

rogorc kargi, aseve cudi xalxi, miemgzavreba “jojoxeTSi”,<br />

ese igi, samareSi; iesos “mieca samarxo boroteulTa<br />

gverdiT” (es 53:9). amasTanave, arsebobs sxva magaliTebic,<br />

sadac marTlmorwmuneni miemgzavrebian jojoxeTSi, ese igi,<br />

samareSi. ase iakobi “ambobda: mgloviare Caval Cems SvilTan<br />

(iosibesTan) SaveTSi” (jojoxeTSi [dab 37:35]).<br />

RmerTis erTerTi principiuri debulebaa, rom codvis<br />

sazRauri sikvdilia (rom 6:23; 8:13; iak 1:15). zemoT Cven<br />

giCveneT, rom sikvdili Seugnebeli mdgomareobaa. mas mohyveba<br />

sruli ganadgureba da ara mudmivi wameba (maT 21:41; 22:7;<br />

mark 12:9; iak 4:12), _ es aseTive WeSmaritebaa, rogorc<br />

xalxTa sikvdili warRvnis dros (luk 17:27, 29), da<br />

rogorc israelianebi iRupebodnen udabnoSi (1 kor 10:10).<br />

orive SemTxvevaSi codvilni kvdebodnen. amitom SeuZlebelia,<br />

rom codvilni dasjili yofiliyvnen maradiuli tanjviTa da<br />

wamebiT.<br />

Cven aseve giCveneT, rom RmerTi codvas danaSaulad ar<br />

aRiqvams im SemTxvevaSi, Tu Cven ar viciT misi sityva (rom<br />

5:13). is, vinc imyofeba amgvar mdgomareobaSi mkvdreTiT<br />

darCeba. sasjeli, romelsac codvili iRebs _ sikvdilia.<br />

aqedan gamomdinare, gasamrjelze, qristes mosvlis Semdeg,<br />

maT gamoecxadebaT sazRauri da Semdeg isini kvlav mokvdebian<br />

da amjerad samudamod. es iqneba “meore sikvdili”, romlis<br />

Sesaxeb naTqvamia gamocx 2:11; 20:6. es xalxi erTxel ukve<br />

mokvda. isini Semdeg aRdgebian da ganikiTxebian qristes


32<br />

dabrunebis dros da Semdeg meored daisjebian sikvdiliT,<br />

romelic, rogorc maTi pirveli sikvdili, Seugnebel<br />

mdgomareobas warmoadgens. es sikvdili maradiuli iqneba.<br />

codvis sasjeli am gagebiT “maradiuli” iqneba, ese igi<br />

sikvdils bolo ar gaaCnia. es mudmivi sasjelia. amgvar<br />

gamoTqmis magaliTs vxvdebiT rjl 11:4, sadac mocemulia<br />

faraonis jaris ganadgureba zRvaSi RmerTis mier, romlis<br />

Sedegad es jari arasdros Seawuxebs israels: “Tavze<br />

daanTqa mewamuli zRvis wylebi... da daRupuli hyavs isini<br />

dRemde ufals (RmerTs)”.<br />

Zveli aRTqmis drosac ki morwmuneebs esmodaT, rom<br />

ukanasknel dRes iqneba aRdgoma, romlis Semdeg codvili<br />

kaci dabrundeba samareSi. iobi 21:30, 32 aSkarad<br />

metyvelebda: “boroti kaci, garidebulia risxvis dRes (ese<br />

igi, aRdgeba)... sasaflaoze waasveneben (Semdeg)”. qristes<br />

dabrunebis Sesaxeb erTerT igavSi naTqvamia mis winaSe<br />

daxocis SesaZleblobaze (luk 19:27). es ar Seesabameba<br />

codvilTa maradiul arsebobis ideas gonebis SenarCunebiT da<br />

mudmivi wamebiT. nebismier SemTxvevaSi es ugunuri sasjeli<br />

iqneboda _ maradiuli wameba 70 wlis ganmavlobaSi. RmerTs<br />

ar uxaria codvilTa dasja; aqedan gamomdinare,<br />

mosalodnelia, rom igi ar daadebs maT maradiul sasjels<br />

(ezek 18:23, 32; 33:11; Sd. 2 pet 3:9).<br />

gariyuli qristianelebi xSirad akavSirebdnen “jojoxeTs”<br />

tanjvisa da cecxlis ideasTan. es upirispirdeba bibliis<br />

swavlebas jojoxeTis (samares) Sesaxeb. “cxvrebiviT Cayrian<br />

jojoxeTSi; sikvdili mwyemsavs maT” (fsalm 49:14). am<br />

leqsSi igulisxmeba, rom samareSi adamiani mSvid daviwyebas<br />

miecema. miuxedavad imisa, rom qristes suli da sxeuli sami<br />

dRis ganmavlobaSi imyofeboda jojoxeTSi, mas ar uxilavs<br />

xrwnileba (saq 2:31). Tu jojoxeTi adgilia, sadac cecxli<br />

anTia, es SeuZlebeli iqneboda. ezek 32:26-30 gamoxatulia


RvTis sasufeveli<br />

33<br />

mezobeli xalxis jaris samareSi mSvidi yofnis suraTi:<br />

“yvelani windaucveTelni arian maxviliT gangmirulni...<br />

romlebic Casulni arian SaveTSi (jojoreTSi) TavianTi<br />

saomari saWurveliT, maxvilebi TavqveS rom aqvT amodebuli...<br />

da wvanan... maxviliT gangmirulebTan erTad ... saflavad<br />

CamavlebTan erTad”. es Cveulebas ekuTvnis, roca daRupul<br />

meomars asaflavebdnen iaraRTan erTad. amgvarad aRwerili<br />

“jojoxeTi” ubralod samarea. es meomrebi, romlebic jer<br />

kidev jojoxeTSi wvanan (ese igi, saflavebSi) saeWvoa, rom<br />

amtkicebdnen ideas, sadac jojoxeTi cecxlad aris<br />

warmodgenili.<br />

ionas SemTxvevis aRwera aseve upirispirdeba amas. rodesac<br />

Tevzma gadaylapa igi cocxlad, “locva aRuvlina ionam<br />

ufals, Tavis RmerTs, Tevzis stomaqidan. Tqva: WirSi myofma<br />

SevRaRade ufals... qvesknelis (jojoxeTis) muclidan Svela<br />

viTxove” (ioan 2:2, 3). aq “qvesknelis muceli” (jojoxeTi)<br />

Tevzis stomaqTan aris Sedarebuli. sinamdvileSi Tevzis<br />

stomaqi “dafaruli adgili” iyo, rac warmoadgens sityva<br />

“sheol”-is srul mniSvnelobas, romelic naTargmnia rogorc<br />

“jojoxeTi”. gasagebia, rom ar iyo cecxlovani adgili da<br />

iona gamovida “qvesknelis muclidan”, roca Tevzma xmeleTze<br />

gadmoanTxia igi. es qristes aRdgomis jojoxeTidan<br />

(samaredan) winaswarmetyveleba iyo _ ix. maT 12:40.<br />

metaforiuli cecxli<br />

magram bibliaSi xSirad aris gamoyenebuli maradiuli<br />

cecxlis gamosaxuleba RmerTis risxvis saCveneblad codvis<br />

mimarT, romelsac mihyavs kaci srul ganadgurebisaken<br />

saflavSi. sodomi dasjili iyo “saukuno cecxliT” (iuda<br />

lq. 7), ese igi, is sruliad ganadgurebuli iyo masSi<br />

mcxovrebTa codvebis gamo. amJamad es qalaqi nangrevebSia,<br />

romlebic mkvdar zRvaSi arian CaZirulni; araviTari aliT is


34<br />

ar aris Semovlili, rac unda yofiliyo, Tu gamoTqmas<br />

“maradiuli cecxli” aviqvamdiT sityvasityviT. amis msgavsad,<br />

ierusalimic imyofeboda RmerTis risxvis maradiuli<br />

cecxlis saSiSroebis qveS, ebraelTa codvebis Sedegad: “Tu<br />

ar gamigonebT... maSin cecxls wavukideb mis karibWeebs da<br />

cecxli SeWams ierusalimis sasaxleebs da ar Caqreba” (ierem<br />

17:27). radganac ierusalimi momavali samefos aRTqmuli<br />

deda-qalaqia (es 2:2-4; fsalm 48:2), RmerTi ar<br />

iTvaliswinebda, rom Cven gavigebdiT am gamoTqmas<br />

sityvasityviT. ierusalimis didi saxlebi cecxlSi iwoda (2<br />

mef 25:9), magram es xanZari maradiulad ar grZeldeboda.<br />

amgvarad, RmerTma dasaja edomi cecxliT, romelic “ar<br />

Caqreba arc dRe, arc Rame; ukunisamde idinebs kvamli,<br />

Taobidan Taobamde ukacrieli iqneba... bukioti da yurani<br />

daibudeben masSi... mis darbazebSi ekali amova” (es 34:9-15).<br />

imis gaTvaliswinebiT, rom cxovelebsa da mcenareebs SeeZloT<br />

arseboba dangreul edomSi, sityvebi maradiuli cecxlis<br />

Sesazeb unda ekuTvnodes RmerTis risxvas da srul<br />

ganadgurebas. araerTxel RmerTis risxva ierusalimisa da<br />

israelis codvebis gamo, Sedarebuli iyo cecxlTan:<br />

“gadmoinTxeva Cemi risxva da brazi am adgilzeo<br />

(ierusalimze)... abrialdeba da ar Caqreba” (ierem 7:20; sxva<br />

magaliTebi gvxvdeba ieremias gidebaSi 4:11 da 2 mef 22:17).<br />

cecxli aseve Sedarebulia RmerTis gankiTxvasTan: “radgan<br />

modis dRe, TonesaviT avarvarebuli da yvela ampartavani da<br />

avismoqmedi Cala iqneba da gadabogavs maT momavali dRe”<br />

(mal 4:1). rodesac Calas an adamianis sxeuls cecxli<br />

swvavs, igi ferflad iqceva. SeuZlebelia, rom adamianis<br />

sxeuli maradiulad iwodes. sityvebi “maradiuli cecxli”<br />

ar Seesabameba sityvasityviT maradiul wamebas. unda<br />

aRvniSnoT, rom “jojoxeTi Cayril iqneba cecxlis tbaSi”<br />

(gamocx 20:14). es imas niSnavs, rom jojoxeTi ar aris


RvTis sasufeveli<br />

35<br />

“cecxlis tba”; igi warmoadgens srul ganadgurebas.<br />

gamocxadebaSi simbolurad naTqvamia, rom samare daingreva,<br />

radgan qristes aTaswlovani gangeblobis bolos (oqros<br />

saukunes) sikvdili aRar iarsebebs.<br />

jojoxeTi<br />

axal aRTqmaSi gamoyenebulia ori berZnuli sityva, romlebic<br />

naTargmnia rogorc “jojoxeTi”. “Hades” ekvivalenti aris<br />

Zvelebraeluri sityva “sheol”, romlis Sesaxeb Cven<br />

visaubreT. “Gehenna” _ sanagves dasaxelebaa, romelic<br />

ierusalimis sazRvrebs iqiT mdebareobs. iq swvavdnen<br />

sxvadasxva narCenebs.<br />

rogorc sakuTari saxeli, ese igi, realuri adgilis<br />

dasaxeleba, igi ar unda gadaTargmniliyo. “Gehenna”<br />

Zvelebraeluri sityvis “Ge-ben-Hinnom” arameuli<br />

ekvivalentia. es iyo adgili ierusalimis maxloblad (ieso<br />

5:8), romelic qristes dros ixmareboda, rogorc narCenebis<br />

sanagve. mkvdar sxeulebs cecxlSi agdebdnen da es cecxli<br />

maradiulad enTo, ase rom jojoxeTi srul ganadgurebisa da<br />

uaryofis simbolod iqca.<br />

unda kvlav aRvniSnoT, rom yvelaferi cecxlSi Cagdebuli ar<br />

rCeboda iq samudamod _ sxeuli ferflad iqceoda. “Cveni<br />

RmerTi (iqneba) mWameli cecxli” (ebr 12:29) gankiTxvis<br />

dRes; codvaze misi risxvis cecxli STanTqavms codvilebs<br />

srul ganadgurebamde. israelis xalxis winamaval<br />

gankiTxvisas jojoxeTi savse iyo codvilTa da RvTis<br />

xalxis mkvdari sxeulebiT (ierem 7:32, 33).<br />

Tavisi saocari gziT ufalma iesom gaaerTiana Zveli aRTqmis<br />

yvela es idea da gamoiyena sityva “jojoxeTi”, igi xSirad<br />

ambobda, rom isini, vinc uaryofilni iqnebian gankiTxvis dRes


36<br />

mis dabrunebisas, gaemgzavrebian “jojoxeTSi, dauSretel<br />

cecxlSi, sadac matli maTi ar kvdeba” (mark 9:43, 44).<br />

ebraelTa gonebaSi jojoxeTi gamoiZaxebs uaryofisa da<br />

sxeulis ganadgurebis ideebs. naTelia, rom maradiuli<br />

cecxli ideomaa, romelic warmoadgens RmerTis risxvas<br />

codvaze da codvilTa ganadgurebas sikvdilis meSveobiT.<br />

sityvebi “matli maTi ar kvdeba” Seadgenen am ideomis<br />

nawils, radgan warmoudgenelia matli, romelic arasodes ar<br />

kvdeba. faqti, rom jojoxeTi iyo codvilTa winamaval<br />

sazRauris adgili, amtkicebs qristeTi am sityvis gamoyenebis<br />

Sesabamisobas.<br />

gadaxveva 11: gansawmedeli<br />

romaelTa kaTolikuri eklesia gvaswavlis, rom RvTis<br />

xalxis sulebs SeeZloT sikvdilis Semdeg gamgzavreba<br />

gansawmedelSi, romelic “casa” da “jojoxeTis” Soris<br />

mdebareobs. eklesia ambobs, rom es adgili “gansawmedaT”<br />

arsebobs, masSi suli ramodenime xans daitanjeba, sanam<br />

xsnisaTvis mzad iqneba. Tu adamiani da misi megobrebi<br />

iloceben, daanTeben sanTels da gaukeTeben Sesawirs eklesias<br />

_ SesaZlebelia Seumoklebs suls tanjvis periods. qvemoT<br />

moyvanili magaliTebidan Cans, rom es ideebi mcdaria: _<br />

_ biblia dums amgvari adgilis arsebobis Sesaxeb.<br />

_ Cven giCveneT, rom suli ufro Cven sxeuls ekuTvnis,<br />

vidre raRac ukvdav nawilaks CvenSi da “jojoxeTi”<br />

sasjelis misaRebi adgili ki ar aris, aramed samarea.<br />

_ marTlmorwmuneebs arasodes ar eZleodaT caze xsnis<br />

aRTqma. xsnas gasamrjelis dros miviRebT (maT 25:31-34;<br />

gamocx 22:12).


RvTis sasufeveli<br />

37<br />

_ yvela marTlmorwmune miiRebs sazRaurs erTdroulad.<br />

_ sikvdils sruliad Seugnebeli mdgomareoba mosdevs da ara<br />

aqtiuroba, rogorc gansawmedelis doqtrina varaudobs.<br />

_ Cven viwmidebiT codvebisagan qristes saxelSi naTlobis<br />

meSveobiT da ganvamtkicebT Cvens rwmenas mTeli cxovrebis<br />

ganmavlobaSi. Cven gvibrZaneben “gawmideT Zveli safuari”<br />

codvebis (1 kor 5:7); gaviwmidoT sindisi mkvdari<br />

saqmeebisagan (ebr 9:14; 2 tim 2:21). amitom Cven unda<br />

gaviwmidoT amJamad, Cvens cxovrebaSi, da ara “gansawmedelSi”,<br />

romelSic Cven TiTqos sikvdilis Semdeg movxvdebiT. “axlaa<br />

mowyalebis Jami, aha, axlaa xsnis dRe” (2 kor 6:2). Cveni<br />

morCileba RmerTis mimarT da sulieri xasiaTis ganviTareba<br />

xsnisaken migviyvans (gal 6:8).<br />

sxva xalxis daxmareba Cveni xsnisaTvis sanTlebis danTebiTa<br />

da Sesawiris meSveobiT sruliad ar imoqmedebs. “TavianT<br />

ZaliT da uxvi simdidriT daimedebulni itrabaxeben. Zma<br />

daixsniT ver daixsnis kacs, ver miscems RmerTs mis<br />

gamosasyids... rom cocxlad darCes samaradisod” (fsalm<br />

49:7-9).<br />

gadaxveva 12: suli da gardasaxva<br />

uxsovari droidan adamiani cdiloba daarwmunos Tavi, rom<br />

sikvdili ar warmoadgens misi sicocxlis bolos. amis<br />

Sedegad, mas gauCnda rwmena, rom sikvdilis Semdeg igi<br />

ganagrZobs cxovrebas sxva adamianis an cxovelis sxeulSi.<br />

rogorc vTqviT, adamianis suli ekuTvnis mis sunTqvas<br />

(sicocxlis Zalas) da sikvdilis Semdeg ubrundeba RmerTs<br />

(ekl 12:7). es imas niSnavs, rom misi suli ar daexeteba<br />

Cvens irgvliv, rogorc “moCveneba” da mas ar SeuZlia sxva


38<br />

adamianis an sxeulis floba imdenad, rom adamianis<br />

pirovnebam icxovros masSi. “TiToeulma miiRos imis<br />

mixedviT, rasac sxeulis sicocxlis dros akeTebda” (2 kor<br />

5:10). Tu Cveni saqcieli da daxasiaTeba winamavali adamianis<br />

xasiaTis funqcia aris, maSin RvTis gankiTxvisa da sazRauris<br />

koncepcias ekargeba yovelive azri. (gamocx 22:12).<br />

suli RmerTs ubrundeba adamianis sikvdilisa da gonebis<br />

sruli dakargvis Semdeg. amitom, micvalebulTan kontaqtis<br />

damyarebis yovelive cda adasturebs bibliis swavlebis<br />

srul gaugebrobas (ix. es 8:19, 20). biblia aSkarad<br />

metyvelebs, rom xalxi ar brundeba saxlSi an qalaqSi<br />

sikvdilis Semdeg. ar arsebobs arc “suli” da arc<br />

“moCveneba”, romelic adamianis sikvdilis Semdeg amgvar<br />

adgilas imyofeba. leqsebSi iobi 20:7-9 naTlad aris<br />

gamoxatuli es faqti: “Tavisi ganavaliviT gaqreba sabolood;<br />

ikiTxaven misi mnaxvelni, sad ariso?.. da veravis ipovis...<br />

Tvali, romelic xedavda mas, veRar ixilavs; veRarc misi<br />

adgili ixilavs mas verasodes”. amas emsgavseba leqsebi iob<br />

7:9, 10: “Cadis SaveTSi da veRar amodis, aRar brundeba Tavis<br />

saxlSi da veRar cnobilobs mas misi adgili”. amis aRiarebiT<br />

Cven vuaryofT nebismier saubars mkvdari “sulis” moCvenebis<br />

Sesaxeb. amgvari “moCveneba” ukeTes SemTxvevaSi mxedvelobis<br />

sicruea.<br />

gadaxveva 13: Cveni aRdgomis buneba<br />

maradiuli cxovreba da RvTiuri buneba miecema<br />

marTlmorwmuneebs gankiTxvis Semdeg. pirvel rigSi qriste<br />

aRadgens gankiTxvis winaSe pasuxismgeblems da, rodesac<br />

yvela Seikribeba, igi ganikiTxavs maT. radgan maradiuli<br />

bunebis miReba gankiTxvis dros gaimarTeba, ese igi yvela<br />

aRdgenils Tavdapirvelad jer mokvdavi buneba eqneba. Tu maT


RvTis sasufeveli<br />

39<br />

aRdgomisas eqnebodaT ukvdavi sxeuli, gankiTxvas, rodesac<br />

yvelas miecema sazRauri, ar eqneboda azri.<br />

Cven SevalT RvTis sasufevelSi gankiTxvis damTavrebisTanave<br />

(maT 25:34); aqedan gamomdinare, marTlebi ar imyofebian<br />

RvTis sasufevelSi gankiTxvamde. “xorcsa da sisxls ar<br />

ZaluZs RvTis sasufevlis damkvidreba (amitom)... yvelani<br />

SevicvlebiT... vinaidan, es xrwnadi uxrwnelobiT unda<br />

Seimosos da es mokvdavi ukvdavebiT unda Seimosos” (1 kor<br />

15:50, 51, 53). aqedan gamomdinare, bunebis cvla, mokvdavidan<br />

ukvdavze, moxdeba gankiTxvis adgilas, Tu Cven davimsaxurebT<br />

RvTis sasufevelSi Sesvlas.<br />

magram, RvTivsulieri mociquli pavle xSirad metyvelebda<br />

“aRdgomis” Sesaxeb “cxovrebis aRdgomis” gagebiT _<br />

marTlmorwmuneTa aRdgoma, romlebic miiReben maradiul<br />

sicocxles gankiTxvis Semdeg. man, rasakvirvelia, icoda “rom<br />

iqneba mkvdreTiT aRdgoma, rogorc marTalTa, ase ukeTurTa”<br />

(saq 24:15). mas esmoda, rom pasuxismgebelni “keTilis<br />

moqmedni sicocxlis aRdgomisTvis gamovlen (samaredan),<br />

siavis mqmelni ki _ samsjavros aRdgomisTvis” (ioan 5:29).<br />

amrigad, pavle xSirad axsenebda “sicocxlis aRdgomas”,<br />

rodesac saubrobda “aRdgomis” Sesaxeb. marTlmorwmuneni<br />

gamovlen samaredan “sicocxlis aRdgomisas” _ Semdeg isini<br />

ganikiTxebian da miiReben maradiul sicocxles. es procesi _<br />

“sicocxlis aRdgoma” aris. ar aris sxvaoba maT samaredan<br />

“gamosvlisa” da “sicocxlis aRdgomis” Soris. pavle<br />

metyvelebs sakuTar miswrafebaze icxovros qristianuli<br />

cxovrebiT, “raTa rogorme mivwvde mkvdreTiT aRdgomas”<br />

(fil 3:11). radgan igi pasuxismgebeli iyo, igi aRdgeba, raTa<br />

gasces pasuxi gankiTxvis dros da misi miswrafva “miswvdes<br />

aRdgomas” imas niSnavs, rom “aRdgoma” am SemTxvevaSi<br />

ekuTvnis “sicocxlis aRdgomas”.


40<br />

sityva “aRdgomis” gamoyenebis “cxovrebis aRdgomis”<br />

mniSvnelobiT (Sd. luk 14:14) sxva magaliTebs vkiTxulobT<br />

leqsebSi luk 20:35; ioan 11:24; 1 kor 15:21, 42; ebr 11:35;<br />

gamocx 20:6. sityva “aRdgomis” gamoyeneba, rogorc es 1 kor<br />

15 TavSi aris, gvexmareba leqsis 1 kor 15:52 azris gagebaSi<br />

_ “mkvdrebi aRdgebian uxrwnelad”. unda aRvniSnoT, rom<br />

sityva “mkvdrebi” zogjer (da gansakuTrebiT 1 kor 15)<br />

ekuTvnis marTlmorwmune mkvdrebs, romlebic aRdgebian<br />

maradiuli sicocxlis misaRebad: 1 kor 15:13, 21, 35, 42; 1<br />

Tes 4:16; fil 3:11; gamocx 14:13; 20:5, 6.<br />

leqsebSi 1 Tes 4:16, 17 gamoxatulia qristes dabrunebasTan<br />

dakavSirebuli movlenebi: _<br />

1. qriste Camodis cidan xalxis TandaswrebiT.<br />

2. mkvdrebis aRdgebian.<br />

3. pasuxismgebelni, romlebic am dros cocxalni<br />

iqnebian, gankiTxvaze miemgzavrebian.<br />

maradiuli sicocxlis gamocxadeba yvelas Sekrebis Semdeg<br />

moxdeba (maT 25:31, 34; 13:41-43); amitom, ukvdaveba ar iqneba<br />

gamocxadebuli aRdgomisas, radgan mas xalxis Sekreba<br />

mosdevs. Cven giCveneT, rom yvela marTlmorwmune miiRebs<br />

sazRaurs erTdroulad (maT 25:34; ebr 11:39-40). es<br />

SeuZlebeli iqneboda, Tu ukvdaveba aRdgomisas<br />

gamocxadebuliyo, radgan igi cocxal pasuxismgeblebis<br />

Sekrebis winamavali procesia.<br />

unda aRvniSnoT, rom Cveni drois aRTqma Zalze adamianuria.<br />

RmerTi sruliad ar ukavSirdeba amas. SesaZloa Zalian Sors<br />

SevideT movlenebis qronologiur ganxilvaSi, romelic<br />

qristes mosvlis Semdeg moxdeba. aRdgoma da ukvdavebis<br />

miReba moxdeba “erT wamSi, Tvalis daxamxamebaze” (1 kor


RvTis sasufeveli<br />

41<br />

15:52). saWiroebis SemTxvevaSi, qristes dabrunebisas, dro<br />

sxva ganzomilebaSi imoZravebs, yovel SemTxvevaSi maTTvis,<br />

vinc ganikiTxeba. saerTo bibliuri principi imaSi Sedgeba,<br />

rom yvela pasuxismgebeli Caabarebs angariSs sakuTari<br />

cxovrebis Sesaxeb ufal iesos (maT 25:44 da a. S.; ekl 3:17;<br />

12:14; luk 12:2, 3; 19:23; ezek 18:21, 22; 1 tim 5:24, 25; rom<br />

14:11, 12). pasuxismgeblebis didi raodenobis<br />

gaTvaliswinebiT, unda vivaraudoT, rom dro SeCerdeba, raTa<br />

yvela ganikiTxos dauyonebliv da amasTanave individualurad.<br />

da, radganac dro SeCerdeba, raTa gankiTxva moxdes “erT<br />

wamSi, Tvalis daxamxamebaze”, gasagebia, Tu ratom amboben<br />

aRdgomis Sesaxeb, rogorc movlenaze, romlis meSveobiT<br />

marTlebs miecemaT maradiuli sicocxle. leqsebidan, romlis<br />

Sesaxeb zemoT visaubreT, gamomdinareobs, rom maradiuli<br />

sicocxle mogvecema gankiTxvis dros da ara aRdgomisamebr.<br />

am mizeziT 1 Tes 4:16 metyvelebs, rom marTlebi<br />

gamoiZaxebian RvTis sayvirze da amave dros 1 kor 15:52<br />

gvauwyebs imave sayvirze ukvdavebasTan dakavSirebiT. es aseve<br />

ganmartavs pavles fiqrs aRdgomis Sesaxeb, rogorc identiur<br />

gamoZaxebas sazRauris misaRebad (magaliTad, fil 1:23).<br />

gadaxveva 14: amaRleba<br />

“saxarebiseul” eklesiaTa Soris aris gavrcelebuli rwmena,<br />

rom qristes dabrunebisas marTlmorwmuneni cisken<br />

gaemgzavrebian. es rwmena xSirad ukavSirdeba dedamiwis<br />

ganadgurebas. mecxre gadaxvevaSi ganxilulia am<br />

Tvalsazrisis Secdoma. nawilSi 4.7 Cven aseve vTqviT, rom<br />

RvTis sasufeveli dedamiwaze damyardeba. es religiuri<br />

Secdoma damyarebulia leqsebis 1 Tes 4:16, 17 araswor<br />

axsnaze: “TviTon ufali gadmova cidan... da jer qristeSi<br />

mkvdarni aRdgebian. Semdeg ki Cven, cocxlad darCenilebi,<br />

maTTan erTad viqnebiT, zeatacebulni RrublebSi, raTa


42<br />

haerSi SevegeboT ufals da amgvarad ufalTan viqnebiT<br />

samaradisod”.<br />

unda aRvniSnoT, rom aq ar aris naxsenebi marTlmorwmuneTa<br />

amaRleba. uwin qriste Camova cidan, vidre morwmuneni<br />

ixilaven mas. qriste maradiulad imefebs daviTis taxtze<br />

ierusalimSi, da Cven masTan erTad viqnebiT dedamiwaze.<br />

amitom, SeuZlebelia, rom Cven gavataroT maradisoba masTan<br />

erTad sadRac Sua caSi Camokidebulni. “haeri” miwis<br />

zedapirisagan mxolod ramdenime kilometriT maRldeba da<br />

igi ar ekuTvnis cas, sadac RmerTi imyofeba.<br />

berZnuli fraza, naTargmni saxarebaSi rogorc “aRtacebulni<br />

viqnebiT”, sityvasityviT niSnavs “waRebulni viqnebiT”; is ar<br />

Seicavs raime konkretul mimarTulebas. leqsebSi lev 6:4 da<br />

rjl 28:31 berZnul Zvel aRTqmaSi (septuaginti) es fraza<br />

gvxvdeba motacebulis “waRebis” aRwerisas. igi aseve gvxvdeba<br />

leqsebSi saq 8:39, 40: “uflis sulma filipe waritaca da<br />

saWurisme veRar dainaxa igi... filipe ki aRmoCnda azotSi”.<br />

aq aRwerilia, Tu rogor gadaqrolda filipe erT adgilidan<br />

meoreze.<br />

rodesac qriste mova, yvela pasuxismgebeli Seikribeba<br />

gankiTxvis adgilas; magram isini TviTon ver miaRweven mas.<br />

SesaZloa, es imas niSnavs, rom Cven gadavinacvlebiT<br />

sityvasityviT haeris meSveobiT.<br />

iesom Tqva: “im dResac, roca kacis Ze gamoCndeba... orni<br />

iqnebian yanaSi: erTs waiyvanen, meore darCeba” (luk 17:30,<br />

36). es aseve gvaZlevs safuZvels vifiqroT moulodnel<br />

wayvanis Sesaxeb. mociqulebma gulrwfelad hkiTxes: “sad<br />

ufalo?” xolo man upasuxa: “sadac leSia, orbebic iqve<br />

mogrovdebian” (luk 17:37). rogorc orbebi instiqtiurad<br />

mofrinaven da Semdeg dedamiwaze eSvebian, sadac leSs<br />

pouloben, aseve pasuxismgebelnic gadainacvlebian im<br />

adgilas, sadac ufals Sexvdebian.


RvTis sasufeveli<br />

43<br />

Cven kvlav unda gavusvaT xazi qristes gankiTxvis adgilis<br />

swavlebis mniSvnelobas. pirvelni pasuxismgebelni<br />

ganikiTxebian da maT Soris marTlmorwmuneni miiReben<br />

jildos. leqsebis Tes 4:16, 17 zedapirul kiTxvas SeuZlia<br />

migviyvanos daskvnamde, rom yvela pasuxismgebeli cisken<br />

gaemgzavreba, sadac maradiulad damkvidrdeba qristesTan<br />

erTad. magram, Cven viciT, rom pasuxismgebelni Seikribebian<br />

gankiTxvis adgilas haeris meSveobiT da Semdeg miiReben<br />

sazRaurs.


44<br />

Tavi 4: sakiTxebi<br />

1. ra xdeba sikvdilis Semdeg?<br />

a) suli cisken miemgzavreba.<br />

b) Cven vimyofebiT Seugnebel mdgomareobaSi.<br />

g) suli sadRac inaxeba gankiTxvis dawyebamde.<br />

d) codvilni jojoxeTSi midian, marTlmorwmuneni ki<br />

cisken.<br />

2. ra aris suli?<br />

a) ukvdavi nawilaki CvenSi.<br />

b) sityva, romelic niSnavs “sxeuli, pirovneba, arseba”.<br />

g) igivea, rac simSvinvele.<br />

d) raRaca, rac sikvdilis Semdeg an cisken<br />

miemgzavreba, an jojoxeTSi.<br />

3. ras warmoadgens adamianis buneba?<br />

4. mokled aRwereT adamianis buneba.<br />

5. moiyvaneT ori leqsi bibliidan, romlebic amtkiceben, rom<br />

sikvdili Seugnebeli mdgomareobaa.<br />

6. ra iciT qristes gankiTxvis adgilis Sesaxeb?<br />

7. vin aRdgeba da ganikiTxeba?<br />

8. ra aris jojoxeTi?


RvTis sasufeveli<br />

Tavi 5<br />

RvTis sasufeveli<br />

45


5.1 sasufevelis gansazRvra<br />

winamaval TavSi Cven giCveneT, rom RmerTis mizani Sedgeba<br />

erTguli xalxisaTvis maradiuli sicocxlis micemaSi<br />

qristes meore mosvlis dros. es maradiuli sicocxle<br />

dedamiwaze iqneba; RmerTis aRTqma mis Sesaxeb arasodes ar<br />

metyvelebda, rom marTlmorwmuneni cisken gaemgzavrebian.<br />

“sasufevlis saxareba” (maT 4:23) aRTqmuli hqonda abraams<br />

dedamiwaze maradiuli sicocxlis saxiT (gal 3:8). RvTis<br />

sasufeveli maSin damyardeba, rodesac qriste dabrundeba da<br />

yvela aRTqma ganxorcieldeba. Tumca RmerTi yvela Tavisi<br />

qmnilebis mefea axlac ki, igi aniWebs adamians Tavisuflebas<br />

sakuTari cxovrebis da wuTisoflis marTvaSi sakuTari<br />

survilis Sesabamisad. amrigad, samyaro warmoadgens<br />

“adamianis sasufevels” (saq 2:37-44; 4:17).<br />

rodesac qriste dabrundeba, Sesruldeba sityvebi “ambobdnen:<br />

wuTisoflis samefo gaxda Cveni uflisa da misi qristesi, da<br />

imefebs igi ukuniTi ukunisamde” (gamocx 11:15). maSin RmerTis<br />

neba da survili sruliad ganxorcieldeba dedamiwaze.<br />

amitom, ieso gvirCevs vilocoT amrigad: “movides sufeva<br />

Seni, da iyos neba Seni, viTarca caTa Sina, egreca qveyanasa<br />

zeda” (maT 6:10). aqedan, sityvebi “RvTis sasufeveli”<br />

icvlebian sityvebze “caTa sasufeveli” (maT 13:11; Sd. 4:11).<br />

miaqcieT yuradReba, Cven arsad ar vkiTxulobT sityvebs<br />

“sasufeveli caze”; magram, cis sasufeveli damyardeba<br />

dedamiwaze qristes dabrunebisas. rogorc angelozebi<br />

sruliad emorCilebian RmerTis nebas (fsalm 103:19-21), aseve<br />

iqneba RvTis sasufevelSi, rodesac dedamiwaze dasaxldebian<br />

“angelozTa sworni” (luk 20:36) marTlmorwmuneni.<br />

qristes mosvlisas, RvTis sasufevelSi Sesvla am cxovrebis<br />

yvela Cveni qristianuli mwuxarebis Sedegi iqneba (maT 25:34;<br />

saq 14:22); amitom, CvenTvis aucilebelia amis swori


4<br />

RmerTi da codva<br />

warmodgena. filipes qadageba qristes Sesaxeb gansazRvrulia<br />

amgvari sityvebiT “axarebda RvTis sasufevelsa da ieso<br />

qristes saxels” (saq 8:5, 12). pavles qadagebaSi Cven<br />

vixsenebT, rom “RvTis sasufeveli” misi ZiriTadi Tema iyo<br />

(saq 19:8; 20:25; 28:23, 31). amitom, pirveli rigis<br />

mniSvneloba RvTis sasufevelis Seswavlis Cven srul gagebas<br />

eniWeba, radgan igi warmoadgens saxarebis mniSvnelovan<br />

nawils. “mravali WiriT gvmarTebso RvTis sasufevelSi<br />

Sesvla” (saq 14:22); es _ Suqia Cveni gvirabis bolos da igi<br />

gviwvevs msxverplis Sewirvisaken, romelic Seadgens Cvens<br />

WeSmarit qristianul cxovrebas.<br />

babilonis mefes nabuqodonosors surda gaego msoflios<br />

momavali (ix. dan 2). sizmarSi man ixila didi kerpi,<br />

romelic sxvadasxva liTonisagan iyo Seqmnili. danielma<br />

axsna es amrigad, kerpis oqros Tavi babilonis mefes<br />

aRniSnavs (dan 2:38). mis Semdeg aRdgebian israelis irgvliv<br />

teritoriaze sxva didZali samefoebi da sabolood iseTi<br />

mdgomareoba Seiqmneva, rom “rogorc misi fexis TiTebi<br />

nawilobriv rkinisa iyo da nawilobriv Tixisa, aseve samefoc<br />

nawilobriv mtkice iqneba da nawilobriv _ myife” (dan 2:42).<br />

amJamad samyaro dasaxlebulia uamravi xalxiT, zogierTi<br />

maTgani sustia, zogi ki _ Zlieri. danielma Semdeg Tqva, rom<br />

didi qva moswydeba mTas, daartyavs kerps da gautexs mas<br />

fexebs, TviTon ki Zlier mTad iqceva da Seavsebs mTel<br />

dedamiwas. es qva iesos gansaxierebs (maT 21:42; saq 4:11; efes<br />

2:20; 1 pet 2:4-8). “mTa”, rodesac igi Seqmnis mas mTel<br />

samyaroSi, warmoadgens maradiul RvTis sasufevels. igi<br />

damyardeba ieso qristes meore mosvlis dros. es<br />

winaswarmetyveleba amtkicebs, rom sasufeveli caze ki ara,<br />

aramed dedamiwaze iqneba.


sakiTxi imis Sesaxeb, rom sasufeveli faqtiurad sruliad<br />

damyardeba qristes mosvlisas, gaSuqebulia bibliis sxva<br />

leqsebSic. amrigad, pavle ambobda, rom ieso ganikiTxavs<br />

cocxlebsa da mkvdrebs “Tavisi mosvliTi da Tavisi<br />

sasufeveliT” (2 tim 4:1). miqa 4:1 mxars uWers danielis<br />

winaswarmetyvelebas, rom RvTis sasufeveli didZal mTas<br />

daemsgavseba. “ukanasknel dReebSi iqneba, rom mTebis TavSi<br />

damyardeba uflis saxlis mTa”. Semdeg mocemulia dedamiwaze<br />

damyarebul samefos aRwera (miq 4:1-4). RmerTi miscems iesos<br />

daviTis taxts ierusalimSi: “da ukunisamde imefebs... da mis<br />

mefobas ar eqneba dasasruli” (luk 1:32, 33). aq ibadeba<br />

kiTxva, Tu rodis daiwyeba iesos mefoba daviTis taxtze<br />

ierusalimSi. sityvebi “mis mefobas ar eqneba dasasruli”<br />

exmaurebian sityvebs leqsidan dan 2:44: “zecieri RmerTi<br />

daamyarebs samefos, romelic ukunisamde ar daiqceva da misi<br />

xelmwife sxva xalxSi ar gadava”. gamocx 11:15 leqsSi<br />

qristes meore mosvlis aRweris dros gamoyenebulia aseTive<br />

ena: “wuTisoflis samefo gaxda Cveni uflisa da misi<br />

qristesi, da imefebs igi ukuniTi ukunisamde”. albad unda<br />

iyos raRac garkveuli dro, rodesac daiwyeba qristes<br />

ganmgebloba dedamiwaze. da kvlav pasuxi amgvari iqneba _ es<br />

moxdeba mis dabrunebisas.<br />

5.2 amJamad sasufeveli damyarebuli ar aris<br />

arsebobs gavrcelebuli azri, rom RvTis sasufeveli amJamad<br />

damyarebulia, da Sedgeba marTlmorwmuneTagan _<br />

“eklesiisagan”. Tumca WeSmariti morwmuneni ukve “xsnilni”<br />

arian da maT miniWebuli aqvT adgilebi sasufevelSi; magram,<br />

aSkaraa, Cven ar SegviZlia viyoT amJamad sasufevelSi,<br />

radganac qriste jer ar dabrunebila mis dasamyareblad.


6<br />

RmerTi da codva<br />

Cveni codnidan gamomdinare, naTelia, “rom xorcsa da sisxls<br />

ar ZaluZs RvTis sasufevlis damkvidreba” (1 kor 15:50). Cven<br />

varT “sasufevlis memkvidreebi, romelic Tavis moyvarulebs<br />

aRuTqva” (iak 2:5), radgan naTlisReba gvqmnis Cven abraamis<br />

aRTqmis memkvidreT, es aRTqma ki sasufevlis saxarebis<br />

safuZvels Seadgens (maT 4:23; gal 3:8, 27-29). amitom ar<br />

aris sakvirveli, rom bibliaSi xSirad gvxvdeba leqsebi,<br />

romlebSic naTqvamia, rom abraamis aRTqma memkvidreobis<br />

Sesaxeb ganxorcieldeba qristes dabrunebisas (maT 25:34; 1<br />

kor 6:9, 10; 15:50; gal 5:21; efes 5:5). TviT am leqsebis ena<br />

metyvelebs, rom sasufeveli ar Sedgeba axlandel<br />

morwmuneTagan.<br />

iesom mogviTxro igavi, raTa gamoemJRavna im xalxis Secdoma,<br />

romlebsac egonaT, rom “ucbad gamoCndeboda RvTis<br />

sasufeveli. amis gamo Tqva: erTi keTilSobili kaci wavida<br />

Soreul qveyanaSi, rom mefoba mieRo da ukan dabrunebuliyo”.<br />

Tavis dauswreblobis dros monebs garkveuli miTiTeba misca.<br />

“roca mefoba miiRo da ukan dabrunda, brZana misTvis<br />

moegvaraT is monebi” da gansaja isini (luk 19:11-27).<br />

keTilSobili kaci _ iesoa, romelic “Soreul qveyanaSi”<br />

caSi miemgzavreba samefos misaRebad. Semdeg ieso dabrundeba,<br />

daamyarebs samefos da ganikiTxavs xalxs. da es misi meore<br />

mosvla iqneba. amitom SeuZlebelia, rom monebi “flobdnen”<br />

sasufvels amJamad, uflis ar yofnis dros.<br />

zemoT naTqvami SegviZlia davadasturoT nawyvetebiT<br />

bibliidan:<br />

_ “Cemi samefo ar aris am wuTisoflisa”, martivad axsna<br />

iesom (ioan 18:36). magram, maSinac ki mas SeeZlo aTqva: “mefe<br />

var” (ioan 18:37) da amiT eCvena, rom axlandeli qristes<br />

“samefo” ar niSnavs, rom igi ukve damyarebulia.


_ qristem uTxra Tavis moswavleebs, rom igi amieridan aRar<br />

Sesvams am vazis nayofisagan “im dRemde, roca TqvenTan erTad<br />

Sevsvam axals mamaCemis sasufevelSi” (maT 26:29). aq aSkaraa,<br />

rom sasufeveli momavalSia da xalxs esmoda misi, roca<br />

“dadioda qalaqidan qalaqSi, qadagebda da axarebda RvTis<br />

sasufevels” (luk 8:1). “netaria, vinc Wams purs RvTis<br />

sasufevelSi” (luk 14:15).<br />

_ luk 22:29, 30 agrZelebs am Temas: “mec iseve aRgiTqviT,<br />

rogorc me aRmiTqva mamaCemma sasufeveli, rom WamoT da svaT<br />

Cems sufraze Cem sasufevelSi”.<br />

_ iesom axsna niSnebi, romlebic mis meore mosvlas<br />

iwinaswarmetyveleben da daamTavra Semdegi sityvebiT: “aseve<br />

Tqven, roca ixilavT yovelive amis axdenas, icodeT, rom<br />

axloa RvTis sasufeveli” (luk 21:31). es kategoriulad<br />

uaryofs debulebas samefos arsebobis Sesaxeb.<br />

_ “mravali WiriT gvmarTebso RvTis sasufevelSi Sesvla”<br />

(saq 14:22). rasakvirvelia, rom yvela morwmune gulwrfelad<br />

loculobs sasufevlis mosvlaze (maT 6:10).<br />

_ RmerTis sityvebze sapasuxod, romelic “mogiwodebT<br />

Tavisi sasufevlisa da didebisaken” (1 Tes 2:12). Cven unda<br />

miviswrafvodeT SevideT sasufevelSi sulieri cxovrebis<br />

meSveobiT (maT 6:33).<br />

CvenSia RvTis sasufeveli?<br />

am damajerebel mosazrebebis miuxedavad, mravali qristiane<br />

amyarebs rwmenas debulebaze, TiTqos sasufeveli arsebobs<br />

amJamad morwmuneTa gulebSi. amasTanave isini mxolod erT<br />

frazas eyrdnobian: “TviTon TqvenSia RvTis sasufeveli”.<br />

konteqstis mixedviT ieso esaubreboda farisevelebs (lq.<br />

20); da amitom sityva “TqvenSia” maT ekuTvnis. isini,


8<br />

RmerTi da codva<br />

ueWvelad, ar iyvnen qristianebi _ RvTis sasufeveli ar iyo<br />

Seqmnili maT gulebSi.<br />

ebraelebma gamarTes didi sazogado warmodgena, raTa<br />

daxvedrodnen mesias. am nawyvetSi sityvebi “RvTis<br />

ssufeveli” SesaZloa Seicvalos sityviT “mesia”, radgan igi<br />

iqneba am sasufevelis meufe. rodesac ieso ierusalimSi<br />

Sevida xalxma wamoiZaxa: “kurTxeul aris uflis saxeliT<br />

momavali!<br />

kurTxeul aris Cveni mamis, daviTis momavali samefo” (mark<br />

11:9, 10). aq sityva “samefo” uTanaswordeba sityva “mesias”.<br />

ioane naTlismcemeli qadagebda, rom “moaxloebulia caTa<br />

sasufeveli, vinaidan es aris (ieso) is, romlis Sesaxeb<br />

(iwinaswarmetyvela)” (maT 3:2, 3). rodesac farisevlebma<br />

hkiTxes iesos, Tu “rodis mova RvTis sasufeveli” man miugo,<br />

rodesac “kacis Ze” mova (luk 17:20-24).<br />

qristem ixila mesiis mosvlis ebraelTa molodini; Tavisi<br />

Zalis uecar gamJRavnebis fiqrSi, maT ver SeamCnies mesia _<br />

“RvTis sasufeveli” _ iesos Tavmdablur pirovnebaSi. man<br />

gaafrTxila isini: “RvTis sasufeveli ar mova TvalsaCinod...<br />

vinaidan, aha, TviTon TqvenSia RvTis sasufeveli” (luk 17:20,<br />

21).<br />

5.3 RvTis sasufeveli warsulSi<br />

RvTis sasufeveli morwmuneTa momavali sazRauria. rogorc<br />

aseTi, igi STaagonebs maT icxovron ise, rogorc ieso<br />

cxovrobda, xanmokle tanjvis gadalaxviT. amitom,<br />

mosalodnelia, rom morwmuneni miuZRvnian sakuTar cxovrebas<br />

survils gaigon da Seafason momavali samefos saswaulebi. es


maTi sulieri miswrafvis Sedegi da RmerTis mimarT<br />

siyvarulis gamomJRavneba iqneba.<br />

wmida werili savsea wvrilmanebiT RvTis sasufevelis<br />

Sesaxeb. adamians mouwevs mTeli sicocxlis Sewirva, raTa<br />

warmoidginos mxolod ramodenime maTgani. erTerTi xerxi,<br />

romlis meSveobiT Cven SegviZlia aRviqvaT momavali<br />

sasufevelis ZiriTadi principebi, aris imis Segneba, rom<br />

RvTis sasufeveli ukve arsebobda warsulSi israelis<br />

samefos saxiT. aseTive samefo aRdgeba qristes dabrunebis<br />

Semdeg. biblia uamrav informacias gvaZlevs israelis<br />

xalxze, raTa SevityoT momavali samefos organizacia.<br />

RmerTi xSirad aris aRwerili rogorc “israelis meufe” (es<br />

44:6; Sd. es 41:27; 43:15; fsalm 48:2; 89:18; 149:2), aqedan<br />

gamomdinare, israelis xalxi mis samefos warmoadgenda.<br />

israelianebi gaxdnen RvTis samefod sinais mTaze, masTan<br />

aRTqmis dadebis Sedegad, egviptidan gamosvlisTanave. am<br />

aRTqmis dacvis survilTan Sesabamisad, RmerTma uTxra maT,<br />

“Cems sakuTrebad gamogarCevT yvela xalxisagan... da wmida<br />

erad meyolebiT” (gam 19:5, 6). amrigad, “rodesac gamovida<br />

israeli egviptidan... gaxda... israeli _ misi samflobelo”<br />

anu samefo (fsalm 114:1, 2). amgvari SeTanxmebis dadebis<br />

Semdeg, israelianebma gadaiares sinais udabno da<br />

damkvidrdnen qanaanTa qveyanaSi. radganac RmerTi iyo maTi<br />

meufe, maT xelmZRvanelobdnen “msajulni” (magaliTad,<br />

gedeoni da calmunayi) da ara mefebi. es msajulni<br />

administratorebad iyvnen, romlebic iRebdnen gankargulebebs<br />

cidan. isini marTavdnen qveynis garkveul nawils, da ara<br />

mTel qveyanas. RmerTi xSirad mouwodebda maT garkveul<br />

miznebisaken. rodesac israelianebma sTxoves msajul gedeons<br />

gamxdariyo maTi mefe, man miugo: “me ver vibatoneb Tqvenze...<br />

ufalma ibatonos Tqvenze” (msaj 8:23).


10<br />

RmerTi da codva<br />

ukanasknel msajulad _ samueli iyo. mis dros israelianebma<br />

iTxoves mefed kaci, raTa yofiliyvnen rogorc eri mis<br />

irgvliv (1 mef 8:5, 6). mTeli Tavisi istoriis ganmavlobaSi,<br />

RvTis WeSmariti xalxi ganicdida cdunebas RmerTTan<br />

naTesaobrivi kavSiris daufaseblobis gamo. es Zalze Zlieri<br />

cdunebaa Cvens samyaroSi. RmerTi uCivoda samuels: “me<br />

uaryves TavianT mefed” (1 mef 8:7). Semdeg RmerTma gaugzavna<br />

mefeTa mTeli rigi. sulierad ufro niWierni aRiarebdnen,<br />

rom israeli jer kidev aris RvTis sasufeveli, miuxedavad<br />

imisa, rom man uaryo es samefo. msajulebs esmodaT, rom<br />

isini marTavdnen israeliT RvTis saxeliT da ara sakuTari<br />

surviliT. am principis gageba gvaZlevs solomonis marTvis<br />

aRweris saSualebas, romelic RmerTma “mogisurva, raTa mis<br />

taxtze daesva uflis, Seni RmerTis mefed” (2 neSt 9:8; 1<br />

neSt 28:5; 29:23). solomonis meTaurobam moutana israels<br />

mSvidoba da aayvava igi, amasTanave igi momavali RvTis<br />

sasufevelis gansaxiereba iyo. amitom, xazgasmulia, rom<br />

solomoni israelianebis mefe iyo da marTavda maT RmerTis<br />

saxeliT, aseve, rogorc ieso daimyarebs RvTis taxts da<br />

imefebs RmerTis saxeliT (maT 27:37, 42; ioan 1:49; 12:13).<br />

uamravi morwmune meufe, romlis Sesaxeb naTqvamia Zvel<br />

aRTqmaSi, Tavisi mefobiT asaxavda qristes momaval samefos.<br />

rogorc solomonma augo taZari RmerTs ierusalimSi, aseve<br />

moiqceva ieso momaval samefoSi (ix. ezek 40:48). rogorc<br />

xizkiahumma da solomonma miiRes mezobel xalxisagan<br />

saCuqrebi da pativiscemis niSnebi (3 mef 10:10) da aayvaves<br />

kurTxeuli israelis miwa (es 37:30), aseve es yvelaferi<br />

bevrjer metad gakeTdeba qristes mefobis dros.<br />

colqmruli cxovreba<br />

Tavisi kargi sawyisis miuxedavad, solomoni ukve<br />

axalgazrdobaSi uSvebda Secdomebs colqmrul movaleobebTan


dakavSirebiT, romlebmac asakTan erTad daacarieles igi.<br />

“mefe solomons uyvarda bevri ucxoeli qali... moabelebi,<br />

yamonelebi, edomelebi... im modgmis xalxTa qalebi, romelTa<br />

gamo nabrZanebi hqonda ufals israelianTaTvis, nu SexvalT<br />

maTTan da nurc isini Semovlen TqvenTan, Torem ueWvelad<br />

modrekeno Tqvens gulebs TavianTi RmerTebiskan. maT mieweba<br />

solomoni siyvaruliT... da midrikes misi guli colebma.<br />

midrikes solomonis guli misma colebma ucxo RmerTebisken.<br />

ise wrfeli ar iyo misi guli uflisadmi... ukeTurebas<br />

sCadioda solomoni uflis TvalSi da ise ar erTgulebda<br />

ufals... ganurisxda ufali solomons... uTxra ufalma<br />

solomons... gamogglej samefos” (3 mef 11:1-11).<br />

rwmenis dacemis procesi solomons ugrZeldeboda mTeli<br />

cxovrebis ganmavlobaSi. misma urTierTobam qalebTan,<br />

romlebsac ar aRiarebda israelis RmerTi, iqamde miiyvana,<br />

rom is Tayvans scemda cru RmerTebs. misi colebis<br />

siyvarulma imdenad daabrmava, rom is aRar ganixilavda im<br />

RmerTebs, rogorc WeSmariti RmerTis sulier damaxinjebas.<br />

droTa ganmavlobaSi, misi guli sruliad moscilda israelis<br />

RmerTs. “wrfeli ar iyo misi guli uflisadmi”, ese igi,<br />

sindisi ar qeWnida cru RmerTebis Tayvanismcemlobis gamo.<br />

WeSmarit RmerTTan sulieri SeTvisebis aryofna iyo “siave<br />

RmerTis TvalebSi” da iqamde miiyvana, rom ufalma Sewyvita<br />

yvelanairi kavSiri solomonTan. israelianebs araerTxel<br />

gamoecxadaT, rom ar moeyvanaT coli sxva tomebidan (gam<br />

34:12-16; ieso 23:12, 13; rjl 7:3).<br />

qristes saxelSi naTlobiT, Cven sulier qristianebad<br />

vxdebiT. Tu Cven martoni varT, unda gavTxovdeT an<br />

moviyvanoT coli, romelic iziarebs Cvens rwmenas da<br />

“ufalSi” imyofeba (1 kor 7:39), ese igi, qristeSi. Tu Cven<br />

naTlobis miRebis dros ukve SeuRlebulni varT, Cven ar<br />

unda davcildeT colebs. Cveni colqmruli urTierToba Cveni


12<br />

RmerTi da codva<br />

rwmeniT aris nakurTxi (1 kor 7:12-14). Segnebuli qorwineba<br />

maTze, vinc ar cnobs WeSmarit RmerTs, sabolood migviyvans<br />

rwmenis uaryofamde. solomonma, SesaZloa, ar daafasa RvTis<br />

gafrTxilebis mniSvneloba amgvari qalebis Sesaxeb:<br />

“midrekeno Tqvens gulebs” (3 mef 11:2; gam 34:16). saWiroa<br />

gansakuTrebuli TviTkontroli da gulwrfeli monanieba,<br />

rom ar viyoT gamonaklisi am wesisagan.<br />

Cven adre vTqviT, rom marTlmadidebeli qristianebi ver<br />

aRiqvaven qristianuli imedis ebraelur safuZvels; isini ar<br />

cnoben israelis WeSmarit RmerTs. Sereuli qorwinebiT<br />

aseTi xalxi TandaTan scildeba WeSmaritebis doqtrinebs,<br />

romlebic ZiriTadia Cveni xsnisaTvis. amis gamo, isaakma da<br />

iakobma didi tanjviT ipoves qalebi, romlebzec SeeZloT<br />

daqorwineba. isaaki daqorwilda 40 wlis asakSi, igi sakmaod<br />

did xans eZebda Tavisi rwmenis sacoles. ezrisa da neemiis<br />

mwuxareba ebraelebis daqorwinebaze araebraelebze<br />

adasturebs am sakiTxis mniSvnelobas (ezra 9:12; neem 10:29,<br />

30). Cven gavamaxvileT yuradReba am sakiTxze imitom, rom<br />

gamogvewvia mkiTxvelebSi garkveuli gamoxmaureba;<br />

colqmruli urTierTobis Sesaxeb ufro dawvrilebiT<br />

naTqvamia nawilSi 11.3.<br />

gankiTxva<br />

solomonis gariyulobis Sedegad, israelis samefo gaiyo or<br />

nawilad: solomonis Ze, roboami marTavda iudas StoTi,<br />

beniamini ki _ menaSes Stos nawiliT, im dros, rodesac<br />

ieroboami marTavda danarCen aT Stos. am aTi StoTi<br />

Sedgenil samefos israelis samefo ewoda anu efremi, xolo<br />

or Stos iudas samefo. am Stoebis mosaxleobis umravlesoba<br />

solomonis uxeiro magaliTs baZavda _ isini ambobdnen, rom<br />

swamT WeSmariti RmerTi da amisTanave Tayvans scemdnen<br />

mezobeli xalxis kerpebs. RmerTma araerTxel mimarTa maT<br />

winaswarmetyvelTa meSveobiT, rom moenaniaT, magram amaoT.


maSin man dasaja isini da gaaZeva israelis samefodan maTi<br />

mtrebis qveyanaSi. es moxda aSurelTa da babilonelTa<br />

meSveobiT, romlebic SemoiWrnen israelSi da tyved waiyvanes<br />

mosaxleoba. “mravali weli Tavs ikavebdi maTi gulisTvis,<br />

Seagonebdi Seni suliT _ winaswarmetyvelTa meSveobiT,<br />

magram yurs ar ugdebdnen; amitomac Cayare isini qveyanaTa<br />

mezobel xalxebis xelSi” (neem 9:30). israelis samefo aTi<br />

Stosagan Sedgeboda, mas ar hyavda kargi mefe. ieroboami,<br />

aqabi, axazia da sxva, rogorc aris naTqvami amis Sesaxeb<br />

mefeTa wignSi, kerpTmsaxurni iyvnen. israelis ukanaskneli<br />

mefe hoSeayi iyo; misi marTvis dros aSurelebma gaanadgures<br />

israelianebi da waiyvanes tyved aTive Sto (4 mef 17). am<br />

tyveobidan isini arasides dabrunebulan.<br />

iudas qveyanaSi arsebobda ramodenime keTilSobili mefe<br />

(magaliTad, xazkia, ioSia), magram umravlesoba cudi iyo.<br />

xalxTa codvebis gamo, RmerTma uaryo iudas qveyana, rogorc<br />

Tavisi samefo, rodesac babilonelebi SeiWrnen iudas<br />

qveyanaSi da tyved waiyvanes babilonis mosaxleoba. im dros<br />

xalxiT cedkiahu marTavda (4 mef 25). tyved ayvanilni<br />

imyofebodnen babilonSi 70 wlis ganmavlobaSi, romlis<br />

Semdeg zogierTi maTgani dabrunda israelSi ezrasa da<br />

neemias xelmZRvanelobis qveS. amis Semdeg, maT ar hyavdaT<br />

sakuTari mefe, maTi marTavdnen babilonelebi, berZnebi da<br />

romaelebi. ieso romaelTa batonobis dros daibada. iesos<br />

uaryofis gamo, romaelebi SeiWrnen ebraelTa samflobeloSi<br />

ax. w. aR-is 70 wlebSi da sxvadasxva adgilas daasaxles<br />

isini. mxolod 100 wlis win ebraelebma kvlav daiwyes<br />

dabruneba israelSi da amiT auwyes qristes mosvla (ix.<br />

danarTi 3).<br />

ezekieli 21:25-27 qadageba RvTis sasufevelis dasasrulis<br />

Sesaxeb, rogorc es gamomJRavnda israelis xalxze: “Sen ki,<br />

urjulo, boroteulo. mTavaro israelisa (ese igi,


14<br />

RmerTi da codva<br />

cidkiahu), romelsac daudga Jami... ase ambobs ufali RmerTi:<br />

moiSore jiRa da moixade gvirgvini (ese igi, dasasruls<br />

uaxlovdeba cidkiahus mefoba), yovelTvis ase ar iqneba...<br />

damxobas, damxobas, damxobas vuwilxvedreb da esec aRar<br />

iqneba, sanam is ar mova, vis xelSic aris samarTali, rom mas<br />

CavabaroT” (ezek 21:25-27). mTeli winasrmetyveleba dastiris<br />

RvTis sasufevelis dasasruls (os 10:3; god 5:16; ierem<br />

14:21; dan 8:12-14).<br />

samjer gameorebuli sityva “damxoba” leqsebSi ezek 21:25-27<br />

ekuTvnis nabuqodonosoris, babilonis mefis sam SeWras<br />

israelSi. yuradRebiani studenti ixilavs am leqsebSi<br />

samefos marTvis magaliTs, cidkiahus damxoba xom RvTis<br />

sasufevelis damxoba iyo (ix. nawili 5.2). ase dasrulda<br />

RvTis sasufeveli israelis xalxSi: “gavauqmo israelis<br />

mefoba” (os 1:4) da igi ar iarsebebs manam, sanam ar mova is,<br />

visac ekuTvnis igi. “miscems mas ufali RmerTi misi mamis,<br />

daviTis taxts... da mis mefobas ar eqneba dasasruli” (luk<br />

1:32, 33) qristes dabrunebisas. maSin ganxorcieldeba aRTqma<br />

samefos aRdgenis Sesaxeb.<br />

Zvel aRTqmaSi uamravi adgili RvTis samefos aRdgenas aqvs<br />

miniWebuli. qristes moswavleebic iyvnen aseve<br />

dainteresebulni am sakiTxiT: “amitom Sekrebilni<br />

ekiTxebodnen mas: am xanebSi xom ar aRudgen, ufalo,<br />

israelis samefos?”, ese igi “asruldeba Tu ara amJamad<br />

ezekielis winaswarmetyveleba 21:27?” amaze ieso qristem<br />

miugo, rom isini verasodes ver gaigeben misi meore mosvlis<br />

zust dros; amis Semdeg angelozebma daarwmunes isini, rom<br />

ieso dabrundeba iseve, rogorc amaRlda (saq 1:6-11).<br />

aqedan gamomdinare, RmerTis samefos/israelis aRdgena meore<br />

mosvlisas ganxorcieldeba. petre qadagebda, rom ufali<br />

gamogzavnis “ieso qristes, romelic zecam unda miiRos (ese


igi, is unda iq darCes) vidre yvelaferi aRdgebodes, rasac<br />

RmerTi dasabamidan ambobda Tavisi wmida winaswarmetyvelebis<br />

piriT” (saq 3:20, 21). meore mosvla moitans RvTis<br />

sasufevelis aRdgenas, rogorc israelis Zvel samefos<br />

aRorZinebas.<br />

RvTis sasufevelis aRdgena WeSmaritad “yvela (RvTis) wmida<br />

winaswarmetyvelTa” saerTo Temaa: _<br />

_ “da wyalobiT damyardeba taxti da rwmeniT dajdeba (ieso)<br />

masze daviTis karavSi (meore mosvlisas _ luk 1:32, 33)<br />

msajuli... moswrafe samarTlis qmnaSi” (es 16:5).<br />

_ “mas Jams aRvmarTav daviTis damxobil karavs (ese igi,<br />

daviTis “taxts” _ luk 1:32, 33), garRveuls Sekrav,<br />

dangreuls gavamTeleb da ise aRvadgen, rogorc Zvel droSi<br />

iyo” (amos 9:11). ukanaskneli fraza aSkarad metyvelebs<br />

aRdgenaze.<br />

_ “iqnebian misi (israelis) Svilebi Zveleburad da misi<br />

krebuli mtkiced idgeba Cems winaSe” (ierem 30:20).<br />

_ “ufali... kvlav airCevs ierusalims” (zaq 2:12) da Tavisi<br />

samefos dedaqalaqad gaxdis (Sd. fsalm 48:2; es 2:2-4).<br />

_ “davabruneb iudas da israelis wartacebuls da<br />

winandeburad avaSeneb maT... kvlav gaismeba xma sixarulisa...<br />

davabruneb qveyanidan wartyvenilebs, rogorc Tavidanve<br />

iyvnen... kvlav gaCndeba (ierusalimSi) mwyemsTa binebi, maTi<br />

jogis sadgomebi” (ierem 33:7_13).<br />

am samefos damyarebisaTvis qristes dabruneba aris<br />

WeSmaritad “israelis imedi”, da es imedi Cven naTlobis<br />

miRebiT unda gaviziaroT.


16<br />

RmerTi da codva<br />

5.4 RvTis sasufeveli momavalSi<br />

winamaval muxlebSi Cven moviyvaneT sakmarisi raodenobis<br />

axsna, Tu rodis damyardeba sasufeveli. rogorc viciT,<br />

abraamis Teslis meSveobiT yvela kuTxis xalxi miiRebs<br />

kurTxevas, rom 4:13 naTqvamia, rom mTel samyaros<br />

daimkvidrebs is xalxi, vinc “abraamis” TeslSi, anu qristeSi<br />

imyofeba. dan 2 winaswarmetyveli simbolurad adarebs<br />

qristes mosvlas patara qvis vardnasTan da Semdeg mis<br />

gadidebasTan mTeli samyaros sasufevelis saxiT (Sd. fsalm<br />

72:8). es imas niSnavs, rom rom RvTis sasufeveli<br />

damyarebuli iqneba ara mxolod ierusalimSi an israelis<br />

miwaze, rogorc zogierTi fiqrobs, Tumca es mxare,<br />

rasakvirvelia, misi guli iqneba.<br />

qristeSi macxovrebeli xalxi, eyolebian “sufevad da<br />

mRvdlebad Cems RmerTs, da imefeben dedamiwaze” (gamocx<br />

5:10). Cven vmarTavT sxvadasxva raodenobis da zomis<br />

qalaqebsa da soflebs, erTi aT qalaqs marTavs, meore _<br />

xuTs (luk 19:17). qriste gagviziarebs Tavis gamgeblobas<br />

dedamiwaze (gamocx 2:27; 2 tim 2:12). “simarTliT imefebs<br />

mefe (ieso) da mTavrebi (morwmuneni) samarTlianad<br />

imTavreben” (es 32:1; fsalm 45:16).<br />

qriste maradiulad imefebs aRdgenil daviTis taxtze (luk<br />

32, 33), ese igi, is daviTis adgils daikavebs, romelic<br />

ierusalimSia. da radgan igi gvixelmZRvanelebs im qalaqidan,<br />

ierusalimi momavali samefos dedaqalaqi iqneba. da mis<br />

teritoriaze aRorZindeba taZari (ezek 40-48). im dros,<br />

rodesac xalxi adidebs RmerTs dedamiwis sxvadasxva kuTxeSi<br />

(mal 1:11), es taZari msoflio wirva-locvis centri iqneba.<br />

xalxi “wlidan wlamde ivlian mefis, cabaoT uflis


pativsacemad da karvobis sadResaswaulad” ierusalimis<br />

taZarSi (zaq 14:16).<br />

es yovelwliuri Tayvanismcemloba ierusalimSi iyo<br />

gamocxadebuli es 2:2, 3 “ukanasknel dReebSi iqneba, rom<br />

uflis saxlis mTa (samefo _ dan 2:35, 44) mTaTa saTaveSi<br />

dadgindeba (ese igi, RvTis samefo da taZari amaRldeba<br />

xalxis samefoze)... da yoveli eri misken daiwyebs denas.<br />

daiZreba uTvalavi xalxi da ityvis: modi, avideT uflis<br />

mTaze, iakobis saxlSi; gvaswavlos Tavisi gzebi... radgan<br />

rjuli sionidan gamova da uflis sityva _ ierusalimidan”.<br />

aseTia samefos pirveli dReebis suraTi, roca gavrceldeba<br />

qristes gamgeblobis codna, da xalxi ivlis RvTis samefos<br />

“mTisken”, romelic TandaTan gafarTovdeba mTel samyaroSi.<br />

ase warmogvidgeba Cven WeSmariti dResaswauli RvTis<br />

gulwrfeli Tayvanismcemlobis mimarT.<br />

Cveni dReebis erTerTi udidesi tragediaa, rom uamravi<br />

xalxi “Tayvans scems” RmerTs ufro politikuri, sazogado,<br />

kulturuli an ekonomiuri TvalsazrisiT, vidre misi<br />

WeSmariti aRqmiT, rogorc mamas da Semqmnels. samefoSi<br />

iqneba gardauvali survili Seicno uflis gezi, amis mizniT<br />

xalxi dedamiwis yvela kuTxidan miva ierusalimSi, raTa<br />

miiRos meti codna Cvens Semqmnelze.<br />

areulobisa da usamarTlobis nacvlad, iqneba mxolod erTi<br />

saerTo kodeqsi _ “sityva da rjuli uflisa”, romelsac<br />

qriste warmosTqvams ierusalimSi. “yoveli eri daiwyebs<br />

misken denas”, raTa piradaT moisminos igi; da RmerTis<br />

Semecnebis saerTo survili, bunebrivi uTanxmoebiT iqneba<br />

Serbilebuli, rogorc es zogjer xdeba calkeul<br />

pirovnebaTa Soris, romlebmac miuZRves sicocxle Cveni<br />

ufali RmerTis Semecnebas. ierusalimSi mimdinare xalxTa<br />

nakadis amgvari aRwera, es 60:5 leqsSi mocemul suraTs


18<br />

RmerTi da codva<br />

emsgavseba, sadac ebraelebi “yvela... mova” araebraelebTan<br />

erTad ierusalimSi RmerTis Tayvanis sacemad. es yvelaferi<br />

sruliad Seesabameba zaq 8:20-23 leqsebSi aRweril samefos<br />

winaswarmetyvelebas: _<br />

“movlen xalxebi da uamrav qalaqTa mcxovrebni.<br />

erTi qalaqis mcxovrebni meoreSi wavlen, ityvian:<br />

wamo, wavideT samxvewrod uflis winaSe da<br />

cabaoT uflis saZieblado. maSin mec waval.<br />

movlen mravalricxovani xalxebi da Zlieri erebi<br />

cabaoT uflis saZieblad ierusalimSi... aTi kaci<br />

yoveli enis xalxidan, moeWideba iudaelis<br />

kalTebs da etyvian: TqvenTan wamovalT, radgan<br />

gagebuli gvaqvs, rom TqvenTan aris RmerTi”.<br />

aqedan gamomdinare, ebraeli xalxi yvela xalxis “Tavi da<br />

ara kudi” aris (rjl 28:13) da RvTis xsnis gegmis ebraelur<br />

safuZvels yvela aRiarebs. maSinve SeCerdeba ugulebelyofa,<br />

romelsac amJamad qristianelebi amJavneben. xalxi sixaruliT<br />

ganixilavs movlenebs da etyvis ebraelebs: “Cven gagebuli<br />

gvaqvs, rom TqvenTan aris RmerTi”. saubari sulier da ara<br />

sxvadasxva ganusazRvrel Temebs Seexeba.<br />

rodesac xalxi did RvTismoSiSobas gamoiCens, qriste<br />

“samarTals ganikiTxavs erebs Soris da amxilebs uTvalav<br />

xalxs; maxvilebisgan saxnisebs gamoWedaven da Subebisgan _<br />

namglebs, eri erze aRar aRmarTavs maxvils da aRaravin<br />

iswavlis oms” (es 2:4). qristes sruli avtoriteti da<br />

kamaTis samarTliani garCeva iqamde miiyvans, rom xalxi<br />

xalisianad Secvlis cecxlsasrol iaraRs sameurneo<br />

manqanebze, da Sewyvitavs omis yvelanair swavlas. “mis<br />

dReebSi gaifurCqneba wmida” (fsalm 72:7) _ suliereba<br />

gaizrdeba da pativiscemas moipovebs is, vinc amJRavnebs<br />

RvTis xasiaTs, siyvaruls, mowyalebas, samarTlianobas da a.


S. SeadareT es axlandel qedmaRlobasTan,<br />

TavmdajereblobasTan da pativmoyvareobasTan.<br />

“maxvilebisagan saxnisebis” nebayoflobiTi gamoWedva iqneba<br />

meurneobis cvlilebis dedamiwaze didi nawili. adamis<br />

codvis gamo dedamiwa dawyevlili iyo (dab 3:17-19), aqedan<br />

gamomdinare, saWiroa meti Zal-Ronis gamoyeneba, misgan kvebis<br />

produqtebis misaRebad. sasufevelSi “iqneba siuxve purisa<br />

dedamiwaze, (adre unayofo) mTaTa mwvervalze. misi nayofi<br />

ibibinebs, viTarca tye libanisa” (fsalm 72:16). “mxvneli<br />

Tavs waadgeba momkels da yurZnis mwuravi _ mTesvels;<br />

badagad daiRvrebian” (amos 9:13), amgvari iqneba dedamiiwis<br />

nayofis siuxve da Semcirdeba edemSi gamocxadebuli wyevla.<br />

mkveTrad gazrdili sasoflo-sameurneo warmoeba miizidavs<br />

xalxs. sasufevelis winaswarmetyveleba imis warmodgenas<br />

gvaZlevs, Tu rogor uzrunvelyofs xalxi sakuTar Tavs da<br />

icxovrebs soflis pirobebSi sasoflo meurneobiT<br />

dakavebuli: _<br />

“yvela Tavisi vazis da leRvis qveS ijdeba da<br />

aravin iqneba damafrTxobeli” (miq 4:4).<br />

TviTuzrunvelyofa gadalaxavs naklebobas, romelic muSa<br />

Zalis gamoyenebis nebismier sistemas gaaCnia. mTeli<br />

sicocxlis gatareba sxvis gasamdidreblad _ warsulis saqme<br />

iqneba.<br />

“aaSeneben saxlebs da icxovreben (TviTon),<br />

Cayrian vazebs da maT nayofs SeWamen. ar aaSeneben<br />

sxvis sacxovreblad, ar dargaven sxvis<br />

SesaWmelad... da Tavadve gacveTen sakuTari xelis<br />

qmnilebas Cemi rCeulebi. fuWad aRar daSvrebian...”<br />

(es 65:21-23).


20<br />

RmerTi da codva<br />

esaia 35:1-7 iZleva Seudarebel winaswarmetyvelebas imis<br />

Sesaxeb, Tu rogor Seicvleba unayofo dedamiwa da mianiWebs<br />

sixarulsa da bednierebas imaT, vinc mas amuSavebs, Tu<br />

rogor Seumsubuqdeba xalxs Sroma da maSin sulierad<br />

mdidari iqneba maTi cxovreba. “moilxens udabno da xrioki,<br />

gaixarebs tramali da SroSaniviT ayvavdeba... ayvavdeba da<br />

gaixarebs, iqneba lxeni da sixaruli... radgan amoxeTqavs<br />

udabnoSi wyali da tromalze _ niaRvrebi. dasicxuli miwa<br />

tborad gadaiqceva da xriokebi wyaros Tvlebad.” gaqreba<br />

maradiuli mtroba cxovelTa Soris: “mgeli da kravi erTad<br />

daiwyeben Zovas” da “bavSvebi iTamaSeben aspitTan” (es 65:25;<br />

11:6-8).<br />

iseve, rogorc Semcirdeba dedamiwis wyevla, Semcirdeba<br />

kacobriobis wyevlac. gamocx 20:2, 3 simbolurad aris<br />

naTqvami eSmakis Sesaxeb (codvasa da mis Sedegze), romelic<br />

“SeiboWeba” aTasi wliT. sicocxle xangrZeli iqneba, Tu<br />

adamiani asi wlis asakSi gardaicvleba, is jer kidev<br />

axalgazrdaT CaiTvleba (es 65:20). qali naklebad daitanjeba<br />

mSobiarobis dros (es 65:23). “maSin aexilebaT Tvalebi<br />

brmebs da yruebs sasmenelni gaexsnebaT. maSin iremiviT<br />

ixtunebs mkelobeli da munjis ena igalobebs” (es 35:5, 6).<br />

es yvelaferi saswauli niWis madliT moxdeba, romelic<br />

kvlav moefineba xalxs (Sd. ebr 6:5).<br />

magram, ar unda vifiqroT, rom RvTis samefo warmoadgens<br />

samoTxes tropikul kunZulze, sadac marTlmorwmune<br />

udardeblad iarsebebs. samefos ZiriTadi daniSnuleba ufali<br />

RmerTis didebaSi Sedgeba iqamde, sanam dedamiwa ar aRivseba<br />

misi didebiT, “rogorc zRva aris wyliT dafaruli” (abak<br />

2:14). es aris RmerTis saboloo mizani: “cocxali var me (da<br />

yovelTvis icocxlebs saxeli Cemi) da savsea uflis didebiT<br />

mTeli qveyana” (ricxv 14:21). RmerTis dideba imas niSnavs,<br />

rom macxovreblebi aRiqvaven, adideben da gadaiReben mis<br />

atributebs. amrigad, “Tavmdabalni daimkvidreben qveynierebas


(samefos) da daamdebian didi (sulieri) mSvidobiT” (fsalm<br />

37:11), da ara mxolod siamovnebas miiReben msubuqi<br />

cxovrebiT. “netar arian simarTlisaTvis mSier-mwyurvalni...<br />

gaZRebian” miT sasufevelSi (maT 5:6). samefoSi maradiuli<br />

sicocxlis flobis azri xSirad gamoiyeneba rogorc<br />

“stafilo” xalxSi interesis gamosawvevad qristianobisadmi.<br />

magram am SemTxvevaSi misi floba sasufevelSi Cveni myofis<br />

SemTxveviTi mizezi iqneba. namdvili mizezi ki RmerTis<br />

didebaSia. am wignis avtorisaTvis sicocxle aTi wlis<br />

ganmavlobaSi savsebiTi srulyofis SegrZnebiT da azriTi<br />

kavSiriT RmerTTan gadalaxavs am cxovrebis sirTuleebsa da<br />

cvalebadobas. mxolod imis warmodgena, rom aseTi saocari<br />

mdgomareoba maradiulad gagrZeldeba, SfoTavs Cvens gonebas.<br />

sxvadasxva fizikuri mxridanac rom ganvixiloT, Cveni mizani<br />

RvTis sasufevelSi cxovreba iqneba, amasTanave materialuri<br />

uzrunvelyofis da miwieri upiratesobis abuCad agdeba. imis<br />

nacvlad, rom ganewyod axlo mimavalze, qriste gvirCevda:<br />

“uwinares ZlieT RvTis sasufeveli da misi simarTle, da es<br />

yovelive SegematebaT” (maT 6:30-34). yvelaferi, rasac Cven<br />

amJamad warmovidgenT da riskenac miveswrafviT, naklebad<br />

mniSvenelovania Cvens saboloo mizanTan SedarebiT _<br />

vimyofebodeT RvTis sasufevelSi.<br />

Cven vcdilobT gavanviTarod siyvaruli RvTis xasiaTisadmi,<br />

da es imas niSnavs, rom Cven gvsurs viyoT mis sasufevelSi.<br />

Cven gvinda viyoT maradiulad wmida da sulac imitom ki<br />

ara, rom gvsurs Tavis arideba sikvdilisagan da maradiuli<br />

advili cxovreba.<br />

magram, xSirad saxarebis imedi imgvarad warmogvidgeba, rom<br />

pasuxobs adamianis pativmoyvareobas. rasakvirvelia,<br />

sasufevelSi Cveni sicocxlis imedi icvleba dReTidRe. Cven<br />

gTavazobT Semdeg ideals _ pirveli prioriteti saxarebis


22<br />

RmerTi da codva<br />

SeswavlaSi da misadmi morCilebaSia, romelic naTlobis<br />

miRebaSi gamoixateba. imedi, romelsac is gvaZlevs, da Cveni<br />

RvTis sasufevelSi cxovrebis WeSmariti guliswadili<br />

mxolod imatebs naTlisRebis Semdeg.<br />

5.5 qristes aTaswlovani ganmgebloba<br />

yuradRebiani mkiTxveli SesaZloa gvkiTxavs: “ar gamoiyureba<br />

RvTis sasufevelis aRwera sakmaod adamianurad?” xalxi<br />

samefoSi aseve imravleben (es 65:23) da avsebuli iqneba maTi<br />

dReebi (es 65:20). isini ikamaTeben da qriste gansjis maT.<br />

aseve, isini daamuSaveben dedamiwas, raTa icxovron, Tumca es<br />

Sroma SedarebiT msubuqi iqneba. es yvelaferi ar Seesabameba<br />

imas, rac Cven gvesmis samefos Sesaxeb, rogorc adgilze,<br />

sadac marTlmorwmunes eqneba maradiuli sicocxle, RvTis<br />

buneba, sadac isini angelozebs daemsgavsebian, romlebic ar<br />

mravldebian (luk 20:35, 36). pasuxi imaSi Sedgeba, rom es<br />

sasufevelis pirveli nawili 1000 weli gagrZeldeba (ix.<br />

gamocx 20:2-7). am periodis ganmavlobaSi dedamiwaze xalxis<br />

ori jgufi iarsebebs: _<br />

1. wmidani _ isini, vinc qristeSi cxovrobdnen da<br />

visac maradiuli sicocxle mieniWeba gankiTxvis<br />

dros. miaqcieT yuradReba, rom “wmida” adamiani<br />

ar niSnavs “gamoZaxebul” adamians da ekuTvnis<br />

nebismier morwmunes.<br />

2. Cveulebrivi mokvdavi xalxi, romlebsac ar<br />

ecodinebaT saxareba qristes dabrunebisas, ese<br />

igi, isini ar ageben pasuxs gasamrjelos winaSe.<br />

gankiTxvaze, RvTis bunebis miRebisTanave, wmindani aRar<br />

mokvdebian da aRar gamravldebian. rac Seexeba xalxis meore


jgufs, isini cocxlebad darCebian. marTlmorwmuneni<br />

sazRaurad Cvens RmerTs sufevad da mRvdlebad eyolebian da<br />

imefeben dedamiwaze (gamocx 5:10), isini uxelmZRvaneleben<br />

maT, vinc ar scnobda saxarebas qristes meore mosvlis dros.<br />

“qristeSi” myofi, Cven gaviziarebT sazRaurs, ese igi,<br />

vimefebT: “vinc gaimarjvebs... mas mivcem xelmwifobas<br />

warmarTebze, _ damwyemsavs maT rkinis kverTxiT... iseve,<br />

rogorc me miviRe Cemi mamisagan” (gamicx 2:26, 27).<br />

uadgilo ar iqneboda gagvexsenebina qristes igavi fulisa da<br />

qalaqebis Sesaxeb _ erTgulma monebma miiRes batonisagan<br />

aTidan xuTamde qalaqebi sasufevelSi (luk 19:12-19). RvTis<br />

gezis codna maSinve ar vrceldeba dedamiwaze; xalxi<br />

ierusalimSi ivlis, raTa miiRos meti codna RmerTis Sesaxeb<br />

(es 2:2, 3). gaixseneT, Tu rogor izrdeboda dedamiiwaze<br />

(RvTis sasufevelis warmomadgeneli) mTa (dan 2:35, 44).<br />

wmindanebs daevalebaT codnis gavrceleba RmerTisa da mis<br />

sasufevelis Sesaxeb.<br />

rodesac winaT israeli RvTis samefo iyo, mRvdlebis<br />

movaleobaSi RmerTze qadageba Sedioda (mal 2:5-7). am mizniT<br />

isini binavdebodnen israelis sxvadasxva qalaqebSi. momavalSi<br />

aRdgenil samefoSi wmindanebi miiReben mRvdlebis am<br />

movaleobas (gamocx 5:10).<br />

Tu qriste mova dRes:<br />

1. aRdgebian mokvdavi pasuxismgebelni da cocxal<br />

pasuxismgeblebTan erTad gankiTxvaze moyvanilni iqnebian.<br />

2. pasuxismgebelni, romlebic codvas idendnen, sikvdiliT<br />

daisjebian, marTlmorwmuneni ki miiReben maradiul<br />

sicocxles.<br />

3. marTlmorwmuneni gauZRvebian im xalxs, vinc cocxlad<br />

darCeba, magram RmerTis winaSe is pasuxismgebeli ar iqneba.


24<br />

RmerTi da codva<br />

isini Seacnoben maT saxarebas, “sufevad da mRvdlebad”<br />

(gamocx 5:10).<br />

4. es 1000 weli gagrZeldeba. am drois ganmavlobaSi yvela<br />

mokvdavi Seicnobs saxarebas, da aqedan gamomdinare, RmerTis<br />

winaSe pasuxismgebeli gaxdeba. es xalxi bevrad bednieri<br />

iqneba da didxans icxovrebs.<br />

5. aTaswlovani gamgeblobis bolos sasufevelSi qristesa da<br />

wmindanebis sawinaaRmdego Sejaxeba moxdeba. am ajanyebas<br />

RmerTi CaaxSobs (gamocx 20:8, 9).<br />

6. vinc 1000 wlis ganmavlobaSi mokvdeba Semdeg aRdgeba da<br />

gasamrjelis misaRebad gaemgzavreba (gamocx 20: 5, 11-15).<br />

7. codvilni maT Soris moscildebian, marTlmorwmuneni ki<br />

Cven SemogvierTdebian da miiReben maradiul sicocxles.<br />

asruldeba RvTis mizani dedamiwis mimarT. samyaro<br />

dasaxldeba ukvdavi, morwmune arsebebiT. praqtikaze<br />

ganxorcieldeba RvTis saxeli “ieRova eloximi”, rac niSnavs<br />

“is vinc gamomJRavndeba ZlevamosilTa jgufSi”. aRar<br />

iarsebebs dedamiwaze codva, da aqedan gamomdinare, sikvdili.<br />

maSin ganxorcieldeba aRTqma, imis Sesaxeb, rom gvelis<br />

Tesli samudamod ganadgurdeba Tavis gaWeWyviT (dab 3:15).<br />

“qriste imefebs vidre Tavis fexqveS moaqcevdes Tavis yvela<br />

mters. xolo ukanaskneli mteri, romelic ganqardeba,<br />

sikvdilia. imitom, rom yovelive daumorCila mis mexqveS... da<br />

roca yovelive mas (RmerTs) daumorCilebs, maSin TviT Zec<br />

damorCildeba imas, vinc yovelive mas daumorCila, raTa<br />

RmerTi iyos yvelaferi yvelaferSi” (1 kor 15:25-28).<br />

es iqneba “dasasruli, roca mefobas (qriste) gadascems<br />

ufalsa da mamas” (1 kor 15:24). is, rac amis Semdeg, ese igi,


oca “RmerTi yvelaferi yvelaferSi iqneba”, moxdeba, Cven ar<br />

viciT. Cven viciT, rom gveqneba maradiuli sicocxle,<br />

RvTiuri buneba da vadidebT RmerTs. danarCenis Sesaxeb, rac<br />

qristes aTaswlovani ganmgeblobis Semdeg moxdeba, Cven<br />

mxolod varaudi SegviZlia. “RvTis sasufevelis saxarebis”<br />

sityvebis gagebas didi mniSvneloba aqvs nebismieri<br />

mkiTxvelis xsnisaTvis. SegviZlia Cven gTxovoT, kidev<br />

erTxel gadaikiTxoT es Tavi da aseve aq miTiTebuli<br />

nawyvetebi bibliidan?<br />

RmerTs surs, rom Cven vcxovrobdeT mis sasufevelSi. mTeli<br />

misi ganzraxva Sedgaba imiT, rom Cven miviRoT aqtiuri<br />

monawileoba samefoSi da ar SemovifargloT misi<br />

saSualebebis TxrobiT. naTloba gvaaxlovebs aRTqmasTan<br />

sasufevelis Sesaxeb. Zneli dasajerebelia, rom naTlobis<br />

miReba da mis Semdeg gatarebuli ramodenime weli mogvcems<br />

Cven maradiuli sicocxlis miRebis saSualebas. magram Cveni<br />

rwmena RvTis siyvarulis mimarT myari unda iyos. rogoric<br />

ar unda iyvnen Cveni xanmokle problemebi, Cven ar unda<br />

gvqondes wmida werilis mowodebis uaryofis safuZvliani<br />

mizezi, ase ar aris?<br />

“Tu RmerTi CvenTvis aris, vin gamova Cvens<br />

winaaRmdeg?” (rom 8:31).<br />

“axlandeli tanjvari araferia im didebasTan<br />

SedarebiT, romelic gamovlindeba Cvens mimarT”<br />

(rom 8:18).<br />

“vinaidan Cveni msubuqi da xanmokle tanjva did<br />

da mometebul saukuno didebas qmnis CvenTvis”<br />

(2 kor 4:17).<br />

gadaxveva 15: samefos dazusteba


26<br />

RmerTi da codva<br />

literaturuli aRwera, romelic Zvel aRTqmaSi gvxvdeba,<br />

xSirad dacinvas iwvevs Teologebisa da uamrav sxva<br />

konfesiebis wevrebis mxridan. isini amboben, rom<br />

aRwerilobis ena sakmaod pirobiTia da gvaZlevs saSualebas<br />

vifiqroT, rom sazRauris misaRebad SesaZloa iyos arCeuli<br />

sxva adgili, da ara dedamiwa, Tu imas gaviTvaliswinebT, rom<br />

Cveni planeta cecxlSi (alSi) daiRupeba.<br />

bibliis Seswavlis ZiriTadi wesi misi Sinaarsis dazustebiT<br />

miRebaSia, Tu ar gaaCnia aSkarad gamoxatuli miTiTeba, rom<br />

garkveul adgilebs sulieri mimarTuleba aqvs. magaliTad,<br />

gamocxadebis pirveli leqsi gvacnobs, rom movlena<br />

simboluria (gamocx 1:1). TviT Txrobis enac gvaZlevs<br />

ganwyobas miviRoT aRwerili nawyveti, rogorc realuri, Tu<br />

rogorc simboluri. ase, rodesac vkiTxulobT, rom<br />

“mTvraliviT barbacebs dedamiwa” (es 24:20), sruliad<br />

aSkaraa, rom es dedamiwis simboluri aRwera aris. da<br />

piriqiT, roca mimaval sasufevelze midis saubari<br />

gamoyenebulia martivi ena, raTa dazustebiT gavigoT<br />

yvelaferi.<br />

xalxis uniWobis gamo, rom erwmunaT RvTis sasufevelis<br />

damyareba dedamiwaze, iyo damuSavebuli Teoriebi, romlebic<br />

mkveTrad ewinaaRmdegebodnen bibliis swavlebas. es Teoriebi<br />

sulieri, Tu zeciuri samefos Sesaxeb sakmaod bundovani da<br />

zogadi aris. amitom, mZimed aRviqvavT maT. sinamdvileSi, Tu<br />

mkeloblebis gankurna an udabnos nayofier miwad qceva<br />

simboluria, unda vkiTxoT: “risgan Sedgeba maTi<br />

simbolizmi?”<br />

qvemoT mocemul nawyvetebSi RvTis samefos Sesaxeb. Tu Cven<br />

ar varT darwmunebulni maT realobaSi, maSin ar gvcodnia<br />

sasufevlis saxareba da amitom ar unda movelodoT adgils.


Semdegi nawyvetebi amas adastureben: _<br />

_ “RmerTi, romelmac miwa gamosaxa da Seqmna; man daamyara<br />

igi, saukacrielod ar Seuqmnia, dasaxleblad gamosaxa” (es<br />

48:18). dedamiwis gamosaxvas azri amao iqneboda, Tu RmerTi<br />

daapirebda mis ganadgurebas; magram amis sawinaaRmdegod<br />

RmerTis mizani am miwis ukvdavi xalxiT dasaxlebaSia.<br />

_ “qveyana ki ucvlelia ukunisamde” (ekl 1:4).<br />

_ “da daayena isini (mzis sitemis planetebi) ukuniTi<br />

ukunisamde, kanoni misca da aravin gadauxvevs” (fsalm 148:6).<br />

samefos xandZlivoba 1000 wliT, rogorc naTqvqmia gamocx<br />

20:4, aseve sityvasityviT unda miviRoT, raTa davicvaT<br />

Sesabamisoba am periodis winaswarmetyvelebis sxva<br />

sityvebTan. gamocxadebaSic ki ar unda aRviqvaT yvelaferi<br />

igavurad. amis magaliTi mesame pirze miTiTebaa. yvelaze<br />

ufro SesaniSnavia samefos aRwera gamocx 4:4-9, rogorc<br />

SabaTi dRe dasvenebisa, magram, “uflisaTvis erTi dRe aris,<br />

rogorc aTasi weli” (2 pet 3:8). eqvsi “dRis” Semdeg,<br />

romelTaganac TiToeuli aTasi weli grZeldeba, RmerTis<br />

urTierTobaSi dedamiwasTan aTaswlovani samefos SabaTis<br />

”dRe” mova.<br />

samyaros Seqmnis bibliur TariRTan Sesabamisad 6000 weli<br />

(ese igi, 6 “dRe”) 2000 welSi Sesruldeba (imis<br />

gaTvaliswinebiT, rom samyaro iyo Seqmnili qristes<br />

dabadebamde 4000 wlis win). es imas niSnavs, rom<br />

aTaswlovani samefo daaxloebiT Cveni eris 2000 wels<br />

daiwyeba. ase rom, yvelasaTvis dro SezRudulia.<br />

moaxloebuli qristes dabrunebis prespeqtivasTan<br />

dakavSirebiT, Cven unda gamoviyenoT yvela SesaZlo momenti<br />

am xanmokle cxovrebaSi, raTa movemzadoT mis mosvlisaTvis.


28<br />

RmerTi da codva<br />

gadaxveva 16: mokle cnobebi israelis<br />

istoriidan<br />

abraamidan mosemde<br />

abraami gamoZaxili iyo qalaq uridan. pirveli ebraeli.<br />

RmerTma aRuTqva mas da mis Tesls qanaanis qveyana. man ar<br />

miiRo es aRTqma Tavis sicocxleSi.<br />

isaaki. abraami mzad iyo Seewira sakuTari Svili isaaki.<br />

radgan abraami morwmune iyo, RmerTma kidev erTxel<br />

daudastura mas Tavisi aRTqma. isaaki mzad iyo<br />

damorCileboda mamas sikvdilis miRebaSi. es faqti qristes<br />

gamoCenis mauwyebelia. aRTqma isaaks gaumeorda (dab 26:3-5).<br />

iakobi _ isaakis Ze. aRTqma aseve mas gaumeorda. hyavda 12<br />

vaJi: ruebeni iyo ufrosi, beniamini ki umcrosi. mesame<br />

Svilisagan, levisagan STamomavlebi mRvdlebi iyvnen. iosibi<br />

isaakis sayvareli Svili iyo.<br />

iosibi. bavSvobaSi orjer ixila sizmari, romelSic sakuTari<br />

ZmebiT marTavda. rodesac man mouyva Zmebs sizmris Sesaxeb,<br />

maT SeiZules igi da monad gayides egvipteSi. droTa<br />

ganmavlobaSi, igi egviptes marTveli gaxda da xorblis didi<br />

maragi moagrova Semdegi Svidi wlis SimSilobis gadasatanad.<br />

SimSiliT sikvdilisagan xsnis mizniT, iakobi da misi Svilebi<br />

sacxovreblad egvipteSi iosibesTan gaemgzavrnen. isinic da<br />

maTi STamomavlebic goSenis mxareSi cxovrobdnen. ebraelebi<br />

gamravldnen egvipteSi da faraoni maT devnida, sanam<br />

egviptelebis monad ar gaxada.<br />

mose am dros daibada. sikvdilisagan gadasarCenad, dedam<br />

mdinares piras igi lerwmis kalaTSi Caawvina. faraonis


qaliSvilma dainaxa bavSvi da iSvila igi. rodesac mose<br />

gaizarda, man egvipteli mokla, romelic ebraels scemda. am<br />

ambavis Semdeg man midianis qveyanas Seafara Tavi, sadac<br />

iToris cxvrebs mwyemsida. erTxel mindorSi mas RmerTi<br />

warmoudga cecxlis buCqis saxiT. RmerTma ubrZana moses<br />

faraonTan wasuliyo da ebraelebis ganTavisufleba eTxova.<br />

mose saswaulebs qmnida, raTa daemtkicebina, rom is RmerTis<br />

mier aris gamogzavnili. magram faraoni ar uSvebda<br />

israelianebs. maSin RmerTma egviptes aTi ubedureba<br />

gamougzavna: gombeSoebi, wyviadi, setyva da, sabolood,<br />

egvipteli yoveli pirmSo-biWis sikvdili. yvela ebraelurma<br />

ojaxma am dRes kravi dakla da misi sisxli wausva saxlis<br />

orTave wirTxls da karisTavs. es imas niSnavs, rom iesos<br />

sisxls SeuZlia gvixsnas sikvdilisagan. es dRe gaxda<br />

cnobili rogorc aRdgomis dResaswauli.<br />

gamosvla. sabolood ebraelebs darTes egviptis mitovebis<br />

neba. isini RvTis angelozs mihyavda dRisiT Rrublis svetSi,<br />

RamiT ki cecxlis svetSi. faraonis jari devnida maT wiTel<br />

zRvamde. zRva saswaulad gadaiSala “raTa gaetarebina xalxi,<br />

amis Semdeg ki dabrunda pirvelyofil mdgomareobaSi da<br />

daaxCo egviptelebi. israelianebma gadaiares udabno qanaanis<br />

aRTqmul qveynisaken mimarTulebiT. RmerTma misca maT<br />

dasalevi wyali kldisagan da yovel diliT ugzavnida purs<br />

mananas saxiT. rodesac maT sinais mTas miaRwies, ufalma aTi<br />

mcneba da moses rjuli mianiWa maT. Semdeg isini gamovidnen<br />

uflis samefodan. maT evalebodaT gansakuTrebuli savanes<br />

Seqmna, sadac locviT mimarTavdnen RmerTs. ufalma misca maT<br />

mRvdelebi da mRvdelmTavrebi Sesawiris misaRebad. savanes<br />

yvela elementi ieso qristes mauwyebeli iyo.<br />

aRTqmuli qveyana. sabolood israelianebma miaRwies mas.<br />

gagzavnes 12 mstovari, raTa gaegoT SesaZloa Tu ara am<br />

miwis floba. aTi maTgani dabrunda da Tqva, rom miwa Zalze


30<br />

RmerTi da codva<br />

rTulia flobisaTvis. sxva orma mstovarma _ ieso noves Zem<br />

da qalebma _ simarTle Tqvs qanaanis qveynis Sesaxeb da<br />

urCies misi floba. isini metyvelebdnen, Tu israelianebs<br />

gaaCniaT uflis aRTqmis rwmena, maT unda daeuflon am miwas.<br />

magram xalxma aT mstovars daujera da amiT RmerTis risxva<br />

gamoiwvia. amis Semdeg isini mogzaurobdnen udabnoSi 40<br />

wlis ganmavlobaSi, sanam ar mokvda yvela, vinc 20 welze<br />

ufrosi iyo egviptidan gamosvlisas.<br />

ieso noves Ze moses moadgile iyo. man miiyvana israelianebi<br />

qananis qveyanaSi. pirveli qalaqi, romelic maT aiRes,<br />

ieroxoni iyo, sadac raxabi cxovrobda. Semdeg maT daipyvres<br />

qalaq haRai.<br />

msajulni. rodesac israelianebi damkvidrdnen dedamiwaze,<br />

maT msajulni marTavdnen; magram maTi namdvili mefe RmerTi<br />

iyo. msajulTa Soris iyvnen gedeoni, ifTaxi da samsoni.<br />

isini yvelani anTavisuflebdnen israelianebs mtrebisagan,<br />

romlebic maTi codvebis gamo RmerTis mimarT, xSirad<br />

eWrebodnen. israelis istoria savsea maTi RmerTisadmi<br />

daumorCileblobis magaliTebiT, romelTa gamoc isini<br />

dasjili iyvnen. amis Semdeg israelianebma moinanies codvebi<br />

RmerTis winaSe da man ixsna isini mtrebisagan, magram Semdeg<br />

maT kvlav Caidines codva. ukanaskneli msajuli samueli iyo.<br />

mis dros israelianebma uari Tqves RmerTze, rogorc maT<br />

mefeze da moiTxoves mefed adamiani.<br />

mefeebi. pirveli mefe, sauli, Tavdapirvelad kargi adamiani<br />

iyo. magram, droTa ganmavlobaSi, uzneo gaxda. igi ar<br />

emorCileboda RmerTis darigebebs da devnida daviTs. saulis<br />

sikvdilis Semdeg mefed daviTi gaxda. igi israelis erTerTi<br />

saukeTeso mefe iyo. RmerTma mas didZali aRTqma misca. mis<br />

Semdeg mefed misi vaJi solomoni daniSnes. kargi sawyisis<br />

Semdeg igi moscilda WeSmarit rwmenas. Tavisi uTvalami


colebis gamo, romlebic man mezobel xalxisagan aiyvana. misi<br />

sikvdilis Semdeg samefo or nawilad gaiyo: aTma Stom<br />

israelis samefo Seadgina, romlis pirveli mefe ieroboami<br />

iyo. sxva orma Stom, iudasi da beniaminis, iudas samefo<br />

Seqmnes, romlis pirveli mefe roboami gaxda.<br />

israelis samefos (10 Sto) ar hyolia kargi mefe. am samefos<br />

macxovreblebi ar emorCilebodnen RmerTs. igi ugzavnida maT<br />

winaswarmetyvelebs, romlebic arwmunebdnen mienaniaT, magram<br />

xalxi ar usmenda maT. amitom, aSurelebi SeiWrnen maT<br />

qveyanaSi da waiyvanes tyved. Semdeg tyveebi dasaxldnen mTel<br />

msoflioSi. iudas samefos (2 Sto) hyavda mxolod<br />

ramodenime patiosani mefe (magaliTad, asa, xizkia), magram<br />

isini kvlav ar emorCilebodnen RmerTs. amitom am samefoSi<br />

Sesajrelad babilonelebi iyvnen gamogzavnilni, romlebmac<br />

70 wliT babilonSi tyved aiyvanes mosaxleoba. amis Semdeg<br />

maT saerTod ar hyavdaT mefe. 70 wlis Semdeg isini<br />

dabrundnen israelSi ezra, neemiasa, ieso noves Zisa<br />

(romelic am dros mRvdeli iyo) da zurubabelis<br />

xelmZRvanelobiT. ukanaskneli Semdeg maTi meTauri gaxda.<br />

Tavdapirvelad israelianebi sparselebiT marTavdnen, Semdeg<br />

berZnebiT da sabolood romaelebiT. rodesac ieso qriste<br />

daibada, isini romis meTaurobis qveS imyofebodnen. imis gamo,<br />

rom ebraelebma uaryes ieso, RmerTma gagzavne romaelebi<br />

ierusalimis gasanadgureblad ax. w. aR-is 70 welSi, da<br />

sabolood yvela ebraeli gaidevna israelis miwidan.<br />

bolo aTwleulSi ebraelebma israelSi dabruneba daiwyes,<br />

rac Zveli aRTqmis winaswarmetyvelebis nawilis<br />

ganxorcielebaa. israelis samefos aRorZineba iesos<br />

dabrunebisa da israelis samefos aRdgenis rogorc RvTis<br />

sasufevelis ueWveli niSania.


32<br />

RmerTi da codva


Tavi 5: sakiTxebi<br />

1. qvemoT moyvanili mtkicebebidan, romeli Seesabameba RvTis<br />

sasufevelis damyarebis Jams?<br />

a) igi maradiulad arsebobda.<br />

b) qristes dabrunebisas.<br />

g) pirveli saukunis ormocdaaTobis dRes.<br />

d) morwmuneTa gulebSi rwmenis miRebis dros.<br />

2. arsebobda Tu ara RvTis sasufevelis warsulSi? Tu<br />

arsebobda, ris saxiT?<br />

3. rogor dasrulda igi?<br />

4. ra aris aTaswlovani ganmgebloba?<br />

a) madlierebis grZnoba Cvens gulebSi.<br />

b) zecaze morwmuneTa mefoba 1000 wlis ganmavlobaSi.<br />

g) dedamiwaze eSmakis mefoba 1000 wlis ganmavlobaSi<br />

d) dedamiwaze momavali RvTis samefos pirveli<br />

aTaswleuli.<br />

5. rogori iqneba samefo?<br />

6. ras izamen axlandeli morwmuneni aTaswlovan<br />

sasufevelSi?<br />

a) uxelmZRvaneleben mokvdav xalxs.<br />

b) marTaven zecidan.<br />

g) Cven ar viciT.<br />

d) icxovreben sxva planetaze.<br />

7. Setyobineba RvTis sasufevelis Sesaxeb naqadagebi iyo:<br />

a) mxolod axal aRTqmaSi.<br />

b) mxolod iesoTi da mociqulebiT.<br />

g) rogorc Zvel, aseve axal aRTqmaSi<br />

d) mxolod Zvel aRTqmaSi.


34<br />

RmerTi da codva<br />

Tavi 6<br />

RmerTi da codva


6.1 RmerTi da codva<br />

uamrav qristianul seqtebis wevrebs da aseve sxva xalxs,<br />

romelic sxva religiebs misdevs, swams urCxulis, saxelad<br />

satanas, arsseboba, romelic problemebs gviqmnis da aseve<br />

pasuxs agebs Cveni codvebis gamo. biblia aSkarad gvaswavlis,<br />

rom angelozebs ar SeuZliaT codvis Cadena. Tu Cven<br />

gulwrfelad gvwams es debuleba, maSin Cven unda vicodeT,<br />

rom samyaroSi ar arsebobs friadbunebrivi arseba, romelic<br />

SeZlebs RmerTTan Sepirispirebas. xolo Tu Cven vTvliT,<br />

rom aseTi arseba namdvilad arsebobs, amiT Cven eWvi Segvaqvs<br />

RmerTis upiratesobaSi. es sakiTxi imdenad mniSvnelovania,<br />

rom misi swori gageba unda ganixilos, rogorc<br />

gansakuTrebuli doqtrina. leqsi ebr 2:14 metyvelebs, rom<br />

iesom gaanadgura eSmaki Tavisi sikvdiliT; amitom, Tu Cven<br />

ar gveqneba swori warmodgena sikvdilze, Cven ver SevZlebT<br />

iesos bunebisa da saqmeebis gagebas.<br />

saerTod samyaroSi, da gansakuTrebiT egred wodebul<br />

“qristianul” samyaroSi, arsebobs idea, rom sxovrebaSi<br />

yvelaferi saukeTeso RmerTisagan modis, xolo cudi _<br />

eSmakisagan anu satanisagan. es idea axali ar aris, igi<br />

damaxasiaTebelia ara marto qristianobis gariyulTaTvis.<br />

babilonelebs, magaliTad, swamdaT ori RmerTis arseboba _<br />

sikeTis, sinaTlis RmerTisa da boroti, bneli RmerTis. isini<br />

Tvlidnen, rom es RmerTebi ganuwyvetliv ebrZvian erTmaneTs.<br />

sparseTis mefes, kiross, aseve swamda amis. amitom RmerTma<br />

uTxra mas: “me ufali var da meti aravinaa, ar aris RmerTi<br />

Cems garda... naTelis gamomsaxveli da bnelis Semqmneli,<br />

mSvidobismyofeli da Wiris Semqmneli. me var ufali, amis<br />

yovlis Semoqmedi” (es 45:5-7, 22). RmerTi qmnis samyaros, igi<br />

qmnis borotebasa da ubedurebebs. am gagebiT RmerTi _<br />

avtoria, “Wiris” Semqmneli. da am gagebiT arsebobs sxvaoba<br />

“Wirisa” da codvis Soris, romelsac adamiani idens. codva


4 samyaroSi codvil adamianTan erTad Semovida; igi ar iyo<br />

Seyvanili RmerTis mier (rom 5:12).<br />

RmerTma uTxra kiross da babilonis macxovreblebs: “... ar<br />

aris (sxva) RmerTi Cems garda”. Zvelebraeluri sityva “el”,<br />

naTargmni rogorc “RmerTi” ZiriTadad “Zalasa da Zalis<br />

wyaros” niSnavs. RmerTi ambobs, rom ar arsebobs Zalis<br />

wyaro mis garda. da amitom WeSmarit morwmunes ar SeuZlia<br />

miiRos satanis anu eSmakis idea.<br />

RmerTi: ubedurebis Semoqmedi<br />

biblias gaaCnia uamravi magaliTi, TiTqos RmerTs Semoaqvs<br />

“Wiri” xalxTa cxovrebaSi. amos 3:6 aRniSnavs, Tu qalaqSi<br />

arsebobs boroteba, RmerTma dauSva igi. magaliTad, Tu<br />

qalaqSi miwisZvra moxda, xalxi xSirad abralebs amas<br />

“eSmaks”. magram WeSmatit morwmunes unda esmodes, rom amis<br />

pasuxismgebeli RmerTia. ase, miq 1:12 metyvelebs: “ubedurebam<br />

CamoaRwia uflisgan ierusalimis karibWemde”. iobis wignSi<br />

vkiTxulobT, Tu rogor iobma, erTgulma adamianma, dakarga<br />

yvelaferi, rac cxovrebaSi gaaCnda. wigni gvaswavlis, rom<br />

“borotebis” gamocdileba adamianis cxovrebaSi ara<br />

proporciulia mis morCilebisadmi anu daumorCilebisadmi<br />

RmerTis mimarT. iobi aRiarebda, rom “ufalma momca, ufalma<br />

waiRo” (iob 1:21). man ar Tqva: “ufalma momca da eSmakma<br />

wamarTva”. man upasuxa Tavis cols: “sikeTes kargad vitanT<br />

uflisagan, avis atana ki aRar gvinda” (iob 2:10). wignis<br />

dasasruls axloblebma “anugeSes... im gansacdelis gamo, rac<br />

ufalma mouvlina mas” (iob 42:11; Sd. 19:21; 8:4). amrigad,<br />

RmerTi borotebis wyaroa im mniSvnelobiT, rom is aris<br />

Cveni cxovrebis problemebis saboloo gadamwyveti.<br />

“radgan vinc uyvars, imas wvrTnis ufali... Tu Tqven iTmenT<br />

wvrTnas... magram SemdgomSi simarTlis mSvidobian nayofs<br />

aZlevs mas, vinc mis mier ganiswavla” (ebr 12:6-11). es<br />

sityvebi amtkiceben, rom im gamocdilebebs, romlebsac


iesos warmoSoba<br />

RmerTi gvigzavnis, sabolood Cven sulier zrdisaken<br />

mivyevarT. RvTis sityva sakuTar Tavs Seupirispirdeboda, Tu<br />

ityoda, rom ufali gvaiZulebs codvisa da usamarTlobis<br />

Cadenas, da amasTanave Semoaqvs iseTi problemebi Cvens<br />

cxovrebaSi, romlebic “simarTlis mSvidobian nayofis”<br />

ganviTarebisaken mimarTulni arian. orTodoqsaluri idea<br />

eSmakis Sesaxeb qmnis seriozul problemas. am SemTxvevaSi<br />

did sirTules gagebisaTvis is nawyvetebi warmoadgenen,<br />

romlebic adamianis satanasTan miyvanaze metyveleben, “raTa<br />

suli gadarCes”, an “raTa iswavlon (xalxma), rom aRar<br />

dagmon” (1 kor 5:5; 1 tim 1:20). Tu eSmaki realurad iseTi<br />

arseba aris, romelic aiZulebs xalxs codvis Cadenas da<br />

axdens uaryofiT sulier gavlenas, maSin ratom es nawyvetebi<br />

metyveleben masze dadebiTad? pasuxi imaSi Sedgeba, rom<br />

“satanas” anu cxovrebis sirTuleebs, xSirad dadebiT<br />

sulier Sedegamde mivyevarT.<br />

Tu Cven gvwams, rom boroteba RmerTisaganaa, Cven ver<br />

SevZlebT locvas TxovniT Cveni problemebis gadasaWrelad.<br />

Tu igi ar akeTebs amas, maSin Cven viciT, rom boroteba<br />

RmerTma gamogvigzavna sulieri zrdisaTvis. Tu Cven gvwams<br />

satanis an eSmakis arseboba, romelic qmnis Cvens problemebs,<br />

maSin Cven ar gagvaCnia araviTari saSualeba masTan<br />

urTierTgagebis. ZalRonis danaklisi, avadmyofoba, uecari<br />

sikvdili an ubedureba _ unda miRebuli iyos rogorc<br />

warumatebloba. Tu eSmaki Zlier, codvil angelozs<br />

warmoadgens, igi Cvenze bevrad Zlieri iqneba, da Cven<br />

araviTari arCevani ar gveqneba, garda imisa, rom<br />

davemorCiloT mas. da piriqiT, Cven vanugeSebT Tavs, rom<br />

RmerTis meTaurobiT “yvelaferi (cxovrebaSi) eweva<br />

sasikvdilod” (rom 8:28). amitom, morwmuneTa cxovrebaSi ar<br />

aqvs adgili aseT gagebas, rogoric “warmatebaa”.<br />

5


6 codvis warmoSoba<br />

unda aRvniSnoT, rom codva Cvengan gamomdinareobs da Cvens<br />

codvaSi Cvenve varT damnaSave. rasakvirvelia, ufro<br />

sasiamovno iqneboda imis fiqri, rom Cven ar vagebT pasuxs<br />

Cadenil codvebze. es Tu namdvilad ase yofiliyo, Cven<br />

SevZlebdiT Tavisuflad codvis Cadenas da gavimarTlebdiT<br />

Tavs imiT, rom Cadenilze pasuxismgebeli eSmakia. ar aris<br />

sakvirveli, rom codvilni xSirad imarTleben Tavs imiT, rom<br />

Secdomis an danaSaulis Cadenis momentSi maT eSmaki<br />

marTavda, da, TiTqos, maT ar SeuZliaT sakuTari saqcielis<br />

pasuxismgebelni iyvnen. sruliad safuZvliania, rom amgvari<br />

momizezeba seriozulad ar miiReba, da codvilni iReben<br />

“sazRaurs”.<br />

Cven unda gvaxsovdes, rom “codvis sazRauri sikvdilia”<br />

(rom 6:23); Tu vifiqrebT, rom Cven ar vagebT pasuxs da<br />

pasuxismgebloba eSmaks evaleba, maSin samarTlianma RmerTma<br />

unda dasajos eSmaki da ara Cven. magram Cven sakuTar<br />

codvebis gamo, Cven gangvsjian da es imas amtkicebs, rom Cven<br />

TviTon vagebT pasuxs maTze. eSmakis danaSaulis azrs Cveni<br />

codvebis gamo miznad aqvs dasaxuli Cveni pasuxismgeblobis<br />

moxsna. kidav erTi magaliTi, romelic xsnis bibliis<br />

swavlebas kacobriobis codvil bunebaze xalxTa uaryofis<br />

mizezs.<br />

“araferia adamianis gareT iseTi, rasac masSi SesvliT<br />

SeeZlos misi wabilwva... vinaidan adamianis gulidan gamodis<br />

boroti zraxvani, siZvani, qurdobani, mkvlelobani...<br />

ampartavnoba da ugunuroba. yvela es boroteba Signidan<br />

gamodis da bilwavs adamians” (mark 7:15-23). Cvens gareT,<br />

raRac codvis substanciis arseboba, romelic CvenSi Semodis<br />

da gvaiZulebs codvis Cadenas, araviTari kavSiri ar gaaCnia<br />

qristes moZRvrebasTan. Signidan, adamianis gulidan, gamodis<br />

yvela codvili azri. amitom warRvnis dros RmerTma Tqva:<br />

“borotebisakenaa midrekili adamianis gulisTqma misi


iesos warmoSoba<br />

siyrmidanve” (dab 8:21). iakobi gvekiTxeba: “Tu ara Tqvenive<br />

gulisTqmaTagan” (iak 4:1). yvela CvenTagans gaaCnia piradi,<br />

damaxasiaTebeli cduneba. isini Cveni codvili survilebiT<br />

arian Seqmnilni da mxolod Cven gvekuTvnian. sworad amboben,<br />

Cven varT Cveni Tavis mtrebi.<br />

werili romaelTa mimarT metyvelebs, ZiriTadad codvaze:<br />

masSi ganxilulia codvis warmoSoba da misi gadalaxva.<br />

gansakuTrebiT mniSvnelovania, rom mimarTvaSi iSviaTad<br />

gvxvdeba Sexseneba eSmakze an satanaze, pavle ar ixsenebs maT,<br />

rodesac codvis warmoSobaze saubrobs. igive SeiZleba iyos<br />

naTqvami eSmakis koncepciaze axal aRTqmaSi. Tu namdvilad<br />

arsebobs arseba, romelic aiZulebs adamians codvis Cadenas,<br />

maSin masze araerRxel iqneboda naTqvami Zvel aRTqmaSi.<br />

magram amis Sesaxeb mxolod Rrma da ara orazrovani<br />

dumilia. msajulTa an israelianebis udabnoSi yofnis<br />

periodis aRwera gviCvenebs, rom ebraelebma im dros uamravi<br />

codva Caidines. magram RmerTi ar afrTxilebda maT araviTar<br />

Zlier arsebaze an Zalaze, romelsac SeeZlo daeZalebina<br />

codvis Cadena. amis nacvlad igi mouwodebda maT mis<br />

sityvisaken, raTa ar yofiliyvnen TavianTi sxeulis gavlenis<br />

qveS (mag., rjl 27:9, 10; ieso 22:5).<br />

pavle Cioda: “CemSi, ese igi, Cems sxeulSi, ar imyofeba<br />

keTili... ar vakeTeb keTils, romelic msurs... xolo Tu imas<br />

vakeTab, rac ara msurs, me ki aRar vakeTeb, aramed codva,<br />

romelic CemSia damkvidrebuli” (rom 7:18-20). igi ar sdebs<br />

Cadenili codvis danaSauls sxva arsebaze, romelsac eSmaki<br />

hqvia. igi ambobs Tavis codvil bunebaze, rogorc codvis<br />

realur wyaroze: “me ki ar gavakeTeb, aramed codva, romelic<br />

CemSia damkvidrebuli. amrigad, vpoulob am rjuls (CamSi)<br />

keTilis gakeTeba msurs da boroti gverdiT miwevs” (rom<br />

7


8 7:20, 21). pavle aRniSnavs, rom sulieris sawinaaRmdego<br />

warmoiSoba iqidan, rasac is “codva, romelic CemSia”<br />

uwodebs. yoveli moazrovne da sulierad dajildoebuli<br />

adamiani amave TviTSecnebamde miva. unda vTqvaT, rom aseTma<br />

sworupovarma morwmunem, rogoric pavlea, ar ganicada Tavisi<br />

bunebis Secvla qristianobaSi gadasvlisas, da ar imyofeboda<br />

iseT mdgomareobaSi, romeSic ver SeZlebda codvis Cadenas.<br />

Tanamedrove “saxarebiseuli moZraobis” wevrebi amtkiceben,<br />

rom isini amgvar mdgomareobaSi imyofebian da amave dros<br />

pavles “dauxsnelTa” rigSi svaven rom 7:15-21. es leqsebi<br />

maTi miCemebis ZiriTad sirTules adastureben. sxva ueWvelad<br />

marTlmorwmune adamiani, daviTi, aseve gamoxatavda zrunvas<br />

Tavisi bunebis mudmivi codvianobis Sesaxeb: “radgan vici Cemi<br />

danaSauli da codva mudam Tvalwin midgas” (fsalm 51:5).<br />

biblia sakmaod zustad metyvelebs adamianis bunebis<br />

fundamentalur codvianobaze. Tu mas swored aRviqvamT, ar<br />

iqneba im arsebis warmodgenis aucilebloba, romelic<br />

adamianuri bunebis gareT imyofeba da Cvens codvebze agebs<br />

pasuxs. ierem 17:9 ambobs, rom adamianis guli imdenad uzneo<br />

da macduria, rom Cven ar SegviZlia warmovidginoT misi<br />

codvis zusti zomebi. SeuZlebelia ufro naTlad Tqva,<br />

vidre ekl 9:3 naTqvamia: “adamianis ZeTa gilebic aRsavsea<br />

siborotiT”. efes 4:18 amgvarad aris axsnili adamianis<br />

RmerTisagan bunebrivi mocilebis mizezi: “TavianTi<br />

umecrebisa da gulqvaobis gamo”. sulierad brma da umecro<br />

gulebis gamo, Cveni azrovneba gvaSorebs RmerTs. amis<br />

Tanaxmad Jrers sityvebi, gal 5:19 “xorcis saqmeebis”<br />

Sesaxeb; es Cveni sakuTari sxeuli, Cveni yofiereba da buneba<br />

gvaiZuleben codvis Cadenas. arc erTi zemoT moyvanili<br />

nawyveti ar xsnis codvis warmoSobas CvenSi, rogorc eSmakis<br />

Setanils. dabadebidanve Cven gagvaCnia codvili tendenciebi,<br />

romlebic adamianis xasiaTis ZiriTad nawils Seadgenen.


iesos warmoSoba<br />

6.2 eSmaki da satana<br />

sityva “satana” warmoadgens gadauTargmnel Zvelebraelur<br />

sityvas, romelic “mopirispires” niSnavs; amave dros sityva<br />

“eSmaki” aris berZnuli sityvis “diabolis” Targmani, rac<br />

“crus, mtersa da crumbraldebels” aRniSnavs. Tu Cven<br />

gvwams, rom satana da eSmaki arseboben da Cveni codvebis<br />

pasuxismgebelni arian, maSin rodesac ar unda<br />

Segvxvedriliyvnen es sityvebi bibliaSi, Cven maT codvil<br />

adamians davukavSirebdiT. am sityvebis bibliuri gamoyeneba<br />

gviCvenebs, rom maTgan warmoiSveba Cveulebrivi xalxis<br />

aRmweri zedsarTavi saxelebi. es faqti dauSvebels xdis im<br />

azrs, rom sityvebi satana da eSmaki, rogorc isini bibliaSi<br />

arian gamoyenebulni, ekuTvnian CvenSi myof codvil<br />

pirovnebas an arsebas.<br />

sityva “satana” bibliaSi<br />

3 mef 11:14 vkiTxulobT: “gauCina ufalma mteri (igive<br />

Zvelebraeluri sityva, romelic sxva adgilebSi naTargmnia<br />

rogorc “satana”) solomons: edomeli hadadi”; da Semdeg:<br />

“kidev gauCina mas ufalma mteri (sxva satana)... israelis<br />

mteri (satana) iyo is” (3 mef 11:23, 25). es imas ar niSnavs,<br />

rom RmerTma gauCina friadbunebrivi pirovneba an angelozi,<br />

romelic satana (mteri) iqneboda solominisaTvis; igi<br />

Cveulebriv xalxs uCenda. maT 16:22, 23 aRwerilia sxva<br />

magaliTi. petre cdilobda daerwmuna ieso ar wasuliyo<br />

ierusalimSi sikvdilis misaRebad. ieso mobrunda da upasuxa<br />

petres: “momcildi satanav! Cemi sacduri xar, vinaidan<br />

fiqrob ara imaze, rac RvTiuria, aramed imaze, rac<br />

adamianuria”. ase, petres satana ewoda. aq kristalurad<br />

9


10 naTelia, rom qriste angelozs an eSmaks ar esaubreboda,<br />

rodesac ambobda am sityveba; igi petres mimarTavda.<br />

radgan sityva “satana” mopirispires aRniSnavs, maSin karg<br />

adamians da TviT RmerTsac ki SesaZloa ewodos “satana”.<br />

arsebiTad, es sityva araviTar codvas ar warmoadgens.<br />

codvis elferi, romelic sityva “satana”-s gaaCnia,<br />

nawilobriv im faqtiT aris ganpirobebuli, rom Cveni<br />

codvili buneba TviTon aris Cveni mowinaaRmdege da “satana”.<br />

es elferi aseve Seesabameba xalxis enaSi am sityvis<br />

gamoyenebas codvasTan dakavSirebiT. RmerTsac ki SeuZlia<br />

iyos CvenTvis satana, radgan mas Semoaqvs Cvens cxovrebaSi<br />

gansacdeli. magram, Tu Cven vuwodebT RmerTs “satanas”, es<br />

imas ar niSnavs, rom igi TviTon “codvilia”.<br />

“mefeTa” da “neStTa” wignebi aseve gvaZleven am epizodebis<br />

aRweras; oTxi nawyveti saxarebidan erTa da imave faqtze<br />

metyvelebs, magram amisTvis gansxvavebul stilistikur<br />

xerxebs mimarTavs. leqsSi 2 mef 24:1 naTqvamia, rom RmerTma<br />

daavala daviTs israelis mosaxleobis aRwera. am movlenis<br />

Sesabamisi aRwera 1 neSt 21:1 mocemulia amgvarad: “satana<br />

adga israelze da israelis aRricxvis survili aRuZra<br />

daviTs”. erT nawyvetSi naTqvamia, rom RmerTma aiZula daviTs<br />

aRwera Caetarebina, xolo sxva nawyvetSi, satana gzavnis mas.<br />

erTerTi daskvna, romelic SeiZleba gamovitanoT aqedan<br />

Sedgeba imaSi, rom RmerTi daviTis mimarT “satanis” an<br />

mowinaaRmdegis saxiT gamodioda. igive gaukeTa RmerTma iobs,<br />

rodesac gaugzavna sacdeli cxovrebaSi. iobma Tqva masze<br />

amgvarad: “mtarvalad meqeci, Seni Zlieri mklaviT mebrZvi”<br />

(iob 30:21); faqtiurad iobma Tqva: “Sen moqmedeb Cems<br />

winaaRmdeg rogorc satana”.<br />

sityva “eSmaki” bibliaSi<br />

igive sityva “eSmaks” exeba. iesom Tqva: “Tormeti (mociquli)<br />

ar agirCieT? erTi Tqvengani eSmakia”. igi iuda iskariotelze


iesos warmoSoba<br />

11<br />

metyvelebda, romelic Cveulebrivi, mokvdavi adamiani iyo. is<br />

ar saubrobda rqebian pirovnebaze an, egred wodebul, sulze.<br />

sityva “eSmaki” ekuTvnis aq codvil adamians. 1 tim 3:11 sxva<br />

magaliTs gvaZlevs. mRvdlebis colebi ar unda iyvnen<br />

“cilismwameblebi”. aq pirveladi berZnuli sityva aris<br />

“diabolis”, romelic sxva adgilebSi aris naTargmni rogorc<br />

“eSmaki”. ase pavle afrTxilebs tites, rom eklesiaSi xanSi<br />

Sesuli qalebi “cilismwameblebi” anu “eSmakni” ar unda<br />

iyvnen (tit 2:3). igive man timoTes uTxra (2 tim 3:1, 3):<br />

“ukanasknel dReebSi... adamianebi iqnebian... mgmobelni<br />

(eSmakni)”. es imas ar niSnavs, rom isini friadadamianebad<br />

iqcevian, magram isini bevrad codvilni iqnebian. sruliad<br />

naTelia, rom sityvebi “eSmaki” da “satana” ar ekuTvnian<br />

dacemul angelozs an sxva codvil arsebas.<br />

codva, satana da eSmaki<br />

sityvebi “satana” da “eSmaki” CvenSi myof bunebriv codvil<br />

midrekilebebis gamosaxatad gamoiyenebian, ris Sesaxeb Cven<br />

visaubrebT nawilSi 6.1. es Cveni ZiriTadi “satana” an<br />

mowomaaRmdege aris. es sityvebi aseve SesaZloa iyos<br />

gamoyenebuli gasasuliereblad, da am SemTxvevaSi isini<br />

aRniSnaven “eSmaks”, rogorc Cvens mowinaaRmdeges,<br />

cilismwamebels. es _ isaa, rasac warmoadgens Cveni bunebrivi<br />

“adamiani” _ namdvili eSmaki. kavSiri eSmakisa da CvenSi myof<br />

codvil survilebs Soris, aSkarad aris gamoxatuli<br />

ramodenime nawyvetSi. “raki bavSvebi (Cven) sisxlisa da<br />

xorcis moziareni arian, Tavadac (ieso) eziara maT, raTa<br />

(Tavisi) sikvdiliT gaaqarwylos is, visac sikvdilis<br />

xelmwifeba aqvs, ese igi eSmaki” (ebr 2:14). aq naTqvamia<br />

eSmakze, rogorc sikvdilis pasuxismgebel arsebaze, magram<br />

“codvis sazRauri sikvdilia” (rom 6:23). amitom, codva da<br />

eSmaki erTmniSvnelovan gagebiT ixmarebian. amis msgavsad, iak


12 1:14 metyvelebs, rom Cvens codvil survilebs cdunebaSi<br />

SevyavarT da isini codvisaken mogviwodeben da, aqedan<br />

gamomdinare, sikvdilisaken; ebr 2:14 aRniSnavs, rom eSmaks<br />

sikvdili moaqvs. amave leqsSi naTqvamia, rom iesos Cveni<br />

buneba hqonda eSmakis gasanadgureblad. es kontrastulad<br />

upirispirdeba rom 8:3: “RmerTma moavlina Tavisi Ze codvili<br />

xorcis msgavsebaSi (ese igi, Cven adamianur bunebaSi) da<br />

codvis gamo msjavri dasdo codvas xorcSi”. aq naCvenebia,<br />

rom eSmaki da codvisaken midrekileba, romelic Cven<br />

adamianur bunebas gaaCnia, arsebiTad erTi da igives<br />

warmoadgens. gansakuTrebiT mniSvnelovania imis gageba, rom<br />

ieso aseTive cdunebas ganicdida, rogorc Cven. eSmakis<br />

Sesaxeb swavlebis gaugebroba iesos bunebisa da saqmeebis Cven<br />

araswor warmodgenas aRniSnavs. mxolod imitom, rom iesos<br />

Cveni adamianuri buneba, “eSmaki” gaaCnda, Cven SegviZlia<br />

xsnis imedi viqonioT (ebr 2:14-18; 4:15). bibliuri eSmakis,<br />

Tavisi sakuTari bunebis survilebis gadalaxviT, iesom<br />

SeZlo eSmakis ganadgureba jvarze (ebr 2:14). Tu eSmaki<br />

pirovneba yofiliyo, maSin igi ver iarsebebda. ebr 9:26<br />

metyvelebs, rom qriste “gamoCnda Tavisi msxverpliT codvis<br />

aRsakveTad”. ebr 2:14 aigiveebs amas debulebasTan, rom Tavisi<br />

sikvdiliT qristem eSmaki gaanadgura. iesom Tavisi<br />

sikvdiliT gaauqma “codvis sxeuli” (rom 6:6), ese igi,<br />

adamianis buneba, codva, romelic Cven sxeulebSi<br />

mJRavndeboda.<br />

“codvis Camdeni eSmakisgan aris” (1 ioan 3:8), imitom rom<br />

codva aris Cveni sakuTari codvili survilebis daTmobis<br />

Sedegi (iak 1:14, 15), romlebsac biblia “eSmaks” uwodebs.<br />

“amisaTvis gamoCnda Ze RvTisa, raTa daerRvia eSmakis saqmeni”<br />

(1 ioan 3:8). Tu Cven ar vcdebiT msjelobis dros, rom<br />

eSmaki Cven codvil survilebs warmoadgens, maSin am codvili<br />

survilebis Sedegi codvaa, es Seesabameba 1 ioan 3:5: “igi<br />

(ieso) gamoCnda, raTa itvirTos Cveni codvebi”. es Cven<br />

daskvnas amtkicebs, rom “Cveni codvebi” da “eSmakis saqme” _


iesos warmoSoba<br />

13<br />

erTi da igivea. saq 5:3 eSmakisa da Cveni codvebis kavSiris<br />

sxva magaliTs gvaZlevs. petrem uTxra ananias: “ratom aRavso<br />

Ceni guli satanam, rom mogetyuebina suliwmida?” Cveni<br />

gulis avseba raimeTi igivea, rac Cveni gulis avseba sataniT.<br />

Tu Cven TviTon vavsebT guls raimeTi, magaliTad, codvili<br />

gegmiT, maSin is iRebs sawyiss CvenSi. Tu qalSi nayofi<br />

Caisaxa, igi mis gareSe ar arsebobs, is masSi viTardeba. iak<br />

1:14, 15 imave gagebas iyenebs, raTa aRweros Tu rogor<br />

“gulisTqma Casaxavs da Sobs codvas. Cadenili codva ki Sobs<br />

sikvdils”. fsalm 109:6 adarebs codvil adamians eSmakTan:<br />

“daayene mis mimarT boroti da eSmaki dadges mis marjvniv”,<br />

ese igi, ubrZanebdes mas (Sd. fsalm 110:1).<br />

gasuliereba<br />

magram Tqven sruliad safuZvlianad SegiZliaT TqvaT: “es<br />

saubari eSmakze ise mimdinareobs, TiTqos igi adamiani iyos!”<br />

da es marTali iqneba. ebr 2:14 metyvelebs masze, rogorc<br />

sikvdilis saxelmwifos mqoneze. bibliis zedapiruli kiTxvac<br />

ki gviCvenebs, rom masSi xSirad moqmedebs gasulierebis idea,<br />

saubari abstraqtul gagebis Sesaxeb, rogorc adamianze. ase,<br />

igavn 9:1 naTqvamia brZeni qalis Sesaxeb, romelmac aaSena<br />

saxli, xolo rom 6:23 codva sulierdeba molares saxiT,<br />

romelic sikvdiliT iZleva sazRaurs. ufro dawvrilebiT es<br />

sakiTxi ganxilulia gadaxveva 5. eSmaki, “diabolis” xSirad<br />

warmoadgens Cvens codvil survilebs. magram SeuZlebelia<br />

adamians hqondes abstraqtuli “satanizmi”. adamianis gulSi<br />

Casaxul codvil survilebs ar SeuZliaT arseboba<br />

adamianisagan damoukideblad; amitom “eSmaki” sulierdeba.<br />

codva xSirad gamodis batonis saxiT (mag., rom 5:21; 6:6, 17;<br />

7:3). aqedan gamomdinare, gasagebia, rom “eSmaki” aseve<br />

sulierdeba; da amasTanave “codvas” ekuTvnis. amrigad, pavle<br />

metyvelebs Cvenze, rogorc Cvens sxeulSi myof gaorebul


14<br />

pirovnebaze (rom 7:15-21), sadac sxeulis adamiani,<br />

“eSmaki”, ebrZvis sulier adamians.<br />

magram sruliad gasagebia, rom CvenSi sityvasityviT<br />

araviTari mobrZole pirovneba ar arsebobs. Cveni bunebis es<br />

codvili nawili gasulierebulia sityviT “boroti” wignSi<br />

maT 6:13, bibliuri eSmakis mniSvnelobiT. 1 kor 5:13 igive<br />

“borotis” aRmniSvneli sityva naTargmnia, rogorc “ukeTuri”<br />

da amiT naCvenebia, rom rodesac adamiani uTmobs codvas, ese<br />

igi, Tavis “ukeTurs”, igi TviTonve “boroti” anu “eSmaki”<br />

xdeba.<br />

“eSmaki” da “satana” politikur konteqstSi<br />

sutyvebi “eSmaki” da “satana” gamoiyeneba aseve codvil da<br />

mankier samyaros aRweraSi, romelSic Cven vcxovrobT.<br />

kacobriobis sazogado, politikur da fsevdo-religiur<br />

ierarqiebis Sesaxeb SesaZloa isaubro “eSmakis” mniSvnelobiT.<br />

eSmaki da satana axal aRTqmaSi xSirad ekuTvnian ebraelur<br />

da romaul sistemebis politikur da sazogado<br />

xelisuflebas. ase Cven vkiTxulobT eSmakis Sesaxeb, romelic<br />

agdebs morwmuneebs sapyrobileSi (gamocx 2:10); aq<br />

igulisxmeba romauli xelisufleba, romelic svams<br />

morwmunes cixeSi. amave konteqstSi Cven vkiTxulobT<br />

pergamis eklesiis Sesaxeb, romelic satanas taxtis<br />

maxloblad mdebareobs, ese igi, aq saubaria romauli<br />

koloniis marTvelobis adgilsamyofelis Sesaxeb, romelic<br />

pergamSi iyo da sadac aseve morwmuneTa jgufi imyofeboda.<br />

Cven ar SegviZlia vTqvaT, rom satanas TviTon, Tu igi<br />

arsebobda, piradad hqonda taxti pergamSi.<br />

individualuri codva ganisazRvreba rogorc RmerTis<br />

rjulis darRveva calkeul adamianiT (1 ioan 3:4). magram<br />

codva, gamoxatuli koleqtiurad, rogorc politikuri da<br />

sazogado Zala RmerTis winaaRmdeg, aris ufro Zlieri,<br />

vidre individualuri. am koleqtiur Zalas, romelic zogjer<br />

gamoixateba Zlieri arsebiT, eSmaks uwodeben. am gagebiT


iesos warmoSoba<br />

15<br />

irani da sxva islamuri qveyana uwodeben SeerTebul Statebs<br />

“didZal satanas”, ese igi, maTi kursis politikur da<br />

religiur mimarTulebis did mowinaaRmdeges. es erTerTi<br />

magaliTia, romelic gviCvenebs, rom sityvebi “eSmaki” da<br />

“satana” xSirad gamoyenebulia bibliaSi.<br />

dasasruls unda vTqvaT, rom am sakiTxis Sesaxeb, ufro<br />

vidre sxva romelimeze, mniSvnelovania Cveni gagebis<br />

dayrdnoba saerTo daskvnaze, gamotanil mTel bibliidan, da<br />

ara ramdenime leqsidan, romelic Seicavs warmaval frazebs,<br />

gavrcelebul azris Sesaxeb eSmakze. wignis nawilebi 6.1 da<br />

6.2 sasargebloa gadavikiTxoT. maTSi mokled aris<br />

gadmocemuli is Sexeduleba, romelic gvaZlevs yvela<br />

nawyvetis, eSmakisa da satanis Sesaxeb swor gagebas. es<br />

sityvebi SesaZloa ixmarebodes Cveulebriv zedsarTav<br />

saxelebis Sesaqmnelad an, zogierT SemTxvevaSi, codvas<br />

ekuTvnodes, romelic Cveni adamianuri bunebis danaSaulia.<br />

ganmartebis dros, zogierTi Zalze damaxinjebuli nawyvetebi,<br />

romlebic moyvanilni arian gavrcelebuli Tqmulebebis<br />

mxardasajerad, ganixileba am Tavis bolos mocemul<br />

gadaxvevaSi.<br />

6.3 demonebi<br />

winamaval or statiaSi Cven agixseniT, Tu ratom ar gvwams<br />

satanisa da eSmakis arseboba, rogorc pirovnebis an<br />

urCxulis. Tu Cven vsaubrobT bunebaSi aseTi arsebis<br />

aryofnis Sesaxeb, aqedan gamomdinareobs daskvna aseve<br />

demonebis aryofnaze, romlebic, rogorc xalxSi iTvleba,<br />

eSmakis msaxurni arian. uamravi xalxi fiqrobs, rom RmerTi


16 mxolod sikeTes gvikeTebs cxovrebaSi, xolo eSmakebsa da<br />

demonebs boroteba moaqvT.<br />

biblia gvaswavlis, rom RmerTi aris mTeli Zalis wyaro (ix.<br />

statia 6.1) da rom igi agebs pasuxs rogorc sikeTeze, aseve<br />

siaveze Cvens cxovrebaSi: _<br />

“naTlis gamomsaxveli da bnelis Semqmneli,<br />

mSvidobismyofeli da Wiris Semqmneli. me var<br />

ufali, amis yovlis Semoqmedi” (es 45:7).<br />

“ubedurebam CamoaRwia uflisgan ierusalimis<br />

karibWemde” (miq 1:12).<br />

“Tu axmianebula buqi qalaqSi da xalxs ar<br />

SeSinebia? Tu momxdara qalaqSi ubedureba uflis<br />

uneburad?” (amos 3:6).<br />

amitom, rodesac Cven cxovrebaSi sirTuleebi gvxvdeba, unda<br />

vicodeT, rom isini RmerTisagan arian da ar unda<br />

vadanaSauloT eSmaki da demonebi. iobma bevri kargi dakarga<br />

RmerTis mier nakurTxi, magram is ar ambobda: “es eSmakma<br />

waiRo yvelaferi, rac RmerTma momca”. piriqiT, Tqven<br />

mxolod mousmineT ra Tqva man: _<br />

“ufalma momca, ufalma waiRo; kurTxeul iyos<br />

uflis saxeli” (iob 1:21).<br />

“sikeTes kargad vitanT uflisagan, avis atana ki<br />

aRar gvinda!” (iob 2:10).<br />

da Tu Cven viciT, rom yvelaferi, rac gveZleva,<br />

RmerTisaganaa, maSin rodesac cxovrebaSi sirTuleebi<br />

gagviCndeba, Cven SegviZlia locvis saxiT vTxovoT RmerTs<br />

agvacilos isini, da Tu igi mas ar agvisrulebs, ese igi man


iesos warmoSoba<br />

17<br />

gamogvigzavna isini Cveni xasiaTis gasaumjobeseblad da Cven<br />

ukeTes momavlisaTvis:<br />

“Svilo, uflisgan wvrTnas nu ugulebelyof da mis<br />

mxilebebs nu wauyrueb. radgan vinc uyvars, imas wvrTnis<br />

ufali (is, da ara eSmaki); scems yovel Svils, visac<br />

Rebulobs. Tu Tqven iTmenT wvrTnas, RmerTi geqcevaT,<br />

rogorc Svilebs. vinaidan, gana aris aseTi Svili, romelsac<br />

mama ar wvrTnides? xolo Tu darCebiT wvrTnis gareSe, rac<br />

yvelasTvis saziaroa, maSin Tqven buSebi yofilxarT da ara<br />

Svilebi” (ebr 12:5-8).<br />

RmerTi: yovlisSemZleobis wyaro<br />

RmerTi yovlisSemZleobis wyaroa. Zvelebraeluri sityva,<br />

naTargmni rogorc RmerTi, sinamdvileSi SemZleobas niSnavs:<br />

“me ufali var da meti aravinaa, ar aris RmerTi<br />

Cems garda” (es 45:5);<br />

“gana aris Cems garda RmerTi? ar aris sxva klde,<br />

aravin vici” (es 44:8);<br />

“RmerTia ufali (Seni), rom sxva aravin aris mis<br />

garda” (rjl 4:35).<br />

amgvari leqsebi xSirad gvxvdeba bibliaSi. radgan RmerTi _<br />

yovlisSemZleobis wyaroa da is erTaderTi RmerTia, maSin,<br />

rogorc is xSirad gvaxsenebs, is _ Surismgebeli RmerTia<br />

(mag., gam 20:5; rjl 4:24).<br />

RmerTi xdeba Surismgebeli rodesac mis xalxs sxva<br />

RmerTebis swams da rodesac isini amboben: “Sen _ Zlieri


18 RmerTi xar, yovlis SemZle RmerTi, magram Cven gvwams<br />

Sens garda kidev ramodenime RmerTis arseboba, Tundac isini<br />

ar arin SensaviT yovlisSemZleni”. aseTive Secdoma<br />

israelianebs mouvidaT. Zvel aRTqmaSi bevri adgili aris<br />

miniWebuli imis asaRwerad, Tu rogor awyeines RmerTs<br />

ebraelebma Tavisi rwmeniT sxva RmerTisadmi. bibliidan<br />

aSkaraa, rom demonebi, romelTa arseboba xalxs swams, im<br />

cru RmerTebis msgavsni arian, romlebisac israelianebs<br />

swamdaT.<br />

demonebi _ kerpebi arian<br />

pirvel werilSi korinTelTa mimarT pavle ganmartebs, Tu<br />

ratom ar unda hqondeT qristeanelebs araviTari saerTo<br />

kerpTayvanismcemlobasTan an swamdeT amgvari ram. bibliur<br />

dros xalxs swamda, rom demonebi _ patara RmerTebi arian,<br />

romlebsac unda Tayvani sce, raTa gadalaxo cxovrebiseuli<br />

sirTuleebi. am mizniT, isini demonebis figurebs qmnidnen,<br />

romlebic kerpebiviT iyvnen da maT emsaxurebodnen. amitom<br />

pavle urTierTSemcvlelad iyenebs mimarTvaSi sityvebs<br />

“eSmaki” da “kerpi”: _<br />

“rasac isini swiraven, eSmaks swiraven da ara RmerTs. me ki<br />

ar minda, rom eSmakTa ziarni iyoT... xolo Tu vinme getyviT:<br />

es nakerpaviao, nu SeWamT mTqmelis gamo da sindisis gamo...”<br />

(1 kor 10:20, 28). amrigad, kerpi da eSmaki faqtiurad erTi<br />

da igive aris. miaqcieT yuradReba pavles sityvebs, rom isini<br />

“eSmaks swiraven da ara RmerTs”, da radganac mxolod erTi<br />

RmerTia, eSmaks ar gaaCnia realuri Zala, igi _ RmerTi ar<br />

aris. es azri savsebiT aris gamoxatuli 1 kor 8:4: -<br />

“amgvarad, nakerpavebis saWmelad gamoyenebis Sesaxeb viciT,<br />

rom kerpi (eSmakis ekvivalenti) araferia wuTisofelSi da<br />

ar arsebobs RmerTi, garda erTisa”.


iesos warmoSoba<br />

19<br />

kerpi an eSmaki saerTod ar arsebobs. arsebobs mxolod erTi<br />

WeSmariti RmerTi msoflioSi an misi Zala. Semdeg pavle<br />

agrZelebs (lq. 5, 6):-<br />

“da Tu kidev arian egred wodebuli RmerTebi an caSi, an<br />

dedamiwaze (radgan aris mravali RmerTi da mravali ufali),<br />

Cven ki (morwmuneebs) erTi mama RmerTi gvyavs, romlisganac<br />

aris yoveli (rogorc kargi, aseve avi)”. amJamad arsebobs<br />

xalxi, romlebsac swamT demonebis (eSmakebis) arseboba _<br />

erTerT maTganma samsaxuri daakargina, meore _ colis<br />

wasvlis mizezi gaxda.<br />

Semdeg mtkicebas, rom xalxs axali aRTqmis periodSi swamda<br />

eSmakni anu “RmerTebi”, vpoulobT saq 17:16-18. aq naTqvamia,<br />

rom pavle qadagebda aTenSi, romelic “kerpebiT savse qalaqi<br />

iyo”. aTenis mosaxleoba Tayvans scemda sxvadasxva RmerTebs.<br />

rodesac xalxma gaigo, rom pavle saxarebas qadagebs, Tqva:<br />

“etyoba, ucxo (ese igi, axal) RmerTze (eSmakze) qadagebso,<br />

raki iesosa da aRdgomas axarebda maT”. xalxs egona, rom<br />

“ieso” da “aRdgoma” _ axali eSmakni an kerpebi arian. Tu<br />

Tqven ganagrZobT am Tavis kiTxvas, Tqven ixilavT pavles<br />

qadagebas am xalxis mimarT. leqsSi 22 igi ambobs: “Zalian<br />

morwmuneni xarT” (sityvasityviT: sruliad swiravT Tavs<br />

eSmakebs) da man auxsna, rom RmerTi ar imyofeba maT kerpebSi<br />

da demonebSi. ar dagaviwydeT, rom RmerTi _<br />

yovlisSemZleobis erTaderTi wyaroa. Tu igi ar imyofeba<br />

demonebSi, ese igi maT araviTari Zala ar aqvT, radgan Cvens<br />

samyaroSi ar arsebobs sxva romelime Zalis wyaro; aqedan<br />

gamomdinare, demonebi ar arseboben.<br />

Zvel aRTqmaSi eSmakni (demonebi) kerpebi iyvnen<br />

Zvel aRTqmaSi dabrunebisas, Cven vpoulobT ufro met<br />

mtkicebebs, rom “eSmaki” igivea, rac kerpi. fsalm 106:36-39


20 metyvelebs israelianebis Secdomis Sesaxeb da qanaanis<br />

kerpebi eSmaks adarebs: _<br />

“emsaxurebodiT (israelianebi) maT kerpebs, romlebic maxed<br />

gadaiqcnen maTTvis. Seswires TavianTi Zeni da asulni<br />

eSmakebs, daRvares sisxli ucodveli, TavianT ZeTa da<br />

asulTa sisxli, romelic Seswires qanaanis kerpebs...<br />

Seibilwnen TaviaTi saqmeebiT da imruSes TavianTi<br />

moqmedebiT”.<br />

sruliad gasagebia, rom eSmakni _ es kerpebis meore<br />

dasaxelebaa. RmerTi ambobs, rom eSmakis msaxurobiT,<br />

israelianebi “Seibilwnen TaviaTi saqmeebiT... TavianTi<br />

moqmedebiT”, imitom rim maTi rwmena adamianis warmosaxvis<br />

Sedegi iyo da kerpebi, romlebic maT Seqmnes, maTi sakuTari<br />

xelebis saqme iyo. amrigad, maT visac swams eSmakis arseboba,<br />

arsebiTad swams is, rac xalxma moigona, da ara is, rasac<br />

RmerTi gvaswavlis.<br />

rjl 32:15-14 aRwers RmerTis risxvas, rodesac mis xalxs<br />

demonebi swams: “gaajavres (israelianebma) ucxo RmerTebiT<br />

da sisaZagleebiT (TavianTi) gaaRizianes. msxverpls<br />

swiravdnen eSmakebs, ara RmerTs, RmerTebs, romelTac ar<br />

icnobdnen, axlebs, axalmosulT, romelTa SiSi ar hqonia<br />

Tqvens mama-papas... Tqva (ufalma): davumalav Cems saxes...<br />

radgan gadagvarda es modgma, ar SerCaT simtkice Svilebs.<br />

gamajavres araRmerTiT, gamaRizianes TavianTi amaoebiT...<br />

zedized davatex ubedurebebs, maTze davxarjav Cems isrebs”.<br />

amrigad, RmerTi uwodebs eSmaks kerps, sisaZaglesa da<br />

amaoebas, ese igi aZlevs mas iseT dasaxelebebs, romlebic ar<br />

aRniSnaven arsebas. eSmakis rwmena RmerTis rwmenis aryofnas<br />

gviCvenebs. rasakvirvelia, Zneli dasajerebelia, rom RmerTi<br />

sikeTis garda borotebasac gvigzavnis cxovrebaSi. ufro<br />

advilia imis fiqri, rom TiTqos borotebas sxva gvigzavnis.<br />

radgan Cven vambobT, rom boroteba RmerTisagan modis, Cven


iesos warmoSoba<br />

21<br />

unda gvwamdes, rom RmerTi aiRebs ukan am siaves anu, rom es<br />

siave sabolood CvenTvis ganuzomlad didi madli iqneba.<br />

eSmakni (demonebi) Zvel aRTqmaSi<br />

magram Tqven SegiZliaT gvkiTxoT: “ras ityviT im nawyvetebis<br />

Sesaxeb Zvel aRTqmaSi, romlebic aSkarad metyveleben<br />

eSmakze?”<br />

erTi debuleba sruliad naTeli unda iyos: biblia ar<br />

upirispirdeba sakuTar Tavs; igi warmoadgens yovlisSemZle<br />

RmerTis sityvas. Tu Cven gveubnevian, rom RmerTi gvigzavnis<br />

problemebs da rom is mTeli Zalis wyaroa, maSin biblia ver<br />

ityvis, rom demonebi _ patara RmerTebi arian, romlebic<br />

RmerTs upirispirdebian da amave dros ubedurebebsa da<br />

gancdebs gviqmnian. mniSvnelovania is faqti, rom sityva<br />

“eSmaki” Zvel aRTqmaSi gvxvdeba mxolod oTxjer da isic<br />

kerpTmsaxurobis konteqstSi, magram axal aRTqmaSi igi<br />

gacilebiT bevrjer gvxvdeba. Cven am faqts imas vukavSirebT,<br />

rom saxarebis daweris periodSi xalxSi gavrcelebuli iyo<br />

Tqmuleba, romlis mixedviT nebismieri gaugebari avadmyofoba<br />

eSmaks braldeboda. Tu eSmakni namdvilad arseboben da<br />

gaaCniaT kavSiri Cven problemebTan, amis Sesaxeb naTqvami<br />

iqneboda Zvel aRTqmaSi ufro xSirad. magram am konteqstSi<br />

Cven sruliad ar vkiTxulobT eSmakze.<br />

eSmakni (damonebi) axal aRTqmaSi<br />

rodesac vkiTxulobT eSmakis gandevnis Sesaxeb, Cven viciT,<br />

rom xalxi, romlebSic eSmaki iyo Casaxebuli, mkurnalobda<br />

im dros gaugebar senisagan. ax. w. aR-is pirvel saukuneSi<br />

mcxovreb xalxs hqonda midrekileba warmosaxuli eSmakis<br />

dadanaSauleba yvelaferSi, rasac ver aRiqvamdnen. radgan<br />

gonebriuli daavadeba am drois samedicino codnis donis<br />

xalxisaTvis gaugebari iyo, aseT sxeulebze ambobdnen,


22 rogorc “eSmakiseulTze”. Zveli aRTqmis dros xalxze<br />

gonebriuli gadaxrebiT metyvelebdnen, rogorc boroti da<br />

uwmiduri sulis gavlenianze (msaj 9:23; 1 mef 16:14; 18:10).<br />

axali aRTqmis periodSi sityvebi boroti sulis/eSmakis<br />

flobis Sesaxeb ekuTvnoda gonebriuli daavadebis mqone<br />

xalxs. kavSiri eSmaksa da senis Soris naCvenebia Semdeg<br />

leqsebSi: “mravali eSmakeuli moiyvanes masTan (iesosTan) da<br />

man sityviT gandevna sulebi da yvela sneuli gankurna. raTa<br />

aRsruldes esaia winaswarmetyvelis mier naTqvami, romelic<br />

ambobs: “ man aiRo Cveni uZlurebani da itvirTa Cveni<br />

sneulebani” (maT 8:16, 17). ase rom kacobriobis seni da<br />

uZlureba _ igivea, rac “eSmakisa” da “boroti sulis”<br />

xelisuflebis qveS yofna.<br />

xalxs ieso SeSlili egona da ambobdnen, rom es imitomaa,<br />

radgan masSi eSmaki imyofeba: “eSmakeulia igi da SeSlili”<br />

(ioan 10:20; 7:19, 20; 8:52).<br />

seniT daavadebulTa gankurna<br />

“eSmakiseulis” gankurnis Semdeg xalxi Tavis “saR gonebas”<br />

ubrundeboda. “eSmakeuliviT” yofna niSnavda gonebriul<br />

daavadebas.<br />

saxarebaSi naTqvamia, rom “eSmakiseuls” SeeZlo gankurna da<br />

amasTanave sityva “eSmakeuli” senis aRweris sxva xerxs<br />

gamoxatavs. luk 10:9 vkiTxulobT, rom iesom ubrZana Tavis<br />

samocdaaT mociquls “sneulTa gankurna”, rac maT Seasrulas.<br />

rodesac dabrundnen Tqves: “ufalo, Seni saxeliT eSmakebic<br />

ki gvemorCilebian”. aq eSmakni kvlav sens utoldebian.<br />

zogjer mociqulni mkurnalobdnen iesos saxeliT (saq 3:6;<br />

9:34).<br />

Tavisi drois ena<br />

amrigad, Cven vxedavT, rom axal aRTqmaSi “eSmakiseuli”<br />

xalxis aRsawerad gamoiyeneba Tavisi drois ena im<br />

SemTxvevaSi, Tu maT gonebriuli daavadeba an seni gaaCniaT,


iesos warmoSoba<br />

23<br />

romelsac veravin ver igebs. biblia im eniT aris dawerili,<br />

romlis gageba xalxisaTvis sirTules ar warmoadgens. Cven<br />

enaSi arsebobs sityva “mTvareuli” gonebiT daavadebul<br />

adamianis aRsawerad. sityvasityviT es “mTvariT gangmirul”<br />

adamians aRniSnavs. mravali wlis win xalxs swamda, rom Tu<br />

savse mTvaris dros adamiani saxlis farglebs gareT<br />

imyofeba, igi, SesaZloa, mTvariT iyos gangmiruli da gonebiT<br />

daavadebuli gaxdes. amJamad Cven vxmarobT sityva<br />

“mTvareuls” SeSlili adamianis aRsawerad. magram, es imas ar<br />

niSnavs, rom Cven gvwams, TiTqos SeSliloba mTvares<br />

gavlenis Sedegia.<br />

Tu davuSvebT, rom am sityvebs ori aTasi wlis Semdeg<br />

waikiTxaven da warmovidgenT, rom ieso ar dabrundeba im<br />

droisaTvis, maSin SesaZloa xalxma daijeros, rom Cven<br />

gvwamda adamianis SeSliloba mTvaris gamo. magram isini ar<br />

iqnebian marTalni, radgan Cven mxolod vxmarobT Cveni drois<br />

enas, rogorc amas ieso akeTebda ori aTasi wlis win.<br />

amrigad, Cven vsaubrobT iseT daavadebaze, romelic<br />

memkvidreobiT gadadis, magaliTad, “wmida vitas cekva”,<br />

romelic “cekvas” sruliad ar warmoadgens, magram Cven Cveni<br />

drois enas vxmarobT, raTa es daavadeba amgvari sityvebiT<br />

davasaxelod. naTelia, rom ieso qriste ar dabadebula 25<br />

dekembers, magram, miuxedavad amisa, Tanamedrove mwerlebi<br />

iyeneben sityvas “Soba”, rodesac am dRis Sesaxeb saubroben,<br />

Tumca me ar mwams, rom Cven es dRe unda aRvniSnoT rogorc<br />

qristes Sobis dRe. kviris dReebis dasaxeleba agebulia<br />

warmarT kerpTTayvanismcemlobaze _ magaliTad, “kvira” mzis<br />

Tayvanismcemlobis dRes aRniSnavs, “SabaTi” _ planeta<br />

saturnis Tayvanismcemlobis dRea, “orSabaTs” mTvares<br />

emsaxurebodnen da a. S. am sityvebis gamoyeneba ar niSnavs im<br />

xalxTa warmarTul rwmenis gaziarebas, romlebmac<br />

Tavdapirvelad Seqmnes Cveni Tanamedrove ena.


24<br />

ezekielis dros arsebobda miTi, rom israelis miwas moaqvs<br />

ubedureba Tavis mosaxleobisaTvis. es ar aris swore, magram<br />

RmerTi TiTqos iziarebs israelianebis azrs da iyenebs am<br />

xalxSi gavrcelebul ideas: “ase ambobs ufali RmerTi: raki<br />

gaubnebian: kanismWameli da Seni xalxis Svilmkvdarmyofeli<br />

xaro, amitom kacs aRar SeWam... ambobs ufali RmerTi” (ezek<br />

36:13, 14). im dros gavrcelebuli iyo Tqmuleba, rom zRva _<br />

didi urCxulia, romelsac surs dedamiwis Caylapva. Tumca<br />

es Secdomaa, biblia xSirad axsenebs amis Sesaxeb, raTa<br />

daexmaros mkiTxvelebs warmodgenili ideis gagebaSi (ix. iob<br />

7:12; amos 9:3; ierem 5:22; fsalm 89:10; abak 3:10; maT 14:24;<br />

mark 4:37-39). aSurelTa miTologiaSi zRvis mSfoTare<br />

urCxuls rahabi erqva, igive saxeli hqonda zRvis urCxuls<br />

egvipteSi es 51:9. radgan biblia _ RvTivsulieri werilia,<br />

SeuZlebelia, rom igi mxolod asaxavdes im dros<br />

warmarTobis mimarTulebas. SesaZloa RmerTi Segnebulad<br />

mimarTavda am Tqmulebebs, raTa eCvena CvenTvis, rom igi<br />

erTaderTi Zlevamosili wyaroa da rom mis nebas yvelaferi<br />

SeuZlia. amrigad, RmerTma gamoaswora erTaderTi Secdoma<br />

imis Sesaxeb, rom samyaroSi TiTqos arseboben Zalebi,<br />

romlebic mas ar eqvemdebarebian da amis Sedegad borotebas<br />

qmnian. amave dros biblia ar scildeba Tavis CarCoebs da ar<br />

ganikicxavs Tqmulebebs zRvaSi mcxovreb urCxulis Sesaxeb.<br />

amis sxva magaliTs vxedavT elvisa da Weqa-quxilis aRweraSi,<br />

romlebic “gaqceul gvels” edarebian (iob 26:13). es, etyoba,<br />

im drois warmarTul Tqmulebas ekuTvnis. aseTi nawyvetebi<br />

ar uaryofen amgvari azrovnebis mcdarobas da ar Seicaven<br />

mecnieruli axsnis cdebs. aseTive iyo qristes<br />

damokidebuleba im dros arsebul rwmenisadmi eSmakis mimarT.<br />

misi saocari saqmeebi aSkarad metyveleben, rom RmerTis Zala<br />

absoluturad srulia da ar ukavSirdeba adamianis cru<br />

rwmenas, egred wodebul, “eSmakTa” mimarT. maT, visac swams,<br />

rom axal aRTqmSi “eSmakis” aRwera adasturebs mis


iesos warmoSoba<br />

25<br />

arsebobas, unda aRiaron, rom zRva namdvilad urCxulia,<br />

xolo elva ki _ didi gveli. aq kidev erTxel unda gaesvas<br />

xazi imas, rom biblia Tavisi drois eniT aris dawerili,<br />

magram is ar amtkicebs rwmenas, romelic Seadgens enis<br />

safuZvels. rogorc ukve vTqviT, aseTi gansakuTreba<br />

damaxasiaTebelia Cveni sakuTari enisaTvis. biblia am<br />

yvelafers ZiriTadi WeSmaritebis dasamtkiceblad akeTebs,<br />

romlis Sesaxeb naTqvami iyo wignis nawilebSi 6.1 da 6.2,<br />

rom RmerTi _ yovlisSemZlea, rom is yvela Cveni<br />

ubedurebebis pasuxismgebelia, rom codva Cvengan iwarmoeba<br />

da rom yvelaferi zemoTnaTqvami amtkicebs RmerTis sidiades<br />

Cvens xsnaSi. egred wodebuli, “maRali kritikosebi”<br />

ganuwyvetliv migviTiTeben enaTa kavSirze werilisa da<br />

Tqmulebebis Soris, romlebic arsebobdnen bibliaSi naxseneb<br />

kulturis dros. es sruliad gasagebia, radgan biblia<br />

adgilobriv Tqmulebebze miTiTebul eniT aris dawerili.<br />

amis mizania imis aRniSvna, rom ieRova erTaderTi WeSmariti<br />

RmerTia, Seudareblad diadi, vidre yvela adamianuri<br />

Tqmuleba, romlic maTTvis cnobili iyo, vinc pirvelad<br />

kiTxulobda winaswarmetyvelTa STagonil sityvas.<br />

rodesac fiqrob amis Sesaxeb, Zalauneburad gaocdebi Tavisi<br />

drois enis magaliTebis gamoyenebiT bibliaSi. zogierTi<br />

maTgani qvemoT aris moyvanili: _<br />

_ farisevlebma brali dasdes iesos, rom igi cru RmerTis<br />

belzebulis ZaliT qmnida saswaulebs. iesom Tqva: “Tu me<br />

belzebuliT vdevni eSmakebs, Tqveni Zeni viRaTi devnian?”<br />

(maT 12:27). 4 mef 1:3 aSkarad metyvelebs, rom belzebuli<br />

filistimelTa cru RmerTi iyo. magram iesom ar Tqva: “naxeT,<br />

4 mef 1:3 naTqvamia, rom belzebuli cru RmerTia, amitom<br />

Tqveni braldeba swori ar aris”. ara, ieso ise qadagebda,


26 TiTqos belzebuli realurad arsebobda, radgan mas<br />

surda, rom misi sityvebi aRiqvas im xalxma, romelTa mimarT<br />

iyo qadagebda. aseve ieso eSmakis gandevnis Sesaxeb saubrobda.<br />

is ar amtkicebda, “rom isini ar arsebobdnen”, igi ubralod<br />

saxarebas qadagebda im drois eniT.<br />

_ ieso qristes dros ebraelebi darwmunebulni iyvnen, rom<br />

abraamis STamomavlebi arian da Tavs marTlmorwmuned<br />

Tvlidnen. ieso maT rogorc “marTlmorwmuneebs” eqceoda da<br />

uTxra: “vici, rom abraamis STamomavalni xarT” (ioan 8:37).<br />

magram mas ar swamda maTi marTlmorwmuneoba, ris Sesaxeb igi<br />

xSirad saubrobda, xolo leqsSi ioan 8:39-44 iesom<br />

pirdapir Tqva, rom isini abraamis STamomavalni ar iyvnen. ase<br />

rom, ieso iRebda xalxis rwmenas, magram WeSmaritebas<br />

praqtikaze amJRavnebda. Tqven ixileT RmerTis<br />

damokidebuleba warmarTTa sarwmunoebasTan, romelic axali<br />

aRTqmis daweris dros arsebobda. aseve epyroboda qriste<br />

eSmakebs. misi RmerTiT kurTxeuli saocari saqmeebi sruliad<br />

aSkarad metyveleben, rom seni RmerTis mier aris<br />

gamogzavnili da ara sxva romelime ZaliT da mxolod<br />

RmerTs gaaCnia maTi gankurnebis Zala.<br />

_ pavles berZnuli poetebis citatebi mohyavda, raTa<br />

gaekritika isini, visac swamda maTi (tit 1:12; saq 17:28). aq<br />

Cven aseve SegviZlia gavixsenoT pavles damokidebuleba<br />

Sesawiris adgilis mimarT, romelzec ewera: “ucnob RmerTs”,<br />

ese igi, romelime warmarTul RmerTs, romelic SesaZloa<br />

arsebobda, magram aTonis mosaxleoba mas ar cnobda (saq<br />

17:22, 23).<br />

_ efes 2:2 naTqvamia: “haeris ZalTa mTavris” Sesaxeb. es<br />

araorazrovani Cakruli sityvaa miTologiur zoroastris<br />

Sesaxeb, romlis koncepcia swamda pavles mkiTxvelebs. pavle<br />

metyvelebs, rom odesRac isini “haeris ZalTa mTavris” nebiT<br />

cxovrobdnen. amave leqsSi es “mTavari” gansazRvrulia


iesos warmoSoba<br />

27<br />

rogorc adamianSi “moqmedi suli (gonebis damokidebuleba)”.<br />

adre maT zecieri sulieri mTavris idea swamdaT. amjerad<br />

pavle aRniSnavs, rom xelisufleba, romelsac isini<br />

formalurad daemorCilnen, maTi sakuTari cru warmosaxvis<br />

nayofi iyo. amrigad, warmarTuli Tqmulebebis Sesaxeb<br />

mociqulebi metyvelebdnen aSkara uaryofis gareSe da amave<br />

dros gvaCvenebdnen WeSmaritebas codvis mimarT.<br />

_ 2 pet 2:4 metyvelebs qvesknelSi mimarTebul codvil<br />

xalxTa Sesaxeb. qveskneli miwisqveSa samyaros miTologiuri<br />

adgili iyo. magram petre aq ar akeTebs Sesworebas, piriqiT,<br />

igi iyenebs am sityvas, rogorc sruli ganadgurebisa da<br />

codvis sazRauris simbolos. amis msgavsad, qriste xmarobs<br />

Tavis qadagebaSi sityvas “jojoxeTi”.<br />

marTalia ro eSmakni senis mizezni arian?<br />

yvelam, visac swams eSmakis arseboba, unda dausvas sakuTar<br />

Tavs kiTxva: “Cemi seni eSmakiT xom ar aris gamowveuli?” Tu<br />

Tqven gwamT, rom eSmakni, romlis Sesaxeb axal aRTqmaSi aris<br />

naTqvami, Cven garSemo myofi RmerTebi arian da moaqvT<br />

ubedureba, Tqven am kiTxvas dadebiTad upasuxebT. magram,<br />

rogor axsniT im faqts, rom eSmakis mier gamoZaxili uamravi<br />

avadmyofoba emorCileba wamals da ganikurneba? klasikur<br />

magaliTs malaria warmoadgens. uamrav xalxs afrikaSi<br />

ukanasknel wlebamde swamda, rom malarias eSmaki iwvevs,<br />

magram Cven viciT romel wamliT SegviZlia ganvkurnoT igi.<br />

Tu Tqven ityviT, rom rodesac eSmaki xedavs patara yviTel<br />

abebs Tqvens yelSi igi SeSindeba gaqreba? zogierTi seni,<br />

romelsac ieso gankurnavda da romlebic aRwerilni arian,<br />

rogorc eSmakis flobis Sedegi, ganisazRvreba rogorc<br />

epilefsia da tetanusi. orive daavadeba wamlebiT imkurneba.


28 Cemi megobari qalaq kampalas (uganda) maxloblad<br />

ganlagebul soflidan Camovida. man mogviyva, rom im soflis<br />

macxovreblebs swamdaT, rom malarias eSmaki iwvevs, magram<br />

rogorc ki ixiles Tu rogor uSvelaT wamlebma, maT<br />

Sewyvites eSmakis rwmena. magram, Tu adamiani cerebriuli<br />

malariiT iyo daavadebuli (romelic SeSlilobas iwvevs),<br />

isini kvlav eSmaks adanaSaulebdnen. axlomdebare qalaqidan<br />

Camosulma eqimma SesTavaza Zlieri sawinaaRmdego wamali,<br />

magram maT uaryes igi da Tqves, rom raRac gansakuTrebulia<br />

saWiro eSmakTan brZolaSi. mogvianebiT eqimi dabrunda da<br />

uTxra: “me maqvs eSmakTa sawinaaRmdego wamali”. daavadebulma<br />

siamovnebiT miiRo wamali da gamokeTda. eqims ar swamda<br />

eSmakis, magram man im xalxis ena gamoiyena, raTa gadaerCina<br />

avadmyofi, aseve rogorc “didi eqimi”, ufali ieso<br />

moqmedebda 2000 wlis win.<br />

gadaxveva 17: jadoqroba (eqimbaSoba)<br />

es statia dawerilia ZiriTadad afrikeli da samyaros sxva<br />

kuTxebSi mcxovreb mkiTxvelTaTvis, sadac jadoqroba<br />

Cveulebrivi cxovrebis yoveldRiuri normaa. yvela<br />

studenti, romelic ecnoba biblias, aRiarebs, rom jadoqroba<br />

da afrikeli eqimbaSebis daxmarebis Txovna ar Seesabameba<br />

WeSmaritebis SenarCunebas. magram me mesmis, rom eqimbaSebi<br />

ufro xelmisawdomni arian, vidre eqimebi, radgan maTi aSkara<br />

warmateba daavadebulTa kankurnaSi izidavs adgilobriv<br />

mosaxleobas. Cven ganvixilavT am problemas logikuri,<br />

bibliuri TvalsazrisiT. es erTaderTi saSualebaa, romlis<br />

gamo Cven SevZlebT davamarcxoT cduneba da ar mivmarTod am<br />

xalxs.<br />

jadoqrebis (eqimbaSebis) daCemeba<br />

upirveles yovlisa, aucilebelia jadoqrebis daCemebis<br />

analizis Catareba. Cven darwmunebulni varT, rom maTi


iesos warmoSoba<br />

29<br />

warmateba gazviadebulia. maTi mkurnaloba arasodes ar<br />

tardeba saxalxoT, rom yvelam ixilos igi. Tu maTi<br />

mkurnaloba namdvilad warmatebiani yofiliyo, isini<br />

saavadmyofoSi imuSavebdnen da maTi danaxva mTel samyaroSi<br />

SesaZlebeli iqneboda. arasodes ar aris cnobili im<br />

daavadebulTa realuri mdgomareoba, romlebmac maTi<br />

mkurnaloba gamoscades.<br />

im xalxma, romelic cdunebaSia da midis jadoqrebTan, unda<br />

dausvas sakuTar Tavs kiTxva, gaaCnia Tu ara maT Zalis<br />

garkveuli mtkiceba, ese igi, uxilavT Tu ara sakuTari<br />

TvalebiT (da ara mxolod gaugoniaT) iseTi adamianis<br />

Sesaxeb, romelic midiodes jadoqarTan mokveTili xeliT da<br />

brundebodes gankurnili? amgvari saxis mtkiceba saWiroa<br />

jadoqrebis ueWvelobaSi dasarwmuneblad. rjl 13:1-3 am<br />

SemTxvevaSi ufro mtkiced metyvelebs: israelianebi<br />

aswavlidnen, rom Tundac winaswarmetyvelma an<br />

naTelmxilvelma warmoadginos niSani an saswauli, xalxs ar<br />

unda swamdes misi, sanam igi sityvebiT ar daamtkicebs<br />

erTgulebas WeSmarit swavlebisadmi, romelic RvTis sityvas<br />

Seesabameba. naTelia, rom rogorc bibliaSi weria, jadoqrebs<br />

ar swamT WeSmariteba, amitom ar unda mivendoT cdunebas da<br />

vifiqroT, rom maT realuri Zala gaaCnia, radgan nebismieri<br />

Zala RmerTisaganaa (rom 13:1; 1 kor 8:4-6). Semdeg, ra saxis<br />

sens mkurnaloben isini? amJamad aRiarebulia, rom adamiani<br />

sargeblobs tvinis mxolod erTi procentiT. misi danarCeni<br />

nawili Cven ar gveqvemdebareba (ueWvalad, RvTis sasufevelSi<br />

adamiani isargeblebs mTeli tviniT). Cven ar viciT, rom<br />

tvins SeuZlia moaxdinos fizikuri gavlena sxeulze.<br />

rogorc cnobilia, fsiqologebi gankurnebdnen sisxlis<br />

daavadebebs pacientebis intensiuri SegnebiT, rom maT sisxls<br />

kargi Semadgeneli nawilebi aqvs da normalurad


30 cirkulirebs. eqimebi fiqroben, rom zogjer aqvs adgili<br />

iseT gankurnas, romelic ar aris damokidebuli<br />

orTodoqsalur medicinaze. stresur gavlenas Cvens tvinze<br />

SeuZlia gamoiwvios kuWis wyluli da Tavis tkivili. tvinis<br />

damSvidebiT an garkveuli varjiSis CatarebiT, SesaZloa am<br />

tkivilis moxsna. magram Tu adamians mokveTili aqvs xeli,<br />

araviTari varjiSi ar uSvelis mas. amitom jadoqrebs<br />

(eqimbaSebs) SeuZliaT, rogorc Cans, iseTi senis gankuneba<br />

romelic Cveni gonebis kontrolis qveS imyofeba. radgan Cven<br />

savsebiT ar viciT, rogor muSaobs Cveni tvini, Cven gvgonia,<br />

rom amgvari SesaZlebloba jadoqrebs aqvT. magram es ase ar<br />

aris, mxolod adamianis gonebaze gavleniT, maT SeuZliaT<br />

miaRwion garkveul Sedegs mkurnalobaSi.<br />

Zalis wyaro<br />

mTel AZalas RmerTi gvaniWebs. yvelaferi, kargi Tu cudi,<br />

maT ricxvSi daavadebac, misgan aris da ara jadoqrebisgan.<br />

amis Sesaxeb bevria naTqvami wmida werilSi: es 45:5-7; miq<br />

1:12; amos 3:6; gam 4:11; rjl 32:39; iob 5:18. yvela es adgili<br />

yuradRebian kiTxvas moiTxovs. zemoT naTqvamidan<br />

gamomdinareobs, rom daavadebis SemTxvevaSi Cven unda locviT<br />

mivmarToT RmerTs da amasTanave miviRoT eqimiT daniSnuli<br />

wamlebi. Tu Cven daxmarebisaTvis mivmarTavT eqimbaSebs, unda<br />

vicodeT, rom mivmarTavT im xalxs, vinc marTavs “bneli<br />

ZalebiT”, romlebic, rogorc isini amtkiceben, maT exmareba.<br />

magram Cven viciT, rom aseTi Zalebi sinamdvileSi ar<br />

arseboben. daxmarebisaTvis jadoqrebiskan mimarTva, RmerTis<br />

yovelSemZleobis urwmunoebis gamomJRavnebaa. es imis<br />

aRiarebaa, rom sxva Zalebi, romlebic jadoqrebs<br />

eqvemdebarebian, gvigzavnian daavadebebs.<br />

RmerTi Zalian wuxs, rodesac xalxi amgvarad fiqrobs,<br />

radgan man icis, rom mxolod mas SeuZlia senis movlena da<br />

rom mxolod is aris yovlisSemZle. israelianebs swamdaT<br />

RmerTi, magram maT aseve swamdaT sxva Zalebis arseboba,<br />

romlebic moqmedebdnen maT cxovrebaSi, da Tayvans scemdnen


iesos warmoSoba<br />

31<br />

kerpebs. aseT damokidebulebam ise gaajavra RmerTi, rom man<br />

gaagdo isini Tavisi xalxis garemodan (rjl 32:16-24).<br />

RmerTisaTvis, im SemTxvevaSi, Tu Cven savsebiT ar gvwams igi,<br />

es imas niSnavs, rom Cven sruliad ar gvwams. saubari<br />

WeSmariti RmerTis Sesaxeb da amave dros sxva Zalebis<br />

arsebobis aRiareba da jadoqrebisaTvis gavlenis moxdenis<br />

uflebis micema _ igives niSnavs, rac israelianebi akeTebdnen<br />

warsulSi. grZeli da sevdiani istoria israelianebis<br />

kerpTmcemlobis “Cvens dasarigeblad aris dawerili”. Cven<br />

saerTod ar unda gvqondes urTierToba maTTan, visac am<br />

Zalebis swams. “ra aqvs saerTo naTels bnelTan? ra kavSiri<br />

aqvs RvTis taZars kerpTan? radgan Tqven xarT cocxali<br />

RvTis taZari... amitom gamodiT maTgan da gamoeyaviT, ambobs<br />

ufali... viqnebi TqvenTvis mama da Tqven iqnebiT CemTvis Zeni<br />

da asulni” (2 kor 6:14-18). Tu Cven namdvilad vaRiarebT<br />

eSmakTa Sesaxeb Tqmulebebis sicrues da vcdilobT<br />

movcildeT maT, maSin Cven viRebT saocar rwmunebas, rom Cven<br />

namdvilad RmerTis Svilni varT. mSobeli instiqturad<br />

zrunavs Tavis Svilze, misi avadmyofobis dros. nuTu<br />

rTulia gavaerTianoT Cveni rwmena azriT, rom Cveni zecieri<br />

mama gacilebiT mets gaakeTebs CvenTvis?<br />

faqtia, rom jadoqrebs SeuZliaT gavlenis moxdena mxolod<br />

maTze, visac swams maTi Zalis. amrigad, adamians, romelmac<br />

dakarga siyvaruli, SeuZlia mivides mediumTan (“sulebisa”<br />

da xalxis SuamavalTan) an jadoqarTan da sTxovos Sexvedra<br />

micvalebulTan. maSin mediumi sTxovs klients daxuWos<br />

Tvalebi da naTlad warmoidginos im adamianis saxe. klients<br />

SeuZlia gaamaxvilos yuradReba suraTze, romelic kargad<br />

axsovs. Semdeg mediumi waikiTxavs klientis fiqrebs da odnav<br />

gazviadebulad isaubrebs im adamianze, rogorc cocxalze.<br />

amis Semdeg klienti rwmundeba, rom mediumma namdvilad


32 ixila micvalebuli. miaqcieT yuradReba, rom arasodes ar<br />

aris mtkice darwmuneba, TiTqos es adamiani cocxalia. da Tu<br />

klienti ar daemorCileba mediums an ar irwmunebs, araviTari<br />

Sedegi ar iqneba.<br />

“jadoqrebi”, romlebic Cveulebrivad uxsnidnen faraons da<br />

nabuqodonosors maT sizmrebs, ver SeZlebdnen TavianTi<br />

adgilebis SenarCunebas, Tu amgvar warmatebas ar miaRwevdnen.<br />

ueWvelad, isini azrTa kiTxvis teqnikiT sargeblobdnen.<br />

magram, Tu RmerTi ereoda im xalxTa cxovrebaSi,<br />

romelTanac maT saqme hqondaT, rogorc es faraonisa da<br />

nabuqodonosoris SemTxvevaSi xdeboda, jadoqrebi kargavdnen<br />

Zalas da sizmris axsnis unars. igive SeemTxva balaams,<br />

rodesac igi garkveuli donis jadoqari gaxda. balaks,<br />

moabelTa mefes swamda balaakis wyevlis SesaZleblobis. igi<br />

aZlevda mas didZal fulad gasamrjels samsaxurisTvis da<br />

Tan ambobda, rom man icis, Tu visac dawyevlis igi, is<br />

namdvilad wyeulia (ricxv 22:6). magram balaamma aRmoaCina,<br />

rom man dakarga wyevlis unari, rodesac israelianebs<br />

Seejaxa. naTelia, rom aseTi xalxi kargavs Zalas, roca saqme<br />

aqvT WeSmariti RmerTis morwmune xalxTan, miuxedavad im<br />

cnobilobisa, romelic maT sxva xalxTan warmatebis gamo<br />

gaaCniaT.<br />

biblia jadosnobis (eqimbaSobis) Sesaxeb<br />

amis praqtikuli mniSvneloba imaSi Sedgeba, rom Tu Cven<br />

jadoqarTan (eqimbaSTan) misvlis cdunebaSi varT, Cven unda<br />

misi sruli rwmena gvqondes. araviTari azri ara aqvs am<br />

xalxTan siaruls, Tu Cven mxolod vimedovnebT<br />

jamrTvelobis gaumjobesebis miRebas. magram maTi da sxva<br />

Zalebis arsebobis sruli rwmena niSnavs, rom Cven sruliad<br />

ar gvjera WeSmariti RmerTis Zlevamosileba. da Tu Cven<br />

namdvilad gvwams zemoT naxsenebi werili faraonis, balaakisa<br />

da nabuqodonosoris Sesaxeb, maSin Cven ver SevZlebT<br />

jadoqarTan misvlas im rwmeniT, romelic aucilebelia


iesos warmoSoba<br />

33<br />

daxmarebis miRebisaTvis. qvemoT mocemulia magaliTebi,<br />

romlebSic Cans, rom jadoqrebs ar gaaCniaT Zala RvTis<br />

xalxze, romlebsac Cven naTlobiT warmovadgenT.<br />

jadoqrobas pavle “xorcis saqmes” uwodebs da imave<br />

kategorias miekuTvneba, rogorc cdomileba (cru swavleba),<br />

siZve da uwmidureba (gal 5:19-21) igi ambobda: “geubnebiT<br />

winaswar, rogorc adre miTqvams, rom amis Camdenni RvTis<br />

sasufevels ver daimkvidreben”. es pavles qadagebis yvelaze<br />

emociuri nawili iyo. moses rjulSi naTqvamia, rom yvela<br />

jadoqari, vinc Selocvas xmarobs (jadoqrebis aRmniSvneli<br />

sxva sityva) da maT, visac cecxlSi gahyavs Tavisi Svilebi,<br />

dauyonebliv unda mokvdes (rjl 18:10, 11; gam 22:18). maT,<br />

vinc gaatares Tavisi Svilebi cecxlSi, ar iyvnen namdvili<br />

jadoqrebi. jadoqrebi da kerpTmsaxurni ambobdnen, rom<br />

bavSvebis borotisagan dacvisaTvis, unda gaataroT isini<br />

cecxlSi. amrigad, Cven vxedavT, rom rogorc jadoqrebi,<br />

aseve isinic, vinc maT mimarTavda daxmarebis TxovniT, unda<br />

momkvdariyvnen. axal aRTqmasTan Sesabamisad, aseTi saqcielis<br />

sasjeli RvTis samefosagan gandevna iqneba. RmerTs ar unda,<br />

rom Cven mdgomareobis gasaumjobeseblad jadoqrebs<br />

mivmarToT. Cvens qristes saxeliT cxovrebaSi nebismieri<br />

gadawyvetilebis misaRebad seriozulad unda vkiTxoT<br />

sakuTar Tavs: “namdvilad Tu surs RmerTs, rom me Cavidino<br />

es? gavakeTebdi imaves, Tu Cems gverdSi ieso yofiliyo?”<br />

RmerTis mier jadoqrobis aSkara gankicxvis Sedegad, me<br />

vfiqrob, rom garkveul pasuxad am sakiTxze sityva “ara”<br />

iqneba. RmerTs ar unda, rom jadoqrobas mivmarTavdeT.<br />

samuelma gansazRvra jadoqroba, rogorc “urCoba”<br />

(Zvelebraelur enaSi _ sityva “provokacia”) RmerTis<br />

sityvis mimarT (1 mef 15:23). WeSmaritad, warmoudgenelia<br />

Zlevamosilis provocireba, rogorc amas israelianebi


34 akeTebdnen TavianT kerpebisa da jadoqrobis rwmeniT<br />

(rjl 32:16-19). RmerTi aRniSnavs, rom man ubrZana<br />

israelianebs qanaanTa gandevna maTi rwmenisa da jadoqrobis<br />

gamo; magram amis nacvlad isini TviTonve daukavSirdnen maT<br />

praqtikaze (rjl 18:9-14). amarigad, monaTlul morwmuneTagan<br />

Sedgenil axali israelis gamo, Cven ar unda CavidinoT is,<br />

rac biwier samyaroSi xdeba; winaaRmdeg SemTxvevaSi, Cven ver<br />

SevZlebT aRTqmuli qveynis samefos damkvidrebas. uadgiloa<br />

TviT azric ki, rom misi mflobelni jadoqrebi iqnebian. Tu<br />

Cven vimedovnebT, rom jadoqrobis gavlena Cvenzec<br />

gamomJRavndeba, maSin Cven namdvilad vsargeblobT maTi.<br />

gvakurTxos RmerTma am bnel warmarTul samyaroSi<br />

ukanaskneli dReebis gatarebaSi misi samefos sinaTlis,<br />

WeSmaritebisa da sidiadis mimarTulebiT.<br />

“imis gamo, rom maT ar Seiwynares WeSmaritebis<br />

siyvaruli Tavis saxsnelad... gaugzavnis maT<br />

RmerTi mcdar qadagebas, raTa iwamon sicrue...<br />

xolo Cven yovel Jams unda vumadlodeT RmerTs<br />

Tqveni gulisaTvis, uflis mier sayvarelo Zmebo...<br />

maS ase, Zmebo, mtkiced ideqiT da gepyraT<br />

gadmocemebi, romlebic giswavliaT Cveni sityviT<br />

Tu weriliT. xolo Tavad Cvenma ufalma ieso<br />

qristem da Cvenma RmerTma da mamam, romelmac<br />

Segviyvara da mogvamadla maradiuli nugeSi da<br />

keTili imedi, anugeSos Tqveni gulebi da<br />

gangamtkicoT yovel keTil saqmesa da saityvaSi”<br />

(2 Tes 2:10-17).<br />

gadaxveva 18: ra moxda edemSi?<br />

“uTxra gvelma dedakacs: ar mokvdebiT. magram<br />

icis RmerTma, rom rogorc ki SeWamT, Tvali


iesos warmoSoba<br />

agexilebaT da SeiqmnebiT RmerTiviT keTilisa da<br />

borotis Semcnebelni” (dab 3:4-5).<br />

35<br />

sayofacxovrebo azri: mcdarad iTvleba, rom gveli _<br />

codvili angelozia, saxelad “satana”. zecidan gandevnili<br />

codvis gamo, igi daeSva dedamiwaze da eva Seacdina.<br />

Cveni komentari:<br />

1. nawyveti _ “gvelis” Sesaxeb metyvelebs. sityvebi “satana”<br />

da “eSmaki” saerTod ar gvxvdeba wignSi “dabadeba”.<br />

2. gveli arasodes ar aris naxsenebi, rogorc angelozi.<br />

3. amitom, ar aris gasakviri, rom wignSi “dabadeba” ar aris<br />

naTqvami jojoxeTidan gandevnil arsebaze.<br />

4. codvis sazRauri sikvdilia (rom 6:23). angelozebs ar<br />

SeuZliaT sikvdili (luk 20:35-36) da, aqedan gamomdinare,<br />

codvis Cadena. marTlmorwmunenic sazRauri imaSi Sedgeba,<br />

rom isini angelozTa sworni iqnebian da ar mokvdebian (luk<br />

20:35-36). Tu angelozebi SeZlebdnen codvis Cadenas, maSin<br />

marTlmorwmunenic Caidendnen codvas da sikvdiliT<br />

daisjebodnen, rac maTvis maradiuli cxovrebis<br />

SeuZleblobas niSnavs.<br />

5. moqmedi pirebi aq arian: RmerTi, adami, eva da gveli. sxva<br />

aravin ar aris naxsenebi. ar arsebobs araviTari sabuTi imis<br />

dasadastureblad, rom viRac SeiWra gvelSi da aiZula<br />

Caedina is, rac man Caidina. pavlem Tqva: “gvelma Tavisi<br />

mzakvrobiT acduna eva” (2 kor 11:3). uTxra ufalma RmerTma<br />

gvels: “raki es Caidine...” (dab 3:14). Tu “satanam” gamoiyena<br />

gveli, ratom ar aris igi naxsenebi da ratom ar iyo igi<br />

aseve dasjili?


36<br />

6. adamma eva daadanaSaula Tavis codvaSi: “man momca im<br />

xilis nayofi” (dab 3:12). evam gveli daadanaSaula: “gvelma<br />

Semacdina da mec SevWame” (dab 3:13). gvelma ar dasdo brali<br />

eSmaks _ man ar gaimarTla Tavi.<br />

7. Tu vityviT, rom gvelebs amJamad ar gaaCniaT xma da eWvs<br />

SevitanT edemis baRSi naambobSi, unda gvaxsovdes, rom: _<br />

a) erTxel viri aiZules elaparaka adamianTan (balaamTan):<br />

“utyvi viri adamianis xmiT alaparakda da alagma<br />

winaswarmetyvelis siSmage” (2 pet 2:16)<br />

da<br />

b) “gveli yvelaze cbieri iyo velur cxovelTa Soris,<br />

romlebic ufalma gaaCina” (dab 3:1). wyevlam, rogorc Cans,<br />

metyvelebis unari daakargvina.<br />

8. rodesac RmerTma Seqmna gveli (dab 3:1), sxva arseba,<br />

romelsac “satanas” uwodeben, ar gadaisaxa masSi. Tu Cven<br />

veWvobT amis Sesaxeb, maSin Cven vuSvebT erTi adamianis<br />

meoreSi gardasaxvis da marTvis saSualebas. magram es idea<br />

warmarTulia, da ara bibliuri. Tu vityviT, rom RmerTs ar<br />

unda Seeqmna gveli im didi codvis gamo, romelic man<br />

adamisa da evas mimarT Caidina, maSin unda gavixsenoT, rom<br />

codva samyaroSi adamianma Semoitana (rom 5:12), amitom gveli<br />

uzneo iyo da metyvelebda imis Sesaxeb, rasac xedavda da ar<br />

agebda pasuxs RmerTis winaSe. aqedan gamomdinare, mas ar<br />

Caudenia codva.<br />

zogierTi varaudobs, TiTqos leqsebi dab 3 TavSi ekuTvnian<br />

serafimes. magram, Zvelebraelur sityvas, romelic<br />

naTargmnia, rogorc “gveli”, araviTari kavSiri ara aqvs<br />

sityvasTan “serafime”. am ukanaskneli sityvis ZiriTadi<br />

mniSvneloba “cecxlovani” aris, da ricxv 21:8 igi naTargmnia<br />

rogorc “spilenZis gveli”, magram es is sityva ar aris,


iesos warmoSoba<br />

37<br />

romelic dab 3 naTargmnia sityva “gveliT”. spilenZi _<br />

codvis simboloa (msaj 16:21; 2 mef 3:34; 4 mef 25:7; 2 neSt<br />

33:11; 36:6). amrigad, sityva “gveli” SesaZloa<br />

ukavSirdebodes codvis ideas, da ara codvil angelozs.<br />

mocemuli statiis ganmarteba:<br />

1. Cven migvaCnia, rom wignis “dabadeba” pirvel Tavebs ar<br />

gaaCniaT eWvis mitanis safuZveli samyaros Seqmnisa da<br />

adamianis codvis Cadenis Sesaxeb. “gveli”, sityvasityviT,<br />

gveli iyo. faqti, rom Cven amJamad vxedavT mucelze fofxav<br />

gvels, codvis sazRauris Sedegad (dab 3:14), adastureba<br />

amas. amgvarad, Cven vxedavT, Tu rogor itanjeba mamakaci da<br />

dedakaci wyevlisagan, romelic maT moevlinaT imave dros.<br />

Cvens warmosaxvaSi adami da eva, am sityvebis sruli<br />

mniSvnelobiT, mamakaci da dedakaci iyvnen, radgan SegviZlia<br />

maTi Sedareba axlandel kacsa da qalTan, romlebsac ukeTesi<br />

pirobebi gaaCniaT. aqedan gamomdinare, pirveli gvelic aseve<br />

sityvasityviT qvewarmavali iyo, Tumca gacilebiT gonieri,<br />

vidre axlandeli gvelebi.<br />

2. Semdegi magaliTebi amtkiceben, rom “dabadebis” wignis<br />

pirveli Tavebi unda miviRoT sityvasityviT: _<br />

_ ieso epyroboda adamisa da evas Seqmnis aRweras, rogorc<br />

Tavisi SeuRlebisa da gayris swavlebis safuZvels (maT 19:5-<br />

6). ar arsebobs araviTari Setyobineba, rom amas igi igavurad<br />

aRiqvamda.<br />

“vinaidan pirvelad adami Seiqmna da mere eva; adami ki ar<br />

Semcdara (gvelis meSveobiT), aramed dedakaci Secda da<br />

danaSauli Caidina” (1 tim 2:13-14). aseve pavlec kiTxulobda<br />

“dabadebas” sityvasityviT. da, rac Zalze mniSvnelovania,


38 adre man dewera, rom “gvelma Tavisi mzakvrobiT acduna<br />

eva” (2 kor 11:3). miaqcieT yuradReba, rom pavle ar ambobs,<br />

TiTqos “eSmakma” acduna eva.<br />

_ arsebobs ro saerTod raime damowmeba, rom samyaros<br />

Seqmnisa da codvis Cadenis aRwera igavurad unda miviRoT?<br />

dab 1 Tanaxmad, samyaro eqvsi dRis ganmavlobaSi Seiqmna. is,<br />

rom es namdvilad dReebi iyo, da yovelive 24 saaTs<br />

Seicavda, mtkicdeba im faqtiT, rom yvelaferi sxvadasxva<br />

dReebSi Seqmnili ver iarsebebda erTi meorisagan<br />

damoukideblad.<br />

xolo is, rom isini ar iyvnen 1000 wlis an meti peiodiT,<br />

is faqti adasturebs, rom adami iyo Seqmnili meeqvse dRes,<br />

magram meSvide dRes mokvda 930 wlis asakSi (dab 5:5). Tu<br />

meSvide dRe 1000 wlis periodi yofiliyo, maSin adami 1000<br />

welze meti iqneboda, roca mokvda.<br />

3. radganac gveli dawyevlili iyo mucelze fofxviT (dab<br />

3:14), Cven SegviZlia vivaraudoT, rom uwin mas fexebi<br />

hqonda. imis gaTvaliswinebiT, rom igi yvela cxovelze<br />

cbieri iyo, unda vifiqroT, rom gvels cxovelTa cxovrebis<br />

iseTi wesi hqonda, romelic adamianurs emsgavseboda, Tumca<br />

igi cxoveli iyo _ erTerTi “velur cxovelTa Soris,<br />

romlebic ufalma gaaCnia” (dab 3:1, 14).<br />

4. SesaZloa, gvelma gasinja im xis nayofi, rac mis<br />

mzakvrobas axsnida. evam “dainaxa, rom kargi iyo saWmelad is<br />

xe... da saamuri sanaxavi iyo” (dab 3:6). rogor unda<br />

scodnoda mas es, Tu arasodes ar unaxia am nayofis Wamis<br />

Sedegi maT cxovrebaSi, vinc ukve gasinja igi? SesaZloa, evam<br />

ramdenjerme esaubra gvels. pirveli sityvebi, romlebic<br />

gvelma uTxra mas amgvari iyo: “marTla giTxraT RmerTma?..”<br />

(dab 3:1). sityva “marTla” adasturebs imas, rom es


iesos warmoSoba<br />

39<br />

winamavali saubaris gagrZeleba iyo, romlis Sesaxeb<br />

“dabadebaSi” ar aris naTqvami.<br />

gadaxveva 19: liuciferi<br />

“rogor Camoemxe cidan, mTiebo, Zeo ganTiadisa!<br />

miwas daenarcxe, xalxTa mtarvalo! guSin ambobdi:<br />

cad avxdebi, RvTis varskvlavTa zemoT taxts<br />

davidgam da davjdebi sakrebulo mTaze, Crdilo<br />

kalTebze” (es 14:12-14).<br />

sayofacxovrebo azri: miRebulia imis fiqri, TiTqos<br />

liuciferi Tavis dros Zlevamosili angelozi iyo,<br />

romelmac codva Caidina da amitom ganidevna dedamiwaze,<br />

sadac borotebas qmnis RvTis xalxis mimarT.<br />

Cveni komentari:<br />

1. sityvebi “eSmaki”, “satana” da “angelozi” am TavSi ar<br />

gvxvdeba. es erTaderTi adgilia, sadac bibliis zogierT<br />

gamocemaSi aris sityva “liuciferi” (bibliaSi qarTul enaze<br />

am sityvis nacvlad moyvanilia sityvebi “mTiebo, Zeo<br />

ganTiadisa”. SeniSvna mTargmnelis).<br />

2. ar arsebobs araviTari dadastureba, rom es 14 TavSi<br />

mocemulia edemis baRSi momxdari movlenis aRwera. Tu aseTi<br />

dadastureba arsebobs, ratom dagvtoves gaugebrobaSi<br />

“dabadebis” wignis daweris Semdeg 3000 wlis ganmavlobaSi,<br />

sanam gviTxres, Tu ra moxda sinamdvileSi?


40 3. liuciferze naTqvamia, rogorc matlebiT dafarulze<br />

(lq. 11) da xalxiT dacinulze (lq. 16), imitom rom mas ar<br />

gaaCnia araviTari Zala, zecidan gandevnis Semdeg (lq. 5-8).<br />

amitom ar arsebobs araviTari safuZveli fiqrisaTvis, rom<br />

liuciferi amJamad dedamiwazea da xalxs acdunebs.<br />

4. ratom sjian liucifers misi sityvebis gamo: “cad<br />

avxdebi” (lq. 13), Tu igi iq ukve iyo?<br />

5. liuciferi gaxrwnilia samareSi: “SaveTs CainTqva Seni<br />

dideba... da zed WiaRua gaxuravs” (lq 11). radgan angelozebs<br />

ar SeuZliaT sikvdili (luk 20:35, 36), ese igi, liucifers<br />

ar SeuZlia iyos angelozi.<br />

6. leqsebs 13 da 14 aqvT kavSiri leqsebTan 2 Tes 2:3, 4,<br />

romlebic metyveleben “urjulo kacis” Sesaxeb. amrigad,<br />

liuciferi ufro adamians ekuTvnis, vidre angelozs.<br />

mocemuli statiis ganxilva:<br />

1. bibliis axali saerTaSoriso gamocema (N.I.V.) da aseve<br />

sxva Tanamedrove gamocema gadmoscems Tavebs es 13-23<br />

teqsts, rogorc sxvadasxva xalxs davalebuli “tvirTis”<br />

seria, magaliTad, babilonSi an egvipteSi mcxovreb. es 14:4<br />

amgvarad gansazRvravs ganxiluli leqsebis konteqsts:<br />

“warmoTqvam am igavs babilonis mefeze...” amrigad,<br />

winaswarmetyveleba babilonis mefes ekuTvnis, romelic<br />

aRwerilia rogorc “liuciferi”. misi dacemis Semdeg “Seni<br />

Semxedvari... Cafiqrdeba: es is kacia, miwas rom aryevda?...<br />

(lq. 16). aqedan gamomdinare, liuciferi aSkarad<br />

ganisazRvreba rogorc adamiani.<br />

2. radganac liuciferi kaci-mefe iyo, maSin “miwis mTavarni...<br />

yvelani alaparakdnen da getyvian: Senc CvensaviT dauZlurdi,<br />

Cven dagvemsgavse” (lq. 9, 10). aqedan gamomdinare, liuciferi<br />

iyo iseTive mefe, rogorc nebismieri sxva.


iesos warmoSoba<br />

41<br />

3. leqsi 20 metyvelebs, rom liuciferis Tesli daiRupeba,<br />

xolo leqsi 22 ambobs, rom babilonis Tesli aRmoifxvreba.<br />

ase, liuciferisa da babilonis Teslebi utoldebian<br />

erTmaneTs.<br />

4. gaxsovdeT, rom es igavi “babilonis mefezea” (lq. 4).<br />

sityva “liuciferi” niSnavs “ganTiadis varskvlavs”, ese igi,<br />

yvelaze kaSkaSa varskvlavs. igavSi es varskvlavi amayad iRebs<br />

gadawyvetilebas: “cad avxdebi, RvTis varskvlavTa zemoT<br />

taxts davidgam” (lq. 13). ampartavnobis gamo es varskvlavi<br />

gandevnili iyo dedamiwaze. igi asaxavda babilonis mefes. dan<br />

4 Tavi aRwers, Tu rogor babilonis mefe nabuqodonosori<br />

aTvalierebda Tavis aSenebul didZal samefos da fiqrobda,<br />

rom man TviTon, Tavisi ZalebiT, daipyro da daimorCila sxva<br />

tomebi. igi ar aRiarebda RmerTis wvrils mis warmatebaSi.<br />

“Seni sidiade (siamaye) gaizarda da zecas miswvda” (lq. 19)<br />

da amis gamo “mokveTes igi kacTagan; xarebis msgavsad<br />

balaxis Wama daiwyo; misi sxeuli zecis cvar-namiT<br />

sveldeboda, ise rom Tmebi arwivis bumbuliviT gauxda,<br />

frCxilebi ki _ frinvelis klanWebiviT” (lq. 30). adamianTa<br />

samyaroSi erTerT aseT Zlevamosilis moulodneli dacema<br />

SeSlilis mdgomareobamde, iseTi dramatiuli movlena iyo,<br />

rom igavis mizezi gaxda zecidan dedamiwaze dacemul<br />

ganTiadis varskvlavis Sesaxeb. varskvlavi _ Zlieri xalxis<br />

simboloa, rogorc naTqvamia, magaliTad, dab 37:9; es 13:10<br />

(babilonis mmarTvelebis mimarT), dan 8:10 (Sd. lq. 24).<br />

zecad amaRleba da cidan dacema bibliuri metaforaa,<br />

romelic xSirad gamoiyeneba gaZlierebul siamayisa da<br />

daSvebis Sesabamisad _ ix. iob 20:6; ierem 51:53 (babilnis<br />

Sesaxeb), god 2:1; maT 11:23 (kapernaumis Sesaxeb). “Sen ki,


42 kapernaumo, gana camde amaRldebi? jojoxeTamde<br />

(samaremde) daeSvebi”.<br />

5. leqsi 17 brals sdebs liucifers imaSi, rom igi “qveyanas<br />

rom udabnod aqcevda, qalaqebs angrevda da Tavis tyveebs Sin<br />

ar abrunebda”. yvelaferi es babilonis samxedro politikaze<br />

metyvelebs _ mTeli geografiuli regionebis safuZvlamde<br />

ganadgureba (rogorc es ierusalimTan moxda), tyveebis<br />

wayvana sxva qveynebSi da maTi dabrunebis akrZalva (rogorc<br />

es ebraelebis mimarT iyo ganxorcielebuli), axali<br />

qalaqebis aRorZineba da xarkis gadaxda oqroTi dabeCavebul<br />

xalxisagan. aq gamoiyofa is momenti, rom Tavisi saqmeebis<br />

gamo liuciferi ar iyo didebaSi damarxuli, rogorc sxva<br />

mefeebi (lq. 18, 19). amiT xazi esmeva azrs, rom igi mxolod<br />

adamiani-mefe iyo da sxva mokvdavi xalxis msgavsad, mis<br />

sxeuls dakrZalva esaWiroeboda.<br />

6. leqsi 12 metyvelebs, rom liuciferi “cidan Camoemxo”,<br />

rac gvaZlevs safuZvels vifiqroT, rom igi xe iyo. aq<br />

igrZnoba kavSiri dan 4:8-16, sadac nabuqodonosori da<br />

babiloni moWril xes arian Sedarebulni.<br />

7. xSirad winaswarmetyvelebaSi babiloni da aSureTi<br />

emsgavsebian erTmaneTs. ase, magaliTad, leqsi 25 mogviTxrobs<br />

aSureTis mefis dacemis Sesaxeb: “rogorc gadavwyvite, ise<br />

moxdeba, Sevmusrav aSurs...” winaswarmetyveleba babilonis<br />

dacemis Sesaxeb (es 47) exmaureba winaswarmetyvelebas<br />

aSureTis ganadgurebis Sesaxeb (naum 3:4, 5, 18; sof 2:13, 15).<br />

leqsi 2 neSt 33:11 ambobs, rom “aSuris mefes mxedarT _<br />

mTavrebma Seipyres menaSe, daatyveves, borkilebi daades da<br />

borkil dadebuli babilons waiyvanes”, da amiT represiuri<br />

zomebis Catarebis identiurobas gviCvenebs.<br />

amos 5:27 naTqvamia, rom israelianebi “damaskis iqiT”<br />

gadasaxldnen, ese igi, aSureTSi, xolo stefani citirebs


iesos warmoSoba<br />

43<br />

amrigad “babilonis iqiT” (saq 7:43). ezra 6:1 aRwers<br />

babilonis mefis darios moqmedebas taZris mSeneblobis<br />

dasasrulis mimarT. ebraelebi madlobas uxdidnen RmerTs<br />

imis gamo, rom man “guli moabrunebina maTken aSuris mefes”<br />

(ezra 6:22). aq aseve mJRavndeba movlenaTa memkvidreoba.<br />

wonaswarmetyveleba es 14 da aseve esaias sxva mravali<br />

winaswarmetyveleba, sruliad Seesabameba aSurelTa jaris<br />

SeWris konteqsts ezekias dros da leqsi 25 aRwers<br />

aSurelTa damarcxebas. leqsi 13 advili gasagebia, masSi<br />

moTxrobilia ierusalimis alyaSi Sepyroba aSurelTa mier,<br />

maTi qalaqSi Sesvlis miswrafeba da taZris aRebis survili<br />

sakuTari RmerTisaTvis. winaT aSuris mefes TiglaTfalisars,<br />

igives Cadena surda (2 neSt 28:20, 21). leqsSi es 14:13<br />

amgvarad aris naTqvami am faqtis Sesaxeb: “gulSi ambobdi:<br />

cad avxdebi (taZrisa da kidobanis simbolo _ 3 mef 8:30; 2<br />

neSt 30:27; fsalm 20:2, 6; 11:4; ebr 7:26) da davjdebi<br />

sakrebulo mTaze (sakrebulo mTaze iyo taZari) Crdilo<br />

kalTebze” (ierusalimSi _ fsalm 48:1, 2).<br />

gadaxveva 20: iesos cduneba<br />

maT 4:1-11: “maSin sulma waiyvana ieso udabnoSi<br />

eSmakisagan gamosacdelad. ormoc dRes da ormoc<br />

Rames imarxula. bolos moSivda. miuaxlovda mas<br />

macduri da uTxra: “Tu Sen RvTis Ze xar, Tqvi,<br />

rom es qvebi purebad iqcnen”. xolo man miugo<br />

pasuxad: “dawerilia, rom ara puriTa erTiTa<br />

cocxlobs kaci, aramed RvTis puridan momdinare<br />

yoveli sityviT”. maSin waiyvana igi eSmakma wmida<br />

qalaqSi da daayena taZris qimze. uTxra mas: “Tu


44 RvTis Ze xar, gadaigde Tavi Zirs, vinaidan<br />

dawerilia: Tavis angelozebs ubrZanebs Senze da<br />

isini xelSi ayvaniT gatareben, raTa qvas fexi ar<br />

wamokra”. iesom uTxra mas: “ar gamoscado ufali,<br />

RmerTi Seni”. isev waiyvana igi eSmakma Zalian<br />

maRal mTaze, uCvena wuTisoflis yvela samefo da<br />

maTi dideba. uTxra mas: “yovelive amas Sen mogcem,<br />

Tu damxobili Tayvans mcem”. maSin iesom uTxra:<br />

“gamved, satanav, vinaidan dawerilia: ufals, Sens<br />

RmerTs eci Tayvani da mxolod mas emsaxure”.<br />

maSin miatova igi eSmakma da, aha, angelozebi<br />

mieaxlnen da emsaxurnen mas”.<br />

sayofacxovrebo azri: es nawyveti gviCvenebs, rom arseba,<br />

saxelad “eSmaki”, cdilobda iesos cdunebaSi Seyvanas,<br />

mouwodebda garkveul saqcielisaken macdur situaciebSi.<br />

Cveni komentari:<br />

1. ieso iyo “CvensaviT gamocdili yvelaferSi, garda<br />

codvisa” (ebr 4:15) da “yoveli cdeba Tavisi gulisTqmiT,<br />

romelic waritacebs da acdunebs mas” (iak 1:14). Cven<br />

“eSmaki” gvacdunebs Cvenive gulisTqmiT, aseve rogorc iesos.<br />

magram Cven ar gvacdunebs eSmaki, romelic moulodnelad<br />

amogvidga mxarSi da mogviwodebs codvisaken _ codva da<br />

cduneba “Signidan gamodis” (mark 7:21).<br />

2. cduneba, rogorc Cans, ar unda miviRoT sityvasityviT.<br />

_ maT 4:8 metyvelebs, rom ieso ayvanili iyo sakmaod maRal<br />

mTaze, raTa exila wuTisoflis yvala samefo da maTi dideba.<br />

magram, ar arsebobs imdenad maRali mTa, rom mis<br />

mwvervalodan mTeli samyaro ixilo. nuTu SesaZloa iesos<br />

daenaxa mTeli wuTisofeli yvelaze maRal mTidan, Tu Cveni<br />

dedamiwa mrgvalia? ar arsebobs dedamiwaze isaTi wertili,


iesos warmoSoba<br />

45<br />

saidanac SesaZloa samyaros yvela nawilis danaxva<br />

erTdroulad.<br />

_ Sedareba Tavebis maT 4 da luk 4 gviCvenebs, rom cduneba<br />

sxvadasxva mimdevrobiT aris aRwerili. Semdeg, mark 1:13<br />

gveubneva, rom ieso “udabnoSi ormoci dRe iyo da satanisgan<br />

icdeboda”, amave dros maT 4:2, 3 naTqvamia, rom man “ormoc<br />

dRes da ormoc Rames imarxula. bolos moSivda. miuaxlovda<br />

mas macduri...” radgan wmida werili SeuZlebelia<br />

upirispirdebodes sakuTar Tavs, Cven SegviZlia gamovitanoT<br />

daskvna, rom es cduneba araerTxel ganmeorda. amis naTeli<br />

magaliTia cduneba _ purad aqcio qvebi. sruliad SesaZloa,<br />

rom cduneba iesos gonebaSi moxda. radgan mas Cveni buneba<br />

hqonda, kvebis ukmarisobam sakmaod didi xnis manZilze<br />

SesaZloa imoqmeda masze gonebriulad da fizikurad da,<br />

aqedan gamomdinare, mas SeeZlo advilad warmoedgina amgvari<br />

ram. SimSils SeuZlia bodva gamouwvios adamians (Sd. 1 mef<br />

30:12). pursa da qvebis msgavsebas ieso ixsenebs maT 7:9.<br />

ueWvelia, rom molandeba xSirad eweoda iesos, magram igi<br />

devnida mas sityvebiT wmida werilidan.<br />

_ SesaZloa, rom ieso uyveboda saxarebis mwerlebs Tavisi<br />

cdunebebis Sesaxeb. gancdilis siRrmaves Sesaqmnelad igi<br />

xmarobda metaforas, romelic Cven maT 4 da luk 4 gvxvdeba.<br />

_ SeuZlebelia, rom eSmaks waeyvana ieso udabnoSi da<br />

ierusalimis quCebze da Semdeg taZris mwvervalze, sadac<br />

isini erTad idgnen cnobaTmoyvare ebraelebis Tvalwin. iosibe<br />

Tavis xetialis Sesaxeb amis msgavs arafers ambobda, raTa,<br />

rogorc Cans, ar gamoewvia gonebebis didi aRelveba. Tu<br />

iesos cduneba ramdenimejer Catarda 40 dRe-Ramis<br />

ganmavlobaSi, da aseve am drois periodis bolosac (amas ki


46 adgili orjer mainc hqonda, imis gaTvaliswinebiT, rom<br />

aRwerili movlenebi erTmaneTs ar emTxveva), maSin gaugebaria,<br />

rogor aswrebda ieso am yvelafers: misuliyo uaxloes<br />

maRal mTasTan (es albad mTa hermoni iyo, israelis<br />

CrdiloeTis mxare), asuliyo mis mwvervalze, Semdeg kvlav<br />

qvemoT Camosuliyo, dabrunebuliyo udabnoSi da Semdeg isev<br />

yvelaferi gaemeorebina? yvela misi cduneba udabnoSi moxda.<br />

iq igi ormoci dRe imyofeboda, romlis ganmavlobaSi<br />

ganuwyvetliv eSmakis cdunebas ganicdida (igi mxolod<br />

bolos gaqra _ maT 4:11). Tu ieso udabnoSi cdunebas yovel<br />

dRe ganicdida, ese igi, ieso ar stovebda udabnos, raTa<br />

misuliyo ierusalimSi da maRal mTaze asuliyo. aqedan<br />

gamomdinare, SeuZlebelia yvelaferi sityvasityviT<br />

momxdariyo.<br />

_ Tu eSmaki fizikuri pirovnebaa, romelsac ar gaaCnia<br />

RmerTis sityvis SiSi da romelic mxolod xalxis cdunebiT<br />

aris dainteresebuli, maSin ratom ukiTxavda ieso mas<br />

nawyvetebs wmida werilidan, rom daemarcxebina igi? xalxTa<br />

Tqmulebis mixedviT, es ar gaagdebda eSmaks. miaqcieT<br />

yuradReba, iesos yovelTvis mohyavda sityvebi bibliidan. Tu<br />

iesos gulSi codvili azrebi iyvnen eSmakad, maSin gasagebia,<br />

rom RmerTis sityvis gaxsenebiT igi daZlevda am codvil<br />

survilebs. fsalm 119:11 Zalze Seesabameba am adgils, igi<br />

winaswarmetyvelebs iesos gancdebs udabnoSi: “gulSi<br />

Cavimarxe Seni sityvebi, raTa ar Sevcodo”.<br />

mocemuli statiis ganxilva:<br />

1. iesom iordanSi naTlisRebis Semdeg, miiRo RvTis sulis<br />

Zala (maT 3:16). rogorc ki ieso gamovida wylidan sulma<br />

waiyvana igi udabnoSi gamosacdelad. es cduneba mis gonebaSi<br />

iyo, radgan mas gaaCnda saswaulebis qmnis niWi, qvebs aqcevda<br />

purad da a. S. Tu adamians SeeTavazebina es misTvis da iesos<br />

scodnoda, rom es adamiani codvilia, igi gacilebiT advilad


iesos warmoSoba<br />

47<br />

gadaitanda am cdunebebs, vidra imas, romelic mis gonabaSi<br />

ibadeboda.<br />

2. samefos damorCilebis cduneba ufro Zlieri iqneboda, Tu<br />

TviT iesos survili yofiliyo. misi goneba wmida weriliT<br />

iyo gatacebuli da aseT SimSilobiT gamowveul<br />

gauwonasworebul mdgomareobaSi, mas SeeZlo araswored<br />

aexsna nawyvetebi bibliidan, raTa gaemarTlebina Tavi am<br />

garemodan gamosvlis ioli gzis arCevaSi. maRal mTaze mdgom<br />

ezekielma ixila momavali samefo (ezek 40:2), xolo ioanma<br />

“wmida ierusalimi” ixila “didsa da maRal mTidan” (gamocx<br />

21:10), iesom samyaros samefo dainaxa iseTi, rogoric igi<br />

momavalSi iqneboda (luk 4:5). ese igi, rodesac<br />

“wuTisoflis samefo gaxda Cveni uflisa da misi qristesi”<br />

(gamocx 11:15). SesaZloa, am dros igi fiqrobda moseze, mis<br />

ormocwlian xetialze udabnoSi, fiqrobda imis Sesaxeb, Tu<br />

rogor ixila man aRTqmuli qveyana (samefo) nevos mTidan.<br />

danieli xazs usmevda (dan 4:17, 25, 32; 5:21), rom “uzenaesi<br />

xelmwifobs kacTa samefoze da visac unda imas aZlevs<br />

mefobas”. iesom icoda, rom mxolod RmerTs da ara sxva<br />

vinmes, SeeZlo mieca misTvis samefo. amitom, misTvis didi<br />

cduneba ar iqneboda, Tu codvil samyaros RvTis samefos<br />

dapirdeboda, radgan man icoda, rom mxolod RmerTs gaaCnia<br />

amis Zala. imave dros iesosTvis cnobili iyo RmerTis<br />

survili _ misces mas samefo. ar aris gamoricxuli<br />

SesaZlebloba, rom samefos maSinve aRebis winadadeba<br />

“eSmakisagan” iyo, romelic iesoSi ijda. mas SeeZlo fiqri<br />

imis Sesaxeb, rom RmerTma mianiWa sakuTari momavlis Sesaxeb<br />

gadawyvetilebis misaRebi Zala (ioan 5:26, 27), rom masze iyo<br />

damokidebuli Tavisi sicocxlis ganwirva da ukan aReba (ioan<br />

10:18), Tumca, sabolood, mTeli Zalaufleba mas gadaeca misi<br />

sikvdilisa da aRdgomis Semdeg (maT 28:18).


48<br />

3. wmida werilis codniT, iesos SeeZlo daenaxa msgavseba<br />

Tavisi da elias Soris, romlis eTikurma Sexedulebebma ver<br />

gauZles gamocdas udabnoSi ormoci dRis gatarebis Semdeg<br />

(3 mef 19:8), da moses Soris, romelmac dakarga qveynis<br />

memkvidreobis ufleba udabnoSi ormoci wlis gatarebis<br />

Semdeg. ieso udabnoSi ormocdRiuri xetialis Semdeg aseTive<br />

mdgomareobaSi imyofeboda, roca pirispir Sexvda damarcxebis<br />

realur SesaZleblobas. mose da elia daiCagvrnen adamianuri<br />

sisustis da ara “eSmakis” gamo. es igive adamianuri sisuste<br />

iyo, satanisa da mowinaaRmdeges saxeliT, romelmac acduna<br />

ieso.<br />

4. “uTxra mas eSmakma: Tu RvTis Ze xar ...” (luk 4:3).<br />

rogorc Cans, es maradiuli cduneba iyo qristes gonebaSi _<br />

SekiTxvis dasma namdvilad Tu aris igi Ze RvTisa, radgan,<br />

rogorc sxva danarCeni xalxi fiqrobda, igi iosibes Ze iyo<br />

(luk 3:23; ioan 6:42), anu ukanonoT dabadebuli (rogorc<br />

ioan 9:29 varaudobs) da saeklesio oficialuri sabuTebi<br />

metyveleben masze, rogorc iosibes Zeze (maT 1:1, 16; luk<br />

3:23). fraza, “rogorc fiqrobdnen” (luk 3:23), niSnavs<br />

“rjulis Sesabamisad”. igi dedamiwaze erTaderTi adamiani<br />

iyo, romelsac ar hyavda adamianuri mama. fil 2:8<br />

gamoTqmulia winadadeba, rom ieso zogjer fiqrobda, rom igi<br />

namdvilad iseTive adamiania, rogorebic Cven varT da rom<br />

fiqri sakuTar Tavze, rogorc RvTis Zeze an Tavisi bunebis<br />

gaugebroba _ cdunebaa.<br />

5. iesos cdunebebs RmerTi uwevda kontrols, raTa<br />

sulierad aRezarda igi. nawyvetebi, romlebic iesos mohyavda<br />

Tavis gasamagrablad codvili survilebis (“eSmakis”) winaSe,<br />

meore rjulis imave nawilidan iyvnen, romelic udabnoSi<br />

myof israelianebze mogviTxrobs. ieso aSkarad xedavda<br />

msgavsebas sakuTar mdgomareobasa da maT Soris: _<br />

meore rjuli, Tavi 8 maT 4/luk 4


iesos warmoSoba<br />

leqsi 2<br />

“mohyavda es ormoci weli<br />

ufals, Sens RmerTs, rom<br />

moeTvinierebine, gamoecada,<br />

rom scodnoda, ra gidevs<br />

gulSi, daicavdi Tu ara mis<br />

mcnebebs”.<br />

leqsi 3<br />

“gaTvinierebda, gamSevda da<br />

gaWmevda mananas... raTa<br />

mimxvdariyavi, rom mxolod<br />

puriT ar cocxlobs kaci,<br />

aramed uflis piridan<br />

gamomavali yoveli sityviT”.<br />

leqsi 5<br />

“Seigne, rogorc kaci wvrTnis<br />

Tavis Svils, aseve ufali,<br />

Seni RmerTia Seni<br />

gamwvrTneli”.<br />

49<br />

“sulma waiyvana ieso udabnoSi”<br />

da imyofeboda igi iq “ormoc<br />

dRes da ormoc Rames”. iesom<br />

ganicada cduneba. man gadalaxa<br />

igi citatebiT wmida<br />

werilidan, romelic mis gulSi<br />

iyo (fsalm 119:11).<br />

“bolos (iesos) moSivda”. ioan<br />

meeqvse TavSi ieso mananas<br />

uwodebs RvTis sityvas,<br />

romliT igi cxovrobda<br />

udabnoSi. iesom Seicno, rom<br />

sulierad RvTis sityviT<br />

cocxlobda. man upasuxa:<br />

“dawerilia, rom ara puriTa<br />

erTiTa cocxlobs kaci, aramed<br />

RvTis piridan momdinare<br />

yoveli sityviT”.<br />

rogorc Cans, ieso eWvobda<br />

sakuTari gancdebis Sesaxeb.<br />

RmerTi sjida Tavis Zes iesos<br />

(2 mef 7:14; fsalm 89:32).<br />

ase iesom gviCvena, Tu rogor unda vikiTxoT da aRviqvaT<br />

sityva. man gaiziara israelianebis mdgomareoba, rodesac<br />

isini udabnoSi imyofebodnen da amitom imas akeTebda, rac<br />

maTi gamocdilebidan Seicno.


50<br />

gadaxveva 21: omi caSi<br />

gamocxadeba 12:7-9: ”Seiqmna caSi omi: miqaeli da<br />

misi angalozebi ebrZodnen gveleSaps. SeebrZolnen<br />

gveleSapi da misi angelozebi, magram ver gauZles<br />

da aRarc adgili aRmoCnda maTTvis caSi.<br />

gadmogdebul iqna didi gveleSapi, Zveli gveli,<br />

romelsac eSmaki da satana hqvia, mTeli<br />

wuTisoflis macdunebeli. da misi angelozebic<br />

gadmoyril iqnen masTan erTad”.<br />

sayofacxovrebo azri:<br />

es erTerTi yvelaze cnobili nawyvetia, romelic gamoiyeneba<br />

im azris dasasabuTeblad, TiTqos caSi momxdar angelozTa<br />

Soris ajanyebis Sedegad eSmaki da misi angelozebi<br />

gandevnilni iyvnen dedamiwaze, sadac amJamad gvelis saxiT<br />

ubedurebebsa da codvebs qmnian.<br />

Cveni komentari:<br />

1. yvelaferi, rac am TavSi SevityeT, unda gamoviyenoT<br />

mocemuli nawyvetis garCevisaTvis. Cven vTqviT, rom<br />

angelozebi codvas ar idenen, da caSi ajanyeba SeuZlebelia.<br />

amrigad, es nawyveti ise unda aviqvaT, rom ar darCes azri<br />

codvil angelozTa arsebobis Sesaxeb, an imis Sesaxeb, rom<br />

isini gvaiZuleben codvis Cadenas, radgan, rogorc Cven<br />

viciT, codva Sinaganad CvenSia, da ara Cvens gareT (mark<br />

7:20-23).<br />

2. saubari gvelis gandevnaze cidan niSnavs im azris daSvebas,<br />

TiTqos igi iq imyofeboda gandevnis momentamde. magram,<br />

namdvili gveli edemSi iyo Seqmnili RmerTiT miwis<br />

mtvrisagan (dab 1:24-25). ar gvaqvs safuZveli vifiqroT, rom<br />

eSmaki cidan Camovida da gvelSi Sevida.


iesos warmoSoba<br />

51<br />

3. miaqcieT yuradReba, aq ar aris naTqvami, rom angelozebi<br />

codvilobdnen an RmerTis winaaRmdeg ajanyebulan, saubari<br />

mxolod caSi oms exeba.<br />

4. dramatiuli movlenis Semdeg, romelic aRwerilia<br />

leqsebSi 7-9, me-10 leqsSi naTqvamia: “momesma didi xma,<br />

romelic laparakobda caSi: axla dadga Cveni RvTis xsna,<br />

Zala da mefoba da misi qristes xelmwifeba, vinaidan<br />

gadmogdebul iqna Cveni Zmebis cilismwamebeli, romelic<br />

cils swamebda maT dRe da Rame Cveni RvTis winaSe”. Tu<br />

yvelaferi, rac naTqvamia leqsebSi 7-9 samyaros Seqmnamde<br />

moxda, adamisa da evas gamoCenamde, maSin rogor SegviZlia<br />

imis Tqma, rom satanis dacemis Semdeg RvTis samefo<br />

damyarda? adamis codvis Semdeg, kacobriobam Tavisi monobis,<br />

codvisa da tanjvis istoria daiwyo _ mdgomareoba,<br />

romelsac ver uwodeb “xsnas” da RmerTis samefos. naTqvamia,<br />

rom eSmaki gamogdebuli iyo dedamiwaze da am mizeziT caSi<br />

simxiarule iyo. ratom unda iyos mxiaruloba, Tu misi<br />

mosvla dedamiwaze kacobriobis codvisa da tanjvis<br />

sawindari iyo. Tu mis dacemas dedamiwaze miviRebT ara<br />

sityvasityviT, aramed mxatvrulad, xelisuflebis dakargvis<br />

saxiT (rogorc es 14:12; ierem 51:53; god 2:1; maT 11:23),<br />

maSin masSi meti azri iqneba. Tu es yvela movlena adamis<br />

gaCenamde moxda an mis codvamde, rogor SeZlebda eSmaki<br />

“Cveni Zmebis” devnas, rodesac isini arc ki arsebobdnen?<br />

5. ar arsebobs araviTari miTiTeba, rom es yvelaferi edemis<br />

baRSi moxda. mniSvnelovani SeniSvna aris gakeTebuli gamocx<br />

1:1 da 4:1, sadac naTqvamia, rom gamocxadeba<br />

winaswarmetyvelebaa, romelic “unda moxdes male”. amitom, es<br />

edemSi momxdaris aRwera ki ar aris, aramed


52 winaswarmetyvelebaa imis Sesaxeb, Tu ra moxda pirveli<br />

saukunis Semdeg, roca iesos gamocxadeba mieca. da is, vinc<br />

namdvilad pativiscemiT epyroba RvTis sityvas, xvdeba, rom<br />

es debuleba ukve uaryofs yvela cdas _ mivakuTvnoT gamocx<br />

12 leqsebi edemis baRs. saWiroa aseve gavceT pasuxi kiTxvas,<br />

Tu ratom eSmakis igiveoba da imisa, rac edemis baRSi moxda,<br />

bibliis bolos aris mocemuli.<br />

6. “gadmogdebul iqna didi gveleSapi, Zveli gveli” (gamocx<br />

12:9). gveleSaps “hqonda Svidi Tavi da aTi rqa” (lq. 3).<br />

amitom, sityvasityviT, igi gveli ar iyo. is, rom mas “Zveli<br />

gveli” ewodeba, gviCvenebs misi daxasiaTebis msgavsebas edemis<br />

gvelis daxasiaTebasTan, im mxriv, rom igi matyuara iyo.<br />

aseve, sityva “sikvdilis nestaria codva” (1 kor 15-56) ar<br />

niSnavs sityvasityviT, rom sikvdili _ gvelia.<br />

rasakvirvelia, sikvdils gaaCnia saerTo daxasiaTeba gvelTan<br />

codvasTan kavSiris gamo.<br />

7. eSmaki gadmogdebuli iyo dedamiwaze “didi mZinvarebiT,<br />

radgan icis, rom dro mcireRa darCa” (lq. 12). Tu eSmaki<br />

gadmogdebuli yofiliyo edemSi, mas eqneboda SesaZlebloba<br />

daetanja xalxi mTeli cxovrebis ganmavlobaSi da mas arc ki<br />

eqneboda “dro mcireRa”, dedamiwaze tanjvis Sesaqmnelad.<br />

8. rogor SeeZlo eSmaks “mTeli wuTisoflis” macduri (lq.<br />

9) yofiliyo im momentamde, sanam gadmogdebuli iqna cidan,<br />

Tu adamis gamoCenamde samyaroSi aravin ar iyo?<br />

9. leqsSi 4 naTqvamia: “misma (gveleSapis) kudma cidan<br />

wamoaTria varskvlavebis mesamedi da moisrola dedamiwaze”.<br />

Tu am sityvebs seriozulad miviRebT, saerTo azriT ki<br />

“gamocxadebaSi” yvelaferi unda sityvasityviT miviRoT, maSin<br />

gveleSapis realuri zoma warmoudgenelia _ mTeli samyaros<br />

mesamedi (an mzis sistemis mainc) daeTavsa mis kudze.<br />

dedamiwaze ar moiZebneba aseTi uzarmazari arsebis dasatevi


iesos warmoSoba<br />

53<br />

adgili. mzis sistemis varskvlavTa umravlesoba moculobiT<br />

Cven dedamiwaze bevrad didia, aqedan gamomdinare, rogor<br />

daeSveboda misi mesamedi dedamiwaze. warmoidgineT, rom es<br />

yvelaferi moxda an moxdeba ax. w. aR-is pirvel saukunis<br />

Semdeg, rodesac es aRTqma mogveca.<br />

10. am yvelafris gaTvaliswinebiT, gasagebi xdeba, rom gamocx<br />

12 TavSi (da mTel winaswarmetyvelebaSi) aRwerili<br />

movlenebi SeuZlebelia ganxorcieldnen sityvasityviT.<br />

amitom ar aris sakvirveli, rom gamocxadebis dasawyisSi<br />

naTqvamia, rom es werili unda miviRoT, rogorc aRmniSvneli,<br />

ese igi, is mocemulia niSnebisa da simbolebis eniT (gamocx<br />

1:1). meTormete TavSi naTqvamis TiTqos winasityvaobis saxiT,<br />

leqsi 12:1 aRwers momdevno movlenebs, rogorc “did niSans”.<br />

11. dedamiwaze eSmakis saqmeebis aRweraSi ar gvaqvs miTiTeba,<br />

rom igi provocirebda xalxs codvaze. leqsebSi 12-16<br />

naTqvamia, rom eSmakis dedamiwaze daSvebisTanave, igi<br />

daimarcxa Tavisi bilwi saqmeebis Catarebis cdebSi.<br />

12. nawyvetis Sinaarsis gasagebad erTerTi ZiriTadi sakiTxi<br />

_ caSi omis dadasturebis sakiTxia da aseve gamoiyeneba Tu<br />

ara aq sityva “ca” igavurad. Cven ukve agixseniT, rom sityva<br />

“ca” SesaZloa aRniSnavdes xelisuflebis adgilsamyofels.<br />

gamocxadeba _ simboluri wignia, da Cven migvaCnia, rom am<br />

poziciiT unda ganvixiloT mocemuli sakiTxi.<br />

dedakaci, romelsac “emosa mze. mis ferxTiT iyo mTvare da<br />

mis Tavze gvirgvini Tormeti varskvlaviT” (lq. 1). yvela es<br />

zeciuri sxeuli da aseve caSi ayvanili dedakaci,<br />

SeuZlebelia sityvasityviT arsebobdnen. mas ar SeuZlia<br />

namdvilad Cacmuli iyos mziT da hqondes varskvlavebi Tavze,<br />

romelTaganac TiToeuli dedamiwis zomis aris.


54<br />

sxva niSani gamoCnda caSi _ wiTeli gveleSapi (lq. 3).<br />

Cveulebriv ca aq miiReba realurad, magram ratom unda iyos<br />

ase, Tu es igive ca aris, romlis Sesaxeb iyo naTqvami (lq.<br />

1). meoTxe leqsSi naTqvamia, rom gveleSapis “kudma cidan<br />

wamoaTria varskvlavebis mesamedi da moisrola dedamiwaze”.<br />

Cven ukve aRvniSneT, rom dedamiwisa da varskvlavebis<br />

realuri moculobis gamo, es ar Seesabameba realur<br />

varskvlavebsa da zecas. RvTis samefo dedamiwaze unda<br />

damyardes (dan 2:44; maT 5:5), rac SeuZlebeli iqneba, Tu<br />

dedamiwa masze dacvenil uzarmazar varskvlavebiT iqneba<br />

ganadgurebuli.<br />

dedakacma caSi “Sva Ze”, romelic “atacebul iqna... RmerTTan<br />

da mis taxtTan” (lq. 5). RvTis taxti caSi imyofeba. Tu<br />

dedakaci ukve iyo caSi, maSin ratom misi bavSvi unda<br />

“atacebul iqnas” zecad? albad, igi raRac simbolo iyo<br />

dedamiwaze, Tumca iribulad “caSic” iyo. Semdeg igi “gaiqca<br />

udabnoSi” (lq. 6). Tu dedakaci mxatvrul caSi imyofeboda,<br />

maSin udabnoc caSi unda iyos. ufro mizanSewonili iqneboda<br />

imis warmodgena, rom dedakaci caSi raRac simbolur<br />

adgilze imyofeboda da Semdeg deamiwaze daeSva,<br />

sityvasityviT an simboluri mniSvnelobiT sadRac udabnoSi.<br />

Semdeg gadavdivarT 7 leqsTan: “Seiqmna caSi omi”. radgan<br />

sxva danarCen miTiTebebs cis Sesaxeb gamocx 12 hqonda<br />

simboluri mniSvneloba, ese igi omic caSi iyo. da es<br />

namdvilad ase unda yofiliyo, radgan realur caSi<br />

SeuZlebelia ajanyeba an codva (maT 6:10; fsalm 5:4, 5; abak<br />

1:13).<br />

am stiqonebis mwerali zogjer ekiTxeba maT, visac swams<br />

orTodoqsaluri idea eSmakis Sesaxeb: “SegiZliaT wamiyenoT<br />

mokle uwyeba eSmakze bibliis nawyvetebis Tqveni<br />

interpritaciis Sesabamisad?” pasuxi sakmaod


iesos warmoSoba<br />

55<br />

sxvadasxvagvaria. orTodoqsaluri swavlebis Sesabamisad,<br />

pasuxi amgvari unda iyos:<br />

a) eSmaki angelozi iyo caSi, romelic gamoagdes edemis<br />

baRSi. dab 1 TavSi igi gandevnili iyo dedamiwaze.<br />

b) mgoni, igi daeSva dedamiwaze da iqorwila dab 6<br />

TavSi.<br />

g) amboben, rom iobis dros mas SeeZlo yofna rogorc<br />

caSi, aseve dedamiwaze.<br />

d) es 14 daweris droisaTvis, igi ukve gandevnili iyo cidan<br />

dedamiwaze.<br />

e) zaq 3 TavSi igi kvlav caSi iyo.<br />

v) maT 4 igi isev dedamiwazea. is “gamogdebuli” iyo iesos<br />

sikvdilis dros, “am samyaros batonis gadmogdebis”<br />

gavrcelebul azrTan Sesabamisad.<br />

z) eSmakis dacemis Sesaxeb gvaqvs winaswarmetyveleba gamocx<br />

12 TavSi.<br />

zemoT naTqvamidan gamomdinareobs, rom xalxTa<br />

warmodgenasTan Sesabamisad, eSmakis gandevna cidan misi<br />

codvebis gamo, ar Seefereba sinamdviles, imis<br />

gaTvaliswinebiT, rom masze saubroben, rogorc caSi myofze<br />

misi gandevnis yovelive SemTxvevis Semdeg. mniSvnelovania,<br />

rom rogorc “ca”, aseve eSmakic aRwerilia metaforis<br />

saSualebiT.<br />

mocemuli statiis ganxilva:<br />

1. am Tavis dawvrilebiTi gadmocemis cda aRvniSvneli<br />

moculobis CarCoebSi ar Tavsdeba. am leqsebis sruli axsna<br />

iTxovs “gamocxadebis” mTeli wignis gagebas.


56 2. konfliqti simbolur caSi, ese igi, xelisuflebis<br />

adgilsamyofelSi, iyo or gamefebul jgufTa Soris,<br />

yovelive Tavis mimdevrebiTa da angelozebiT. gaxsovdeT, rom<br />

eSmaki da satana xSirad asociaciiT ukavSirdebian romaelur<br />

an ebraelur sistemebs.<br />

3. is, rom eSmaki-gveleSapi warmoadgens politikuri<br />

xelisuflebis romelime aspeqts imiT mJRavndeba, rom mas<br />

“Tavebze Svidi joRa” hqonda (lq. 3). leqsebi gamocx 17:9,<br />

10 amgvarad metyveleben gveleSapze: “aq saWiroa goneba,<br />

romelsac sibrZne aqvs”, es igi, ar ecadoT miiRoT es<br />

urCxuli cocxal arsebad. “Svidi Tavi Svidi mTaa... mefenic<br />

Svidni arian”. erTerTi maTgani, romelic “mcire xans<br />

darCeba”, rogorc Cans, ukavSirdeba eSmaks-gveleSaps,<br />

romelsac “dro mcireRa darCa” gamocx 12:12.


iesos warmoSoba<br />

Tavi 6: sakiTxebi<br />

57<br />

1. sabolood vin agebs pasuxs Cvens problemebze da<br />

ubedurebebze?<br />

a) RmerTi<br />

b) SemTxveva<br />

g) codvili arsebebi satanis saxeliT<br />

d) codvili arsebebi eSmakis (demonis) saxeliT<br />

2. vin agebs pasuxs Cvens codvis Cadenis cdunebaze?<br />

a) Cveni sakuTari adamianuri buneba<br />

b) RmerTi<br />

g) codvili sulebi<br />

d) codvili arseba satanis saxeliT<br />

3. ras niSnavs “eSmaki” rogorc sityva?<br />

a) codvas<br />

b) gvels<br />

g) cru mbraldebels / cilismwamebels / mters<br />

d) liucifers<br />

4. ras niSnavs “satana” rogorc sityva?<br />

a) codvili<br />

b) mopirispire<br />

g) mxeci<br />

d) eSmakTa (demonebis) mefe<br />

5. SesaZloa sityva “satana” karg xalxs ekuTvnodes?


58 6. ras SeiZleba ekuTvnodnen sityvebi “satana” da “eSmaki”<br />

igavurad?<br />

7. rogor unda aviqvaT sityva “eSmaki” (“demini”), romlis<br />

Sesaxeb naTqvamia axal aRTqmaSi?<br />

a) codvili angelozebi<br />

b) daavadeba<br />

g) Tavisi drois ena daavadebebis aRmniSvneli,<br />

romlebic<br />

xalxTa azriT, eSmakiT iyvnen gamoZaxilni<br />

d) sulebi<br />

8. ra gesmiT sityva “gvelis” qveS edemis baRSi?


iesos warmoSoba<br />

kari 2:<br />

“romelic axarebs...<br />

ieso qristes saxels”<br />

(saq 8:12)<br />

Tavi 7<br />

iesos warmoSoba<br />

59


7.1. Zveli aRTqmis qadageba iesos Sesaxeb<br />

mesame TavSi axsnili iyo, rogor moiyara Tavi ieso qristeze<br />

RmerTis Canafiqrma xalxis xsnis Sesaxeb. aRTqmaSi, romelic<br />

man evas, abraamsa da daviTs misca, naTqvami iyo iesoze,<br />

rogorc maT pirdapir STamomavalze. sinamdvileSi, mTeli<br />

Zveli aRTqma qristes mosvlas winaswarmetyvelebs. moses<br />

rjuli, romelic israelianebs unda daecvaT qristes<br />

gamoCenamde, miznad isaxavda am movlenis winaswarmetyvelebas:<br />

“rjuli iyo Cveni warmarTveli qristesaken” (gal 3:24). ase,<br />

ebraelur aRdgomis dros unda daeklaT umanko kravi (gam<br />

12:3-6). es kravi qristes msxverpls warmoadgenda: “RvTis<br />

kravi, romelic iRebs wuTisoflis codvas” (ioan 1:29; 1 kor<br />

5:7). umanko da saRi mdgomareoba, romelic saWiro iyo<br />

Sesawir pirutyvebisTvis, adasturebs qristes umwiklo<br />

xasiaTs (gam 12:5, Sd. 1 pet 1:19).<br />

Zveli aRTqmis fsalmunni da winaswarmetyveleba savsea im<br />

winaswarmetyvelebiT, Tu rogori iqneba mesia. gansakuTrebul<br />

yuradRebas isini mis sikvdils aniWeben. mesiis<br />

sikvdilianobis ideis aRiarebis iudevelTa uaryofa SesaZloa<br />

ganpirobebuli iyos mxolod uyuradRebobiT am<br />

winaswarmetyvelebis mimarT. zogierTi maTgani qvemoT aris<br />

mocemuli:<br />

Zveli aRTqmis qadageba<br />

“RmerTo Cemo! RmerTo Cemo!<br />

sad mimatove”?(fsalm 22:1).<br />

“me ki matli var da ara kaci,<br />

siZraxisi adamianTa da<br />

saZulveri erisa. yvela, vinc<br />

mxedavs, me damcinis;<br />

mqurdaven da Tavs gaaqneven.<br />

ganxorcieleba qristeSi<br />

aseTive sityvebi warmoTqva<br />

qristem jvarze (maT 27:46).<br />

israelianebi Zraxavdnen da<br />

dascinodnen iesos (luk<br />

23:35; 8:53), isini Tavs<br />

aqnevdnen (maT 27:39), da<br />

ambobdnen amas, radganac igi


4<br />

iesos buneba<br />

amboben: “RmerTze mindobils<br />

igi daixsnis, is gadaarCens,<br />

Tu nebavs igi”(fsalm 22:7-9).<br />

“ena sasaze mimekra... isini<br />

Cemi xel-fexis gasagmiravad”<br />

(fsalm 22:16, 17).<br />

“Cems samosels inawileben<br />

da wils yrian Cems kvarTze”<br />

(fsalm 22:19).<br />

jvarze gakruli iyo (maT<br />

27:43). es ganxorcielda<br />

qristes wyurvilSi jvarze<br />

(ioan 19:28).<br />

xel-fexis gangmirva jvarcmis<br />

fizikur xerxs ekuTvnis.<br />

am sityvebis sruli<br />

ganxorcieleba naCvenebia maT<br />

27:35.<br />

miaqcieT yuradReba imas, rom fsalm 22:22 leqsi<br />

gansakuTrebiT Seesabameba iesos leqss ebr 2:12.<br />

“Soreuli gavxdi Cemi<br />

ZmebisTvis da ucxo _<br />

dedaCemis SvilTaTvis. radgan<br />

Seni saxelis Surma damRrRna<br />

me” (fsalm 69:9-10).<br />

“da auries Cems saWmelSi<br />

Zirmware, da wyurvilis dros<br />

masves Zmari (fsalm 69:22).<br />

es sityvebi kargad aRweren<br />

im ganmartoebul grZnobas<br />

ebraelur Zmebisagan da<br />

sakuTari ojaxisagan (ioan<br />

7:3-5; maT 12:47-49).<br />

es qristes jvarcmis dros<br />

moxda (maT 27:34).<br />

esaia winaswarmetyvelis mTeli 53 Tavi warmoadgens<br />

araCveulebriv winaswarmetyvelebas qristes sikvdilsa da<br />

aRdgomis Sesaxeb; yoveli misi leqsi zustad Seesabameba imas,<br />

rac sinamdvileSi moxda. qvemoT mocemulia mxolod ori<br />

magaliTi am Tavidan:<br />

“kraviviT dasaklavad qristes RvTis kravi dumda


miiyvanes da, rogorc cxvari<br />

dums mparsvelTa winaSe, masac<br />

ar dauZravs bage” (es 53:7).<br />

“mieca samarxi boroteulTa<br />

gverdiT da mdidarTan erTad<br />

Tavis sikvdilSi” (es 53:9).<br />

masze Seqmnil gasamrjelis<br />

dros (maT 27:12-14).<br />

5<br />

ieso iyo jvarze gakruli<br />

yaCaRebTan erTad (maT 27:38),<br />

magram dasaflavebuli mdidari<br />

kacis samareSi iyo (maT 27:57-<br />

60).<br />

amitom, ar aris sakvirveli, rom axali aRTqma gvaxsenebs<br />

imas, rom Zveli aRTqmos “rjuli da winaswarmetyvelebi”<br />

Cveni qristes gagebis safuZvelia (saq 26:22; 28:23; rom 1:2,<br />

3; 16:25, 26). ieso TviTon gvafrTxilebda, rom Tu “mosesa<br />

da winaswarmetyvelT” ar mousmenT, mas ver gavugebT (luk<br />

16:31; ioan 5:46-47).<br />

is faqti, rom moses rjuli qristeze migviTiTebs, xolo<br />

wonaswarmetyvelebi mis Sesaxeb qadagebdnen sakmarisi<br />

mtkicebaa, rom ieso fizikurad ar arsebobda Tavis<br />

dabadebamde. cru doqtrina, TiTqos qriste “arsebobda”<br />

dabadebamde, qmnis usafuZvlod im aRTqmas, rom is evas,<br />

abraamisa da daviTis “Tesli” (STamomavali) iqneba. Tu igi<br />

arsebobda caSi am aRTqmis micemamde, maSin RmerTi matyuari<br />

iqneboda Tavis danapirebSi, rom am xalxs STamomavali<br />

eyoleba, romelic mesia iqneba. maT 1 da luk 3 aRwerili<br />

iesos genealogia, gviCvenebs mis sagvareulo nusxas, romelic<br />

im xalxamde adis, visac RmerTma aRTqma misca.<br />

aRTqma daviTis mimarT qristes Sesaxeb gamoricxavs mis<br />

fizikur arsebobas am aRTqmis micemis dros: “me aRvadgen<br />

Sens Semdgomad naSiers, Seni sazardulidan gamomavals... me<br />

mama viqnebi misTvis, is ki Svili iqneba CemTvis” (2 mef 7:12,<br />

14).


6<br />

iesos buneba<br />

miaqcieT yuradReba momavali dros gamoyenebas. Tu cnobilia,<br />

rom RmerTi iqneba qristes mama, SeuZlebelia imis<br />

warmodgena, rom RvTis Svili ukve arsebobda am aRTqmis<br />

micemis dros. fraza imis Sesaxeb, rom es Tesli:<br />

“sazardulidan gamomavali” aris, adasturebs, rom igi<br />

sityvasityviT daviTis fizikuri STamomavali iqneba. “Sehfica<br />

ufalma daviTs WeSmaritad... nayofisagan Seni muclisa davsvam<br />

Sens taxtze” (fsalm 132:11).<br />

solomoni iyo pirveli, visac am aRTqmis ganxorcieleba<br />

SeeZlo, magram radgan igi ukve arsebobda fizikurad aRTqmis<br />

micemis dros (2 mef 5:14), mTavari piri, visac ekuTvnis es<br />

aRTqma, iyo daviTis fizikuri STamomavali da RvTis Ze _<br />

qriste (luk 1:31-35).<br />

momavali dro aseve aris gamoyenebulia winaswarmetyvelebaSi<br />

qristes mimarT. leqsSi “winaswarmetyvels davudgen<br />

(israelianebs) moZmeTa wridan” (rjl 18:18), sityva<br />

“winaswarmetyveli” ganisazRvreba rogorc ieso.<br />

“mucladiRebs qalwuli (mariami) da Sobs Zes, da<br />

uwodebs saxelad: emanuels” (es 7:14). aSkaraa, rom es<br />

qristes dabadebiT asrulda (maT 1:23).<br />

7.2 dabadeba RvTismSobel qalwulis mier<br />

qristes Casaxvis da dabadebis aRwera gansxvavdeba<br />

msjelobisagan mis arsebobis Sesaxeb. is xalxi, vinc iziarebs<br />

“samebis” mcdar Teorias, iZulebulia gamoitanos daskvna,<br />

rom odesRac caSi sami arseba imyofeboda da Semdeg erTi<br />

maTgani gaqra da rogorRac mariamis mucelSi Casaxul<br />

nayofad gadaiqca. rogorc aRvniSneT, wmida werilSi<br />

naTqvamia, rom nebismieri arseba, RmerTis CaTvliT aris


7<br />

fizikuri arseba, romelsac sxeulis saxe gaaCnia. aqedan<br />

gamomdinare, Cven unda gamovitanoT daskvna, rom qristem<br />

moaxerxa fizikurad cidan Camosvla da mariamis mucelSi<br />

Casaxva. es rTuli Teologia wmida werilis farglebis<br />

gareT imyofeba. yvelaferi, rac qristeze aris naTqvami, ar<br />

gvaZlevs sababs vifiqroT amgvarad. am varaudis<br />

daumtkicebloba qmnis did “dauswrebel rgols” samebis<br />

TeoriaSi.<br />

gabriel angelozi gamoecxada mariams da uTxra:<br />

“daorsuldebi da Sob Zes da saxelad iesos daarqmev. didi<br />

iqneba is da uzenaesis Zed iwodeba... uTxra mariamma<br />

angelozs: “rogor iqneba es, roca me mamakaci ar vici?” (e. i.<br />

is qalwuli iyo). angelozma miugo pasuxad: “suliwmida<br />

gadmova Senze da uzenaesis Zala mogiCrdilavs. amitom wmida<br />

Sobilic iwodeba RvTis Zed” (luk 1:31-35).<br />

orjer aris xazgasmuli, rom dabadebisas ieso iqneba RvTis<br />

Svili. aSkaraa, rom RvTis Ze ar arsebobda Sobamde. kvlav<br />

unda aRvniSnoT, rom uamrav nawyvetSi aris gamoyenebuli<br />

momavali dro, magaliTad: “didi iqneba”. Tu ieso ukve<br />

arsebobda fizikurad am droisaTvis, rodesac angelozma<br />

uTxra es mariams, igi ukve didi iqneboda.<br />

iesos Casaxva<br />

wmida sulis (RvTis sunTqvis/Zalis) meSveobiT mariamma<br />

SeZlo iesos Casaxva sqesobrivi kavSiris gareSe. amrigad,<br />

iosibe ar iyo iesos namdvili mama. unda gvaxsovdes, rom<br />

wmida suli adamiani ar aris (ix. Tavi 2), ieso RvTis Ze iyo<br />

da ara wmidasulis. RvTis sulis gavleniT mariamze “wmida<br />

Sobilic iwodeba RvTis Zed” (luk 1:35). sityvos “amitom”<br />

gamoyeneba metyvelebs, rom mariamze wmidasulis mofenis<br />

gareSe, ieso RvTis Ze, ar iSveboda.


8<br />

iesos buneba<br />

is faqti, rom ieso mariamSi “Caisaxa” (luk 1:31) adasturebs<br />

aseve imas, rom mas ar SeeZlo fizikuri arseboba dabadebamde.<br />

Tu Cven “CavisaxavT” ideas, igi CvenSi iqneba. aseve iesoc<br />

Caisaxa mariamSi rogorc sxva danarCeni adamiani, igi jer<br />

Canasaxi iyo. ioanes yvelaze ganTqmuli leqsi (3:16),<br />

romelsac biblia Seicavs, metyvelebs, rom ieso RmerTis<br />

“mxolodSobili Ze” iyo. milionobiT xalxi, vinc kiTxulobs<br />

am leqss, ar aniWebs mas kuTvnis yuradRebas. Tu ieso<br />

“mxolodSobili” iyo, ese igi man daiwyo Tavisi “Soba”<br />

(“mxolodSobilis” uaxlesi sityva) mariamSi Casaxvis dros.<br />

vinaidan iesos mama RmerTi iyo, naTelia, rom igi masze<br />

ufrosia _ RmerTi ukuniTi ukunisamdea (fsalm 90:2), mas ar<br />

gaaCnia sawyisi da amitom SeuZlebelia ieso TviT RmerTi<br />

iyos (ufro dawvrilebiT amis Sesaxeb naTqvamia 8 TavSi).<br />

mniSvnelovania, rom ieso “gaCenili” iyo RmeriT da ara<br />

Seqmnili, rogorc Tavdapirvelad adami. es iesosa da<br />

RmerTis axlo kavSirs axsnis _ “RmerTma qristeSi Seiriga<br />

wuTisofeli” (2 kor 5:19). is faqti, rom ieso gaCenili iyo<br />

RmerTiT, da ara miwis mtvrisagan Seqmnili, aseve gvexmareba<br />

misi bunebrivi midrekilebis axsnaSi _ ganagrZos sakuTari<br />

mamis-RmerTis gzebi.<br />

esaia winaswarmetyveli leqsSi 49:5 adarebs qristes<br />

samyaros sinaTles. es winaswarmetyveleba iesom<br />

ganaxorciela (ioan 8:12). qristem Tqva: “ufali, muclidanve<br />

Cemi gamomsaxveli Tavis morCilad” (es 49:5). amrigad,<br />

qroste wmidasulis meSveobiT “gamosaxuli” iyo mariamis<br />

mucelSi. aSkaraa, rom mariamis muceli qristes fizikuri<br />

sawyisis adgili iyo.<br />

rogorc aRvniSneT statiaSi 7.1, fsalm 22 qadagebs qristes<br />

fiqrebze, rodesac igi jvarcmuli iyo. is fiqrobda: “Sen<br />

(RmerTo) gamomiyvane dedis muclidan... SeniT vimedovnebdi


9<br />

dabadebidan: dedis muclidan Sen xar Cemi RmerTi” (fsalm<br />

22:10, 11). sikvdilis win qristem gaixsena Tavisi warmoSoba<br />

_ dedamisis, mariamis mucelSi iyo Seqmnili RmerTis ZaliT.<br />

saxarebaSi mariamis aRwera, rogorc qristes dedis, Tavis<br />

Tavad uaryofs nebismier azrs mis arsebobis Sesaxeb Sobamde.<br />

mariami Cveulebrivi adamiani iyo da misi mSoblebi<br />

normaluri xalxi iyvnen. mariamis naTesavma Sva ioane<br />

naTlismcemeli, Cveulebrivi adamiani (luk 1:36). romauli<br />

kaTolikuri eklesiis mtkiceba imis Sesaxeb, rom mariams ar<br />

hqonda ubralo adamianuri buneba naSnavs imas, rom qriste ar<br />

iqneboda arc “adamianis Ze” da arc RmerTis. es titulebi<br />

xSirad gvxvdeba axal aRTqmaSi. igi iyo “adamianis Ze”,<br />

radgan namdvili adamianuri deda gaaCnda da is “RmerTis Zec”<br />

iyo mariamze wmidasulis gavlenis Sedegad (luk 1:35), xolo<br />

es imas niSnavs, rom misi mama RmerTi iyo. yovelive zemoT<br />

naTqvami iqneba uguvebelyofili, Tu vivaraudebT, rom mariami<br />

Cveulebrivi qali ar iyo.<br />

“vin Seqmnis wmidas uwmidurisgan? aravin... ra aris kaci, rom<br />

sufTa iyos? an marTali iyos diacis naSobi?... da ra<br />

ganwmeds diacis naSobs?” (iob 14:4; 15:14; 25:4). es bolos<br />

uRebs nebismier eWvs mariamisa da iesos wmidanobis mimarT.<br />

mariams, “qalad dabadebuls”, romelsac Cveulebrivi<br />

adamianuri mSoblebi gaaCnda, Cveni uwmiduri buneba hqonda,<br />

romelic man iesos gadasca (gal 4:4). sityvebi imis Sesaxeb,<br />

rom ieso “dedakacisagan iSva” kvlav amtkiceben, rom qriste<br />

fizikurad ver iarsebebda, mis mier dabadebuli rom ar<br />

yofiliyo.<br />

saxarebaSi xazgasmulia mariamis adamianuri arsi. qristes<br />

samjer mainc unda esayvedura mariamisTvis masSi sulieri<br />

aRqmis uqonlobis gamo (luk 2:49; ioan 2:4). igi yvelafers<br />

ver igebda, rasac mas ieso eubneoda (luk 2:50). amas unda


10<br />

iesos buneba<br />

movelodoT adamianuri bunebis mqone qalisagan, romlis<br />

Svili RvTis Ze iyo da amitom sulierad ufro amTvisebeli,<br />

vidre igi, Tumca masac gaaCnda adamianuri buneba. iosibes<br />

hqonda sqesobrivi kavSiri mariamTan qristes dabadebis<br />

Semdeg (maT 1:25). amitom ar gagvaCnia safuZveli vifiqroT,<br />

rom maT ar hqondaT normaluri colqmruli urTierToba<br />

imis Semdeg.<br />

qristes “dedisa da Zmebis” gaxseneba maT 12:46, 47<br />

metyvelebs imis Sesaxeb, rom iesos Semdeg mariams sxva<br />

Svilebic hyavda. ieso misi siyrmis Svili iyo. kaTolikur<br />

swavlebas imis Sesaxeb, rom mariami qalwulad darCa da<br />

Semdeg caSi amaRlda, ar gaaCnia bibliis mxardaWera. rogorc<br />

nebismieri mokvdavi adamiani, mariamic xanSi Sevida da mokvda.<br />

amis garda, ioan 3:13 vkiTxulobT: “aravin asula caSi”. is<br />

faqti, rom qristes adamianis buneba hqonda (ix. ebr 2:14-18;<br />

rom 8:3) niSnavs, rom mis dedas aseTive buneba hqonda, Tumca<br />

mis mamas igi ar gaaCnda.<br />

7.3 qristes adgili RvTis gegmaSi<br />

RmerTi ar agebs Tavis gegmebs naCqarebad da ar apirebs maT<br />

Secvlas droTa ganmavlobaSi. mas samyaros Seqmnidan ukve<br />

hqonda mzad gegma (ioan 1:1). da Tavidanve mis gegmaSi iyo<br />

vaJis yolis survili. axali aRTqma aSuqebs qristeSi xsnis<br />

RvTis gegmas sxvadasxva mxridan.<br />

Cven xSirad aRvniSnavdiT, rom Zvel aRTqmaSi<br />

winaswarmetyvelTa qadagebaSi da moses rjulSi,<br />

ganuwyvetliv aSkaravdeba RmerTis ganzraxva qristeSi. TviT<br />

samyaro RmerTma imitom Seqmna, rom icoda, mas Ze eyoleboda.<br />

es qristeSi gadian RmerTiT Seqmnili kacobriobis istoriis<br />

saukuneebi (ebr 1:2). aqedan gamomdinare, RvTis aRTqma


11<br />

xalxisadmi, mravali wlis manZilze moqmedi, rogorc<br />

naTqvamia amis Sesaxeb Zvel aRTqmaSi, savsea qristeze<br />

miTiTebiT.<br />

CvenTvis Znelia warmovidginoT qristes sidiade da misi<br />

gansakuTrebuli mniSvneloba RmerTisaTvis. marTalia, rom<br />

qriste arsebobda Tavidanve RmerTis fiqrebSi, magram<br />

fizikurad igi mariamiT Sobis Semdeg gaCnda. leqsebi ebr 1:4-<br />

7, 13, 14 aRniSnaven, rom qriste ar iyo angelozi, magram<br />

Tavis mokvdav cxovrebaSi igi angelozebze aranaklebad diadi<br />

iyo (ebr 2:7). rogorc zemoT aRvniSneT, saxarebaSi naTqvamia,<br />

rom arsebobis erTaderTi forma sxeulis saxiT arsebobaa,<br />

amitom qriste Sobamde ar arsebobda rogorc “suli”. leqsSi<br />

1 pet 1:20 qristes Sobis Sesaxeb naTqvamia, rogorc<br />

“wuTisoflis Seqmnamde iyo winaswar ganwesebuli, magram<br />

ukanasknel dros moevlina Tqveni gulisaTvis”.<br />

qristes centraluri adgili daeTmo saxarebaSi, “romelic<br />

winaswar aRTqmuli hqonda Tavis winaswarmetyvleTa mier<br />

wmida werilebSi Tavis Zeze, romelic daviTis Teslisgan<br />

iSva xorcielad, ganwesebulze RvTis Zed baRSi siwmidis<br />

suliT, mkvdreTiT aRdgomisaTvis” (rom 1:1-4). sabolood,<br />

Txzuleba qristeze amgvarad gamoiyureba:<br />

1. winaswarmetyveleba Zvel aRTqmaSi, e. i., RvTis gegmaSi;<br />

2. fizikurad iSva qalwulisagan, daviTis TesliT;<br />

3. Tavisi umwikvlo xasiaTis gamo (“siwmidis suls”),<br />

romelic Tavis mokvdav cxovrebis ganmavlobaSi<br />

mJRavndeba,<br />

4. igi aRdga da gamocxadda RvTis Zed RvTivsulier<br />

mociqulTa qadagebaSi.<br />

RvTis ganWvreta


12<br />

iesos buneba<br />

Tu Cven vaRiarebT, rom RmerTma icis yvelaferi, rac<br />

momavalSi moxdeba, maSin CvenTvis bevrad advili iqneba<br />

qristes yofnis gageba RvTis gegmaSi samyaros Seqmnidan.<br />

RmerTs sruli ganWvreta gaaCnia. mas SeuZlia ifiqros da<br />

isaubros nivTebze, rogorc realurebze, Tumca isini amJamad<br />

ar arseboben (rom 4:17). amitom mas SeuZlia Tqvas:<br />

“dasabamiTvi vacxadeb momavals da Zvelidanve, rac jer ar<br />

momxdara. vambob: aRsruldeba Cemi ganzraxuli da yovel<br />

survils avasruleb” (es 46:10).<br />

RvTis sityvam Tavidanve iwinaswarmetyvela qristes Sesaxeb.<br />

igi yovelTvis imyofeboda RvTis gegmaSi da sruliad<br />

gasagebia, rom odesRac qriste fizikurad unda<br />

dabadebuliyo. RmerTma ganaxorciela Tavisi aRTqma qristeSi.<br />

RvTis ganWvretis sizuste gamosaxulia mis sityvaSi.<br />

bibliur ebraelur enaSi arsebobs egred wodebuli,<br />

“qadagebis srulyofili dro”. igi iyenebs warsul dros<br />

RmerTiT aRTqmul momaval movlenebis aRsawerad. amasTanave,<br />

axlandeli dro SesaZloa gamoyenebuli iyos momavlis<br />

mniSvnelobiT, magaliTad: “Tqva RmerTma: aha (es aris) RvTis<br />

saxli” (1 neSt 22:1), rodesac taZari mxolod aRTqmuli<br />

iyo. daviTs iseTi rwmena hqonda RmerTis sityvis<br />

aRTqmisadmi, rom man gamoiyena axlandeli dro momavlis<br />

mniSvnelobiT. RmerTi darwmunebuli iyo, rom<br />

ganaxorcielebda Tavis aRTqmas abraamisadmi, da Tqva: “Seni<br />

STamomavlobisTvis mimicia es qveyana” (dab 15:18), es im dros<br />

iyo naTqvami, rodesac abraams Teslic ki ar gaaCnda.<br />

Teslis gaCenamde (isaaki/qriste) RmerTi dapirda: “me dagayene<br />

mravali eris mamad” (rom 4:17). faqtiurad, RmerTi<br />

saubrobda imaze, rac ar arsebobda, rogorc<br />

ganxorcielebulze.<br />

erTerTi qadagebis dros qristem Tqva, rom RmerTma<br />

“yvelaferi mas (qristes) misca xelT” (ioan 3:35), Tumca am


13<br />

sityvebis warmoTqmis dros es amgvarad ar iyo. “yovelive<br />

daumorCile mis (qristes) fexTa qveS... axla ki jer kidev<br />

ver vxedavT, rom yovelive mas emorCilebodes” (ebr 2:8).<br />

RmerTi metyvelebda Tavisi xsnis gegmaze iesos meSveobiT<br />

“dasabamidan Tavis wmida winaswarmetyvelTa piriT” (luk<br />

1:70). imis gamo, rom es xalxi dakavSirebuli iyo RvTis<br />

gegmasTan, maT Sesaxeb ise aris naTqvami, TiTqos isini<br />

arsebobdnen dasabamidan, Tumca es sinamdvileSi ase ar iyo.<br />

amis nacvlad, Cven SegviZlia vTqvaT, rom winaswarmetyvelni<br />

Tavidanve iyvnen RvTis gegmaSi. amis pirveli magaliTi _<br />

ieremia winaswarmetyvelia. RmerTma uTxra mas: “vidre<br />

mucelSi gamogsaxavdi, gamogarCie; vidre saSodan gamoxvidodi<br />

wmida gyavi, xalxebis qadagad dagadgine” (ierem 1:5). ase rom,<br />

RmerTma yvelaferi icoda ieremias Sesaxeb mis dabadebamde.<br />

amis msgavsad, RmerTs SeeZlo eTqva sparseTis mefe kirosze<br />

mis dabadebamde, im sityvebis warmoTqmiT, romlebic ukve mis<br />

arsebobas niSnavdnen (es 45:1-5). leqsebi ebr 7:9, 10<br />

warmoadgenen am enis sxva magaliTs _ isaubro im xalxis<br />

arsebobaze, romlebic jer ar dabadebulan.<br />

aseve, rogorc ieremiaze da sxva mqadageblebze saubrobdnen,<br />

rogorc ukve arssebulebze maT dabadebamde RvTis gegmaSi<br />

monawileobis gamo, aseve morwmuneTa Sesaxeb amboben, rogorc<br />

maSin arsebulebze. aSkaraa, rom fizikurad Cven maSin ar<br />

varsebobdiT, aramed mxolod RmerTis fiqrebSi. RmerTma Cven<br />

gvixsna da mogvixmo “wmida mowodebiT... Tavisi nebiTa da<br />

madliT, romelic mogveca Cven qriste iesoSi, saukuneTa<br />

uwinares” (2 tim 1:9). RmerTma “amogvarCia Cven masSi<br />

(qristeSi) soflis Seqmnamde... winaswar gansazRvra Cveni<br />

Svileba... Tavisi neba _ survulisamebr” (efes 1:4, 5). TviT<br />

idea imis Sesaxeb, rom xalxi winaswar cnobili iyo<br />

RmerTisaTvis da iyvnen “aRniSnulni” xsnisaTvis, amtkicebs,<br />

rom isini arsebobdnen RmerTis zraxvebSi dasabamidan (rom<br />

8:27; 9:23).


14<br />

iesos buneba<br />

am yvelafris codniT, ar aris gasakviri, rom RvTis gegmis<br />

ganxorcielebaSi qristes Sesaxeb unda gvesaubra rogorc<br />

myof RmerTis zraxvebSi, Tumca fizikurad igi ar arsebobda.<br />

igi “wuTisoflis dasabamidan dakluli kravi” iyo (gamocx<br />

13:8). ieso maSin sityvasityviT ar mokvda. igi “RvTis kravi”<br />

iyo, romelic msxverplmitanili iyo jvarze 4000 wlis<br />

Semdeg (ioan 1:29; 1 kor 5:7). amrigad, rogorc ieso arCeuli<br />

iyo dasabamidan (1 pet 1:20), aseve morwmunenic iyvnen<br />

arCeulni (efes 1:4; igive berZnuli sityva “amorCeuli”<br />

gamoiyeneba am leqsebSi).<br />

7.4 “Tavdapirvelad iyo sityva”<br />

(ioan 1:1-3)<br />

“Tavdapirvelad iyo sityva da sityva iyo RmerTTan, da<br />

sityva iyo RmerTi. is iyo Tavdapirvelad RmerTTan. yovelive<br />

mis mier Seiqmna” (ioan 1:1-3). es leqsebi, Tu maT swored<br />

gavigebT, adastureben da afarToveben ukanasknel nawilSi<br />

mocemul daskvnebs. magram, am nawyvets uamravi xalxi<br />

araswored aRiqvams. am nawyvetidan gamomdinare, isini Tlian,<br />

rom ieso arsebobda caSi Tavis dabadebamde. am leqsebis<br />

swori gageba ukavSirdeba im azrs, romelic “sityvaSi” aris<br />

Cadebuli. SeuZlebelia, rom igi uSualod adamians<br />

ekuTvnodes, imitom rom adamians ar SeuZlia iyos<br />

“RmerTTan” da amasTanave iyos RmerTi. berZnuli sityva<br />

“logos”, romelic naTargmnia aq rogorc “sityva” ar niSnavs<br />

“iesos”. igi, Cveulebriv, iTargmneba rogorc “sityva”, magram<br />

amave dros SesaZloa naTargmni iyos rogorc:<br />

angariSi<br />

mizezi<br />

uwyeba<br />

doqtrina


ganzraxva<br />

qadageba<br />

andazuri Tqma<br />

cnoba<br />

ambavi<br />

15<br />

“Tavdapirvelad”<br />

“Logos”, SesaZloa, ekuTvnodes Sinagan azrs, romelic<br />

sityvebSi gamoixateba da aseve sxva uwyebis meSveobiT.<br />

Tavdapirvelad RmerTs hqonda “logos”. erTaderTi mizani<br />

qristes Sesaxeb iyo. Cven giCveneT, Tu rogor asaxavs RvTis<br />

suli Tavis fiqrebs moqmedebaSi, aqedan gamomdinareobs<br />

kavSiri misi sulisa da sityvis Soris (ix. statia 2.2).<br />

rogorc RvTis sulma daamuSava Tavisi gegma xalxis mimarT<br />

da STaagona Tavdapirvelad werilobiTi sityva, aseve idea<br />

qristes Sesaxeb gamovlenili iyo saqmeebSi da sityvebSi.<br />

qriste RvTis “logos”-i iyo da amitom RvTis suli<br />

gamoricxavda RvTis gegamas qristeze yvela mis moqmedebaSi.<br />

es ganmartebs Zvel aRTqmaSi myof uamrav SemTxvevebs qristes<br />

Sesaxeb. magram Cven ar unda vifiqroT, rom qriste, rogorc<br />

pirovneba, ar iyo “sityva”. sityva RvTis xsnis gegmas<br />

niSnavda qristes meSveobiT. “Logos” (“sityva”) xSirad aris<br />

gamoyenebuli imis mimarT, Tu ra aris naTqvami saxarebaSi<br />

qristes Sesaxeb, magaliTad, “uflis sityva” (kol 3:16; Sd.<br />

maT 13:19; ioan 5:24; saq 19:10; 1 Tes 1:8 da a. S.). miaqcieT<br />

yuradReba, rom “logos” ufro qristes swavlebas ekuTvnis,<br />

vidre mas piradad. rodesac qriste iSva, es “sityva”<br />

sxeulisa da sisxlis formad iqca _ “sityva iqca xorcad”<br />

(ioan 1:14). ieso piradad iyo “xorcad qceuli sityva”, da<br />

ara mxolod “sityva”; piradad igi “sityvad” iqca<br />

mariamisagan dabadebis meSveobiT.<br />

gegma an mimarTva qristes Sesaxeb RmerTs samyaros<br />

dasabamidan hqonda, magram aSkarad igi gamoisaxa qristes<br />

pirovnebaSi da saxarebis TxzulebebSi ax. w. aR-is pirvel


16<br />

iesos buneba<br />

saukuneSi. amrigad, RmerTi gvaZlevda Tavis sityvas qristes<br />

meSveobiT (ebr 1:1, 2). araerTxel aris xazgasmuli, rom<br />

qriste xmarobda RvTis sityvebs da qmnida saswaulebs RvTis<br />

sityvis miTiTebiT, raTa gamoemJRavna TviT RmerTi (ioan<br />

2:22; 3:34; 7:16; 10:32, 38; 14:10, 24).<br />

pavle daemorCila qristes miTiTebas _ eqadaga saxareba<br />

“yvela xalxisaTvis”: “ieso qristes qadagebis mixedviT, im<br />

saidumlos gamocxadebiT, romelic ukuniTidan midumebuli<br />

iyo, xolo axla gacxadebulia... euwya yvela ers” (rom 14:24,<br />

25; Sd. 1 kor 2:7). maradiuli sicocxle adamianisaTvis<br />

SesaZlo gaxda mxolod qristes saqmeebis gamo (ioan 3:16;<br />

6:53), magram ukve Tavdapirvelad RmerTs hqonda gegmaSi<br />

maradiuli sicocxlis micema xalxisaTvis, radgan man icoda,<br />

rom amis gamo iesom ganwira Tavi. am msxverplis sruli<br />

gamocxadeba moxda iesos dabadebisa da sikvdilis Semdeg:<br />

“saukuno sicocxlis imediT, romelic aRuTqva utyuarma<br />

RmerTma uwinares saukuneTa. xolo Tavis droze gamoacxada<br />

Tavisi sityva qadgebaSi” (tit 1:2, 3). Cven unda aRvniSnoT,<br />

rom RvTis winaswarmetyvelebis Sesaxeb, saubroben rogorc<br />

yovelTvis arsebulebze (luk 1:70). im gagebiT, rom “sityva”,<br />

romelsac isini warmosTqvamdnen, RmerTs hqonda samyaros<br />

dasabamidan.<br />

iesos igavebi amJRavnebdnen uamrav gamocxadebas da amasTanave<br />

igi axorcielebda qadagebas sakuTari Tavis Sesaxeb: “igavebiT<br />

gavxsni Cems pirs. vityvi, rac dasabamidan dafarulia” (maT<br />

13:35). amaSi Sedgeba is azri, rom “sityva iyo RmerTTan...<br />

Tavdapirvelad”, raTa “xorcad qceuliyo” qristes dabadebiT.<br />

“sityva iyo RmerTi”<br />

ganvixiloT axla sakiTxi imis Ssaxeb, Tu ra azri aris<br />

Cadebuli frazaSi “sityva aris RmerTi”. Cven vmJRavndebiT<br />

Cvens gegmebSi da fiqrebSi. magaliTad: “me londons


17<br />

mivemgzavrebi”. es winadadeba warmoadgens “sityvas” an<br />

uwyebas, romelic Cems ganzraxvas gamoxatavs, imitom rom es<br />

aris Cemi ganzraxva. aseve unda gavigoT RmerTis gegmac<br />

qristeSi. “rogorc iqceva, ise ar fiqrobs” (igav 23:7) da<br />

rogorc RmerTis fiqria, iseTivea TviTon. RvTis sityva an<br />

fiqri aris TviT RmerTi: “sityva aris RmerTi”. amis gamo,<br />

arsebobs mWidro kavSiri RmerTisa da mis sityvis Soris:<br />

paralelizmi, fsalm 29:8 leqsis msgavsad, Cveulebrivia: “xma<br />

uflisa udabnos Searyevs; Searyevs ufali kadeSis udabnos”.<br />

winaswarmetyvelTa qadagebaSi xSirad gvxvdeba amgvari<br />

mtkiceba: “ar gesmodaT Cemi, ambobs ufali” (ierem 25:7).<br />

faqtiurad es RvTis sityvebi niSnaven: “Tqven ar usmendiT<br />

Cems sityvebs, romelsac winaswarmetyvelebi qadagebdnen”.<br />

daviTma aRiqva RvTis sityvebi, rogorc lampari da sinaTle<br />

(fsalm 119:105), magram amasTanave ase upasuxa: “ufalo Cemo,<br />

lamparo Cemo! ufali bnels minaTebs” (2 mef 22:29) da amiT<br />

gamoxata anologia RmerTisa da mis sityvis Soris. amitom<br />

naTelia, rom RvTis sityva sulierdeba da iRebs<br />

mniSvnelobas “is TviTon”, ese igi, naTqvamia rogorc<br />

pirovnebaze, Tumca es sinamdvileSi ase ar aris (ix. gadaxveva<br />

5 “gasulierebis principi”).<br />

RmerTi TviT WeSmaritebaa (ioan 3:33; 8:26; 1 ioan 5:10) da<br />

amitom, RvTis sityva aseTive WeSmaritebaa (ioan 17:17). am<br />

gziT ieso aigiveebs Tavis Tavs sakuTar sityvebTan ise<br />

mWidroT, rom igi asulierebs Tavis sityvebs: “mas, vinc me<br />

uaryofs da ar miiRebs Cems sityvebs, hyavs msajuli. sityva,<br />

romelic warmovTqvi, gasjis mas ukanasknel dRes” (ioan<br />

12:48). ieso metyvelebs Tavisi sityvis Sesaxeb, TiTqos igi<br />

faqtiuri piri iyos, ese igi, is TviTon. misi sityvebi<br />

gasulierebulia, radgan sakmaod mWidrod arian<br />

dakavSirebulni iesosTan. amgvarad, leqsebSi 1:1-3 RvTis<br />

sityva gasulierebulia rogorc piri, ese igi, TviT<br />

RmerTTan. ase sityvis mimarT Cven gveubnevian: “yovelive mis<br />

mier Seiqmna” (ioan 1:3). magram, “RmerTma Seqmna” yvelaferi


18<br />

iesos buneba<br />

Tavisi sityviT (dab 1:1). amis gamo, RvTis sityvis Sesaxeb<br />

amboben ise, TiTqos igi TviT RmerTi yofiliyo. aqedan unda<br />

gamovitanoT RvTismosavi azri, rom RvTis sityvis meSveobiT,<br />

romelic Cvens gulebSia, RmerTs SeuZlia mWidro kavSiri<br />

CvenTan.<br />

dab 1 leqsebidan gamomdinareobs, rom Tavisi sityvis<br />

meSveobiT RmerTi iyo Semoqmedi, da ara piradad qriste.<br />

RvTis sityviT yvelaferi Seiqmna, da ara qristeTi (ioan 1:1-<br />

3). “uflis sityviT Seiqmna zeca da misi bageebis qariT _<br />

mTeli misi sakrebulo (ese igi, varskvlavebi)... radgan man<br />

Tqva _ Seiqmna” (fsalm 33:6, 9). amJamadac ki, yvelaferi<br />

bunebaSi misi sityviT iqmneba: “warmoavlens Tavis sityvas<br />

dedamiwaze, anazdeulad gaiqceva naTqvami misi. warmogzavnis<br />

Tovls, matyliviT... gadmouSvebs sityvas... da gadmodindeba<br />

wyali” (fsalm 147:15-18).<br />

radgan RvTis sityva mis Semiqmed Zalas warmoadgens, RmerTma<br />

gamoiyena igi iesos CasasaxaT mariamis mucelSi. sityvam,<br />

RvTis gegmam, romelic praqtikaze misi wmida suliT<br />

xorcieldeba (luk 1:35), warmoqmna qristes Casaxva. mariamma<br />

aRiara es Tavisi pasuxiT, rodesac Seityo qristes momavali<br />

Casaxvis Sesaxeb, amgvari sityvebiT: “meyos Seni sityvisamebr”<br />

(luk 1:38).<br />

rogorc aRvniSneT, RvTis sityva/RvTis suli RmerTis<br />

ganzraxvas gamoxatavs, romlis Sesaxeb naTqvamia Zvel<br />

aRTqmaSi. am faqtis ueWveloba naCvenebia saq 13:27, sadac<br />

ieso utoldeba Zveli aRTqmis qadagebis sityvas:<br />

“(ebraelebma) ar icnes igi, ar icnes maT winaswarmetyvelTa<br />

xmac”. rodesac qriste iSva, RvTis sityva (suli)<br />

ganxorcielda ieso qristes pirovnebaSi. mociquli ioane<br />

STagonebiT metyvelebda, rom RvTis gegma maradiuli<br />

sicocxlis Sesaxeb qristeSi gamoisaxeba, romelsac


19<br />

mociqulni fizikurad xedavdnen da romelTanac maT<br />

urTierToba hqondaT. ioanem aRiara, rom maT mousinWavT<br />

RvTis sityva, mTeli misi xsnis gegma qristeSi (1 ioan 1:1-3).<br />

Tumca Cven ar SegviZlia fizikurad vixiloT qriste, Cven<br />

SegviZlia gavixaroT imiT, rom misi swori gagebiT Cven<br />

SevZlebT RvTis ganzraxvis gagebas da virwmunebT maradiul<br />

sicocxles (1 pet 1:8, 9). Cven unda davusvaT sakuTar Tavs<br />

sakiTxi: “namdvilad vicnobT Tu ara qristes?” ar aris<br />

sakmarisi imis aRiareba, rom odesRac arsebobda keTili<br />

adamiani saxelad ieso. mxolod bibliis sistematiuri<br />

SeswavliT locvasTan erTad SesaZloa misi gageba, rogorc<br />

Cveni mxsnelis da naTesaobrivi kavSiris damyareba masTan<br />

naTlobis miRebiT.<br />

gadaxveva 22: istoriuli ieso<br />

Tu, rogorc zogierTi amtkicebs, ar arsebobs imis dasturi,<br />

rom ieso nazareTeli odesRac arsebobda, maSin rTulia TviT<br />

qristianobis arsebobis axsna. saWiroa uzarmazari xalxTa<br />

raodenobis gamokiTxva, raTa SevxvdeT iseT adamians,<br />

romelic ityvis, rom milionobiT xalxi ukanaskneli 2000<br />

wlis manZilze Tavisi rwmenis safuZvlad miiCnevs adamians,<br />

romelic arasodes ar arsebobda da rom am kacis rwmena maT<br />

gaavrceles mTel samyaroSi, devnisa da sikvdilis miuxedavad.<br />

qristianebi da ebraelebi Cveulebriv eTanxmebian imas, rom<br />

mahmadi odesRac cxovrobda, Tumca isini uaryofen mis<br />

swavla-darigebas. sinamdvileSi, Cven veTanxmebiT im faqts,<br />

rom yvelaze cnobili istoriuli moRvawe cxovrobda,<br />

gansakuTrebuli mtkicebebis gareSe. xSirad keTdeba farTod<br />

cnobil istoriul movlenebis analizi konkretul<br />

mtkicebebTan erTad, romlTa uaryofa sakmaod rTulia<br />

(magaliTad, gastingis brZola 1066 wels).


20<br />

iesos buneba<br />

is faqti, rom zogierTi xalxi uaryofs iesos arsebobas,<br />

metyvelebs zomagadasul reaqciaze, survilze _ moZebno<br />

xelsayreli saSualeba ar gauwio angariSi misi misionerobis<br />

miRebis mizezebs. es gansakuTrebiT WeSmaritad gamoiyureba,<br />

Tu gaviTvaliswinebT, rom adrindel ebraelebs swamdaT ax. w.<br />

aR-is pirvel saukuneSi mcxovreb kacis, saxelad iesosi.<br />

Semdegi istoriuli mtkicebebi iesos arsebobis Sesaxeb<br />

araviTar SemTxvevaSi ar unda ganvixiloT rogorc xalxis<br />

Teologiuri gamogoneba. mocemul nawilSi uamravi<br />

saintereso informaciaa, romelic gadmoRebulia hari<br />

habermasis wignidan “Zveli mowmeba iesos cxovrebis Sesaxeb”.<br />

1) romaeuli istorikosi taciti Tavis or cnobil wignSi<br />

ax. w. aR-is pirveli saukunis Semdeg (“analebi” da<br />

“istoriebi”) axsenebda iesosa da qristianebs. igi werda<br />

“analebSi” (daaxloebiT 115 wels ax. w. aR-is), rom xalxTa<br />

klass, romelic sZulda mdabio xalxs maTi zizRis gamo,<br />

“qristianoba” ewodaT. qriste, romlis sxeulidan warmoiSva<br />

es wodeba, sasikvdilod iyo ganwiruli pilates mefobis<br />

dros.<br />

am wignis Sesabamisad, imperatori Tiberi mefobda 14-dan 37<br />

wlamde ax. w. aR-is, da zustad am periodis ganmavlobaSi<br />

qriste sikvdiliT iyo dasjili. taciti werda, rom<br />

qristianebis rwmena “gavrcelebuli iyo ara marto iudeaSi,<br />

pirvel wyaroSi (am ideebis), aramed romSic. Semdeg igi<br />

aRwers, Tu rogor sastikad sZulda mas qristianebi,<br />

romelTagan umravlesoba sikvdiliT daisaja romSi. es<br />

yvelaferi Seesabameba axali aRTqmis werils imis Sesaxeb,<br />

rom iesosi da mis mociqulTa swavleba Caisaxa iudeaSi da<br />

Semdeg gavrcelda mTel romis imperiaSi, Tumca<br />

winaaRmdegobas xvdeboda.


21<br />

2) sxva romaeli istorikosi, sutoni, amgvarad werda<br />

klavdiis marTvelobis dros (41-54 w. ax. w. aR-is), rom<br />

ebraelebi romSi qristes mier aRznebulni ganuwyvetliv<br />

qmnidnen aurzaurs, xolo man (klavdim), gandevna isini<br />

qalaqidan. saq 18:2 naTqvamia, rom ebraelur colqmrul<br />

wyvils akilasa da priskilas unda daetovaT romi ebraelTa<br />

devnis gamo.<br />

Semdeg sutoni wers qristianebis devnis Sesaxeb nerosis<br />

marTvelobisas, TiTqos romSi didi xanZris Semdeg... sasjeli<br />

miiRes aseve qristianebma, seqtam, romelic qadagebda axal da<br />

borot rwmenas. es miTiTeba “qristianebis” saxelwodebis<br />

jgufis arsebobis Sesaxeb pirvel saukuneSi ax. w. aR-is<br />

gvaZlevs safuZvels visaubroT am saukuneSi mcxovreb<br />

adamianze, qristeze.<br />

3) f.f. briusi (“qristianobis warmoSoba”, gv. 29) aqcevs<br />

yuradRebas qristianobis moxsenebis Sesaxeb aRmosavlur<br />

xmelTaSua zRvis istoriis wignSi, romelic dawerili iyo<br />

ax. w. aR-is 52 w. talasis mier. sxva nawarmoebSi<br />

(“dokumentebi axali aRTqmis Sesaxeb”, gv. 113) briusi<br />

saubrobs talasis mier naxseneb adamianis Sesaxeb saxelad<br />

iuli afrikani, romelmac dascina wvdiadis aRweras iesos<br />

jvarcmis dros, da axsna es movlena, rogorc mzis dabneleba.<br />

es metyvelebs qristes jvarcmis Sesaxeb, romelic moxda<br />

ramdenime wliT adre, sanam igi dawerda Tavis istorias ax.<br />

w. aR-is 52 w.<br />

4) romis saxelmwifo moRvawe, pliniumi, ixsenebs pirveli<br />

saukunis wlebSi qristianebis saxelwodebis xalxTa aqtiuri<br />

jgufis arsebobas. igi ise aRwerda maT msaxurobis dros,<br />

TiTqos maT Cvevad hqondaT Sexvedrebi garkveul dRes,<br />

gaTenebamde da qristes himnis leqsebis warmoTqma<br />

(“pliniumis werilebi, melmotis Targmani, tomi 2, X:96).


22<br />

iesos buneba<br />

romis imperatorebi traiani da adriani saubrobdnen<br />

sakuTari problemebis Sesaxeb qristianebTan urTierTobaSi<br />

(ix. “pliniumis werilebi”, t. 2, X:97 da evsibe<br />

“eklesiesturi istoria” IV:IX, Sesabamisad). am jgufis<br />

arseboba ax. w. aR-is pirvel saukuneSi da maTi<br />

gansakuTrebuli sulgrZeloba devnis dros, adasturebs imas,<br />

rom isini pirvel saukuneSi mcxovreb, realur istoriul<br />

pirovnebis mimdevrebi iyvnen.<br />

5) talmudi, ebraelTa saRmrTo wigni, sinedrionSi 43a<br />

ixsenebs qristes sikvdils. iTvleba, rom talmudis es<br />

nawili ekuTvnis am wignis adrindel periods (ese igi, ax. w.<br />

aR-is 70-200 w.w.). masSi aRniSnulia, rom aRdgomis dRes<br />

ieso CamoaxrCes. misi sikvdilis win, ormoci dRiT adre,<br />

mauwyebelma xmamaRla ganacxada: “mas Caqolvas upireben,<br />

imitom rom igi jadoqaria da mouwodebs israelianebs<br />

rjulgandgomilobisaken. yvela, visac SeuZlia raimes Tqma<br />

mis sasargeblod, gamovides da ganacxados”. magram, radgan<br />

araferi ar moxda mis dasacavad, igi aRdgomisas CamoaxrCes.<br />

sityva “CamoaxrCes” unda gavigoT, rogorc “jvarcma” _ am<br />

mniSvnelobiT igi ixmareba axal aRTqmaSi (gal 3:13; luk<br />

23:39). am nawyvetSi weria, rom ebraelebs surdaT iesos<br />

Caqolva (rogorc Cans, moses rjulis Sesabamisas?), magram<br />

aRniSnulia, rom sinamdvileSi igi CamoaxrCes. amis axsna<br />

axal aRTqmaSi aris mocemuli, sadac miTiTebulia, rom<br />

ebraelebs unda daecvaT romis rjuli iesos sikvdilis<br />

ganaCenis gansaxorcielebis Sesaxeb, ese igi, CamoxrCobis<br />

meSveobiT.<br />

sinedrionSi 43a naTqvamia aseve, rom iesos xuTi moswavle<br />

ganikicxa da sikvdilis ganaCeni miusajes. aq aseve<br />

aRniSnulia, rom ebraelebs tradiciulad swamdaT<br />

istoriuli iesos arseboba. sinedrionSi 1066 naTqvamia aseve,


23<br />

rom ieso 33 wlis iyo, roca mokvda, rac sruliad<br />

Seesabameba axal aRTqmas. meiers (“pirveli aRdgoma”; gv. 117,<br />

118) mohyavs amonaweri mexuTe saukunes ebraeluri sabuTidan<br />

“toledot iesu”, romelSic dadasturebulia, rom<br />

mociqulni cdilobdnen iesos sxeulis moparvas misi<br />

sikvdilis Semdeg, magram mebaRem, saxelad iudam, Seicno maTi<br />

gegmebi da gadaitana iesos sxeuli sxva adgilas, mogvianebiT<br />

ki ebraelebs gadasca. ustin marteri werda ax. w. aR-is 150<br />

w., rom ebraelebi gzavnidnen Sikrikebs, romlebic<br />

acxadebdnen iesos sxeulis qurdobis Sesaxeb (“dialogi<br />

trifosTan”, gv. 108), xolo ax. w. aR-is 200w. aseTive<br />

uwyeba mohyavda tertilians (“sanaxaobis Sesaxeb”, gv. 30).<br />

amrigad, es monacemebi metyveleben imis Sesaxeb, rom Cveni<br />

eris pirveli saukuneebis ebraelebs swamdaT iesosi da<br />

mkvlelobis.<br />

6) meore saukuneSi moRvawe, berZnuli dramaturgi lusiani<br />

dascinoda qristianebs, romlebic dRemde aRmerTeben<br />

jvarcmul adamians (lusian, “romSi mcxovreb ucxoelis<br />

sikvdili”, gv. 11-13, “lusianis Sromebi”, tomi 4, Targmani<br />

faurelisa da faulerisa).<br />

7) pirveli saukunis yvelaze cnobili istorikosi iosibe<br />

iyo. wignSi “siZveleTa Zeglebi” igi axsenebs iakobs, “Zmas<br />

iesosi, romelsac qriste erqva”. am wignis sxva nawilSi igi<br />

metyvelebs iesos Sesaxeb iseTi sityvebiT, romlebic<br />

Seesabamebian mis aRwerilobas axal aRTqmaSi: “am dros iyo<br />

ieso, brZeni adamiani... radgan igi is iyo, vinc saswauls<br />

qmnida... is qriste iyo... is gamoucxadda maT mesame dRes,<br />

rogorc RvTis winaswarmetyveli da qadagebda am da sxva aTi<br />

aTas saswaul movlenaze sakuTari Tavis Sesaxeb”. es nawyveti<br />

imdenad dazustebul aRweras gvaZlevs, rom zogierTi<br />

miiCnevs mas teqstis interpritaciad. ax. w. aR-is pirvel<br />

saukuneSi mcxovreb ieso nazareTelis arsebobis<br />

dasadastureblad metyveleben Semdegi monacemebi:


24<br />

iesos buneba<br />

_ evsibe (“eklesiesturi istoria”, 1:XI) citirebs iosibes am<br />

Tavs.<br />

_ pativcemuli mecnierebi mxars uWeren am pirvel kiTxvas,<br />

rogorc originalurs da SeuZliaT daamtkicon, rom es Tavi<br />

igive stiliT aris dawerili, rogorc iosibes nawarmoebis<br />

danarCeni nawili (ix. daniel ropsi “iesos TanamedroveTa<br />

dumili”, gv. 21; j.n.d. andersoni “axali aRTqmis sabuTi”, gv.<br />

108, 109).<br />

_ ar arsebobs teqsturi mtkiceba, rom es nawyveti<br />

interpritacias warmoadgens.<br />

_ profesori Slomo painsi amtkicebs, rom aRmoCenilia<br />

iosibes nawarmoebis arabuli gamocema, romelic TiTqmis<br />

ueWvelad originals warmoadgens. iq gvxvdeba moyvanili<br />

nawyveti, magram iesos aRdgomis da misianuri moRvaweobis<br />

mtkicebis gareSe, romelic moyvanilia zemoT miTiTebul<br />

nawyvetSi. es sakmaod dasabuTebulad gamoiyureba, Tu<br />

gaviTvaliswinebT, rom iosibe ebraeli iyo. painsi pirvelad<br />

saubrobda Tavisi aRmoCenis Sesaxeb 12 Tebervals 1972w.<br />

gazeTSi “niu-iork Taimsi”, sadac moiyvana ganxiluli<br />

nawyveti iesos Sesaxeb arabuli gamocemidan: “am dros iq<br />

brZeni adamiani imyofeboda, saxelad ieso. misi saqcieli<br />

mosawoni iyo, igi cnobili iyo, rogorc keTilSobili.<br />

uamravi xalxi ebraelebsa da sxva erTa Soris misi moswavle<br />

gaxda. pilatem miuniWa mas jvarcma da sikvdili. misma<br />

moswavleebma ar uaryes misi swavleba; isini ambobdnen, rom<br />

igi gamoecxada maT jvarcmis sami dRis Semdeg da rom<br />

cocxali iyo; Sesabamisad, igi mesia iyo, romlis Sesaxeb<br />

winaswarmetyvelni saswauls qadagebdnen”. es aRwera emTxveva<br />

axal aRTqmaSi naTqvams iesos Sesaxeb.


gadaxveva 23: “me zecidan Camovedi”<br />

25<br />

“RvTis puri isaa, romelic zecidan Camodis da sicocxles<br />

aZlevs wuTisofels... me zecidan Camovedi” (ioan 6:33, 38).<br />

es da amis msgavsi sxva sityvebi araswored ixmareba im cru<br />

ideis dasasabuTeblad, TiTqos ieso fizikurad arsebobda<br />

zecaSi dabadebamde. magram aq unda mivaqcioT yuradReba<br />

Semdeg momentebs:<br />

1. samebis morwmuneni aRiqvamdnen am gamoTqmas sityvasityviT<br />

sakuTari doqtrinis dasadastureblad. magram, Tu Cven<br />

mivepyrobiT maT amgvarad, es imas niSnavs, rom Cven vaRiarebT<br />

iesos arsebobas zecad, rac uazros xdis mis sityvebs<br />

mariamis mucelSi Casaxvis Sesaxeb. ioan 6:60 zecier mananas<br />

Sesaxeb metyvelebs: “vis SeuZlia misi mosmena?” da amiT<br />

gvacnobs, rom sityvebi mananas Sesaxeb unda metaforiulad<br />

miviRoT.<br />

2. ioan 6 TavSi ieso gvixsnis, rom manana mas gamoxatavs.<br />

sityvebi imis Sesaxeb, rom manana RmerTis mier iyo<br />

gamogzavnili niSnavs, rom mis dedamiwaze gamoCenaze RmerTi<br />

agebs pasuxs, fizikurad ki igi arasodes moscilebia cas.<br />

anologiurad unda miviRoT sityvebi qristes zecidan<br />

Camosvlis Sesaxeb. igi Seqmnili iyo dedamiwaze wmidasulis<br />

meSveobiT, romelmac zegavlena moaxdina mariamze (luk 1:35).<br />

3. ieso ambobs: “puri, romelsac gavcem, xorcia Cemi” (ioan<br />

6:57). samebis momxreni amtkiceben, rom zecidan iesos<br />

“RvTis” nawili Camovida. magram ieso adasturebs, rom misi<br />

“xorci” _ zecidan Camosuli puria. amrigad, is akavSirebs<br />

zecier purs sakuTar TavTan, rogorc “adamianis ZesTan”<br />

(ioan 6:62), da ara “RmerT-ZesTan”.


26<br />

iesos buneba<br />

4. igive nawyveti ioan 6 TavSi Seicavs mniSvnelovan<br />

mtkicebas imis Sesaxeb, rom ieso RmerTis toli ar iyo.<br />

sityvebi “me momavlina cocxalma mamam” (ioan 6:57)<br />

adastureben, rom ieso ar uTanaswordeboda RmerTs; xolo<br />

sityvebi “me mamiT vcocxlob” (ioan 6:57) saeWvoa, rom<br />

“erTian maradisobas” amtkicebdnen, romlis Sesaxeb samebis<br />

Tayvanismcemlebi qadageben.<br />

5. SegviZlia vikiTxoT “rogor da rodis “Camovida” ieso<br />

zecidan? samebis morwmuneni xmaroben sityvebs ioan 6<br />

Tavidan imis “dasamtkiceblad”, rom ieso dabadebisas<br />

Camovida zecidan (lq. 33, 50). iesos RvTis niWis Sesaxeb,<br />

qristem Tqva: “mamaCemi gaZlevT WeSmarit purs zecidan” (lq.<br />

32). im dros, rodesac ieso warmoTqvamda am sityvebs, igi<br />

ukve “Camosuli” iyo, RmerTma gamogzavna igi. amis gamo, mas<br />

SeeZlo eTqva sakuTari Tavis Sesaxeb warsuli drois zmnis<br />

gamoyenebiT: “me cocxali puri var, zecidan Camosuli” (lq.<br />

51). magram is aseve metyvelebs zecidan “Camosuli” puris<br />

Sesaxeb, Tavisi jvarcmis formiT. “puri, romelsac gavcem,<br />

xorcia Cemi, romelsac wuTisoflis sicocxlisaTvis gavcem”<br />

(lq. 51). amrigad, ieso ambobs, rom igi ukve Camovida<br />

zecidan, rom igi “movlenis” procesSi imyofeba da jer kidav<br />

unda “Camovides” sakuTar sikvdilSi. es faqti adasturebs<br />

imas, rom “Camosvla” ara marto qristes Sobas, aramed<br />

RmerTis gamomJRavnebasac ekuTvnis. axal aRTqmaSi es<br />

damtkicebulia miTiTebiT RmerTis “Camosvlis” Sesaxeb da<br />

sityva “Camosvlas” igive mniSvneloba gaaCnia, romlis Sesaxeb<br />

Cven amJamad vsaubrobdiT. ase RmerTma ixila Tavisi xalxis<br />

tanjva egvipteSi da “Camovida” mis gadasarCenaT moses<br />

meSveobiT. man aseve ixila xalxis monuri damokidebuleba<br />

codvisadmi da “Camovida” anu gamoamJRavna Tavi iesos<br />

gamogzavniT, raTa exsna xalxi.


gadaxveva 24: iesom Seqmna dedamiwa?<br />

27<br />

“vinc aris uxilavi RvTis xateba, pirmSo yoveli qmnilebisa,<br />

vinaidan misiT (iesoTi) Seiqmna yoveli, rac caSi da<br />

dedamiwazea, xiluli da uxilavi: saydarni Tu uflebani,<br />

mTavrobani Tu xelmwifebani _ yvelaferi mis mier da<br />

misTvis aris Seqmnili. igi aris uwinares yovlisa da<br />

yovelive misiT dgas. is aris eklesiis sxeulis Tavi. is<br />

aris dasabami, pirmSo mkvdarTagan...” (kol 1:15-18). es _<br />

bibliis tipiuri nawyvetia im nawyvetebis ricxvTa Soris,<br />

romlebic qmnian STabeWdilebas, TiTqos iesom Seqmna<br />

dedamiwa.<br />

1. magram bibliaSi arsebobs sxva mravali nawyveti, romelic<br />

adasturebs, rom ieso dabadebamde ar arsebobda. “dabadebis”<br />

wigni aSkarad gvauwyebs, rom RmerTi iyo Semoqmedi. xolo,<br />

Tu Cven vifiqrebT, rom Semoqmedi ieso iyo, amiT Cven<br />

gavaTanasworebT iesos RmerTTan. am SemTxvevaSi SeuZlebeli<br />

iqneba im leqsebis axsna, romlebic RmerTisa da iesos<br />

sxvaobaze metyveleben (ix. mag., am wignis nawili 8.2).<br />

2. ieso pirmSo iyo, rac saTaves niSnavs. ar arsebobs imis<br />

damowmeba, rom ieso dedamiwis Seqmnamde iyo RvTis pirmSo. 2<br />

mef 7:14 da fsalm 89:27 msgavsi leqsebi qadageben, rom<br />

daviTis STamomavali RvTis pirmSo iqneba. aSkaraa, rom igi<br />

ar arsebobda am nawyvetis daweris dros. ieso gaxda “RvTis<br />

Zed ZalaSi... mkvdreTiT aRdgomisaTvis” (rom 1:4). RmerTma<br />

“aRgvidgina ieso”, rogorc meore fsalmunSi weria: “Cemi Ze<br />

xar, dRes gSobe Sen” (saq 13:32, 33). ase ieso RvTis pirmSo<br />

gaxda aRdgomis meSveobiT. aRniSneT, rom mamisagan marjvena<br />

mxares mdgomi Ze misi pirmSo aris (dab 48:13-16) da qriste,<br />

aRdgomis Semdeg, RmerTis marjvena mxares iyo amaRlebuli<br />

(saq 2:34; ebr 1:3).


28<br />

iesos buneba<br />

3. am gagebiT ieso aRwerilia, rogorc “pirmSo mkvdarTagan”<br />

(kol 1:18), fraziT, romelic utoldeba sityvebs “pirmSo<br />

yoveli qmnilebisa” (kol 1:15). amitom ieso ambobs sakuTar<br />

Tavze, rom igi aris “pirmSo mkvdarTagan... dasabami RvTis<br />

qmnilebisa” (gamocx 1:5; 3:14). ieso pirveli ukvdavi iyo<br />

ukvdav qalTa da kacTa Soris, romelTa aRdgoma da RvTis<br />

ukvdav SvilebaT dabadeba, SesaZlo gaxda iesos sikvdilisa<br />

da aRdgomis meSveobiT (efes 2:10; 4:23, 24; 2 kor 5:17).<br />

“gamococxldebian qristeSi (yvela morwmuneni). da<br />

TiToeuli Tavisi wesiT: pirmSo _ qriste, xolo Semdeg<br />

qristesni, misi mosvlisas” (1 kor 15:22, 23). es igive idea<br />

aris, rac kol 1. ieso pirmSo iyo, romelic mkvdarTagan<br />

aRdga da ukvdaveba miiRo. igi pirveli iyo axali arseba da<br />

SeWmariti morwmune mas mibaZavs mis dabrunebisas.<br />

4. arseba, romlis Sesaxeb naTqvamia kol 1 TavSi,<br />

warmoadgens axal qmnilebas, da ara imas, romlis Sesaxeb<br />

qadagebs “dabadebis” wigni. iesos saqmeebis meSveobiT “Seiqmna<br />

yoveli... saydarni da uflebani” da a. S. pavle ar ambobs,<br />

rom iesom Seqmna yvelaferi, rac bunebaSia, magaliTad,<br />

mdinare, mTa, frinveli da a. S. am axali arsebis elements<br />

Seadgens is sazRauri, romelic Cven RvTis sasufevelSi<br />

gveqneba.<br />

“saydarni, uflebani” da a. S. es imas niSnavs, rom morwmuneni<br />

iqcevian “sufevad da mRvdlebad Cvens RmerTs, da imefeben<br />

dedamiwaze” (gamocx 5:10). yovelive es iesos saqmeebis<br />

meSveobiT gaxda SesaZlo, “vinaidan misiT Seiqmna yoveli, rac<br />

caSia” (kol 1:16). efes 2:6 vkiTxulobT morwmuneTa Sesaxeb,<br />

romlebic “caTa Sinac dagvsxa qriste iesoSi”. amrigad, es<br />

leqsi metyvelebs imis Sesaxeb, rom iesos gamo SesaZlebeli<br />

gaxda maRali sulieri mdgomareoba, romelic Cven rogorc<br />

amJamad, aseve momavalSi gveqneba. “ca da miwa” Seicavs<br />

yovelives, rac aucilebelia “misi (iesos) jvris sisxliT”


29<br />

Sesarigeblad (kol 1:16, 20) da amiT gviCvenebs, rom<br />

yovelive, rac “caSia” ekuTvnis morwmuneebs, romlebic<br />

amJamad “caTa Sina” sxedan, “qriste iesoSi”.<br />

5. sityvebi imis Sesaxeb, rom qriste “pirmSoa yoveli<br />

qmnilebisa”, mis adgilsamyofels aRniSnaven RmerTis gverdiT.<br />

is ufro mniSvnelovani iyo, vidre Cveni “yoveli qmnileba”,<br />

romelTa Sesarigeblad igi gamoCnda. leqsi maT 21:31 amis<br />

damaxasiaTebeli magaliTia: “mebaJeebi da meZavebi Tqvenze<br />

(codvil ebraelebze) win Sevlen RvTis sasufevelSi”.<br />

sinamdvileSi, ebraelebi, romlebsac ieso esaubreboda, ver<br />

Sevlen RvTis sasufevelSi (luk 13:28; maT 8:12; 21:43). ase<br />

rom aq saubari ar mimdinareobs samefoSi marTlmorwmuneTa<br />

Sesvlis Sesaxeb maTze adre drois gagebiT. sityvebi imis<br />

Sesaxeb, rom ieso aris “pirmSo yoveli qmnilebisa” ar<br />

niSnavs, rom igi “yoveli qmnilebis uwin iyo”, rogorc es<br />

samebis momxreebs sWirdebaT am nawyvetis interpritaciis<br />

dros. berZnuli sityva, romelic niSnavs “winaT” 1 pet 4:8<br />

iTargmneba rogorc “upirveles yovlisa”.<br />

gadaxveva 25: “sanam abraami iqneboda, me var”<br />

(ioan 8:58)<br />

es sityvebi xSirad araswored gamoiyeneba imis saswavleblad,<br />

rom ieso abraamis win arsebobda. magram, ufro bejiTi<br />

gamokvleva amJRavnebs amis sapirispiros:<br />

1. ieso ar ambobs: “sanam abraami iqneboda, me viyavi”. is<br />

abraamis aRTqmuli STamomavali iyo da Cven uazros gavxdiT<br />

RvTis aRTqmas, Tu vityviT, rom ieso fizikurad abraamis<br />

dabadebamde arsebobda.<br />

2. ioan 8:58 moyvanili sityvebi warmoadgenen saubars<br />

qristesa da iudevelTa Soris abraamis Sesaxeb. maTTvis


30<br />

iesos buneba<br />

abraami udidesi adamiani iyo. berZnuli sityva “pro”,<br />

naTargmni rogorc sityva “sanam”, ufro qristes ekuTvnis,<br />

romelsac meti mniSvneloba aqvs, vidre abraams, da ara dros.<br />

Cven kvlav SegviZlia mivuTiToT maT 21:31 leqsze, romelSic<br />

naCvenebia sityvis “sanam” gamoyeneba bibliaSi. iesom Tqva:<br />

“mebaJeebi da meZavebi Tqvenze win (codvil ebraelebze)<br />

Sevlen RvTis sasufevelSi”. sinamdvileSi, ebraelebi ar<br />

iqnebian sasufevelSi (luk 13:28; maT 8:12; 21:43). am saubris<br />

dros iesos mimarT pativiscema unda gamogvexata, da ara<br />

abraamis. qriste ambobs: “me axla ufro mTavari var, vidre<br />

abraami iyo”. magram ioan 8:59 gamoyenebuli sityva “sanam”<br />

SesaZloa drosac davukavSiroT, ese igi, sanam, manam abraami<br />

cxovrobda, qriste RvTis gegmaSi ukve iyo da es gegma mas<br />

dasabamidan hqonda. da radgan ieso abraamze “uwin” iyo,<br />

sityva “uwin” misi mniSvnelobis gagebiT.<br />

3. amis damtkicebas ioan 8:56 leqsi Seicavs: “abraams,<br />

mamaTqvens, uxaroda, rom ixilavda Cems dRes. ixila da<br />

gaixara”. rogorc werilSi aris naTqvami, abraamma mxolod<br />

erTxel gaicina da gaixara. es im dros moxda, rodesac mas<br />

misi Teslis aRTqma mieca. sabolood is mixda, rom aRTqma<br />

iesos ekuTvnoda (dab 17:17). abraamma ganWvreta ieso Tavosi<br />

aRTqmis saSualebiT. gulis siRrmeSi man ganikicxa iesos<br />

momavali msxverplis Sewirva: “mTaze ufali gamoCnda” (dab<br />

22:14). zustad am gagebiT ieso metyvelebs abraamis Sesaxeb,<br />

TiTqos man ixila igi. aRTqmis gaTvaliswinebiT, iesos<br />

SeeZlo eTqva: “sanam abraami iqneboda, me var”. rogorc<br />

avxseniT nawilSi 3.1, iesos esmoda, rom RvTis aRTqma<br />

abraamis mimarT amJRavnebda gegmas mis Sesaxeb, romelic<br />

RmerTma samyaros dasabamidan icoda. es aRTqma pirveli<br />

saukunis ebraelebis Tvalwin ganxorcielda, rodesac isini<br />

iesos irgvliv idgnen.


31<br />

4. amtkiceben, rom ieso xSirad axsenebda RvTis saxels,<br />

rodesac ambobda: “me var”. Cven ukve aRvniSneT gadaxveva 3,<br />

rom rogorc iesos, aseve sxva danarCen mokvdav xalxs<br />

SesaZloa mohqondes RvTis saxeli da amasTanave es ar<br />

niSnavdes, TiTqos isini TviT Rmerni arian. magram SesaZloa,<br />

rom ieso am SemTxvevaSi mxolod zmna “yofnas” axlandel<br />

dros xmarobda. aseTive suraTi ramdenime leqsis qvemoT<br />

gvxvdeba ioan 9:9. iesom gankurna usinaTlo, Tvali auxila.<br />

gakvirvebuli xalxi erTmaneTs ekiTxeboda, iyo ro es<br />

sinamdvileSi is usinaTlo, romelic mowyalebas iTxovda.<br />

“erTni ambobdnen: es swored isaao, sxvebma Tqves: ara, magram<br />

imas hgavso. man ki Tqva: “me var”. albad SeniSneT, rom<br />

bibliaSi gamoyofilia sityva “me”. es imas niSnavs, rom<br />

berZnul teqstSi es sityva ar gvxvdeba, igi mTargmnelebiT<br />

aris damatebuli. gankurnili usinaTlo ambobs: “me var”, ese<br />

igi, rogorc ieso ambobs ioan 8:58. Tu Cven CavTvliT, rom<br />

qristes sityvebi “me var” metyveleben imis Sesaxeb, rom igi<br />

RmerTia, maSin unda vaRiaroT, rom gankurnili usinaTlo<br />

ambobda sakuTar Tavze, rogorc RmerTze. magram, unda<br />

aRvniSnoT, rom RvTis saxeli sinamdvileSi niSnavs “me var,<br />

romelic var” anu ubralod “me var”.<br />

gadaxveva 26: “melqisedeki”<br />

bibliis Semswavle uamravi xalxi guliT warmosTqvams<br />

“amins” petres leqsebis Semdeg: “rogorc Cvenma sayvarelma<br />

Zmam pavlemac mogweraT misTvis miniWebuli sibrZniT... yvela<br />

werilSic, romlebSic zogi ram ise Znelad gasagebia, rom<br />

umecarni da umtkiconi, sxva werilebis msgavsad amaxinjeben<br />

sakuTari Tavis dasaRupad” (2 pet 3:15, 16). es,<br />

rasakvirvelia, ekuTvnis Zvelebraelur enaze naTqvam pavles<br />

sityvebs melqisedekis Sesaxeb. is TviTon aRiarebda, rom<br />

saubrobs imis Sesaxeb, rac rTulia gasagebad da romlis<br />

aRqma mxolod kargad momzadebul morwmunes SeuZlia (ebr


32<br />

iesos buneba<br />

5:10, 11, 14). magram, ar unda vifiqroT, rom am leqsebis<br />

gasagebad aucilebelia bibliis swavlebis safuZvliani codna;<br />

aseve ar unda gadavaWarboT melqisedekze nawyvetis<br />

mniSvneloba im xalxisaTvis, vinc ecnoba wmida werils.<br />

“melqisedeki, salimis mefe, uzenaesi RvTis mRvdeli, Seegeba<br />

abraams, mefebis ganadgurebis Semdeg dabrunebuls, da<br />

akurTxa igi”, romlis Sesaxeb naTqvamia, rom igi “umamo,<br />

udedo, ugvarmtomo, arc dReTa dasabami aqvs, arc sicocxlis<br />

dasasruli, RvTis Zis msgavsad, rCeba mRvdlad samudamod”<br />

(ebr 7:1, 3). am strofebidan zogierTs gamoaqvs Semdegi<br />

daskvna, rom ieso arsebobda Tavis dabadebamde da, aqedan<br />

gamomdinare, adamianuri mSoblebi ar gaaCnda.<br />

iesos hyavda mama (RmerTi), deda (mariami) da waramomavloba<br />

(ix. maT 1; luk 3 da Sd. ioan 7:27). amitom, melqisedeks ar<br />

gaaCnia misadmi piradi urTierToba. amis garda, melqisedeki<br />

“RvTis Zis msgavsad” (ebr 7:3), TviT ieso ar iyo, magram<br />

masTan garkveuli msgavseba gaaCnda, romelsac avtori<br />

wvrTnis mizniT iyenebs. “melqisedekis msgavsad dgeba sxva<br />

mRvdeli” ieso (ebr 7:15), romelic mRvdeli gaxda<br />

“melqisedekis wesiT” (ebr 5:5, 6).<br />

Zvelebraeluri ena melqisedekis Sesaxeb SeuZlebelia aviqvaT<br />

sityvasityviT. Tu melqisedeks sinamdvileSi ar gaaCnda arc<br />

mama da arc deda, maSin mas mxolod RmerTi hyavda. igi _<br />

erTaderTi adamiania, romelsac dasabami ar hqonda (1 tim<br />

6:16; fsalm 90:2). magram amas ebr 7:4 leqsi upirispirdeba,<br />

romelSic naTqvamia: “raoden didia igi (adamiani)”, da aseve<br />

is garemo, rom xalxma ixila igi (xolo RmerTis xilva<br />

SeuZlebelia) da misi msxverplSesawiri RmerTisadmi. Tu mas<br />

adamians uwodeben, maSin mas sityvasityviT mSobelic unda<br />

hyavdes. xolo is faqti, rom igi “umamo, udedo, ugarmtomo”<br />

aris SegviZlia avxsnaT imiT, rom misi genealogia da<br />

mSoblebi dafiqsirebulni arsad ar iyvnen. dedofal esTeris


33<br />

mSoblebis Sesaxeb aseve araviTari cnoba ar gvqonda da<br />

misi warmomavlobac amgvarad aris aRwerili. mardoqai iyo<br />

aRmzrdeli esTeris, “Tavis biZaSvilis, radgan arc mama<br />

hyavda mas, arc deda... roca ded-mama daexoca, iSvila igi<br />

mardoqaim” (esT 2:7).<br />

wignSi “dabadeba” mocemulia masSi warmodgenili yvela<br />

personaJis dawvrilebiTi warmomavloba. magram melqisedeki<br />

mis mSoblebze yovelgvari gancxadebis gareSe wagvidgeba; da<br />

aseve moulodnelad qreba. amasTanave, ueWvelia, rom igi Rrma<br />

pativiscemas imsaxurebs; abraamic ki uxdida mas aTeuls da<br />

misgan kurTxevas iRebda, rac aSkarad gviCvenebs melqisedekis<br />

upiratesobas (efes 7:2, 7).<br />

pavle ar akeTebda gonebriv varjiSs wmida werilTan. pirvel<br />

saukuneSi arsebobda realuri problema, romelic<br />

melqisedekis mosazrebebs SeeZlo gadaewyvita. ebraelebi<br />

amgvarad msjelobdnen:<br />

“Tqven, qristianebi, gveubneviT, rom ieso amJamad SesaZloa<br />

Cveni mRvdeli iyos. magram mRvdels garkveuli warmomavloba<br />

unda gaaCndes, romelic daadasturebs, rom igi levis<br />

muxlidan aris. da, amis garda, Tqven TviTon uSvebT, rom<br />

ieso iudas muxlidan iyo (ebr 7:14). samwuxarod, CvenTvis<br />

xelmZRvaneli da magaliTi abraamia (ioan 8:33, 39) da Cven<br />

ver vcemT pativs iesos”.<br />

am sityvebs pavlem upasuxa: “magram gaxsovdeT melqisedeki.<br />

wigni dabadeba gviCvenebs, rom am did mRvdels ar gaaCnda<br />

warmomavloba; da mesia, rogorc mefe, aseve mRvdeli unda<br />

iyos da mRvdeloba melqisedekis msgavsi unda iyos (ebr 5:6;<br />

Sd. fsalm 110:4). abraami Tavisi mdgomareobiT melqisedekze<br />

qvemoT dgas, ase rom Tqven unda gadaitanoT yuradReba<br />

abraamidan iesoze da SewyvitoT warmomavlobis kiTxva (ix. 1<br />

tim 1:4). Tu Tqven ifiqrebT melqisedekisa da iesos


34<br />

iesos buneba<br />

msgavsebaze (e. i., maTi cxovrebis wvrilmanebze), maSin Tqven<br />

ukeTesad gaigebT qristes saqmeebs”.<br />

Cven SegviZlia es gakveTili gamoviyenoT.


Tavi 7: sakiTxebi<br />

1. gaixseneT ori qadageba Zvel aRTqmidan iesos Sesaxeb.<br />

2. arsebobda Tu ara ieso Tavis dabadebamde?<br />

35<br />

3. ra gagebiT SegviZlia visaubroT iesos arsebobis Sesaxeb<br />

mis dabadebamde?<br />

a) rogorc angelozze<br />

b) rogorc samebis nawilze<br />

g) rogorc sulze<br />

d) mxolod RmerTis fiqrebSi da ganzraxvebSi.<br />

4. Semdegi mtkicebebidan romelia swori mariamis mimarT?<br />

a) is umwikvlo da ucodveli qali iyo<br />

b) is Cveulebrivi qali iyo<br />

g) masSi Caisaxa ieso wmidasulis meSveobiT<br />

d) amJamad igi gadascems Cvens locvebs iesos.<br />

5. iesom Seqmna ro dedamiwa?<br />

6. rogor gesmiT ioan 1:1 sityvebi: “Tavdapirvelad iyo<br />

sityva?” ras isini ar aRniSnaven?<br />

7. ratom migaCniaT, rom aucilebelia darwmunebuli iyo<br />

iesos fizikuri arsebobis sakiTxSi mis dabadebamde?


36<br />

iesos buneba<br />

Tavi 8<br />

iesos buneba


8.1 iesos buneba: <strong>winasityvaoba</strong><br />

qristianul mosazrebaSi udides tragediaT, rogorc Cans, is<br />

faqti iqca, rom qristem ver miiRo kuTvnili pativiscema da<br />

amaRleba codvebze gamarjvebiT, romelsac man Tavisi<br />

idealuri xasiaTis gamo miaRwia. farTod gavrcelebuli<br />

“samebis” rwmena TviT RmerTad qmnis iesos. imis Segneba, rom<br />

RmerTs ar SeuZlia gansacdelSi Cavardna (iak 1:13) da ara<br />

aqvs codvis Cadenis SesaZlebloba, migvyavarT imis<br />

gagebisaken, rom qristes ar esaWiroeboda brZola codvis<br />

winaaRmdeg. amis gamo, cxovreba dedamiwaze fiqcia iqneboda.<br />

igi gaatarebda adamianur cxovrebas, magram realuri<br />

sulieri grZnobisa da adamianisaTvis damaxasiaTebel fizikur<br />

principebis gareSe, radgan isini mas piradad ar Seexebodnen.<br />

arsebobs sxva ukidureseba, aseTi jgufebi, rogoric<br />

mormonebi da ieRovas mowmeni arian, ar aniWeben garkveul<br />

yuradRebas im faqts, rom qriste RmerTis mxolodSobili Ze<br />

iyo. rogorc aseTi, mas ar SeeZlo angelozi an iosibes<br />

RviZli Svili yofiliyo. zogierTni gamoxataven azrs, rom<br />

mTeli cxovrebis ganmavlobaSi iesos iseTive buneba hqonda,<br />

rogorc adams codvis Cadenamde. biblia ar adasturebs am<br />

Tvalsazriss; garda amisa, unda gaviTvaliswinoT, rom adami<br />

RmerTma miwis mtvrisagan Seqmna, roca ieso RvTisagan<br />

qalwul mariamis mier iSva. amrigad, Tumca iesos ar gaaCnda<br />

mama-adamiani, igi Cvens msgavsi iyo. bevrni ver warmoidgenen,<br />

rom Cveni codvili bunebis mqone adamians SeeZlo umwikvlo<br />

xasiaTi hqonoda. es faqti qmnis garkveul sirTules qristes<br />

WeSmariti rwmenis miRebaSi.<br />

ar aris advili imis rwmena, rom Cveni bunebis mqone qriste,<br />

xasiaTiT ucodveli iyo da yovelTvis amarcxebda cdunebas.<br />

saWiroa saxarebaSi naTqvami mis umwikvlo cxovrebis gaazreba<br />

da wakiTxva bibliis uamravi swavlebis, romlebic uaryofen,


4<br />

rom igi RmerTi iyo, raTa realuri qristes gagebas da<br />

rwmenas mivaRwioT. rasakvirvelia, ufro xelsayrelia imis<br />

warmodgena, rom igi TviT RmerTi iyo da amis gamo<br />

srulyofili. magram amgvari Tvalsazrisi amcirebs im<br />

gamarjvebis sidiades, romelic qristem adamianuri bunebisa<br />

da codvis damarcxebiT moipova.<br />

mas adamianuri buneba gaaCnda da, rogorc Cven, codvisken<br />

midrekilebac hqonda (ebr 4:15), miuxedavad amisa, man,<br />

RmerTis wyalobiT, gadalaxa isini. RmerTi xalisianad<br />

exmareboda mas, radgan: “RmerTma qristeSi Seiriga<br />

wuTisofeli” (2 kor 5:19).<br />

8.2 sxvaoba RmerTisa da iesos Soris<br />

unda aRvniSnoT saerTo saxarebis im adgilebis, romlebSic<br />

naTqvamia, rom “RmerTi qristeSia” da nawyvetebis Soris,<br />

romlebSic xazgasmulia qristes adamianoba. es nawyvetebi<br />

SeuZlebels xdian im ideis mtkicebas, TiTqos ieso TviT<br />

RmerTi iyo, “WeSmariti RmerTi”, rogorc SecdomiT<br />

amtkicebs samebis doqtrina. bibliaSi sityva “sameba” ar<br />

gvxvdeba. mecxre TavSi Cven dawvrilebiT visaubrebT, Tu<br />

rogor daamarcxa qristem codva. magram axla modiT<br />

erTxelac gavixsenoT, rom xsna realur ieso qristes swor<br />

aRqmaze aris damokidebuli (ioan 3:36; 6:53; 17:3). rogorc ki<br />

Cven gaviziarebT mis gamarjvebas codvasa da sikvdilze, Cven<br />

SevZlebT naTlobis miRebas, raTa SevuerTdeT mis xsnas.<br />

RmerTisa da iesos naTesaobriv kavSiris erTerT yvelaze<br />

naTel gansazRvras vxvdebiT 1 tim 2:5: “vinaidan erTia<br />

RmerTi da erTia RmerTisa da kacTa Soris Suamavali kaci<br />

qriste ieso”. sityvebis ganxilvidan SegviZlia gamovitanoT<br />

Semdegi daskvnebi:


_ arsebobs mxolod erTi RmerTi da, SeuZlebelia, rom ieso<br />

iyos RmerTi; Tu mama _ RmerTia da iesoc RmerTia, maSin<br />

arsebobs ori RmerTi. magram “erTi mama RmerTi gvyavs” (1<br />

kor 8:6). amitom, “mama-RmerTi” _ erTaderTi RmerTia.<br />

SeuZlebelia, iyos calkeuli arseba, romelsac “Ze RmerTi”<br />

ewodeba, rogorc amas samebis cru doqtrina amtkicebs; Zveli<br />

aRTqma aseve uwodebs ieRovas erTaderT RmerTs, rogorc<br />

mamas (mag., es 63:16; 64:8).<br />

_ am erTaderTi RmerTis garda arsebobs Suamavali _ kaci,<br />

qriste ieso _ “... erTia RmerTisa da kacTa Soris<br />

Suamavali”. am nawyvetSi aRniSnulia RmerTisa da iesos<br />

sxvaoba.<br />

_ qriste, rogorc “Suamavali” damakavSirebel wevrs<br />

warmoadgens. codvili adamianis da ucodveli RmerTis<br />

damakavSirebeli wevri SeuZlebelia TviT ucodveli RmerTi<br />

iyos. igi codvil adamianur bunebis mqone umwikvlo adamiani<br />

unda iyos. fraza “kaci qriste ieso” anadgurebs nebismier<br />

eWvs am axsis WeSmaritebaSi. miuxedavad imisa, rom pavle<br />

werda qristes Sesaxeb misi aRdgomis Semdeg, igi ar<br />

uwodebda mas “RmerTs ieso qristes”.<br />

_ axal aRTqmaSi ramdenjerme gvaxseneben, rom “RmerTi kaci<br />

ar aris” (ricx 23:19; os 11:9) da amasTanave qristes “kacis<br />

Ze”-s an “kacs ieso qristes” uwodeben. igi “uzenaesis Ze”<br />

iyo (luk 1:32). Tu RmerTs “uzenaess” vuwodebT, ese igi,<br />

mxolod mas gaaCnia ukiduresi umaRlesoba. Tu iesos<br />

“uzenaesis Zes” uwodebT, e. i., igi piradaT TviT RmerTi ar<br />

aris. mamisa da Zes Sesaxeb sityvebis gamoyeneba, rodesac<br />

saubari RmerTisa da iesos exeba, amowmebs, rom es sityvebi<br />

erTsa da imaves ar aRniSnaven. miuxedavad imisa, rom Zes<br />

SesaZloa hqondes garkveuli msgavseba mamasTan, SeuZlebelia<br />

igi erTdroulad mamac iyos.<br />

5


6<br />

amasTanave arsebobs RmerTisa da iesos sxvaobis mTeli rigi,<br />

romlebic adastureben im faqts, rom ieso ar iyo RmerTi:<br />

RmerTi ieso<br />

“RmerTi ar icdeba” (iak 1:13).<br />

RmerTs ar SeuZlia sikvdili _<br />

igi Tavisi bunebis mixedviT<br />

ukvdavia (fsalm 90:2; 1 tim<br />

6:16).<br />

adamiani verasodes ver ixilavs<br />

RmerTs (1 tim 6:16; gam 33:20).<br />

qriste “CvensaviT gamocdilia<br />

yvelaferSi” (ebr 4:15).<br />

qriste sami dRis<br />

ganmavlobaSi iyo mkvdari (maT<br />

12:40; 16:21).<br />

xalxs unaxia ieso da SexebiT<br />

SeugrZnia igi (1 ioan 1:1).<br />

cdunebis dros Cven arCevanis winaSe vdgevarT, CavidinoT<br />

codva Tu davemorCiloT RmerTs. xSirad Cven ar<br />

vemorCilebiT RmerTs da pirvel SemTxvevas virCevT. qristes<br />

winaSec aseTive arCevani idga, magram igi yovelTvis<br />

morCilebas gamoxatavda. magram mas hqonda codvis Cadenis<br />

saSualeba, magram igi arasodes Semcdara. RmerTs ar gaaCnia<br />

codvis Cadenis SesaZlebloba. Cven vixileT, rom qriste<br />

daviTis Teslisgan iyo (2 mef 7:12-16). leqsi 14 metyvelebs<br />

qristeTi codvis Cadenis SesaZleblobaze: “Tu daaSavebs,<br />

gavwkeplav”.<br />

8.3 iesos buneba


7<br />

sityva “buneba” imas ekuTvnis, rasac Cven warmovadgenT.<br />

pirvel TavSi Cven giCveneT, rom biblia mxolod or bunebis<br />

Sesaxeb metyvelebs _ RvTis bunebaze da adamianis bunebaze.<br />

Tavisi bunebiT RmerTi aris ukvdavi, ucodveli da a. S.<br />

naTelia, rom sicocxlis dros qristes ar gaaCnda RmerTis<br />

buneba. aqedan gamomdinare, mas savsebiT adamianis buneba<br />

hqonda. sityva “bunebis” Cveni gansazRvridan gamomdinare,<br />

qristes ar SeeZlo erTdroulad ori bunebi floba.<br />

mniSvnelovania, rom qriste, Cvens msgavsad, gamoicada (ebr<br />

4:15) da mxolod maTi gadalaxvis SesaZleblobiT man moipova<br />

patieba CvenTvis. Cveni mankieri survilebi Cvengan iReben<br />

sawyiss (mark 7:15-23), Cven adamianur bunebisagan (iak 1:13-15).<br />

amitom, aucilebeli iyo, rom qristes adamianuri buneba<br />

hqonoda da amasTanave SeeZlo cdunebis gaZleba da<br />

damarcxeba.<br />

ebraelTa mimarT (2:14-18) yovelive es amrigad aris<br />

gamoxatuli:<br />

“raki bavSvebi (Cven) sisxlisa da xorcis<br />

(adamianis bunebis) moziarni arian, Tavadac<br />

(qriste) eziara maT; raTa sikvdiliT gaaqarwylos<br />

is... eSmaki... vinaidan, angelozebs ki ar Rebulobs,<br />

aramed abraamis Tesls (bunebas) Rebulobs. amitom<br />

igi yvelaferSi unda damsgavseboda Zmebs, raTa<br />

yofiliyo mowyale da erTguli mRvdelmTavari...<br />

xalxis codvebis Sesawynareblad. vinaidan,<br />

rogorc TviTon itanja da gamoicada, ise SeuZlia<br />

daexmaros gansacdelSi myofT”.<br />

am nawyvetSi gansakuTrebiT xazgasmulia is faqti, rom iesos<br />

adamianis buneba hqonda: “Tavadac eziara maT” (ebr 2:14).<br />

leqsi ebr 2:16 aRniSnavs, rom qristes ar hqonda angelozTa<br />

xasiaTi, radgan igi abraamis Tesli iyo da morwmuneTa<br />

xsnisaTvis movida. amis gamo qristes esaWiroeboda adamianis


8<br />

buneba. igi yvelaferSi unda “damsgavseboda Zmebs” (ebr<br />

2:17), raTa RmerTs misi msxverplis meSveobiT moeca CvenTvis<br />

patieba. aqedan gamomdinare, saubari imis Sesaxeb, rom iesos<br />

ar hqonda savsebiT adamianis buneba, mis arcodnas niSnavs.<br />

Tu monaTluli morwmune codvas idens, mas SeuZlia locviT<br />

qristeSi mimarTos RmerTs da aRiaros Tavisi codva. RmerTi<br />

iTvaliswinebs, rom qristec gamoicdeboda, magram igi<br />

srulyofili iyo, xalxi ki ara. amis gamo “RmerTs<br />

qristeSi” SeuZlia Tqveni patieba (efes 4:32). amitom<br />

mniSvnelovania imis gageba, rom qriste CvensaviT gamoicada<br />

da mas Cveni buneba unda hqonoda, raTa es SesaZlebeli<br />

yofiliyo. ebr 2:14 leqsi aSkarad metyvelebs, rom amisaTvis<br />

qristes “sisxlisa da xorcis” buneba hqonda. “RmerTi aris<br />

suli” (ioan 4:24) bunebiT da, Tumca mas fizikuri sxeulic<br />

gaaCnia, rogorc “suls” mas ar aqvs “xorci” (luk 24:39).<br />

is faqti, rom qristes “sxeulis” buneba hqonda, niSnavs, rom<br />

sicocxlis ganmavlibaSi mas RvTis buneba ar gaaCnda.<br />

xalxis winamavali cdebi, icxovron RmerTis sityviT,<br />

uSedegod dasrulda. amitom, “RmerTma moavlina Tavisi Ze<br />

codvili xorcis msgavsebaSi da codvis gamo msjavri dasdo<br />

codvas xorcSi” (rom 8:3).<br />

“codva” survilis damakmayofeleblobis bunebriv<br />

midrekilebas ekuTvnis. Cven ukve avirCieT es gza da mivyvebiT<br />

mas, xolo “codvis sazRauri sikvdilia”. am rTul<br />

mdgomareobidan gamosvlisaTvis, adamians esaWiroeba<br />

daxmareba. TviTon uniWo gamodga srulyofilobisaTvis;<br />

sxeuls ar SeuZlia codvis gamosyidva. maSin RmerTi Caeria<br />

da Tavisi Ze moavlina, romelsac Cveni “codvili xorci”<br />

hqonda codvisaken aseTive midrekilebiT, rogorc Cven. sxva<br />

nebismieri adamianisagan gansxvavebiT, qristem gauZlo yvela<br />

cdunebas, Tumca mas SeeZlo codva Caedina da


9<br />

damarcxebuliyo. leqsi rom 8:3 aRwers qristes bunebas<br />

codvili xorciT. am leqsamde pavle ambobda, rom sxeulSi<br />

“ar imyofeba keTili” da sxeuli ar emorCileba RmerTs (rom<br />

7:18-23). amis gamo, ufro did aRtacebas iwvevs sityvebi<br />

qristes “codvili sxeulis” Sesaxeb (rom 8:3). da mxolod<br />

imitom, rom man SeZlo sxeulis damorCileba, Cvens winaSe<br />

gaixsna Cveni sxeulis xsnis gza. iesos mSvenivrad esmoda<br />

sakuTari bunebis codviloba. erTxel mas “keTili moZRvari”<br />

uwodes. pasuxad iesom miugo: “ratom miwodebT me keTils?<br />

aravin aris keTili, garda erTisa _ RmerTisa” (mark 10:17,<br />

18). sxva SemTxvevaSi qristes saswauli saqmeebis mowmeemma<br />

mis sidiade irwmunes. magram am faqtma ar moaxdina araviTari<br />

STabeWdileba iesoze, “vinaidan yvelas icnobda. arc<br />

sWirdeboda, rom vinmes daemowmebina adamianis Sesaxeb, radgan<br />

icoda ra iyo adamianSi” (ioan 2:23-25). radgan qriste<br />

icnobda adamianis bunebas, mas ar surda, rom xalxs piradad<br />

SeeqoT igi, radgan icoda, rom codvili buneba gaaCnda.<br />

8.4 iesos adamianoba<br />

saxareba Seicavs uamrav magaliTs, romlebSic iesos<br />

adamianuri buneba vrclad aris aRwerili. naTqvamia, rom<br />

erTxel igi daqanculi iyo da Camojda, raTa Widan wyali<br />

daelia (ioan 4:6). sxva SemTxvevaSi, lazares sikvdilis<br />

dros “acremlda ieso” (ioan 11:35). magram yvelaze metad<br />

iesos adamianobaze metyveleben leqsebi misi ukanaskneli<br />

tanjvis Sesaxeb: “axla SfoTavs Cemi suli da ra vTqva?”<br />

aRiara man, rodesac RmerTs mimarTa locviT jvarze<br />

sikvdilis xsnisagan (ioan 12:27). igi “loculobda da<br />

ambobda: “mamao Cemo, Tu SesaZloa, amaride es sasmisi; magram<br />

ara rogorc me msurs, aramed rogorc Sen” (maT 26:39). es<br />

imas adasturebs, rom zogierT SemTxvevaSi qristes<br />

“survili” gansxvavdeboda RmerTis “survilisagan”.


10<br />

mTeli cxovrebis ganmavlobaSi qriste emorCileboda<br />

RvTis nebas da emzadeboda jvarze ukanaskneli<br />

sacdelisaTvis. “CemiT arafris gakeTeba ar SemiZlia. rogorc<br />

vismen, ise ganvikiTxav da Cemi samsjavro samarTliania,<br />

radgan me Cems nebas ar veZeb, aramed Cemi momavlineblis<br />

nebas” (ioan 5:30). es sxvaoba RmerTisa da qristes Soris<br />

adasturebs im faqts, rom ieso ar iyo RmerTi.<br />

iTvleba, rom cxovrebis ganmavlobaSi izrdeba Cveni codna<br />

RmerTis Sesaxeb. da am mxriv ieso CvenTvis magaliTia. mas ar<br />

hqonda RmerTis sruli Secnoba, man Cvenze meti ar icoda.<br />

bavSvobidan “iesos emateboda sibrZne da asaki (ese igi,<br />

sulieri zrda, Sd. efes 4:13), da madli RmerTTan da<br />

kacTan” (luk 2:52). “yrma izrdeboda, mtkicdeboda suliT”<br />

(luk 2:40). am or leqsidan gamomdinare, qristes fizikuri<br />

zrda utoldeba mis sulier zrdas. Tu “Ze aris RmerTi”,<br />

rogorc afanasianuri sarwmunoeba amtkicebs “samebis” mimarT,<br />

maSin yvelaferi zemoT naTqvami SeuZlebelia. Tavisi<br />

sicocxlis bolos qristem Tqva, rom man ar icis Tavisi<br />

meore movlenis zusti dro, Tumca mamam icis (mark 13:32).<br />

drois romelime periodis ganmavlobaSi Cven unda<br />

davemorCiloT RmerTis nebas. qristesac aseve unda gaevlo<br />

es procesi. “Tumca Ze iyo, man tanjvis meoxebiT iswava<br />

morCileba. da igi srulqmnili (ese igi, sulierad Zlieri),<br />

maradiuli xsnis mizezi Seiqmna yvela misi morCilisaTvis”,<br />

ese igi, misi sruli sulieri zrdis Sedegad (ebr 5:8, 9).<br />

leqsebi fil 2:7, 8 (ix. aseve gadaxveva 27) igives qadageben<br />

iesos sulieri zrdis procesis Sesaxeb, romelic misi<br />

jvarcmiT dasrulda. man “warmoicariela Tavi da miiRo<br />

monis xateba... daimdabla Tavi da morCili gaxda TviT<br />

sikvdilamde, jvarcmiT sikvdilamde”. aq gamoyenebuli ena<br />

amtkicebs, rom ieso Segnebulad xdeboda sul ufro da<br />

ufro Tavmdabali da sabolood RmerTis survilisadmi


11<br />

“morCili gaxda”, raTa sikvdili mieRo. amrigad, ieso<br />

umwikvlo iyo Tavisi tanjvis swori gagebis Sedegad.<br />

aqedan gamomdinare, ieso Segnebulad unda yofiliyo<br />

marTlmorwmune. RmerTi ar auZulebda mas wmidanobas,<br />

winaaRmdeg SemTxvevaSi igi marioneti iqneboda. Cvendami<br />

qristes siyvarulis ganuwyvetlivi xazgasma _ fuWi sityva<br />

iqneboda, Tu vifiqrebT, TiTqos RmerTma aiZula mas<br />

sikvdilis miReba (efes 5:2, 25; gamocx 1:5; gal 2:20). Tu<br />

ieso RmerTi yofiliyo, mas ar eqneboda amorCevis ufleba<br />

garda imisa, rom umwikvlo yofiliyo da jvarcmoda. is<br />

faqti, rom iesos amorCevis ufleba hqonda, gvaqezebs Cven<br />

misi siyvarulis dasafaseblad.<br />

RmerTi moxaruli iyo qristes nebayoflobiTi<br />

gadawyvetilebiT, gaewira sakuTari sicocxle: “imitom<br />

vuyvarvar mamas, rom me Cems sicocxles vwirav. veravin<br />

wamarTmevs mas, magram me TviT vwirav mas” (ioan 10:17, 18).<br />

rTulia gonebaSi ori gagebis SeTavseba imis Sesaxeb, rom<br />

RmerTi kmayofili iyo qristes gadawyvetilebiT mieRo<br />

sikvdili da amasTanave, rom igi RmerTi yofiliyo, romelic<br />

cxovrobs rogorc adamiani da romelsac codvili kaci<br />

simboluri gansaxiereba aqvs (maT 3:17; 12:18; 17:5). xolo<br />

sityvebi RmerTis sixarulis Sesaxeb qristes morCilebis<br />

gamo, zedmetad adastureben im faqts, rom mas arCevani<br />

hqonda.<br />

qristes miswrafeba sakuTari xsnisaken<br />

radgan iesos adamianis buneba hqonda, igi CvensaviT<br />

iRleboda, avad xdeboda da a. S. aqedan gamomdinare, Tu igi<br />

ar momkvdariyo jvarze, igi sxva viTarebaSi daiRupeboda,<br />

magaliTad, siberisagan. amis gamo, iesos esaWiroeboda xsna<br />

RmerTis mier sikvdilisagan. amis gaTvaliswinebiT, man<br />

“Zlieri RaRadiT da cremlebiT Seswira locva da vedreba


12<br />

mas, sikvdilisagan misi daxsnis SemZles da Sesmenil iqna<br />

igi” (ebr 5:7). is faqti, rom qriste evedreboda RmerTs<br />

xsnas, gamoricxavs im varauds, rom igi piradad RmerTi iyo.<br />

sityvebi imis Sesaxeb, rom aRdgomis Semdeg “sikvdili aRar<br />

uflobs masze” (rom 6:9) adastureben, rom aqamde sikvdili<br />

eufleboda qristes. uamravi fsalmuni qadagebs iesos Sesaxeb.<br />

rodesac ramdenime leqsi qristes Sesaxeb moyvanilia<br />

fsalmunidan axal aRTqmaSi, SesaZloa, rom sxva leqsebic<br />

fsalmunSi metyveleben masze. gvaqvs nawyvetebis mTeli rigi,<br />

romlebic amowmeben qristes miswrafebas xsnisaken RmerTis<br />

mier.<br />

leqsSi maT 4:6 moyvanilia fsalm 91:11, 12 sityvebi iesos<br />

Sesaxeb. xolo fsalm 91:16 qadagebs, rom RmerTi ixsnis<br />

iesos: “dReTa xangrZlivobiT (ese igi, maradiuli<br />

sicocxliT) gavaZReb da Semweobas movuvlen Cemsas”.<br />

fsalm 69:21 ekuTvnis qristes jvarcmas (maT 27:34). mTeli<br />

fsalmuni aRwers qristes fiqrebs jvarze: “mismine RmerTo...<br />

mouaxlovdi Cems suls, gadaarCine... Senma Svelam, RmerTo,<br />

damifaros me” (fsalm 69:1, 18, 29).<br />

fsalm 89 metyvelebs daviTis aRTqmaze qristes mimarT.<br />

leqsi 89:27 qadagebs mis Sesaxeb: “is momiwodebs: mamaCemi<br />

xar, Cemi RmerTi da burji Cemi xsnisa”.<br />

qristes locvebi xsnis TxovniT Seismina RmerTma. iesos<br />

aRdgomisa da misi ukvdavebis didebis aRwera axali aRTqmis<br />

mniSvnelovan Temas Seadgens:<br />

_ “RmerTma aRadgina ieso... igi winamZRvrad da macxovrad<br />

aRamaRla RmerTma Tavisi marjveniT (saq 5:30, 31).<br />

_ “RmerTma ganadida Tavisi msaxuri ieso... romelic<br />

RmerTma aRadgina mkvdreTiT” (saq 3:13, 15).


13<br />

_ “es ieso aRadgina RmerTma” (saq 2:24, 32, 33).<br />

_ “ieso TviTon aRiarebda amas, rodesac RmerTs didebas<br />

sTxovda” (ioan 17:5, Sd. 13:32; 8:54).<br />

Tu ieso TviT RmerTi yofiliyo, es yvela sityva uadgilo<br />

iqneboda, radgan RmerTi ukvdavia. iesos ar dasWirdeboda<br />

xsnis Txovna, Tu igi RmerTi yofiliyo. is faqti, rom<br />

RmerTma aamaRla ieso, amowmebs RmerTis upiratesobas masze<br />

da sxvaobas maT Soris. qristes ar SeeZlo yofiliyo<br />

“WeSmariti RmerTi ori bunebiT... RvTiuri da adamianuri”,<br />

rogorc amis Sesaxeb inglisuri eklesiis pirveli statia<br />

metyvelebs. TviT sityvis mniSvneloba gviCvenebs, rom<br />

nebismier arsebas SesaZloa mxolod erTi buneba hqondes. Cven<br />

vTvliT, rom sakmarisze meti mtkiceba arsebobs qristes<br />

adamianuri bunebis dasadastureblad.<br />

8.5 RmerTisa da iesos naTesaoba<br />

qristes aRdgenis sakiTxis ganxilvas mohyveba fiqri<br />

RmerTisa da iesos naTesaobrivi kavSiris Sesaxeb. Tu isini<br />

“erTnairad maradiulni” arian, rogorc amis Sesaxeb “samebis”<br />

doqtrina metyvelebs, maSin mosalodnelia, rom isini<br />

erTmaneTis tolni iyvnen. magram Cven ukve sakmarisi<br />

raodenobis magaliTi moviyvaneT am varaudis uaryofisaTvis.<br />

qristesa da RmerTis Soris damokidebuleba col-qmruli<br />

urTierTobis msgavsia: “yoveli mamakacis Tavi _ qristea,<br />

colis Tavi _ qmari da qristes Tavi _ RmerTi” (1 kor 11:3).<br />

rogorc qmari _ colis Tavia, aseve RmerTic qristes Tavi<br />

aris, radgan magaT, rogorc col-qmars erTi mizani gaaCniaT.<br />

amrigad, “qriste ki RvTisaa” (1 kor 3:23), iseve, rogorc<br />

coli ekuTvnis qmars.<br />

xSirad amboben, rom mama RmerTi aris qristes RmerTi. is<br />

faqti, rom RmerTi aRwerilia, rogorc “RmerTi da Cveni


14<br />

uflis, ieso qristes mama” (1 pet 1:3; efes 1:17) qristes<br />

amaRlebis Semdegac ki gviCvenebs, rom amJamad maTi<br />

urTierToba iseTivea, rogorc qristes mokvdav cxovrebaSi<br />

iyo. “samebis” momxreni zogjer amtkiceben, rom qristeze<br />

saubroben rogorc umcrosze, vidre Rmerze, misi mokvdavi<br />

cxovrebis gaTvaliswinebiT. axali aRTqma qristes amaRlebis<br />

ramdenime wlis Semdeg iyo dawerili. magram, miuxedavad<br />

amisa, RmerTze iq naTqvamia, rogorc RmerTze da iesos<br />

mamaze. ieso kvlav uwodebs mamas Tavis RmerTs.<br />

axali aRTqmis bolo wigni “gamocxadeba” dawerili iyo<br />

daaxloebiT qristes amaRlebisa da didebis 30 wlis Semdeg,<br />

Tumca masSi naTqvamia RmerTze, rogorc “RvTisa da Tavisi<br />

mamisaTvis” (gamocx 1:6). am wignSi amaRlebuli ieso<br />

mimarTavs morwmuneebs. igi amrigad metyvelebs “RvTis<br />

taZarSi... Cemi RvTis saxels... Cemi RvTis qalaqi” (gamocx<br />

3:12). es adasturebs imas, rom ieso axlac ki fiqrobs mamaze,<br />

rogorc Tavis RmerTze da amitom igi (ieso) ar aris<br />

RmerTi.<br />

Tavisi mokvdavi cxovrebis ganmavlobaSi ieso aseve epyroboda<br />

Tavis mamas. igi metyvelebda amaRlebaze “mamaCemTan da<br />

mamaTqvenTan, Cems RmerTTan da Tqvens RmerTTan” (ioan 20:17).<br />

jvarze iesom savsebiT gamoxata Tavisi adamianoba: “RmerTo<br />

Cemo, RmerTo Cemo, rad mimatove?” (maT 27:46). am sityvebis<br />

gageba SeuZlebeli iqneboda, Tu isini RmerTs warmoeTqva. is<br />

faqti, rom ieso loculobda “RaRadiT da cremlebiT”<br />

amJRavnebs maTi urTierTobis bunebas (ebr 5:7; luk 6:12).<br />

naTelia, rom RmerTs ar SeuZlia mimarTos locviT sakuTar<br />

Tavs. exlac ki qriste loculobs Cveni saxeliT (rom 8:26;<br />

Sd. 2 kor 3:18).


15<br />

Cven ukve giCveneT, rom Tavisi mokvdavi cxovrebis<br />

ganmavlobaSi, RmerTisa da qristes urTierToba ZiriTadad ar<br />

gansxvavdeba maT urTierTobisagan amJamad. qriste RmerTs<br />

rogorc Tavis mamasa da ufals uyurebda; aseTive<br />

urTierToba aris SenarCunebuli amJamad, qristes aRdgomisa<br />

da amaRlebis Semdeg. dedamiwaze cxovrebis dros qriste<br />

RmerTis mona iyo (saq 3:13, 26; es 42:1; 53:11). mona patronis<br />

nebas asrulebs da araviTar SemTxvevaSi ar utoldeba mas<br />

(ioan 13:16). qriste aRniSnavda, rom misi Zala da neba ar iyo<br />

misi sakuTari, aramed RmerTisagan miRebuli: “CemiT arafris<br />

gakeTeba ar SemiZlia... radgan me Cems nebas ar veZeb, aramed<br />

Cemi momavlineblis nebas” (ioan 5:30, 19).<br />

gadaxveva 27: Tumca RvTis xateba iyo<br />

“ieso... Tumca RvTis xateba iyo, mitacebad ar Tvlida RvTis<br />

Tanasworad yofnas, aramed warmoicariela Tavi da miiRo<br />

monis xateba” (fil 2:6-7). es leqsebi imis dasamtkiceblad<br />

gamoiyeneba, rom ieso RmerTi iyo, magram dabadebisas<br />

adamianis gansaxiereba miiRo. Tu es namdvilad asea, maSin<br />

unda vuaryoT meSvide da merve TavebSi moyvanili mtkicebebi.<br />

Cveni azriT erT nawyvets ar SeuZlia daupirispirdes<br />

bibliis mTel Sinaars. mniSvnelovania, rom es TiTqmis<br />

erTaderTi leqsia, romelic SesaZloa “samebis”<br />

mxardasaWerad iyos moyvanili _ Tu rogor gadaisaxa ieso,<br />

romelic RmerTi iyo zecad, mariamis bavSvad. qvemoTmoyvanil<br />

analizSi Cven SevecdebiT zemoTmoyvanili nawyvetis<br />

ganxilvas.<br />

1. leqsebi fil 2:5-11 Seicaven “samebis” ideis sawinaaRmdego<br />

damaxasiaTebel frazebs:<br />

a) “amitom RmerTmac aRamaRla igi (ieso) da misca mas yvala<br />

saxelze uzenaesi saxeli” (lq. 9). am leqsidan gamomdinare,


16<br />

ieso ar amaRlebda sakuTar Tavs; es RmerTma gaakeTa.<br />

naTqvamidan SegviZlia gamovitanoT daskvna, rom igi ver<br />

SeZlebda amaRlebas im dromde, sanam RmerTma ar aamaRla igi<br />

misi aRdgomisas.<br />

b) qristes sakuTari Tavis damorCilebis procesi da Semdegi<br />

misi amaRleba RmerTiT unda “mama RvTis sadideblad”<br />

momxdariyo (lq. 11). aqedan Cans, rom RmerTi mama Tavisi Zes<br />

Tanaswori ar aris.<br />

2. yuradRebiT unda ganvixiloT am nawyvetis Sinaarsi. pavle<br />

“ubralod ise” arafers ityoda. leqsSi 1:27 igi aRniSnavs<br />

Cveni mdgomareobis mniSvnelobas. ufro dawvrilebiT am ideis<br />

Sesaxeb igi meore TavSi saubrobs: “... iyoT erTsulovanni, da<br />

erTazrovanni... TavmdablobiT... TiToeuli marto Tavis Tavze<br />

ki nu izrunebs, aramed sxvebzec. radgan is azrebi, rac<br />

qristeSia, iyos Tqvens Sorisac” (fil 2:2-5). aSkaraa, rom<br />

pavle qristesnairi gonebis flobis mniSvnelobaze<br />

metyvelebda. momdevno leqsebi ufro iesos Tavmdablobis<br />

Sesaxeb metyveleben, vidre bunebis Secvlaze.<br />

3. ieso “RmerTis xateba” iyo. nawilSi 8.3 Cven gaCveneT, rom<br />

iesos adamianis buneba hqonda, amitom sityvebi RvTiuri<br />

bunebis Sesaxeb mas ar ekuTvnian. am nawyvetis Targmans<br />

bibliis axal saerTaSoriso gamocemaSi (N.I.V.) gaaCnia<br />

seriozuli Secdomebi. sxvaTa Soris, unda aRvniSnoT, rom<br />

“msubuqi kiTxvisTvis” gankuTvnil zogierT Tanamedrove<br />

Targmans aqvs berZnuli teqstis araswored axsnis tendecia,<br />

romelic ar iZleva zogierTi leqsis zust Targmans. fil<br />

2:5-8 amis klasikuri magaliTia. magram Cven miznaT ar<br />

visaxavT bibliis populizaciis mniSvnelobis Semcirebas.<br />

sityva “xateba”, (berZnuli sityva “morphe”) ar gamoiyeneba<br />

gamoTqmaSi “monis xateba”, romlis Sesaxeb naTqvamia fil 2:7


17<br />

leqsSi. mas hqonda RmerTis xateba, man miiRo monis<br />

xateba. monas buneba ar gansxvavdeba sxva nebismieri adamianis<br />

bunebisagan. konteqstis Sesabamisad, Cven SegviZlia amgvari<br />

interpretaciis gakeTeba, rom Tumca ieso umwikvlo iyo,<br />

misi fiqrebi RmerTis fiqrebs emsgavseboda, magram,<br />

miuxedavad amisa, Tavisi saqcieliT mas surda monas xateba<br />

mieRo.<br />

ramdenime leqsis qvemoT pavle mogviwodebs Cven “mis<br />

(qristes) sikvdils vemsgavsoT” (fil 3:10). Cven unda<br />

gaviazroT misi “morphe”, qristes xateba, romelic man<br />

Tavisi sikvdiliT gvaCvena. es imas ar niSnavs, rom unda<br />

gaviazroT is buneba, romelic mas maSin hqonda, radgan Cven<br />

ukve gvaqvs adamianis buneba. Cven ar gvWirdeba sakuTari<br />

Tavis Secvla, raTa adamiianis buneba gvqondes, magram Cven<br />

sakuTari gonebis Secvla gvWirdeba, raTa “morphe” an<br />

gonebriuli xateba gagvaCndes.<br />

berZnuli sityva “morphe” niSnavs xatebas an msgavsebas.<br />

xalxze naTqvamia, rom maT “RvTismosaobis saxe (morphe) aqvT<br />

(2 tim 3:5). leqsi gal 4:19 warmoTqvams: “vidre TqvenSi<br />

(morqmuneebSi) gamoisaxeba qriste”. radgan iesos umwikvlo<br />

xasiaTi da RmeTis msgavsi idealuri goneba hqonda, igi<br />

“RmerTis xateba” iyo. am gagebiT, mas “mtaceblobad ar<br />

gaaCda” imis fiqri, rom igi, “RmerTis tolia”. bibliis<br />

axali saerTaSoriso gamomcemloba am frazis sxvagvar<br />

Targmans gvaZlevs, romelic Sesabamisad ar ganixilavda Tavis<br />

Tanasworobas RmerTTan, rogorc raimes, rasac SeiZleba<br />

“moedo”. Tu es Targmani sworia, maSin igi sruliad uaryofs<br />

Teorias imis Sesaxeb, rom ieso RmerTi iyo. biliis gamocemis<br />

am Targmanis Sesabamisad, iesos arasodes ar ufiqria RmerTis<br />

Tanasworoba; man icoda, rom ar aris misi toli da<br />

emorCileboda mas.


18<br />

4. qristem “gaanadgura Tavis Tavi (an, rogorc biliis<br />

Sesworebul inglisur gamomcemlobaSi aris naTqvami [R.V.],<br />

“gamoacariela Tavis Tavi”). aq igulisxmeba misi jvarcmis<br />

qadageba es 53:12: “sasikvdiloT gawira Tavi”. iesom “monas<br />

xateba” miiRo monuri damokidebulebiT Tavisi<br />

moswavleebisadmi (ioan 13:14) da gansakuTrebiT daadastura<br />

Tavisi jvarcmiT (maT 20:28). leqsSi es 52:14 mocemulia<br />

qristes jvarcmis wamebis qadageba: “aravin iyo masze maxinji<br />

kacTa Soris da masze Seuracxi adamis ZeTa Soris”. aseT<br />

progresiur “sikvdilamde” Tavis damcireba iyo iseTi ram,<br />

rac mis cxovrebisa da sikvdilis dros xdeboda, da ara mis<br />

dabadebisas. Cven gaCveneT, rom am nawyvetis Sinaarsi ekuTvnis<br />

qristes gonebas dedamiwaze, adamianuri gansaxierebiT da imas,<br />

Tu rogor imcirebda igi Tavs, miuxedavad imisa, rom misi<br />

goneba sruliad Seesabameboda RvTisas.<br />

5. Tu qriste bunebiT RmerTi iyo, xolo Semdeg datova zeca<br />

da adamianis buneba miiRo, rogorc samebis momxrens surT am<br />

nawyvetis axsna, maSin ieso ar iqneboda “WeSmariti RmerTi”<br />

im dros, roca dedamiwaze imyofeboda; magram, samebis<br />

Tayvanismcemlebs miaCniaT, rom igi maSinac ki RmerTi iyo. es<br />

yovelive amJRavnebs winaaRmdegobas, romelsac samebis<br />

momxreni qmnian.<br />

6. da sabolood ganvixiloT fraza “Tumca RvTis xateba<br />

iyo”. berZnuli sityva, naTargmni rogorc “Tumca” ar niSnavs<br />

“warmoSobiT, dasabamidan”. saq 7:55 naTqvamia stefanes<br />

Sesaxeb, romelmac “aRsavsem suliwmidiT, axeda cas da<br />

dainaxa RvTis dideba da... ieso”. stefane aRvsili iyo<br />

wmidasuliT im drosac da manamdec, magram yovelTvis ar iyo<br />

aRvsili. sxva magaliTebi SegviZlia vixiloT luk 16:23; saq<br />

2:30; gal 2:14. amitom, fraza “Tumca RvTis xateba iyo”<br />

mxolod imas niSnavs, rom qriste mis xatebaSi iyo (gulSi).<br />

igi ar qadagebs, rom is iyo am xatebaSi dasabamidan.


Tavi 8: sakiTxvebi<br />

19<br />

1. arsebobs Tu ara bibliaSi miTiTeba imis Sesaxeb, rom<br />

RmerTi _ samebaa?<br />

2. daasaxeleT sami sxvaoba RmerTisa da qristes Soris.<br />

3. qvemoTmoyvanil mtkicebebidan, romelSi gansxvavdeboda<br />

ieso Cvengan?<br />

a) is arasodes ar idenda codvas.<br />

b) is RmerTis mxolodSobili Ze iyo.


20<br />

g) is verasodes SeZlebda codvis Cadenas.<br />

d) RmerTi aiZulebda mas wminda yofiliyo.<br />

4. qvemoTmoyvanil mtkicebebidan, romelSi emsgvseba ieso<br />

RmerTs?<br />

a) mas dedamiwaze cxovrebisas RmerTis buneba hqonda.<br />

b) mas iseTive umwikvlo xasaTi hqonda, rogorc<br />

RmerTs.<br />

g) man icoda imdenive, ramdenic icis RmerTma.<br />

d) igi RmerTis sruli Tanatoli iyo.<br />

5. qvemoTmoyvanil romel mtkicebebSi ieso gvemsgavseba Cven?<br />

a) mas yvela Cveni cduneba da adamianuri gancda hqonda.<br />

b) bavSvobisas igi codvas idenda.<br />

g) igi xsnisaken miiswrafvoda.<br />

d) mas adamianis buneba gaaCnda.<br />

6. qvemoTmoyvanil mtkicebebidan romeli aris swori?<br />

a) iesos umwikvlo xasiaTi da umwikvlo buneba<br />

hqonda.<br />

b) iesos codvili buneba, magram umwikvlo xasiaTi<br />

hqonda.<br />

g) ieso rogorc WeSmariti RmerTi, aseve WeSmariti<br />

adamiani iyo.<br />

d) iesos adamianis buneba hqonda codvis Cadenamde.<br />

7. hqonda Tu ara iesos codvis Cadenis saSualeba?


Tavi 9<br />

iesos saqmeebi<br />

21


9.1 iesos gamarjveba<br />

winamaval TavSi Cven ganvixileT iesos adamianuri bunebisa da<br />

cdunebis sakiTxi. gansxvaveba iesosa da Cvens Soris imaSi<br />

Sedgeba, rom man SesZlo codvis sruli damarcxeba. Tumca<br />

mas codvili buneba hqonda, is yovelTvis umwikvlo xasiaTs<br />

amJRavnebda. Cven aRtacebulni varT am saswauliT da es<br />

magaliTi yovelTvis gagvamxnevebs Cven. axal aRTqmaSi<br />

araerTxel aris xazgasmuli qristes umwikvlo xasiaTi: _<br />

_ igi iyo “CvensaviT gamocdili yvelaferSi, garda codvisa”<br />

(ebr 4:15).<br />

_ man “codva ar icoda”. “masSi ar aris codva” (2 kor 5:21;<br />

ioan 3:5).<br />

_ mas “arc codva Caudenia da arc mzakvroba gahkarebia mis<br />

bagebs” (1 pet 2:22).<br />

_ “wmida, umanko, gulmarTali, codvilTagan ganridebuli”<br />

(ebr 7:26).<br />

saxarebaSi naTqvamia, rom misi Tanamzraxvelni aRiarebdnen mis<br />

xasiaTisagan gamomaval umwikvlobas, romelic mis sityvebSi<br />

da saqcielSi aSkaravdeboda. ase, pavles colma aRiara, rom<br />

igi “marTali” iyo (maT 27:19) da ar imsaxurebda sasjels,<br />

romaelma asisTavma, romelmac ixila qristes wameba jvarze,<br />

ganacxada: “WeSmaritad, marTali iyo es kaci” (luk 23:47).<br />

adre iesom mimarTa ebraelebs kiTxviT: “romeli Tqvengani<br />

mamxilebs codvis gamo?” (ioan 8:46). es kiTxva upasuxoT<br />

darCa.<br />

Tavisi umwikvlo xasiaTis gamo, ieso RmerTis anarekli iyo<br />

sxeulSi (1 tim 3:16). igi ise saubrobda da iqceoda, rogorc


4<br />

RmerTi, Tu igi adamiani yofiliyo. magram igi RmerTis<br />

srulyofili anarekli iyo _ uxilavi RmerTis “xateba”<br />

(kol 1:15). amis gamo, mokvdav xalxisaTvis ar aris<br />

aucilebeli RmerTis xilva. rogorc iesom axsna: “vinc me<br />

mixila, mama ixila. rogorRa ambob, gvaCvene mamao?” (ioan<br />

14:9). codvil samyaroSi macxovreblebs, CvenTvis rTulia<br />

qristes usazRvro sulieri upiratesobis gageba da imis<br />

warmodgena, rom adamians SeuZlia RmerTis WeSmaritebis<br />

gamovlineba sakuTar xasiaTSi. amis Sesamowmeblad ufro didi<br />

rwmenis gamoCena gvmarTebs, vidre ubralod miReba am<br />

Teologiuri azris, TiTqos qriste TviT RmerTi iyo.<br />

aSkaraa, rom cru doqtrinebi samebisa da “qristes<br />

RvTianobis” Sesaxeb Zalze gavrcelebulia, radgan sakmaod<br />

advili asaTvisebelia.<br />

imis gamo, rom qristes Cveni buneba hqonda, igi unda<br />

momkvdariyo. is adamis STamomavali iyo mariamis meSveobiT,<br />

xolo yvela adamis Svili mokvdavia (1 kor 15:22). adamis<br />

yvela STamomavali mokvdeba misi codvis gamo, piradi<br />

wmidanobis miuxedavad: “magram sikvdili sufevda adamidan...<br />

erTis (adamis) danaSauliT mravali gawyda... erTi kacis<br />

urCobiT bevri gaxda codvili” da, aqedan gamomdinare,<br />

mokvdavi (rom 5:14-19; Sd. 6:23). rogorc adamis STamomavali,<br />

qriste codvilad iyo “Seqmnili” da, amis gamo, mokvdavi iyo,<br />

radgan adamis codvis gamo yvela misi STamomavali<br />

codvlidad iTvleboda da sikvdils imsaxurebda. RmerTma ar<br />

Secvala es principi da qristezec gaavrcela igi. RmerTma<br />

“vinc codva ar icoda, gaxada codvad Cvens gamo” (2 kor<br />

5:21).<br />

iesos garda, adamis sxva STamomavalic imsaxurebda amgvar<br />

sasjels, radgan Cven yvela codvilni varT. ieso unda<br />

momkvdariyo da amiT gaeziara adamis STamomavalTa wyevla.<br />

magram, radgan man piradad araferi Caidina sikvdilis


5<br />

dasamsaxureblad “RmerTma mkvdreTiT aRadgina igi, Sexsna<br />

sikvdilis borkilebi, vinaidan sikvdili mas ver daakavebda”<br />

(saq 2:24). qriste “ganwesebulze RvTis Zed ZalaSi siwmidis<br />

suliT, mkvdreTiT aRdgomisaTvis” (rom 1:4). amrigad, Tavisi<br />

umwikvlo xasiaTis gamo, igi didebiT aRdga.<br />

qriste mxolod imitom mokvda, rom adamianis buneba hqonoda.<br />

man nebayoflobiT Segvwira Tavisi sicocxle, sikvdiliT<br />

“Cveni codvebisaTvis” (1 kor 15:3) man Tavisi siyvaruli<br />

gamoxata, icoda, rom sakuTari sikvdiliT codvebisagan xsnas<br />

gvaZlevda (efes 5:2, 25; gamocx 1:5; gal 2:20). radgan ieso<br />

umwikvlo iyo, man SeZlo codvis damarcxeba da kacTa Soris<br />

pirveli aRdga mkvdreTTagan maradiuli sicocxlis misaRebad.<br />

amitom, yvelas, vinc aTanasworebs Tavs qristesTan<br />

naTlobisa da misi cxovrebis msgavsobis meSveobiT, aseTive<br />

aRdgomisa da sazRauris imedi aqvs. amaSi Sedgeba qristes<br />

aRdgomis saocari mniSvneloba. es _ “darwmunebaa”, rom Cven<br />

aRvdgebiT gasamrjelis misaRebad (saq 17:31) da, Tu<br />

namdvilad mis msgavsni viqnebiT, aseve miviRebT sazRaurad<br />

ukvdavebas, “raki viciT (darwmunebiT), rom vinc aRadgina<br />

ufali ieso, Cvenc aRgvadgens iesosTan erTad” (2 kor 4:14;<br />

1 kor 6:14; rom 6:3-5). rogorc codvilni, Cven sikvdils<br />

vimsaxurebT (rom 6:23).<br />

magram qristes umwikvlo cxovrebis, misi sikvdilisa da<br />

aRdgomis gamo, RmerTi mogvaniWebs maradiul sicocxles, rac<br />

sruliad Seesabameba yvela mis princips.<br />

Cveni codvebis gavlenis mosaxsnelad, RmerTi “simarTles<br />

uTvlis” (rom 4:6) sakuTari aRTqmiT xsnis Sesaxeb. Cven<br />

viciT, rom codvis sazRauri sikvdilia, amitom gulwrfelad<br />

gvwams, rom RmerTi gvixsnis da Cven unda gvjerodes, rom<br />

igi Cven wmidanaT CagvTvlis, Tumca aseTebi arc viyoT.<br />

qriste umwikvlo iyo da Cven namdvilad qristeSi viqnebiT,<br />

RmerTi SeZlebs mogvepyros Cven rogorc umwikvloebs, Tumca


6<br />

piradad Cven aseTebi ar varT. “vinc codva ar icoda, is<br />

gaxada codvad Cvens gamo, raTa gavxdeT RvTis<br />

samarTlianoba” (2 kor 5:21), ese igi, qristeSi naTlobis<br />

meSveobiT qristianuli cxovreba gavataroT. amrigad,<br />

maTTvis, vinc “qriste iesoSia”, igi “gaxda... simarTled,<br />

ganwmedad da gamosyidvad” (1 kor 1:30). aqedan gamomdinare,<br />

Semdegi leqsi mogviwodebs SevaqoT qriste misi didi<br />

saqmeebis gamo: “masSi cxaddeba RvTis simarTle rwmenidan<br />

rwmenaSi, rogorc weria: marTali icocxlebs rwmeniT” (rom<br />

1:17). amitom, am sityvebis gageba saxarebis codnis<br />

aucilebel nawils Seadgens.<br />

yvelaferi es SesaZlo gaxda qristes aRdgomis meSveobiT. igi<br />

“pirmSo” iyo im xalxTa Soris, vinc ukvdavebas miiRebs<br />

TavianT saqmeebis sazRaurad (1 kor 15:20). amrigad, qristes<br />

aRdgomam Seqmna RmerTisaTvis SesaZlebloba ganexila<br />

qristeSi morwmuneni, rogorc wmindani, radgan isini mis<br />

wmindanobis qveS imyofebian, qriste “mieca Cveni<br />

codvebisaTvis da aRdga Cvenda gamarTleblad” (rom 4:25).<br />

Segnebuli, myari rwmena aris saWiro, raTa namdvilad<br />

darwmunebulni viyoT RmerTis ganzraxvaSi, CagvTvalos Cven<br />

umwikvlod. qristes SeuZlia warmogvadginos Cven gankiTxvis<br />

dRes “ubilwoni dagayenoT sixarulSi Tavisi didebis<br />

winaSe”, “wmidebi, ubiwoni da ubraloni” (iuda lq. 24; kol<br />

1:22; Sd. efes 5:27). Cveni codvili bunebiTa da ganuwyveteli<br />

sulieri warumateblobiT namdvilad gvWirdeba mtkice rwmena<br />

am yvelafris dasajereblad.<br />

mxolod naTlobiT qristes saxelSi Cven SegviZlia yofna<br />

“qristeSi” da mis wmidanobis qveS. naTlobis wesiT Cven<br />

vuerTdebiT mis sikvdilsa da aRdgomas (rom 6:3-5) da amiT<br />

ganvitvirTebiT codvebisagan Cveni “gamarTlebis” meSveobiT<br />

(rom 4:25).


zemoT naTqvami saswauli saqmeebi Cveni gagebis fargleb<br />

gared darCeba, Tu ar miviRebT naTlobas. naTlisRebis dros,<br />

Cven jvarze daRvril qristes sisxls vukavSirdebiT;<br />

morwmuneebma “gairecxes TavianTi samosi da gaaspetakes isini<br />

kravis sisxliT” (gamocx 7:14). xatovnad rom vTqvaT, isini<br />

naTel da wmida bisons icmeven, romelic qristes siwmides<br />

warmoadgens (gamocx 19:8). SesaZloa, rom spetaki samosi<br />

daisvaros Cveni codvis gamo (iuda lq. 23); da Tu Cven amas<br />

naTlobis miRebis Semdeg vizamT, Cven unda kvlav gavwmidoT<br />

igi qristes sisxliT, RmerTisadmi patiebis TxovniT<br />

mimarTviT qristes meSveobiT.<br />

zemoT naTqvamidan gamomdinare, naTlobis miRebis Semdeg Cven<br />

unda vecadoT im kurTxeuli mdgomareobis SenarCuneba,<br />

romelSic vimyofebiT. saWiroa regularulad, yoveldRiurad<br />

ramdenime wuTi Cveni saqmeebis ganxilvas davuTmoT,<br />

romelTac Tanaxlavs locva da patiebis Txovna. amgvari<br />

saqcieliT Cven yovelTvis darwmunebulni viqnebiT, rom<br />

namdvilad movxvdebiT RmerTis sasufevelSi. Cven unda<br />

vecadoT viyoT qristeSi Cveni sikvdilisa an misi movlenis<br />

dros: “ara Cemi simarTliT... aramed imiT, rac aris qristes<br />

rwmenis mier RvTismieri simarTle, rwmenis mixedviT” (fil<br />

3:9).<br />

rwmenis araerTxel xazgasma gviCvenebs, rom Cven mxolod<br />

Cveni saqcielis imediT verasodes ver miviRebT xsnas; xsna<br />

madliT mogvefineba: “vinaidan madliT xarT gadarCenilebi,<br />

rwmenis meSveobiT, da es Tqvengan ki ar aris aramed RvTis<br />

niWia, ara saqmeTagan” (efes 2:8, 9). rogorc gamarTleba da<br />

wmidanoba “niWs” warmoadgenen (rom 5:17), aseve xsnac niWia.<br />

Cveni qristianuli saqmeebiT, Cven madlobas vuxdiT RmerTs,<br />

rac TviTon gagvikeTa, rodesac qristes meSveobiT<br />

marTlmorwmuneebaT CagvTvala da amiT xsnis gza gagvinaTa.<br />

sruliad arasworea imis fiqri, rom Cven sakuTari saqmeebis<br />

7


8<br />

gamo gadavrCebiT. xsna _ niWia, romlis yidva SeuZlebelia.<br />

Cvens SromaSi Cven mxolod siyvarulsa da did madlierebas<br />

vnergavT. namdvili rwmena qmnis saqmeebs, rogorc gardauval<br />

Tanaproduqts (iak 2:17).<br />

9.2 iesos sisxli<br />

axal aRTqmaSi xSirad aris naTqvami, rom Cveni gamarTleba da<br />

xsna qristes sisxlis meSveobiT moxda (mag., 1 ioan 1:7;<br />

gamocx 5:9; 12:11; rom 5:9). qristes sisxlis mniSvnelobis<br />

warmosadgenad, Cven unda aviqvaT Semdegi bibliuri principi<br />

_<br />

“suli yoveli xorcielisa misi sisxlia” (lev 17:14).<br />

usisxlod sxeuli ver icxovrebs, aqedan gamomdinare _ igi<br />

sicocxlis simboloa. es xsnis qristes sityvebis<br />

Sesabamisobas: “Tu ar SeWamT xorcs da ar SesvamT kacis Zis<br />

sisxls, ar geqnebaT sicocxle TqvenSi” (ioan 6:53).<br />

codvis sazRauri sikvdilia (rom 6:23), ese igi, im sisxlis<br />

daRvra, romelsac sicocxle moaqvs. am mizezis gamo,<br />

israelianebs yovelTvis unda daeRvarad sisxli, roca<br />

codvas idendnen, raTa gaexsena, rom codvas sikvdili<br />

mosdevs. “TiTqos yvelaferi, (moses) rjulis mixedviT,<br />

sisxliT wmidavdeba, da sisxlis daRvris gareSe ar xdeba<br />

miteveba” codvis (ebr 9:22). amis gamo, miuRebelia adamisa<br />

da evas saqcieli, romlebic leRvis foTlebiT ifarebdnen<br />

Tavs; amis nacvlad, RmerTma kravi mokla da misi tyavi maT<br />

misca codvis dasafarad (dab 3:7, 21). amis msgavsad, RmerTma<br />

ufro abeles Sewiruli pirutyvi miiRo, vidre kainis miwis<br />

nayofi, radgan RmerTi im princips aRiarebda, romlis<br />

mixedviT, sisxlis daRvris gareSe ar arsebobs patieba da<br />

RmerTTan daSveba (dab 4:3-5).


9<br />

es magaliTebi qristes sisxlis gansakuTrebul miSvnelobas<br />

amJRavneben. samwuxarod, arsebobda wesi, romlis mixedviT,<br />

aRdgomisas xalxi, sikvdilisagan xsnis mizniT, karze kravis<br />

sisxls acxobda. es sisxli iesos sisxlze migviTiTebda,<br />

romlis meSveobiT xalxi Tavis codvas faravs. qristes<br />

dabadebamde, moses rjulis mixedviT, ebraelebi codvis<br />

gamosasyidad pirutyvebs swiravdnen. magram, pirutyvis amrigi<br />

sisxlis daRvra mxolod aRmzrdelobiTi mizniT xdeboda.<br />

codvis sazRauri sikvdilia (rom 6:23) da SeuZlebelia<br />

adamianisaTvis pirutyvis mokvla sakuTari sikvdilis<br />

nacvlad. Sesawir pirutyvs ar gaaCnia sikeTisa da borotebis<br />

warmodgena da mas ar SeuZlia codvili adamianis waRdgena.<br />

“vinaidan vacTa da kuroTa sisxliT codvebis mospoba<br />

SeuZlebelia” (ebr 10:4).<br />

ibadeba kiTxva: ratom unda SeewiraT ebraelebs pirutyvebi,<br />

roca codvas idendnen? pavle amgvarad ajamebs am kiTxvis<br />

sxvadasxva pasuxebs: “rjuli iyo Cveni warmmarTveli<br />

qristesaken” (gal 3:24). adamianTa codvebis gamo, Sesawiri<br />

pirutyvi umanko unda yofiliyo (gam 12:5; lev 1:3, 10 da a.<br />

S.). isini TiTqos qristes warmoadgendnen, “ubiwo da umanko<br />

kravsa” (1 pet 1:19) da am pirutyvTa saxeli qristes sisxls<br />

gansaxierebda. pirutyvi codvis gamo Sesawirad iReboda,<br />

radgan igi qristes umwikvlo msxverpls warmoadgenda.<br />

RmerTma icoda, rom qristes es msxverpli Tan moyveba. am<br />

mizeziT, RmerTma SeZlo qristes mosvlamde mcxovrebi<br />

xalxis codvebis patieba. misi sikvdili “pirveli aRTqmis<br />

danaSaulTa gamosasyidad moxda” (ebr 9:15), ese igi, moses<br />

rjulis Sesabamisad (ebr 8:5-9). am kanonis mixedviT,<br />

nawarmoebi yvela Sesawiri qristes mosvlasa da mis<br />

umwikvlo msxverpls qadagebda. igi “gamoCnda Tavisi<br />

msxverpliT codvis aRsakveTad” (ebr 9:26; 13:11, 12; rom 8:3;<br />

Sd. 2 kor 5:21).


10<br />

nawilSi 7.3 Cven ganvixileT, Tu rogor Zveli aRTqma da<br />

gansakuTrebiT moses rjuli qristes mosvlis Sesaxeb<br />

qadagebda. am rjulis mixedviT, RmerTTan daaxloeba<br />

mRvdelmTavrebaTa meSveobiT iwarmoeboda; igi RmerTisa da<br />

xalxTa Soris Suamavali iyo Zveli aRTqmiTa da axali<br />

aRTqmis meSveobiT qristes mier (ebr 9:15). “rjuli ayenebs<br />

uZlur adamianebs mRvdelmTavrebad, xolo ficis sityvam...<br />

daayena Ze ukunisamde srulqmnili” (ebr 7:28). radgan<br />

mRvdelmTavrebi codvilni iyvnen, maT ar SeeZloT<br />

xalxisaTvis patiebis micema. codvis gamo Sewiruli<br />

pirutyvi, codvil adamians ver warmoadgenda. aucilebeli<br />

iyo umwikvlo adamiani, romelic SeZlebda codvili adamianis<br />

warmodgenas da Cadenili codvis gamo msxverplad Sewirvas.<br />

amrigad, gvesaWiroeboda umwikvlo mRvdelmTavari, romelsac<br />

SeeZlo yofiliyo Suamavali Cvensa da RmerTis Soris da<br />

aseve, rogorc Cveulebrivi mokvdavi adamiani, gamoicdeboda<br />

(ebr 2:14-18).<br />

ieso absoluturad akmayofilebda am moTxovnilebebs _<br />

“aseTi mRvdelmTavari Segvferis Cven: wmida, umanko,<br />

gulmarTali, codvilTagan ganridebuli” (ebr 7:26). saxareba<br />

qristes Cvens mRvdlad aRiarebs: “amitomac ZaluZs sruliad<br />

gadaarCinos yvela, vinc misi SuamdgomlobiT mieaxleba<br />

RmerTs, vinaidan cocxalia mudam, raTa uSuamdgomlos maT”<br />

(ebr 7:25). radgan qristes adamianis buneba aqvs, igi CvenTvis<br />

idealuri mRvdelmTavaria, “mas ZaluZs Seiwynaros umecrebi<br />

da gzasacdenilebi, vinaidan TviTonac moculia sisustiT”<br />

(ebr 5:2). es gvaxsenebs amgvar mtkicebas qristes mimarT:<br />

“Tavadac eziara” Cven adamianur bunebas (ebr 2:14).<br />

rogorc ebraeli mRvdelmTavarni Suamdgomni iyvnen mxolod<br />

RvTis xalxisaTvis _ israelianebisaTvis, aseve qristec<br />

mRvdelia mxolod sulier israelianebisaTvis _ maTTvis,<br />

vinc qristeSia monaTluli da saxareba icis. igi _ “gvyavs


11<br />

mRvdelmTavari RvTis saxlze” (ebr 10:21), romelic<br />

Sedgeba im xalxisagan, vinc xelaxlad ibadeba naTlobis<br />

meSveobiT (1 pet 2:2-5) da saxarebis WeSmariti imedi<br />

gaaCnia (ebr 3:6). amitom qristes mRvdelmTavrobis saswauli<br />

upiratesobis aRtacebam unda naTlobis miRebis survili<br />

gamoiwvios; amis gareSe igi ar iqneba Cveni warmomadgeneli.<br />

naTlobiT qristeSi Cven SegviZlia misi wmidanobiT<br />

sargebloba. sinamdvileSi, Cven garkveuli pasuxismgebloba<br />

gvabaria, romelic mTeli cxovrebis ganmavlobaSi unda<br />

vataroT. “misi saSualebiT mudam vwiravdeT RmerTs qebis<br />

msxverpls, ese igi, misi saxelis aRmsarebal bageTa nayofs”<br />

(ebr 13:15). RvTis gegma, moavlinos qriste, rogorc Cveni<br />

mRvdeli, imsaxurebs Cvens didebas da Cven ganuwyvetliv unda<br />

visargeblod RmerTis SeRwevis saSualebiT qristes<br />

meSveobiT, raTa vumadlieroT mas. ebraelTa mimarT (10:21-25)<br />

moyvanilia im pasuxismgeblobis CamonaTvali, romelic Cven<br />

qristes meSveobiT gagvaCnia: “gvyavs mRvdelmTavari RvTis<br />

saxlze:<br />

1. mivuaxlovdeT mas gulmarTlad da sruli rwmeniT,<br />

boroti sindisisagan sxurebiT gulgawmedilni da sufTa<br />

wylis sxeulgabanilni”. qristes wmidanoba imas niSnavs, rom<br />

Cven unda miviRoT naTloba da ar mivcevT sakuTar Tavs<br />

araswori fiqrebis Canergvis ufleba. Tu Cven gvwams qristes<br />

gamosasyidi, Cven unda gvwamdes sakuTari gamosasyidis<br />

RmerTis mier misi Sesawiris meSveobiT.<br />

2. “mtkiced mivyveT imedis aRsarebas”. Cven ar unda<br />

movcildeT WeSmarit doqtrinebs, romlebmac Cven qristes<br />

wmidanobis gageba mogvitanes.<br />

3. “yuradRebiT movekidoT erTmaneTs, wavaxalisoT<br />

siyvarulisa da keTili saqmeebisaTvis. nu mivatovebT Cvens<br />

Sesakrebels”. Cven siyvaruliT unda viyoT dakavSirebulni


12<br />

maTTan, vinc iziarebs qristes wmidanobas. es, ZiriTadad,<br />

saerTo Sekrebvis meSveobiT iwarmoeba, romlebzec qristes<br />

msxverpls movixseniebT (ix. nawili 11.3.8).<br />

am debulebebis aRiarebam unda aRvavsos Cven Tavmdabali<br />

rwmeniT, rom Cven namdvilad miviRebT xsnas qristes saxelSi<br />

naTlobis meSveobiT: “aba, Tamamad miveaxloT madlis taxts,<br />

rom miviRoT wyaloba da vpovoT madli drouli<br />

SemweobisaTvis” (ebr 4:16).<br />

9.3 Sesawiri<br />

ebrael mRvdelmTavars jer sakuTari codvebis Sesawiri unda<br />

moetana, Semdeg ki _ xalxis (ebr 5:1-3). qristes msxverpls<br />

aseTive ormxrivi mimarTuleba hqonda. Tumca piradad<br />

qristes araviTari codva ar hqonda Cadenili, mas adamianis<br />

buneba gaaCnda da sikvdilisagan xsna sWirdeboda. imis<br />

gaTvaliswinebiT, rom qristem sakuTari Tavi imsxverpla,<br />

RmerTma mas xsna mianiWa. amrigad, ieso, rogorc sakuTari<br />

xsnisaTvis, aseve Cveni momavali xsnisaTvis daiRupa.<br />

saxarebaSi es faqti araerTxel aris xazgasmuli.<br />

qvemoT mocemulia im leqsebis CamonaTvali, romlebic<br />

adastureben, rom misi msxverpli rogorc sakuTari Tavis,<br />

aseve Cven gamo iyo mitanili. am sakiTxs meti yuradTeba<br />

eTmoba, vidre saWiro aris, radgan me mimaCnia, rom mocemuli<br />

Tema gansakuTrebiT mniSvnelovania Cveni uflis adamianobis<br />

gasagebad. am wignis kiTxvis dasasruls Tqven, SesaZloa,<br />

moindomoT am sakiTxis safuZvliani Seswavla da am<br />

SemTxvevaSi Tqven gamogadgebaT yvelaferi, rac qvemoT iqneba<br />

naTqvami.<br />

_ mRvdelmTavari “valdebulia Seswiros codvebis<br />

gamosasyidi msxverpli _ xalxisaTvisac da TavisTvisac...


13<br />

aseve qristes”-c asrulebda moses mRvdelmTavaris rols<br />

(ebr 5:3, 5). sityva “valdebulia” berZnul enaSi niSnavs<br />

finansur vals _ Cveni uflis mimarT es niSnavs sakuTari da<br />

aseve Cveni xsnis yidvas. qristes unda Caedina es Tavisi<br />

adamianobis gamo (ebr 5:3). es imas ar niSnavs, rom mas raRac<br />

piradi codva gaaCnda, romlis gamosasyidi unda gadaexada.<br />

magram, es momenti mkveTrad ar unda gamovyoT. Cven<br />

gamosyidulni varT misi msxverplis sisxliT. igive man<br />

sakuTari TavisTvis gaakeTa.<br />

_ qristes “ar sWirdeboda, rogorc im mRvdelmTavrebs,<br />

yoveldRe jer Tavisi codvebisaTvis Seswiros msxverpli da<br />

Semdeg xalxis codvebisaTvis. vinaidan es man erTxel<br />

moimoqmeda (ebr 7:27). pavle aRniSnavda mRvdelmTavarTa da<br />

qristes ormxriv Sesawirs. igi kvlav imeorebs amas ebr 9:7<br />

(Sd. leqsebi 12, 25). sxaoba imaSi Sedgeba, rom qristem es<br />

erTxel moimoqmeda, mRvdelmTavrebma ki yovelwliurad. Tu<br />

sxvaoba imaSi yofiliyo, rom qristes emsxverpla sakuTari<br />

Tavi xalxisaTvis, es xazgasmuli iqneboda. magram, rogorc<br />

naTqvamia, qristes msxverpli mxolod misi “codvebis” gamo<br />

iyo motanili, romlebic xalxTa codvebisagan<br />

gancalkevebulni iyvnen _ misi “codvebi” ar iyo Cveni<br />

codvebi. imis gamo, rom iesos umwikvlo xasiaTi hqonda,<br />

sityva “codvebi” warmoadgens codvili adamianis arsebis<br />

aRweris kidev erT saSualebas. metonimiis mixedviT, mizezis<br />

(codvili arsebis) Sesaxeb naTqvamia rogorc Sedegze.<br />

saWiroa imis Sexseneba, rom Cveni ufali umwikvlo iyo da<br />

mas codvis Cadenis brals ver davsdebT.<br />

_ RmerTma “saukuno aRTqmis sisxliT mkvdreTiT aRadgina<br />

cxvris didi mwyemsi, Cveni ufali ieso (qriste)” (ebr 13:20),<br />

ese igi Cveni ufali mwyemsi iyo; igi aseve xocavda cxvrebs<br />

da amiT sakuTari sikvdili daimsaxura, misi sisxlis<br />

meSveobiT RmerTma aRadgina igi; aqedan gamomdinare, qriste<br />

rogorc msxverpli, aseve mRvdelic iyo.


14<br />

_ zaqaria winaswarmetyvelis wignSi (9:9) naTqvamia: “Seni<br />

mefe (ieso) modis SenTan, marTali da gamarjvebuli”.<br />

bibliis inglisur gamocemaSi moyvanilia Targmanis sxva<br />

varianti: sityva “gamarjvebulis” nacvlad _ moyvanilia<br />

sityva “xsnili”. es kiTxvaTsxvaoba gvaZlevs safuZvels<br />

vifiqroT, rom sakuTari Tavis xsniT ufalma Cven gvixsna.<br />

jvarcmis mxverpliT iesom gamoisyida sakuTari arseba da<br />

Cvenc xsna mogvaniWa.<br />

_ yvela miTiTeba sisxlis daRvris Sesaxeb pirutyvTa<br />

msxverplis meSveobiT, qristes msxerplTan aris<br />

dakavSirebuli. sakurTxeveli, qristes simbolo, weliwadSi<br />

erTxel sisxliT iyo ganwmedili. (gam 30:10). amiT naCvenebi<br />

iyo, Tu rogor qriste akurTxebs sakuTar Tavs sakuTari<br />

sisxliT. sinamdvileSic, mTeli sakurTxeveli unda sisxliT<br />

ganibanos (ebr 9:23). sakurTxevels ar Caudenia araviTari<br />

codva, magram masac sWirdeboda ganwmeda codvasTan<br />

siaxloves gamo. aseve Cvens ufalTanac iyo. rogorc<br />

mRvdelmTavari wirvis win sisxliT unda yofiliyo<br />

mosxurebuli, aseve qristec caSi Tavisi wirvis win<br />

msxverplad unda mietana sakuTari Tavi (lev 8:23).<br />

is faqti, rom qristem gamoisyida Tavi, ar niSnavs, rom igi<br />

codvili iyo. piradad codvili msxverplis Sewirva<br />

yovelTvis ar niSnavs imas, rom msxverplis Semwiravi<br />

codvilia.<br />

9.4 ieso, rogorc Cveni warmomadgeneli<br />

rogorc zemoT aRvniSneT, pirutyvTa Sewirva codvil xalxs<br />

ar warmoadgens. iesom ki Cven warmogvadgina, radgan<br />

“yvelaferSi unda damsgavseboda Zmebs” (ebr 2:17). mas “egeba<br />

sikvdili yvelas gulisaTvis” (ebr 2:9). rodesac Cven<br />

codvas videnT, magaliTad, rodesac vjavrobT, RmerTs


15<br />

SeuZlia Cveni patieba “qristeSi” (efes 4:32). es imitom<br />

xdeba, rom RmerTs SeuZlia Cveni Sedareba qristesTan, Cvens<br />

msgavs adamianTan, romelic gamoicada, magram yvela cdunebas<br />

gauZlo. amitom, RmerTs SeuZlia Cveni codvis-javris<br />

patieba, radgan Cven qristes wmidanobis mfarvelobis qveS<br />

vimyofebiT. raki qriste Cveni warmomadgenelia, igi, amrigad,<br />

aseve saSualebaa, romlis meSveobiT RmerTs SeuZlia Tavisi<br />

madlis mofena da Tan wmidanobis sakuTari principis dacva.<br />

Tu ieso ara mxolod adamiani, aramed RmerTic yofiliyo, igi<br />

Cveni warmomadgeneli ar iqneboda. es zedmeti magaliTia,<br />

romelic gviCvenebs, rom erT mcdar Teorias, meore mcdari<br />

Teoria mohyveba. ase, RvTismetyvelebma daamuSaves uamravi<br />

rTuli Teoria qristes sikvdilis asaxsnelad. qristianobis<br />

gandegilTa gavrcelebuli Teoria SemdegSi Sedgeba: codvebma<br />

adamiani mevale gaxades RmerTis winaSe da mas TviTon ar<br />

SeeZlo sakuTari Tavis gamosyidva. maSin qristem gamoisyida<br />

yoveli morwmunes vali jvarze daRvril sakuTari sisxliT.<br />

saxarebis mqadagebelni am azrs amrigad gamoxataven: “Cven<br />

yvela TiTqos mwkrivze vdgevarT kedelTan eSmakis mier<br />

dasaxvretad. maSin ieso Caeria. eSmakma igi mokla Cvens<br />

nacvlad, da amieridan Cven Tavisufalni varT”.<br />

ase ostaturad damuSavebul Teoriebs ar gaaCniaT bibliis<br />

mxardaWera. aSkaraa cxadi winaaRmdegoba, radgan Tu qriste<br />

Cvens nacvlad momkvdariyo, Cven aRar davisjebodiT<br />

sikvdiliT. magram, radgan Cven adamianuri buneba gagvaCnia,<br />

Cven mokvdavni varT. xsna codvisa da sikvdilisagan,<br />

sabolood, gankiTxvis dRes gamovlindeba, roca Cven<br />

ukvdavebas miviRebT. Cven ar miviReT igi qristes sikvdilis<br />

dros. qristes sikvdvdilma eSmaki gaanadgura (ebr 2:14) da<br />

ara eSmakma mokla igi.<br />

Tu qriste gadaixdida vals sakuTari sisxliT, Cven<br />

SevZlebdiT xsnis molodins, rogorc kuTvnils. magram, xsna


16<br />

_ niWia, romelic RmerTis madliTa da patiebiT moipoveba<br />

da igi kargavs uovelive azrs, Tu Cven ganvixilavT qristes<br />

msxverpls, rogorc valis gadaxdas. ase gamodis, TiTqos<br />

gajavrebuli RmerTi dawynarda, rodesac iesos fizikuri<br />

sisxli ixila. magram, Cveni monaniebis dros, RmerTi xedavs<br />

Tavis Zes, romelic Cveni warmomadgenelia; da Cvenc<br />

vcdilobT ara marto SevuerTdeT qristes sisxls, aramed<br />

yvelaferSi mivbaZoT mas. bevri “qristianuli” himni da<br />

simRera Seicavs uamrav mcdar debulebas am dargSi. yvelaze<br />

cru doqtrina inergeba xalxTa gonebaSi musikis meSveobiT,<br />

da ara racionaluri bibliuri swavliT. Cven yovelTvis mzad<br />

unda viyoT amgvari qadagebis sawinaaRmdegoT.<br />

samwuxarod, martivi sityvebi: “qriste mokvda CvenTvis” (rom<br />

5:8) uxeSad damaxinjebulni arian da niSnaven, TiTqos qriste<br />

Cvens nacvlad mokvda. arsebobs leqsebTa Soris kavSiri<br />

Semdeg TavebSi rom 5 da 1 kor 15 (magaliTad, leqsi 12=1<br />

kor 15:21; leqsi 17=1 kor 15:22). sityvebi “qriste mokvda<br />

CvenTvis” (rom 5:8) gaTanasworebulia frazasTan: “qriste<br />

mokvda Cveni codvebisaTvis”, magram ara maT “nacvlad”. amis<br />

gamo, qristes ZaluZs “gviSuamdgomlos” Cven (ebr 7:25) da<br />

ara Cvens “nacvlad”. Tandebuli “Tvis” aseve ar niSnavs<br />

“nacvlad” leqsebSi ebr 10:12 da gal 1:4.<br />

9.5 ieso da moses rjuli<br />

radgan ieso umwikvlo msxverpli iyo codvebisaTvis da<br />

idealuri mRvdelmTavari, romelsac namdvilad SeeZlo Cveni<br />

xsna, qristes sikvdilis Semdeg, pirutyvTa Sewirvis kanonma<br />

Sewyvita Tavisi arseboba (ebr 10:5-14). imitom rom<br />

“mRvdlobis SecvlasTan erTad (levianebisagan qristemde)<br />

saWiroa rjulis Secvla” (ebr 7:12). qriste “xorcieli<br />

aRTqmis rjulis mixedviT ki araa mRvdeli (ese igi, mRvdeli<br />

SesaZloa mxolod leviannes STamomavali yofiliyo), aramed


17<br />

usasrulo sicocxlis ZaliT”, romelic man Tavisi<br />

umwikvlo msxverplis gamo miiRo (ebr 7:16). amitom,<br />

“adrindeli mcneba ki gauqmnda (e. i., moses kanoni)<br />

ususurobisa da usargeblobis gamo. vinaidan rjulma<br />

veraferi srulyo, magram Semodis ukeTesi imedi (qristes<br />

meSveobiT) (ebr 7:18, 19).<br />

naTelia, rom qristem msxverplad SewirviT amoiRo<br />

“oTxSabaTis” kanoni, amitom Cven SegviZlia ar davicvad misi<br />

nebismieri nawili, magaliTad, dResaswaulebi da SabaTi.<br />

mTeli rjuli qristes movlenaze qadagebda. misi sikvdilis<br />

Semdeg, rjulis specifikuri daniSnuleba dakarguli iyo, da<br />

amitom aucilebeli ar aris misi dacva SemdgomSi.<br />

ax. w. aR-is pirveli saukunis qristianuli eklesia<br />

ganuwyvetliv ganicdida zegavlenas orTodoqsalur ebraelTa<br />

mxridan, romelbic rjulis dacvas moiTxovdnen. axali<br />

aRTqma araerTxel gvafrTxilebda winaaRmdegobis gawevis<br />

aucileblobis Sesaxeb. amis gamo, gansakuTrebiT<br />

mniSvnelovania aRvniSnoT, rom amJamad arsebobs ramodenime<br />

seqta, romelic rjulis nawilobriv dacvaze metyvelebs.<br />

zemoT Cven aRvniSneT, rom xsnis miRebis nebismieri cda<br />

iTvaliswinebs mTeli rjulis dacvas, winaaRmdeg SemTxvevaSi<br />

Cven ganvikicxebiT daumorCileblobis gamo (gal 3:10).<br />

adamianis sxeulSi arsebobs erTi damaxasiaTebeli<br />

Tavisebureba _ xsnisaken miswrafeba sakuTari saqmeebis<br />

meSveobiT; Cven gvsurs vifiqroT, rom Cven vqmniT raimes<br />

sakuTari xsnisaTvis. am mizezis gamo, eklesiur meaTedis<br />

aucilebeli gadaxda, jvris tareba, locva garkveul pozaSi<br />

_ miRebuli atributebia uamrav religiis, qristianobis<br />

CaTvliT. xsna mxolod rwmeniT qristeSi warmoadgens<br />

qristianobaSi unikalur doqtrinas, romelic bibliis<br />

rwmenas Seicavs.


18<br />

axal aRTqmaSi xSirad gvxvdeba bibliuri gafrTxileba<br />

xsnisaTvis moses rjulis nebismieri nawilis dacvis<br />

dauSveblobis Sesaxeb. rjulis Sesabamisad, zogierTi<br />

mqadagebeli qristianebis winadacveTis aucileblobaze<br />

qadagebs. yvela morwmuneTa saxeliT, iakob mociqulma<br />

ganikicxa es idea da Tqva: “rac Cven ar dagvivalebia” (saq<br />

15:24). petre mociqulma Tqva maT Sesaxeb, vinc rjulis<br />

morCilebis aucileblobas moiTxovs, rom isini cdiloben<br />

“qedze daadgaT mowafeebs uReli, romlis tareba verc Cvenma<br />

mamebma SeZles, verc Cven. magram Cven gvwams, rom Cven uflis<br />

iesos madliT (romelic rjulis dacvas upirispirdeba)<br />

gadavrCebiT” (saq 15:10, 11). pavle mociquli araerTxel<br />

aRniSnavda amaves. ase man STagonilad Tqva: “adamiani<br />

gamarTldeba ara rjulis saqmeebiT, aramed ieso qristeSi<br />

rwmeniT... rjulis saqmeebiT vera xorcieli ver<br />

gamarTldeba... rjuliT veravin gamarTldeba... yovelivesgan,<br />

risganac moses rjuliT ver SesZeliT gamarTleba, masSi<br />

(qristeSi) marTldeba yvela morwmune” (gal 2:16; 3:11; saq<br />

13:39).<br />

gariyul qristianTa niSnad is faqti gamoiyeneba, rom maTi<br />

praqtikuli saqcieli moses rjulis debulebebs Seesabameba,<br />

am sakiTxis zemoT gadmocemis miuxedavad, rom qristianebma<br />

ar unda daicvan rjuli, radgan igi dasrulebuli iyo<br />

qristeSi. axla Cven ufro dawvrilebiT ganvixilavT zogierT<br />

aspeqts, romlebic gviCveneben, rom moses rjuli Tanamedrove<br />

“qristianebis” moqmedebis safuZvelia:<br />

mRvdlebi<br />

kaTolikuri da inglisuri eklesia aSkarad sargeblobs<br />

kacobriuli wmidanobis sistemiT. romaeli kaTolikebi<br />

Tvlian papas ebrael mRvdelmTavris Tanasworad. magram,<br />

“erTia RmerTisa da kacTa Soris Suamavali _ kaci qriste<br />

ieso” (1 tim 2:5). amitom, SeuZlebelia, rom papa an mRvdlebi<br />

Cveni Suamavalni iyvnen, radgan, Zveli aRTqmis mixedviT,


19<br />

aseTi Suamavali mRvdelmTavari iyo. qriste amJamad Cveni<br />

mRvdelmTavaria caSi, romelic RmerTs gadascems Cvens<br />

locvebs.<br />

ar gagvaCnia imis bibliuri damowmeba, rom avtoriteti aseTi<br />

RvTivsulieri beris, rogoric, magaliTad, petre iyo,<br />

momdevar Taobaze gadasuliyo da, kerZod, papaze. am<br />

SesaZleblobis daSvebisac ki ar gvaqvs mtkiceba, rom piradad<br />

papa an mRvdlebi warmoadgenen maT, visac pirveli saukunis<br />

berebis sulieri mantia moefina.<br />

radgan sulis niWi amoRebuli iyo, ese igi yvela morwmunes<br />

Tanabari midgoma gaaCnia bibliis sityva-sulisadmi (ix.<br />

nawilebi 2.2 da 2.4). amitom, Cven yvela Zmebi varT da aravis<br />

CvenTagans ar gaaCnia upiratesoba. sinamdvileSi, yvela<br />

WeSmariti morwmuneni _ axali wmidanobis wevrni arian,<br />

qristeSi naTlobis meSveobiT, im gagebiT, rom isini arian<br />

“wilxvedrili xalxi, raTa gamoacxadon misi saTnoebani, vinc<br />

sibnelidan Tavisi sakvirveli naTlisken gamogixmoT” (1 pet<br />

2:9). amitom, isini samefos mefebad da sufevad iqcevian,<br />

roca igi dedamiwaze damyardeba qristes meore mosvlis<br />

dros (gamocx 5:10).<br />

kaTolikosebs Cvevad aqvT “mama” uwodon Tavis moZRvrebs<br />

(“papac” niSnavs “mamas”). es sruliad upirispirdeba qristes<br />

sityvebs: “nurc mamas uwodebT nuravis qveyanazed, vinaidan<br />

erTi mama gyavT _ zecieri” (maT 23:9). sinamdvileSi, qriste<br />

gvafrTxilebda nebismieri adamianis mimarT sulieri<br />

pativiscemis gamoxatvis winaaRmdeg, romelsac Tanamedrove<br />

mRvdlebi moiTxoven: “Tqven ki nu giwodeben rabis, vinaidan<br />

erTia Tqveni moZRvari _ qriste da Tqven yvelani Zmebi<br />

xarT” (maT 23:8).<br />

morTuli mantiis, romelsac episkoposi da sxva<br />

mRvdelmsaxurni atareben, safuZveli _ specialuri samosia,


20<br />

romelic moses, mRvdlebsa da mRvdlmTavrebs ecvaT. am<br />

samosma ganWvreta qristes umwikvlo xasiaTi, magram, radgan<br />

moses rjuli gauqmnda, samosis atributis daniSnulebac ukve<br />

Sesrulda. guli gvtkiva, roca vfiqrobT, rom qristes<br />

sidiadis gandidebis samosi, amJamad mis mqone xalxis<br />

sadideblad gamoiyeneba. zogierT maTgans ar swams qristes<br />

aRdgomis da RmerTis arseboba.<br />

meaTedi<br />

igi aseve moses rjulis nawili iyo (ricxv 18:21), romlis<br />

gansaxorcieleblad ebraelebs unda gadaexadaT qonebis meaTe<br />

nawili levianTa wmida tomisaTvis. Cven viciT _ amJamad ar<br />

arsebobs adamianuri wmidanoba, amitom, ar arsebobs meaTedis<br />

gadaxdis aucilebloba romelime eklesiis berebisaTvis.<br />

kvlav erT cru ideas (mocemul SemTxvevaSi mRvdlebis<br />

mimarT), mosdevs meore (ese igi, meaTedi). TviT RmerTs ar<br />

sWirdeba Cveni msxverplTa Sewirva, radgan icis, rom<br />

yvelaferi mas ekuTvnis (fsalm 50:8-13). Cven vaZlevT RmerTs<br />

imas, rac TviTon mogvca (1 neSt 29:14). Cven ver miviRebT<br />

xsnas materialuri Sewirvis Sedegad, magaliTad, finansuri<br />

formiT. im niWis samadlierad, romelic RmerTma mogvca, Cven<br />

aramarto Cveni fulis meaTedi nawili unda mivceT, aramed<br />

mTeli Cveni cxovreba. pavlem gvaCvena amis magaliTi, rodesac<br />

praqtikulad ganaxorciela is, ris Sesaxeb qadagebda:<br />

“RvTis mowyalebeliT,<br />

rom SeswiroT Tqveni Tavi cocxal da wmida, RvTisaTvis<br />

sasurvel msxverplad _ Tqveni gonivruli msaxureba” (rom<br />

12:1).<br />

xorci<br />

ebraelTa rjulma gansazRvra xorcis zogierTi saxeoba,<br />

rogorc uwmiduri. amJamad es praqtikaze sruldeba zogierT<br />

sarwmunoebaTa mier, gansakuTrebiT Roris xorcis mimarT.<br />

imis Sedegad, rom qristem gaauqmna rjuli jvarze: “nuravis


21<br />

gansjiT Tqvens saWmelisa da sasmelisaTvis” (kol 2:14-<br />

16). amrigad, qristes mosvliT moses aRTqma xorcis mimarT<br />

amoRebuli iyo. igi is iyo, romlis Sesaxeb “wmida” saWmeli<br />

qadagebda.<br />

iesom axsna, rom nebismier saWmels ar SeuZlia sulierad<br />

wabilwos adamiani. amis gakeTeba SeuZlia imas, rac gulidan<br />

amodis (mark 7:15-23). markozma moiyvana iesos sityvebi,<br />

romelmac Tqva, rom mTeli saWmeli wmidaa. petre da pavle<br />

aseve aRiqvamdnen amgvar sityvebs (saq 10:14, 15). pavle werda:<br />

“me vici da mwams ufal iesoSi, rom araferia uwmiduri<br />

TavisTavad” (rom 14:14). adre man aRniSna, rom garkveuli<br />

saWmelis uaryofa _ sulieri sisustis niSania (rom 14:2).<br />

Cveni damokidebuleba xorcisadmi amgvaria: is “ar<br />

mogiaxlovebT RmerTTan” (1 kor 8:8). yvelaze mamxilebeli<br />

gariyul qristianTa gafrxilebaa, “romlebic... aiZuleben<br />

TavSekavebas sakvebisagan, RmerTma rom Seqmna” (1 tim 4:3).<br />

amis sapasuxoT pavlem ganacxada: “RvTis gaCenili yovelive<br />

kargia da araferia uarsayofi, Tu madlierebiT iqneba<br />

miRebuli” (1 tim 4:4).<br />

9.6 SabaTi<br />

erTerTi yvelaze gavrcelebuli ganuwyvetloba Tanamedrove<br />

“qristianuli” praqtikisa da moses rjulis Soris<br />

aSkaravdeba SabaTis dacvis ideaSi. zogierTi jgufi iTxovs,<br />

rom Cven davicvaT ebraeluri SabaTi iseve, rogorc es<br />

rjulSi aris gansazRvruli. mravali sxva Tvlis, rom<br />

qristianebs unda hqondeT kviris garkveuli dRe<br />

RvTismsaxurobisaTvis da xSirad isini am mizniT kviras<br />

gansazRvraven. pirveli, rac unda gavarkvioT _ Semdegia:<br />

SabaTi kviris ukanaskneli dRe iyo, rodesac RmerTi, eqvsi<br />

dRis qmnilebis Semdeg, isvenebda (gam 20:10, 11). kvira


22<br />

pirveli dRe iyo kviris da arakoreqtuli iqneboda am<br />

dRis dacva, rogorc SabaTis. SabaTi iyo “niSnad Cemsa<br />

(RmerTisa) da TavianT (israelianebs) Soris, rom scodnodaT,<br />

rom ufali var, maTi ganwmedeli” (ezek 20:12). rogorc<br />

aseTi, igi arasodes ar yofila aucilebeli<br />

araebraelebisaTvis.<br />

Cven viciT, rom qristes jvarze sikvdilis gamo, moses<br />

rjulma Sewyvita moqmedeba, amitom, amJamad ar aris<br />

aucilebeli SabaTis an nebismieri sxva dResaswaulis dacva,<br />

magaliTad, qristes Sobis (kol 2:14-17). pavlem,<br />

qristianebTan mimarTvaSi, romlebmac kvlav daiwyes moses<br />

rjulis nawilis, da maT ricxvSi SabaTis dacva, warmoTqva:<br />

“axla ki, roca RmerTi icaniT, ufro metic, roca RmerTma<br />

gicnoT, rogorRa ubrundebiT uZlur da Ratak sawyisebs da<br />

gindaT xelaxla daemonoT maT? dReebs icavT (e. i., SabaTs)<br />

Tqven da Tveebs, vadebsa da weliwadebs (e. i., ebraelur<br />

dResaswaulebs). vSiSob, amaod xom ar gavisarje Tqvens<br />

Soris” (gal 4:9-11). es seriozuli Sexsenebaa maTTvis, vinc<br />

cdilobs SabaTis dacvas, rogorc xsnis saSualebas. aSkaraa,<br />

rom am dRis dacvas ar aqvs kavSiri xsnasTan: “zogo dRes<br />

dRisgan ganarCevs (e. i., sulier mniSvnelobiT), zogi ki<br />

yvela dRes erTnairad ganikiTxavs. yvela Tavis rwmenaSi iyos<br />

mtkice. vinc icavs dRes uflisaTvis icavs, da vinc Wams<br />

uflisaTvis Wams” (rom 14:5, 6).<br />

amis gamo naTelia, Tu ratom ar vxvdebiT Cven SabaTis<br />

dacvis aRwerilobas. sinamdvileSi, arsebobs sityvebi,<br />

romlebic metyveleben, TiTqos isini ikribebodnen<br />

“Svideulis pirvel dResve”, ese igi, kviras. “Svideulis<br />

pirvel dResve, rodesac mowafeebi Seikribnen puris<br />

gasatexad...” (saq 20:7). es iyo farTod gavrcelebuli wesi<br />

da pavle urCevda korinToSi morwmuneebs krebebis Catarebas<br />

“yovel erTSabaTs” (1 kor 16:2). yvela morwmune mRvdelad


23<br />

aris aRwerili (1 pet 2:9), romlebic ar icavdnen SabaTs<br />

(maT 12:5).<br />

Tu Cven gvWirdeba SabaTis dacva, Cven es saTanadoT unda<br />

gavakeTod. rogorc ukve aRvniSneT, moses rjulis<br />

nawilobrivi dacva damyupvelia, radgan mas Cveni gankicxva<br />

mohyveba (gal 3:10). xsnas ufro qristes rjulis dacviT<br />

mivaRwevT.<br />

israelianebs akrZaluli hqondaT muSaoba SabaTs: “yvela,<br />

vinc ki saqmes gaakeTebs am dRes, mokvdeba”. maT aseve<br />

evalebodaT: “cecxls nu daanTebT Tqvens sacxovreblebSi<br />

SabaT dRes” da amitom dauSvebeli iyo saWmlis keTeba am<br />

dRes (gam 35:2, 3; 16:23). kaci, romelic cecxlis dasanTobad<br />

SeSas SabaTs agrovebda, sikvdiliT iyo dasjili (ricx 15:32-<br />

36).<br />

maT, vinc qadagebda SabaTis dacvas, Tavisi ojaxis wevrebic<br />

unda daesajaT sikvdiliT wesis darRvevis SemTxvevaSi. am<br />

dRes akrZalulia saWmlis mzadeba, cecxliT sargebloba da<br />

a. S. orTodoqsaluri ebraelebi amgvar magaliTs gviCveneben:<br />

isini SenobaSi rCebian mTeli dRis ganmavlobaSi, religiuri<br />

RonisZiebis Catarebis garda da piradad ar iReben<br />

monawileobas saWmlis mzadebaSi, avtomobilis tarebaSi da a.<br />

S. im “qristianTa” umravlesoba, vinc cdilobs SabaTis<br />

dacvas bevrad CamorCeba maT.<br />

xSirad amtkiceben, rom SabaTis dacva moses rjulis aT<br />

mcnebebidan erTerTia da, Tumca moses rjulis danarCenma<br />

nawilma Sewyvita moqmedeba, aTive mcnebis dacvis<br />

aucilebloba mainc darCa. meSvide dRes adventistebi<br />

gamoyofen aT mcnebis “moralur kanonidan” da, egred<br />

wodebuli, “wesis kanonidan”, romelic qristem uaryo.<br />

magram, amgvari sxvaobis Sesaxeb ar aris naTqvami saxarebaSi.<br />

rogorc vTqviT, Zveli aRTqma moses rjuls ekuTvnis,


24<br />

romelic jvarze axal aRTqmam Secvala. SegviZlia<br />

davadasturoT, rom aTive mcneba, SabaTis mcnebis CaTvliT,<br />

qristem gaauqmna:<br />

_ RmerTma “gamogicxadaT (israelianebs) Tavisi aRTqma,<br />

romlis Sesruleba gibrZanaT (israelianebs). aTi mcneba<br />

dagiweraT or fiqalze” (rjl 4:13). kvlav unda aRvniSnoT,<br />

rom aT mcnebaze damyarebuli es aRTqma RmerTisa da<br />

israelis Soris daido, da ara Tanamedrove araebraelebTan.<br />

_ mose xorebis mTaze avida, raTa mieRo fiqalebi,<br />

romlebzec RmerTma aTi mcneba dawera. mosem mogvianebiT ase<br />

ganacxada amis Sesaxeb: “ufalma, Cvenma RmerTma, dagvido<br />

aRTqma xorebSi” (rjl 5:2), ese igi, am aTi mcnebis<br />

meSveobiT.<br />

_ da “dawera (mosem) fiqalebze aRTqmis sityvebi, aTi<br />

sityva” (gam 34:28). zustad es aRTqma Seicavs egred<br />

wodebul “rjulis” wvirlmanebs (gam 34:27). Tu visaubrebT<br />

aTi mcnebis dacvis aucileblobaze, maSin Cven valdebulni<br />

viqnebiT visaubroT mTel rjulSi mocemul yvela miTiTebaze,<br />

xolo es, ueWvelad, warmoudgenelia.<br />

_ ebr 9:4 naTqvamia “aRTqmis kidobanis” Sesaxeb. aTi mcneba<br />

fiqalze iyo dawerili, romlebic “Zvel aRTqmas” Seicavdnen.<br />

_ qristem gaauqmna jvarze “xelwera, romelic Cvens<br />

winaaRmdeg iyo” (kol 2:14). es fiqalebze aTi mcnebis<br />

RmerTis xelweras ekuTvnis. aseve pavlesac, rodesac<br />

rjulze saubrobda, romelic gauqmnda, xolo misi asoebi<br />

daZvelda, mxedvelobaSi hqonda fiqalebze dawerili aTi<br />

mcnebis asoebi.


25<br />

_ aT mcnebebidan erTerTs “rjuls” uwodeben rom 7:8:<br />

“xolo codvam mcnebidan aiRo sababi da CemSi warmoqmna<br />

yovelgvari survili. vinaidan codva rjulis gareSe<br />

mkvdaria”. winamavali leqsebi rom 7:1-7 adastureben, rom<br />

rjuli qristes sikvdiliT gauqmnda: “rjuli”, amitom, aT<br />

mcnebas Seicavs.<br />

yovelive es amtkicebs, rom Zveli aRTqma da “rjuli” aT<br />

mcnebas Seicaven. es yvelaferi gauqmnda axal aRTqmaSi. magram<br />

aT mcnebidan cxra aRdgenili iyo SemdgomSi. maTi nomrebi 3,<br />

5, 6, 7, 8 da 9 SegviZlia vipovoT mxolod 1 tim, xolo<br />

nomrebi 1, 2 da 10 _ 1 kor 5. magram meoTxe aRTqma SabaTis<br />

Sesaxeb arsad ar meordeba axal aRTqmaSi, rogorc CvenTvis<br />

aucilebeli. qvemoT mocemulia axali aRTqmis leqsebis<br />

CamonaTvali, romelic cxra mcnebis aRdgenas adasturebs:<br />

1 _ efes 4:6; 1 ioan 5:21; maT 4:10<br />

2 _ 1 kor 10:14; rom 1:25<br />

3 _ iak 5:12; maT 5:34, 35<br />

5 _ efes 6:1, 2; kol 3:20<br />

6 _ 1 ioan 3:15; maT 5:21<br />

7 _ ebr 13:4; maT 5:27, 28<br />

8 _ rom 2:21; efes 4:28<br />

9 _ kol 3:9; efes 4:25; 2 tim 3:3<br />

10 _ efes 5:3; kol 3:5.<br />

gadaxveva 28: jvarcma<br />

qristianobaSi farTod aris gavrcelebuli rwmena, rom ieso<br />

jvarze mokvda. magram, berZnuli sityva “stauros”, romelic<br />

Cveulebriv iTargmneba, rogorc “jvari”, inglisur bibliaSi<br />

faqtiurad svets an latans niSnavs. sinamdvileSi, jvarcmis<br />

simbolo warmarTuli warmoSobisaa. SesaZloa, qriste Tavze


26<br />

aweuli xelebiT mokvda, da ara jvris formiT<br />

ganlagebuli xelebiT. aweuli xelebi _ RmerTis aRTqmis da<br />

dasturebis simboloa (ezek 20:5, 6, 15; 36:7; 47:14), aseve<br />

rogorc gulwrfeli locva (god 2:19; 1 tim 2:8; 2 neSt<br />

6:12, 13; fsalm 28:2), romelic iesom jvarze warmoTqva<br />

(efes 5:7). man adre Tqva, rom rogorc gveli iyo<br />

amaRlebuli svetze, rodesac israelianebi udabnoSi iyvnen,<br />

aseve mas sazogadoT aamaRleben sikvdilis dros; amrigad, igi<br />

“jvars” svetTan akavSirebs (ioan 3:14).<br />

romis kaTolikuri eklesia did mistikur mniSvnelobas<br />

aniWebda jvars. magram amas ar gaaCnia bibliuri safuZveli.<br />

es imitom moxda, rom jvari Tilismad iqca, RmerTis CvenTan<br />

yofnis fizikur simbolod. xalxs egona, rom jvris tarebiT<br />

RmerTi masTan iqneba. magram es mxolod simboloa; jvris<br />

WeSmariti Zala Sedgeba Cvens gaerTianebaSi qristes<br />

sikvdilTan rwmeniTa da naTlobiT, da ara jvris fizikuri<br />

niSnis warmosaxvaSi.<br />

gadaxveva 29: namdvilad daibada ro ieso 25<br />

dekembers?<br />

qristianebis sxva didi Secdoma iesos dabadebis TariRis<br />

swor gansazRvraSia. mwyemsebs eZinaT mindorSi, roca qriste<br />

iSva (luk 2:8). zamTarSi isini ver SeZlebdnen mindorSi<br />

Zils. qriste 33,5 weli cxovrobda da aRdgomis dros<br />

daiRupa. aqedan gamomdinare, igi eqvsi TviT adre aRdgomamde<br />

unda dabadebuliyo, ese igi, sadRac seqtembris an oqtrombis<br />

TveSi.<br />

25 dekemberi Tavdapirvelad warmarTTa dResaswauli iyo.<br />

mociqulTa saqmeebSi naTqvamia, Tu rogor iyvnen devnilni<br />

qristianebi TavianTi rwmenis gamo. mociqulni araerTxel


27<br />

afrTxilebdnen, rom amis Semdeg zogierT qristianebs<br />

eqnebodaT Tqmulebebi, raTa asatani gaxadon TavianTi rwmena<br />

maT irgvliv myof warmarTaTvis (mag., saq 20:30; 1 ioan 2:18;<br />

2 Tes 2:3; 2 pet 2:1-3). 25 dekembris miReba, rogorc<br />

qristianTa dResaswaulis, amis pirvel magaliTs warmoadgens.<br />

naZvis xe, fiTri da a. S. _ es yvelaferi warmarTTa<br />

ritualebisaTvis gamoiyeneboda, romlebic 25 dekembers<br />

imarTebodnen.<br />

aqedan gamomdinare, WeSmaritma qristianebma ar unda aRniSnon<br />

qristes Sobis dRe 25 dekembers. praqtikaze, WeSmariti<br />

morwmuneni gamoiyeneben uamrav xalxur dResaswauls,<br />

magaliTad, Sobas, erTmaneTTan urTierTobisaTvis, sadac es<br />

SesaZoLiqneba.<br />

Tavi 9: sakiTxebi<br />

1. ratom iesos sikvdili, da ara sxva nebismieri adamianis<br />

sikvdili gvesaWiroeboda xsnisaTvis?<br />

2. ratom pirutyvTa Sewirva moses rjulis mixedviT ar iyo<br />

sakmarisi codvis mosaxsnelad?<br />

3. iyo Tu ara ieso Cveni warmomadgeneli an Semcvleli,<br />

rodesac mokvda?<br />

4. Semdegi debulebebTagan romelia swori:<br />

a) qriste Cvens nacvlad mokvda.<br />

b) qriste Cven warmogvadgenda da amitom RmerTs<br />

SeuZlia Cveni patieba.<br />

g) qriste Cvens msgavsi iyo da amitom igi Cven ar<br />

warmogvadgenda.


28<br />

d) qristes sikvdili imas niSnavda, rom RmerTi aravis ar<br />

dasdebs brals codvis gamo.<br />

5. hqonda Tu ara qristes raime sargebloba sakuTari<br />

sikvdilisagan?<br />

6. rodesac qriste kvdeboda jvarze,<br />

a) gaauqmna Tu ara man romelime darigeba moses<br />

rjulidan, aTi mcnebis garda?<br />

b) gaauqmna Tu ara man moses mTeli rjuli aTi mcnebis<br />

CaTvliT?<br />

g) gaauqmna Tu ara man moses rjuli ebraelTa<br />

dResaswaulebis garda?<br />

d) man araviTari gavlena ar moaxdina moses rjulis<br />

statusze?<br />

7. varT Tu ara valdebulni davicvaT SabaTi?<br />

8. agvixseniT me-7 sakiTxze Tqveni pasuxis mizezi.


Tavi 10<br />

naTloba uflis<br />

iesos saxeliT<br />

29


10.1 sicocxlisaTvis saWiro<br />

naTlobis miRebis aucilebloba<br />

winamaval TavebSi Cven ramdenjerme movixsenieT<br />

sicocxlisaTvis saWiro naTlobis miRebis aucilebloba,<br />

rogorc ukanaskneli safexuri morCilebaSi saxarebisadmi.<br />

ebraelTa mimarT (6:2) naTqvamia naTlobis Sesaxeb, rogorc<br />

moZRvrebis erTerT mniSvnelovan dogmatze. Cven am sakuTxis<br />

ganxilva bolosTvis mxolod imitom SemovinaxeT, rom<br />

namdvili naTloba mxolod WeSmaritebis Semecnebis Semdeg,<br />

romelsac saxareba Seicavs, SesaZloa moxdes. amJamad Cven<br />

SevavsebT codnas da Tu Tqven gsurT SeuerTdeT imeds,<br />

romelsac biblia iZleva ieso qristes meSveobiT, maSin<br />

naTlisReba TqvenTvis aucilebeli iqneba.<br />

“xsna iudevelTaganaa” (ioan 4:22) Seicavs im gagebas, rom<br />

xsnis aRTqma mxolod abraamsa da mis Tesls mieca. Cven<br />

SegviZlia gavakeToT ise, rom es aRTqma Cvenc gvekuTvnodes<br />

da abraamis Teslis memkvidreni gavxdeT qristeSi naTlobiT<br />

(gal 3:22-29). amitom iesom aSkarad miuTiTa Tavis<br />

mimdevrebs: “gadiT mTel wuTisofelSi da yovel qmnilebas<br />

uqadageT saxareba (romelsac abraamis aRTqma Seicavs _ gal<br />

3:8). vinc irwmunebs da moinaTleba, gadarCeba” (mark 16:15,<br />

16). fiqri aq gamoyenebul kavSir “da”-s Sesaxeb amJRavnebs,<br />

rom mxolod rwmenas saxarebisadmi ar SeuZlia Cveni xsna;<br />

naTloba ar warmoadgens araaucilebel damatebas qristianul<br />

cxovrebaSi, igi xsnis aucilebeli pirobaa. magram, es ar<br />

niSnavs, rom mxolod naTloba gvixsnis. naTlobas unda<br />

uflis sityvisadmi morCileba mohyves mTeli cxovrebis<br />

ganmavlobaSi. iesom gamoyo es sityvebiT: “WeSmaritad,<br />

WeSmaritad geubnebi Sen: vinc wylisa da sulisgan ar iSveba,<br />

ver Seva RvTis sasufevelSi” (ioan 3:5).


“wylisagan” Soba ekuTvnis adamians, romelic gamodis<br />

naTlobis wylidan da amis Semdeg igi kvlav unda iSvas<br />

sulisagan. es _ gagrZelebis procesia: “Sobilni... RvTis<br />

sityvis mier” (1 pet 1:23). amrigad, uflis sityvis<br />

ganuwyvetliv mimdevrobiT, Cven kvlav vibadebiT sulisagan<br />

(ix. statia 2.2).<br />

Cven “movinaTleT qristeSi” (gal 3:27), ufal iesos saxelSi<br />

(saq 19:5; 8:16; maT 28:19). miaqcieT yuradReba, rom Cven<br />

viRebT naTlobas qristeSi, da ara qristedelfianebSi an<br />

romelime sxva organizaciis xalxSi. naTlobis gareSe Cven<br />

ar varT “qristeSi” da, aqedan gamomdinare, misi xsna Cvenze<br />

ar gadmodis (saq 4:12). petre aRniSnavs am faqts, rodesac<br />

adarebs noes kidobans qristesTan da amiT aCvenebs, Tu<br />

rogor ixsna kidobanma noe da misi ojaxi gankiTxvisagan,<br />

romelic codvil xalxs moefina, ase naTloba qristeSi<br />

ixsnis morwmuneebs maradiul sikvdilisagan (1 pet 3:21).<br />

kidobanSi Sesuli noe emsgavseba Cvens Sesvlas qristeSi<br />

naTlobis meSveobiT. yvela, vinc ar iyo kidobanSi, daiRupa<br />

warRvnis dros. kidobanTan yofna an noesTan megobroba<br />

sruliad ar cvlis saqmes. xsnis erTaderTi gza iyo da aris<br />

_ qristeSi yofna (kidobanSi). aSkaraa, rom meore mosvla,<br />

romelic warRvnas edareba (luk 17:26, 27), mogviaxlovda<br />

(ix. danarTi 3). aqedan gamomdinare, Sesvla qristeSi<br />

(kidobanSi) naTlobis meSveobiT warmoadgens daJinebiT<br />

aucileblobas. sinamdvileSi, ar gvyofnis adamianuri sityva,<br />

raTa gadmogceT es gadaudebeli grZnoba. noes kidobanSi<br />

Sesvlis bibliuri Sedareba ufro mniSvnelovnad<br />

warmogvidgeba.<br />

pirveli qristianebi daemorCilnen qristes miTiTebas,<br />

gavidnen mTel wuTisofelSi, saxarebas qadagebdnen da<br />

naTlavdnen. amis Txroba “saqmeebis” wignSi aris moyvanili.<br />

sicocxlisaTvis saWiro naTlobis mtkiceba SegviZlia


vipovoT imaSi, rom wignSi xazgasmulia Tu ra siswrafiT<br />

xalxi iRebda naTlobas saxarebis Semecnebis Semdeg (mag., saq<br />

8:12; 36:39; 9:18; 10:47; 16:15). es xazgasma naTeli xdeba<br />

daskvniT, rom naTlobis gareSe saxarebis Seswavla<br />

usargebloa; naTloba pirveli nabijia xsnis gzisken. zogierT<br />

SemTxvevaSi, sirTuleebisa da sufTa adamianuri mizezebis<br />

miuxedavad, naTloba tardeboda da, gansakuTrebiT<br />

mniSvnelovania, rom RvTis daxmarebiT xalxma ecados maTi<br />

gadalaxva.<br />

Zlieri miwisZvra, romelmac daangria cixe filipinebze,<br />

gansazRvra mkveTri gardatexva cixis zedamxedvelis<br />

cxovrebaSi. patimrebs miecaT gaqcevis saSualeba, rac mas<br />

sicocxlis fasad daujdeboda. zustad maSin misi rwmena<br />

saxarebisadmi WeSmariti gaxda, radgan “im Rames, im saaTSive...<br />

maSinve moinaTla” (saq 16:33). yvelaze Zlieri miwisZvra<br />

saberZneTSi bolo 3000 wlis ganmavlobaSi, maniakaluri<br />

patimrebis urdo mzad iyo gasaqcevad da sikvdilis<br />

saSiSroeba movaleobis Seusrulebis gamo Camoawva mas da<br />

imave dros igi naTlad warmoidgenda Tu ra yvelaze<br />

mniSvnelovani saqme unda Seesrulebina mas maradiuli<br />

sicocxlis misaRebad. yvelafris miuxedavad, man miiRo<br />

naTloba. naTlobis misaRebad uamrav kandidatebs SeuZliaT<br />

STagonilni iyon am adamianis saqcieliT. rwmenis amgvari<br />

saqcieli amtkicebs, rom man brwyinvaled Seicno saxareba,<br />

aqedan SegviZlia gamovitanoT daskvna, rom amgvari WeSmariti<br />

rwmena mxolod RvTis sityvebis Segnebisagan modis (rom<br />

10:17; Sd. saq 17:11).<br />

mociqulTa saqmeebSi (8:26-40) moTxrobilia eTiopeli<br />

msaxuris Sesaxeb, romelic biblias ecnoboda udabnoSi<br />

etliT mogzaurobis dros. iq mas Sexvda filipe, romelmac<br />

dawvrilebiT auxsna saxarebis Sinaarsi, naTlobis miTiTebebis<br />

CaTvliT. saRad rom vimsjelod, SeuZlebelia naTlobis


moTxovnilebebis dacva uwylo udabnoSi. magram RmerTi ar<br />

iZleva ganuxorcielebel miTiTebebs. “gza ganagrZes da<br />

miadgnen erT wyals”, ese igi, oaziss, sadac naTlobis<br />

Catareba SeiZleba (saq 8:36). es epizodi gviCvenebs im<br />

varaudis usafuZvlobas, rom naTloba wyliT mxolod im<br />

mxareSia SesaZlo, sadac uamravi wyalia. RmerTi yovelTvis<br />

uzrunvelyofs misi aRTqmis ganxorcielebas.<br />

dramatiul moCvenebam, romelic qristem pavle mociquls<br />

gaugzavna, ise imoqmeda mis sindisze, rom man naCqarevad<br />

“maSinve... adga da moinaTla” (saq 9:18). SesaZloa mas hqonda<br />

naTlobis gadadebis cduneba, radgan maRali sazogado<br />

mdgomareoba hqonda. magram pavle mociquli iRebs swor da<br />

swraf gadawyvetilebas naTlobis Sesaxeb da uaryofs Tavis<br />

winandel cxovrebis wess. mogvianebiT igi amgvarad ixsenebs<br />

Tavis gadawyvetilebebs: “magram, rac CemTvis mogeba iyo, is<br />

wagebad CavTvale qristes gulisaTvis. axlac yvelaferi (ese<br />

igi, yvelaferi, rac mas “mogebad” miaCnda) wagebad mimaCnia<br />

Cemi uflis ieso qristes Secnobis upiratesobis gulisTvis...<br />

viviwyeb, rac Cems ukan aris (yvelafers mis ebraelur<br />

sxovrebidan), da imas veltvi, rac Cems win aris. veltvi<br />

miznisaken, RvTis uzenaesi mowodebis pativisaken qriste<br />

iesoSi” (fil 3:7, 8, 13, 14). es _ sportsmenis enaa, romelic<br />

finiSisaken miiswrafvis. gonebrivi da fizikuri Zalebis<br />

amgvar Sekrebvam unda daaxasiaTos Cveni cxovreba<br />

naTlisRebis Semdeg. unda vicodeT, rom naTloba _ moZraobis<br />

sawyisia RvTis samefosken; es ar aris rwmenisa da eklesiis<br />

cvlilebis simbolo. naTloba gvakavSirebs Cven iesos<br />

jvarcmasTan da aRdgomasTan (rom 6:3-5), yovelmxriv savse<br />

dinamizmiT movlenebTan.<br />

daRlili, magram sulierad mozeime moxuci adamiani, pavle<br />

ixsenebda: “ar veurCe ciur Cvenebas” (saq 26:19). is, rac<br />

WeSmariti iyo pavlesaTvis, aseve WeSmaritia yvelasaTvis,


vinc iRebs naTlobas saTanado wesiT: naTloba _<br />

gadawyvetilebaa, romlis gamo adamiani arasodes ar inanebs.<br />

mTeli cxovrebis ganmavlobaSi Cven SevicnobT, rom swori<br />

gadawyvetileba miviReT. arc ise bevri gadawyvetilebis<br />

miReba gviwevs cxovrebaSi, romelTa Sesaxeb Cven yovelTvis<br />

SegviZlia visaubroT darwmunebiT. unda seriozulad vkiTxoT<br />

sakuTar Tavs: “ratom ar unda miviRo ro naTloba?”<br />

10.2 naTlobis wesi<br />

arsebobs farTod gavrcelebuli azri, rom naTloba<br />

metwilad bavSvobaSi unda Catardes, maTi Tavis dasvelebiT<br />

(e. i., “naTlobis” wesiT). es mkveTrad upirispirdeba<br />

naTlobis bibliur moTxovnilebebs. berZnuli sityva<br />

“baptizo”, romelic naTargmnia rusulad sityva “naTlobiT”,<br />

ar niSnavs wyliT mosxurebas; igi srul gabanvas gulisxmobs.<br />

es sityva gamoiyeneba klasikur berZnul enaSi CaZirul<br />

gemebis mimarT. igi aseve gamoiyeneba qsovilis mimarT,<br />

romelic icvlis fers Rebvis dros. aSkaraa, rom feris<br />

Sesacvlelad qsovili unda mTlianad CavuSvaT siTxeSi.<br />

namdvilad, wyalSi CaSveba warmoadgens WeSmarit xerxs,<br />

romlis Sesaxeb naTqvamia leqsebSi:<br />

_ “ioane ki naTlavda enonSi, salimis maxloblad, vinaidan<br />

bevri wyali iyo iq da modiodnen da inaTlebodnen” (ioan<br />

3:23).<br />

aqedan gamomdinare, naTlobisaTvis bevri wyali iyo saWiro;<br />

Tu es mosxurebis gziT keTdeboda, maSin wylis erTi vedro<br />

sakmarisi iqneboda aseul xalxisaTvis. ioane ki ar midiode<br />

maTTan wylis boTliT, aramed xalxi midioda iordanis<br />

sanapiros naTlobis misaRebad.


_ aseve ioanma iesoc monaTla iordanSi: “naTelRebuli ieso<br />

maSinve amovida wylidan” (maT 3:13-16). aSkaraa, rom naTloba<br />

CayvinTis gziT iwarmoeboda _ amis Semdeg “igi amovida<br />

wylidan”. iesos naTlobis erTerTi mizezi _ naTlobis wesis<br />

Catarebis magaliTis damyarebis aucileblobaSi Sedgeba, raTa<br />

aravis SeeZlos naTlobis ganmeorebis mtkiceba wyalSi<br />

CaSvebis gareSe.<br />

_ amgvarad, filipe da eTiopeli msaxuri “oriveni Cavidnen<br />

wyalSi... da (filipem) monaTla igi. rogorc ki wylidan<br />

amividnen...” (saq 8:38-39). gaxsovdeT, rom msaxurma moiTxova<br />

naTlobis miReba, roca oazisi dainaxa: “aha, wyali. ra<br />

mabrkolebs rom movinaTlo...” (saq 8:36). sruliad gasagebia,<br />

rom adamiani ar wamoiwyebda mogzaurobas udabnoSi wyliT<br />

savse boTlis gareSe. Tu naTloba mosxurebis gziT<br />

tardeboda, mis Catareba oazisis gareSec iqneboda<br />

SesaZlebeli.<br />

_ naTlobas uwodeben “Camoirecxe Seni codvebi” (saq 22:16).<br />

faqtiurad wyalSi CayvinTa “ganbanvas” edareba gamocx 1:5;<br />

tit 3:5; 2 pet 2:22; ebr 10:22 da a. S. sityva “ganbanva”<br />

ufro droulia naTlobis wesis xsenebis dros wyalSi<br />

CayvinTis meSveobiT, vidre mosxurebis saSualebiT.<br />

Zvel aRTqmaSi gvaqvs ramodenime miTiTeba imis Sesaxeb, rom<br />

RmerTTan daSvebuli miaxloveba “ganbanvis” meSveobiT<br />

xdeboda. mRvdlebma sruliad unda gaibannon abazanaSi,<br />

romelsac “gabanvis Tasi” hqvia, raTa RmerTs miuaxlovdnen<br />

(lev 8:6; gam 40:32). israelianebi uwmidurobas ganibandnen<br />

(mag., rjl 23:11), rac tipiuri iyo codvis warmosadgenad.<br />

adamiani, saxelad nayamani, araebraeli keTrovani iyo; igi<br />

israelis RmerTisagan elida gankurnas. rogorc aseTi, igi<br />

codvil adamians warmoadgenda, romlis sazRauri sikvdilia.<br />

misi gankurna iordanis wylebSi CayvinTis meSveobiT moxda.


nayamans jer es wesi rTulad warmoedgina, fiqrobda, rom<br />

RmerTi moiTxovs misgan moulodnel saqciels an did da<br />

kargad cnobili mdinaris wylebSi CayvinTas, magaliTad,<br />

avaneSi. amrigad, Cven veWvobT, rom aseT ubralo saqcielma<br />

sabolood xsna mogvaniWos. ufro mimzidvelia imis fiqri,<br />

rom Cvens saqcielsa da damokidebulebas farTod<br />

gavrcelebul da cnobil eklesiasTan (Sd. md. avane) SeuZlia<br />

Cveni xsna, vidre es martivi aqti israelis WeSmarit imedTan<br />

dakavSirebiT. CayvinTis Semdeg nayamans “Cvili bavSviviT<br />

ganuaxlda xorci da ganiwmida (igi)” (4 mef 5:14).<br />

axla, saxarebis Sinaarsis pirveli Secnobis Semdeg, aRar<br />

unda gvqondes eWvi, rom naTloba warmoadgens adamianis<br />

srul CayvinTas wyalSi. naTlobis es bibliuri gansazRvra<br />

ekuTvnis nebismier adamians, misi sazogado mdgomareobis<br />

miuxedavad. radgan naTloba wyalSi CayvinTis gziT xerxdeba<br />

imis Semdeg, roca adamiani saxarebas Seicnobs, maSin<br />

Teoriulad SegviZlia warmovidginoT, rom adamians SeuZlia<br />

sakuTari Tavis naTloba. magram, imis gamo, rom naTloba<br />

mxolod qristes swavlebis swori aRqmis Semdeg iwarmoeba,<br />

Cven daJinebiT gvirCeven naTlobis Catarebas sxva morwmuneTa<br />

meSveobiT, romlebsac SeuZliaT naTlobis Catarebamde<br />

adamianis Semecnebis donis gansazRvra. amitom<br />

qristedelfianTa Soris arsebobs tradicia _ gulaxdili<br />

saubris Catareba nebismier adamianTan, visac gadawyvetili<br />

aqvs naTlobis miReba mis faqtiur CayvinTamde. daaxloebiTi<br />

kiTxvebis CamonaTvali mocemulia am wignis yoveli Tavis<br />

bolos. isini SesaZloa gamoyenebuli iyvnen amgvari saubris<br />

safuZvelad. qristedelfianebi mogzauroben aTas milis<br />

siSoreT, raTa daexmaron mxolod erT adamians naTlobis<br />

miRebaSi. Cven usazRvro sixaruls ganvicdiT, rodesac kidev<br />

erT adamians miecema maradiuli sicocxlis imedi. Cven ar


vfiqrobT monaTlulTa raodenobaze, CvenTvis mTavaria<br />

xarisxi, da ara raodenoba.<br />

10.3 naTlobis mniSvneloba<br />

naTloba wyalSi CaSvebis gziT Cven samareSi Sesvlasa da<br />

qristes sikvdilTan dakavSirebas niSnavs, da aseve winamaval<br />

codvil cxovrebis “sikvdils”. wylidan gamosvla qristes<br />

aRdgomasTan gvakavSirebs da maradiuli sicocxlis imeds<br />

gvaZlevs, aseve gvauwyebs axali cxovrebisa da codvis<br />

damarcxebis Sesaxeb, qristes gamarjvebis gamo sikvdiliTa da<br />

aRdgomiT.<br />

“nuTu ar iciT, rom yvelani, vinc movinaTleT qriste<br />

iesoSi, mis sikvdilSi movinaTleT? amitom davimarxeT masTan<br />

sikvdilSi naTlisRebiT, raTa, rogorc mamis didebiT<br />

mkvdreTiT aRdga qriste, Cvenc viaroT (e. i., vicxovroT)<br />

sicocxlis ganaxlebiT. vinaidan, Tu davenergeT mas<br />

sikvdilis msgavsebaSi (naTlobiT), aseve viqnebiT misi<br />

aRdgomisas” (rom 6:3-5).<br />

radgan xsna SesaZloa mxolod qristes sikvdilisa da<br />

aRdgomis meSveobiT, maSin pirad xsnisaTvis aucilebelia am<br />

movlenebTan dakavSireba. simboluri sikvdili da aRdgoma<br />

qristesTan, romelic Cven naTlobas gvaZlevs, masTan<br />

dakavSirebis erTaderTi saSualebaa. unda aRvniSnoT, rom<br />

wyliT mosxureba ar gvaZlevs am wesis ganxorcielebas.<br />

naTlobis dros “jvars ecva Cveni Zveli kaci (Zveli<br />

cxovreba)” (rom 6:6). RmerTma “mkvdrebi gagvacocxla<br />

qristesTan erTad” (efes 2:5) naTlobis dros. miuxedavad<br />

amisa, Cven naTlobis Semdeg jer kidev adamianuri buneba<br />

gagvaCnia da amitom xorcieli cxovrebis wesi gavlenas<br />

axdens Cvenze. Cveni sxeulis “jvarcma” ganuwyveteli<br />

procesi iqneba, romelic naTlobiT mxolod iwyeba. amitom<br />

ieso eubneoda morwmuneebs, mibaZon mas da mohqondeT


sakuTari jvari yovel dRe (luk 9:23; 14:27). roca cxovreba<br />

qristes saxeliT rTulia, maSin usazRvro Sveba da<br />

sixaruli aavsebs xalxTa gulebs qristes aRdgomasTan<br />

erTobis meSveobiT. qristem mSvidoba moitana “misi jvris<br />

sisxliT” (kol 1:20) _ “RvTis mSvidoba, romelic yovelgvar<br />

gonabas aRemateba” (fil 4:7). amis mimarT qristem Tqva:<br />

“mSvidobas gitovebT Tqven, Cvens mSvidobas gaZlevT Tqven.<br />

wuTisofeli rom iZleva, ise ki ar gaZlevT” (ioan 14:27). es<br />

samyaro da WeSmariti sulieri sixaruli aWarbebs<br />

qristesTan SeerTebis sirTuleebsa da tkivils: “radgan,<br />

rogorc qristes tanjvani arian mravlad CvenSi, aseve<br />

mravldeba Cveni nugeSiscema qristes mier” (2 kor 5).<br />

Cvenc aseve gveufleba Tavisufleba, rodesac vigebT, rom<br />

Cveni bunebrivi “me” mokvda da amitom ieso CvenTan erTad<br />

ganicdis yvela Cvens gaWirvebas. pavle mociqulma, romelsac<br />

didi cxovrebiseuli gamocdileba hqonda, Tqva: “me<br />

qristesTan erTad var jvarcmuli. me ukve aRar vcocxlob,<br />

aramed qriste cocxlobs CemSi. axla rom xorcielad<br />

vcocxlob, rwmeniT vcocxlob RvTis ZeSi” (gal 2:19-20).<br />

“rac iyo xateba naTlisRebisa, romelic amJamad Tqven<br />

gixsniT... ieso qristes aRdgomiT” (1 pet 3:21), imitom rom<br />

Cveni kavSiri qristes aRdgomasTan gvaZlevs maradiuli<br />

sicocxlis saSualebas mis dabrunebisas. mxolod am<br />

aRdgomaSi monawileobiT Cven sabolood gadavrCebiT. iesom<br />

es martivad gamoxata: “radgan me cocxali var da Tqvenc<br />

icocxlebT” (ioan 14:19). pavlem Tqva aseve: “misi Zis<br />

sikvdiliT SevurigdiT RmerTs... gadavrCebiT misi sicocxliT<br />

(aRdgomiT)” (rom 5:10). araerTxel aris xazgasmuli, rom<br />

qristes sikvdilTan da tanjvasTan dakavSirebiT, Cven,<br />

ueWvelad, gaviziarebT mis beds aRdgomisas:


_ “Tu masTan davixoceT, masTan erTad vicocxlebT. Tu<br />

moviTmenT, masTan erTad vimefebT” (2 tim 2:11, 12).<br />

_ “mudam sxeulSi vatarebT ufal iesos sikvdils, raTa<br />

iesos sicocxle Cvens sxeulSi gamoCndes... raki viciT, rom,<br />

vinc aRadgina ufali ieso, Cvenc aRgvadgens iesosTan erTad”<br />

(2 kor 4:10, 14).<br />

_ pavle mociqulma Tqva: miviRo “mis (qristes) tanjvebSi<br />

moziareoba da, mis sikvdils vemsgavso; raTa, rogorme<br />

mivwvde mkvdreTiT aRdgomas”, e. i., aRdgomas maradiuli<br />

sicocxlisaTvis, rogorc qriste qadagebda (fil 3:10, 11; Sd.<br />

gal 6:14).<br />

10.4 naTloba da xsna<br />

naTloba, romelic qristes sikvdilTan gvakavSirebs, niSnavs,<br />

rom mxolod am gziT SegviZlia patiebis miReba. Cven<br />

SegviZlia Cvens mimarT miviRoT pavles Semdegi sityvebi: “...<br />

masTan naTlisRebiT damarxulebi masTanve aRdeqiT RvTis<br />

Zalisadmi rwmeniT, romelmac aRadgina igi mkvdreTiT. Tqvenc,<br />

mkvdrebi SecodebebSi... masTan erTad da mogviteva yvela<br />

Secodeba” (kol 2:12, 13). Cven “ganibaneT... Cveni uflis ieso<br />

qristes saxeliT” (1 kor 6:11) _ e. i., naTloba iesos<br />

saxeliT codvisagan ganwmedis saSualebaa. nawilSi 10.2<br />

naTqvamia, rom naTlobiT Cven codvebisagan viwmidebiT (Sd.<br />

saq 22:16). morwmuneTa aRwera, romelTa codvebi qristes<br />

sisxliT iwmideba, naTlobis wess miekuTvneba (gamocx 1:5;<br />

7:14; tim 3:5). isini amis Sesaxeb saubroben rogorc<br />

“aRorZinebis abazanaze” da amasTanave miuTiTeben “Sobas<br />

wylisagan” naTlobis dros (ioan 3:5).<br />

zemoT naTqvamidan gamomdinare, naTelia petre mociqulis<br />

pasuxi sakiTxze: “rogor moviqceT?” (raTa gadavrCeT).<br />

“moinanieT da yoveli TqvenTagani moinaTlos ieso qristes


saxeliT codvebis misateveblad” (saq 2:37, 38). naTloba<br />

qristes saxeliT codvebis misateveblad aris mocemuli; amis<br />

gareSe SeuZlebelia patiebis miReba. amitom, mounaTleli<br />

xalxi miiRebs sazRaurs codvebis gamo _ sikvdils (rom<br />

6:23). ar arsebobs xsna iesos saxelis garda (saq 4:12), da<br />

Cven SegviZlia davukavSirdeT am saxels naTlobis gziT. es<br />

faqti imas niSnavs, rom araqristianul religiebs ar<br />

SeuZliaT xsnis micema. arcerTi bibliis namdvili morwmune<br />

ar aRiarebs, rom mas SeuZlia xsnis miReba sxva gziT; da Tu<br />

kaTolicizmi da sxva moZraoba amtkicebs amas, es maTi wmida<br />

werilisadmi damokidebulebis gamoxatvaa. qristes aRdgoma<br />

maradiuli sicocxlisaTvis, misi piradi gamarjvebis codvaze<br />

niSani iyo. naTlobiT Cven vukavSirdebiT am gamarjvebas, da<br />

amitom Cvens Sesaxeb naTqvamia, rogorc qristesTan erTad<br />

aRdgomilnze da codva ver dagveufleba Cven, rogorc mas<br />

ver daeufla. amrigad, naTlobis meSveobiT Cven codvebisagan<br />

vTavisufldebiT; “codva veRar imefebs Tqvenze” naTlobis<br />

Semdeg (rom 6:8, 14). magram, naTlobis Semdegac Cven codvas<br />

videnT (1 ioan 1:8, 9). codvas SeuZlia kvlav Segvipyros, Tu<br />

Cven qristes movcildebiT. amitom, Cven amJamad viziarebT<br />

qristes sikvdilsa da wamebas, Tumca naTloba gvakavSirebs<br />

Cven qristes aRdgomasTan, romelsac, rogorc vimedovnebT,<br />

Cven gavuziarebT mas dabrunebisas.<br />

“vinc irwmunebs da moinaTleba, gadarCeba” (mark 16:16)<br />

qristes meore movlenis dros. saboloo xsna maSinve ar<br />

modis, igi gankiTxvis dros miiReba, im SemTxvevaSi Tu Cven<br />

ar miviRebT xsnas naTlobis dros. “bolomde momTmeni ki<br />

gadarCeba” (maT 10:22).<br />

naTlobis Semdegac ki pavle mociquli (da yvela qristiane)<br />

miiswrafvoda xsnisaken (fil 3:10-13; 1 kor 9:27). igi<br />

maradiuli sicocxlis imedze qadagebda (tit 1:2; 3:7; 1 Tes


5:8; rom 8:24) da Cvens “xsnis damkvidrebis” Sesaxeb (ebr<br />

1:14). gankiTxvis dros marTlmorwmune maradiul sicocxles<br />

miiRebs (maT 25:46). pavles SesaniSnavi, STagonili logika<br />

mJRavndeba leqsebSi romaelTa mimarT (rom 13:11) _ igi<br />

ambobs, rom naTlobis Semdeg Cven gvecodineba, rom Cveni<br />

cxovrebisa da tanjvis yoveli dRe gvaaxlovebs qristes<br />

meore mosvlasTan da Cven SegviZlia gavixaroT “vinaidan<br />

axla ufro axloa Cveni xsna, vidre maSin, roca virwmuneT”.<br />

aqedan gamomdinare, Cven ar gvaqvs amJamad xsna. is _ pirobaa;<br />

Cven gadavrCebiT, Tu gveqneba myari rwmena (ebr 3:12-14), Tu<br />

aRviqvavT saxarebis ZiriTad debulebebs (1 tim 4:16; 1 kor<br />

15:1, 2) da, Tu Cveni didi imedis Sesabamisad moviqceviT (2<br />

pet 1:10).<br />

berZnuli zmna “xsna” zogjer xangrZliv droSi gamoiyeneba<br />

(igulisxmeba inglisuri gramatika), da amiT xangrZliv<br />

process aRniSnavs, romelic CvenSi mimdinareobs, saxarebis<br />

aRTqmis ganuwyvetel dacvaSi. ase morwmuneTa Sesaxeb amboben,<br />

rogorc “gadarCenilebis” Sesaxeb da iTvaliswineben<br />

damokidebulebas saxarebisadmi (1 kor 1:18; sxva magaliTebi<br />

gvxvdeba saq 2:47 da 2 kor 2:15). igive berZnuli sityva<br />

“xsna” gamoiyeneba mxolod warsul droSi didi xsnis mimarT,<br />

romelic qristem gaxada SesaZlo jvarze da romelsac Cven<br />

vukavSirdebiT naTlobis miRebiT (2 tim 1:9; tit 3:5).<br />

am yvelafers adastureben RvTis saqmeebi israelianebis<br />

mimarT, romlebic safuZvels uqmnian misa da sulieri<br />

israelianebis (e. i., morwmuneTa) damokidebulebas.<br />

israelianebi gamovidnen egviptidan, romelic cru religias<br />

warmoadgenda, samyarodan, romelTanac Cven varT<br />

dakavSirebulni naTlobamde. maT gadaiares wiTeli zRva da<br />

sinais udabno da Sevidnen aRTqmul qveyanaSi, sadac RvTis<br />

samefo Seqmnes. maTi wiTeli zRvis gadasvla Cveni naTlobiT<br />

aris gasulierebuli (1 kor 10:1, 2); Cveni cxovrebiseuli


sirTuleebiT da RvTis samefo qanaaniT. iudas werilSi<br />

(leqsi 5) naTqvamia imis Sesaxeb, rom bevri maTgani daiRupa<br />

amis Semdeg: “ufalma ixsna xalxi egviptes qveynidan da<br />

Semdeg daRupa urwmunoni”. amrigad, israelianni “xsnilni”<br />

iyvnen egviptedan, aseve rogorc yvela monaTluli “ixsna”<br />

codvisagan. Tu erT israelians maT ricxvidan SevkiTxodiT:<br />

“Tqven gixsnes?”, igi gvipasuxebda: “diax”, magram es ar<br />

niSnavs, rom isini savsebiT ixsna RmerTma.<br />

rogorc israelianebma Tavis gulebSi kvlav mimarTes<br />

egviptes (saq 7:39), cru religiis samyaros, aseve<br />

“gadarCenilebs” codvisagan SeuZliaT naTlobis wesiT<br />

moscildnen im “kurTxevas”, romelSic amJamad imyofebian.<br />

amgvari gameorebis Sesaxem naTqvamia 1 kor 10:1-12; ebr 4:1, 2;<br />

rom 11:17-21. wmida werilSi uamravi magaliTi aris moyvanili<br />

im xalxis Sesaxeb, romlebic odesRac “xsnilni” iyvnen<br />

codvisagan naTlobis meSveobiT da mogvianebiT codva<br />

Caidines, rac maT gakicxvas niSnavs iesos dabrunebisas (mag.,<br />

ebr 3:12-14; 6:4-6; 10:20-29). “saxarebis” msaxurTa amgvari<br />

mtkiceba, “erTxel xsnilni _ samudamod xsnilni” amJRavnebs<br />

maT xorcis damakmayofilebel Tayvanismcemlobis namdvil<br />

saxes.<br />

rogorc yvela sxva SemTxvevaSi, aucilebelia Tanazomierebis<br />

grZnoba, raTa gavigoT, Tu ramdenad varT “xsnilni”<br />

naTlobis meSveobiT. naTloba Tavis Tavad ar unda iyos<br />

ganxiluli, rogorc Cveni xsnis garanti _ misi ufro<br />

saimedo miReba, vidre es SesaZlo iqneboda naTlobis gareSe.<br />

Cveni yofniT “qristeSi” Cven sakuTar Tavs vixsniT<br />

prespeqtivaSi; Cven RvTis samefoSi yofnis realuri imedi<br />

gveqneba, Tu davicavT qristeSi yofnas. naTlobis Semdeg<br />

nebismier dros Cven SegviZlia vifiqroT, rom SevalT<br />

samefoSi qristes dabrunebisas. magram Cven ar SegviZlia


darwmunebulni viyoT amaSi, radgan SesaZloa codva<br />

CavidinoT; Cven ar viciT Cveni piradi sulieri momavali am<br />

cxovrebaSi.<br />

im dros, roca naTloba sicocxlisaTvis saWiro<br />

aucileblobas warmoadgens xsnis misaRebad, romelic ieso<br />

qristes hqonda, Cven sifrTxile gvmarTebs imis gagebaSi, rom<br />

mxolod naTlobis erTi “aqtiT” gadavrCebiT. Cven ukve<br />

visaubreT qristes jvarcmis TanagrZnobiT cxovrebis<br />

aucileblobaze: “vinc wylisa da sulisgan ar iSveba, ver<br />

Seva RvTis sasufevelSi” (ioan 3:5). am sityvebis Sedareba<br />

petre mociqulis sityvebTan (1 pet 1:23) amJRavnebs, rom<br />

sulis Soba, romelic naTlobis Semdeg xdeba, unda<br />

ekuTvnodes Cven ganuwyvetliv aRorZinebas<br />

sulisagan/sityvisagan. xsna ar aris ganpirobebuli mxolod<br />

naTlobiT _ igi kurTxevis (efes 2:8), rwmenis (rom 1:5) da<br />

imedis (rom 8:24) Sedegia. zogjer winaaRmdegoba ismis, rom<br />

xsna mxolod rwmeniT SesaZloa moipovo, aqedan gamomdinare,<br />

naTloba ar aris aucilebeli. magram iakob mociqulma (2:17-<br />

24) aSkarad Tqva, rom amgvari mtkiceba gansazRvravs<br />

araswor sxvaobas rwmenisa da saqmeebis Soris; WeSmariti<br />

rwmena, magaliTad, saxarebisadmi, saqmeTi amtkicebs Tavis<br />

ueWvelobas, e. i., naTlobiT. “saqmiT marTldeba kaci da ara<br />

mxolod rwmeniT” (iakob 2:24). zogierT SemTxvevaSi<br />

morwmuneni kiTxulobdnen, ra unda “gaakeTon”, raTa xsnilni<br />

iyvnen: pasuxi yovelTvis Seicavda sityvas “naTloba” (saq<br />

2:37; 9:6; 10:6; 16:30). amitom naTlobis “miReba” _ xsnisadmi<br />

Cveni rwmenis gamoxatvas niSnavs. Cven xsnas, sabolood,<br />

RmerTi da qriste mogvaniWeben, magram Cven unda “monaniebis<br />

Rirsi saqmeebi vakeToT” (saq 26:20; Sd. mark 16:15, 16).<br />

rogorc aRvniSneT, sityvebi codvisagan ganwmedis Sesaxeb<br />

ekuTvnis Cvens patiebas ufal RmerTiT qristeSi naTlobis<br />

Semdeg. bibliaSi naTqvamia, rom codvebisagan Cven rwmeniTa da


monaniebiT viwmindebiT (saq 22:16; gamocx 7:19; ierem 4:14; es<br />

1:16), sxva leqsebSi RmerTi mJRavndeba, rogorc Cveni<br />

codvebis ganwmedi (ezek 1:16; fsalm 51:2, 7; 1 kor 6:11). es<br />

damajereblad mowmobs imis Sesaxeb, rom Tu Cven vasrulebT<br />

Cveni rwmenis garkveul nawils naTlobiT, maSin RmerTi<br />

gagvbans codvebisagan. amrigad, naTlobis “moqmedeba” an<br />

“aqti” warmoadgens mniSvnelovan safexurs mis sityvaSi<br />

movlenil kurTxevis aRqmaSi.<br />

gadaxveva 30: ganmeorebiTi naTloba<br />

zogierTi xalxi naTlobis miRebisadmi TavSekavebas<br />

gamoxatavs, radgan Tvlis, rom odesRac ukve miiRo naTloba:<br />

an bavSvobaSi wylis mosxurebiT, an wyalSi sruli CayvinTiT<br />

sxva eklesiebis xelmZRvanelobiT. magram, naTlobis miRebamde<br />

aucilebelia monanieba da gulwrfeli rwmena saxarebisadmi<br />

(saq 2:38; mark 16:15, 16). naTloba maSinac xdeba, roca<br />

morwmune CayvinTamde am yvalafers iTvaliswinebs. bavSvs ar<br />

SeuZlia arc monanieba da arc saxarebis Secnoba; nabismier<br />

SemTxvevaSi wylis mosxureba ar warmoadgens naTlobas.<br />

mcuravs SeuZlia CayvinTos baseinSi, magram es naTloba ar<br />

aris, radgan is gonebaSi ar akavSirebs amas saxarebasTan. es<br />

aseve ekuTvnis im xalxs, vinc eSveba wyalSi rwmeniT<br />

araswori dogmebisadmi; isini yvinTaven, magram ar inaTlebian.<br />

arsebobs mxolod “erTi rwmena”, e. i., erTi sarwmunoeba,<br />

romelsac WeSmariti saxareba Seicavs da, aqedan gamomdinare,<br />

arsebobs mxolod “erTi naTloba” _ naTloba, romelic<br />

xdeba, rodesac adamians “erTi rwmena” gaaCnia. “erTi sxeuli<br />

(e. i., erTi WeSmariti eklesia) da erTia suli, rogorc<br />

xarT kidec mowodebulni Tqveni mowodebis erTi imediT.<br />

erTia ufali, erTia rwmena, erTia naTlisReba” (efes 4:4-6).<br />

ar arsebobs ori imedi, rogorc isini Tvlian, vinc ambobs,


om ara aqvs mniSvneloba, sad miiReb sazRaurs caSi Tu<br />

dedamiwaze. arsebobs mxolod “erTi” RmerTi _ amitom, ieso<br />

RmerTi ar aris. aqedan gamomdinare, rodesac Cven naTlobas<br />

viRebT, Cven ar gvaqvs warmodgena aseT ZiriTad debulebebze,<br />

rogoricaa RvTis samefo, RmerTisa da iesos buneba da a. S.,<br />

aqedan gamomdinare, Cveni pirveli “naTlisReba” WeSmariti ar<br />

iyo.<br />

ioane naTlismcemeli mouwodebda xalxs codvaTa<br />

misateveblad da aswavlida iesos Sesaxeb (mark 1:4; luk<br />

1:77). magram es sakmarisi ar iyo. mociqulTa saqmeebSi (19:1-<br />

5) naTqvamia im xalxTa Sesaxeb, romlebic ioanem monaTla da<br />

Semdeg maT kvlav miiRes naTloba, radgan meore naTlobamde<br />

savsebiT ver aRiqvamdnen zogierT debulebebs. maT msgavsad<br />

Cvenc wyalSi CaSvebis dros gulwrfelad movinanieT da<br />

davudeT sawyisi axal cxovrebas. es SesaZloa ase arc aris,<br />

magram amiT ar CamogverTmeva aucilebloba miviRoT “erTi<br />

(WeSmariti) naTloba”, romelic SesaZloa moxdes mxolod<br />

“erTi rwmenis” yvela debulebebis miRebis Semdeg.<br />

gadaxveva 31: codnis aucilebeli done<br />

naTlobis miRebamde<br />

uamravi mkiTxveli Sexvdeba winaaRmdegobas “saxarebiseuli<br />

eklesiebis” momxreTa mxridan, romlebic amtkiceben, rom<br />

naTlisRebisaTvis swavleba aucilebeli ar aris da ubralo<br />

axsareba: “me mwams, rom ieso qriste RvTis Zea”, sakmarisia<br />

xsnisaTvis. pirveli SexedviT, es damajereblad gamoiyureba,<br />

imis gamo, Tu rogor aris aRwerili xalxis mobruneba<br />

rwmenisaken da mimzidvelia “siyvarulisa” da “moTminebis”<br />

gasagebad, romlebic Cveni drois suls Seadgenen. qvemoT<br />

mocemulia zemoTnaTqvamis dawvrilebiTi analizi.


atom ase swrafad?<br />

ueWvelad, mociqulTa saqmeebis zedapiruli kiTxvis dros<br />

iqmneba STameWdileba imis Sesaxeb, rom naTlobas win<br />

uZRveboda saxarebis ZiriTadi debulebebis mokle qadageba da<br />

naTlisRebisaTvis sakmarisi iyo rwmena qristesadmi, rogorc<br />

RvTis Zisadmi. magram, aSkaraa, sityvebis ubralo warmoTqma:<br />

“me mwams qriste” uazro iqneba xsnis gzisaken da uamravi<br />

morwmuneni ityvian, rom am adamians esaWiroeba wmida<br />

werilis safuZvliani codna am sityvebis gasagebad. am<br />

mtkicebis dadastureba sirTules ar warmoadgens. rTulia<br />

ar daeTanxmo im adgilebs, romlebSic naTqvamia, rom qristes,<br />

rogorc RvTis Zes, rwmenis axsareba _ yvelafers<br />

aucilebels Seicavs xsnisaTvis. sakmarisia mxolod saRi<br />

goneba imis mtkicebisaTvis, rom erTi mokle winadadebis<br />

warmoTqma, grZnobis gamoxatvisa da rwmenis gareSe, ar<br />

miuTiTebs adamians xsnis gzas. qvemoTmoyvanili striqonebi<br />

sasargebloa rwmenis ase swraf miRebis asaxsnelad:<br />

_ mociqulTa saqmeebSi moyvanili gadmocema, aseve rogorc<br />

werilis umravles nawilSi aucileblobis gamo Zalze<br />

SesRudulia. sainteresoa saqmeebSi moyvanili zogierTi<br />

monologebis kiTxva da im drois mozomva, romelic amisTvis<br />

dagvWirdeba. rasakvirvelia, realur pirobebSi isini ufro<br />

met dros daikaveben, imis CaTvliT, rac aq aris moxsenebuli.<br />

ramodenime magaliTi:<br />

pavles sityva ierusalimSi ikavebs 4 wuTs (saq 22), igive<br />

feliqsis winaSe _ 1 wuTi; ananias winaSe _ 4 wuTi;<br />

korneliosis winaSe _ 3 wuTi; qristes sityva 5000 kacis<br />

gaZRomis Semdeg (ioan 6) _ 6 wuTi, qadageba mTaze _ 18<br />

wuTi. petres qadageba (saq 3:12-26) xmamaRla kiTxviT 2 wuTi<br />

grZeldeba, magram sinamdvileSi sakmaod didi dro dasWirda<br />

mis qadagebas xalxis winaSe, sanam maT moZRvari, taZris


meTauri da sadukevelni Tavs daadgebodnen (saq 4:1). amrigad,<br />

is faqti, rom ufro xangrZlivi droiT miTiTeba naTlobamde<br />

ar aris moxsenebuli, ar niSnavs, rom mas ar hqonda adgili.<br />

dumilze dafuZvlebuli argumenti am SemTxvevaSi saeWvoa.<br />

_ floba “sulis (azris) gagebis... niWis” aZlevda<br />

mqadageblebs im xalxTa fiqrebis kiTvis saSualebas, visac<br />

isini mimarTavdnen qadagebiT da amiT zedmeti xdeba sruli<br />

Teologiuri interviu, romelic Cven ase gvWirdeba.<br />

_ ebraelTa masiuri naTloba ierusalimSi qristianobis<br />

adrindel periodSi gansakuTrebuli movlena iyo. ar<br />

arsebobs mtkiceba, rom naTlobis amden raodenobas hqonda<br />

adgili mogvianebiT pirvel saukuneSi, erT rwmenidan meoreSi<br />

gadasvlac Tu amgvari tempebiT moxdeboda, ierusalimis<br />

mosaxleoba qristianebad iqceoda ramodenime welSi. unda<br />

vivaraudoT, rom ebraelebs Zveli aRTqmisa da uflis gzebis<br />

kargi codna hqondaT. pavlesi da petres werilebis Rrma<br />

azri gviCvenebs, rom maT mkiTxvelebs Zveli aRTqmis<br />

miTiTebis swrafi aRqmis unari gaaCndaT, ucnauria, rom pavle<br />

melqisedekze saubris dros wuxda, raTa ar SeeZlo ufro<br />

dawvrilebiT moeyola mis Sesaxeb msmenelTa sulieri<br />

ususurobis gamo (ebr 5:11, 12). es maT codnis doneze<br />

metyvelebs sarwmunoebis cvlilebis dros da pavle<br />

adanaSaulebs maT sulieri Seucnoblobis gamo. rogorc Cans,<br />

is werilebi dawerili iyvnen Tavdapirvelad ierusalimis<br />

eklesiisaTvis, romlis warmomadgenelni umetesad<br />

monaTlulni iyvnen.<br />

_ Cven gvinda gaCvenoT, rom qristianobis qadageba da<br />

sarwmunoeba, rogorc saqmeebSi aris naTqvami amis Sesaxeb,<br />

utoldeboda swavlebis safuZvelebis dawvrilebiT codnas.


_ 1 kor 1:17 aSkaravdeba, rom pavle (rogorc sxva<br />

mociqulni) moqmedebda mqadageblebisa da naTlobis momxre<br />

aqtiur jgufTan erTad, romlebsac evalebodaT naTlisRebis<br />

Catareba, ase rom igi SedarebiT mokle dros atarebda im<br />

adgilebSi, sadac qadagebda.<br />

iesos saxeli<br />

uflis saxelisa da gzebis Sesaxeb bevria naTqvami. sityvebi,<br />

romlebic piradad RmerTsa da mis titulebs ekuTvnian,<br />

gamoxataven mis xasiaTsa da ganzraxvebs. ieso qristes<br />

saxeli aramarto gamoyofs mas, rogorc pirovnebas, aramed<br />

aseve ufro dazustebiT aRniSnavs mis swavlebas.<br />

“filipe... maT uqadagebda qristes” (saq 8:5); am sityvebSi<br />

igulisxmeba “gwamdeT qriste”, xolo “qriste”<br />

gansazRvrulia mociqulTa saqmeebSi amrigad (8:12): “magram<br />

roca erwmunen filipes, romelic axarebda RvTis<br />

sasufevelsa da ieso qristes saxels, inaTlebodnen<br />

mamakacebic da dedakacebic”. kavSiri “da” (gamoyenebuli<br />

sityvebSi RvTis sasufevelisa da ieso qristes Ssaxeb)<br />

metyvelebs mravlobiT ricxvze, aq ar gvaqvs mokle<br />

Setyobineba qristes Sesaxeb; da amasTanave sityvebi, “axarebda<br />

ieso qristes saxels”, aseve Seicaven naTlobis debulebebs.<br />

ioane (6:40) metyvelebs RvTis nebaze “rom yvelas, vinc Zes<br />

ixilavs (gaugebs) da irwmunebs, saukuno sicocxle hqondes”.<br />

mogvianebiT iesom Tqva: “visac surs aRasrulos misi<br />

(RmerTis) neba, igi Seityobs am moZRvrebas” (ioan 7:17).<br />

amrigad, moZRvrebis codna gulisxmobs Zis “xilvas”. qristes<br />

amgvari sityvebi: “Sen... Seinaxe Cemi sityva da ar uaryavi Cemi<br />

saxeli” (gamocx 3:8), aseve adastureben, rom qristes sityva<br />

paralelurad dgas mis saxelTan. qriste STagonilad<br />

citirebs esaias (42:4): “mis (qristes) rjuls moelian<br />

zRvispirelni”, xolo striqoni “da mis saxels moendobian


xalxebi” (maT 12:21) kvlav aTanasworebs mis saxels<br />

saxarebasTan mis Sesaxeb. ioanes meore da mesame werili<br />

Seicavs miTiTebebs mogzaure mqadageblebis Sesaxeb: “kargs<br />

izam, Tu RvTis winaSe Rirseulad gamoistumreb” (3 ioan 6,<br />

7). rogorc Cans, igulisxmeba markozis misia (16:15, 16) _<br />

wasvla wuTisofelSi da saxarebis qadageba. amrigad, qristes<br />

saxeli da misi saxareba gaTanasworebulia. aqedan<br />

gamomdinare, bibliis mixedviT, qristes rwmena naTlobis<br />

miRebas niSnavs: “vinaidan Tqven yvelani RvTis Svilebi xarT<br />

qriste iesoSi rwmeniT. vinaidan, raki yvela moinaTleT<br />

qristeSi, qristeSi SeimoseniT” (gal 3:26, 27). pavles<br />

sityvebidan gamomdinare, maTi rwmena qristeSi, bunebrivia,<br />

Seicavs am rwmenis gamoxatvas naTlobis meSveobiT. amgvarad,<br />

rwmena qristeSi gagebis procesia, romelic morCilebisagan,<br />

da ara sityvier aRiarebisagan Sedgeba: “me mwams qriste”.<br />

amas adastureben ioanes sityvebi 6:35: “CemTan momsvlels ar<br />

moSivdeba da Cems morwmunes arasdros moswyurdeba”, rac<br />

aTanasworebs qristes rwmenas mis mosvlasTan da amiT<br />

amtkicebs, rom rwmena _ procesia.<br />

qadageba “qristes” Sesaxeb, aqedan gamomdinare, Seicavs<br />

ZiriTad debulebebTa rigs. ase luka (9:11) aRwers, Tu<br />

rogor qadagebda qriste RvTis sasufevelis saxarebis<br />

Sesaxeb (Sd. maT 4:23), xolo markozi (6:34) gvacnobs imis<br />

Sesaxeb, Tu rogor aswavlida igi maT “mravals”. saxarebaSi<br />

gamoyenebulia sityva “mravali”, aq ar aris naTqvami mokle<br />

uwyebaze qristes Sesaxeb, romlis gadmocema erT wuTSi<br />

SesaZloa. amrigad, Cven vkiTxulobT aseT frazebs,<br />

rogoricaa: “saxarebas uqadagebdnen am qalaqs, mravali<br />

daimowafes...” (saq 14:21), sadac gamoyenebulia Tanaswori<br />

sityvebi “qadageba” da “Seswavla”. sityvebis amgvari<br />

gamoyeneba ar iqneboda saWiro, Tu saxareba mxolod<br />

ramodenime martivi debulebisagan Sedgeboda. beriaSi, pavles<br />

qadagebis Semdeg, xalxi yoveldRe arCevda werilebs, raTa


darwmunebuliyo namdvilad ae Tu ariso (saq 17:11). saxareba,<br />

romliTac pavle sargeblobda qadagebis dros, amitom<br />

damyarebuli iyo Zvel aRTqmaze. xalxs swamda misi, maT<br />

Seiswavles biblia pavles mosmenis Semdeg. “bevrma irwmuna<br />

maTgan” (saq 17:12). radgan Cven gvaqvs saqme bibliis kargad<br />

Secnobil xalxTan, romlebic ar Seiswavlian mas<br />

regularulad qadagebis mosmenisa da ganxilvis Semdeg, maSin<br />

ar aris sakvirveli, rom saWiroa ufro meti dro mis<br />

SesaswavlaT, vidre es ax. w. aR-is pirvel saukuneSi<br />

xdeboda. “yvela, visac swams, rom ieso qristea, RvTisgan<br />

aris Sobili” (1 ioan 5:1), sruliad Seesabameba leqsebs: “man<br />

Tavisi surviliT gagvaCina Cven WeSmaritebis sityviT” (iak<br />

1:18). “xelaxlad Sobilni... RvTis sityvis mier... es ki is<br />

sityvaa, Tqven rom gexaraT” (1 pet 1:23, 25). amiT<br />

aSkaravdeba, rom rwmena qristes, RvTis Zis mimarT _<br />

adasturebs, rom saxareba RvTis sityvas warmoadgens.<br />

samefos mefe<br />

saxeli “qriste” zogierTgan SesaZloa wakiTxuli iyos,<br />

rogorc qristes samefos sinonimi. amis gamo, Sesityvebas<br />

“rwmena qristeSi” eniWeba gansakuTrebuli azri. ufalma<br />

uTxra farisevelebs, rom maTTvis ar aris aucilebeli mesiis<br />

Zebna, radgan igi ukve maT Sorisaa. igi gamoxatavs amas<br />

Semdegi sityvebiT: “TviTon TqvenSia RvTis sasufeveli” (luk<br />

17:21) da gansazRvravs sityva “samefos” rogorc “samefos<br />

mefes”. ioane RvTis sasufevelis damyarebis qadagebisas<br />

gvatyobinebs qristes Sesaxeb. qva, romelic kerps moxvda<br />

nabuqodonosoris sizmarSi, RvTis samefos warmoadgenda (dan<br />

2:44). es is qva-samefoa, romelic “Semusravs da daaqcevs<br />

yvela (sxva) samefos”. amgvar igavSi ezekieli ambobda naZvis<br />

Sesaxeb, romelsac moswydeba nazi nayari da mTaze daiTeseba,<br />

raTa didebuli naZvi amovides. “dasaxldeba mis qveS<br />

yovelgvari frinveli” (ezek 17:22, 23). es, SesaZloa,


qristes ekuTvnis, romlis Sesaxeb esaia metyvelebs (es 53:2),<br />

rogorc “morCi da rogorc fesvi urwyulo miwidan”.<br />

amasTanave arsebobs aSkara kavSiri qristes igavTan mdogvis<br />

marcvlis Sesaxeb, sadac RvTis samefo patara marcvals<br />

edareba, romelic didZal xed gadaiqceva da mis CrdilSi<br />

sxvadasxva frinveli dabinavdeba. es kavSiri sityvasTan<br />

samefos Sesaxeb da TviT iesos pirovnebasTan adasturebs,<br />

rom igi metyvelebda sakuTar Tavze rogorc samefos cocxal<br />

sityvaze. amis gamo, “rwmena qristeSi” da RvTis samefos<br />

mTel saxarebis mimarT _ erTi da igivea.<br />

ra aris saxareba?<br />

axla ufro dawvrilebiT ganvixilavT sakiTxs, romelic<br />

mniSvnelovani iyo ax. w. aR-is pirvel saukuneSi morwmuneTa<br />

Soris. axali aRTqmis dros arsebobda swavlebis wesi,<br />

romelsac ver aRviqvamT Tanamedrove swavlebis analogiaT.<br />

aucilebelia gaviTvaliswinoT sxva mniSvnelovani faqtoric<br />

_ winaswarmetyvelobis niWis mqone Zmebis arseboba _ sruli<br />

aRTqmis qadageba RmerTisagan STagonil mdgomareobaSi. gvaqvs<br />

safuZveli vifiqroT, rom zogierTi amgvari STagonili<br />

gamoTqma droTa ganmavlobaSi emateboda moZRvrebis sistemas.<br />

moZRvrebis wesi<br />

pavles SeeZlo eTqva romaelTa eklesiis wevrebTa Sesaxeb,<br />

yovel SemTxvevaSi, “guliT daemorCileT im saxis moZRvrebas,<br />

romelsac Tqveni Tavi gadaeciT” (rom 6:17) naTlisRebamde.<br />

berZnuli sityva “wesi” aseve naTargmnia sityvebiT<br />

“magaliTi” an “nimuSi” da ekuTvnis farTod gavrcelebul<br />

moZRvrebis sistemas. pavles gamoTqmaSi sityva “wesi”<br />

miuTiTebs codnis garkveul donis aRqmis mniSvnelobis<br />

aucileblobis Sesaxeb, da ara mxolod mokle mtkicebebis<br />

gagebaze, romlebic naTlobis miRebamde aris gamotanili.<br />

eklesiis zogierT msaxurs hqonda “RvTismosaobis saxe... mis<br />

Zalas ki uaryofen” (2 tim 3:5), magram amasTanave ar


aRiarebdnen WeSmaritebis realur siZlieres yoveldRiur<br />

cxovrebaSi. pavlem Seaxsena galatebs: “Tvalwin (maT)<br />

aRiwera cxadad ieso qristes jvarcma” (gal 3:1). berZnuli<br />

sityva “aRiwera” sityvasityviT “werilobiTi sityvebiT<br />

gamoxatuls” aRniSnavs, TiTqos Tavdapirveli miTiTeba<br />

galatelTa mimarT werilobiT iyo gakeTebuli. aRdgomis<br />

doqtrinis gansazRvrisas pavlem Tqva: “me... gadmogeciT is,<br />

rac TviTonve miviRe, rom qriste mokvda...” (1 kor 15:3), da<br />

amiT gvaCvena Tu rogor miiRo RvTis aRTqma da gadmosca igi<br />

fuZemdebeli doqtrinis saxiT. pavlem araorazrovnad Tqva:<br />

“umjobesi iqneboda ar SeecnoT simarTlis gza, vidre<br />

SeecnoT da ukuqceuliyvnen maTTvis gadacemuli wmida<br />

mcnebisagan... xolo nabani Rori (naTlobaSi) talaxSi<br />

sagoraod midis” (2 pet 2:21, 22). aq sityvebi “gza” da<br />

“wmida mcneba” ukavSirdeba gabanvas naTlobis dros, TiTqos<br />

gza da mcneba manamde cnobili iyo. Cven davadastureT, rom<br />

ar arsebobda mcneba naTlisRebamde, amitom mxolobiT<br />

ricxvSi gamoyenebuli sityva “mcneba”, SesaZloa<br />

ganmartebuli iyos rogorc garkveulad gansazRvruli<br />

moZRvrebis safuZveli, romelic adamians unda scodnoda<br />

naTlobis miRebamde. zogierT adgilSi naTqvamia moZRvrebis<br />

“miRebis” Sesaxeb, doqtrinisa da “saxarebis” Sesaxeb: gal<br />

1:9, 12; fil 4:9; kol 2:6; 1 Tes 1:6; 2:13; 4:1. es Seesabameba<br />

imas, rom “saxareba” garkveuli debulebebisagan Sedgeba,<br />

romlebic jer mociqulebma “miiRes” da Semdeg maT, visac<br />

uqadages.<br />

rwmena<br />

iuda aseve saubrobda “rwmenis” Sesaxeb, romelsac erTxel<br />

wmidanebma uRalates (iuda 3). sityva “rwmena”, amrigad,<br />

ixmareba paralelurad sityvebTan “doqtrinis safuZvlebi”,<br />

romlebsac isini naTlobis miRebamde flobdnen. magram, ax. w.


aR-is pirvel saukunis leqsikonSi SesaZloa sxva fraza<br />

yofiliyo swavlebis safuZvlebis mimarT.<br />

pavles qadageba “mtkiced mivyveT imedis aRsarebas” (ebr<br />

10:23) SesaZloa iribulad ekuTvnodes maT imedis aRsarebas<br />

naTlobis miRebamde. “sarwmuno sityvis” SenarCuneba (tit<br />

1:9), pirvel rigSi TiTqos am “rwmenis Sesaxeb gancxadebas”<br />

adasturebs. sityvebi “saerTo rwmenaSi” (tit 1:4) amtkiceben,<br />

rom swavlebis ZiriTadi Sinaarsi gaziarebuli iyo<br />

morwmuneTa Soris; iyo mxolod “erTi rwmena” (efes 4:5).<br />

qristes saxeli da rwmena gaerTianebulia saq 3:16. qristes<br />

saxeli _ amave swavlebis sxva saTauria, romelsac sityva<br />

“rwmena” Seicavs. rogorc cxovrebiseul saqmeebSi (1 tim<br />

6:10), aseve moZRvrebaSi (1 tim 4:1) pavle gvafrTxilebda,<br />

rom zogierTni “gandgebian rwmenisagan” amgvar rwmenis<br />

gandegilobis Sesaxeb unda vTqvaT, rom “rwmenis” gansazRvra<br />

SeuZlebelia.<br />

praqtikis sakiTxebi<br />

praqtikis sakiTxebi aseve Seadgendnen moZRvrebis nawils.<br />

“rwmena qristeSi” Seicavda mtkicebas “samarTlianobaze,<br />

TavSekavebisa da momaval gankiTxvaze” (saq 24:24, 25). pavle<br />

saubrobda puris gatexvisa da aRdgomis swavlebis<br />

miTiTebebis Sesaxeb. “vinaidan me miviRe uflisagan, rac<br />

Tqvenc gadmogeciT” (1 kor 11:23). arsebobda praqtikuli<br />

debulebebis rigi, romelic mogvianebiT pavlem ganagrZo da<br />

moZRvrebaSi CarTo, magaliTad, debuleba debis Sesaxeb<br />

eklesiaSi: “... yvelaferSi gaxsovarT da inaxavT moZRvrebebs,<br />

rogorc gadmogeciT. magram aseve minda icodeT, rom... colis<br />

Tavi _ qmaria...” (1 kor 11:2, 3). es gvaCvenebs, rom amgvari<br />

debulebebis axsna naTlobamde xdeboda da moZRvrebis nawils<br />

Seadgenda. berZnuli sityva “wesi” aseve iTargmneba, rogorc<br />

“tradicia” 2 Tes 3:6 da 2:15: “Cven gamcnebT, Zmebo, Cveni<br />

uflis ieso qristes saxeliT, rom CamoSordeT yovel Zmas,


omelic uwesod iqceva da ara im gadmocemisamebr, Cvengan<br />

rom miiReT... mtkiced ideqiT da gepyraT gadmocemebi,<br />

romlebic giswavliaT Cveni (STagonili) sityviT Tu<br />

weriliT” (bibliis inglisur gamocemaSi R.S.V. sityva<br />

“gadmocemebis” magier gamoyenebulia sityva “tradicia”). es<br />

yvelaferi adasturebs moZRvrebis Seswavlis aucileblobasa<br />

da CamoSorebas im xalxTagan vinc ar iRebs mas: “sarwmuno<br />

sityvis mimdevari, moZRvrebis mixedviT, rom SeZlos saRi<br />

moZRvrebiT Seagonos da daarwmunos mokamaTeni” (tit 1:9).<br />

Cven viciT, rom adrindel eklesiaSi arsebobdnen “cru<br />

winaswarmetyvelni”, romlebic amtkicebdnen RmerTisagan<br />

gamocxadebis miRebas doqtrinis debulebebis Sesaxeb,<br />

romelTa damateba aucilebelia moZRvrebis miRebul<br />

safuZvlebTan. amrigad, pavle aRniSnavs, Tu romeli<br />

gamocxadebiT STagonili “sarwmuno sityva” (tit 1:9; 3:8; 2<br />

tim 2:11; 1 tim 4:9) Rirseulia miRebisaTvis (1 tim 1:15;<br />

4:9); ese igi, rwmenis doqtrinaSi CarTvisaTvis. amis gamo,<br />

ioane gvafrTxilebs: “sayvarelno! nu endobiT yovel suls,<br />

aramed gamoscadeT sulni, RvTisagan arian Tu ara, radgan<br />

bevri cru-winaswarmetyveli gamovida wuTisofelSi” (1 ioan<br />

4:1).<br />

zogierTi amonaweri<br />

qvemoT mocemulia zogierTi aSkara magaliTi im debulebebis,<br />

romlebic “qristes rwmenasTan” damatebaSi, rogorc<br />

saxarebis ZiriTad nawilSi, miRebulni unda iyvnen<br />

naTlobamde.<br />

_ “im dRes, roca Cemi saxarebis mixedviT, RmerTi<br />

ganikiTxavs adamianTa dafarul fiqrebs ieso qristeTi” (rom<br />

2:16). aqedan gamomdinare, moZRvreba gankiTxvis


adgilsamyofelisa da pasuxismgeblobis Sesaxeb warmoadgens<br />

“pirvel princips” _ ixile aseve saq 24:25, ebr 6:1, 2.<br />

_ debuleba dacveTis Sesaxeb, rogorc xsnis aucilebel<br />

pirobas, pavlem uwoda “sxva saxareba” (gal 1:6). amrigad,<br />

Cven ar unda davicvaT moses rjuli, magaliTad, SabaTis<br />

Sesaxeb _ es WeSmariti saxarebis aTvisebis mniSvnelovani<br />

nawilia.<br />

_ “axarebs sasufevels” _ aramarto qristes, aramed mis<br />

momaval samefos Sesaxebac (es 52:7; Sd. rom 10:15) aRwers<br />

maxarobels, romelic qadagebs saxarebas da metyvelebs im<br />

Jamze, rodesac SeZlebs uTxras sions: “Seni RmerTi mefobs”,<br />

e. i., samefoSi.<br />

_ qristes SesaniSnavi arsebobis swori gageba iyo megobrobis<br />

sakiTxi (2 ioan 7:10). amis gamo, saxareba Seicavs mraval<br />

debulebebs qristes Sesaxeb (saq 8:12). kvlav saubari<br />

qristeSi rwmenis Sesaxeb _ aSkarad sakmarisi ar aris.<br />

_ samefos aRTqmis mniSvneloba _ saxarebis cxovrebiseuli<br />

nawilia, romelic winaswar axara RmerTma abraams (gal 3:8)<br />

da israelianebs (ebr 4:2). pavle eubneoda daviTs aRTqmis<br />

qadagebaze, rogorc “xsnis sityvis” Sesaxeb (saq 13:23, 26).<br />

amitom _ es xsna wmida werilis mniSvnelovani nawilia. igi<br />

ambobs: “Cven gaxarebT, rom aRTqma, romelic mamebs misca”<br />

(saq 13:32). amis msgavsad: “RvTis saxarebisaTvis _ Tavis<br />

Zeze, romelic daviTis Teslisgan iSva xorcielad” (rom 1:1-<br />

4).<br />

_ aRTqmis gasagebad saWiroa israelis istoriis garkveuli<br />

codna. antioqiaSi pavles qadagebis Seswavla (saq 13)<br />

gvaCvenebs, Tu rogor aRwerda igi israelis istorias,<br />

aRTqmis gansakuTrebuli mniSvnelobis xazgasmiT da


gamoyofda mis ganxorcielebas iesoSi. amrigad, misi qadageba<br />

damyarebuli iyo israelis istoriaze da, Cveni azriT, maT<br />

“aRwerobiTi” saxe hqonda, gankiTxvis Sedegebis<br />

gafrTxilebis CaTvliT, Tu ar ganxorcieldeba is, ris<br />

Sesaxebac igi metyvelebda.<br />

daskvna<br />

zemoT naTqvamis mniSvnelobis gadafaseba Znelia:<br />

“gaufrTxildi Tavs da swavlebas. amas uerTgule, radgan<br />

aseTi moqmedebiT Sens Tavsac ixsni da Sens msmenelTac” (1<br />

tim 4:13-16). moZRvarTa debulebebis CamonaTvali, romelic<br />

mocemulia am wignis 1 danarTSi, ar aris amomwuravi, magram,<br />

avtoris azriT, bibliis furclebze moxsenebul uamrav<br />

sakiTxis Sesaxeb sakmaris ganxilvas iZleva. moyvanil TavSi<br />

naCvenebia, rom arsebobs moZRvrebis ZiriTadi debulebebis<br />

kompleqsis gansazRvris daJinebiTi aucilebloba, romelsac<br />

Cven yvela aviqvamT da dauyonebliv umtkicebT erTgulebas.<br />

am dogmaTa CamonaTvalis Sinaarsi TiTqos Seicavs Cvens<br />

miTiTebebs maTTvis, visac surs naTlobis miReba. sasurvelia<br />

wyalSi CaSvebamde diskusiis saxiT davadginoT, Tu ramdenad<br />

Rrmad aiTvises maT is, rasac swavlobdnen. xSirad<br />

morwmuneebs mouwodebdnen “rwmenisaken” maTTvis rTul dros.<br />

“RmerTis fundamenti myarea”. Cvenma gacnobam moZRvrebis<br />

pirvel principebTan, RvTis saocari ganzraxvebTan, Tavis<br />

Tavad, unda wagvaxalisos. wmida werilis mxolod<br />

ganuwyvetel swavlas da qadagebas SeuZlia sargeblobisa da<br />

darwmunebis Rrma grZnobis miniWeba. pavles msgavsad,<br />

martoobisa da wuxilis dros, Cvenc SegviZlia vTqvaT:<br />

“keTili brZoliT vibrZodi, ganvle asparezi, rwmena<br />

SevinarCune”. “vinaidan vici, visac verwmune, da mwams, rom<br />

mas ZaluZs Seinaxos Cemi sawindari (Cveni cxovreba) im<br />

dRisaTvis” (2 tim 4:7; 1:12).


SeniSvna: Cveni ufalis iesos aRsareba<br />

“imitom rom, Tu Seni bagiT aRiareb, rom ieso ufalia, da<br />

Seni guliT irwmuneb, rom RmerTma aRadgina igi mkvdreTiT,<br />

gadarCebi” (rom 10:9).<br />

unda aRvniSnoT:<br />

_ zemoT naTqvamidan aSkaraa, rom “ufali ieso” _ SesaZloa<br />

moZRvrebaSi sinonimia “RvTis samefosi da ieso qristes<br />

saxelis” naTlobis CaTvliT (saq 8:5). sarwmunoeba, romlis<br />

Sesaxeb pavle mociqulma Tqva _ naTlisReba ariso. amasTan<br />

dakavSirebiT SegviZlia gavixsenoT mociquli markozi (16:16):<br />

“vinc irwmunebs (Sd. aRiarebs) da moinaTleba (Sd. aRdgeba<br />

mkvdreTiT qristesTan erTad), gadarCeba”.<br />

_ qristes aRdgomis gaazreba Seicavs bibliis codnas<br />

jojoxeTisa da adamianis bunebis mimarT.<br />

_ leqsebi rom 10:8, 9 Seesabameba leqss 13: “radgan yoveli,<br />

vinc uflis saxels miuxmobs, gadarCeba”. pavle aRwerilia<br />

naTlisRebis Semdeg da amitom igi mouwodebs ufal iesos<br />

saxels (saq 22:16); mxolod naTlobis miReba gvaZlevs ufal<br />

iesos saxelis mowodebis saSualebas (maT 28:19).<br />

_ ramdenime TaviT adre naTlisRebis mniSvnelobis xazgasmiT<br />

(rom 6), warmoudgenelia, rom pavlem iqadagos me-10 TavSi,<br />

TiTqos naTloba ar aris aucilebeli xsnisaTvis.<br />

_ leqsebSi rom 10:6-8 naTqvamia: “nu ityvi Sens gulSi: vin<br />

ava zecaSi? vin Cava ufskrulSi? axloa SenTan sityva, Sens<br />

bageSi da Sens gulSi. ese igi, rwmenis sityva, romelsac<br />

vqadagebT. aqedan gamomdinare, “rwmenis sityva” niSnavda imas,<br />

rac unda aRiarebuliyo da Seesabameboda sityvebs “ufali<br />

ieso” leqsSi 9. Cven ganvsazRvreT, rom “rwmena” Seicavs<br />

saxarebaSi mocemul moZRvrebas. pavles mohyavs leqsebi meore<br />

rjulidan (30:11-14): “radgan es mcneba, romelsac dRes


gicxadeb... ar aris caSi igi... arc zRvis gaRmaa igi... radgan<br />

Zalze axlos aris SenTan es sityva”. rogorc Cans, igi<br />

ganmartebs “am mcnebas”, rogorc qristes mimarT. amrigad,<br />

meore rjulSi (30:16) naTqvamia, rom, Tu israelianebi ar<br />

uRalateben sityvas, isini kurTxeulni iqnebian, ese igi, Tu<br />

axali israeli irwmunebs qristes sityvas, igi gadarCeba.<br />

aqedan gamomdinare, qristes aRTqma Seesabameba am moZRvrebas<br />

qristes Sesaxeb. leqsi, “radgan Seismen uflis, Seni RmerTis<br />

sityvas” (rjl 30:10), emTxveva leqss: “Tu Seni bagiT<br />

aRiareb, rom ieso ufalia” (rom 10:9). amgvari Sedareba<br />

zedmetad amtkicebs, rom sityvebi “ufali ieso” Seicaven<br />

RvTis sityvis ZiriTad moZRvrebas.<br />

gadaxveva 32: avazaki jvarze<br />

avazakma uTxra: “ieso gamixsene, roca Sens sasufevelSi<br />

mixval”. iesom uTxra mas: “WeSmaritad geubnebi Sen: dResve<br />

CemTan erTad iqnebi samoTxeSi” (luk 23:42, 43). am<br />

striqonebSi igulisxmeba, rom naTlobis miReba ar aris<br />

aucilebeli xsnisaTvis da rom sikvdilis Semdeg Cven<br />

pirdapir cisken mivemgzavrebiT. am striqonebis ufro<br />

yuradRebiani kiTxvis dros aSkaravdeba Semdegi:<br />

1. miTiTeba movinaTloT qristes sikvdilsa da aRdgomaSi<br />

mocemuli iyo qristes aRdgomis Semdeg (mark 16:15, 16).<br />

rodesac qriste esaubreboda avazaks, is jer kidev moses<br />

rjulis dros cxovrobda.<br />

2. WeSmariti naTlisReba _ iesos sikvdilisa da aRdgomis<br />

naTlisRebaa. amis gaTvaliswinebiT aSkaraa, rom iesosa da


avazakis saubramde mocemuli movlenebi ar iyo momxdari da<br />

naTloba qristeSi SeuZlebeli iyo.<br />

3. naTloba gamoxatavs Cvens sikvdils qristesTan erTad<br />

(rom 6:3-5). avazaki erTaderTi adamiani iyo, romelic<br />

sityvasityviT masTan erTad mokvda.<br />

4. sruliad SesaZlebelia, rom avazaki ioane naTlismcemlis<br />

mier monaTluli iyo. uamravi morwmune warsulSi umecari<br />

adamiani iyo (maT 21:32). imis Tqma, rom avazaki monaTluli<br />

ar iyo _ niSnavs kamaTs ucnobTan, rac, rasakvirvelia, susti<br />

argumentia, romelzedac SegviZlia mivuTiToT. mocemuli<br />

nawyveti aseve dums sityvebis “suli” da “zeca”-s Sesaxeb.<br />

5. avazaki Txovda iesos mis “gaxsenebas”, rodesac ieso Tavis<br />

sasufevelSi miva. avazaki Secnobili iyo saxarebisa da<br />

“RvTis samefos” Sesaxeb, romelsac ieso qadagebda (maT<br />

4:23), icoda, rom samefos damyarebisas dadgeba gankiTxvis<br />

dRe da amitom Txovda iesos gaxsenebas. mas swamda, rom ieso<br />

mkvdreTiT aRdgeba da ganikiTxavs, igi aRiarebda, rom xsna<br />

da sazRauri aRdgomis dRes qristes bageebidan gaiJRers.<br />

6. iesom upasuxa, rom avazaki masTan erTad iqneba samoTxeSi.<br />

es berZnuli sityva yovelTvis idealur garemos aRniSnavs<br />

dedamiwaze. igi gamoiyeneba edemis baRis aRdgenis mimarT,<br />

romlis xilva SesaZlo iqneba momaval RvTis sasufevelSi<br />

(gamocx 2:7). RvTis samefos dros samyaro daubrundeba<br />

edemis baRis samoTxur pirobebs (es 51:3; ezek 36:35), radgan<br />

wyevla moixsneba (gamocx 22:3). berZnuli Zveli aRTqma<br />

(septuaginti) amave berZnul sityvas “samoTxes” xmarobs<br />

dedamiwaze idealuri cxovrebis mimarT (ekl 2:5; neem 2:8;<br />

qeb 4:14; dab 13:10). sityva “samoTxe” ukavSirdeba sityvas<br />

“zeca” misi mxatvrul literaturaSi gamoyenebis gamo,<br />

magaliTad, rogorc miltonis “dakarguli samoTxe”. ieso


samoTxes dapirda avazaks, qristesTan erTad samefoSi yofnis<br />

survilis sapasuxoT. Cven giCveneT me-5 TavSi, rom<br />

sasufeveli dedamiwaze damyardeba, aqedan gamomdinare,<br />

“samoTxec” dedamiwaze iqneba.<br />

7. leqsi 43 Cveulebriv TargmanSi gulisxmobs, rom qriste<br />

da avazaki imave dRes iqnebian “samoTxeSi”. magram, rogorc<br />

Cans, RvTis samefo jer damyarebuli ar aris dedamiwaze. da<br />

isini ar gaemgzavrebian samefoSi imave dRes. ieso samareSi<br />

iyo mis qadagebasTan Sesabamisad (saq 2:32); igi “sam dRes<br />

dedamiwis gulSi” imyofeboda (maT 12:40; Sd. 16:21) jvarcmis<br />

Semdeg. aRdgomis Semdeg man Tqva: “... ar Semexo, radgan jer<br />

ar avsulvar mamasTan” (ioan 20:17). amrigad, ieso ar<br />

gaemgzavra cisken imave dRes, rodesac mokvda. miuxedavad<br />

amisa, ieso dapirda avazaks: “dResve CemTan erTad iqnebi<br />

samoTxeSi”. am aSkara winaaRmdegobis pasuxi bibliis<br />

Tavdapirvel teqstebSi unda veZeboT. manuskriptebSi berZnul<br />

da ebraelur enebze arc sasveni niSnebi ar aris da arc<br />

mTavruli aso. sasveni niSnebi SegviZlia sxvagvarad<br />

warmovadginoT: “WeSmaritad geubnevi Sen dResve, CemTan<br />

erTad iqnebi samoTxeSi” (luk 23:43). sinamdvileSi,<br />

romserxamis TargmanSi mZime dasmulia sityva “dResve”-s<br />

Semdeg. es saukeTesod uxdeba konteqsts. avazaki Txovda<br />

iesos mis moxsenebas gankiTxvis dRes, igi aRiarebda Tavis<br />

danaSauls da Tvlida, rom gamoCndeba iq. da iesom misca mas<br />

araCveulebrivi aRTqma: “me exlave SemoZlia gipasuxo!<br />

SenTvis ar aris aucilebeli lodini, raTa miiRo sazRauri<br />

_ Sen iqnebi CemTan erTad samefoSi”.<br />

8. zemoT naTqvamodan SesaZloa Semdegi debulebebis<br />

formulireba, romlebsac avazaki, rogorc Cans, aRiarebda:<br />

_ RvTis sasufeveli<br />

_ qristes meore mosvla


_ aRdgoma da gankiTxva<br />

_ pasuxismgebloba<br />

_ xsna, qristes rwmenis meSveobiT<br />

_ qristes aRdgoma<br />

_ qristes umwikvloba (“es adamiani ar akeTebda cuds”)<br />

_ qristes mibaZvis aucilebloba (man uwoda mas “ufalo”)<br />

_ adamianis codvianoba (“Cven samarTlianad varT<br />

gankicxulni”)<br />

aqedan gamomdinare, SeuZlebelia am adamianis magaliTis<br />

gamoyeneba imis dasamtkiceblad, rom nebismieri ixsneba, Tu<br />

mas cotaodeni interesi eqneba qristianobisadmi; mas unda<br />

hqondes swavlis safuZvlebis gageba, rogorc im avazaks. amis<br />

gareSe, igi im rwmenis mwvervalze ver avidoda, romelic<br />

hqonda _ qristem ar aRuTqva xsna sxva avazaks, romelsac<br />

sxvagvari damokidebuleba gaaCnda: “gana Sen qriste ara xar?<br />

ixseni Seni Tavi da Cvenic”. igi sxva adamiani iyo, romelic<br />

Tvlida: “Tu aris raime iesos saqmeSi, me ver vxedav mizezs,<br />

romlis gamo ver miviReb imaves”. igi ambobda ase, radgan<br />

swavlebis safuZveli ar gaaCnda, meore avazakma ki icoda da<br />

esmoda namdvili xsnis miRebis SeuZlebloba, miuxedavad<br />

interesisa qristes swavlebisadmi.<br />

gadaxveva 33: naTlobis sanimuSo wesi<br />

naTlobis sworad CatarebisaTvis, ganvixiloT misi<br />

Tanamimdevroba qristedelfianebis magaliTze inglisSi,<br />

SabaTs 1990 wels. unda aRvniSnoT, rom naTlisReba<br />

warmoadgens srul CaSvebas wyalSi monaniebisa da saxarebis<br />

rwmenis Semdeg. “wesi” _ es mxolod TviTneburi damatebaa am<br />

mniSvnelovani saTanado grZnobis gamosaxatad. naTlisRebis<br />

Catarebis wesi Semdegia:<br />

locva


omaelTa mimarT me-6 Tavis kiTxva<br />

qadageba naTlobisas (qvemoT aris moyvanili; namdvili<br />

saxelebi Secvlilia)<br />

locva<br />

adamianis CaSveba sacuravo baseinis wyalSi<br />

locva<br />

qadageba naTlisRebisas<br />

ueWvelad, dRes yvelaze mniSvnelovani dRea deivis<br />

cxovrebaSi: ramdenime wuTis Semdeg igi savsebiT CaeSveba<br />

wyalSi da gamova sruliad “qristeSi”, abraamis TeslSi,<br />

saxarebis aRTqmis mqone.<br />

am aqtis gansakuTrebuli simartive SesaZloa macduri iyos,<br />

magram deivs da yvela damswres swams, rom es CaSveba wyalSi<br />

akavSirebs mas iesos sikvdilsa da aRdgomasTan, rogorc<br />

wavikiTxeT “romaelTa mimarT”, Tavi 6, lq. 3-5.<br />

“nuTu ar iciT, rom yvelani, vinc movinaTleT<br />

qriste iesoSi, mis sikvdilSi movinaTleT? amitom<br />

davimarxeT masTan sikvdilSi naTlisRebiT, raTa,<br />

mamis didebiT mkvdreTiT aRdga qriste, Cvenc<br />

viaroT sicocxlis ganaxlebiT. vinaidan, Tu<br />

davenergeT mis sikvdilis msgavsebaSi, aseve<br />

viqnebiT misi aRdgomisas”.<br />

modiT warmovidginoT qristes aRdgomis suraTi, radgan<br />

deivi wylidan gamosvlisas SeuerTdeba mkvdreTiT aRmdgar<br />

iesos.<br />

Cven SegviZlia warmovidginoT Ramis haeris siCume, grili<br />

sio da iesoSi axali cxovrebis didebuli grZnoba. igi<br />

xedavda ierusalimis naperwklebs; iq mcxovreb xalxs,


omlebmac sruliad ar ician im Sesanisnavi movlenebis<br />

Sesaxeb, romlebic yvelas exeba; adamianis Sesaxeb, romelic<br />

mkvdreTiT aRdga axal cxovrebisaTvis.<br />

ase deivis wylidan gamosvlisas, samyaro ar daafasebs<br />

momxdaris mniSvnelobas. yvelaferi ris danaxvac xalxs<br />

SeuZlia, baseinisaken mimavali kacTa da qalTa patara jgufi<br />

iqneba da, Tu rogor erTi adamiani ayvinTebinebs meores.<br />

magram, rogorc angelozebs uxarodaT iesos aRdgoma, aseve<br />

axlac CvenTvis uCinari angelozebi xaroben kidev erT<br />

codvil monaniebiT.<br />

Cven wavikiTxeT “romaelTa mimarT” me-6 Tavi, sadac weria,<br />

rom Cven aseve SevalT “ganaxlebul cxovrebaSi”, sixarulSi,<br />

romelic amieridan deivs eqneba da romelsac igi gaitans<br />

mTels cxovrebaSi. rogorc wavikiTxeT, igi ukve ar aris<br />

codvis mona, aramed RmerTis da, rogorc naTqvamia bibliaSi,<br />

mis nebas asrulebs. warmtacia imis fiqri, rom Cven<br />

Tavisufleba gvinda, magram Cven ar varT Tavisufalni, Cven<br />

codvis monebi varT. deivma amoirCia Tavis mbrZanebeli da<br />

mzad aris RmerTs emsaxuros. droTadro gegonebaT, rom is<br />

SezRuduleba, romelic dagvedeba Cvens axal cxovrebaSi<br />

sakmaod mZimea da misi atana SeuZlebelia; da Cven misgan<br />

ganTavisuflebis cdunebaSi vimyofebiT. magram Tu Cven<br />

amgvarad moviqeciT, Cven ver ganvTavisufldebiT, Cven kvlav<br />

codvis msaxurni gavxdebiT.<br />

pavlem axsna 1 kor 10:1, 2, rom Cveni gavla naTlobis wyalSi<br />

israelianebis wiTeli zRvis gavlas emsgavseba. SegviZlia<br />

SemecnebiTi saxis igavis gamotana. israelianebi monebad iyvnen<br />

egvipteSi, umiznoT atarebdnen cxovrebas, oflSi muSaobdnen<br />

da Tayvans scemdnen egviptes kerpebs. isini RmerTs


evedrebodnen xsnis gzis micemas, Tumca, SesaZloa, ver<br />

warmoidgendnen mis pasuxs.<br />

sapasuxoT RmerTma mose gagzavna egviptedan maTi<br />

gamoyvanisaTvis zRvis gavliT da Semdeg udabnoTi aRTqmul<br />

qveyanaSi Seiyvana. israelianebi egvipteSi deivisa da yvela<br />

naTlobis mimRebis msgavsad iyvnen; axla deivi TiTqos<br />

wiTeli zRvis napirebs miuaxlovda. wyalSi gavliT igi ar<br />

moxvdeba maSinve aRTqmul qveynis samefoSi; igi Cven<br />

SemogvierTdeba udabnoSi gasvlisas. RmerTs mihyavda<br />

ebraelebi udabnoSi angelozis daxmarebiT, romelic<br />

ganuwyvetliv Tan axlda maT, dRisiTa da RamiT. aseve yvela<br />

CvenTagans hyavs angelozi, romelic Cvens irgvliv cxovrobs<br />

da gvexmareba xsnis gzis povnaSi.<br />

israelianebi yoveldRe cis mananiT ikvibebodnen, romelic<br />

iesom saxarebaSi (ioan 6) gansazRvra, rogorc RvTis sityva.<br />

amis gareSe isini daiRupebodnen, radgan sxva araviTari<br />

sakvebi ar iyo. am mizezis gamo, Cven girCevT “bibliis<br />

Tanamgzavrs” (specialuri gamoSveba), romlis meSveobiT Tqven<br />

SeZlebT bibliis garkveuli Tavebis yoveldRiur kiTxvas.<br />

aucilebelia Sesvenebis gakeTeba Cven yoveldRiur<br />

cxovrebaSi, sasurvelia erTi da imave dro yovel dRe<br />

bibliis miTiTebuli Tavebis kiTxvisaTvis da<br />

gaazrianebisaTvis.<br />

israelianebs aRTqmuli hqondaT, ar ecadon erT dReSi zecis<br />

mananis Sekrebva, romelic maT ramdenime dRe unda hyofnodaT,<br />

aramed yovel dRe SeegrovebinaT igi. aseve Cvenc yovel dRe<br />

unda aviTvisoT RvTis sityva. rogorc Cven ar gvaviwydeba<br />

Cveni bunebrivi kveba, aseve RvTiuric unda gvaxsovdes.<br />

sinamdvileSi, iobs SeeZlo eTqva, rom igi afasebs RvTis<br />

sityvas ufro, vidre Tavis bunebriv sakvebs.


israelianebi aseve svamdnen niaRvaridan, romelic dangreuli<br />

kldidan modioda. kor 10 naTqvamia, rom es “qristes”<br />

warmoadgens.<br />

amrigad, Cven unda vWamoT da davlioT iesos magaliTis<br />

mixedviT, da amis gakeTeba Cven SegviZlia moxsenebis wirvis<br />

dros, yovel kviras. krebebis Sesaxeb unda aRvniSnoT Cveni<br />

imedis gaziarbis bunebrivi survili. mgzavri uwylo<br />

udabnoSi moxaruli iqneba Sexvdes mis msgavs, raTa<br />

gauziaros gamocdileba da ganixilos gzis momavali<br />

sirTuleebi. aseve Cvenc sirTuleebiT da codviT savse<br />

cxovrebaSi unda SevinarCunoT kavSiri erTmaneTisadmi.<br />

xSirad yvelas ar gaaCnia amgvari krebebis daswrebis<br />

saSualeba, magram Cven unda gamoviyenoT kavSiris dacvis<br />

nebismieri saSualeba mimoweris, Jurnalebis kiTxvisa da sxva<br />

gziT.<br />

Cven vsaubrobT axali cxovrebis pasuxismgeblobaze, magram<br />

araswori iqneboda imis warmodgena, rom Tu Cven CavidenT<br />

garkveul saqciels, magaliTad, bibliis yoveldRiuri kiTxva,<br />

maSin RmerTi dagvajildovebs. es RmerTis nebaa, misi<br />

survilia, samefos damyareba, rogorc niWis, da ara rogorc<br />

samsaxuris safasuris gadaxda. da sruliad araswore<br />

iqneboda imis fiqri, rom naTlisReba _ RvTis samefoSi<br />

Sesvlis gasamrjelia. RmerTis siyvaruli da WeSmariteba,<br />

qristes gamarjveba RvTis samefoSi SesvliT met saSualebas<br />

gvaZlevs. RmerTs namdvilad unda, rom deivi da yvela<br />

CvenTagani iq iyos. es faqti imdenad mSvenieria, rom Cven<br />

unda gavixsenoT igi droTa ganmavlobaSi, rogorc namdvili<br />

WeSmariteba, da amis gamo, aseve saTanadoT unda vupasuxoT<br />

RmerTis siyvaruls. rodesac israelianebi gamovidnen wiTeli<br />

zRvidan, didi sixaruli iyo, yvela zeimobda. fsalmuni<br />

105:35-41 kargad gamoxatavs am sixaruls da gvaCvenebs, Tu<br />

rogor uzrunvelyofa RmerTma maTi gadasvla:


“... da gadaWames mTeli balaxi maT qveyanaSi, da<br />

gadaWames mTeli nayofi maTi miwisa. da mosra<br />

yoveli pirmSo maT qveyanaSi, dasabami mTeli maTi<br />

Zalisa. da gamoiyvana isini vercxliT da oqroTi,<br />

da maT tomebSi aravin iyo uZluri. gauxarda<br />

egviptes maTi gamosvla, radgan Tavs daatydaT maT<br />

SiSi. gadaafara Rrubeli safrad (maT) da cecxli<br />

_ Ramis gasanaTeblad. iTxoves da gaugzavna<br />

mwyeri da zeciuri puriT gaaZRo isini. gakveTa<br />

klde da gadmodinda wyali, wavida udabnoSi<br />

mdinared”.<br />

aseTivea Cveni sixaruli da Tqveni momavali Zmebisa da debis<br />

sixaruli, romlebic aq imyofebian da Tqveni naTlobis<br />

mowmeni gaxdebian. es RmerTis didi sixarulia, iesosa da<br />

angelozebis sixarulia, romlebic yuradRebiT<br />

gviTvalTvaleben amJamad. dae, yovelive CvenTaganma<br />

SeinarCunos imedi da es sixaruli “bolomde”, raTa Cven<br />

SegveZlos erTad Sesvla RvTis sasufevelSi.<br />

axla ki Cven SegviZlia SevideT gamosacvlel oTaxSi, Semdeg<br />

ki _ baseinSi.


Tavi 10: sakiTxebi<br />

1. SegviZlia ro Cven xsna naTlisRebis gareSe?<br />

2. ras niSnavs sityva “naTlisReba”?<br />

a) valdebuleba<br />

b) mosxureba<br />

g) rwmena<br />

d) wyalSi CaSveba<br />

3. rogor aris axsnili naTlobis mniSvneloba rom 6:3-5?<br />

4. rodis unda miviRoT naTloba?<br />

a) saxarebis Seswavlisa da monaniebis Semdeg<br />

b) bavSvobaSi<br />

g) bibliisadmi interesis gaCenis Semdeg<br />

d) rodesac movisurvebT eklesiaSi Sesvlas<br />

5. raSi viRebT naTlobas?<br />

a) eklesiaSi, romelic Cven gvnaTlavs<br />

b) RvTis sityvaSi<br />

g) qristeSi<br />

d) wmidasulSi<br />

6. ra xdeba naTlisRebis Semdeg?<br />

a) Cven abraamis Teslis nawili vxdebiT<br />

b) Cven arasodes ar CavidenT codvas<br />

g) Cven samudamod xsnilni viqnebiT<br />

d) Cven codvebi mogveteveba<br />

7. gadavrCebiT Tu ara mxolod naTlisRebiT?<br />

8. miviRebT Tu ara naTlobis Semdeg wmidasulis niWs?


Tavi 11<br />

cxovreba qristeSi


11.1 <strong>winasityvaoba</strong><br />

naTlisReba gvaZlevs RvTis sasufevelSi maradiuli<br />

sicocxlis imeds. rac ufro gvwams da vafasebT Cven<br />

darwmunebas imedSi, miT ufro aSkara xdeba pasuxismgebloba,<br />

romelic Cven mogvandes. igi Cveni cxovrebis wess ekuTvnis,<br />

romelic Seesabameba RvTis arsebis miRebis imedis mqone<br />

xalxs (2 pet 1:4), faqtiurad Serwymas mis saxelTan (gamocx<br />

3:12) yovelmxriv srulyofilobis meSveobiT.<br />

nawilSi 10.3 axsnilia, rom naTlobis Semdeg Cven movaleni<br />

varT cxovrebis manZilze ganuwyvetliv vebrZoloT Cveni<br />

bunebis eSmakisebur survilebs (rom 6:6). Tu Cven ar gvsurs<br />

amis gakeTeba, naTlobas ekargeba yovelive azri. igi mxolod<br />

maSin unda Catardes, roca adamiani mzad aris miiRos axali<br />

cxovrebis pasuxismgebloba, romelic naTlobas mohyveba.<br />

naTlobaSi Cven movkvdebiT cxovrebis Zvel, bunebriv<br />

wesisaTvis da, xatovnad rom vTqvaT, qristesTan erTad<br />

aRvdgebiT. “Tu Tqven aRdegiT qristesTan erTad (naTlobaSi),<br />

eZieT maRla, sadac qriste zis RvTis marjvniv. zecierze<br />

ifiqreT da ara miwierze. vinaidan Tqven mokvdiT... maS,<br />

moakvdineT... siZva, uwmiduroba... angareba” (kol 3:1-5).<br />

naTlobis miRebis Semdeg Cven valdebulni varT vicxovroT<br />

fiqriT zecierze (e. i., sulierze), RvTis prespeqtiviT,<br />

SevcvaloT Cveni miwieri pativmoyvareoba Cveni sxeulis<br />

survilebis daZlevis miswrafebaze, ris gamoc SevZlebT<br />

RvTis sasufevelSi Sesvlas.<br />

adamianuri bunebis tendencia Sedgeba RmerTis mimarT<br />

morCilebis miswrafebis gamomJRavnebaSi droTadro. magram<br />

RmerTi xSirad gvafrTxilebs amis gamo. sakuTari miTiTebebis<br />

mimarT igi ambobs: “romelic unda Seesrulebina, rom<br />

ecocxla” (ezek 20:13). Tu Cven Segnebulad vaRiarebT


4<br />

<strong>winasityvaoba</strong><br />

RmerTis miTiTebebs da davemorCilebiT maT naTlobis Semdeg,<br />

Cven valdebulni varT yovelTvis vicxovroT maTTan<br />

TanxmobaSi.<br />

11.2 wmidanoba<br />

“wmidaa, wmidaa, wmidaa, cabaoT ufali!” (es 6:3). samjer<br />

gameorebuli sityva warmoadgens RmerTis wmidanobis erTerT<br />

aRiarebas. sityva “wmidanoba” ZiriTadad “CamoSorebas”<br />

niSnavs _ CamoSorebas arawmida saqcielisagan sulier<br />

cxovrebisaken. “mibaZeT RmerTs, rogorc sayvarelma Svilebma”<br />

(efes 5:1). aqedan gamomdinere, “TviTonac iyaviT wmidebi<br />

yovel saqcielSi (e. i., yoveldRiur cxovrebaSi), rogorc<br />

wmidaa igi, vinc Tqven mogiwodaT. radgan weria: “iyaviT<br />

wmidebi, radgan wmida var me” (1 pet 1:15, 16; lev 11:44).<br />

mkvidrni israelianebi wiTel zRvaSi naTlobis meSveobiT<br />

gamovidnen egviptedan, raTa “wmida erad meyolebiT” (gam<br />

19:6). naTlisRebis Semdeg sulieri israelis wevrebma<br />

amgvarad miiRes “wmida mowodeba” (2 tim 1:9). naTlobis<br />

Semdeg Cven wmidanobis monebi vxdebiT (rom 6:19, 22 da<br />

Semdeg).<br />

wmidanoba, rogorc aseTi, RmerTis arsebobis mniSvnelovani<br />

nawilia da igi unda mTavari sazrunavi iyos yvelasTvis, vinc<br />

dilobs “mibaZos RmerTs”. Tu Cven amgvarad moviqceviT, Cven<br />

gveqneba “wili... mis siwmideSi” (ebr 12:10; 2 pet 1:4).<br />

amitom, wmidanobis gareSe am cxovrebaSi morwmuneTagan<br />

“veravin ixilavs ufals” (ebr 12:14), e. i., isini ver<br />

ixilaven RmerTs da ver isaubreben masTan piradad samefoSi.<br />

diadi imedisaTvis Cven unda CamovcildeT garesamyaros,<br />

romelsac ar aqvs rwmena da mocilebulia bunebriv RvTiur


<strong>winasityvaoba</strong><br />

maradisobas. “Camocileba” ar unda aviqvaT, rogorc<br />

iZulebiTi, radgan imediTa da mowodebis amaRlebul<br />

samyaroSi Cveni wasvlis gamo sruliad bunebrivia vigrZnoT<br />

sakuTari Tavi Camocilebuli amgvar samyarosagan, romelSic<br />

Warbobs cduneba.<br />

axla ganvixilavT sakiTxebs, romlebic adamianis moRvaweobis<br />

im mxareebs ekuTvnian da Seadgenen im samyaros, romelsac<br />

unda gamoveyoT, xolo nawilSi 11.3 saubari wava im samyaros<br />

Sesaxeb, romelsac unda SevuerTdeT.<br />

11.2.1. Zalis gamoyeneba<br />

Cven vcxovrobT im samyaroSi, romelSic codva dominirebs.<br />

nawilSi 6.1 Cven visaubreT mTavrobis Sesaxeb, rogorc<br />

“eSmakze”, radgan igi Seqmnilia xorceuli moTxovnilebebis<br />

dasakmayofilebis mizniT, e. i., bibliuri “eSmaki”.<br />

bibliaSi araerTxel aris naTqvami, rom codva da boroti<br />

Tesli gaimarjvebs, im dros, rodesac sxvadasxva saxis<br />

droebiTi tanjvis Semdeg, dedakacis Tesli sabolood<br />

gamarTlebuli iqneba. am mizezis gamo, morwmunes<br />

ganuwyvetliv urCeven “win nu aRudgebiT borots” (maT 5:39;<br />

rom 12:17; 1 Tes 5:15; pet 3:9).<br />

Cven viciT, rom boroteba RmerTis nebiT gaCnda (es 45:7;<br />

amos 3:6; Sd. nawili 6.1). aqedan gamomdinare, borotebasTan<br />

SewinaaRmdegeba niSnavs RmerTis winaaRmdeg brZolas. amis<br />

gamo, iesom gvianderZa ar SevupirispirdeT borotebis<br />

fizikur Zalebs: “aramed, Tu vinmem marjvena loyaSi gagawnas,<br />

meore loyac miuSvire. vinc moisurvebs Sens gankiTxvas da<br />

Seni mosasxamis waRebas, samoselic Tan gaatane mas” (maT<br />

5:39, 40). qriste amis magaliTia: “zurgi mqonda miSverili<br />

Cemi mcemelisTvis” (es 50:6).<br />

5


6<br />

<strong>winasityvaoba</strong><br />

qriste adarebs sasamarTlo davas cxovrebiseul saqmianobas,<br />

romelic upirispirdeba morwmuneTa mtkicebebs. es _<br />

borotebisadmi winaaRmdegobis pirveli magaliTia da arcerTi<br />

adamiani ar Caidens amas, Tu mas RvTis sityvebis mtkice<br />

rwmena gaaCnia: “Cemia Surisgeba da me mivageb, _ ambobs<br />

ufali” (rom 12:19). “nu ityvi, borotebas sanacvlos<br />

mivagebo, ufals miende da is giSvelis” (igavn 20:22; Sd.<br />

rjl 32:35). am mizezis gamo, pavlem usayvedura korinTelebs<br />

gasamrjelze sxvebis moyvanisaTvis (1 kor 6:1-7). Cveni imedis<br />

sidiade ar gvaZlevs uflebas mivaniWoT gansakuTrebuli<br />

yuradReba mimdevare cxovrebis usamarTlobas: “rogor<br />

gabedavs vinme Tqvengani, TavisianTan rom aqvs dava,<br />

urjuloebTan mivides samsjavroze... nuTu ar iciT, rom<br />

wmidebi ganikiTxaven wuTisofels?” (1 kor 6:1, 2).<br />

sasamarTlos dava, miwis gayofa Tu gayra, ar Seefereba<br />

WeSmaritad morwmune adamianis saqciels.<br />

borotebis dasaTrguneblad da (zogierT SemTxvevaSi)<br />

codvilTa xelisuflebis SesanarCuneblad, saxelmwifo<br />

iyenebs policias da jars. es borotebis sawinaaRmdego<br />

konstituciuri formebia da WeSmarit morwmunem ar unda<br />

miiRos monawileoba maTSi. “yvela maxvilis amRebi maxviliTve<br />

daiRupeba” (maT 26:52). es adre cnobili RvTiuri principis<br />

gameorebaa: “vinc adamianis sisxls daRvris, adamianis mierve<br />

daiRvreba misi sisxli, radgan RvTis xatad Seqmna adami”<br />

(dab 9:6). ganzraxuli Zaladoba Cveni megobris winaaRmdeg,<br />

warmoadgens RmerTis winaaRmdeg Zaladobas. qristianuli<br />

RvTiuri gagebiT naTqvamia: “giyvardeT Tqveni mtrebi da<br />

sikeTe uyaviT Tqvens moZuleebs. akurTxebdeT Tqvens<br />

mawyevrebs da loculobdeT Tqvensve SeuracxmyofelTaTvis”<br />

(luk 6:27, 28). jari da policia am principebis sruliad<br />

sawinaaRmdegod moqmedebs da amitom WeSmariti morwmune<br />

moerideba yovelgvar TanamSromlobas maTTan. ar SeiZleba<br />

monawileoba aramarto ZaladobaSi, aramed araviTari xelis


<strong>winasityvaoba</strong><br />

SewyobaSi. sinamdvileSi, nebismieri monawileoba ficis debaSi<br />

gvarTmevs uflebas viyoT morCilni RmerTis miTiTebisadmi.<br />

amis gamo, WeSmariti morwmuneni uars amboben policiisa da<br />

jarSi msaxurobis nebismier formaze, Tumca yovelTvis mzad<br />

arian miiRon monawileoba alternatiur msaxurobaSi<br />

erovnul krizisis dros. amiT isini materialur daxmarebas<br />

uweven Tavis Zmebs.<br />

11.2.2 politika<br />

RvTis sasufevelSi Sesvlis saRi goneba da mtkice rwmena<br />

niSnavs im faqtis aRiarebas, rom xelisuflebas ar SeuZlia<br />

Seuwyos xeli srulyofilebas. amitom, nebismieri<br />

monawileoba saxelmwifo politikaSi ar Seesabameba samefos<br />

imeds. qriste qadagebda, rom movlenebi ufro da ufro<br />

gauaresdeba “ukanasknel dReebs”, mis mosvlis win (luk 21:9-<br />

12; 25-27). SeuZlebelia irwmuno misi sityvebi da amave dros<br />

Seecado msoflioSi mdgomareobis gaumjobeseba saxelmwifo<br />

politikisa an damxmare struqturebis meSveobiT. igavi<br />

keTili samarianelis Sesaxeb gviCvenebs, rom qristianebma<br />

ramdenadac SesaZlebelia unda Teson sikeTe yvela<br />

xalxisaTvis (gal 6:10).<br />

Tqmulebebi adrindel morwmuneTa Sesaxeb aSkarad gviCveneben,<br />

Tu rogori iyo maTi sulieri cxovreba qristes movlenis<br />

molodinSi. isini amJRavnebdenen Tavis damokidebulebas<br />

samyarosadmi ZiriTadaT moZRvrebis qadagebis gziT. ar<br />

gagvaCnia miTiTeba maT damokidebulebis Sesaxeb sazogado,<br />

ekonomiuri da politikuri problemebisadmi.<br />

“adamianis nebaze ar aris misi gza” (ierem 10:23), adamianuri<br />

bunebis ZiriTadi mankis amgvari Sefaseba niSnavs imas, rom<br />

Cven ar vaRiarebT adamianis saxelmZRvanelo miTiTebebs RvTis<br />

xalxisadmi misaReb sazogadoebis marTvelobaSi. aqedan<br />

gamomdinare, kenWisyra aseve SeuTavsebelia WeSmarit<br />

7


8<br />

<strong>winasityvaoba</strong><br />

rwmenasTan. “uzenaesi xelmwifobs kacTa samefoze da visac<br />

unda, imas miscems” (dan 4:29). saboloo jamSi, dedamiwis<br />

mmarTvelebs xelisufleba RmerTma mianiWa (rom 13:1),<br />

amrigad, kenWisyra demokratiul sazogadoebaSi niSnavs xmis<br />

micemas imis winaaRmdeg, vinc RmerTis mier aris arCeuli.<br />

cnobilia, rom RmerTma misca garkveuli eri babilonis mefis<br />

nabuqodonosoris xelmZRvanelobis qveS (ierem 27:5, 6).<br />

radgan Cven vaRiarebT, rom RmerTma misca yovelive ers<br />

sakuTari mmarTveli, Cven unda davemorCiloT im qveynis<br />

kanonebs, romlebSic vcoxvrobT, Tu igi ar ewinaaRmdegeba<br />

qristes mcnebebs. “yoveli suli daemorCilos umaRles<br />

xelmwifebas... arsebulni RvTis mier arian dadgenilni...<br />

swored amisaTvis ixdiT xarkebs... amrigad, mieciT yvelas,<br />

rac ekuTvnis: visac xarki _ xarki, visac pativi _ pativi”<br />

(rom 13:1-7).<br />

monawileoba, egred wodebul, qristianul organizaciebSi<br />

politikuri protestisa da sagadasaxado gaficvis formiT<br />

aseve warmoadgens bibliis ZiriTadi principebis ganzraxul<br />

upativismcemlobas. magram, magaliTad, pavle mociqulis<br />

magaliTi, romelic agrZelebda qadagebas qristes Sesaxeb im<br />

dros, rodesac mTavrobam aukrZala mas es, gviCvenebs, rom<br />

Cven SegviZlia davemorCiloT miwier miTiTebebs mxolod im<br />

SemTxvevaSi, Tu isini ar upirispirdebian qristes rjuls:<br />

“gansajeT, marTebulia gana RvTis winaSe Tqven ufro<br />

gisminoT, vidre RmerTs?” (saq 4:17-20; 5:28, 29).<br />

qristedelfianebis damokidebuleba jarSi msaxurobisadmi<br />

ukanaskneli wlebis ganmavlobaSi amis magaliTs warmoadgens.<br />

11.2.3. miwieri sixaruli<br />

RmerTisa da momavlis realuri imedis uqonlobis gamo,<br />

samyarom gamoigona uamravi saxeobis siamovneba. xalxi, visac


<strong>winasityvaoba</strong><br />

surs mxolod sakuTari sxeulis dakmayofileba, unda<br />

gamoiyos xalxisagan, romlebic sulieri samyaros Seqmnas<br />

cdiloben. “xorcs sulis sawinaaRmdego surs, suls ki _<br />

xorcis sawinaaRmdego” (gal 5:17). am mTavari dapirispirebis<br />

gamo, SeuZlebelia imis gansazRvra, Tu ra SegviZlia<br />

kanonierad davuTmoT xorcs da amave dros sulis mowodebas<br />

mivyveT. samyaros Seadgens “xorcieli gulisTqma, TvalTa<br />

gulisTqma da siamaye cxovrebisa” (1 ioan 2:16). “visac<br />

wuTisoflis megobroba unda, igi RvTis mteri xdeba” (iak<br />

4:4). megobrebis yola, romlebsac xiblavT siameni soflisa,<br />

miwieri filmebis naxva da a.S. _ niSnavs “sxva samyaroSi”<br />

yofnas. samyaros siyvarulis survili male ganqardeba, da<br />

yvela, visac uyvarda samyaro, masTan erTad wavlen (1 ioan<br />

2:15-17). “uRvToTa wuTisofeli” ganadgurdeba meore mosvlis<br />

dros (2 pet 2:5) da Cven vixilavT, rom “mTeli wuTisofeli<br />

borotebaSi Zevs” (1 ioan 5:19). Tu gvsurs am ganadgurebis<br />

acileba, Cven am “wuTisoflis ar unda viyoT” (ioan 17:16;<br />

Sd. gamocx 18:4).<br />

xorcis damakmayofebeli uamravi miwieri saSualeba<br />

anadgurebs xalxTa janmrTelobas, magaliTad, sigareti,<br />

narkotiki, alkoholi. Cveni fizikuri janmrTeloba, Cveni<br />

fuli, yvelaferi, rac Cven gagvaCnia _ RmerTs ekuTvnis.<br />

amitom Cven ar SegviZlia am yvelafris gamoyeneba sakuTari<br />

survilis mixedviT. gankiTxvaze dagvWirdeba angariSis<br />

Cabareba (luk 19:12-26). aseTi Cvevebi, rogoricaa sigareti<br />

da alkoholi, borotad iyeneben Cvens finansebsa da<br />

janrmTelobas. “nuTu ar iciT, rom RvTis taZari xarT da<br />

RvTis suli cocxlobs TqvenSi? Tu vinme azianebs RvTis<br />

taZars, RmerTi daazianebs mas... Tqveni sxeulebi taZaria<br />

TqvenSi suliwmidisa, romelic RvTisagan gaqvT, da rom<br />

Tqvens Tavs ar ekuTvniT?.. fasiT xarT nayidni. amitom<br />

adideT RmerTi Tqveni sxeuliT” (1 kor 3:16, 17; 6:19, 20).<br />

9


10<br />

<strong>winasityvaoba</strong><br />

amitom sxeulis borotad gamoyenebas amgvari Cvevebis gamo<br />

seriozuli mniSvneloba aqvs.<br />

magram, Tu zemoT moyvanili Cvevebi rwmenis miRebamde<br />

daformirebulia, Zneli iqneba maTi uaryofa. mniSvnelovania,<br />

rom adamianma amgvar CvevaTa borotebis aRiarebiT, realurad<br />

ecados maTi aRmofxvra. cxovrebiseul dartymebs unda<br />

SevxvdeT RmerTis sityviTa da locviT.<br />

11.3. yoveldRiuri qristianuli cxovreba<br />

11.3.1. bibliis Seswavla<br />

naTlobis miRebis Semdeg, radgan Cveni “nayofi siwmidea”<br />

ukve, Cven unda sulier cxovrebas mivyveT (rom 6:22, 8:1, gal<br />

5:16, 25). CvenSi myof RvTis sityvis meSveobiT Cven mogvaqvs<br />

sulieri nayofi (ioan 15:7, 8). suls mivyevarT im<br />

mniSvnelobiT, rom misi sityva Seicavs RvTis suls. mTeli<br />

cxovrebis ganmavlobaSi Cven unda mivbaZoT am sityvas<br />

bibliis regularuli kiTxviTa da SeswavliT.<br />

sityvis yuradRebiani Seswavlis Sedegad, adamiani gaiazrebs<br />

naTlobis aucileblobas da Semdeg moinaTleba. RvTis<br />

sityvis gavlenis procesi Cvens saqcielze da Cveni<br />

cxovrebis miznis miTiTeba unda grZeldebodes; naTlobis<br />

miReba _ mxolod pirveli nabijia mudmivi damorCilebis<br />

RvTis sityvisadmi. magram arsebobs realuri safrTxe<br />

familaruli damokidebulebis bibliisa da saxarebis<br />

debulebebis mimarT, da es migviyvans im mdgomareobamde,<br />

rodesac sityva aRar moaxdens gavlenas Cvenze. Cven<br />

wavikiTxavT sityvebs, magram maT araviTari praqtikuli<br />

mniSvneloba ar eqneba CvenTvis (ix. danarTi 2). am mizezis<br />

gamo, sasargebloa mokle locvis wakiTxva wmida werilis<br />

kiTxvis win: “aRmixile Tvalni da vWvretde saocrebebs Seni<br />

rjulisas” (fsalm 119:18). amis msgavsia ieremias leqsebi:


<strong>winasityvaoba</strong><br />

“napovnia Seni sityvebi da me vWame isini; Sveba da gulis<br />

sixaruli iyo CemTvis Seni sityva” (ierem 15:16). Cven ise<br />

unda avagoT drois gankarguleba, rom SevZloT yoveldRe<br />

bibliis kiTxva. Tu Cven yovelive dilas daviwyebT bibliis<br />

SeswavliT 30 wuTis ganmavlobaSi, es Cveni sulieri<br />

cxovrebis swori mimarTuleba iqneba. amgvari Cvevebi rwmenis<br />

formirirebisaTvis dagvifasdeba gankiTxvis dRes.<br />

bunebrivi survilis _ vikiTxoT wmida werilis mxolod is<br />

nawilebi, romlebic gvxiblaven _ acilebis mizniT,<br />

qristedelfianebma daamuSaves programa kiTxvisaTvis<br />

saxelwodebiT “bibliis Tanamgzavri” (romlis miReba<br />

SesaZlebelia am wignis gamomcemlebTan). igi gvaZlevs<br />

saSualebas vikiTxoT ramdenime Tavi yoveldRe da erTi wlis<br />

ganmavlobaSi Cven SevZlebT axali aRTqmis wakiTxvas orjer,<br />

xolo Zveli aRTqmis - erTxel. yovel dRe, garkveuli<br />

Tavebis kiTxviT, Cven warmovidgenT, rom aTasobiT sxva<br />

morwmuneni imave dros kiTxuloben igive Tavebs. rodesac<br />

Cven vxvdebiT erTmaneTs, Cven gvaqvs saerTo sasaubro Tema,<br />

saxeldobr: wmida werilis Tavebi, romlebic Cven bolo<br />

dros SeviswavleT.<br />

11.3.2. locva<br />

sulieri cxovrebis sxva mniSvnelovani principi _ locva<br />

aris. imis sexsenebiT, rom “erTia RmerTsa da kacTa Soris<br />

Suamavali _ kaci qriste ieso, romelmac Tavi gaswira<br />

yvelas gamosaxsnelad”, pavle akeTebs daskvnas qristes<br />

saqmeebis gagebaSi: “amitom Cemi survilia, rom yvelgan<br />

loculobdnen... risxvisa da eWvis gareSe” (1 tim 2:5-8).<br />

“vinaidan iseTi mRvdelmTavari rodi gvyavs, rom ver SeZlos<br />

TanagvigrZnos Cvens uZlurebebSi, aramed CvensaviT gamocdili<br />

yvelaferSi, garda codvisa. aba, Tamamad miveaxloT madlis<br />

taxts, rom miviRoT wyaloba da vpovoT madli drouli<br />

SemweobisaTvis” (ebr 4:15-16).<br />

11


12<br />

<strong>winasityvaoba</strong><br />

qriste aris Cveni mRvdelmTavari, romelic gadascems Cvens<br />

locvebs RmerTs da es STagvagonebs Cven regularul<br />

locvebze. magram, locva ar unda iyos RmerTs gadasacemi<br />

moTxovnilebis CamonaTvali: ase locvebi kvebis win,<br />

usafrTxoebis Sesaxeb mogzaurobis dros da a.S. unda<br />

Seadgendnen Cveni locvebis mniSvnelovan nawils.<br />

sakuTari problemebis TviT wamoyeneba locvaSi uflis<br />

winaSe iZleva damSvidebis did grZnobas: “araferze izrunoT,<br />

mxolod locvasa da vedrebaSi madlierebiT auwyeT Tqveni<br />

survili RmerTs, da RvTis mSvidoba, romelic yovelgvar<br />

gonebas aRemateba, daifaravs Tqvens gulebs da Tqens fiqrebs<br />

qriste iesoSi” (fil 4:6, 7). “da, aha, ra siTamame gvaqvs mis<br />

mimarT, rom, roca rames vTxovT misi nebisamebr, igi<br />

gvismens” (1 ioan 5:14). Cven SegviZlia RmerTis nebis codna<br />

misi sityvis SeswavliT, romelsac misi suli amJRavnebs.<br />

amitom, bibliis kiTxva, gvaswavlis Cven, rogor da risTvis<br />

unda vilocoT da amiT ufro aZlierebs Cvens locvebs.<br />

aqedan gamomdinare, “TuCemi sityvebi TqvenSi darCeba, rasac<br />

isurvebT, iTxoveT da geqnebaT” (ioan 15:7).<br />

wmida werolSi mocemulia locvebis regularuli kiTxvis<br />

uamravi magaliTi (fsalm 119:164; dan 6:10). diliT da<br />

saRamos, da aseve ramodenime mokle madlieri locva dRis<br />

ganmavlobaSi sakmarisi iqneba, rogorc minimumi.<br />

11.3.3. qadageba<br />

arsebobs erTi Zlieri cduneba, romelic Cndeba WeSmarati<br />

RmerTis Semecnebis dros _ es sulieri egoistis gaxdomis<br />

saSualebaa. Cven SegviZlia imdenad davkmayofildeT RmerTTan<br />

piradi kavSiriT, rom SesaZloa ignorireba gavuwioT sakiTxs<br />

Cveni codnis gaziarebis Sesaxeb sxva xalxTan. RvTis sityva<br />

da WeSmariti saxareba, romelsac igi Seicavs, Sedarebulia


<strong>winasityvaoba</strong><br />

naTels anu lamfis Suqs sibneleSi (fsalm 119:108; igavn<br />

4:18). iesom aRniSna, rom aravin ar unda dafaros es naTeli<br />

WurWlis qveS, aramed xalxs gaunaTos (maT 5:15). “Tqven<br />

xarT wuTisoflis naTeli” qristeSi naTlobis gamo:<br />

sicocxlis naTeli (maT 5:14; ioan 8:12). “mTis wverze<br />

mdebare qalaqi ver daimaleba”, agrZelebda qriste (maT 5:14).<br />

Tu Cven namdvilad vcxovrobT saxarebis swavlebis<br />

Sesabamisad, Cveni “wmidanoba” aSkara iqneba Cvens gverdiT<br />

mcxovreb xalxisaTvis. SeuZlebelia dafaro Seni “gandgoma”<br />

sasufevelis imedSi, da aseve “gandgoma” miwieri gzebisagan.<br />

Cven unda SevecadoT taqtikurad gavuziaroT WeSmaritebis<br />

codna yvelas, visac vxvdebiT cxovrebaSi, saubrebis<br />

gadayvaniT sulier Temebze, swavlebis ganxilviT sxva<br />

saruwmunoebis warmomadgenelebTan, mokle gancxadebebis<br />

gamoqveynebiT, _ am yvela saSualebebis gamoyeneba SeiZleba,<br />

raTa amyofo xalxi naTelSi. SeuZlebelia imis fiqri, rom am<br />

samsaxurs sxva morwmuneni gaakeTeben; yvela CvenTagans aqvs<br />

individualuri pasuxismgebloba. qristedelfianebi SedarebiT<br />

nekleb RonisZiebebs atareben qadagebis mizniT. yvela<br />

CvenTagani individualurad akeTebs imas, rac SeuZlia,<br />

ZiriTadad, piradi angariSiT.<br />

qadagebis erTerTi yvelaze efeqturi saSualeba Sedgeba Cveni<br />

sarwmunoebis axsnaSi ojaxis wevrebisa da sxva xalxis<br />

winaSe. xolo maT, vinc ar iziarebs Cvens swavlebas, saWiroa<br />

pirdapir movuyveT Cveni rwmenis Sesaxeb, Tumca, Tu es<br />

Sedgeba, ar aris sasurveli am sakiTxis ganxilvis gamoyeneba<br />

an raime zegavlenis moxdena maTze. RmerTs ar unda, rom<br />

xalxi gadadiodes sxva sarwmunoebaSi zegavlenis saSualebiT.<br />

Cveni movaleobaa - WeSmaritebis qadageba warmatebis<br />

molodinis gareSe. Cven gvakisria didi pasuxismgebloba am<br />

darigebis gamo (ezek 3:17-21); Tu qriste mova Cveni<br />

13


14<br />

<strong>winasityvaoba</strong><br />

cxovrebis ganmavlobaSi “orni iqnebian yanaSi: erTs waiyvanen,<br />

meore darCeba” (luk 17:36). namdvilad ucnauri iqneboda, Tu<br />

Cven ar gveTqva ojaxis wevrebisaTvisa da kolegebisaTvis<br />

qristes meore mosvlis Sesaxeb.<br />

11.3.4. eklesiuri cxovreba<br />

winamaval TavSi Cven vsaubrobdiT mxolod personalur<br />

sulier pasuxismgeglobis Sesaxeb. magram, Cven movaleni varT<br />

SevxvdeT sxva xalxs, romlebic Cvens imeds iziareben.<br />

aSkaraa, rom Cven gvsurs amis gakeTeba. ukve vTqviT, rom<br />

naTlobis moRebis Semdeg, viwyebT rTul mogzaurobas<br />

sasufevlisaken. rasakvirvelia, Cven gvsurs kontaqtis<br />

damyareba TanamgzavrebTan. Cven vcxovrobT ukanasknel dReebSi<br />

qristes mosvlamde da gvinda megobruli damokidulebis<br />

damyareba maTTan, vinc amgvar mdgomareobaSi imyofeba, raTa<br />

davsZlioT Cvens winaSe mdgom siZneleebs: “nu mivatovebT<br />

Cvens Sesakrebels... aramed SevagonoT erTmaneTs. da, miT<br />

umetes, rac ufro metad atyobT im dRis (meore mosvlis)<br />

moaxloebas” (ebr 10:25, Sd. mal 3:16). amitom, morwmuneebma<br />

unda iRonon yvela saSualeba erTmaneTTan kontaqtis<br />

dasamyareblad werilebisa an mogzaurobis meSveobiT, raTa<br />

erTad Seiswavlon biblia, miiRon monawileoba RvTiur<br />

wirvaSi da ganaxorcielon qadageba.<br />

yvela CvenTagani individualurad aris “gamoZaxili”<br />

samyarodan samefos imedisaken. sityva “wmida” niSnavs<br />

“gamoZaxil adamians” da SesaZloa ekuTvnodes yvela WeSmarit<br />

morwmunes. berZnuli satyva “eklesia”, romelic naTargmnia<br />

inglisur bibliaSi rogorc “taZari”, niSnavs “gamoZaxebulTa<br />

Sesakrebs” e.i. morwmuneTa. amitom sityva “eklesia” ekuTvnis<br />

ufro morwmuneTa jgufs, vidre fizikur Senobas, romelSic<br />

isini ikribebian. am Terminis gamoyenebis acilebis mizniT,<br />

qristedelfianebi epyrobian Tavis “taZrebs”, rogorc<br />

eklesias.


<strong>winasityvaoba</strong><br />

sadac ar unda imyofebodnen morwmuneni, nebismier qalaqSi an<br />

mxareSi, maT sruliad kanonierad uCndeba regularuli<br />

Sexvedrebis adgilis Zebnis survili. es SesaZloa iyos<br />

morwmunes saxli, an ijariT aRebuli darbazi.<br />

qristedelfianuri eklesia ikribeba klubebSi, sastumroebis<br />

konferenc-darbazebSi an kerZo binebSi. eklesiis mizani misi<br />

wevrebis sulier zrdaSi Sedgeba bibliis koleqtiuri<br />

Seswavlis meSveobiT.<br />

qristedelfianebis Cveulebrivi ganrigi amgvarad gamoiyureba:<br />

kvira 11.00 - puris gatexva<br />

18.00 - sazogadoebrivi qadageba<br />

oTxSabaTi 20.00 - bibliis Seswavla<br />

eklesia _ RvTis ojaxis nawilia. nebismier mWidrod<br />

gadabmul sazogadoebaSi yovelive misi wevri unda alRoiani<br />

da morCili iyos sxvebis mimarT. qriste amis umaRles<br />

magaliTs warmoadgenda. sulieri upiratesobis miuxedavad,<br />

igi iqceoda rogorc “msaxuri sxvebisTvis”, mociqulTa<br />

fexebis banviT im dros, rodesac isini kamaTobdnen, vin aris<br />

maT Soris diadi. qriste mogviwodebs mivbaZoT mas (ioan<br />

13:14, 15; maT 20:25-28).<br />

amJamad, rodesac wmidasulis saocari niWi amoRebulia, ar<br />

aris adgili “ufrosebisTvis”, rogorc es adrindel<br />

eklesiaSi iyo: “vinaidan erTia Tqveni moZRvari _ qriste da<br />

Tqven yvelani Zmebi xarT” (maT 23:8). amitom,<br />

qristedelfianebi epyrobian erTmaneTs rogorc “Zmebi” an<br />

“debi” da mimarTaven erTi meores mxolod pirveli saxeliT.<br />

miuxedavad imisa, Tu ra sazogado mdgomareobas ikaveben<br />

isini. amave dros, isini pativs scemen im morwmuneebs,<br />

15


16<br />

<strong>winasityvaoba</strong><br />

romlebic scnoben WeSmarit RmerTs mravali wlis<br />

ganmavlobaSi. amgvari morwmuneTa rCevebi did saganZurs<br />

warmoadgenen maTTvis, visac surs mihyves RvTis sityvas.<br />

magram, miRebulia mxolod iseTi rCevebi, romlebic RvTis<br />

sityvis zust anarekls warmoadgens.<br />

eklesiaSi mocemuli moZRvreba, rasakvirvelia, unda iyos<br />

damyarebuli RvTis sityvaze. isini, vinc sajarod gamodian<br />

sityviT eklesiaSi, asaxaven RmerTs da saubroben misi<br />

saxeliT. radgan RmerTi _ mamrobiTi sqesisaa, mxolod Zmebs<br />

SeuZliaT ganaxorcielon saqmianoba RvTis sityvis sazogado<br />

axsnis mizniT. amis Sesaxeb martivad aris naTqvami 1 kor<br />

14:34: “dedakacebma idumon eklesiebSi; radgan ufleba ara<br />

aqvT ilaparakon”. werilSi timoTes mimarT (2:11-15) es<br />

axsnilia movlenebiT, romlebic edemis baRSi moxda, sadac<br />

evam acduna adami, amitom amJamad qalma ar unda aswavlos<br />

kacs. is faqti, rom RmerTma Seqmna jer adami da Semdeg eva,<br />

niSnavs rom “colis Tavi _ qmaria” (1 kor 11:3). amis gamo:<br />

“dedakaci unda swavlobdes mdumarebaSi yovelgvari<br />

morCilebiT. dedakacs ar vaZlevT swavlebis nebas, arc<br />

qmarze batonobisas, aramed iyos mdumared. vinaidan pirvelad<br />

adami Seiqmna da mere eva. adami ki ar Semcdara, aramed<br />

dedakaci Secda da danaSauli Caidina. TumcaRa gadarCeba<br />

Svilebis SobiT, Tu idgeba rwmenaSi, siyvarulSi da<br />

siwmideSi kdemamosilebiT” (1 tim 2:11-15).<br />

aqedan gamomdinare _ bibliaSi gamoiyofa calkeuli<br />

funqciebi morwmune kacebisa da qalebisaTvis. zogierT<br />

SemTxvevaSi qalebis Sesaxeb aris naTqvami, rom isini<br />

“gaTxovdnen, gaaCinon bavSvebi, idiasaxlison” (1 tim 5:14). es<br />

maT sulier moRvaweobas niSnavs _ saxli. aqedan gamomdinare,<br />

sazogado moRvaweoba eklesiaSi kacs ekuTvnis. es mkveTrad<br />

upirispirdeba humanur Teoriebs sqesis<br />

Tanasworuflebianobas Sesaxeb, rodesac momuSave qals<br />

SeuZlia moiTxovos Tanaswori uflebebi sakuTar qmarTan


<strong>winasityvaoba</strong><br />

yvela saqmianobaSi _ saojaxo biudJetis marTvidan<br />

tansacmlis tarebamde, romelic erTia orive sqesis<br />

warmomadgenlebisaTvis. amrigad, bavSvis movla ganxilulia<br />

rogorc uxerxuleba, rogorc emociuri wmidnobis garkveuli<br />

donis SenarCunebis aucilebloba sruliad materialur da<br />

egoistur samyaroSi. WeSmariti morwmuneni uaryofen<br />

saukunis am suls, Tumca, rogorc yovelTvis, aucilebelia<br />

zomis grZnoba.<br />

kaci ar unda iyos TviTneba meuRlis winaSe, aramed unda<br />

uyvardes igi, rogorc qristes vuyvardiT (efes 5:25).<br />

“qmrebo, gonivrilad moepyariT colebs (e. i., moeqecieT maT<br />

nazad, RvTis sityvis codnis Sesabamisad), rogorc uuZlures<br />

WurWels, pativi eciT, rogorc sicocxlis madlis<br />

Tanamemkvidreebs” (1 pet 3:7).<br />

sulieri gamoTqmiT, naTloba qristeSi qmnis kacsa da qals<br />

Tanaswored (gal 3:27, 28; Sd. 1 kor 11:11). magram, es ar<br />

axdens gavlenas aSkara principebze, rom “colis Tavi _<br />

qmaria” (1 kor 11:3) praqtikul da sulier saqmeebSi rogorc<br />

ojaxSi, aseve eklesiaSic.<br />

am principis aRiarebis mizniT, morwmune qalma unda ataros<br />

Tavsafari, rodesac Zma qadagebs RvTis sityvas. praqtikaze es<br />

niSnavs, rom qudi anu Tavsafari gakeTebuli unda iyos<br />

eklesiur krebulebebSi monawileobis dros. kacisa da qalis<br />

mniSvnelobis sxvaoba imiT aris xazgasmuli, rom qali<br />

izrdis Tmebs, xolo mamakaci Tavs ikavebs amisagan (1 kor<br />

11:14, 15).<br />

“da yoveli dedakaci, romelic Tavdaufaravi loculobs...<br />

Tavs ircxvens (e. i. qmars, lq.3), vinaidan es igivea, rom<br />

gadaparsuli iyos. vinaidan, Tu dedakaci Tavs ar daifaravs,<br />

gadaiparsos, xolo Tu dedakacs rcxvenia iyos gakreWili an<br />

17


18<br />

<strong>winasityvaoba</strong><br />

gadaparsuli, Tavdafaruli iyos... amitom dedakaci<br />

valdebulia, Tavze hqondes xelmwifebis niSani...” (1 kor 11:5,<br />

6, 10).<br />

dedakacis “daufaravi” Tavi gviCvenebs, rom mas aqvs Tma,<br />

xolo “dafaruli” Tavi amowmebs gaazrebul damokidebulebas<br />

Tavsafris tarebis mimarT. Tavsafaris gareSe dedakaci ver<br />

endoba Tavis bunebriv Tmebs; amgvari fiqri ki _ niSnavs<br />

varauds, TiTqos RmerTi ver xedavs mis Tmebs. kacma ar unda<br />

dafaros Tavi (1 kor 11:7). es Tmebis qonlobis ki ara,<br />

aramed raime Tavsafaris tarebas ekuTvnis. dedakaci eklesias<br />

warmoadgens, kaci ki _ qristes. rogorc gaazrebulad viRebT<br />

Cveni xsnis rwmenas qristes meSveobiT, aseve dedakacma unda<br />

miiRos gaazrebuli gadawyvetileba Tavis dafarvis Sesaxeb.<br />

qalis grZeli Tma _ es (RmerTiT micemuli) misi patiosnebaa,<br />

radgan Tmebi micemuli aqvs mas, rogorc safarebeli<br />

(berZnulad “bunebrivi samosi”) (1 kor 11:15). amrigad, qalma<br />

unda gaizardos Tma da miT aRniSnos Tavisi sxvaoba<br />

kacisagan. sxvaoba kacTa da qalTa Tmebis Soris RmerTis<br />

mier aris Seqmnili. amitom qalma unda gamoiyenos es<br />

saSualeba Tavisi gansakuTrebuli mniSvnelobis<br />

xazgasmisaTvis.<br />

qalis grZeli Tmebisa da Tavsafris tarebis sakiTxis<br />

ganxilvisas, Cven yuradRebiani unda viyoT, raTa yvelaferi<br />

es mxolod simbolurad ar gamoixatos. Tu das gaaCnia<br />

WeSmaritad sulieri da morCili damokidebuleba (Sd. pet<br />

3:5), igi daemorCileba Zmebs, rogorc morwmune qristes da<br />

sixaruliT gamoxatavs Tavis morCilebas nebismieri<br />

saSualebiT, Tavsafris tarebis CaTvliT. Tu igi<br />

gaaTviTcnobierebs am miTiTebis mizezs, rogorc RmerTis mier<br />

mocemul yvela miTiTebebs, maSin mas eqneba survili<br />

ganaxorcielos isini.


<strong>winasityvaoba</strong><br />

qalisaTvis yovelTvis arsebobs samsaxuri TviT eklesiaSi _<br />

qadageba kviris skolaSi da xelmZRvaneloba sxva<br />

valdebulebebiT, romlebic ar iTvaliswineben sajaro<br />

gamosvlebsa da qadagebebs, sulierad momzadebuli qalebi<br />

SesaZlebelia waqezebulni iyvnen umcrosi debis saswavlo<br />

mecadineobebis waqezebaSi (tit 2:3, 4; Sd. mariam, gam 15:20).<br />

11.3.5. puris gatexva<br />

locvasTan da biblis kiTxvasTan erTad, mniSvnelovania<br />

qristes miTiTebebis regularuli ganxorcieleba puris<br />

gatexvisa da Rvinis smis Sesaxeb misi Sewirvis samaxsovrod.<br />

“es gaakeTeT Cems mosagoneblad”, Tqva iesom (luk 22:19).<br />

misi survili iyo, rom misi mimdevrebi regularulad<br />

akeTebdnen amas mis meore mosvlamde, rodesac ieso kvlav<br />

gagviyofs sakuTar pursa da Rvinos (1 kor 11:26; luk 22:16-<br />

18).<br />

puri _ qristes sxeuls warmoadgens, romelic jvars ecva,<br />

xolo Rvino _ mis sisxls (1 kor 11:23-27). adrindeli<br />

morwmuneni Cveulebriv asrulebdnen am aRTqmas (saq 2:42-46),<br />

rogorc Cans, kviraSi erTxel (saq 20:7). Tu Cven namdvilad<br />

gviyvars qriste, Cven SevasrulebT mis aRTqmas. Tu Cven<br />

gagvaCnia piradi damokidebuleba masTan, Cven SevecdebiT<br />

gavixsenoT misi msxverpli, rogorc igi iTxovda da amiT<br />

wavaxalisebT sakuTar Tavs gaxsenebisken imis Sesaxeb, Tu ra<br />

did xsnas man miaRwia. misi jvarze tanjvis mSvidi anareklis<br />

periodi gadaaqcevs Cvens bunebriv sirTuleebs umniSvnelod<br />

imasTan SedarebiT, rac ufalma gamoscada.<br />

puris gatexva warmoadgens, ZiriTadad, gaxsenebis msaxurebas;<br />

amis Sedegad araferi magiuri ar iwarmoeba. es aRdgomis<br />

ekvivalentia moses rjulis mixedviT (luk 22:15; 1 kor 5:7,<br />

8). es iyo saSualeba egviptedan gamosvlis gaxsenebis Sesaxeb,<br />

romelic RmerTma ganaxorciela moses meSveobiT wiTel<br />

19


20<br />

<strong>winasityvaoba</strong><br />

zRvaze. puris gatexvis msaxuroba asaxavs Cvens xsnas<br />

codvisagan qristes meSveobiT, rac SesaZlo gaxda jvarze da<br />

romelsac Cven davukavSirdiT naTlobiT. aqedan gamomdinare,<br />

am aRTqmis ganxorcieleba unda iyos raRac is, ris<br />

ganxorcielebac Cven bunebrivad gvsurs.<br />

fizikuri moqmedeba purisa da Rvinis miRebisTvis _ es Cvens<br />

mimarT qristes siyvarulis gamomJRavnebaa da, amis Semdeg,<br />

yvela movlena Cveni xsnis Sesaxeb kvlav realuri xdeba.<br />

aqedan gamomdinare, puris gatexva erTxel kviraSi _ saRi<br />

sulieri mdgomareobis niSania. Tu es SeuZlebelia<br />

ganxorcieldes rwmenis megobrebTan erTad, igi unda<br />

Sesruldes martoobaSic. araviTari pativsacemo mizezi ar<br />

arsebobs am aRTqmis Sesawyvetad. Cven unda yvelanairad<br />

vecadoT viqonioT puri da Rvino msaxurobis dros, Tumca,<br />

zogierT SemTxvevaSi, am produqtebis uqonlobamac ki ar<br />

unda SegvaCeros qristes moxsenebisagan. ieso svamda Rvinos<br />

“vazis nayofisgan” (luk 21:18) da Cven, amitom, unda SevsvaT<br />

weTeli vazis Rvino.<br />

qristes msxverplisa da tanjvis simbolebis miReba _<br />

udidesi pativia, romelic SesaZloa gaaCndes kacsa an qals.<br />

maTi gasinjva kuTvnili yuradRebis gareSe, niSnavs RvTis<br />

gmobis pirze yofnas, vinaidan “yovelTvis, roca am purs WamT<br />

da am sasmiss svamT, auwyeT uflis sikvdili... amitom, vinc<br />

SeWams am purs an Sesvams uflis sasmiss uRirsod, damnaSave<br />

iqneba uflis sxeulsa da sisxlis winaSe (1 kor 11:26, 27).<br />

puris gatexvis dros sasurvelia iseTi adgilis amorCeva,<br />

rodesac RvTis msaxurobisgan yuradRebis gadatana<br />

gamoricxuli iqneba. igi SesaZloa ganxorcieldes diliT an<br />

saRamos saZinebelSi an sxva Sesaferis adgilas. Cven<br />

gvaxsovs rCeva: “adamianma jer Tavi gamoscados da ase Wamos<br />

am puridan da dalios am sasmisidan” (1 kor 11:28). amis gamo,<br />

Cven unda movikriboT yuradReba qristes msxverplze,


<strong>winasityvaoba</strong><br />

SesaZloa, saxarebis furclebis gadaTvalierebiT, romlebSic<br />

naTqvamia misi jvarcmis Sesaxeb.<br />

puris gatexvis msaxurobis Sesabamisi wesi SesaZloa amgvari<br />

iyos:<br />

1. locva _ RvTis kurTxevis Txovna; Cveni Tvalebis<br />

axilva mis sityvaze; sxva morwmuneTa gasaWiris<br />

Sexseneba; madliereba misi siyvarulisa da locvebis<br />

Cveni sisocxlis gamo.<br />

2. bibliis im adgilebis kiTxva, romlebic miTiTebulia<br />

“bibliis TanamgzavrSi”.<br />

3. fiqri bibliidan gamotanili gakveTilebis Sesaxeb an<br />

qadagebis kiTxva, romlebsac Cveni msaxurobis miznisken<br />

mivyevarT _ qristes moxseniebisaken.<br />

4. kiTxva leqsebis 1kor 11:23-29.<br />

5. wuTieri dumili - sakuTari Tavis Secnoba.<br />

6. locva puris Sesaxeb.<br />

7. puris gatexva da misi erTi lukmis SeWma.<br />

8. locva Rvinos Sesaxeb.<br />

9. Rvinis mosma.<br />

10. ukanaskneli locva.<br />

RvTismsaxuroba daaxloebiT erTi saaTis ganmavlobaSi unda<br />

Caterdes.<br />

21


22<br />

<strong>winasityvaoba</strong><br />

11.4. colqmroba<br />

wignis am nawils Cven daviwyebT xalxTa mdgomareobis<br />

ganxilviT, romlebic naTlobis miRebamde qorwinebaSi ar<br />

imyofebian. nawilSi 5.3 Cven vTqviT, rom qorwinebaSi Sesvla<br />

sasurvelia naTlobis miRebis Semdeg. bibliaSi naTqvamia, rom<br />

ieso, aseve pavle da sxva mociqulebic mouwodebdnen<br />

qorwinebaSi ar myof xalxs mieRoT gadawyvetileba<br />

daqorwldnen da martoni darCnen, raTa ufals emsaxuron (1<br />

kor 7:7-9, 32-38; Sd. 2 tim 2:4; maT 19:11, 12, 29; ekl 9:9).<br />

“sxvafriv colic rom moiyvano, ar Sescodav” (1kor 7:28).<br />

mociqulTa umravlesoba coliani iyo (1 kor 9:5); da, RvTis<br />

gegmisamebr qorwinebas moaqvs fizikuri da sulieri<br />

sargebloba. “yvelas col-qmroba iyos patiosani da sareceli<br />

_ Seubilwavi” (ebr 13:4). “ar varga adamis martod yofna”<br />

(dab 2:18), im SemTxvevaSi Tu is ar ganaxorcielebs sakuTar<br />

movaleobebs sulier saqmeebSi umaRles doneze da amitom<br />

RmerTma daamyara qorwineba. “vinc coli hpova da uflisgan<br />

aris” (igavn 18:22; 19:14). saerTo daskvna am sakiTxis Sesaxeb<br />

mocemulia 1 kor 7:1, 2: “kacisaTvis kargia, ar gaekaros<br />

diacs. magram siZvis Tavidan asacileblad yovel mamkacs<br />

hyavdes Tavisi coli da yovel dedakacs _ Tavisi qmari”<br />

(Sd. leqsi 9).<br />

am leqsebis azri SemdegSia: qorwinebamde sxeulis<br />

survilebis dakmayofileba _ siZve aris. gafrTxileba siZvis<br />

winaaRmdeg, colqmruli erTgulebis darRveva da amoralobis<br />

nebismier saxeobas vxvdebiT axal aRTqmaSi, TiTqmis yoveli<br />

werili Seicavs mas: saq 15:20; rom 1:29; 1 kor 6:9-18; 10:8;<br />

2 kor 12:21; gal 5:19; efes 5:3; kol 3:5; 1 Tes 4:3; iuda 7;<br />

pet 4:3; gamocx 2:21.


<strong>winasityvaoba</strong><br />

zemoT naTqvamis codniT, aSkarad gamoxatuli RmerTis nebis<br />

cduneba - sariozuli saqmea. Tu RmerTs SeuZlia wuTieri<br />

sisustis codvebis patieba, romlis gamo adamiani nanobs<br />

mogvianebiT, cxovreba, romlis ganmavlobaSi siZva<br />

regularulad xdeba, gakicxvas imsaxurebs. pavlem araerTxel<br />

Tqva: “siZva, uwmidureba... da sxva aseTi. geubnebiT winaswar,<br />

rogorc adre miTqvams (gankiTxvis dRemde), rom amis Camdenni<br />

RvTis sasufevels ver daimkvidreben” (gal 5:19, 21), amitom,<br />

“gaeqeciT siZvas (Sd. 2 tim 2:22); yoveli codva, romelsac<br />

adamiani sCadis, sxeulis gareSea, xolo meZavi sakuTari<br />

sxeulis winaaRmdeg scodavs” (1 kor 6:18).<br />

samyaroSi Cveulebriv movlenad iTvleba, rodesac<br />

axalgazrda wyvili cxovrobs sqesobrivi kavSiriT<br />

qorwinebamde. Terminis “qorwineba saerTo kanoniT” gamoyeneba<br />

amgvari saqcielis gasamarTleblad sruliad ar aris swori.<br />

morwmuneTa qorwineba unda sruliad Seeferebodes RvTis<br />

gansazRvras. Cven ver davuSvebT, rom qorwinebis gansazRvras,<br />

romelic sxeulis moTxovnilebis gamo xdeba, Tumca mTel<br />

samyaroSi iyos miRebuli, hqondes upiratesoba RmerTis<br />

miTiTebaze colqmrobis Sesaxeb. bolos-da-bolos qorwineba<br />

damyarebuli iyo RmerTiT, da ara adamianiT. bibliis<br />

Sesabamisad, qorwineba Seicavs sam moments:<br />

1. qorwinebis ceremonia nebismieri saxis, Tundac sruliad<br />

ubralo boyazis qorwinebis aRwera ruTze (ruTi 3:9-4:13)<br />

gviCvenebs, rom qorwineba _ ara marto naTesaobaa, romelSic<br />

Sedis xalxi, aramed unda iyos gansakuTrebuli momenti,<br />

rodesac adamiani xdeba sruliad daqorwinebuli. qriste<br />

Sedarebulia saqmrosTan, xolo morwmuneni sacolesTan,<br />

romelsac igi “SeirTavs” meore mosvlis dros. am movlenis<br />

aRsaniSnad gaimarTeba “kravis saqorwino seroba” (gamocx<br />

19:7-9). naTesaobrivi damokiduleba col-qmars Soris im<br />

damokidulebis gansaxierebaa, romelic qristesa da<br />

23


24<br />

<strong>winasityvaoba</strong><br />

morwmuneTa Soris iqneba (efes 5:25-30). rodesac iqneba<br />

garkveuli momenti maT qorwinebisaTvis, unda gaimarTos<br />

qorwili morwmuneTa Soris da amiT gamoixateba kavSiri<br />

Cvensa da qristes Soris gankiTxvis dRes.<br />

2. RmerTisa da israelis qorwineba Seicavda sulier<br />

Tanxmobasa da erTmaneTis ndobas (ezek 16:8) da esec aseve<br />

damaxasiaTebeli momenti unda iyos morwmuneTa qorwinebis<br />

dros.<br />

3. sqesobrivi kavSiri aucilebelia qorwinebis<br />

gansaxorcieleblad (rjl 21:13; dab 24:17; 29:21; 1 mef 11:2).<br />

amis gamo, 1 kor 6:15 xsnis, Tu ratom sqesobrivi kavSiri<br />

fizikurad niSnavs RmerTiT wyvilis SeerTebas (dab 2:24).<br />

amitom, “erT sxeulad” SeerTeba droebiT naTesaobriv<br />

kavSiris dros im sxeulis wabilwvas niSnavs, romelic<br />

RmerTma mogvca. RmerTma Seqmna isini, raTa fizikurad<br />

ganexorcielebina colqmruli kavSiri.<br />

aqedan gamomdinare, qorwinebamde “erTad mcxovre” wyvilebi<br />

faqtiurad codvaSi cxovroben. Tu isini ar miscemen sakuTar<br />

kavSirs oficialur saxes an ar daSordebian erTmaneTs _<br />

naTlobis Sesaxeb saubaric zedmetia.<br />

sirTuleebi samyaros zogierT ganviTarebul qveynebis<br />

tradiciebSi Cndeba, romlebsac ar gaaCnia gageba saqorwino<br />

cerimoniis Sesaxeb. wyvils SeuZlia icxovros wlebis<br />

ganmavlobaSi sakuTari kavSiris oficialuri da ritualuri<br />

gaformebis gareSe. am striqonebis avtoris rCeva amgvaria:<br />

aseT SemTxvevaSi morwmune, romelic naTlobas axdens, unda<br />

auxsnas naTlobis kandidats mdgomareoba da daajeros, xeli<br />

moaweros partniorTan erTad raime saqorwino SeTanxmebas.<br />

Semdeg es sabuTi dauyonebliv unda registrirebuli iyos<br />

Sesabamis organoSi.


<strong>winasityvaoba</strong><br />

monaTluli xalxi, romelTa qmrebma anu colebma ar miiRes<br />

naTloba, araviTar SemTxvevaSi ar unda miatovon maT (1 kor<br />

7:13-15), aramed unda uyvardeT isini da sakuTari magaliTiT<br />

unda daamtkicon gulwrfeli rwmena RmerTisadmi. 1 pet 3:1-6<br />

leqsebSi mocemulia amgvar mdgomareobaSi myof xalxTa<br />

waqezeba da naTqvamia, rom samagaliTo saqcieli Tavis Tavad<br />

religiis miRebis saSualebaa.<br />

qorwinebiT xelmZRvaneli principebi mokled aris mocemuli<br />

RmerTis Semdegi sityvebiT: “miatovebs kaci ded-mams da<br />

miewebeba Tavis dedakacs, raTa (ori) erTxorcad iqcnen” (dab<br />

2:24). es miswrafeba kacisa da qalis kavSirisadmi<br />

anologiuria qristestan kavSiris damyarebis Cven<br />

ganuwyvetliv surivilis. es brZola ufro Cven winaaRmdeg<br />

aris, vidre qristes an Cveni partnioris winaaRmdeg. rac<br />

ufro bevr warmatebas mivaRwevT amasSi, miT ufro bednieri<br />

viqnebiT da miT ufro sruli iqneba Cveni kavSiri.<br />

magram, Cven vcxovrobT codvisa da warumateblobis realur<br />

samyaroSi, sadac SeuZlebelia miaRwio wmidanobis umaRles<br />

dones, romlis Sesaxeb naTqvamia RmerTisa da qristes<br />

magaliTze. idealurad warmogvidgeba, rogorc miTiTebulia<br />

dab 2:24, rom erTma kacma da erTma qalma icxovron srul<br />

erTobaSi mTeli cxovrebis ganmavlobaSi.<br />

morwmuneni mzad unda iyvnen, rom zogjer SeuZlebelia<br />

miaRwio amgvar mdgomareobas sakuTar cxovrebaSi. rodesac<br />

meuRleebs ecvlebad Sexedulebebi SeuZlebelia qorwinebis<br />

SenarCuneba. kacs, SesaZloa, hyavdes ramodenime coli<br />

naTlobis miRebamde, Tu igi cxovrobs sazogadoebaSi,<br />

romelSic miRebulia mravalcolianoba. am SemTxvevaSi igi<br />

unda darCes Tavis colebTan, magram aRar moiyvanos meti.<br />

pavle mociquli _ adamianis TanagrZnobisa da RvTiuri<br />

25


26<br />

<strong>winasityvaoba</strong><br />

principebis mSvidi erTgulebis mgznebare anarekli _ uSvebda<br />

dacilebis SesaZleblobebs SeuTavseblobis gansakuTrebul<br />

SemTxvevaSi: “coli ar gaeyaros qmars. xolo Tu gaeyreba,<br />

uqorwinod darCes” (1 kor 7:10-11).<br />

es mtkiceba asaxavs saganTa idealur mdgomareobas, magram<br />

wmida werilSi xSirad gamoixateba qorwinebis<br />

damokidebulebaSi daTmobis survili, Tu igi ar scildeba<br />

RvTis Ziritad principebs (mg., siZva _ codva). pavles rCeva<br />

1 kor 7:10-11 Seesabameba rCevas 1 kor 7:27-28: “... Tu ucolo<br />

xar, cols nu eZeb (e.i., martoxela darCi). sxvafriv colic<br />

rom moiyvano, ar Secodav”. magram, ganzraxi ganqorwineba _<br />

RvTis principebis kacisa da qalis erT sxeulad SeerTebis<br />

Sesaxeb kanonieri dacinvaa. qristes sityvebi Zalze martivia:<br />

“dasabamidan RmerTma mamakacad da dedakacad Seqmna isini.<br />

amitom miatovebs kaci mamas da dedas da miewebeba Tavis<br />

cols da orni iqnebian erT xorcad. amrigad (xazs usmevs<br />

ieso), isini orni ki ar arian, erTi xorci arian. amrigad,<br />

rac RmerTma SeauRla, kaci nu gayris (ganqorwinebiT)... vinc<br />

Tavis cols gauSvebs da sxvas SeirTavs, igi mruSobs mis<br />

mimarT. Tu coli gaeyreba qmars da sxvas misTxovdeba,<br />

mruSobs” (mark 10:6-12).<br />

sqesobrivi kavSiris yvela sferoSi sxeuli cdilobs<br />

gaimarTlos Tavi bunebrivi survilebis damorCilebis gamo. im<br />

xalxs, vinc gansakuTrebul mimzidvel situaciebSi xvdeba,<br />

SeuZliaT sulieri simtkice da Zala ipovon am nawilSi<br />

naxseneb leqsebSi. zogierTi cdilobs gaamarTlos<br />

homoseqsualizmi, rogorc kanonieri bunebrivi survili.<br />

magram, aseTi saqcieli RmerTis TvalebSi _ sruliad<br />

mankieri movlenaa.


<strong>winasityvaoba</strong><br />

ZiriTadi azri dab 2:24 leqsis homoseqsualizmis codvis<br />

mxilebaSi Sedgeba. RmerTis ganzsaxva kacisa da qalis<br />

qorwinebaSi da erTobaSia. RmerTma Seqmna eva adamis<br />

TanaSemwed. sqesobrivi kavSiri kacTa Soris ramdenjerme aris<br />

gakicxuli bibliaSi. es _ erTerTi codvaa, romlis gamo<br />

ganadgurda sodomi (dab 18, 19). pavle mociquli aSkarad<br />

ambobs, rom amgvari saqmeebis Camdeni xalxi RmerTis risxvas<br />

iwveven da mis sasufevelSi ar daiSvebian (rom 1:18-32; 1 kor<br />

6:9, 10).<br />

amave dros, Careva am saqmeSi _ ar niSnavs RmerTis<br />

daxmarebis gareSe darCenas. igi apatiebs imas, vinc<br />

mokrZalebiT mimarTavs mas TxovniT (fsalm 130:4). eklesiaSi<br />

korinTeSi mananiebul qarafSuta xalxis sakmarisi raodenoba<br />

iyo: “aseTi iyo zogierTi Tqvengani. magram ganibaneT<br />

(naTlobis meSveobiT), magram wmida gaxdiT, magram<br />

gamarTldiT (neTlisRebiT) Cveni uflis ieso qristes<br />

saxeliT” (1 kor 6:11).<br />

Civili mopirispire sqesisadmi bunebrivi ltolvis<br />

uqonlobis gamo, faqtiurad RmerTis winaaRmdeg aris<br />

mimarTuli, romelmac, TiTqos, arasamarTlianad akrZala<br />

homoseqsualuri kavSiri, magram amave dros Segvqmna cdunebis<br />

didZali grZnobiT. magram, RmerTma ar dauSva cdunebaSi Cveni<br />

Sesvla metismetad, igi cdunebis dros Svebas gvaZlevs, raTa<br />

SegveZlos amis gadatana (1 kor 10:13). sxeulis miswrafebis<br />

gadaWarbebuli waqezebiT SesaZloa im mdgomareobis miRweva,<br />

romelic faqtiurad daaxasiaTebs adamians. ase, loTi an<br />

narkomani ver icxovrebs garkveuli qimiuri nivTierebis<br />

regularuli miRebis gareSe da Cveulebriv saWiroa<br />

samedicino Careva, raTa aseTi adamiani daubrundes normalur,<br />

gawonasworebul cxovrebis wess.<br />

27


28<br />

<strong>winasityvaoba</strong><br />

homoseqsualistebma amave gziT unda iaron. RmerTi daexmareba<br />

maT. xolo Tu isini sruliad miecemian sakuTari survilebis<br />

ganxorcielebas, RmerTi moepyreba maT iseve, rogorc adre<br />

israelianebs: “amitom gadasca isini RmerTma samarcxvino<br />

vnebebs, radgan maTma qalebmac ki bunebrivi wesi Secvales<br />

bunebis sawinaaRmdegoTi. aseve mamakacebmac miatoves qalis<br />

bunebrivi wesi da gaxurdnen avxorcobiT erTimeoris mimarT.<br />

mamkaci mamakcTan sCadioda samarcxvinos, da miiRes sakadrisi<br />

TavianTi cdunebisaTvis” (rom 1:26, 27).<br />

mxolod aSkarad brma xalxs ar SeuZlia am leqsebSi Sidsisa<br />

da sxva senis, romelic sqesobrivi gziT gadadis,<br />

winaswarmetyvelebis danaxva.<br />

11.5 urTierToba<br />

berZnuli sityvebi, naTargmni rogorc “urTierToba” an<br />

“erTianoba”, ZiriTadad aRweren mdgomareobas, romelsac<br />

raRac saerTo gaaCnia _ saerTo kavSiri. “erTianoba”<br />

Seesabameba sityvas “Setyobineba”. RvTis gzebis codniTa da<br />

cxovrebaSi gamoyenebiT, Cven gvaqvs urTierToba masTan da<br />

yvela sxvasTan, vinc “qristeSi” imyofeba. im<br />

pasuxismgeblobis abuCad agdeba, romelic Cven sxvebTan<br />

urTierTobaSi gagvaCnia: “ar daiviwyoT qvelmoqmedeba da<br />

gaziareba (e.i., urTierToba)” (ebr 13:16).<br />

fil 1:5 naTqvamia Cveni “moziarobis” Sesaxeb; amitom Cveni<br />

urTierTobis safuZveli im debulebebSia, romlebsac saxareba<br />

Seicavs. am mizezis gamo, kavSiri WeSmarit morwmuneTa Soris<br />

ufro maRalia, vidre sxva nebismier organizaciaSi an<br />

eklesiaSi. am urTierTobis Sedegad isini mogzauroben, raTa<br />

erTad iyvnen da moinaxulon izolirebuli morwmuneni da


<strong>winasityvaoba</strong><br />

aseve amyareben kontaqtebs fostisa da telegrafis<br />

meSveobiT, sadac es SesaZlebelia. pavle saubrobda “sulis<br />

moziarebis” Sesaxeb (fil 2:1), e.i., urTierTobaze, romelic<br />

damyarebulia Cvens sulis mibaZvaSi (RvTis gonebis, rogorc<br />

es gamomJRavnebulia mis sulSi).<br />

Cveni urTierTobis erTerTi saukeTeso gamomJRavneba _ puris<br />

gatexvis saerTo Catarebaa. adrindeli morwmuneni<br />

“gamudmebiT mociqulTa moZRvrebaSi, ziarebaSi, puris<br />

gatexvasa da locvebSi iyvnen... texdnen purs... mxiarulebiT<br />

da gulubraloebiT” (saq 2:42, 46). Cveni imedis centraluri<br />

Reros simbolebma unda gagvaerTianon Cveni gulubraloebiT.<br />

“kurTxevis sasmisi, romelsac Cven vakurTxebT, gana qristes<br />

sisxlis ziareba ar aris? puri, romelsac Cven vtexT, gana<br />

qristes sxeulis ziareba ar aris? vinaidan puri erTia, Cven<br />

ki mravalni- erTi sxeuli, radgan yvela erTi puridan<br />

veziarebiT”, e.i. qristedan (1 kor 10:16, 17). amitom, Cveni<br />

movaleobaa qristes mxverplis simbolebis gaziareba maTTan,<br />

vinc sargeblobas iRebs amisgan, vinc “erTi puridan<br />

iziareba”. mxolod is, vinc monaTluli iyo qristeSi<br />

saTanado wesiT, amgvar mdgomareobaSi imyofeba da es<br />

simbolebis dacinva iqneba, Tu Cven gaviziarebT maT imaTTan,<br />

visac ar swams.<br />

ioane ixsenebs, rom man gaiziara saxarebis swavleba<br />

maradiuli sicocxlis Sesaxeb sxvebTan: “raTa Tqvenc<br />

gqondeT moziareoba CvenTan, xolo Cveni moziareoba aris<br />

mamasTan da mis ZesTan, ieso qristesTan” (1 ioan 1:3). es<br />

gviCvenebs, rom urTierToba myardeba RvTis sityvis saerTo<br />

gagebaze.<br />

Cveni urTierToba RmerTTan, qristesTan da aseve sxva<br />

morwmuneebTan ar aris damokidebuli Cvens amaRlebaze<br />

WeSmariti doqtrinisadmi, romelic “erT rwmenas” Seadgens.<br />

29


30<br />

<strong>winasityvaoba</strong><br />

Cveni cxovrebis wesi unda Seesabamebodes masSi gamoxatul<br />

principebs: “RmerTi aris naTeli da araviTari sibnele ar<br />

aris masSi. Tu vambobT, rom moziareoba gvaqvs masTan, bnelSi<br />

ki davdivarT, maSin vtyuiT da ar viqceviT WeSmaritebiT.<br />

xolo Tu naTelSi davdivarT, rogorc is aris naTelSi,<br />

maSin moziareoba gvaqvs erTmaneTTan da misi Zis, ieso<br />

qristes sisxli gvwmeds yovelgvari codvisagan” (1 ioan 1:5-<br />

7). “sibneleSi siaruli” ekuTvnis cxovrebis wess, romelic<br />

ganuwyvetliv scildeba RvTis sityvis naTels (fsalm<br />

119:105; igavn 4:18), igi ar ekuTvnis Cvens SemTxveviT<br />

codvebs, radgan Semdegi leqsi agrZelebs: “Tu vambobT, rom<br />

ara gvaqvs codva, sakuTar Tavs vatyuebT da WeSmariteba (e.i.,<br />

RvTis sityva _ ioan 17:17, 3:21; efes 5:13) ar aris CvenSi” (1<br />

ioan 1:8).<br />

aqedan gamomdinare, es urTierToba wydeba, rodesac morwmune<br />

ganixilavs wmida werils an cvlis cxovrebis wess bibliis<br />

swavlebis aSkarad sawinaaRmdegoze: “nu SeeziarebiT bnelis<br />

unayofo saqmeebs, aramed amxileT” (efes 5:11). saWiroa mTeli<br />

Zal-Ronis gamoyeneba gzasacdenilebis dasabruneblad, kargi<br />

mwyemsis magaliTze, romelic eZebs dakargul cxvars (luk<br />

15:17). im SemTxvevaSi Tu Zma an da icvlis codvil saqciels,<br />

aucilebelia urTierTobis Sewyveta (maT 18:15-17). praqtikaze<br />

es ganxorcielebulia eklesiis pasuxismgebel wevrebTan<br />

saubarSi da amis uwyebiT qristedelfianelebis JurnalSi.<br />

magram, ar aris saWiro amis xazgasma. es procesi mxolod<br />

maSin xorcieldeba, rodesac xdeba cru doqtrinis aSkara<br />

miReba an codvili cxovrebis gagrZeleba. adamiani<br />

darwmunebuli unda iyos, rom Cvens Soris cota ram aris<br />

saerTo, misi gandgomis gamo bibliis debulebebidan, ramac<br />

gamoiwvia urTierTobis formaluri Sewyveta.


<strong>winasityvaoba</strong><br />

erTerT yvelaze aSkara nawyvets urTierTobis Sesaxeb<br />

vxvdebiT 2 kor 6:17-18: “nu SeebmebiT ucxo uRelSi<br />

urwmunoebTan erTad. radgan ra saerTo aqvs simarTles<br />

urjuloebasTan? ra aqvs saerTo naTels bnelTan?.. amitom<br />

gamodiT maTgan da gamoiyaviT! ambobs ufali... da me migiRebT<br />

Tqven. viqnebi TqvenTvis mama da Tqven iqnebiT CemTvis Zeni da<br />

asulni, ambobs ufali yovlismpyrobeli”.<br />

Cven giCveneT, rom RvTis sityva _ naTelia. es leqsebi<br />

gvixsnian, Tu ratom ar unda gvqondes saerTo eklesiebTan,<br />

romlebic cru doqtrinebs qadageben; Tu ratom ar unda<br />

SevuRldeT maT, vinc ar cnobs WeSmaritebas. samyarosagan<br />

gandgomis Sedegad, Cven gvaqvs saocari saSualeba gavxdeT<br />

RmerTisadmi erTguli Zeni da asulni, sxva xalxTa ojaxis<br />

nawilad, romelTac erTi naTesaoba hyavT - Cveni Zmebi da<br />

debi. arsebobs mxolod “misi sxeuli”, e.i. misi WeSmariti<br />

eklesia (efes 1:23), romelic damyarebulia maTze, visac erTi<br />

imedi gaaCnia - erTi RmerTi, erTi naTlisReba da “erTi<br />

rwmena”, e.i. erTi WeSmariti moZRvreba, romelic erT<br />

sarwmunoebas Seadgens (efes 4:4-6). SeuZlebelia iyo erTi<br />

sxeulis nawili da amave dros hqondes kavSiri sxva<br />

religiur organizaciebTan. imis codniT, rom naTels ar<br />

gaaCnia saerTo bnelTan, Cven vacxadebT sibneleSi Cveni<br />

yofnis Sesaxeb, Tu arCevans bnelTan urTierTobaze vamyarebT.<br />

Tu Cven savsebiT viziarebT WeSmariti swavlebis mTel<br />

sistemas, romelic wmida werilSia mocemuli, Cven vxedavT,<br />

rom maT, vinc cru doqtrinas qadageben qristianobis<br />

saxeliT, iseTive kavSiri aqvs RmerTTan, rogorc aTeistebs.<br />

Tu Tqven yuradRebiT waikiTxeT zemoTmocemuli Tavebi,<br />

TqvenTvis aSkaraa, rom Cven ar SegviZlia Sua gzaSi gaCereba<br />

RmerTTan urTierTobaSi. Cven ar qristeSi varT naTlisRebis<br />

gziT an mis gareSe. Cven an naTelSi davdivarT, WeSmariti<br />

31


32<br />

<strong>winasityvaoba</strong><br />

swavlebis miRebis Sedegad, an sibneleSi. aravis SeuZlia<br />

yofna erTi fexiT or banakSi.<br />

miRebuli codna garkveul pasuxismgeblobas gvadebs RmerTis<br />

winaSe. amJamad Cven ar davdivarT quCebSi da ar gagvaCnia<br />

iseTi yoveldRiuri cxovreba, rogorc Cveulebriv adamains.<br />

RmerTi yuradRebiT gvakvirdeba Cven. rogorc RmerTi, Cveni<br />

ufali ieso qriste, aseve sxva WeSmariti morwmunec mxarSi<br />

gvidgebian swori gadawyvetilebis miRebisaTvis. magram aseve<br />

rogorc RmerTi, da qriste, Cven vakeTebT yvelafers, raTa<br />

davexmaroT _ Tundac im zomiT, rogorc RmerTma gaakeTa,<br />

rodesac sasikvdilod ganwira Tavisi mxolodSobili Ze _<br />

sabolood, Tqveni xsna Tqvens nebaze aris damokidebuli, rom<br />

SeinarCunoT TqvenSi mocemuli diadi imedi.


Tavi 11: sakiTxebi<br />

<strong>winasityvaoba</strong><br />

1. ra icvleba adamianis cxovrebaSi naTlisrebis Semdeg?<br />

2. ras niSnavs “wmidanoba”?<br />

a) ar daamyaro kavSiri urwmunosTan.<br />

b) moscilde codvas da mimarTo RvTiur saqmeebs.<br />

g) iaro eklesiaSi.<br />

d) gaukeTo sikeTe sxvebs.<br />

3. ra saqmianoba Seuferebelia WeSmarit qristianisaTvis?<br />

4. ras niSnavs sityvebi “wmida” da “eklesia”?<br />

5. qvemoT moyvanil debulebebidan puris gatexvis Sesaxeb<br />

romelia WeSmariti?<br />

a) Cven unda yovel kviras gavtexoT puri.<br />

b) Cven unda gavtexoT puri aRdgomisas.<br />

g) puri da Rvino sityvasityviT gardaisaxebon iesos<br />

sxeulad da sisxlad.<br />

d) puri da Rvino warmoadgenen iesos sxeulsa da<br />

sisxls.<br />

6. qvemoT moyvanil debulebebidan qorwinebis Sesaxeb romeli<br />

aris WeSmariti?<br />

a) Cven unda davukavSirdeT mxolod WeSmarit<br />

morwmunesTan.<br />

b) ganqorwineba daSvebulia morwmuneTaTvis.<br />

g) morwmunem, romelic qorwinebaSia urwmunosTan, unda<br />

SeinarCunos ojaxi.<br />

d) qorwinebaSi kaci qristes warmoadgens, xolo qali<br />

morwmuneebs.<br />

33


34<br />

<strong>winasityvaoba</strong><br />

7. unda Tu ara iqadagos qalma eklesiaSi?<br />

8. Tu Tqven miiReT naTloba WeSmaritebis Semecdebis Semdeg,<br />

gaagrZelebT Tu ara moRvaweobas eklesiaSi, romelic ar<br />

qadagebs WeSmarit rwmenas?


danarTi 1: bibliis ZiriTadi<br />

debulebebis mokle gadmocema<br />

<strong>winasityvaoba</strong><br />

1. RmerTi<br />

1.1. arsebobs uzenaesi arseba, saxelad RmerTi,<br />

1.2. romelsac aqvs calkeuli adgilsamyofeli caSi,<br />

1.3. realuri sxeuliT,<br />

1.4. romlis xatebas Cven warmovadgenT.<br />

1.5. angelozebi _ misi despanni arian,<br />

1.6. romlebic codvas ar idenen,<br />

1.7. da RmerTis bunebas iziareben.<br />

1.8. rogorc gvaswavlis biblia, arsebobis mxolod erTi<br />

forma gvaqvs _ arseboba sxeulis formiT.<br />

1.9. qristianuli imedi qristes meore mevlenisas RvTis<br />

bunebis sxeulis formis miRebaSi Sedgeba.<br />

2. RvTis suli<br />

2.1. RvTis suli ekuTvnis RmerTis Zalas, sunTqvasa da<br />

gonebas,<br />

2.2. romlis meSveobiT igi yvelafers aRwevs<br />

2.3. da yvelgan imyofeba.<br />

2.4. wmidasuli ekuTvnis im Zalas, romelic garkveuli<br />

miznebis misaRwevad gamoiyeneba.<br />

2.5. warsulSi sxvadasxva dros xalxs gaaCnda wmidasulis<br />

saswauli niWi.<br />

2.6. amJamad igi uaryofilia,<br />

2.7. dResdReobiT RvTis Zala mis sityvaSi mJRavndeba.<br />

2.8. wmidasuli ar mouwodebs xalxs sulierobisaken maTi<br />

nebis gareSe.<br />

2.9. biblia sruliad moevlina RvTis suls.<br />

2.10. biblia _ erTaderTi avtoritetia Cvens RmerTTan<br />

urTierTobaSi.<br />

35


36<br />

<strong>winasityvaoba</strong><br />

3. RmerTis aRTqma<br />

3.1. saxarebas aRTqmis formiT qadagebdnen, romelic ebrael<br />

3.2. dedakacis Tesli (dab 3:15) ekuTvnis qristesa da<br />

marTlmorwmunes, romlebic droebiT codviT arian<br />

gangmirulni _ gvelis TesliT.<br />

3.3. RmerTis aRTqmis gansaxorcieleblad, dedamiwa arasodes<br />

ar iqneba ganadgurebuli.<br />

3.4. abraamisa da daviTis Tesli qriste iyo;<br />

3.5. Cven SegviZlia rwmeniT da naTlobiT viyoT qristeSi,<br />

3.6. ese igi, es aRTqma WeSmarit morwmuneebs ekuTvnis.<br />

4. RmerTi da sikvdili<br />

4.1. Tavisi bunebiT adamiani mokvdavi, codvili da<br />

4.2. dawyevlilia adamis codvis gamo.<br />

4.3. qristes hqonda adamianuri buneba.<br />

4.4. suli “Cven”, Cven sxeuls, fiqrebsa da pirovnebas<br />

ekuTvnis.<br />

4.5. suli Cven sicocxlis Zalas (sunTqvas) ekuTvnis.<br />

4.6. aravis ar SeuZlia arseboba sulis formiT, sxeulis<br />

gareSe.<br />

4.7. sikvdili - sruli Seugneblobis mdgomareoba aris.<br />

4.8. qristes meore mosvlisas aRdgeba mxolod saxarebis<br />

mcodne.<br />

4.9. RvTis sityvis aRiareba da swori gageba gankiTxvis<br />

safuZveli iqneba.<br />

4.10. ukvdavebis niWi mocemuli iqneba gankiTxvis dRes.<br />

4.11. uwmidurebis sazRauri maradiuli sikvdili iqneba.<br />

4.12. “qveskneli” samares ekuTvnis.<br />

4.13. “jojoxeTi” _ iyo adgili ierusalimis maxloblad,<br />

sadac damnaSaveebs da narCenebs swvamdnen.<br />

5. RvTis sasufeveli<br />

5.1. warsulSi israelis xalxi RvTis samefos warmoadgenda.<br />

5.2. amJamad RvTis sasufeveli ar aris damyarebuli, igi<br />

qristes mosvlisas aRorZindeba


<strong>winasityvaoba</strong><br />

5.3. dedamiwaze mTeli samyaros samefos saxiT, romelsac<br />

RmerTis saxeliT qriste uxelmZRvanelebs.<br />

5.4. im samefos pirveli 1000 weli (an “oqros xana”) mokvdav<br />

xalxs WeSmariti morwmuneni uxelmZRvaneleben, romlebic<br />

qristes meore mosvlisas icxovreben.<br />

5.5. amitom samefo amJamad politikurad damyarebuli ar<br />

aris.<br />

5.6. Cven gadavrCebiT sakuTari rwmenis madliT.<br />

6. RmerTi da boroteba<br />

6.1. “eSmaki” _ “cru mbraldebels” an “cilismwamebels”<br />

niSnavs.<br />

6.2. sityva “eSmaki” _ “metoqes” aRniSnavs<br />

6.3. da SesaZloa rogorc keTil, aseve borot xalxs<br />

ekuTvnodes.<br />

6.4. mxatvrulad, eSmaki da satana codvas da adamianur ars<br />

ekuTvnian.<br />

6.5. gveli edemSi sityvasityviT cxoveli iyo;<br />

6.6. Canaweri, romelic “dabadebis” wignSi adamianis Seqmnas<br />

da mis dacemas ekuTvnis, unda sityvasityviT aRviqvaT, da ara<br />

simboluri mniSvnelobiT.<br />

6.7. “demonebi”, rogorc mkvdari sulebi an codvis Zala, ar<br />

arseboben.<br />

6.8. “eSmakis gagdeba” qristeTi unda gavigoT, rogorc<br />

metyvelebis konstruqcia, romelic daavadebulTa gankurnas<br />

niSnavs.<br />

6.9. liuciferi codvil angelozs ar warmoadgens.<br />

6.10. RmerTi yovlisSemZlea, igi ar uziarebs Tavis<br />

xelisuflebas romelime cidvil arsebas, romelic gzebs<br />

ewinaaRmdegeba.<br />

6.11. gamocdileba morwmuneTa cxovrebaSi sabolood ufro<br />

RmerTisagan modis, vidre “warumateblobis” an codvili<br />

arsebis, saxelad eSmakis Sedegia.<br />

37


38<br />

<strong>winasityvaoba</strong><br />

7. ieso qriste<br />

7.1. „sameba”, romelic sakmaod farTod aris gavrcelebuli<br />

qristianobaSi, debulebaa, romelsac ar gaaCnia anarekli<br />

bibliaSi.<br />

7.2. qriste qalwulma mariamma Soba,<br />

7.3. romelic Cveulebrivi dedakaci iyo.<br />

7.4. qristes adamianuri buneba,<br />

7.5. magram srulyofili, ucodvilo xasiaTi hqonda.<br />

7.6. Tumca RmerTi ar aiZulebda iesos codvis Cadenas, ieso<br />

mokvda, nebayoflobiT rogorc codvebis msxverpli.<br />

7.7. jvarze cmis Semdeg ieso aRdga.<br />

7.8. dabadebamde ieso fizikurad ar arsebobda,<br />

7.9. Tumca Tavidanve RmerTis gegmebSi iyo.<br />

7.10. ieso rogorc Cveni codvebis Sesawiri miyvda,<br />

7.11. raTa Tavisi da Cveni xsna mieRo.<br />

7.12. ieso mokvda, rogorc Cveni warmomadgeneli,<br />

7.13. da ara Cvens nacvlad, rogorc qristianobaSi aris<br />

gavrcelebulia.<br />

7.14. moses rjuli Sewyda qristes sikvdiliT,<br />

7.15. amitom Cven, ar mivyvebiT mas, SabaTis CaTvliT.<br />

8. naTlisReba<br />

8.1. naTlobis gareSe ar arsebobs xsnis imedi;<br />

8.2. rwmena da naTloba gvaerTianeben abramis aRTqmaSi<br />

8.3. da codvebis patiebSi.<br />

8.4. naTloba - wyalSi sruli Cawvebaa<br />

8.5. saxarebis mcodne srulwlovani adamianis.<br />

8.6. saxarebis codnis gareSe wyalSi CaSvebulma xalxma unda<br />

kvlav miiRon naTloba.<br />

8.7. naTlobas saxarebis sruli gagebiT aqvs Zala.<br />

9. cxovreba qristeSi<br />

9.1. naTlobis miRebis Semdeg morwmuneebma unda ecadon<br />

ganeyofon codvil samyaros<br />

9.2. da mibaZon qristes.


<strong>winasityvaoba</strong><br />

9.3. monawileoba amgvar saqcielSi da siamovnebaSi, romlebic<br />

qristes mcnebebis darRvevisaken mogvawodeben, magaliTad,<br />

Zalis gamoyeneba da alqogolis gadaWarbebuli miReba ar<br />

Seesabameba WeSmarit qristianul cxovrebas.<br />

9.4. monaTluli morwmuneni unda xSirad Sexvdnen erTmaneTs<br />

da daamyaron urTierToba sadac da rodesac ki SeasZlebelia<br />

9.5. monaTlulma morwmuneebma unda regularulad aRniSnon<br />

qristes msxverplis xsovna puris gatexviTa da Rvinos<br />

miRebiT.<br />

9.6. bibliis regularuli kiTxva da locva aucilebelia<br />

monaTluli morwmunesaTvis.<br />

9.7. morwmunem, romelmac miiRo naTloba, unda daamyaros<br />

urTierToba mxolod maTTan, vinc mosdevs WeSmarit<br />

swavlebas da cdilobs praqtikulad ganaxorcielos igi.<br />

9.8. amitom WeSmarit morwmuneebma unda Sewyviton<br />

urTierToba maTTan, visac ar swams da ar misdevs<br />

WeSmaritebas praqtikul saqmeebSi.<br />

SeniSvna: “WeSmariti rwmenis debuleba”, romelic 100 wlis<br />

ganmavlobaSi ganxorcieldeba, SegiZliaT gamomcemelisagan<br />

miiRoT.<br />

39


40<br />

<strong>winasityvaoba</strong><br />

danarTi 2: Cveni damokidebuleba<br />

bibliis WeSmaritebis Seswavlisadmi<br />

sruliad SesaZlebelia bibliis yvela ZiriTadi debulebebis<br />

SeswavloT da amasTanave ar gavataroT gulSi. es Zalze<br />

samwuxaro faqtia maTTvis, vinc sargeblobs am<br />

saxelmZRvanelobiTi im xalxis Sesaswavlad, romelic ver<br />

igeben masSi moyvanil principebs.<br />

pirvel saukuneSi saxarebis qadageba sapasuxo gulwrfel<br />

grZnobas iwvevda xalxSi. xalxi, romlebmac “miiRes”<br />

saxareba, moinaTlnen (saq 2:41). gulwrfeli pasuxis gareSe<br />

werilze _ “mgrZnobiare rwmenaze”, rogorc mas xSirad<br />

robert robertsi uwodebs, naTlobas araviTari azri ar<br />

eqneba. isini ki, vinc iRebs naTlobas megobrebisa da<br />

axloblebis zegavleniT, saeWvoa gauZlon axal cxovrebas.<br />

radgan Cven ufro dainteresebulni varT xalxis xsnaSi,<br />

vidre monaTlulTa raodenobaSi, Rirs drois dakargva<br />

saxarebis qadagebaze, raTa es xalxi miuaxlovdes naTlobas<br />

swori gagebiT.<br />

beriaSi xalxma “mTeli gulmodginebiT miiRes sityva,<br />

yoveldRe arCevdnen werilebs”, raTa gaesinjaT imis<br />

WeSmariteba, rasac pavle qadagebda (saq 17:11) magram, amas<br />

yovelTvis ver miaRwevs bibliis mqadagebeli. Cven SegviZlia<br />

mxolod movipyroT yuradReba bibliis garkveuli<br />

nawyvetebisaken. morwmuneni romSi “guliT daemorCileT im<br />

saxis moZRvrebas, romelsac Tqeni Tavi gadaeciT”, manam<br />

naTloba miiRes (rom 6:17).<br />

is, vinc misdevs sakuTari sxeulis karnaxs verasodes ver<br />

SeZlebs saxarebis aTvisebas; es is xalxia “... romelTac<br />

RvTismosaobis saxe aqvT, mis Zalas ki uaryofen... romlebic<br />

mudam swavloben da verasodes aRweven WeSmaritebis<br />

Secnobas” (2 tim 3:1-17). Cven verasodes gavigebT imas rac


<strong>winasityvaoba</strong><br />

ar gvesaWiroeba. Tu Cven ar gagvaCnia WeSmariti siyvaruli<br />

simarTlisadmi, ar gagvaCnia survili Cveni cxovrebis<br />

damyarebis RmerTis kontrolis qveS, Cven ver mivaRwevT<br />

WeSmaritebis Semecnebis mdgomareobas, bibliis kiTxvis<br />

miuxedavaT. bibliis Seswavla mxolod varjiSi iqneba<br />

CvenTvis. arsebobs uamravi magaliTi, romlis mixedviT xalxi<br />

kiTxulobda wmida werils da ver aRiqvamda mas. es<br />

avadmyofobaa _ romlisadmi midrekileba Cven yvelas gagvaCnia.<br />

qristes dros ebraelebs hqondaT didi miswrafeba RvTis<br />

sityvis Seswavlisadmi, isini STagonilad endobodnen Zveli<br />

aRTqmis werils (ioan 5:45, saq 6:11); maT icodnen, rom<br />

mxolod werilis SeswavliT miiReben maradiuli sicocxlis<br />

imeds (ioan 5:39) da yovelkvireulad kiTxulobdnen mas (saq<br />

15:21). garda amisa, zogierTi maTgani ramdenime kviris<br />

ganmavlobaSi safuZvlianad ecnoboda werilis Tavebs. magram<br />

maT savsebiT ver gaiges qristes Sesaxeb werilis WeSmariti<br />

mniSvneloba. ieso pirdapir eubnevoda maT: “ikvlevT<br />

werilebs... Tqven rom mosesi gwamdeT, mec miwamebdiT,<br />

vinaidan man dawera Cems Sesaxeb. xolo, Tu misi dawerilisa<br />

ar gwamT, rogor iwamebT Cems sityvebs?” (ioan 5:39, 46, 47;<br />

luk 16:29-31).<br />

Cven SegviZlia warmovidginoT ebraelebis aRSfoTeba,<br />

romlebic amtkiceben: “Cven xom vkiTxulobT biblias! Cven<br />

xom gvwams igi!” magram, TavianTi SezRuduli gonebis gamo,<br />

sinamdvileSi, maT ar waukiTxiaT da ar aRuqvamT is, rasac<br />

kiTxulobdnen, isini uyurebdnen, magram ver xedavdnen. ar<br />

arsebobs imaTze brma xalxi, visac ar surs danaxva. Cveni<br />

sulieri zrdis yovelive safexurze Cven unda moveridoT<br />

amis msgavs.<br />

41


42<br />

<strong>winasityvaoba</strong><br />

danarTi 3: qristes<br />

dabrunebis siaxlove<br />

qristes sityvebi maT 24:36 aSkarad gvauwyeben, rom Cven<br />

verasodes ver SevityobT misi meore mosvlis zust dros:<br />

“im dRisa da Jamis Sesaxeb aravin icis, arc zeciurma<br />

angelozebma, arc Zem, aramed mxolod mamam” (Sd. saq 1:7)<br />

magram, rodesac mociqulebma hkiTxes iesos: “ra iqneba Seni<br />

mosvlis niSani?” (maT 24:3), man ar miugo, rom maT kiTxvaze<br />

pasuxis gacema SeuZlebelia. sinamdvileSi, man ganacxada, rom<br />

niSani iqneba samyaroSi misi mosvlis win. ieso ar ityoda<br />

amas, Tu mas ar swamda im Taobis, romelic mis mosvlis win<br />

icxovrebs, igi ar aRiarebda, rom xalxi Tavis “ukanasknel<br />

dReebSi” cxovrobs. arsebobs safuZveli vimedovnoT da<br />

viwamoT, rom Cven zustad am ukanasknel dReebSi vcxovrobT.<br />

qristes meore mosvlis niSnebi:<br />

maT 24 da luk 21 ieso ambobda im drois Sesaxeb, rodesac:<br />

1) cruwinaswarmetyvelni iqnebian, romlebic qristeT acnoben<br />

Tavs;<br />

2) omi da Zaladoba Seavsebs dedamiwas;<br />

3) “iqneba didi miwisZvrani, adgil-adgil mosrva da<br />

SimSilobani”<br />

4) xalxi uaryofs WeSmaritebas;<br />

5) “xalxs guli Seuwuxdeba SiSiT da qveynad momavalTa<br />

molodiniT, vinaidan ciuri Zalebi Seiryevian” (luk<br />

21:26).<br />

samyaro savse iyo amgvari problemebiT. amis gagebiT, ieso<br />

iseT Jamze metyvelebda, rodesac amgvari problemebi<br />

safrTxes warmoadgendnen planetisaTvis. ueWvelad, nebismieri<br />

saRad moazrovne adamiani ityvis, rom es Cvens droze aris<br />

naTqvami. adamianuri naturis araCveulebrivi optimizmi da


<strong>winasityvaoba</strong><br />

situaciis realuri Sefasebis survilis ugonloba arTulebs<br />

samyaros faqtiuri mdgomareobis Sefasebas.<br />

qvemoT mocemulia mxolod ramodenime magaliTi, romlebic<br />

amtkiceben, Tu rogor ganxocieldeba qristes sityvebi:<br />

1) TiTqmis yvela kontinentze arsebobs uamravi<br />

RvTivsulieri piri da TaRliTi, romelic ipyrobs xalxs.<br />

2) Semdegi statistikuri monacemebi gviCveneben omebTa<br />

raodenobis mkveTr zrdas, mSvidobiani Zalebis miuxedavad:<br />

saukune raodenoba<br />

(milioni)<br />

43<br />

didi omebis msxverplis<br />

raodenoba<br />

17<br />

3.3<br />

?<br />

18 5.0 ?<br />

19 5.5 ?<br />

1900-1945<br />

40.5 19<br />

1945-1975<br />

50.7 119<br />

(informaciis wyaro: londonis universiteti, konfliqtebis<br />

Semswavle instituti).<br />

3) CvenTvis kargad aris cnobili SimSilobisa da<br />

avadmyofobis didmaStaburi problema. Sidsi - samyaroSi<br />

udidesi epidemiaa, romelic odesRac adre icodnen.<br />

sabolood, igi gvemuqreba dedamiwis mosaxleobis raodenobis<br />

SemcirebiT. qristes sityvebis, maT 24 da luk 21 moyvanis,<br />

garda, arsebobs bibliaSi<br />

ramdenime sxva gamoTqma, romlebic akavSireben miwisZvras<br />

qristes mosvlasTan: es 2:19-22, ezek 38:20; iol 3:16; xag<br />

2:7; zaq 14:3.<br />

4) ukanasknel wlebSi yvelaze moulodnel adgilebze<br />

momxvdari miwisZvrebi, romlebmac Seudarebeli raodenobiT<br />

xalxi imsxverpla, aseve SesaZloa qristes mosvlis


44<br />

<strong>winasityvaoba</strong><br />

siaxloves dadastureba iyos. yuradRebas imsaxureben Semdeg<br />

statistikuri monacemebi miwisZvris Sesaxeb, romlebic aSS<br />

Sinagani saqmeTi saministroTi iyo gamoqveynebuli.<br />

wlebi aRricxuli miwisZvrebis raodenoba<br />

1948<br />

1949<br />

1950<br />

1964<br />

1965<br />

1976<br />

620<br />

1152<br />

2023<br />

5154<br />

6686<br />

7180<br />

5) bibliis aRTqmis dacvis moTxovnilebebis Semcirebam<br />

bibliis WeSmaritebis mimarT masiuri gandgomileba gamoiwvia.<br />

kacobriobis erTmaneTobis filosofia, romelic amjamad<br />

mTel sazogadoebaSi sufevs, aCqarebs im process.<br />

6) realobisagan gaqcevis zra, romelic nebismier<br />

sazogadoebaSi mJRavndeba, amtkicebs xalxTa SiSs momavlis<br />

winaSe. mecnierebi, ekonomistebi da ekologebi Tvlian, rom<br />

SeuZlebelia samyaro SemdgomSic aseTive mdgomareobaSi<br />

imyofebodes. bunebis ganZis gamoleva, zRvisa da haeris<br />

garemos Selaxva da ozonis fenis ganadgureba, daavadebis<br />

epidemiebTana da birTvul TviTganadgurebasTan erTad _<br />

metyvelebs arsebuli samyaros daRupvis Sesaxeb. miuxedavad<br />

imisa, RmerTi dagvpirda, rom ar dauSvebs amas (ix. gadaxveva<br />

9). aRTqmis gansaxorcieleblad, RmerTma unda gamogzavnos<br />

ieso, raTa Cveni planetis safuZvlianad Seicvalos RvTis<br />

samefos meSveobiT.<br />

israelis aRorZineba<br />

ieso asrulebs Tavisi niSnebis CamoTvlas Semdegi<br />

gancxadebiT: “maSin ixilaven kacis Zes, Rrubelze momavals,<br />

diadi ZaliTa da didebiT” (luk 21:27). Semdegi leqsi<br />

amxnevebs monaTlul xalxTa sulebs, vinc wmida aris


<strong>winasityvaoba</strong><br />

RmerTis winaSe: “xolo roca amis axdena daiwyeba, gaimarTeT<br />

da Tavi aswieT, radgan axlovdeba Tqveni xsna” (luk 21:28).<br />

iesom Tavisi meore mosvlis qadagebas damateba gaukeTa<br />

leRvze igavis formiT: “Semdeg leRvs da yvela xes, roca<br />

isini ukve ifoTlebian, SexedavT da TviTon iciT, rom ukve<br />

axloa zafxuli. aseve Tqven, roca ixilavT yovelive amis<br />

axdenas, icodeT, rom axloa RvTis sasufeveli (da, aqedan<br />

gamomdinare, qristes meore mosvla). WeSmaritad geubnebiT<br />

Tqven: ar gadaivlis es modgma, vidre yvelaferi ar axdeba”<br />

(luk 21:29-32). gazafxulze, xeebis gafurCqvnis dakvirvebiT,<br />

Cven intuiciis safuZvelze vgrZnobT, rom zafxuli modis.<br />

amis msgavsad, rodesac “leRvis xe” ifoTleba, Cven gviCndeba<br />

winaTgrwnoba, rom Cveni Taoba ixilavs qristes meore<br />

mosvlas. leRvis xe _ israelianebis bibliuri simboloa<br />

(ioel 1:7; miq 7:1, os 9:10, ierem 24:2, Sd. ezek 36:8).<br />

qristes dabrunebis gansakuTrebuli niSani israelis<br />

aRdgomas (aRirZinebas) ekuTvnis. israelis zrdasTana da<br />

rogorc eris aRdgenasTan 1948 wels dakavSirebuli didi<br />

movlenebi mniSvnelovani arian am konteqstSi.<br />

momavali SeWra israelSi<br />

uamravi bibliuri qadageba winaswarmetyvelebs israelSi did<br />

SeWris Seasxeb, romelic daaxloebiT qristes mosvlis win<br />

moxdeba. fsalmunSi 83 aRwerilia Tu rogor gaerTiandeba<br />

israelis garSemo myofi xalxi da warmosTqvams: “modiT,<br />

amovZirkvoT isini xalxTagan da aRar ixseniebodes saxeli<br />

israelisa... davimkvidroT CvenTvis samkvidrebeli uflisa”<br />

(fsalm 83:5, 13). aRvniSnavT, rom ukanaskneli SeWra<br />

israelSi moxdeba, roca israelianebi erad iqcevian. aqedan<br />

gamomdinare, maTi axlandeli aRorZineba rogorc eris,<br />

mauwyeblobs ukanasknel did SeWris Sesaxeb israelSi.<br />

bibliis mcodne xalxi qadagebda israelis rogorc eris<br />

aRdgenis Sesaxeb uamravi wlis win (mag., jon tomasi, Elpus<br />

“Israel”, pirvelad gamocemuli 1848 w. am wignis gadabeWdili<br />

45


46<br />

<strong>winasityvaoba</strong><br />

gamocema SegiZliaT miiRoT gamomcemelTan). fsalmunSi 83<br />

gamoxatuli interventebis ganzraxva emTxveva arabebis<br />

ganzraxvebis dRes. isini ganuwyvetliv acxadeben Tavis<br />

siZulvis israelis mimarT da moiTxoven ierusalims, rogorc<br />

islamis wminda qalaqs. fsalmunSi mocemulia intervenciis<br />

dasasrulisa da RvTis sasufevelis damyarebis aRwera<br />

(fsalm 83:13-18).<br />

uamravi sxva qadageba aRweravs movlenebis aseTive<br />

Tanamimdevrobas: arabebis da sxva mtrebis israelSi SeWras<br />

mosdevs RmerTis Careva, romelic agzavnis qristes samefos<br />

dasamyareblad (ezek Tavebi 38-40; dan 11:40-45). amgvari<br />

qadagebis safuZvliani Seswavla Cveni sulieri zrdis<br />

mniSvnelovan nawils Seadgens naTlobis Semdeg. leqsebi zaq<br />

14:2-4 yvelaze aSkaraa maT Soris: “Tavs movuyri Yyvela<br />

xalxs ierusalimis winaaRmdeg sabrZolvelad; aRebuli iqneba<br />

qalaqi (Sd. luk 21:24), saxlebi gaiZarcveba da qalebi<br />

gaupatiurdeba� gamova ufali da SeebrZoleba am xalxs<br />

rogorc odesRac omobda brZolis dRes (ese igi, is<br />

saswaulad Caereva samyaros saqmeebSi, rogorc adre iyo).<br />

Sedgeba misi fexi am dRes zeTisxilis mTaze, ierusalimis<br />

pirdapir rom aris, aRmosavleTiT.<br />

israelSi es didi SeWra SesaZloa moxdes nebismier momentSi.<br />

samxedro da politikuri moqmedebis sixSiris zrdis<br />

gaTvaliswinebiT, sruliad SesaZlebelia, rom im dros,<br />

rodesac mkiTxveli kiTxulobs am strofebs, arabuli<br />

raketebi mifrinaven israelis mimarTulebiT. magram, ar<br />

iqneboda swori imis fiqri, rom Cven moveliT SeWras,<br />

romlis Sesaxeb naTqvamia saxarebaSi.<br />

Cven verasodes ver SevZlebT qristes mosvlis TariRis<br />

garkvevas, Cven mxolod viciT, rom es ukavSirdeba israelSi<br />

SeWras, da, rogorc Cans, es axlo momavalSi moxdeba.<br />

sruliad SesaZlebelia, rom israelSi sxva SeWrac moxdeba,


<strong>winasityvaoba</strong><br />

qadagebaSi aRwerilamde, miuxedavad amisa bibliis<br />

Semswavleebma unda Tvalyuri adevnon israelis mdgomareobas.<br />

Cven viciT, rom sabolood, RmerTi Sedgeba misi fexiT<br />

zeTisxilis mTaze. zustad am mTidan amaRlda ieso caSi da<br />

masze igi dabrundeba. “es ieso, romelic TqvenTan amaRlda<br />

zecad, kvlav mova, rogorc zecad aRmavali ixileT”,<br />

euwyebodnen angelozebi mociqulebs, romlebic mTaze idgnen<br />

da uflis amaRlebas akvirdebodnen (saq 1:9-12).<br />

Cven saRad unda Sevafasod qristes dabrunebis siaxlove.<br />

qadageba samyaros movlenebis Sesaxeb, romelic droiT<br />

qristes meore mosvlas Seesabameba, mocemulia rwmenis<br />

gadamtkiceblad maTTvis, vinc ukve miando sakuTari Tavi<br />

qristes, naTlobis meSveobiT. imave dros, maT da samyaroSi<br />

arsebuli situaciis aSkara Sesabameba, ueWvelad didi<br />

stimuli unda iyos maTTvis, vinc mxolod emzadeba am<br />

nabijis gadasadgmelad da, rasakvirvelia, gaaZlierebs RvTis<br />

sityvis STagonebas. Cveni morCileba RmerTis mimarT ar unda<br />

gamomdinareobdes SiSis grZnobiT qristes mosvlis Sesaxeb.<br />

“vinc siyvaruliT elis mis gamoCenas” (2 tim 4:8) miiRebs<br />

sazRaurs. Cveni mdgomareobis gadaudebloba, romelic<br />

adasturebs kacobriobis bedis napirze dgomas, axdens<br />

zegavlenas Cvenze yovel dRe.<br />

47


48<br />

<strong>winasityvaoba</strong><br />

danarTi 4: RmerTis samarTlianoba<br />

bibliis Semswavle studentebis wvrTnaSi mJRavndeba, rom<br />

mecadineobis dasasruls Cndeba uamravi garkveuli kiTxva.<br />

yovelive maTgani RmerTis samarTlianobis gasarkvevlaT aris<br />

mimarTuli. ramdenime magaliTi:<br />

_ usamarTloa, rom yvela ar aris mowodebuli RmerTiT<br />

saxarebis Sesaswavlad!@<br />

_ ratom dauSva RmerTma, rom adamisa da evas CaedinaT codva<br />

da, aqedan gamomdinare, miliardobiT STamomavals aiZula<br />

tanjvisa da sirTuleebis gatana?<br />

_ ratom amoirCia RmerTma israelianebi Tavis xalxad Zvel<br />

aRTqmaSi, da ar mianiWa es Sansi yvelas?<br />

amgvari problemebi yvela CvenTagans gvaRelvebs, Cveni<br />

urTierTobis RmerTTan nebismier safexurze. Cven viciT, rom<br />

es sakiTxebi rTulia gasagebad, magram miuxedavad amisa, ar<br />

unda avaridoT Tavi RmerTis mowodebas. iseve, rogorc<br />

qristes meore mosvlis Sesaxeb, Cven ar miviRebT zust<br />

pasuxebs am kiTxvebze. ori aTasi wlis win adamianma “SesZaxa<br />

cremlmoreulma: “mwams! uSvele Cems urwmunoebas” (mark<br />

9:24). Cven yvelas gagvaCnia piradobis amgvari gaormageba;<br />

nawils swams; magram meore nawils, “urwmuno”-s, esaWiroeba<br />

RmerTis daxmareba dumilisaTvis. naTlobamde ramdenime dRis<br />

an kviris win adamiani ganicdis am mdgomareobas da<br />

nawilobriv is samudamod CvenTan darCeba.<br />

Cveni “urwmunoeba” yovelTvis zemoT moyvanil sakiTxebis<br />

formaSi gamoixateba. Cven unda vaRiaroT, rom absoluturad<br />

uazroa usamarTlobisa da arakeTilsindisierebis dabraleba<br />

RmerTze. Tu Cven amas vakeTebT, Cven ganvikiTxavT<br />

yovlisSemZle RmerTs Cveni aRqmis farglebSi. ese igi, Cven<br />

migvaCnia, rom Tu viqnebodiT RmerTis adgilas, sxvagvarad<br />

vimoqmedebdiT. es adamianis erTerTi uZlieresi mankia, Tavisi


<strong>winasityvaoba</strong><br />

sruli codvianobisa da RmerTis absoluturi<br />

samarTlianobis Seufasebloba. Tu RmerTi ar aris sruliad<br />

ucodveli, ese igi ar arsebobs moraluri kriteriumi mTel<br />

arsebobaSi. aqedan gamomdinare, ar arsebobs sikeTisa da<br />

borotebis WeSmariti kriteriumi da religia uazro xdeba.<br />

rogorc bavSvebs SeuZliaT ar daeTanxmnon ufrosebs<br />

TavianTi SezRuduli warmodgeniTa da mosazrebebiT, aseve<br />

Cvenc, RvTis Svilebi, ar veTanxmebiT Cvens mamas. magram amis<br />

farglebis gareT, rogorc ZaRli epyroba adamians, aseve<br />

adamiani Seesabameba RmerTs. ieremia ganikiTxavda uflis<br />

gzebs. RmerTis ufro Rrma Semecnebis mizniT, romelsac igi<br />

absoluturad WeSmaritad Tvlida. man Tqva: “marTali iqnebi,<br />

ufalo, roca davas dagiwyeb. mainc mogaxseneb samduravs”<br />

(ierem 12:1; Sd. fsalm. 89:19, 34, 39, 52). varaudi imis<br />

Sesaxeb, rom RmerTi SesaZloa usamarTlo iyos, Seicavs<br />

CvenSi garkveuli uflebebis qonlobis azrs, romlebsac<br />

RmerTi raRacnairad arRvevs. is faqti, rom RmerTi Cveni<br />

Semqmneli iyo da maradiulad Cveni Semkavebeli faqtoria,<br />

niSnavs imas, rom Cven saerTod araviTari uflebebi ar<br />

gagvaCnia. Cven ganuwyvetliv vcxovrobT misi madliT, da ara<br />

mxolod maSin, roca codvas videnT. “adamianis uflebebi”<br />

warmoadgenen adamianur koncepcias, romelic xalxma Seqmna<br />

Tavis gasamarTleblad. Cven uarafrod movediT am samyaroSi,<br />

da aseve wavalT. xolo faqti, rom Cven vcxovrobT da raRac<br />

gagvaCnia, warmoadgens saCuqars, romelic xanmokle periodiT<br />

gvaqvs mocemuli, raTa gamoCndes Cveni damokidebuleba<br />

misadmi. Tu RmerTi ufro axlo kavSirisaken mogviwodebs,<br />

Cven sixaruliT unda miviRoT igi. uaris Tqma imis gamo, rom<br />

sxvebi moklebulni arian am mowodebas, niSnavs tkivilis<br />

miniWebas RmerTisadmi.<br />

bunebiT Cven yvela pirutyvni varT (ekl 3:18-20). Cven<br />

SegveZlo gveTqva: “ratom kaci aris amorCeuli RmerTTan<br />

kavSirisaTvis da ara romelime pirutyvi?” amis zust mizezs<br />

Cven ver aviqvamT, Tundac CvenTvis eTqvaT mis Sesaxeb. es<br />

49


50<br />

<strong>winasityvaoba</strong><br />

ekuTvnis samyaros Seqmnasac. mecnieruli axsna imisa, Tu<br />

rogor Seqmna RmerTma materia da Sedmeg gardaqmna igi Cveni<br />

msoflios saswaulad, Cveni mecnierebis SesaZleblobis<br />

farglebs gareT imyofeba. amitom, RmerTma arwera samyaros<br />

Tavisi Seqmna iseTi eniT, romelic mxolod bavSvebisaTvis<br />

aris xelmisawvdomi. igive ekuTvnis moralur aspeqtebsac,<br />

romlebic am danarTis daswyisSi arian miTiTebulni. am<br />

wignSi wamowyebulia bibliis swavlebis ganxilva am<br />

kiTxvebisadmi. amave dros Cveni goneba mZimed iTvisebs<br />

bibliis zogierT debulebebs im formiT, rogorc masSi aris<br />

naTqvami. mafram Cven iZulebulni varT vaRiaroT, rom es<br />

Cveni problemebia, da ara RmerTis. Cven moklebulni varT<br />

niWs vaRiaroT, rom Cveni azrovneba mocilebulia<br />

idealurisagan da gagvaCnia midrekileba Secdomebebisaken.<br />

amasTanave, rom RmerTTan SedarebiT Cveni azrovneba<br />

gacilebiT aratolmniSvnelovani aris. Cveni goneba<br />

warmoadgens ara marto nabijs ukan, aramed sruliad sxva<br />

mimarTulebiT moqmedebs. am mizniT Cven gvTxoveT azrovnobaSi<br />

mivbaZoT qristes, RvTis sityviT viswavloT misi<br />

ganzraxvebis gageba da Cvens sakuTradaviqvaT isini.<br />

Cven viciT, rom RmerTis qmnilebaSi uamravi ram SesaniSnavia.<br />

Cvens Semoqmedisgan, ueWvelad, raRac samarTlianoba sufevs,<br />

romelic mis saqmeebSi avlens Tavs. problema imaSi Sedgeba,<br />

rom Cveni cxovrebiseuli gamocdilebiT, samyaroSi arsebobs<br />

usamarTloba da boroteba. es iwvevs CvenSi gaurkvevlobas<br />

RvTis saqmeebis samarTlianobaSi. samwuxarod, amis gamo,<br />

bevrs CvenTagans eWvi epareba RmerTis WeSmaritebaSi da kidec<br />

mis arsebobaSi. nuTu ukeTesi ar iqneba gamovxatod Cveni<br />

darwmuneba RmerTis gansakuTrebul samarTlianobaSi, rogorc<br />

ambobs igi amis Sesaxeb wmida werilSi da vaRiaroT Cveni<br />

gagebis SeuZlebloba, Tu ra adgils ikavebs boroteba mis<br />

qmnilebaSi. “dafaruli _ ufals, Cvens RmerTs,<br />

gamocxadebuli ki _ Cven da Cvens Svilebs” (rjl 29:29).


<strong>winasityvaoba</strong><br />

saxareba _ es isaa, “rac RmerTze SeiZleba icodnen” (rom<br />

1:19), da am sityvebSi igulisxmeba imis arseboba, rac<br />

aucilebelia vicodeT. RvTis sityvaSi Cven aSkarad vxedavT<br />

garkveuli principebis rigs, da aseve sxva mraval<br />

gansakuTrebebs RmerTis xasiaTSi, romlebic maTze<br />

migviTiTeben. magram arsebobs aseve sxva „saidumlo<br />

movlenebis uTvalavi umravlesoba uflis gzebze, romlebsac<br />

Cven ver SevwvdebiT am cxovrebaSi. amrigad, pavles SeeZlo<br />

eTqva, rom am gagebiT man Seicno qriste da RmerTi<br />

ramdenadac es SesaZlebeli iyo (2 tim 1:12; 2 kor 5:16; gal<br />

4:9; ebr 10:30; 1 ioan 2:13) da gansakuTrebiT RmerTis<br />

siyvarulis piradi aRqmiT da Tavisi sapasuxo grZnobiT mis<br />

mimarT (1 ioan 4:7, 8), magram, sxvamxriv man, “Seicno<br />

mcireodeni” (1 kor 13:9, 12), natrobda qristes mosvlas,<br />

“raTa Sevicno igi da misi aRdgomis Zala” (fil 3:10).<br />

radgan Cven vsaubrobT RmerTis samarTlianobaze wmida<br />

werilis mixedviT, ese igi Cven velodebiT mis samefos<br />

damyarebas, rodesac misi samarTlianobis daxasiaTeba<br />

gamomJRavndeba ise martivad da fizikurad, rom yvela misi<br />

xalxi sixaruliT miiRebs da Seiyvarebs maT. da maSin<br />

gangvekurneba Wrilobebi, romlebic ase awuxeben RvTis<br />

xalxs _ inteleqtualuri, moraluri da fizikuri: “vinaidan<br />

axla Cven vxedavT sarkiT, bundovnad, maSin ki pirispir. axla<br />

vici mcireodeni, xolo maSin Sevicnob ise, rogorc me var<br />

Secnobili” (1 kor 13:12, 13).<br />

51

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!