winasityvaoba - Carelinks
winasityvaoba - Carelinks
winasityvaoba - Carelinks
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>winasityvaoba</strong><br />
TiToeul adamians, romelsac swams RmerTis arseboba da<br />
aRiarebs, rom biblia aris misi gamocxadeba xalxTan,<br />
esaWiroeba bibliis safuZvlebis seriozuli Seswavla. magram,<br />
bevri, egred wodebuli, “qristiane” kmayofildeba kviraobiT<br />
ramdenime leqsis kiTxviT axali aRTqmidan. biblias isini<br />
Cveulebriv inaxaven sadRac daviwyebul adgilas da iSviaTad<br />
xsnian. rasakvirvelia, aseT pasiur damokidebulebaSi RmerTis<br />
sityvasTan, am xalxis cxovrebaSi aqvs adgili did<br />
gaugebrobas.<br />
meore mxridan ki, arian aseTi morwmuneebic, romlebsac aqvT<br />
zedapiruli codna qristianobaze, magram isini cdiloben<br />
gaerkvnen bibliaSi. samwuxarod, maT xSirad xvdeba iseTi<br />
amxsneli, romelic gadmoscems mxolod Tavis Sexedulebas.<br />
am saxelmZRvanelos mizania wmida werilis analizis<br />
Catareba. saxelmZRvanelo gankuTvnilia rogorc Cveulebrivi<br />
wigni da aseve saxelmZRvanelo dauswrebeli kursebisaTvis<br />
SemecnebiTi mizniT. yoveli Tavis bolos mocemul<br />
sakiTxvebze pasuxebi unda gamoigzavnos qvemoT miTiTebul<br />
misamarTze. Semdeg Tqveni pasuxebi gadaecema erTerTi<br />
saswavlo jgufis xelmZRvanels, romelsac eqneba<br />
personaluri mimowera TqvenTan. SesaZlebelia, rom zogierTi<br />
mkiTxveli ukeTesad miiCnevs TviTon dagvisvas kiTxvebi<br />
gaurkveveli momentebis dasazusteblad an gamoxatavs Tavis<br />
uTanxmoebas ama Tu im sakiTxTan. am SemTxvevaSic gaicema<br />
personaluri pasuxi. unda gaviTvaliswinoT, rom mimowera<br />
sasurvelia Catardes inglisur enaze.<br />
avtori darwmunebulia, rom “bibliis safuZvlebi” iqneba<br />
sruliad gasagebi yvela adamianisaTvis. magram wignSi
4<br />
RmerTi<br />
SeiZleba iyos Temebi, romlebic ar Seesabamebian wmida<br />
werilis miRebul axsnas. zogierTi maTgani ganxilulia<br />
wignis nawilSi “gadaxveva”, romelic mocemulia yoveli<br />
Tavis boloSi. vfiqrobT, rom “bibliis safuZvlebi” gasagebi<br />
iqneba “gadaxvevis” kiTxvis gareSec, magram, SesaZlebelia,<br />
rom studentebi bevr dros dauTmoben mis Seswavlas.<br />
mocemul saxelmZRvaneloSi moyvanilia leqsebi bibliidan,<br />
romelic warmoadgens saqarTvelos sapatriarqo<br />
gamomcemlobis wmida werilis qarTul Targmans (1989).<br />
gamovuxatav gulwrfel madlobas im xalxs, vinc damexmara<br />
am wignis SeqmnaSi. gansakuTrebiT madlieri var klaiv<br />
riversis saukeTeso fotografiebis seriis mocemisaTvis.<br />
gamovuxatav agreTve madlobas im asobiT xalxs, romlebic<br />
cxovroben afrikaSi, filipinebze da aRmosavleT evropaSi,<br />
romlebic Tavisi kiTxvebiTa da WeSmaritebis SemecnebiT<br />
mexmarebodnen “bibliis safuZvlebis” SeqmnaSi. maTi silamaze<br />
da siZliere mxolod imatebs, roca akvirdebi maT sxvadasxa<br />
TvalsazrisiT. mgzavrebiT gaWedil vagonSi, Ria savaWro<br />
platformaze da satvirTo avtomanqanebSi, konferencdarbazebSi,<br />
sastumros aivnebze da tyis dasaxlebaSi,<br />
varskvlavebis Suqze ganxiluli iyo es Temebi, romlebmac<br />
studentebis kamaTi da aRtaceba gamoiwvies.<br />
qristedelfianeli Zmebi, romlebTanac me vmuSaobdi wignze,<br />
iyvnen CemTvis siZlierisa da STagonebis sulisCamdgmelni.<br />
uamravi statiis Sinaarsi, romlebic “gadaxvevaSi” aris<br />
moyvanili, dawvrilebiT iyo garCeuli sastumro nomrebSi<br />
bibliis Seswavlis dauswrebeli kursis studentebTan<br />
damauZlurebeli mecadineobebis Semdeg. megobroba, romelic<br />
Cven gvakavSirebs bibliis ZiriTadi doqtrinebiT, aris Cveni<br />
cxovrebis sworupovari faqtori. amrigad, yvela Cems<br />
kolegas vuxdi madlobas da vimedovneb, rom es wigni<br />
daexmareba maT WeSmariti saxarebis gamocemaSi “yvela<br />
erisTvis”.
5 RmerTi<br />
namdvili saxarebis Seswavla, romelic bibliis furclebze<br />
aris gadmocemuli, margebel gavlenas moaxdens Cveni<br />
cxovrebis yovelive mxares. mamakaci da qali mTel<br />
samyaroSi Seaqebs RmerTs, exla da yovelTvis, rogorc mas<br />
surda. yvela vinc hpovebs simarTles gaigebs ieremiis<br />
grZnobas: “napovnia Seni sityvebi da me vWame isini; Sveba da<br />
gulis sixaruli iyo CemTvis Seni sityva” (ierem 15:16). amis<br />
misaRwevad mimarTeT RmerTs locviT daxmarebaSi, sanam<br />
SeudgebiT qvemoT mocemul Tavebis Seswavlas. “axla ki,<br />
Zmebo, migandobT ufals da misi madlis sityvas, romelsac<br />
SeuZlia agaSenoT da mogceT samkvidrebeli yovel<br />
gawmedilTan erTad” (saq 20:32).<br />
d. h.
6<br />
RmerTi<br />
Semoklebuli aRniSvnebi<br />
Zveli aRTqmis wignebi axali aRTqmis wignebi<br />
dab - dabadeba maT - maTes saxareba<br />
gam - gamosvla mar - markozis saxareba<br />
lev - levianni luk - lukas saxareba<br />
ricxv - ricxvni ioan - ioanes saxareba<br />
rjl - meore rjuli saq - mociqulTa saqmeebi<br />
ieso - ieso noves Ze 1pet-petres pirvel werili<br />
msaj - msajulni<br />
2pet-petres meore werili<br />
1 mef - pirveli mefeTa 1ioan-ioanes pirveli werili<br />
2 neSt - meore neStTa 2 ioan-ioanes meore werili<br />
neem - neemia 3 ioan-ioanes mesame werili<br />
fsalm - fsalmunni rom - romaelTa mimarT<br />
igavn - igavni solomonisa 1 kor - pirveli werili<br />
ekl - eklesiaste korinTelTa mimarT<br />
es - esaia winaswarmetyveli 2 kor - meore werili<br />
ierem - ieremia<br />
korinTelTa mimarT<br />
winaswarmetyveli<br />
ezek - ezekiel<br />
winaswarmetyveli<br />
gal - galatelTa mimarT<br />
kol - koloselTa mimarT<br />
1 Tes - pirveli werili<br />
os - osia winaswarmetyveli TesalonikelTa mimarT<br />
amos-amosi winaswarmetyveli 2 Tes- meore werili<br />
miq- miqa winaswarmetyveli TesalonikelTa mimarT<br />
naum- naumi winaswarmetyveli 1 tim- pirveli werili<br />
abak-abakumi winaswarmetyveli timoTes mimarT<br />
zaq-zaqaria winaswarmetyveli 2 tim- meore werili<br />
mal-malaqia winaswarmetyveli timoTes mimarT<br />
ebr - ebraelTa mimarT<br />
gamocx - ioanes gamocxadeba
7 RmerTi<br />
yoveli Tavis bolos mocemulia kiTxvebi, romlebic<br />
iyofebian or saxeobad: sakiTxze pasuxis amorCeva da<br />
Cveulebrivi kiTxvebi, romlebic moiTxoven pasuxs ramodenime<br />
winadadebiT. dawereT pasuxebi calke furcelze da miuTiTeT<br />
garkveulad Tqveni saxeli, gvari da misamarTi.<br />
Tqven SegiZliaT gamoagzavnoT pasuxebi Semdeg misamarTze:<br />
Bible Basics, P.O. Box 152, Menai NSW 2234 AUSTRALIA<br />
www.carelinks.net<br />
PREFACE TO THE GEORGIAN EDITION<br />
The true Gospel has spread from country to country in recent years, bringing<br />
into reality the Lord's comment that the Gospel must first be preached to all<br />
nations, and then the end will come. I am very grateful to Nino Midodashvili<br />
for both translating and typing this Georgian edition, and our prayers are that<br />
the Gospel will spread in Georgia as a result of her labours. May there be a<br />
people there ready for the Lord Jesus when He returns.<br />
Duncan Heaster<br />
Email: dh@heaster.org
8<br />
RmerTi<br />
kari 1:<br />
“romelic axarebs...<br />
RvTis sasufevels”<br />
Tavi 1<br />
RmerTi
1.1 RmerTis arseboba<br />
“vinc RmerTTan midis, unda swamdes, rom RmerTi arsebobs da<br />
Tavis maZiebels sanacvlos miagebs” (ebr. 11:6). am<br />
saxelmZRvanelos mizania daexmaros im xalxs, romlebsac<br />
surT RmerTTan misvla da ukve swamT, rom “is arsebobs”.<br />
amitom Cven ar SevCerdebiT RmerTis arsebobis kiTxvebis<br />
ganxilvaze. rodesac ecmobi Seni sxeulis agebulebas,<br />
moxibluli xar yvavilis saocari naxatiT, akvirdebi cis<br />
usasrulo siSores, fiqrob amaze da aseve mraval sxva<br />
cxovrebis gamomJRavnebaze, icileb nebismier azrs aTeimze.<br />
ufro Znelia daijero RmerTis aryofna, vidre irwmuno misi<br />
arseboba, vinaidan uRmerTod ar iqnrboda wesrigi, azri,<br />
mizani da axsna yvela movlenis, rac msoflioSi xdeba.<br />
yvelafer amas, ueWvelad, aqvs adgili adamianis cxovrebaSi,<br />
romelic sTvlis Tavs aTeistad. amitom ar aris gasakviri,<br />
rom xalxis umravlesobas swams RmerTis arseboba, Tumca<br />
isini cxovroben materialistur sazogadoebaSi.<br />
magram, aris didi gansxvaveba bundovan warmodgenasa da myar<br />
rwmenas Soris, imis Sesaxeb, rom is erTguli<br />
msaxurobisaTvis miugebs sanacvlos xalxs. “rwmenis gareSe<br />
SeuZlebelia RvTisTvis mosawonad yofna, vinaidan vinc<br />
RmerTTan midis, unda swamdes, rom RmerTi arsebobs.<br />
da<br />
Tavis maZiebels sanacvlos miagebs” (ebr 11:6).<br />
bibliaSi bevri aris naTqvami israelis istoriis Sesaxeb.<br />
araerTxel aris xazgasmuli, rom maTi RmerTis arsebobis<br />
aRiareba ar Tanaizomeba maT rwmenasTan RmerTis aRTqmis<br />
mimarT. maTi xelmZRvaneli mose ambobda: “axla Seigne da<br />
guls CaibeWde, rom ufali RmerTia maRla caSi da dabla
4<br />
RmerTi<br />
miwaze. sxva ar aris. daicavi misi wesebi da brZanebebi”<br />
(rjl 4:39, 40).<br />
es gafrTxileba Cvenc gvekuTnis: RmerTis arsebobis faqti ar<br />
niSnavs imas, rom Cven avtomatiurad xelmisawvdomi varT<br />
misTvis. Tu ki Cven gvwams misi arseboba, Cven unda “davicvaT<br />
misi wesebi da brZanebebi”. amitom, qvemoT mocemul TavebSi<br />
axsnilia, ras warmoadgenen es wesebi da brZanebebi, da rogir<br />
unda davicvaT isini. saWiro pasuxis ZebnaSi, Cveni rwmena<br />
RmerTis arsebobis mimarT ufro gaizrdeba: “rwmena _<br />
mosmenisagan, xolo mosmena _ qristes sityvisagan” (rom<br />
10:17). amis msgavsad, esaias leqsi 43:9_13 gviCvenebs, Tu<br />
rogor unda gavigoT RmerTis aRTqma: “me vTqvi da vixseni da<br />
gamovacxade, rom ar aris Tqvens Soris ucxo RmerTi, Tqvena<br />
xarT Cemi mowmeni, ambobs ufali, da me RmerTi var.<br />
dasabamidan me igive var” (es 43:12-13) _ ese igi, RvTis<br />
saxeli warmogvidgeba sruliad swored: “me var, romelic<br />
var” (gam 3:14). pavle mociquli mivida qalaq beriaSi,<br />
romelic amJamad mdebareobs CrdiloeT saberZneTSi. rogorc<br />
yovelTvis is qadagebda wmida werils, magram xalxi usmenda<br />
aramarto mis sityvebs: “maT mTeli gulmodginebiT miiRes<br />
sityva (RmerTis da ara pavlesi), yoveldRe arCevdnen<br />
werilebs, namdvilad ase Tu ariso. bevrma irwmuna maTgan”<br />
(saq 17:11, 12). maTi rwmena iyo ganapirobebuli regularuli<br />
(“yoveldRiuri”) da sistematiuri (“namdvilad ase Tu<br />
ariso”) bibliis garCeviT. rwmena ar midioda maTTan<br />
moulodnelad. rwmena, romelic ar aris damyarebuli<br />
WeSmarit bibliaze, ueWvelad gamoiZaxebs sicarieles. amas<br />
grZnobda bevri da cildeba qristianur cxovrebas.<br />
am kursis mizania gzamkvlevis Seqmna wmida werilis<br />
damoukidebel da sistematiur SeswavlisaTvis. saxarebis<br />
sityvisa da WeSmariti rwmenis Soris kavSiri xSirad aris<br />
xazgasmuli bibliaSi:
_ “mravalma korinToelma, moismina ra, irwmuna da<br />
moinaTla” (saq 18:8);<br />
_ xalxs “moesminaT saxarebis sityva da erwmunaT” (saq 15:7);<br />
_ ”ase vqadagebT, da Tqvenc ase irwmuneT” (1 kor 15:11);<br />
_ “es igavi ki amas niSnavs: is Tesli RvTis sityvaa” (luk<br />
8:11);<br />
_ “ufalma uTxra maT: “mdogvis marcvlisodena rwmena rom<br />
gqondeT da uTxraT am leRvis xes: aRmoifxveri<br />
mandedan da zRvaSi gadainergeo, gagigonebdaT” (luk<br />
17:6);<br />
_ “axloa SenTan sityva, Sens bageSi da Sens gulSi” (rom<br />
10:8);<br />
_ “rwmenis sityvebiT da im keTili swavliT nazardi” (1 tim<br />
4:6);<br />
_ ioanem Tavis saxarebaSi Tqva: “man icis, rom WeSmaritebas<br />
ambobs, raTa Tqven irwmunoT” (ioan 19:35);<br />
_ “ganwmide isini WeSmaritebiT. Seni sityva WeSmaritebaa”<br />
(ioan 17:17).<br />
1.2 RmerTis pirovneba<br />
RmerTi _ realuri pirovnebaa, Cvennairi sxeuliT.<br />
qristianobis ZiriTadi dogmaa, rom ieso aris RvTis Ze. Tu<br />
RmerTi ar yofiliyo fizikuri pirovneba, misTvis<br />
SeuZlebeli iqneboda Svilis yola, romelic “misi arsebis<br />
anareklia” (ebr 1:3). Znelia warmoidgino pirovneba<br />
naTesaobrivi kavSiriT “RmerTTan”, rodesac es “RmerTi”<br />
Cvens gonebaSi mxolod sulis Senadedia. samwuxarod, uamrav<br />
religias aqvs aseTi warmodgena RmerTze.<br />
RmerTi imdenad diadia, rom gasagebi xdeba xalxis miswrafeba<br />
hqondeT iseTi rwmena, romelic gamoricxavs RmerTis xilvis<br />
saSualebas. magram aseTi rwmena arsebobs da gamomdinareobs<br />
RmerTis sityvis rwmenisagan: “netar arian guliT sufTani,
6<br />
RmerTi<br />
vinaidan isini RmerTs ixilaven” (maT 5:8). “naxeT, rogori<br />
siyvaruli mogvca mamam, raTa gvewodos da viyoT RvTis<br />
Svilni... amieridan RvTis Svilni varT, oRond jer ar<br />
gamomJRavnebula, rani viqnebiT. viciT, rom roca<br />
gamomJavndeba, misi msgavsni viqnebiT, radgan vixilavT mas,<br />
rogorc aris” (1 ioan 3:1, 2).<br />
“da misi (RmerTis) msaxurebi moemsaxurebian mas. ixilaven<br />
mis saxes da misi saxeli Sublze ewerebaT” (gamocx 22:3, 4).<br />
es saocari imedi did gavlenas moaxdens Cvens cxovrebaze:<br />
“ecadeT iqonioT yvelasTan mSvidoba da siwminde,<br />
uromlisodac veravin ixilavs ufals” (ebr 12:14).<br />
Cven “vixilavT mas, rogorc aris. yovelma, visac es imeda<br />
aqvs misi, ganiwmidos Tavi, rogorc isaa wmida” (1 ioan 3:2,<br />
3).<br />
am cxovrebaSi Cveni warmodgena mama zecierze rCeba<br />
dausrulebeli, magram Cven SegviZlia vimedovnod, rom bolos<br />
SevxvdebiT mas. Cveni fizikuri warmodgena masze ueWvelad<br />
daupirispirdeba Cvens gulSi gatarebul warmodgenas. ase<br />
iobs uxaroda rom hqonda piraduli kavSiri RmerTTan,<br />
romelsac igi bolomde gaecnoba ukanasknel dRes:<br />
“sabolood aRimarTeba miwaze! da roca daiSleba es Cemi<br />
kani, usxeulmyofelic vixilav RmerTs; me Tavad davinaxav<br />
mas da Cemi Tvalebi ixilaven, ara sxvisni!” (iob 19:25-27).<br />
da pavle mociqulma wamoiZaxa: “vinaidan axla Cven vxedavT<br />
sarkiT, bundovnad, maSin ki pirispir” (1 kor 13:12).<br />
Zveli aRTqmis Cveneba
axali aRTqma qadagebs RmerTze, rogorc realur arsebaze.<br />
amrigad, aucilebelia RmerTis bunebis codna, rom gvqondes<br />
religiis swori gageba. Zvel aRTqmaSi RmerTi moixseneba,<br />
rogorc pirovneba. piraduli urTierToba ufalTan, romlis<br />
Sesaxeb bevri aris naTqvami Zvel da axal aRTqmaSi aris<br />
unikaluri movlena WeSmarit qristianisaTvis. qvemoT<br />
mocemuli magaliTebi amtkiceben RmerTis realur arsebobas:<br />
_ “da Tqva RmerTma: gavaCinoT kaci Cvens xatad, Cvens<br />
msgavsad” (dab 1:26). ese igi adamiani iyo Seqmnili RmerTis<br />
xatad da msgavsad. es sityvebi ar ekuTvnis adamianis<br />
gonebriv gamosaxulebas, imitom rom, bunebrivad Cveni goneba<br />
savsebiT daSorebulia RmerTs da mraval aspeqtSi<br />
safuZvlianad dapirispirebulia. “Cemi zraxvebi ar aris<br />
Tqveni zraxvebi da Cemi gzebi ar aris Tqveni gzebi, ambobs<br />
ufali. radgan rogorc ca aris maRali miwaze, aseve maRalia<br />
Cemi gzebi Tqvens gzebze da Cemi zraxvebi Tqvens zraxvebze”<br />
(es 55:8, 9). maSasadame, xati da msgavseba, romelsac Cven<br />
vuziarebT RmerTs, aris mxolod fizikuri. roca ar unda<br />
enaxaT angelozebi dedamiwaze, maT yovelTvis aRwerdnen<br />
rogorc adamianebs. magaliTad, abraamma miiRo angelozebi da<br />
egona rom mis winaSe Cveulebrivi xalxia. faqtidan, rom Cven<br />
varT Seqmnilni RmerTis msgavsebad, SegviZlia gamovitanoT<br />
daskvna im realur obieqtze, romelsac vgevarT. da RmerTi,<br />
romlis anareklni varT ar warmogvidgeba bundovnad.<br />
_ angelozebi TviTon arian RmerTis anareklni. RmerTs<br />
SeeZlo eTqva moses Sesaxeb: “pirispir velaparakebi mas,<br />
cxadliv... uflis xatebas Wvrets igi” (ricx 12:18). es<br />
ekuTvnis angelozis miTiTebas moses mimarT (gam 23:20, 21).<br />
Tu angelozs hqonda RmerTis msgavseba, ese igi RmerTs aqvs<br />
iseTive garegnoba, rogorc angelozs, aqedan gamomdinare,<br />
rogorc adamians, Tumca usasrulod maRali bunebiT.<br />
“pirispir elaparakeboda ufali moses, rogorc kaci
8<br />
RmerTi<br />
elaparakeba kacs” (gam 33:11; rjl 34:10). RmerTi amJRavnebda<br />
Tavs angelozebSi, romlebic uflis msgavsni iyvnen.<br />
_ imis gamo, rom Cven varT Seqmnilni RmerTis xatad, “man<br />
uwyis agebuleba Cveni” (fsalm 103:14). mas surs, rom<br />
vifiqroT masze, rogorc gasulierebul pirovnebaze, rogorc<br />
mamaze romelTanac Cven SegviZlia urTierToba. amiT<br />
SegviZlia avxsnaT uamravi miTiTeba RvTis xelebze, Tvalebze<br />
da a. S. Tu RmerTi yofiliyo raRac arsebis suli caSi da<br />
Cven vuaryofdiT mis pirovnebas, maSin am miTiTebebs azri ar<br />
eqnqboda.<br />
_ RmerTis adgilsamyofelis aRwera adasturebs mis pirad<br />
adgils: “RmerTi caSia” (ekl 5:1); “radgan gadmoixeda Tavisi<br />
wmida simaRlidan ufalma, cidan qveyana moixila” (fsalm<br />
102:20); “Sen mousmine cidan, Seni samyofelidan” (3 mef<br />
8:39). Semdeg Cven vkiTxulobT, rom RmerTs aqvs “taxti”<br />
(2neSt 9:8; fsalm 11:4; es 6:1; 66:1). aseTi enis gamoyeneba<br />
rTulia sadRac caSi myof ganusazRvrel pirovnebis mimarT.<br />
_ esaias leqsi 45 savsea RmerTis aRTqmiT: “me ufali var da<br />
meti aravinaa... me var ufali, amis yovelis Semoqmedi... me,<br />
ufalma, Sevqmeni es... vai Tavis gamCenTan modaves... Cemi xeliT<br />
gadavfine ca... Cemken moiqeciT da gadarCebiT, qveynis yoveli<br />
kuTxisano”. bolo winadadeba gansakuTrebiT xazs usmevs<br />
RmerTis arsebobas _ mas unda, rom xalxi mibrundes misken.<br />
_ RmerTi gvevlineba Cven rogorc yovlismpatiebeli RmerTi.<br />
patieba ki SeuZlia mxolod pirovnebas: es _ gonebriuli<br />
moqmedebaa. ase, daviTi iyo RvTis sulis kaci (3 mef 3:14). es<br />
gviCvenebs, rom RmerTs aqvs goneba (guli), romlis<br />
gadabeWvda adamians SeuZlia garkveul donemde, Tumca<br />
adamiani Tavisi bunebiT ar axarebs RvTis suls. amgvari<br />
leqsi, rogoricaa: “inana ufalma, rom Seqmna adamiani<br />
qveyanad, da Sewuxda” (dab 6:6) gviCvenebs, rom RmerTi
cocxali arsebaa, da ara abstraqtuli suli atmosferoSi,<br />
es dagvexmareba Cven imis gagebaSi, Tu rogor SegviZlia<br />
saqmiT movigoT misi guli.<br />
Tu RmerTi pirovneba ar aris...<br />
Tu RmerTi ar yofiliyo realuri pirovneba, Zneli iqneboda<br />
sulierebis kategoriis gageba. Tu RmerTi sruliad<br />
marTlmorwmunea, magram materialur substancias ar<br />
warmoadgens Cven ar SegviZlia realurad aRviqvaT misi<br />
WeSmariteba. rogorc qristianobis, aseve ebraelizmis<br />
gariyulni amtkiceben, rom RmerTis WeSmariteba Semodis<br />
Cvens cxovrebaSi bundovani “wmidasulis” meSveobiT. da Tu<br />
Cven vaRiarebT RmerTis arsebobas, rogorc pirovnebas _ Cven<br />
SevZlebT misi daxmarebiT da misi sityvebis gavleniT Cveni<br />
xasiaTis gaumjobesebas.<br />
RmerTis mizania _ Tavi gamoamJRavnos uamrav mSvenier<br />
arsebaSi. misi saxeli, ieRova eloximi, adasturebs amas<br />
(TargmanSi niSnavs “is, vinc iqneba Zlevamosili”).<br />
gasamrjelis aRwera momaval RvTis sasufevelSi dedamiwaze<br />
gviCvenebs, rom morwmuneebs eqnebaT xelSesaxebi sxeuli,<br />
Tumca isini aRar igrZnoben adamianur sisustes. iobi wuxda<br />
“ukanaskneli dRis” dadgomaze, radganac misi sxeuli<br />
sabolood aRdgeboda (iob 19:25-27). abraami erTerTi<br />
maTgania, vizec naTqvamia: “mravali miwaSi miZinebuli<br />
gamoiRviZebs... saukuno sicocxlisaTvis” (dan 12:2), raTa<br />
miiRos aRTqmuli qanaanis mTeli qveyana samaradiso<br />
sakuTrebad (dab 17:8). “wmidanebi misni sixaruliT<br />
gaixareben... imxiarulon wmidanebma RirsebiT, iRaRadon<br />
TavianT sareclebze... ganumzadon maT samarTali dawerili”<br />
(fsalm 132:16; 149:5, 9). ebraelTa da aseve araebraelTa<br />
amgvari nawyvetebis araswored gageba iwvevs mcdar<br />
warmodgenas “ukvdavi sulis Sesaxeb”, rogorc adamianis<br />
arsebobis realur formaze. am ideas ar gaaCnia bibliis
10 RmerTi<br />
mxardaWera. RmerTi _ ukvdavia. misi mizania, mamakacisa da<br />
qalis cxovreba mis momaval sasufevelSi dedamiwaze.<br />
aqedan gamomdinare, ar arsebobs RmerTis an religiis<br />
Tayvanismcemlobis an piraduli urTierTobis damyarebis<br />
RmerTTan gonivruli koncepcia, sanam Cven ar vaRiarebT, rom<br />
RmerTi pirovnebaa da ar warmovidgenT mis fizikur xats<br />
RvTis sasufevelSi. bevris gageba SeiZleba nawyvetebidan,<br />
sadac RmerTi gamosaxulia rogorc mosiyvarule mama,<br />
romelic gvwvrTnis Cven, rogorc mama wvrTnis Tavis Svils<br />
(mag. rjl 8:5). qristes wamebis konteqstSi vkiTxulobT,<br />
rom “ufalma ineba misi tanjva da sneba Sehyara” (es 53:10).<br />
RmerTis aRTqmas daviTis Teslis Sesaxeb, romelic iqneba<br />
RvTis Svili, sWirdeboda saocari adamianis gaCena. RmerTi<br />
rom ar yofiliyo pirovneba, is ver SeZlebda Svilis Seqmnas.<br />
RmerTis swori gageba saWiroa bibliis sxvadasxva<br />
cxovrebiseuli aspeqtebis gagebisaTvis bibliis moZRvrebis<br />
dargSi. magram, rogorc erT tyuils mohyveba meore, aseve<br />
araswore warmodgena RmerTze Crdils agdebs wmida werilis<br />
WeSmaritebas. Tu Tqven CaTvaliT wignis am nawils<br />
damajereblad an nawilobriv damajereblad, maSin daismeva<br />
kiTxva: “namdvilad Tu icnobT RmerTs?” qvemoT Cven<br />
ganvixilavT bibliis moZRvrebas mis Sesaxeb.<br />
1.3 RmerTis saxeli da xasiaTi<br />
Tu RmerTi arsebobs, unda vivaraudoT, rom man daamuSava<br />
ramenairi xerxi, raTa gvacnos Cven Tavis Tavis Sesaxeb. Cven<br />
gvwams, rom biblia aris misi gamocxadeba xalxTan da, rom<br />
masSi Cven vxedavT RmerTis xasiaTs. amitom RmerTis sityva<br />
misi “Teslia” (1 petr 1:23), radganac Tu is axdens gavlenas<br />
Cvens gonebaze, CvenSi iqmneva axali arseba, romelsac aqvs<br />
RmerTis daxasiaTeba (iak 1:18; 2 kor 5:17). aqedan
gamomdinare, rac ufro met RvTis sityvas viTvisebT, miT<br />
ufro “Tavisi Zis xatebis msgavsad” vxdebiT (rom 8:29),<br />
romelic xasiaTiT RmerTis umwikvlo xatebaa (kol 1:15).<br />
amiT fasdeba bibliis istoriuli nawilebi; isini savse arian<br />
TxrobiT, Tu rogor mimarTavda RmerTi xalxs, romlebic<br />
erTa da imave ZiriTad daxasiaTebas amJRavnebdnen.<br />
Zvelebraelur enaSi adamianis saxeli metyvelebda mis<br />
xasiaTze an iZleoda informacias mis Sesaxeb. zogierTi<br />
magaliTi:<br />
“ieso” = “mxsneli”, _ radgan “igi ixsnis Tavis xalxs maTi<br />
codvebisagan” (maT 1:21).<br />
“abraami” = “uamrav xalxTa mama” _ “uamrav xalxTa mamad<br />
gaqcev” (dab 17:5).<br />
“eva” = “cocxali” _ “radgan igi gaxda yoveli cocxalis<br />
deda” (dab 3:20).<br />
“simoni” = “msmeneli” _ “uesma ufals, rom moZulebuli var,<br />
da momca esec” (dab 29:33).<br />
aqedan gamomdinare, RmerTis titulebi da saxelebi iZlevian<br />
farTo informacias mis Sesaxeb. radgan arsebobs uamravi<br />
aspeqti uflis xasiaTSi, faqtiurad mas saxeli aqvs. RmerTis<br />
saxelis dawvrilebiTi Seswavla sasurvelia naTlobis<br />
miRebis Semdeg. RmerTis saxelSi gamoxatuli xasiaTis<br />
Seswavla unda iwarmoebodes mTeli cxovrebis ganmavlobaSi.<br />
qvemoT mocemuli cnobebi warmoadgenen mxolod<br />
<strong>winasityvaoba</strong>s am Temis Sesaxeb.<br />
rodesac mosem isurva dawvrilebiT gaego uflis Sesaxeb,<br />
raTa myared yofiliyo rwmenaSi, angelozma: “axsna uflis<br />
saxeli. Caiara ufalma mis win da SehRaRada mosem: ufalo,<br />
ufalo! RmerTo mwyalobelo da Sembralebelo, sulgrZelo,<br />
didmadliano da WeSmarito. Semnaxavo siyvarulisa aTasTa<br />
mimarT, danaSaulTa, codvaTa da bralTa mimtevebelo da<br />
Surismgebelo” (gam 34:5-7).
12 RmerTi<br />
es _ aSkara mtkicebaa, rom RvTis saxeli mis xasiaTs<br />
amJRavnebs. aqedan gamomdinare, RmerTi _ pirovnebaa, radgan<br />
suls ara aqvs xasiaTis aseTi kvali.<br />
RmerTma airCia erTi gansakTrebuli saxeli, romliTac mas<br />
surda yofiliyo cnobili da romliTac xalxi moixseniebda<br />
mas; es _ misi ganzraxvebis Sejamebaa. israelianebi monebad<br />
iyvnen egvipteSi da esaWiroebodaT RmerTis Sexseneba maT<br />
Sesaxeb. moses evaleboda eTqva maTTvis uflis saxeli, raTa<br />
igi daexmareboda egviptedan gamosvlaSi da laSqrobaSi<br />
aRTqmuli qveynisaken (Sd. 1 kor 10:1). naTlobis miRebamde<br />
Cven aseve unda SevityoT RmerTis saxelis ZiriTadi<br />
principebi. ufalma ganucxada israelianebs, rom misi saxeli<br />
ieRova aris, rac niSnavs “me var, romelic var” (gam 3:13-15).<br />
Semdeg es saxeli cota gafarToebuli iyo: “kvlav uTxra<br />
RmerTma moses: ase uTxari israelianebs: ufalma, Tqveni mamapapis<br />
RmerTma, abraamis RmerTma, isakis RmerTma, iakobis<br />
RmerTma... es aris Cemi saxeli ukuniTi ukunisamde, es aris<br />
Cemi saxsenebeli Taobidan Taobamde” (gam 3:15). aqedan<br />
gamomdinare, RmerTis sruli saxeli “ufali RmerTi” aris.<br />
Zveli aRTqma ZiriTadad Zvelebraelur enaze iyo dawerili<br />
da nebismieri Targmani uSvebs bevr detals, rodesac saqme<br />
exeba “RmerTis” aRmniSvnel sityvebs. erTerTi gavrcelebuli<br />
Zvelebraeluri sityva, romelic iTargmneba rogorc “RmerTi”<br />
aris sityva “eloximi”, rac “Zlevamosils” niSnavs. ese igi<br />
saxeli, romliTac RmerTs surs, rom Cven movixsenioT igi<br />
aris<br />
ieRova eloximi<br />
rac niSnavs<br />
is vinc gamomJRavndeba<br />
ZlevamosilTa jgufSi.<br />
amitom, RmerTis ganzraxva aris misi xasiaTisa da arsebis<br />
gamomJRavneba xalxTa did jgufSi. RmerTis sityvis
morCilebiT Cven SegviZlia uflis romelime Tviseba<br />
gavanviTaroT CvenSi. magram, RmerTis saxeli aris im drois<br />
winaswarmetyveleba, romelic maSin dadgeba, rodesac<br />
dedamiwa Seivseba RvTisebuli xasiaTisa da bunebis xalxiT<br />
(Sd. 2 petr 1:4). Tu Cven gvinda gavxdeT ukvdavni da<br />
gvqondes maradiuli sicocxle, Cven unda asociaciiT<br />
davukavSirdeT mis saxels. amisaTvis Cven unda miviRoT<br />
naTloba (maT 28:19). amiT Cven aseve gavxdebiT abraamis<br />
(“Teslis”) STamomavlebi (gal 3:27-29), romelTac aRTqmuli<br />
hqondaT wuTisoflis memkvidreoba (dab 17:8; rom 4:13), _<br />
“ZlevaamosilTa” (“eloxim”) jgufiT, romelSic gamosaxulia<br />
RvTis saxelis winaswarmetyveleba. ufro dawvrilebiT amis<br />
Sesaxeb naTqvamia TavSi 3.<br />
1.4 angelozebi<br />
zemoT naTqvamidan gamomdinare, angelozebis Sesaxeb SeiZleba<br />
iTqvas, rom isini:<br />
_ arian fizikuri arsebebi,<br />
_ romlebsac aqvT RvTis saxeli,<br />
_ arxebi, romlis meSveobiT RvTis suli axorcielebs Tavis<br />
nebas,<br />
_ misi xasiaTisa da ganzraxvebis Sesabamisad,<br />
_ da Tan mas warmoadgenen.<br />
rogorc ukve vTqviT nawilSi 1.3, erTerTi yvelaze<br />
gavrcelebuli sityva, romelic iTargmneba, rogorc “RmerTi”<br />
aris “eloximi”, rac niSnavs “Zlevamosili”. ZiriTadi<br />
bibliuri traqtati gveubneva, rom aris mxolod erTi<br />
RmerTi (rjl 6:4;<br />
es 45:5; 1 kor 8:4; efes 4:6). am “Zlevamosilns” SesaZloa<br />
namdvilad erqvaT RmerTi, maTi axlo kavSiris gamo. am<br />
arsebebs ewodebaT angelozebi.
14 RmerTi<br />
samyaros qmnilebis aRweraSi (dab 1) weria, rom ufalma<br />
warmoTqva garkveuli miTiTebani da “iqmna ase”. miTiTebebs<br />
axorcielebdnen angelozebi:<br />
“adideT ufali, angelozno misno; ZaliT Zlierni misi<br />
sityvis Semsrulebelni, emorCilebian mis naTqvams” (fsalm<br />
103:20).<br />
aqedan gamomdinare SegviZlia CavTvaloT, rom “RmerTis mier”<br />
samyaros Seqmna ganxorcielda angelozTa meSvsobiT. iobis<br />
leqsebSi 38:4-7 aseve aris naTqvami amis Sesaxeb. axla<br />
SevajamoT samyaros Seqmnis movlenebi, romlebic aRwerilni<br />
arian dabadeba 1:<br />
dRe pirveli: “da Tqva RmerTma: iyos naTeli! da iqmna<br />
naTeli” (lq. 3)<br />
dRe meore: “da Tqva RmerTma: iyos wyalTa Soris myari da<br />
gahyaros wylebi. gaaCina RmerTma myari da gahyara<br />
erTmaneTisagan wyali, romelic aris myars qvemoT, da wyali,<br />
romelic aris myars zemoT. da iqmna ase” (lq. 6, 7).<br />
dRe mesame: “da Tqva RmerTma: Segrovdes erTgan cisqveSeTis<br />
wyali da gamoCndes xmeleTi. da iqmna ase” (lq. 9).<br />
dRe meoTxe: “da Tqva RmerTma: iyos mnaTobebi cis myarze... da<br />
iqmna ase” (lq. 14, 15).<br />
dRe mexuTe: “da Tqva RmerTma: afuTfuTdes wyalSi<br />
suldgmuli; miwis zemoT ki, cis myarze, frinvelma ifrinos.<br />
da iqmna ase. Seqmna RmerTma didi Tevzebi da yovelive<br />
suldgmuli, mcuravi Tav-Tavisi gvarisda mixedviT, rac ki<br />
wyalSi fuTfuTebs, da yvela frTosani Tav-Tavisi gvarisda<br />
mixedviT” (lq. 20, 21).<br />
dRe meeqvse: “Tqva RmerTma: warmoSvas miwam suldgmuli Tav-<br />
Tavisi gvarisda mixedviT _ pirutyvi, qvemZromi da miwis
mxecebi Tav _ Tavisi gvarisda mixedviT. da iqmna ase” (lq.<br />
24).<br />
adamiani Seiqmna imave meeqvse dRes. “Tqva RmerTma: gavaCinoT<br />
kaci Cvens xatad, Cvens msgavsebad” (dab 1:26). Cven ukve<br />
visaubreT am leqsis Sesaxeb nawilSi 1.2. axla ki gvinda<br />
SegaxsenoT, rom sityva “RmerTi” ar ekuTvnis TviT RmerTis<br />
pirovnebas _ fraza “gavaCinoT kaci” gviCvenebs, rom sityva<br />
“RmerTi” ekuTvnis adamians. Zvelebraelur originalSi aris<br />
gamoyenebuli sityva “eloximi”, rac niSnavs “Zlevamosili”<br />
da Seesabameba angelozs. is faqti, rom angelozebma Segvqmnes<br />
Cven Tavis xatad, niSnavs imas, rom maT aqvT aseTive<br />
garegnoba, rogorc Cven. amitomac isini arian realuri<br />
arsebebi RvTis bunebiT.<br />
TviT sityva “buneba” mniSvnelobiT ekuTvnis maT fizikur<br />
struqturas, xasiaTsa da ganzraxvebs. bibliaSi saubaria or<br />
“bunebis” Sesaxeb. TviT sityvis mniSvnelobiT ki SeuZlebelia<br />
gvqondes ori buneba erTdroulad.<br />
RvTiuri buneba<br />
codvas ar idens (umwikvloa) (rom 9:14; 6:23; Sd. fsalm<br />
90:2; maT 5:48; iak 1:13);<br />
ukvdavia (1 tim 6:16);<br />
savsea ZaliTa da energiiT (es 40:28).<br />
es _ RmerTisa da angelozebis bunebaa. es buneba gadaeca<br />
iesos aRdgomis Semdeg (saq 13:34; gamocx 1:18; ebr 1:3). es<br />
buneba mocemulia aRTqmaSi Cvens mimarT (luk 20:35, 36; 2<br />
pet 1:4; es 40:28, Sd. 31).<br />
adamianuri buneba<br />
aqvs midrekileba codvisaken (iak 1:13-15) ukurnavi gonebiT<br />
(ierem 17:9; mark 7:21-23);
16 RmerTi<br />
sasikvdiloT aris ganwiruli (rom 5:12, 17; 1 kor 15:22);<br />
aqvs Zalze SezRuduli Zala, rogorc fizikuri, aseve<br />
gonevruli (ierem 10:23).<br />
es is bunebaa, romelic yvelas aqvs _ cudsa da kargs. am<br />
bunebis dasasruli _ sikvdilia (rom 6:23). adamianis buneba<br />
hqonda iesos Tavisi miwieri cxovrebis ganmavlobaSi (ebr<br />
2:14-18; rom 8:3; ioan 2:25; mark 10:18).<br />
samwuxarod, sityva “buneba” sakmaod bundovania: Cven<br />
SegviZlia gamoviyenoT igi aseT winadadebebSi: “jonis aqvs<br />
kargi buneba”, rac imas niSnavs, rom cudaT moqceva mas ar<br />
Sehferis; Tumca SesaZloa igi Zalian amayobdes Tavisi<br />
avtomobiliT, rac Seesabameba adamianis bunebas. magram es is<br />
mniSvneloba ar aris, romelsac Cven vgulisxmobT sityva<br />
“bunebis” qveS.<br />
radganac angelozebs aqvT RvTis buneba, isini ucodvilni<br />
unda iyvnen da amitomac ukvdavni, vinaidan codvas mosdevs<br />
sikvdili (rom 6:23). maT unda hqondeT arsebobis fizikuri<br />
forma. amitomac angelozebi gamoiyurebodnen rogorc<br />
Cveulebrivi adamianebi, rodesac gamoCndnen dedamiwaze:<br />
_ angelozebi mividnen abraamTan, rom gadaecaT RvTis sityva.<br />
isini aRwerilni arian rogorc “sami kaci”, romlebTac<br />
abraami eqceoda rogorc adamianebs: “mcireoden wyals<br />
movatanineb da fexs dagbanen, mere moisveneT xis CrdilSi”<br />
(dab 18:4).<br />
_ orni, am angelozTa Soris Semdeg mividnen lotTan, qalaq<br />
sodomSi, da iseve iyvnen miRebulni, rogorc adamianebi,<br />
lotiTa da sodomis macxovreblebiT. “mivida ori angelozi<br />
sodomSi”, da miiwvia lotma isini Sin. magram sodomis<br />
macxovrebelni mividnen mis saxlTan da hkiTxes damuqrebiT:
“sad arian is kacebi, wuxel rom gestumrnen?” loti<br />
Seevedra maT: “nu izamT borotebas, Zmebo!” angelozebi<br />
aRwerilni arian aseve rogorc “kacni”: “gamoiwodes xeli<br />
stumarma kacebma da gadaarCines loti: “uTxres im kacebma<br />
lots... unda gavanadguroT” sodomi (dab 19:1, 5, 8, 10, 12,<br />
13).<br />
_ axali aRTqmis komentari am ori SemTxvevis Sesaxeb<br />
amtkicebs, rom angelozebs aqvT adamianis garegnoba:<br />
“stumarTmoyvareoba ar daiviwyoT, vinaidan zogierTebs<br />
(abraamsa da lots) angelozebisaTvis gauweviaT<br />
stumarTmoyvareoba da ar scodniaT” (ebr 13:2).<br />
_ iakobi mTeli Rame ebrZoda viRac kacs (dab 32:24),<br />
romelic angelozi iyo (os 12:4).<br />
_ ori adamiani moelvare samosiT eswrebodnen iesos<br />
aRdgomas (luk 24:4) da amaRlebas (saq 1:10). isini<br />
angelozebi iyvnen.<br />
_ miaqcieT yuradReba am sityvebis farul mniSvnelobas:<br />
“kacis sazomiT, romelic angelozisaa” (gamocx 21:17).<br />
angelozebi codvas ar idenen<br />
radganac angslozebs aqvT RvTiuri buneba, maT ar SeuZliaT<br />
sikvdili. codvas sikvdili mohyveba, aqedan gamomdinare, maT<br />
ar SeuZliaT codvis Cadena. namdvili berZnuli da<br />
Zvelebraeluri sityva, naTargmni rogorc angelozi, niSnavs<br />
“macnes”. angalozebi macneni da RmerTis msaxurni arian,<br />
amitom Cven ar SegviZlia vifiqroT maTze rogorc<br />
codvilnze. ase, berZnuli sityva aggelos, romelic iTargmneba<br />
rogorc “angelozebi”, SesaZloa aseve naTargmni iyos sityviT<br />
“macneni”, rodesac vgulisxmobT xalxs, magaliTad, ioane<br />
naTlismcemels (maT 11:10) da mis macnens (luk 7:24); iesos
18 RmerTi<br />
macneni (luk 9:52) da xalxi, romlebmac miakvlies raxabi<br />
(iak 2:25). SesaZlebelia, rom “angelozebi” adamianis macnenis<br />
mniSvnelobiT codvas idenen.<br />
Semdegi nawyvetebi aSkarad gviCveneben, rom yvela angelozi<br />
emorCileba RmerTs da amitom ar SeuZlia codvis Cadena:<br />
“ufalma caSi daidga taxti Tvisi da meufeba misi flobs<br />
yovelives (ese igi, caSi SeuZlebelia iyos ajanyeba RvTis<br />
winaaRmdeg). adideT RmerTi, angelozno misno, ZaliT<br />
Zlierni, misi sityvis Semsrulebelni, emorCilebian mis<br />
naTqvams. adideT ufali, yovelno spano misno, msaxurno<br />
misno, misi nebis Semsrulebelno”. (fsalm 103:19-21).<br />
“adideT igi, yovelno angelozno misno, adideT igi, yovelno<br />
Zalno misno” (fsalm 148:2).<br />
“gana yvelani momsaxuro sulebi ar arian, maTda samsaxurad<br />
warmogzavnilni, vinc xsna unda daimkvidros?” (ebr 1:14).<br />
sityva “yovelnis” gameoreba gviCvenebs, rom angelozebi ar<br />
iyofian or jgufad _ karg da cud. angelozTa bunebis<br />
gagebis mniSvneloba imasSia, rom erTgulebis jildo _ maT<br />
bunebasTan SeerTebaa: “xolo, vinc Rirsni arian moipovon is<br />
saukune da mkvdreTiT aRdgoma, arc cols irTaven, arc<br />
Txovdebian. vinaidan aRarc sikvdili SeuZliaT maT, raki<br />
angelozTa sworni arian” (luk 20:35, 36). es Zalian<br />
mniSvnelovania. Tu angelozes SeuZliaT codvis Cadena, ese<br />
igi isini, vinc Rirseulni iqnebian qristes mosvlisas, aseve<br />
Caidenen codvas, da radganac codvas mohyveba sikvdili<br />
(rom 6:23), maT ar eqnebaT mudmivi cxovreba. aqedan<br />
gamomdinare, Tu Cven vityviT, rom angelozebi codvas idenen,<br />
RvTis aRTqmas maradiuli sicocxlis Sesaxeb ekargeba
yovelive Zala. magram Cven viciT, rom Cveni jildo _<br />
angelozTa bunebis gaziarebaa.<br />
Tu angelozebs SeeZloT codvis Cadena, RmerTi ver SeZlebda<br />
gavlenis moxdenas Cvens cxovrebaze, radganac man Tqva, rom<br />
yvela misi qmnileba iwarmoeba mis angelozTa meSveobiT<br />
(fsalm 103:4). isini _ “RvTis mier Seqmnili sulebi arian”.<br />
amitom SeuZlebelia fiqri imaze, rom angelozebs SeuZliaT<br />
ar daemorCilon RmerTs. qristianebma yoveldRe unda<br />
ilocon RvTis sasufevelis mosvlaze, rom iyos neba misi<br />
rogorc caSi, aseve dedamiwaze (maT 6:10). Tu RvTis<br />
angelozebs metoqeoba gaewiaT iq codvil angelozebTan, maSin<br />
misi neba ar ganxorcieldeboda savsebiT da, amitom, aseTive<br />
mdgomareoba iqneboda momaval sasufevelSic. xolo<br />
maradisobos gatareba samyaroSi, sadac mudmivad iqneba<br />
brZola codvasa da morCilebis Soris _ ar aris mimzidveli<br />
prespeqtiva.<br />
angelozebi da morwmuneebi<br />
arsebobs sakmaod safuZvliani mizezi gvwamdes, rom yovelive<br />
morwmunes hyavs angelozi, romelic exmareba mas cxovrebaSi:<br />
_ “daibanakebs angelozi uflisa mis moSiSTa irgvliv da<br />
gadaarCens maT” (fsalm 34:8).<br />
_ “...am mcireTagans, romelsac Cemi swams (e. i. sust<br />
mociqulebs _ zaq. 13:7; Sd. maT 26:31)... maTi angelozebi<br />
zecaSi yovelTvis xedaven Cemi zecieri mamis saxes” (maT 18:6,<br />
10).<br />
_ qristianebs mtkiceT swamT, rom pavles hyavda damcveli _<br />
angelozi (saq 12:14, 15).<br />
_ israelianebma gadaiares wiTeli zRva da angelozs mihyavda<br />
isini udabnoSi. wiTeli zRvis gadasvla niSnavs wyliT
20 RmerTi<br />
naTlobas (1 kor 10:1), da amitom Cven SegviZlia vifiqroT,<br />
rom Cvenc aseve vimyofebiT angelozTa mfarvelobis qveS.<br />
Tu angelozebi codvilni yofiliyvnen, maTi daxmareba<br />
CvenTvis wyevla iqneboda da ara locva. amrigad Cven vxedavT,<br />
rom angelozebi arian arsebebi...<br />
_ RvTiuri bunebiTa da garegnobiT,<br />
_ romlebsac ar SeuZliaT codvis Cadena,<br />
_ romlebic yovelTvis asruleben RvTis nebas,<br />
_ da arian arxebi, romlis meSveobiT moqmedebs RvTis suli<br />
(fsalm 104:4).<br />
magram..?<br />
uamravi “qristianuli” eklesia Tvlis, rom angelozebs<br />
SeuZliaT codvis Cadena da rom amJamad arseboben codvili<br />
angelozebi, romlebic ageben pasuxs codvebze da miwier<br />
problemebze. amis Sesaxeb Cven visaubrebT mogvianebiT, axla<br />
ki vityviT Semdegs:<br />
_ SesaZlebelia, rom Cvens samyaromde arsebobda sxva<br />
samyaro, romlis Sesaxeb naTqvamia dab 1. SesaZlebelia aseve,<br />
rom axlandeli angelozebi sikeTisa da borotebis Sesaxeb<br />
Secnobilni arian (dab 3:5), imitom, rom isini iyvnen iseTive<br />
situaciaSi, rogorSic Cven varT amJamad. ar aris<br />
gamoricxuli, rom im saukunis mcxovreb zogierT arsebas<br />
aqvs Cadenili codva; magram es yvelaferi mxolod varaudia.<br />
biblia gvacnobs Cven imas, rac unda vicodeT axlandel<br />
garemos Sesaxeb, romelic gamoricxavs codvil angelozTa<br />
arsebobas.<br />
_ codvili arsebebis yofna caSi SeuZlebelia, radgan RvTis<br />
sufTa saxedvelns ar axasiaTebs borotebisa da siavis<br />
Wvreta (abak 1:13). aseve fsalmuni 5:5 ambobs: “boroteba ver
daisadgurebs SenTan. ver dadgebian qedmaRalni Sens winaSe”.<br />
ase rom, RmerTis mimarT angelozTa ajanyebis azri<br />
upirispirdeba am nawyvetebs.<br />
_ berZnuli sityva “Angel” niSnavs “macnens” da, rogorc ukve<br />
vTqviT, SesaZloa ekuTvnodes xalxs. aseT adamianur<br />
“macnens”, rasakvirvelia, SeuZlia codvis Cadena.<br />
_ borotebis, codvil angelozebis arseboba, romlebsac<br />
edebaT brali Cveni cxovrebis yvela negatiuri movlenebis<br />
dros, warmoadgens erTerT yvelaze gavrcelebul Tqmulebas<br />
warmarTobaSi. warmarTuli Tqmulebebi Sobis Sesaxeb<br />
garkveuli zomiT qristianobaSic Semovidnen.<br />
_ arsebobs ramdenime bibliuri nawyveti, romlebic SesaZloa<br />
araswored aRweraven angelozTa arsebas. ufro dawvrilebiT<br />
amis Sesaxeb aris naTqvami gamocemaSi “eSmakis ZebnaSi”,<br />
romlis miReba SesaZloa gamomcemelTan. mocemul nawyvetebs<br />
ar SeuZliaT uaryon is uamravi mtkiceba, romelic gvaqvs<br />
bibliaSi angelozTa Sesaxeb.<br />
gadaxveva 1: “RmerTi sulia” (ioan 4:24)<br />
meore TavSi Cven ufro dawvrilebiT visaubrebT RvTis<br />
sulze. axla SegviZlia SevajamoT Cveni msjelobebi amgvarad:<br />
RvTis suli aris RmerTis Zala da sunTqva, mis moqmedebiT<br />
RmerTi gamoxatavs Tavis xasiaTs. radganac RvTis suli<br />
gamoxatavs mis pirovnebas, fraza “RmerTi sulia” (ioan 4:24)<br />
saTanadod unda iyos naTargmni.<br />
RmerTs mravali gansazRvra gaaCnia, magaliTad:<br />
“Cveni RmerTi aris cecxli STanTqmeli” (ebr<br />
12:29);
22 RmerTi<br />
“RmerTi aris naTeli” (1 ioan 1:5);<br />
“RmerTi siyvarulia” (1 ioan 4:8);<br />
“RmerTi iyo sityva” (berZnuli “logos”_ gegma,<br />
ganzraxva, idea) (ioan 1:1).<br />
amrigad, “RmerTi aris” misi daxasiaTeba. sruliad arasworea<br />
imis mtkiceba, rom siyvarulis abstraqtuli gageba _<br />
“RmerTia”, mxolod imitom, rom “RmerTi siyvarulia”. Cven<br />
SegviZlia vuwodoT vinmes “sikeTis gansaxiereba”, magram es<br />
ar niSnavs, rom es vinme ar aris fizikuri arseba.<br />
radganac suli RvTis Zalaa, Cven xSirad vkiTxulobT, rom<br />
RmerTi gzavnis Tavis suls miznis misaRwevad sakuTari<br />
nebisa da xasiaTis Sesabamisad. RmerTze naTqvamia, rom man<br />
Seqmna suli (amos 4:13). imis Tqma, rom RmerTi sulia,<br />
niSnavs TviT RmerTis uaryofas. arsebobs uamravi magaliTi,<br />
romelic adasturebs RvTis sulis marTvas RmerTis mier:<br />
“Tavisi wmida sulis Camdgmeli maT wiaRSi” (es 63:11);<br />
“davsdeb masze (iesoze) suls Cemsas (RvTisas)”<br />
(maT 12:18);<br />
“wmida suls miscems mama Tqveni zecieri” (luk<br />
11:13);<br />
“vixils suli, mtrediviT gadmomavali zeciT”<br />
(ioan 1:32);<br />
“ambobs RmerTi, movafen Cemi sulisagan yvela<br />
xorcs” (saq 2:17).<br />
sinamdvileSi, xSiri xseneba “RvTis sulisa” ukve adasturebs<br />
imas, rom suli TviT RmerTi ar aris. es sxvaoba RmerTisa<br />
da RvTis sulis Soris siZneles warmoadgens maTTvis, visac<br />
swams “samebis”, romelSic RmerTi, ieso da wmidasuli erT<br />
pirovnebad aris warmodgenili. Tu es namdvilad asea da<br />
RmerTi ar aris pirovneba, ese igi iesoc ar aris pirovneba<br />
am sityvis sruli ganmartebiT.
unda aRvniSnoT, rom upirovnebo RmerTi qmnis Cvens locvas<br />
sisuleleT, radgan locva _ dialogia Cveni gonebisa da<br />
RmerTis Soris. Cven yovelTvis gvaxseneben, rom Cven locviT<br />
mivmarTavT RmerTs, romelsac aqvs fizikuri adgilsamyofeli<br />
caSi (ekl 5:1; maT 6:9; 5:16; 3 mef 8:30) da rom ieso amJamad<br />
mis gverdiTaa (1 pet 3:21; ebr 9:24). Tu RmerTi pirovneba<br />
ar aris, am leqsebs ekargebaT azri. magram, rogorc ki Cven<br />
warmovidgenT RmerTs realurad, Cveni locva mis mimarT<br />
cocxldeba da faqtiurad dialogad gadaiqceva im sxeulTan,<br />
visic Cven gvwams.<br />
gadaxveva 2: RmerTis saxelis gamoyeneba<br />
rogorc vxedavT, RmerTisa da mis Zis iesos saxels aqvs<br />
udidesi mniSvneloba. RvTis saxeli ar unda gamoiyenebodes<br />
rogorc ubralo Camsmeli sityva an gaRizianebis<br />
gamosaxatavad, es Seuracxyofis miyeneba iqneboda misTvis. am<br />
mizezis gamo, yvelam, visac surs asiamovnos RmerTs da<br />
pativi sces mas, ar unda gamoiyenos fuWad misi saxeli.<br />
samyaros uamrav sazogadoebaSi es Sebilwva Cveulebriv<br />
movlenad iqca.<br />
rasakvirvelia, gulwrfeli locva RvTis daxmarebis Sesaxeb<br />
ar iqneba Seutyobeli misTvis. aseve, vinc imyofeba Cvens<br />
yuradRebisa da kontrolis sferoSi, magaliTad, bavSvebs<br />
unda mivceT SeniSvna Sebilwvis seriozulobis Sesaxeb:<br />
“radgan ar daindobs ufali Tavisi saxelis fuWad<br />
mxsenebels” (rjl 5:11).<br />
meore mxridan, arsebobs xalxi, romelic daJinebiT moiTxovs<br />
Zvelebraelur sityvebis ieRova da iaxves maradiul<br />
gamoyenebas, rodesac saubari midis RmerTis Sesaxeb.<br />
winaaRmdeg SemTxvevaSi, rogorc isini amboben, Cven vuSvebT
24 RmerTi<br />
uxeS Secdomas. amis momxreni ieRovelebi arian, romlebic<br />
Tvlian, Tu qristianeli ar uwodebs Tavis Tavs “ieRovas<br />
mowmed”, mas ar eqneba naTesaobrivi kavSiri RmerTTan.<br />
amgvari saqcieliT, es xalxi iyenebs RvTis wmida saxels<br />
sulieri elitizmis gasaRviveblad. Cven ar gvinda imis Tqma,<br />
TiTqos RvTis saxelis gamoyeneba cudi saqmea; igi<br />
gansakuTrebiT Seesabameba Cvens pirad locvebs. magram axal<br />
aRTqmaSi ar aris raime miTiTeba imis Sesaxeb, rom es<br />
aucilebeli da sasurvelia RmerTisaTvis. axali aRTqma<br />
dawerili iyo berZnul enaze da RvTisaTvis gamoyenebuli iyo<br />
mxolod erTi sityva _ “theos”, rac niSnavs “diadi”. aq ar<br />
aris raime sxvaoba “RmerTisa” da “ieRovas” sityvebis Soris.<br />
aq ar gvxvdeba aseve raime specialuri miTiTeba imis Sesaxeb,<br />
Tu ra unda ewodos qristianul Tems. petre ambobs morwmune<br />
adamianis Sesaxeb, rogorc “qristianze” da ara rogorc<br />
“ieRovel adamianze” an romelime sxva axlomdgom wodebiT (1<br />
pet 4:16). saxel “ieRovas” xSir gamoyenebas mohyveba ufali<br />
iesos saqmeebis gaufasureba. amis asgavsad, uamravvi<br />
“saxarebiseuli qristiane” did mniSvnelobas aniWebs ufal<br />
iesos saxelsa da adgilsamyofels, da ar aqcevs kuTvnil<br />
yuradRebas RmerTis ufro Zlier adgils.<br />
sxva dasaxelebebi, romlebsac morwmune qristianebi<br />
xmarobdnen sakuTari Tavis mimarT, “ieRovas” saxelis garda:<br />
_ “israelis moqalaqeoba” (efes 2:12);<br />
_ “mozeime sakrebuli da pirmSoTa eklesia” (ebr 12:23);<br />
_ “uflisa da RmrTis eklesia” (saq 20:28);<br />
_ “eklesia cocxali RmerTisa, WeSmaritebis sveti da<br />
simtkice” (1 tim 3:15);<br />
_ “RmrTis saxli” (1 tim 3:15).
gadaxveva 3: RmerTis gamomJRavneba<br />
qvemoT mocemuli gadaxveva advili gasagebi ar iqneba<br />
pirvelive kiTxvis dros, magram am sakiTxis ganxilvis didi<br />
mniSvneloba ufro gamomJRavndeba Cven momdevno<br />
mecadineobebSi. am sakiTxis ganxilvis Semdeg Cven gveqneba<br />
sruli warmodgena bibliis ZiriTad aRTqmaze, TviT RmerTze.<br />
RmerTis saxelis tareba SeuZlia yvelas visi meSveobiT mas<br />
surs Tavis “gamomJRavneba” an gamoCena. ase rom, xalxs da<br />
angelozebs, aseve rogorc iesos, SeuZliaT RvTis saxelis<br />
tareba. am mniSvnelovan princips Cven biblia gvixsnis.<br />
magaliTad, Svils SesaZloa hqondes mamis saxeli; mas gaaCnia<br />
garkveuli msgavseba mamasTan. aseve kompaniis warmomadgenels<br />
SeuZlia saubari Tavisi kompaniis saxeliT; mas SeuZlia<br />
daurekos vinmes da uTxras: “es “unileveria”, radganac igi<br />
muSaobs am wodebis mqone kompaniaSi, Tumca TviTon mister<br />
unileveri ar aris. aseve iesos mimarT.<br />
RvTis saxelis mqone angelozebi<br />
rogorc naTqvamia gam 23:20, 21, RmerTma uTxra israelis<br />
xalxs, rom maT angelozi gauZRveba. “masSia Cemi saxeli”,<br />
iyo naTqvami. RmerTis piradi saxelia _ ieRova. amitom,<br />
angelozs erqva ieRova an ufali. gam 33:20 naTqvamia, rom<br />
aravis ar SeuZlia RmerTis saxis xilva da Semdeg cocxlad<br />
darCena, magram gam 33:11 vkiTxulobT: “pirispir<br />
elaparakeboda ufali moses, rogorc kaci elaparakeba kacs”.<br />
es ar iyo TviT ufali RmerTi, radgan aravis ar SeuZlia<br />
RmerTis xilva. es iyo angelozi, romelsac mohqonda RvTis<br />
saxeli. ese igi Cven vkiTxulobT RmerTze, romelic<br />
esaubreboda moses, Tumca faqtiurad igi angelozi iyo.<br />
arsebobs uamravi magaliTi, rodesac sityvebi “RmerTi” da
26 RmerTi<br />
“ufali” ekuTvnian angelozebs. magaliTad, dab 1:26: “Tqva<br />
RmerTma (angelozma): gavaCinod kaci Cvens xatad”.<br />
xalxi RvTis saxeliT<br />
erTerTi nawyveti, romelic Zalian sasargebloa zemoT<br />
naTqvamis asaxsnelad, aris ioan 10:34-36. aq ebraelebma<br />
dauSves Secdoma, romelsac amJamad yvela egred wodebuli<br />
“qristiane” eSvebs. maT egonaT, rom iesom Tqva: RmerTi var.<br />
magram iesom miugo maT: “gana Tqvens rjulSi ar weria, rom<br />
“me vTqvi Tqven RmerTebi xar?” Tu RmerTebi uwoda maT... mas<br />
eubnebiT: RmerTs gmobo, raki vTqvi: RvTis Ze var-meTqi?”<br />
iesos faqtiurad mohyavs citata 82 fsalmunidan, sadac<br />
israelis msajulnebs “RmerTebs” uwodebdnen.<br />
rogorc naCvenebi iyo, RmerTis sruli saxeli Zvelebraelur<br />
enaze “ieRova eloximia”, rac niSnavs “gamovaSkaravdebi<br />
ZlevamosilTa jgufSi”. ZlevamosilTa jgufi _ WeSmariti<br />
morwmuneebi arian, am cxovrebis viwro gagebiT, da ufro<br />
vrcel gagebiT RvTis sasufevelSi. yvelaferi es mSvenivrad<br />
aris gamosaxuli es 64:4 da 1 kor 2:9 leqsebis SedarebaSi:<br />
“ukuniTidan ar smeniaT, yuri ar moukravT, Tvals ar<br />
uxilavs sxva RmerTi Sens garda, romelic ase moqceodes<br />
Tavis moimedes”. pavles mohyavs es citata 1 kor 2:9, 10:<br />
“magram, rogorc weria: “rac Tvals ar unaxavs, yurs ar<br />
smenia, kacs gulSi ar gauvlia, RmerTma is moumzada Tavis<br />
moyvarulebs”. nawyveti es 64 ambobs, rom veravin, garda<br />
RmerTisa, ver gaigebs imas, rac moumzada man morwmuneebs;<br />
magram 1 kor 2:10 amtkicebs, rom yvelaferi es Cven ukve<br />
vixileT; ase rom am gagebiT Cven SegviZlia viyoT “RmerTi”:<br />
ara TviT RmerTi, aramed RmerTis gamomJRavneba mis saxelSi<br />
naTlobis Sedegad da WeSmaritebis SemecnebiT.<br />
ieso da RvTis saxeli
ar aris gasakviri, rom iesom, rogorc RvTis Zem unda<br />
ataros RvTis saxeli. mas SeeZlo eTqva: “me movedi mamis<br />
Cemis saxeliT” (ioan 5:43). Tavisi Tavmdablobis gamo, ieso<br />
amaRlda da RmerTma “misca mas saxeli uzenaesi yoveli<br />
saxelisa”. saxeli ieRova (iaxve) _ TviT RmerTis saxelia<br />
(fil 2:9). ai ratom Cven vkiTxulobT iesos sityvebs gamocx<br />
3:12: “da davawer mas (morwmunes) saxels Cemi RmerTisas... da<br />
Cems axal saxels”. gankiTxvis dRes ieso mogvcems Cven RvTis<br />
saxels. igi daarqmevs mas “Cems axal saxels”. unda<br />
gaviTvaliswinoT, rom iesom Tavis gamocxadeba mogvca<br />
amaRlebis ramdenime wlis Semdeg, rogorc naTqvamia fil 2:9.<br />
amitom mas SeuZlia uwodos RvTis axal saxels “Cemi axali<br />
saxeli”, saxeli, romelic mas sabolood mieca. axla Cven<br />
SegviZlia swored gavigoT es 9:6 leqsebi, sadac naTqvamia:<br />
“ewoda saxelad sakvirveli, mrCeveli, RmerTi Zlieri,<br />
maradisobis mama...” es _ winaswarmetyvelebaa, rom ieso<br />
atarebs RvTis yvela saxels, rom igi iqneba RvTis<br />
gamocxadebis sruli gamomJRavneba. amitomac mas uwodes<br />
“emanueli”, rac niSnavs “CvenTan RmerTia”, Tumca piradad is<br />
RmerTi ar iyo.
28 RmerTi<br />
Tavi 1: sakiTxebi<br />
1. ra gvexmareba Cven RmerTis mimarT rwmenis gamagrebaSi?<br />
a) eklesiaSi siaruli<br />
b) locviT bibliis Seswavla<br />
g) saubari qristianebTan<br />
d) bunebiT datkboba<br />
2. romeli qvemoT mocemuli mtkicebebisagan yvelaze swored<br />
gansazRvravs RmerTs?<br />
a) idea Cvens gonebaSi<br />
b) sulis daqrolva atmosferoSi<br />
g) RmerTi ar arsebobs<br />
d) realuri, materialuri pirovneba<br />
3. RmerTi _ es:<br />
a) erTobaa<br />
b) samebaa<br />
g) uamravi RmerTi _ erTSia<br />
d) ar arsebobs misi raime gansazRvra<br />
4. ras niSnavs RmerTis saxeli “ieRova eloximi”?<br />
a) is, romelic iqneba<br />
b) is, vinc gamoaSkaravdeba ZlevamosilTa jgufSi<br />
g) diadi<br />
d) Zala<br />
5. ras niSnavs sityva “angelozi”?<br />
a) kaciseburi<br />
b) frTebiani<br />
g) macne<br />
d) damxmare<br />
6. SeuZliaT Tu ara angelozebs codvis Cadena?<br />
7. ra garwmunebT Tqven yvelaze Zalian RmerTis arsebobaSi?
Tavi 2<br />
RvTis suli
2.1 RvTis suli: gansazRvra<br />
radgan RmerTi _ realuri pirovnebaa, romelsac gaaCnia<br />
grZnobebi da emociebi, mosalodnelia, rom mas aqvs raRac<br />
xerxi gvacnobos Tavisi survilebi da moaxdinos gavlena<br />
Cvens cxovrebaze. RmerTi am yvelafers akeTebs Tavisi sulis<br />
meSveobiT. Tu gvsurs gavicnoT RmerTi da davamyaroT masTan<br />
aqtiuri kavSiri, Cven unda vicodeT Tu ras warmoadgens<br />
RvTis suli da rogor moqmedebs igi.<br />
sakmaod Znelia swored gansazRvro sityva “suli”.<br />
magaliTad, Tu Tqven brundebiT qorwilidan, Tqven SegiZliaT<br />
TqvaT: “iq namdvilad keTili suli sufevda!” am sityvebiT<br />
Tqven gindaT gvacnoboT, rom qorwilSi kargi atmosfero<br />
iyo, yvelaferma Ceiara rogorc saWiroa, xalxi kargad<br />
gamoiyureboda da a. S. amgvari sxvadasxva aspeqtebi qmnian<br />
qorwilis “suls”. amis msgavsad, RvTis suli aerTianebs<br />
yvelafers RmerTze. Zvelebraeluri sityva, romelic Zvel<br />
aRTqmaSi naTargmnia rogorc “suli”, niSnavs “sunTqvas” an<br />
“Zalas”. amrigad, RvTis suli aris misi “sunTqva”, TviT<br />
RmerTis arseba. sityva “sulis” gamoyenebis magaliTebs Cven<br />
mogiyvanT me-5 nawilSi.<br />
bibliaSi naTqvamia, rom adamianis fiqrebi gamoisaxeba mis<br />
saqmeebSi (igavni 23:7; maT 12:34). dafiqreba Cvens qcevebze<br />
amtkicebs amas. Cven Tavdapirvelad vfiqrobT raimes Sesaxeb,<br />
Semdeg vmoqmedebT. Cveni “suli”, an zraxva gamomJRavndeba<br />
Cvens saqcielSi. magaliTad, rodesac Cven gvSia da vxedavT<br />
banans, “sulis” survili cocxldeba moqmedebaSi _ Cven<br />
viSverT xels da viRebT banans, vfcqvniT mas da vWamT.<br />
es<br />
ubralo magaliTi gvimtkicebs, rom Zvelebraeluri sityva<br />
“suli” niSnavs rogorc sunTqvas, aseve Zalas. Cveni suli<br />
ekuTvnis Cvens fiqrebs da, ese igi, Cvens qcevas, romelic
RmerTis aRTqma<br />
amJRavnebs Cvens survils. RvTis suli igivea, magram<br />
ganuzomlad didi maStabiT. es Zalaa, romlis meSveobiT<br />
RmerTi gamoxatavs Tavis arsebobas, Tavis xasiaTsa da<br />
ganzraxvas.<br />
RvTis Zala<br />
uamravi nawyveti aSkarad gviCvenebs, rom RvTis suli _ misi<br />
Zalaa. samyaros Sesaqmnelad “suli RvTisa iZvroda wylebs<br />
zemoT. Tqva RmerTma: iyos naTeli! da iqmna naTeli” (dab 1:2,<br />
3). RvTis suli iyo misi Zala, romlis meSveobiT yvelaferi<br />
(magaliTad, naTeli) Seiqmna. “misi suliT gabrwyinda ca,<br />
gangmira misma xelma gaqceuli gveli” (iob 26:13). “uflis<br />
sityviT Seiqmna zeca da misi bageebis qariT _ mTeli misi<br />
sakrebulo” (fsalm 33:6). amitom, RvTis suli aRwerilia<br />
rogorc:<br />
misi sunTqva;<br />
misi sityva;<br />
misi marjvena.<br />
aqedan gamomdinare, es _ misi Zalaa, romliTac is yvelafers<br />
asrulebs, aseve morwmuneebic ibadebian RvTis nebiT (ioan<br />
1:13), ese igi, misi suliT. misi neba amoZravebs suls.<br />
samyaros Seqmnis Sesaxeb vkiTxulobT: “gauSveb Sens suls _<br />
warmoiqmnebian da ganaaxleb pirs miwisas” (fsalm 104:30). es<br />
suli/Zala yovelives burjia, aseve rogorc Seqmnis<br />
saSualeba. iobs, adamians, romelic daiRala am cxovrebisagan,<br />
sxva winaswarmetyveli axsenebda: “Tu Tavisken miabruna<br />
Tavisi suli da ukanve waiRo Tavisi sunTqva, erTianad<br />
gawydeba yoveli xorcieli da miwad moiqceva adamiani” (iob<br />
34:14, 15). daTrgunvil mdgomareobaSi myofi daviTi RmerTs<br />
evedreboda mxar daWeras Tavisi suliT, raTa SeenarCunebina<br />
sicocxle (fsalm 51:12).<br />
4
RmerTis aRTqma<br />
nawilSi 4.2 Cven vixilavT, rom is, rac gvSvelis Cven<br />
cxovrebis ganmavlobaSi _ sulia. CvenSi “sicocxlis<br />
sunTqvaa” (dab 7:22), romelic mogvca RmerTma dabadebisas<br />
(fsalm 104:30, Sd. ebr 12:9). es qmnis mas “yoveli<br />
xorcielis sulTa RmerTad” (ricx 27:16, Sd. ebr 12:9).<br />
radganac RmerTi cxovrebiseuli Zalaa, misi suli yvelgan<br />
imyofeba. daviTma aRiara, rom sadac ar unda<br />
gamgzavrebuliyo, RmerTi, Tavisi sulis meSveobiT, ar<br />
ganeSoreboda mas. aqedan gamomdinare, RvTis suli _<br />
saSualebaa, romlis meSveobiT RmerTi yvelgan imyofeba,<br />
Tumca piradad TviTon caSia.<br />
“SenTvis cnobilia, rodis vjdebi da vdgebi;<br />
gagebuli gaqvs Cemi zraxvani Soridan... saiT<br />
wavuval Sens suls da Sens saxes sad gaveqcevi?<br />
avwio frTeni ganTiadisa, davsaxlde zRvis<br />
kideze, _ iqac Seni xeli (e. i. sulis meSveobiT)<br />
wamiZRveba da Semivrdomebs marjvena Seni” (fsalm<br />
139:2, 7, 9, 10).<br />
am sakiTxis swori gageba amJRavnebs RmerTs, rogorc Zlier,<br />
aqtiur arsebas. uamravi Taoba gaizarda bundovani rwmeniT<br />
RmerTisadmi, magram sinamdvileSi “RmerTi” mxolod ideaa maT<br />
gonebaSi. WeSmariti RmerTisa da misi realur daswrebas<br />
Cvens irgvliv Tavisi sulis meSveobiT, aTvisebas SeuZlia<br />
sruliad Secvalos Cveni warmodgena cxovrebaze. daviTma<br />
warmosTqva amis Sesaxeb: “uCveulia CemTvis gasagebad.<br />
aRzevebulia, ver Sewvdebi mas” (fsalm 139:6). am codnasTan<br />
erTad gviCndeba pasuxismgebloba; Cven unda vaRiaroT, rom<br />
Cveni fiqrebi da moqmedeba sruliad naTelia RmerTisaTvis.<br />
Cven unda SevicnoT es, rodesac ganvixilavT Cvens<br />
mdgomareobas mis winaSe da vifiqrebT naTlobis miRebis<br />
Sesaxeb. RvTis didebuli sityvebi, romelic man ieremias<br />
5
RmerTis aRTqma<br />
uTxra, Cvenc gvekuTvnis: “samalavSic rom daimalos kaci, ver<br />
davinaxav? ambobs ufali. gana me ar vavseb casa da miwas?<br />
ambobs ufali” (ierem 23:24).<br />
wmidasuli<br />
RvTis suli _ zogadi gagebaa; igi _ misi goneba da xasiaTia,<br />
agreTve misi Zala, romlis meSveobiT is axorcielebs Tavis<br />
fiqrebs. “rogorc iqceva (adamiani), ise ar fiqrobs.” (igav<br />
23:7); ese igi RmerTi _ misi fiqrebia, am SemTxvevaSi is misi<br />
sulia (ioan 4:24), Tumca es ar niSnavs, rom RmerTi<br />
pirovneba ar aris. (ix. gadaxveva 1). imisaTvis, rom CavwvdeT<br />
RvTis sulis sivrces, Cven miviCnevT mas “suliwmidaT”.<br />
termini “suliwmida” gamoyenebulia ZiriTadad axal aRTqmaSi.<br />
saqmeebi 2 aRwerilia wmidasulis mofena mociqulebze<br />
ormocdaaTobis dRes. igive aris naTqvami iovel<br />
winaswarmetyvelis mimarT (saq 2:17). Zvel aRTqmaSi<br />
terminTan “wmidasuli” gamoyenebulia ekvivalenturi frazebi<br />
“RvTis suli” an “uflis suli”. leqsSi luk 4:1 naTqvamia,<br />
rom “suliwmidiT aRvsili ieso dabrunda iordanedan”; imave<br />
TavSi ieso ambobs amis Sesaxeb, rogorc es 61 aRTqmis<br />
Sesrulebaze: “uflis sulia Cemze”. miaqcieT yuradReba,<br />
rogor uTanaswordeba wmidasuli RvTis Zalas Semdeg<br />
nawyvetebSi:<br />
_ “suliwmida gadmova Senze da uzenaesis Zala mogiCrdilebs<br />
Sen” (luk 1:35).<br />
_ “suliwmidis ZaliT... saswaulebisa da niSnebis ZaliT,<br />
RmerTis sulis ZaliT” (rom 15:13, 19).<br />
_ “saxareba Cveni Tqvenda mimarT iyo... ZaliTa da suliT<br />
wmidiTa” (1 Tes 1:5).<br />
_ wmidasulis aRTqmaze mociqulebs gamoecxadaT, rogorc<br />
“Semosva ZaliT maRliT” (luk 24:49).<br />
_ “scxo RmerTma suliT wmidiTa da ZaliT ieso...” (saq<br />
10:38).<br />
6
RmerTis aRTqma<br />
pavles SeeZlo ganemtkica Tavis qadageba RvTis Zalis<br />
gamomJRavnebiT. “da sityva Cemi da qadageba... sulisa da<br />
Zalis gamovlinebiT” (1 kor 2:4).<br />
2.2 RvTivsuliereba<br />
Cven ganvsazRvreT RvTis suli rogorc misi Zala, fiqrebi da<br />
xasiaTi, romlebsac igi amJRavnebs wmidasulis meSveobiT.<br />
winamaval nawilSi Cven avRniSneT, Tu rogor Seqmna samyaro<br />
RvTis sulma: “misi suliT gabrwyinda ca” (iob 26:13) _<br />
suli RvTisa iZvroda wylebs zemoT, raTa Seeqma samyaro<br />
(dab 1:2).<br />
amave dros Cven vkiTxulobT “uflis sityviT Seiqmna zeca”<br />
(fsalm 33:6). wignSi “dabadeba” RmerTis sityvis qveS<br />
igulisxmeba samyaros Semqmneli. amitomac suli RvTisa<br />
isaxeba mis sityebSi _ rogorc Cveni fiqri da survili Cvens<br />
sityvebSi. iesom brZnulad Tqva: “gulis sisavsisgan<br />
metyvelebs bage” (maT 12:34). amis gamo, Tu gvsurs gavuwioT<br />
kontroli Cvens sityvebs, unda daviwyoT fiqrebisagan. RvTis<br />
sityva _ misi sulis anareklia. RmerTma miaRwia<br />
Tavisi sulis gamomJRavnebas daweril sityvebSi<br />
RvTivsulierebis meSveobiT. am terminis fuZe sityva<br />
“sulia”: _<br />
RvTiv _ suli _ ereba<br />
“suli” niSnavs “sunTqvas”. sityva “RvTivsuliereba” Tavisi<br />
mniSvnelobiT uaxlovdeba sityvas “STagoneba”. es imas<br />
niSnavs, rom yvela, vinc werda biblias iyo STagonili<br />
RmerTis mier. pavle mociquli mimarTavda timoTes TxovniT<br />
7
RmerTis aRTqma<br />
ar daeviwya, rom bibliis saswauli RmerTis sityvaSia da<br />
rom igi gviambobs Cven yvelafers rac unda vicodeT<br />
RmerTze: _<br />
“radgan Sen xom bavSvobidanve ici saRvTo<br />
werilebi, romelTac ZaluZT Seni dabrZeneba<br />
saxsnelad qriste iesos rwmenaSi. mTeli werili<br />
RvTivsulieria da sasargebloa saswavleblad,<br />
samxileblad, gamosasworeblad, dasarigeblad<br />
simarTleSi. raTa srylyofili iyos RvTis kaci,<br />
yoveli keTili saqmisaTvis ganmzadebuli” (2 tim<br />
3:15-17).<br />
Tu RvTivsulier werils SeuZlia mogvces amdeni codna<br />
RmerTze, maSin ar gvesaWiroeba raRac “Sinagani Suqi<br />
(naTeli)”, rom vicodeT RmerTze simarTle. magram ramdenjer<br />
uTqvams xalxs TavianT pirad grZnobebze, rogorc RmerTis<br />
codnis wyaros Sesaxeb! Tu RmerTis sityvis miReba sruliad<br />
sakmarisia adamianisaTvis mis qristianul cxovrebaSi, maSin<br />
ar aris aucilebeli raime sxva rwmenis Zebna. Tu ki aseTi<br />
aucilebloba arsebobs, es imas niSnavs, rom RvTis sityva ar<br />
mogvefina Cven, Tumca pavle ambobda, rom es ase iqneba.<br />
saWiroa garkveuli rwmena, rom gveWiros biblia da vicodeT,<br />
rom es namdvilad RvTis sulis sityva aris. israelianebi<br />
safuZvlianad dainteresebulni iyvnen RvTis sityviT, rogorc<br />
amJamad bevri “qristiane”. Cven unda yuradRebiT movepyroT<br />
pavles sityvebs:<br />
“vinaidan saxareba Cvenc gveuwya, rogorc maT<br />
(israelianebs udabnoSi); magram maTTvis<br />
sargebloba ar moutania mosmenil sityvas,<br />
vinaidan ar Seerwya msmenelTa rwmenas” (ebr 4:2).<br />
8
RmerTis aRTqma<br />
imis magier, rom RvTis sityvis/sulis srul rwmenas<br />
mivaRwioT, CvenTvis ufro mimzidvelia mokle da pirdapiri<br />
sulieri gza: vifiqroT, rom RvTis Zala TviTon uecrad<br />
gangvanaTlebs RmerTisaTvis misaRebad, vidre vigrZnoT<br />
tkivili Cveni cxovrebis Segnebul mitanis morCilebaSi<br />
RmerTis sityvisadmi da mivceT mas ufleba namdvilad<br />
moaxdinos gavlena Cvens gulebze.<br />
uamravi “qristiane” ar aris darwmunebuli RmerTis mier<br />
STagonebul saRmrTo werilSi. isini fiqroben, rom bevri ram<br />
bibliaSi aris mxolod brZeni xalxis piradi azri. magram<br />
petre uaryofs amgvar varauds: _<br />
“axla Cven gvaqvs umtkicesi winaswarmetyveluri<br />
sityva da kargad iqceviT, rom mimarTavT mas... es<br />
icodeT upirvelesad, rom werils araviTari<br />
winaswarmetyveleba TavisiT ar ganimarteba.<br />
vinaidan winaswarmetyveleba arasodes ar<br />
warmoTqmula adamianis nebiT, aramed adamianebi,<br />
suliwmidis mier aRZrulni, RvTisagan<br />
warmoTqvamdnen mas” (2 pet 1:19-21).<br />
bibliis mwerlebi<br />
mtkice rwmenas werilis sruliad RvTivsulierebaSi aqvs<br />
didi mniSvneloba. bibliis avtorebi imyofebodnen<br />
wmidasulis gavlenis qveS, amitom maTi sityvebi maTi<br />
sakuTreba ar iyo. radganac RvTis sityva WeSmariti (ioan<br />
17:17) da sasargebloa samxileblad da gamosasworeblad (2<br />
tim 3:16). naTelia, rom uamravi xalxi Tavs aridebs mas,<br />
radganac WeSmariteba tkivils aniWebs. mociquli ieremia<br />
xedavda did ukmayofilebas, rodesac warmosTqvamda RmerTis<br />
mier STagonil sityvebs. man miiRo gadawyvetileba ar Caewera<br />
da ar gamoeqveyna RvTis mier miRebuli sityvebi. magram,<br />
9
RmerTis aRTqma<br />
radganac am sityvebis dawera aris RvTis neba da ara<br />
adamianis survili, mas ar hqonda arCevani. “yoveldRe<br />
sacinlad magdeben, yvela mamasxrebs... vifiqre: daviviwyeb mas<br />
da aRar vilaparakeb-meTqi misi saxeliT, magram cecxliviT<br />
amigizgizda gulSi Zvlebamde gamitana, vcdilobdi gameZlo,<br />
magram ver SevZeli” (ierem 20:7, 9). amgvarad, balaami mzad<br />
iyo daewyevla israeli, magram RvTis sulma ineba, rom mas<br />
daeloca igi (ricx 24:1-13; Sd. rjl 23:5).<br />
gvakvirvebs xalxTa raodenoba, romlebTac RmerTma STaagona<br />
Tavisi sityvis qadageba, Tumca droTadro maTi survilis<br />
gareSe. ai zogierTi maTgani:<br />
mose (gam 4:10)<br />
ezekieli (ezek 3:14)<br />
iona (ion 1:2, 3)<br />
pavle (saq 18:9)<br />
timoTe (1 tim 4:6-14)<br />
balaami (ricx 22-24)<br />
elihu (iob 32:6-20)<br />
es yvelaferi adasturebs 2 pet 1:19-21 naTqvam sityvebs, rom<br />
RvTis sityva _ xalxis piradi azris gamoxatva ar aris,<br />
aramed RvTivsulierebis nayofia.<br />
es azri SegviZlia davamtkicoT im faqtiT, rom bibliis<br />
avtorebi bevrs ver igebdnen, magram Segnebulad werdnen.<br />
isini “iZiebdnen” swor axsnas, radgan “gamoecxada, rom TviT<br />
maT ki ara, Tqven mogmsaxurebodaT is, rac exla geuwyaT” (1<br />
pet 1:9-12). sityvebi, romlebsac isini iZiebdnen faqtiurad<br />
maTi sakuTari ar iyo da isini TviTon cdilobdnen gaegoT<br />
maTi azri. Semdegi nawyvetebi usaTuod amtkiceben amas:<br />
daniel (dan 12:8-10); zaqaria (zaq 4:4-13); petre (saq 10:17).<br />
Tu es xalxi mxolod nawilobriv iyo STagonili, maSin Cven<br />
10
RmerTis aRTqma<br />
ar gvecodineba RvTis sityva da suli. Tu ki is, rasac<br />
werdnen iyo RvTis sityva, maSin bibliis avtorebi<br />
imyofebodnen sruliad RvTis sulis gavlenis qveS. rwmena,<br />
rom wmida werili mTlianad modis RmerTisagan, gviwvevs Cven<br />
werilis kiTxvisaken da morCilebisaken. “xalisia Seni<br />
naTqvami friad da Sens morCils uyvars igi” (fsalm 119:140).<br />
aqedan gamomdinare, bibliis wignebi RvTis nawarmia da ara<br />
mwerlebis Semoqmedeba. amas adasturebs aseve axali aRTqmis<br />
damokidebuleba Zveli aRTqmis werilebTan:<br />
_ “daviTis piriT iwinaswarmetyvela sulma wmidam...” (saq<br />
1:16. ase mohyavda petres citata fsalmunebidan: Sd.Eebr<br />
3:7).<br />
_ “kargad Tqva sulma wmidam Tqveni mamebis mimarT<br />
esaia winaswarmetyvelis piriT” (saq 28:25 _<br />
amrigad, pavle citirebas ukeTebda esaias). luka 3:4<br />
naTqvamia “esaia winaswarmetyvelis sityvaTa wignze”<br />
da ara mxolod “esaia winaswarmetyvelis wignze”.<br />
amrigad, adreuli qristianebi did mniSvnelobas ar<br />
aniWebdnen bibliis avtorebs. mniSvnelovani iyo is faqti,<br />
rom maTi sityvebi iwereboda RvTis sulis STagonebiT.<br />
wignis am nawils davasrulebT leqsebiT, romlebSic aSkarad<br />
Cans, rom RvTis suli gvevlineba mis mier daweril<br />
sityvebidan:<br />
_ iesom garkveviT ganacxada: “sityvebi, romlebsac Tqven<br />
geubnebiT... suli aris” (ioan 6:63); is laparakobda<br />
RmerTos STagonebiT (ioan 17:8; 14:10).<br />
_ Cven aRgvweren, dabadebuls rogorc sulisagan (ioan 3:3-<br />
5), aseve RmerTis sityvisagan (1 pet 1:23).<br />
11
RmerTis aRTqma<br />
_ “... rom ar esminaT rjuli da sityvebi, romlebic moavlina<br />
cabaoT ufalma Tavisi suliT, winandel<br />
winaswarmetyvelTa piriT” (zaq 7:12).<br />
_ “gadmogaRvriT Cems suls, gamogicxadebT Cems sityvebs”<br />
(igav 1:23) _ es sityvebi aigiveben RmerTis sityvis gagebas<br />
mis sulis moqmedebasTan Cvenze _ wignis kiTxva gagebis<br />
gareSe uSedegoa, radganac RmerTis suli ar gvevlineba.<br />
RmerTis sityvis Zala<br />
radganac RmerTis suli aramarto misi xasiaTi, aramed misi<br />
Zalaa, romlis meSveobiT is gamoxatavs Tavis fiqrebs,<br />
mosalodnelia, rom RmerTis suli-sityva, garda dinamiuri<br />
Zalisa, amJRavnebs mis gonebas. am Zalis swori Sefaseba<br />
gvaiZulebs gamoviyenoT igi. am moqmedebasTan dakavSirebuli<br />
nebismieri uxerxulobis grZnoba Serbildeba Cveni codniT,<br />
rom RmerTis sityvis miReba da dajereba gvaZlevs Cven<br />
Zalas, romelic gvWirdeba xsnisaTvis. Tavisi cxovrebiseuli<br />
gamocdilebidan gamomdinare, pavle werda:<br />
“ara mrcxvenia qristes saxarebis gamo, radgan<br />
igia Zala RmerTisa, yvela morwmunis mxsneli”<br />
(rom 1:16).<br />
amitom bibliis Seswavla da Cvens cxovrebaSi gamoyeneba aris<br />
dinamiuri procesi. is sruliad ar Seesabameba Teologebis<br />
civ, akademiur midgomas da aseve qristianul “moxerxebul”<br />
rwmenas, rodesac mokled aris moyvanili bibliis ramdenime<br />
nawyveti yovelgvari gagebisa da gamoyenebis gareSe.<br />
“cocxalia sityva RmrTisa, qmediTi”, “Tavisi Zalis sityviT”<br />
(ebr 4:12; 1:3). “RmerTis sityva... romelic moqmedebs kidec<br />
TqvenSi _ morwmuneTa Soris” (1 Tes 2:13). Tavisi sulis<br />
meSveobiT, RmerTi aqtiurad moqmedebs WeSmarit morwmuneTa<br />
gonebaze yoveldRiurad.<br />
12
RmerTis aRTqma<br />
saxarebis ZiriTadi aRTqma RmerTis ZalaSia; da Tu Tqven<br />
miscemT nebas mas imoqmedos, is moaxdens gavlenas Tqvens<br />
cxovrebaze da gadagaqcevT RvTis bavSvaT (2 pet 1:4). pavles<br />
qadageba “sulisa da Zalis gamovlinebiT” iyo (1 kor 2:4).<br />
Cvens irgvliv aris xalxi, romlebsac RmerTis sityvis<br />
rwmena mxolod naxevrad aqvT. amgvarad, isini saubroben<br />
Tavisi rwmenis Sesaxeb, magram ar aRiareben RmerTis<br />
arsebobas, rogorc realur pirovnebas. isini uaryofen<br />
werilis RvTivsulierebas, da amiT uaryofen RmrTis Zalas.<br />
am dros vixsenebT leqsebs 2 tim 3:5: “romelTac<br />
RvTismosaobis saxe aqvT, mis Zalas ki uaryofen”, ese igi<br />
saxarebis Zala da sityva. Cvens fundamentobas dascinis<br />
samyaro. aseve iyo pavlesTan da mis moqadagebelTa jgufTan:<br />
“vinaidan sityva jvris Sesaxeb sisulelea maTTvis, romelnic<br />
iRupebian, xolo CvenTvis, romelnic gadavrCebiT, RvTis<br />
Zalaa” (1 kor 1:18). yvelaferi amis gaTvaliswinebis Semdeg,<br />
nuTu ar SeuZlia yvela CvenTagans eWiros xelSi biblia<br />
ufro meti pativiscemiT da ikiTxos igi gagebis da<br />
morCilebis ufro didi siyvaruliT?<br />
2.3 wmidasulis niWi<br />
sxvadasxva dros RmerTi gadascemda xalxs Tavis wmidasuls.<br />
magram es arasodes ar xdeboda “sufTa Cekis” saxiT, xalxs<br />
ar eZleoda saSualeba gaakeTos yvelaferi, rac unda.<br />
wmidasulis gamoyeneba yovelTvis xdeboda garkveuli mizniT.<br />
Tavis misiis Sesrulebis Semdeg, wmidasuli ukan iReboda.<br />
Cven unda gvaxsovdes, rom wmidasuli RmerTis ganzraxvebis<br />
gansaxorcieleblad moqmedebs. misi ganzraxva ki xSirad<br />
uSvebs xanmokle tanjvas xalxis cxovrebaSi, raTa<br />
ganaxorcielos Tavisi xangrZlivi mizani (ix. nawili 6.1).<br />
aqedan gamomdinare, wmidasuli yovelTvis ar ixmareba xalxTa<br />
13
RmerTis aRTqma<br />
tanjvis Sesamsubuqeblad. misi nebismieri Semsubuqeba miznaT<br />
isaxavs RmerTis fiqrebis gamomJRavnebas. zemoT mocemuli<br />
sityvebi sruli sawinaaRmdegoa amJamad gavrcelebul<br />
damokidebulebasTan wmidasulis mimarT. isaxeba azri, rom<br />
qristes rwmenas moaqvs fizikuri Semsubuqeba, magaliTad,<br />
gankurna daavadebisagan. amiT SegviZlia avxsnaT, Tu ratom<br />
aseT mobrZol qveyanaSi, rogoric uganda aris aRiniSneba im<br />
xalxTa risxvis zrda, romlebic amtkiceben gankurvnis niWis<br />
flobas da rogorc gviCvenebs istoria aseTi movlenebi<br />
yovelTvis emTxveva kacobriobis gaWirvebis xans. es Tavis<br />
Tavad gvaeWvebs sulis qonlobis axlandel mtkicebaSi.<br />
bevri “qristiani” ambobs, rom aqvs saocari sulieri niWi,<br />
magram rodesac ekiTxebi maT miznis Sesaxeb, SeimCneva<br />
dabneuloba. RmerTi moafenda Tavis suls raRac garkveul<br />
miznisaTvis. aqedan gamomdinare, xalxi, romlebsac namdvilad<br />
hqondaT sulieri niWi, icodnen rosTvis gamoeyenaT igi da<br />
amitom isini aRwevdnen srul warmatebas. maTgan gansxvavebiT<br />
im xalxs, romlebic amJamad amtkiceben sulieri niWis<br />
arsebobas, aqvs uamravi nakli.<br />
qvemoT mocemuli yvela magaliTi gviCvenebs im mizezebs da<br />
miznebs, romlis gamo xalxs efineboda sulis niWi. niWis<br />
mflobelebs ar SeeZloT gamoeyenaT igi Tavisi Sexedulebebis<br />
Tanaxmad. radganac Cven vsaubrobT RvTis sulze,<br />
warmoudgenelia, rom xalxs gamoeyena niWi Tavis interesebSi.<br />
niWi eZleodaT RmerTis garkveuli survilis<br />
gansaxorcieleblad (Sd. es 40:13).<br />
_ adrindel istoriaSi israelianebma miiRes miTiTeba<br />
gaaekeTebinaT rTuli savane, romelSic Seinaxeboda<br />
sakurTxeveli da sxva wmida aksesuarebi. dawvrilebiTi<br />
miTiTeba mocemuli iyo imis Sesaxeb, Tu rogor<br />
gaekeTebinaT nivTebi RmerTis TayvanismcemlobisaTvis. am<br />
14
RmerTis aRTqma<br />
yvelafris Sesasruleblad RmerTma moafina Tavisi suli<br />
garkveul xalxs. isini “me avavse sibrZnis suliT, gauwyon<br />
Sesamoseli aarons...” da a. S. (gam 28:3).<br />
_ erTerTi maTgani, becalieli, iyo aRvsili “RvTis suliT,<br />
sibrZniT, gonierebiT, codniT da yoveli xelovnebiT, rom<br />
SeeZlos oqros... damuSaveba, mosaoWveli Tvlebis gaTla,<br />
xis kveTa xelovnur nivTTa dasamzadeblad” (gam 31:3-5).<br />
_ ricxvebSi 11:14-17 naTqvamia, rom RmerTma aiRo moseze<br />
mofenili sulis nawili da gadasca israelis uxucesebs,<br />
raTa maT swored ganesajad adamianTa ubedurebebi da amiT<br />
daxmarebodnen moses. moses sikvdilis win wmidasuli<br />
gadavida ieso noves Zeze, rom mas saTanadoT<br />
exelmZRvanela RvTis xalxiT (rjl 34:9).<br />
_ droTa ganmavlobaSi, rodesac israelianebi Sevidnen Tavis<br />
qveyanaSi da sanam taxtze avidoda pirveli mefe (sauli),<br />
maTi msajulni marTavdnen. am periodSi maT xSirad<br />
aviwroebda mteri. msajulTa wignSi naTqvamia, rom RvTis<br />
suli moefina zogierT msajuls, raTa exsnaT<br />
israelianebi mtrisagan. aseT msajulTa ricxvs ekuTvnian<br />
RoTenieli (msaj 3:10), gedeoni (msaj 6:34) da ifTaxi<br />
(msaj 11:29).<br />
_ sxva msajuls, samsons, suli moefina, raTa moekla lomi<br />
(msaj 14:5, 6), daexoca ocdaaTi kaci (msaj 14:19) da<br />
gaewyvita Tokebi, romlebiTac mas xelebi hqonda Sekruli<br />
(msaj 15:14). es “wmidasuli” iyo mofenili samsonze<br />
garkveuli miznis misaRwevaT da Semdeg waerTva mas.<br />
_ rodesac RmerTs surda raime gansakuTrebuli eTqva Tavis<br />
xalxisaTvis, romelime adamiani ivseboda suliT da<br />
acxadebda RvTis sityvas. rodesac mimarTva Tavdeboda,<br />
suli stovebda im adamians da amieridan is kaci<br />
metyvelebda sakuTari sityvebiT. erTerTi magaliTi: _<br />
15
RmerTis aRTqma<br />
“RvTis sulma moicva zaqaria... da Tqva: ase ambobs<br />
RmerTi: ratom arRvevT uflis mcnebebs?” (2 neSt<br />
24:20).<br />
sxva magaliTebi mocemulia leqsebSi neSt 15:1, 2 da luk<br />
4:18, 19.<br />
aqedan gamomdinare, RvTis sulis gamoyenebis niWi ar iyo<br />
garkveul miznisaTvis:<br />
_ gadarCenis uzrunvelyofa;<br />
_ is, rac grZeldeba mTeli cxovreba;<br />
_ miTiuri Zala CvenSi;<br />
_ is, rac sargeblobas gvaZlevs.<br />
unda aRvniSnoT, rom arsebobs uamravi saeWvo sakiTxi RvTis<br />
sulis niWis Sesaxeb. ase zogierTi xalxi acxadebs, rom maT<br />
moefina RvTis suli da uamrav darbazebSi mqadagebelni<br />
morwmune xalxis winaSe aCveneben stafilos, romelic<br />
TiTqos iRebs “wmida niWs”. unda daisvas kiTxva: “rogoria es<br />
niWi?” Zneli dasajerebelia, rom adamianma ar icodes<br />
zustad rogori niWi mieca. samsons mieca lomis mokvlis<br />
sulieri niWi (msaj 14:5, 6), rodesac is idga mxecis winaSe.<br />
man zustad icoda risTvis mieca es niWi. es epizodi<br />
upirispirdeba im xalxs, romlebic amboben, TiTqos aqvT niWi<br />
da ver iyeneben mas.<br />
dazustebiT SeiZleba iTqvas, rom am xalxs hqonda<br />
cxovrebaSi raRac emociuri Seryeva qristianobasTan<br />
dakavSirebiT da Semdgomma gardatexvam dautova siaxles<br />
ucnauri grZnoba. amis codniT, maT xeli staces bibliis<br />
nawyvetebs wmidasulis niWis Sesaxeb da gamoitanes saTanado<br />
daskvna: “es is unda iyos rasac me vgrZnob” da moZRvari ki<br />
kmayofili exeba maT nikaps da ambobs: “zustad es aris.<br />
16
RmerTis aRTqma<br />
dideba RmerTs!” Semdeg mohyavT magaliTebi sxva xalxis<br />
dasarwmuneblad RvTis sulis miRebaSi. am paradoqsis<br />
ZiriTadi mizezi bibliis sakiTxebis gaugebrobaSia. Cven unda<br />
myarad vidgeT bibliis principebze. RvTis sulis moqmedebis<br />
codna aucilebelia. Cven darwmunebulni varT, rom RvTis<br />
Zala moqmedebs Cven cxovrebaSi, magram ratom da rogor<br />
akeTebs is amas? namdvilad Tu gvaqvs sulis niWi, rogorc<br />
bibliaSi aRweril xalxs? Tu Cven namdvilad gvinda<br />
SevicnoT RmerTi, unda vaRiaroT am movlenis swored gagebis<br />
aucilebloba.<br />
sulis mofenis mizezebi ax. w. aR-is pirvel saukuneSi<br />
am statiaSi Cven ganvixilavT axali aRTqmis Sinaars sulis<br />
niWis Sesaxeb, romelic adrindel eklesiaSi iyo (ese igi,<br />
ieso qristes Semdeg mcxovreb morwmuneTa jgufSi). qristes<br />
ukanaskneli darigeba mociqulTa mimarT mTeli qveynis<br />
movlaSi da saxarebis qadagebaSi iyo (mark 16:15, 16). da maT<br />
Seasrules es darigeba, isini qadagebdnen, upirveles yovlisa,<br />
qristes sikvdilze da aRdgomaze. unda gaviTvaliswinoT, rom<br />
maSin ar iyo axali aRTqma, romelic Cven amJamad gvaqvs. im<br />
dros, roca isini idgnen bazarSi an sinagogasTan da<br />
qadagebdnen iesoze nazareTidan, maTi moTxroba saocari iyo<br />
_ umwikvlo xuri israelidan, romelic mokvda da Semdeg<br />
aRdga, rogorc Zveli aRTqmis qadagebaSi aris naTqvami, da<br />
axla mas surs, rom mivbaZoT. amave dros, sxva xalxic<br />
cdilobda mimdevrobis kultis ganviTarebas. maT<br />
sWirdebodaT xerxi, raTa daemtkicaT samyarosaTvis, rom<br />
qristianebis qadageba namdvilad RmerTisagan iyo. amJamad Cven<br />
darwmunebulni varT, rom axali aRTqmis werilebi, sadac<br />
aRwerilia qristes moRvaweoba da moZRvreba, warmoadgenen<br />
RmerTis mimarTvas. magram, im dros, rodesac biblia jer ar<br />
iyo Seqmnili, RmerTma darTo neba mqadageblebs gamoeyenebinaT<br />
misi wmidasuli TavianT sityvebis WeSmaritebis<br />
17
RmerTis aRTqma<br />
dasamtkiceblad. uamravi problema var naxulobda<br />
gadawyvatilebas; rwmenis gaZlierebisaTvis cota<br />
SesaZlebloba hqondaT. am mizezebis gamo wmidasulis niWi<br />
aZleoda morwmuneeba RvTivsulierebis mimarTvis saxiT, sanam<br />
es mimarTvebi da qristes moZRvreba ar iyo dawerili da<br />
gamoqveynebuli. wmidasulis mofenis mizezebi, rogorc<br />
yovelTvis, sakmaod cxadi iyo:<br />
_ “amitomac iTqva: “(ieso) avida zesknels... da uboZa<br />
saboZvari xalxs... raTa sruleyoT wmidani, msaxurebis<br />
saqmisaTvis, qristes sxeulis asaSeneblad”, ese igi,<br />
morwmuneTaTvis (efes 4:8, 12).<br />
_ pavlem miswera merwmuneebs romSi: “msurs Tqveni xilva,<br />
raTa gadmoqceT erTgvari sulieri madli, Tqvenda<br />
gansamtkiceblad” (rom 1:11).<br />
saxarebis qadagebis dasamtkiceblad niWis gamoyenebis Sesaxeb<br />
vkiTxulobT:<br />
_ “saxareba Cveni Tqvenda mimarT iyo ara marto sityviT,<br />
aramed ZaliTa da suliT wmidiTa da sruli darwmunebiT”<br />
moxdenili saswaulis meSveobiT (1 Tes 1:5; Sd. 1 kor 1:5, 6).<br />
_ pavles SeeZlo eTqva: “uqnia qristes Cems mier, warmarTTa<br />
dasamorCileblad, sityviT da saqmiT, saswaulebisa da<br />
niSnebis ZaliT, RmrTis sulis ZaliT” (rom 15:18, 19).<br />
_ saxarebis mqadageblebis mimarT vkiTxulobT, rom isini<br />
moqmedebdnen “RmerTis TanamowmobiT, saswaulebiTa da<br />
niSnebiT, da nairgvari ZaliTa da sulis wmidis ganwilviT”<br />
(ebr 2:4).<br />
_ kviprosze saxarebis qadagebis aqcias Tan axlda<br />
saswaulebi da ixila “prokonsulma (mmarTvelma), rac moxda,<br />
18
RmerTis aRTqma<br />
irwmuna da ukvirda uflis moZRvreba” (saq 13:12).<br />
saswaulebma daarwmuna igi qristes moZRvrebaSi. ikoniaSi<br />
RmerTi aseve “emowmeboda maT Tavisi madlis sityviT, da<br />
iqmoda maTi xeliT saswaulebs da niSnebs” (saq 14:3).<br />
mociqulTa morCileba qadagebis darigebis mimarT SegviZlia<br />
SevajamoT Semdegi sityvebiT: “isini wavidnen da qadagebdnen<br />
yvelgan uflis SewevniT, romelic ganamtkicebda sityvas maTi<br />
Tanamxlebi saswaulebiT” (mark 16:20).<br />
gansakuTrebuli saqmeebi gansakuTrebul dros<br />
niWi eZleoda xalxs garkveul dros garkveuli moqmedebis<br />
Sesasrueblad. es niWi gviCenebs im xalxis Secdomas,<br />
romlebic amtkicebdnen niWis flobas mTeli cxovrebis<br />
ganmavlobaSi. mociqulni, petres CaTvliT, “aRivsnen yvelani<br />
suli wmidiT” ormocdaaTobis dRes, qristes amaRlebis<br />
Semdeg (saq 2:4). amitom maT SeeZloT esaubraT sxvadasxva<br />
enebze, raTa eqadagaT qristianobis saxareba xalxisaTvis<br />
mimzidvelad. rodesac xelisufleba gamkacrda maT mimarT<br />
“maSin petre aRivso suliT wmidiT” da SeZlo damajerebeli<br />
pasuxis gacema (saq 4:8). cixidan ganTavisuflebis Semdeg,<br />
isini imyofebodnen sulis gavlenis qveS da agrZelebdnen<br />
qadagebas, “yvelani aRivsnen suliT wmidiT, da ityodnen<br />
RmerTis sityvas daufaravad” (saq 4:31).<br />
yuradRebiani mkiTxveli albad SeniSnavs, rom leqsebSi ar<br />
aris naTqvami _ “ukve iyvnen aRvsilni suliT”, rodesac<br />
moqmedebdnen. isini iyvnen aRvsilni suliT garkveuli<br />
miznebis Sesasruleblad, magram droTa ganmavlobaSi maT<br />
kvlav moefinaT wmidasuli, raTa ganexorcielebinaT Semdegi<br />
saqmeebi RmerTis gegmaSi. aseve pavle “aivso suliwmidiT”<br />
naTlisRebis dros, magram ramdenime wlis Semdeg igi kvlav<br />
“aivso suliwmidiT”, raTa daesaja uwmiduri adamiani<br />
19
RmerTis aRTqma<br />
sibrmaviT (saq 9:17; 13:9). gansakuTrebuli niWis Sesaxeb<br />
pavle werda, rom adrindel morwmuneebs hqondaT igi<br />
“qristes saboZvris zomisamebr” (efes 4:7). berZnuli sityva<br />
“zoma” niSnavs “garkveul nawils an dones” (strongis anbanis<br />
miTiTeba). mxolod iesos hqonda niWi uzomod, ese igi niWis<br />
gamoyenebis saSualeba sakuTari Sexedulebebis mixedviT (ioan<br />
3:34). axla Cven ganvixilavT im sulier niWs, romelic<br />
xSirad aris naxsenebi ax. w. aR-is pirvel saukuneSi.<br />
qadagebis niWi ax. w. aR-is pirvel saukuneSi<br />
berZnuli sityva “mqadagebeli” niSnavs “adamians, romelic<br />
qadagebs RmerTis sityvas”, ese igi, nebismier adamians,<br />
romelic STagonilia iwinaswarmetyvelos momavali<br />
movlenebis Sesaxeb (ix. 2 pet 1:19-21). amrigad,<br />
winaswarmetyvelni “Camovidnen ierusalimidan antioqiaSi. da<br />
adga erTi maTgani, saxelad agabos, da iwinaswarmetyvela<br />
suliT, rom mTels msoflioSi iqneboda didi SimSili, rac<br />
axda kidec klavdius keisris dros. maSin mowafeebma,<br />
TviTeulma sakuTari SeZlebisamebr, gadawyvites daxmareba<br />
gaegzavnaT iudeaSi mcxovrebi ZmebisaTvis” (saq 11:27-29).<br />
amgvari gansakuTrebuli winaswarmetyveleba, romelic<br />
savsebiT asrulda ramdenime wlis ganmavlobaSi, amJamad<br />
TiTqmis ar arsebobs. amave dros adrindeli morwmuneebi ise<br />
iyvnen darwmunebulni, rom es niWi axlavs erTerT maTgans,<br />
rom Sewires sakuTari dro da fuli, gaWirvebulebis<br />
daxmarebisaTvis. am saxis magaliTebi iSviaTad gvxvdeba<br />
axlandel agreT wodebul “RvTivsulier” eklesiebSi.<br />
gankurna<br />
radganac mociqulni qadagebdnen sasixarulo ambebs<br />
(“saxarebas”) RmerTis sasufevelis damyarebis Sesaxeb, maT<br />
unda daedasturebinaT Tavisi sityvebi saswaulebiT,<br />
romlebic aCvenebdnen, Tu rogori iqneba is dro, roca<br />
“aexilebaT Tvalebi brmebs da yurebis sasmenelni gaexsnebaT.<br />
maSin iremiviT ixtunebs mkelobeli” (es 35:5, 6). ufro<br />
20
RmerTis aRTqma<br />
dawvrilebiT RvTis sasufevelze iqneba naTqvami mexuTe<br />
TavSi, rodesac RvTis samefo damyardeba dedamiwaze. aseTi<br />
aRTqma savsebiT asruldeba da aRar daismeva sakiTxi, Tu sad<br />
iqneba sasufeveli. amitom RvTis samefos dadastureba unda<br />
yofiliyo damarwmunebeli. am mizezis gamo, uamravi<br />
gankurneba Catarebuli iyo sazogadoebis winaSe.<br />
klasikur magaliTs warmoadgens koWli maTxovaris<br />
gankurneba, romelic yovel dilas mohyavdaT da ajendnen<br />
taZris karebTan. saqmeebSi 3:2 naTqvamia, rom mas svamdnen<br />
yoveldRe da igi cnobili pirovneba iyo. petres niWiT<br />
gankurnebuli, is “wamoxta, dadga da gaiar-gamoiara, da<br />
maTTan erTad Sevida taZarSi, midioda, mixtoda da aqebda<br />
RmerTs. da ixila igi mTelma xalxma, mimavali da RmerTis<br />
maqebari. da icnes, rom es iyo igi, vinc mowyalebis<br />
saTxovnad ijda taZris mSvenier bjesTan; da aRivsnen SiSiTa<br />
da gancvifrebiT imis gamo, rac mas SeemTxva. da raki<br />
gankurnebuli ar scildeboda petresa da ioanes, mTeli<br />
xalxi gancvifrebiT gamorboda maTken” (saq 3:7-11). Semdeg<br />
petrem daiwyo saubari qristes amaRlebis Sesaxeb. koWlTan<br />
saswaulis Cadenis Semdeg, xalxi iTvisebda petres sityvas,<br />
rogorc RmerTisas. taZari “locvis saaTis” dros (saq 3:1)<br />
Sevsebuli iyo xalxiT, rogorc SabaTobiT savaWro darbazi.<br />
es is adgili iyo, romelic RmerTma airCia Tavisi sityvebis<br />
qadagebis dasamtkiceblad aseTi efeqturi da cxadi<br />
saswauliT.<br />
unda aRvniSnoT, rom am wignis avtors aqvs mniSvnelovani<br />
gamocdileba mocemuli kiTxvebis ganxilvaSi im xalxTan,<br />
romlebic amtkiceben sulis flobas; is aseve bevrjer<br />
eswreboda sulis gamomJRavnebis seansebs. magram, Cemi “piradi<br />
Cveneba” uamrav aradamajerebel “gankurnebis” Sesaxeb ar<br />
imsaxurebs bevr sityvebs. vfiqrob, rom amgvari eklesiebis<br />
nebismieri patiosani wevri dameTanxmeba.<br />
21
RmerTis aRTqma<br />
me bevrjer maqvs naTqvami megobrebTan _ “pentekostelis”<br />
religiur organizaciis wevrebTan: “me minda mwamdes, rom<br />
Tqven gaqvT aseTi dadi Zala. magram RmerTi yovelTvis<br />
aSkarad gviCvenebs vis aqvs misi Zala da vis ara aqvs. me ar<br />
vTvli gamarTlebulad viTxovo Tqveni saSualebebis Cveneba,<br />
imitom rom Semdeg me, SesaZloa, daveTanxmebi Tqven<br />
doqtrinas, romelsac amJamad ver SevaTavseb saxarebasTan.<br />
magram CemTvis jer arasodes ar uCvenebiaT “sulis da Zalis”<br />
gamomJRavneba.<br />
Cemi Sexedulebisagan gansxvavebiT ax. w. aR-is pirvel<br />
saukuneSi israelianebi ar uaryofdnen RvTis sulis niWis<br />
flobas. isini aRiarebdnen: “ierusalimis yvela mkvdrisaTvis<br />
cxadi Seiqmna, rom aSkara saswauli moxda maT mier da ar<br />
SegviZlia uaryofa” (saq 4:16). is faqti, rom xalxi keTilad<br />
aris ganwyobili pentekostelebis mimarT, eTanxmeba maT<br />
saswaulebis moxdenis mtkicebas. es sakiTxi imsaxurebs<br />
yuradRebian ganxilvas. Tu mxolod erTi saswauli gaxda<br />
cnobili mTel ierusalimSi, unda vivaraudoT, rom namdvili<br />
saswauli Tu iqneba Catarebuli londonSi trafalgalis<br />
moedanze an neirobis (kenia) centralur parkSi, mTeli<br />
msiflio aRiarebs RvTis niWis mflobelebs. amis nacvlad,<br />
pentekostelebi elian msoflios gancvifrebas aseTi<br />
magaliTebis Semdeg: _<br />
_ kuWis wylulis gankurneba (garkveul viTarebaSi). iTvleba,<br />
rom gankurnebis procesi daiwyo locvebis<br />
Semdeg;<br />
_ deformirebuli nawilebis gasworeba;<br />
_ smenisa da mxedvelobis gaumjobeseba, Tumca xSirad<br />
dabruneba winandel mdgomareobaSi;<br />
_ depresiis moxsna.<br />
22
RmerTis aRTqma<br />
am magaliTebs unda davumatoT kidev erTi. roca saswrafo<br />
daxmarebis manqanas mohyavs saavadmyofos pacientebi osbornis<br />
religiur gankurnebis centrSi (kenia), mZRolebis winaSe<br />
dgeba eTiuri dilema _ darCnen Tu dabrundnen, da Tu isini<br />
rCebian, mowmeni xdebian, rom pacientma ver miiRo Svela.<br />
miuxedavad amisa, uamravi afiSa iwvevs xalxs gankurnebis<br />
warmodgenaze: “modiT saswaulis molodinSi!” fsiqologebis<br />
TvalsazrisiT, scena mowyobilia TviTSTagonebis Catarebis<br />
Sesamsubuqeblad da a. S. magram arsad axal aRTqmaSi ar<br />
esaWiroeba aseTi Zlieri fsiqologiuri gavlenis moxdena<br />
saswaulis Catarebisas. amgvari fsiqologiuri gavlena<br />
xerxdeba locvebis uazro gameorebiT, dolis ritmisa da<br />
agznebuli musikis qveS. rasakvirvelia, am dros aravin<br />
fiqrobs RmerTze an sxva rameze _ radganac yvelaferi ireva<br />
TavSi. am wignis avtors SeuZlia gaixsenos ramdenime aseTi<br />
kreba, romelsac igi daeswro sxvadasxva adgilas da is<br />
yovelTvis ganicdida saSinel Tavistkivils, brZolisagan<br />
SeinarCunos naTeli, racionaluri, bibliuri goneba taSisa<br />
da dolis ritmis Tavdaviwyebis cdunebis winaSe. yvelaferi<br />
es gamoiyureboda rogorc aucilebeli preludia<br />
pentekostelTa “saswaulisaTvis” da amtkicebs, rom amgvari<br />
gankurneba RvTis sulis gamomJRavnebis ki ara, aramed<br />
emociuri da fsiqologiuri mdgomareobis Sedegia.<br />
amisgan gansxvavebiT, petres SeeZlo gamoeyena saswaulis<br />
namdvili niWi avadmyofebis gansakurneblad, rodesac isini<br />
iwvnen quCaSi (saq 5:15); pavlem gamoiyena niWi urwmuno<br />
prokonsulisa da warmarTebis winaSe (saq 14:8-13). yvela<br />
saswauli ganxorcielebuli iyo xalxis winaSe da mas ar<br />
efareboda raime sxva manifestacia. es iyo RmerTis Zalis<br />
namdvili gamovlineba misi msaxurebis meSveobiT. amgvari<br />
efeqti moaxdina qristes erTerTma saswaulma: “ukvirda<br />
23
RmerTis aRTqma<br />
yvelas, da adidebdnen RmerTs da ambobdnen: arasdros amgvari<br />
ram ar gvinaxavso” (markoz 2:12).<br />
enebi<br />
mociqulebma, romelTa ricxvidanac zogierTi iyo ubralo<br />
meTevze, miiRes aRTqma moiaron msoflio da iqadagon<br />
saxareba (mark 16:15, 16). albad maTi pirveli reaqcia iyo<br />
aseTi: “me xom ar vici enebi!” maT ar SeeZloT eTqvaT:<br />
“skolaSi enebis swavla ar mexerxeboda”, radganac maT<br />
arasodes uvliaT skolaSi. maTi garegnobis gamo, SeiZleboda<br />
gvefiqra, rom isini “uwignuri da ubiro kacni arian” (saq<br />
4:13). SedarebiT ganaTlebul mqadageblebsac (magaliTad,<br />
pavlesaTvis) enis problema sakmaod mniSvnelovani iyo.<br />
qadagebisaTvis enis codnas hqonda gadamwyveti mniSvneloba<br />
(axali aRTqma dawerili ar iyo). am sirTulis gadasalaxad,<br />
maT miecaT ucxo enebze laparakisa da gagebis niWi (martivad<br />
rom vTqvaT, “kilo”). rogorc Cans, arsebobs didi sxvaoba<br />
“kiloebisa” da “axladdabadebul qristianTa” qadagebas<br />
Soris, romelsac isini kiTxuloben gaurkveveli xmebiT da<br />
uwodeben kilos. am sakiTxis gasarkvevad unda avRniSnoT,<br />
rom bibliuri sityva “kilo” anu “dialeqti” niSnavs ucxo<br />
enebs”.<br />
ebraelur ormocdaaTobis dRis dResaswaulze, qristes<br />
amaRlebis Semdeg, mociqulni “aRivsnen yvelani suliT<br />
wmidiT, da sxvadasxva enebze alaparakdnen... Semokriba mTeli<br />
saxli (niWis sazogado gamomJRavneba) da SeZrwunda. vinaidan<br />
TiToeuli ismenda, rogor metyvelebdnen mis sakuTar enaze.<br />
ukvirda yvelas da gancvifrebuli eubnebodnen erTmaneTs:<br />
gana yvela eseni, vinc laparakoben, galilevelni ar arian?<br />
rogorRa vismenT saTiTaod Cvens sakuTar enas, romelSiac<br />
davibadeT? parTelni da midielni... vismenT, rogor RaRadeben<br />
isini Cveni eniT RmerTis sidiades. da ukvirda yvelas” (saq<br />
2:4-12). saeWvoa xalxs ukvirdes da gancvifrebulni iyvnen<br />
24
RmerTis aRTqma<br />
axlandeli mqadageblebis mosmeniT, romlebic arwmuneben mas<br />
niWis flobaSi da saubroben ise gaurkvevlad, rom iwveven<br />
mxolod sarkazms da gulgrilobas. rogorc aRniSnulia<br />
saqme 2, sityvebi “kilo” da “ena”, garkveuli mniSvnelobis<br />
garda axali aRTqmis sxva wignebSi aRniSnaven “ucxo enebs”.<br />
fraza “romi, xalxi da enebi” gvxvdeba xuTjer<br />
gamocxadebaSi, rodesac saubari midis dedamiwis xalxze<br />
(gamocx 7:9; 10:11; 11:9; 13:7; 17:15). berZnuli sityva “enis”<br />
mniSvnelobiT Zveli aRTqmis berZnul TargmanSi (saxelad<br />
“septuaginti”) gamoiyeneba “ucxo enebis” mniSvnelobiT (ix.<br />
dab 10:5; rjl 28:49; dan 1:4).<br />
Tavi 1 kor 14-Si mocemulia miTiTeba enebis gamoyenebis<br />
Sesaxeb. leqsi 21 asxvaferebs esaias leqs 28:11, romelSic<br />
naTqvamia, rogor gamoiyeneba es niWi israelianebis<br />
winaaRmdeg: “rjulSi sweria: “sxva enebiT da sxvaTa bageebiT<br />
davelaparakebi am xalxs...” esaias leqsi 28:1 pirvel rigSi<br />
ekuTvnis israelis okupantebs, romlebic elaparakebian mis<br />
xalxs maTTvis ucxo enaze (“sxva enebiT”). “enebisa” da<br />
“bageebis” Tanasworoba niSnavs, rom “enebi” _ ucxo enebia.<br />
TavSi 1 kor 14 mocemulia uamravi miTiTeba amis Sesaxeb. es<br />
Tavi warmoadgens pavles kritikas niWis araswored<br />
gamoyenebis Taobaze, rac xSirad xdeboda adrindel<br />
eklesiaSi. exla Cven SevecdebiT gauwioT mokle komentari am<br />
sababs.<br />
leqsi 37 ZiriTadia: _<br />
“Tu vinmes Tavisi Tavi egonos winaswarmetyveli,<br />
anda sulieri, dae, gaigos, rom rasac gwerT<br />
Tqven, uflis mcnebaa”.<br />
Tu vinme ganacxadebs Tavisi sulierebis Sesaxeb, man unda<br />
aRiaros, rom niWis gamoyenebis miTiTeba RmerTiT iZleva.<br />
25
RmerTis aRTqma<br />
dRes nebismieri adamiani, romelic ar asrulebs am darigebas<br />
aSkarad gviCvenebs sakuTar upativcemlobas RvTivsulier<br />
sityvisadmi.<br />
leqsebi 14:11-17: _<br />
“amitom, Tu xmis mniSvneloba ar vici, ucxo<br />
viqnebi molaparakisaTvis, xolo molaparake _<br />
ucxo CemTvis. aseve Tqvenc, roca eSurebiT<br />
sulier niWebs, ecadeT iuxvod eklesiis<br />
aRsaSeneblad. amitom ilocos eniT molaparakem,<br />
raTa ganmartos kidec. vinaidan, roca eniT<br />
vloculob, Cemi suli loculobs, Cemi goneba ki<br />
unayofoa. maS, ra vqnaT? viloceb suliT da<br />
gonebiTac viloceb. vigalobeb suliT da<br />
gonebiTac vigalobeb. vinaidan, Tu suliT<br />
akurTxeb, rogor ityvis amins Sens madlobaze<br />
umecarTagani vinme, Tu ar esmis, ras ambob Sen?<br />
ai, Sen keTilad swirav madls, magram sxva ar<br />
Sendeba”.<br />
amitom, uazroa saubari im enaze, romelic damswreblebs ar<br />
esmiT. laparaki fetiSirebul enaze gamoricxulia, radganac<br />
SeuZlebelia warmoTqva “amin” locvis bolos, romelic<br />
aravis ar esmis. gaxsovdeT, rom “amin” niSnavs “dae iyos<br />
ase”, ese igi, “me sruliad veTanxmebi locvaSi naTqvams”.<br />
rogorc aRniSnavda pavle, saubari enaze, romelic ar esmis<br />
Sen Zmebs _ ar aris Segoneba. maxsovs SemTxveva, rodesac<br />
bili grexemis citadelTan rigdeboda broSurebi<br />
qristianobaSi dabrunebis mowodebiT. gaRizianebuli qali<br />
cdilobda daemtkicebina CemTvis, rom Cemi qristedelfianuri<br />
doqtrina _ “eSmakiseburia”. TiTqmis aTi wuTis ganmavlobaSi<br />
is sisuleles laparakobda aT enaze. rasakvirvelia, me ver<br />
26
RmerTis aRTqma<br />
Sevicvlidi azrs aseTi “STagonebiT”. zustad am meTodis<br />
winaaRmdeg gvafrTxilebs pavle.<br />
leqsi 18: _<br />
“vmadlob Cems RmerTs, rom yvela Tqvenganze mets<br />
vlaparakob enebiT”.<br />
radganac pavle qristes moZRvrebis qadagebisaTvis bevrs<br />
mogzaurobda, mas yvelaze Zalian sWirdeboda ucxo enebis<br />
codna”.<br />
leqsi 19: _<br />
“magram mirCevnia eklesiaSi xuTi sityva vTqva<br />
Cemi gonebiT, raTa sxvebsac vaswavlo, vidre aTi<br />
aTasi sityva enebiT”.<br />
es Zalze martivia. mokle winadadeba qristes Sesaxeb<br />
inglisur enaze iqneba CemTvis ukeTesi, vidre ucxo enaze<br />
qadagebis saaTebi.<br />
leqsi 22: _<br />
“amitom ena morwmuneTaTvis ki ar aris niSani,<br />
aramed urwmuneTaTvis da winaswarmetyveleba<br />
urwmunoTaTvis ki ar aris, aramed<br />
morwmuneTaTvis”.<br />
enebis codna amitom sWirdebodaT ZiriTadad urwmuneTaTvis<br />
saxarebis qadagebis dros. amJamad “enebis” codnis<br />
pretendentebis umravlesoba morwmuneTa jgufSia. igrZnoba<br />
iseTi xalxis ukmarisoba, romlebic SeZlebdnen saubars<br />
ucxo enaze saxarebis popularizaciis mizniT. 1990-an<br />
wlebis dasawyisSi iyo qristes moZRvrebis qadagebis<br />
27
RmerTis aRTqma<br />
saSualeba aRmosavleT evropaSi, magram (egred wodebul)<br />
“saxarebiseul” eklesias unda gaevrcela Tavisi literatura<br />
inglisur enaze, enebis barieris gamo! ueWvelad, enebis niWi<br />
gamogvadgeboda, Tu mas mflobeli eyoleboda. TviT reinard<br />
serberi, romelic qadagebs uamrav xalxTa winaSe, qalaq<br />
kampalaSi (uganda) esaubreboda xalxTa jgufs Tarjimnis<br />
meSveobiT.<br />
leqsi 23: _<br />
“da ai, mTeli eklesia erTad Seikribeba da<br />
yvelani ilaparakeben enebiT, da Semovlen umecarni<br />
da urwmunoni, gana ar ityvian, SeSlilebi<br />
xarTo?”<br />
es namdvilad asea. musulmanebi da urwmunoebi masxarad<br />
igdeben dasavleTi afrikis enebis mcodne pretendentebs maTi<br />
gaurkveveli qcevebis gamo. nebismier qristianes, romelic<br />
Tvals adevnebs pentekostelTa krebebs, SeuZlia ifiqros,<br />
rom mis winaSe giJebi arian.<br />
leqsi 27: _<br />
“Tu vinme laparakobs enebiT, ilaparakos or-orma,<br />
an didi-didi samma, erTimeoris miyolebiT, da<br />
erTma ganmartos”.<br />
mxolod or an sam adamians SeeZlo saubari sxvadasxva enebze<br />
nebismieri msaxurobis dros. ar aris sasurveli, rom<br />
auditoriaSi saubari midiodes sam enaze metad, radganac am<br />
SemTxvevaSi saWiro iqneba erTi winadadebis orjer<br />
gadaTargmna. Tu enis niWi iqneboda krebaze londonis<br />
centralur nawilSi, romelsac daeswrebodnen frangi da<br />
germaneli turistebi, maSin oratorebi daiwyebdnen gamosvlas<br />
Semdegnairad:<br />
28
moZRvari (inglisurad): Good evening.<br />
frangi oratori: Bon soir.<br />
germaneli oratori: Guten abend.<br />
RmerTis aRTqma<br />
rasakvirvelia, maT unda elaparakaT rig-rigobiT. erTdroul<br />
saubris dros Seiqmneboda gaugebroba. magram, “ramodenime<br />
enaze molaparake” xalxis bunebidan gamomdinare, zustad<br />
aseTi gamosvlebi imarTeba, rodesac ramdenime adamiani<br />
saubrobs erTdroulad. me dakvirvebuli var, roca erTi<br />
adamiani iwyebs laparaks, maSinve sxvebic SeuerTdebian mas.<br />
enebis niWi xSirad iyo gamoyenebuli qadagebis dros, amitom<br />
RmerTis mimarTva molaparakes SeeZlo eTqva ucxo enaze (enis<br />
niWis meSveobiT). amgvari ori niWis gamoyenebis magaliTs<br />
vxvdebiT saq 19:6. magram, Tu londonis krebaze, romelsac<br />
eswrebodnen ingliselebi da frangi stumrebi, orators<br />
eqadaga frangul enaze, ingliselebs “ver Seagonebda”. amitom<br />
enis Targmnis niWi unda arsebobdes, raTa yvelam gaigos<br />
sityva; Cven magaliTSi unda gakeTebuliyo Targmani frangul<br />
an inglisur enaze. amrigad, Tu vinmes daesva kiTxva<br />
frangulad, oratori ver gaigebda mas Tarjimnis gareSe,<br />
radganac mas aqvs mxolod frangul enaze saubris niWi. enis<br />
Targmnis niWi ki daexmareboda mas. Targmnis niWis mqone<br />
adamianis daswrebis gareSe, enis niWi ver gamoiyeneba: “...da<br />
erTma ganmartos. Tu ar aris ganmmartebeli, maSin gaCumdes<br />
eklesiaSi” (1 kor 14:27, 28).<br />
roca bevri Tanamedrove pretendenti “enebis” codnaze<br />
laparakobs ise, rom mas veravin ver ugebs Tarjimnis gareSe,<br />
es pavles miTiTebebis daumorCilebobis aSkara<br />
demonstraciaa.<br />
leqsebi 32, 33: _<br />
29
RmerTis aRTqma<br />
“winaswarmetyvelTa sulebi emorCilebian<br />
winaswarmetyvelT. vinaidan RmerTi uwesrigobis<br />
ki<br />
ar aris, aramed mSvidobisa, rogorc wmidaTa<br />
yvela eklesiaSi”.<br />
aqedan gamomdinare, wmidasulis niWis floba ar niSnavs, rom<br />
am niWs mihyavs adamiani normaluri gonebis realobidan:<br />
suli aris adamianis obieqti, romelsac moefina niWi da ara<br />
Zala, romelic ipyrobs adamians da aZlevs mas Tavisuflebas<br />
qcevebSi. xSirad araswored Tvlian, rom demonebi da<br />
“boroti sulebi” efinebaT urwmunoebs, wmidasuli ki<br />
morwmuneebs. magram sulieri Zala, romlis Sesaxeb naTqvamia<br />
1 kor 14:32 eqvemdebareba mflobelis kontrols. garda amisa,<br />
rogorc ukve vTqviT, wmidasulis Zala avsebda mociqulebs<br />
garkveul dros da garkveuli mizniT. mimarTva niWis<br />
flobelebs gamoiyenon igi RmerTis zraxvebis Tanaxmad<br />
(leqsi 33) amJamad albaT xvdeba “pentekostelTa” eklesiebis<br />
yru yurebs.<br />
leqsi 34: _<br />
“Tqveni qalebi eklesiaSi dumdnen, radganac<br />
laparaki ki ara aqvT nabrZanebi, aramed morCileba,<br />
rogorc ambobs rjulic”.<br />
xazgasmulia, rom qalma ar unda gamoiyenos wmidasulis niWi<br />
eklesiaSi msaxurobis dros. mosalodnelia, rom am<br />
rekomendacias ar daeTanxmebian, radganac amJamad raxraxobis<br />
axsna emociuri aRelvebiT SeiZleba. qali, bavSvi, nebismieri<br />
adamiani SeiZleba iyos Sepyrobili amiT da amitom aRiqvams<br />
wamoZaxilebebs rogorc “ucxo enas”.<br />
30
RmerTis aRTqma<br />
axlandel eklesiebSi qalis mniSvneloba “qadagebisas” ar<br />
Seesabameba 34 leqsis darigebas. sasacilo da<br />
upasuxismgebloa imis mtkiceba, rom pavles qalebi sZulda.<br />
Semdegi leqsi uaryofs amas: “Tu vinmes Tavisi Tavi egonos<br />
winaswarmetyveli, anda sulieri, dae, gaigos, rom rasac<br />
gwerT Tqven, uflis mcnebaa” (1 kor 14:37), _ da ara<br />
piradaT pavlesi. nebismierma morwmunem seriozulad unda<br />
miiRos 1 kor 14 TavSi mocemuli darigeba. amis uaryofa<br />
saxarebis mimarT niSnavs rwmenis uqonlobis aRiarebas.<br />
adamiani, romelsac gaaCnia amgvari Sexedulebebi ar miiRebs<br />
am darigebas rogorc RmerTisas. amis mtkicebis logika _<br />
Zlieria. am yvelafris codniT rogor SegiZliaT iyoT<br />
amgvari eklesiis wevri an gqondeT kavSiris survili mis<br />
momxreebTan?<br />
2.4 niWis amoReba<br />
RvTis sulis niWi kvlav gamoyenebuli iqneba morwmuneebiT<br />
arsebuli samyaros Sesacvlelad RvTis sasufevelze qristes<br />
dabrunebis Semdeg. amitom niWs ewodeba “Zalni momavali<br />
saukunisa” (ebr 6:4, 5) da ioveli (iov 2:26-29) aRwers<br />
sulis niWis didZal mofenas israelianebis monaniebis Semdeg.<br />
is faqti, rom niWi miecema morwmuneebs qristes<br />
dabrunebisas, amtkicebs, rom amJamad niWi aravis ar ekuTvnis.<br />
am dros yvela qristiane, vinc miiRo saxareba da realurad<br />
uyurebs samyaros movlenebs, xvdeba, rom qristes dabruneba<br />
axlo momavalSi ganxorcieldeba (ix. danarTi 3). arsebobs<br />
bibliis winaswarmetyveleba, rom pirveli saukunis raRac<br />
periodSi, roca xalxs hqonda niWi, da qristes meore<br />
mosvlis Soris, niWi amoRebuli iqneba: _<br />
“winaswarmetyvelebani iyos, gauqmdeba, enebi iyos,<br />
Sewydeba, codna iyos, gauqmdeba. vinaidan<br />
31
RmerTis aRTqma<br />
nawilobrivi viciT da nawilobrivs<br />
vwinaswarmetyvelebT. da roca srulyofili mova,<br />
nawilobrivi ganqardeba” (1 kor 13:8-10).<br />
pirvel saukuneSi arsebuli sulis niWi amoRebuli unda<br />
yofiliyo, “roca srulyofili mova”. es ar niSnavs qristes<br />
meore mosvlas, radganac maSin niWi dabrunebuli iqneba.<br />
berZnuli sityva, naTargmni rogorc “srulyofili”, niSnavs<br />
“raRac mTlians da damTavrebuls”, rac Seupirispirdeba<br />
ucodvils. es “raRac mTliani” nawilobriv cvlis codnas,<br />
romelic adrindel qristianebs hqondaT rogorc<br />
winaswarmetyvelTa niWi. gaxsovdeT, rom winaswarmetyveleba<br />
_ RmerTis sityvis qadagebis niWi iyo; da es sityva amJamad<br />
biblias Seadgens.<br />
ax. w. aR-is pirvel saukuneSi saSualo morwmunem icoda<br />
mxolod nawili im axal aRTqmisa, romelic Cven amJamad<br />
gvaqvs. mas gaugia winaswarmetyvelebis mxolod ramodenime<br />
sityva da isini cxovrebis sxvadasxva praqtikul mxares<br />
ekuTvnoda. man icoda iesos cxovrebis mokle aRweriloba da,<br />
SesaZloa, waikiTxa erTi Tu ori pavles mimarTva.<br />
rogorc ki winaswarmetyvelebis sityva daiwera da iyo<br />
brunvaSi, Sewyda am niWis flobis aucilebloba. is, rac<br />
dasrulda da Secvala sulis niWi, Camoyalibebuli axali<br />
aRTqma aris: _<br />
“mTeli werili RvTivsulieria da sasargebloa<br />
saswavleblad, samxileblad, gamosasworeblad,<br />
dasarigeblad simarTleSi. raTa srulyofili<br />
iyos RvTis kaci, yoveli keTili saqmisaTvis<br />
ganmzadebuli” (2 tim 3:16, 17).<br />
32
RmerTis aRTqma<br />
es srulyofili anu savse aris biblia. da radganac mTeli<br />
biblia _ RvTivsulieria da dawerili, es “savse” damyarda<br />
da wmidasulis niWi amoiRo. leqsebi efeselTa mimarT (4:8-<br />
14) Seesabameba am mtkicebas, raTa axsnas Tavsatexi: _<br />
“amisaTvis ambobs: “avida (ieso) maRlobze (caze)...<br />
niWebi uboZa adamians... qristes sxeulis<br />
aRsaSeneblad, vidre yvelani mivaRwevdeT rwmenis<br />
erTianobas (ese igi, erTrwmenas) da RvTis Zis<br />
Semecnebas srul kacad... raTa aRar viyoT<br />
balRebi, romelTac aryevs da itacebs moZRvrebis<br />
yovelgvari qari”.<br />
pirveli saukunis niWi unda mofeniliyo srulqmnili da<br />
mwife adamianis arsebobisaTvis; leqsebSi 2 tim 3:16, 17,<br />
vkiTxulobT “raTa srulyofili iyos RvTis kaci” “mTeli<br />
werilis” miRebis meSveobiT. radganac mTeli werili ukve<br />
arsebobs, sxvadasxva eklesiebiT wayenebul uamrav doqtrinebs<br />
ar gaaCnia realuri gamarTleba. arsebobs mxolod erTi<br />
biblia, radganac “Seni sityva WeSmaritebaa” (ioan 17:17), misi<br />
furclebis SeswavliT Cven SegviZlia mivaRwioT “rwmenis<br />
erTianobas” ( e. i., WeSmaritebas, rogorc naTqvamia efes<br />
4:13). WeSmaritma qristianebma miaRwies am erT rwmenas. am<br />
gagebiT isini “srulni” arian (“srulyofilni”), rogorc<br />
dawerili RvTis sityvis Sedegi. miaqcieT yuradReba niWis<br />
madlis flobis da sulieri bavSvobis Sedarebas efes 4:14;<br />
da winaswarmetyvelebasTan dakavSirebiT, rogor unda<br />
amoRebuli iyos niWi. igivea naTqvami 1 kor 13:11. ase rom<br />
aurzauris Seqmna sulieri niWis flobis gamo ar aris<br />
sulieri srulqmnilebis niSani. yvela mkiTxvelma unda<br />
gamoitanos daskvna, rom saWiroa RvTis sityvis Seswavla da<br />
upasuxos amas Tavmdabali morCilebiT.<br />
33
RmerTis aRTqma<br />
sulis flobis Tanamedrove miCemeba<br />
unda gavakeToT ramdenime SeniSvna im xalxis Sesaxeb,<br />
romlebic Tvlian, rom wmidasulis flobelni arian: _<br />
_ Tanamedrove “laparaks enebze” aqvs mokle marcvlebis<br />
xSiri gameorebis tendencia, magaliTad, “lala, lala,<br />
lala; Sama, Sama; ieso, ieso...” es ar aris romelime<br />
enasTan dakavSirebuli sintaqsisi. rodesac adamians esmis<br />
ucxo ena, is Cveulebriv gebulobs, ris Sesaxeb saubroben.<br />
mas esmis sityvebis damaxasiaTebeli gamoTqma, Tumca,<br />
SesaZloa, ar esmis am sityvebis azri. magram Tanamedrove<br />
“laparaki enebze” ar gamoiyofa amiT. aq ar aris is<br />
darigeba, romelic pirveli saukunis niWis mizani iyo.<br />
_ zogierTi pentekosteli amtkicebs, rom laparaki enebze _<br />
“xsnisaTvis” saWiro niSania da amitom is aucilebelia<br />
axali rwmenis miRebis yvela SemTxvevaSi. es sityvebi<br />
upirispirdeba adrindeli eklesiebis aRwerilobas,<br />
romlebSic isini, vizec mofenili iyo sxvadasxva niWi<br />
edarebodnen sxvadasxva organos. yvela ar iyo xeli da<br />
fexi da yvelas ar hqonda raime niWi, magaliTad, enebis. 1<br />
kor 12:17, 27-30 leqsebi gvixsnian amas: _<br />
“Tu mTeli sxeuli Tvalia, sadRaa smena? Tu<br />
yvelaferi smenaa, sadRaa ynosva? Tqven ki qristes<br />
sxeuli xarT, xolo cal-calke _ misi asoebi.<br />
daayena RmerTma eklesiaSi, pirvelad mociqulebi,<br />
meored _ mqadagebelni, mesamed moZRvarni, mere<br />
kurnebaTa niWebi, Sewevnani, marTvani, sxvadasxva<br />
enebi. yvela mociqulia? yvela mqadagebelia?<br />
yvela moZRvaria? yvelas ZalTa moqmedeba aqvs?<br />
yvelas aqvs gankurnebaTa niWi? yvelani<br />
laparakoben enebiT? yvelani ganmartaven?”<br />
igivea naTqvami amave TavSi cota adre: _<br />
34
RmerTis aRTqma<br />
“erTs sulis mier eZleva sibrZnis sityva, meores<br />
_ codnis sityva imave suliT. zogs rwmena _<br />
imave suliT da zogs _ gankurnebaTa niWi imave<br />
suliT. zogs _ saswaulTmoqmedeba, zogs _<br />
winaswarmetyveleba, zogs _ sulebis garCeva,<br />
zogs _ sxvadasxva enebi, zogs _ enebis<br />
ganmarteba. xolo yovelive amas akeTebs erTi da<br />
igive suli, romelic TiToeuls sakuTriv<br />
unawilebs, rogorc nebavs. radgan, rogorc<br />
sxeuli erTia, magram mravali aso aqvs, da<br />
sxeulis yvela aso, Tumca bevrni arian, erTi<br />
sxeulia, asevea qristec” (1 kor 12:8-12).<br />
aseT sicxadis ignorireba SeuZlebelia.<br />
sxva mniSvnelovan momentad pentekostelTa Sesaxeb<br />
gamoiyeneba magaliTi, rodesac filipe naTlavda wyalSi<br />
rwmenis axladmiRebul xalxs, da maT ar miiRes suliswmidis<br />
niWi, radganac mxolod amis Semdeg petre da ioane mividnen<br />
maTTan da “iloces maTTvis, rom miiRoT suliwmida... maSin<br />
daasxes xelebi maT da maTac miiRes suliwmida. roca<br />
simonma, dainaxa, rom mociqulTa xelebis dasxmiT eZleodaT<br />
suliwmida...” (saq 8:4-18). SesaZloa, rom sulis niWis<br />
gadacema iwarmoeboda mxolod xelis dadebiT, rac amJamad<br />
xSirad ar gvxvdeba Tanamedrove pretendentebis mxridan. sxva<br />
pentekostelebs (ormocdaaTianebs) miaCniaT, rom sxvadasxva<br />
enebze laparaki xsnis garanti ar aris. amiT mJRavndeba<br />
seriozuli Teologiuri uTanxmoeba maT Soris, vonc<br />
gvarwmunebs niWis flobas. ase, zogierT “RvTivsuliers”<br />
swams, rom RmerTis sasufeveli dedamiwaze iqneba, sxvebi ki<br />
fiqroben _ zecaze. kaTolikuri “RvTivsulierni”<br />
gvimtkiceben, rom wmidasuli ubrZanebs maT gaaRmerTon<br />
35
RmerTis aRTqma<br />
mariami da papa, amave dros “RvTivsulieri” pentekostelebi<br />
acxadeben, rom maTze mofenili wmidasuli aiZulebs maT<br />
moepyron papas, rogorc antiqristes da gakicxon<br />
kaTolikuri moZRvreba. magram ieso ambobda, rom isini, visac<br />
mieca nugeSismcemeli, ese igi, wmidasuli, iqnebian<br />
mimarTulni “yovel WeSmaritebaSi... im dRes arafers<br />
mkiTxavT... nugeSismcemeli... yvelafers gaswavliT da<br />
yvelafers gagaxsenebT, rac TqvenTvis miTqvams” (ioan 16:13,<br />
23; 14:26). maT Soris, visac mieca nugeSismcemeli ar unda<br />
iyos mkveTri SeuTanxmebloba moZRvrebaSi da imave dros am<br />
SeuTanxmeblobis arseboba gviCvenebs, rom seriozulad ar<br />
unda movepyroT im xalxs, vinc acxadebs mis<br />
(nugeSismcemelis) flobas. aseTi pretendentebis<br />
mouxerxebloba axsnan TavianTi sarwmunoeba bibliurad,<br />
gviCvenebs, rom nugeSismcemeli ar marTavs maT mTeli<br />
WeSmaritebiT.<br />
_ zogierTi xalxi enebze laparaks aniWebs did yuradRebas,<br />
rac ar Seesabameba bibliur debulebebs. sulis niWis siaSi,<br />
romelic mocemulia efes 4:11 igi arc aris aRniSnuli. es<br />
niWi ixseneba mxolod dawvrilebiTi siis bolos 1 kor 12:18-<br />
30 leqsebSi. axal aRTqmaSi mxolod sam adgilas gvxvdeba<br />
miTiTeba am niWis gamoyenebis Sesaxeb (saq 2:4; 10:46; 19:6).<br />
Tanamedrove RvTivsulier qristianTa miCemeba, romlebic<br />
laparakoben sxvadasxva enebze da saswaulebs qmnian, unda<br />
ganixilos am TavSi naTqvami sulis qmnilebis<br />
gaTvaliswinebiT. ZiriTadi daskvna amgvari unda iyos: rac ar<br />
unda Tqvas am xalxma TavianT moRvaweobis Sesaxeb, es ar<br />
SeiZleba iyos sulis mofenis Sedegi. vinc ar unda gamovides<br />
niWis flobis gancxadebiT, man unda sakmaod bevri icodes,<br />
rom pasuxi gasces aq moyvanil bibliur mosazrebebs.<br />
36
RmerTis aRTqma<br />
magram, saWiroa gaices pasuxi im kiTxvaze, Tu ratom xdeba<br />
nawilobrivi gankurnebis da “enebze” laparakis SemTxvevebi<br />
(kerpTmsaxurobis gagebiT).<br />
aRiarebulia, rom xalxi sargeblobs tvinis mcire nawiliT,<br />
zogierTi monacemebiT mxolod 1%. aseve dadgenilia, rom<br />
tvins SeuZlia ganaxorcielos TiTqmis “fizikuri”<br />
kontrolis xeulze. ase TviTSegnebiT, rom cecxli ar<br />
swvavs, indusebi dadian masze SiSveli fexebiT.<br />
gansakuTrebuli STagonebis dros Cven SegviZlia gamoviyenoT<br />
Cveni tvinis SesaZleblobidan bevrad didi procenti da<br />
mivaRwioT Cveni sxeulis iseT fizikur gacemas, romelic<br />
bevrad aWarbebs miRebul saSualebebs. ase aRelvebis<br />
mdgomareobaSi, jariskacs brZolis dros ramdenime saaTis<br />
ganmavlobaSi SeuZlia ar SeamCnios, rom mas mowyvetili aqvs<br />
xeli. didi religiuri rwmenis dros, romelsac axlavs<br />
garkveuli musika, RvTivsulieri xelmZRvanelis gavlenis<br />
qveS, sruliad SesaZlebloa aseTi movlenebi, romlebic<br />
normaluri adamianis warmidgenas ar eqvemdebareba.<br />
saswaulebi, romlis Sesaxeb saubroben dRevandeli<br />
“qristianebi” _ am rigis gamonaklisia. ase Samanis<br />
Tayvanismcemlebi sargebloben imave xerxiT, romelic<br />
gamoyenebulia sxva enaze laparakis dros. maxmadianebs aseve<br />
SeuZliaT daadasturon Tanamedrove qristianebis saswaulebi.<br />
magram saqme imaSia, rom sulis niWis mofena ax. w. aR-is<br />
pirvel saukuneSi xorcieldeboda WeSmariti qristianobis<br />
cxad aRmatebulebaSi sxva religiebTan. faqti, rom<br />
axlandeli qristianobis Tanamedrove “saswaulebi” emsgavseba<br />
sxva religiebis “saswaulebs” amtkicebs iseTi wmidasulis<br />
niWis dauswreblobas, romelic ax. w. aR-is pirvel saukuneSi<br />
iyo.<br />
islamis triumfalur svlas afrikis did nawilSi ar<br />
eqneboda adgili, Tu “qristianebi” qmnidnen realur<br />
37
RmerTis aRTqma<br />
saswaulebs imave maStabiT da imave ZaliT, rogorc es<br />
pirvel saukuneSi xdeboda. da is, visac namdvilad eqneboda<br />
wmidasulis niWis “nugeSismcemeli”, moaxdenda umetessac<br />
“vidre ieso hqmnida” (ioan 14:12, 16). azri, rom qristianebi<br />
SasZlebdnen saswaulis Seqmnas Tu maT ufro meti rwmena<br />
eqnebodaT, iwvevs garkveul eWvebs. kiTxva amgvarad ismeva: an<br />
maT aqvT nugeSismcemlis saswauli niWi an ara. da Tu isini<br />
amtkiceben mis flobas, isini Sehqmnidnen “umetessac” (ioan<br />
14:12) da ara SeZlebdnen Seqmnas!<br />
2.5 biblia _ erTaderTi avtoriteti<br />
zemoT mocemul TavSi naTqvamidan gamomdinareobs, rom<br />
RmerTis suli ekuTvnis mis gonebas, ganzraxvas da Zalas,<br />
romlis meSveobiT is awarmoebs Tavis qmnilebebs. Cven<br />
aRvniSneT, rom suli aSkarad amJRavnebs Tavs RmerTis<br />
sityvis furclebze. Tanamedrove qristianebis umravlesi<br />
problema amis sruli gaugebrobiT aris gamowveuli. radganac<br />
Znelia imis gageba, rom aseTi didi Zala aris Cadebuli<br />
mxolod erT wignSi, gvinda vifiqroT, rom bibliis garda<br />
arsebobs RmerTis gamocxadebis raRac sxva formac. imis<br />
gamo, rom Cveni ukurnebeli buneba (ierem 17:9) miiCnevs<br />
RmerTis sityvas sakmaod bundovnad (ioan 17:17), bevri xalxi<br />
cdunebaSia hqondeT gamocxadebis sxva forma, ufro<br />
mimzidveli adamianis gonebisaTvis. qvemoT mocemulia<br />
ramdenime magaliTi amis Sesaxeb: _<br />
sarwmunoeba<br />
(eklesia)<br />
ieRovas<br />
gamocxadebis<br />
sxva formebi<br />
saguSago koSkis<br />
am formis upiratesoba /<br />
mimzidveloba<br />
adamianisaTvis<br />
38<br />
ar aris aucilebeli fiqri
mowmeebi<br />
romuli<br />
katolicizmi<br />
mormonebi<br />
RvTivsulieri<br />
sazogadoebis<br />
publikaciebi,<br />
romlebic<br />
RvTivsulierad<br />
iTvlebian.<br />
papasa da<br />
mRvdelebis<br />
mosazrebebis<br />
gamoTqma,<br />
romlebic,<br />
maTi TqmiT,<br />
RmerTis<br />
gonebis<br />
anarekli<br />
arian.<br />
mormonTa wigni<br />
“Sinagani<br />
RmerTis aRTqma<br />
39<br />
bibliis swori<br />
interpritaciis Sesaxeb.<br />
yveliferze aris gacemuli<br />
pasuxi.<br />
bibliis kiTxva aucilebeli<br />
ar aris. warsulSi<br />
katolicizmi mxars ar<br />
uWerda da ugrZalavda amas.<br />
xalxis sityvebis rwmena da<br />
ara Zalis moxmareba am<br />
sityvebis WeSmaritebis<br />
dasadastureblad.<br />
gamoricxavs im bibliur<br />
doqtrinebis rwmenis<br />
aucileblobas, romlebic<br />
rTulia asaTvisebelad.<br />
mormonTa wigni iZleva<br />
universaluri xsnis<br />
saSualebas. imave dros<br />
bibliaSi naTqvamia im<br />
xalxis Sesaxeb, romlebic<br />
cocxloben da kvdebian<br />
imedis gareSe, radganac ar<br />
iyvnen mowodebulni<br />
saxarebis saswavlelad.<br />
maT swamT, rom nebismieri
RmerTis aRTqma<br />
qristianoba sinaTle”, maTi<br />
azriT,<br />
wmidasulia.<br />
40<br />
maTi grZnoba WeSmaritia da<br />
Tvlian, rom RmerTis suli<br />
marTavs da STaagonebs maT<br />
gzebze, romlebic biblias<br />
ar ukavSirdebian.<br />
es yvelaferi xazs usmevs bibliis, rogorc RmerTis sityvis,<br />
safuZvlianad Seswavlis aucileblobas. kiTxvaze: “ratom<br />
aris erTi biblia, magram bevri eklesia?” unda gaices pasuxi<br />
kiTxviT, rogor iRebs yovelive eklesia RmerTis sulis<br />
gamocxadebis sxva formas, ese igi, mis nebas, moZRvrebas da<br />
mosazrebas, garda imisa, rac naTqvamia amis Sesaxeb bibliaSi.<br />
Tu Tqven gsurT ipovoT erTi WeSmariti eklesia, erTi<br />
WeSmariti rwmena da erTi WeSmariti naTloba (efes 4:4-6),<br />
mimarTva Tqvensken unda iyos naTeli da xmaZlieri: “ukan<br />
bibliisaken!”<br />
gadaxveva 4: wmidasuli _ pirovnebaa?<br />
wignis nawilebSi 2.1 da 2.2 damtkicebulia, rom RmerTis<br />
suli ekuTvnis mis Zalas, romelic asaxavs mis “gonebas”<br />
sakmaod vrclad. radganac RmerTis suli moqmedebs rogorc<br />
RmerTis pirovneba da arsebis zusti anarekli, zogierTi<br />
xalxi ambobs, rom RmerTis suli pirovnebaa, romelic TviT<br />
RmerTia. zemoT moyvanili nawilebis yuradRebiani<br />
ganmeorebiTi kiTxva gviCvenebs, rom RmerTis suli misi<br />
goneba da Zalaa da, aqedan gamomdinare, goneba da Zala<br />
araviTar SemTxvevaSi pirovnebad ar iqnebian. eleqtroba _<br />
uxilavi Zalaa, romelic aZlevs Sedegs eleqtrobiT<br />
mmarTvel adamians; magram mas ar SeuZlia iyos pirovneba.<br />
siyvaruli _ adamianis xasiaTis gamomJRavnebaa, magram is<br />
arasodes gaxdeba pirovnebad. RmerTis suli Sedgeba mis<br />
siyvarulisagan, rogorc misi xasiaTis nawilisagan da
RmerTis aRTqma<br />
SeuZlia ekuTvnodes mis Zalas, magram mas ar SeuZlia iyos<br />
misgan damoukidebeli pirovneba.<br />
umetes “qristianebis” didi Secdoma (rom suli pirovnebaa)<br />
aris “samebis” rwmena. am doqtrinis mixedviT arsebobs sami<br />
RmerTi, romlebic raRacnairad warmoadgenen erTa da imaves<br />
_ RmerTi mama, wmidasuli da ieso. igive xalxi amtkicebs,<br />
rom RmerTi pirovneba ar aris da imave dros acxadeben,<br />
RmerTi suli _ pirovnebaa da amiT uSveben winaaRmdegobas.<br />
arsebobs safuZvliani mizezi gvwamdes, rom “sameba” iyo<br />
qristianobaSi gadmotanili warmarTuli idea da amitom es<br />
sityva ar gvxvdeba bibliaSi. samebis ideis miRebis Semdeg,<br />
qristianebi iZulebulni iyvnen gamoetanaT daskvna, rom<br />
RmerTis suli/Zala _ pirovnebaa da aseve RmerTi aris,<br />
Tumca RmerTi arc aris. rodesac qristianebs iWeren am<br />
winaaRmdegobaze, isini advilad gamodian mdgomareobidan<br />
ganacxadav, rom RmerTi _ idumalia da Cven yvelaferi<br />
logikuri daskvnis gareSe unda virwmunoT. amasTanave isini<br />
mxars uvlian axal aRTqmaSi naTqvams RmerTis saidumlobis<br />
Sesaxeb, romelic ieso qristes saqmeebSi da sityvebSi<br />
amJRavnebs Tavs: _<br />
“vinaidan ara msurs, Zmano, ar icodeT es<br />
saidumlo” (rom 11:25).<br />
“ieso qristes qadagebisamebr, dafaruli<br />
saidumlos gamocxadebiT” (rom 16:25).<br />
“getyviT Tqven saidumlos...” (1 kor 15:51).<br />
“gvauwya ra Tavisi nebis saidumlo” (efes 1:9;<br />
3:3).<br />
pavles qadageba iyo “viqadagoT saxarebis<br />
saidumlo” (efes 6:19; kol 4:3).<br />
“saidumlosi, romelic... axla gaexilaT mis<br />
wmidebs” (kol 1:26).<br />
41
RmerTis aRTqma<br />
unda aRvniSnoT, rom amJamad ar arsebobs saidumlo ZiriTadi<br />
doqtrinebis Sesaxeb, da mxolod sibneleSi myofi adamiani,<br />
saubrobs saidumloze. nuTu ar Relavs aseTi adamiani imaze,<br />
rom gamocxadebaSi aRwerili cru religiebis sistema,<br />
romelsac “babiloni” hqvia _ “saidumloa” (gamocx 17:15)?<br />
ZiriTadi azri imasSia, rom es sistema acxadebs Tavis<br />
rwmenas saidumlod, magram namdvil morwmuneebs esmiT iq<br />
naTqvami qalis saidumlo (gamocx 17:7).<br />
SegviZlia, rasakvirvelia, movelodoT aseT bumdovan axsnas<br />
im xalxisagan, romelic amyareben RmerTis gagebas subieqtur<br />
STabeWdilebebze, an raRac garkveuli sulieri Zalis<br />
moqmedebaze maT gonebaze. Tu Cven gvinda viyoT Tavmdabali<br />
RmerTis sityvis mimarT, Cven unda gamoviyenoT yvela Cveni<br />
SesaZlebloba, raTa gamovavlinoT misi aRTqma. bibliaSi<br />
moxsenebuli saxarebis arc erTi mqadagebeli ar xmarobda<br />
amgvar gamoTqmas: “es _ sruli saidumloa da Tqven ver<br />
SeZlebT mis gagebas”. amis nacvlad, vkiTxulobT mimarTvas<br />
gamoviyenoT goneba da gavakeTod logikuri daskvna wmida<br />
werilidan.<br />
bibliis ZiriTadi debulebebis Sesaxeb (romlebsac Cven aseve<br />
ganvixilavT am wignSi), pavle “elaparakeboda maT<br />
werilebidan, uxsnida da umtkicebda, rom qriste unda<br />
datanjuliyo da mkvdreTiT aRmdgariyo” (saq 17:2, 3). es<br />
sistematiuri, logikuri bibliuri mtkicebaa, romelic<br />
srulyofils xdis da TviTon winadadebac iwyeba sityvebiT:<br />
“pavle, Tavisi Cveulebrisamebr... umtkicebda...” es iyo misi<br />
Cveulebrivi stili (ix. aseve saq 18:19). amis Sesabamisad,<br />
korinToSi pavle “yovel SabaTs saubrobda sinagogaSi da<br />
arwmnebda iudevelebs... magram raki isini<br />
ewinaaRmdegebodnen...” (saq 18:4-6). xalxi rwmenis misaRebad<br />
usmenda bibliidan moyvanil pavles mtkicebebs; da aq iyo<br />
42
RmerTis aRTqma<br />
amgvari frazebi, rogoricaa “iesos molandeba keliaSi”,<br />
“auRwerelma grZnobam amitaca”, “erTxel saRamos Sevxvdi<br />
ufals”.<br />
miaqcieT yuradReba aseve imas, rom RvTivsulieri werili<br />
mogviwodebs logikisaken da racionalizmisaken. da amave<br />
dros migviTiTebs, rom “isini ewinaaRmdegebodnen”. amis<br />
msgavsad, antioqiaSi, pavle da barnaba “esaubrebodnen<br />
(RmerTis sityvaze) da arwmunebdnen” (saq 13:43). Semdeg isini<br />
ikoniaSi gaCerdnen, sadac “ise ilaparakes, rom uamravma<br />
iudevelma da berZenma irwmuna” (saq 14:1). rodesac amis<br />
Semdeg pavle ganikicxes, igive logika agrZelebda momavlis<br />
imedis STagonebas: “is laparakobda samarTlianobaze,<br />
TavSekavebisa da momaval gankiTxvaze” iseTi gulSi Camwvdom<br />
sicxadiT, rom cinikuri msajuli “SeSinda” (saq 24:25).<br />
radgnac Cveni saubari eyrdnoba mtkcebebs, unda mivceT Cveni<br />
imedisa da doqtrinis bibliuri dadastureba: _<br />
“mudam mzad iyaviT, rom simSvidiT da mowiwebiT<br />
upasuxoT yvelas, vinc Tqveni imedis gamo axsnaganmartebas<br />
mogTxovT” (1 pet 3:15).<br />
saubari mSvidi xmiT viRacis pirad gamocdilebaze _ ar aris<br />
saxarebis imedis damtkiceba. xangrZlivi miTiTeba pirad<br />
mowmobaze, rogorc umravlesi qristianis qadagebis<br />
saSualeba, xazs usmevs maT “imedze” “argumentirebuli<br />
pasuxis” uqonlobas. mTeli leqsikoni gaCnda qristianelTa<br />
Soris, raTa mieceT saSualeba “gamoiyenon is, rac RmerTma<br />
gaakeTa Sens cxovrebaSi” da a. S. aseTi anekdotebi mZafrad<br />
upirispirdebian pavles sityvebs: “Cven Tavs ki ar vqadagebT,<br />
aramed qriste iesos, ufals” (2 kor 4:5); _ da es<br />
adamianisagan, romelic yvelaze metad esaubreboda iesos.<br />
43
RmerTis aRTqma<br />
Cveni rwmenis miRebis logikurma, bibliurad dasabuTebulma<br />
xerxma, unda Seqmnas modeli CvenTvis ufro vrceli<br />
naTesaobrivi kavSirisaTvis RmerTTan. rogorc yvelasaTvis,<br />
aseve CvenTvis samagaliTo arian pirveli qristianebi,<br />
romlebic problemebis gadasaWrelad gonebas iyenebdnen (saq<br />
6:2). axali aRTqmis mimarTvebSi gamoixateba rwmena, rom<br />
mkiTxvelebi miiReben xelmZRvanelad bibliur logikas.<br />
amgvarad, imis mixedviT, Tu rogori iyvnen moses rjuliT<br />
mcxovrebi mRvdelmTavrebi, Cven SegviZlia dawvrilebiT<br />
SevityoT yvelaferi qristes saqmianobis Sesaxeb (ebr 5:3).<br />
RmerTis sworupovari siyvarulis qristesadmi moTxrobis<br />
Semdeg, pavle mogviwodebs, rom Cveni “gonivruli (berZnulad<br />
logikos, ese igi, logikuri) msaxuroba” mTlianad Seewiros mas<br />
sapasuxoT (rom 12:1). sityva “logikos” iwarmoeba sityvisagan<br />
“logos”, romelic iTargmneba, rogorc “sityva” RmerTis siyvis<br />
gagebiT. aqedan gamomdinare, Cveni logikuri pasuxi bibliis<br />
Terminebze aseve unda iyos warmoqmnili RmerTis sityvidan.<br />
amrigad, ar aris logikuri mtkiceba RmerTis sulis Sesaxeb,<br />
rogorc pirovnebaze, romelic ar aris RmerTi da amave dros<br />
RmerTia. da pasuxi, rom es yvelaferi saidumloa da logikas<br />
ar eqvemdebareba bibliur TerminebSi, miuRebelia. Tu Cven ver<br />
SevZlebT logikuri daskvnis gamotanas wmida werilidan,<br />
maSin bibliis Seswavla amaoa; da bibliis aucileblobac ara<br />
aris, radgan is mxolod saintereso an gasarTobi<br />
literaturuli nawarmoebia. mgoni es yvelaferi aris<br />
qristianelebis uamrav wignis Taroebze.<br />
magram, unda iTqvas, rom zogierTi maTgani, visac swams, rom<br />
RmerTis suli pirovnebaa, cdilobs misces am debulebas<br />
bibliuri axsna. moyvanilia lqsebi, romelSic RmerTis suli<br />
aRwerilia, rogorc pirovneba, magaliTad, rogorc<br />
“nugeSismcemeli” (ioan 14:16) an miTiTebulia, rom suli<br />
“danaRvlianebulia”.<br />
44
RmerTis aRTqma<br />
wignis nawilSi 4.3 Cven vaxseneT, rom adamianis “suls”<br />
SeuZlia iyos SeSfoTebuli (saq 17:16), damZimebuli (dab<br />
41:8) an gaxarebuli (luk 10:21) adamianis “sulze”, ese igi,<br />
mis arsebobaze, mis gonebaze da ganzraxvebze, romelic iwvevs<br />
moqmedebas, amboben rogorc gancalkevebul pirovnebaze.<br />
magram es, rasakvirvelia, ar miiReba sityvasityviT. RmerTis<br />
sulzec SegviZlia visaubroT amgvarad. unda<br />
gaviTvaliswinoT, rom bibliaSi xSirad aris gamoyenebuli<br />
gasulierebis ena, rodesac saubari abstraqtur movlenebs<br />
exeba. magaliTad, igavni 9:1 sibrZnis Sesaxeb naTqvamia,<br />
rogorc qalze. es gviCvenebs, rogori iqneboda adamiani<br />
brZnulad rom emarTa saqmeebi. sibrZne ar SeiZleba<br />
arsebobdes adamianis gonebis gareSe, da amitom gamoyenebulia<br />
amgvari gasuliereba. ufro dawvrilebiT amis Sesaxeb<br />
naTqvamia gadaxveva 5: “gasulierebis principi”.<br />
gadaxveva 5: gasulierebis principi<br />
zogierTi adamiani, SesaZloa, Znelad aiTvisebs eSmakis<br />
gasulierebis axsnas, radganac is ase xSirad aris naxsenebi<br />
bibliaSi, rom iqmneba STabeWdileba TiTqos igi pirovnebaa da<br />
es faqti Secbunebs xalxs. magram es advilad SegviZlia<br />
avxsnaT imiT, rom bibliis Taviseburebaa usulo sagnebis da<br />
abstraqtuli movlenebis gasuliereba, magaliTad aseTebis,<br />
rogoricaa sibrZne, simdidre, codva, eklesia da mxolod<br />
eSmakTan SemTxvevaSi raRac fantastikuri Teoriebi Seipareba.<br />
Semdegi magaliTebi moyvanilia ilustraciis mizniT: _<br />
sibrZnis gasuliereba. “bednieria is kaci, vinc hpova<br />
sibrZne da vinc goniereba SeiZina! radgan misi SeZena cjobs<br />
vercxlis SeZenas da misi mosavali _ xalas oqros.<br />
margalitebze ufro Zvirfasia da Sengan sanatreli araferi<br />
Seedreba mas” (igav 3:13-15).<br />
45
RmerTis aRTqma<br />
“sibrZnem saxli aiSena, misi Svidi boZi gaTala” (igavn 9:1).<br />
es leqsebi, rogorc wignis Tavebis sxva nawilebi, gviCveneben,<br />
rom sibrZne gasulierebulia rogorc qali, magram amis gamo<br />
aravis ar uCndeba azri, rom sibrZne _ sityvasityviT qalia,<br />
romelic mogzaurobs dedamiwaze. yvelas esmis, rom sibrZne<br />
yvelasaTvis sasurveli Tvisebaa.<br />
simdidris gasuliereba. ”aravis ar SeuZlia or<br />
batons emsaxuros: an erTi unda sZuldes da meore uyvardes;<br />
anda im erTs SeeTvisos da meore daamciros. ver SeZlebT<br />
RmerTsac emsaxuroT da mamonsac” (maT 6:24).<br />
aq simdidre Sedarebulia batonebs. uamrav xalxs aqvs<br />
survili miiRos simdidre da am gziT gaxdes misi batoni.<br />
ieso aq gveubneva, rom Cven ar SegviZlia vakeToT es da imave<br />
dris vemsaxuroT RmerTs. darigeba sakmaod ubralo da<br />
moqmedia, magram aravin ar warmoidgens, rom simdidre _<br />
adamiania, romelsac mamoni hqvia.<br />
codvis gasuliereba. “... yvela codvis Camdeni codvis<br />
monaa” (ioan 8:34). “codva mefobda sikvdiliT” (rom 5:21).<br />
“nuTu ar iciT, rom visac Tqven Tavs miscemT monebaT<br />
morCilebisaTvis, misi monebi xarT, visac daemorCilebiT: an<br />
codvisa sasikvdilod, an morCilebisa simarTlisaTvis” (rom<br />
6:16).<br />
rogorc simdidresTan SemTxvevaSi, codva Sedarebulia aq<br />
batons, da is vinc codvas idens _ misi monaa. arc erTi<br />
gonieri mkiTxveli ar miiRebs pavles sityvebs ise, TiTqos<br />
codva _ adamiania.<br />
46
RmerTis aRTqma<br />
sulis gasulireba. “roca mova igi, suli<br />
WeSmaritebisa, SegiZRvebaT yovel WeSmaritebaSi. TavisiT ki<br />
ar ilaparakebs” (ioan 16:13).<br />
aq ieso acnobs mociqulebs, rom isini miiReben wmidasulis<br />
Zalas, rac namdvilad moxdeba ormocdaaTobis dRes, rogorc<br />
naTqvamia saq 2:3-4: “da eCvenaT maT gayofili enebi, TiTqos<br />
cecxlisani da saTiTaod moefina yovel maTgans. yvelani<br />
aRivsnen suliwmidiT”, romelmac misca maT saswauli<br />
saqmeebis Zala. wmidasuli ar iyo pirovneba, es iyo Zala,<br />
magram roca ieso ambobda masze, igi xmarobda nacvalsaxels<br />
“is”.<br />
sikvdilis gasuliereba. “Sevxede, da aha,<br />
fermoxdili cxeni da misi mxedari, romlis saxeli<br />
sikvdilia” (gamocx 6:8).<br />
israelis xalxis gasuliereba. “kvlav agaSeneb da<br />
aSenebuli iqnebi, israelis qalwulo, kvlav Seamkob Sens<br />
diarebas...” (ierem 31:4). “cxadad momesma, rom wuxs efremi:<br />
“xsjida da dasjili var Sengan, rogorc gauxedneli<br />
mozveri. momaqcie da moviqcevi, radgan Sen xar ufali, Cemi<br />
RmerTi” (ierem 31:18).<br />
am leqsebis Sinaarsi gviCvenebs, rom winaswarmetyveli<br />
mimarTavs israelis xalxs da ara efrems, rogorc adamians.<br />
israelis xalxi sulierdeba am SemTxvevaSi rogorc didi<br />
britaneTi, rodesac mas “britaneTs” an “jon buls”<br />
uwodeben. aseTi qali da kaci ar arsebobs, magram rodesac<br />
es dasaxeleba gvxvdeba wignSi an suraTebze, yvelam icis,<br />
rom mis magier igulisxmeba didi britaneTi.<br />
47
RmerTis aRTqma<br />
qristes morwmuneTa gasuliereba. “vidre yvelani<br />
mivaRwevdeT rwmenis erTianobas da RvTis Zis Semecnebas<br />
srul kacad, qristes sisavsis asakis zomas” (efes 4:13).<br />
“erTia sxeuli” (efes 4:4). “Tqven ki qristes sxeuli xarT,<br />
xolo cal-calke misi asoebi” (1 kor 12:27). “... qriste aris<br />
eklesiis Tavi da is aris sxeulis macxovari” (efes 5:23).<br />
“is (qriste) aris eklesiis sxeulis Tavi... axla ki vxarob<br />
Cemi tanjvebiT Tqvens gamo da Wirs rac qristes daaklda,<br />
vavseb sakuTari xorciT misi sxeulisaTvis, romelic<br />
eklesiaa” (kol 1:18, 24). “vinaidan Tavgamodebuli var Tqvens<br />
mimarT RvTiuri TavgamodebiT, radgan dagniSneT Tqven erT<br />
kacze, raTa wmida qalwulad wargadginoT qristes winaSe (2<br />
kor 11:2). “... movida kravis qorwili, da misma sasZlom Tavi<br />
gainzada” (gamocx 19:7).<br />
yvela es leqsi ekuTvnis xalxTa erTobas, romlebic<br />
WeSmaritad qristianebi iyvnen da romlebsac zogjer<br />
uwodebdnen “eklesias”, Tumca es ar unda agerioT romelime<br />
Tanamedrove eklesiasTan! namdvili morwmuneebi, ese igi, isini<br />
visac swams bibliis doqtrinebi, “wmida qalwulebi” arian da<br />
amiT aRniSnaven im cxovrebis siwmides, romliTac unda<br />
icxovron; da sxeuls, romelic saTanadoa, radganac rogorc<br />
bunebriv sxeuls uamravi funqcia aqvs, aseve WeSmarit<br />
eklesias aqvs didi pasuxismgebloba da axorcielebs<br />
sxvadasxva funqciebs. rodesac eklesias uwodeben “sxeuls”,<br />
es aravis ar ereva romelime pirovnebasTan. xalxi aseve ar<br />
miiCnevs eSmaks an satanas romelime zecier “urCxulad” an<br />
dacemul angelozad, Tu sityvebi swored iyo naTargmni an<br />
Tu mamakacsa da qals ara aqvT miRebuli warsuli dReebis<br />
cru eklesiebidan cru ideebi.<br />
adaptirebulia robert robertsis wignidan “qristianobis<br />
cdomileba”.<br />
48
gadaxveva 6: kalvinizmi<br />
RmerTis aRTqma<br />
ramdenime aseuli wlis win kalvinma Cveni cxovrebis<br />
winaswardaniSnulebis idea wamoayena, romlis mixedviT Cveni<br />
keTili nebis gadawyvetilebebs ara aqvs araviTari<br />
mniSvneloba Cvens xsnisaTvis _ Cven winaswar varT<br />
gankuTvnili an xsnisaTvis, an gankicxisaTvis. es azri<br />
gadaisaxa ramdenime Tanamedrove ideaT:<br />
_ yoveli Ronis xmarebas bibliis an religiis swavlisaTvis<br />
araviTari azri ara aqvs, radganac Tu Cven gvekuTvnisxsna,<br />
Cven gadavrCebiT nebismier SenTxvevaSi.<br />
_ arsebobs eSmaki, romelic gvaiZulebs codvis Cadenas da<br />
Semoaqvs Cven cxovrebaSi problemebi Cveni nebis gareSe. es<br />
cru debuleba ganxilulia meeqvse TavSi.<br />
_ ar aris aucilebeli Txovo RmerTs Svela cxovrebis<br />
sxvadasxva SemTxvevebSi, magaliTad, mogzaurobis dros<br />
usafrTxoebis dacva, radganac yvelaferi winaswar aris<br />
gansazRvruli. msoflioSi arsebobs andazuri gamoTqma,<br />
romelic xSirad gvesmis aeroportebSi: “Tu Tqveni reisi<br />
unda gaemgzavros, is gaemgzavreba”.<br />
_ saxarisebuli eklesia aswavlis, rom SeuZlebelia irwmuno<br />
biblia an gaigo igi, wmidasulis daZalebis gareSe.<br />
arsebobs uamravi bibliuri mizezi uaryo amgvari filosofia:<br />
_ uazro xdeba RmerTis morCilebis koncepcia. bibliaSi<br />
naTqvamia, rom Cven unda davicvad RmerTis darigeba da<br />
moviqceT ise, rom mas uxarodes da ara wuxdes. Tu<br />
RmerTi gaiZulebs morCilebas, am koncepciis miTiTebas<br />
49
RmerTis aRTqma<br />
azri ekargeba. qriste sTavazebs xsnas “yvela misi<br />
morCilisaTvis”.<br />
_ ebraelTa mimarT me-11 TavSi naTqvamia, rom RmerTis Careva<br />
Cvens cxovrebaSi da Semdgomi Cveni xsna Seesabameba Cvens<br />
rwmenas. cxovrebis mZime wuTebSi RmerTisaken mimarTul<br />
locviT bibliur magaliTebs ekargeba azri, Tu ki<br />
yvelaferi winasar gansazRvrulia. amis msgavsad, Cveni<br />
xsnis idea, rogorc rwmenis Sedegi, uazro xdeba.<br />
_ naTloba _ xsnis winapirobaa (mark 16:16; ioan 3:3-5). es<br />
uaryofilia kalvinistebiT. Tumca xsna SesaZloa mxolod<br />
qristes saqmeebis gamo (2 tim 1:10), da ar aris<br />
abstraqtuli koncepciis gansazRvris naSTi. Cven<br />
Segnebulad unda davuaxlovdeT mas naTlobis meSveobiT.<br />
romaelTa mimarT 6:15-17 naTqvamia Cveni mbrZaneblebis<br />
Secvlaze, gadasvlaze codvil cxovrebisagan morCilebis<br />
cxovrebaze. “visac Tqvens Tavs miscemT monebad<br />
morCilebisaTvis, misi monebi xarT”. es ena<br />
morCilebisaTvis Tavis ganwirvis Sesaxeb aSkarad<br />
metyvelebs Cvens nebaze, ueWvel gansazRvrulobis<br />
sawinaaRmdegod. sakuTari Tavis micema iwarmoeba mTeli<br />
guliT saxarebis swavlebis morCilebis Sesabamisad (rom<br />
6:17).<br />
_ RmerTisaTvis ar iqneboda aucilebeli sityvis Tqma, Tu<br />
Cven sabolood gansazRvruli vyofiliyaviT. qadagebis<br />
aucileblobac ar iqneboda; Tumca biblia, rogorc<br />
darigebebSi, aseve magaliTebSic gviCvenebs, rom sityvis<br />
qadagebis meSveobiT ixsneba mamakaci da qali. “xsnis<br />
sityva” (saq 13:26) unda movides xalxTan.<br />
_ Cven gangvsjian Cveni saqmeebis mixedviT (gamocx 22:12).<br />
ratom, Tu ki Cveni nebis qcevebs ara aqvs mniSvneloba<br />
50
RmerTis aRTqma<br />
xsnisaTvis? pavlem Tqva, rom ebraelebma RmerTis sityvis<br />
uaryofiT ganikicxes Tavi, rogorc mudmivi cxovrebis<br />
uRirsulni (saq 13:46). maT ganikicxes Tavi da RmerTi ar<br />
Caeria. Tu RmerTi gansazRvravs zogierTs xsnisaken, sxvebs<br />
dagmobisaken, ese igi is aiZulebs zogierTs codvis<br />
Cadenas. adamis codvis gamo “sikvdili gadavida yvela<br />
adamianSi, radgan yvelam Sescoda” (rom 5:12). amitom<br />
codvis sazRaurad, xalxi sikvdiliT aris dasjili (rom<br />
6:23) da ara imitom, rom RmerTma aiZula isini codvilni<br />
yofiliyvnen adamis codvamde.<br />
_ 1 kor 10 da aseve bibliis sxva nawilebSi naTqvamia am<br />
xalxis Sesaxeb warsulSi, rodesac maT hqondaT<br />
naTesaobrivi kavSiri RmerTTan, magram Semdeg moscildnen<br />
mas. “rwmenis moswydomis” (gal 5:4) es faqti niSnavs<br />
xsnis sistemis uqonlobas, sadac, rogorc kalvinistebi<br />
amtkiceben, “erTxel xsnili _ mudmivad xsnilia”. Cven<br />
SegviZlia vixsnaT Tavi mxolod im SemTxvevaSi, Tu<br />
virwmunebT swavlebas (1 tim 4:16).<br />
_ ieso ambobda, RmerTis sityvis gageba Cven nebaze aris<br />
damokidebuli. “wamkiTxvelma gaigos” (maT 24:15). amrigad,<br />
Cven TviTon vcdilobT aviTqvaT sityva, Cven aravin ar<br />
gvaiZulebs mis gagebas. am sityvebisa da qristes sityvebis<br />
Soris aris didi msgavseba: “visac yurni aqvs, isminos” anu<br />
gaigos. es sityvebi edareba RvTis sityvis kiTxvas. RvTis<br />
suli aSkaravdeba misi sityvis meSveobiT, amitom iesos<br />
SeeZli eTqva, rom misi STagonili sityva _ “sulia” (ioan<br />
6:63). warmoudgenelia, rom RmerTis sulma imuSaos<br />
adamianze, misi sityvebis gareSe, raTa daimorCilos igi.<br />
_ “mwyurvali movides da msurvelma usasyidlod aiRos<br />
sicocxlis wyali” (gamocx 22:17) _ ase metyvelebs<br />
51
RmerTis aRTqma<br />
saxareba yvelasTvis, vinc gamoexmaureba mis cxovrebis<br />
sityvas.<br />
gadaxveva 7: “da miiRebT suliwmidis niWs”<br />
(saq 2:38)<br />
ormocdaaTobis dRes petrem Tavisi gamosvla daasrula 38<br />
leqsiT, sadac mouwodebda naTlobisa da suliwmidis niWis<br />
misaRebad. wmidasulis niWi imitom aris aRniSnuli, rom<br />
mociqulni TviTon sargeblobdnen enebis niWiT, raTa aexsnaT<br />
xalxisaTvis, rom isini asruleben iovelis<br />
winaswarmetyvelebas saswauli niWis Sesaxeb (saq 2:16-20).<br />
SegviZlia vivaraudoT, rom petre dapirda israelianebs,<br />
romlebic mas usmendnen, sulis niWs. xalxis umetesoba<br />
iudevelni iyvnen (saq 2:5). iovelis winaswarmetyveleba niWis<br />
mofenaze exeboda, upirveles yovlisa, iudevelebs. amitom<br />
petrem amgvarad mimarTa maT: “Tqven gekuTvniT aRTqma, da<br />
Tqvens Svilebs (saq 2:39). mas mxedvelobaSi hqonda iovelis<br />
winaswarmetyveleba, rom suli moefina israelianebs da maT<br />
Svilebs (saq 2:17; Sd. iovel 2:28-32). aq aseve SeiZleba<br />
iTqvas, rom niWis mofenis aRTqma ekuTvnoda or Taobas _<br />
maT, vinc usmenda petres da maT Svilebs.<br />
Cven giCveneT, rom pirveli saukunis bolos (ese igi, petres<br />
sityvis daaxloebiT 70 wlis Semdeg) niWma Sewyvita Tavisi<br />
arseboba. es aseve damtkicebulia istoriuli monacemebiT. im<br />
ori Taobis dros niWi aseve warmarTelebs hqondaT: “Tqven<br />
gekuTvniT aRTqma, da Tqvens Svilebs da yvela Soreuls,<br />
visac ki mouxmobs ufali RmerTi Cveni” (saq 2:39). miaqcieT<br />
yuradReba _ warmarTelebi aRwerilni arian, rogorc “yvela<br />
Soreuli” (Sd. efes 2:14-17).<br />
52
RmerTis aRTqma<br />
magram gvaqvs safuZveli CavTvaloT, rom saqmeebis me-2 TavSi<br />
aRwerili movlenebi warmoadgenen aRTqmis mxolod patara<br />
nawils, romlis Sesaxeb naTqvamia TavSi iovel 2. mTavari<br />
winaswarmetyvelebis ganxorcieleba moxdeba maSin, rodesac<br />
israelSi SeiWreba mtris jari, rodesac is damarcxebuli<br />
iqneba (iovel 2:20) da amis Semdeg israelianni moinanieben da<br />
icxovreben RmerTTan bednier urTierTobaSi (iovel 2:27).<br />
“amis Semdeg movafen Cems suls...” (iovel 2:28). sanam es<br />
pirobebi ar Sesruldeba, Cven ver movelodebiT iovelis sxva<br />
sityvebis ganxorcielebas, garda im movlenebisa, romlebic<br />
moxda ormocdaaTobis dRes da aRwerilia saq 2 TavSi.<br />
sulis niWis miRebis aRTqma naTlisRebis Semdeg, SesaZloa,<br />
Cvenc gvekuTvnodes. suli erTia, magram mas SeuZlia Tavis<br />
gamomJRavneba sxvadasxva gzebiT (1 kor 12:4-7; efes 4:4).<br />
pirvel saukuneSi es xdeboda niWis saSualebiT. axla ki,<br />
rodesac igi amoRebulia, sruliad kanonieria vixiloT<br />
“sulis niWis” aRTqmis ganxorcieleba sxva saSualebiTac.<br />
“wmidasulis niWi”, SesaZloa, ekuTvnodes “niWs, romelic<br />
aris wmidasuli” an “niWs, romelis Ssaxeb metyvelebs<br />
wmidasuli”, ese igi, patiebisa da xsnis niWs. arsebobs niWis<br />
ganxorcielebis uamravi sxva magaliTi. “RvTis Semecneba”<br />
(kol 1:10) SesaZloa niSnavdes Semecnebas, romelic RmerTs<br />
aqvs an Semecnebas RmerTis Sesaxeb. “RvTis siyvaruli” da<br />
“qristes siyvaruli” (1 ioan 4:9; 3:17; 2 kor 5:14) SeiZleba<br />
niSnavdes RmerTisa da iesos siyvaruls Cvens mimarT an Cven<br />
siyvaruls maT mimarT. “RvTis sityva” SeiZleba niSnavdas<br />
sityvas RmerTze an sityvas, romelic movida RmerTisagan.<br />
amitom, wmidasulis niWi SesaZloa ekuTvnodes niWs,<br />
romelsac wmidasuli akeTebs SesaZlos da romlis Sesaxebac<br />
53
RmerTis aRTqma<br />
metyvelebs, da aseve niWs, romelic Sedgeba wmidasulis<br />
Zalisagan.<br />
patieba _ sulis niWia?<br />
leqsebSi rom 5:16 da 6:23 xsna aRwerilia rogorc “niWi” da<br />
amiT edareba sityva “niWs” leqsebSi saq 2:38. sinamdvileSi,<br />
leqsSi 2:39 moyvanilia sityvebi iovel 2:32 xsnis Sesaxeb,<br />
TiTqos es sulis niWia. petres miTiTeba im “Soreulebis”<br />
niWis aRTqmaze Seesabameba es 57:19 sityvebs: “mSvidoba,<br />
mSvidoba SorebelT”. efes 2:8 niWi aseve aRwerilia rogorc<br />
xsna da ramdenime striqoniT qvemoT naTqvamia: “vinaidan misi<br />
meSveobiT orives gvaqvs erTi suliT (niWiT) misadgomi<br />
mamasTan” (2:18). es aseve mtkicdeba im faqtiT, rom leqsebi<br />
efes 2:13-17 Seesabameba es 57:19 leqsebs: “odesRac Sors<br />
myofni, axloblebi gaxdiT qristes sisxliT. vinaidan is<br />
aris Cveni mSvidoba... movida da gaxaraT mSvidoba Tqven _<br />
SorebelT da axlobelT”.<br />
es 30:1 leqsSi ganikicxebian israelianni, radganac patiebas<br />
eZeben sakuTari gziT, da ara RvTis sulis niWiT: “zraxvas<br />
rom izraxaven, magram ara Cemis sulisas, raTa codva<br />
miusarTon codvas”. es 44:3 leqsSi israelis patiebis<br />
ukanaskneli dRe aris aRwerili aseTi sityvebiT: “radgan<br />
wyals mivuRvri urwyuls da nakadulebs _ gamomSral miwas;<br />
Cems suls mivuRvri Sens natamals da Cems kurTxevas _ Sens<br />
STamomavlebs”. abraamis STamomavlebis kurTxeva xdeba<br />
qristes meSveobiT (saq 3:25, 26), romelic Sedarebulia<br />
sulis mofenas israelianebze. aq naTlad iTviseba sityvebi<br />
iovel 2 da saq 2 leqsebidan. gal 3:14 yvelaferi es<br />
Sejamebulia amgvarad: “raTa abraamis kurTxeva patieba<br />
qriste iesos mier iyos warmarTebze, rom sulis aRTqma<br />
miviRoT rwmeniT”. 1kor 6:11 naTqvamia Cveni codvebis<br />
ganbanvis Sesaxeb “Cveni RmerTis suliT”. romaelTa mimarT<br />
aRniSnulia Tanasworoba Cvens Soris, vinc “miviReT madli...<br />
54
RmerTis aRTqma<br />
Serigebas... suli” (1:5; 5:11; 8:15) da amiT naCvenebia kavSiri<br />
sulis niWisa (“madlis”) da patiebis Soris. Znelia ar<br />
daafaso axali aRTqmis gamometyveleba da Zveli aRTqmis<br />
ideebi, imis codniT, rom maTi pirveli mkiTxvelebi<br />
israelianebi iyvnen. moses xuTtomeulSi da iesos noves Zis<br />
wignSi araerTxel aris aRniSnuli RmerTis aRTqmis Sesaxeb<br />
_ misces Tavis xalxs miwa _ “miwas, romelsac ufali<br />
RmerTi Seni mogcems sakuTrebad”. es fraza xSirad gvxvdeba<br />
Zvel aRTqmaSi. axal aRTqmaSi sityva “miwas” nacvlad<br />
gamoyenebulia sityva “xsna”, aqedan gamomdinare, RmerTis niWi<br />
amJamad prespeqtivaSia codvis patiebasTan erTad.<br />
petre mouwodebda da iudevelebs moenaniaT niWis miRebamde,<br />
amas ki mosdevda piradi locvis kiTxva. arsebobs safuZveli<br />
gvjerodes, rom sulis niWi _ locvaze pasuxis aRweris<br />
saSualebaa. micema “keTil misacemelTa mTxovnelebs”<br />
locvaSi _ igivea, rac wmida sulis (niWis) micema (maT 7:11;<br />
Sd. luk 11:13). erTgvarmniSvnelovnad aris naTqvami fil 1:19:<br />
“xsna iqneba Tqveni locviTa da ieso qristes sulis<br />
SewevniT”. 1 ioan 3:24 aseve naTqvamia, rom suli mogvecema<br />
rogorc Sedegi Cveni morCilebis darigebisadmi; da 22<br />
leqsSi aRniSnulua, rom misi darigebebis dacva Cveni<br />
Txovnebis Sesrulebaa. aqedan gamomdinare, Cveni ndoba<br />
ganapirebulia imiT, Tu rogor ismens RmerTi Cvens locvebs<br />
(1 ioan 5:14) da aseve sulis flobiT (1 ioan 3:21, 24; 4:13).<br />
rogorc Cans es gamoTqmebi Seesabameba erTmaneTs. berZnuli<br />
sityva “charis”, naTargmni rogorc “madli”, xSirad<br />
gamoiyeneba RmerTis niWTan dakavSirebiT. “magram Cven gvwams,<br />
rom Cven uflis iesos madliT (niWiT) gadavrCebiT” (saq<br />
15:11). amave dros sityva “madli” dakavSirebulia locvaze<br />
pasuxTan (magaliTad, gam 33:12; 34:9; ricx 32:5; fsalm 84:11;<br />
2 kor 12:9; ebr 4:16; iak 4:6; Sd. lq. 3). leqsSi zaq 12:10<br />
naTqvamia “wyalobisa da Sewyalebis sulis” israelianebze<br />
55
RmerTis aRTqma<br />
gadmoRvris Sesaxeb ukanasknel dRes. amiT Sejamebulia Cveni<br />
azri imis Sesaxeb, rom locva sulis niWis miRebis mizezia<br />
patiebis gagebiT da, rom sulis mofena locvaze sapasuxod<br />
xdeba, romelic damtkicebulia israelianebis monaniebiT<br />
pirveli saukunis ukanasknel dReebSi. imave gagebiT pavle<br />
ambobs “RvTis niWze da mowodebaze” monaniebisaTvis da<br />
patiebisaTvis (rom 11:29).<br />
nugeSismcemeli<br />
aseTive midgoma SeiZleba iyos gamoyenebuli nugeSismcemelis<br />
aRTqmis mimarT, romelic aRwerilia ioan 14 da 16 TavebSi.<br />
Tavdapirvelad es ekuTvnoda saswaul Zalebs, romlebic<br />
eZleodaT mociqulebs, raTa maT mieRoT aRTqma pirvel<br />
rigSi. es aseve SesaZlia gvekuTvnodes Cven Cveulebrivi<br />
gagebiT. saswauli Zalebi unda daxmarebodaT mociqulebs<br />
saxarebis werilebis daweraSi. niWi “gaswavliT da yvelafers<br />
gagaxsenebT, rac TqvenTvis miTqvams” (ioan 14:26). sityva<br />
“gagaxsenebT” Tavis Tavad zRudavs saswauli elementis<br />
farglebs nugeSismcemelis aRTqmaSi mociqulTa mimarT,<br />
romlebic iesosTan erTad cxovrobdnen. amave dros, rogorc<br />
ukve avRniSneT nawilSi 2.5 “nugeSismcemelis” aRTqmis ena<br />
gamoiyeneba aseve sruliad daweril bibliis Zalis mimarT.<br />
amitom, Cven SegviZlia gamovitanoT daskvna, rom es da aseve<br />
sulis sxva aRTqmebi ganxorcielebuli iyvnen ax. w. aR-is<br />
pirvel saukuneSi saswaulis saxiT, magram amJamad isini Cven<br />
gvekuTvnian rogorc sulis gamomJRavneba bibliaSi daweril<br />
RmerTis sityvaSi.<br />
rasakvirvelia, marTalia, rom RmerTis suli<br />
gamoaSkaravdeboda warsulSi dawerili sityvis meSveobiT,<br />
magram es iyo mxolod nawilobrivi aRTqma im<br />
“srulyofilTan” SedarebiT, romelic Cven gvaqvs daweril<br />
RmerTis sityvaSi (1 kor 13:9-13). aqedan gamomdinare,<br />
ararsebobda raime sxva aRTqma RmerTisagan axal aRTqmis<br />
56
RmerTis aRTqma<br />
dawerisa da niWis amoRebis Semdeg. mtkiceba mormonebis da<br />
aseve sxva wignebSi, rom biblia ar warmoadgens mTlian<br />
aRTqmas, usafuZvloa. sulis niWis uqonloba amJamad<br />
amtkicebs, rom biblia sruliad dawerilia. da Tu Cven<br />
gvinda RmerTis mTeli aRTqmis gamoyeneba, Cven unda<br />
visargeblod misi yovelive nawiliT, rogorc Zveli aseve<br />
axali aRTqmiT. mxolod maSin RvTis kaci iqneba iseTive<br />
sruli, rogorc RmerTis sityvaSi gamomJRavnebuli RmerTi.<br />
gadaxveva 8: “morwmuneebs ki Tan axldebaT<br />
aseTi niSnebi” (mark 16:17)<br />
am sityvebidan gamomdinareobs, rom nebismieri morwmune<br />
miiRebs niWs. magram es amtkicebs Zalian bevrs _ “gvelebs<br />
aiyvanen da, Tundac raime sasikvdilo Sesvan, ar avnebT;<br />
avadmyofebs xelebs daasxamen da ganikurnebian isini” (mark<br />
16:18). es ar aris imis aRTqma, rac Teoriulad SesaZloa<br />
moxdes, Tu morwmunes sakmarisad swams; es iyo aRTqma imis<br />
Sesaxeb, rasac morwmuneebi izamen. Tu amgvari saswaulebi ar<br />
xdeba amJamad, ese igi am leqsis aRTqma ar vrceldeba Cvenze.<br />
Tqven SegiZliaT gaixsenoT, rogor eWira pavles Sxamiani<br />
gveli xelSi da ar iyo nakbeni (saq 28:3-7). es adasturebda<br />
imas, rom misi qadageba RmerTisagan iyo.<br />
yvela RvTivsulier qristianisagan, vinc acxadebs wmidasulis<br />
mofenis Sesaxeb, bolo asi wlis ganmavlobaSi aravis<br />
realurad ar daumtkicebia am Zalis gamoyeneba. Tu yvela<br />
morwmunes ar SeuZlia amgvari saswaulis Cadena, es aRTqma<br />
SeuZlebelia ganxorcieldes amJamad. es amtkicebs Cven<br />
daskvnas sulis mimarT. es niWi hqondaT ax. w. aR-is pirvel<br />
saukunis qristianebs, magram wmidasulis niWi amoRebuli iyo<br />
axali aRTqmis wmida werilis daweris Semdeg.<br />
57
RmerTis aRTqma<br />
mark 16 bolo leqsi gvaZlevs safuZvels vifiqroT, rom<br />
morwmuneebs “moyolili” saswaulebi, specialurad daniSnuli<br />
iyo saxarebis sityvis dasamtkiceblad: “morwmuneebs ki Tan<br />
axldebaT aseTi niSnebi... isinic wavidnen da qadagebdnen<br />
yvelgan. ufali Seeweoda maT da ganamtkicebda sityvas<br />
Tanamdevi niSnebiT.” (mark 16:17, 20). magram rogorc ki es<br />
sityva sruliad daiwera, ise rogorc gvaqvs axal aRTqmaSi,<br />
gaqra niSnebis aucilebloba.<br />
SeniSvna: wmidasulis niWis dauflebis mtkicebebi ise aris<br />
gavrcelebuli, rom 1989 wels Sedga ori sazogado ganxilva<br />
RvTivsulieri qristianebis moZRvrebis jon lailikasisa da<br />
ori qristedelfianebis jon alfri da am strofebis<br />
avtoris Soris. ganxiluli iyo Tema: “arseboben amJamad<br />
wmidasulis niWis mflobelebi?” mosawvevebi gagzavnili iyo<br />
didi britaneTis uamrav eklesiebSi. amis Sedegad krebas<br />
eswreboda 1000 adamiani. unda vaRiaroT, rom iyo<br />
warmodgenili dRevandel droSi niWis flobis saukeTeso<br />
“mtkiceba”. protokolis kopia SegiZliaT SeiZinoT Semdeg<br />
misamarTze: The Christadelphians, 49 The Woodfields, South Croydon,<br />
Surrey CR2 0HJ<br />
58
Tavi 2: sakiTxebi<br />
RmerTis aRTqma<br />
1. romeli qvemoT moyvanili sityvebidan asocirdeba sityva<br />
“sulTan”?<br />
a) Zala<br />
b) wmida<br />
g) sunTqva<br />
d) mtveri<br />
2. ra aris wmidasuli?<br />
a)pirovneba<br />
b)Zala<br />
g) RmerTis Zala, mimarTuli specialuri miznis<br />
gansaxorcieleblad<br />
d) samebis nawili<br />
3. rogor iyo dawerili biblia?<br />
a) xalxi gadmoscemda sakuTar azrebs<br />
b) xalxi werda imas, rasac fiqrobda RmerTze<br />
g) RvTivsulieri xalxis meSveobiT, RmerTis suliT<br />
d) misi zogierTi nawili RvTivsulieria, danarCeni ki _<br />
ara<br />
4. romeli qvemoT mocemuli mtkicebebisagan gviCvenebs sulis<br />
niWis mofenis mizezebs?<br />
a) raTa daemtkicaT saxarebis zepiri qadageba<br />
b) ufro farTo gavrcelebisaTvis adrindeli eklesiisa<br />
g) raTa aeZulad xalxi marTlmorwmune yofiliyvnen<br />
d) raTa gadaerCinaT mociqulni sirTuleebisagan<br />
5. saidan SegviZlia gavigoT RmerTis WeSmariteba?<br />
a) nawilobriv bibliidan, nawilobriv sakuTari<br />
fiqrebidan<br />
59
RmerTis aRTqma<br />
b) bibliis kiTxvis garda, wmidasulisagan, romelic<br />
gvesaubreboda Cven<br />
g) mxolod bibliidan<br />
d) mRvdelebisagan<br />
6. daasaxeleT pirveli saukunis ramodenime sulis niWi Cvens<br />
eramde.<br />
7. rodis iyvnen isini amoRebulni? SeiZleba Tu ara maTi<br />
floba amJamad?<br />
8. rogor SeiZleba moqmedebdes wmidasuli Cvens cxovrebaSi<br />
amJamad?6<br />
60
Tavi 3<br />
RmerTis aRTqma<br />
RmerTis aRTqma<br />
61
3.1 RmerTis aRTqma: <strong>winasityvaoba</strong><br />
amrigad, mecadineobebis dros, Cven sakmaod dawvrilebiT<br />
visaubreT RmerTis arsebobaze da mis saqmianobaze. Cven<br />
gavarkvieT mTeli rigi rTuli sakiTxebisa. exla Cven<br />
SevecdebiT obieqturad ganvixiloT is, rac “aRuTqva RmerTma<br />
Tavis moyvarulT” (iak 1:12; 2:5) misi mcnebebis dacvisaTvis<br />
(ioan 14:15).<br />
RmerTis aRTqma Zvel aRTqmaSi warmoadgens qristianul<br />
imeds. yvelaze sapasuxismgeblo momentSi, rodesac wydeboda<br />
misi bedi samsjavros winaSe, pavle ambobda momaval madlze,<br />
romlis gamo is mzad iyo daekarga yvelaferi cxovrebaSi:<br />
“da axla vdgavar samsjavros winaSe aRTqmis imedis gamo,<br />
romelic RmerTma misca Cvens mamebs... swored im imedisaTvis<br />
mdeben brals” (saq 26:6, 7). man Tavisi cxovrebis didi<br />
nawili gaatara saxarebis qadagebaSi _ “aRTqma, romelic<br />
mamebs misca”, RmerTma ganaxorciela iesos aRdgeniT (saq<br />
13:32). pavlem Tqva, rom RvTis aRTqmis rwmenam misca mas<br />
mkvdreTiT aRdgomis (saq 26:6-8, Sd. 23:8), iesos meore<br />
mosvlis, gankiTxvisa da RvTis sasufevlis damyarebis imedi<br />
(saq 24:25; 28:20, 31).<br />
es yvelaferi marxavs mifs imaze, rom Zveli aRTqma _<br />
israelis istoriis nawyvetia, romelic ar metyvelebs<br />
maradiuli sicocxlis Sesaxeb. magram 2000 wlis win<br />
RmerTis gadawyvetileba _ gviboZos Cven maradiuli<br />
sicocxle iesos meSveobiT _ ar iyo moulodneli. es<br />
ganzraxva mas hqonda Tavidanve: _<br />
“saukuno sicocxlis imediT, romelic aRuTqva<br />
utyuarma RmerTma uwinares saukuneTa. xolo<br />
Tavis droze gamoacxada Tavisi sityva qadagebaSi,
RmerTi da sikvdili<br />
romelic momendo me Cveni macxovari RvTis<br />
brZanebiT” (tit 1:2, 3).<br />
“radgan sicocxle gamoCnda da Cven vixileT da<br />
vmowmobT, da gauwyebT Tqven am saukunis<br />
sicocxles, romelic iyo mamasTan da<br />
gamogvecxada Cven” (1 ioan 1:2).<br />
radganac maradiuli sicocxlis micema xalxisaTvis RmerTs<br />
hqonda ganzraxuli samyaros Seqmnidan, Cven vTvliT naklebad<br />
damajerebels, rom mas ar hqonda naTqvami amis Sesaxeb<br />
xalxTan urTierTobaSi, romelic 4000 wlis ganmavlobaSi<br />
hqonda, rogorc aRniSnulia Zvel aRTqmaSi. faqtiurad, Zvel<br />
aRTqmaSi uamravi winaswarmetyveleba da aRTqma aris imedze,<br />
romelic RmerTma moamzada Tavs xalxisaTvis. amitom, Cveni<br />
xsnisaTvis saWiroa RmerTis aRTqmis gageba. miT umetes, rom<br />
pavlem Seaxsena morwmuneebs efesoSi, rom manam, sanam isini<br />
gaigebdnen amis Sesaxeb. isini iyvnen “qristes gareSe,<br />
israelis krebulisgan gaucxoebulni, aRTqmis mcnebaTa<br />
ucxoebi, ar gagaCndaT imedi da uRmerToni iyaviT<br />
wuTisofelSi” (efes 2:12). saeWvoa, rom warmarTTa qceva<br />
aZlevda maT raime imeds da codnas RmerTze. amasSia RmerTis<br />
aRTqmis gaugebrobis didi mniSvneloba, romlis Sesaxeb Zvel<br />
aRTqmaSi naTqvamia _ faqtiurad, “ar hqondes imedi da iyo<br />
samyaroSi uRmerTo”. gaxsovdeT, rom pavle gansazRvravda<br />
qristianul ideas, rogorc “aRTqmis ideas.., romelic<br />
RmerTma misca Cvens mamebs” (saq 26:6).<br />
samwuxarod, mxolod ramodenime eklesia aqcevs yuradRebas<br />
Zveli aRTqmis am adgilebs. “qristianoba gadaisaxa” axali<br />
aRTqmis safuZvlze damyarebul religiad, magram am<br />
SemTxvevaSic is iyenebs leqsebis patara nawils. iesom<br />
aSkarad Tqva amis Sesaxeb:
RmerTi da sikvdili<br />
“Tu (isini) mosesa (ese igi, mis daweril bibliis<br />
pirvel xuT wigns) da winaswarmetyvelT ar<br />
mousmenen, mkvdreTiTac rom aRdges vinme, ar<br />
irwmuneben” (luk 16:31).<br />
zogierTi Tvlis, rom maTTvis sakmarisia mxolod qristes<br />
aRdgomis rwmena (Sd. luk 16:30), magram iesom Tqva, rom es<br />
ar kmara Zveli aRTqmis safuZvliani Seswavlis gareSe. iesom<br />
axsna, rom misi jvris cmis Semdeg mociqulTa rwmenis<br />
dakargva gamowveuli iyo uyuradRebobiT Zveli aRTqmis<br />
mimarT:<br />
“man uTxra: hoi, ugunurno da guliT mZimeno,<br />
yvelafris amis sarwmuneblad, rasac<br />
winaswarmetyvelebi ambobdnen, gana ase ar unda<br />
datanjuliyo qriste da Sesuliyo Tavis<br />
didebaSi? daiwyo mosedan da yvela<br />
winaswarmetyvelidan da ganumartavda maT yovel<br />
werilSi mis Sesaxeb naTqvams” (luk 24:25-27).<br />
miaqcieT yuradReba mis xazgasmas, rom mTeli Zveli aRTqma<br />
metyvelebs masze. saqme imasSi ki ar aris, rom mociqulebs<br />
arasodes waukiTxavT da gaugiaT Zveli aRTqmis sityva,<br />
aramed amasSia, rom maT ar esmodaT misi Rrma azri. rwmenis<br />
gasamtkiceblad saWiroa RmerTis sityvis swori gageba da<br />
ara<br />
mxolod misi kiTxva. ebraelebi fanatiurad eqceodnen Zveli<br />
aRTqmis kiTxvas (saq 15:21), magram radganac isini ver<br />
igebdnen mis kavSirs iesosTan da saxarebasTan, maT<br />
faqtiurad ar swamdaT Zveli aRTqma da amitom iesom Tqva: _<br />
“Tqven rom mosesi gwamdeT, mec miwamebdiT,<br />
vinaidan man dawera Cems Sesaxeb. xolo Tu misi<br />
5
RmerTi da sikvdili<br />
dawerilisa ar gwamT, rogor iwamebT Cems<br />
sityvas?” (ioan 5:46, 47).<br />
miuxedavad bibliis kiTxvisa, isini ubralod ver xedavdnen<br />
realur uwyebas iesoze, Tumca maT izidavda xsnis azri.<br />
iesos unda eTqva maTTvis: _<br />
“ikvlevT werilebs (ese igi, waikiTxeT<br />
yuradRebiT _ Sd. saq 17:11), radgan ggoniaT, rom<br />
maTSi gaqvT saukuno sicocxle. isini ki Cems<br />
Sesaxeb mowmoben” (ioan 5:39).<br />
da es SesaZloa SeemTxves uamrav xalxs, visac aqvs Zveli<br />
aRTqmis zedapiruli codna: radganac maTi codna werilebis<br />
SemTxveviTi wakiTxviT aris SeZenili. qristesi da saxarebis<br />
saocari sityvebi RmerTis sasufevelis Sesaxeb kvlav<br />
eparebaT maT. wignis am nawiliT vcdilobT gamoviyvanoT<br />
aseTi xalxi amgvar mdgomareobidan Zveli aRTqmis ZiriTadi<br />
aRTqmebis realuri azris axsniT: _<br />
_ edemis baRSi,<br />
_ noes mimarT,<br />
_ abraamis mimarT,<br />
_ daviTis mimarT.<br />
am aRTqmebis aRwera mocemulia bibliis xuT wignSi (dabadeba<br />
_ meore rjuli), romlebic dawerili iyvnen moseTi da<br />
Zveli aRTqmis winaswarmetyvelebis mier. qristianuli<br />
saxarebis yvela elementi aris aq moyvanili. pavlem axsna,<br />
rom mis qadagebas araferi axali ar Semoaqvs, “imaze meti,<br />
rasac winaswarmetyvelni da mose ambobdnen, rom ase unda<br />
momxdariyo, rom qriste unda wamebuliyo da mkvdarTagan<br />
pirveli aRmdgariyo, rom naTeli euwRebina am xalxisa da<br />
warmarTebisaTvis” (saq 26:23).<br />
udides qristianes, pavles imedi unda Cveni imedi iyos; iseve,<br />
rogorc igi iyo sinaTleT misi cxovrebis boloSi, es yvela
RmerTi da sikvdili<br />
seriozul qristianes unda hqondes. am magaliTiT<br />
STagonilni Cven axla SegviZlia “gamovikvlioT werilebi”.<br />
3.2 aRTqma edemSi<br />
amaRelvebeli moTxroba kacis dacemis Sesaxeb moyvanilia<br />
“dabadebis” me-3 TavSi. gveli dawyevlili iyo RmerTis<br />
sityvis araswori metyvelebisaTvis da evas cdunebaSi<br />
SeyvanisaTvis. daumorCilebis gamo kaci da qali dasjili<br />
iyvnen. magram imedis sxivi gadis am bnel suraTSi, rodesac<br />
RmerTi mimarTavs gvels:<br />
“mtrobas (siZulvils, winaaRmdegobas) Camovagdeb<br />
Sensa da dedakacis Soris, Sens Teslsa da<br />
dedakacis Teslis Soris; is (dedakacis Tesli)<br />
Tavs giWeWyavdes, Sen ki qusls ugeslavde” (dab<br />
3:15).<br />
es leqsi sakmaod lakoniuria; Cven SevecdebiT ganvsazRvroT<br />
misi sxvadasxva sityvebi. sityva “Tesli” igulisxmebs<br />
STamomavals an bavSvs, magram is aseve SeiZleba ekuTvnodes<br />
garkveul “TeslTan” dakavSirebul xalxs. mogvianebiT Cven<br />
vixilavT, rom abraamis “Tesli” ieso iyos (gal 3:16), magram<br />
Tu Cven viqnebiT qristeSi naTlobis meSveobiT, maSin Cven<br />
gavxdebiT Tesli (gal 3:27-29). sityva “Tesli” aseve niSnavs<br />
Teslis ideas (1 pet 1:23). namdvil Tesls aqvs mamis<br />
daxasiaTeba. amitom, gvelis Tesli ekuTvnis Tesls,<br />
romelsac aqvs naTesaobrivi msgavseba gvelTan, is: _<br />
_ amaxinjebs RmerTis sityvas<br />
_ cruis<br />
_ sxva Sehyavs codvaSi.<br />
7
RmerTi da sikvdili<br />
me-6 TavSi Cven SevityobT, rom aq ar igulisxmeba<br />
sityvasityviT adamiani, romelic idens amas, magram CvenSi<br />
aris<br />
_ “Cveni Zveli kaci” sxeuli (rom 6:6)<br />
_ “mSvinvieri adamiani” (1kor 2:14)<br />
_ “Zveli kaci, macduri gulisTqmebiT gaxrwnili” (efes<br />
4:22)<br />
_ “Zveli adamiani misi saqmeebiTurT” (kol 3:9).<br />
es codvili “adamiani”, romelic CvenSia, aris bibliuri<br />
“eSmaki”, gvelis Tesli.<br />
qalis Tesli niSnavs gansakuTrebul individualur<br />
pirovnebas _ “Sen ki (gvelis Tesli) qusls ugeslavde” (dab<br />
3:15). es adamiani mudmivad daangrevs gvelis Tesls, ese igi,<br />
codvas _ is “Tavs giWeWyavdes”. dartyma gvelis TavSi<br />
sasikvdilo dartymas niSnavs, radgan misi guli TavSia.<br />
erTaderTi adamiani, romelic iyo SesaZlo kandidati qalis<br />
Teslze _ ufali Cveni ieso qristea.<br />
“axla ki gamoCnda Cveni mxsneliqriste iesos<br />
gamocxadebiT, romelmac gaabaTila (jvarze)<br />
sikvdili (da, aqedan gamomdinare, codvis Zala _<br />
rom 6:23), da saxarebiT gaanaTla sicocxle da<br />
ukvdaveba” (2 tim 1:10).<br />
“RmerTma moavlina Tavisi Ze codvili xorcis<br />
msgavsebaSi da codvis gamo msjavri dasdo codvas
RmerTi da sikvdili<br />
xorcSi”, ese igi, bibliur eSmaks, gvelis Tesls”<br />
(rom 8:3).<br />
ieso “gamoCnda, raTa itvirTos Cveni codvebi” (1<br />
ioan 3:5).<br />
“da daarqmev mas saxelad iesos (“mxsnels”),<br />
vinaidan igi ixsnis Tavis xalxs maTi<br />
codvebisagan” (maT 1:21).<br />
ieso dedakacisagan iSva (gal 4:4); is iyo mariamis Svili,<br />
magram misi mama RmerTi iyo. am gagebiT, igi qalis Tesli<br />
iyo, Tumca Seqmnili iyo RmerTis mier iseTi xerxiT,<br />
rogoriTac ar aris Seqmnili arc erTi sxva adamiani. qalis<br />
Tesli SesaZloa iyos droebiT gaWeWyili codviT, gvelis<br />
TesliT _ “Sen ki qusls ugeslavde” (dab 3:15). gvelis kbena<br />
quslSi warmoadgens droebiT Wrilobas gvelis TavSi<br />
dartymasTan SedarebiT. Cveni metyvelebis uamrav gamoTqmas<br />
aqvs bibliuri fesvebi: ase sityvebi “Caartyi TavSi” iesos<br />
winaswarmetyvelebaze aris dayrdnobli. gvelis Teslis,<br />
codvis gankicxva ganxorcielebuli iyo qristes jvarze<br />
cmiT. miaqcieT yuradReba, rom zemoT moyvanili leqsebi<br />
amboben ieso qristes gamarjvebis Sesaxeb warsulSi. aqedan<br />
gamomdinare, iesos droebiTi Wriloba quslSi migviTiTebs<br />
mis sikvdilis Sesaxeb sami dRis ganmavlobaSi. misma aRdgomam<br />
daamtkica, rom es droebiTi Wriloba iyo im sasikvdilo<br />
dartymasTan SedarebiT, romelic man codvas miayena.<br />
sainteresoa, rom arabibliuri istoriuli monacemebi<br />
gviCveneben, rom jvarcmis msxverpli qusliT iyo<br />
milursmuli xis boZze. amrigad, ieso “quslSi iyo nagesli”<br />
sikvdilis meSveobiT. es 53:4, 5 leqsebSi naTqvamia, jvarze<br />
gakvriT “iyo daWrili” RmerTis mier. es uSualod ekuTvnis<br />
dab 3:15 winaswarmetyvelebas, romelSic naTqvamia, rom ieso<br />
daWrili iqneba gvelis TesliT. RmerTi qmnida borotebis<br />
meSveobiT, romlic unda qristes gamoecada. is aRwerilia aq,<br />
9
RmerTi da sikvdili<br />
rogorc qristes tanjvis mimniWebeli (es 53:10). aseve<br />
RmerTi qmnida borotebis meSveobiT, yovelive Tavisi Svilis<br />
gamosacdelad.<br />
konflikti dRes<br />
SesaZloa Tqven dagebadoT kiTxva: “Tu iesom gaabaTila codva<br />
da sikvdili (gvelis Tesli), ratom arsebobs amgvari<br />
movlenebi dRemde?” pasuxi imasSia, rom jvarze iesom<br />
gaabaTila codvis Zala sakuTar TavSi: dab 3:15<br />
winaswarmetyveleba qadagebs, upirveles yovlisa, konfliqtze<br />
iesosa da codvis Soris.<br />
amJamad es niSnavs, rom radganac ieso mogviwodebs<br />
SeuerTdeT mis gamarjvebas, ese igi sabolood Cvenc<br />
SegviZlia davamarcxod codva da sikvdili. Tumca<br />
morwmuneebic aseve midrekilni arian codvisaken da<br />
sikvdilisaken qalis TeslTan kavSiris gamo qristeSi<br />
naTlobis meSveobiT (gal 3:27-29), maT SeuZliaT miiRon<br />
patieba da xsnilni iyvnen sikvdilisagan, romelc codvis<br />
Sedegia. amrigad, iesom gaabaTila sikvdili prespeqtivaSi (2<br />
tim 1:10); da mxolod maSin, rodesac ganxorcieldeba<br />
RmerTis ganzraxva qristes aTaswleuli mefobis dasasruls,<br />
xalxi faqtiurad mokvdavi aRar iqneba: “vinaidan man unda<br />
imefos, vidre Tavis fexqveS moaqcevdes Tavis yvela mters.<br />
xolo ukanaskneli mteri, romelic ganqardeba, sikvdilia” (1<br />
kor 15:25, 26).<br />
Tu Cven miviRebT naTlobas “qristes saxelSi”, aseTi aRTqma<br />
iesoze, rogoric dab 3:15, aseve Cvenc mogvekuTvneba.<br />
amieridan es ar iqneba mxolod bibliis sainteriso adgili;<br />
es winaswarmetyveleba da aRTqma uSualod CvenTvisaa.<br />
rogorc qalis Tesli, Cven aseve ganvicdiT codvis<br />
gamarjvebas Cvenze. Tu RmerTi ar dabrundeba Cveni cxovrebis
RmerTi da sikvdili<br />
ganmavlobaSi, Cven aseve viqnebiT daWrili quslSi da<br />
movkvdebiT, rogorc qriste. magram, Tu Cven namdvilad qalis<br />
Tesli varT, es “Wriloba” droebiTi iqneba. is, vinc iRebs<br />
naTlobas qristes saxeliT wyalSi CaSvebis saSualebiT,<br />
ukavSirdeba mis sikvdils da aRdgomas, romelsac wylidan<br />
gamosvla asaxavs (ix. rom 6:3-5).<br />
Tu Cven namdvilad warmovadgenT qalis Tesls, Cveni<br />
cxovreba ganaxorcielebs dab 3:15 naTqvams _ yovelTvis<br />
iqneba konfliqtis (“brZolis”) grZnoba CvenSi, sworisa da<br />
arasworis Soris. pavle mociqulma aRwera TiTqmis<br />
Sizofreniuli konfliqti, Tavis Tavisa da masSi codvis<br />
mZonvarebis Soris (rom 7:14-25).<br />
qristes saxeliT naTlobis Semdeg, CvenSi myof codvasTan<br />
konfliqti gaizrdeba Cveni cxovrebis ganmavlobaSi. erTi<br />
mxridan igi rTulia _ radgan codvis Zala didia. magram,<br />
meore mxridan, es konfliqti umniSvneloa, radganac Cven<br />
viciT, rom qristes saxelSi varT, romelmac gamarjveba<br />
moipova masTan brZolaSi. miaqcieT yuradReba, rom morwmuneni<br />
aRwerilni arian rogorc qali efes 5:23-32, ese igi, qalis<br />
Teslis gamo Cven TiTqos qals warmovadgenT.<br />
ise, rogorc qalis Tesli warmoadgens iesos da xalxs,<br />
romelic cdilobs iqonios misi daxasiaTeba, aseve gvelis<br />
Tesli warmoadgens codvas (bibliur “eSmaks”) da im xalxs,<br />
vinc ar malavs codvasa da gvelis xasiaTs. aseTi xalxi<br />
gamoxatavs uyuradRebobas an amaxinjebs RmerTis sityvas.<br />
aseT saqciels mihyavs es xalxi RmerTisagan moSorebiT, rac<br />
adamsa da evas mouvidaT. radganac faqtiurad ebraelebma<br />
miiyvanes ieso sikvdilamde, ese igi qalis Tesls ukbines<br />
quslze, unda vivaraudoT, rom isini gvelis Teslis pirvel<br />
magaliTs warmoadgendnen. amas amtkiceben ieso da ioane<br />
naTlismcemeli:<br />
11
RmerTi da sikvdili<br />
“roca ioanem dainaxa misken mosanaTlavad<br />
momavali mravali fariseveli da sadukeveli<br />
(ebraelTa jgufi, romelmac gakicxa ieso), uTxra<br />
maT: iqedneTa naSobno (gveli)! vin STagagonaT<br />
momaval risxvas gaqceodiT?” (maT 3:7).<br />
“magram ieso, xvdeboda ra maT (farisevelTa)<br />
fiqrebs, uTxra... iqedneTa naSobno, rogor<br />
SegiZliaT ilaparakoT keTili, roca borotebi<br />
xarT?” (maT 12:25, 34).<br />
samyaros, TviT religiur samyarosac ki gaaCnia gvelis<br />
amgvari daxasiaTeba. mxolod iesos saxeliT monaTlul<br />
xalxs aqvs qalis TeslTan kavSiri; yvela danarCeni ki<br />
sxvadasxva doniT warmoadgenen gvelis Tesls. qvemoT<br />
mocemulia magaliTebi, Tu rogor eqceoda ieso gvelis<br />
warmomadgenel xalxs: _<br />
_ is uqadagebda maT siyvaruliTa da namdvili TanagrZnobiT<br />
da amave dros<br />
_ is ar aZlevda uflebas maT gzebsa da fiqrebs gavlena<br />
moexdinaT maTze, da<br />
_ man gamoamJRavna sakuTari cxovrebis magaliTze RmerTis<br />
mosiyvarule xasiaTi.<br />
da, miuxedavad amisa, maT ejavrebodaT ieso. isini<br />
eWvianobdnen mis morCelebis survilze RmerTis mimarT. misi<br />
ojaxi (ioan 7:5; mark 3:21) da axlo megobrebic (ioan 6:66)<br />
dabryolebebs uqmnidnen mas, zogierTi ki saerTod
RmerTi da sikvdili<br />
scildeboda. pavlem igive ganicada da igi uCivida imaT, vinc<br />
odesRac nebismier garemoSi masTan erTad iyo: _<br />
“nuTu Tqveni mteri gavxdi, WeSmaritebas rom<br />
gelaparakebiT?” (gal 4:16).<br />
WeSmariteba arasodes ar aris popularuli; misi codniT da<br />
cxovrebiT ise, rogorc saWiroa, Cven yovelTvis SeviqmniT<br />
ramenair problemas: _<br />
“da rogorc maSin xorcielad Sobili sdevnida<br />
suliT Sobils (RvTis cocxali da maradiuli<br />
sityvis mier _ 1 pet 1:23), asevea axlac” (gal<br />
4:29)<br />
Tu Cven namdvilad SevuerTdiT qristes, Cven unda<br />
ganvicadoT misi zogierTi tanjva, raTa SegveZlos misi<br />
sazRauris gaziareba. da pavle aseve gvaZlevs amis magaliTs:<br />
_<br />
“sarwmunoa sityva: Tu masTan (qristesTan)<br />
davixoceT, masTan erTad vicocxlebT; Tu<br />
moviTmenT, masTan erTad vimefebT... amitom<br />
yovelives viTmen” (2 tim 2:10-12).<br />
“me (iesos) Tu mdevnidnen, Tqvenc dagiwyeben<br />
devnas... magram yovelive amas Cemi saxelis gamo<br />
gizamen” (ioan 15:20, 21).<br />
vinaidan monaTlulebi varT uflis iesos saxeliT<br />
(saq 2:38; 8:16).<br />
am leqsebis kiTxvis dros ibadeba survili Tqva: “es Tu isaa,<br />
rac ukavSirdeba iesosa da qalis Tesls, me vamjobineb ar<br />
13
RmerTi da sikvdili<br />
davukavSirde amas”. magram rasakvirvelia, Cvengan ar<br />
moiTxoven SeuZlebels. Tumca TviTganwirva aucilebelia<br />
qristesTan SeerTebisaTvis; Cveni kavSiri masTan<br />
mogvitans Cven iseT<br />
jildos, “rom tanjva, romelsac Cven exla ganvicdiT<br />
Seudarebelia im didebasTan, romelic CvenSia”. axlac ki misi<br />
TviTganwirva exmareba Cvens locvebs, cxovrebiseuli<br />
sirTuleebis gadasalaxaT xazgasmulia qristedelfianur<br />
bibliebSi: _<br />
“sarwmuno RmerTi, romelic ar dauSvebs, rom<br />
Tqvens SesaZleblobaze metad gamoicadoT, aramed<br />
gansacdelSi gamosavalsac mogcemT, rom SesZloT<br />
gadatana” (1kor 10:13).<br />
“es imitom giTxariT, rom mSvidoba gqondeT CemSi.<br />
wuTisofelSi Wiri geqnebaT, magram gamagrdiT. me<br />
vZlie wuTisofels” (ioan 16:33).<br />
“amaze raRa vTqvaT? Tu RmerTi CvenTvis aris, vin<br />
gamova Cvens winaaRmdeg?” (rom 8:31).<br />
3.3 aRTqma noes mimarT<br />
kacobriobis istoriis ganviTarebisas, adamisa da evas<br />
cxovrebis Semdeg, adamiani ufro da ufro uzneo xdeboda.<br />
movlenebi ise viTardeboda, rom civilizaciam moraluri<br />
degradaciis stadias miaRwia, da maSin RmerTma gadawyvita<br />
gaenadgurebina yoveli xorcieli noes ojaxis garda (dab<br />
6:5-8). RmerTma ubrZana noes aeSenebina kidobani, romelSic<br />
igi Tavisi ojaxiT da asave yvela saxis cxovelebis<br />
warmomadgenlebiT icxovrebda wyaldidobis dros. unda
RmerTi da sikvdili<br />
avRniSnoT, rom bibliaSi aRweris garda am warRvnis Sesaxeb<br />
arsebobs sakmarisi raodenobis mecnieruli monacemebi.<br />
moaqcieT yuradReba, rom dedamiwa ar iyo ganadgurebuli:<br />
daiRupa kacobriobis uzneo sazogadoeba, “moispo yoveli<br />
xorcieli, rac ki iZvroda amqveynad” (dab 7:21). iesom (maT<br />
24:37) da petrem (2 pet 3:6-12) ixiles noes drois<br />
gamarTul gankiTxvaSi im gankiTxvis pirvelsaxe, romelic<br />
qristes meore mosvlis dros moxdeba. ase noes droindeli<br />
uzneo kacobrioba Sedarebulia Tanamedrove samyarosTan.<br />
xalxis did codvianobisa da aseve Cveni planetis<br />
TviTganadgurebis programaSi Sesvlis gamo izrdeba Cveni<br />
dedamiwis ganadgurebis rwmena. aseTi msjeloba gviCvenebs<br />
bibliis sruliad ucodnilobas, rom RmerTi amJRavnebs<br />
yuradRebas Cveni planetis saqmianobis mimarT da rom ieso<br />
qriste dabrundeba axlo momavalSi, raTa daamyaros RvTis<br />
sasufeveli dedamiwaze. es aRTqma ar ganxorcieldeba, Tu<br />
adamians moecema Tavisi planetis ganadgurebis saSualeba.<br />
nawilSi 4.7 da me-5 TavSi moyvanilia mtkicebebi, rom<br />
RmerTis sasufeveli dedamiwaze iqneba. amJamad moyvanilia<br />
ramodenime nawyveti bibliidan dedamiwisa da mzis sistemis<br />
gaunadgureblobis dasamtkiceblad: _<br />
_ “moawyo casaviT taZari Tvisi, dedamiwasaviT samudamod<br />
daafuZna” (fsalm 78:69).<br />
_ “qveyana ki ucvlelia ukunisamde” (ekl 1:4).<br />
_ “mzeo da mTvarev... Suqurvarskvlavno... cano caTano... man...<br />
daayena isini ukuniTi ukunisamde, kanoni misca da aravin<br />
gadauxvevs” (fsalm 148:3-6).<br />
_ “aivseba miwa uflis codniT, rogorc zRva aris wylebiT<br />
dafaruli” (es 11:9; ricxv 14:21) _ warmoudgenelia, rom<br />
15
RmerTi da sikvdili<br />
RmerTma darTos dedamiwas ganadgurebis neba. es aRTqma jer<br />
ganxorcielebuli ar aris.<br />
_ “aris RmerTi, romelmac miwa gamosaxa da Seqmna; man<br />
daamyara igi, dasasaxleblad gamosaxa” (es 45:18). Tu RmerTma<br />
Seqmna dedamiwa, raTa misi ganadgureba daenaxa, misi qmnileba<br />
amao yofila.<br />
magram davubrundeT wigns “dabadeba”, romelSic RmerTma<br />
aRuTqva yvelaferi noes. rodesac noem daiwyo cxovreba<br />
warRvnis Semdeg Seqmnil axal samyaroSi, mas, rogorc Cans,<br />
hqonda sxva sayovelTao ngrevis SiSi. yovelTvis, rodesac<br />
iwyeboda wvima warRvnis Semdeg, es azri ar asvenebda mas.<br />
amitom RmerTma misca aRTqma, rom es arasodes ganmeordeba: _<br />
“aha, gidebT aRTqmas Tqven... gidebT aRTqmas<br />
(miaqcieT yuradReba imas, rom RmerTi mokvdav<br />
adamianis mimarT iyenebs nacvalsaxels “me”), rom<br />
aRar aRgvis xorciels warRvna da aRar mova<br />
warRvna qveynis dasaRupavad” (dab 9:9-12).<br />
es aRTqma cisartyeliT iyo damtkicebuli: _<br />
“rodesac qveyanas RrubliT davRrublav da<br />
gamoCndeba RrublebSi cisartyela (Cemi), maSin<br />
gavixseneb aRTqmas Cemsa da Tqvens Soris, yovel<br />
xorciel suldgmuls Soris... es iyos niSani Cemi<br />
aRTqmisa” (dab 9:13-17).<br />
ase rom es aris mudmivi aRTqma RmerTisa, xalxisa da<br />
dedamiwis cxovelTa Soris, aqedan gamomdinare, qveyanaze<br />
yovelTvis iqnebian adamianebi da cxovelebi. es Tavis Tavad<br />
amtkicebs, rom RmerTis sasufeveli iqneba ufro dedamiwaze,<br />
vidre caze.
RmerTi da sikvdili<br />
amrigad, aRTqma noes mimarT warmoadgens sasufevelis<br />
saxarebis safuZvels; is gviCvvenebs Tu ramdenad did<br />
yuradRebas aniWebs RmerTi Cvens planetas da rogor atarebs<br />
gulSi maradiuli cxovrebis ganzraxvas. mas risxvis drosac<br />
ki axsovs TanagrZnoba (abak 3:2), misi siyvaruli iseTia, rom<br />
is cxovelTa samyaros qmnilebebzec ki zrunavs (1 kor 9:9;<br />
Sd. ion 4:11).<br />
3.4 aRTqma abraamis mimarT<br />
saxareba, romelsac ieso da mociqulni qadagebdnen,<br />
ZiriTadaT ar gansxvavdeba imisagan, romelic abraamma icoda.<br />
RmerTma yvelaferi es “winaswar axara abraams” werilis<br />
meSveobiT (gal 3:8). Tu Cven gvecodineba ra iyo naTqvami<br />
abraamis mimarT, Cven gveqneba safuZvliani warmodgena<br />
qristianul saxarebaze. amis garda arsebobs sxva miTiTeba,<br />
rom “saxareba” ar aris iseTi, rogoric iesos dros iyo: _<br />
_ “da Cven gaxarebT, rom aRTqma, romelic mamebs misca,<br />
RmerTma Segvisrula” (saq 13:32).<br />
_ “pavle, ieso qristes mona, mowodebuli mociquli,<br />
amorCeuli RvTis saxarebisaTvis, romelic winaswar<br />
aRTqmuli hqonda Tavis winaswarmetyvelTa mier (magaliTad,<br />
abraamis, _ dab 20:7) wmida werilebSi” (rom 1:1, 2).<br />
_ “radgan imitom exaraT mkvdarTac” (1 pet 4:6) _ ese igi,<br />
morwmuneebs, romlebic cxovrobdnen da mokvdnen ax. w. aR-is<br />
pirvel saukunemde.<br />
17
RmerTi da sikvdili<br />
_ “vinaidan saxareba Cvenc gveuwya, rogorc maT” (ebr 4:2) _<br />
ese igi, israelianebs udabnoSi.<br />
aRTqmas abraamis mimarT aqvs ori ZiriTadi Tema: 1) abraamis<br />
Tesli (gansakuTrebuli STamomavlebis) Sesaxeb da 2) miwaze,<br />
romelic RmerTma aRuTqva abraams.<br />
es yvelaferi ganxilulia axal aRTqmaSi da Cven<br />
ganzraxvasTan Tanaxmad mivceT biblias saSualeba TviTon<br />
axsnas Tavis Tavi, Cven gavaerTianebT orive aRTqmis<br />
moZRvrebas, raTa gadmogceT sruli warmodgena RmerTis<br />
aRTqmaze abraamis mimarT.<br />
Tavdapirvelad abraami cxovrobda qalaq ureSi, romelic<br />
amJamad eraySi imyofeba. Tanamedrove arqeologia migviTiTebs<br />
civilizaciis maRal doneze, romelic miRweuli iyo abraamis<br />
dros. ganviTarebuli iyo: sabanko sistema, moqalaquri<br />
momsaxureba da Sesabamisi infrastruqtura. abraami<br />
cxovrobda am qalaqSi, rogorc Cveulebrivi adamiani. magram<br />
Semdeg mas<br />
mouwoda RmerTma _ moscilebuliyo awyobil cxovrebas da<br />
gamgzavrebuliyo mogzaurobaSi aRTqmul qveynisaken. magram ar<br />
iyo sruliad naTeli sad imyofeba da ras warmoadgens es<br />
qveyana. saerTo jamSi, es iyo mogzauroba 1500 mili (2400<br />
km) manZiliT. es iyo qanaanTa miwa _ Tanamedrove israeli.<br />
abraams, cxovrebis ganmavlobaSi, RmerTi ramdenjerme<br />
ecxadeboda, raTa ganumeorebina da gaefarTova Tavisi aRTqma.<br />
es aRTqma warmoadgens qristes saxarebis safuZvels. rogorc<br />
namdvili qristianebi, Cven aRviqvamT mowodebas abraamis<br />
mimarT, movcildeT warmaval saqmeebs, vicxovroT RmerTis<br />
sityvis rwmeniT da miviRoT RmerTis aRTqma iseTi, rogoric<br />
aris. Cven kargad SegviZlia warmovidginoT, Tu rogor<br />
ganixila abraamma aRTqma mogzaurobis dros. “rwmeniT iyo,
RmerTi da sikvdili<br />
rom daemorCila abraami mowodebas, wasuliyo qveyanaSi<br />
(qanaani), romelic memkvidreobiT unda mieRo, da ise wavida,<br />
rom ar icoda, sad midioda” (ebr 11:8).<br />
roca Cven vfiqrobT RmerTis aRTqmis Sesaxeb, Cvenc zustad<br />
ar viciT, ras warmoadgens RvTis sasufevelis aRTqmuli<br />
qveyana. magram Cveni rwmena RmerTis sityvisadmi iseTi unda<br />
iyos, rom Cven xalisianad davmorCildeT.<br />
abraami momTabare warmarTi iyo, romelsac araferi ar<br />
darCenia, rogorc gamoeyenebina am aRTqmiT warmodgenili<br />
SemTxveva. misi wre da garemo bevrad ar gansxvavdeboda<br />
axlandelisagan. Cven SegviZlia warmovidginoT Cveni Tavi<br />
abraamis adgilas, rogor gagviWirdeboda aseTi Zneli da<br />
amaRelvebeli gadawyvetilebis miReba, raTa migvebaZa RmerTis<br />
aRTqmas, da Sors gavmgzavrebuliyaviT. es gamoiwvevda<br />
TanamSromlebis gaocebas, mezoblebis araorazrovan<br />
Sexedulebas (“igi religiaSi gadavarda!”)... es yvelaferi<br />
nacnobi iyo abraamisaTvis. didi nebisyofa da saRi azrovneba<br />
iyo saWiro swori gadawyvetilebis misaRebad da<br />
gansaxorcieleblad. am siZneleebis gadasalaxi erTaderTi<br />
saSualeba _ aRTqmis sityvebi iyo. man, rogorc Cans,<br />
daimaxsovra isini da yoveldRe fiqrobda maT mniSvnelobaze.<br />
aseTive rwmenis gamomJRavnebiT Cven SegviZlia davimsaxuroT<br />
iseTive pativiscema, rogoric abraams hqonda _ gvewodos<br />
RmerTis megobrebi (es 41:8), SevicnoT igi (dab 18:17) da<br />
gvqondes RmerTis sasufevelSi maradiuli cxovrebis myari<br />
imedi. aseve gvinda avRniSnoT, rom qristes saxareba abraamis<br />
aRTqmaze aris damyarebuli. rom WeSmaritad gvwamdes<br />
qristianuli mimarTva, Cven unda vicodeT aRTqma, romelic<br />
RmerTma misca abraams. yuradRebiT unda vikiTxoT RmerTisa<br />
da abraamis dialogebi. amis garaSe Cveni rwmena ar iqneba<br />
WeSmariti.<br />
19
RmerTi da sikvdili<br />
dedamiwa<br />
1) “wadi Seni qveynidan... im qveyanaSi, romelsac me giCveneb”<br />
(dab 12:1).<br />
2) “gaudga gzas (abraami) negebidan da iara beTilamde<br />
(israelis centraluri nawili)... uTxra ufalma abraams...<br />
aaxile Tvali da gaixede am adgilidan, sadac Sen dgaxar,<br />
CrdiloeTisken, samxreTisken, aRmosavleTisken da<br />
dasavleTisken. mTeli es qveyana, rasac xedav, SenTvisa da<br />
Seni modgmisaTvis momicia samaradisod... adeqi da kidiT<br />
kidemde moiare es qveyana, radganas SenTvis momicia igi”<br />
(dab 13: 3, 14, 15, 17).<br />
3) “am dRes daudo ufalma aRTqma abraams da uTxra: Seni<br />
STamomavlobisTvis mimicia es qveyana egviptis mdinaridan<br />
did mdinaramde _ evfratis mdinaramde” (dab 15:18).<br />
4) “mogcem Sen da Sen STamomavlobas Seni mdgmurobis<br />
qveyanas, qanaanis mTels qveyanas, samaradiso sakuTrebad”<br />
(dab 17:8).<br />
5) “vinaidan abraams da mis Tesls ara rjuliT, aramed<br />
rwmenis simarTliT mieca aRTqma yofiliyo wuTisoflis<br />
memkvidre” (rom 4:13).<br />
Cven vixileT abraamis mimarT aRTqmis gaZliereba: _<br />
1) arsebobs qveyana, romelSic me minda, rom Sen waxvide.<br />
2) “mTeli es qveyana, rasac xedav, SenTvisa da Seni<br />
modgmisaTvis momicia samaradisod”. miaqcieT yuradReba,<br />
rom maradiuli cxovrebis aRTqma mocemulia romantikuri<br />
Saravandedis gareSe; adamiani _ mwerali warmosTqvamda am
RmerTi da sikvdili<br />
sityvebs, ueWvelad, meti emociuri gamoxatulebiTa da<br />
STagonebiT.<br />
3) aRTqmuli qveynis teritoria gansazRvruli iyo ufro<br />
konkretulad.<br />
4) abraams ar unda moeloda aRTqmis ganxorcieleba misve<br />
cxovrebaSi; igi CaTvlili unda yofiliyo “ucxoelad”,<br />
Tumca mogvianebiT maradiulad icxovrebda iq. aqedan<br />
gamomdinare, igi mokvdeba da Semdeg aRdgeba aRTqmis<br />
misaRebad.<br />
5) STagonebis mdgomareobaSi myofma pavlem gaiazra aRTqma<br />
abraamis mimarT, rogorc mTeli qveynis memkvidreobis<br />
dasturi.<br />
werili arRvevs Tavis Cveulebriv farglebs da gvaxsenebs,<br />
rom abraamma ver miaRwia aRTqmis ganxorcielebas Tavisive<br />
cxovrebaSi: _<br />
“rwmeniT iyo, rom Seexizna (igulisxmeba<br />
cxovrebis droebiTi forma) aRTqmul qveyanas,<br />
rogorc ucxos, da karvebSi mkvidrobda” (ebr<br />
11:9).<br />
is cxovrobda rogorc ucxoeli, SesaZloa, imave<br />
gaubedavobisa da daurwmeneblobis faruli grZnobiT,<br />
romelic emigrants gaaCia. Tavisive STamomavlebTan erTad,<br />
isaakTan da iakobTan (romlebsac aseve ekuTvnis aRTqma)<br />
“rwmenaSi daixocnen eseni yvelani da ver miiRes aRTqmulni,<br />
mxolod Soridan uyurebdnen maT da uxarodaT, aRiarebdnen,<br />
rom ucxoni da xiznebi arian am qveyanaze” (ebr 11:13).<br />
aRniSneT oTxi momenti: _<br />
_ aRTqmis codna, _ rasac Cvenc vakeTebT bibliis SeswavliT.<br />
21
RmerTi da sikvdili<br />
_ “maT uxarodaT”, _ Tu abraams sixarulis grZnoba<br />
gaugrZelda raRac drois periodiT, ramdenad xangrZlivi<br />
iqneba is CvenTvis?<br />
_ “rwmenaSi daixocnen eseni”, _ isini qristeSi monaTlulni<br />
iyvnen (gal 3:27-29).<br />
_ Cveni cxovrebis wesiT Cven vaRiarebT, rom es samyaro,<br />
romelSic vcxovrobT _ ar aris Cveni namdvili saxli,<br />
magram Cven vcxovrobT momavali saukunis mosvlis imediT.<br />
Tu Cven gaviziarebT am yvela debulebebs, maSin abraami<br />
CvenTvis gmiri da cxovrebis magaliTi iqneba. saboloo<br />
aRiareba, rom aRTqma momavalSi ganxorcieldeba, movida<br />
moxuc da daberebul kacTan, roca mokvda misi coli.<br />
faqtiurad man iyida aRTqmuli miwis erTi mtkaveli, raTa<br />
daemarxa meuRle (saq 7:16). RmerTma “ar misca araviTari<br />
memkvidreoba dedamiwaze”, fexis dasadgmeli adgilic ki,<br />
magram aRuTqva, rom miscemda samflobelod mas (saq 7:5).<br />
axlandeli abraamis Tesli aseve grZnobs raRac<br />
Seusabameblobas roca yidulobs an ijariT iRebs miwas<br />
CvenTvis aRTqmul samaradiso sakuTrebad qveyanaze!<br />
magram RmerTi icavs Tavis aRTqmas. unda movides is dRe,<br />
rodesac abraami da yvelani, visac mieca aRTqma, sazRaurs<br />
miiReben. leqsebi ebr 11:13, 39, 40 amtkiceben amas: _<br />
“rwmenaSi daixocnen eseni yvelani da ver miiRes<br />
aRTqmulni... imitom, rom winaswar gaiTvaliswina<br />
RmerTma CvenTvis meti sikeTe, raTa isini uCvenod<br />
ar gansrulebuliyvnen”.
RmerTi da sikvdili<br />
yvela WeSmariti morwmune miiRebs jildos erTa da imave<br />
dros, ese igi, gankiTxvis dRes (2 tim 4:1, 8; maT 25:31-34;<br />
1 pet 5:4). aqedan gamomdinare, gankiTxvisaTvis abraami da<br />
sxvebi aRTqmis mcodneni unda aRdgnen.<br />
Tu maT ar miiRes aRTqmulni da miiReben yvelafers<br />
gankiTxvis dros qristes dabrunebisas, unda vaRiaroT, rom<br />
isini amJamad imyofebian Seugnebel mdgomareobaSi qristes<br />
molodinSi. da amave dros evropis yvela eklesiaSi abraami<br />
gamosaxulia caSi, sadac xarobs, raTa ukve miiRo sazRauri<br />
rwmenaSi cxovrebis gamo. aTasobiT xalxi wlebis<br />
ganmavlobaSi xedavs am suraTebs da religiurad aRiTqvams<br />
maT. geqnebaT Tu ara Tqven bibliaze damyarebuli simamace<br />
gamoxvideT maT rigebidan?<br />
Tesli<br />
rogorc iyo naTqvami nawilSi 3.2, Teslis aRTqma ekuTvnis,<br />
upirveles yovlisa, iesos da Semdeg imaT, vinc “qristeSi”<br />
imyofeba, da amitom abraamis Teslad iTvleba: _<br />
1) “gaqcev did xalxad, gakurTxeb... kurTxeuli iqneba SenSi<br />
miwierTa mTeli modgma” (dab 12:2, 3).<br />
2) “qviSasaviT uricxvs gavxdi Sens STamomavlobas; Tu vinme<br />
SesZlebs qviSis daTvlas, Seni STamomavlobac daiTvleba...<br />
mTeli es qveyana, rasac xedav, SenTvisa da Seni modgmisaTvis<br />
momicia samaradisod” (dab 13:15, 16).<br />
3) “ahxede cas da daiTvale varskvlavebi, Tu SegiZlia maTi<br />
daTvla... amdeni iqneba Seni STamomavloba... Seni<br />
STamomavlobisTvis mimicia es qveyana” (dab 15:5, 18).<br />
23
RmerTi da sikvdili<br />
4) “mogcem Sen da Sens Stamomavlobas... qanaanis mTel<br />
qveyanas, samaradiso sakuTrebad da Tqveni RmerTi viqnebi”<br />
(dab 17:8).<br />
5) “gimravleb STamomavlobas cis varskvlavebiviT da zRvis<br />
qviSasaviT; daimkvidrebs Seni STamomavloba Sens mterTa<br />
qalaqebs; ikurTxebian Seni STamomavlobis wyalobiT<br />
qveynierni” (dab 22:17, 18).<br />
da kvlav abraamis “Teslis” gageba TandaTan izrdeba: _<br />
1) misTvis naTqvami iyo, Tu rogor eyoleba uTvalavi<br />
STamomavloba da rom misi “Teslis” meSveobiT kurTxeuli<br />
iqneba mTeli qveyana.<br />
2) mogvianebiT iyo naTqvami, rom misi Tesli gaizrdeba da<br />
iqceva did xalxad. da am xalxs masTan erTad eqneba<br />
maradiuli cxovreba miwaze, romelSic igi mivida, ese igi,<br />
qanaanTa qveyanaSi.<br />
3) Semdeg, naTqvami iyo, rom misi Tesli varskvlavebiviT<br />
uTvalavi gaxdeba. es niSnavs, rom mas eyoleba bevri sulieri<br />
STamomavali (varskvlavebi caSi), iseve, rogorc bunebrivi<br />
STamomavali (rogorc “qviSa”).<br />
4) wina aRTqmulebebs Tan axldaT damateba, rom xalxs,<br />
romelic misi Teslis nawili gaxdeba, eqneba piraduli<br />
naTesaobrivi kavSiri RmerTTan.<br />
5) Tesli daamarcxebs sakuTar mtrebs.<br />
miaqcieT yuradReba, rom Teslis meSveobiT “kurTxevas”<br />
miiRebs dedamiwis yvela xalxi. bibliaSi kurTxevis qveS
RmerTi da sikvdili<br />
xSirad igulisxmeba codvebis patieba. sabolood es aris is<br />
kurTxeva, romelic surs miiRos RmerTis moyvare yvela<br />
adamianma. amitom Cven vkiTxulobT amgvar leqsebs: “netaria,<br />
visac epatia danaSauli, visi codvebic daifara” (fsalm<br />
32:1); “kurTxevis sasmisi” (1 kor 10:16) _ es Rvinis sasmisi<br />
warmoadgens qristes sisxls, romlis meSveobiT SesaZloa<br />
patiebis miReba.<br />
erTaderTi abraamis STamomavali, romelmac moutana samyaros<br />
codvebis patieba, rasakvirvelia, ieso iyo, da axal aRTqmaSi<br />
mocemulia abraamis mimarT aRTqmis mtkice dasturi: _<br />
“xolo abraams eTqva (RmerTis mier) es aRTqmani<br />
da mis Tesls. ar Tqmula: “Sens TeslT” _<br />
rogorc mravalze, aramed rogorc erTze: “Sens<br />
Tesls”, romelic aris qriste” (gal 3:16).<br />
“aRuTqva RmerTma Cvens mamebs, roca uTxra<br />
abraams: Sens TeslSi ikurTxebiao dedamiwis<br />
yoveli modgma! RmerTma aRadgina ra Tavisi<br />
msaxuri, pirvelad Tqven mogivlinaT Tqvens<br />
sakurTxevlad, raTa mogaqcioT yoveli Tqveni<br />
boroti saqmidan” (saq 3:25, 26).<br />
moaqcieT yuradReba, Tu rogor mohyavs petres citata da<br />
ganmartavs sityvebs dab 22:18: _<br />
Tesli = ieso<br />
kurTxeva = codvebis patieba<br />
aRTqma imis Sesaxeb, rom ieso, rogorc abraamis Tesli,<br />
daamarcxebs Tavis mtrebs, sakmaod Seesatyviseba am movlenebs,<br />
Tu Cven ganvixilavT am aRTqmas, rogorc qristes gamarjvebas<br />
borotebaze _ RvTis xalxis udides mterze.<br />
25
RmerTi da sikvdili<br />
TeslTan SeerTeba<br />
axla naTeli unda iyos, rom abraami swored igebda saxarebis<br />
ZiriTad elementebs. ZiriTadi aRTqma ekuTvnis abraams da mis<br />
Tesls _ iesos. ra SeiZleba iTqvas sxvaze? abraamis<br />
pirdapiri STamomavalic ki yovelTvis ar uerTdeboda Tesls<br />
(ioan 8:39; rom 9:7). magram Cven SegviZlia gavxdeT iesos<br />
nawili, raTa aRTqma Teslis mimarT Cven gvekuTvnodes. amas<br />
SegviZlia mivaRwioT iesos saxelSi naTlobiT (rom 6:3-5).<br />
Cven xSirad vkiTxulobT misi saxeliT naTlibis Sesaxeb (saq<br />
2:38; 8:16; 10:48; 19:5). ar aris gamonaklisi gal 3:27-29<br />
leqsebic: _<br />
“yvela moinaTleT qristeSi, qristeSi SeimoseniT.<br />
ukve aRar arsebobs arc iudeveli da arc berZeni,<br />
arc mona da arc Tavisufali, arc mamri da arc<br />
dedri, vinaidan Tqven yvelani erTi xarT qriste<br />
iesoSi (naTlobis meSveobiT). da Tu qristesni<br />
xarT (misi saxelSi naTlobiT), maS, abraamis<br />
Tesli xarT da aRTqmiT memkvidreni” _<br />
dedamiwaze maradiuli cxovrebis miRebis aRTqma<br />
qristes meSveobiT “kurTxeuli” patiebis<br />
saSualebiT. aqedan gamomdinare, naTlobiT<br />
qristeSi da TeslSi, Cven miviRebT aseTive<br />
aRTqmas. da amitom rom 8:17 leqsSi Cven gvewoda<br />
“qristes Tanamemkvidreni”.<br />
gaxsovdeT, rom kurTxeva unda moefinos dedamiwis yvela<br />
kuTxis xalxs Teslis meSveobiT. da Tesli unda gaxdes<br />
qveynis xalxis jgufad, rogorc qviSa zRvis piras da<br />
varskvlavebi caSi. es ganapirebulia imiT, rom maT pirvlebma<br />
miiRes kurTxeva, raTa Teslis nawili gamxdariyvnen. amrigad,
RmerTi da sikvdili<br />
Tesls (mxolobiTi ricxvi) “STamomavloba emsaxuros...<br />
mouTxrobs Taobebs uflis Sesaxeb” (fsalm 22:31).<br />
Cven SegviZlia Sevajamod abraamis mimarT aRTqmis orive<br />
nawili:<br />
1) dedamiwa<br />
abraami da misi Tesli, ieso, da aseve yvela, vinc iesoSia,<br />
daimkvidrebs qanaanis qveyanas da gafarToebis gziT _ mTel<br />
wuTisofels da maradiulad icxovrebs iq. am cxovrebaSi<br />
isini ar miiReben miwas, magram miiReben mas ukanasknel dRes,<br />
rodesac ieso dabrundeba.<br />
2) Tesli<br />
upirveles yovlisa, es ieso iyo. misi meSveobiT daimarcxeba<br />
kacobriobis yvela codva (“mteri”), ase rom patiebis<br />
kurTxeva gavrcelebuli iqneba mTel samyaroSi.<br />
qristes saxelSi naTlobis gziT Cven misi Teslis nawili<br />
vxdebiT.<br />
aseTive ori zoli gamosaxulia axali aRTqmis qadagebaSi da<br />
ar gvaocebs imis xSiri moxseneba, rom xalxi iRebs<br />
naTlobas, rodesac igebs amis Sesaxeb. es iyo da aris<br />
saSualeba, romliTac aRTqma SesaZloa Cvenc gvekuTvnodes.<br />
axla Cven SegviZlia gavigoT, Tu ratom moxucma pavlem<br />
sikvdilis winaSe gansazRvra Tavisi imedi, rogorc<br />
“israelis sasoebisaTvis” (saq 28:20): WeSmariti qristianuli<br />
imedi _ es Tavdapirveli ebraeluri imedia. qristes sityvebi:<br />
“xsna iudevelTaganaa” (ioan 4:22) unda niSnavdes CvenTvis<br />
aseve aucileblobas gavxdeT sulieri ebraelebi, raTa<br />
SegveZlos sargeblobis gamotana qristes meSveobiT xsnis<br />
aRTqmidan, romelic ebraelTa mamebs ekuTvnoda.<br />
27
RmerTi da sikvdili<br />
Cven vkiTxulobT, rom adrindeli qristianebi qadagebdnen: _<br />
1) “axarebda RvTis sasufevelsa da<br />
2) ieso qristes saxels” (saq 8:12).<br />
es ori sakiTxi axsnili iyo abraamisaTvis sxva dasaxelebebis<br />
qveS:-<br />
1) aRTqma dedamiwis Sesaxeb da<br />
2) aRTqma Teslis Sesaxeb.<br />
miaqcieT yuradReba, rom sityva “axarebs” RvTis sasufevelsa<br />
da iesos saxels Sejamebulia, rogorc “qadageba qristeze”<br />
(saq 8:5, Sd. leqsi 12). es yvelaferi xSirad aRiTqveba<br />
rogorc Semdegi mtkiceba: “iesos uyvarxarT! oRond ki<br />
TqviT, rom Tqven gwamT misi sikvdili Tqvens gamo da<br />
gadarCebiT”. magram sityva “qriste” aSkarad ajamebs<br />
debulebebis rigs masze da mis momaval sasufevelze.<br />
qadagebas sasufevelze, romelic abraams moeca, hqonda didi<br />
mniSvneloba saxarebis adrindel qadagebis dros.<br />
korinToSi pavle “sami Tve gabedulad saubrobda da<br />
irwmuneboda RvTis sasufevelis Sesaxeb” (saq 19:8); efesoSi<br />
is aseve “qadagebda RvTis sasefevels” (saq 20:25), da romSi<br />
misi gedis simRera aseTive iyo: “dilidan saRamomde<br />
arwmunebda maT da umowmebda RvTis sasufevelze da iesos<br />
Sesaxeb udasturebda moses rjulidan da<br />
winaswarmetyvelTagan” (saq 28:23). da faqti, rom pavles<br />
SeeZlo amdeni esaubra, adasturebs imas, rom saxarebis<br />
ZiriTadi debulebebi sasufevelze da iesoze ar iyo mxolod<br />
am frazis warmoTqva: “irwmuneT ieso”. RmerTis aRTqma<br />
abraamis mimarT bevrad dawvrilebiTi iyo, vidre es fraza, da
RmerTi da sikvdili<br />
is rac man aRuTqva abraams faqtiurad Seadgens saxarebis<br />
safuZvels.<br />
Cven davamtkiceT, rom naTloba iesos saxeliT Teslis<br />
nawilad gagvxdis da aqedan gamomdinare, aRTqmis memkvidreTa<br />
TanamoziareT (gal 3:27-29). magram mxolod naTloba<br />
sakmarisi ar aris aRTqmuli xsnis misaRebad. Cven unda<br />
davrCeT TeslSi, qristeSi, raTa miviRoT aRTqma Teslis<br />
mimarT. naTlisReba mxolod dasawyiss warmoadgens; Cven<br />
mxolod SevediT morbenalTa rigSi da unda gavirbinoT<br />
mTeli distancia bolomde.<br />
gaxsovdeT, rom abraamis TeslSi yofna ar niSnavs, rom Cven<br />
RmerTisaTvis misaRebni varT. israelianebi abraamis Teslni<br />
arian, magram es ar niSnavs, rom isini gadarCebian naTlobisa<br />
da qristeSi cxovrebis dasturis gareSe (rom 9:7, 8; 4:13,<br />
14). iesom uTxra maT: “vici, rom abraamis STamomavalni xarT,<br />
magram Cems mokvlas cdilobT... Tqven rom abraamis Svilebi<br />
iyoT, abraamis saqmeebs gaakeTebdiT” (ioan 8:37, 39), ese igi,<br />
RmerTisa da qristes rwmeniT (ioan 6:29).<br />
“Tesls” unda hqondes Tavisi winaparis daxasiaTeba. Tu Cven<br />
gvsurs viyoT abraamis Tesli, Cven unda ara marto<br />
movinaTloT, aramed unda gvqondes RmerTis aRTqmis mimarT<br />
didi rwmena, rogorc mas hqonda. amitom mas hqvia “yvela<br />
winadaucveTeli morwmunis mama... vinc mihyveba rwmenis kvals”<br />
(rom 4:11, 12). “amitom, gaigeT (ese igi, miitaneT gulTan<br />
axlos), rom vinc rwmenisagan arian, abraamis Svilebi arian”<br />
(gal 3:7).<br />
namdvili rwmena unda gamoixatebodes saqmeSi, sxvagvarad<br />
RmerTis TvalebSi es ar aris rwmena (iak 2:17). pirvel<br />
dadastureba, rom Cven namdvilad gvwams im aRTqmis, romelic<br />
amJamad SeviswavleT, iqneba Cveni naTloba. maSin es aRTqma<br />
29
RmerTi da sikvdili<br />
piradad Cvenze gavrceldeba (gal 3:27-29). amrigad,<br />
namdvilad Tu gvwams RmerTis aRTqma? es kiTxva Cven unda<br />
ganuwyvetliv davusvaT sakuTar Tavs mTeli cxovrebis<br />
ganmavlobaSi.<br />
Zveli da axali aRTqma<br />
axla naTelia, rom aRTqma abraamis mimarT ajamebs qristes<br />
saxarebas. mniSvnelovani aRTqmis sxva rigs Seadgens is<br />
aRTqma, romelic RmerTma ebraelebs misca moses rjulis<br />
konteqstSi. iq naTqvamia, rom Tu ebraelebi daemorCilebian<br />
rjuls, maSin cxovrebaSi fizikurad kurTxeulni iqnebian<br />
(rjl 28). maradiuli cxovrebis pirdapiri dapireba am<br />
aRTqmaTa jgufSi ar aris. ase rom Cven SegviZlia aRvniSnoT<br />
ori “aRTqmis” arseboba:<br />
1) abraams da mis Tesls, romlebic metyveleben patiebasa da<br />
maradiul cxovrebaze RmerTis sasufevelSi qristes meore<br />
mosvlis dros. es aseve aRTqmuli iyo edemSi da daviTis<br />
mimarT.<br />
2) ebraeli xalxis mimarT moses sicocxlis dros aRTqmuli<br />
iyo mSvidoba da bedniereba, Tu xalxi daemorCileba kanons<br />
anu rjuls, romelic RmerTma moses misca.<br />
RmerTma aRuTqva abraams patieba da maradiuli cxovreba<br />
sasufevelSi, magram es SesaZlo iyo mxolod iesos<br />
msxverplis meSveobiT. qristes sikvdilma jvarze daadastura<br />
aRTqma abraamis mimarT (gal 3:17; rom 15:8; dan 9:27; 2 kor<br />
1:20), amitom mis sisxls uwodeben “sisxli axali aRTqmisa”<br />
(maT 26:28). unda gvaxsovdes, rom ieso gvarigebda Cven<br />
regularulad migveRo Rvinis sasmisi, romelic mis sisxls<br />
simbolurad gamoxatavs (ix. 1 kor 11:25). “es sasmisi aris<br />
axali aRTqma Cems sisxlSi” (luk 22:20). ar aris saWiro
RmerTi da sikvdili<br />
“puris gatexva” iesosa da misi saqmeebis mosaxseneblad, Tu<br />
Cven ar gvesmis es.<br />
qristes msxverplma SesaZlo gaxada patieba da maradiuli<br />
cxovreba RvTis sasufevelSi; amiT man daamtkica aRTqma<br />
abraamis mimarT: “esoden umjobesi aRTqmis Tavdebic ieso<br />
gaxda” (ebr 7:22). leqsSi ebr 10:9 naTqvamia, rom ieso<br />
auqmebs pirvel aRTqmas da amtkicebs meores. sityvasityviT<br />
asea naTqvami: “is auqmebs pirvels, raTa daadginos meore”. es<br />
amowmebs imas, rom iesom abraamis mimarT aRTqmis<br />
dadasturebiT gaauqmna moses aRTqmis moqmedeba. zemoT<br />
moxsenebul leqsebSi naTqvamia, rom Tavisi sikvdiliT iesom<br />
daamyara axali aRTqma da amis Semdeg Zvelma aRTqmam<br />
Sewyvita Tavisi arseboba (ebr 8:13). es imas niSnavs, rom<br />
Tumca aRTqma qristes Sesaxeb adre iyo dadebuli, is<br />
mTlianad ar moqmedebda mis sikvdilamde. iesos sikvdilis<br />
Semdeg am aRTqmas ewoda axali aRTqma, Zvelisagan<br />
gansxvavebiT, ese igi, Zveli aRTqmisagan. moses meSveobiT<br />
dadebuli Zveli aRTqmis mizani _ qristes saqmeebis<br />
winaswarmetyveleba da aRTqmis mimarT rwmenis mniSvnelobis<br />
xazgasma iyo (gal 3:19, 21).<br />
Tavis mxriv rwmena qristeSi xazs usmevs moses rjulis<br />
simarTles (rom 3:31). pavlem originalurad Seajama es<br />
amgvari sityvebiT: “rjuli iyo Cveni warmmarTveli<br />
qristesaken, raTa gavmarTlebuliyaviT rwmeniT” (gal 3:24).<br />
zustad am mizniT SenarCunebuli iyo moses rjuli da igi<br />
axlac gvWirdeba Cven Sesaswavlad.<br />
yvelaferi zemoT naTqvami pirvelive kiTxvis dros rTulia<br />
gasagebad; magram Cven SegviZlia SevajamoT es Semdegnairad: _<br />
aRTqma qristes Sesaxeb abraamis mimarT _ axali<br />
aRTqma.<br />
31
RmerTi da sikvdili<br />
aRTqma israelianebis mimarT rjulis Sesaxeb,<br />
romelic mocemulia moses meSveobiT _ Zveli<br />
aRTqma.<br />
qristes sikvdili. Zveli aRTqmis moqmedebis<br />
dasasruli (kol 2:14-17); axali aRTqmis ZalaSi<br />
Sesvla.<br />
aqedan gamomdinare, aseTi movlenebi, rogoricaa eklesiis<br />
Sewera aTeuliT, SabaTis dacva da a.S. aucilebeli aRar aris<br />
(ix. nawili 9.5). axali aRTqma dadebuli iqneba israelis<br />
xalxTan, roca isini miiReben naTlobas da qristes (ierem<br />
31:31, 32; rom 9:26, 27; ezek 16:62; 37:26). Tumca,<br />
rasakvirvelia, nebismier ebraels, romelic moinaTleba iesos<br />
saxeliT, SeuZlia maSinve gaiziaros axali aRTqma (romelSic<br />
ebraelebi ar arian gamoyofilni araebraelebisagan: gal 3:27-<br />
29).<br />
Zveli da axali aRTqmis swori gageba dagvexmareba RmerTis<br />
aRTqmis moqmedebis warmosaxvaSi. skeptikosebi usamarTlod<br />
cils swamen adrindel qristianel mqadageblebs imis gamo,<br />
rom maT ar hqondaT damajerebeli sabuTebi. amis sapasuxod<br />
pavlem Tqva, rom qristem Tavisi sikvdiliT daadastura<br />
RmerTis aRTqma, da imedi, romlis Sesaxeb isini qadageben, es<br />
wuTieri ki ara, mudmivi winadadebaa.<br />
“mowmea RmerTi, rom Cveni sityva Tqvens mimarT ar yofila<br />
hoc da asec, vinaidan Ze RvTisa ieso qriste, romelsac<br />
Tqven Soris vqadagebdiT Cven... ar iyo hoc da arac, aramed<br />
ho iyo masSi, radgan RvTis yvela aRTqmani masSi ho aris da<br />
misiT iTqmis amini” (2 kor 1:17-20).
RmerTi da sikvdili<br />
ueWvelad es bolos uRebs aseT pozicias, rogoricaa: “nu, me<br />
vfiqrob, rom am yvelaferSi aris raRac WeSmariti?..”<br />
3.5 aRTqma daviTis mimarT<br />
abraamis msgavsad, daviTs da RmerTis aRTqmis sxva mimRebels<br />
ar hqonda msubuqi cxovreba. daviTi umcrosi iyo did<br />
ojaxSi. israelSi qristes dabadebamde 1000 wlis win es<br />
niSnavda, rom is cxvrebs mwyemsida da ufros Zmebis<br />
brZanebebs asrulebda (1 mef 15-17). am drois ganmavlobaSi<br />
mas hqonda RmerTis iseTi rwmena, rogoric mraval xalxs ara<br />
aqvs.<br />
dadga dRe, rodesac israelianebs unda mieRoT agresiuli<br />
mezoblebis _ filistimlebis _ gamowveva. ebraelebs unda<br />
gamoeyoT Tavis garemodan iseTi adamiani, romelic SeZlebda<br />
brZolas goliaTTan, felistimelTa CempionTan. wardgenili<br />
pirobis Tanaxmad, gamarjvebuli uxelmZRvanelebda<br />
damarcxebul xalxs. RmerTis daxmarebiT daviTma daamarcxa<br />
goliaTi, Tumca brZolobda mxolod SurduliT da qvebiT. am<br />
gamarjvebam daviTs iseTi popularoba moutana, rom mefes<br />
(saulis) saxelganTqmulobas gadaaWarba. magram “sastikia<br />
jojoxeTiviT Suri” (qeb 8:6) _ es sityvebi adastureben<br />
saulis Semdeg saqciels, romelic 20 wlis ganmavlobaSi<br />
devnida daviTs, rogorc virTxas CrdiloeTi israelis<br />
udabnoSi, raTa moekla igi.<br />
sabolood daviTi mefe gaxda da gadawyvita aeSenebina taZari<br />
RmerTisaTvis, raTa gadaexada madloba RmerTisTvis. magram<br />
RmerTma uTxra daviTs, rom misi Ze solomoni aaSenebs<br />
taZars, xolo daviTma aiSenos saxli (2 mef 7:4-13). Semdeg<br />
mieca dawvrilebiTi aRTqma, romelSic Sedioda bevri ram,<br />
rac naTqvami iyo abraamis mimarT: _<br />
33
RmerTi da sikvdili<br />
“roca dro mogiva da Sens mama-papasTan ganisveneb,<br />
me aRvadgen Sens Semdgomad naSiers, Seni<br />
sazardulidan gamomavals, da mefobas<br />
ganvumtkiceb. is aaSenebs saxls Cemi saxelisTvis<br />
da me gavamtkiceb misi mefobis taxts<br />
samaradisod. me mama viqnebi misTvis, is ki Svili<br />
iqneba CemTvis. Tu daaSavebs, gavwkeplav kacTa<br />
wesiT da vcem adamianTa CveulebiT. ar waerTmeva<br />
mas Cemi wyaloba, rogorc wavarTvi sauls,<br />
romelic Camogacile. mtkiced idgeba misi saxli<br />
da samefo samaradisod Cems winaSe; myari iqneba<br />
misi taxti samaradisod” (lq. 12-16).<br />
Cveni wina mecadineobebidan viciT, rom “Tesli” ieso iqneba,<br />
misi aRwera, rogorc RvTis Zis (2 mef 7:14) adasturebs<br />
amas, aseve rogorc bibliis sxva adgilebi: _<br />
_ “me var daviTis fesvi da STamomavali”, Tqva iesom (gamocx<br />
22:16).<br />
_ “Tavis Zeze (iesoze), romelic daviTis Teslisagan iSva<br />
xorcielad” (rom 1:3).<br />
_ “misi (daviTis) STamomavlobisagan RmerTma aRTqmisamebr<br />
aRudgina israels macxovari ieso” (saq 13:23).<br />
_ angelozma uTxra mariams misi Svilis iesos Sesaxeb: “didi<br />
iqneba is da uzenaesis Zed iwodeba. miscems mas ufali<br />
RmerTi misi mamis, daviTis taxts. da ukunisamde imefebs<br />
iakobis saxlze da mis mefobas ar eqneba dasasruli” (luk<br />
1:32, 33).<br />
es aRTqma daviTis Teslis Sesaxeb (2 mef 7:13) iesosac<br />
ekuTvnis.GDHHK<br />
Cven ukve ganvsazRvreT, rom ieso Tesli iyo. axla mivaqcioT<br />
yuradReba mniSvnelovani sakiTxebis rigs: _
RmerTi da sikvdili<br />
_ “Sens Semdgomad naSiers, Seni sazardulidan gamomavals...<br />
me mama viqnebi misTvis, is ki Svili iqneba CemTvis...”<br />
“...nayofisagan Seni muclisa davsvam Sens taxtze” (2 mef<br />
7:12, 14; fsalm 132:11). ieso, rogorc Tesli, sityvasityviT<br />
daviTis sxeulis STamomavali iyo, da amave dros RmerTi iyo<br />
misi mama. amis ganxorcieleba SesaZlo iyo mxolod<br />
qalwulis mier Sobis gziT, rogorc aris naTqvami amis<br />
Sesaxeb axal aRTqmaSi. iesos deda mariami iyo daviTis<br />
STamomavali (luk 1:32), magram misi mama adamiani ki ara,<br />
RmerTi iyo. raTa ieso Caesaxa mariams, man zegavlena moaxdina<br />
mis mucelze wmidasulis meSveobiT. angelozi ambobs amis<br />
Sesaxeb: “amitom wmida Sobilic iwodeba RvTis Zed” (luk<br />
1:35). “qalwuliT Soba” aRTqmis ganxorcielebis erTaderTi<br />
saSualeba iyo.<br />
_ “is aaSenebs saxls Cemi saxelisTvis” (2 mef 7:13). es<br />
fraza niSnavs, rom ieso auSenebs RmerTs taZars, _ rogorc<br />
sityvasityviT, aseve sulierad. ezek 40:48 mocemulia<br />
dawvrilebiTi aRwera im taZris, romelic aSendeba<br />
ierusalimSi oqros saukunes (RmerTis sasufevelis pirveli<br />
aTaswleuli dedamiwaze qristes meore mosvlis Semdeg).<br />
RvTis “saxli” _ saxlia, romelSic icxovrebs RmerTi.<br />
leqsebSi es 66:1, 2 naTqvamia aseve, rom RmerTi mogvevlineba<br />
misi sityvis mimarT morCil xalxTa gulebSi dasamyareblad.<br />
amitom ieso aSenebs WeSmariti morwmuneebisagan RmerTisaTvis<br />
sulier taZars, romelSic igi icxovrebs. aq saWiroa<br />
gavixsenoT petres sityvebi iesos Sesaxeb, rogorc RmerTis<br />
taZris qvakuTxed lodze (1 pet 2:4-8) da qristianebze,<br />
rogorc cocxal qvebze, romlebTaganac aSendeba taZari (1<br />
pet 2:5).<br />
_ “me gavamtkiceb misi (qristes) mefobis taxts<br />
samaradisod... mtkiced idgeba misi (daviTis) saxli da<br />
samefo... myari iqneba misi taxti samaradisod” (2 mef 7:13,<br />
16; Sd. es 9:6, 7). aqedan gamomdinare, qristes samefo<br />
35
RmerTi da sikvdili<br />
damyardeba israelSi _ daviTis sasufevelSi. es niSnavs, rom<br />
momavali RvTis sasufeveli israelis samefos aRdgena iqneba.<br />
(ufro dawvrilebiT amis Sesaxeb naTqvamia nawilSi 5.3). am<br />
aRTqmis Sesasruleblad, qriste imefebs daviTis “taxtze” an<br />
misi marTvis adgilze. sityvasityviT es ierusalimSi unda<br />
moxdes. es kidev erTi mtkicebaa, rom am aRTqmis<br />
gansaxorcieleblad sasufeveli dedamiwaze iqneba<br />
damyarebuli.<br />
_ sityvebi: “mtkiced idgeba misi saxli da samefo<br />
samaradisod” (2 mef 7:16) gvaZleven safuZvels vifiqroT,<br />
rom daviTi qristes maradiuli mefobis damyarebis mowme<br />
iqneba. es iribi aRTqma iyo, rom igi aRdgeba, raTa TviTon<br />
ixilos samefos damyareba, romelsac qriste marTavda<br />
ierusalimidan.<br />
es aRTqma daviTis mimarT gansakuTrebiT mniSvnelovania<br />
gasagebad. daviTi sixaruliT ambobda, rom es “saukuno<br />
aRTqma... gana misgan ar aRmocendeba yoveli Cemi gamarjveba da<br />
yoveli Cemi natvra?” (2 mef 23:5). es Cven gamarjvebasac<br />
ekuTvnis; mTeli Cveni survili am aRTqmis Cvenze mofenaSia.<br />
saWiroa kidev erTxel ganvixiloT am doqtrinebis<br />
mniSvneloba.<br />
samwuxarod, qristianoba am saocari WeSmaritebis sruliad<br />
sapirispiro dogmebs qadagebs: _<br />
_ Tu ieso arsebobda fizikurad rogorc pirovneba Tavis<br />
dabadebamde, maSin aRTqmas, rom ieso daviTis Tesli iqneba an<br />
misi STamomavali, safuZveli ar eqneboda.<br />
_ Tu RmerTis sasufeveli caSi damyardeba, ieso ver SeZlebs<br />
daviTis samefos aRdgenas israelSi, da aseve ver SeZlebs<br />
mefobas daviTis taxtidan an misi marTvis adgilidan. es<br />
yvelaferi dedamiwaze iyo, da amitom amis aRdgena aseve<br />
dedamiwaze unda moxdes.
RmerTi da sikvdili<br />
asrulda Tu ara aRTqma solomonSi?<br />
daviTis Zem solomonma Seasrula daviTis mimarT aRTqmis<br />
raRac nawili. man auSena RmerTs taZari (3 mef 5-8) da mas<br />
Zalze ayvavebuli samefo hqonda. mezobeli xalxis<br />
marTvelebi ugzavnidnen solomons Tavis warmomadgenlebs,<br />
raTa daedasturebinaT pativiscema (3 mef 10), xolo<br />
taZrisagan sulieri madli gamodioda. solomonis mefoba<br />
daviTis mimarT aRTqmis met ganxorcielebas pirdeboda,<br />
romelic qristes mefobis dros gamomJRavndeba.<br />
zogierTi xalxi amtkicebs, rom aRTqma daviTis mimarT<br />
sruliad ganxorcielda solomonSi, magram am pozicias ar<br />
adastureben Semdegi faqtebi: _<br />
_ axali aRTqmis uamravi Cveneba gveubneva, rom “Tesli”<br />
qriste iyo, da ara solomoni.<br />
_ “Teslis” mefoba maradiuli unda iyos, solomonis Tesli<br />
ki aseTi ar iyo.<br />
_ daviTi aRiarebda, rom aRTqma maradiul cxovrebis Sesaxeb<br />
iyo da mas araviTari kavSiri ar hqonda mis ojaxTan: “... gana<br />
aseTi ar aris Cemi saxli uflis winaSe? radgan man damido<br />
saukuno aRTqma” (2 mef 23:5).<br />
_ daviTis Tesli aris mesia, codvisgan mxsneli (es 9:6, 7;<br />
22:22; ierem 33:5, 6, 15; ioan 7:42). magram mogvianebiT<br />
solomoni moscilda RmerTs (3 mef 11:1-13; neem 13:26) Tavisi<br />
uamravi ucxoeli meuRleebis gamo.<br />
gadaxveva 9: cis da miwis ngreva<br />
(gamocx 21:1; 2 pet 3:6-12)<br />
radganac RmerTis ganzraxva Tavisi samefos dedamiwaze<br />
damyarebaSia (ix. Tavi 6 da nawili 4.4), warmoudgenelia,<br />
rom man gaanadguros Cveni planeta. nawilSi 4.3 naTqvamia,<br />
37
RmerTi da sikvdili<br />
rom man araerTxel auTxra ar CaedinaT es. zemoT moyvanili<br />
miTiTebebi cisa da miwis ngrevis Sesaxeb unda gavigoT<br />
gadataniTi mniSvnelobiT.<br />
nawyveti petres mimarTvisagan gvaCvenebs igiveobas noes dros<br />
gankiTxvisa da imis Soris, rac moxdeba “uflis dRes”<br />
momavalSi. “da rom maSindeli wuTisofeli warRvnis wyliT<br />
moispo. xolo axlandeli ca da miwa... gamzadebulia<br />
sacecxlod gankiTxvis dRisaTvis” (2 pet 3:6, 7). petre<br />
aRniSnavs sxvaobas wylisa, rogorc ganadgurebis agentisa, da<br />
cecxlis Soris, romelic gamoyenebuli iqneba qristes meore<br />
mosvlis dros. “ca da miwa” noes dros ar iyo<br />
sityvasityviT ganadgurebuli, magram moispo “yoveli<br />
xorcieli”, romelic codvili iyo (dab 7:21; Sd. 6:5, 12).<br />
“ca da miwa”, aqedan gamomdinare, niSnaven saganTa sistemas an<br />
adamianis organizacias. is, vinc araswored igebs am nawyvets<br />
ar aqcevs yuradRebas zemoT moyvanil sityvebs “cis” ngrevis<br />
Sesaxeb. ar aris aucilebeli misi gageba sityvasityviT, _<br />
radganac es RmerTis adgilsamyofelia (fsalm 123:1), sadac<br />
ar arsebobs codva (abak 1:13; fsalm 65:4, 5) da isini<br />
axareben RmerTis didebas (fsalm 19:1). Tu sityvebi cis<br />
ngrevis Sesaxeb unda aviTqvaT gadataniTi mniSvnelobiT, maSin<br />
es aseve “miwasac” ekuTvnis.<br />
Semdegi nawyvetebi gviCveneben, rom bibliis sxva nawilSi<br />
gamoyenebuli sityvebi “ca da miwa”, ar unda miviRoT<br />
sityvasityviT, radganac isini dedamiwaze arsebul saganTa<br />
sistemas ekuTvnian: _<br />
_ “Sevxede qveyanas da, aha, usaxuro da udaburia; cas da _<br />
ara aqvs naTeli... radgan ase ambobs ufali: gaudaburdeba<br />
mTeli qveyana (israeli)... amaze iglovebs dedamiwa da maRla<br />
ca dabneldeba” (ierem 4:23-28). es momavali gankiTxvis<br />
qadagebaa “casa da miwaze” da aseve israelis xalxis Sesaxeb.
RmerTi da sikvdili<br />
am yvelafris gamo iglovebs (gadataniTi mniSvnelobiT) “ca<br />
da miwa”.<br />
_ mose mimarTavda israelianebs: “gaigone, cao, sityvas<br />
vambob! ismine, miwav, Cemi saTqmeli” (rjl 32:1). aq<br />
xazgasmulia ori kategoriis xalxis arseboba, romlebsac<br />
igi mimarTavda: 1) “Stoebis uxucesebi” da 2) “israelis<br />
mTeli sakrebulo” (rjl 31:28, 30). uxucesebi<br />
uTanaswordebian “cas”, ubralo xalxi ki “miwas”.<br />
_ esaia aseve iwyebda Tavis winaswarmetyvelebas: “ismine, cao,<br />
yuri migde, miwav... ismine uflis sityva, Tqve sodomis<br />
mTavrebo! yuradiReT Cveni RvTis rjuli, Tqve gomorelebo”<br />
(es 1:2, 10). aq aseve aSkaravdeba igiveoba casa da mTavrebis<br />
Soris; miwisa da xalxTa Soris.<br />
_ “gamoiZaxebs cas zevidan da dedamiwas Tavisi xalxis<br />
samsjavroze” (fsalm 50:4). es leqsi TviTonve metyvelebs<br />
sakuTar Tavze.<br />
_ “radgan daiTro caSi Cemi maxvili; aha, daeSveba edomze...<br />
uflis maxvili savsea sisxliT... aqvs ufals... didi xocva<br />
edomis miwaze” (es 34:5, 6). am leqsSi “ca” uTanaswordeba<br />
edems. da, aqedan gamomdinare, wina winaswarmetyveleba,<br />
TiTqos “dalpeba cis mTeli mxedroba” (es 34:4) ekuTvnis<br />
edemis ganadgurebas.<br />
_ ca da miwa, romelTa Sesaxeb es 13 leqsSi naTqvamia,<br />
rogorc dangreulze, ekuTvnis babilonis xalxs. babilonis<br />
Sesaxeb RmerTi ambobs: “Sevazanzareb cas da Seiryeva<br />
dedamiwa Tavisi adgilidan... Seiqnebian devnili<br />
qurcikebiviT... yvela Tavis xalxs miaSurebs, yvela Tavis<br />
qveynisken gaiqceva” (es 13:13, 14). aq cisa da miwis Seryeva<br />
uTanaswordeba xalxTa gaqcevas.<br />
am yvelafris codniT, unda vivaraudoT, rom axali aRTqmis<br />
miTiTeba ganaxlebul casa da miwis Sesaxeb qristes<br />
39
RmerTi da sikvdili<br />
dabrunebis dros miekuTvneba im organizaciis axal sistemas,<br />
romelic Seiqmneva RmerTis sasufevelis damyarebisas.<br />
ufro yuradRebiani kiTxva werilis 2 pet 3 amtkicebs amas.<br />
axlandeli “cisa da miwis” dasasrulis aRweris Semdeg me-13<br />
leqsi agrZelebs: “xolo Cven misi aRTqmisamebr moveliT<br />
axal casa da axal miwas, sadac damkvidrebulia simarTle”.<br />
aq moyvanilia RmerTis aRTqma, romlis Sesaxeb naTqvamia es<br />
65:17 leqsSi: “radgan, aha, Sevqmni axal cas da axal miwas”.<br />
danarCen nawilSi es 65 mocemulia cxovrebis organizaciis<br />
axali sistemis aRwera dedamiwaze: “Sevqmni ierusalims<br />
samxiarulod... ar aaSeneben sxvis sacxovreblad... WabukiviT<br />
mokvdeba asi wlis kaci (ese igi, cxovreba ufro xangrZeli<br />
iqneba)... mgeli da kravi erTad daiwyeben Zovas” (es 65:18-25).<br />
es aRTqma aSkarad ekuTvnis momaval RvTis sasufevels<br />
dedamiwaze _ axal “casa da miwas”, romlebic Secvlian<br />
axlandel arasrul yofil qmnilebebs.<br />
gadaxveva 10: “britanuli<br />
israelizmis” miCemeba<br />
x. u. armstrongis organizaciis “ubralo simarTles”<br />
momxrenma wamoayenes idea imis Sesaxeb, rom abraamis aRTqma<br />
ukve ganxorcielda inglisel da amerikel xalxTa Soris,<br />
romlebic, maTi azriT, efremi da manasia arian. “britanuli<br />
israelizmis” moZraobis wevrebi Tvlian, rom inglisis<br />
mefeebi da dedoflebi warmoSobiT iudas Stosagan arian,<br />
romelic mefe daviTisagan iwyeboda. sakuTari Teoriis<br />
gasamarTleblad, maT unda gamoetanaT daskvna, rom ebraelebi<br />
uaryofilni iyvnen rogorc RvTis xalxi, da maT nacvlad<br />
britaneTis xalxi iyo amorCeuli.
RmerTi da sikvdili<br />
mesame TavSi moyvanili debulebebis Tanaxmad, cxadia, rom am<br />
miCemebas ar gaaCnia bibliuri safuZveli. qvemoT moyvanilia<br />
mxolod ramodenime magaliTi, romlebic adastureben amgvari<br />
msjelobis mcdarobas:<br />
_ “yvelam Sescoda da moklebulni arian RvTis didebas”<br />
(rom 3:23), aqedan gamomdinare, qriste mokvda, raTa mieca<br />
yvela eris xalxs xsnis saSualebis miReba. Tu Cven miviReT<br />
naTloba qristes saxeliT, araviTari miSvneloba ara aqvs<br />
romel ers vekuTvniT (gal 3:27-29). Cven miviReT darigeba<br />
gveqadaga saxareba xalxisaTvis da mogvenaTla is xalxi,<br />
visac swams misi (mark 16:15, 16). amrigad, axali israeli ara<br />
marto britaneli, aramed yvela eris xalxisagan Sedgeba.<br />
_ britaneli da amerikeli xalxis warmoSobis dadastureba<br />
Znelia, radgan isini warmoadgenen msoflios kuTxisagan<br />
xalxis narevs. da is faqti, rom viRaca daibada am qveyanaSi,<br />
sruliad ar niSnavs, rom igi RmerTis mier aris amorCeuli.<br />
_ britaneli israelianebi amtkiceben, rom abraamis Teslis<br />
mimarT aRTqmuli kurTxeva, ukve ganxorcielda britaneTis<br />
xalxSi, miuxedavad maTi morCilebisa RmerTisadmi. magram es<br />
upirispirdeba araerTxel ganmeorebul princips, rom RvTis<br />
kurTxeva moefineba xalxs mxolod maTi morCelebis pirobiT.<br />
leviannes 26 da meore rjulis 28 TavebSi xazgasmulia, rom<br />
kurTxeva moefineba israelianebs, Tu isini daemorCilebian<br />
mis sityvas, xolo daumorCilebis gamo dawyevlili iqnebian.<br />
imis mtkiceba, rom RmerTma akurTxa britanelebi maTi<br />
daumorCileblobis miuxedavad, am pirobis darRvevas niSnavs,<br />
romlis Tanaxmad moqmedebs RmerTi.<br />
_ mtkiceba, rom RmerTma uaryo Tavisi israelis xalxi da<br />
gacvala isini britanelebze, upirispirdeba rom 11:1, 2:<br />
“nuTu RmerTma uaryo Tavisi xalxi? aramc da aramc. radgan<br />
41
RmerTi da sikvdili<br />
mec (pavle) israeli var, abraamis Teslisagan... ar uaruyvia<br />
RmerTs Tavisi xalxi, romelic winaswar icno”.<br />
_ RvTis sasufeveli warsulSi israelis samefo iyo (2 neSt<br />
9:8). igi dacemuli iyo Tavisi daumorCileblobis gamo,<br />
magram samefo aRorZindeba (ezek 21:25-27). igi dabrundeba<br />
ierusalimSi (miq 4:8), rodesac ieso daimkvidrebs daviTis<br />
taxts (luk 1:32).<br />
_ israelis xalxi kvlav Seikribeba msoflios sxvadasxva<br />
kuTxeebidan: “gamoviyvan israelianebs saxlebidan,<br />
romlebTanac arin wasuli, gamovkreb maT yoveli mxridan da<br />
moviyvan maT TavianT miwaze, erT xalxad gavxdi maT qveyanaSi,<br />
israelis mTebze” (ezek 37:21, 22). es aRTqma sruldeba<br />
amJamad, ebraelebi ubrundebian TavianT miwas. maTi sruli<br />
dabruneba ki moxdeba mefobis dros, romelic, rogorc<br />
gviCvenebs ebraelebis dabrunebis tempi, axlo momavalSi<br />
damyardeba.<br />
SeniSvna: is, vinc dainterisda am sakiTxiT, SeuZlia miiRos<br />
ufasod gamomcemlisagan broSura “britanuli israelizmis<br />
gamokvleva”.
RmerTi da sikvdili<br />
43
RmerTi da sikvdili<br />
Tavi 3: sakiTxebi<br />
1. RmerTis aRTqmebisagan romlebi winaswarmetyveleben<br />
codvisa da siwmidis Soris brZolis Sesaxeb?<br />
a) aRTqma noes mimarT<br />
b) aRTqma edemSi<br />
g) aRTqma daviTis mimarT<br />
d) aRTqma abraamis mimarT.<br />
2. qvemoT mocemul CamonaTvlidan, romeli ekuTvnis aRTqmas<br />
edemSi?<br />
a) gvelis Tesli liuciferia<br />
b) qriste da wmidani qalis Teslni arian<br />
g) gvelis Tesli droebiT iyo daWrili qristes mier<br />
d) qalis Tesli iyo daWrili qristes sikvdiliT.<br />
3. sad damkvidrdeba abraamis Tesli maradiulad?<br />
a) caSi<br />
b) ierusalimSi<br />
g) dedamiwaze<br />
d) zogierTi caSi, zogierTi dedamiwaze.<br />
4. qvemoT mocemulisagan, ra uTxra RmerTma daviTs?<br />
a) rom misi STamomavali maradiulad imefebs<br />
b) rom misi “Tesli” imefebs caSi<br />
g) rom Tesli RmerTis Ze iqneba<br />
d) rom misi Tesli, ieso, dabadebamde icxovrebs caSi.
RmerTi da sikvdili<br />
5. rogor SegviZlia gavxdeT abraamis Tesli?<br />
6. daingreva Tu ara dedamiwa samudamod?<br />
7. RmerTis romeli aRTqma adasturebs Tqven pasuxs me-6<br />
sakiTxze?<br />
8. ganmarteT aRTqma edemSi, romlis Sesaxeb naTqvamia dab<br />
3:15.<br />
45
RmerTi da sikvdili<br />
Tavi 4<br />
RmerTi da sikvdili
4.1 adamianis buneba<br />
xalxTa umravlesoba cota dros uTmobs fiqrs sikvdilis an<br />
sakuTari bunebis Sesaxeb, romelic saboloo jamSi sikvdilis<br />
mizezia. amgvari analizis uqonlobas mohyveba TviTSemecnebis<br />
uqonloba da, aqedan gamomdinare, xalxi misdevs cxovrebis<br />
dinebas da iRebs gadawyvetilebebs Tavisi bunebrivi<br />
survilebis Sesabamisad. magram, yvela adamiani sulis<br />
siRrmeSi aRiarebs cxovrebis warmavlobas da adre Tu gvian<br />
mas mouwevs Sexvedra sikvdilTan. “ra aris Tqveni<br />
sicocxle? nisli, romelic erTxans gamoCndeba, mere ki<br />
gaqreba” (iak 4:14). “yvelani davixocebiT da miwaze daRvrili<br />
wyaliviT aRar SevgrovdebiT” (2 mef 14:14). “balaxiviT<br />
Seicvleba: dilas hyvavis da fers icvlis (Cveni siymawvile),<br />
saRamos Wkneba da xmeba” (fsalm 90:6). mose aRiarebda amas<br />
da mimarTavda RmerTs TxovniT: “Cveni dReebis daTvla<br />
gvaswavle, raTa SeviZinoT sibrZne gulisa” (fsalm 90:12) da,<br />
Cveni arsebobis araxangrZlivobis gaTvaliswinebiT, Cven unda<br />
ganvamtkicoT cxovrebis sibrZne rogorc pirveli rigis<br />
prioriteti.<br />
xalxi araerTgvarovned epyroba fiqrs sikvdilze. zogierTi<br />
kultura cdilobda warmoedgina sikvdili da adamianis<br />
dasaflaveba, rogorc misi cxovrebis nawili da amiT<br />
Seamsubuqebda danaklisis mwuxarebas. bevrma “qristianem”<br />
gamoitana daskvna, rom adamians gaaCnia “ukvdavi suli” an<br />
raRac ukvdavi nawilaki, romelic gadaitans sikvdils da<br />
gaemgzavreba sazRauris an sasjelis misaRebad. radgan<br />
sikvdili kacobriobis ZiriTadi tragedia da problemaa,<br />
mosalodnelia, rom adamianis goneba ipovis gamosavals am<br />
sulieri wuxilis Sesamsubuqeblad. amitom, ar aris<br />
gasakviri, sikvdilisa da adamianis bunebis Sesaxeb uamravi<br />
mcdari Teoriebis gavrceleba. WeSmaritebis gasagebad unda<br />
mivmarToT biblias. gvaxsovdes, rom pirveli tyuili,
4<br />
romlis Sesaxeb naTqvamia bibliaSi, iyo gvelis tyuili<br />
edemis baRSi. RmerTis aSkara darigebis miuxedavad, rom<br />
adamiani “mokvdeba”, Tu codvas Caidens (dab 2:17), gvelma<br />
uTxra: “ar mokvdebiT” (dab 3:4). sikvdilisa da dasasrulis<br />
uaryofis es cda gaxda damaxasiaTebeli yvela cru<br />
religiisaTvis.<br />
Cven unda vicodeT, ras ambobs biblia adamianis Seqmnis<br />
Sesaxeb, raTa aRviqvaT Cveni buneba. am SemTxvevis aRwera<br />
mocemulia sakmaod ubralo eniT da ar tovebs araviTar eWvs<br />
sakiTxSi, Tu ras warmoadgens Cveni buneba (ix. gadaxveva 18<br />
“dabadeba”-s wignSi naTqvamis Sesaxeb). “gamosaxa ufalma<br />
RmerTma adami (kaci) miwis mtverisagan... radgan mtveri<br />
(miwis) xar da mtvradve moiqcevi” (dab 2:7; 3:19). aq<br />
araferia naTqvami adamianis ukvdavebis Sesaxeb; sikvdilis<br />
Semdeg arc erTi misi nawili ar icocxlebs.<br />
bibliaSi araerTxel aris xazgasmuli, rom adamiani<br />
ZiriTadad Sedgeba miwis mtvrisagan: “Cven Tixa varT” (es<br />
64:8); “kaci miwisaganaa, miwuri” (1 kor 15:47); xalxi,<br />
“mtverSi rom udgaT safuZveli” (iob 4:19); abraami<br />
varaudobda, rom igi “mtveri da nacaria” (dab 18:27).<br />
rodesac RmerTis darigeba dairRva edemSi, ufalma “gandevna<br />
adami... ar gaiwodos axla xeli da ar mowyvitos sicocxlis<br />
xis nayofic, ar SeWamos da maradiulad ar icocxlos” (dab<br />
3:24, 22). Tu adamians gaaCnia raRac ukvdavi nawilaki, es<br />
yvelaferi zedmeti iqneboda.<br />
ukvdaveba garkveuli pirobiT<br />
saxarebaSi araerTxel aris naTqvami, rom adamians SeuZlia<br />
moipovis saSualeba maradiuli sicocxlisa da ukvdavebis<br />
misaRebad qristes meSveobiT. es ukvdavebis miRebis<br />
erTaderTi gzaa, romlis Sesaxeb qadagebs biblia da, aqedan<br />
gamomdinare, nebismier azrs adamianis maradiuli sicocxlis
RvTis sasufeveli<br />
Sesaxeb, romelic Segnebulad itanjeba sakuTari codvebis<br />
gamo, ar gaaCnia bibliis mxardaWera. ukvdavebis miRebis<br />
erTaderTi gza _ RmerTis mcnebebisadmi damorCelebaSia;<br />
mxolod morCil xalxs eqneba maradiuli sicocxle, rogorc<br />
sakuTari wmidanobis jildo.<br />
Semdegi nawuvetebi amtkiceben, rom ukvdaveba garkveuli<br />
pirobiT aris gansazRvruli da, rom adamians ar gaaCnia igi<br />
nebismier SemTxvevaSi: _<br />
_ “axla ki gamoCnda Cveni mxsneli qriste iesos<br />
gamocxadebiT, romelmac gaabaTila sikvdili da saxarebiT<br />
gaanaTla sicocxle da ukvdaveba” (2 tim 1:10; 1 ioan 1:2).<br />
_ “Tu ar SeWamT xorcs da ar SesvamT kacis Zis sisxls, ar<br />
geqnebaT sicocxle TqvenSi. Cemi xorcis mWamels da Cemi<br />
sisxlis Semsmels saukuno sicocxle aqvs. da me mas aRvadgen<br />
ukanasknel dRes”, rom mivce “saukuno sicocxle” (ioan 6:53,<br />
54). ioanes saxarebis me-6 TavSi mocemulia qristes sityvebi,<br />
rom is aris “cocxali puri” da mxolod swor qcevaSi mis<br />
mimarT SeiZleba iyos ukvdavebis imedi (ioan 6:47, 50, 51, 57,<br />
58).<br />
_ “RmerTma mogvaniWa (morwmuneebs) saukuno sicocxle da es<br />
sicocxle mis ZeSia” (1 ioan 5:11). ar arsebobs ukvdavebis<br />
imedi im xalxisaTvis, vinc “qristeSi” ar imyofeba. mxolod<br />
qristes meSveobiT SesaZloa ukvdavebis miReba. igi _<br />
maradiuli sicocxlis winamZRvaria (saq 3:15). is “maradiuli<br />
xsnis mizezi Seiqmna yvela misi morCilisaTvis” (ebr 5:9).<br />
amitom, ukvdaveba qristes Sromas ukavSirdeba.<br />
_ WeSmariti morwmune cdilobs miiRos ukvdaveba da<br />
sazRauris saxiT maradiuli sicocxlis niWs miiRebs, magram<br />
5
6<br />
es niWi ar eZleva adamians dabadebisamebr (rom 2:7; 6:23;<br />
ioan 10:28). Cveni sxeuli “ukvdavebiT unda Seimosos”,<br />
qristes dabrunebisas (1 kor 15:53). amrigad, ukvdaveba<br />
aRTqmulia, xolo amJamad igi aravis ar gaaCnia (1 ioan 2:25).<br />
_ mxolod RmerTs gaaCnia ukvdaveba (1 tim 6:16).<br />
4.2 suli<br />
zemoT naTqvamidan gamomdinare, warmoudgenelia, rom adamians<br />
aqvs “ukvdavi suli” an raRac ukvdavi nawilaki. axla Cven<br />
SevecdebiT movaciloT gaugebroba sityva “sulis” garSemo.<br />
Zvelebraelur da berZnul enebSi sityva, naTargmni rogorc<br />
“suli”, SesaZloa aRniSnavdes Semdegs: _<br />
sxeuli<br />
sunTqva<br />
goneba<br />
guli<br />
Wkua<br />
pirovneba<br />
TviTon<br />
amitom sityva “suli” ekuTvnis pirovnebas, sxeuls an Tavis<br />
Tavs. ganTqmuli fraza “ixseniT Cveni sulebi” (SOS) niSnavs<br />
“gvixseniT sikvdilisagan!” rogorc Cans sityva “suli”<br />
aRniSnavs pirovnebas (“Sen, Tqven”) an imis Sejamebas, rasac<br />
adamianis pirovneba warmoadgens. naTeli xdeba, rom bibliis<br />
uamravi Tanamedrove gamocema iSviaTad sargeblobs sityva<br />
“suliT” da Targmnis mas sityvebiT “Sen, Tqven” an<br />
“pirovneba, adamiani”. RmerTis mier Seqmnili pirutyvebi, es _<br />
“suldgmuli... yoveli suldgmuli, mcuravi” (dab 1:20, 21).<br />
Zvelebraeluri sityva “nephesh” naTargmnia aq rogorc
RvTis sasufeveli<br />
“suldgmuli”. amaves vxedavT magaliTSi dab 2:7: “... da iqca<br />
adami cocxal arsebad”. aqedan gamomdinare, adamiani cocxali<br />
arsebaa, xolo pirutyvi _ suldgmuli. erTaderTi<br />
gansxvaveba kacobriobisa da cxovelTa Soris adamianis<br />
gonebaSia; is RmerTis anareklia (dab 1:26; ix. nawili 1.2).<br />
garda amisa, zogierTi xalxi mowodebulia Seicnos saxareba,<br />
romlis meSveobiT maT miecema ukvdavebis imedi (2 tim 1:10).<br />
sikvdilis bunebis Sesaxeb ar aris gansxvaveba kacTa da<br />
pirutyvTa Soris.<br />
“kacis da pirutyvis xvedri erTia _ erTis sikvdili<br />
meorisas hgavs... yovelive (ese igi, kaci da pirutyvi) erT<br />
adgils miva (samareSi); yvelaferi miwisganaa da yvelaferi<br />
miwad iqceva” (ekl 3:19, 20). RvTivsulieri mwerali<br />
eklesiaste RmerTs daxmarebas Txovda, raTa xalxs gaego,<br />
rom isini Tavis Tavad pirutyvni arian (ekl 3:18).<br />
rasakvirvelia, bevrni damamcireblad CaTvlian imis aRiarebas,<br />
rom bunebiT Cven pirutyvni varT da vcxovrobT imave<br />
TviTdamcvelobis instinqtiT. leqsSi ekl 3:18 naTqvamia, rom<br />
TmerTi “gamocdis” adamians imave fiqriT, rom is TavisTavad<br />
mxolod pirutyvia; ese igi, vinc sakmaod Tavmdabalia gaigebs<br />
am WeSmaritebas, vinc ki ver gaigebs _ is ver gaivlis am<br />
“gamocdas”. meoce saukunis ganmavlobaSi msoflioSi<br />
gavrcelda humanizmis filosofia _ idea, rom xalxi<br />
mniSvnelovania. mogviwevs rTuli amocanis gadaWra, raTa<br />
gavanTavisuflod Cveni goneba humanizmis gavlenisagan. amaSi<br />
dagvexmareba Semdegi leqsebi: “aramed sruli amaoebaa yoveli<br />
Ze xorcieli” (fsalm 39:5). “momavali kaci ver warmarTavs<br />
Tavis nabijebs” (ierem 10:23).<br />
erTerTi ZiriTadi WeSmariteba, romelic Cven viciT,<br />
gvacnobs, rom sabolood yvela xalxi kvdeba, yvela<br />
cocxali arseba kvdeba, aqedan gamomdinare, “sulic”. igi<br />
7
8<br />
sruliad upirispirdeba raime ukvdavs. ar aris sakvirveli,<br />
rom bibliis sityvebis erTi mesamedi, naTargmni rogorc<br />
“suli”, ukavSirdeba sikvdilsa da sulis ganadgurebas. TviT<br />
faqti, rom sityva “suli” amgvarad aris gamoyenebuli,<br />
gviCvenebs rom mas ar SeuZlia iyos ukvdavi da<br />
gaunadgurebeli: _<br />
_ “codvili suli unda mokvdes” (ezek 18:4).<br />
_ “ufro metad imis geSinodeT, visac sulis daRupvac<br />
SeuZlia geenaSi da sxeulisac” (maT 10:28). sxva miTiTeba<br />
sulis sikvdilis Sesaxeb gvxvdeba leqsebSi: ezek 22:27; igavn<br />
6:32; lev 23:30.<br />
_ yoveli “sulieri”, romelic qalaq sacorSi iyo, maxviliT<br />
daiRupa (ieso 11:11; Sd. ieso 10:30-39).<br />
_ “... daixoca yoveli suldgmuli” (gamocx 16:3; Sd. fsalm<br />
78:50).<br />
_ moses rjuli gvarigebs, rom nebismieri “suli”, romelic<br />
daarRvevs uflis mcnebebs, unda moikveTos Tavisi xalxidan<br />
(mag., ricxv 15:27-31).<br />
_ miTiTebas imis Sesaxeb, rom suli midrekilia maxeSi<br />
gabmisaken, aqvs azri mxolod maSin, rodesac<br />
gaTvaliswinebulia sulis sikvdili (igavn 18:7; 22:25; iob<br />
7:15).<br />
_ qristem “sasikvdilod gawira Tavi”, ase rom misi “suli”<br />
an cxovreba codvis gamosasyidi iyo (es 53:10, 12).<br />
is, rom “suli” ekuTvnis ufro adamians an sxeuls, vidre<br />
raRac nawilaks CvenSi, naCvenebia uamrav leqsSi, romelSic
RvTis sasufeveli<br />
gamoyenebulia es sityva. qvemoT mocemulia amis magaliTebi:<br />
_<br />
_ “adide, sulo Cemo, ufali da mTelo Signeulobav Cemo _<br />
misi wmida saxeli. adide, sulo Cemo, ufali da nu daiviwyeb<br />
mis qvelmoqmedebas” (fsalm 103:1, 2).<br />
_ “visac surs suli SeinarCunos, igi dakargavs mas; xolo<br />
vinc Cemi... gulisTvis dakargavs suls, igi SeinarCunebs mas”<br />
(mark 8:35). es amtkicebs im debulebas, rom suli ar<br />
ekuTvnis raime nawils CvenSi, aq sityva “suli” (berZnulad<br />
“psuche”) niSnavs mxolod viRacis fizikur cxovrebas da<br />
amitom amgvarad aris naTargmni.<br />
4.3 adamianis suli<br />
samwuxarod, uamravi xalxi ver grZnobs sxvaobas sityvebis<br />
sulisa da simSvinvelis Soris. es damZimebulia im faqtid,<br />
rom bevr enebze da bibliis TargmanSi inglisur sityvebs<br />
“suli” da “simSvinveli” aqvs mxolod erTi ekvivalenti.<br />
suli, romelic ekuTvnis ZiriTadad adamianis konstuqcias,<br />
SesaZloa zogjer ekuTvnodes aseve simSvinvelesac. magram<br />
arsebobs sxvaoba “sulisa” da “simSvinvelis” mniSvnelobis<br />
Soris; rogorc es bibliaSi aris gamoyenebuli; simSvinvelesa<br />
da suls SeuZliaT “gayofa” (ebr 4:12).<br />
Zvelebraeluri da berZnuli sityvebi, romlebis aRniSnaven<br />
“suls” (“Ruach” da “Pneuma”, Sesabamisad) SesaZloa amgvarad<br />
iTargmnebodnen: _<br />
sicocxle<br />
suli<br />
goneba<br />
9
10<br />
qari<br />
sunTqva<br />
Cven ukve ganvixileT Tema “suli” nawilSi 2.1 RmerTi iyenebs<br />
Tavis suls bunebrivi qmnilebis SesanarCuneblad, adamianis<br />
CaTvliT. amitom, adamianSi myofi RvTis suli aris<br />
sicocxlis Zala. “sxeulia mkvdari sulis gareSe” (iak 2:26).<br />
“gamosaxa ufalma RmerTma adami (kaci) miwis mtverisagan da<br />
STabera mis nestoebs sicocxlis sunTqva (suli) da iqca<br />
adami cocxal arsebad” (dab 2:7). iobi ambobs “RvTis<br />
sulze”, rom igi “midgas nestoebSi” (iob 27:3; Sd. es 2:22).<br />
aqedan gamomdinare, sicocxlis sunTqva gveZleva dabadebisas<br />
da rCeba CvenSi manam, sanam sxeuli cocxalia. rodesac RvTis<br />
suli amoiReba raimesagan, es raime im wamsve iRupeba, radgan<br />
suli sicocxlis Zalaa. Tu RmerTma “Tavisken miabruna<br />
Tavisi suli da ukanve waiRo Tavisi sunTqva, erTianad<br />
gawydeba yoveli xorcieli da miwad miiqceva adamiani; Tu<br />
gageba gaqvs moismine es “ (iob 34:14-16). bolo winadadebaSi<br />
igrZnoba, rom adamiani Znelad aRiqvams Tavisi arsebobis<br />
realur bunebas.<br />
sikvdilis Jams, rodesac RmerTi gvarTmevs Tavis suls,<br />
kvdeba ara marto Cveni sxeuli, aramed Cveni gonebis<br />
dasasrulic. daviTs esmoda es da mas swamda RmerTis da ara<br />
aseTi susti arsebis, rogoric adamiania. fsalmunSi 146:3-5<br />
naTqvamia humanizmis Sesaxeb: “imeds nu daamyarebT mTavrebze,<br />
adamis Zeze, romelsac ar SeuZlia Svela. amouva suli,<br />
daubrundeba Tavis miwas (mtvers, romlisaganac Seqmnilni<br />
varT); im dRes gaqreba (yvela) misi fiqrebi. natar aris,<br />
visic Semwea RmerTi iakobisa” (fsalm 146:2-5).<br />
sikvdilTan erTad “miiqceodes mtveri miwad rogorc iyo, da<br />
suli daubrundebodes RmerTs, romelmac STabera” (ekl 12:7).<br />
adre Cven dagimtkiceT, rom RmerTi yvelgan imyofeba Tavisi
RvTis sasufeveli<br />
11<br />
sulis meSveobiT. am mniSvnelobiT “RmerTi aris suli” (ioan<br />
4:24). rodesac Cven vkvdebiT, “Cven vsunTqavT ukanasknelad”<br />
im<br />
gagebiT, rom CvenSi myofi RvTis suli gvtovebs Cven. es<br />
suli iwoveba RvTis sulSi, romelic yvelgan aris; ase rom<br />
Cveni sikvdiliT “suli ubrundeba RmerTs”.<br />
sikvdilis aseTive procesi emarTebaT pirutyvebs. xalxsa da<br />
pirutyvebs gaaCniaT erTi da igive suli an cxovrebiseuli<br />
Zala. “kacis da pirutyvis xvedri erTia _ erTis sikvdili<br />
meoresas hgavs da yvelas erTi suli udgas, kaci pirutyvze<br />
verafriT ver upiratesobs” (ekl 3:19). aRwera xalxisa da<br />
pirutyvebis, romlebsac aqvT erTi da igive suli, da<br />
kvdebian erTi da imave sikvdiliT, mocemuli Txrobis dros<br />
imis Sesaxeb, Tu rogoria xalxi da pirutyvi, romlebsac<br />
hqondaT erTi sicocxlis sunTqva RmerTisagan (dab 2:7; 7:15),<br />
daiRupvnen erTi sikvdiliT warRvnis dros: “moispo yoveli<br />
xorcieli, rac ki iZvroda amqveynad, frinveli, pirutyvi,<br />
mxeci da yoveli qvewarmavali, miwaze mZromeli, da yoveli<br />
adamiani. yvelaferi rasac ki sicocxlis sunTqva hqonda<br />
nestoebSi, yvelaferi rac xmeleTze iyo, mokvda. aRigava<br />
yoveli arseba, rac ki miwis pirze iyo” (dab 7:21-23).<br />
miaqcieT yuradReba sikvdilisa da warRvnis Sedarebas<br />
fsalmunSi 90:5. "dabadebis” meSvide TavSi mocemuli aRwera<br />
aSkarad gviCvenebs, rom adamiani ZiriTadad ekuTvnis imave<br />
kategorias, romelsac “yoveli xorcieli... yvelaferi rasac<br />
ki sicocxlis sunTqva hqonda”. es ganpirobebulia imiT, rom<br />
mas gaaCnia igive suli, rac pirutyvebs.
12<br />
4.4 sikvdili aris Seugnebeli mdgomareoba<br />
Cveni codnisagan sulisa da simSvinvelis Sesaxeb unda<br />
gamovitanoT daskvna, rom mkvdari adamiani imyofeba sruliad<br />
Seugnebel mdgomareobaSi. bibliaSi naTqvamia, rom RmerTis<br />
winaSe pasuxismgeblebs moekiTxebaT maTi saqmeebi gamo (mal<br />
3:16; gamocx 20:12; ebr 6:10), magram aq ar aris naTqvami, rom<br />
mkvdar adamians aqvs goneba. Znelia ar daeTanxmo Semdeg<br />
mtkicebebs zemoT naTqvamis Sesaxeb: _<br />
_ “amouva suli (adamoans), daubrundeba Tavis miwas; im dRes<br />
(moments) gaqreba (yvela) misi fiqri” (fsalm 146:4).<br />
_ “mkvdrebma ki araferi ician... warxda maTi siZulvilic,<br />
Suric da trfobac” (ekl 9:5, 6). SaveTSi arc sibrZnea, arc<br />
safiqrali (ekl 9:10), amitom arc goneba.<br />
_ iakobi ambobs, rom sikdilis Semdeg iqneba “rogorc ar<br />
yofili” (iob 10:19). igi ganixilavs sikvdils rogorc<br />
TviTdaviwyebul, Seugnebel mdgomareobas da arsebobis srul<br />
SeCerebas, rogorc es iyo mis dabadebamde.<br />
_ adamiani kvdeba iseve, rogorc pirutyvi. Tu adamianis<br />
goneba daamarcxebda sikvdils, pirutyvebic SeZlebdnen amis<br />
gakeTebas. magram, rogorc saxareba, aseve mecnierebac dums<br />
amis Sesaxeb.<br />
_ RmerTs “uwyis agebuleba Cveni, axsovs, rom mtveri varT<br />
Cven. balaxiviT aris dReni kacisa, velis yvaviliviT<br />
ayvavdeba.<br />
qari gadauqrolebs da _ aRar aris, da veRaravin icnobs mis<br />
naalagevs” (fsalm 103:14_16).
RvTis sasufeveli<br />
13<br />
is, rom sikvdili Seugnebeli mdgomareobaa<br />
marTlmorwmuneTaTvisac adasturebs faqti, rom RmerTis<br />
monebi mudmivad mimarTavdnen mas cxovrebis gagrZelebis<br />
locviT, radganac icodnen, rom sikvdilis Semdeg ver<br />
SeZleben RmerTis qeba-didebas, radgan sikvdili _<br />
Seugnebeli mdgomareobaa. amis magaliTs warmoadgenen<br />
xizkiahum (es 38:17-19) da daviTi (fsalm 6:4, 5; 30:9; 39:13;<br />
115:117). sikvdili araerTxel naxsenebia rogorc Zili da<br />
dasveneba marTlmorwmune da codvil xalxisaTvis (iob 3:11,<br />
13, 17; dan 12:13). sakmarisi raodenobis mtkicebebTa<br />
safuZvelze Cven SegviZlia ganvacxadoT, rom biblia ar<br />
adasturebs xalxur Tqmulebebs imis Sesaxeb, rom<br />
marTlmorwmune sikvdilis Semdeg miemgzavreba caSi jildos<br />
misaRebad. sikvdilis da adamianis bunebis WeSmarit<br />
Seswavlas mohyveba damSvidebis didi grZnoba. yvela tanjvis<br />
Semdeg adamianisaTvis saflavi sruli Tavdaviwyebis adgilia.<br />
maTTvis, vinc ar scnobda RmerTis darigebebs da<br />
moTxovnilebebs, es Tavdaviwyebis mdgomareoba mudmivia. maT<br />
winaSe arasdros aRar warsdgeba es cxovreba Seusrulebeli<br />
survilebiTa da amao imedebiT.<br />
bibliis Seswavlisas arsebobs WeSmaritebis aRmoCenis<br />
garkveuli sistema; magram, Cvenda samsuxarod, Secdomebis<br />
sistemac arsebobs xalxis religiur mosazrebaSi, romelic<br />
ganpirobebulia uyuradRebo damokidebulebiT bibliisadmi.<br />
adamianis uimedo miswrafvam _ miiRos maradiuli sicocxle<br />
_ daarwmuna igi ukvdavi sulis arsebobaSi. rogorc ki<br />
adamiani mivida daskvnamde, rom masSi arsebobs raRac ukvdavi<br />
nawilaki,<br />
igi dafiqrda imis Sesaxeb, Tu sad midis es nawilaki misi<br />
sikvdilis Semdeg. yovelive aman, ganawyo adamiani im<br />
Sexedulebaze, rom sikvdilis moaxloebisas codvil da<br />
marTlmorwmune xalxTa bedis Soris unda iyos sxvaoba.
14<br />
aqedan gamomdinare, unda arsebobdes adgili sadac<br />
miemgzavrebian “wminda ukvdavi sulebi”. da am adgilad man ca<br />
amoirCia, “codvil ukvdav sulebisaTvis” ki sxva adgili,<br />
romelsac jojoxeTi daarqva. zemoT Cven giCveneT, rom<br />
bibiliis mixedviT “ukvdavi suli” ar arsebobs.<br />
sxva cru ideebia: _<br />
1. sikvdilis dros Cveni cxovrebis jildo “Cveni ukvdavi<br />
sulis” gamgzavreba garkveul adgilzea.<br />
2. marTlmorwmuneTa da codvilTa gayofa sikvdilis dros<br />
xdeba.<br />
3. marTlmorwmuneTa jildo, maTi caSi gamgzavrebaa.<br />
4. Tu yvelas gaaCnia “ukvdavi suli”, maSin yvela unda<br />
miemgzavrebodes caSi an jojoxeTSi.<br />
5. codvili “sulebi” miemgzavrebian sasjelis misaRebad<br />
jojoxeTSi.<br />
qvemoT Cven SevecdebiT gavaanalizoT yvela zemoT mocemuli<br />
debuleba. analizsSi Cven ar vcdilobT gavceT mxolod<br />
uaryofiTi pasuxi. Cven gvsurs gamovxatoT is simarTle,<br />
romelic bibliaSia da romelic Seadgens mniSvnelovan<br />
nawils adamianis bunebis mimarT.<br />
4.5 aRdgoma<br />
bibliaSi xazgasgasmulia, rom marTlmorwmuneTa sazRauri<br />
qristes mosvlisas maTi aRdgoma iqneba (1 Tes 4:16). pirvel<br />
rigSi qriste aRadgens mkvdrebs da ganikiTxavs maT. Tu<br />
“suli” cisken miemgzavreba adamianis sikvdilis Semdeg, maSin<br />
aRdgoma aucilebeli ar iqneboda. pavlem ganacxada, rom Tu
RvTis sasufeveli<br />
15<br />
ar iqneboda mkvdreTiT aRdgoma, uazro iqneboda Cveni<br />
Tavmdabloba RmerTis mimarT (1 kor 15:32). rasakvirvelia,<br />
igi ar ityoda amas, Tu darwmunebuli yofiliyo, rom<br />
“suli” sikvdilis Semdeg cisken miemgzavreba. magram mas<br />
swamda, rom adaianis erTaderTi jildo misi sxeulis<br />
aRdgoma iqneba. qriste gvamxnevebda, rom Cven umwikvlo<br />
cxovrebisaTvis miviRebT sazRaurs “aRdgomisas” (luk 14:14).<br />
unda aRvniSnoT, rom bibliaSi ar aris naTqvami sxeulis<br />
formis arsebobis Sesaxeb _ es exeba RmerTs, qristes,<br />
angelozebsa da adamianebs. dabrunebisas qriste“Cven<br />
damdablebul sxeuls gardaqmnis Tavisi didebis sxeulis<br />
msgavsad” (fil 3:21). ase rom amJamad mas gaaCnia sxeulis<br />
forma, romelic suliT moqmedebs, da ara sisxliT, Cvenc<br />
amgvari formis mflobelni gavxdebiT. gankiTxvaze Cven<br />
miviRebT sazRaurs sakuTari cxovrebis Sesabamisad (2 kor<br />
5:10). is, vinc cxovrobda xorcieli cxovrebiT darCeba<br />
Cveulebriv mokvdav sxeulSi, romelic Semdeg daiSleba da<br />
ferflad gadaiqceva; xolo, is ki vinc cdilobda ecxovra<br />
sulierad, sazRaurad maradiul sicocxles miiRebs.<br />
saxarebaSi naTqvamia: “vinc sulisTvis Tesavs, sulisgan<br />
moimkis maradiul sicocxles” (gal 6:8) suliT savse<br />
sxeulis saxiT.<br />
arsebobs uamravi dadastureba, rom ubiwo cxovrebis jildo<br />
_ sxeulis forma iqneba. am debulebis miRebisTanave naTeli<br />
xdeba aRdgomis mniSvneloba. aSkaraa, rom Cveni sxeuli<br />
Sewyvitavs arsebobas sikvdilis Semdeg. aqedan gamomdinare,<br />
radganac Cven SegviZlia gvqondes maradiuli sicocxle da<br />
ukvdaveba sxeulis formiT, ese igi sikvdili Seugnebel<br />
mdgomareobas warmoadgens im momentamde, sanam Cveni sxeuli<br />
ar aRdgeba da miiRebs RvTis bunebas. mTeli Tavi 1 kor 15<br />
dawvrilebiT mogviTxrobs aRdgomis Sesaxeb; igi waikiTxuli<br />
unda iyos gansakuTrebuli yuradRebiT. leqsebi 1 kor 15:35-
16<br />
44 gvixsnian, rom rogorc Tesav marcvals da igi Semdeg<br />
izrdeba da iRebs RmerTis mier micemul formas, aseve<br />
mkvdrebic aRdgebian da miiReben sulier sxeuls. rogorc<br />
qriste aRdga da misi sxeuli ukvdavad iqca, aseve mouvaT<br />
marTlmorwmuneebs (fil 3:21). naTlobis meSveobiT Cven<br />
vukavSirdebiT qristes sikvdils da Semdeg aRdgomas da amiT<br />
gamovxatavT rwmenas, rom aseve gaviziarebT sazRaurs,<br />
romelic man aRdgomisas miiRo (rom 6:3-5).<br />
amJamad misi tanjvis gaziarebiT, Cven aseve gaviziarebT mis<br />
jildos: “mudam sxeulSi vatarebT (amJamad) ufal iesos<br />
sikvdils, raTa iesos sicocxlec Cvens sxeulSi gamoCndes”<br />
(2 kor 4:10). “vinc qriste ieso aRadgina mkvdreTiT, Tqvens<br />
mokvdav sxeulebsac gaacocxlebs Tavisi suliT” (rom 8:11).<br />
aseTi imediT Cven “Cveni sxeulis gamosyidvas” veliT (rom<br />
8:23) misi ukvdavebis meSveobiT.<br />
sxeulis arsebobis amgvar imeds RvTis xalxi aRiqvamda<br />
uZvelesi droidan. abraams aRTqmuli hqonda qanaanTa mTeli<br />
qveyana maradiul samflobelod (dab 13:17; ix. nawili 3.4). am<br />
aRTqmis rwmena unergavda mas azrs, rom misi sxeuli<br />
momavalSi aRdgeba da ukvdavebas miiRebs.<br />
iobma aSkarad gamoxata am sakiTxis gageba sityvebiT, rom<br />
Tumca saflavSi sxeuls Wiebi SeWamen, igi mainc miiRebs<br />
sazRaurs sxeulis formiT: “magram vici, cocxalia Cemi<br />
gamomxsneli da sabolood aRimarTeba miwaze! da roca<br />
daiSleba es Cemi kani, usxeulmyofelic vixilav RmerTs; da<br />
Tavad davinaxav mas da Cemi Tvalebi ixilaven, ara sxvisni!<br />
guli damelia mkerdSi molodiniT!” (iob 19:25-27). esaias<br />
imedic amgvari iyo: “gacocxldebian Seni mkvdrebi, aRdgebian<br />
gvamebi” (es 26:19).<br />
msgavs sityvebs vkiTxulobT iesos megobris, lazares<br />
sikvdilis aRweraSi. imis nacvlad, rom daamSvidos
RvTis sasufeveli<br />
17<br />
micvalebulis debi da Tqvas rom lazares suli cisken<br />
miemarTa, ieso amgvarad qadagebs aRdgomis Sesaxeb: “aRdgeba<br />
Seni Zma”. lazares dam upasuxa: “uTxra mas marTam: vici, rom<br />
aRdgeba aRdgomisas, ukanasknel DdRes” (ioan 11:23, 24). es<br />
pasuxi adasturebs adrindeli qristianebis Zlier rwmenas<br />
aRdgomisadmi. rogorc iobs, aseve marTas esmoda, rom<br />
sikvdili ar aRebs caSi karebs sicocxlisaTvis. igi<br />
fiqrobda aRdgomaze “ukanasknel dRes”. ufali gvpirdeba:<br />
“yvela vinc usmens mamas da swavlobs, CemTan modis... da mas<br />
aRvadgen ukanasknel dRes” (ioan 6:44, 45).<br />
4.6 gankiTxva<br />
bibliis swavleba gankiTxvis Sesaxeb warmoadgens erTi<br />
rwmenis erTerT ZiriTad princips, romelic unda swored<br />
aRviqvaT naTlobis miRebamde (saq 24:25; ebr 6:2). wmida<br />
werilSi xSirad aris naxsenebi “gankiTxvis dRe” (mag., 2 pet<br />
2:9; 3:7; 1 ioan 4:17; iuda 6); is dro, rodesac vinc ki<br />
cnobda RmerTs, miiRebs sazRaurs. “Cven xom yvelani<br />
warvdgebiT RvTis samsjavros winaSe” (rom 14:10); “Cven<br />
yvelani unda gamovcxaddeT qristes samsjavros winaSe” (2<br />
kor 5:10).<br />
daniel winaswarmetyvelma ixila sizmarSi qristes meore<br />
mosvla gankiTxvis dRis dadgenis Semdeg, romelic taxtiT<br />
iyo gamosaxuli (dan 7:9-14). igavni gvexmarebian wvrilmanebis<br />
gagebaSi. saxarebaSi moyvanilia igavi kacze, romelmac mouxmo<br />
Tavis monebs da misca fuli (talanti), raTa gaego Tu<br />
rogor moixmaren mas isini misi wasvlis Semdeg (maT 25:14-<br />
29). igavi meTevzeebze adarebs saxarebis mowodebas badesTan,<br />
romlis maxeSi sxvadasxva xalxia gabmuli; Semdeg meTevzeebi<br />
ganasxvaveben karg Tevzs cudisagan (Sd. gankiTxvis dRe) (maT<br />
13:47-49). es Zalze martivad SegviZlia avxsnaT: samyaros
18<br />
dasasruls gamoCndebian angelozebi da gadaarCeven<br />
marTlebs da codvilebs.<br />
zemoT naTqvamidan SegviZlia gamovitanoT daskvna, rom<br />
qristes dabrunebis Semdeg, garkveul adgils da garkveul<br />
dros gaimarTeba maTi kreba, vinc mowodebuli iyo saxarebis<br />
Sesaswavlad. am krebaze Sedgeba maTi Sexvedra qristesTan, da<br />
yvela iq myofi Caabarebs sakuTari cxovrebis angariSs. ieso<br />
qriste amoarCevs uflis sasufevelSi sacxovreblad<br />
Rirseulns. mxolod am momentSi marTlmorwmuneni miiReben<br />
sazRaurs. amaze naTqvamia igavSi Txebisa da cxvrebis Sesaxeb:<br />
“xolo, roca mova kacis Ze Tavisi didebiT da yvela<br />
angelozi masTan erTad, maSin dajdeba Tavisi didebis taxtze<br />
(daviTis taxtze ierusalimSi, luk 1:32, 33). Seiyreba mis<br />
winaSe yoveli eri da gamoarCevs erTimeorisagan, rogorc<br />
mwyemsi gamoarCevs xolme Txebs cxvrebisagan. da daayenebs<br />
cxvrebs Tavis marjvniv da Txebs _ marcxniv. maSin etyvis<br />
mefe, Tavis marjvniv mdgomT: “modiT, mamaCemis kurTxeulno,<br />
daimkvidreT wuTisoflis dasabamidan TqvenTvis gamzadebuli<br />
sasufeveli” (maT 25:31-34).<br />
RvTis sasufevelis damkvidreba, abraamis aRTqmis gaziareba _<br />
marTalTa sazRauria. magram es yvelaferi qristes mosvlisas<br />
gankiTxvis Semdeg moxdeba. amitom, SeuZlebelia aRTqmis<br />
miReba qristes mosvlamde. aqedan gamomdinare, qristes<br />
sikvdilis Semdeg mis aRdgomamde, morwmuneebs ar gaaCniaT<br />
Segnebuli arseboba, radgan SeuZlebelia iarsebo sxeulis<br />
gareSe.<br />
araerTxel gameorebuli bibliuri principi imaSi Sedgeba,<br />
rom roca qriste dabrundeba, maSin miviRebT sazRaurs da<br />
ara adre:
RvTis sasufeveli<br />
19<br />
_ “da rodesac mwyemsmTavari (ieso) gamoCndeba, Tqven miiRebT<br />
didebis uWknob gvirgvins” (1 pet 5:4; Sd. 1:13).<br />
_ “amrigad, gamowmeb RvTisa da qristes iesos winaSe,<br />
romelic ganikiTxavs cocxlebsa da mkvdrebs Tavisi<br />
mosvliTa da Tavisi sasufeveliT... axla ki momelis me<br />
simarTlis gvirgvini, romelsac momcems im dRes ufali,<br />
marTali msajuli” (2 tim 4:1, 8).<br />
_ ukanasknel dRes mesiis dabrunebisas, “mravali miwaSi<br />
miZinebuli gamoiRviZebs (Sd. dab 3:19), zogi saukuno<br />
sicocxlisaTvis, zogi saukuno gmobisTvis da<br />
SercxvenisTvis” (dan 12:2).<br />
_ rodesac qriste mova gankiTxvaze, “mkvdrebi moismenen<br />
RvTis Zis xmas da msmenelni gacocxldebian... siavis mqnelni<br />
ki _ samsjavros aRdgomisTvis” (ioan 5:25-29).<br />
_ “aha, moval (me, ieso) male da Cemi sazRauri CemTan aris,<br />
raTa TiToeuls misi saqmeebisaebr mivuzRa” (gamocx 22:12).<br />
Cven ar gavemgzavrebiT cisken sazRauris misaRebad _ qriste<br />
mogvitans cidan jildos, yvelas sakuTari saqmeebis mixedviT.<br />
aqedan gamomdinare, yovelive CvenTagans aqvs gankuTvnili<br />
sazRauri caSi, romelsac miviRebT qristes meore mosvlisas.<br />
amrigad, abraamis mimarT aRTqma qveynis “damkvidrebis”<br />
Sesaxeb unda gavigoT amrigad, “romelic caSia Senaxuli<br />
TqvenTvis, RvTis ZalaSi, rwmenis meSveobiT daculebo<br />
xsnisaTvis, romelic mzadaa ukanasknel Jams<br />
gamosacxadeblad” (1 pet 1:4, 5).<br />
zemoT naTqvamis swori gageba gvaZlevs saSualebas zustad<br />
gadmoqceT ioan 14:2, 3 nawyvetis azri, romelic xSirad<br />
araswored aris axsnili: “me (ieso) mivdivar, raTa adgili
20<br />
mogimzadoT. rodesac waval da adgils mogimzadebT (Sd.<br />
sazRauri “romelic caSia Senaxuli”), isev moval da CemTan<br />
wagiyvanT, raTa sadac me var, Tqvenc iq iyoT”. sxva<br />
nawyvetebSi ieso ambobs, rom dabrundeba, raTa miuZRos<br />
TiToeuls saqmeebisamebr (ebr 22:12), da Cven viciT, rom es<br />
gankiTxvis dRes moxdeba. igi imefebs “ukunisamde” daviTis<br />
taxtze ierusalimSi (luk 1:32, 33). igi gaatarebs<br />
maradisobas dedamiwaze, da sadac igi iqneba _ RvTis<br />
sasufevelSi dedamiwaze, Cvenc iq viqnebiT. misi aRTqma<br />
“wagviyvanos TavisTan”, aqedan gamomdinare, SegviZlia avxsnaT,<br />
rogorc dapireba, rom gankiTxvis dRes is Cven migviRebs.<br />
berZnuli sityva “miReba” gvxvdeba aseve leqsSi maT 1:20<br />
iosibes Sesaxeb, romelmac gadawyvita “mieRo” mariami colad.<br />
amrigad, ar aris aucilebeli es niSnavdes fizikur moZraobas<br />
iesos mimarT.<br />
radganac sazRauris gadawyvetileba gamotanili iqneba<br />
mxolod iesos dabrunebisas gankiTxvis dros, rogorc<br />
codvilni aseve marTlmorwmunenic Semdeg gaemgzavrebian erTa<br />
da imave adgilas, ese igi, samareSi. sikvdili aravis ar<br />
gamoyofs. Semdegi nawyvetebi amas amtkiceben: _<br />
_ ionaTani marTlmorwmune iyo, sauli ki codvili, magram<br />
isini “sikvdilSic ganuyrelni arian!” (2 mef 1:23).<br />
_ “SeerTo Tavis xalxs” abraami an Tavis winaprebs,<br />
romlebic kerpmsaxurni iyvnen (dab 25:8; ieso 24:2).<br />
_ brZen kacsa da ugunurs erTi da igive bedi aqvT _<br />
sikvdili (ekl 2:15, 16).<br />
es yvelaferi mZafr uTanxmoebaSia xalxur “qristianobasTan”.<br />
maTi swavleba imis Sesaxeb, rom marTlmorwmune sikvdilis<br />
Semdeg cisken miemgzavreba, uazros qmnis aRdgomas da
RvTis sasufeveli<br />
21<br />
gankiTxvas. magram Cven vixileT, rom es movlenebi<br />
mniSvnelovania RmerTis xsnis gegmaSi. gavrcelebuli ideis<br />
Sesabamisad, sikvdilis Semdeg marTlmorwmune sazRauris<br />
saxiT cisken miemgzavreba, mas yoveldRiurad, yovelTviurad,<br />
yovelwliurad misdeven sxvebi. magram es upirispirdeba<br />
bibliis swavlebas, romelic qadagebs, rom yvela<br />
marTlmorwmune miiRebs sazRaurs erTdroulad: _<br />
_ cxvrebi gamoeyofebian Txebs gankiTxvis dros. da, rogorc<br />
ki dasruldeba gankiTxva, qriste etyvis yvela cxvars,<br />
romelic mis marjvena mxares Seikribeba: “modiT, mamaCemis<br />
kurTxeulno, daimkvidreT wuTisoflis dasabamidan, TqvenTvis<br />
gamzadebuli sasufeveli” (maT 25:34). amrigad, yvela cxvari<br />
daimkvidrebs sasufevels erTa da imave dros (Sd. 1 kor<br />
15:52).<br />
_ “mkis” dadgomisas, rodesac qriste dabrundeba, Sedgeba<br />
gankiTxva, yvela vinc Sromobda saxarebis mixedviT “erTad<br />
gaixarebs” (ioan 4:35, 36; Sd. maT 13:39).<br />
_ leqsSi gamocx 11:18: “mkvdrebis gankiTxvis Jami”<br />
gansazRvrulia rogorc dro, rodesac RmerTi aZlevs<br />
“sazRaurs monebs... wmidebs da maT, romelTac Seni saxelis<br />
eSiniaT”, ese igi, yvela morwmunes erTdroulad.<br />
TavSi ebr 11 CamoTvlilia Zveli aRTqmis bevri<br />
marTlmorwmune. imave dros meTerTmete leqsSi naTqvamia, rom<br />
“rwmenaSi daixocnen eseni yvelani da ver miiRes aRTqmulni”,<br />
abraamis mimarT xsnis Sesaxeb RvTis sasufevelSi Sesvlis<br />
gziT (ebr 11:8-12). aqedan gamomdinare, es xalxi ar<br />
miemgzavreboda TiToeuli cisken sazRauris misaRebad. amis<br />
mizezi aRwerilia leqsebSi 39, 40; maT “ver miiRes<br />
aRTqmuli, imitom, rom winaswar gaiTvaliswina RmerTma<br />
CvenTvis meti sikeTe, raTa isini uCvenod ar
22<br />
gansrulebuliyvnen”. sazRauris miRebis Seferxeba<br />
ganpirobebulia imiT, rom RmerTis gegma iTvaliswinebs yvela<br />
marTlmorwuneTa “srulyofilebas” erTdroulad. es<br />
gamoecxadebaT maT iesos dabrunebisas gankiTxvis dros.<br />
4.7 gasamrjelis adgili ca Tu dedamiwa?<br />
yvela maTTvis, vinc jer kidev fiqrobs, rom ca da ara<br />
dedamiwa iqneba RvTis sasufevelis adgilsamyofeli,<br />
aucilebelia Semdegi momentebis aTviseba: _<br />
_ locvaSi morwmuneni Txoven RvTis sasufevelis damyarebas<br />
(ese igi, isini loculoben qristes mosvlaze), rom RvTis<br />
neba ganxorcieldes rogorc caSi, aseve dedamiwaze (maT<br />
6:10). amgvarad, Cven vloculobT dedamiwaze RvTis<br />
sasufevelis dadgenis Sesaxeb. samwuxarod, aTasobiT xalxi<br />
uazrod warmoTqvams locvis sityvebs, sruliad<br />
darwmunebuli, rom RvTis sasufeveli ukve damyarebulia<br />
caSi da dedamiwa dangreuli iqneba.<br />
_ “netar arian Tvinierni, vinaidan isini daimkvidreben<br />
qveyanas” (maT 5:5), _ aq ar aris naTqvami, rom maT suli<br />
cisken gaemgzavreba. es aseve ekuTvnis 37 fsalmuns,<br />
romelSic naTqvamia, rom sazRaurs marTlebi dedamiwaze<br />
miiReben. da imave adgilas, sadac codvilebs hqondaT<br />
droebiTi upiratesoba, marTlmorwmuneni maradiul cxovrebas<br />
miiReben da daimkvidreben imave qveyanas, sadac codvilni<br />
mefobdnen (fsalm 37:34, 35). “xolo Tavmdabalni<br />
daimkvidreben qveyanas... mis mier nakurTxni daimkvidreben<br />
qveyanas... marTalni daimkvidreben qveyanas da iarsebeben masze<br />
ukunisamde” (fsalm 37:11, 22, 29). maradiuli cxovreba<br />
qveyanaze (aRTqmul qveyanaSi), niSnavs caSi cxovrebis<br />
SeuZleblobas.
RvTis sasufeveli<br />
23<br />
_ daviTi “aResrula da daikrZala... daviTi xom ar<br />
amaRlebula zecad” (saq 2:29, 34). petrem axsna, rom amis<br />
nacvlad es imedi qristes dabrunebisas mkvdreTiT aRdgomaSia<br />
(saq 2:22-36).<br />
_ dedamiwa _ moedania RmerTis SromisaTvis kacobriobasTan<br />
arTad: “ca-cad uflisaTvis, xolo qveyana misca adamis ZeT”<br />
(fsalm 115:16).<br />
_ leqsSi gamocx 5:10 naTqvamia, rom marTlebi gascemen<br />
pasuxs gankiTxvis dRes: “(qriste) Seuqmeni isini sufevad da<br />
mRvdlebad Cvens RmerTs, da imefeben dedamiwaze”. es<br />
Sexseneba RvTis sasefevelis Sesaxeb dedamiwaze<br />
gansxvavebulia bundovan ideisagan, rom Cven daviwyebas<br />
mivecemiT sadRac caSi.<br />
_ danielis winaswarmetyveleba meore da mesame TavebSi,<br />
qadagebs politikuri xelisuflebis gadavardnis Sesaxeb,<br />
romelsac sabolood RvTis sasufeveli Secvlis. sasufeveli<br />
“cisqveSeTis yvela samefos dideba” iqneba da Seavsebs “mTel<br />
dedamiwas” (dan 7:27; 2:35; Sd. lq. 44). es maradiuli samefo<br />
“cisqveSeTis... uzenaesis ers miecema” (dan 7:27); da amitom<br />
maTi sazRauri iqneba maradiuli cxovreba samefoSi, romelic<br />
dedamiwaze cis qveS damyardeba.<br />
4.8 pasuxismgebloba RmerTis winaSe<br />
Tu ki adamians gaaCnia “ukvdavi suli” mas unda hqondes<br />
adgili Tavisi mudmivi bedis gasatareblad. am<br />
adgilsamyofels igi iRebs sazRauris saxiT. Cven giCveneT,<br />
rom bibliis Sesabamisad, adamiani pirutyvs hgavs, araviTari<br />
ukvdavebis niSandoblobis gareSe. magram zogierT xalxs<br />
aRTqmuli hqonda RvTis sasufevelSi maradiuli sicocxlis
24<br />
prespeqtiva. rasakvirvelia, yvela adamiani, vinc ki<br />
cxovrobda, ar aRdgeba; rogorc pirutyvi, adamiani<br />
cocxlibs, kvdeba da ferflad iqceva. magram, radganac<br />
dadgeba gankiTxvis dRe, rodesac zogi ganikicxeba, zogi ki<br />
miiRebs maradiul sicocxles, unda gamovitanoT daskvna, rom<br />
kacobriobis Soris iqneba xalxTa garkveuli kategoria,<br />
romelic aRdgeba gasamrjelis misaRebad.<br />
aRdgeba Tu ara mokvdavi damokidebulia mis<br />
pasuxosmgeblobaze gankiTxvis winaSe. ZiriTadi kiTxva amgvari<br />
iqneba, rogor epyroboda igi RmerTis sityvis codnas.<br />
qristem axsna: “mas, vinc me uaryofs da ar miiRebs Cems<br />
sityvebs, hyavs msajuli. sityva, romelic warmovTqvi,<br />
gansjis mas ukanasknel dRes” (ioan 12:48). isini, vinc ar<br />
scnobdnen qristes sityvas da, aqedan gamomdinare, ar hqonda<br />
saSualeba mieRo an uari eTqva masze, ar ageben pasuxs<br />
gankiTxvis winaSe.<br />
“isini, vinc rjulis gareSe (ese igi, RmerTis sityvis<br />
codnis gareSe) Sescodes, rjulis gareSe daiRupebian. xolo<br />
isini, vinc rjuliT Sescodes, rjuliT ganikiTxebian” (rom<br />
2:12). amrigad, vinc ar icoda RmerTis moTxovnileba,<br />
daiRupeba rogorc pirutyvi, xolo vinc icoda RmerTis<br />
darigeba da arRvevda mas, ganikiTxebian da, aqedan<br />
gamomdinare, aRdgebian, raTa warmodgnen gankiTxvis winaSe.<br />
RmerTi Tvlis, rom “rjulamdec iyo codva wuTisofelSi,<br />
magram, Tu rjuli ar aris, codva ar iTvleba... codva<br />
urjuloebaa (ese igi, RmerTis rjulis darRveva)... rjuliT<br />
Seicnoba codva” (rom 5:13; 1 ioan 3:4; rom 3:20). rogorc<br />
Cans, RvTis rjulis codnis gareSe, “codva ar iTvleba” da<br />
amitom, msgavsi codvilni aRdgebian da ar ganikicxebian.<br />
aqedan gamomdinare, isini mkvdreTiT darCebian, rogorc<br />
pirutyvni an mcenare. “adamiani, romelic... ar gaegeba,
RvTis sasufeveli<br />
25<br />
damsgavsebulia dasaklav pirutyvs” (fsalm 49:21).<br />
“cxvrebiviT Cayrian jojoxeTSi... saflavia maTi sadgomi”<br />
(fsalm 49:15).<br />
RmerTis gzis codna gvqmnis pasuxismgeblad Cveni saqcielis<br />
gamo da warmoadgens aucileblobas Cveni aRdgomisadmi. unda<br />
gvaxsovdes, rom ara marto marTlebi an monaTlulni<br />
aRdgebian, aramed aRdgeba yvela, vinc scnobs RvTis sityvas.<br />
es Tema xSirad meordeba wmida werilSi: _<br />
_ ioan 15:22 gviCvenebs, rom sityvis codnas mohyveba<br />
pasuxismgebloba: “me (ieso) rom ar movsuliyavi da ar meTqva<br />
maTTvis, ar eqnebodaT codva. axla ki ara aqvT patieba<br />
TavianTi codvebisaTvis”. rom 1:20-21 aseve ambobs, rom RvTis<br />
ucodnilobis gamo “maT patieba ara aqvT”.<br />
_ “yvela ganiswavleba RvTis mier... me (qriste) mas aRvadgen<br />
ukanasknel dRes” (ioan 6:44, 45).<br />
_ RmerTi mxolod akvirdeba maT, vinc ar icis misi gzebi da<br />
elis pasuxs imaTgan, vinc scnobs mas (saq 17:30).<br />
_ “xolo mona, romelmac icoda Tavisi batonis neba da ar<br />
moamzada an ar moiqca misi nebisamebr, magrad icemeba. xolo<br />
romelmac ar icoda da ise moiqca, rom cema daimsaxura,<br />
naklebad icemeba (magaliTad, mkvdreTiT darCeba). yvelas,<br />
visac meti mieca, mets mosTxoven, da visac mets miandoben,<br />
mas metsac mohkiTxaven” (luk 12:47, 48), _ ase, ufalo,<br />
ramdenad mets?<br />
_ “amitom, vinc sikeTis qmna icis da ar qmnis, es codvad<br />
eTvleba mas” (iak 4:17).
26<br />
_ israelianebis gansakuTrebuli pasuxismgebloba RmerTis<br />
winaSe mis aRTqmaSi sakuTar Tavze Sedgeboda (amos 3, 2).<br />
_ pasuxismgeblobis Sesaxeb swavlebis Sedegad “umjobesi<br />
iqneboda ar SeecnoT simarTlis gza (vinc mogvianebiT<br />
moscilda RmerTs), vidre SeecnoT da ukuqceuliyvnen<br />
maTTvis gadacemuli wmida mcnebisagan” (2 pet 2:21). sxva<br />
gamoTqmebi am Temis Sesaxeb gvxvdeba wmida werilis Semdeg<br />
nawilebSi: ioan 9:41; 3:19; 1 tim 1:13; os 4:14; rjl 1:39.<br />
RvTis codna gvqmnis Cven pasuxismgeblad gasamrjelis winaSe<br />
da, aqedan gamomdinare, is, visac ar aqvs es codna, ar<br />
aRdgeba, radganac ra aucilebelia ganikiTxo is, visac codna<br />
ar gaaCnia da “damsgavsebulia dasaklav pirutyvs” (fsalm<br />
49:21). arsebobs uamravi mtkiceba, rom yvela ar aRdgeba vinc<br />
cxovrobs: _<br />
_ babilonis macxovreblebi “ar gamoiRviZeben” sikvdilis<br />
Semdeg, radganac maT ar icodnen RvTis sityva (ierem 51:39;<br />
es 43:17).<br />
_ esaia axalisebda sakuTar Tavs: “ufalo, RmerTo Cveno!<br />
Sens garda sxva meufeni gvbatonobdnen (babilonelebi da<br />
filistimelebi), magram mxolod SenSi vaxsenebT Sens saxels.<br />
mkvdrebi arian da ar gacocxldebian; aCrdilebi aRar<br />
aRdgebian, radgan Sen dasaje da mospe isini. maTi saxsenebeli<br />
warxoce (es 26:13, 14). miaqcieT yuradReba gameorebas, rom<br />
isini ar aRdgebian: “ar gacocxldebian... aRar aRdgebian<br />
(kvlav)... maTi saxsenebeli warxoce”. amisagan gansxvavebiT<br />
israelianebs hqondaT aRdgomis prespeqtiva, radgan maT<br />
Seicnes RmerTi: “gacocxldebian Seni (israelis) mkvdrebi,<br />
aRdgebian gvamebi!” (es 26:19).<br />
_ israelis RvTis xalxis xsenebis dros aRniSnulia, rom<br />
qristes dabrunebisas “mravali miwaSi miZinebuli<br />
gamoiRviZebs, zogi saukuno sicocxlisaTvis, zogi saukuno
RvTis sasufeveli<br />
27<br />
gmobisTvis da SercxvenisTvis” (dan 12:2). amrigad “mravali”,<br />
magram yvela ebraeli ar aRdgeba, rogorc RmerTiT arCeuli<br />
xalxi. isini, vinc saerTod ar cnobs RmerTs “daecemian da<br />
veRar adgebian”, radgan isini ver SeZleben “uflis sityvis”<br />
hpovas. (amos 8:12, 14).<br />
aqedan gamomdinare, Cven viciT, rom: _<br />
1. RvTis sityvis codnas moaqvs pasuxismgebloba mis winaSe.<br />
2. mxolod pasuxismgeblobis mqone aRdgebian da<br />
ganikiTxebian.<br />
3. isini, vinc ar cnobdnen RmerTs, mkvdrebi darCebian,<br />
rogorc pirutyvni.<br />
es daskvnebi Zlier dartymas aniWeben adamianis siamayes da,<br />
bunebrivia, CvenTvis rTulia maTi rwmena: milionobiT xalxi,<br />
rogorc amJamad mcxovrebi, aseve adrec, magram saxarebis<br />
codnis gareSe; gonebiT daavadebulni; bavSvebi, romlebmac<br />
ver moaswres gazrda, raTa gaegoT saxareba; uvela es xalxi<br />
ar scnobda RmerTs da amis gamo ver warsdgeba mis winaSe. es<br />
imas niSavs, rom maTi mSoblebis sulieri statusis<br />
miuxedavad, isini ar aRdgebian. es sruliad upirispirdeba<br />
humanizmis idealebs da yvela Cven bunebriv survilsa da<br />
grZnobas. miuxedavad amisa, WeSmariti damorCileba RmerTis<br />
sityvis simarTlis mimarT gamravlebuli Tavmdablur azrze<br />
sakuTari bunebis Sesaxeb, migviyvans Cven WeSmaritebis<br />
miRebisadmi. kacobriuli cxovrebis faqtebis miukerZoebeli<br />
Seswavla saxarebis daxmarebis gareSe aseve migviyvans Cven<br />
daskvnamde, rom ar arsebobs momavali cxovrebis imedi zemoT<br />
xsenebul xalxTa jgufebis mimarT.
28<br />
Cveni kiTxvebi RmerTis gzebis Sesaxeb sakmaod uadgilo<br />
iqneba: “vin xar Sen, adamiani, rom ekamaTebi RmerTs?” (rom<br />
9:20). Cven SegviZlia davuSvaT Cveni gaugebroba, magram<br />
arasodes ar unda vadanaSauloT ufali usamarTlobaSi. azrs,<br />
rom RmerTs SeiZleba ar vuyvardeT da cdebodes Cvens<br />
mimarT, mohyveba daskvna, rom yovlis SemZle RmerTi, mama da<br />
Semqmneli usamarTlod gvepyroba. amis Sesaxeb sasargebloa<br />
gadavikiTxoT leqsebi 2 mef 12:15-24, sadac naTqvamia, Tu<br />
rogor dakarga mefe daviTma Tavisi Svili, da rogor<br />
evedreboda RmerTs Svilze, roca igi jer kidev cocxali<br />
iyo da imave dros daviTi realurad uyurebda sikvdilis<br />
gardauvalobas: “vidre bavSvi cocxali iyo, vmarxulobdi da<br />
vtirodi; vifiqre, vin icis, iqneb Semiwyalos ufalma da<br />
gadaarCinos _ meTqi bavSvi. axla, roca mkvdaria, risTvis<br />
vimarxulo? rogor SevZleb mis dabrunebas... is ki aRar<br />
damibrundeba”. maSin daviTma anugeSa coli da male maT<br />
gauCndaT meore Svili.<br />
sabolood, unda iTqvas, rom bevrni, rodesac igeben RmerTis<br />
winaSe pasuxismgeblobis princips, kargaven survils Sicnon<br />
meti mis Sesaxeb, maT eSiniaT pasuxismgeblobis. magram,<br />
garkveul donemde aseTi xalxi ukve agebs pasuxs RmerTis<br />
winaSe, radganac RmerTis sityvis codnam misca maT im faqtis<br />
gageba, rom RmerTi monawileobs maT cxovrebaSi da sTavazebs<br />
realur naTesaobriv kavSirs. yovelTvis unda gvaxsovdes,<br />
rom “RmerTi siyvarulia”, mas “ar surs, rom vinme<br />
daiRupos... misca Tavisi mxolodSobili Ze, raTa yoveli misi<br />
morwmune ar daiRupos, aramed hqondes saukuno sicocxle” (1<br />
ioan 4:8; 2 pet 3:9; ioan 3:16). RmerTs surs, rom Cven viyoT<br />
mis sasufevelSi.<br />
amgvar pativs da privilegias usaTuod mohyveba<br />
pasuxismgebloba. magram, igi ar warmoadgens mZime movaleobas;<br />
Tu Cven gviyvars RmerTi, Cven mivxvdebiT, rom misi xsnis
RvTis sasufeveli<br />
29<br />
winadadeba ara avtomatiuri jildoa garkveuli Sromis gamo,<br />
aramed yvelafer SesaZlos gakeTebis survilia, raTa miviRoT<br />
maradiuli sicocxlis sixaruli misi saocari xasiaTis<br />
gagebiT.<br />
radganac Cven gvesmis da vafasebT RmerTis mowodebas misi<br />
sityvis saSualebiT, Cven vigebT, rom im dros, rodesac<br />
xalxSi varT, ufali gvakvirdeba Cven da elis Tavisi<br />
siyvarulis sapasuxo niSans. arasodes ar mogvcildeba es<br />
mosiyvarule Tvali, verasodes ver daviviwyebT codnas mis<br />
Sesaxeb. amis nacvlad Cven unda gvixarodes masTan siaxlove<br />
da ise virwmunoT misi siyvarulis dideba, rom yovelTvis<br />
gvqondes survili vicodeT ufro meti mis Sesaxeb. Cvenma<br />
siyvarulma RmerTis gzebis mimarT da codnis survilma unda<br />
gadaaWarbos Cven bunebriv SiSs mis siwmiduris mimarT.<br />
4.9 jojoxeTi<br />
xalxSi gavrcelebulia azri, rom jojoxeTi warmoadgens<br />
adgils, sadac xdeba codvili “ukvdavi sulebis” dasja an<br />
maTi wameba, vinc uaryofili iqneba gankiTxvis dRes. Cveni<br />
rwmenis mixedviT, biblia gvaswavlis, rom jojoxeTi aris<br />
saflavi, saiTkenac sikvdilis Semdeg yvela miemgzavreba.<br />
Zvelebraeluri sityva “sheol”, naTargmni rogorc<br />
“jojoxeTi”, niSnavs dafarul adgils. ase rom, sityva<br />
“jojoxeTis” kiTxvis dros Cven ar aRviqvavT mis zust da<br />
vrcel Targmans. bibliurad es “dafaruli adgili” an<br />
“jojoxeTi” _ saflavia. arsebobs uamravi magaliTi,<br />
romelic amtkicebs, rom mkvidri sityva “sheol” iTargmneba<br />
rogorc “saflavi”. amrigad, bibliis zogierTi Tanamedrove<br />
gamomcemlebi iSviaTad xmaroben sityva “jojoxeTs”, da<br />
Targmnian mas ufro zusti sityviT “saflavi”. ramdenime
30<br />
magaliTma, sadac naCvenebia, rom sityva “sheol” iTargmneba<br />
rogorc “saflavi”, unda uaryon xalxuri warmodgena<br />
jojoxeTze, rogorc adgilze, sadac danTobilia cecxli da<br />
xdeba codvilTa wameba: _<br />
_ “dae, Sercxvnen borotni da dadumdnen qvesknelSi”<br />
(saflavSi-sheol [fsalm 31:18]) isini ar ikivleben agoniaSi.<br />
_ “RmerTi daixsnis Cems suls jojoxeTisagan” (sheol [fsalm<br />
49:16]) ese igi, daviTis suli an sxeuli aRdgeba saflavidan<br />
anu “jojoxeTidan”.<br />
imis rwmena, rom jojoxeTi _ codvilTa sasjelis miRebis<br />
adgilia, romlisaganac isini ver gamovlen, ar Seesabameba am<br />
leqss; marTlmorwmunes SeuZlia jojoxeTSi (saflavSi)<br />
Sesvla da dabruneba, leqsi os 13:14 amtkicebs amas:<br />
“jojoxeTis xelidan gamovisyidi maT, sikvdilisgan vixsni”.<br />
amaves vxedavT kor 15:55 aRdgomis Sesaxeb qristes<br />
mosvlisas. amis msgavsad, meore aRdgomis gaTvaliswinebiT<br />
(ix. nawili 5.5) “da sikvdilma da jojoxeTma daabrunes<br />
mkvdrebi, romlebic iyvnen maTSi” (gamocx 20:13). miaqcieT<br />
yuradReba sikvdilTan igiveobas, ese igi, saflavTan da<br />
jojoxeTTan (ix. aseve fsalm 6:5, 6). xanas sityvebi 1 mef<br />
2:6 sakmaod gasagebia: “ufali akvdinebs da acocxlebs<br />
(aRdgomis saSualebiT), daamdablebs (sheol) da aamaRlebs”.<br />
imis gaTvaliswinebiT, rom “jojoxeTi” saflavia, unda<br />
vifiqroT, rom marTlmorwmunne xsnilni iqnebian maradiuli<br />
sicocxlisaTvis aRdgomis meSveobiT. amrigad, sruliad<br />
SesaZlebelia, Sesvla “jojoxeTSi” an samareSi da Semdeg<br />
gamosvla. amis umaRlesi magaliTi iesom gviCvena, romelic<br />
“mitovebuli ar aris jojoxeTSi da mis xorcs ar uxilavs<br />
xrwnileba” (saq 2:31), radgan igi aRdga. aRneSneT igiveoba<br />
sityvebs Soris “suli” qristesi da misi “xorci” an sxeuli.
RvTis sasufeveli<br />
31<br />
sityvebi imis Sesaxeb, rom misi suli ar iyo mitovebuli<br />
jojoxeTSi, metyvelebs imaze, rom man gaatara iq ramodenime<br />
xani, dazustebiT ki: sami dRe. is, rom qriste iyo<br />
“jojoxeTSi” amtkicebs, rom es ar aris is adgili,<br />
saiTkenac codvilni miemgzavrebian.<br />
rogorc kargi, aseve cudi xalxi, miemgzavreba “jojoxeTSi”,<br />
ese igi, samareSi; iesos “mieca samarxo boroteulTa<br />
gverdiT” (es 53:9). amasTanave, arsebobs sxva magaliTebic,<br />
sadac marTlmorwmuneni miemgzavrebian jojoxeTSi, ese igi,<br />
samareSi. ase iakobi “ambobda: mgloviare Caval Cems SvilTan<br />
(iosibesTan) SaveTSi” (jojoxeTSi [dab 37:35]).<br />
RmerTis erTerTi principiuri debulebaa, rom codvis<br />
sazRauri sikvdilia (rom 6:23; 8:13; iak 1:15). zemoT Cven<br />
giCveneT, rom sikvdili Seugnebeli mdgomareobaa. mas mohyveba<br />
sruli ganadgureba da ara mudmivi wameba (maT 21:41; 22:7;<br />
mark 12:9; iak 4:12), _ es aseTive WeSmaritebaa, rogorc<br />
xalxTa sikvdili warRvnis dros (luk 17:27, 29), da<br />
rogorc israelianebi iRupebodnen udabnoSi (1 kor 10:10).<br />
orive SemTxvevaSi codvilni kvdebodnen. amitom SeuZlebelia,<br />
rom codvilni dasjili yofiliyvnen maradiuli tanjviTa da<br />
wamebiT.<br />
Cven aseve giCveneT, rom RmerTi codvas danaSaulad ar<br />
aRiqvams im SemTxvevaSi, Tu Cven ar viciT misi sityva (rom<br />
5:13). is, vinc imyofeba amgvar mdgomareobaSi mkvdreTiT<br />
darCeba. sasjeli, romelsac codvili iRebs _ sikvdilia.<br />
aqedan gamomdinare, gasamrjelze, qristes mosvlis Semdeg,<br />
maT gamoecxadebaT sazRauri da Semdeg isini kvlav mokvdebian<br />
da amjerad samudamod. es iqneba “meore sikvdili”, romlis<br />
Sesaxeb naTqvamia gamocx 2:11; 20:6. es xalxi erTxel ukve<br />
mokvda. isini Semdeg aRdgebian da ganikiTxebian qristes
32<br />
dabrunebis dros da Semdeg meored daisjebian sikvdiliT,<br />
romelic, rogorc maTi pirveli sikvdili, Seugnebel<br />
mdgomareobas warmoadgens. es sikvdili maradiuli iqneba.<br />
codvis sasjeli am gagebiT “maradiuli” iqneba, ese igi<br />
sikvdils bolo ar gaaCnia. es mudmivi sasjelia. amgvar<br />
gamoTqmis magaliTs vxvdebiT rjl 11:4, sadac mocemulia<br />
faraonis jaris ganadgureba zRvaSi RmerTis mier, romlis<br />
Sedegad es jari arasdros Seawuxebs israels: “Tavze<br />
daanTqa mewamuli zRvis wylebi... da daRupuli hyavs isini<br />
dRemde ufals (RmerTs)”.<br />
Zveli aRTqmis drosac ki morwmuneebs esmodaT, rom<br />
ukanasknel dRes iqneba aRdgoma, romlis Semdeg codvili<br />
kaci dabrundeba samareSi. iobi 21:30, 32 aSkarad<br />
metyvelebda: “boroti kaci, garidebulia risxvis dRes (ese<br />
igi, aRdgeba)... sasaflaoze waasveneben (Semdeg)”. qristes<br />
dabrunebis Sesaxeb erTerT igavSi naTqvamia mis winaSe<br />
daxocis SesaZleblobaze (luk 19:27). es ar Seesabameba<br />
codvilTa maradiul arsebobis ideas gonebis SenarCunebiT da<br />
mudmivi wamebiT. nebismier SemTxvevaSi es ugunuri sasjeli<br />
iqneboda _ maradiuli wameba 70 wlis ganmavlobaSi. RmerTs<br />
ar uxaria codvilTa dasja; aqedan gamomdinare,<br />
mosalodnelia, rom igi ar daadebs maT maradiul sasjels<br />
(ezek 18:23, 32; 33:11; Sd. 2 pet 3:9).<br />
gariyuli qristianelebi xSirad akavSirebdnen “jojoxeTs”<br />
tanjvisa da cecxlis ideasTan. es upirispirdeba bibliis<br />
swavlebas jojoxeTis (samares) Sesaxeb. “cxvrebiviT Cayrian<br />
jojoxeTSi; sikvdili mwyemsavs maT” (fsalm 49:14). am<br />
leqsSi igulisxmeba, rom samareSi adamiani mSvid daviwyebas<br />
miecema. miuxedavad imisa, rom qristes suli da sxeuli sami<br />
dRis ganmavlobaSi imyofeboda jojoxeTSi, mas ar uxilavs<br />
xrwnileba (saq 2:31). Tu jojoxeTi adgilia, sadac cecxli<br />
anTia, es SeuZlebeli iqneboda. ezek 32:26-30 gamoxatulia
RvTis sasufeveli<br />
33<br />
mezobeli xalxis jaris samareSi mSvidi yofnis suraTi:<br />
“yvelani windaucveTelni arian maxviliT gangmirulni...<br />
romlebic Casulni arian SaveTSi (jojoreTSi) TavianTi<br />
saomari saWurveliT, maxvilebi TavqveS rom aqvT amodebuli...<br />
da wvanan... maxviliT gangmirulebTan erTad ... saflavad<br />
CamavlebTan erTad”. es Cveulebas ekuTvnis, roca daRupul<br />
meomars asaflavebdnen iaraRTan erTad. amgvarad aRwerili<br />
“jojoxeTi” ubralod samarea. es meomrebi, romlebic jer<br />
kidev jojoxeTSi wvanan (ese igi, saflavebSi) saeWvoa, rom<br />
amtkicebdnen ideas, sadac jojoxeTi cecxlad aris<br />
warmodgenili.<br />
ionas SemTxvevis aRwera aseve upirispirdeba amas. rodesac<br />
Tevzma gadaylapa igi cocxlad, “locva aRuvlina ionam<br />
ufals, Tavis RmerTs, Tevzis stomaqidan. Tqva: WirSi myofma<br />
SevRaRade ufals... qvesknelis (jojoxeTis) muclidan Svela<br />
viTxove” (ioan 2:2, 3). aq “qvesknelis muceli” (jojoxeTi)<br />
Tevzis stomaqTan aris Sedarebuli. sinamdvileSi Tevzis<br />
stomaqi “dafaruli adgili” iyo, rac warmoadgens sityva<br />
“sheol”-is srul mniSvnelobas, romelic naTargmnia rogorc<br />
“jojoxeTi”. gasagebia, rom ar iyo cecxlovani adgili da<br />
iona gamovida “qvesknelis muclidan”, roca Tevzma xmeleTze<br />
gadmoanTxia igi. es qristes aRdgomis jojoxeTidan<br />
(samaredan) winaswarmetyveleba iyo _ ix. maT 12:40.<br />
metaforiuli cecxli<br />
magram bibliaSi xSirad aris gamoyenebuli maradiuli<br />
cecxlis gamosaxuleba RmerTis risxvis saCveneblad codvis<br />
mimarT, romelsac mihyavs kaci srul ganadgurebisaken<br />
saflavSi. sodomi dasjili iyo “saukuno cecxliT” (iuda<br />
lq. 7), ese igi, is sruliad ganadgurebuli iyo masSi<br />
mcxovrebTa codvebis gamo. amJamad es qalaqi nangrevebSia,<br />
romlebic mkvdar zRvaSi arian CaZirulni; araviTari aliT is
34<br />
ar aris Semovlili, rac unda yofiliyo, Tu gamoTqmas<br />
“maradiuli cecxli” aviqvamdiT sityvasityviT. amis msgavsad,<br />
ierusalimic imyofeboda RmerTis risxvis maradiuli<br />
cecxlis saSiSroebis qveS, ebraelTa codvebis Sedegad: “Tu<br />
ar gamigonebT... maSin cecxls wavukideb mis karibWeebs da<br />
cecxli SeWams ierusalimis sasaxleebs da ar Caqreba” (ierem<br />
17:27). radganac ierusalimi momavali samefos aRTqmuli<br />
deda-qalaqia (es 2:2-4; fsalm 48:2), RmerTi ar<br />
iTvaliswinebda, rom Cven gavigebdiT am gamoTqmas<br />
sityvasityviT. ierusalimis didi saxlebi cecxlSi iwoda (2<br />
mef 25:9), magram es xanZari maradiulad ar grZeldeboda.<br />
amgvarad, RmerTma dasaja edomi cecxliT, romelic “ar<br />
Caqreba arc dRe, arc Rame; ukunisamde idinebs kvamli,<br />
Taobidan Taobamde ukacrieli iqneba... bukioti da yurani<br />
daibudeben masSi... mis darbazebSi ekali amova” (es 34:9-15).<br />
imis gaTvaliswinebiT, rom cxovelebsa da mcenareebs SeeZloT<br />
arseboba dangreul edomSi, sityvebi maradiuli cecxlis<br />
Sesazeb unda ekuTvnodes RmerTis risxvas da srul<br />
ganadgurebas. araerTxel RmerTis risxva ierusalimisa da<br />
israelis codvebis gamo, Sedarebuli iyo cecxlTan:<br />
“gadmoinTxeva Cemi risxva da brazi am adgilzeo<br />
(ierusalimze)... abrialdeba da ar Caqreba” (ierem 7:20; sxva<br />
magaliTebi gvxvdeba ieremias gidebaSi 4:11 da 2 mef 22:17).<br />
cecxli aseve Sedarebulia RmerTis gankiTxvasTan: “radgan<br />
modis dRe, TonesaviT avarvarebuli da yvela ampartavani da<br />
avismoqmedi Cala iqneba da gadabogavs maT momavali dRe”<br />
(mal 4:1). rodesac Calas an adamianis sxeuls cecxli<br />
swvavs, igi ferflad iqceva. SeuZlebelia, rom adamianis<br />
sxeuli maradiulad iwodes. sityvebi “maradiuli cecxli”<br />
ar Seesabameba sityvasityviT maradiul wamebas. unda<br />
aRvniSnoT, rom “jojoxeTi Cayril iqneba cecxlis tbaSi”<br />
(gamocx 20:14). es imas niSnavs, rom jojoxeTi ar aris
RvTis sasufeveli<br />
35<br />
“cecxlis tba”; igi warmoadgens srul ganadgurebas.<br />
gamocxadebaSi simbolurad naTqvamia, rom samare daingreva,<br />
radgan qristes aTaswlovani gangeblobis bolos (oqros<br />
saukunes) sikvdili aRar iarsebebs.<br />
jojoxeTi<br />
axal aRTqmaSi gamoyenebulia ori berZnuli sityva, romlebic<br />
naTargmnia rogorc “jojoxeTi”. “Hades” ekvivalenti aris<br />
Zvelebraeluri sityva “sheol”, romlis Sesaxeb Cven<br />
visaubreT. “Gehenna” _ sanagves dasaxelebaa, romelic<br />
ierusalimis sazRvrebs iqiT mdebareobs. iq swvavdnen<br />
sxvadasxva narCenebs.<br />
rogorc sakuTari saxeli, ese igi, realuri adgilis<br />
dasaxeleba, igi ar unda gadaTargmniliyo. “Gehenna”<br />
Zvelebraeluri sityvis “Ge-ben-Hinnom” arameuli<br />
ekvivalentia. es iyo adgili ierusalimis maxloblad (ieso<br />
5:8), romelic qristes dros ixmareboda, rogorc narCenebis<br />
sanagve. mkvdar sxeulebs cecxlSi agdebdnen da es cecxli<br />
maradiulad enTo, ase rom jojoxeTi srul ganadgurebisa da<br />
uaryofis simbolod iqca.<br />
unda kvlav aRvniSnoT, rom yvelaferi cecxlSi Cagdebuli ar<br />
rCeboda iq samudamod _ sxeuli ferflad iqceoda. “Cveni<br />
RmerTi (iqneba) mWameli cecxli” (ebr 12:29) gankiTxvis<br />
dRes; codvaze misi risxvis cecxli STanTqavms codvilebs<br />
srul ganadgurebamde. israelis xalxis winamaval<br />
gankiTxvisas jojoxeTi savse iyo codvilTa da RvTis<br />
xalxis mkvdari sxeulebiT (ierem 7:32, 33).<br />
Tavisi saocari gziT ufalma iesom gaaerTiana Zveli aRTqmis<br />
yvela es idea da gamoiyena sityva “jojoxeTi”, igi xSirad<br />
ambobda, rom isini, vinc uaryofilni iqnebian gankiTxvis dRes
36<br />
mis dabrunebisas, gaemgzavrebian “jojoxeTSi, dauSretel<br />
cecxlSi, sadac matli maTi ar kvdeba” (mark 9:43, 44).<br />
ebraelTa gonebaSi jojoxeTi gamoiZaxebs uaryofisa da<br />
sxeulis ganadgurebis ideebs. naTelia, rom maradiuli<br />
cecxli ideomaa, romelic warmoadgens RmerTis risxvas<br />
codvaze da codvilTa ganadgurebas sikvdilis meSveobiT.<br />
sityvebi “matli maTi ar kvdeba” Seadgenen am ideomis<br />
nawils, radgan warmoudgenelia matli, romelic arasodes ar<br />
kvdeba. faqti, rom jojoxeTi iyo codvilTa winamaval<br />
sazRauris adgili, amtkicebs qristeTi am sityvis gamoyenebis<br />
Sesabamisobas.<br />
gadaxveva 11: gansawmedeli<br />
romaelTa kaTolikuri eklesia gvaswavlis, rom RvTis<br />
xalxis sulebs SeeZloT sikvdilis Semdeg gamgzavreba<br />
gansawmedelSi, romelic “casa” da “jojoxeTis” Soris<br />
mdebareobs. eklesia ambobs, rom es adgili “gansawmedaT”<br />
arsebobs, masSi suli ramodenime xans daitanjeba, sanam<br />
xsnisaTvis mzad iqneba. Tu adamiani da misi megobrebi<br />
iloceben, daanTeben sanTels da gaukeTeben Sesawirs eklesias<br />
_ SesaZlebelia Seumoklebs suls tanjvis periods. qvemoT<br />
moyvanili magaliTebidan Cans, rom es ideebi mcdaria: _<br />
_ biblia dums amgvari adgilis arsebobis Sesaxeb.<br />
_ Cven giCveneT, rom suli ufro Cven sxeuls ekuTvnis,<br />
vidre raRac ukvdav nawilaks CvenSi da “jojoxeTi”<br />
sasjelis misaRebi adgili ki ar aris, aramed samarea.<br />
_ marTlmorwmuneebs arasodes ar eZleodaT caze xsnis<br />
aRTqma. xsnas gasamrjelis dros miviRebT (maT 25:31-34;<br />
gamocx 22:12).
RvTis sasufeveli<br />
37<br />
_ yvela marTlmorwmune miiRebs sazRaurs erTdroulad.<br />
_ sikvdils sruliad Seugnebeli mdgomareoba mosdevs da ara<br />
aqtiuroba, rogorc gansawmedelis doqtrina varaudobs.<br />
_ Cven viwmidebiT codvebisagan qristes saxelSi naTlobis<br />
meSveobiT da ganvamtkicebT Cvens rwmenas mTeli cxovrebis<br />
ganmavlobaSi. Cven gvibrZaneben “gawmideT Zveli safuari”<br />
codvebis (1 kor 5:7); gaviwmidoT sindisi mkvdari<br />
saqmeebisagan (ebr 9:14; 2 tim 2:21). amitom Cven unda<br />
gaviwmidoT amJamad, Cvens cxovrebaSi, da ara “gansawmedelSi”,<br />
romelSic Cven TiTqos sikvdilis Semdeg movxvdebiT. “axlaa<br />
mowyalebis Jami, aha, axlaa xsnis dRe” (2 kor 6:2). Cveni<br />
morCileba RmerTis mimarT da sulieri xasiaTis ganviTareba<br />
xsnisaken migviyvans (gal 6:8).<br />
sxva xalxis daxmareba Cveni xsnisaTvis sanTlebis danTebiTa<br />
da Sesawiris meSveobiT sruliad ar imoqmedebs. “TavianT<br />
ZaliT da uxvi simdidriT daimedebulni itrabaxeben. Zma<br />
daixsniT ver daixsnis kacs, ver miscems RmerTs mis<br />
gamosasyids... rom cocxlad darCes samaradisod” (fsalm<br />
49:7-9).<br />
gadaxveva 12: suli da gardasaxva<br />
uxsovari droidan adamiani cdiloba daarwmunos Tavi, rom<br />
sikvdili ar warmoadgens misi sicocxlis bolos. amis<br />
Sedegad, mas gauCnda rwmena, rom sikvdilis Semdeg igi<br />
ganagrZobs cxovrebas sxva adamianis an cxovelis sxeulSi.<br />
rogorc vTqviT, adamianis suli ekuTvnis mis sunTqvas<br />
(sicocxlis Zalas) da sikvdilis Semdeg ubrundeba RmerTs<br />
(ekl 12:7). es imas niSnavs, rom misi suli ar daexeteba<br />
Cvens irgvliv, rogorc “moCveneba” da mas ar SeuZlia sxva
38<br />
adamianis an sxeulis floba imdenad, rom adamianis<br />
pirovnebam icxovros masSi. “TiToeulma miiRos imis<br />
mixedviT, rasac sxeulis sicocxlis dros akeTebda” (2 kor<br />
5:10). Tu Cveni saqcieli da daxasiaTeba winamavali adamianis<br />
xasiaTis funqcia aris, maSin RvTis gankiTxvisa da sazRauris<br />
koncepcias ekargeba yovelive azri. (gamocx 22:12).<br />
suli RmerTs ubrundeba adamianis sikvdilisa da gonebis<br />
sruli dakargvis Semdeg. amitom, micvalebulTan kontaqtis<br />
damyarebis yovelive cda adasturebs bibliis swavlebis<br />
srul gaugebrobas (ix. es 8:19, 20). biblia aSkarad<br />
metyvelebs, rom xalxi ar brundeba saxlSi an qalaqSi<br />
sikvdilis Semdeg. ar arsebobs arc “suli” da arc<br />
“moCveneba”, romelic adamianis sikvdilis Semdeg amgvar<br />
adgilas imyofeba. leqsebSi iobi 20:7-9 naTlad aris<br />
gamoxatuli es faqti: “Tavisi ganavaliviT gaqreba sabolood;<br />
ikiTxaven misi mnaxvelni, sad ariso?.. da veravis ipovis...<br />
Tvali, romelic xedavda mas, veRar ixilavs; veRarc misi<br />
adgili ixilavs mas verasodes”. amas emsgavseba leqsebi iob<br />
7:9, 10: “Cadis SaveTSi da veRar amodis, aRar brundeba Tavis<br />
saxlSi da veRar cnobilobs mas misi adgili”. amis aRiarebiT<br />
Cven vuaryofT nebismier saubars mkvdari “sulis” moCvenebis<br />
Sesaxeb. amgvari “moCveneba” ukeTes SemTxvevaSi mxedvelobis<br />
sicruea.<br />
gadaxveva 13: Cveni aRdgomis buneba<br />
maradiuli cxovreba da RvTiuri buneba miecema<br />
marTlmorwmuneebs gankiTxvis Semdeg. pirvel rigSi qriste<br />
aRadgens gankiTxvis winaSe pasuxismgeblems da, rodesac<br />
yvela Seikribeba, igi ganikiTxavs maT. radgan maradiuli<br />
bunebis miReba gankiTxvis dros gaimarTeba, ese igi yvela<br />
aRdgenils Tavdapirvelad jer mokvdavi buneba eqneba. Tu maT
RvTis sasufeveli<br />
39<br />
aRdgomisas eqnebodaT ukvdavi sxeuli, gankiTxvas, rodesac<br />
yvelas miecema sazRauri, ar eqneboda azri.<br />
Cven SevalT RvTis sasufevelSi gankiTxvis damTavrebisTanave<br />
(maT 25:34); aqedan gamomdinare, marTlebi ar imyofebian<br />
RvTis sasufevelSi gankiTxvamde. “xorcsa da sisxls ar<br />
ZaluZs RvTis sasufevlis damkvidreba (amitom)... yvelani<br />
SevicvlebiT... vinaidan, es xrwnadi uxrwnelobiT unda<br />
Seimosos da es mokvdavi ukvdavebiT unda Seimosos” (1 kor<br />
15:50, 51, 53). aqedan gamomdinare, bunebis cvla, mokvdavidan<br />
ukvdavze, moxdeba gankiTxvis adgilas, Tu Cven davimsaxurebT<br />
RvTis sasufevelSi Sesvlas.<br />
magram, RvTivsulieri mociquli pavle xSirad metyvelebda<br />
“aRdgomis” Sesaxeb “cxovrebis aRdgomis” gagebiT _<br />
marTlmorwmuneTa aRdgoma, romlebic miiReben maradiul<br />
sicocxles gankiTxvis Semdeg. man, rasakvirvelia, icoda “rom<br />
iqneba mkvdreTiT aRdgoma, rogorc marTalTa, ase ukeTurTa”<br />
(saq 24:15). mas esmoda, rom pasuxismgebelni “keTilis<br />
moqmedni sicocxlis aRdgomisTvis gamovlen (samaredan),<br />
siavis mqmelni ki _ samsjavros aRdgomisTvis” (ioan 5:29).<br />
amrigad, pavle xSirad axsenebda “sicocxlis aRdgomas”,<br />
rodesac saubrobda “aRdgomis” Sesaxeb. marTlmorwmuneni<br />
gamovlen samaredan “sicocxlis aRdgomisas” _ Semdeg isini<br />
ganikiTxebian da miiReben maradiul sicocxles. es procesi _<br />
“sicocxlis aRdgoma” aris. ar aris sxvaoba maT samaredan<br />
“gamosvlisa” da “sicocxlis aRdgomis” Soris. pavle<br />
metyvelebs sakuTar miswrafebaze icxovros qristianuli<br />
cxovrebiT, “raTa rogorme mivwvde mkvdreTiT aRdgomas”<br />
(fil 3:11). radgan igi pasuxismgebeli iyo, igi aRdgeba, raTa<br />
gasces pasuxi gankiTxvis dros da misi miswrafva “miswvdes<br />
aRdgomas” imas niSnavs, rom “aRdgoma” am SemTxvevaSi<br />
ekuTvnis “sicocxlis aRdgomas”.
40<br />
sityva “aRdgomis” gamoyenebis “cxovrebis aRdgomis”<br />
mniSvnelobiT (Sd. luk 14:14) sxva magaliTebs vkiTxulobT<br />
leqsebSi luk 20:35; ioan 11:24; 1 kor 15:21, 42; ebr 11:35;<br />
gamocx 20:6. sityva “aRdgomis” gamoyeneba, rogorc es 1 kor<br />
15 TavSi aris, gvexmareba leqsis 1 kor 15:52 azris gagebaSi<br />
_ “mkvdrebi aRdgebian uxrwnelad”. unda aRvniSnoT, rom<br />
sityva “mkvdrebi” zogjer (da gansakuTrebiT 1 kor 15)<br />
ekuTvnis marTlmorwmune mkvdrebs, romlebic aRdgebian<br />
maradiuli sicocxlis misaRebad: 1 kor 15:13, 21, 35, 42; 1<br />
Tes 4:16; fil 3:11; gamocx 14:13; 20:5, 6.<br />
leqsebSi 1 Tes 4:16, 17 gamoxatulia qristes dabrunebasTan<br />
dakavSirebuli movlenebi: _<br />
1. qriste Camodis cidan xalxis TandaswrebiT.<br />
2. mkvdrebis aRdgebian.<br />
3. pasuxismgebelni, romlebic am dros cocxalni<br />
iqnebian, gankiTxvaze miemgzavrebian.<br />
maradiuli sicocxlis gamocxadeba yvelas Sekrebis Semdeg<br />
moxdeba (maT 25:31, 34; 13:41-43); amitom, ukvdaveba ar iqneba<br />
gamocxadebuli aRdgomisas, radgan mas xalxis Sekreba<br />
mosdevs. Cven giCveneT, rom yvela marTlmorwmune miiRebs<br />
sazRaurs erTdroulad (maT 25:34; ebr 11:39-40). es<br />
SeuZlebeli iqneboda, Tu ukvdaveba aRdgomisas<br />
gamocxadebuliyo, radgan igi cocxal pasuxismgeblebis<br />
Sekrebis winamavali procesia.<br />
unda aRvniSnoT, rom Cveni drois aRTqma Zalze adamianuria.<br />
RmerTi sruliad ar ukavSirdeba amas. SesaZloa Zalian Sors<br />
SevideT movlenebis qronologiur ganxilvaSi, romelic<br />
qristes mosvlis Semdeg moxdeba. aRdgoma da ukvdavebis<br />
miReba moxdeba “erT wamSi, Tvalis daxamxamebaze” (1 kor
RvTis sasufeveli<br />
41<br />
15:52). saWiroebis SemTxvevaSi, qristes dabrunebisas, dro<br />
sxva ganzomilebaSi imoZravebs, yovel SemTxvevaSi maTTvis,<br />
vinc ganikiTxeba. saerTo bibliuri principi imaSi Sedgeba,<br />
rom yvela pasuxismgebeli Caabarebs angariSs sakuTari<br />
cxovrebis Sesaxeb ufal iesos (maT 25:44 da a. S.; ekl 3:17;<br />
12:14; luk 12:2, 3; 19:23; ezek 18:21, 22; 1 tim 5:24, 25; rom<br />
14:11, 12). pasuxismgeblebis didi raodenobis<br />
gaTvaliswinebiT, unda vivaraudoT, rom dro SeCerdeba, raTa<br />
yvela ganikiTxos dauyonebliv da amasTanave individualurad.<br />
da, radganac dro SeCerdeba, raTa gankiTxva moxdes “erT<br />
wamSi, Tvalis daxamxamebaze”, gasagebia, Tu ratom amboben<br />
aRdgomis Sesaxeb, rogorc movlenaze, romlis meSveobiT<br />
marTlebs miecemaT maradiuli sicocxle. leqsebidan, romlis<br />
Sesaxeb zemoT visaubreT, gamomdinareobs, rom maradiuli<br />
sicocxle mogvecema gankiTxvis dros da ara aRdgomisamebr.<br />
am mizeziT 1 Tes 4:16 metyvelebs, rom marTlebi<br />
gamoiZaxebian RvTis sayvirze da amave dros 1 kor 15:52<br />
gvauwyebs imave sayvirze ukvdavebasTan dakavSirebiT. es aseve<br />
ganmartavs pavles fiqrs aRdgomis Sesaxeb, rogorc identiur<br />
gamoZaxebas sazRauris misaRebad (magaliTad, fil 1:23).<br />
gadaxveva 14: amaRleba<br />
“saxarebiseul” eklesiaTa Soris aris gavrcelebuli rwmena,<br />
rom qristes dabrunebisas marTlmorwmuneni cisken<br />
gaemgzavrebian. es rwmena xSirad ukavSirdeba dedamiwis<br />
ganadgurebas. mecxre gadaxvevaSi ganxilulia am<br />
Tvalsazrisis Secdoma. nawilSi 4.7 Cven aseve vTqviT, rom<br />
RvTis sasufeveli dedamiwaze damyardeba. es religiuri<br />
Secdoma damyarebulia leqsebis 1 Tes 4:16, 17 araswor<br />
axsnaze: “TviTon ufali gadmova cidan... da jer qristeSi<br />
mkvdarni aRdgebian. Semdeg ki Cven, cocxlad darCenilebi,<br />
maTTan erTad viqnebiT, zeatacebulni RrublebSi, raTa
42<br />
haerSi SevegeboT ufals da amgvarad ufalTan viqnebiT<br />
samaradisod”.<br />
unda aRvniSnoT, rom aq ar aris naxsenebi marTlmorwmuneTa<br />
amaRleba. uwin qriste Camova cidan, vidre morwmuneni<br />
ixilaven mas. qriste maradiulad imefebs daviTis taxtze<br />
ierusalimSi, da Cven masTan erTad viqnebiT dedamiwaze.<br />
amitom, SeuZlebelia, rom Cven gavataroT maradisoba masTan<br />
erTad sadRac Sua caSi Camokidebulni. “haeri” miwis<br />
zedapirisagan mxolod ramdenime kilometriT maRldeba da<br />
igi ar ekuTvnis cas, sadac RmerTi imyofeba.<br />
berZnuli fraza, naTargmni saxarebaSi rogorc “aRtacebulni<br />
viqnebiT”, sityvasityviT niSnavs “waRebulni viqnebiT”; is ar<br />
Seicavs raime konkretul mimarTulebas. leqsebSi lev 6:4 da<br />
rjl 28:31 berZnul Zvel aRTqmaSi (septuaginti) es fraza<br />
gvxvdeba motacebulis “waRebis” aRwerisas. igi aseve gvxvdeba<br />
leqsebSi saq 8:39, 40: “uflis sulma filipe waritaca da<br />
saWurisme veRar dainaxa igi... filipe ki aRmoCnda azotSi”.<br />
aq aRwerilia, Tu rogor gadaqrolda filipe erT adgilidan<br />
meoreze.<br />
rodesac qriste mova, yvela pasuxismgebeli Seikribeba<br />
gankiTxvis adgilas; magram isini TviTon ver miaRweven mas.<br />
SesaZloa, es imas niSnavs, rom Cven gadavinacvlebiT<br />
sityvasityviT haeris meSveobiT.<br />
iesom Tqva: “im dResac, roca kacis Ze gamoCndeba... orni<br />
iqnebian yanaSi: erTs waiyvanen, meore darCeba” (luk 17:30,<br />
36). es aseve gvaZlevs safuZvels vifiqroT moulodnel<br />
wayvanis Sesaxeb. mociqulebma gulrwfelad hkiTxes: “sad<br />
ufalo?” xolo man upasuxa: “sadac leSia, orbebic iqve<br />
mogrovdebian” (luk 17:37). rogorc orbebi instiqtiurad<br />
mofrinaven da Semdeg dedamiwaze eSvebian, sadac leSs<br />
pouloben, aseve pasuxismgebelnic gadainacvlebian im<br />
adgilas, sadac ufals Sexvdebian.
RvTis sasufeveli<br />
43<br />
Cven kvlav unda gavusvaT xazi qristes gankiTxvis adgilis<br />
swavlebis mniSvnelobas. pirvelni pasuxismgebelni<br />
ganikiTxebian da maT Soris marTlmorwmuneni miiReben<br />
jildos. leqsebis Tes 4:16, 17 zedapirul kiTxvas SeuZlia<br />
migviyvanos daskvnamde, rom yvela pasuxismgebeli cisken<br />
gaemgzavreba, sadac maradiulad damkvidrdeba qristesTan<br />
erTad. magram, Cven viciT, rom pasuxismgebelni Seikribebian<br />
gankiTxvis adgilas haeris meSveobiT da Semdeg miiReben<br />
sazRaurs.
44<br />
Tavi 4: sakiTxebi<br />
1. ra xdeba sikvdilis Semdeg?<br />
a) suli cisken miemgzavreba.<br />
b) Cven vimyofebiT Seugnebel mdgomareobaSi.<br />
g) suli sadRac inaxeba gankiTxvis dawyebamde.<br />
d) codvilni jojoxeTSi midian, marTlmorwmuneni ki<br />
cisken.<br />
2. ra aris suli?<br />
a) ukvdavi nawilaki CvenSi.<br />
b) sityva, romelic niSnavs “sxeuli, pirovneba, arseba”.<br />
g) igivea, rac simSvinvele.<br />
d) raRaca, rac sikvdilis Semdeg an cisken<br />
miemgzavreba, an jojoxeTSi.<br />
3. ras warmoadgens adamianis buneba?<br />
4. mokled aRwereT adamianis buneba.<br />
5. moiyvaneT ori leqsi bibliidan, romlebic amtkiceben, rom<br />
sikvdili Seugnebeli mdgomareobaa.<br />
6. ra iciT qristes gankiTxvis adgilis Sesaxeb?<br />
7. vin aRdgeba da ganikiTxeba?<br />
8. ra aris jojoxeTi?
RvTis sasufeveli<br />
Tavi 5<br />
RvTis sasufeveli<br />
45
5.1 sasufevelis gansazRvra<br />
winamaval TavSi Cven giCveneT, rom RmerTis mizani Sedgeba<br />
erTguli xalxisaTvis maradiuli sicocxlis micemaSi<br />
qristes meore mosvlis dros. es maradiuli sicocxle<br />
dedamiwaze iqneba; RmerTis aRTqma mis Sesaxeb arasodes ar<br />
metyvelebda, rom marTlmorwmuneni cisken gaemgzavrebian.<br />
“sasufevlis saxareba” (maT 4:23) aRTqmuli hqonda abraams<br />
dedamiwaze maradiuli sicocxlis saxiT (gal 3:8). RvTis<br />
sasufeveli maSin damyardeba, rodesac qriste dabrundeba da<br />
yvela aRTqma ganxorcieldeba. Tumca RmerTi yvela Tavisi<br />
qmnilebis mefea axlac ki, igi aniWebs adamians Tavisuflebas<br />
sakuTari cxovrebis da wuTisoflis marTvaSi sakuTari<br />
survilis Sesabamisad. amrigad, samyaro warmoadgens<br />
“adamianis sasufevels” (saq 2:37-44; 4:17).<br />
rodesac qriste dabrundeba, Sesruldeba sityvebi “ambobdnen:<br />
wuTisoflis samefo gaxda Cveni uflisa da misi qristesi, da<br />
imefebs igi ukuniTi ukunisamde” (gamocx 11:15). maSin RmerTis<br />
neba da survili sruliad ganxorcieldeba dedamiwaze.<br />
amitom, ieso gvirCevs vilocoT amrigad: “movides sufeva<br />
Seni, da iyos neba Seni, viTarca caTa Sina, egreca qveyanasa<br />
zeda” (maT 6:10). aqedan, sityvebi “RvTis sasufeveli”<br />
icvlebian sityvebze “caTa sasufeveli” (maT 13:11; Sd. 4:11).<br />
miaqcieT yuradReba, Cven arsad ar vkiTxulobT sityvebs<br />
“sasufeveli caze”; magram, cis sasufeveli damyardeba<br />
dedamiwaze qristes dabrunebisas. rogorc angelozebi<br />
sruliad emorCilebian RmerTis nebas (fsalm 103:19-21), aseve<br />
iqneba RvTis sasufevelSi, rodesac dedamiwaze dasaxldebian<br />
“angelozTa sworni” (luk 20:36) marTlmorwmuneni.<br />
qristes mosvlisas, RvTis sasufevelSi Sesvla am cxovrebis<br />
yvela Cveni qristianuli mwuxarebis Sedegi iqneba (maT 25:34;<br />
saq 14:22); amitom, CvenTvis aucilebelia amis swori
4<br />
RmerTi da codva<br />
warmodgena. filipes qadageba qristes Sesaxeb gansazRvrulia<br />
amgvari sityvebiT “axarebda RvTis sasufevelsa da ieso<br />
qristes saxels” (saq 8:5, 12). pavles qadagebaSi Cven<br />
vixsenebT, rom “RvTis sasufeveli” misi ZiriTadi Tema iyo<br />
(saq 19:8; 20:25; 28:23, 31). amitom, pirveli rigis<br />
mniSvneloba RvTis sasufevelis Seswavlis Cven srul gagebas<br />
eniWeba, radgan igi warmoadgens saxarebis mniSvnelovan<br />
nawils. “mravali WiriT gvmarTebso RvTis sasufevelSi<br />
Sesvla” (saq 14:22); es _ Suqia Cveni gvirabis bolos da igi<br />
gviwvevs msxverplis Sewirvisaken, romelic Seadgens Cvens<br />
WeSmarit qristianul cxovrebas.<br />
babilonis mefes nabuqodonosors surda gaego msoflios<br />
momavali (ix. dan 2). sizmarSi man ixila didi kerpi,<br />
romelic sxvadasxva liTonisagan iyo Seqmnili. danielma<br />
axsna es amrigad, kerpis oqros Tavi babilonis mefes<br />
aRniSnavs (dan 2:38). mis Semdeg aRdgebian israelis irgvliv<br />
teritoriaze sxva didZali samefoebi da sabolood iseTi<br />
mdgomareoba Seiqmneva, rom “rogorc misi fexis TiTebi<br />
nawilobriv rkinisa iyo da nawilobriv Tixisa, aseve samefoc<br />
nawilobriv mtkice iqneba da nawilobriv _ myife” (dan 2:42).<br />
amJamad samyaro dasaxlebulia uamravi xalxiT, zogierTi<br />
maTgani sustia, zogi ki _ Zlieri. danielma Semdeg Tqva, rom<br />
didi qva moswydeba mTas, daartyavs kerps da gautexs mas<br />
fexebs, TviTon ki Zlier mTad iqceva da Seavsebs mTel<br />
dedamiwas. es qva iesos gansaxierebs (maT 21:42; saq 4:11; efes<br />
2:20; 1 pet 2:4-8). “mTa”, rodesac igi Seqmnis mas mTel<br />
samyaroSi, warmoadgens maradiul RvTis sasufevels. igi<br />
damyardeba ieso qristes meore mosvlis dros. es<br />
winaswarmetyveleba amtkicebs, rom sasufeveli caze ki ara,<br />
aramed dedamiwaze iqneba.
sakiTxi imis Sesaxeb, rom sasufeveli faqtiurad sruliad<br />
damyardeba qristes mosvlisas, gaSuqebulia bibliis sxva<br />
leqsebSic. amrigad, pavle ambobda, rom ieso ganikiTxavs<br />
cocxlebsa da mkvdrebs “Tavisi mosvliTi da Tavisi<br />
sasufeveliT” (2 tim 4:1). miqa 4:1 mxars uWers danielis<br />
winaswarmetyvelebas, rom RvTis sasufeveli didZal mTas<br />
daemsgavseba. “ukanasknel dReebSi iqneba, rom mTebis TavSi<br />
damyardeba uflis saxlis mTa”. Semdeg mocemulia dedamiwaze<br />
damyarebul samefos aRwera (miq 4:1-4). RmerTi miscems iesos<br />
daviTis taxts ierusalimSi: “da ukunisamde imefebs... da mis<br />
mefobas ar eqneba dasasruli” (luk 1:32, 33). aq ibadeba<br />
kiTxva, Tu rodis daiwyeba iesos mefoba daviTis taxtze<br />
ierusalimSi. sityvebi “mis mefobas ar eqneba dasasruli”<br />
exmaurebian sityvebs leqsidan dan 2:44: “zecieri RmerTi<br />
daamyarebs samefos, romelic ukunisamde ar daiqceva da misi<br />
xelmwife sxva xalxSi ar gadava”. gamocx 11:15 leqsSi<br />
qristes meore mosvlis aRweris dros gamoyenebulia aseTive<br />
ena: “wuTisoflis samefo gaxda Cveni uflisa da misi<br />
qristesi, da imefebs igi ukuniTi ukunisamde”. albad unda<br />
iyos raRac garkveuli dro, rodesac daiwyeba qristes<br />
ganmgebloba dedamiwaze. da kvlav pasuxi amgvari iqneba _ es<br />
moxdeba mis dabrunebisas.<br />
5.2 amJamad sasufeveli damyarebuli ar aris<br />
arsebobs gavrcelebuli azri, rom RvTis sasufeveli amJamad<br />
damyarebulia, da Sedgeba marTlmorwmuneTagan _<br />
“eklesiisagan”. Tumca WeSmariti morwmuneni ukve “xsnilni”<br />
arian da maT miniWebuli aqvT adgilebi sasufevelSi; magram,<br />
aSkaraa, Cven ar SegviZlia viyoT amJamad sasufevelSi,<br />
radganac qriste jer ar dabrunebila mis dasamyareblad.
6<br />
RmerTi da codva<br />
Cveni codnidan gamomdinare, naTelia, “rom xorcsa da sisxls<br />
ar ZaluZs RvTis sasufevlis damkvidreba” (1 kor 15:50). Cven<br />
varT “sasufevlis memkvidreebi, romelic Tavis moyvarulebs<br />
aRuTqva” (iak 2:5), radgan naTlisReba gvqmnis Cven abraamis<br />
aRTqmis memkvidreT, es aRTqma ki sasufevlis saxarebis<br />
safuZvels Seadgens (maT 4:23; gal 3:8, 27-29). amitom ar<br />
aris sakvirveli, rom bibliaSi xSirad gvxvdeba leqsebi,<br />
romlebSic naTqvamia, rom abraamis aRTqma memkvidreobis<br />
Sesaxeb ganxorcieldeba qristes dabrunebisas (maT 25:34; 1<br />
kor 6:9, 10; 15:50; gal 5:21; efes 5:5). TviT am leqsebis ena<br />
metyvelebs, rom sasufeveli ar Sedgeba axlandel<br />
morwmuneTagan.<br />
iesom mogviTxro igavi, raTa gamoemJRavna im xalxis Secdoma,<br />
romlebsac egonaT, rom “ucbad gamoCndeboda RvTis<br />
sasufeveli. amis gamo Tqva: erTi keTilSobili kaci wavida<br />
Soreul qveyanaSi, rom mefoba mieRo da ukan dabrunebuliyo”.<br />
Tavis dauswreblobis dros monebs garkveuli miTiTeba misca.<br />
“roca mefoba miiRo da ukan dabrunda, brZana misTvis<br />
moegvaraT is monebi” da gansaja isini (luk 19:11-27).<br />
keTilSobili kaci _ iesoa, romelic “Soreul qveyanaSi”<br />
caSi miemgzavreba samefos misaRebad. Semdeg ieso dabrundeba,<br />
daamyarebs samefos da ganikiTxavs xalxs. da es misi meore<br />
mosvla iqneba. amitom SeuZlebelia, rom monebi “flobdnen”<br />
sasufvels amJamad, uflis ar yofnis dros.<br />
zemoT naTqvami SegviZlia davadasturoT nawyvetebiT<br />
bibliidan:<br />
_ “Cemi samefo ar aris am wuTisoflisa”, martivad axsna<br />
iesom (ioan 18:36). magram, maSinac ki mas SeeZlo aTqva: “mefe<br />
var” (ioan 18:37) da amiT eCvena, rom axlandeli qristes<br />
“samefo” ar niSnavs, rom igi ukve damyarebulia.
_ qristem uTxra Tavis moswavleebs, rom igi amieridan aRar<br />
Sesvams am vazis nayofisagan “im dRemde, roca TqvenTan erTad<br />
Sevsvam axals mamaCemis sasufevelSi” (maT 26:29). aq aSkaraa,<br />
rom sasufeveli momavalSia da xalxs esmoda misi, roca<br />
“dadioda qalaqidan qalaqSi, qadagebda da axarebda RvTis<br />
sasufevels” (luk 8:1). “netaria, vinc Wams purs RvTis<br />
sasufevelSi” (luk 14:15).<br />
_ luk 22:29, 30 agrZelebs am Temas: “mec iseve aRgiTqviT,<br />
rogorc me aRmiTqva mamaCemma sasufeveli, rom WamoT da svaT<br />
Cems sufraze Cem sasufevelSi”.<br />
_ iesom axsna niSnebi, romlebic mis meore mosvlas<br />
iwinaswarmetyveleben da daamTavra Semdegi sityvebiT: “aseve<br />
Tqven, roca ixilavT yovelive amis axdenas, icodeT, rom<br />
axloa RvTis sasufeveli” (luk 21:31). es kategoriulad<br />
uaryofs debulebas samefos arsebobis Sesaxeb.<br />
_ “mravali WiriT gvmarTebso RvTis sasufevelSi Sesvla”<br />
(saq 14:22). rasakvirvelia, rom yvela morwmune gulwrfelad<br />
loculobs sasufevlis mosvlaze (maT 6:10).<br />
_ RmerTis sityvebze sapasuxod, romelic “mogiwodebT<br />
Tavisi sasufevlisa da didebisaken” (1 Tes 2:12). Cven unda<br />
miviswrafvodeT SevideT sasufevelSi sulieri cxovrebis<br />
meSveobiT (maT 6:33).<br />
CvenSia RvTis sasufeveli?<br />
am damajerebel mosazrebebis miuxedavad, mravali qristiane<br />
amyarebs rwmenas debulebaze, TiTqos sasufeveli arsebobs<br />
amJamad morwmuneTa gulebSi. amasTanave isini mxolod erT<br />
frazas eyrdnobian: “TviTon TqvenSia RvTis sasufeveli”.<br />
konteqstis mixedviT ieso esaubreboda farisevelebs (lq.<br />
20); da amitom sityva “TqvenSia” maT ekuTvnis. isini,
8<br />
RmerTi da codva<br />
ueWvelad, ar iyvnen qristianebi _ RvTis sasufeveli ar iyo<br />
Seqmnili maT gulebSi.<br />
ebraelebma gamarTes didi sazogado warmodgena, raTa<br />
daxvedrodnen mesias. am nawyvetSi sityvebi “RvTis<br />
ssufeveli” SesaZloa Seicvalos sityviT “mesia”, radgan igi<br />
iqneba am sasufevelis meufe. rodesac ieso ierusalimSi<br />
Sevida xalxma wamoiZaxa: “kurTxeul aris uflis saxeliT<br />
momavali!<br />
kurTxeul aris Cveni mamis, daviTis momavali samefo” (mark<br />
11:9, 10). aq sityva “samefo” uTanaswordeba sityva “mesias”.<br />
ioane naTlismcemeli qadagebda, rom “moaxloebulia caTa<br />
sasufeveli, vinaidan es aris (ieso) is, romlis Sesaxeb<br />
(iwinaswarmetyvela)” (maT 3:2, 3). rodesac farisevlebma<br />
hkiTxes iesos, Tu “rodis mova RvTis sasufeveli” man miugo,<br />
rodesac “kacis Ze” mova (luk 17:20-24).<br />
qristem ixila mesiis mosvlis ebraelTa molodini; Tavisi<br />
Zalis uecar gamJRavnebis fiqrSi, maT ver SeamCnies mesia _<br />
“RvTis sasufeveli” _ iesos Tavmdablur pirovnebaSi. man<br />
gaafrTxila isini: “RvTis sasufeveli ar mova TvalsaCinod...<br />
vinaidan, aha, TviTon TqvenSia RvTis sasufeveli” (luk 17:20,<br />
21).<br />
5.3 RvTis sasufeveli warsulSi<br />
RvTis sasufeveli morwmuneTa momavali sazRauria. rogorc<br />
aseTi, igi STaagonebs maT icxovron ise, rogorc ieso<br />
cxovrobda, xanmokle tanjvis gadalaxviT. amitom,<br />
mosalodnelia, rom morwmuneni miuZRvnian sakuTar cxovrebas<br />
survils gaigon da Seafason momavali samefos saswaulebi. es
maTi sulieri miswrafvis Sedegi da RmerTis mimarT<br />
siyvarulis gamomJRavneba iqneba.<br />
wmida werili savsea wvrilmanebiT RvTis sasufevelis<br />
Sesaxeb. adamians mouwevs mTeli sicocxlis Sewirva, raTa<br />
warmoidginos mxolod ramodenime maTgani. erTerTi xerxi,<br />
romlis meSveobiT Cven SegviZlia aRviqvaT momavali<br />
sasufevelis ZiriTadi principebi, aris imis Segneba, rom<br />
RvTis sasufeveli ukve arsebobda warsulSi israelis<br />
samefos saxiT. aseTive samefo aRdgeba qristes dabrunebis<br />
Semdeg. biblia uamrav informacias gvaZlevs israelis<br />
xalxze, raTa SevityoT momavali samefos organizacia.<br />
RmerTi xSirad aris aRwerili rogorc “israelis meufe” (es<br />
44:6; Sd. es 41:27; 43:15; fsalm 48:2; 89:18; 149:2), aqedan<br />
gamomdinare, israelis xalxi mis samefos warmoadgenda.<br />
israelianebi gaxdnen RvTis samefod sinais mTaze, masTan<br />
aRTqmis dadebis Sedegad, egviptidan gamosvlisTanave. am<br />
aRTqmis dacvis survilTan Sesabamisad, RmerTma uTxra maT,<br />
“Cems sakuTrebad gamogarCevT yvela xalxisagan... da wmida<br />
erad meyolebiT” (gam 19:5, 6). amrigad, “rodesac gamovida<br />
israeli egviptidan... gaxda... israeli _ misi samflobelo”<br />
anu samefo (fsalm 114:1, 2). amgvari SeTanxmebis dadebis<br />
Semdeg, israelianebma gadaiares sinais udabno da<br />
damkvidrdnen qanaanTa qveyanaSi. radganac RmerTi iyo maTi<br />
meufe, maT xelmZRvanelobdnen “msajulni” (magaliTad,<br />
gedeoni da calmunayi) da ara mefebi. es msajulni<br />
administratorebad iyvnen, romlebic iRebdnen gankargulebebs<br />
cidan. isini marTavdnen qveynis garkveul nawils, da ara<br />
mTel qveyanas. RmerTi xSirad mouwodebda maT garkveul<br />
miznebisaken. rodesac israelianebma sTxoves msajul gedeons<br />
gamxdariyo maTi mefe, man miugo: “me ver vibatoneb Tqvenze...<br />
ufalma ibatonos Tqvenze” (msaj 8:23).
10<br />
RmerTi da codva<br />
ukanasknel msajulad _ samueli iyo. mis dros israelianebma<br />
iTxoves mefed kaci, raTa yofiliyvnen rogorc eri mis<br />
irgvliv (1 mef 8:5, 6). mTeli Tavisi istoriis ganmavlobaSi,<br />
RvTis WeSmariti xalxi ganicdida cdunebas RmerTTan<br />
naTesaobrivi kavSiris daufaseblobis gamo. es Zalze Zlieri<br />
cdunebaa Cvens samyaroSi. RmerTi uCivoda samuels: “me<br />
uaryves TavianT mefed” (1 mef 8:7). Semdeg RmerTma gaugzavna<br />
mefeTa mTeli rigi. sulierad ufro niWierni aRiarebdnen,<br />
rom israeli jer kidev aris RvTis sasufeveli, miuxedavad<br />
imisa, rom man uaryo es samefo. msajulebs esmodaT, rom<br />
isini marTavdnen israeliT RvTis saxeliT da ara sakuTari<br />
surviliT. am principis gageba gvaZlevs solomonis marTvis<br />
aRweris saSualebas, romelic RmerTma “mogisurva, raTa mis<br />
taxtze daesva uflis, Seni RmerTis mefed” (2 neSt 9:8; 1<br />
neSt 28:5; 29:23). solomonis meTaurobam moutana israels<br />
mSvidoba da aayvava igi, amasTanave igi momavali RvTis<br />
sasufevelis gansaxiereba iyo. amitom, xazgasmulia, rom<br />
solomoni israelianebis mefe iyo da marTavda maT RmerTis<br />
saxeliT, aseve, rogorc ieso daimyarebs RvTis taxts da<br />
imefebs RmerTis saxeliT (maT 27:37, 42; ioan 1:49; 12:13).<br />
uamravi morwmune meufe, romlis Sesaxeb naTqvamia Zvel<br />
aRTqmaSi, Tavisi mefobiT asaxavda qristes momaval samefos.<br />
rogorc solomonma augo taZari RmerTs ierusalimSi, aseve<br />
moiqceva ieso momaval samefoSi (ix. ezek 40:48). rogorc<br />
xizkiahumma da solomonma miiRes mezobel xalxisagan<br />
saCuqrebi da pativiscemis niSnebi (3 mef 10:10) da aayvaves<br />
kurTxeuli israelis miwa (es 37:30), aseve es yvelaferi<br />
bevrjer metad gakeTdeba qristes mefobis dros.<br />
colqmruli cxovreba<br />
Tavisi kargi sawyisis miuxedavad, solomoni ukve<br />
axalgazrdobaSi uSvebda Secdomebs colqmrul movaleobebTan
dakavSirebiT, romlebmac asakTan erTad daacarieles igi.<br />
“mefe solomons uyvarda bevri ucxoeli qali... moabelebi,<br />
yamonelebi, edomelebi... im modgmis xalxTa qalebi, romelTa<br />
gamo nabrZanebi hqonda ufals israelianTaTvis, nu SexvalT<br />
maTTan da nurc isini Semovlen TqvenTan, Torem ueWvelad<br />
modrekeno Tqvens gulebs TavianTi RmerTebiskan. maT mieweba<br />
solomoni siyvaruliT... da midrikes misi guli colebma.<br />
midrikes solomonis guli misma colebma ucxo RmerTebisken.<br />
ise wrfeli ar iyo misi guli uflisadmi... ukeTurebas<br />
sCadioda solomoni uflis TvalSi da ise ar erTgulebda<br />
ufals... ganurisxda ufali solomons... uTxra ufalma<br />
solomons... gamogglej samefos” (3 mef 11:1-11).<br />
rwmenis dacemis procesi solomons ugrZeldeboda mTeli<br />
cxovrebis ganmavlobaSi. misma urTierTobam qalebTan,<br />
romlebsac ar aRiarebda israelis RmerTi, iqamde miiyvana,<br />
rom is Tayvans scemda cru RmerTebs. misi colebis<br />
siyvarulma imdenad daabrmava, rom is aRar ganixilavda im<br />
RmerTebs, rogorc WeSmariti RmerTis sulier damaxinjebas.<br />
droTa ganmavlobaSi, misi guli sruliad moscilda israelis<br />
RmerTs. “wrfeli ar iyo misi guli uflisadmi”, ese igi,<br />
sindisi ar qeWnida cru RmerTebis Tayvanismcemlobis gamo.<br />
WeSmarit RmerTTan sulieri SeTvisebis aryofna iyo “siave<br />
RmerTis TvalebSi” da iqamde miiyvana, rom ufalma Sewyvita<br />
yvelanairi kavSiri solomonTan. israelianebs araerTxel<br />
gamoecxadaT, rom ar moeyvanaT coli sxva tomebidan (gam<br />
34:12-16; ieso 23:12, 13; rjl 7:3).<br />
qristes saxelSi naTlobiT, Cven sulier qristianebad<br />
vxdebiT. Tu Cven martoni varT, unda gavTxovdeT an<br />
moviyvanoT coli, romelic iziarebs Cvens rwmenas da<br />
“ufalSi” imyofeba (1 kor 7:39), ese igi, qristeSi. Tu Cven<br />
naTlobis miRebis dros ukve SeuRlebulni varT, Cven ar<br />
unda davcildeT colebs. Cveni colqmruli urTierToba Cveni
12<br />
RmerTi da codva<br />
rwmeniT aris nakurTxi (1 kor 7:12-14). Segnebuli qorwineba<br />
maTze, vinc ar cnobs WeSmarit RmerTs, sabolood migviyvans<br />
rwmenis uaryofamde. solomonma, SesaZloa, ar daafasa RvTis<br />
gafrTxilebis mniSvneloba amgvari qalebis Sesaxeb:<br />
“midrekeno Tqvens gulebs” (3 mef 11:2; gam 34:16). saWiroa<br />
gansakuTrebuli TviTkontroli da gulwrfeli monanieba,<br />
rom ar viyoT gamonaklisi am wesisagan.<br />
Cven adre vTqviT, rom marTlmadidebeli qristianebi ver<br />
aRiqvaven qristianuli imedis ebraelur safuZvels; isini ar<br />
cnoben israelis WeSmarit RmerTs. Sereuli qorwinebiT<br />
aseTi xalxi TandaTan scildeba WeSmaritebis doqtrinebs,<br />
romlebic ZiriTadia Cveni xsnisaTvis. amis gamo, isaakma da<br />
iakobma didi tanjviT ipoves qalebi, romlebzec SeeZloT<br />
daqorwineba. isaaki daqorwilda 40 wlis asakSi, igi sakmaod<br />
did xans eZebda Tavisi rwmenis sacoles. ezrisa da neemiis<br />
mwuxareba ebraelebis daqorwinebaze araebraelebze<br />
adasturebs am sakiTxis mniSvnelobas (ezra 9:12; neem 10:29,<br />
30). Cven gavamaxvileT yuradReba am sakiTxze imitom, rom<br />
gamogvewvia mkiTxvelebSi garkveuli gamoxmaureba;<br />
colqmruli urTierTobis Sesaxeb ufro dawvrilebiT<br />
naTqvamia nawilSi 11.3.<br />
gankiTxva<br />
solomonis gariyulobis Sedegad, israelis samefo gaiyo or<br />
nawilad: solomonis Ze, roboami marTavda iudas StoTi,<br />
beniamini ki _ menaSes Stos nawiliT, im dros, rodesac<br />
ieroboami marTavda danarCen aT Stos. am aTi StoTi<br />
Sedgenil samefos israelis samefo ewoda anu efremi, xolo<br />
or Stos iudas samefo. am Stoebis mosaxleobis umravlesoba<br />
solomonis uxeiro magaliTs baZavda _ isini ambobdnen, rom<br />
swamT WeSmariti RmerTi da amisTanave Tayvans scemdnen<br />
mezobeli xalxis kerpebs. RmerTma araerTxel mimarTa maT<br />
winaswarmetyvelTa meSveobiT, rom moenaniaT, magram amaoT.
maSin man dasaja isini da gaaZeva israelis samefodan maTi<br />
mtrebis qveyanaSi. es moxda aSurelTa da babilonelTa<br />
meSveobiT, romlebic SemoiWrnen israelSi da tyved waiyvanes<br />
mosaxleoba. “mravali weli Tavs ikavebdi maTi gulisTvis,<br />
Seagonebdi Seni suliT _ winaswarmetyvelTa meSveobiT,<br />
magram yurs ar ugdebdnen; amitomac Cayare isini qveyanaTa<br />
mezobel xalxebis xelSi” (neem 9:30). israelis samefo aTi<br />
Stosagan Sedgeboda, mas ar hyavda kargi mefe. ieroboami,<br />
aqabi, axazia da sxva, rogorc aris naTqvami amis Sesaxeb<br />
mefeTa wignSi, kerpTmsaxurni iyvnen. israelis ukanaskneli<br />
mefe hoSeayi iyo; misi marTvis dros aSurelebma gaanadgures<br />
israelianebi da waiyvanes tyved aTive Sto (4 mef 17). am<br />
tyveobidan isini arasides dabrunebulan.<br />
iudas qveyanaSi arsebobda ramodenime keTilSobili mefe<br />
(magaliTad, xazkia, ioSia), magram umravlesoba cudi iyo.<br />
xalxTa codvebis gamo, RmerTma uaryo iudas qveyana, rogorc<br />
Tavisi samefo, rodesac babilonelebi SeiWrnen iudas<br />
qveyanaSi da tyved waiyvanes babilonis mosaxleoba. im dros<br />
xalxiT cedkiahu marTavda (4 mef 25). tyved ayvanilni<br />
imyofebodnen babilonSi 70 wlis ganmavlobaSi, romlis<br />
Semdeg zogierTi maTgani dabrunda israelSi ezrasa da<br />
neemias xelmZRvanelobis qveS. amis Semdeg, maT ar hyavdaT<br />
sakuTari mefe, maTi marTavdnen babilonelebi, berZnebi da<br />
romaelebi. ieso romaelTa batonobis dros daibada. iesos<br />
uaryofis gamo, romaelebi SeiWrnen ebraelTa samflobeloSi<br />
ax. w. aR-is 70 wlebSi da sxvadasxva adgilas daasaxles<br />
isini. mxolod 100 wlis win ebraelebma kvlav daiwyes<br />
dabruneba israelSi da amiT auwyes qristes mosvla (ix.<br />
danarTi 3).<br />
ezekieli 21:25-27 qadageba RvTis sasufevelis dasasrulis<br />
Sesaxeb, rogorc es gamomJRavnda israelis xalxze: “Sen ki,<br />
urjulo, boroteulo. mTavaro israelisa (ese igi,
14<br />
RmerTi da codva<br />
cidkiahu), romelsac daudga Jami... ase ambobs ufali RmerTi:<br />
moiSore jiRa da moixade gvirgvini (ese igi, dasasruls<br />
uaxlovdeba cidkiahus mefoba), yovelTvis ase ar iqneba...<br />
damxobas, damxobas, damxobas vuwilxvedreb da esec aRar<br />
iqneba, sanam is ar mova, vis xelSic aris samarTali, rom mas<br />
CavabaroT” (ezek 21:25-27). mTeli winasrmetyveleba dastiris<br />
RvTis sasufevelis dasasruls (os 10:3; god 5:16; ierem<br />
14:21; dan 8:12-14).<br />
samjer gameorebuli sityva “damxoba” leqsebSi ezek 21:25-27<br />
ekuTvnis nabuqodonosoris, babilonis mefis sam SeWras<br />
israelSi. yuradRebiani studenti ixilavs am leqsebSi<br />
samefos marTvis magaliTs, cidkiahus damxoba xom RvTis<br />
sasufevelis damxoba iyo (ix. nawili 5.2). ase dasrulda<br />
RvTis sasufeveli israelis xalxSi: “gavauqmo israelis<br />
mefoba” (os 1:4) da igi ar iarsebebs manam, sanam ar mova is,<br />
visac ekuTvnis igi. “miscems mas ufali RmerTi misi mamis,<br />
daviTis taxts... da mis mefobas ar eqneba dasasruli” (luk<br />
1:32, 33) qristes dabrunebisas. maSin ganxorcieldeba aRTqma<br />
samefos aRdgenis Sesaxeb.<br />
Zvel aRTqmaSi uamravi adgili RvTis samefos aRdgenas aqvs<br />
miniWebuli. qristes moswavleebic iyvnen aseve<br />
dainteresebulni am sakiTxiT: “amitom Sekrebilni<br />
ekiTxebodnen mas: am xanebSi xom ar aRudgen, ufalo,<br />
israelis samefos?”, ese igi “asruldeba Tu ara amJamad<br />
ezekielis winaswarmetyveleba 21:27?” amaze ieso qristem<br />
miugo, rom isini verasodes ver gaigeben misi meore mosvlis<br />
zust dros; amis Semdeg angelozebma daarwmunes isini, rom<br />
ieso dabrundeba iseve, rogorc amaRlda (saq 1:6-11).<br />
aqedan gamomdinare, RmerTis samefos/israelis aRdgena meore<br />
mosvlisas ganxorcieldeba. petre qadagebda, rom ufali<br />
gamogzavnis “ieso qristes, romelic zecam unda miiRos (ese
igi, is unda iq darCes) vidre yvelaferi aRdgebodes, rasac<br />
RmerTi dasabamidan ambobda Tavisi wmida winaswarmetyvelebis<br />
piriT” (saq 3:20, 21). meore mosvla moitans RvTis<br />
sasufevelis aRdgenas, rogorc israelis Zvel samefos<br />
aRorZinebas.<br />
RvTis sasufevelis aRdgena WeSmaritad “yvela (RvTis) wmida<br />
winaswarmetyvelTa” saerTo Temaa: _<br />
_ “da wyalobiT damyardeba taxti da rwmeniT dajdeba (ieso)<br />
masze daviTis karavSi (meore mosvlisas _ luk 1:32, 33)<br />
msajuli... moswrafe samarTlis qmnaSi” (es 16:5).<br />
_ “mas Jams aRvmarTav daviTis damxobil karavs (ese igi,<br />
daviTis “taxts” _ luk 1:32, 33), garRveuls Sekrav,<br />
dangreuls gavamTeleb da ise aRvadgen, rogorc Zvel droSi<br />
iyo” (amos 9:11). ukanaskneli fraza aSkarad metyvelebs<br />
aRdgenaze.<br />
_ “iqnebian misi (israelis) Svilebi Zveleburad da misi<br />
krebuli mtkiced idgeba Cems winaSe” (ierem 30:20).<br />
_ “ufali... kvlav airCevs ierusalims” (zaq 2:12) da Tavisi<br />
samefos dedaqalaqad gaxdis (Sd. fsalm 48:2; es 2:2-4).<br />
_ “davabruneb iudas da israelis wartacebuls da<br />
winandeburad avaSeneb maT... kvlav gaismeba xma sixarulisa...<br />
davabruneb qveyanidan wartyvenilebs, rogorc Tavidanve<br />
iyvnen... kvlav gaCndeba (ierusalimSi) mwyemsTa binebi, maTi<br />
jogis sadgomebi” (ierem 33:7_13).<br />
am samefos damyarebisaTvis qristes dabruneba aris<br />
WeSmaritad “israelis imedi”, da es imedi Cven naTlobis<br />
miRebiT unda gaviziaroT.
16<br />
RmerTi da codva<br />
5.4 RvTis sasufeveli momavalSi<br />
winamaval muxlebSi Cven moviyvaneT sakmarisi raodenobis<br />
axsna, Tu rodis damyardeba sasufeveli. rogorc viciT,<br />
abraamis Teslis meSveobiT yvela kuTxis xalxi miiRebs<br />
kurTxevas, rom 4:13 naTqvamia, rom mTel samyaros<br />
daimkvidrebs is xalxi, vinc “abraamis” TeslSi, anu qristeSi<br />
imyofeba. dan 2 winaswarmetyveli simbolurad adarebs<br />
qristes mosvlas patara qvis vardnasTan da Semdeg mis<br />
gadidebasTan mTeli samyaros sasufevelis saxiT (Sd. fsalm<br />
72:8). es imas niSnavs, rom rom RvTis sasufeveli<br />
damyarebuli iqneba ara mxolod ierusalimSi an israelis<br />
miwaze, rogorc zogierTi fiqrobs, Tumca es mxare,<br />
rasakvirvelia, misi guli iqneba.<br />
qristeSi macxovrebeli xalxi, eyolebian “sufevad da<br />
mRvdlebad Cems RmerTs, da imefeben dedamiwaze” (gamocx<br />
5:10). Cven vmarTavT sxvadasxva raodenobis da zomis<br />
qalaqebsa da soflebs, erTi aT qalaqs marTavs, meore _<br />
xuTs (luk 19:17). qriste gagviziarebs Tavis gamgeblobas<br />
dedamiwaze (gamocx 2:27; 2 tim 2:12). “simarTliT imefebs<br />
mefe (ieso) da mTavrebi (morwmuneni) samarTlianad<br />
imTavreben” (es 32:1; fsalm 45:16).<br />
qriste maradiulad imefebs aRdgenil daviTis taxtze (luk<br />
32, 33), ese igi, is daviTis adgils daikavebs, romelic<br />
ierusalimSia. da radgan igi gvixelmZRvanelebs im qalaqidan,<br />
ierusalimi momavali samefos dedaqalaqi iqneba. da mis<br />
teritoriaze aRorZindeba taZari (ezek 40-48). im dros,<br />
rodesac xalxi adidebs RmerTs dedamiwis sxvadasxva kuTxeSi<br />
(mal 1:11), es taZari msoflio wirva-locvis centri iqneba.<br />
xalxi “wlidan wlamde ivlian mefis, cabaoT uflis
pativsacemad da karvobis sadResaswaulad” ierusalimis<br />
taZarSi (zaq 14:16).<br />
es yovelwliuri Tayvanismcemloba ierusalimSi iyo<br />
gamocxadebuli es 2:2, 3 “ukanasknel dReebSi iqneba, rom<br />
uflis saxlis mTa (samefo _ dan 2:35, 44) mTaTa saTaveSi<br />
dadgindeba (ese igi, RvTis samefo da taZari amaRldeba<br />
xalxis samefoze)... da yoveli eri misken daiwyebs denas.<br />
daiZreba uTvalavi xalxi da ityvis: modi, avideT uflis<br />
mTaze, iakobis saxlSi; gvaswavlos Tavisi gzebi... radgan<br />
rjuli sionidan gamova da uflis sityva _ ierusalimidan”.<br />
aseTia samefos pirveli dReebis suraTi, roca gavrceldeba<br />
qristes gamgeblobis codna, da xalxi ivlis RvTis samefos<br />
“mTisken”, romelic TandaTan gafarTovdeba mTel samyaroSi.<br />
ase warmogvidgeba Cven WeSmariti dResaswauli RvTis<br />
gulwrfeli Tayvanismcemlobis mimarT.<br />
Cveni dReebis erTerTi udidesi tragediaa, rom uamravi<br />
xalxi “Tayvans scems” RmerTs ufro politikuri, sazogado,<br />
kulturuli an ekonomiuri TvalsazrisiT, vidre misi<br />
WeSmariti aRqmiT, rogorc mamas da Semqmnels. samefoSi<br />
iqneba gardauvali survili Seicno uflis gezi, amis mizniT<br />
xalxi dedamiwis yvela kuTxidan miva ierusalimSi, raTa<br />
miiRos meti codna Cvens Semqmnelze.<br />
areulobisa da usamarTlobis nacvlad, iqneba mxolod erTi<br />
saerTo kodeqsi _ “sityva da rjuli uflisa”, romelsac<br />
qriste warmosTqvams ierusalimSi. “yoveli eri daiwyebs<br />
misken denas”, raTa piradaT moisminos igi; da RmerTis<br />
Semecnebis saerTo survili, bunebrivi uTanxmoebiT iqneba<br />
Serbilebuli, rogorc es zogjer xdeba calkeul<br />
pirovnebaTa Soris, romlebmac miuZRves sicocxle Cveni<br />
ufali RmerTis Semecnebas. ierusalimSi mimdinare xalxTa<br />
nakadis amgvari aRwera, es 60:5 leqsSi mocemul suraTs
18<br />
RmerTi da codva<br />
emsgavseba, sadac ebraelebi “yvela... mova” araebraelebTan<br />
erTad ierusalimSi RmerTis Tayvanis sacemad. es yvelaferi<br />
sruliad Seesabameba zaq 8:20-23 leqsebSi aRweril samefos<br />
winaswarmetyvelebas: _<br />
“movlen xalxebi da uamrav qalaqTa mcxovrebni.<br />
erTi qalaqis mcxovrebni meoreSi wavlen, ityvian:<br />
wamo, wavideT samxvewrod uflis winaSe da<br />
cabaoT uflis saZieblado. maSin mec waval.<br />
movlen mravalricxovani xalxebi da Zlieri erebi<br />
cabaoT uflis saZieblad ierusalimSi... aTi kaci<br />
yoveli enis xalxidan, moeWideba iudaelis<br />
kalTebs da etyvian: TqvenTan wamovalT, radgan<br />
gagebuli gvaqvs, rom TqvenTan aris RmerTi”.<br />
aqedan gamomdinare, ebraeli xalxi yvela xalxis “Tavi da<br />
ara kudi” aris (rjl 28:13) da RvTis xsnis gegmis ebraelur<br />
safuZvels yvela aRiarebs. maSinve SeCerdeba ugulebelyofa,<br />
romelsac amJamad qristianelebi amJavneben. xalxi sixaruliT<br />
ganixilavs movlenebs da etyvis ebraelebs: “Cven gagebuli<br />
gvaqvs, rom TqvenTan aris RmerTi”. saubari sulier da ara<br />
sxvadasxva ganusazRvrel Temebs Seexeba.<br />
rodesac xalxi did RvTismoSiSobas gamoiCens, qriste<br />
“samarTals ganikiTxavs erebs Soris da amxilebs uTvalav<br />
xalxs; maxvilebisgan saxnisebs gamoWedaven da Subebisgan _<br />
namglebs, eri erze aRar aRmarTavs maxvils da aRaravin<br />
iswavlis oms” (es 2:4). qristes sruli avtoriteti da<br />
kamaTis samarTliani garCeva iqamde miiyvans, rom xalxi<br />
xalisianad Secvlis cecxlsasrol iaraRs sameurneo<br />
manqanebze, da Sewyvitavs omis yvelanair swavlas. “mis<br />
dReebSi gaifurCqneba wmida” (fsalm 72:7) _ suliereba<br />
gaizrdeba da pativiscemas moipovebs is, vinc amJRavnebs<br />
RvTis xasiaTs, siyvaruls, mowyalebas, samarTlianobas da a.
S. SeadareT es axlandel qedmaRlobasTan,<br />
TavmdajereblobasTan da pativmoyvareobasTan.<br />
“maxvilebisagan saxnisebis” nebayoflobiTi gamoWedva iqneba<br />
meurneobis cvlilebis dedamiwaze didi nawili. adamis<br />
codvis gamo dedamiwa dawyevlili iyo (dab 3:17-19), aqedan<br />
gamomdinare, saWiroa meti Zal-Ronis gamoyeneba, misgan kvebis<br />
produqtebis misaRebad. sasufevelSi “iqneba siuxve purisa<br />
dedamiwaze, (adre unayofo) mTaTa mwvervalze. misi nayofi<br />
ibibinebs, viTarca tye libanisa” (fsalm 72:16). “mxvneli<br />
Tavs waadgeba momkels da yurZnis mwuravi _ mTesvels;<br />
badagad daiRvrebian” (amos 9:13), amgvari iqneba dedamiiwis<br />
nayofis siuxve da Semcirdeba edemSi gamocxadebuli wyevla.<br />
mkveTrad gazrdili sasoflo-sameurneo warmoeba miizidavs<br />
xalxs. sasufevelis winaswarmetyveleba imis warmodgenas<br />
gvaZlevs, Tu rogor uzrunvelyofs xalxi sakuTar Tavs da<br />
icxovrebs soflis pirobebSi sasoflo meurneobiT<br />
dakavebuli: _<br />
“yvela Tavisi vazis da leRvis qveS ijdeba da<br />
aravin iqneba damafrTxobeli” (miq 4:4).<br />
TviTuzrunvelyofa gadalaxavs naklebobas, romelic muSa<br />
Zalis gamoyenebis nebismier sistemas gaaCnia. mTeli<br />
sicocxlis gatareba sxvis gasamdidreblad _ warsulis saqme<br />
iqneba.<br />
“aaSeneben saxlebs da icxovreben (TviTon),<br />
Cayrian vazebs da maT nayofs SeWamen. ar aaSeneben<br />
sxvis sacxovreblad, ar dargaven sxvis<br />
SesaWmelad... da Tavadve gacveTen sakuTari xelis<br />
qmnilebas Cemi rCeulebi. fuWad aRar daSvrebian...”<br />
(es 65:21-23).
20<br />
RmerTi da codva<br />
esaia 35:1-7 iZleva Seudarebel winaswarmetyvelebas imis<br />
Sesaxeb, Tu rogor Seicvleba unayofo dedamiwa da mianiWebs<br />
sixarulsa da bednierebas imaT, vinc mas amuSavebs, Tu<br />
rogor Seumsubuqdeba xalxs Sroma da maSin sulierad<br />
mdidari iqneba maTi cxovreba. “moilxens udabno da xrioki,<br />
gaixarebs tramali da SroSaniviT ayvavdeba... ayvavdeba da<br />
gaixarebs, iqneba lxeni da sixaruli... radgan amoxeTqavs<br />
udabnoSi wyali da tromalze _ niaRvrebi. dasicxuli miwa<br />
tborad gadaiqceva da xriokebi wyaros Tvlebad.” gaqreba<br />
maradiuli mtroba cxovelTa Soris: “mgeli da kravi erTad<br />
daiwyeben Zovas” da “bavSvebi iTamaSeben aspitTan” (es 65:25;<br />
11:6-8).<br />
iseve, rogorc Semcirdeba dedamiwis wyevla, Semcirdeba<br />
kacobriobis wyevlac. gamocx 20:2, 3 simbolurad aris<br />
naTqvami eSmakis Sesaxeb (codvasa da mis Sedegze), romelic<br />
“SeiboWeba” aTasi wliT. sicocxle xangrZeli iqneba, Tu<br />
adamiani asi wlis asakSi gardaicvleba, is jer kidev<br />
axalgazrdaT CaiTvleba (es 65:20). qali naklebad daitanjeba<br />
mSobiarobis dros (es 65:23). “maSin aexilebaT Tvalebi<br />
brmebs da yruebs sasmenelni gaexsnebaT. maSin iremiviT<br />
ixtunebs mkelobeli da munjis ena igalobebs” (es 35:5, 6).<br />
es yvelaferi saswauli niWis madliT moxdeba, romelic<br />
kvlav moefineba xalxs (Sd. ebr 6:5).<br />
magram, ar unda vifiqroT, rom RvTis samefo warmoadgens<br />
samoTxes tropikul kunZulze, sadac marTlmorwmune<br />
udardeblad iarsebebs. samefos ZiriTadi daniSnuleba ufali<br />
RmerTis didebaSi Sedgeba iqamde, sanam dedamiwa ar aRivseba<br />
misi didebiT, “rogorc zRva aris wyliT dafaruli” (abak<br />
2:14). es aris RmerTis saboloo mizani: “cocxali var me (da<br />
yovelTvis icocxlebs saxeli Cemi) da savsea uflis didebiT<br />
mTeli qveyana” (ricxv 14:21). RmerTis dideba imas niSnavs,<br />
rom macxovreblebi aRiqvaven, adideben da gadaiReben mis<br />
atributebs. amrigad, “Tavmdabalni daimkvidreben qveynierebas
(samefos) da daamdebian didi (sulieri) mSvidobiT” (fsalm<br />
37:11), da ara mxolod siamovnebas miiReben msubuqi<br />
cxovrebiT. “netar arian simarTlisaTvis mSier-mwyurvalni...<br />
gaZRebian” miT sasufevelSi (maT 5:6). samefoSi maradiuli<br />
sicocxlis flobis azri xSirad gamoiyeneba rogorc<br />
“stafilo” xalxSi interesis gamosawvevad qristianobisadmi.<br />
magram am SemTxvevaSi misi floba sasufevelSi Cveni myofis<br />
SemTxveviTi mizezi iqneba. namdvili mizezi ki RmerTis<br />
didebaSia. am wignis avtorisaTvis sicocxle aTi wlis<br />
ganmavlobaSi savsebiTi srulyofis SegrZnebiT da azriTi<br />
kavSiriT RmerTTan gadalaxavs am cxovrebis sirTuleebsa da<br />
cvalebadobas. mxolod imis warmodgena, rom aseTi saocari<br />
mdgomareoba maradiulad gagrZeldeba, SfoTavs Cvens gonebas.<br />
sxvadasxva fizikuri mxridanac rom ganvixiloT, Cveni mizani<br />
RvTis sasufevelSi cxovreba iqneba, amasTanave materialuri<br />
uzrunvelyofis da miwieri upiratesobis abuCad agdeba. imis<br />
nacvlad, rom ganewyod axlo mimavalze, qriste gvirCevda:<br />
“uwinares ZlieT RvTis sasufeveli da misi simarTle, da es<br />
yovelive SegematebaT” (maT 6:30-34). yvelaferi, rasac Cven<br />
amJamad warmovidgenT da riskenac miveswrafviT, naklebad<br />
mniSvenelovania Cvens saboloo mizanTan SedarebiT _<br />
vimyofebodeT RvTis sasufevelSi.<br />
Cven vcdilobT gavanviTarod siyvaruli RvTis xasiaTisadmi,<br />
da es imas niSnavs, rom Cven gvsurs viyoT mis sasufevelSi.<br />
Cven gvinda viyoT maradiulad wmida da sulac imitom ki<br />
ara, rom gvsurs Tavis arideba sikvdilisagan da maradiuli<br />
advili cxovreba.<br />
magram, xSirad saxarebis imedi imgvarad warmogvidgeba, rom<br />
pasuxobs adamianis pativmoyvareobas. rasakvirvelia,<br />
sasufevelSi Cveni sicocxlis imedi icvleba dReTidRe. Cven<br />
gTavazobT Semdeg ideals _ pirveli prioriteti saxarebis
22<br />
RmerTi da codva<br />
SeswavlaSi da misadmi morCilebaSia, romelic naTlobis<br />
miRebaSi gamoixateba. imedi, romelsac is gvaZlevs, da Cveni<br />
RvTis sasufevelSi cxovrebis WeSmariti guliswadili<br />
mxolod imatebs naTlisRebis Semdeg.<br />
5.5 qristes aTaswlovani ganmgebloba<br />
yuradRebiani mkiTxveli SesaZloa gvkiTxavs: “ar gamoiyureba<br />
RvTis sasufevelis aRwera sakmaod adamianurad?” xalxi<br />
samefoSi aseve imravleben (es 65:23) da avsebuli iqneba maTi<br />
dReebi (es 65:20). isini ikamaTeben da qriste gansjis maT.<br />
aseve, isini daamuSaveben dedamiwas, raTa icxovron, Tumca es<br />
Sroma SedarebiT msubuqi iqneba. es yvelaferi ar Seesabameba<br />
imas, rac Cven gvesmis samefos Sesaxeb, rogorc adgilze,<br />
sadac marTlmorwmunes eqneba maradiuli sicocxle, RvTis<br />
buneba, sadac isini angelozebs daemsgavsebian, romlebic ar<br />
mravldebian (luk 20:35, 36). pasuxi imaSi Sedgeba, rom es<br />
sasufevelis pirveli nawili 1000 weli gagrZeldeba (ix.<br />
gamocx 20:2-7). am periodis ganmavlobaSi dedamiwaze xalxis<br />
ori jgufi iarsebebs: _<br />
1. wmidani _ isini, vinc qristeSi cxovrobdnen da<br />
visac maradiuli sicocxle mieniWeba gankiTxvis<br />
dros. miaqcieT yuradReba, rom “wmida” adamiani<br />
ar niSnavs “gamoZaxebul” adamians da ekuTvnis<br />
nebismier morwmunes.<br />
2. Cveulebrivi mokvdavi xalxi, romlebsac ar<br />
ecodinebaT saxareba qristes dabrunebisas, ese<br />
igi, isini ar ageben pasuxs gasamrjelos winaSe.<br />
gankiTxvaze, RvTis bunebis miRebisTanave, wmindani aRar<br />
mokvdebian da aRar gamravldebian. rac Seexeba xalxis meore
jgufs, isini cocxlebad darCebian. marTlmorwmuneni<br />
sazRaurad Cvens RmerTs sufevad da mRvdlebad eyolebian da<br />
imefeben dedamiwaze (gamocx 5:10), isini uxelmZRvaneleben<br />
maT, vinc ar scnobda saxarebas qristes meore mosvlis dros.<br />
“qristeSi” myofi, Cven gaviziarebT sazRaurs, ese igi,<br />
vimefebT: “vinc gaimarjvebs... mas mivcem xelmwifobas<br />
warmarTebze, _ damwyemsavs maT rkinis kverTxiT... iseve,<br />
rogorc me miviRe Cemi mamisagan” (gamicx 2:26, 27).<br />
uadgilo ar iqneboda gagvexsenebina qristes igavi fulisa da<br />
qalaqebis Sesaxeb _ erTgulma monebma miiRes batonisagan<br />
aTidan xuTamde qalaqebi sasufevelSi (luk 19:12-19). RvTis<br />
gezis codna maSinve ar vrceldeba dedamiwaze; xalxi<br />
ierusalimSi ivlis, raTa miiRos meti codna RmerTis Sesaxeb<br />
(es 2:2, 3). gaixseneT, Tu rogor izrdeboda dedamiiwaze<br />
(RvTis sasufevelis warmomadgeneli) mTa (dan 2:35, 44).<br />
wmindanebs daevalebaT codnis gavrceleba RmerTisa da mis<br />
sasufevelis Sesaxeb.<br />
rodesac winaT israeli RvTis samefo iyo, mRvdlebis<br />
movaleobaSi RmerTze qadageba Sedioda (mal 2:5-7). am mizniT<br />
isini binavdebodnen israelis sxvadasxva qalaqebSi. momavalSi<br />
aRdgenil samefoSi wmindanebi miiReben mRvdlebis am<br />
movaleobas (gamocx 5:10).<br />
Tu qriste mova dRes:<br />
1. aRdgebian mokvdavi pasuxismgebelni da cocxal<br />
pasuxismgeblebTan erTad gankiTxvaze moyvanilni iqnebian.<br />
2. pasuxismgebelni, romlebic codvas idendnen, sikvdiliT<br />
daisjebian, marTlmorwmuneni ki miiReben maradiul<br />
sicocxles.<br />
3. marTlmorwmuneni gauZRvebian im xalxs, vinc cocxlad<br />
darCeba, magram RmerTis winaSe is pasuxismgebeli ar iqneba.
24<br />
RmerTi da codva<br />
isini Seacnoben maT saxarebas, “sufevad da mRvdlebad”<br />
(gamocx 5:10).<br />
4. es 1000 weli gagrZeldeba. am drois ganmavlobaSi yvela<br />
mokvdavi Seicnobs saxarebas, da aqedan gamomdinare, RmerTis<br />
winaSe pasuxismgebeli gaxdeba. es xalxi bevrad bednieri<br />
iqneba da didxans icxovrebs.<br />
5. aTaswlovani gamgeblobis bolos sasufevelSi qristesa da<br />
wmindanebis sawinaaRmdego Sejaxeba moxdeba. am ajanyebas<br />
RmerTi CaaxSobs (gamocx 20:8, 9).<br />
6. vinc 1000 wlis ganmavlobaSi mokvdeba Semdeg aRdgeba da<br />
gasamrjelis misaRebad gaemgzavreba (gamocx 20: 5, 11-15).<br />
7. codvilni maT Soris moscildebian, marTlmorwmuneni ki<br />
Cven SemogvierTdebian da miiReben maradiul sicocxles.<br />
asruldeba RvTis mizani dedamiwis mimarT. samyaro<br />
dasaxldeba ukvdavi, morwmune arsebebiT. praqtikaze<br />
ganxorcieldeba RvTis saxeli “ieRova eloximi”, rac niSnavs<br />
“is vinc gamomJRavndeba ZlevamosilTa jgufSi”. aRar<br />
iarsebebs dedamiwaze codva, da aqedan gamomdinare, sikvdili.<br />
maSin ganxorcieldeba aRTqma, imis Sesaxeb, rom gvelis<br />
Tesli samudamod ganadgurdeba Tavis gaWeWyviT (dab 3:15).<br />
“qriste imefebs vidre Tavis fexqveS moaqcevdes Tavis yvela<br />
mters. xolo ukanaskneli mteri, romelic ganqardeba,<br />
sikvdilia. imitom, rom yovelive daumorCila mis mexqveS... da<br />
roca yovelive mas (RmerTs) daumorCilebs, maSin TviT Zec<br />
damorCildeba imas, vinc yovelive mas daumorCila, raTa<br />
RmerTi iyos yvelaferi yvelaferSi” (1 kor 15:25-28).<br />
es iqneba “dasasruli, roca mefobas (qriste) gadascems<br />
ufalsa da mamas” (1 kor 15:24). is, rac amis Semdeg, ese igi,
oca “RmerTi yvelaferi yvelaferSi iqneba”, moxdeba, Cven ar<br />
viciT. Cven viciT, rom gveqneba maradiuli sicocxle,<br />
RvTiuri buneba da vadidebT RmerTs. danarCenis Sesaxeb, rac<br />
qristes aTaswlovani ganmgeblobis Semdeg moxdeba, Cven<br />
mxolod varaudi SegviZlia. “RvTis sasufevelis saxarebis”<br />
sityvebis gagebas didi mniSvneloba aqvs nebismieri<br />
mkiTxvelis xsnisaTvis. SegviZlia Cven gTxovoT, kidev<br />
erTxel gadaikiTxoT es Tavi da aseve aq miTiTebuli<br />
nawyvetebi bibliidan?<br />
RmerTs surs, rom Cven vcxovrobdeT mis sasufevelSi. mTeli<br />
misi ganzraxva Sedgaba imiT, rom Cven miviRoT aqtiuri<br />
monawileoba samefoSi da ar SemovifargloT misi<br />
saSualebebis TxrobiT. naTloba gvaaxlovebs aRTqmasTan<br />
sasufevelis Sesaxeb. Zneli dasajerebelia, rom naTlobis<br />
miReba da mis Semdeg gatarebuli ramodenime weli mogvcems<br />
Cven maradiuli sicocxlis miRebis saSualebas. magram Cveni<br />
rwmena RvTis siyvarulis mimarT myari unda iyos. rogoric<br />
ar unda iyvnen Cveni xanmokle problemebi, Cven ar unda<br />
gvqondes wmida werilis mowodebis uaryofis safuZvliani<br />
mizezi, ase ar aris?<br />
“Tu RmerTi CvenTvis aris, vin gamova Cvens<br />
winaaRmdeg?” (rom 8:31).<br />
“axlandeli tanjvari araferia im didebasTan<br />
SedarebiT, romelic gamovlindeba Cvens mimarT”<br />
(rom 8:18).<br />
“vinaidan Cveni msubuqi da xanmokle tanjva did<br />
da mometebul saukuno didebas qmnis CvenTvis”<br />
(2 kor 4:17).<br />
gadaxveva 15: samefos dazusteba
26<br />
RmerTi da codva<br />
literaturuli aRwera, romelic Zvel aRTqmaSi gvxvdeba,<br />
xSirad dacinvas iwvevs Teologebisa da uamrav sxva<br />
konfesiebis wevrebis mxridan. isini amboben, rom<br />
aRwerilobis ena sakmaod pirobiTia da gvaZlevs saSualebas<br />
vifiqroT, rom sazRauris misaRebad SesaZloa iyos arCeuli<br />
sxva adgili, da ara dedamiwa, Tu imas gaviTvaliswinebT, rom<br />
Cveni planeta cecxlSi (alSi) daiRupeba.<br />
bibliis Seswavlis ZiriTadi wesi misi Sinaarsis dazustebiT<br />
miRebaSia, Tu ar gaaCnia aSkarad gamoxatuli miTiTeba, rom<br />
garkveul adgilebs sulieri mimarTuleba aqvs. magaliTad,<br />
gamocxadebis pirveli leqsi gvacnobs, rom movlena<br />
simboluria (gamocx 1:1). TviT Txrobis enac gvaZlevs<br />
ganwyobas miviRoT aRwerili nawyveti, rogorc realuri, Tu<br />
rogorc simboluri. ase, rodesac vkiTxulobT, rom<br />
“mTvraliviT barbacebs dedamiwa” (es 24:20), sruliad<br />
aSkaraa, rom es dedamiwis simboluri aRwera aris. da<br />
piriqiT, roca mimaval sasufevelze midis saubari<br />
gamoyenebulia martivi ena, raTa dazustebiT gavigoT<br />
yvelaferi.<br />
xalxis uniWobis gamo, rom erwmunaT RvTis sasufevelis<br />
damyareba dedamiwaze, iyo damuSavebuli Teoriebi, romlebic<br />
mkveTrad ewinaaRmdegebodnen bibliis swavlebas. es Teoriebi<br />
sulieri, Tu zeciuri samefos Sesaxeb sakmaod bundovani da<br />
zogadi aris. amitom, mZimed aRviqvavT maT. sinamdvileSi, Tu<br />
mkeloblebis gankurna an udabnos nayofier miwad qceva<br />
simboluria, unda vkiTxoT: “risgan Sedgeba maTi<br />
simbolizmi?”<br />
qvemoT mocemul nawyvetebSi RvTis samefos Sesaxeb. Tu Cven<br />
ar varT darwmunebulni maT realobaSi, maSin ar gvcodnia<br />
sasufevlis saxareba da amitom ar unda movelodoT adgils.
Semdegi nawyvetebi amas adastureben: _<br />
_ “RmerTi, romelmac miwa gamosaxa da Seqmna; man daamyara<br />
igi, saukacrielod ar Seuqmnia, dasaxleblad gamosaxa” (es<br />
48:18). dedamiwis gamosaxvas azri amao iqneboda, Tu RmerTi<br />
daapirebda mis ganadgurebas; magram amis sawinaaRmdegod<br />
RmerTis mizani am miwis ukvdavi xalxiT dasaxlebaSia.<br />
_ “qveyana ki ucvlelia ukunisamde” (ekl 1:4).<br />
_ “da daayena isini (mzis sitemis planetebi) ukuniTi<br />
ukunisamde, kanoni misca da aravin gadauxvevs” (fsalm 148:6).<br />
samefos xandZlivoba 1000 wliT, rogorc naTqvqmia gamocx<br />
20:4, aseve sityvasityviT unda miviRoT, raTa davicvaT<br />
Sesabamisoba am periodis winaswarmetyvelebis sxva<br />
sityvebTan. gamocxadebaSic ki ar unda aRviqvaT yvelaferi<br />
igavurad. amis magaliTi mesame pirze miTiTebaa. yvelaze<br />
ufro SesaniSnavia samefos aRwera gamocx 4:4-9, rogorc<br />
SabaTi dRe dasvenebisa, magram, “uflisaTvis erTi dRe aris,<br />
rogorc aTasi weli” (2 pet 3:8). eqvsi “dRis” Semdeg,<br />
romelTaganac TiToeuli aTasi weli grZeldeba, RmerTis<br />
urTierTobaSi dedamiwasTan aTaswlovani samefos SabaTis<br />
”dRe” mova.<br />
samyaros Seqmnis bibliur TariRTan Sesabamisad 6000 weli<br />
(ese igi, 6 “dRe”) 2000 welSi Sesruldeba (imis<br />
gaTvaliswinebiT, rom samyaro iyo Seqmnili qristes<br />
dabadebamde 4000 wlis win). es imas niSnavs, rom<br />
aTaswlovani samefo daaxloebiT Cveni eris 2000 wels<br />
daiwyeba. ase rom, yvelasaTvis dro SezRudulia.<br />
moaxloebuli qristes dabrunebis prespeqtivasTan<br />
dakavSirebiT, Cven unda gamoviyenoT yvela SesaZlo momenti<br />
am xanmokle cxovrebaSi, raTa movemzadoT mis mosvlisaTvis.
28<br />
RmerTi da codva<br />
gadaxveva 16: mokle cnobebi israelis<br />
istoriidan<br />
abraamidan mosemde<br />
abraami gamoZaxili iyo qalaq uridan. pirveli ebraeli.<br />
RmerTma aRuTqva mas da mis Tesls qanaanis qveyana. man ar<br />
miiRo es aRTqma Tavis sicocxleSi.<br />
isaaki. abraami mzad iyo Seewira sakuTari Svili isaaki.<br />
radgan abraami morwmune iyo, RmerTma kidev erTxel<br />
daudastura mas Tavisi aRTqma. isaaki mzad iyo<br />
damorCileboda mamas sikvdilis miRebaSi. es faqti qristes<br />
gamoCenis mauwyebelia. aRTqma isaaks gaumeorda (dab 26:3-5).<br />
iakobi _ isaakis Ze. aRTqma aseve mas gaumeorda. hyavda 12<br />
vaJi: ruebeni iyo ufrosi, beniamini ki umcrosi. mesame<br />
Svilisagan, levisagan STamomavlebi mRvdlebi iyvnen. iosibi<br />
isaakis sayvareli Svili iyo.<br />
iosibi. bavSvobaSi orjer ixila sizmari, romelSic sakuTari<br />
ZmebiT marTavda. rodesac man mouyva Zmebs sizmris Sesaxeb,<br />
maT SeiZules igi da monad gayides egvipteSi. droTa<br />
ganmavlobaSi, igi egviptes marTveli gaxda da xorblis didi<br />
maragi moagrova Semdegi Svidi wlis SimSilobis gadasatanad.<br />
SimSiliT sikvdilisagan xsnis mizniT, iakobi da misi Svilebi<br />
sacxovreblad egvipteSi iosibesTan gaemgzavrnen. isinic da<br />
maTi STamomavlebic goSenis mxareSi cxovrobdnen. ebraelebi<br />
gamravldnen egvipteSi da faraoni maT devnida, sanam<br />
egviptelebis monad ar gaxada.<br />
mose am dros daibada. sikvdilisagan gadasarCenad, dedam<br />
mdinares piras igi lerwmis kalaTSi Caawvina. faraonis
qaliSvilma dainaxa bavSvi da iSvila igi. rodesac mose<br />
gaizarda, man egvipteli mokla, romelic ebraels scemda. am<br />
ambavis Semdeg man midianis qveyanas Seafara Tavi, sadac<br />
iToris cxvrebs mwyemsida. erTxel mindorSi mas RmerTi<br />
warmoudga cecxlis buCqis saxiT. RmerTma ubrZana moses<br />
faraonTan wasuliyo da ebraelebis ganTavisufleba eTxova.<br />
mose saswaulebs qmnida, raTa daemtkicebina, rom is RmerTis<br />
mier aris gamogzavnili. magram faraoni ar uSvebda<br />
israelianebs. maSin RmerTma egviptes aTi ubedureba<br />
gamougzavna: gombeSoebi, wyviadi, setyva da, sabolood,<br />
egvipteli yoveli pirmSo-biWis sikvdili. yvela ebraelurma<br />
ojaxma am dRes kravi dakla da misi sisxli wausva saxlis<br />
orTave wirTxls da karisTavs. es imas niSnavs, rom iesos<br />
sisxls SeuZlia gvixsnas sikvdilisagan. es dRe gaxda<br />
cnobili rogorc aRdgomis dResaswauli.<br />
gamosvla. sabolood ebraelebs darTes egviptis mitovebis<br />
neba. isini RvTis angelozs mihyavda dRisiT Rrublis svetSi,<br />
RamiT ki cecxlis svetSi. faraonis jari devnida maT wiTel<br />
zRvamde. zRva saswaulad gadaiSala “raTa gaetarebina xalxi,<br />
amis Semdeg ki dabrunda pirvelyofil mdgomareobaSi da<br />
daaxCo egviptelebi. israelianebma gadaiares udabno qanaanis<br />
aRTqmul qveynisaken mimarTulebiT. RmerTma misca maT<br />
dasalevi wyali kldisagan da yovel diliT ugzavnida purs<br />
mananas saxiT. rodesac maT sinais mTas miaRwies, ufalma aTi<br />
mcneba da moses rjuli mianiWa maT. Semdeg isini gamovidnen<br />
uflis samefodan. maT evalebodaT gansakuTrebuli savanes<br />
Seqmna, sadac locviT mimarTavdnen RmerTs. ufalma misca maT<br />
mRvdelebi da mRvdelmTavrebi Sesawiris misaRebad. savanes<br />
yvela elementi ieso qristes mauwyebeli iyo.<br />
aRTqmuli qveyana. sabolood israelianebma miaRwies mas.<br />
gagzavnes 12 mstovari, raTa gaegoT SesaZloa Tu ara am<br />
miwis floba. aTi maTgani dabrunda da Tqva, rom miwa Zalze
30<br />
RmerTi da codva<br />
rTulia flobisaTvis. sxva orma mstovarma _ ieso noves Zem<br />
da qalebma _ simarTle Tqvs qanaanis qveynis Sesaxeb da<br />
urCies misi floba. isini metyvelebdnen, Tu israelianebs<br />
gaaCniaT uflis aRTqmis rwmena, maT unda daeuflon am miwas.<br />
magram xalxma aT mstovars daujera da amiT RmerTis risxva<br />
gamoiwvia. amis Semdeg isini mogzaurobdnen udabnoSi 40<br />
wlis ganmavlobaSi, sanam ar mokvda yvela, vinc 20 welze<br />
ufrosi iyo egviptidan gamosvlisas.<br />
ieso noves Ze moses moadgile iyo. man miiyvana israelianebi<br />
qananis qveyanaSi. pirveli qalaqi, romelic maT aiRes,<br />
ieroxoni iyo, sadac raxabi cxovrobda. Semdeg maT daipyvres<br />
qalaq haRai.<br />
msajulni. rodesac israelianebi damkvidrdnen dedamiwaze,<br />
maT msajulni marTavdnen; magram maTi namdvili mefe RmerTi<br />
iyo. msajulTa Soris iyvnen gedeoni, ifTaxi da samsoni.<br />
isini yvelani anTavisuflebdnen israelianebs mtrebisagan,<br />
romlebic maTi codvebis gamo RmerTis mimarT, xSirad<br />
eWrebodnen. israelis istoria savsea maTi RmerTisadmi<br />
daumorCileblobis magaliTebiT, romelTa gamoc isini<br />
dasjili iyvnen. amis Semdeg israelianebma moinanies codvebi<br />
RmerTis winaSe da man ixsna isini mtrebisagan, magram Semdeg<br />
maT kvlav Caidines codva. ukanaskneli msajuli samueli iyo.<br />
mis dros israelianebma uari Tqves RmerTze, rogorc maT<br />
mefeze da moiTxoves mefed adamiani.<br />
mefeebi. pirveli mefe, sauli, Tavdapirvelad kargi adamiani<br />
iyo. magram, droTa ganmavlobaSi, uzneo gaxda. igi ar<br />
emorCileboda RmerTis darigebebs da devnida daviTs. saulis<br />
sikvdilis Semdeg mefed daviTi gaxda. igi israelis erTerTi<br />
saukeTeso mefe iyo. RmerTma mas didZali aRTqma misca. mis<br />
Semdeg mefed misi vaJi solomoni daniSnes. kargi sawyisis<br />
Semdeg igi moscilda WeSmarit rwmenas. Tavisi uTvalami
colebis gamo, romlebic man mezobel xalxisagan aiyvana. misi<br />
sikvdilis Semdeg samefo or nawilad gaiyo: aTma Stom<br />
israelis samefo Seadgina, romlis pirveli mefe ieroboami<br />
iyo. sxva orma Stom, iudasi da beniaminis, iudas samefo<br />
Seqmnes, romlis pirveli mefe roboami gaxda.<br />
israelis samefos (10 Sto) ar hyolia kargi mefe. am samefos<br />
macxovreblebi ar emorCilebodnen RmerTs. igi ugzavnida maT<br />
winaswarmetyvelebs, romlebic arwmunebdnen mienaniaT, magram<br />
xalxi ar usmenda maT. amitom, aSurelebi SeiWrnen maT<br />
qveyanaSi da waiyvanes tyved. Semdeg tyveebi dasaxldnen mTel<br />
msoflioSi. iudas samefos (2 Sto) hyavda mxolod<br />
ramodenime patiosani mefe (magaliTad, asa, xizkia), magram<br />
isini kvlav ar emorCilebodnen RmerTs. amitom am samefoSi<br />
Sesajrelad babilonelebi iyvnen gamogzavnilni, romlebmac<br />
70 wliT babilonSi tyved aiyvanes mosaxleoba. amis Semdeg<br />
maT saerTod ar hyavdaT mefe. 70 wlis Semdeg isini<br />
dabrundnen israelSi ezra, neemiasa, ieso noves Zisa<br />
(romelic am dros mRvdeli iyo) da zurubabelis<br />
xelmZRvanelobiT. ukanaskneli Semdeg maTi meTauri gaxda.<br />
Tavdapirvelad israelianebi sparselebiT marTavdnen, Semdeg<br />
berZnebiT da sabolood romaelebiT. rodesac ieso qriste<br />
daibada, isini romis meTaurobis qveS imyofebodnen. imis gamo,<br />
rom ebraelebma uaryes ieso, RmerTma gagzavne romaelebi<br />
ierusalimis gasanadgureblad ax. w. aR-is 70 welSi, da<br />
sabolood yvela ebraeli gaidevna israelis miwidan.<br />
bolo aTwleulSi ebraelebma israelSi dabruneba daiwyes,<br />
rac Zveli aRTqmis winaswarmetyvelebis nawilis<br />
ganxorcielebaa. israelis samefos aRorZineba iesos<br />
dabrunebisa da israelis samefos aRdgenis rogorc RvTis<br />
sasufevelis ueWveli niSania.
32<br />
RmerTi da codva
Tavi 5: sakiTxebi<br />
1. qvemoT moyvanili mtkicebebidan, romeli Seesabameba RvTis<br />
sasufevelis damyarebis Jams?<br />
a) igi maradiulad arsebobda.<br />
b) qristes dabrunebisas.<br />
g) pirveli saukunis ormocdaaTobis dRes.<br />
d) morwmuneTa gulebSi rwmenis miRebis dros.<br />
2. arsebobda Tu ara RvTis sasufevelis warsulSi? Tu<br />
arsebobda, ris saxiT?<br />
3. rogor dasrulda igi?<br />
4. ra aris aTaswlovani ganmgebloba?<br />
a) madlierebis grZnoba Cvens gulebSi.<br />
b) zecaze morwmuneTa mefoba 1000 wlis ganmavlobaSi.<br />
g) dedamiwaze eSmakis mefoba 1000 wlis ganmavlobaSi<br />
d) dedamiwaze momavali RvTis samefos pirveli<br />
aTaswleuli.<br />
5. rogori iqneba samefo?<br />
6. ras izamen axlandeli morwmuneni aTaswlovan<br />
sasufevelSi?<br />
a) uxelmZRvaneleben mokvdav xalxs.<br />
b) marTaven zecidan.<br />
g) Cven ar viciT.<br />
d) icxovreben sxva planetaze.<br />
7. Setyobineba RvTis sasufevelis Sesaxeb naqadagebi iyo:<br />
a) mxolod axal aRTqmaSi.<br />
b) mxolod iesoTi da mociqulebiT.<br />
g) rogorc Zvel, aseve axal aRTqmaSi<br />
d) mxolod Zvel aRTqmaSi.
34<br />
RmerTi da codva<br />
Tavi 6<br />
RmerTi da codva
6.1 RmerTi da codva<br />
uamrav qristianul seqtebis wevrebs da aseve sxva xalxs,<br />
romelic sxva religiebs misdevs, swams urCxulis, saxelad<br />
satanas, arsseboba, romelic problemebs gviqmnis da aseve<br />
pasuxs agebs Cveni codvebis gamo. biblia aSkarad gvaswavlis,<br />
rom angelozebs ar SeuZliaT codvis Cadena. Tu Cven<br />
gulwrfelad gvwams es debuleba, maSin Cven unda vicodeT,<br />
rom samyaroSi ar arsebobs friadbunebrivi arseba, romelic<br />
SeZlebs RmerTTan Sepirispirebas. xolo Tu Cven vTvliT,<br />
rom aseTi arseba namdvilad arsebobs, amiT Cven eWvi Segvaqvs<br />
RmerTis upiratesobaSi. es sakiTxi imdenad mniSvnelovania,<br />
rom misi swori gageba unda ganixilos, rogorc<br />
gansakuTrebuli doqtrina. leqsi ebr 2:14 metyvelebs, rom<br />
iesom gaanadgura eSmaki Tavisi sikvdiliT; amitom, Tu Cven<br />
ar gveqneba swori warmodgena sikvdilze, Cven ver SevZlebT<br />
iesos bunebisa da saqmeebis gagebas.<br />
saerTod samyaroSi, da gansakuTrebiT egred wodebul<br />
“qristianul” samyaroSi, arsebobs idea, rom sxovrebaSi<br />
yvelaferi saukeTeso RmerTisagan modis, xolo cudi _<br />
eSmakisagan anu satanisagan. es idea axali ar aris, igi<br />
damaxasiaTebelia ara marto qristianobis gariyulTaTvis.<br />
babilonelebs, magaliTad, swamdaT ori RmerTis arseboba _<br />
sikeTis, sinaTlis RmerTisa da boroti, bneli RmerTis. isini<br />
Tvlidnen, rom es RmerTebi ganuwyvetliv ebrZvian erTmaneTs.<br />
sparseTis mefes, kiross, aseve swamda amis. amitom RmerTma<br />
uTxra mas: “me ufali var da meti aravinaa, ar aris RmerTi<br />
Cems garda... naTelis gamomsaxveli da bnelis Semqmneli,<br />
mSvidobismyofeli da Wiris Semqmneli. me var ufali, amis<br />
yovlis Semoqmedi” (es 45:5-7, 22). RmerTi qmnis samyaros, igi<br />
qmnis borotebasa da ubedurebebs. am gagebiT RmerTi _<br />
avtoria, “Wiris” Semqmneli. da am gagebiT arsebobs sxvaoba<br />
“Wirisa” da codvis Soris, romelsac adamiani idens. codva
4 samyaroSi codvil adamianTan erTad Semovida; igi ar iyo<br />
Seyvanili RmerTis mier (rom 5:12).<br />
RmerTma uTxra kiross da babilonis macxovreblebs: “... ar<br />
aris (sxva) RmerTi Cems garda”. Zvelebraeluri sityva “el”,<br />
naTargmni rogorc “RmerTi” ZiriTadad “Zalasa da Zalis<br />
wyaros” niSnavs. RmerTi ambobs, rom ar arsebobs Zalis<br />
wyaro mis garda. da amitom WeSmarit morwmunes ar SeuZlia<br />
miiRos satanis anu eSmakis idea.<br />
RmerTi: ubedurebis Semoqmedi<br />
biblias gaaCnia uamravi magaliTi, TiTqos RmerTs Semoaqvs<br />
“Wiri” xalxTa cxovrebaSi. amos 3:6 aRniSnavs, Tu qalaqSi<br />
arsebobs boroteba, RmerTma dauSva igi. magaliTad, Tu<br />
qalaqSi miwisZvra moxda, xalxi xSirad abralebs amas<br />
“eSmaks”. magram WeSmatit morwmunes unda esmodes, rom amis<br />
pasuxismgebeli RmerTia. ase, miq 1:12 metyvelebs: “ubedurebam<br />
CamoaRwia uflisgan ierusalimis karibWemde”. iobis wignSi<br />
vkiTxulobT, Tu rogor iobma, erTgulma adamianma, dakarga<br />
yvelaferi, rac cxovrebaSi gaaCnda. wigni gvaswavlis, rom<br />
“borotebis” gamocdileba adamianis cxovrebaSi ara<br />
proporciulia mis morCilebisadmi anu daumorCilebisadmi<br />
RmerTis mimarT. iobi aRiarebda, rom “ufalma momca, ufalma<br />
waiRo” (iob 1:21). man ar Tqva: “ufalma momca da eSmakma<br />
wamarTva”. man upasuxa Tavis cols: “sikeTes kargad vitanT<br />
uflisagan, avis atana ki aRar gvinda” (iob 2:10). wignis<br />
dasasruls axloblebma “anugeSes... im gansacdelis gamo, rac<br />
ufalma mouvlina mas” (iob 42:11; Sd. 19:21; 8:4). amrigad,<br />
RmerTi borotebis wyaroa im mniSvnelobiT, rom is aris<br />
Cveni cxovrebis problemebis saboloo gadamwyveti.<br />
“radgan vinc uyvars, imas wvrTnis ufali... Tu Tqven iTmenT<br />
wvrTnas... magram SemdgomSi simarTlis mSvidobian nayofs<br />
aZlevs mas, vinc mis mier ganiswavla” (ebr 12:6-11). es<br />
sityvebi amtkiceben, rom im gamocdilebebs, romlebsac
iesos warmoSoba<br />
RmerTi gvigzavnis, sabolood Cven sulier zrdisaken<br />
mivyevarT. RvTis sityva sakuTar Tavs Seupirispirdeboda, Tu<br />
ityoda, rom ufali gvaiZulebs codvisa da usamarTlobis<br />
Cadenas, da amasTanave Semoaqvs iseTi problemebi Cvens<br />
cxovrebaSi, romlebic “simarTlis mSvidobian nayofis”<br />
ganviTarebisaken mimarTulni arian. orTodoqsaluri idea<br />
eSmakis Sesaxeb qmnis seriozul problemas. am SemTxvevaSi<br />
did sirTules gagebisaTvis is nawyvetebi warmoadgenen,<br />
romlebic adamianis satanasTan miyvanaze metyveleben, “raTa<br />
suli gadarCes”, an “raTa iswavlon (xalxma), rom aRar<br />
dagmon” (1 kor 5:5; 1 tim 1:20). Tu eSmaki realurad iseTi<br />
arseba aris, romelic aiZulebs xalxs codvis Cadenas da<br />
axdens uaryofiT sulier gavlenas, maSin ratom es nawyvetebi<br />
metyveleben masze dadebiTad? pasuxi imaSi Sedgeba, rom<br />
“satanas” anu cxovrebis sirTuleebs, xSirad dadebiT<br />
sulier Sedegamde mivyevarT.<br />
Tu Cven gvwams, rom boroteba RmerTisaganaa, Cven ver<br />
SevZlebT locvas TxovniT Cveni problemebis gadasaWrelad.<br />
Tu igi ar akeTebs amas, maSin Cven viciT, rom boroteba<br />
RmerTma gamogvigzavna sulieri zrdisaTvis. Tu Cven gvwams<br />
satanis an eSmakis arseboba, romelic qmnis Cvens problemebs,<br />
maSin Cven ar gagvaCnia araviTari saSualeba masTan<br />
urTierTgagebis. ZalRonis danaklisi, avadmyofoba, uecari<br />
sikvdili an ubedureba _ unda miRebuli iyos rogorc<br />
warumatebloba. Tu eSmaki Zlier, codvil angelozs<br />
warmoadgens, igi Cvenze bevrad Zlieri iqneba, da Cven<br />
araviTari arCevani ar gveqneba, garda imisa, rom<br />
davemorCiloT mas. da piriqiT, Cven vanugeSebT Tavs, rom<br />
RmerTis meTaurobiT “yvelaferi (cxovrebaSi) eweva<br />
sasikvdilod” (rom 8:28). amitom, morwmuneTa cxovrebaSi ar<br />
aqvs adgili aseT gagebas, rogoric “warmatebaa”.<br />
5
6 codvis warmoSoba<br />
unda aRvniSnoT, rom codva Cvengan gamomdinareobs da Cvens<br />
codvaSi Cvenve varT damnaSave. rasakvirvelia, ufro<br />
sasiamovno iqneboda imis fiqri, rom Cven ar vagebT pasuxs<br />
Cadenil codvebze. es Tu namdvilad ase yofiliyo, Cven<br />
SevZlebdiT Tavisuflad codvis Cadenas da gavimarTlebdiT<br />
Tavs imiT, rom Cadenilze pasuxismgebeli eSmakia. ar aris<br />
sakvirveli, rom codvilni xSirad imarTleben Tavs imiT, rom<br />
Secdomis an danaSaulis Cadenis momentSi maT eSmaki<br />
marTavda, da, TiTqos, maT ar SeuZliaT sakuTari saqcielis<br />
pasuxismgebelni iyvnen. sruliad safuZvliania, rom amgvari<br />
momizezeba seriozulad ar miiReba, da codvilni iReben<br />
“sazRaurs”.<br />
Cven unda gvaxsovdes, rom “codvis sazRauri sikvdilia”<br />
(rom 6:23); Tu vifiqrebT, rom Cven ar vagebT pasuxs da<br />
pasuxismgebloba eSmaks evaleba, maSin samarTlianma RmerTma<br />
unda dasajos eSmaki da ara Cven. magram Cven sakuTar<br />
codvebis gamo, Cven gangvsjian da es imas amtkicebs, rom Cven<br />
TviTon vagebT pasuxs maTze. eSmakis danaSaulis azrs Cveni<br />
codvebis gamo miznad aqvs dasaxuli Cveni pasuxismgeblobis<br />
moxsna. kidav erTi magaliTi, romelic xsnis bibliis<br />
swavlebas kacobriobis codvil bunebaze xalxTa uaryofis<br />
mizezs.<br />
“araferia adamianis gareT iseTi, rasac masSi SesvliT<br />
SeeZlos misi wabilwva... vinaidan adamianis gulidan gamodis<br />
boroti zraxvani, siZvani, qurdobani, mkvlelobani...<br />
ampartavnoba da ugunuroba. yvela es boroteba Signidan<br />
gamodis da bilwavs adamians” (mark 7:15-23). Cvens gareT,<br />
raRac codvis substanciis arseboba, romelic CvenSi Semodis<br />
da gvaiZulebs codvis Cadenas, araviTari kavSiri ar gaaCnia<br />
qristes moZRvrebasTan. Signidan, adamianis gulidan, gamodis<br />
yvela codvili azri. amitom warRvnis dros RmerTma Tqva:<br />
“borotebisakenaa midrekili adamianis gulisTqma misi
iesos warmoSoba<br />
siyrmidanve” (dab 8:21). iakobi gvekiTxeba: “Tu ara Tqvenive<br />
gulisTqmaTagan” (iak 4:1). yvela CvenTagans gaaCnia piradi,<br />
damaxasiaTebeli cduneba. isini Cveni codvili survilebiT<br />
arian Seqmnilni da mxolod Cven gvekuTvnian. sworad amboben,<br />
Cven varT Cveni Tavis mtrebi.<br />
werili romaelTa mimarT metyvelebs, ZiriTadad codvaze:<br />
masSi ganxilulia codvis warmoSoba da misi gadalaxva.<br />
gansakuTrebiT mniSvnelovania, rom mimarTvaSi iSviaTad<br />
gvxvdeba Sexseneba eSmakze an satanaze, pavle ar ixsenebs maT,<br />
rodesac codvis warmoSobaze saubrobs. igive SeiZleba iyos<br />
naTqvami eSmakis koncepciaze axal aRTqmaSi. Tu namdvilad<br />
arsebobs arseba, romelic aiZulebs adamians codvis Cadenas,<br />
maSin masze araerRxel iqneboda naTqvami Zvel aRTqmaSi.<br />
magram amis Sesaxeb mxolod Rrma da ara orazrovani<br />
dumilia. msajulTa an israelianebis udabnoSi yofnis<br />
periodis aRwera gviCvenebs, rom ebraelebma im dros uamravi<br />
codva Caidines. magram RmerTi ar afrTxilebda maT araviTar<br />
Zlier arsebaze an Zalaze, romelsac SeeZlo daeZalebina<br />
codvis Cadena. amis nacvlad igi mouwodebda maT mis<br />
sityvisaken, raTa ar yofiliyvnen TavianTi sxeulis gavlenis<br />
qveS (mag., rjl 27:9, 10; ieso 22:5).<br />
pavle Cioda: “CemSi, ese igi, Cems sxeulSi, ar imyofeba<br />
keTili... ar vakeTeb keTils, romelic msurs... xolo Tu imas<br />
vakeTab, rac ara msurs, me ki aRar vakeTeb, aramed codva,<br />
romelic CemSia damkvidrebuli” (rom 7:18-20). igi ar sdebs<br />
Cadenili codvis danaSauls sxva arsebaze, romelsac eSmaki<br />
hqvia. igi ambobs Tavis codvil bunebaze, rogorc codvis<br />
realur wyaroze: “me ki ar gavakeTeb, aramed codva, romelic<br />
CemSia damkvidrebuli. amrigad, vpoulob am rjuls (CamSi)<br />
keTilis gakeTeba msurs da boroti gverdiT miwevs” (rom<br />
7
8 7:20, 21). pavle aRniSnavs, rom sulieris sawinaaRmdego<br />
warmoiSoba iqidan, rasac is “codva, romelic CemSia”<br />
uwodebs. yoveli moazrovne da sulierad dajildoebuli<br />
adamiani amave TviTSecnebamde miva. unda vTqvaT, rom aseTma<br />
sworupovarma morwmunem, rogoric pavlea, ar ganicada Tavisi<br />
bunebis Secvla qristianobaSi gadasvlisas, da ar imyofeboda<br />
iseT mdgomareobaSi, romeSic ver SeZlebda codvis Cadenas.<br />
Tanamedrove “saxarebiseuli moZraobis” wevrebi amtkiceben,<br />
rom isini amgvar mdgomareobaSi imyofebian da amave dros<br />
pavles “dauxsnelTa” rigSi svaven rom 7:15-21. es leqsebi<br />
maTi miCemebis ZiriTad sirTules adastureben. sxva ueWvelad<br />
marTlmorwmune adamiani, daviTi, aseve gamoxatavda zrunvas<br />
Tavisi bunebis mudmivi codvianobis Sesaxeb: “radgan vici Cemi<br />
danaSauli da codva mudam Tvalwin midgas” (fsalm 51:5).<br />
biblia sakmaod zustad metyvelebs adamianis bunebis<br />
fundamentalur codvianobaze. Tu mas swored aRviqvamT, ar<br />
iqneba im arsebis warmodgenis aucilebloba, romelic<br />
adamianuri bunebis gareT imyofeba da Cvens codvebze agebs<br />
pasuxs. ierem 17:9 ambobs, rom adamianis guli imdenad uzneo<br />
da macduria, rom Cven ar SegviZlia warmovidginoT misi<br />
codvis zusti zomebi. SeuZlebelia ufro naTlad Tqva,<br />
vidre ekl 9:3 naTqvamia: “adamianis ZeTa gilebic aRsavsea<br />
siborotiT”. efes 4:18 amgvarad aris axsnili adamianis<br />
RmerTisagan bunebrivi mocilebis mizezi: “TavianTi<br />
umecrebisa da gulqvaobis gamo”. sulierad brma da umecro<br />
gulebis gamo, Cveni azrovneba gvaSorebs RmerTs. amis<br />
Tanaxmad Jrers sityvebi, gal 5:19 “xorcis saqmeebis”<br />
Sesaxeb; es Cveni sakuTari sxeuli, Cveni yofiereba da buneba<br />
gvaiZuleben codvis Cadenas. arc erTi zemoT moyvanili<br />
nawyveti ar xsnis codvis warmoSobas CvenSi, rogorc eSmakis<br />
Setanils. dabadebidanve Cven gagvaCnia codvili tendenciebi,<br />
romlebic adamianis xasiaTis ZiriTad nawils Seadgenen.
iesos warmoSoba<br />
6.2 eSmaki da satana<br />
sityva “satana” warmoadgens gadauTargmnel Zvelebraelur<br />
sityvas, romelic “mopirispires” niSnavs; amave dros sityva<br />
“eSmaki” aris berZnuli sityvis “diabolis” Targmani, rac<br />
“crus, mtersa da crumbraldebels” aRniSnavs. Tu Cven<br />
gvwams, rom satana da eSmaki arseboben da Cveni codvebis<br />
pasuxismgebelni arian, maSin rodesac ar unda<br />
Segvxvedriliyvnen es sityvebi bibliaSi, Cven maT codvil<br />
adamians davukavSirebdiT. am sityvebis bibliuri gamoyeneba<br />
gviCvenebs, rom maTgan warmoiSveba Cveulebrivi xalxis<br />
aRmweri zedsarTavi saxelebi. es faqti dauSvebels xdis im<br />
azrs, rom sityvebi satana da eSmaki, rogorc isini bibliaSi<br />
arian gamoyenebulni, ekuTvnian CvenSi myof codvil<br />
pirovnebas an arsebas.<br />
sityva “satana” bibliaSi<br />
3 mef 11:14 vkiTxulobT: “gauCina ufalma mteri (igive<br />
Zvelebraeluri sityva, romelic sxva adgilebSi naTargmnia<br />
rogorc “satana”) solomons: edomeli hadadi”; da Semdeg:<br />
“kidev gauCina mas ufalma mteri (sxva satana)... israelis<br />
mteri (satana) iyo is” (3 mef 11:23, 25). es imas ar niSnavs,<br />
rom RmerTma gauCina friadbunebrivi pirovneba an angelozi,<br />
romelic satana (mteri) iqneboda solominisaTvis; igi<br />
Cveulebriv xalxs uCenda. maT 16:22, 23 aRwerilia sxva<br />
magaliTi. petre cdilobda daerwmuna ieso ar wasuliyo<br />
ierusalimSi sikvdilis misaRebad. ieso mobrunda da upasuxa<br />
petres: “momcildi satanav! Cemi sacduri xar, vinaidan<br />
fiqrob ara imaze, rac RvTiuria, aramed imaze, rac<br />
adamianuria”. ase, petres satana ewoda. aq kristalurad<br />
9
10 naTelia, rom qriste angelozs an eSmaks ar esaubreboda,<br />
rodesac ambobda am sityveba; igi petres mimarTavda.<br />
radgan sityva “satana” mopirispires aRniSnavs, maSin karg<br />
adamians da TviT RmerTsac ki SesaZloa ewodos “satana”.<br />
arsebiTad, es sityva araviTar codvas ar warmoadgens.<br />
codvis elferi, romelic sityva “satana”-s gaaCnia,<br />
nawilobriv im faqtiT aris ganpirobebuli, rom Cveni<br />
codvili buneba TviTon aris Cveni mowinaaRmdege da “satana”.<br />
es elferi aseve Seesabameba xalxis enaSi am sityvis<br />
gamoyenebas codvasTan dakavSirebiT. RmerTsac ki SeuZlia<br />
iyos CvenTvis satana, radgan mas Semoaqvs Cvens cxovrebaSi<br />
gansacdeli. magram, Tu Cven vuwodebT RmerTs “satanas”, es<br />
imas ar niSnavs, rom igi TviTon “codvilia”.<br />
“mefeTa” da “neStTa” wignebi aseve gvaZleven am epizodebis<br />
aRweras; oTxi nawyveti saxarebidan erTa da imave faqtze<br />
metyvelebs, magram amisTvis gansxvavebul stilistikur<br />
xerxebs mimarTavs. leqsSi 2 mef 24:1 naTqvamia, rom RmerTma<br />
daavala daviTs israelis mosaxleobis aRwera. am movlenis<br />
Sesabamisi aRwera 1 neSt 21:1 mocemulia amgvarad: “satana<br />
adga israelze da israelis aRricxvis survili aRuZra<br />
daviTs”. erT nawyvetSi naTqvamia, rom RmerTma aiZula daviTs<br />
aRwera Caetarebina, xolo sxva nawyvetSi, satana gzavnis mas.<br />
erTerTi daskvna, romelic SeiZleba gamovitanoT aqedan<br />
Sedgeba imaSi, rom RmerTi daviTis mimarT “satanis” an<br />
mowinaaRmdegis saxiT gamodioda. igive gaukeTa RmerTma iobs,<br />
rodesac gaugzavna sacdeli cxovrebaSi. iobma Tqva masze<br />
amgvarad: “mtarvalad meqeci, Seni Zlieri mklaviT mebrZvi”<br />
(iob 30:21); faqtiurad iobma Tqva: “Sen moqmedeb Cems<br />
winaaRmdeg rogorc satana”.<br />
sityva “eSmaki” bibliaSi<br />
igive sityva “eSmaks” exeba. iesom Tqva: “Tormeti (mociquli)<br />
ar agirCieT? erTi Tqvengani eSmakia”. igi iuda iskariotelze
iesos warmoSoba<br />
11<br />
metyvelebda, romelic Cveulebrivi, mokvdavi adamiani iyo. is<br />
ar saubrobda rqebian pirovnebaze an, egred wodebul, sulze.<br />
sityva “eSmaki” ekuTvnis aq codvil adamians. 1 tim 3:11 sxva<br />
magaliTs gvaZlevs. mRvdlebis colebi ar unda iyvnen<br />
“cilismwameblebi”. aq pirveladi berZnuli sityva aris<br />
“diabolis”, romelic sxva adgilebSi aris naTargmni rogorc<br />
“eSmaki”. ase pavle afrTxilebs tites, rom eklesiaSi xanSi<br />
Sesuli qalebi “cilismwameblebi” anu “eSmakni” ar unda<br />
iyvnen (tit 2:3). igive man timoTes uTxra (2 tim 3:1, 3):<br />
“ukanasknel dReebSi... adamianebi iqnebian... mgmobelni<br />
(eSmakni)”. es imas ar niSnavs, rom isini friadadamianebad<br />
iqcevian, magram isini bevrad codvilni iqnebian. sruliad<br />
naTelia, rom sityvebi “eSmaki” da “satana” ar ekuTvnian<br />
dacemul angelozs an sxva codvil arsebas.<br />
codva, satana da eSmaki<br />
sityvebi “satana” da “eSmaki” CvenSi myof bunebriv codvil<br />
midrekilebebis gamosaxatad gamoiyenebian, ris Sesaxeb Cven<br />
visaubrebT nawilSi 6.1. es Cveni ZiriTadi “satana” an<br />
mowomaaRmdege aris. es sityvebi aseve SesaZloa iyos<br />
gamoyenebuli gasasuliereblad, da am SemTxvevaSi isini<br />
aRniSnaven “eSmaks”, rogorc Cvens mowinaaRmdeges,<br />
cilismwamebels. es _ isaa, rasac warmoadgens Cveni bunebrivi<br />
“adamiani” _ namdvili eSmaki. kavSiri eSmakisa da CvenSi myof<br />
codvil survilebs Soris, aSkarad aris gamoxatuli<br />
ramodenime nawyvetSi. “raki bavSvebi (Cven) sisxlisa da<br />
xorcis moziareni arian, Tavadac (ieso) eziara maT, raTa<br />
(Tavisi) sikvdiliT gaaqarwylos is, visac sikvdilis<br />
xelmwifeba aqvs, ese igi eSmaki” (ebr 2:14). aq naTqvamia<br />
eSmakze, rogorc sikvdilis pasuxismgebel arsebaze, magram<br />
“codvis sazRauri sikvdilia” (rom 6:23). amitom, codva da<br />
eSmaki erTmniSvnelovan gagebiT ixmarebian. amis msgavsad, iak
12 1:14 metyvelebs, rom Cvens codvil survilebs cdunebaSi<br />
SevyavarT da isini codvisaken mogviwodeben da, aqedan<br />
gamomdinare, sikvdilisaken; ebr 2:14 aRniSnavs, rom eSmaks<br />
sikvdili moaqvs. amave leqsSi naTqvamia, rom iesos Cveni<br />
buneba hqonda eSmakis gasanadgureblad. es kontrastulad<br />
upirispirdeba rom 8:3: “RmerTma moavlina Tavisi Ze codvili<br />
xorcis msgavsebaSi (ese igi, Cven adamianur bunebaSi) da<br />
codvis gamo msjavri dasdo codvas xorcSi”. aq naCvenebia,<br />
rom eSmaki da codvisaken midrekileba, romelic Cven<br />
adamianur bunebas gaaCnia, arsebiTad erTi da igives<br />
warmoadgens. gansakuTrebiT mniSvnelovania imis gageba, rom<br />
ieso aseTive cdunebas ganicdida, rogorc Cven. eSmakis<br />
Sesaxeb swavlebis gaugebroba iesos bunebisa da saqmeebis Cven<br />
araswor warmodgenas aRniSnavs. mxolod imitom, rom iesos<br />
Cveni adamianuri buneba, “eSmaki” gaaCnda, Cven SegviZlia<br />
xsnis imedi viqonioT (ebr 2:14-18; 4:15). bibliuri eSmakis,<br />
Tavisi sakuTari bunebis survilebis gadalaxviT, iesom<br />
SeZlo eSmakis ganadgureba jvarze (ebr 2:14). Tu eSmaki<br />
pirovneba yofiliyo, maSin igi ver iarsebebda. ebr 9:26<br />
metyvelebs, rom qriste “gamoCnda Tavisi msxverpliT codvis<br />
aRsakveTad”. ebr 2:14 aigiveebs amas debulebasTan, rom Tavisi<br />
sikvdiliT qristem eSmaki gaanadgura. iesom Tavisi<br />
sikvdiliT gaauqma “codvis sxeuli” (rom 6:6), ese igi,<br />
adamianis buneba, codva, romelic Cven sxeulebSi<br />
mJRavndeboda.<br />
“codvis Camdeni eSmakisgan aris” (1 ioan 3:8), imitom rom<br />
codva aris Cveni sakuTari codvili survilebis daTmobis<br />
Sedegi (iak 1:14, 15), romlebsac biblia “eSmaks” uwodebs.<br />
“amisaTvis gamoCnda Ze RvTisa, raTa daerRvia eSmakis saqmeni”<br />
(1 ioan 3:8). Tu Cven ar vcdebiT msjelobis dros, rom<br />
eSmaki Cven codvil survilebs warmoadgens, maSin am codvili<br />
survilebis Sedegi codvaa, es Seesabameba 1 ioan 3:5: “igi<br />
(ieso) gamoCnda, raTa itvirTos Cveni codvebi”. es Cven<br />
daskvnas amtkicebs, rom “Cveni codvebi” da “eSmakis saqme” _
iesos warmoSoba<br />
13<br />
erTi da igivea. saq 5:3 eSmakisa da Cveni codvebis kavSiris<br />
sxva magaliTs gvaZlevs. petrem uTxra ananias: “ratom aRavso<br />
Ceni guli satanam, rom mogetyuebina suliwmida?” Cveni<br />
gulis avseba raimeTi igivea, rac Cveni gulis avseba sataniT.<br />
Tu Cven TviTon vavsebT guls raimeTi, magaliTad, codvili<br />
gegmiT, maSin is iRebs sawyiss CvenSi. Tu qalSi nayofi<br />
Caisaxa, igi mis gareSe ar arsebobs, is masSi viTardeba. iak<br />
1:14, 15 imave gagebas iyenebs, raTa aRweros Tu rogor<br />
“gulisTqma Casaxavs da Sobs codvas. Cadenili codva ki Sobs<br />
sikvdils”. fsalm 109:6 adarebs codvil adamians eSmakTan:<br />
“daayene mis mimarT boroti da eSmaki dadges mis marjvniv”,<br />
ese igi, ubrZanebdes mas (Sd. fsalm 110:1).<br />
gasuliereba<br />
magram Tqven sruliad safuZvlianad SegiZliaT TqvaT: “es<br />
saubari eSmakze ise mimdinareobs, TiTqos igi adamiani iyos!”<br />
da es marTali iqneba. ebr 2:14 metyvelebs masze, rogorc<br />
sikvdilis saxelmwifos mqoneze. bibliis zedapiruli kiTxvac<br />
ki gviCvenebs, rom masSi xSirad moqmedebs gasulierebis idea,<br />
saubari abstraqtul gagebis Sesaxeb, rogorc adamianze. ase,<br />
igavn 9:1 naTqvamia brZeni qalis Sesaxeb, romelmac aaSena<br />
saxli, xolo rom 6:23 codva sulierdeba molares saxiT,<br />
romelic sikvdiliT iZleva sazRaurs. ufro dawvrilebiT es<br />
sakiTxi ganxilulia gadaxveva 5. eSmaki, “diabolis” xSirad<br />
warmoadgens Cvens codvil survilebs. magram SeuZlebelia<br />
adamians hqondes abstraqtuli “satanizmi”. adamianis gulSi<br />
Casaxul codvil survilebs ar SeuZliaT arseboba<br />
adamianisagan damoukideblad; amitom “eSmaki” sulierdeba.<br />
codva xSirad gamodis batonis saxiT (mag., rom 5:21; 6:6, 17;<br />
7:3). aqedan gamomdinare, gasagebia, rom “eSmaki” aseve<br />
sulierdeba; da amasTanave “codvas” ekuTvnis. amrigad, pavle<br />
metyvelebs Cvenze, rogorc Cvens sxeulSi myof gaorebul
14<br />
pirovnebaze (rom 7:15-21), sadac sxeulis adamiani,<br />
“eSmaki”, ebrZvis sulier adamians.<br />
magram sruliad gasagebia, rom CvenSi sityvasityviT<br />
araviTari mobrZole pirovneba ar arsebobs. Cveni bunebis es<br />
codvili nawili gasulierebulia sityviT “boroti” wignSi<br />
maT 6:13, bibliuri eSmakis mniSvnelobiT. 1 kor 5:13 igive<br />
“borotis” aRmniSvneli sityva naTargmnia, rogorc “ukeTuri”<br />
da amiT naCvenebia, rom rodesac adamiani uTmobs codvas, ese<br />
igi, Tavis “ukeTurs”, igi TviTonve “boroti” anu “eSmaki”<br />
xdeba.<br />
“eSmaki” da “satana” politikur konteqstSi<br />
sutyvebi “eSmaki” da “satana” gamoiyeneba aseve codvil da<br />
mankier samyaros aRweraSi, romelSic Cven vcxovrobT.<br />
kacobriobis sazogado, politikur da fsevdo-religiur<br />
ierarqiebis Sesaxeb SesaZloa isaubro “eSmakis” mniSvnelobiT.<br />
eSmaki da satana axal aRTqmaSi xSirad ekuTvnian ebraelur<br />
da romaul sistemebis politikur da sazogado<br />
xelisuflebas. ase Cven vkiTxulobT eSmakis Sesaxeb, romelic<br />
agdebs morwmuneebs sapyrobileSi (gamocx 2:10); aq<br />
igulisxmeba romauli xelisufleba, romelic svams<br />
morwmunes cixeSi. amave konteqstSi Cven vkiTxulobT<br />
pergamis eklesiis Sesaxeb, romelic satanas taxtis<br />
maxloblad mdebareobs, ese igi, aq saubaria romauli<br />
koloniis marTvelobis adgilsamyofelis Sesaxeb, romelic<br />
pergamSi iyo da sadac aseve morwmuneTa jgufi imyofeboda.<br />
Cven ar SegviZlia vTqvaT, rom satanas TviTon, Tu igi<br />
arsebobda, piradad hqonda taxti pergamSi.<br />
individualuri codva ganisazRvreba rogorc RmerTis<br />
rjulis darRveva calkeul adamianiT (1 ioan 3:4). magram<br />
codva, gamoxatuli koleqtiurad, rogorc politikuri da<br />
sazogado Zala RmerTis winaaRmdeg, aris ufro Zlieri,<br />
vidre individualuri. am koleqtiur Zalas, romelic zogjer<br />
gamoixateba Zlieri arsebiT, eSmaks uwodeben. am gagebiT
iesos warmoSoba<br />
15<br />
irani da sxva islamuri qveyana uwodeben SeerTebul Statebs<br />
“didZal satanas”, ese igi, maTi kursis politikur da<br />
religiur mimarTulebis did mowinaaRmdeges. es erTerTi<br />
magaliTia, romelic gviCvenebs, rom sityvebi “eSmaki” da<br />
“satana” xSirad gamoyenebulia bibliaSi.<br />
dasasruls unda vTqvaT, rom am sakiTxis Sesaxeb, ufro<br />
vidre sxva romelimeze, mniSvnelovania Cveni gagebis<br />
dayrdnoba saerTo daskvnaze, gamotanil mTel bibliidan, da<br />
ara ramdenime leqsidan, romelic Seicavs warmaval frazebs,<br />
gavrcelebul azris Sesaxeb eSmakze. wignis nawilebi 6.1 da<br />
6.2 sasargebloa gadavikiTxoT. maTSi mokled aris<br />
gadmocemuli is Sexeduleba, romelic gvaZlevs yvela<br />
nawyvetis, eSmakisa da satanis Sesaxeb swor gagebas. es<br />
sityvebi SesaZloa ixmarebodes Cveulebriv zedsarTav<br />
saxelebis Sesaqmnelad an, zogierT SemTxvevaSi, codvas<br />
ekuTvnodes, romelic Cveni adamianuri bunebis danaSaulia.<br />
ganmartebis dros, zogierTi Zalze damaxinjebuli nawyvetebi,<br />
romlebic moyvanilni arian gavrcelebuli Tqmulebebis<br />
mxardasajerad, ganixileba am Tavis bolos mocemul<br />
gadaxvevaSi.<br />
6.3 demonebi<br />
winamaval or statiaSi Cven agixseniT, Tu ratom ar gvwams<br />
satanisa da eSmakis arseboba, rogorc pirovnebis an<br />
urCxulis. Tu Cven vsaubrobT bunebaSi aseTi arsebis<br />
aryofnis Sesaxeb, aqedan gamomdinareobs daskvna aseve<br />
demonebis aryofnaze, romlebic, rogorc xalxSi iTvleba,<br />
eSmakis msaxurni arian. uamravi xalxi fiqrobs, rom RmerTi
16 mxolod sikeTes gvikeTebs cxovrebaSi, xolo eSmakebsa da<br />
demonebs boroteba moaqvT.<br />
biblia gvaswavlis, rom RmerTi aris mTeli Zalis wyaro (ix.<br />
statia 6.1) da rom igi agebs pasuxs rogorc sikeTeze, aseve<br />
siaveze Cvens cxovrebaSi: _<br />
“naTlis gamomsaxveli da bnelis Semqmneli,<br />
mSvidobismyofeli da Wiris Semqmneli. me var<br />
ufali, amis yovlis Semoqmedi” (es 45:7).<br />
“ubedurebam CamoaRwia uflisgan ierusalimis<br />
karibWemde” (miq 1:12).<br />
“Tu axmianebula buqi qalaqSi da xalxs ar<br />
SeSinebia? Tu momxdara qalaqSi ubedureba uflis<br />
uneburad?” (amos 3:6).<br />
amitom, rodesac Cven cxovrebaSi sirTuleebi gvxvdeba, unda<br />
vicodeT, rom isini RmerTisagan arian da ar unda<br />
vadanaSauloT eSmaki da demonebi. iobma bevri kargi dakarga<br />
RmerTis mier nakurTxi, magram is ar ambobda: “es eSmakma<br />
waiRo yvelaferi, rac RmerTma momca”. piriqiT, Tqven<br />
mxolod mousmineT ra Tqva man: _<br />
“ufalma momca, ufalma waiRo; kurTxeul iyos<br />
uflis saxeli” (iob 1:21).<br />
“sikeTes kargad vitanT uflisagan, avis atana ki<br />
aRar gvinda!” (iob 2:10).<br />
da Tu Cven viciT, rom yvelaferi, rac gveZleva,<br />
RmerTisaganaa, maSin rodesac cxovrebaSi sirTuleebi<br />
gagviCndeba, Cven SegviZlia locvis saxiT vTxovoT RmerTs<br />
agvacilos isini, da Tu igi mas ar agvisrulebs, ese igi man
iesos warmoSoba<br />
17<br />
gamogvigzavna isini Cveni xasiaTis gasaumjobeseblad da Cven<br />
ukeTes momavlisaTvis:<br />
“Svilo, uflisgan wvrTnas nu ugulebelyof da mis<br />
mxilebebs nu wauyrueb. radgan vinc uyvars, imas wvrTnis<br />
ufali (is, da ara eSmaki); scems yovel Svils, visac<br />
Rebulobs. Tu Tqven iTmenT wvrTnas, RmerTi geqcevaT,<br />
rogorc Svilebs. vinaidan, gana aris aseTi Svili, romelsac<br />
mama ar wvrTnides? xolo Tu darCebiT wvrTnis gareSe, rac<br />
yvelasTvis saziaroa, maSin Tqven buSebi yofilxarT da ara<br />
Svilebi” (ebr 12:5-8).<br />
RmerTi: yovlisSemZleobis wyaro<br />
RmerTi yovlisSemZleobis wyaroa. Zvelebraeluri sityva,<br />
naTargmni rogorc RmerTi, sinamdvileSi SemZleobas niSnavs:<br />
“me ufali var da meti aravinaa, ar aris RmerTi<br />
Cems garda” (es 45:5);<br />
“gana aris Cems garda RmerTi? ar aris sxva klde,<br />
aravin vici” (es 44:8);<br />
“RmerTia ufali (Seni), rom sxva aravin aris mis<br />
garda” (rjl 4:35).<br />
amgvari leqsebi xSirad gvxvdeba bibliaSi. radgan RmerTi _<br />
yovlisSemZleobis wyaroa da is erTaderTi RmerTia, maSin,<br />
rogorc is xSirad gvaxsenebs, is _ Surismgebeli RmerTia<br />
(mag., gam 20:5; rjl 4:24).<br />
RmerTi xdeba Surismgebeli rodesac mis xalxs sxva<br />
RmerTebis swams da rodesac isini amboben: “Sen _ Zlieri
18 RmerTi xar, yovlis SemZle RmerTi, magram Cven gvwams<br />
Sens garda kidev ramodenime RmerTis arseboba, Tundac isini<br />
ar arin SensaviT yovlisSemZleni”. aseTive Secdoma<br />
israelianebs mouvidaT. Zvel aRTqmaSi bevri adgili aris<br />
miniWebuli imis asaRwerad, Tu rogor awyeines RmerTs<br />
ebraelebma Tavisi rwmeniT sxva RmerTisadmi. bibliidan<br />
aSkaraa, rom demonebi, romelTa arseboba xalxs swams, im<br />
cru RmerTebis msgavsni arian, romlebisac israelianebs<br />
swamdaT.<br />
demonebi _ kerpebi arian<br />
pirvel werilSi korinTelTa mimarT pavle ganmartebs, Tu<br />
ratom ar unda hqondeT qristeanelebs araviTari saerTo<br />
kerpTayvanismcemlobasTan an swamdeT amgvari ram. bibliur<br />
dros xalxs swamda, rom demonebi _ patara RmerTebi arian,<br />
romlebsac unda Tayvani sce, raTa gadalaxo cxovrebiseuli<br />
sirTuleebi. am mizniT, isini demonebis figurebs qmnidnen,<br />
romlebic kerpebiviT iyvnen da maT emsaxurebodnen. amitom<br />
pavle urTierTSemcvlelad iyenebs mimarTvaSi sityvebs<br />
“eSmaki” da “kerpi”: _<br />
“rasac isini swiraven, eSmaks swiraven da ara RmerTs. me ki<br />
ar minda, rom eSmakTa ziarni iyoT... xolo Tu vinme getyviT:<br />
es nakerpaviao, nu SeWamT mTqmelis gamo da sindisis gamo...”<br />
(1 kor 10:20, 28). amrigad, kerpi da eSmaki faqtiurad erTi<br />
da igive aris. miaqcieT yuradReba pavles sityvebs, rom isini<br />
“eSmaks swiraven da ara RmerTs”, da radganac mxolod erTi<br />
RmerTia, eSmaks ar gaaCnia realuri Zala, igi _ RmerTi ar<br />
aris. es azri savsebiT aris gamoxatuli 1 kor 8:4: -<br />
“amgvarad, nakerpavebis saWmelad gamoyenebis Sesaxeb viciT,<br />
rom kerpi (eSmakis ekvivalenti) araferia wuTisofelSi da<br />
ar arsebobs RmerTi, garda erTisa”.
iesos warmoSoba<br />
19<br />
kerpi an eSmaki saerTod ar arsebobs. arsebobs mxolod erTi<br />
WeSmariti RmerTi msoflioSi an misi Zala. Semdeg pavle<br />
agrZelebs (lq. 5, 6):-<br />
“da Tu kidev arian egred wodebuli RmerTebi an caSi, an<br />
dedamiwaze (radgan aris mravali RmerTi da mravali ufali),<br />
Cven ki (morwmuneebs) erTi mama RmerTi gvyavs, romlisganac<br />
aris yoveli (rogorc kargi, aseve avi)”. amJamad arsebobs<br />
xalxi, romlebsac swamT demonebis (eSmakebis) arseboba _<br />
erTerT maTganma samsaxuri daakargina, meore _ colis<br />
wasvlis mizezi gaxda.<br />
Semdeg mtkicebas, rom xalxs axali aRTqmis periodSi swamda<br />
eSmakni anu “RmerTebi”, vpoulobT saq 17:16-18. aq naTqvamia,<br />
rom pavle qadagebda aTenSi, romelic “kerpebiT savse qalaqi<br />
iyo”. aTenis mosaxleoba Tayvans scemda sxvadasxva RmerTebs.<br />
rodesac xalxma gaigo, rom pavle saxarebas qadagebs, Tqva:<br />
“etyoba, ucxo (ese igi, axal) RmerTze (eSmakze) qadagebso,<br />
raki iesosa da aRdgomas axarebda maT”. xalxs egona, rom<br />
“ieso” da “aRdgoma” _ axali eSmakni an kerpebi arian. Tu<br />
Tqven ganagrZobT am Tavis kiTxvas, Tqven ixilavT pavles<br />
qadagebas am xalxis mimarT. leqsSi 22 igi ambobs: “Zalian<br />
morwmuneni xarT” (sityvasityviT: sruliad swiravT Tavs<br />
eSmakebs) da man auxsna, rom RmerTi ar imyofeba maT kerpebSi<br />
da demonebSi. ar dagaviwydeT, rom RmerTi _<br />
yovlisSemZleobis erTaderTi wyaroa. Tu igi ar imyofeba<br />
demonebSi, ese igi maT araviTari Zala ar aqvT, radgan Cvens<br />
samyaroSi ar arsebobs sxva romelime Zalis wyaro; aqedan<br />
gamomdinare, demonebi ar arseboben.<br />
Zvel aRTqmaSi eSmakni (demonebi) kerpebi iyvnen<br />
Zvel aRTqmaSi dabrunebisas, Cven vpoulobT ufro met<br />
mtkicebebs, rom “eSmaki” igivea, rac kerpi. fsalm 106:36-39
20 metyvelebs israelianebis Secdomis Sesaxeb da qanaanis<br />
kerpebi eSmaks adarebs: _<br />
“emsaxurebodiT (israelianebi) maT kerpebs, romlebic maxed<br />
gadaiqcnen maTTvis. Seswires TavianTi Zeni da asulni<br />
eSmakebs, daRvares sisxli ucodveli, TavianT ZeTa da<br />
asulTa sisxli, romelic Seswires qanaanis kerpebs...<br />
Seibilwnen TaviaTi saqmeebiT da imruSes TavianTi<br />
moqmedebiT”.<br />
sruliad gasagebia, rom eSmakni _ es kerpebis meore<br />
dasaxelebaa. RmerTi ambobs, rom eSmakis msaxurobiT,<br />
israelianebi “Seibilwnen TaviaTi saqmeebiT... TavianTi<br />
moqmedebiT”, imitom rim maTi rwmena adamianis warmosaxvis<br />
Sedegi iyo da kerpebi, romlebic maT Seqmnes, maTi sakuTari<br />
xelebis saqme iyo. amrigad, maT visac swams eSmakis arseboba,<br />
arsebiTad swams is, rac xalxma moigona, da ara is, rasac<br />
RmerTi gvaswavlis.<br />
rjl 32:15-14 aRwers RmerTis risxvas, rodesac mis xalxs<br />
demonebi swams: “gaajavres (israelianebma) ucxo RmerTebiT<br />
da sisaZagleebiT (TavianTi) gaaRizianes. msxverpls<br />
swiravdnen eSmakebs, ara RmerTs, RmerTebs, romelTac ar<br />
icnobdnen, axlebs, axalmosulT, romelTa SiSi ar hqonia<br />
Tqvens mama-papas... Tqva (ufalma): davumalav Cems saxes...<br />
radgan gadagvarda es modgma, ar SerCaT simtkice Svilebs.<br />
gamajavres araRmerTiT, gamaRizianes TavianTi amaoebiT...<br />
zedized davatex ubedurebebs, maTze davxarjav Cems isrebs”.<br />
amrigad, RmerTi uwodebs eSmaks kerps, sisaZaglesa da<br />
amaoebas, ese igi aZlevs mas iseT dasaxelebebs, romlebic ar<br />
aRniSnaven arsebas. eSmakis rwmena RmerTis rwmenis aryofnas<br />
gviCvenebs. rasakvirvelia, Zneli dasajerebelia, rom RmerTi<br />
sikeTis garda borotebasac gvigzavnis cxovrebaSi. ufro<br />
advilia imis fiqri, rom TiTqos borotebas sxva gvigzavnis.<br />
radgan Cven vambobT, rom boroteba RmerTisagan modis, Cven
iesos warmoSoba<br />
21<br />
unda gvwamdes, rom RmerTi aiRebs ukan am siaves anu, rom es<br />
siave sabolood CvenTvis ganuzomlad didi madli iqneba.<br />
eSmakni (demonebi) Zvel aRTqmaSi<br />
magram Tqven SegiZliaT gvkiTxoT: “ras ityviT im nawyvetebis<br />
Sesaxeb Zvel aRTqmaSi, romlebic aSkarad metyveleben<br />
eSmakze?”<br />
erTi debuleba sruliad naTeli unda iyos: biblia ar<br />
upirispirdeba sakuTar Tavs; igi warmoadgens yovlisSemZle<br />
RmerTis sityvas. Tu Cven gveubnevian, rom RmerTi gvigzavnis<br />
problemebs da rom is mTeli Zalis wyaroa, maSin biblia ver<br />
ityvis, rom demonebi _ patara RmerTebi arian, romlebic<br />
RmerTs upirispirdebian da amave dros ubedurebebsa da<br />
gancdebs gviqmnian. mniSvnelovania is faqti, rom sityva<br />
“eSmaki” Zvel aRTqmaSi gvxvdeba mxolod oTxjer da isic<br />
kerpTmsaxurobis konteqstSi, magram axal aRTqmaSi igi<br />
gacilebiT bevrjer gvxvdeba. Cven am faqts imas vukavSirebT,<br />
rom saxarebis daweris periodSi xalxSi gavrcelebuli iyo<br />
Tqmuleba, romlis mixedviT nebismieri gaugebari avadmyofoba<br />
eSmaks braldeboda. Tu eSmakni namdvilad arseboben da<br />
gaaCniaT kavSiri Cven problemebTan, amis Sesaxeb naTqvami<br />
iqneboda Zvel aRTqmaSi ufro xSirad. magram am konteqstSi<br />
Cven sruliad ar vkiTxulobT eSmakze.<br />
eSmakni (damonebi) axal aRTqmaSi<br />
rodesac vkiTxulobT eSmakis gandevnis Sesaxeb, Cven viciT,<br />
rom xalxi, romlebSic eSmaki iyo Casaxebuli, mkurnalobda<br />
im dros gaugebar senisagan. ax. w. aR-is pirvel saukuneSi<br />
mcxovreb xalxs hqonda midrekileba warmosaxuli eSmakis<br />
dadanaSauleba yvelaferSi, rasac ver aRiqvamdnen. radgan<br />
gonebriuli daavadeba am drois samedicino codnis donis<br />
xalxisaTvis gaugebari iyo, aseT sxeulebze ambobdnen,
22 rogorc “eSmakiseulTze”. Zveli aRTqmis dros xalxze<br />
gonebriuli gadaxrebiT metyvelebdnen, rogorc boroti da<br />
uwmiduri sulis gavlenianze (msaj 9:23; 1 mef 16:14; 18:10).<br />
axali aRTqmis periodSi sityvebi boroti sulis/eSmakis<br />
flobis Sesaxeb ekuTvnoda gonebriuli daavadebis mqone<br />
xalxs. kavSiri eSmaksa da senis Soris naCvenebia Semdeg<br />
leqsebSi: “mravali eSmakeuli moiyvanes masTan (iesosTan) da<br />
man sityviT gandevna sulebi da yvela sneuli gankurna. raTa<br />
aRsruldes esaia winaswarmetyvelis mier naTqvami, romelic<br />
ambobs: “ man aiRo Cveni uZlurebani da itvirTa Cveni<br />
sneulebani” (maT 8:16, 17). ase rom kacobriobis seni da<br />
uZlureba _ igivea, rac “eSmakisa” da “boroti sulis”<br />
xelisuflebis qveS yofna.<br />
xalxs ieso SeSlili egona da ambobdnen, rom es imitomaa,<br />
radgan masSi eSmaki imyofeba: “eSmakeulia igi da SeSlili”<br />
(ioan 10:20; 7:19, 20; 8:52).<br />
seniT daavadebulTa gankurna<br />
“eSmakiseulis” gankurnis Semdeg xalxi Tavis “saR gonebas”<br />
ubrundeboda. “eSmakeuliviT” yofna niSnavda gonebriul<br />
daavadebas.<br />
saxarebaSi naTqvamia, rom “eSmakiseuls” SeeZlo gankurna da<br />
amasTanave sityva “eSmakeuli” senis aRweris sxva xerxs<br />
gamoxatavs. luk 10:9 vkiTxulobT, rom iesom ubrZana Tavis<br />
samocdaaT mociquls “sneulTa gankurna”, rac maT Seasrulas.<br />
rodesac dabrundnen Tqves: “ufalo, Seni saxeliT eSmakebic<br />
ki gvemorCilebian”. aq eSmakni kvlav sens utoldebian.<br />
zogjer mociqulni mkurnalobdnen iesos saxeliT (saq 3:6;<br />
9:34).<br />
Tavisi drois ena<br />
amrigad, Cven vxedavT, rom axal aRTqmaSi “eSmakiseuli”<br />
xalxis aRsawerad gamoiyeneba Tavisi drois ena im<br />
SemTxvevaSi, Tu maT gonebriuli daavadeba an seni gaaCniaT,
iesos warmoSoba<br />
23<br />
romelsac veravin ver igebs. biblia im eniT aris dawerili,<br />
romlis gageba xalxisaTvis sirTules ar warmoadgens. Cven<br />
enaSi arsebobs sityva “mTvareuli” gonebiT daavadebul<br />
adamianis aRsawerad. sityvasityviT es “mTvariT gangmirul”<br />
adamians aRniSnavs. mravali wlis win xalxs swamda, rom Tu<br />
savse mTvaris dros adamiani saxlis farglebs gareT<br />
imyofeba, igi, SesaZloa, mTvariT iyos gangmiruli da gonebiT<br />
daavadebuli gaxdes. amJamad Cven vxmarobT sityva<br />
“mTvareuls” SeSlili adamianis aRsawerad. magram, es imas ar<br />
niSnavs, rom Cven gvwams, TiTqos SeSliloba mTvares<br />
gavlenis Sedegia.<br />
Tu davuSvebT, rom am sityvebs ori aTasi wlis Semdeg<br />
waikiTxaven da warmovidgenT, rom ieso ar dabrundeba im<br />
droisaTvis, maSin SesaZloa xalxma daijeros, rom Cven<br />
gvwamda adamianis SeSliloba mTvaris gamo. magram isini ar<br />
iqnebian marTalni, radgan Cven mxolod vxmarobT Cveni drois<br />
enas, rogorc amas ieso akeTebda ori aTasi wlis win.<br />
amrigad, Cven vsaubrobT iseT daavadebaze, romelic<br />
memkvidreobiT gadadis, magaliTad, “wmida vitas cekva”,<br />
romelic “cekvas” sruliad ar warmoadgens, magram Cven Cveni<br />
drois enas vxmarobT, raTa es daavadeba amgvari sityvebiT<br />
davasaxelod. naTelia, rom ieso qriste ar dabadebula 25<br />
dekembers, magram, miuxedavad amisa, Tanamedrove mwerlebi<br />
iyeneben sityvas “Soba”, rodesac am dRis Sesaxeb saubroben,<br />
Tumca me ar mwams, rom Cven es dRe unda aRvniSnoT rogorc<br />
qristes Sobis dRe. kviris dReebis dasaxeleba agebulia<br />
warmarT kerpTTayvanismcemlobaze _ magaliTad, “kvira” mzis<br />
Tayvanismcemlobis dRes aRniSnavs, “SabaTi” _ planeta<br />
saturnis Tayvanismcemlobis dRea, “orSabaTs” mTvares<br />
emsaxurebodnen da a. S. am sityvebis gamoyeneba ar niSnavs im<br />
xalxTa warmarTul rwmenis gaziarebas, romlebmac<br />
Tavdapirvelad Seqmnes Cveni Tanamedrove ena.
24<br />
ezekielis dros arsebobda miTi, rom israelis miwas moaqvs<br />
ubedureba Tavis mosaxleobisaTvis. es ar aris swore, magram<br />
RmerTi TiTqos iziarebs israelianebis azrs da iyenebs am<br />
xalxSi gavrcelebul ideas: “ase ambobs ufali RmerTi: raki<br />
gaubnebian: kanismWameli da Seni xalxis Svilmkvdarmyofeli<br />
xaro, amitom kacs aRar SeWam... ambobs ufali RmerTi” (ezek<br />
36:13, 14). im dros gavrcelebuli iyo Tqmuleba, rom zRva _<br />
didi urCxulia, romelsac surs dedamiwis Caylapva. Tumca<br />
es Secdomaa, biblia xSirad axsenebs amis Sesaxeb, raTa<br />
daexmaros mkiTxvelebs warmodgenili ideis gagebaSi (ix. iob<br />
7:12; amos 9:3; ierem 5:22; fsalm 89:10; abak 3:10; maT 14:24;<br />
mark 4:37-39). aSurelTa miTologiaSi zRvis mSfoTare<br />
urCxuls rahabi erqva, igive saxeli hqonda zRvis urCxuls<br />
egvipteSi es 51:9. radgan biblia _ RvTivsulieri werilia,<br />
SeuZlebelia, rom igi mxolod asaxavdes im dros<br />
warmarTobis mimarTulebas. SesaZloa RmerTi Segnebulad<br />
mimarTavda am Tqmulebebs, raTa eCvena CvenTvis, rom igi<br />
erTaderTi Zlevamosili wyaroa da rom mis nebas yvelaferi<br />
SeuZlia. amrigad, RmerTma gamoaswora erTaderTi Secdoma<br />
imis Sesaxeb, rom samyaroSi TiTqos arseboben Zalebi,<br />
romlebic mas ar eqvemdebarebian da amis Sedegad borotebas<br />
qmnian. amave dros biblia ar scildeba Tavis CarCoebs da ar<br />
ganikicxavs Tqmulebebs zRvaSi mcxovreb urCxulis Sesaxeb.<br />
amis sxva magaliTs vxedavT elvisa da Weqa-quxilis aRweraSi,<br />
romlebic “gaqceul gvels” edarebian (iob 26:13). es, etyoba,<br />
im drois warmarTul Tqmulebas ekuTvnis. aseTi nawyvetebi<br />
ar uaryofen amgvari azrovnebis mcdarobas da ar Seicaven<br />
mecnieruli axsnis cdebs. aseTive iyo qristes<br />
damokidebuleba im dros arsebul rwmenisadmi eSmakis mimarT.<br />
misi saocari saqmeebi aSkarad metyveleben, rom RmerTis Zala<br />
absoluturad srulia da ar ukavSirdeba adamianis cru<br />
rwmenas, egred wodebul, “eSmakTa” mimarT. maT, visac swams,<br />
rom axal aRTqmSi “eSmakis” aRwera adasturebs mis
iesos warmoSoba<br />
25<br />
arsebobas, unda aRiaron, rom zRva namdvilad urCxulia,<br />
xolo elva ki _ didi gveli. aq kidev erTxel unda gaesvas<br />
xazi imas, rom biblia Tavisi drois eniT aris dawerili,<br />
magram is ar amtkicebs rwmenas, romelic Seadgens enis<br />
safuZvels. rogorc ukve vTqviT, aseTi gansakuTreba<br />
damaxasiaTebelia Cveni sakuTari enisaTvis. biblia am<br />
yvelafers ZiriTadi WeSmaritebis dasamtkiceblad akeTebs,<br />
romlis Sesaxeb naTqvami iyo wignis nawilebSi 6.1 da 6.2,<br />
rom RmerTi _ yovlisSemZlea, rom is yvela Cveni<br />
ubedurebebis pasuxismgebelia, rom codva Cvengan iwarmoeba<br />
da rom yvelaferi zemoTnaTqvami amtkicebs RmerTis sidiades<br />
Cvens xsnaSi. egred wodebuli, “maRali kritikosebi”<br />
ganuwyvetliv migviTiTeben enaTa kavSirze werilisa da<br />
Tqmulebebis Soris, romlebic arsebobdnen bibliaSi naxseneb<br />
kulturis dros. es sruliad gasagebia, radgan biblia<br />
adgilobriv Tqmulebebze miTiTebul eniT aris dawerili.<br />
amis mizania imis aRniSvna, rom ieRova erTaderTi WeSmariti<br />
RmerTia, Seudareblad diadi, vidre yvela adamianuri<br />
Tqmuleba, romlic maTTvis cnobili iyo, vinc pirvelad<br />
kiTxulobda winaswarmetyvelTa STagonil sityvas.<br />
rodesac fiqrob amis Sesaxeb, Zalauneburad gaocdebi Tavisi<br />
drois enis magaliTebis gamoyenebiT bibliaSi. zogierTi<br />
maTgani qvemoT aris moyvanili: _<br />
_ farisevlebma brali dasdes iesos, rom igi cru RmerTis<br />
belzebulis ZaliT qmnida saswaulebs. iesom Tqva: “Tu me<br />
belzebuliT vdevni eSmakebs, Tqveni Zeni viRaTi devnian?”<br />
(maT 12:27). 4 mef 1:3 aSkarad metyvelebs, rom belzebuli<br />
filistimelTa cru RmerTi iyo. magram iesom ar Tqva: “naxeT,<br />
4 mef 1:3 naTqvamia, rom belzebuli cru RmerTia, amitom<br />
Tqveni braldeba swori ar aris”. ara, ieso ise qadagebda,
26 TiTqos belzebuli realurad arsebobda, radgan mas<br />
surda, rom misi sityvebi aRiqvas im xalxma, romelTa mimarT<br />
iyo qadagebda. aseve ieso eSmakis gandevnis Sesaxeb saubrobda.<br />
is ar amtkicebda, “rom isini ar arsebobdnen”, igi ubralod<br />
saxarebas qadagebda im drois eniT.<br />
_ ieso qristes dros ebraelebi darwmunebulni iyvnen, rom<br />
abraamis STamomavlebi arian da Tavs marTlmorwmuned<br />
Tvlidnen. ieso maT rogorc “marTlmorwmuneebs” eqceoda da<br />
uTxra: “vici, rom abraamis STamomavalni xarT” (ioan 8:37).<br />
magram mas ar swamda maTi marTlmorwmuneoba, ris Sesaxeb igi<br />
xSirad saubrobda, xolo leqsSi ioan 8:39-44 iesom<br />
pirdapir Tqva, rom isini abraamis STamomavalni ar iyvnen. ase<br />
rom, ieso iRebda xalxis rwmenas, magram WeSmaritebas<br />
praqtikaze amJRavnebda. Tqven ixileT RmerTis<br />
damokidebuleba warmarTTa sarwmunoebasTan, romelic axali<br />
aRTqmis daweris dros arsebobda. aseve epyroboda qriste<br />
eSmakebs. misi RmerTiT kurTxeuli saocari saqmeebi sruliad<br />
aSkarad metyveleben, rom seni RmerTis mier aris<br />
gamogzavnili da ara sxva romelime ZaliT da mxolod<br />
RmerTs gaaCnia maTi gankurnebis Zala.<br />
_ pavles berZnuli poetebis citatebi mohyavda, raTa<br />
gaekritika isini, visac swamda maTi (tit 1:12; saq 17:28). aq<br />
Cven aseve SegviZlia gavixsenoT pavles damokidebuleba<br />
Sesawiris adgilis mimarT, romelzec ewera: “ucnob RmerTs”,<br />
ese igi, romelime warmarTul RmerTs, romelic SesaZloa<br />
arsebobda, magram aTonis mosaxleoba mas ar cnobda (saq<br />
17:22, 23).<br />
_ efes 2:2 naTqvamia: “haeris ZalTa mTavris” Sesaxeb. es<br />
araorazrovani Cakruli sityvaa miTologiur zoroastris<br />
Sesaxeb, romlis koncepcia swamda pavles mkiTxvelebs. pavle<br />
metyvelebs, rom odesRac isini “haeris ZalTa mTavris” nebiT<br />
cxovrobdnen. amave leqsSi es “mTavari” gansazRvrulia
iesos warmoSoba<br />
27<br />
rogorc adamianSi “moqmedi suli (gonebis damokidebuleba)”.<br />
adre maT zecieri sulieri mTavris idea swamdaT. amjerad<br />
pavle aRniSnavs, rom xelisufleba, romelsac isini<br />
formalurad daemorCilnen, maTi sakuTari cru warmosaxvis<br />
nayofi iyo. amrigad, warmarTuli Tqmulebebis Sesaxeb<br />
mociqulebi metyvelebdnen aSkara uaryofis gareSe da amave<br />
dros gvaCvenebdnen WeSmaritebas codvis mimarT.<br />
_ 2 pet 2:4 metyvelebs qvesknelSi mimarTebul codvil<br />
xalxTa Sesaxeb. qveskneli miwisqveSa samyaros miTologiuri<br />
adgili iyo. magram petre aq ar akeTebs Sesworebas, piriqiT,<br />
igi iyenebs am sityvas, rogorc sruli ganadgurebisa da<br />
codvis sazRauris simbolos. amis msgavsad, qriste xmarobs<br />
Tavis qadagebaSi sityvas “jojoxeTi”.<br />
marTalia ro eSmakni senis mizezni arian?<br />
yvelam, visac swams eSmakis arseboba, unda dausvas sakuTar<br />
Tavs kiTxva: “Cemi seni eSmakiT xom ar aris gamowveuli?” Tu<br />
Tqven gwamT, rom eSmakni, romlis Sesaxeb axal aRTqmaSi aris<br />
naTqvami, Cven garSemo myofi RmerTebi arian da moaqvT<br />
ubedureba, Tqven am kiTxvas dadebiTad upasuxebT. magram,<br />
rogor axsniT im faqts, rom eSmakis mier gamoZaxili uamravi<br />
avadmyofoba emorCileba wamals da ganikurneba? klasikur<br />
magaliTs malaria warmoadgens. uamrav xalxs afrikaSi<br />
ukanasknel wlebamde swamda, rom malarias eSmaki iwvevs,<br />
magram Cven viciT romel wamliT SegviZlia ganvkurnoT igi.<br />
Tu Tqven ityviT, rom rodesac eSmaki xedavs patara yviTel<br />
abebs Tqvens yelSi igi SeSindeba gaqreba? zogierTi seni,<br />
romelsac ieso gankurnavda da romlebic aRwerilni arian,<br />
rogorc eSmakis flobis Sedegi, ganisazRvreba rogorc<br />
epilefsia da tetanusi. orive daavadeba wamlebiT imkurneba.
28 Cemi megobari qalaq kampalas (uganda) maxloblad<br />
ganlagebul soflidan Camovida. man mogviyva, rom im soflis<br />
macxovreblebs swamdaT, rom malarias eSmaki iwvevs, magram<br />
rogorc ki ixiles Tu rogor uSvelaT wamlebma, maT<br />
Sewyvites eSmakis rwmena. magram, Tu adamiani cerebriuli<br />
malariiT iyo daavadebuli (romelic SeSlilobas iwvevs),<br />
isini kvlav eSmaks adanaSaulebdnen. axlomdebare qalaqidan<br />
Camosulma eqimma SesTavaza Zlieri sawinaaRmdego wamali,<br />
magram maT uaryes igi da Tqves, rom raRac gansakuTrebulia<br />
saWiro eSmakTan brZolaSi. mogvianebiT eqimi dabrunda da<br />
uTxra: “me maqvs eSmakTa sawinaaRmdego wamali”. daavadebulma<br />
siamovnebiT miiRo wamali da gamokeTda. eqims ar swamda<br />
eSmakis, magram man im xalxis ena gamoiyena, raTa gadaerCina<br />
avadmyofi, aseve rogorc “didi eqimi”, ufali ieso<br />
moqmedebda 2000 wlis win.<br />
gadaxveva 17: jadoqroba (eqimbaSoba)<br />
es statia dawerilia ZiriTadad afrikeli da samyaros sxva<br />
kuTxebSi mcxovreb mkiTxvelTaTvis, sadac jadoqroba<br />
Cveulebrivi cxovrebis yoveldRiuri normaa. yvela<br />
studenti, romelic ecnoba biblias, aRiarebs, rom jadoqroba<br />
da afrikeli eqimbaSebis daxmarebis Txovna ar Seesabameba<br />
WeSmaritebis SenarCunebas. magram me mesmis, rom eqimbaSebi<br />
ufro xelmisawdomni arian, vidre eqimebi, radgan maTi aSkara<br />
warmateba daavadebulTa kankurnaSi izidavs adgilobriv<br />
mosaxleobas. Cven ganvixilavT am problemas logikuri,<br />
bibliuri TvalsazrisiT. es erTaderTi saSualebaa, romlis<br />
gamo Cven SevZlebT davamarcxoT cduneba da ar mivmarTod am<br />
xalxs.<br />
jadoqrebis (eqimbaSebis) daCemeba<br />
upirveles yovlisa, aucilebelia jadoqrebis daCemebis<br />
analizis Catareba. Cven darwmunebulni varT, rom maTi
iesos warmoSoba<br />
29<br />
warmateba gazviadebulia. maTi mkurnaloba arasodes ar<br />
tardeba saxalxoT, rom yvelam ixilos igi. Tu maTi<br />
mkurnaloba namdvilad warmatebiani yofiliyo, isini<br />
saavadmyofoSi imuSavebdnen da maTi danaxva mTel samyaroSi<br />
SesaZlebeli iqneboda. arasodes ar aris cnobili im<br />
daavadebulTa realuri mdgomareoba, romlebmac maTi<br />
mkurnaloba gamoscades.<br />
im xalxma, romelic cdunebaSia da midis jadoqrebTan, unda<br />
dausvas sakuTar Tavs kiTxva, gaaCnia Tu ara maT Zalis<br />
garkveuli mtkiceba, ese igi, uxilavT Tu ara sakuTari<br />
TvalebiT (da ara mxolod gaugoniaT) iseTi adamianis<br />
Sesaxeb, romelic midiodes jadoqarTan mokveTili xeliT da<br />
brundebodes gankurnili? amgvari saxis mtkiceba saWiroa<br />
jadoqrebis ueWvelobaSi dasarwmuneblad. rjl 13:1-3 am<br />
SemTxvevaSi ufro mtkiced metyvelebs: israelianebi<br />
aswavlidnen, rom Tundac winaswarmetyvelma an<br />
naTelmxilvelma warmoadginos niSani an saswauli, xalxs ar<br />
unda swamdes misi, sanam igi sityvebiT ar daamtkicebs<br />
erTgulebas WeSmarit swavlebisadmi, romelic RvTis sityvas<br />
Seesabameba. naTelia, rom rogorc bibliaSi weria, jadoqrebs<br />
ar swamT WeSmariteba, amitom ar unda mivendoT cdunebas da<br />
vifiqroT, rom maT realuri Zala gaaCnia, radgan nebismieri<br />
Zala RmerTisaganaa (rom 13:1; 1 kor 8:4-6). Semdeg, ra saxis<br />
sens mkurnaloben isini? amJamad aRiarebulia, rom adamiani<br />
sargeblobs tvinis mxolod erTi procentiT. misi danarCeni<br />
nawili Cven ar gveqvemdebareba (ueWvalad, RvTis sasufevelSi<br />
adamiani isargeblebs mTeli tviniT). Cven ar viciT, rom<br />
tvins SeuZlia moaxdinos fizikuri gavlena sxeulze.<br />
rogorc cnobilia, fsiqologebi gankurnebdnen sisxlis<br />
daavadebebs pacientebis intensiuri SegnebiT, rom maT sisxls<br />
kargi Semadgeneli nawilebi aqvs da normalurad
30 cirkulirebs. eqimebi fiqroben, rom zogjer aqvs adgili<br />
iseT gankurnas, romelic ar aris damokidebuli<br />
orTodoqsalur medicinaze. stresur gavlenas Cvens tvinze<br />
SeuZlia gamoiwvios kuWis wyluli da Tavis tkivili. tvinis<br />
damSvidebiT an garkveuli varjiSis CatarebiT, SesaZloa am<br />
tkivilis moxsna. magram Tu adamians mokveTili aqvs xeli,<br />
araviTari varjiSi ar uSvelis mas. amitom jadoqrebs<br />
(eqimbaSebs) SeuZliaT, rogorc Cans, iseTi senis gankuneba<br />
romelic Cveni gonebis kontrolis qveS imyofeba. radgan Cven<br />
savsebiT ar viciT, rogor muSaobs Cveni tvini, Cven gvgonia,<br />
rom amgvari SesaZlebloba jadoqrebs aqvT. magram es ase ar<br />
aris, mxolod adamianis gonebaze gavleniT, maT SeuZliaT<br />
miaRwion garkveul Sedegs mkurnalobaSi.<br />
Zalis wyaro<br />
mTel AZalas RmerTi gvaniWebs. yvelaferi, kargi Tu cudi,<br />
maT ricxvSi daavadebac, misgan aris da ara jadoqrebisgan.<br />
amis Sesaxeb bevria naTqvami wmida werilSi: es 45:5-7; miq<br />
1:12; amos 3:6; gam 4:11; rjl 32:39; iob 5:18. yvela es adgili<br />
yuradRebian kiTxvas moiTxovs. zemoT naTqvamidan<br />
gamomdinareobs, rom daavadebis SemTxvevaSi Cven unda locviT<br />
mivmarToT RmerTs da amasTanave miviRoT eqimiT daniSnuli<br />
wamlebi. Tu Cven daxmarebisaTvis mivmarTavT eqimbaSebs, unda<br />
vicodeT, rom mivmarTavT im xalxs, vinc marTavs “bneli<br />
ZalebiT”, romlebic, rogorc isini amtkiceben, maT exmareba.<br />
magram Cven viciT, rom aseTi Zalebi sinamdvileSi ar<br />
arseboben. daxmarebisaTvis jadoqrebiskan mimarTva, RmerTis<br />
yovelSemZleobis urwmunoebis gamomJRavnebaa. es imis<br />
aRiarebaa, rom sxva Zalebi, romlebic jadoqrebs<br />
eqvemdebarebian, gvigzavnian daavadebebs.<br />
RmerTi Zalian wuxs, rodesac xalxi amgvarad fiqrobs,<br />
radgan man icis, rom mxolod mas SeuZlia senis movlena da<br />
rom mxolod is aris yovlisSemZle. israelianebs swamdaT<br />
RmerTi, magram maT aseve swamdaT sxva Zalebis arseboba,<br />
romlebic moqmedebdnen maT cxovrebaSi, da Tayvans scemdnen
iesos warmoSoba<br />
31<br />
kerpebs. aseT damokidebulebam ise gaajavra RmerTi, rom man<br />
gaagdo isini Tavisi xalxis garemodan (rjl 32:16-24).<br />
RmerTisaTvis, im SemTxvevaSi, Tu Cven savsebiT ar gvwams igi,<br />
es imas niSnavs, rom Cven sruliad ar gvwams. saubari<br />
WeSmariti RmerTis Sesaxeb da amave dros sxva Zalebis<br />
arsebobis aRiareba da jadoqrebisaTvis gavlenis moxdenis<br />
uflebis micema _ igives niSnavs, rac israelianebi akeTebdnen<br />
warsulSi. grZeli da sevdiani istoria israelianebis<br />
kerpTmcemlobis “Cvens dasarigeblad aris dawerili”. Cven<br />
saerTod ar unda gvqondes urTierToba maTTan, visac am<br />
Zalebis swams. “ra aqvs saerTo naTels bnelTan? ra kavSiri<br />
aqvs RvTis taZars kerpTan? radgan Tqven xarT cocxali<br />
RvTis taZari... amitom gamodiT maTgan da gamoeyaviT, ambobs<br />
ufali... viqnebi TqvenTvis mama da Tqven iqnebiT CemTvis Zeni<br />
da asulni” (2 kor 6:14-18). Tu Cven namdvilad vaRiarebT<br />
eSmakTa Sesaxeb Tqmulebebis sicrues da vcdilobT<br />
movcildeT maT, maSin Cven viRebT saocar rwmunebas, rom Cven<br />
namdvilad RmerTis Svilni varT. mSobeli instiqturad<br />
zrunavs Tavis Svilze, misi avadmyofobis dros. nuTu<br />
rTulia gavaerTianoT Cveni rwmena azriT, rom Cveni zecieri<br />
mama gacilebiT mets gaakeTebs CvenTvis?<br />
faqtia, rom jadoqrebs SeuZliaT gavlenis moxdena mxolod<br />
maTze, visac swams maTi Zalis. amrigad, adamians, romelmac<br />
dakarga siyvaruli, SeuZlia mivides mediumTan (“sulebisa”<br />
da xalxis SuamavalTan) an jadoqarTan da sTxovos Sexvedra<br />
micvalebulTan. maSin mediumi sTxovs klients daxuWos<br />
Tvalebi da naTlad warmoidginos im adamianis saxe. klients<br />
SeuZlia gaamaxvilos yuradReba suraTze, romelic kargad<br />
axsovs. Semdeg mediumi waikiTxavs klientis fiqrebs da odnav<br />
gazviadebulad isaubrebs im adamianze, rogorc cocxalze.<br />
amis Semdeg klienti rwmundeba, rom mediumma namdvilad
32 ixila micvalebuli. miaqcieT yuradReba, rom arasodes ar<br />
aris mtkice darwmuneba, TiTqos es adamiani cocxalia. da Tu<br />
klienti ar daemorCileba mediums an ar irwmunebs, araviTari<br />
Sedegi ar iqneba.<br />
“jadoqrebi”, romlebic Cveulebrivad uxsnidnen faraons da<br />
nabuqodonosors maT sizmrebs, ver SeZlebdnen TavianTi<br />
adgilebis SenarCunebas, Tu amgvar warmatebas ar miaRwevdnen.<br />
ueWvelad, isini azrTa kiTxvis teqnikiT sargeblobdnen.<br />
magram, Tu RmerTi ereoda im xalxTa cxovrebaSi,<br />
romelTanac maT saqme hqondaT, rogorc es faraonisa da<br />
nabuqodonosoris SemTxvevaSi xdeboda, jadoqrebi kargavdnen<br />
Zalas da sizmris axsnis unars. igive SeemTxva balaams,<br />
rodesac igi garkveuli donis jadoqari gaxda. balaks,<br />
moabelTa mefes swamda balaakis wyevlis SesaZleblobis. igi<br />
aZlevda mas didZal fulad gasamrjels samsaxurisTvis da<br />
Tan ambobda, rom man icis, Tu visac dawyevlis igi, is<br />
namdvilad wyeulia (ricxv 22:6). magram balaamma aRmoaCina,<br />
rom man dakarga wyevlis unari, rodesac israelianebs<br />
Seejaxa. naTelia, rom aseTi xalxi kargavs Zalas, roca saqme<br />
aqvT WeSmariti RmerTis morwmune xalxTan, miuxedavad im<br />
cnobilobisa, romelic maT sxva xalxTan warmatebis gamo<br />
gaaCniaT.<br />
biblia jadosnobis (eqimbaSobis) Sesaxeb<br />
amis praqtikuli mniSvneloba imaSi Sedgeba, rom Tu Cven<br />
jadoqarTan (eqimbaSTan) misvlis cdunebaSi varT, Cven unda<br />
misi sruli rwmena gvqondes. araviTari azri ara aqvs am<br />
xalxTan siaruls, Tu Cven mxolod vimedovnebT<br />
jamrTvelobis gaumjobesebis miRebas. magram maTi da sxva<br />
Zalebis arsebobis sruli rwmena niSnavs, rom Cven sruliad<br />
ar gvjera WeSmariti RmerTis Zlevamosileba. da Tu Cven<br />
namdvilad gvwams zemoT naxsenebi werili faraonis, balaakisa<br />
da nabuqodonosoris Sesaxeb, maSin Cven ver SevZlebT<br />
jadoqarTan misvlas im rwmeniT, romelic aucilebelia
iesos warmoSoba<br />
33<br />
daxmarebis miRebisaTvis. qvemoT mocemulia magaliTebi,<br />
romlebSic Cans, rom jadoqrebs ar gaaCniaT Zala RvTis<br />
xalxze, romlebsac Cven naTlobiT warmovadgenT.<br />
jadoqrobas pavle “xorcis saqmes” uwodebs da imave<br />
kategorias miekuTvneba, rogorc cdomileba (cru swavleba),<br />
siZve da uwmidureba (gal 5:19-21) igi ambobda: “geubnebiT<br />
winaswar, rogorc adre miTqvams, rom amis Camdenni RvTis<br />
sasufevels ver daimkvidreben”. es pavles qadagebis yvelaze<br />
emociuri nawili iyo. moses rjulSi naTqvamia, rom yvela<br />
jadoqari, vinc Selocvas xmarobs (jadoqrebis aRmniSvneli<br />
sxva sityva) da maT, visac cecxlSi gahyavs Tavisi Svilebi,<br />
dauyonebliv unda mokvdes (rjl 18:10, 11; gam 22:18). maT,<br />
vinc gaatares Tavisi Svilebi cecxlSi, ar iyvnen namdvili<br />
jadoqrebi. jadoqrebi da kerpTmsaxurni ambobdnen, rom<br />
bavSvebis borotisagan dacvisaTvis, unda gaataroT isini<br />
cecxlSi. amrigad, Cven vxedavT, rom rogorc jadoqrebi,<br />
aseve isinic, vinc maT mimarTavda daxmarebis TxovniT, unda<br />
momkvdariyvnen. axal aRTqmasTan Sesabamisad, aseTi saqcielis<br />
sasjeli RvTis samefosagan gandevna iqneba. RmerTs ar unda,<br />
rom Cven mdgomareobis gasaumjobeseblad jadoqrebs<br />
mivmarToT. Cvens qristes saxeliT cxovrebaSi nebismieri<br />
gadawyvetilebis misaRebad seriozulad unda vkiTxoT<br />
sakuTar Tavs: “namdvilad Tu surs RmerTs, rom me Cavidino<br />
es? gavakeTebdi imaves, Tu Cems gverdSi ieso yofiliyo?”<br />
RmerTis mier jadoqrobis aSkara gankicxvis Sedegad, me<br />
vfiqrob, rom garkveul pasuxad am sakiTxze sityva “ara”<br />
iqneba. RmerTs ar unda, rom jadoqrobas mivmarTavdeT.<br />
samuelma gansazRvra jadoqroba, rogorc “urCoba”<br />
(Zvelebraelur enaSi _ sityva “provokacia”) RmerTis<br />
sityvis mimarT (1 mef 15:23). WeSmaritad, warmoudgenelia<br />
Zlevamosilis provocireba, rogorc amas israelianebi
34 akeTebdnen TavianT kerpebisa da jadoqrobis rwmeniT<br />
(rjl 32:16-19). RmerTi aRniSnavs, rom man ubrZana<br />
israelianebs qanaanTa gandevna maTi rwmenisa da jadoqrobis<br />
gamo; magram amis nacvlad isini TviTonve daukavSirdnen maT<br />
praqtikaze (rjl 18:9-14). amarigad, monaTlul morwmuneTagan<br />
Sedgenil axali israelis gamo, Cven ar unda CavidinoT is,<br />
rac biwier samyaroSi xdeba; winaaRmdeg SemTxvevaSi, Cven ver<br />
SevZlebT aRTqmuli qveynis samefos damkvidrebas. uadgiloa<br />
TviT azric ki, rom misi mflobelni jadoqrebi iqnebian. Tu<br />
Cven vimedovnebT, rom jadoqrobis gavlena Cvenzec<br />
gamomJRavndeba, maSin Cven namdvilad vsargeblobT maTi.<br />
gvakurTxos RmerTma am bnel warmarTul samyaroSi<br />
ukanaskneli dReebis gatarebaSi misi samefos sinaTlis,<br />
WeSmaritebisa da sidiadis mimarTulebiT.<br />
“imis gamo, rom maT ar Seiwynares WeSmaritebis<br />
siyvaruli Tavis saxsnelad... gaugzavnis maT<br />
RmerTi mcdar qadagebas, raTa iwamon sicrue...<br />
xolo Cven yovel Jams unda vumadlodeT RmerTs<br />
Tqveni gulisaTvis, uflis mier sayvarelo Zmebo...<br />
maS ase, Zmebo, mtkiced ideqiT da gepyraT<br />
gadmocemebi, romlebic giswavliaT Cveni sityviT<br />
Tu weriliT. xolo Tavad Cvenma ufalma ieso<br />
qristem da Cvenma RmerTma da mamam, romelmac<br />
Segviyvara da mogvamadla maradiuli nugeSi da<br />
keTili imedi, anugeSos Tqveni gulebi da<br />
gangamtkicoT yovel keTil saqmesa da saityvaSi”<br />
(2 Tes 2:10-17).<br />
gadaxveva 18: ra moxda edemSi?<br />
“uTxra gvelma dedakacs: ar mokvdebiT. magram<br />
icis RmerTma, rom rogorc ki SeWamT, Tvali
iesos warmoSoba<br />
agexilebaT da SeiqmnebiT RmerTiviT keTilisa da<br />
borotis Semcnebelni” (dab 3:4-5).<br />
35<br />
sayofacxovrebo azri: mcdarad iTvleba, rom gveli _<br />
codvili angelozia, saxelad “satana”. zecidan gandevnili<br />
codvis gamo, igi daeSva dedamiwaze da eva Seacdina.<br />
Cveni komentari:<br />
1. nawyveti _ “gvelis” Sesaxeb metyvelebs. sityvebi “satana”<br />
da “eSmaki” saerTod ar gvxvdeba wignSi “dabadeba”.<br />
2. gveli arasodes ar aris naxsenebi, rogorc angelozi.<br />
3. amitom, ar aris gasakviri, rom wignSi “dabadeba” ar aris<br />
naTqvami jojoxeTidan gandevnil arsebaze.<br />
4. codvis sazRauri sikvdilia (rom 6:23). angelozebs ar<br />
SeuZliaT sikvdili (luk 20:35-36) da, aqedan gamomdinare,<br />
codvis Cadena. marTlmorwmunenic sazRauri imaSi Sedgeba,<br />
rom isini angelozTa sworni iqnebian da ar mokvdebian (luk<br />
20:35-36). Tu angelozebi SeZlebdnen codvis Cadenas, maSin<br />
marTlmorwmunenic Caidendnen codvas da sikvdiliT<br />
daisjebodnen, rac maTvis maradiuli cxovrebis<br />
SeuZleblobas niSnavs.<br />
5. moqmedi pirebi aq arian: RmerTi, adami, eva da gveli. sxva<br />
aravin ar aris naxsenebi. ar arsebobs araviTari sabuTi imis<br />
dasadastureblad, rom viRac SeiWra gvelSi da aiZula<br />
Caedina is, rac man Caidina. pavlem Tqva: “gvelma Tavisi<br />
mzakvrobiT acduna eva” (2 kor 11:3). uTxra ufalma RmerTma<br />
gvels: “raki es Caidine...” (dab 3:14). Tu “satanam” gamoiyena<br />
gveli, ratom ar aris igi naxsenebi da ratom ar iyo igi<br />
aseve dasjili?
36<br />
6. adamma eva daadanaSaula Tavis codvaSi: “man momca im<br />
xilis nayofi” (dab 3:12). evam gveli daadanaSaula: “gvelma<br />
Semacdina da mec SevWame” (dab 3:13). gvelma ar dasdo brali<br />
eSmaks _ man ar gaimarTla Tavi.<br />
7. Tu vityviT, rom gvelebs amJamad ar gaaCniaT xma da eWvs<br />
SevitanT edemis baRSi naambobSi, unda gvaxsovdes, rom: _<br />
a) erTxel viri aiZules elaparaka adamianTan (balaamTan):<br />
“utyvi viri adamianis xmiT alaparakda da alagma<br />
winaswarmetyvelis siSmage” (2 pet 2:16)<br />
da<br />
b) “gveli yvelaze cbieri iyo velur cxovelTa Soris,<br />
romlebic ufalma gaaCina” (dab 3:1). wyevlam, rogorc Cans,<br />
metyvelebis unari daakargvina.<br />
8. rodesac RmerTma Seqmna gveli (dab 3:1), sxva arseba,<br />
romelsac “satanas” uwodeben, ar gadaisaxa masSi. Tu Cven<br />
veWvobT amis Sesaxeb, maSin Cven vuSvebT erTi adamianis<br />
meoreSi gardasaxvis da marTvis saSualebas. magram es idea<br />
warmarTulia, da ara bibliuri. Tu vityviT, rom RmerTs ar<br />
unda Seeqmna gveli im didi codvis gamo, romelic man<br />
adamisa da evas mimarT Caidina, maSin unda gavixsenoT, rom<br />
codva samyaroSi adamianma Semoitana (rom 5:12), amitom gveli<br />
uzneo iyo da metyvelebda imis Sesaxeb, rasac xedavda da ar<br />
agebda pasuxs RmerTis winaSe. aqedan gamomdinare, mas ar<br />
Caudenia codva.<br />
zogierTi varaudobs, TiTqos leqsebi dab 3 TavSi ekuTvnian<br />
serafimes. magram, Zvelebraelur sityvas, romelic<br />
naTargmnia, rogorc “gveli”, araviTari kavSiri ara aqvs<br />
sityvasTan “serafime”. am ukanaskneli sityvis ZiriTadi<br />
mniSvneloba “cecxlovani” aris, da ricxv 21:8 igi naTargmnia<br />
rogorc “spilenZis gveli”, magram es is sityva ar aris,
iesos warmoSoba<br />
37<br />
romelic dab 3 naTargmnia sityva “gveliT”. spilenZi _<br />
codvis simboloa (msaj 16:21; 2 mef 3:34; 4 mef 25:7; 2 neSt<br />
33:11; 36:6). amrigad, sityva “gveli” SesaZloa<br />
ukavSirdebodes codvis ideas, da ara codvil angelozs.<br />
mocemuli statiis ganmarteba:<br />
1. Cven migvaCnia, rom wignis “dabadeba” pirvel Tavebs ar<br />
gaaCniaT eWvis mitanis safuZveli samyaros Seqmnisa da<br />
adamianis codvis Cadenis Sesaxeb. “gveli”, sityvasityviT,<br />
gveli iyo. faqti, rom Cven amJamad vxedavT mucelze fofxav<br />
gvels, codvis sazRauris Sedegad (dab 3:14), adastureba<br />
amas. amgvarad, Cven vxedavT, Tu rogor itanjeba mamakaci da<br />
dedakaci wyevlisagan, romelic maT moevlinaT imave dros.<br />
Cvens warmosaxvaSi adami da eva, am sityvebis sruli<br />
mniSvnelobiT, mamakaci da dedakaci iyvnen, radgan SegviZlia<br />
maTi Sedareba axlandel kacsa da qalTan, romlebsac ukeTesi<br />
pirobebi gaaCniaT. aqedan gamomdinare, pirveli gvelic aseve<br />
sityvasityviT qvewarmavali iyo, Tumca gacilebiT gonieri,<br />
vidre axlandeli gvelebi.<br />
2. Semdegi magaliTebi amtkiceben, rom “dabadebis” wignis<br />
pirveli Tavebi unda miviRoT sityvasityviT: _<br />
_ ieso epyroboda adamisa da evas Seqmnis aRweras, rogorc<br />
Tavisi SeuRlebisa da gayris swavlebis safuZvels (maT 19:5-<br />
6). ar arsebobs araviTari Setyobineba, rom amas igi igavurad<br />
aRiqvamda.<br />
“vinaidan pirvelad adami Seiqmna da mere eva; adami ki ar<br />
Semcdara (gvelis meSveobiT), aramed dedakaci Secda da<br />
danaSauli Caidina” (1 tim 2:13-14). aseve pavlec kiTxulobda<br />
“dabadebas” sityvasityviT. da, rac Zalze mniSvnelovania,
38 adre man dewera, rom “gvelma Tavisi mzakvrobiT acduna<br />
eva” (2 kor 11:3). miaqcieT yuradReba, rom pavle ar ambobs,<br />
TiTqos “eSmakma” acduna eva.<br />
_ arsebobs ro saerTod raime damowmeba, rom samyaros<br />
Seqmnisa da codvis Cadenis aRwera igavurad unda miviRoT?<br />
dab 1 Tanaxmad, samyaro eqvsi dRis ganmavlobaSi Seiqmna. is,<br />
rom es namdvilad dReebi iyo, da yovelive 24 saaTs<br />
Seicavda, mtkicdeba im faqtiT, rom yvelaferi sxvadasxva<br />
dReebSi Seqmnili ver iarsebebda erTi meorisagan<br />
damoukideblad.<br />
xolo is, rom isini ar iyvnen 1000 wlis an meti peiodiT,<br />
is faqti adasturebs, rom adami iyo Seqmnili meeqvse dRes,<br />
magram meSvide dRes mokvda 930 wlis asakSi (dab 5:5). Tu<br />
meSvide dRe 1000 wlis periodi yofiliyo, maSin adami 1000<br />
welze meti iqneboda, roca mokvda.<br />
3. radganac gveli dawyevlili iyo mucelze fofxviT (dab<br />
3:14), Cven SegviZlia vivaraudoT, rom uwin mas fexebi<br />
hqonda. imis gaTvaliswinebiT, rom igi yvela cxovelze<br />
cbieri iyo, unda vifiqroT, rom gvels cxovelTa cxovrebis<br />
iseTi wesi hqonda, romelic adamianurs emsgavseboda, Tumca<br />
igi cxoveli iyo _ erTerTi “velur cxovelTa Soris,<br />
romlebic ufalma gaaCnia” (dab 3:1, 14).<br />
4. SesaZloa, gvelma gasinja im xis nayofi, rac mis<br />
mzakvrobas axsnida. evam “dainaxa, rom kargi iyo saWmelad is<br />
xe... da saamuri sanaxavi iyo” (dab 3:6). rogor unda<br />
scodnoda mas es, Tu arasodes ar unaxia am nayofis Wamis<br />
Sedegi maT cxovrebaSi, vinc ukve gasinja igi? SesaZloa, evam<br />
ramdenjerme esaubra gvels. pirveli sityvebi, romlebic<br />
gvelma uTxra mas amgvari iyo: “marTla giTxraT RmerTma?..”<br />
(dab 3:1). sityva “marTla” adasturebs imas, rom es
iesos warmoSoba<br />
39<br />
winamavali saubaris gagrZeleba iyo, romlis Sesaxeb<br />
“dabadebaSi” ar aris naTqvami.<br />
gadaxveva 19: liuciferi<br />
“rogor Camoemxe cidan, mTiebo, Zeo ganTiadisa!<br />
miwas daenarcxe, xalxTa mtarvalo! guSin ambobdi:<br />
cad avxdebi, RvTis varskvlavTa zemoT taxts<br />
davidgam da davjdebi sakrebulo mTaze, Crdilo<br />
kalTebze” (es 14:12-14).<br />
sayofacxovrebo azri: miRebulia imis fiqri, TiTqos<br />
liuciferi Tavis dros Zlevamosili angelozi iyo,<br />
romelmac codva Caidina da amitom ganidevna dedamiwaze,<br />
sadac borotebas qmnis RvTis xalxis mimarT.<br />
Cveni komentari:<br />
1. sityvebi “eSmaki”, “satana” da “angelozi” am TavSi ar<br />
gvxvdeba. es erTaderTi adgilia, sadac bibliis zogierT<br />
gamocemaSi aris sityva “liuciferi” (bibliaSi qarTul enaze<br />
am sityvis nacvlad moyvanilia sityvebi “mTiebo, Zeo<br />
ganTiadisa”. SeniSvna mTargmnelis).<br />
2. ar arsebobs araviTari dadastureba, rom es 14 TavSi<br />
mocemulia edemis baRSi momxdari movlenis aRwera. Tu aseTi<br />
dadastureba arsebobs, ratom dagvtoves gaugebrobaSi<br />
“dabadebis” wignis daweris Semdeg 3000 wlis ganmavlobaSi,<br />
sanam gviTxres, Tu ra moxda sinamdvileSi?
40 3. liuciferze naTqvamia, rogorc matlebiT dafarulze<br />
(lq. 11) da xalxiT dacinulze (lq. 16), imitom rom mas ar<br />
gaaCnia araviTari Zala, zecidan gandevnis Semdeg (lq. 5-8).<br />
amitom ar arsebobs araviTari safuZveli fiqrisaTvis, rom<br />
liuciferi amJamad dedamiwazea da xalxs acdunebs.<br />
4. ratom sjian liucifers misi sityvebis gamo: “cad<br />
avxdebi” (lq. 13), Tu igi iq ukve iyo?<br />
5. liuciferi gaxrwnilia samareSi: “SaveTs CainTqva Seni<br />
dideba... da zed WiaRua gaxuravs” (lq 11). radgan angelozebs<br />
ar SeuZliaT sikvdili (luk 20:35, 36), ese igi, liucifers<br />
ar SeuZlia iyos angelozi.<br />
6. leqsebs 13 da 14 aqvT kavSiri leqsebTan 2 Tes 2:3, 4,<br />
romlebic metyveleben “urjulo kacis” Sesaxeb. amrigad,<br />
liuciferi ufro adamians ekuTvnis, vidre angelozs.<br />
mocemuli statiis ganxilva:<br />
1. bibliis axali saerTaSoriso gamocema (N.I.V.) da aseve<br />
sxva Tanamedrove gamocema gadmoscems Tavebs es 13-23<br />
teqsts, rogorc sxvadasxva xalxs davalebuli “tvirTis”<br />
seria, magaliTad, babilonSi an egvipteSi mcxovreb. es 14:4<br />
amgvarad gansazRvravs ganxiluli leqsebis konteqsts:<br />
“warmoTqvam am igavs babilonis mefeze...” amrigad,<br />
winaswarmetyveleba babilonis mefes ekuTvnis, romelic<br />
aRwerilia rogorc “liuciferi”. misi dacemis Semdeg “Seni<br />
Semxedvari... Cafiqrdeba: es is kacia, miwas rom aryevda?...<br />
(lq. 16). aqedan gamomdinare, liuciferi aSkarad<br />
ganisazRvreba rogorc adamiani.<br />
2. radganac liuciferi kaci-mefe iyo, maSin “miwis mTavarni...<br />
yvelani alaparakdnen da getyvian: Senc CvensaviT dauZlurdi,<br />
Cven dagvemsgavse” (lq. 9, 10). aqedan gamomdinare, liuciferi<br />
iyo iseTive mefe, rogorc nebismieri sxva.
iesos warmoSoba<br />
41<br />
3. leqsi 20 metyvelebs, rom liuciferis Tesli daiRupeba,<br />
xolo leqsi 22 ambobs, rom babilonis Tesli aRmoifxvreba.<br />
ase, liuciferisa da babilonis Teslebi utoldebian<br />
erTmaneTs.<br />
4. gaxsovdeT, rom es igavi “babilonis mefezea” (lq. 4).<br />
sityva “liuciferi” niSnavs “ganTiadis varskvlavs”, ese igi,<br />
yvelaze kaSkaSa varskvlavs. igavSi es varskvlavi amayad iRebs<br />
gadawyvetilebas: “cad avxdebi, RvTis varskvlavTa zemoT<br />
taxts davidgam” (lq. 13). ampartavnobis gamo es varskvlavi<br />
gandevnili iyo dedamiwaze. igi asaxavda babilonis mefes. dan<br />
4 Tavi aRwers, Tu rogor babilonis mefe nabuqodonosori<br />
aTvalierebda Tavis aSenebul didZal samefos da fiqrobda,<br />
rom man TviTon, Tavisi ZalebiT, daipyro da daimorCila sxva<br />
tomebi. igi ar aRiarebda RmerTis wvrils mis warmatebaSi.<br />
“Seni sidiade (siamaye) gaizarda da zecas miswvda” (lq. 19)<br />
da amis gamo “mokveTes igi kacTagan; xarebis msgavsad<br />
balaxis Wama daiwyo; misi sxeuli zecis cvar-namiT<br />
sveldeboda, ise rom Tmebi arwivis bumbuliviT gauxda,<br />
frCxilebi ki _ frinvelis klanWebiviT” (lq. 30). adamianTa<br />
samyaroSi erTerT aseT Zlevamosilis moulodneli dacema<br />
SeSlilis mdgomareobamde, iseTi dramatiuli movlena iyo,<br />
rom igavis mizezi gaxda zecidan dedamiwaze dacemul<br />
ganTiadis varskvlavis Sesaxeb. varskvlavi _ Zlieri xalxis<br />
simboloa, rogorc naTqvamia, magaliTad, dab 37:9; es 13:10<br />
(babilonis mmarTvelebis mimarT), dan 8:10 (Sd. lq. 24).<br />
zecad amaRleba da cidan dacema bibliuri metaforaa,<br />
romelic xSirad gamoiyeneba gaZlierebul siamayisa da<br />
daSvebis Sesabamisad _ ix. iob 20:6; ierem 51:53 (babilnis<br />
Sesaxeb), god 2:1; maT 11:23 (kapernaumis Sesaxeb). “Sen ki,
42 kapernaumo, gana camde amaRldebi? jojoxeTamde<br />
(samaremde) daeSvebi”.<br />
5. leqsi 17 brals sdebs liucifers imaSi, rom igi “qveyanas<br />
rom udabnod aqcevda, qalaqebs angrevda da Tavis tyveebs Sin<br />
ar abrunebda”. yvelaferi es babilonis samxedro politikaze<br />
metyvelebs _ mTeli geografiuli regionebis safuZvlamde<br />
ganadgureba (rogorc es ierusalimTan moxda), tyveebis<br />
wayvana sxva qveynebSi da maTi dabrunebis akrZalva (rogorc<br />
es ebraelebis mimarT iyo ganxorcielebuli), axali<br />
qalaqebis aRorZineba da xarkis gadaxda oqroTi dabeCavebul<br />
xalxisagan. aq gamoiyofa is momenti, rom Tavisi saqmeebis<br />
gamo liuciferi ar iyo didebaSi damarxuli, rogorc sxva<br />
mefeebi (lq. 18, 19). amiT xazi esmeva azrs, rom igi mxolod<br />
adamiani-mefe iyo da sxva mokvdavi xalxis msgavsad, mis<br />
sxeuls dakrZalva esaWiroeboda.<br />
6. leqsi 12 metyvelebs, rom liuciferi “cidan Camoemxo”,<br />
rac gvaZlevs safuZvels vifiqroT, rom igi xe iyo. aq<br />
igrZnoba kavSiri dan 4:8-16, sadac nabuqodonosori da<br />
babiloni moWril xes arian Sedarebulni.<br />
7. xSirad winaswarmetyvelebaSi babiloni da aSureTi<br />
emsgavsebian erTmaneTs. ase, magaliTad, leqsi 25 mogviTxrobs<br />
aSureTis mefis dacemis Sesaxeb: “rogorc gadavwyvite, ise<br />
moxdeba, Sevmusrav aSurs...” winaswarmetyveleba babilonis<br />
dacemis Sesaxeb (es 47) exmaureba winaswarmetyvelebas<br />
aSureTis ganadgurebis Sesaxeb (naum 3:4, 5, 18; sof 2:13, 15).<br />
leqsi 2 neSt 33:11 ambobs, rom “aSuris mefes mxedarT _<br />
mTavrebma Seipyres menaSe, daatyveves, borkilebi daades da<br />
borkil dadebuli babilons waiyvanes”, da amiT represiuri<br />
zomebis Catarebis identiurobas gviCvenebs.<br />
amos 5:27 naTqvamia, rom israelianebi “damaskis iqiT”<br />
gadasaxldnen, ese igi, aSureTSi, xolo stefani citirebs
iesos warmoSoba<br />
43<br />
amrigad “babilonis iqiT” (saq 7:43). ezra 6:1 aRwers<br />
babilonis mefis darios moqmedebas taZris mSeneblobis<br />
dasasrulis mimarT. ebraelebi madlobas uxdidnen RmerTs<br />
imis gamo, rom man “guli moabrunebina maTken aSuris mefes”<br />
(ezra 6:22). aq aseve mJRavndeba movlenaTa memkvidreoba.<br />
wonaswarmetyveleba es 14 da aseve esaias sxva mravali<br />
winaswarmetyveleba, sruliad Seesabameba aSurelTa jaris<br />
SeWris konteqsts ezekias dros da leqsi 25 aRwers<br />
aSurelTa damarcxebas. leqsi 13 advili gasagebia, masSi<br />
moTxrobilia ierusalimis alyaSi Sepyroba aSurelTa mier,<br />
maTi qalaqSi Sesvlis miswrafeba da taZris aRebis survili<br />
sakuTari RmerTisaTvis. winaT aSuris mefes TiglaTfalisars,<br />
igives Cadena surda (2 neSt 28:20, 21). leqsSi es 14:13<br />
amgvarad aris naTqvami am faqtis Sesaxeb: “gulSi ambobdi:<br />
cad avxdebi (taZrisa da kidobanis simbolo _ 3 mef 8:30; 2<br />
neSt 30:27; fsalm 20:2, 6; 11:4; ebr 7:26) da davjdebi<br />
sakrebulo mTaze (sakrebulo mTaze iyo taZari) Crdilo<br />
kalTebze” (ierusalimSi _ fsalm 48:1, 2).<br />
gadaxveva 20: iesos cduneba<br />
maT 4:1-11: “maSin sulma waiyvana ieso udabnoSi<br />
eSmakisagan gamosacdelad. ormoc dRes da ormoc<br />
Rames imarxula. bolos moSivda. miuaxlovda mas<br />
macduri da uTxra: “Tu Sen RvTis Ze xar, Tqvi,<br />
rom es qvebi purebad iqcnen”. xolo man miugo<br />
pasuxad: “dawerilia, rom ara puriTa erTiTa<br />
cocxlobs kaci, aramed RvTis puridan momdinare<br />
yoveli sityviT”. maSin waiyvana igi eSmakma wmida<br />
qalaqSi da daayena taZris qimze. uTxra mas: “Tu
44 RvTis Ze xar, gadaigde Tavi Zirs, vinaidan<br />
dawerilia: Tavis angelozebs ubrZanebs Senze da<br />
isini xelSi ayvaniT gatareben, raTa qvas fexi ar<br />
wamokra”. iesom uTxra mas: “ar gamoscado ufali,<br />
RmerTi Seni”. isev waiyvana igi eSmakma Zalian<br />
maRal mTaze, uCvena wuTisoflis yvela samefo da<br />
maTi dideba. uTxra mas: “yovelive amas Sen mogcem,<br />
Tu damxobili Tayvans mcem”. maSin iesom uTxra:<br />
“gamved, satanav, vinaidan dawerilia: ufals, Sens<br />
RmerTs eci Tayvani da mxolod mas emsaxure”.<br />
maSin miatova igi eSmakma da, aha, angelozebi<br />
mieaxlnen da emsaxurnen mas”.<br />
sayofacxovrebo azri: es nawyveti gviCvenebs, rom arseba,<br />
saxelad “eSmaki”, cdilobda iesos cdunebaSi Seyvanas,<br />
mouwodebda garkveul saqcielisaken macdur situaciebSi.<br />
Cveni komentari:<br />
1. ieso iyo “CvensaviT gamocdili yvelaferSi, garda<br />
codvisa” (ebr 4:15) da “yoveli cdeba Tavisi gulisTqmiT,<br />
romelic waritacebs da acdunebs mas” (iak 1:14). Cven<br />
“eSmaki” gvacdunebs Cvenive gulisTqmiT, aseve rogorc iesos.<br />
magram Cven ar gvacdunebs eSmaki, romelic moulodnelad<br />
amogvidga mxarSi da mogviwodebs codvisaken _ codva da<br />
cduneba “Signidan gamodis” (mark 7:21).<br />
2. cduneba, rogorc Cans, ar unda miviRoT sityvasityviT.<br />
_ maT 4:8 metyvelebs, rom ieso ayvanili iyo sakmaod maRal<br />
mTaze, raTa exila wuTisoflis yvala samefo da maTi dideba.<br />
magram, ar arsebobs imdenad maRali mTa, rom mis<br />
mwvervalodan mTeli samyaro ixilo. nuTu SesaZloa iesos<br />
daenaxa mTeli wuTisofeli yvelaze maRal mTidan, Tu Cveni<br />
dedamiwa mrgvalia? ar arsebobs dedamiwaze isaTi wertili,
iesos warmoSoba<br />
45<br />
saidanac SesaZloa samyaros yvela nawilis danaxva<br />
erTdroulad.<br />
_ Sedareba Tavebis maT 4 da luk 4 gviCvenebs, rom cduneba<br />
sxvadasxva mimdevrobiT aris aRwerili. Semdeg, mark 1:13<br />
gveubneva, rom ieso “udabnoSi ormoci dRe iyo da satanisgan<br />
icdeboda”, amave dros maT 4:2, 3 naTqvamia, rom man “ormoc<br />
dRes da ormoc Rames imarxula. bolos moSivda. miuaxlovda<br />
mas macduri...” radgan wmida werili SeuZlebelia<br />
upirispirdebodes sakuTar Tavs, Cven SegviZlia gamovitanoT<br />
daskvna, rom es cduneba araerTxel ganmeorda. amis naTeli<br />
magaliTia cduneba _ purad aqcio qvebi. sruliad SesaZloa,<br />
rom cduneba iesos gonebaSi moxda. radgan mas Cveni buneba<br />
hqonda, kvebis ukmarisobam sakmaod didi xnis manZilze<br />
SesaZloa imoqmeda masze gonebriulad da fizikurad da,<br />
aqedan gamomdinare, mas SeeZlo advilad warmoedgina amgvari<br />
ram. SimSils SeuZlia bodva gamouwvios adamians (Sd. 1 mef<br />
30:12). pursa da qvebis msgavsebas ieso ixsenebs maT 7:9.<br />
ueWvelia, rom molandeba xSirad eweoda iesos, magram igi<br />
devnida mas sityvebiT wmida werilidan.<br />
_ SesaZloa, rom ieso uyveboda saxarebis mwerlebs Tavisi<br />
cdunebebis Sesaxeb. gancdilis siRrmaves Sesaqmnelad igi<br />
xmarobda metaforas, romelic Cven maT 4 da luk 4 gvxvdeba.<br />
_ SeuZlebelia, rom eSmaks waeyvana ieso udabnoSi da<br />
ierusalimis quCebze da Semdeg taZris mwvervalze, sadac<br />
isini erTad idgnen cnobaTmoyvare ebraelebis Tvalwin. iosibe<br />
Tavis xetialis Sesaxeb amis msgavs arafers ambobda, raTa,<br />
rogorc Cans, ar gamoewvia gonebebis didi aRelveba. Tu<br />
iesos cduneba ramdenimejer Catarda 40 dRe-Ramis<br />
ganmavlobaSi, da aseve am drois periodis bolosac (amas ki
46 adgili orjer mainc hqonda, imis gaTvaliswinebiT, rom<br />
aRwerili movlenebi erTmaneTs ar emTxveva), maSin gaugebaria,<br />
rogor aswrebda ieso am yvelafers: misuliyo uaxloes<br />
maRal mTasTan (es albad mTa hermoni iyo, israelis<br />
CrdiloeTis mxare), asuliyo mis mwvervalze, Semdeg kvlav<br />
qvemoT Camosuliyo, dabrunebuliyo udabnoSi da Semdeg isev<br />
yvelaferi gaemeorebina? yvela misi cduneba udabnoSi moxda.<br />
iq igi ormoci dRe imyofeboda, romlis ganmavlobaSi<br />
ganuwyvetliv eSmakis cdunebas ganicdida (igi mxolod<br />
bolos gaqra _ maT 4:11). Tu ieso udabnoSi cdunebas yovel<br />
dRe ganicdida, ese igi, ieso ar stovebda udabnos, raTa<br />
misuliyo ierusalimSi da maRal mTaze asuliyo. aqedan<br />
gamomdinare, SeuZlebelia yvelaferi sityvasityviT<br />
momxdariyo.<br />
_ Tu eSmaki fizikuri pirovnebaa, romelsac ar gaaCnia<br />
RmerTis sityvis SiSi da romelic mxolod xalxis cdunebiT<br />
aris dainteresebuli, maSin ratom ukiTxavda ieso mas<br />
nawyvetebs wmida werilidan, rom daemarcxebina igi? xalxTa<br />
Tqmulebis mixedviT, es ar gaagdebda eSmaks. miaqcieT<br />
yuradReba, iesos yovelTvis mohyavda sityvebi bibliidan. Tu<br />
iesos gulSi codvili azrebi iyvnen eSmakad, maSin gasagebia,<br />
rom RmerTis sityvis gaxsenebiT igi daZlevda am codvil<br />
survilebs. fsalm 119:11 Zalze Seesabameba am adgils, igi<br />
winaswarmetyvelebs iesos gancdebs udabnoSi: “gulSi<br />
Cavimarxe Seni sityvebi, raTa ar Sevcodo”.<br />
mocemuli statiis ganxilva:<br />
1. iesom iordanSi naTlisRebis Semdeg, miiRo RvTis sulis<br />
Zala (maT 3:16). rogorc ki ieso gamovida wylidan sulma<br />
waiyvana igi udabnoSi gamosacdelad. es cduneba mis gonebaSi<br />
iyo, radgan mas gaaCnda saswaulebis qmnis niWi, qvebs aqcevda<br />
purad da a. S. Tu adamians SeeTavazebina es misTvis da iesos<br />
scodnoda, rom es adamiani codvilia, igi gacilebiT advilad
iesos warmoSoba<br />
47<br />
gadaitanda am cdunebebs, vidra imas, romelic mis gonabaSi<br />
ibadeboda.<br />
2. samefos damorCilebis cduneba ufro Zlieri iqneboda, Tu<br />
TviT iesos survili yofiliyo. misi goneba wmida weriliT<br />
iyo gatacebuli da aseT SimSilobiT gamowveul<br />
gauwonasworebul mdgomareobaSi, mas SeeZlo araswored<br />
aexsna nawyvetebi bibliidan, raTa gaemarTlebina Tavi am<br />
garemodan gamosvlis ioli gzis arCevaSi. maRal mTaze mdgom<br />
ezekielma ixila momavali samefo (ezek 40:2), xolo ioanma<br />
“wmida ierusalimi” ixila “didsa da maRal mTidan” (gamocx<br />
21:10), iesom samyaros samefo dainaxa iseTi, rogoric igi<br />
momavalSi iqneboda (luk 4:5). ese igi, rodesac<br />
“wuTisoflis samefo gaxda Cveni uflisa da misi qristesi”<br />
(gamocx 11:15). SesaZloa, am dros igi fiqrobda moseze, mis<br />
ormocwlian xetialze udabnoSi, fiqrobda imis Sesaxeb, Tu<br />
rogor ixila man aRTqmuli qveyana (samefo) nevos mTidan.<br />
danieli xazs usmevda (dan 4:17, 25, 32; 5:21), rom “uzenaesi<br />
xelmwifobs kacTa samefoze da visac unda imas aZlevs<br />
mefobas”. iesom icoda, rom mxolod RmerTs da ara sxva<br />
vinmes, SeeZlo mieca misTvis samefo. amitom, misTvis didi<br />
cduneba ar iqneboda, Tu codvil samyaros RvTis samefos<br />
dapirdeboda, radgan man icoda, rom mxolod RmerTs gaaCnia<br />
amis Zala. imave dros iesosTvis cnobili iyo RmerTis<br />
survili _ misces mas samefo. ar aris gamoricxuli<br />
SesaZlebloba, rom samefos maSinve aRebis winadadeba<br />
“eSmakisagan” iyo, romelic iesoSi ijda. mas SeeZlo fiqri<br />
imis Sesaxeb, rom RmerTma mianiWa sakuTari momavlis Sesaxeb<br />
gadawyvetilebis misaRebi Zala (ioan 5:26, 27), rom masze iyo<br />
damokidebuli Tavisi sicocxlis ganwirva da ukan aReba (ioan<br />
10:18), Tumca, sabolood, mTeli Zalaufleba mas gadaeca misi<br />
sikvdilisa da aRdgomis Semdeg (maT 28:18).
48<br />
3. wmida werilis codniT, iesos SeeZlo daenaxa msgavseba<br />
Tavisi da elias Soris, romlis eTikurma Sexedulebebma ver<br />
gauZles gamocdas udabnoSi ormoci dRis gatarebis Semdeg<br />
(3 mef 19:8), da moses Soris, romelmac dakarga qveynis<br />
memkvidreobis ufleba udabnoSi ormoci wlis gatarebis<br />
Semdeg. ieso udabnoSi ormocdRiuri xetialis Semdeg aseTive<br />
mdgomareobaSi imyofeboda, roca pirispir Sexvda damarcxebis<br />
realur SesaZleblobas. mose da elia daiCagvrnen adamianuri<br />
sisustis da ara “eSmakis” gamo. es igive adamianuri sisuste<br />
iyo, satanisa da mowinaaRmdeges saxeliT, romelmac acduna<br />
ieso.<br />
4. “uTxra mas eSmakma: Tu RvTis Ze xar ...” (luk 4:3).<br />
rogorc Cans, es maradiuli cduneba iyo qristes gonebaSi _<br />
SekiTxvis dasma namdvilad Tu aris igi Ze RvTisa, radgan,<br />
rogorc sxva danarCeni xalxi fiqrobda, igi iosibes Ze iyo<br />
(luk 3:23; ioan 6:42), anu ukanonoT dabadebuli (rogorc<br />
ioan 9:29 varaudobs) da saeklesio oficialuri sabuTebi<br />
metyveleben masze, rogorc iosibes Zeze (maT 1:1, 16; luk<br />
3:23). fraza, “rogorc fiqrobdnen” (luk 3:23), niSnavs<br />
“rjulis Sesabamisad”. igi dedamiwaze erTaderTi adamiani<br />
iyo, romelsac ar hyavda adamianuri mama. fil 2:8<br />
gamoTqmulia winadadeba, rom ieso zogjer fiqrobda, rom igi<br />
namdvilad iseTive adamiania, rogorebic Cven varT da rom<br />
fiqri sakuTar Tavze, rogorc RvTis Zeze an Tavisi bunebis<br />
gaugebroba _ cdunebaa.<br />
5. iesos cdunebebs RmerTi uwevda kontrols, raTa<br />
sulierad aRezarda igi. nawyvetebi, romlebic iesos mohyavda<br />
Tavis gasamagrablad codvili survilebis (“eSmakis”) winaSe,<br />
meore rjulis imave nawilidan iyvnen, romelic udabnoSi<br />
myof israelianebze mogviTxrobs. ieso aSkarad xedavda<br />
msgavsebas sakuTar mdgomareobasa da maT Soris: _<br />
meore rjuli, Tavi 8 maT 4/luk 4
iesos warmoSoba<br />
leqsi 2<br />
“mohyavda es ormoci weli<br />
ufals, Sens RmerTs, rom<br />
moeTvinierebine, gamoecada,<br />
rom scodnoda, ra gidevs<br />
gulSi, daicavdi Tu ara mis<br />
mcnebebs”.<br />
leqsi 3<br />
“gaTvinierebda, gamSevda da<br />
gaWmevda mananas... raTa<br />
mimxvdariyavi, rom mxolod<br />
puriT ar cocxlobs kaci,<br />
aramed uflis piridan<br />
gamomavali yoveli sityviT”.<br />
leqsi 5<br />
“Seigne, rogorc kaci wvrTnis<br />
Tavis Svils, aseve ufali,<br />
Seni RmerTia Seni<br />
gamwvrTneli”.<br />
49<br />
“sulma waiyvana ieso udabnoSi”<br />
da imyofeboda igi iq “ormoc<br />
dRes da ormoc Rames”. iesom<br />
ganicada cduneba. man gadalaxa<br />
igi citatebiT wmida<br />
werilidan, romelic mis gulSi<br />
iyo (fsalm 119:11).<br />
“bolos (iesos) moSivda”. ioan<br />
meeqvse TavSi ieso mananas<br />
uwodebs RvTis sityvas,<br />
romliT igi cxovrobda<br />
udabnoSi. iesom Seicno, rom<br />
sulierad RvTis sityviT<br />
cocxlobda. man upasuxa:<br />
“dawerilia, rom ara puriTa<br />
erTiTa cocxlobs kaci, aramed<br />
RvTis piridan momdinare<br />
yoveli sityviT”.<br />
rogorc Cans, ieso eWvobda<br />
sakuTari gancdebis Sesaxeb.<br />
RmerTi sjida Tavis Zes iesos<br />
(2 mef 7:14; fsalm 89:32).<br />
ase iesom gviCvena, Tu rogor unda vikiTxoT da aRviqvaT<br />
sityva. man gaiziara israelianebis mdgomareoba, rodesac<br />
isini udabnoSi imyofebodnen da amitom imas akeTebda, rac<br />
maTi gamocdilebidan Seicno.
50<br />
gadaxveva 21: omi caSi<br />
gamocxadeba 12:7-9: ”Seiqmna caSi omi: miqaeli da<br />
misi angalozebi ebrZodnen gveleSaps. SeebrZolnen<br />
gveleSapi da misi angelozebi, magram ver gauZles<br />
da aRarc adgili aRmoCnda maTTvis caSi.<br />
gadmogdebul iqna didi gveleSapi, Zveli gveli,<br />
romelsac eSmaki da satana hqvia, mTeli<br />
wuTisoflis macdunebeli. da misi angelozebic<br />
gadmoyril iqnen masTan erTad”.<br />
sayofacxovrebo azri:<br />
es erTerTi yvelaze cnobili nawyvetia, romelic gamoiyeneba<br />
im azris dasasabuTeblad, TiTqos caSi momxdar angelozTa<br />
Soris ajanyebis Sedegad eSmaki da misi angelozebi<br />
gandevnilni iyvnen dedamiwaze, sadac amJamad gvelis saxiT<br />
ubedurebebsa da codvebs qmnian.<br />
Cveni komentari:<br />
1. yvelaferi, rac am TavSi SevityeT, unda gamoviyenoT<br />
mocemuli nawyvetis garCevisaTvis. Cven vTqviT, rom<br />
angelozebi codvas ar idenen, da caSi ajanyeba SeuZlebelia.<br />
amrigad, es nawyveti ise unda aviqvaT, rom ar darCes azri<br />
codvil angelozTa arsebobis Sesaxeb, an imis Sesaxeb, rom<br />
isini gvaiZuleben codvis Cadenas, radgan, rogorc Cven<br />
viciT, codva Sinaganad CvenSia, da ara Cvens gareT (mark<br />
7:20-23).<br />
2. saubari gvelis gandevnaze cidan niSnavs im azris daSvebas,<br />
TiTqos igi iq imyofeboda gandevnis momentamde. magram,<br />
namdvili gveli edemSi iyo Seqmnili RmerTiT miwis<br />
mtvrisagan (dab 1:24-25). ar gvaqvs safuZveli vifiqroT, rom<br />
eSmaki cidan Camovida da gvelSi Sevida.
iesos warmoSoba<br />
51<br />
3. miaqcieT yuradReba, aq ar aris naTqvami, rom angelozebi<br />
codvilobdnen an RmerTis winaaRmdeg ajanyebulan, saubari<br />
mxolod caSi oms exeba.<br />
4. dramatiuli movlenis Semdeg, romelic aRwerilia<br />
leqsebSi 7-9, me-10 leqsSi naTqvamia: “momesma didi xma,<br />
romelic laparakobda caSi: axla dadga Cveni RvTis xsna,<br />
Zala da mefoba da misi qristes xelmwifeba, vinaidan<br />
gadmogdebul iqna Cveni Zmebis cilismwamebeli, romelic<br />
cils swamebda maT dRe da Rame Cveni RvTis winaSe”. Tu<br />
yvelaferi, rac naTqvamia leqsebSi 7-9 samyaros Seqmnamde<br />
moxda, adamisa da evas gamoCenamde, maSin rogor SegviZlia<br />
imis Tqma, rom satanis dacemis Semdeg RvTis samefo<br />
damyarda? adamis codvis Semdeg, kacobriobam Tavisi monobis,<br />
codvisa da tanjvis istoria daiwyo _ mdgomareoba,<br />
romelsac ver uwodeb “xsnas” da RmerTis samefos. naTqvamia,<br />
rom eSmaki gamogdebuli iyo dedamiwaze da am mizeziT caSi<br />
simxiarule iyo. ratom unda iyos mxiaruloba, Tu misi<br />
mosvla dedamiwaze kacobriobis codvisa da tanjvis<br />
sawindari iyo. Tu mis dacemas dedamiwaze miviRebT ara<br />
sityvasityviT, aramed mxatvrulad, xelisuflebis dakargvis<br />
saxiT (rogorc es 14:12; ierem 51:53; god 2:1; maT 11:23),<br />
maSin masSi meti azri iqneba. Tu es yvela movlena adamis<br />
gaCenamde moxda an mis codvamde, rogor SeZlebda eSmaki<br />
“Cveni Zmebis” devnas, rodesac isini arc ki arsebobdnen?<br />
5. ar arsebobs araviTari miTiTeba, rom es yvelaferi edemis<br />
baRSi moxda. mniSvnelovani SeniSvna aris gakeTebuli gamocx<br />
1:1 da 4:1, sadac naTqvamia, rom gamocxadeba<br />
winaswarmetyvelebaa, romelic “unda moxdes male”. amitom, es<br />
edemSi momxdaris aRwera ki ar aris, aramed
52 winaswarmetyvelebaa imis Sesaxeb, Tu ra moxda pirveli<br />
saukunis Semdeg, roca iesos gamocxadeba mieca. da is, vinc<br />
namdvilad pativiscemiT epyroba RvTis sityvas, xvdeba, rom<br />
es debuleba ukve uaryofs yvela cdas _ mivakuTvnoT gamocx<br />
12 leqsebi edemis baRs. saWiroa aseve gavceT pasuxi kiTxvas,<br />
Tu ratom eSmakis igiveoba da imisa, rac edemis baRSi moxda,<br />
bibliis bolos aris mocemuli.<br />
6. “gadmogdebul iqna didi gveleSapi, Zveli gveli” (gamocx<br />
12:9). gveleSaps “hqonda Svidi Tavi da aTi rqa” (lq. 3).<br />
amitom, sityvasityviT, igi gveli ar iyo. is, rom mas “Zveli<br />
gveli” ewodeba, gviCvenebs misi daxasiaTebis msgavsebas edemis<br />
gvelis daxasiaTebasTan, im mxriv, rom igi matyuara iyo.<br />
aseve, sityva “sikvdilis nestaria codva” (1 kor 15-56) ar<br />
niSnavs sityvasityviT, rom sikvdili _ gvelia.<br />
rasakvirvelia, sikvdils gaaCnia saerTo daxasiaTeba gvelTan<br />
codvasTan kavSiris gamo.<br />
7. eSmaki gadmogdebuli iyo dedamiwaze “didi mZinvarebiT,<br />
radgan icis, rom dro mcireRa darCa” (lq. 12). Tu eSmaki<br />
gadmogdebuli yofiliyo edemSi, mas eqneboda SesaZlebloba<br />
daetanja xalxi mTeli cxovrebis ganmavlobaSi da mas arc ki<br />
eqneboda “dro mcireRa”, dedamiwaze tanjvis Sesaqmnelad.<br />
8. rogor SeeZlo eSmaks “mTeli wuTisoflis” macduri (lq.<br />
9) yofiliyo im momentamde, sanam gadmogdebuli iqna cidan,<br />
Tu adamis gamoCenamde samyaroSi aravin ar iyo?<br />
9. leqsSi 4 naTqvamia: “misma (gveleSapis) kudma cidan<br />
wamoaTria varskvlavebis mesamedi da moisrola dedamiwaze”.<br />
Tu am sityvebs seriozulad miviRebT, saerTo azriT ki<br />
“gamocxadebaSi” yvelaferi unda sityvasityviT miviRoT, maSin<br />
gveleSapis realuri zoma warmoudgenelia _ mTeli samyaros<br />
mesamedi (an mzis sistemis mainc) daeTavsa mis kudze.<br />
dedamiwaze ar moiZebneba aseTi uzarmazari arsebis dasatevi
iesos warmoSoba<br />
53<br />
adgili. mzis sistemis varskvlavTa umravlesoba moculobiT<br />
Cven dedamiwaze bevrad didia, aqedan gamomdinare, rogor<br />
daeSveboda misi mesamedi dedamiwaze. warmoidgineT, rom es<br />
yvelaferi moxda an moxdeba ax. w. aR-is pirvel saukunis<br />
Semdeg, rodesac es aRTqma mogveca.<br />
10. am yvelafris gaTvaliswinebiT, gasagebi xdeba, rom gamocx<br />
12 TavSi (da mTel winaswarmetyvelebaSi) aRwerili<br />
movlenebi SeuZlebelia ganxorcieldnen sityvasityviT.<br />
amitom ar aris sakvirveli, rom gamocxadebis dasawyisSi<br />
naTqvamia, rom es werili unda miviRoT, rogorc aRmniSvneli,<br />
ese igi, is mocemulia niSnebisa da simbolebis eniT (gamocx<br />
1:1). meTormete TavSi naTqvamis TiTqos winasityvaobis saxiT,<br />
leqsi 12:1 aRwers momdevno movlenebs, rogorc “did niSans”.<br />
11. dedamiwaze eSmakis saqmeebis aRweraSi ar gvaqvs miTiTeba,<br />
rom igi provocirebda xalxs codvaze. leqsebSi 12-16<br />
naTqvamia, rom eSmakis dedamiwaze daSvebisTanave, igi<br />
daimarcxa Tavisi bilwi saqmeebis Catarebis cdebSi.<br />
12. nawyvetis Sinaarsis gasagebad erTerTi ZiriTadi sakiTxi<br />
_ caSi omis dadasturebis sakiTxia da aseve gamoiyeneba Tu<br />
ara aq sityva “ca” igavurad. Cven ukve agixseniT, rom sityva<br />
“ca” SesaZloa aRniSnavdes xelisuflebis adgilsamyofels.<br />
gamocxadeba _ simboluri wignia, da Cven migvaCnia, rom am<br />
poziciiT unda ganvixiloT mocemuli sakiTxi.<br />
dedakaci, romelsac “emosa mze. mis ferxTiT iyo mTvare da<br />
mis Tavze gvirgvini Tormeti varskvlaviT” (lq. 1). yvela es<br />
zeciuri sxeuli da aseve caSi ayvanili dedakaci,<br />
SeuZlebelia sityvasityviT arsebobdnen. mas ar SeuZlia<br />
namdvilad Cacmuli iyos mziT da hqondes varskvlavebi Tavze,<br />
romelTaganac TiToeuli dedamiwis zomis aris.
54<br />
sxva niSani gamoCnda caSi _ wiTeli gveleSapi (lq. 3).<br />
Cveulebriv ca aq miiReba realurad, magram ratom unda iyos<br />
ase, Tu es igive ca aris, romlis Sesaxeb iyo naTqvami (lq.<br />
1). meoTxe leqsSi naTqvamia, rom gveleSapis “kudma cidan<br />
wamoaTria varskvlavebis mesamedi da moisrola dedamiwaze”.<br />
Cven ukve aRvniSneT, rom dedamiwisa da varskvlavebis<br />
realuri moculobis gamo, es ar Seesabameba realur<br />
varskvlavebsa da zecas. RvTis samefo dedamiwaze unda<br />
damyardes (dan 2:44; maT 5:5), rac SeuZlebeli iqneba, Tu<br />
dedamiwa masze dacvenil uzarmazar varskvlavebiT iqneba<br />
ganadgurebuli.<br />
dedakacma caSi “Sva Ze”, romelic “atacebul iqna... RmerTTan<br />
da mis taxtTan” (lq. 5). RvTis taxti caSi imyofeba. Tu<br />
dedakaci ukve iyo caSi, maSin ratom misi bavSvi unda<br />
“atacebul iqnas” zecad? albad, igi raRac simbolo iyo<br />
dedamiwaze, Tumca iribulad “caSic” iyo. Semdeg igi “gaiqca<br />
udabnoSi” (lq. 6). Tu dedakaci mxatvrul caSi imyofeboda,<br />
maSin udabnoc caSi unda iyos. ufro mizanSewonili iqneboda<br />
imis warmodgena, rom dedakaci caSi raRac simbolur<br />
adgilze imyofeboda da Semdeg deamiwaze daeSva,<br />
sityvasityviT an simboluri mniSvnelobiT sadRac udabnoSi.<br />
Semdeg gadavdivarT 7 leqsTan: “Seiqmna caSi omi”. radgan<br />
sxva danarCen miTiTebebs cis Sesaxeb gamocx 12 hqonda<br />
simboluri mniSvneloba, ese igi omic caSi iyo. da es<br />
namdvilad ase unda yofiliyo, radgan realur caSi<br />
SeuZlebelia ajanyeba an codva (maT 6:10; fsalm 5:4, 5; abak<br />
1:13).<br />
am stiqonebis mwerali zogjer ekiTxeba maT, visac swams<br />
orTodoqsaluri idea eSmakis Sesaxeb: “SegiZliaT wamiyenoT<br />
mokle uwyeba eSmakze bibliis nawyvetebis Tqveni<br />
interpritaciis Sesabamisad?” pasuxi sakmaod
iesos warmoSoba<br />
55<br />
sxvadasxvagvaria. orTodoqsaluri swavlebis Sesabamisad,<br />
pasuxi amgvari unda iyos:<br />
a) eSmaki angelozi iyo caSi, romelic gamoagdes edemis<br />
baRSi. dab 1 TavSi igi gandevnili iyo dedamiwaze.<br />
b) mgoni, igi daeSva dedamiwaze da iqorwila dab 6<br />
TavSi.<br />
g) amboben, rom iobis dros mas SeeZlo yofna rogorc<br />
caSi, aseve dedamiwaze.<br />
d) es 14 daweris droisaTvis, igi ukve gandevnili iyo cidan<br />
dedamiwaze.<br />
e) zaq 3 TavSi igi kvlav caSi iyo.<br />
v) maT 4 igi isev dedamiwazea. is “gamogdebuli” iyo iesos<br />
sikvdilis dros, “am samyaros batonis gadmogdebis”<br />
gavrcelebul azrTan Sesabamisad.<br />
z) eSmakis dacemis Sesaxeb gvaqvs winaswarmetyveleba gamocx<br />
12 TavSi.<br />
zemoT naTqvamidan gamomdinareobs, rom xalxTa<br />
warmodgenasTan Sesabamisad, eSmakis gandevna cidan misi<br />
codvebis gamo, ar Seefereba sinamdviles, imis<br />
gaTvaliswinebiT, rom masze saubroben, rogorc caSi myofze<br />
misi gandevnis yovelive SemTxvevis Semdeg. mniSvnelovania,<br />
rom rogorc “ca”, aseve eSmakic aRwerilia metaforis<br />
saSualebiT.<br />
mocemuli statiis ganxilva:<br />
1. am Tavis dawvrilebiTi gadmocemis cda aRvniSvneli<br />
moculobis CarCoebSi ar Tavsdeba. am leqsebis sruli axsna<br />
iTxovs “gamocxadebis” mTeli wignis gagebas.
56 2. konfliqti simbolur caSi, ese igi, xelisuflebis<br />
adgilsamyofelSi, iyo or gamefebul jgufTa Soris,<br />
yovelive Tavis mimdevrebiTa da angelozebiT. gaxsovdeT, rom<br />
eSmaki da satana xSirad asociaciiT ukavSirdebian romaelur<br />
an ebraelur sistemebs.<br />
3. is, rom eSmaki-gveleSapi warmoadgens politikuri<br />
xelisuflebis romelime aspeqts imiT mJRavndeba, rom mas<br />
“Tavebze Svidi joRa” hqonda (lq. 3). leqsebi gamocx 17:9,<br />
10 amgvarad metyveleben gveleSapze: “aq saWiroa goneba,<br />
romelsac sibrZne aqvs”, es igi, ar ecadoT miiRoT es<br />
urCxuli cocxal arsebad. “Svidi Tavi Svidi mTaa... mefenic<br />
Svidni arian”. erTerTi maTgani, romelic “mcire xans<br />
darCeba”, rogorc Cans, ukavSirdeba eSmaks-gveleSaps,<br />
romelsac “dro mcireRa darCa” gamocx 12:12.
iesos warmoSoba<br />
Tavi 6: sakiTxebi<br />
57<br />
1. sabolood vin agebs pasuxs Cvens problemebze da<br />
ubedurebebze?<br />
a) RmerTi<br />
b) SemTxveva<br />
g) codvili arsebebi satanis saxeliT<br />
d) codvili arsebebi eSmakis (demonis) saxeliT<br />
2. vin agebs pasuxs Cvens codvis Cadenis cdunebaze?<br />
a) Cveni sakuTari adamianuri buneba<br />
b) RmerTi<br />
g) codvili sulebi<br />
d) codvili arseba satanis saxeliT<br />
3. ras niSnavs “eSmaki” rogorc sityva?<br />
a) codvas<br />
b) gvels<br />
g) cru mbraldebels / cilismwamebels / mters<br />
d) liucifers<br />
4. ras niSnavs “satana” rogorc sityva?<br />
a) codvili<br />
b) mopirispire<br />
g) mxeci<br />
d) eSmakTa (demonebis) mefe<br />
5. SesaZloa sityva “satana” karg xalxs ekuTvnodes?
58 6. ras SeiZleba ekuTvnodnen sityvebi “satana” da “eSmaki”<br />
igavurad?<br />
7. rogor unda aviqvaT sityva “eSmaki” (“demini”), romlis<br />
Sesaxeb naTqvamia axal aRTqmaSi?<br />
a) codvili angelozebi<br />
b) daavadeba<br />
g) Tavisi drois ena daavadebebis aRmniSvneli,<br />
romlebic<br />
xalxTa azriT, eSmakiT iyvnen gamoZaxilni<br />
d) sulebi<br />
8. ra gesmiT sityva “gvelis” qveS edemis baRSi?
iesos warmoSoba<br />
kari 2:<br />
“romelic axarebs...<br />
ieso qristes saxels”<br />
(saq 8:12)<br />
Tavi 7<br />
iesos warmoSoba<br />
59
7.1. Zveli aRTqmis qadageba iesos Sesaxeb<br />
mesame TavSi axsnili iyo, rogor moiyara Tavi ieso qristeze<br />
RmerTis Canafiqrma xalxis xsnis Sesaxeb. aRTqmaSi, romelic<br />
man evas, abraamsa da daviTs misca, naTqvami iyo iesoze,<br />
rogorc maT pirdapir STamomavalze. sinamdvileSi, mTeli<br />
Zveli aRTqma qristes mosvlas winaswarmetyvelebs. moses<br />
rjuli, romelic israelianebs unda daecvaT qristes<br />
gamoCenamde, miznad isaxavda am movlenis winaswarmetyvelebas:<br />
“rjuli iyo Cveni warmarTveli qristesaken” (gal 3:24). ase,<br />
ebraelur aRdgomis dros unda daeklaT umanko kravi (gam<br />
12:3-6). es kravi qristes msxverpls warmoadgenda: “RvTis<br />
kravi, romelic iRebs wuTisoflis codvas” (ioan 1:29; 1 kor<br />
5:7). umanko da saRi mdgomareoba, romelic saWiro iyo<br />
Sesawir pirutyvebisTvis, adasturebs qristes umwiklo<br />
xasiaTs (gam 12:5, Sd. 1 pet 1:19).<br />
Zveli aRTqmis fsalmunni da winaswarmetyveleba savsea im<br />
winaswarmetyvelebiT, Tu rogori iqneba mesia. gansakuTrebul<br />
yuradRebas isini mis sikvdils aniWeben. mesiis<br />
sikvdilianobis ideis aRiarebis iudevelTa uaryofa SesaZloa<br />
ganpirobebuli iyos mxolod uyuradRebobiT am<br />
winaswarmetyvelebis mimarT. zogierTi maTgani qvemoT aris<br />
mocemuli:<br />
Zveli aRTqmis qadageba<br />
“RmerTo Cemo! RmerTo Cemo!<br />
sad mimatove”?(fsalm 22:1).<br />
“me ki matli var da ara kaci,<br />
siZraxisi adamianTa da<br />
saZulveri erisa. yvela, vinc<br />
mxedavs, me damcinis;<br />
mqurdaven da Tavs gaaqneven.<br />
ganxorcieleba qristeSi<br />
aseTive sityvebi warmoTqva<br />
qristem jvarze (maT 27:46).<br />
israelianebi Zraxavdnen da<br />
dascinodnen iesos (luk<br />
23:35; 8:53), isini Tavs<br />
aqnevdnen (maT 27:39), da<br />
ambobdnen amas, radganac igi
4<br />
iesos buneba<br />
amboben: “RmerTze mindobils<br />
igi daixsnis, is gadaarCens,<br />
Tu nebavs igi”(fsalm 22:7-9).<br />
“ena sasaze mimekra... isini<br />
Cemi xel-fexis gasagmiravad”<br />
(fsalm 22:16, 17).<br />
“Cems samosels inawileben<br />
da wils yrian Cems kvarTze”<br />
(fsalm 22:19).<br />
jvarze gakruli iyo (maT<br />
27:43). es ganxorcielda<br />
qristes wyurvilSi jvarze<br />
(ioan 19:28).<br />
xel-fexis gangmirva jvarcmis<br />
fizikur xerxs ekuTvnis.<br />
am sityvebis sruli<br />
ganxorcieleba naCvenebia maT<br />
27:35.<br />
miaqcieT yuradReba imas, rom fsalm 22:22 leqsi<br />
gansakuTrebiT Seesabameba iesos leqss ebr 2:12.<br />
“Soreuli gavxdi Cemi<br />
ZmebisTvis da ucxo _<br />
dedaCemis SvilTaTvis. radgan<br />
Seni saxelis Surma damRrRna<br />
me” (fsalm 69:9-10).<br />
“da auries Cems saWmelSi<br />
Zirmware, da wyurvilis dros<br />
masves Zmari (fsalm 69:22).<br />
es sityvebi kargad aRweren<br />
im ganmartoebul grZnobas<br />
ebraelur Zmebisagan da<br />
sakuTari ojaxisagan (ioan<br />
7:3-5; maT 12:47-49).<br />
es qristes jvarcmis dros<br />
moxda (maT 27:34).<br />
esaia winaswarmetyvelis mTeli 53 Tavi warmoadgens<br />
araCveulebriv winaswarmetyvelebas qristes sikvdilsa da<br />
aRdgomis Sesaxeb; yoveli misi leqsi zustad Seesabameba imas,<br />
rac sinamdvileSi moxda. qvemoT mocemulia mxolod ori<br />
magaliTi am Tavidan:<br />
“kraviviT dasaklavad qristes RvTis kravi dumda
miiyvanes da, rogorc cxvari<br />
dums mparsvelTa winaSe, masac<br />
ar dauZravs bage” (es 53:7).<br />
“mieca samarxi boroteulTa<br />
gverdiT da mdidarTan erTad<br />
Tavis sikvdilSi” (es 53:9).<br />
masze Seqmnil gasamrjelis<br />
dros (maT 27:12-14).<br />
5<br />
ieso iyo jvarze gakruli<br />
yaCaRebTan erTad (maT 27:38),<br />
magram dasaflavebuli mdidari<br />
kacis samareSi iyo (maT 27:57-<br />
60).<br />
amitom, ar aris sakvirveli, rom axali aRTqma gvaxsenebs<br />
imas, rom Zveli aRTqmos “rjuli da winaswarmetyvelebi”<br />
Cveni qristes gagebis safuZvelia (saq 26:22; 28:23; rom 1:2,<br />
3; 16:25, 26). ieso TviTon gvafrTxilebda, rom Tu “mosesa<br />
da winaswarmetyvelT” ar mousmenT, mas ver gavugebT (luk<br />
16:31; ioan 5:46-47).<br />
is faqti, rom moses rjuli qristeze migviTiTebs, xolo<br />
wonaswarmetyvelebi mis Sesaxeb qadagebdnen sakmarisi<br />
mtkicebaa, rom ieso fizikurad ar arsebobda Tavis<br />
dabadebamde. cru doqtrina, TiTqos qriste “arsebobda”<br />
dabadebamde, qmnis usafuZvlod im aRTqmas, rom is evas,<br />
abraamisa da daviTis “Tesli” (STamomavali) iqneba. Tu igi<br />
arsebobda caSi am aRTqmis micemamde, maSin RmerTi matyuari<br />
iqneboda Tavis danapirebSi, rom am xalxs STamomavali<br />
eyoleba, romelic mesia iqneba. maT 1 da luk 3 aRwerili<br />
iesos genealogia, gviCvenebs mis sagvareulo nusxas, romelic<br />
im xalxamde adis, visac RmerTma aRTqma misca.<br />
aRTqma daviTis mimarT qristes Sesaxeb gamoricxavs mis<br />
fizikur arsebobas am aRTqmis micemis dros: “me aRvadgen<br />
Sens Semdgomad naSiers, Seni sazardulidan gamomavals... me<br />
mama viqnebi misTvis, is ki Svili iqneba CemTvis” (2 mef 7:12,<br />
14).
6<br />
iesos buneba<br />
miaqcieT yuradReba momavali dros gamoyenebas. Tu cnobilia,<br />
rom RmerTi iqneba qristes mama, SeuZlebelia imis<br />
warmodgena, rom RvTis Svili ukve arsebobda am aRTqmis<br />
micemis dros. fraza imis Sesaxeb, rom es Tesli:<br />
“sazardulidan gamomavali” aris, adasturebs, rom igi<br />
sityvasityviT daviTis fizikuri STamomavali iqneba. “Sehfica<br />
ufalma daviTs WeSmaritad... nayofisagan Seni muclisa davsvam<br />
Sens taxtze” (fsalm 132:11).<br />
solomoni iyo pirveli, visac am aRTqmis ganxorcieleba<br />
SeeZlo, magram radgan igi ukve arsebobda fizikurad aRTqmis<br />
micemis dros (2 mef 5:14), mTavari piri, visac ekuTvnis es<br />
aRTqma, iyo daviTis fizikuri STamomavali da RvTis Ze _<br />
qriste (luk 1:31-35).<br />
momavali dro aseve aris gamoyenebulia winaswarmetyvelebaSi<br />
qristes mimarT. leqsSi “winaswarmetyvels davudgen<br />
(israelianebs) moZmeTa wridan” (rjl 18:18), sityva<br />
“winaswarmetyveli” ganisazRvreba rogorc ieso.<br />
“mucladiRebs qalwuli (mariami) da Sobs Zes, da<br />
uwodebs saxelad: emanuels” (es 7:14). aSkaraa, rom es<br />
qristes dabadebiT asrulda (maT 1:23).<br />
7.2 dabadeba RvTismSobel qalwulis mier<br />
qristes Casaxvis da dabadebis aRwera gansxvavdeba<br />
msjelobisagan mis arsebobis Sesaxeb. is xalxi, vinc iziarebs<br />
“samebis” mcdar Teorias, iZulebulia gamoitanos daskvna,<br />
rom odesRac caSi sami arseba imyofeboda da Semdeg erTi<br />
maTgani gaqra da rogorRac mariamis mucelSi Casaxul<br />
nayofad gadaiqca. rogorc aRvniSneT, wmida werilSi<br />
naTqvamia, rom nebismieri arseba, RmerTis CaTvliT aris
7<br />
fizikuri arseba, romelsac sxeulis saxe gaaCnia. aqedan<br />
gamomdinare, Cven unda gamovitanoT daskvna, rom qristem<br />
moaxerxa fizikurad cidan Camosvla da mariamis mucelSi<br />
Casaxva. es rTuli Teologia wmida werilis farglebis<br />
gareT imyofeba. yvelaferi, rac qristeze aris naTqvami, ar<br />
gvaZlevs sababs vifiqroT amgvarad. am varaudis<br />
daumtkicebloba qmnis did “dauswrebel rgols” samebis<br />
TeoriaSi.<br />
gabriel angelozi gamoecxada mariams da uTxra:<br />
“daorsuldebi da Sob Zes da saxelad iesos daarqmev. didi<br />
iqneba is da uzenaesis Zed iwodeba... uTxra mariamma<br />
angelozs: “rogor iqneba es, roca me mamakaci ar vici?” (e. i.<br />
is qalwuli iyo). angelozma miugo pasuxad: “suliwmida<br />
gadmova Senze da uzenaesis Zala mogiCrdilavs. amitom wmida<br />
Sobilic iwodeba RvTis Zed” (luk 1:31-35).<br />
orjer aris xazgasmuli, rom dabadebisas ieso iqneba RvTis<br />
Svili. aSkaraa, rom RvTis Ze ar arsebobda Sobamde. kvlav<br />
unda aRvniSnoT, rom uamrav nawyvetSi aris gamoyenebuli<br />
momavali dro, magaliTad: “didi iqneba”. Tu ieso ukve<br />
arsebobda fizikurad am droisaTvis, rodesac angelozma<br />
uTxra es mariams, igi ukve didi iqneboda.<br />
iesos Casaxva<br />
wmida sulis (RvTis sunTqvis/Zalis) meSveobiT mariamma<br />
SeZlo iesos Casaxva sqesobrivi kavSiris gareSe. amrigad,<br />
iosibe ar iyo iesos namdvili mama. unda gvaxsovdes, rom<br />
wmida suli adamiani ar aris (ix. Tavi 2), ieso RvTis Ze iyo<br />
da ara wmidasulis. RvTis sulis gavleniT mariamze “wmida<br />
Sobilic iwodeba RvTis Zed” (luk 1:35). sityvos “amitom”<br />
gamoyeneba metyvelebs, rom mariamze wmidasulis mofenis<br />
gareSe, ieso RvTis Ze, ar iSveboda.
8<br />
iesos buneba<br />
is faqti, rom ieso mariamSi “Caisaxa” (luk 1:31) adasturebs<br />
aseve imas, rom mas ar SeeZlo fizikuri arseboba dabadebamde.<br />
Tu Cven “CavisaxavT” ideas, igi CvenSi iqneba. aseve iesoc<br />
Caisaxa mariamSi rogorc sxva danarCeni adamiani, igi jer<br />
Canasaxi iyo. ioanes yvelaze ganTqmuli leqsi (3:16),<br />
romelsac biblia Seicavs, metyvelebs, rom ieso RmerTis<br />
“mxolodSobili Ze” iyo. milionobiT xalxi, vinc kiTxulobs<br />
am leqss, ar aniWebs mas kuTvnis yuradRebas. Tu ieso<br />
“mxolodSobili” iyo, ese igi man daiwyo Tavisi “Soba”<br />
(“mxolodSobilis” uaxlesi sityva) mariamSi Casaxvis dros.<br />
vinaidan iesos mama RmerTi iyo, naTelia, rom igi masze<br />
ufrosia _ RmerTi ukuniTi ukunisamdea (fsalm 90:2), mas ar<br />
gaaCnia sawyisi da amitom SeuZlebelia ieso TviT RmerTi<br />
iyos (ufro dawvrilebiT amis Sesaxeb naTqvamia 8 TavSi).<br />
mniSvnelovania, rom ieso “gaCenili” iyo RmeriT da ara<br />
Seqmnili, rogorc Tavdapirvelad adami. es iesosa da<br />
RmerTis axlo kavSirs axsnis _ “RmerTma qristeSi Seiriga<br />
wuTisofeli” (2 kor 5:19). is faqti, rom ieso gaCenili iyo<br />
RmerTiT, da ara miwis mtvrisagan Seqmnili, aseve gvexmareba<br />
misi bunebrivi midrekilebis axsnaSi _ ganagrZos sakuTari<br />
mamis-RmerTis gzebi.<br />
esaia winaswarmetyveli leqsSi 49:5 adarebs qristes<br />
samyaros sinaTles. es winaswarmetyveleba iesom<br />
ganaxorciela (ioan 8:12). qristem Tqva: “ufali, muclidanve<br />
Cemi gamomsaxveli Tavis morCilad” (es 49:5). amrigad,<br />
qroste wmidasulis meSveobiT “gamosaxuli” iyo mariamis<br />
mucelSi. aSkaraa, rom mariamis muceli qristes fizikuri<br />
sawyisis adgili iyo.<br />
rogorc aRvniSneT statiaSi 7.1, fsalm 22 qadagebs qristes<br />
fiqrebze, rodesac igi jvarcmuli iyo. is fiqrobda: “Sen<br />
(RmerTo) gamomiyvane dedis muclidan... SeniT vimedovnebdi
9<br />
dabadebidan: dedis muclidan Sen xar Cemi RmerTi” (fsalm<br />
22:10, 11). sikvdilis win qristem gaixsena Tavisi warmoSoba<br />
_ dedamisis, mariamis mucelSi iyo Seqmnili RmerTis ZaliT.<br />
saxarebaSi mariamis aRwera, rogorc qristes dedis, Tavis<br />
Tavad uaryofs nebismier azrs mis arsebobis Sesaxeb Sobamde.<br />
mariami Cveulebrivi adamiani iyo da misi mSoblebi<br />
normaluri xalxi iyvnen. mariamis naTesavma Sva ioane<br />
naTlismcemeli, Cveulebrivi adamiani (luk 1:36). romauli<br />
kaTolikuri eklesiis mtkiceba imis Sesaxeb, rom mariams ar<br />
hqonda ubralo adamianuri buneba naSnavs imas, rom qriste ar<br />
iqneboda arc “adamianis Ze” da arc RmerTis. es titulebi<br />
xSirad gvxvdeba axal aRTqmaSi. igi iyo “adamianis Ze”,<br />
radgan namdvili adamianuri deda gaaCnda da is “RmerTis Zec”<br />
iyo mariamze wmidasulis gavlenis Sedegad (luk 1:35), xolo<br />
es imas niSnavs, rom misi mama RmerTi iyo. yovelive zemoT<br />
naTqvami iqneba uguvebelyofili, Tu vivaraudebT, rom mariami<br />
Cveulebrivi qali ar iyo.<br />
“vin Seqmnis wmidas uwmidurisgan? aravin... ra aris kaci, rom<br />
sufTa iyos? an marTali iyos diacis naSobi?... da ra<br />
ganwmeds diacis naSobs?” (iob 14:4; 15:14; 25:4). es bolos<br />
uRebs nebismier eWvs mariamisa da iesos wmidanobis mimarT.<br />
mariams, “qalad dabadebuls”, romelsac Cveulebrivi<br />
adamianuri mSoblebi gaaCnda, Cveni uwmiduri buneba hqonda,<br />
romelic man iesos gadasca (gal 4:4). sityvebi imis Sesaxeb,<br />
rom ieso “dedakacisagan iSva” kvlav amtkiceben, rom qriste<br />
fizikurad ver iarsebebda, mis mier dabadebuli rom ar<br />
yofiliyo.<br />
saxarebaSi xazgasmulia mariamis adamianuri arsi. qristes<br />
samjer mainc unda esayvedura mariamisTvis masSi sulieri<br />
aRqmis uqonlobis gamo (luk 2:49; ioan 2:4). igi yvelafers<br />
ver igebda, rasac mas ieso eubneoda (luk 2:50). amas unda
10<br />
iesos buneba<br />
movelodoT adamianuri bunebis mqone qalisagan, romlis<br />
Svili RvTis Ze iyo da amitom sulierad ufro amTvisebeli,<br />
vidre igi, Tumca masac gaaCnda adamianuri buneba. iosibes<br />
hqonda sqesobrivi kavSiri mariamTan qristes dabadebis<br />
Semdeg (maT 1:25). amitom ar gagvaCnia safuZveli vifiqroT,<br />
rom maT ar hqondaT normaluri colqmruli urTierToba<br />
imis Semdeg.<br />
qristes “dedisa da Zmebis” gaxseneba maT 12:46, 47<br />
metyvelebs imis Sesaxeb, rom iesos Semdeg mariams sxva<br />
Svilebic hyavda. ieso misi siyrmis Svili iyo. kaTolikur<br />
swavlebas imis Sesaxeb, rom mariami qalwulad darCa da<br />
Semdeg caSi amaRlda, ar gaaCnia bibliis mxardaWera. rogorc<br />
nebismieri mokvdavi adamiani, mariamic xanSi Sevida da mokvda.<br />
amis garda, ioan 3:13 vkiTxulobT: “aravin asula caSi”. is<br />
faqti, rom qristes adamianis buneba hqonda (ix. ebr 2:14-18;<br />
rom 8:3) niSnavs, rom mis dedas aseTive buneba hqonda, Tumca<br />
mis mamas igi ar gaaCnda.<br />
7.3 qristes adgili RvTis gegmaSi<br />
RmerTi ar agebs Tavis gegmebs naCqarebad da ar apirebs maT<br />
Secvlas droTa ganmavlobaSi. mas samyaros Seqmnidan ukve<br />
hqonda mzad gegma (ioan 1:1). da Tavidanve mis gegmaSi iyo<br />
vaJis yolis survili. axali aRTqma aSuqebs qristeSi xsnis<br />
RvTis gegmas sxvadasxva mxridan.<br />
Cven xSirad aRvniSnavdiT, rom Zvel aRTqmaSi<br />
winaswarmetyvelTa qadagebaSi da moses rjulSi,<br />
ganuwyvetliv aSkaravdeba RmerTis ganzraxva qristeSi. TviT<br />
samyaro RmerTma imitom Seqmna, rom icoda, mas Ze eyoleboda.<br />
es qristeSi gadian RmerTiT Seqmnili kacobriobis istoriis<br />
saukuneebi (ebr 1:2). aqedan gamomdinare, RvTis aRTqma
11<br />
xalxisadmi, mravali wlis manZilze moqmedi, rogorc<br />
naTqvamia amis Sesaxeb Zvel aRTqmaSi, savsea qristeze<br />
miTiTebiT.<br />
CvenTvis Znelia warmovidginoT qristes sidiade da misi<br />
gansakuTrebuli mniSvneloba RmerTisaTvis. marTalia, rom<br />
qriste arsebobda Tavidanve RmerTis fiqrebSi, magram<br />
fizikurad igi mariamiT Sobis Semdeg gaCnda. leqsebi ebr 1:4-<br />
7, 13, 14 aRniSnaven, rom qriste ar iyo angelozi, magram<br />
Tavis mokvdav cxovrebaSi igi angelozebze aranaklebad diadi<br />
iyo (ebr 2:7). rogorc zemoT aRvniSneT, saxarebaSi naTqvamia,<br />
rom arsebobis erTaderTi forma sxeulis saxiT arsebobaa,<br />
amitom qriste Sobamde ar arsebobda rogorc “suli”. leqsSi<br />
1 pet 1:20 qristes Sobis Sesaxeb naTqvamia, rogorc<br />
“wuTisoflis Seqmnamde iyo winaswar ganwesebuli, magram<br />
ukanasknel dros moevlina Tqveni gulisaTvis”.<br />
qristes centraluri adgili daeTmo saxarebaSi, “romelic<br />
winaswar aRTqmuli hqonda Tavis winaswarmetyvleTa mier<br />
wmida werilebSi Tavis Zeze, romelic daviTis Teslisgan<br />
iSva xorcielad, ganwesebulze RvTis Zed baRSi siwmidis<br />
suliT, mkvdreTiT aRdgomisaTvis” (rom 1:1-4). sabolood,<br />
Txzuleba qristeze amgvarad gamoiyureba:<br />
1. winaswarmetyveleba Zvel aRTqmaSi, e. i., RvTis gegmaSi;<br />
2. fizikurad iSva qalwulisagan, daviTis TesliT;<br />
3. Tavisi umwikvlo xasiaTis gamo (“siwmidis suls”),<br />
romelic Tavis mokvdav cxovrebis ganmavlobaSi<br />
mJRavndeba,<br />
4. igi aRdga da gamocxadda RvTis Zed RvTivsulier<br />
mociqulTa qadagebaSi.<br />
RvTis ganWvreta
12<br />
iesos buneba<br />
Tu Cven vaRiarebT, rom RmerTma icis yvelaferi, rac<br />
momavalSi moxdeba, maSin CvenTvis bevrad advili iqneba<br />
qristes yofnis gageba RvTis gegmaSi samyaros Seqmnidan.<br />
RmerTs sruli ganWvreta gaaCnia. mas SeuZlia ifiqros da<br />
isaubros nivTebze, rogorc realurebze, Tumca isini amJamad<br />
ar arseboben (rom 4:17). amitom mas SeuZlia Tqvas:<br />
“dasabamiTvi vacxadeb momavals da Zvelidanve, rac jer ar<br />
momxdara. vambob: aRsruldeba Cemi ganzraxuli da yovel<br />
survils avasruleb” (es 46:10).<br />
RvTis sityvam Tavidanve iwinaswarmetyvela qristes Sesaxeb.<br />
igi yovelTvis imyofeboda RvTis gegmaSi da sruliad<br />
gasagebia, rom odesRac qriste fizikurad unda<br />
dabadebuliyo. RmerTma ganaxorciela Tavisi aRTqma qristeSi.<br />
RvTis ganWvretis sizuste gamosaxulia mis sityvaSi.<br />
bibliur ebraelur enaSi arsebobs egred wodebuli,<br />
“qadagebis srulyofili dro”. igi iyenebs warsul dros<br />
RmerTiT aRTqmul momaval movlenebis aRsawerad. amasTanave,<br />
axlandeli dro SesaZloa gamoyenebuli iyos momavlis<br />
mniSvnelobiT, magaliTad: “Tqva RmerTma: aha (es aris) RvTis<br />
saxli” (1 neSt 22:1), rodesac taZari mxolod aRTqmuli<br />
iyo. daviTs iseTi rwmena hqonda RmerTis sityvis<br />
aRTqmisadmi, rom man gamoiyena axlandeli dro momavlis<br />
mniSvnelobiT. RmerTi darwmunebuli iyo, rom<br />
ganaxorcielebda Tavis aRTqmas abraamisadmi, da Tqva: “Seni<br />
STamomavlobisTvis mimicia es qveyana” (dab 15:18), es im dros<br />
iyo naTqvami, rodesac abraams Teslic ki ar gaaCnda.<br />
Teslis gaCenamde (isaaki/qriste) RmerTi dapirda: “me dagayene<br />
mravali eris mamad” (rom 4:17). faqtiurad, RmerTi<br />
saubrobda imaze, rac ar arsebobda, rogorc<br />
ganxorcielebulze.<br />
erTerTi qadagebis dros qristem Tqva, rom RmerTma<br />
“yvelaferi mas (qristes) misca xelT” (ioan 3:35), Tumca am
13<br />
sityvebis warmoTqmis dros es amgvarad ar iyo. “yovelive<br />
daumorCile mis (qristes) fexTa qveS... axla ki jer kidev<br />
ver vxedavT, rom yovelive mas emorCilebodes” (ebr 2:8).<br />
RmerTi metyvelebda Tavisi xsnis gegmaze iesos meSveobiT<br />
“dasabamidan Tavis wmida winaswarmetyvelTa piriT” (luk<br />
1:70). imis gamo, rom es xalxi dakavSirebuli iyo RvTis<br />
gegmasTan, maT Sesaxeb ise aris naTqvami, TiTqos isini<br />
arsebobdnen dasabamidan, Tumca es sinamdvileSi ase ar iyo.<br />
amis nacvlad, Cven SegviZlia vTqvaT, rom winaswarmetyvelni<br />
Tavidanve iyvnen RvTis gegmaSi. amis pirveli magaliTi _<br />
ieremia winaswarmetyvelia. RmerTma uTxra mas: “vidre<br />
mucelSi gamogsaxavdi, gamogarCie; vidre saSodan gamoxvidodi<br />
wmida gyavi, xalxebis qadagad dagadgine” (ierem 1:5). ase rom,<br />
RmerTma yvelaferi icoda ieremias Sesaxeb mis dabadebamde.<br />
amis msgavsad, RmerTs SeeZlo eTqva sparseTis mefe kirosze<br />
mis dabadebamde, im sityvebis warmoTqmiT, romlebic ukve mis<br />
arsebobas niSnavdnen (es 45:1-5). leqsebi ebr 7:9, 10<br />
warmoadgenen am enis sxva magaliTs _ isaubro im xalxis<br />
arsebobaze, romlebic jer ar dabadebulan.<br />
aseve, rogorc ieremiaze da sxva mqadageblebze saubrobdnen,<br />
rogorc ukve arssebulebze maT dabadebamde RvTis gegmaSi<br />
monawileobis gamo, aseve morwmuneTa Sesaxeb amboben, rogorc<br />
maSin arsebulebze. aSkaraa, rom fizikurad Cven maSin ar<br />
varsebobdiT, aramed mxolod RmerTis fiqrebSi. RmerTma Cven<br />
gvixsna da mogvixmo “wmida mowodebiT... Tavisi nebiTa da<br />
madliT, romelic mogveca Cven qriste iesoSi, saukuneTa<br />
uwinares” (2 tim 1:9). RmerTma “amogvarCia Cven masSi<br />
(qristeSi) soflis Seqmnamde... winaswar gansazRvra Cveni<br />
Svileba... Tavisi neba _ survulisamebr” (efes 1:4, 5). TviT<br />
idea imis Sesaxeb, rom xalxi winaswar cnobili iyo<br />
RmerTisaTvis da iyvnen “aRniSnulni” xsnisaTvis, amtkicebs,<br />
rom isini arsebobdnen RmerTis zraxvebSi dasabamidan (rom<br />
8:27; 9:23).
14<br />
iesos buneba<br />
am yvelafris codniT, ar aris gasakviri, rom RvTis gegmis<br />
ganxorcielebaSi qristes Sesaxeb unda gvesaubra rogorc<br />
myof RmerTis zraxvebSi, Tumca fizikurad igi ar arsebobda.<br />
igi “wuTisoflis dasabamidan dakluli kravi” iyo (gamocx<br />
13:8). ieso maSin sityvasityviT ar mokvda. igi “RvTis kravi”<br />
iyo, romelic msxverplmitanili iyo jvarze 4000 wlis<br />
Semdeg (ioan 1:29; 1 kor 5:7). amrigad, rogorc ieso arCeuli<br />
iyo dasabamidan (1 pet 1:20), aseve morwmunenic iyvnen<br />
arCeulni (efes 1:4; igive berZnuli sityva “amorCeuli”<br />
gamoiyeneba am leqsebSi).<br />
7.4 “Tavdapirvelad iyo sityva”<br />
(ioan 1:1-3)<br />
“Tavdapirvelad iyo sityva da sityva iyo RmerTTan, da<br />
sityva iyo RmerTi. is iyo Tavdapirvelad RmerTTan. yovelive<br />
mis mier Seiqmna” (ioan 1:1-3). es leqsebi, Tu maT swored<br />
gavigebT, adastureben da afarToveben ukanasknel nawilSi<br />
mocemul daskvnebs. magram, am nawyvets uamravi xalxi<br />
araswored aRiqvams. am nawyvetidan gamomdinare, isini Tlian,<br />
rom ieso arsebobda caSi Tavis dabadebamde. am leqsebis<br />
swori gageba ukavSirdeba im azrs, romelic “sityvaSi” aris<br />
Cadebuli. SeuZlebelia, rom igi uSualod adamians<br />
ekuTvnodes, imitom rom adamians ar SeuZlia iyos<br />
“RmerTTan” da amasTanave iyos RmerTi. berZnuli sityva<br />
“logos”, romelic naTargmnia aq rogorc “sityva” ar niSnavs<br />
“iesos”. igi, Cveulebriv, iTargmneba rogorc “sityva”, magram<br />
amave dros SesaZloa naTargmni iyos rogorc:<br />
angariSi<br />
mizezi<br />
uwyeba<br />
doqtrina
ganzraxva<br />
qadageba<br />
andazuri Tqma<br />
cnoba<br />
ambavi<br />
15<br />
“Tavdapirvelad”<br />
“Logos”, SesaZloa, ekuTvnodes Sinagan azrs, romelic<br />
sityvebSi gamoixateba da aseve sxva uwyebis meSveobiT.<br />
Tavdapirvelad RmerTs hqonda “logos”. erTaderTi mizani<br />
qristes Sesaxeb iyo. Cven giCveneT, Tu rogor asaxavs RvTis<br />
suli Tavis fiqrebs moqmedebaSi, aqedan gamomdinareobs<br />
kavSiri misi sulisa da sityvis Soris (ix. statia 2.2).<br />
rogorc RvTis sulma daamuSava Tavisi gegma xalxis mimarT<br />
da STaagona Tavdapirvelad werilobiTi sityva, aseve idea<br />
qristes Sesaxeb gamovlenili iyo saqmeebSi da sityvebSi.<br />
qriste RvTis “logos”-i iyo da amitom RvTis suli<br />
gamoricxavda RvTis gegamas qristeze yvela mis moqmedebaSi.<br />
es ganmartebs Zvel aRTqmaSi myof uamrav SemTxvevebs qristes<br />
Sesaxeb. magram Cven ar unda vifiqroT, rom qriste, rogorc<br />
pirovneba, ar iyo “sityva”. sityva RvTis xsnis gegmas<br />
niSnavda qristes meSveobiT. “Logos” (“sityva”) xSirad aris<br />
gamoyenebuli imis mimarT, Tu ra aris naTqvami saxarebaSi<br />
qristes Sesaxeb, magaliTad, “uflis sityva” (kol 3:16; Sd.<br />
maT 13:19; ioan 5:24; saq 19:10; 1 Tes 1:8 da a. S.). miaqcieT<br />
yuradReba, rom “logos” ufro qristes swavlebas ekuTvnis,<br />
vidre mas piradad. rodesac qriste iSva, es “sityva”<br />
sxeulisa da sisxlis formad iqca _ “sityva iqca xorcad”<br />
(ioan 1:14). ieso piradad iyo “xorcad qceuli sityva”, da<br />
ara mxolod “sityva”; piradad igi “sityvad” iqca<br />
mariamisagan dabadebis meSveobiT.<br />
gegma an mimarTva qristes Sesaxeb RmerTs samyaros<br />
dasabamidan hqonda, magram aSkarad igi gamoisaxa qristes<br />
pirovnebaSi da saxarebis TxzulebebSi ax. w. aR-is pirvel
16<br />
iesos buneba<br />
saukuneSi. amrigad, RmerTi gvaZlevda Tavis sityvas qristes<br />
meSveobiT (ebr 1:1, 2). araerTxel aris xazgasmuli, rom<br />
qriste xmarobda RvTis sityvebs da qmnida saswaulebs RvTis<br />
sityvis miTiTebiT, raTa gamoemJRavna TviT RmerTi (ioan<br />
2:22; 3:34; 7:16; 10:32, 38; 14:10, 24).<br />
pavle daemorCila qristes miTiTebas _ eqadaga saxareba<br />
“yvela xalxisaTvis”: “ieso qristes qadagebis mixedviT, im<br />
saidumlos gamocxadebiT, romelic ukuniTidan midumebuli<br />
iyo, xolo axla gacxadebulia... euwya yvela ers” (rom 14:24,<br />
25; Sd. 1 kor 2:7). maradiuli sicocxle adamianisaTvis<br />
SesaZlo gaxda mxolod qristes saqmeebis gamo (ioan 3:16;<br />
6:53), magram ukve Tavdapirvelad RmerTs hqonda gegmaSi<br />
maradiuli sicocxlis micema xalxisaTvis, radgan man icoda,<br />
rom amis gamo iesom ganwira Tavi. am msxverplis sruli<br />
gamocxadeba moxda iesos dabadebisa da sikvdilis Semdeg:<br />
“saukuno sicocxlis imediT, romelic aRuTqva utyuarma<br />
RmerTma uwinares saukuneTa. xolo Tavis droze gamoacxada<br />
Tavisi sityva qadgebaSi” (tit 1:2, 3). Cven unda aRvniSnoT,<br />
rom RvTis winaswarmetyvelebis Sesaxeb, saubroben rogorc<br />
yovelTvis arsebulebze (luk 1:70). im gagebiT, rom “sityva”,<br />
romelsac isini warmosTqvamdnen, RmerTs hqonda samyaros<br />
dasabamidan.<br />
iesos igavebi amJRavnebdnen uamrav gamocxadebas da amasTanave<br />
igi axorcielebda qadagebas sakuTari Tavis Sesaxeb: “igavebiT<br />
gavxsni Cems pirs. vityvi, rac dasabamidan dafarulia” (maT<br />
13:35). amaSi Sedgeba is azri, rom “sityva iyo RmerTTan...<br />
Tavdapirvelad”, raTa “xorcad qceuliyo” qristes dabadebiT.<br />
“sityva iyo RmerTi”<br />
ganvixiloT axla sakiTxi imis Ssaxeb, Tu ra azri aris<br />
Cadebuli frazaSi “sityva aris RmerTi”. Cven vmJRavndebiT<br />
Cvens gegmebSi da fiqrebSi. magaliTad: “me londons
17<br />
mivemgzavrebi”. es winadadeba warmoadgens “sityvas” an<br />
uwyebas, romelic Cems ganzraxvas gamoxatavs, imitom rom es<br />
aris Cemi ganzraxva. aseve unda gavigoT RmerTis gegmac<br />
qristeSi. “rogorc iqceva, ise ar fiqrobs” (igav 23:7) da<br />
rogorc RmerTis fiqria, iseTivea TviTon. RvTis sityva an<br />
fiqri aris TviT RmerTi: “sityva aris RmerTi”. amis gamo,<br />
arsebobs mWidro kavSiri RmerTisa da mis sityvis Soris:<br />
paralelizmi, fsalm 29:8 leqsis msgavsad, Cveulebrivia: “xma<br />
uflisa udabnos Searyevs; Searyevs ufali kadeSis udabnos”.<br />
winaswarmetyvelTa qadagebaSi xSirad gvxvdeba amgvari<br />
mtkiceba: “ar gesmodaT Cemi, ambobs ufali” (ierem 25:7).<br />
faqtiurad es RvTis sityvebi niSnaven: “Tqven ar usmendiT<br />
Cems sityvebs, romelsac winaswarmetyvelebi qadagebdnen”.<br />
daviTma aRiqva RvTis sityvebi, rogorc lampari da sinaTle<br />
(fsalm 119:105), magram amasTanave ase upasuxa: “ufalo Cemo,<br />
lamparo Cemo! ufali bnels minaTebs” (2 mef 22:29) da amiT<br />
gamoxata anologia RmerTisa da mis sityvis Soris. amitom<br />
naTelia, rom RvTis sityva sulierdeba da iRebs<br />
mniSvnelobas “is TviTon”, ese igi, naTqvamia rogorc<br />
pirovnebaze, Tumca es sinamdvileSi ase ar aris (ix. gadaxveva<br />
5 “gasulierebis principi”).<br />
RmerTi TviT WeSmaritebaa (ioan 3:33; 8:26; 1 ioan 5:10) da<br />
amitom, RvTis sityva aseTive WeSmaritebaa (ioan 17:17). am<br />
gziT ieso aigiveebs Tavis Tavs sakuTar sityvebTan ise<br />
mWidroT, rom igi asulierebs Tavis sityvebs: “mas, vinc me<br />
uaryofs da ar miiRebs Cems sityvebs, hyavs msajuli. sityva,<br />
romelic warmovTqvi, gasjis mas ukanasknel dRes” (ioan<br />
12:48). ieso metyvelebs Tavisi sityvis Sesaxeb, TiTqos igi<br />
faqtiuri piri iyos, ese igi, is TviTon. misi sityvebi<br />
gasulierebulia, radgan sakmaod mWidrod arian<br />
dakavSirebulni iesosTan. amgvarad, leqsebSi 1:1-3 RvTis<br />
sityva gasulierebulia rogorc piri, ese igi, TviT<br />
RmerTTan. ase sityvis mimarT Cven gveubnevian: “yovelive mis<br />
mier Seiqmna” (ioan 1:3). magram, “RmerTma Seqmna” yvelaferi
18<br />
iesos buneba<br />
Tavisi sityviT (dab 1:1). amis gamo, RvTis sityvis Sesaxeb<br />
amboben ise, TiTqos igi TviT RmerTi yofiliyo. aqedan unda<br />
gamovitanoT RvTismosavi azri, rom RvTis sityvis meSveobiT,<br />
romelic Cvens gulebSia, RmerTs SeuZlia mWidro kavSiri<br />
CvenTan.<br />
dab 1 leqsebidan gamomdinareobs, rom Tavisi sityvis<br />
meSveobiT RmerTi iyo Semoqmedi, da ara piradad qriste.<br />
RvTis sityviT yvelaferi Seiqmna, da ara qristeTi (ioan 1:1-<br />
3). “uflis sityviT Seiqmna zeca da misi bageebis qariT _<br />
mTeli misi sakrebulo (ese igi, varskvlavebi)... radgan man<br />
Tqva _ Seiqmna” (fsalm 33:6, 9). amJamadac ki, yvelaferi<br />
bunebaSi misi sityviT iqmneba: “warmoavlens Tavis sityvas<br />
dedamiwaze, anazdeulad gaiqceva naTqvami misi. warmogzavnis<br />
Tovls, matyliviT... gadmouSvebs sityvas... da gadmodindeba<br />
wyali” (fsalm 147:15-18).<br />
radgan RvTis sityva mis Semiqmed Zalas warmoadgens, RmerTma<br />
gamoiyena igi iesos CasasaxaT mariamis mucelSi. sityvam,<br />
RvTis gegmam, romelic praqtikaze misi wmida suliT<br />
xorcieldeba (luk 1:35), warmoqmna qristes Casaxva. mariamma<br />
aRiara es Tavisi pasuxiT, rodesac Seityo qristes momavali<br />
Casaxvis Sesaxeb, amgvari sityvebiT: “meyos Seni sityvisamebr”<br />
(luk 1:38).<br />
rogorc aRvniSneT, RvTis sityva/RvTis suli RmerTis<br />
ganzraxvas gamoxatavs, romlis Sesaxeb naTqvamia Zvel<br />
aRTqmaSi. am faqtis ueWveloba naCvenebia saq 13:27, sadac<br />
ieso utoldeba Zveli aRTqmis qadagebis sityvas:<br />
“(ebraelebma) ar icnes igi, ar icnes maT winaswarmetyvelTa<br />
xmac”. rodesac qriste iSva, RvTis sityva (suli)<br />
ganxorcielda ieso qristes pirovnebaSi. mociquli ioane<br />
STagonebiT metyvelebda, rom RvTis gegma maradiuli<br />
sicocxlis Sesaxeb qristeSi gamoisaxeba, romelsac
19<br />
mociqulni fizikurad xedavdnen da romelTanac maT<br />
urTierToba hqondaT. ioanem aRiara, rom maT mousinWavT<br />
RvTis sityva, mTeli misi xsnis gegma qristeSi (1 ioan 1:1-3).<br />
Tumca Cven ar SegviZlia fizikurad vixiloT qriste, Cven<br />
SegviZlia gavixaroT imiT, rom misi swori gagebiT Cven<br />
SevZlebT RvTis ganzraxvis gagebas da virwmunebT maradiul<br />
sicocxles (1 pet 1:8, 9). Cven unda davusvaT sakuTar Tavs<br />
sakiTxi: “namdvilad vicnobT Tu ara qristes?” ar aris<br />
sakmarisi imis aRiareba, rom odesRac arsebobda keTili<br />
adamiani saxelad ieso. mxolod bibliis sistematiuri<br />
SeswavliT locvasTan erTad SesaZloa misi gageba, rogorc<br />
Cveni mxsnelis da naTesaobrivi kavSiris damyareba masTan<br />
naTlobis miRebiT.<br />
gadaxveva 22: istoriuli ieso<br />
Tu, rogorc zogierTi amtkicebs, ar arsebobs imis dasturi,<br />
rom ieso nazareTeli odesRac arsebobda, maSin rTulia TviT<br />
qristianobis arsebobis axsna. saWiroa uzarmazari xalxTa<br />
raodenobis gamokiTxva, raTa SevxvdeT iseT adamians,<br />
romelic ityvis, rom milionobiT xalxi ukanaskneli 2000<br />
wlis manZilze Tavisi rwmenis safuZvlad miiCnevs adamians,<br />
romelic arasodes ar arsebobda da rom am kacis rwmena maT<br />
gaavrceles mTel samyaroSi, devnisa da sikvdilis miuxedavad.<br />
qristianebi da ebraelebi Cveulebriv eTanxmebian imas, rom<br />
mahmadi odesRac cxovrobda, Tumca isini uaryofen mis<br />
swavla-darigebas. sinamdvileSi, Cven veTanxmebiT im faqts,<br />
rom yvelaze cnobili istoriuli moRvawe cxovrobda,<br />
gansakuTrebuli mtkicebebis gareSe. xSirad keTdeba farTod<br />
cnobil istoriul movlenebis analizi konkretul<br />
mtkicebebTan erTad, romlTa uaryofa sakmaod rTulia<br />
(magaliTad, gastingis brZola 1066 wels).
20<br />
iesos buneba<br />
is faqti, rom zogierTi xalxi uaryofs iesos arsebobas,<br />
metyvelebs zomagadasul reaqciaze, survilze _ moZebno<br />
xelsayreli saSualeba ar gauwio angariSi misi misionerobis<br />
miRebis mizezebs. es gansakuTrebiT WeSmaritad gamoiyureba,<br />
Tu gaviTvaliswinebT, rom adrindel ebraelebs swamdaT ax. w.<br />
aR-is pirvel saukuneSi mcxovreb kacis, saxelad iesosi.<br />
Semdegi istoriuli mtkicebebi iesos arsebobis Sesaxeb<br />
araviTar SemTxvevaSi ar unda ganvixiloT rogorc xalxis<br />
Teologiuri gamogoneba. mocemul nawilSi uamravi<br />
saintereso informaciaa, romelic gadmoRebulia hari<br />
habermasis wignidan “Zveli mowmeba iesos cxovrebis Sesaxeb”.<br />
1) romaeuli istorikosi taciti Tavis or cnobil wignSi<br />
ax. w. aR-is pirveli saukunis Semdeg (“analebi” da<br />
“istoriebi”) axsenebda iesosa da qristianebs. igi werda<br />
“analebSi” (daaxloebiT 115 wels ax. w. aR-is), rom xalxTa<br />
klass, romelic sZulda mdabio xalxs maTi zizRis gamo,<br />
“qristianoba” ewodaT. qriste, romlis sxeulidan warmoiSva<br />
es wodeba, sasikvdilod iyo ganwiruli pilates mefobis<br />
dros.<br />
am wignis Sesabamisad, imperatori Tiberi mefobda 14-dan 37<br />
wlamde ax. w. aR-is, da zustad am periodis ganmavlobaSi<br />
qriste sikvdiliT iyo dasjili. taciti werda, rom<br />
qristianebis rwmena “gavrcelebuli iyo ara marto iudeaSi,<br />
pirvel wyaroSi (am ideebis), aramed romSic. Semdeg igi<br />
aRwers, Tu rogor sastikad sZulda mas qristianebi,<br />
romelTagan umravlesoba sikvdiliT daisaja romSi. es<br />
yvelaferi Seesabameba axali aRTqmis werils imis Sesaxeb,<br />
rom iesosi da mis mociqulTa swavleba Caisaxa iudeaSi da<br />
Semdeg gavrcelda mTel romis imperiaSi, Tumca<br />
winaaRmdegobas xvdeboda.
21<br />
2) sxva romaeli istorikosi, sutoni, amgvarad werda<br />
klavdiis marTvelobis dros (41-54 w. ax. w. aR-is), rom<br />
ebraelebi romSi qristes mier aRznebulni ganuwyvetliv<br />
qmnidnen aurzaurs, xolo man (klavdim), gandevna isini<br />
qalaqidan. saq 18:2 naTqvamia, rom ebraelur colqmrul<br />
wyvils akilasa da priskilas unda daetovaT romi ebraelTa<br />
devnis gamo.<br />
Semdeg sutoni wers qristianebis devnis Sesaxeb nerosis<br />
marTvelobisas, TiTqos romSi didi xanZris Semdeg... sasjeli<br />
miiRes aseve qristianebma, seqtam, romelic qadagebda axal da<br />
borot rwmenas. es miTiTeba “qristianebis” saxelwodebis<br />
jgufis arsebobis Sesaxeb pirvel saukuneSi ax. w. aR-is<br />
gvaZlevs safuZvels visaubroT am saukuneSi mcxovreb<br />
adamianze, qristeze.<br />
3) f.f. briusi (“qristianobis warmoSoba”, gv. 29) aqcevs<br />
yuradRebas qristianobis moxsenebis Sesaxeb aRmosavlur<br />
xmelTaSua zRvis istoriis wignSi, romelic dawerili iyo<br />
ax. w. aR-is 52 w. talasis mier. sxva nawarmoebSi<br />
(“dokumentebi axali aRTqmis Sesaxeb”, gv. 113) briusi<br />
saubrobs talasis mier naxseneb adamianis Sesaxeb saxelad<br />
iuli afrikani, romelmac dascina wvdiadis aRweras iesos<br />
jvarcmis dros, da axsna es movlena, rogorc mzis dabneleba.<br />
es metyvelebs qristes jvarcmis Sesaxeb, romelic moxda<br />
ramdenime wliT adre, sanam igi dawerda Tavis istorias ax.<br />
w. aR-is 52 w.<br />
4) romis saxelmwifo moRvawe, pliniumi, ixsenebs pirveli<br />
saukunis wlebSi qristianebis saxelwodebis xalxTa aqtiuri<br />
jgufis arsebobas. igi ise aRwerda maT msaxurobis dros,<br />
TiTqos maT Cvevad hqondaT Sexvedrebi garkveul dRes,<br />
gaTenebamde da qristes himnis leqsebis warmoTqma<br />
(“pliniumis werilebi, melmotis Targmani, tomi 2, X:96).
22<br />
iesos buneba<br />
romis imperatorebi traiani da adriani saubrobdnen<br />
sakuTari problemebis Sesaxeb qristianebTan urTierTobaSi<br />
(ix. “pliniumis werilebi”, t. 2, X:97 da evsibe<br />
“eklesiesturi istoria” IV:IX, Sesabamisad). am jgufis<br />
arseboba ax. w. aR-is pirvel saukuneSi da maTi<br />
gansakuTrebuli sulgrZeloba devnis dros, adasturebs imas,<br />
rom isini pirvel saukuneSi mcxovreb, realur istoriul<br />
pirovnebis mimdevrebi iyvnen.<br />
5) talmudi, ebraelTa saRmrTo wigni, sinedrionSi 43a<br />
ixsenebs qristes sikvdils. iTvleba, rom talmudis es<br />
nawili ekuTvnis am wignis adrindel periods (ese igi, ax. w.<br />
aR-is 70-200 w.w.). masSi aRniSnulia, rom aRdgomis dRes<br />
ieso CamoaxrCes. misi sikvdilis win, ormoci dRiT adre,<br />
mauwyebelma xmamaRla ganacxada: “mas Caqolvas upireben,<br />
imitom rom igi jadoqaria da mouwodebs israelianebs<br />
rjulgandgomilobisaken. yvela, visac SeuZlia raimes Tqma<br />
mis sasargeblod, gamovides da ganacxados”. magram, radgan<br />
araferi ar moxda mis dasacavad, igi aRdgomisas CamoaxrCes.<br />
sityva “CamoaxrCes” unda gavigoT, rogorc “jvarcma” _ am<br />
mniSvnelobiT igi ixmareba axal aRTqmaSi (gal 3:13; luk<br />
23:39). am nawyvetSi weria, rom ebraelebs surdaT iesos<br />
Caqolva (rogorc Cans, moses rjulis Sesabamisas?), magram<br />
aRniSnulia, rom sinamdvileSi igi CamoaxrCes. amis axsna<br />
axal aRTqmaSi aris mocemuli, sadac miTiTebulia, rom<br />
ebraelebs unda daecvaT romis rjuli iesos sikvdilis<br />
ganaCenis gansaxorcielebis Sesaxeb, ese igi, CamoxrCobis<br />
meSveobiT.<br />
sinedrionSi 43a naTqvamia aseve, rom iesos xuTi moswavle<br />
ganikicxa da sikvdilis ganaCeni miusajes. aq aseve<br />
aRniSnulia, rom ebraelebs tradiciulad swamdaT<br />
istoriuli iesos arseboba. sinedrionSi 1066 naTqvamia aseve,
23<br />
rom ieso 33 wlis iyo, roca mokvda, rac sruliad<br />
Seesabameba axal aRTqmas. meiers (“pirveli aRdgoma”; gv. 117,<br />
118) mohyavs amonaweri mexuTe saukunes ebraeluri sabuTidan<br />
“toledot iesu”, romelSic dadasturebulia, rom<br />
mociqulni cdilobdnen iesos sxeulis moparvas misi<br />
sikvdilis Semdeg, magram mebaRem, saxelad iudam, Seicno maTi<br />
gegmebi da gadaitana iesos sxeuli sxva adgilas, mogvianebiT<br />
ki ebraelebs gadasca. ustin marteri werda ax. w. aR-is 150<br />
w., rom ebraelebi gzavnidnen Sikrikebs, romlebic<br />
acxadebdnen iesos sxeulis qurdobis Sesaxeb (“dialogi<br />
trifosTan”, gv. 108), xolo ax. w. aR-is 200w. aseTive<br />
uwyeba mohyavda tertilians (“sanaxaobis Sesaxeb”, gv. 30).<br />
amrigad, es monacemebi metyveleben imis Sesaxeb, rom Cveni<br />
eris pirveli saukuneebis ebraelebs swamdaT iesosi da<br />
mkvlelobis.<br />
6) meore saukuneSi moRvawe, berZnuli dramaturgi lusiani<br />
dascinoda qristianebs, romlebic dRemde aRmerTeben<br />
jvarcmul adamians (lusian, “romSi mcxovreb ucxoelis<br />
sikvdili”, gv. 11-13, “lusianis Sromebi”, tomi 4, Targmani<br />
faurelisa da faulerisa).<br />
7) pirveli saukunis yvelaze cnobili istorikosi iosibe<br />
iyo. wignSi “siZveleTa Zeglebi” igi axsenebs iakobs, “Zmas<br />
iesosi, romelsac qriste erqva”. am wignis sxva nawilSi igi<br />
metyvelebs iesos Sesaxeb iseTi sityvebiT, romlebic<br />
Seesabamebian mis aRwerilobas axal aRTqmaSi: “am dros iyo<br />
ieso, brZeni adamiani... radgan igi is iyo, vinc saswauls<br />
qmnida... is qriste iyo... is gamoucxadda maT mesame dRes,<br />
rogorc RvTis winaswarmetyveli da qadagebda am da sxva aTi<br />
aTas saswaul movlenaze sakuTari Tavis Sesaxeb”. es nawyveti<br />
imdenad dazustebul aRweras gvaZlevs, rom zogierTi<br />
miiCnevs mas teqstis interpritaciad. ax. w. aR-is pirvel<br />
saukuneSi mcxovreb ieso nazareTelis arsebobis<br />
dasadastureblad metyveleben Semdegi monacemebi:
24<br />
iesos buneba<br />
_ evsibe (“eklesiesturi istoria”, 1:XI) citirebs iosibes am<br />
Tavs.<br />
_ pativcemuli mecnierebi mxars uWeren am pirvel kiTxvas,<br />
rogorc originalurs da SeuZliaT daamtkicon, rom es Tavi<br />
igive stiliT aris dawerili, rogorc iosibes nawarmoebis<br />
danarCeni nawili (ix. daniel ropsi “iesos TanamedroveTa<br />
dumili”, gv. 21; j.n.d. andersoni “axali aRTqmis sabuTi”, gv.<br />
108, 109).<br />
_ ar arsebobs teqsturi mtkiceba, rom es nawyveti<br />
interpritacias warmoadgens.<br />
_ profesori Slomo painsi amtkicebs, rom aRmoCenilia<br />
iosibes nawarmoebis arabuli gamocema, romelic TiTqmis<br />
ueWvelad originals warmoadgens. iq gvxvdeba moyvanili<br />
nawyveti, magram iesos aRdgomis da misianuri moRvaweobis<br />
mtkicebis gareSe, romelic moyvanilia zemoT miTiTebul<br />
nawyvetSi. es sakmaod dasabuTebulad gamoiyureba, Tu<br />
gaviTvaliswinebT, rom iosibe ebraeli iyo. painsi pirvelad<br />
saubrobda Tavisi aRmoCenis Sesaxeb 12 Tebervals 1972w.<br />
gazeTSi “niu-iork Taimsi”, sadac moiyvana ganxiluli<br />
nawyveti iesos Sesaxeb arabuli gamocemidan: “am dros iq<br />
brZeni adamiani imyofeboda, saxelad ieso. misi saqcieli<br />
mosawoni iyo, igi cnobili iyo, rogorc keTilSobili.<br />
uamravi xalxi ebraelebsa da sxva erTa Soris misi moswavle<br />
gaxda. pilatem miuniWa mas jvarcma da sikvdili. misma<br />
moswavleebma ar uaryes misi swavleba; isini ambobdnen, rom<br />
igi gamoecxada maT jvarcmis sami dRis Semdeg da rom<br />
cocxali iyo; Sesabamisad, igi mesia iyo, romlis Sesaxeb<br />
winaswarmetyvelni saswauls qadagebdnen”. es aRwera emTxveva<br />
axal aRTqmaSi naTqvams iesos Sesaxeb.
gadaxveva 23: “me zecidan Camovedi”<br />
25<br />
“RvTis puri isaa, romelic zecidan Camodis da sicocxles<br />
aZlevs wuTisofels... me zecidan Camovedi” (ioan 6:33, 38).<br />
es da amis msgavsi sxva sityvebi araswored ixmareba im cru<br />
ideis dasasabuTeblad, TiTqos ieso fizikurad arsebobda<br />
zecaSi dabadebamde. magram aq unda mivaqcioT yuradReba<br />
Semdeg momentebs:<br />
1. samebis morwmuneni aRiqvamdnen am gamoTqmas sityvasityviT<br />
sakuTari doqtrinis dasadastureblad. magram, Tu Cven<br />
mivepyrobiT maT amgvarad, es imas niSnavs, rom Cven vaRiarebT<br />
iesos arsebobas zecad, rac uazros xdis mis sityvebs<br />
mariamis mucelSi Casaxvis Sesaxeb. ioan 6:60 zecier mananas<br />
Sesaxeb metyvelebs: “vis SeuZlia misi mosmena?” da amiT<br />
gvacnobs, rom sityvebi mananas Sesaxeb unda metaforiulad<br />
miviRoT.<br />
2. ioan 6 TavSi ieso gvixsnis, rom manana mas gamoxatavs.<br />
sityvebi imis Sesaxeb, rom manana RmerTis mier iyo<br />
gamogzavnili niSnavs, rom mis dedamiwaze gamoCenaze RmerTi<br />
agebs pasuxs, fizikurad ki igi arasodes moscilebia cas.<br />
anologiurad unda miviRoT sityvebi qristes zecidan<br />
Camosvlis Sesaxeb. igi Seqmnili iyo dedamiwaze wmidasulis<br />
meSveobiT, romelmac zegavlena moaxdina mariamze (luk 1:35).<br />
3. ieso ambobs: “puri, romelsac gavcem, xorcia Cemi” (ioan<br />
6:57). samebis momxreni amtkiceben, rom zecidan iesos<br />
“RvTis” nawili Camovida. magram ieso adasturebs, rom misi<br />
“xorci” _ zecidan Camosuli puria. amrigad, is akavSirebs<br />
zecier purs sakuTar TavTan, rogorc “adamianis ZesTan”<br />
(ioan 6:62), da ara “RmerT-ZesTan”.
26<br />
iesos buneba<br />
4. igive nawyveti ioan 6 TavSi Seicavs mniSvnelovan<br />
mtkicebas imis Sesaxeb, rom ieso RmerTis toli ar iyo.<br />
sityvebi “me momavlina cocxalma mamam” (ioan 6:57)<br />
adastureben, rom ieso ar uTanaswordeboda RmerTs; xolo<br />
sityvebi “me mamiT vcocxlob” (ioan 6:57) saeWvoa, rom<br />
“erTian maradisobas” amtkicebdnen, romlis Sesaxeb samebis<br />
Tayvanismcemlebi qadageben.<br />
5. SegviZlia vikiTxoT “rogor da rodis “Camovida” ieso<br />
zecidan? samebis morwmuneni xmaroben sityvebs ioan 6<br />
Tavidan imis “dasamtkiceblad”, rom ieso dabadebisas<br />
Camovida zecidan (lq. 33, 50). iesos RvTis niWis Sesaxeb,<br />
qristem Tqva: “mamaCemi gaZlevT WeSmarit purs zecidan” (lq.<br />
32). im dros, rodesac ieso warmoTqvamda am sityvebs, igi<br />
ukve “Camosuli” iyo, RmerTma gamogzavna igi. amis gamo, mas<br />
SeeZlo eTqva sakuTari Tavis Sesaxeb warsuli drois zmnis<br />
gamoyenebiT: “me cocxali puri var, zecidan Camosuli” (lq.<br />
51). magram is aseve metyvelebs zecidan “Camosuli” puris<br />
Sesaxeb, Tavisi jvarcmis formiT. “puri, romelsac gavcem,<br />
xorcia Cemi, romelsac wuTisoflis sicocxlisaTvis gavcem”<br />
(lq. 51). amrigad, ieso ambobs, rom igi ukve Camovida<br />
zecidan, rom igi “movlenis” procesSi imyofeba da jer kidav<br />
unda “Camovides” sakuTar sikvdilSi. es faqti adasturebs<br />
imas, rom “Camosvla” ara marto qristes Sobas, aramed<br />
RmerTis gamomJRavnebasac ekuTvnis. axal aRTqmaSi es<br />
damtkicebulia miTiTebiT RmerTis “Camosvlis” Sesaxeb da<br />
sityva “Camosvlas” igive mniSvneloba gaaCnia, romlis Sesaxeb<br />
Cven amJamad vsaubrobdiT. ase RmerTma ixila Tavisi xalxis<br />
tanjva egvipteSi da “Camovida” mis gadasarCenaT moses<br />
meSveobiT. man aseve ixila xalxis monuri damokidebuleba<br />
codvisadmi da “Camovida” anu gamoamJRavna Tavi iesos<br />
gamogzavniT, raTa exsna xalxi.
gadaxveva 24: iesom Seqmna dedamiwa?<br />
27<br />
“vinc aris uxilavi RvTis xateba, pirmSo yoveli qmnilebisa,<br />
vinaidan misiT (iesoTi) Seiqmna yoveli, rac caSi da<br />
dedamiwazea, xiluli da uxilavi: saydarni Tu uflebani,<br />
mTavrobani Tu xelmwifebani _ yvelaferi mis mier da<br />
misTvis aris Seqmnili. igi aris uwinares yovlisa da<br />
yovelive misiT dgas. is aris eklesiis sxeulis Tavi. is<br />
aris dasabami, pirmSo mkvdarTagan...” (kol 1:15-18). es _<br />
bibliis tipiuri nawyvetia im nawyvetebis ricxvTa Soris,<br />
romlebic qmnian STabeWdilebas, TiTqos iesom Seqmna<br />
dedamiwa.<br />
1. magram bibliaSi arsebobs sxva mravali nawyveti, romelic<br />
adasturebs, rom ieso dabadebamde ar arsebobda. “dabadebis”<br />
wigni aSkarad gvauwyebs, rom RmerTi iyo Semoqmedi. xolo,<br />
Tu Cven vifiqrebT, rom Semoqmedi ieso iyo, amiT Cven<br />
gavaTanasworebT iesos RmerTTan. am SemTxvevaSi SeuZlebeli<br />
iqneba im leqsebis axsna, romlebic RmerTisa da iesos<br />
sxvaobaze metyveleben (ix. mag., am wignis nawili 8.2).<br />
2. ieso pirmSo iyo, rac saTaves niSnavs. ar arsebobs imis<br />
damowmeba, rom ieso dedamiwis Seqmnamde iyo RvTis pirmSo. 2<br />
mef 7:14 da fsalm 89:27 msgavsi leqsebi qadageben, rom<br />
daviTis STamomavali RvTis pirmSo iqneba. aSkaraa, rom igi<br />
ar arsebobda am nawyvetis daweris dros. ieso gaxda “RvTis<br />
Zed ZalaSi... mkvdreTiT aRdgomisaTvis” (rom 1:4). RmerTma<br />
“aRgvidgina ieso”, rogorc meore fsalmunSi weria: “Cemi Ze<br />
xar, dRes gSobe Sen” (saq 13:32, 33). ase ieso RvTis pirmSo<br />
gaxda aRdgomis meSveobiT. aRniSneT, rom mamisagan marjvena<br />
mxares mdgomi Ze misi pirmSo aris (dab 48:13-16) da qriste,<br />
aRdgomis Semdeg, RmerTis marjvena mxares iyo amaRlebuli<br />
(saq 2:34; ebr 1:3).
28<br />
iesos buneba<br />
3. am gagebiT ieso aRwerilia, rogorc “pirmSo mkvdarTagan”<br />
(kol 1:18), fraziT, romelic utoldeba sityvebs “pirmSo<br />
yoveli qmnilebisa” (kol 1:15). amitom ieso ambobs sakuTar<br />
Tavze, rom igi aris “pirmSo mkvdarTagan... dasabami RvTis<br />
qmnilebisa” (gamocx 1:5; 3:14). ieso pirveli ukvdavi iyo<br />
ukvdav qalTa da kacTa Soris, romelTa aRdgoma da RvTis<br />
ukvdav SvilebaT dabadeba, SesaZlo gaxda iesos sikvdilisa<br />
da aRdgomis meSveobiT (efes 2:10; 4:23, 24; 2 kor 5:17).<br />
“gamococxldebian qristeSi (yvela morwmuneni). da<br />
TiToeuli Tavisi wesiT: pirmSo _ qriste, xolo Semdeg<br />
qristesni, misi mosvlisas” (1 kor 15:22, 23). es igive idea<br />
aris, rac kol 1. ieso pirmSo iyo, romelic mkvdarTagan<br />
aRdga da ukvdaveba miiRo. igi pirveli iyo axali arseba da<br />
SeWmariti morwmune mas mibaZavs mis dabrunebisas.<br />
4. arseba, romlis Sesaxeb naTqvamia kol 1 TavSi,<br />
warmoadgens axal qmnilebas, da ara imas, romlis Sesaxeb<br />
qadagebs “dabadebis” wigni. iesos saqmeebis meSveobiT “Seiqmna<br />
yoveli... saydarni da uflebani” da a. S. pavle ar ambobs,<br />
rom iesom Seqmna yvelaferi, rac bunebaSia, magaliTad,<br />
mdinare, mTa, frinveli da a. S. am axali arsebis elements<br />
Seadgens is sazRauri, romelic Cven RvTis sasufevelSi<br />
gveqneba.<br />
“saydarni, uflebani” da a. S. es imas niSnavs, rom morwmuneni<br />
iqcevian “sufevad da mRvdlebad Cvens RmerTs, da imefeben<br />
dedamiwaze” (gamocx 5:10). yovelive es iesos saqmeebis<br />
meSveobiT gaxda SesaZlo, “vinaidan misiT Seiqmna yoveli, rac<br />
caSia” (kol 1:16). efes 2:6 vkiTxulobT morwmuneTa Sesaxeb,<br />
romlebic “caTa Sinac dagvsxa qriste iesoSi”. amrigad, es<br />
leqsi metyvelebs imis Sesaxeb, rom iesos gamo SesaZlebeli<br />
gaxda maRali sulieri mdgomareoba, romelic Cven rogorc<br />
amJamad, aseve momavalSi gveqneba. “ca da miwa” Seicavs<br />
yovelives, rac aucilebelia “misi (iesos) jvris sisxliT”
29<br />
Sesarigeblad (kol 1:16, 20) da amiT gviCvenebs, rom<br />
yovelive, rac “caSia” ekuTvnis morwmuneebs, romlebic<br />
amJamad “caTa Sina” sxedan, “qriste iesoSi”.<br />
5. sityvebi imis Sesaxeb, rom qriste “pirmSoa yoveli<br />
qmnilebisa”, mis adgilsamyofels aRniSnaven RmerTis gverdiT.<br />
is ufro mniSvnelovani iyo, vidre Cveni “yoveli qmnileba”,<br />
romelTa Sesarigeblad igi gamoCnda. leqsi maT 21:31 amis<br />
damaxasiaTebeli magaliTia: “mebaJeebi da meZavebi Tqvenze<br />
(codvil ebraelebze) win Sevlen RvTis sasufevelSi”.<br />
sinamdvileSi, ebraelebi, romlebsac ieso esaubreboda, ver<br />
Sevlen RvTis sasufevelSi (luk 13:28; maT 8:12; 21:43). ase<br />
rom aq saubari ar mimdinareobs samefoSi marTlmorwmuneTa<br />
Sesvlis Sesaxeb maTze adre drois gagebiT. sityvebi imis<br />
Sesaxeb, rom ieso aris “pirmSo yoveli qmnilebisa” ar<br />
niSnavs, rom igi “yoveli qmnilebis uwin iyo”, rogorc es<br />
samebis momxreebs sWirdebaT am nawyvetis interpritaciis<br />
dros. berZnuli sityva, romelic niSnavs “winaT” 1 pet 4:8<br />
iTargmneba rogorc “upirveles yovlisa”.<br />
gadaxveva 25: “sanam abraami iqneboda, me var”<br />
(ioan 8:58)<br />
es sityvebi xSirad araswored gamoiyeneba imis saswavleblad,<br />
rom ieso abraamis win arsebobda. magram, ufro bejiTi<br />
gamokvleva amJRavnebs amis sapirispiros:<br />
1. ieso ar ambobs: “sanam abraami iqneboda, me viyavi”. is<br />
abraamis aRTqmuli STamomavali iyo da Cven uazros gavxdiT<br />
RvTis aRTqmas, Tu vityviT, rom ieso fizikurad abraamis<br />
dabadebamde arsebobda.<br />
2. ioan 8:58 moyvanili sityvebi warmoadgenen saubars<br />
qristesa da iudevelTa Soris abraamis Sesaxeb. maTTvis
30<br />
iesos buneba<br />
abraami udidesi adamiani iyo. berZnuli sityva “pro”,<br />
naTargmni rogorc sityva “sanam”, ufro qristes ekuTvnis,<br />
romelsac meti mniSvneloba aqvs, vidre abraams, da ara dros.<br />
Cven kvlav SegviZlia mivuTiToT maT 21:31 leqsze, romelSic<br />
naCvenebia sityvis “sanam” gamoyeneba bibliaSi. iesom Tqva:<br />
“mebaJeebi da meZavebi Tqvenze win (codvil ebraelebze)<br />
Sevlen RvTis sasufevelSi”. sinamdvileSi, ebraelebi ar<br />
iqnebian sasufevelSi (luk 13:28; maT 8:12; 21:43). am saubris<br />
dros iesos mimarT pativiscema unda gamogvexata, da ara<br />
abraamis. qriste ambobs: “me axla ufro mTavari var, vidre<br />
abraami iyo”. magram ioan 8:59 gamoyenebuli sityva “sanam”<br />
SesaZloa drosac davukavSiroT, ese igi, sanam, manam abraami<br />
cxovrobda, qriste RvTis gegmaSi ukve iyo da es gegma mas<br />
dasabamidan hqonda. da radgan ieso abraamze “uwin” iyo,<br />
sityva “uwin” misi mniSvnelobis gagebiT.<br />
3. amis damtkicebas ioan 8:56 leqsi Seicavs: “abraams,<br />
mamaTqvens, uxaroda, rom ixilavda Cems dRes. ixila da<br />
gaixara”. rogorc werilSi aris naTqvami, abraamma mxolod<br />
erTxel gaicina da gaixara. es im dros moxda, rodesac mas<br />
misi Teslis aRTqma mieca. sabolood is mixda, rom aRTqma<br />
iesos ekuTvnoda (dab 17:17). abraamma ganWvreta ieso Tavosi<br />
aRTqmis saSualebiT. gulis siRrmeSi man ganikicxa iesos<br />
momavali msxverplis Sewirva: “mTaze ufali gamoCnda” (dab<br />
22:14). zustad am gagebiT ieso metyvelebs abraamis Sesaxeb,<br />
TiTqos man ixila igi. aRTqmis gaTvaliswinebiT, iesos<br />
SeeZlo eTqva: “sanam abraami iqneboda, me var”. rogorc<br />
avxseniT nawilSi 3.1, iesos esmoda, rom RvTis aRTqma<br />
abraamis mimarT amJRavnebda gegmas mis Sesaxeb, romelic<br />
RmerTma samyaros dasabamidan icoda. es aRTqma pirveli<br />
saukunis ebraelebis Tvalwin ganxorcielda, rodesac isini<br />
iesos irgvliv idgnen.
31<br />
4. amtkiceben, rom ieso xSirad axsenebda RvTis saxels,<br />
rodesac ambobda: “me var”. Cven ukve aRvniSneT gadaxveva 3,<br />
rom rogorc iesos, aseve sxva danarCen mokvdav xalxs<br />
SesaZloa mohqondes RvTis saxeli da amasTanave es ar<br />
niSnavdes, TiTqos isini TviT Rmerni arian. magram SesaZloa,<br />
rom ieso am SemTxvevaSi mxolod zmna “yofnas” axlandel<br />
dros xmarobda. aseTive suraTi ramdenime leqsis qvemoT<br />
gvxvdeba ioan 9:9. iesom gankurna usinaTlo, Tvali auxila.<br />
gakvirvebuli xalxi erTmaneTs ekiTxeboda, iyo ro es<br />
sinamdvileSi is usinaTlo, romelic mowyalebas iTxovda.<br />
“erTni ambobdnen: es swored isaao, sxvebma Tqves: ara, magram<br />
imas hgavso. man ki Tqva: “me var”. albad SeniSneT, rom<br />
bibliaSi gamoyofilia sityva “me”. es imas niSnavs, rom<br />
berZnul teqstSi es sityva ar gvxvdeba, igi mTargmnelebiT<br />
aris damatebuli. gankurnili usinaTlo ambobs: “me var”, ese<br />
igi, rogorc ieso ambobs ioan 8:58. Tu Cven CavTvliT, rom<br />
qristes sityvebi “me var” metyveleben imis Sesaxeb, rom igi<br />
RmerTia, maSin unda vaRiaroT, rom gankurnili usinaTlo<br />
ambobda sakuTar Tavze, rogorc RmerTze. magram, unda<br />
aRvniSnoT, rom RvTis saxeli sinamdvileSi niSnavs “me var,<br />
romelic var” anu ubralod “me var”.<br />
gadaxveva 26: “melqisedeki”<br />
bibliis Semswavle uamravi xalxi guliT warmosTqvams<br />
“amins” petres leqsebis Semdeg: “rogorc Cvenma sayvarelma<br />
Zmam pavlemac mogweraT misTvis miniWebuli sibrZniT... yvela<br />
werilSic, romlebSic zogi ram ise Znelad gasagebia, rom<br />
umecarni da umtkiconi, sxva werilebis msgavsad amaxinjeben<br />
sakuTari Tavis dasaRupad” (2 pet 3:15, 16). es,<br />
rasakvirvelia, ekuTvnis Zvelebraelur enaze naTqvam pavles<br />
sityvebs melqisedekis Sesaxeb. is TviTon aRiarebda, rom<br />
saubrobs imis Sesaxeb, rac rTulia gasagebad da romlis<br />
aRqma mxolod kargad momzadebul morwmunes SeuZlia (ebr
32<br />
iesos buneba<br />
5:10, 11, 14). magram, ar unda vifiqroT, rom am leqsebis<br />
gasagebad aucilebelia bibliis swavlebis safuZvliani codna;<br />
aseve ar unda gadavaWarboT melqisedekze nawyvetis<br />
mniSvneloba im xalxisaTvis, vinc ecnoba wmida werils.<br />
“melqisedeki, salimis mefe, uzenaesi RvTis mRvdeli, Seegeba<br />
abraams, mefebis ganadgurebis Semdeg dabrunebuls, da<br />
akurTxa igi”, romlis Sesaxeb naTqvamia, rom igi “umamo,<br />
udedo, ugvarmtomo, arc dReTa dasabami aqvs, arc sicocxlis<br />
dasasruli, RvTis Zis msgavsad, rCeba mRvdlad samudamod”<br />
(ebr 7:1, 3). am strofebidan zogierTs gamoaqvs Semdegi<br />
daskvna, rom ieso arsebobda Tavis dabadebamde da, aqedan<br />
gamomdinare, adamianuri mSoblebi ar gaaCnda.<br />
iesos hyavda mama (RmerTi), deda (mariami) da waramomavloba<br />
(ix. maT 1; luk 3 da Sd. ioan 7:27). amitom, melqisedeks ar<br />
gaaCnia misadmi piradi urTierToba. amis garda, melqisedeki<br />
“RvTis Zis msgavsad” (ebr 7:3), TviT ieso ar iyo, magram<br />
masTan garkveuli msgavseba gaaCnda, romelsac avtori<br />
wvrTnis mizniT iyenebs. “melqisedekis msgavsad dgeba sxva<br />
mRvdeli” ieso (ebr 7:15), romelic mRvdeli gaxda<br />
“melqisedekis wesiT” (ebr 5:5, 6).<br />
Zvelebraeluri ena melqisedekis Sesaxeb SeuZlebelia aviqvaT<br />
sityvasityviT. Tu melqisedeks sinamdvileSi ar gaaCnda arc<br />
mama da arc deda, maSin mas mxolod RmerTi hyavda. igi _<br />
erTaderTi adamiania, romelsac dasabami ar hqonda (1 tim<br />
6:16; fsalm 90:2). magram amas ebr 7:4 leqsi upirispirdeba,<br />
romelSic naTqvamia: “raoden didia igi (adamiani)”, da aseve<br />
is garemo, rom xalxma ixila igi (xolo RmerTis xilva<br />
SeuZlebelia) da misi msxverplSesawiri RmerTisadmi. Tu mas<br />
adamians uwodeben, maSin mas sityvasityviT mSobelic unda<br />
hyavdes. xolo is faqti, rom igi “umamo, udedo, ugarmtomo”<br />
aris SegviZlia avxsnaT imiT, rom misi genealogia da<br />
mSoblebi dafiqsirebulni arsad ar iyvnen. dedofal esTeris
33<br />
mSoblebis Sesaxeb aseve araviTari cnoba ar gvqonda da<br />
misi warmomavlobac amgvarad aris aRwerili. mardoqai iyo<br />
aRmzrdeli esTeris, “Tavis biZaSvilis, radgan arc mama<br />
hyavda mas, arc deda... roca ded-mama daexoca, iSvila igi<br />
mardoqaim” (esT 2:7).<br />
wignSi “dabadeba” mocemulia masSi warmodgenili yvela<br />
personaJis dawvrilebiTi warmomavloba. magram melqisedeki<br />
mis mSoblebze yovelgvari gancxadebis gareSe wagvidgeba; da<br />
aseve moulodnelad qreba. amasTanave, ueWvelia, rom igi Rrma<br />
pativiscemas imsaxurebs; abraamic ki uxdida mas aTeuls da<br />
misgan kurTxevas iRebda, rac aSkarad gviCvenebs melqisedekis<br />
upiratesobas (efes 7:2, 7).<br />
pavle ar akeTebda gonebriv varjiSs wmida werilTan. pirvel<br />
saukuneSi arsebobda realuri problema, romelic<br />
melqisedekis mosazrebebs SeeZlo gadaewyvita. ebraelebi<br />
amgvarad msjelobdnen:<br />
“Tqven, qristianebi, gveubneviT, rom ieso amJamad SesaZloa<br />
Cveni mRvdeli iyos. magram mRvdels garkveuli warmomavloba<br />
unda gaaCndes, romelic daadasturebs, rom igi levis<br />
muxlidan aris. da, amis garda, Tqven TviTon uSvebT, rom<br />
ieso iudas muxlidan iyo (ebr 7:14). samwuxarod, CvenTvis<br />
xelmZRvaneli da magaliTi abraamia (ioan 8:33, 39) da Cven<br />
ver vcemT pativs iesos”.<br />
am sityvebs pavlem upasuxa: “magram gaxsovdeT melqisedeki.<br />
wigni dabadeba gviCvenebs, rom am did mRvdels ar gaaCnda<br />
warmomavloba; da mesia, rogorc mefe, aseve mRvdeli unda<br />
iyos da mRvdeloba melqisedekis msgavsi unda iyos (ebr 5:6;<br />
Sd. fsalm 110:4). abraami Tavisi mdgomareobiT melqisedekze<br />
qvemoT dgas, ase rom Tqven unda gadaitanoT yuradReba<br />
abraamidan iesoze da SewyvitoT warmomavlobis kiTxva (ix. 1<br />
tim 1:4). Tu Tqven ifiqrebT melqisedekisa da iesos
34<br />
iesos buneba<br />
msgavsebaze (e. i., maTi cxovrebis wvrilmanebze), maSin Tqven<br />
ukeTesad gaigebT qristes saqmeebs”.<br />
Cven SegviZlia es gakveTili gamoviyenoT.
Tavi 7: sakiTxebi<br />
1. gaixseneT ori qadageba Zvel aRTqmidan iesos Sesaxeb.<br />
2. arsebobda Tu ara ieso Tavis dabadebamde?<br />
35<br />
3. ra gagebiT SegviZlia visaubroT iesos arsebobis Sesaxeb<br />
mis dabadebamde?<br />
a) rogorc angelozze<br />
b) rogorc samebis nawilze<br />
g) rogorc sulze<br />
d) mxolod RmerTis fiqrebSi da ganzraxvebSi.<br />
4. Semdegi mtkicebebidan romelia swori mariamis mimarT?<br />
a) is umwikvlo da ucodveli qali iyo<br />
b) is Cveulebrivi qali iyo<br />
g) masSi Caisaxa ieso wmidasulis meSveobiT<br />
d) amJamad igi gadascems Cvens locvebs iesos.<br />
5. iesom Seqmna ro dedamiwa?<br />
6. rogor gesmiT ioan 1:1 sityvebi: “Tavdapirvelad iyo<br />
sityva?” ras isini ar aRniSnaven?<br />
7. ratom migaCniaT, rom aucilebelia darwmunebuli iyo<br />
iesos fizikuri arsebobis sakiTxSi mis dabadebamde?
36<br />
iesos buneba<br />
Tavi 8<br />
iesos buneba
8.1 iesos buneba: <strong>winasityvaoba</strong><br />
qristianul mosazrebaSi udides tragediaT, rogorc Cans, is<br />
faqti iqca, rom qristem ver miiRo kuTvnili pativiscema da<br />
amaRleba codvebze gamarjvebiT, romelsac man Tavisi<br />
idealuri xasiaTis gamo miaRwia. farTod gavrcelebuli<br />
“samebis” rwmena TviT RmerTad qmnis iesos. imis Segneba, rom<br />
RmerTs ar SeuZlia gansacdelSi Cavardna (iak 1:13) da ara<br />
aqvs codvis Cadenis SesaZlebloba, migvyavarT imis<br />
gagebisaken, rom qristes ar esaWiroeboda brZola codvis<br />
winaaRmdeg. amis gamo, cxovreba dedamiwaze fiqcia iqneboda.<br />
igi gaatarebda adamianur cxovrebas, magram realuri<br />
sulieri grZnobisa da adamianisaTvis damaxasiaTebel fizikur<br />
principebis gareSe, radgan isini mas piradad ar Seexebodnen.<br />
arsebobs sxva ukidureseba, aseTi jgufebi, rogoric<br />
mormonebi da ieRovas mowmeni arian, ar aniWeben garkveul<br />
yuradRebas im faqts, rom qriste RmerTis mxolodSobili Ze<br />
iyo. rogorc aseTi, mas ar SeeZlo angelozi an iosibes<br />
RviZli Svili yofiliyo. zogierTni gamoxataven azrs, rom<br />
mTeli cxovrebis ganmavlobaSi iesos iseTive buneba hqonda,<br />
rogorc adams codvis Cadenamde. biblia ar adasturebs am<br />
Tvalsazriss; garda amisa, unda gaviTvaliswinoT, rom adami<br />
RmerTma miwis mtvrisagan Seqmna, roca ieso RvTisagan<br />
qalwul mariamis mier iSva. amrigad, Tumca iesos ar gaaCnda<br />
mama-adamiani, igi Cvens msgavsi iyo. bevrni ver warmoidgenen,<br />
rom Cveni codvili bunebis mqone adamians SeeZlo umwikvlo<br />
xasiaTi hqonoda. es faqti qmnis garkveul sirTules qristes<br />
WeSmariti rwmenis miRebaSi.<br />
ar aris advili imis rwmena, rom Cveni bunebis mqone qriste,<br />
xasiaTiT ucodveli iyo da yovelTvis amarcxebda cdunebas.<br />
saWiroa saxarebaSi naTqvami mis umwikvlo cxovrebis gaazreba<br />
da wakiTxva bibliis uamravi swavlebis, romlebic uaryofen,
4<br />
rom igi RmerTi iyo, raTa realuri qristes gagebas da<br />
rwmenas mivaRwioT. rasakvirvelia, ufro xelsayrelia imis<br />
warmodgena, rom igi TviT RmerTi iyo da amis gamo<br />
srulyofili. magram amgvari Tvalsazrisi amcirebs im<br />
gamarjvebis sidiades, romelic qristem adamianuri bunebisa<br />
da codvis damarcxebiT moipova.<br />
mas adamianuri buneba gaaCnda da, rogorc Cven, codvisken<br />
midrekilebac hqonda (ebr 4:15), miuxedavad amisa, man,<br />
RmerTis wyalobiT, gadalaxa isini. RmerTi xalisianad<br />
exmareboda mas, radgan: “RmerTma qristeSi Seiriga<br />
wuTisofeli” (2 kor 5:19).<br />
8.2 sxvaoba RmerTisa da iesos Soris<br />
unda aRvniSnoT saerTo saxarebis im adgilebis, romlebSic<br />
naTqvamia, rom “RmerTi qristeSia” da nawyvetebis Soris,<br />
romlebSic xazgasmulia qristes adamianoba. es nawyvetebi<br />
SeuZlebels xdian im ideis mtkicebas, TiTqos ieso TviT<br />
RmerTi iyo, “WeSmariti RmerTi”, rogorc SecdomiT<br />
amtkicebs samebis doqtrina. bibliaSi sityva “sameba” ar<br />
gvxvdeba. mecxre TavSi Cven dawvrilebiT visaubrebT, Tu<br />
rogor daamarcxa qristem codva. magram axla modiT<br />
erTxelac gavixsenoT, rom xsna realur ieso qristes swor<br />
aRqmaze aris damokidebuli (ioan 3:36; 6:53; 17:3). rogorc ki<br />
Cven gaviziarebT mis gamarjvebas codvasa da sikvdilze, Cven<br />
SevZlebT naTlobis miRebas, raTa SevuerTdeT mis xsnas.<br />
RmerTisa da iesos naTesaobriv kavSiris erTerT yvelaze<br />
naTel gansazRvras vxvdebiT 1 tim 2:5: “vinaidan erTia<br />
RmerTi da erTia RmerTisa da kacTa Soris Suamavali kaci<br />
qriste ieso”. sityvebis ganxilvidan SegviZlia gamovitanoT<br />
Semdegi daskvnebi:
_ arsebobs mxolod erTi RmerTi da, SeuZlebelia, rom ieso<br />
iyos RmerTi; Tu mama _ RmerTia da iesoc RmerTia, maSin<br />
arsebobs ori RmerTi. magram “erTi mama RmerTi gvyavs” (1<br />
kor 8:6). amitom, “mama-RmerTi” _ erTaderTi RmerTia.<br />
SeuZlebelia, iyos calkeuli arseba, romelsac “Ze RmerTi”<br />
ewodeba, rogorc amas samebis cru doqtrina amtkicebs; Zveli<br />
aRTqma aseve uwodebs ieRovas erTaderT RmerTs, rogorc<br />
mamas (mag., es 63:16; 64:8).<br />
_ am erTaderTi RmerTis garda arsebobs Suamavali _ kaci,<br />
qriste ieso _ “... erTia RmerTisa da kacTa Soris<br />
Suamavali”. am nawyvetSi aRniSnulia RmerTisa da iesos<br />
sxvaoba.<br />
_ qriste, rogorc “Suamavali” damakavSirebel wevrs<br />
warmoadgens. codvili adamianis da ucodveli RmerTis<br />
damakavSirebeli wevri SeuZlebelia TviT ucodveli RmerTi<br />
iyos. igi codvil adamianur bunebis mqone umwikvlo adamiani<br />
unda iyos. fraza “kaci qriste ieso” anadgurebs nebismier<br />
eWvs am axsis WeSmaritebaSi. miuxedavad imisa, rom pavle<br />
werda qristes Sesaxeb misi aRdgomis Semdeg, igi ar<br />
uwodebda mas “RmerTs ieso qristes”.<br />
_ axal aRTqmaSi ramdenjerme gvaxseneben, rom “RmerTi kaci<br />
ar aris” (ricx 23:19; os 11:9) da amasTanave qristes “kacis<br />
Ze”-s an “kacs ieso qristes” uwodeben. igi “uzenaesis Ze”<br />
iyo (luk 1:32). Tu RmerTs “uzenaess” vuwodebT, ese igi,<br />
mxolod mas gaaCnia ukiduresi umaRlesoba. Tu iesos<br />
“uzenaesis Zes” uwodebT, e. i., igi piradaT TviT RmerTi ar<br />
aris. mamisa da Zes Sesaxeb sityvebis gamoyeneba, rodesac<br />
saubari RmerTisa da iesos exeba, amowmebs, rom es sityvebi<br />
erTsa da imaves ar aRniSnaven. miuxedavad imisa, rom Zes<br />
SesaZloa hqondes garkveuli msgavseba mamasTan, SeuZlebelia<br />
igi erTdroulad mamac iyos.<br />
5
6<br />
amasTanave arsebobs RmerTisa da iesos sxvaobis mTeli rigi,<br />
romlebic adastureben im faqts, rom ieso ar iyo RmerTi:<br />
RmerTi ieso<br />
“RmerTi ar icdeba” (iak 1:13).<br />
RmerTs ar SeuZlia sikvdili _<br />
igi Tavisi bunebis mixedviT<br />
ukvdavia (fsalm 90:2; 1 tim<br />
6:16).<br />
adamiani verasodes ver ixilavs<br />
RmerTs (1 tim 6:16; gam 33:20).<br />
qriste “CvensaviT gamocdilia<br />
yvelaferSi” (ebr 4:15).<br />
qriste sami dRis<br />
ganmavlobaSi iyo mkvdari (maT<br />
12:40; 16:21).<br />
xalxs unaxia ieso da SexebiT<br />
SeugrZnia igi (1 ioan 1:1).<br />
cdunebis dros Cven arCevanis winaSe vdgevarT, CavidinoT<br />
codva Tu davemorCiloT RmerTs. xSirad Cven ar<br />
vemorCilebiT RmerTs da pirvel SemTxvevas virCevT. qristes<br />
winaSec aseTive arCevani idga, magram igi yovelTvis<br />
morCilebas gamoxatavda. magram mas hqonda codvis Cadenis<br />
saSualeba, magram igi arasodes Semcdara. RmerTs ar gaaCnia<br />
codvis Cadenis SesaZlebloba. Cven vixileT, rom qriste<br />
daviTis Teslisgan iyo (2 mef 7:12-16). leqsi 14 metyvelebs<br />
qristeTi codvis Cadenis SesaZleblobaze: “Tu daaSavebs,<br />
gavwkeplav”.<br />
8.3 iesos buneba
7<br />
sityva “buneba” imas ekuTvnis, rasac Cven warmovadgenT.<br />
pirvel TavSi Cven giCveneT, rom biblia mxolod or bunebis<br />
Sesaxeb metyvelebs _ RvTis bunebaze da adamianis bunebaze.<br />
Tavisi bunebiT RmerTi aris ukvdavi, ucodveli da a. S.<br />
naTelia, rom sicocxlis dros qristes ar gaaCnda RmerTis<br />
buneba. aqedan gamomdinare, mas savsebiT adamianis buneba<br />
hqonda. sityva “bunebis” Cveni gansazRvridan gamomdinare,<br />
qristes ar SeeZlo erTdroulad ori bunebi floba.<br />
mniSvnelovania, rom qriste, Cvens msgavsad, gamoicada (ebr<br />
4:15) da mxolod maTi gadalaxvis SesaZleblobiT man moipova<br />
patieba CvenTvis. Cveni mankieri survilebi Cvengan iReben<br />
sawyiss (mark 7:15-23), Cven adamianur bunebisagan (iak 1:13-15).<br />
amitom, aucilebeli iyo, rom qristes adamianuri buneba<br />
hqonoda da amasTanave SeeZlo cdunebis gaZleba da<br />
damarcxeba.<br />
ebraelTa mimarT (2:14-18) yovelive es amrigad aris<br />
gamoxatuli:<br />
“raki bavSvebi (Cven) sisxlisa da xorcis<br />
(adamianis bunebis) moziarni arian, Tavadac<br />
(qriste) eziara maT; raTa sikvdiliT gaaqarwylos<br />
is... eSmaki... vinaidan, angelozebs ki ar Rebulobs,<br />
aramed abraamis Tesls (bunebas) Rebulobs. amitom<br />
igi yvelaferSi unda damsgavseboda Zmebs, raTa<br />
yofiliyo mowyale da erTguli mRvdelmTavari...<br />
xalxis codvebis Sesawynareblad. vinaidan,<br />
rogorc TviTon itanja da gamoicada, ise SeuZlia<br />
daexmaros gansacdelSi myofT”.<br />
am nawyvetSi gansakuTrebiT xazgasmulia is faqti, rom iesos<br />
adamianis buneba hqonda: “Tavadac eziara maT” (ebr 2:14).<br />
leqsi ebr 2:16 aRniSnavs, rom qristes ar hqonda angelozTa<br />
xasiaTi, radgan igi abraamis Tesli iyo da morwmuneTa<br />
xsnisaTvis movida. amis gamo qristes esaWiroeboda adamianis
8<br />
buneba. igi yvelaferSi unda “damsgavseboda Zmebs” (ebr<br />
2:17), raTa RmerTs misi msxverplis meSveobiT moeca CvenTvis<br />
patieba. aqedan gamomdinare, saubari imis Sesaxeb, rom iesos<br />
ar hqonda savsebiT adamianis buneba, mis arcodnas niSnavs.<br />
Tu monaTluli morwmune codvas idens, mas SeuZlia locviT<br />
qristeSi mimarTos RmerTs da aRiaros Tavisi codva. RmerTi<br />
iTvaliswinebs, rom qristec gamoicdeboda, magram igi<br />
srulyofili iyo, xalxi ki ara. amis gamo “RmerTs<br />
qristeSi” SeuZlia Tqveni patieba (efes 4:32). amitom<br />
mniSvnelovania imis gageba, rom qriste CvensaviT gamoicada<br />
da mas Cveni buneba unda hqonoda, raTa es SesaZlebeli<br />
yofiliyo. ebr 2:14 leqsi aSkarad metyvelebs, rom amisaTvis<br />
qristes “sisxlisa da xorcis” buneba hqonda. “RmerTi aris<br />
suli” (ioan 4:24) bunebiT da, Tumca mas fizikuri sxeulic<br />
gaaCnia, rogorc “suls” mas ar aqvs “xorci” (luk 24:39).<br />
is faqti, rom qristes “sxeulis” buneba hqonda, niSnavs, rom<br />
sicocxlis ganmavlibaSi mas RvTis buneba ar gaaCnda.<br />
xalxis winamavali cdebi, icxovron RmerTis sityviT,<br />
uSedegod dasrulda. amitom, “RmerTma moavlina Tavisi Ze<br />
codvili xorcis msgavsebaSi da codvis gamo msjavri dasdo<br />
codvas xorcSi” (rom 8:3).<br />
“codva” survilis damakmayofeleblobis bunebriv<br />
midrekilebas ekuTvnis. Cven ukve avirCieT es gza da mivyvebiT<br />
mas, xolo “codvis sazRauri sikvdilia”. am rTul<br />
mdgomareobidan gamosvlisaTvis, adamians esaWiroeba<br />
daxmareba. TviTon uniWo gamodga srulyofilobisaTvis;<br />
sxeuls ar SeuZlia codvis gamosyidva. maSin RmerTi Caeria<br />
da Tavisi Ze moavlina, romelsac Cveni “codvili xorci”<br />
hqonda codvisaken aseTive midrekilebiT, rogorc Cven. sxva<br />
nebismieri adamianisagan gansxvavebiT, qristem gauZlo yvela<br />
cdunebas, Tumca mas SeeZlo codva Caedina da
9<br />
damarcxebuliyo. leqsi rom 8:3 aRwers qristes bunebas<br />
codvili xorciT. am leqsamde pavle ambobda, rom sxeulSi<br />
“ar imyofeba keTili” da sxeuli ar emorCileba RmerTs (rom<br />
7:18-23). amis gamo, ufro did aRtacebas iwvevs sityvebi<br />
qristes “codvili sxeulis” Sesaxeb (rom 8:3). da mxolod<br />
imitom, rom man SeZlo sxeulis damorCileba, Cvens winaSe<br />
gaixsna Cveni sxeulis xsnis gza. iesos mSvenivrad esmoda<br />
sakuTari bunebis codviloba. erTxel mas “keTili moZRvari”<br />
uwodes. pasuxad iesom miugo: “ratom miwodebT me keTils?<br />
aravin aris keTili, garda erTisa _ RmerTisa” (mark 10:17,<br />
18). sxva SemTxvevaSi qristes saswauli saqmeebis mowmeemma<br />
mis sidiade irwmunes. magram am faqtma ar moaxdina araviTari<br />
STabeWdileba iesoze, “vinaidan yvelas icnobda. arc<br />
sWirdeboda, rom vinmes daemowmebina adamianis Sesaxeb, radgan<br />
icoda ra iyo adamianSi” (ioan 2:23-25). radgan qriste<br />
icnobda adamianis bunebas, mas ar surda, rom xalxs piradad<br />
SeeqoT igi, radgan icoda, rom codvili buneba gaaCnda.<br />
8.4 iesos adamianoba<br />
saxareba Seicavs uamrav magaliTs, romlebSic iesos<br />
adamianuri buneba vrclad aris aRwerili. naTqvamia, rom<br />
erTxel igi daqanculi iyo da Camojda, raTa Widan wyali<br />
daelia (ioan 4:6). sxva SemTxvevaSi, lazares sikvdilis<br />
dros “acremlda ieso” (ioan 11:35). magram yvelaze metad<br />
iesos adamianobaze metyveleben leqsebi misi ukanaskneli<br />
tanjvis Sesaxeb: “axla SfoTavs Cemi suli da ra vTqva?”<br />
aRiara man, rodesac RmerTs mimarTa locviT jvarze<br />
sikvdilis xsnisagan (ioan 12:27). igi “loculobda da<br />
ambobda: “mamao Cemo, Tu SesaZloa, amaride es sasmisi; magram<br />
ara rogorc me msurs, aramed rogorc Sen” (maT 26:39). es<br />
imas adasturebs, rom zogierT SemTxvevaSi qristes<br />
“survili” gansxvavdeboda RmerTis “survilisagan”.
10<br />
mTeli cxovrebis ganmavlobaSi qriste emorCileboda<br />
RvTis nebas da emzadeboda jvarze ukanaskneli<br />
sacdelisaTvis. “CemiT arafris gakeTeba ar SemiZlia. rogorc<br />
vismen, ise ganvikiTxav da Cemi samsjavro samarTliania,<br />
radgan me Cems nebas ar veZeb, aramed Cemi momavlineblis<br />
nebas” (ioan 5:30). es sxvaoba RmerTisa da qristes Soris<br />
adasturebs im faqts, rom ieso ar iyo RmerTi.<br />
iTvleba, rom cxovrebis ganmavlobaSi izrdeba Cveni codna<br />
RmerTis Sesaxeb. da am mxriv ieso CvenTvis magaliTia. mas ar<br />
hqonda RmerTis sruli Secnoba, man Cvenze meti ar icoda.<br />
bavSvobidan “iesos emateboda sibrZne da asaki (ese igi,<br />
sulieri zrda, Sd. efes 4:13), da madli RmerTTan da<br />
kacTan” (luk 2:52). “yrma izrdeboda, mtkicdeboda suliT”<br />
(luk 2:40). am or leqsidan gamomdinare, qristes fizikuri<br />
zrda utoldeba mis sulier zrdas. Tu “Ze aris RmerTi”,<br />
rogorc afanasianuri sarwmunoeba amtkicebs “samebis” mimarT,<br />
maSin yvelaferi zemoT naTqvami SeuZlebelia. Tavisi<br />
sicocxlis bolos qristem Tqva, rom man ar icis Tavisi<br />
meore movlenis zusti dro, Tumca mamam icis (mark 13:32).<br />
drois romelime periodis ganmavlobaSi Cven unda<br />
davemorCiloT RmerTis nebas. qristesac aseve unda gaevlo<br />
es procesi. “Tumca Ze iyo, man tanjvis meoxebiT iswava<br />
morCileba. da igi srulqmnili (ese igi, sulierad Zlieri),<br />
maradiuli xsnis mizezi Seiqmna yvela misi morCilisaTvis”,<br />
ese igi, misi sruli sulieri zrdis Sedegad (ebr 5:8, 9).<br />
leqsebi fil 2:7, 8 (ix. aseve gadaxveva 27) igives qadageben<br />
iesos sulieri zrdis procesis Sesaxeb, romelic misi<br />
jvarcmiT dasrulda. man “warmoicariela Tavi da miiRo<br />
monis xateba... daimdabla Tavi da morCili gaxda TviT<br />
sikvdilamde, jvarcmiT sikvdilamde”. aq gamoyenebuli ena<br />
amtkicebs, rom ieso Segnebulad xdeboda sul ufro da<br />
ufro Tavmdabali da sabolood RmerTis survilisadmi
11<br />
“morCili gaxda”, raTa sikvdili mieRo. amrigad, ieso<br />
umwikvlo iyo Tavisi tanjvis swori gagebis Sedegad.<br />
aqedan gamomdinare, ieso Segnebulad unda yofiliyo<br />
marTlmorwmune. RmerTi ar auZulebda mas wmidanobas,<br />
winaaRmdeg SemTxvevaSi igi marioneti iqneboda. Cvendami<br />
qristes siyvarulis ganuwyvetlivi xazgasma _ fuWi sityva<br />
iqneboda, Tu vifiqrebT, TiTqos RmerTma aiZula mas<br />
sikvdilis miReba (efes 5:2, 25; gamocx 1:5; gal 2:20). Tu<br />
ieso RmerTi yofiliyo, mas ar eqneboda amorCevis ufleba<br />
garda imisa, rom umwikvlo yofiliyo da jvarcmoda. is<br />
faqti, rom iesos amorCevis ufleba hqonda, gvaqezebs Cven<br />
misi siyvarulis dasafaseblad.<br />
RmerTi moxaruli iyo qristes nebayoflobiTi<br />
gadawyvetilebiT, gaewira sakuTari sicocxle: “imitom<br />
vuyvarvar mamas, rom me Cems sicocxles vwirav. veravin<br />
wamarTmevs mas, magram me TviT vwirav mas” (ioan 10:17, 18).<br />
rTulia gonebaSi ori gagebis SeTavseba imis Sesaxeb, rom<br />
RmerTi kmayofili iyo qristes gadawyvetilebiT mieRo<br />
sikvdili da amasTanave, rom igi RmerTi yofiliyo, romelic<br />
cxovrobs rogorc adamiani da romelsac codvili kaci<br />
simboluri gansaxiereba aqvs (maT 3:17; 12:18; 17:5). xolo<br />
sityvebi RmerTis sixarulis Sesaxeb qristes morCilebis<br />
gamo, zedmetad adastureben im faqts, rom mas arCevani<br />
hqonda.<br />
qristes miswrafeba sakuTari xsnisaken<br />
radgan iesos adamianis buneba hqonda, igi CvensaviT<br />
iRleboda, avad xdeboda da a. S. aqedan gamomdinare, Tu igi<br />
ar momkvdariyo jvarze, igi sxva viTarebaSi daiRupeboda,<br />
magaliTad, siberisagan. amis gamo, iesos esaWiroeboda xsna<br />
RmerTis mier sikvdilisagan. amis gaTvaliswinebiT, man<br />
“Zlieri RaRadiT da cremlebiT Seswira locva da vedreba
12<br />
mas, sikvdilisagan misi daxsnis SemZles da Sesmenil iqna<br />
igi” (ebr 5:7). is faqti, rom qriste evedreboda RmerTs<br />
xsnas, gamoricxavs im varauds, rom igi piradad RmerTi iyo.<br />
sityvebi imis Sesaxeb, rom aRdgomis Semdeg “sikvdili aRar<br />
uflobs masze” (rom 6:9) adastureben, rom aqamde sikvdili<br />
eufleboda qristes. uamravi fsalmuni qadagebs iesos Sesaxeb.<br />
rodesac ramdenime leqsi qristes Sesaxeb moyvanilia<br />
fsalmunidan axal aRTqmaSi, SesaZloa, rom sxva leqsebic<br />
fsalmunSi metyveleben masze. gvaqvs nawyvetebis mTeli rigi,<br />
romlebic amowmeben qristes miswrafebas xsnisaken RmerTis<br />
mier.<br />
leqsSi maT 4:6 moyvanilia fsalm 91:11, 12 sityvebi iesos<br />
Sesaxeb. xolo fsalm 91:16 qadagebs, rom RmerTi ixsnis<br />
iesos: “dReTa xangrZlivobiT (ese igi, maradiuli<br />
sicocxliT) gavaZReb da Semweobas movuvlen Cemsas”.<br />
fsalm 69:21 ekuTvnis qristes jvarcmas (maT 27:34). mTeli<br />
fsalmuni aRwers qristes fiqrebs jvarze: “mismine RmerTo...<br />
mouaxlovdi Cems suls, gadaarCine... Senma Svelam, RmerTo,<br />
damifaros me” (fsalm 69:1, 18, 29).<br />
fsalm 89 metyvelebs daviTis aRTqmaze qristes mimarT.<br />
leqsi 89:27 qadagebs mis Sesaxeb: “is momiwodebs: mamaCemi<br />
xar, Cemi RmerTi da burji Cemi xsnisa”.<br />
qristes locvebi xsnis TxovniT Seismina RmerTma. iesos<br />
aRdgomisa da misi ukvdavebis didebis aRwera axali aRTqmis<br />
mniSvnelovan Temas Seadgens:<br />
_ “RmerTma aRadgina ieso... igi winamZRvrad da macxovrad<br />
aRamaRla RmerTma Tavisi marjveniT (saq 5:30, 31).<br />
_ “RmerTma ganadida Tavisi msaxuri ieso... romelic<br />
RmerTma aRadgina mkvdreTiT” (saq 3:13, 15).
13<br />
_ “es ieso aRadgina RmerTma” (saq 2:24, 32, 33).<br />
_ “ieso TviTon aRiarebda amas, rodesac RmerTs didebas<br />
sTxovda” (ioan 17:5, Sd. 13:32; 8:54).<br />
Tu ieso TviT RmerTi yofiliyo, es yvela sityva uadgilo<br />
iqneboda, radgan RmerTi ukvdavia. iesos ar dasWirdeboda<br />
xsnis Txovna, Tu igi RmerTi yofiliyo. is faqti, rom<br />
RmerTma aamaRla ieso, amowmebs RmerTis upiratesobas masze<br />
da sxvaobas maT Soris. qristes ar SeeZlo yofiliyo<br />
“WeSmariti RmerTi ori bunebiT... RvTiuri da adamianuri”,<br />
rogorc amis Sesaxeb inglisuri eklesiis pirveli statia<br />
metyvelebs. TviT sityvis mniSvneloba gviCvenebs, rom<br />
nebismier arsebas SesaZloa mxolod erTi buneba hqondes. Cven<br />
vTvliT, rom sakmarisze meti mtkiceba arsebobs qristes<br />
adamianuri bunebis dasadastureblad.<br />
8.5 RmerTisa da iesos naTesaoba<br />
qristes aRdgenis sakiTxis ganxilvas mohyveba fiqri<br />
RmerTisa da iesos naTesaobrivi kavSiris Sesaxeb. Tu isini<br />
“erTnairad maradiulni” arian, rogorc amis Sesaxeb “samebis”<br />
doqtrina metyvelebs, maSin mosalodnelia, rom isini<br />
erTmaneTis tolni iyvnen. magram Cven ukve sakmarisi<br />
raodenobis magaliTi moviyvaneT am varaudis uaryofisaTvis.<br />
qristesa da RmerTis Soris damokidebuleba col-qmruli<br />
urTierTobis msgavsia: “yoveli mamakacis Tavi _ qristea,<br />
colis Tavi _ qmari da qristes Tavi _ RmerTi” (1 kor 11:3).<br />
rogorc qmari _ colis Tavia, aseve RmerTic qristes Tavi<br />
aris, radgan magaT, rogorc col-qmars erTi mizani gaaCniaT.<br />
amrigad, “qriste ki RvTisaa” (1 kor 3:23), iseve, rogorc<br />
coli ekuTvnis qmars.<br />
xSirad amboben, rom mama RmerTi aris qristes RmerTi. is<br />
faqti, rom RmerTi aRwerilia, rogorc “RmerTi da Cveni
14<br />
uflis, ieso qristes mama” (1 pet 1:3; efes 1:17) qristes<br />
amaRlebis Semdegac ki gviCvenebs, rom amJamad maTi<br />
urTierToba iseTivea, rogorc qristes mokvdav cxovrebaSi<br />
iyo. “samebis” momxreni zogjer amtkiceben, rom qristeze<br />
saubroben rogorc umcrosze, vidre Rmerze, misi mokvdavi<br />
cxovrebis gaTvaliswinebiT. axali aRTqma qristes amaRlebis<br />
ramdenime wlis Semdeg iyo dawerili. magram, miuxedavad<br />
amisa, RmerTze iq naTqvamia, rogorc RmerTze da iesos<br />
mamaze. ieso kvlav uwodebs mamas Tavis RmerTs.<br />
axali aRTqmis bolo wigni “gamocxadeba” dawerili iyo<br />
daaxloebiT qristes amaRlebisa da didebis 30 wlis Semdeg,<br />
Tumca masSi naTqvamia RmerTze, rogorc “RvTisa da Tavisi<br />
mamisaTvis” (gamocx 1:6). am wignSi amaRlebuli ieso<br />
mimarTavs morwmuneebs. igi amrigad metyvelebs “RvTis<br />
taZarSi... Cemi RvTis saxels... Cemi RvTis qalaqi” (gamocx<br />
3:12). es adasturebs imas, rom ieso axlac ki fiqrobs mamaze,<br />
rogorc Tavis RmerTze da amitom igi (ieso) ar aris<br />
RmerTi.<br />
Tavisi mokvdavi cxovrebis ganmavlobaSi ieso aseve epyroboda<br />
Tavis mamas. igi metyvelebda amaRlebaze “mamaCemTan da<br />
mamaTqvenTan, Cems RmerTTan da Tqvens RmerTTan” (ioan 20:17).<br />
jvarze iesom savsebiT gamoxata Tavisi adamianoba: “RmerTo<br />
Cemo, RmerTo Cemo, rad mimatove?” (maT 27:46). am sityvebis<br />
gageba SeuZlebeli iqneboda, Tu isini RmerTs warmoeTqva. is<br />
faqti, rom ieso loculobda “RaRadiT da cremlebiT”<br />
amJRavnebs maTi urTierTobis bunebas (ebr 5:7; luk 6:12).<br />
naTelia, rom RmerTs ar SeuZlia mimarTos locviT sakuTar<br />
Tavs. exlac ki qriste loculobs Cveni saxeliT (rom 8:26;<br />
Sd. 2 kor 3:18).
15<br />
Cven ukve giCveneT, rom Tavisi mokvdavi cxovrebis<br />
ganmavlobaSi, RmerTisa da qristes urTierToba ZiriTadad ar<br />
gansxvavdeba maT urTierTobisagan amJamad. qriste RmerTs<br />
rogorc Tavis mamasa da ufals uyurebda; aseTive<br />
urTierToba aris SenarCunebuli amJamad, qristes aRdgomisa<br />
da amaRlebis Semdeg. dedamiwaze cxovrebis dros qriste<br />
RmerTis mona iyo (saq 3:13, 26; es 42:1; 53:11). mona patronis<br />
nebas asrulebs da araviTar SemTxvevaSi ar utoldeba mas<br />
(ioan 13:16). qriste aRniSnavda, rom misi Zala da neba ar iyo<br />
misi sakuTari, aramed RmerTisagan miRebuli: “CemiT arafris<br />
gakeTeba ar SemiZlia... radgan me Cems nebas ar veZeb, aramed<br />
Cemi momavlineblis nebas” (ioan 5:30, 19).<br />
gadaxveva 27: Tumca RvTis xateba iyo<br />
“ieso... Tumca RvTis xateba iyo, mitacebad ar Tvlida RvTis<br />
Tanasworad yofnas, aramed warmoicariela Tavi da miiRo<br />
monis xateba” (fil 2:6-7). es leqsebi imis dasamtkiceblad<br />
gamoiyeneba, rom ieso RmerTi iyo, magram dabadebisas<br />
adamianis gansaxiereba miiRo. Tu es namdvilad asea, maSin<br />
unda vuaryoT meSvide da merve TavebSi moyvanili mtkicebebi.<br />
Cveni azriT erT nawyvets ar SeuZlia daupirispirdes<br />
bibliis mTel Sinaars. mniSvnelovania, rom es TiTqmis<br />
erTaderTi leqsia, romelic SesaZloa “samebis”<br />
mxardasaWerad iyos moyvanili _ Tu rogor gadaisaxa ieso,<br />
romelic RmerTi iyo zecad, mariamis bavSvad. qvemoTmoyvanil<br />
analizSi Cven SevecdebiT zemoTmoyvanili nawyvetis<br />
ganxilvas.<br />
1. leqsebi fil 2:5-11 Seicaven “samebis” ideis sawinaaRmdego<br />
damaxasiaTebel frazebs:<br />
a) “amitom RmerTmac aRamaRla igi (ieso) da misca mas yvala<br />
saxelze uzenaesi saxeli” (lq. 9). am leqsidan gamomdinare,
16<br />
ieso ar amaRlebda sakuTar Tavs; es RmerTma gaakeTa.<br />
naTqvamidan SegviZlia gamovitanoT daskvna, rom igi ver<br />
SeZlebda amaRlebas im dromde, sanam RmerTma ar aamaRla igi<br />
misi aRdgomisas.<br />
b) qristes sakuTari Tavis damorCilebis procesi da Semdegi<br />
misi amaRleba RmerTiT unda “mama RvTis sadideblad”<br />
momxdariyo (lq. 11). aqedan Cans, rom RmerTi mama Tavisi Zes<br />
Tanaswori ar aris.<br />
2. yuradRebiT unda ganvixiloT am nawyvetis Sinaarsi. pavle<br />
“ubralod ise” arafers ityoda. leqsSi 1:27 igi aRniSnavs<br />
Cveni mdgomareobis mniSvnelobas. ufro dawvrilebiT am ideis<br />
Sesaxeb igi meore TavSi saubrobs: “... iyoT erTsulovanni, da<br />
erTazrovanni... TavmdablobiT... TiToeuli marto Tavis Tavze<br />
ki nu izrunebs, aramed sxvebzec. radgan is azrebi, rac<br />
qristeSia, iyos Tqvens Sorisac” (fil 2:2-5). aSkaraa, rom<br />
pavle qristesnairi gonebis flobis mniSvnelobaze<br />
metyvelebda. momdevno leqsebi ufro iesos Tavmdablobis<br />
Sesaxeb metyveleben, vidre bunebis Secvlaze.<br />
3. ieso “RmerTis xateba” iyo. nawilSi 8.3 Cven gaCveneT, rom<br />
iesos adamianis buneba hqonda, amitom sityvebi RvTiuri<br />
bunebis Sesaxeb mas ar ekuTvnian. am nawyvetis Targmans<br />
bibliis axal saerTaSoriso gamocemaSi (N.I.V.) gaaCnia<br />
seriozuli Secdomebi. sxvaTa Soris, unda aRvniSnoT, rom<br />
“msubuqi kiTxvisTvis” gankuTvnil zogierT Tanamedrove<br />
Targmans aqvs berZnuli teqstis araswored axsnis tendecia,<br />
romelic ar iZleva zogierTi leqsis zust Targmans. fil<br />
2:5-8 amis klasikuri magaliTia. magram Cven miznaT ar<br />
visaxavT bibliis populizaciis mniSvnelobis Semcirebas.<br />
sityva “xateba”, (berZnuli sityva “morphe”) ar gamoiyeneba<br />
gamoTqmaSi “monis xateba”, romlis Sesaxeb naTqvamia fil 2:7
17<br />
leqsSi. mas hqonda RmerTis xateba, man miiRo monis<br />
xateba. monas buneba ar gansxvavdeba sxva nebismieri adamianis<br />
bunebisagan. konteqstis Sesabamisad, Cven SegviZlia amgvari<br />
interpretaciis gakeTeba, rom Tumca ieso umwikvlo iyo,<br />
misi fiqrebi RmerTis fiqrebs emsgavseboda, magram,<br />
miuxedavad amisa, Tavisi saqcieliT mas surda monas xateba<br />
mieRo.<br />
ramdenime leqsis qvemoT pavle mogviwodebs Cven “mis<br />
(qristes) sikvdils vemsgavsoT” (fil 3:10). Cven unda<br />
gaviazroT misi “morphe”, qristes xateba, romelic man<br />
Tavisi sikvdiliT gvaCvena. es imas ar niSnavs, rom unda<br />
gaviazroT is buneba, romelic mas maSin hqonda, radgan Cven<br />
ukve gvaqvs adamianis buneba. Cven ar gvWirdeba sakuTari<br />
Tavis Secvla, raTa adamiianis buneba gvqondes, magram Cven<br />
sakuTari gonebis Secvla gvWirdeba, raTa “morphe” an<br />
gonebriuli xateba gagvaCndes.<br />
berZnuli sityva “morphe” niSnavs xatebas an msgavsebas.<br />
xalxze naTqvamia, rom maT “RvTismosaobis saxe (morphe) aqvT<br />
(2 tim 3:5). leqsi gal 4:19 warmoTqvams: “vidre TqvenSi<br />
(morqmuneebSi) gamoisaxeba qriste”. radgan iesos umwikvlo<br />
xasiaTi da RmeTis msgavsi idealuri goneba hqonda, igi<br />
“RmerTis xateba” iyo. am gagebiT, mas “mtaceblobad ar<br />
gaaCda” imis fiqri, rom igi, “RmerTis tolia”. bibliis<br />
axali saerTaSoriso gamomcemloba am frazis sxvagvar<br />
Targmans gvaZlevs, romelic Sesabamisad ar ganixilavda Tavis<br />
Tanasworobas RmerTTan, rogorc raimes, rasac SeiZleba<br />
“moedo”. Tu es Targmani sworia, maSin igi sruliad uaryofs<br />
Teorias imis Sesaxeb, rom ieso RmerTi iyo. biliis gamocemis<br />
am Targmanis Sesabamisad, iesos arasodes ar ufiqria RmerTis<br />
Tanasworoba; man icoda, rom ar aris misi toli da<br />
emorCileboda mas.
18<br />
4. qristem “gaanadgura Tavis Tavi (an, rogorc biliis<br />
Sesworebul inglisur gamomcemlobaSi aris naTqvami [R.V.],<br />
“gamoacariela Tavis Tavi”). aq igulisxmeba misi jvarcmis<br />
qadageba es 53:12: “sasikvdiloT gawira Tavi”. iesom “monas<br />
xateba” miiRo monuri damokidebulebiT Tavisi<br />
moswavleebisadmi (ioan 13:14) da gansakuTrebiT daadastura<br />
Tavisi jvarcmiT (maT 20:28). leqsSi es 52:14 mocemulia<br />
qristes jvarcmis wamebis qadageba: “aravin iyo masze maxinji<br />
kacTa Soris da masze Seuracxi adamis ZeTa Soris”. aseT<br />
progresiur “sikvdilamde” Tavis damcireba iyo iseTi ram,<br />
rac mis cxovrebisa da sikvdilis dros xdeboda, da ara mis<br />
dabadebisas. Cven gaCveneT, rom am nawyvetis Sinaarsi ekuTvnis<br />
qristes gonebas dedamiwaze, adamianuri gansaxierebiT da imas,<br />
Tu rogor imcirebda igi Tavs, miuxedavad imisa, rom misi<br />
goneba sruliad Seesabameboda RvTisas.<br />
5. Tu qriste bunebiT RmerTi iyo, xolo Semdeg datova zeca<br />
da adamianis buneba miiRo, rogorc samebis momxrens surT am<br />
nawyvetis axsna, maSin ieso ar iqneboda “WeSmariti RmerTi”<br />
im dros, roca dedamiwaze imyofeboda; magram, samebis<br />
Tayvanismcemlebs miaCniaT, rom igi maSinac ki RmerTi iyo. es<br />
yovelive amJRavnebs winaaRmdegobas, romelsac samebis<br />
momxreni qmnian.<br />
6. da sabolood ganvixiloT fraza “Tumca RvTis xateba<br />
iyo”. berZnuli sityva, naTargmni rogorc “Tumca” ar niSnavs<br />
“warmoSobiT, dasabamidan”. saq 7:55 naTqvamia stefanes<br />
Sesaxeb, romelmac “aRsavsem suliwmidiT, axeda cas da<br />
dainaxa RvTis dideba da... ieso”. stefane aRvsili iyo<br />
wmidasuliT im drosac da manamdec, magram yovelTvis ar iyo<br />
aRvsili. sxva magaliTebi SegviZlia vixiloT luk 16:23; saq<br />
2:30; gal 2:14. amitom, fraza “Tumca RvTis xateba iyo”<br />
mxolod imas niSnavs, rom qriste mis xatebaSi iyo (gulSi).<br />
igi ar qadagebs, rom is iyo am xatebaSi dasabamidan.
Tavi 8: sakiTxvebi<br />
19<br />
1. arsebobs Tu ara bibliaSi miTiTeba imis Sesaxeb, rom<br />
RmerTi _ samebaa?<br />
2. daasaxeleT sami sxvaoba RmerTisa da qristes Soris.<br />
3. qvemoTmoyvanil mtkicebebidan, romelSi gansxvavdeboda<br />
ieso Cvengan?<br />
a) is arasodes ar idenda codvas.<br />
b) is RmerTis mxolodSobili Ze iyo.
20<br />
g) is verasodes SeZlebda codvis Cadenas.<br />
d) RmerTi aiZulebda mas wminda yofiliyo.<br />
4. qvemoTmoyvanil mtkicebebidan, romelSi emsgvseba ieso<br />
RmerTs?<br />
a) mas dedamiwaze cxovrebisas RmerTis buneba hqonda.<br />
b) mas iseTive umwikvlo xasaTi hqonda, rogorc<br />
RmerTs.<br />
g) man icoda imdenive, ramdenic icis RmerTma.<br />
d) igi RmerTis sruli Tanatoli iyo.<br />
5. qvemoTmoyvanil romel mtkicebebSi ieso gvemsgavseba Cven?<br />
a) mas yvela Cveni cduneba da adamianuri gancda hqonda.<br />
b) bavSvobisas igi codvas idenda.<br />
g) igi xsnisaken miiswrafvoda.<br />
d) mas adamianis buneba gaaCnda.<br />
6. qvemoTmoyvanil mtkicebebidan romeli aris swori?<br />
a) iesos umwikvlo xasiaTi da umwikvlo buneba<br />
hqonda.<br />
b) iesos codvili buneba, magram umwikvlo xasiaTi<br />
hqonda.<br />
g) ieso rogorc WeSmariti RmerTi, aseve WeSmariti<br />
adamiani iyo.<br />
d) iesos adamianis buneba hqonda codvis Cadenamde.<br />
7. hqonda Tu ara iesos codvis Cadenis saSualeba?
Tavi 9<br />
iesos saqmeebi<br />
21
9.1 iesos gamarjveba<br />
winamaval TavSi Cven ganvixileT iesos adamianuri bunebisa da<br />
cdunebis sakiTxi. gansxvaveba iesosa da Cvens Soris imaSi<br />
Sedgeba, rom man SesZlo codvis sruli damarcxeba. Tumca<br />
mas codvili buneba hqonda, is yovelTvis umwikvlo xasiaTs<br />
amJRavnebda. Cven aRtacebulni varT am saswauliT da es<br />
magaliTi yovelTvis gagvamxnevebs Cven. axal aRTqmaSi<br />
araerTxel aris xazgasmuli qristes umwikvlo xasiaTi: _<br />
_ igi iyo “CvensaviT gamocdili yvelaferSi, garda codvisa”<br />
(ebr 4:15).<br />
_ man “codva ar icoda”. “masSi ar aris codva” (2 kor 5:21;<br />
ioan 3:5).<br />
_ mas “arc codva Caudenia da arc mzakvroba gahkarebia mis<br />
bagebs” (1 pet 2:22).<br />
_ “wmida, umanko, gulmarTali, codvilTagan ganridebuli”<br />
(ebr 7:26).<br />
saxarebaSi naTqvamia, rom misi Tanamzraxvelni aRiarebdnen mis<br />
xasiaTisagan gamomaval umwikvlobas, romelic mis sityvebSi<br />
da saqcielSi aSkaravdeboda. ase, pavles colma aRiara, rom<br />
igi “marTali” iyo (maT 27:19) da ar imsaxurebda sasjels,<br />
romaelma asisTavma, romelmac ixila qristes wameba jvarze,<br />
ganacxada: “WeSmaritad, marTali iyo es kaci” (luk 23:47).<br />
adre iesom mimarTa ebraelebs kiTxviT: “romeli Tqvengani<br />
mamxilebs codvis gamo?” (ioan 8:46). es kiTxva upasuxoT<br />
darCa.<br />
Tavisi umwikvlo xasiaTis gamo, ieso RmerTis anarekli iyo<br />
sxeulSi (1 tim 3:16). igi ise saubrobda da iqceoda, rogorc
4<br />
RmerTi, Tu igi adamiani yofiliyo. magram igi RmerTis<br />
srulyofili anarekli iyo _ uxilavi RmerTis “xateba”<br />
(kol 1:15). amis gamo, mokvdav xalxisaTvis ar aris<br />
aucilebeli RmerTis xilva. rogorc iesom axsna: “vinc me<br />
mixila, mama ixila. rogorRa ambob, gvaCvene mamao?” (ioan<br />
14:9). codvil samyaroSi macxovreblebs, CvenTvis rTulia<br />
qristes usazRvro sulieri upiratesobis gageba da imis<br />
warmodgena, rom adamians SeuZlia RmerTis WeSmaritebis<br />
gamovlineba sakuTar xasiaTSi. amis Sesamowmeblad ufro didi<br />
rwmenis gamoCena gvmarTebs, vidre ubralod miReba am<br />
Teologiuri azris, TiTqos qriste TviT RmerTi iyo.<br />
aSkaraa, rom cru doqtrinebi samebisa da “qristes<br />
RvTianobis” Sesaxeb Zalze gavrcelebulia, radgan sakmaod<br />
advili asaTvisebelia.<br />
imis gamo, rom qristes Cveni buneba hqonda, igi unda<br />
momkvdariyo. is adamis STamomavali iyo mariamis meSveobiT,<br />
xolo yvela adamis Svili mokvdavia (1 kor 15:22). adamis<br />
yvela STamomavali mokvdeba misi codvis gamo, piradi<br />
wmidanobis miuxedavad: “magram sikvdili sufevda adamidan...<br />
erTis (adamis) danaSauliT mravali gawyda... erTi kacis<br />
urCobiT bevri gaxda codvili” da, aqedan gamomdinare,<br />
mokvdavi (rom 5:14-19; Sd. 6:23). rogorc adamis STamomavali,<br />
qriste codvilad iyo “Seqmnili” da, amis gamo, mokvdavi iyo,<br />
radgan adamis codvis gamo yvela misi STamomavali<br />
codvlidad iTvleboda da sikvdils imsaxurebda. RmerTma ar<br />
Secvala es principi da qristezec gaavrcela igi. RmerTma<br />
“vinc codva ar icoda, gaxada codvad Cvens gamo” (2 kor<br />
5:21).<br />
iesos garda, adamis sxva STamomavalic imsaxurebda amgvar<br />
sasjels, radgan Cven yvela codvilni varT. ieso unda<br />
momkvdariyo da amiT gaeziara adamis STamomavalTa wyevla.<br />
magram, radgan man piradad araferi Caidina sikvdilis
5<br />
dasamsaxureblad “RmerTma mkvdreTiT aRadgina igi, Sexsna<br />
sikvdilis borkilebi, vinaidan sikvdili mas ver daakavebda”<br />
(saq 2:24). qriste “ganwesebulze RvTis Zed ZalaSi siwmidis<br />
suliT, mkvdreTiT aRdgomisaTvis” (rom 1:4). amrigad, Tavisi<br />
umwikvlo xasiaTis gamo, igi didebiT aRdga.<br />
qriste mxolod imitom mokvda, rom adamianis buneba hqonoda.<br />
man nebayoflobiT Segvwira Tavisi sicocxle, sikvdiliT<br />
“Cveni codvebisaTvis” (1 kor 15:3) man Tavisi siyvaruli<br />
gamoxata, icoda, rom sakuTari sikvdiliT codvebisagan xsnas<br />
gvaZlevda (efes 5:2, 25; gamocx 1:5; gal 2:20). radgan ieso<br />
umwikvlo iyo, man SeZlo codvis damarcxeba da kacTa Soris<br />
pirveli aRdga mkvdreTTagan maradiuli sicocxlis misaRebad.<br />
amitom, yvelas, vinc aTanasworebs Tavs qristesTan<br />
naTlobisa da misi cxovrebis msgavsobis meSveobiT, aseTive<br />
aRdgomisa da sazRauris imedi aqvs. amaSi Sedgeba qristes<br />
aRdgomis saocari mniSvneloba. es _ “darwmunebaa”, rom Cven<br />
aRvdgebiT gasamrjelis misaRebad (saq 17:31) da, Tu<br />
namdvilad mis msgavsni viqnebiT, aseve miviRebT sazRaurad<br />
ukvdavebas, “raki viciT (darwmunebiT), rom vinc aRadgina<br />
ufali ieso, Cvenc aRgvadgens iesosTan erTad” (2 kor 4:14;<br />
1 kor 6:14; rom 6:3-5). rogorc codvilni, Cven sikvdils<br />
vimsaxurebT (rom 6:23).<br />
magram qristes umwikvlo cxovrebis, misi sikvdilisa da<br />
aRdgomis gamo, RmerTi mogvaniWebs maradiul sicocxles, rac<br />
sruliad Seesabameba yvela mis princips.<br />
Cveni codvebis gavlenis mosaxsnelad, RmerTi “simarTles<br />
uTvlis” (rom 4:6) sakuTari aRTqmiT xsnis Sesaxeb. Cven<br />
viciT, rom codvis sazRauri sikvdilia, amitom gulwrfelad<br />
gvwams, rom RmerTi gvixsnis da Cven unda gvjerodes, rom<br />
igi Cven wmidanaT CagvTvlis, Tumca aseTebi arc viyoT.<br />
qriste umwikvlo iyo da Cven namdvilad qristeSi viqnebiT,<br />
RmerTi SeZlebs mogvepyros Cven rogorc umwikvloebs, Tumca
6<br />
piradad Cven aseTebi ar varT. “vinc codva ar icoda, is<br />
gaxada codvad Cvens gamo, raTa gavxdeT RvTis<br />
samarTlianoba” (2 kor 5:21), ese igi, qristeSi naTlobis<br />
meSveobiT qristianuli cxovreba gavataroT. amrigad,<br />
maTTvis, vinc “qriste iesoSia”, igi “gaxda... simarTled,<br />
ganwmedad da gamosyidvad” (1 kor 1:30). aqedan gamomdinare,<br />
Semdegi leqsi mogviwodebs SevaqoT qriste misi didi<br />
saqmeebis gamo: “masSi cxaddeba RvTis simarTle rwmenidan<br />
rwmenaSi, rogorc weria: marTali icocxlebs rwmeniT” (rom<br />
1:17). amitom, am sityvebis gageba saxarebis codnis<br />
aucilebel nawils Seadgens.<br />
yvelaferi es SesaZlo gaxda qristes aRdgomis meSveobiT. igi<br />
“pirmSo” iyo im xalxTa Soris, vinc ukvdavebas miiRebs<br />
TavianT saqmeebis sazRaurad (1 kor 15:20). amrigad, qristes<br />
aRdgomam Seqmna RmerTisaTvis SesaZlebloba ganexila<br />
qristeSi morwmuneni, rogorc wmindani, radgan isini mis<br />
wmindanobis qveS imyofebian, qriste “mieca Cveni<br />
codvebisaTvis da aRdga Cvenda gamarTleblad” (rom 4:25).<br />
Segnebuli, myari rwmena aris saWiro, raTa namdvilad<br />
darwmunebulni viyoT RmerTis ganzraxvaSi, CagvTvalos Cven<br />
umwikvlod. qristes SeuZlia warmogvadginos Cven gankiTxvis<br />
dRes “ubilwoni dagayenoT sixarulSi Tavisi didebis<br />
winaSe”, “wmidebi, ubiwoni da ubraloni” (iuda lq. 24; kol<br />
1:22; Sd. efes 5:27). Cveni codvili bunebiTa da ganuwyveteli<br />
sulieri warumateblobiT namdvilad gvWirdeba mtkice rwmena<br />
am yvelafris dasajereblad.<br />
mxolod naTlobiT qristes saxelSi Cven SegviZlia yofna<br />
“qristeSi” da mis wmidanobis qveS. naTlobis wesiT Cven<br />
vuerTdebiT mis sikvdilsa da aRdgomas (rom 6:3-5) da amiT<br />
ganvitvirTebiT codvebisagan Cveni “gamarTlebis” meSveobiT<br />
(rom 4:25).
zemoT naTqvami saswauli saqmeebi Cveni gagebis fargleb<br />
gared darCeba, Tu ar miviRebT naTlobas. naTlisRebis dros,<br />
Cven jvarze daRvril qristes sisxls vukavSirdebiT;<br />
morwmuneebma “gairecxes TavianTi samosi da gaaspetakes isini<br />
kravis sisxliT” (gamocx 7:14). xatovnad rom vTqvaT, isini<br />
naTel da wmida bisons icmeven, romelic qristes siwmides<br />
warmoadgens (gamocx 19:8). SesaZloa, rom spetaki samosi<br />
daisvaros Cveni codvis gamo (iuda lq. 23); da Tu Cven amas<br />
naTlobis miRebis Semdeg vizamT, Cven unda kvlav gavwmidoT<br />
igi qristes sisxliT, RmerTisadmi patiebis TxovniT<br />
mimarTviT qristes meSveobiT.<br />
zemoT naTqvamidan gamomdinare, naTlobis miRebis Semdeg Cven<br />
unda vecadoT im kurTxeuli mdgomareobis SenarCuneba,<br />
romelSic vimyofebiT. saWiroa regularulad, yoveldRiurad<br />
ramdenime wuTi Cveni saqmeebis ganxilvas davuTmoT,<br />
romelTac Tanaxlavs locva da patiebis Txovna. amgvari<br />
saqcieliT Cven yovelTvis darwmunebulni viqnebiT, rom<br />
namdvilad movxvdebiT RmerTis sasufevelSi. Cven unda<br />
vecadoT viyoT qristeSi Cveni sikvdilisa an misi movlenis<br />
dros: “ara Cemi simarTliT... aramed imiT, rac aris qristes<br />
rwmenis mier RvTismieri simarTle, rwmenis mixedviT” (fil<br />
3:9).<br />
rwmenis araerTxel xazgasma gviCvenebs, rom Cven mxolod<br />
Cveni saqcielis imediT verasodes ver miviRebT xsnas; xsna<br />
madliT mogvefineba: “vinaidan madliT xarT gadarCenilebi,<br />
rwmenis meSveobiT, da es Tqvengan ki ar aris aramed RvTis<br />
niWia, ara saqmeTagan” (efes 2:8, 9). rogorc gamarTleba da<br />
wmidanoba “niWs” warmoadgenen (rom 5:17), aseve xsnac niWia.<br />
Cveni qristianuli saqmeebiT, Cven madlobas vuxdiT RmerTs,<br />
rac TviTon gagvikeTa, rodesac qristes meSveobiT<br />
marTlmorwmuneebaT CagvTvala da amiT xsnis gza gagvinaTa.<br />
sruliad arasworea imis fiqri, rom Cven sakuTari saqmeebis<br />
7
8<br />
gamo gadavrCebiT. xsna _ niWia, romlis yidva SeuZlebelia.<br />
Cvens SromaSi Cven mxolod siyvarulsa da did madlierebas<br />
vnergavT. namdvili rwmena qmnis saqmeebs, rogorc gardauval<br />
Tanaproduqts (iak 2:17).<br />
9.2 iesos sisxli<br />
axal aRTqmaSi xSirad aris naTqvami, rom Cveni gamarTleba da<br />
xsna qristes sisxlis meSveobiT moxda (mag., 1 ioan 1:7;<br />
gamocx 5:9; 12:11; rom 5:9). qristes sisxlis mniSvnelobis<br />
warmosadgenad, Cven unda aviqvaT Semdegi bibliuri principi<br />
_<br />
“suli yoveli xorcielisa misi sisxlia” (lev 17:14).<br />
usisxlod sxeuli ver icxovrebs, aqedan gamomdinare _ igi<br />
sicocxlis simboloa. es xsnis qristes sityvebis<br />
Sesabamisobas: “Tu ar SeWamT xorcs da ar SesvamT kacis Zis<br />
sisxls, ar geqnebaT sicocxle TqvenSi” (ioan 6:53).<br />
codvis sazRauri sikvdilia (rom 6:23), ese igi, im sisxlis<br />
daRvra, romelsac sicocxle moaqvs. am mizezis gamo,<br />
israelianebs yovelTvis unda daeRvarad sisxli, roca<br />
codvas idendnen, raTa gaexsena, rom codvas sikvdili<br />
mosdevs. “TiTqos yvelaferi, (moses) rjulis mixedviT,<br />
sisxliT wmidavdeba, da sisxlis daRvris gareSe ar xdeba<br />
miteveba” codvis (ebr 9:22). amis gamo, miuRebelia adamisa<br />
da evas saqcieli, romlebic leRvis foTlebiT ifarebdnen<br />
Tavs; amis nacvlad, RmerTma kravi mokla da misi tyavi maT<br />
misca codvis dasafarad (dab 3:7, 21). amis msgavsad, RmerTma<br />
ufro abeles Sewiruli pirutyvi miiRo, vidre kainis miwis<br />
nayofi, radgan RmerTi im princips aRiarebda, romlis<br />
mixedviT, sisxlis daRvris gareSe ar arsebobs patieba da<br />
RmerTTan daSveba (dab 4:3-5).
9<br />
es magaliTebi qristes sisxlis gansakuTrebul miSvnelobas<br />
amJRavneben. samwuxarod, arsebobda wesi, romlis mixedviT,<br />
aRdgomisas xalxi, sikvdilisagan xsnis mizniT, karze kravis<br />
sisxls acxobda. es sisxli iesos sisxlze migviTiTebda,<br />
romlis meSveobiT xalxi Tavis codvas faravs. qristes<br />
dabadebamde, moses rjulis mixedviT, ebraelebi codvis<br />
gamosasyidad pirutyvebs swiravdnen. magram, pirutyvis amrigi<br />
sisxlis daRvra mxolod aRmzrdelobiTi mizniT xdeboda.<br />
codvis sazRauri sikvdilia (rom 6:23) da SeuZlebelia<br />
adamianisaTvis pirutyvis mokvla sakuTari sikvdilis<br />
nacvlad. Sesawir pirutyvs ar gaaCnia sikeTisa da borotebis<br />
warmodgena da mas ar SeuZlia codvili adamianis waRdgena.<br />
“vinaidan vacTa da kuroTa sisxliT codvebis mospoba<br />
SeuZlebelia” (ebr 10:4).<br />
ibadeba kiTxva: ratom unda SeewiraT ebraelebs pirutyvebi,<br />
roca codvas idendnen? pavle amgvarad ajamebs am kiTxvis<br />
sxvadasxva pasuxebs: “rjuli iyo Cveni warmmarTveli<br />
qristesaken” (gal 3:24). adamianTa codvebis gamo, Sesawiri<br />
pirutyvi umanko unda yofiliyo (gam 12:5; lev 1:3, 10 da a.<br />
S.). isini TiTqos qristes warmoadgendnen, “ubiwo da umanko<br />
kravsa” (1 pet 1:19) da am pirutyvTa saxeli qristes sisxls<br />
gansaxierebda. pirutyvi codvis gamo Sesawirad iReboda,<br />
radgan igi qristes umwikvlo msxverpls warmoadgenda.<br />
RmerTma icoda, rom qristes es msxverpli Tan moyveba. am<br />
mizeziT, RmerTma SeZlo qristes mosvlamde mcxovrebi<br />
xalxis codvebis patieba. misi sikvdili “pirveli aRTqmis<br />
danaSaulTa gamosasyidad moxda” (ebr 9:15), ese igi, moses<br />
rjulis Sesabamisad (ebr 8:5-9). am kanonis mixedviT,<br />
nawarmoebi yvela Sesawiri qristes mosvlasa da mis<br />
umwikvlo msxverpls qadagebda. igi “gamoCnda Tavisi<br />
msxverpliT codvis aRsakveTad” (ebr 9:26; 13:11, 12; rom 8:3;<br />
Sd. 2 kor 5:21).
10<br />
nawilSi 7.3 Cven ganvixileT, Tu rogor Zveli aRTqma da<br />
gansakuTrebiT moses rjuli qristes mosvlis Sesaxeb<br />
qadagebda. am rjulis mixedviT, RmerTTan daaxloeba<br />
mRvdelmTavrebaTa meSveobiT iwarmoeboda; igi RmerTisa da<br />
xalxTa Soris Suamavali iyo Zveli aRTqmiTa da axali<br />
aRTqmis meSveobiT qristes mier (ebr 9:15). “rjuli ayenebs<br />
uZlur adamianebs mRvdelmTavrebad, xolo ficis sityvam...<br />
daayena Ze ukunisamde srulqmnili” (ebr 7:28). radgan<br />
mRvdelmTavrebi codvilni iyvnen, maT ar SeeZloT<br />
xalxisaTvis patiebis micema. codvis gamo Sewiruli<br />
pirutyvi, codvil adamians ver warmoadgenda. aucilebeli<br />
iyo umwikvlo adamiani, romelic SeZlebda codvili adamianis<br />
warmodgenas da Cadenili codvis gamo msxverplad Sewirvas.<br />
amrigad, gvesaWiroeboda umwikvlo mRvdelmTavari, romelsac<br />
SeeZlo yofiliyo Suamavali Cvensa da RmerTis Soris da<br />
aseve, rogorc Cveulebrivi mokvdavi adamiani, gamoicdeboda<br />
(ebr 2:14-18).<br />
ieso absoluturad akmayofilebda am moTxovnilebebs _<br />
“aseTi mRvdelmTavari Segvferis Cven: wmida, umanko,<br />
gulmarTali, codvilTagan ganridebuli” (ebr 7:26). saxareba<br />
qristes Cvens mRvdlad aRiarebs: “amitomac ZaluZs sruliad<br />
gadaarCinos yvela, vinc misi SuamdgomlobiT mieaxleba<br />
RmerTs, vinaidan cocxalia mudam, raTa uSuamdgomlos maT”<br />
(ebr 7:25). radgan qristes adamianis buneba aqvs, igi CvenTvis<br />
idealuri mRvdelmTavaria, “mas ZaluZs Seiwynaros umecrebi<br />
da gzasacdenilebi, vinaidan TviTonac moculia sisustiT”<br />
(ebr 5:2). es gvaxsenebs amgvar mtkicebas qristes mimarT:<br />
“Tavadac eziara” Cven adamianur bunebas (ebr 2:14).<br />
rogorc ebraeli mRvdelmTavarni Suamdgomni iyvnen mxolod<br />
RvTis xalxisaTvis _ israelianebisaTvis, aseve qristec<br />
mRvdelia mxolod sulier israelianebisaTvis _ maTTvis,<br />
vinc qristeSia monaTluli da saxareba icis. igi _ “gvyavs
11<br />
mRvdelmTavari RvTis saxlze” (ebr 10:21), romelic<br />
Sedgeba im xalxisagan, vinc xelaxlad ibadeba naTlobis<br />
meSveobiT (1 pet 2:2-5) da saxarebis WeSmariti imedi<br />
gaaCnia (ebr 3:6). amitom qristes mRvdelmTavrobis saswauli<br />
upiratesobis aRtacebam unda naTlobis miRebis survili<br />
gamoiwvios; amis gareSe igi ar iqneba Cveni warmomadgeneli.<br />
naTlobiT qristeSi Cven SegviZlia misi wmidanobiT<br />
sargebloba. sinamdvileSi, Cven garkveuli pasuxismgebloba<br />
gvabaria, romelic mTeli cxovrebis ganmavlobaSi unda<br />
vataroT. “misi saSualebiT mudam vwiravdeT RmerTs qebis<br />
msxverpls, ese igi, misi saxelis aRmsarebal bageTa nayofs”<br />
(ebr 13:15). RvTis gegma, moavlinos qriste, rogorc Cveni<br />
mRvdeli, imsaxurebs Cvens didebas da Cven ganuwyvetliv unda<br />
visargeblod RmerTis SeRwevis saSualebiT qristes<br />
meSveobiT, raTa vumadlieroT mas. ebraelTa mimarT (10:21-25)<br />
moyvanilia im pasuxismgeblobis CamonaTvali, romelic Cven<br />
qristes meSveobiT gagvaCnia: “gvyavs mRvdelmTavari RvTis<br />
saxlze:<br />
1. mivuaxlovdeT mas gulmarTlad da sruli rwmeniT,<br />
boroti sindisisagan sxurebiT gulgawmedilni da sufTa<br />
wylis sxeulgabanilni”. qristes wmidanoba imas niSnavs, rom<br />
Cven unda miviRoT naTloba da ar mivcevT sakuTar Tavs<br />
araswori fiqrebis Canergvis ufleba. Tu Cven gvwams qristes<br />
gamosasyidi, Cven unda gvwamdes sakuTari gamosasyidis<br />
RmerTis mier misi Sesawiris meSveobiT.<br />
2. “mtkiced mivyveT imedis aRsarebas”. Cven ar unda<br />
movcildeT WeSmarit doqtrinebs, romlebmac Cven qristes<br />
wmidanobis gageba mogvitanes.<br />
3. “yuradRebiT movekidoT erTmaneTs, wavaxalisoT<br />
siyvarulisa da keTili saqmeebisaTvis. nu mivatovebT Cvens<br />
Sesakrebels”. Cven siyvaruliT unda viyoT dakavSirebulni
12<br />
maTTan, vinc iziarebs qristes wmidanobas. es, ZiriTadad,<br />
saerTo Sekrebvis meSveobiT iwarmoeba, romlebzec qristes<br />
msxverpls movixseniebT (ix. nawili 11.3.8).<br />
am debulebebis aRiarebam unda aRvavsos Cven Tavmdabali<br />
rwmeniT, rom Cven namdvilad miviRebT xsnas qristes saxelSi<br />
naTlobis meSveobiT: “aba, Tamamad miveaxloT madlis taxts,<br />
rom miviRoT wyaloba da vpovoT madli drouli<br />
SemweobisaTvis” (ebr 4:16).<br />
9.3 Sesawiri<br />
ebrael mRvdelmTavars jer sakuTari codvebis Sesawiri unda<br />
moetana, Semdeg ki _ xalxis (ebr 5:1-3). qristes msxverpls<br />
aseTive ormxrivi mimarTuleba hqonda. Tumca piradad<br />
qristes araviTari codva ar hqonda Cadenili, mas adamianis<br />
buneba gaaCnda da sikvdilisagan xsna sWirdeboda. imis<br />
gaTvaliswinebiT, rom qristem sakuTari Tavi imsxverpla,<br />
RmerTma mas xsna mianiWa. amrigad, ieso, rogorc sakuTari<br />
xsnisaTvis, aseve Cveni momavali xsnisaTvis daiRupa.<br />
saxarebaSi es faqti araerTxel aris xazgasmuli.<br />
qvemoT mocemulia im leqsebis CamonaTvali, romlebic<br />
adastureben, rom misi msxverpli rogorc sakuTari Tavis,<br />
aseve Cven gamo iyo mitanili. am sakiTxs meti yuradTeba<br />
eTmoba, vidre saWiro aris, radgan me mimaCnia, rom mocemuli<br />
Tema gansakuTrebiT mniSvnelovania Cveni uflis adamianobis<br />
gasagebad. am wignis kiTxvis dasasruls Tqven, SesaZloa,<br />
moindomoT am sakiTxis safuZvliani Seswavla da am<br />
SemTxvevaSi Tqven gamogadgebaT yvelaferi, rac qvemoT iqneba<br />
naTqvami.<br />
_ mRvdelmTavari “valdebulia Seswiros codvebis<br />
gamosasyidi msxverpli _ xalxisaTvisac da TavisTvisac...
13<br />
aseve qristes”-c asrulebda moses mRvdelmTavaris rols<br />
(ebr 5:3, 5). sityva “valdebulia” berZnul enaSi niSnavs<br />
finansur vals _ Cveni uflis mimarT es niSnavs sakuTari da<br />
aseve Cveni xsnis yidvas. qristes unda Caedina es Tavisi<br />
adamianobis gamo (ebr 5:3). es imas ar niSnavs, rom mas raRac<br />
piradi codva gaaCnda, romlis gamosasyidi unda gadaexada.<br />
magram, es momenti mkveTrad ar unda gamovyoT. Cven<br />
gamosyidulni varT misi msxverplis sisxliT. igive man<br />
sakuTari TavisTvis gaakeTa.<br />
_ qristes “ar sWirdeboda, rogorc im mRvdelmTavrebs,<br />
yoveldRe jer Tavisi codvebisaTvis Seswiros msxverpli da<br />
Semdeg xalxis codvebisaTvis. vinaidan es man erTxel<br />
moimoqmeda (ebr 7:27). pavle aRniSnavda mRvdelmTavarTa da<br />
qristes ormxriv Sesawirs. igi kvlav imeorebs amas ebr 9:7<br />
(Sd. leqsebi 12, 25). sxaoba imaSi Sedgeba, rom qristem es<br />
erTxel moimoqmeda, mRvdelmTavrebma ki yovelwliurad. Tu<br />
sxvaoba imaSi yofiliyo, rom qristes emsxverpla sakuTari<br />
Tavi xalxisaTvis, es xazgasmuli iqneboda. magram, rogorc<br />
naTqvamia, qristes msxverpli mxolod misi “codvebis” gamo<br />
iyo motanili, romlebic xalxTa codvebisagan<br />
gancalkevebulni iyvnen _ misi “codvebi” ar iyo Cveni<br />
codvebi. imis gamo, rom iesos umwikvlo xasiaTi hqonda,<br />
sityva “codvebi” warmoadgens codvili adamianis arsebis<br />
aRweris kidev erT saSualebas. metonimiis mixedviT, mizezis<br />
(codvili arsebis) Sesaxeb naTqvamia rogorc Sedegze.<br />
saWiroa imis Sexseneba, rom Cveni ufali umwikvlo iyo da<br />
mas codvis Cadenis brals ver davsdebT.<br />
_ RmerTma “saukuno aRTqmis sisxliT mkvdreTiT aRadgina<br />
cxvris didi mwyemsi, Cveni ufali ieso (qriste)” (ebr 13:20),<br />
ese igi Cveni ufali mwyemsi iyo; igi aseve xocavda cxvrebs<br />
da amiT sakuTari sikvdili daimsaxura, misi sisxlis<br />
meSveobiT RmerTma aRadgina igi; aqedan gamomdinare, qriste<br />
rogorc msxverpli, aseve mRvdelic iyo.
14<br />
_ zaqaria winaswarmetyvelis wignSi (9:9) naTqvamia: “Seni<br />
mefe (ieso) modis SenTan, marTali da gamarjvebuli”.<br />
bibliis inglisur gamocemaSi moyvanilia Targmanis sxva<br />
varianti: sityva “gamarjvebulis” nacvlad _ moyvanilia<br />
sityva “xsnili”. es kiTxvaTsxvaoba gvaZlevs safuZvels<br />
vifiqroT, rom sakuTari Tavis xsniT ufalma Cven gvixsna.<br />
jvarcmis mxverpliT iesom gamoisyida sakuTari arseba da<br />
Cvenc xsna mogvaniWa.<br />
_ yvela miTiTeba sisxlis daRvris Sesaxeb pirutyvTa<br />
msxverplis meSveobiT, qristes msxerplTan aris<br />
dakavSirebuli. sakurTxeveli, qristes simbolo, weliwadSi<br />
erTxel sisxliT iyo ganwmedili. (gam 30:10). amiT naCvenebi<br />
iyo, Tu rogor qriste akurTxebs sakuTar Tavs sakuTari<br />
sisxliT. sinamdvileSic, mTeli sakurTxeveli unda sisxliT<br />
ganibanos (ebr 9:23). sakurTxevels ar Caudenia araviTari<br />
codva, magram masac sWirdeboda ganwmeda codvasTan<br />
siaxloves gamo. aseve Cvens ufalTanac iyo. rogorc<br />
mRvdelmTavari wirvis win sisxliT unda yofiliyo<br />
mosxurebuli, aseve qristec caSi Tavisi wirvis win<br />
msxverplad unda mietana sakuTari Tavi (lev 8:23).<br />
is faqti, rom qristem gamoisyida Tavi, ar niSnavs, rom igi<br />
codvili iyo. piradad codvili msxverplis Sewirva<br />
yovelTvis ar niSnavs imas, rom msxverplis Semwiravi<br />
codvilia.<br />
9.4 ieso, rogorc Cveni warmomadgeneli<br />
rogorc zemoT aRvniSneT, pirutyvTa Sewirva codvil xalxs<br />
ar warmoadgens. iesom ki Cven warmogvadgina, radgan<br />
“yvelaferSi unda damsgavseboda Zmebs” (ebr 2:17). mas “egeba<br />
sikvdili yvelas gulisaTvis” (ebr 2:9). rodesac Cven<br />
codvas videnT, magaliTad, rodesac vjavrobT, RmerTs
15<br />
SeuZlia Cveni patieba “qristeSi” (efes 4:32). es imitom<br />
xdeba, rom RmerTs SeuZlia Cveni Sedareba qristesTan, Cvens<br />
msgavs adamianTan, romelic gamoicada, magram yvela cdunebas<br />
gauZlo. amitom, RmerTs SeuZlia Cveni codvis-javris<br />
patieba, radgan Cven qristes wmidanobis mfarvelobis qveS<br />
vimyofebiT. raki qriste Cveni warmomadgenelia, igi, amrigad,<br />
aseve saSualebaa, romlis meSveobiT RmerTs SeuZlia Tavisi<br />
madlis mofena da Tan wmidanobis sakuTari principis dacva.<br />
Tu ieso ara mxolod adamiani, aramed RmerTic yofiliyo, igi<br />
Cveni warmomadgeneli ar iqneboda. es zedmeti magaliTia,<br />
romelic gviCvenebs, rom erT mcdar Teorias, meore mcdari<br />
Teoria mohyveba. ase, RvTismetyvelebma daamuSaves uamravi<br />
rTuli Teoria qristes sikvdilis asaxsnelad. qristianobis<br />
gandegilTa gavrcelebuli Teoria SemdegSi Sedgeba: codvebma<br />
adamiani mevale gaxades RmerTis winaSe da mas TviTon ar<br />
SeeZlo sakuTari Tavis gamosyidva. maSin qristem gamoisyida<br />
yoveli morwmunes vali jvarze daRvril sakuTari sisxliT.<br />
saxarebis mqadagebelni am azrs amrigad gamoxataven: “Cven<br />
yvela TiTqos mwkrivze vdgevarT kedelTan eSmakis mier<br />
dasaxvretad. maSin ieso Caeria. eSmakma igi mokla Cvens<br />
nacvlad, da amieridan Cven Tavisufalni varT”.<br />
ase ostaturad damuSavebul Teoriebs ar gaaCniaT bibliis<br />
mxardaWera. aSkaraa cxadi winaaRmdegoba, radgan Tu qriste<br />
Cvens nacvlad momkvdariyo, Cven aRar davisjebodiT<br />
sikvdiliT. magram, radgan Cven adamianuri buneba gagvaCnia,<br />
Cven mokvdavni varT. xsna codvisa da sikvdilisagan,<br />
sabolood, gankiTxvis dRes gamovlindeba, roca Cven<br />
ukvdavebas miviRebT. Cven ar miviReT igi qristes sikvdilis<br />
dros. qristes sikvdvdilma eSmaki gaanadgura (ebr 2:14) da<br />
ara eSmakma mokla igi.<br />
Tu qriste gadaixdida vals sakuTari sisxliT, Cven<br />
SevZlebdiT xsnis molodins, rogorc kuTvnils. magram, xsna
16<br />
_ niWia, romelic RmerTis madliTa da patiebiT moipoveba<br />
da igi kargavs uovelive azrs, Tu Cven ganvixilavT qristes<br />
msxverpls, rogorc valis gadaxdas. ase gamodis, TiTqos<br />
gajavrebuli RmerTi dawynarda, rodesac iesos fizikuri<br />
sisxli ixila. magram, Cveni monaniebis dros, RmerTi xedavs<br />
Tavis Zes, romelic Cveni warmomadgenelia; da Cvenc<br />
vcdilobT ara marto SevuerTdeT qristes sisxls, aramed<br />
yvelaferSi mivbaZoT mas. bevri “qristianuli” himni da<br />
simRera Seicavs uamrav mcdar debulebas am dargSi. yvelaze<br />
cru doqtrina inergeba xalxTa gonebaSi musikis meSveobiT,<br />
da ara racionaluri bibliuri swavliT. Cven yovelTvis mzad<br />
unda viyoT amgvari qadagebis sawinaaRmdegoT.<br />
samwuxarod, martivi sityvebi: “qriste mokvda CvenTvis” (rom<br />
5:8) uxeSad damaxinjebulni arian da niSnaven, TiTqos qriste<br />
Cvens nacvlad mokvda. arsebobs leqsebTa Soris kavSiri<br />
Semdeg TavebSi rom 5 da 1 kor 15 (magaliTad, leqsi 12=1<br />
kor 15:21; leqsi 17=1 kor 15:22). sityvebi “qriste mokvda<br />
CvenTvis” (rom 5:8) gaTanasworebulia frazasTan: “qriste<br />
mokvda Cveni codvebisaTvis”, magram ara maT “nacvlad”. amis<br />
gamo, qristes ZaluZs “gviSuamdgomlos” Cven (ebr 7:25) da<br />
ara Cvens “nacvlad”. Tandebuli “Tvis” aseve ar niSnavs<br />
“nacvlad” leqsebSi ebr 10:12 da gal 1:4.<br />
9.5 ieso da moses rjuli<br />
radgan ieso umwikvlo msxverpli iyo codvebisaTvis da<br />
idealuri mRvdelmTavari, romelsac namdvilad SeeZlo Cveni<br />
xsna, qristes sikvdilis Semdeg, pirutyvTa Sewirvis kanonma<br />
Sewyvita Tavisi arseboba (ebr 10:5-14). imitom rom<br />
“mRvdlobis SecvlasTan erTad (levianebisagan qristemde)<br />
saWiroa rjulis Secvla” (ebr 7:12). qriste “xorcieli<br />
aRTqmis rjulis mixedviT ki araa mRvdeli (ese igi, mRvdeli<br />
SesaZloa mxolod leviannes STamomavali yofiliyo), aramed
17<br />
usasrulo sicocxlis ZaliT”, romelic man Tavisi<br />
umwikvlo msxverplis gamo miiRo (ebr 7:16). amitom,<br />
“adrindeli mcneba ki gauqmnda (e. i., moses kanoni)<br />
ususurobisa da usargeblobis gamo. vinaidan rjulma<br />
veraferi srulyo, magram Semodis ukeTesi imedi (qristes<br />
meSveobiT) (ebr 7:18, 19).<br />
naTelia, rom qristem msxverplad SewirviT amoiRo<br />
“oTxSabaTis” kanoni, amitom Cven SegviZlia ar davicvad misi<br />
nebismieri nawili, magaliTad, dResaswaulebi da SabaTi.<br />
mTeli rjuli qristes movlenaze qadagebda. misi sikvdilis<br />
Semdeg, rjulis specifikuri daniSnuleba dakarguli iyo, da<br />
amitom aucilebeli ar aris misi dacva SemdgomSi.<br />
ax. w. aR-is pirveli saukunis qristianuli eklesia<br />
ganuwyvetliv ganicdida zegavlenas orTodoqsalur ebraelTa<br />
mxridan, romelbic rjulis dacvas moiTxovdnen. axali<br />
aRTqma araerTxel gvafrTxilebda winaaRmdegobis gawevis<br />
aucileblobis Sesaxeb. amis gamo, gansakuTrebiT<br />
mniSvnelovania aRvniSnoT, rom amJamad arsebobs ramodenime<br />
seqta, romelic rjulis nawilobriv dacvaze metyvelebs.<br />
zemoT Cven aRvniSneT, rom xsnis miRebis nebismieri cda<br />
iTvaliswinebs mTeli rjulis dacvas, winaaRmdeg SemTxvevaSi<br />
Cven ganvikicxebiT daumorCileblobis gamo (gal 3:10).<br />
adamianis sxeulSi arsebobs erTi damaxasiaTebeli<br />
Tavisebureba _ xsnisaken miswrafeba sakuTari saqmeebis<br />
meSveobiT; Cven gvsurs vifiqroT, rom Cven vqmniT raimes<br />
sakuTari xsnisaTvis. am mizezis gamo, eklesiur meaTedis<br />
aucilebeli gadaxda, jvris tareba, locva garkveul pozaSi<br />
_ miRebuli atributebia uamrav religiis, qristianobis<br />
CaTvliT. xsna mxolod rwmeniT qristeSi warmoadgens<br />
qristianobaSi unikalur doqtrinas, romelic bibliis<br />
rwmenas Seicavs.
18<br />
axal aRTqmaSi xSirad gvxvdeba bibliuri gafrTxileba<br />
xsnisaTvis moses rjulis nebismieri nawilis dacvis<br />
dauSveblobis Sesaxeb. rjulis Sesabamisad, zogierTi<br />
mqadagebeli qristianebis winadacveTis aucileblobaze<br />
qadagebs. yvela morwmuneTa saxeliT, iakob mociqulma<br />
ganikicxa es idea da Tqva: “rac Cven ar dagvivalebia” (saq<br />
15:24). petre mociqulma Tqva maT Sesaxeb, vinc rjulis<br />
morCilebis aucileblobas moiTxovs, rom isini cdiloben<br />
“qedze daadgaT mowafeebs uReli, romlis tareba verc Cvenma<br />
mamebma SeZles, verc Cven. magram Cven gvwams, rom Cven uflis<br />
iesos madliT (romelic rjulis dacvas upirispirdeba)<br />
gadavrCebiT” (saq 15:10, 11). pavle mociquli araerTxel<br />
aRniSnavda amaves. ase man STagonilad Tqva: “adamiani<br />
gamarTldeba ara rjulis saqmeebiT, aramed ieso qristeSi<br />
rwmeniT... rjulis saqmeebiT vera xorcieli ver<br />
gamarTldeba... rjuliT veravin gamarTldeba... yovelivesgan,<br />
risganac moses rjuliT ver SesZeliT gamarTleba, masSi<br />
(qristeSi) marTldeba yvela morwmune” (gal 2:16; 3:11; saq<br />
13:39).<br />
gariyul qristianTa niSnad is faqti gamoiyeneba, rom maTi<br />
praqtikuli saqcieli moses rjulis debulebebs Seesabameba,<br />
am sakiTxis zemoT gadmocemis miuxedavad, rom qristianebma<br />
ar unda daicvan rjuli, radgan igi dasrulebuli iyo<br />
qristeSi. axla Cven ufro dawvrilebiT ganvixilavT zogierT<br />
aspeqts, romlebic gviCveneben, rom moses rjuli Tanamedrove<br />
“qristianebis” moqmedebis safuZvelia:<br />
mRvdlebi<br />
kaTolikuri da inglisuri eklesia aSkarad sargeblobs<br />
kacobriuli wmidanobis sistemiT. romaeli kaTolikebi<br />
Tvlian papas ebrael mRvdelmTavris Tanasworad. magram,<br />
“erTia RmerTisa da kacTa Soris Suamavali _ kaci qriste<br />
ieso” (1 tim 2:5). amitom, SeuZlebelia, rom papa an mRvdlebi<br />
Cveni Suamavalni iyvnen, radgan, Zveli aRTqmis mixedviT,
19<br />
aseTi Suamavali mRvdelmTavari iyo. qriste amJamad Cveni<br />
mRvdelmTavaria caSi, romelic RmerTs gadascems Cvens<br />
locvebs.<br />
ar gagvaCnia imis bibliuri damowmeba, rom avtoriteti aseTi<br />
RvTivsulieri beris, rogoric, magaliTad, petre iyo,<br />
momdevar Taobaze gadasuliyo da, kerZod, papaze. am<br />
SesaZleblobis daSvebisac ki ar gvaqvs mtkiceba, rom piradad<br />
papa an mRvdlebi warmoadgenen maT, visac pirveli saukunis<br />
berebis sulieri mantia moefina.<br />
radgan sulis niWi amoRebuli iyo, ese igi yvela morwmunes<br />
Tanabari midgoma gaaCnia bibliis sityva-sulisadmi (ix.<br />
nawilebi 2.2 da 2.4). amitom, Cven yvela Zmebi varT da aravis<br />
CvenTagans ar gaaCnia upiratesoba. sinamdvileSi, yvela<br />
WeSmariti morwmuneni _ axali wmidanobis wevrni arian,<br />
qristeSi naTlobis meSveobiT, im gagebiT, rom isini arian<br />
“wilxvedrili xalxi, raTa gamoacxadon misi saTnoebani, vinc<br />
sibnelidan Tavisi sakvirveli naTlisken gamogixmoT” (1 pet<br />
2:9). amitom, isini samefos mefebad da sufevad iqcevian,<br />
roca igi dedamiwaze damyardeba qristes meore mosvlis<br />
dros (gamocx 5:10).<br />
kaTolikosebs Cvevad aqvT “mama” uwodon Tavis moZRvrebs<br />
(“papac” niSnavs “mamas”). es sruliad upirispirdeba qristes<br />
sityvebs: “nurc mamas uwodebT nuravis qveyanazed, vinaidan<br />
erTi mama gyavT _ zecieri” (maT 23:9). sinamdvileSi, qriste<br />
gvafrTxilebda nebismieri adamianis mimarT sulieri<br />
pativiscemis gamoxatvis winaaRmdeg, romelsac Tanamedrove<br />
mRvdlebi moiTxoven: “Tqven ki nu giwodeben rabis, vinaidan<br />
erTia Tqveni moZRvari _ qriste da Tqven yvelani Zmebi<br />
xarT” (maT 23:8).<br />
morTuli mantiis, romelsac episkoposi da sxva<br />
mRvdelmsaxurni atareben, safuZveli _ specialuri samosia,
20<br />
romelic moses, mRvdlebsa da mRvdlmTavrebs ecvaT. am<br />
samosma ganWvreta qristes umwikvlo xasiaTi, magram, radgan<br />
moses rjuli gauqmnda, samosis atributis daniSnulebac ukve<br />
Sesrulda. guli gvtkiva, roca vfiqrobT, rom qristes<br />
sidiadis gandidebis samosi, amJamad mis mqone xalxis<br />
sadideblad gamoiyeneba. zogierT maTgans ar swams qristes<br />
aRdgomis da RmerTis arseboba.<br />
meaTedi<br />
igi aseve moses rjulis nawili iyo (ricxv 18:21), romlis<br />
gansaxorcieleblad ebraelebs unda gadaexadaT qonebis meaTe<br />
nawili levianTa wmida tomisaTvis. Cven viciT _ amJamad ar<br />
arsebobs adamianuri wmidanoba, amitom, ar arsebobs meaTedis<br />
gadaxdis aucilebloba romelime eklesiis berebisaTvis.<br />
kvlav erT cru ideas (mocemul SemTxvevaSi mRvdlebis<br />
mimarT), mosdevs meore (ese igi, meaTedi). TviT RmerTs ar<br />
sWirdeba Cveni msxverplTa Sewirva, radgan icis, rom<br />
yvelaferi mas ekuTvnis (fsalm 50:8-13). Cven vaZlevT RmerTs<br />
imas, rac TviTon mogvca (1 neSt 29:14). Cven ver miviRebT<br />
xsnas materialuri Sewirvis Sedegad, magaliTad, finansuri<br />
formiT. im niWis samadlierad, romelic RmerTma mogvca, Cven<br />
aramarto Cveni fulis meaTedi nawili unda mivceT, aramed<br />
mTeli Cveni cxovreba. pavlem gvaCvena amis magaliTi, rodesac<br />
praqtikulad ganaxorciela is, ris Sesaxeb qadagebda:<br />
“RvTis mowyalebeliT,<br />
rom SeswiroT Tqveni Tavi cocxal da wmida, RvTisaTvis<br />
sasurvel msxverplad _ Tqveni gonivruli msaxureba” (rom<br />
12:1).<br />
xorci<br />
ebraelTa rjulma gansazRvra xorcis zogierTi saxeoba,<br />
rogorc uwmiduri. amJamad es praqtikaze sruldeba zogierT<br />
sarwmunoebaTa mier, gansakuTrebiT Roris xorcis mimarT.<br />
imis Sedegad, rom qristem gaauqmna rjuli jvarze: “nuravis
21<br />
gansjiT Tqvens saWmelisa da sasmelisaTvis” (kol 2:14-<br />
16). amrigad, qristes mosvliT moses aRTqma xorcis mimarT<br />
amoRebuli iyo. igi is iyo, romlis Sesaxeb “wmida” saWmeli<br />
qadagebda.<br />
iesom axsna, rom nebismier saWmels ar SeuZlia sulierad<br />
wabilwos adamiani. amis gakeTeba SeuZlia imas, rac gulidan<br />
amodis (mark 7:15-23). markozma moiyvana iesos sityvebi,<br />
romelmac Tqva, rom mTeli saWmeli wmidaa. petre da pavle<br />
aseve aRiqvamdnen amgvar sityvebs (saq 10:14, 15). pavle werda:<br />
“me vici da mwams ufal iesoSi, rom araferia uwmiduri<br />
TavisTavad” (rom 14:14). adre man aRniSna, rom garkveuli<br />
saWmelis uaryofa _ sulieri sisustis niSania (rom 14:2).<br />
Cveni damokidebuleba xorcisadmi amgvaria: is “ar<br />
mogiaxlovebT RmerTTan” (1 kor 8:8). yvelaze mamxilebeli<br />
gariyul qristianTa gafrxilebaa, “romlebic... aiZuleben<br />
TavSekavebas sakvebisagan, RmerTma rom Seqmna” (1 tim 4:3).<br />
amis sapasuxoT pavlem ganacxada: “RvTis gaCenili yovelive<br />
kargia da araferia uarsayofi, Tu madlierebiT iqneba<br />
miRebuli” (1 tim 4:4).<br />
9.6 SabaTi<br />
erTerTi yvelaze gavrcelebuli ganuwyvetloba Tanamedrove<br />
“qristianuli” praqtikisa da moses rjulis Soris<br />
aSkaravdeba SabaTis dacvis ideaSi. zogierTi jgufi iTxovs,<br />
rom Cven davicvaT ebraeluri SabaTi iseve, rogorc es<br />
rjulSi aris gansazRvruli. mravali sxva Tvlis, rom<br />
qristianebs unda hqondeT kviris garkveuli dRe<br />
RvTismsaxurobisaTvis da xSirad isini am mizniT kviras<br />
gansazRvraven. pirveli, rac unda gavarkvioT _ Semdegia:<br />
SabaTi kviris ukanaskneli dRe iyo, rodesac RmerTi, eqvsi<br />
dRis qmnilebis Semdeg, isvenebda (gam 20:10, 11). kvira
22<br />
pirveli dRe iyo kviris da arakoreqtuli iqneboda am<br />
dRis dacva, rogorc SabaTis. SabaTi iyo “niSnad Cemsa<br />
(RmerTisa) da TavianT (israelianebs) Soris, rom scodnodaT,<br />
rom ufali var, maTi ganwmedeli” (ezek 20:12). rogorc<br />
aseTi, igi arasodes ar yofila aucilebeli<br />
araebraelebisaTvis.<br />
Cven viciT, rom qristes jvarze sikvdilis gamo, moses<br />
rjulma Sewyvita moqmedeba, amitom, amJamad ar aris<br />
aucilebeli SabaTis an nebismieri sxva dResaswaulis dacva,<br />
magaliTad, qristes Sobis (kol 2:14-17). pavlem,<br />
qristianebTan mimarTvaSi, romlebmac kvlav daiwyes moses<br />
rjulis nawilis, da maT ricxvSi SabaTis dacva, warmoTqva:<br />
“axla ki, roca RmerTi icaniT, ufro metic, roca RmerTma<br />
gicnoT, rogorRa ubrundebiT uZlur da Ratak sawyisebs da<br />
gindaT xelaxla daemonoT maT? dReebs icavT (e. i., SabaTs)<br />
Tqven da Tveebs, vadebsa da weliwadebs (e. i., ebraelur<br />
dResaswaulebs). vSiSob, amaod xom ar gavisarje Tqvens<br />
Soris” (gal 4:9-11). es seriozuli Sexsenebaa maTTvis, vinc<br />
cdilobs SabaTis dacvas, rogorc xsnis saSualebas. aSkaraa,<br />
rom am dRis dacvas ar aqvs kavSiri xsnasTan: “zogo dRes<br />
dRisgan ganarCevs (e. i., sulier mniSvnelobiT), zogi ki<br />
yvela dRes erTnairad ganikiTxavs. yvela Tavis rwmenaSi iyos<br />
mtkice. vinc icavs dRes uflisaTvis icavs, da vinc Wams<br />
uflisaTvis Wams” (rom 14:5, 6).<br />
amis gamo naTelia, Tu ratom ar vxvdebiT Cven SabaTis<br />
dacvis aRwerilobas. sinamdvileSi, arsebobs sityvebi,<br />
romlebic metyveleben, TiTqos isini ikribebodnen<br />
“Svideulis pirvel dResve”, ese igi, kviras. “Svideulis<br />
pirvel dResve, rodesac mowafeebi Seikribnen puris<br />
gasatexad...” (saq 20:7). es iyo farTod gavrcelebuli wesi<br />
da pavle urCevda korinToSi morwmuneebs krebebis Catarebas<br />
“yovel erTSabaTs” (1 kor 16:2). yvela morwmune mRvdelad
23<br />
aris aRwerili (1 pet 2:9), romlebic ar icavdnen SabaTs<br />
(maT 12:5).<br />
Tu Cven gvWirdeba SabaTis dacva, Cven es saTanadoT unda<br />
gavakeTod. rogorc ukve aRvniSneT, moses rjulis<br />
nawilobrivi dacva damyupvelia, radgan mas Cveni gankicxva<br />
mohyveba (gal 3:10). xsnas ufro qristes rjulis dacviT<br />
mivaRwevT.<br />
israelianebs akrZaluli hqondaT muSaoba SabaTs: “yvela,<br />
vinc ki saqmes gaakeTebs am dRes, mokvdeba”. maT aseve<br />
evalebodaT: “cecxls nu daanTebT Tqvens sacxovreblebSi<br />
SabaT dRes” da amitom dauSvebeli iyo saWmlis keTeba am<br />
dRes (gam 35:2, 3; 16:23). kaci, romelic cecxlis dasanTobad<br />
SeSas SabaTs agrovebda, sikvdiliT iyo dasjili (ricx 15:32-<br />
36).<br />
maT, vinc qadagebda SabaTis dacvas, Tavisi ojaxis wevrebic<br />
unda daesajaT sikvdiliT wesis darRvevis SemTxvevaSi. am<br />
dRes akrZalulia saWmlis mzadeba, cecxliT sargebloba da<br />
a. S. orTodoqsaluri ebraelebi amgvar magaliTs gviCveneben:<br />
isini SenobaSi rCebian mTeli dRis ganmavlobaSi, religiuri<br />
RonisZiebis Catarebis garda da piradad ar iReben<br />
monawileobas saWmlis mzadebaSi, avtomobilis tarebaSi da a.<br />
S. im “qristianTa” umravlesoba, vinc cdilobs SabaTis<br />
dacvas bevrad CamorCeba maT.<br />
xSirad amtkiceben, rom SabaTis dacva moses rjulis aT<br />
mcnebebidan erTerTia da, Tumca moses rjulis danarCenma<br />
nawilma Sewyvita moqmedeba, aTive mcnebis dacvis<br />
aucilebloba mainc darCa. meSvide dRes adventistebi<br />
gamoyofen aT mcnebis “moralur kanonidan” da, egred<br />
wodebuli, “wesis kanonidan”, romelic qristem uaryo.<br />
magram, amgvari sxvaobis Sesaxeb ar aris naTqvami saxarebaSi.<br />
rogorc vTqviT, Zveli aRTqma moses rjuls ekuTvnis,
24<br />
romelic jvarze axal aRTqmam Secvala. SegviZlia<br />
davadasturoT, rom aTive mcneba, SabaTis mcnebis CaTvliT,<br />
qristem gaauqmna:<br />
_ RmerTma “gamogicxadaT (israelianebs) Tavisi aRTqma,<br />
romlis Sesruleba gibrZanaT (israelianebs). aTi mcneba<br />
dagiweraT or fiqalze” (rjl 4:13). kvlav unda aRvniSnoT,<br />
rom aT mcnebaze damyarebuli es aRTqma RmerTisa da<br />
israelis Soris daido, da ara Tanamedrove araebraelebTan.<br />
_ mose xorebis mTaze avida, raTa mieRo fiqalebi,<br />
romlebzec RmerTma aTi mcneba dawera. mosem mogvianebiT ase<br />
ganacxada amis Sesaxeb: “ufalma, Cvenma RmerTma, dagvido<br />
aRTqma xorebSi” (rjl 5:2), ese igi, am aTi mcnebis<br />
meSveobiT.<br />
_ da “dawera (mosem) fiqalebze aRTqmis sityvebi, aTi<br />
sityva” (gam 34:28). zustad es aRTqma Seicavs egred<br />
wodebul “rjulis” wvirlmanebs (gam 34:27). Tu visaubrebT<br />
aTi mcnebis dacvis aucileblobaze, maSin Cven valdebulni<br />
viqnebiT visaubroT mTel rjulSi mocemul yvela miTiTebaze,<br />
xolo es, ueWvelad, warmoudgenelia.<br />
_ ebr 9:4 naTqvamia “aRTqmis kidobanis” Sesaxeb. aTi mcneba<br />
fiqalze iyo dawerili, romlebic “Zvel aRTqmas” Seicavdnen.<br />
_ qristem gaauqmna jvarze “xelwera, romelic Cvens<br />
winaaRmdeg iyo” (kol 2:14). es fiqalebze aTi mcnebis<br />
RmerTis xelweras ekuTvnis. aseve pavlesac, rodesac<br />
rjulze saubrobda, romelic gauqmnda, xolo misi asoebi<br />
daZvelda, mxedvelobaSi hqonda fiqalebze dawerili aTi<br />
mcnebis asoebi.
25<br />
_ aT mcnebebidan erTerTs “rjuls” uwodeben rom 7:8:<br />
“xolo codvam mcnebidan aiRo sababi da CemSi warmoqmna<br />
yovelgvari survili. vinaidan codva rjulis gareSe<br />
mkvdaria”. winamavali leqsebi rom 7:1-7 adastureben, rom<br />
rjuli qristes sikvdiliT gauqmnda: “rjuli”, amitom, aT<br />
mcnebas Seicavs.<br />
yovelive es amtkicebs, rom Zveli aRTqma da “rjuli” aT<br />
mcnebas Seicaven. es yvelaferi gauqmnda axal aRTqmaSi. magram<br />
aT mcnebidan cxra aRdgenili iyo SemdgomSi. maTi nomrebi 3,<br />
5, 6, 7, 8 da 9 SegviZlia vipovoT mxolod 1 tim, xolo<br />
nomrebi 1, 2 da 10 _ 1 kor 5. magram meoTxe aRTqma SabaTis<br />
Sesaxeb arsad ar meordeba axal aRTqmaSi, rogorc CvenTvis<br />
aucilebeli. qvemoT mocemulia axali aRTqmis leqsebis<br />
CamonaTvali, romelic cxra mcnebis aRdgenas adasturebs:<br />
1 _ efes 4:6; 1 ioan 5:21; maT 4:10<br />
2 _ 1 kor 10:14; rom 1:25<br />
3 _ iak 5:12; maT 5:34, 35<br />
5 _ efes 6:1, 2; kol 3:20<br />
6 _ 1 ioan 3:15; maT 5:21<br />
7 _ ebr 13:4; maT 5:27, 28<br />
8 _ rom 2:21; efes 4:28<br />
9 _ kol 3:9; efes 4:25; 2 tim 3:3<br />
10 _ efes 5:3; kol 3:5.<br />
gadaxveva 28: jvarcma<br />
qristianobaSi farTod aris gavrcelebuli rwmena, rom ieso<br />
jvarze mokvda. magram, berZnuli sityva “stauros”, romelic<br />
Cveulebriv iTargmneba, rogorc “jvari”, inglisur bibliaSi<br />
faqtiurad svets an latans niSnavs. sinamdvileSi, jvarcmis<br />
simbolo warmarTuli warmoSobisaa. SesaZloa, qriste Tavze
26<br />
aweuli xelebiT mokvda, da ara jvris formiT<br />
ganlagebuli xelebiT. aweuli xelebi _ RmerTis aRTqmis da<br />
dasturebis simboloa (ezek 20:5, 6, 15; 36:7; 47:14), aseve<br />
rogorc gulwrfeli locva (god 2:19; 1 tim 2:8; 2 neSt<br />
6:12, 13; fsalm 28:2), romelic iesom jvarze warmoTqva<br />
(efes 5:7). man adre Tqva, rom rogorc gveli iyo<br />
amaRlebuli svetze, rodesac israelianebi udabnoSi iyvnen,<br />
aseve mas sazogadoT aamaRleben sikvdilis dros; amrigad, igi<br />
“jvars” svetTan akavSirebs (ioan 3:14).<br />
romis kaTolikuri eklesia did mistikur mniSvnelobas<br />
aniWebda jvars. magram amas ar gaaCnia bibliuri safuZveli.<br />
es imitom moxda, rom jvari Tilismad iqca, RmerTis CvenTan<br />
yofnis fizikur simbolod. xalxs egona, rom jvris tarebiT<br />
RmerTi masTan iqneba. magram es mxolod simboloa; jvris<br />
WeSmariti Zala Sedgeba Cvens gaerTianebaSi qristes<br />
sikvdilTan rwmeniTa da naTlobiT, da ara jvris fizikuri<br />
niSnis warmosaxvaSi.<br />
gadaxveva 29: namdvilad daibada ro ieso 25<br />
dekembers?<br />
qristianebis sxva didi Secdoma iesos dabadebis TariRis<br />
swor gansazRvraSia. mwyemsebs eZinaT mindorSi, roca qriste<br />
iSva (luk 2:8). zamTarSi isini ver SeZlebdnen mindorSi<br />
Zils. qriste 33,5 weli cxovrobda da aRdgomis dros<br />
daiRupa. aqedan gamomdinare, igi eqvsi TviT adre aRdgomamde<br />
unda dabadebuliyo, ese igi, sadRac seqtembris an oqtrombis<br />
TveSi.<br />
25 dekemberi Tavdapirvelad warmarTTa dResaswauli iyo.<br />
mociqulTa saqmeebSi naTqvamia, Tu rogor iyvnen devnilni<br />
qristianebi TavianTi rwmenis gamo. mociqulni araerTxel
27<br />
afrTxilebdnen, rom amis Semdeg zogierT qristianebs<br />
eqnebodaT Tqmulebebi, raTa asatani gaxadon TavianTi rwmena<br />
maT irgvliv myof warmarTaTvis (mag., saq 20:30; 1 ioan 2:18;<br />
2 Tes 2:3; 2 pet 2:1-3). 25 dekembris miReba, rogorc<br />
qristianTa dResaswaulis, amis pirvel magaliTs warmoadgens.<br />
naZvis xe, fiTri da a. S. _ es yvelaferi warmarTTa<br />
ritualebisaTvis gamoiyeneboda, romlebic 25 dekembers<br />
imarTebodnen.<br />
aqedan gamomdinare, WeSmaritma qristianebma ar unda aRniSnon<br />
qristes Sobis dRe 25 dekembers. praqtikaze, WeSmariti<br />
morwmuneni gamoiyeneben uamrav xalxur dResaswauls,<br />
magaliTad, Sobas, erTmaneTTan urTierTobisaTvis, sadac es<br />
SesaZoLiqneba.<br />
Tavi 9: sakiTxebi<br />
1. ratom iesos sikvdili, da ara sxva nebismieri adamianis<br />
sikvdili gvesaWiroeboda xsnisaTvis?<br />
2. ratom pirutyvTa Sewirva moses rjulis mixedviT ar iyo<br />
sakmarisi codvis mosaxsnelad?<br />
3. iyo Tu ara ieso Cveni warmomadgeneli an Semcvleli,<br />
rodesac mokvda?<br />
4. Semdegi debulebebTagan romelia swori:<br />
a) qriste Cvens nacvlad mokvda.<br />
b) qriste Cven warmogvadgenda da amitom RmerTs<br />
SeuZlia Cveni patieba.<br />
g) qriste Cvens msgavsi iyo da amitom igi Cven ar<br />
warmogvadgenda.
28<br />
d) qristes sikvdili imas niSnavda, rom RmerTi aravis ar<br />
dasdebs brals codvis gamo.<br />
5. hqonda Tu ara qristes raime sargebloba sakuTari<br />
sikvdilisagan?<br />
6. rodesac qriste kvdeboda jvarze,<br />
a) gaauqmna Tu ara man romelime darigeba moses<br />
rjulidan, aTi mcnebis garda?<br />
b) gaauqmna Tu ara man moses mTeli rjuli aTi mcnebis<br />
CaTvliT?<br />
g) gaauqmna Tu ara man moses rjuli ebraelTa<br />
dResaswaulebis garda?<br />
d) man araviTari gavlena ar moaxdina moses rjulis<br />
statusze?<br />
7. varT Tu ara valdebulni davicvaT SabaTi?<br />
8. agvixseniT me-7 sakiTxze Tqveni pasuxis mizezi.
Tavi 10<br />
naTloba uflis<br />
iesos saxeliT<br />
29
10.1 sicocxlisaTvis saWiro<br />
naTlobis miRebis aucilebloba<br />
winamaval TavebSi Cven ramdenjerme movixsenieT<br />
sicocxlisaTvis saWiro naTlobis miRebis aucilebloba,<br />
rogorc ukanaskneli safexuri morCilebaSi saxarebisadmi.<br />
ebraelTa mimarT (6:2) naTqvamia naTlobis Sesaxeb, rogorc<br />
moZRvrebis erTerT mniSvnelovan dogmatze. Cven am sakuTxis<br />
ganxilva bolosTvis mxolod imitom SemovinaxeT, rom<br />
namdvili naTloba mxolod WeSmaritebis Semecnebis Semdeg,<br />
romelsac saxareba Seicavs, SesaZloa moxdes. amJamad Cven<br />
SevavsebT codnas da Tu Tqven gsurT SeuerTdeT imeds,<br />
romelsac biblia iZleva ieso qristes meSveobiT, maSin<br />
naTlisReba TqvenTvis aucilebeli iqneba.<br />
“xsna iudevelTaganaa” (ioan 4:22) Seicavs im gagebas, rom<br />
xsnis aRTqma mxolod abraamsa da mis Tesls mieca. Cven<br />
SegviZlia gavakeToT ise, rom es aRTqma Cvenc gvekuTvnodes<br />
da abraamis Teslis memkvidreni gavxdeT qristeSi naTlobiT<br />
(gal 3:22-29). amitom iesom aSkarad miuTiTa Tavis<br />
mimdevrebs: “gadiT mTel wuTisofelSi da yovel qmnilebas<br />
uqadageT saxareba (romelsac abraamis aRTqma Seicavs _ gal<br />
3:8). vinc irwmunebs da moinaTleba, gadarCeba” (mark 16:15,<br />
16). fiqri aq gamoyenebul kavSir “da”-s Sesaxeb amJRavnebs,<br />
rom mxolod rwmenas saxarebisadmi ar SeuZlia Cveni xsna;<br />
naTloba ar warmoadgens araaucilebel damatebas qristianul<br />
cxovrebaSi, igi xsnis aucilebeli pirobaa. magram, es ar<br />
niSnavs, rom mxolod naTloba gvixsnis. naTlobas unda<br />
uflis sityvisadmi morCileba mohyves mTeli cxovrebis<br />
ganmavlobaSi. iesom gamoyo es sityvebiT: “WeSmaritad,<br />
WeSmaritad geubnebi Sen: vinc wylisa da sulisgan ar iSveba,<br />
ver Seva RvTis sasufevelSi” (ioan 3:5).
“wylisagan” Soba ekuTvnis adamians, romelic gamodis<br />
naTlobis wylidan da amis Semdeg igi kvlav unda iSvas<br />
sulisagan. es _ gagrZelebis procesia: “Sobilni... RvTis<br />
sityvis mier” (1 pet 1:23). amrigad, uflis sityvis<br />
ganuwyvetliv mimdevrobiT, Cven kvlav vibadebiT sulisagan<br />
(ix. statia 2.2).<br />
Cven “movinaTleT qristeSi” (gal 3:27), ufal iesos saxelSi<br />
(saq 19:5; 8:16; maT 28:19). miaqcieT yuradReba, rom Cven<br />
viRebT naTlobas qristeSi, da ara qristedelfianebSi an<br />
romelime sxva organizaciis xalxSi. naTlobis gareSe Cven<br />
ar varT “qristeSi” da, aqedan gamomdinare, misi xsna Cvenze<br />
ar gadmodis (saq 4:12). petre aRniSnavs am faqts, rodesac<br />
adarebs noes kidobans qristesTan da amiT aCvenebs, Tu<br />
rogor ixsna kidobanma noe da misi ojaxi gankiTxvisagan,<br />
romelic codvil xalxs moefina, ase naTloba qristeSi<br />
ixsnis morwmuneebs maradiul sikvdilisagan (1 pet 3:21).<br />
kidobanSi Sesuli noe emsgavseba Cvens Sesvlas qristeSi<br />
naTlobis meSveobiT. yvela, vinc ar iyo kidobanSi, daiRupa<br />
warRvnis dros. kidobanTan yofna an noesTan megobroba<br />
sruliad ar cvlis saqmes. xsnis erTaderTi gza iyo da aris<br />
_ qristeSi yofna (kidobanSi). aSkaraa, rom meore mosvla,<br />
romelic warRvnas edareba (luk 17:26, 27), mogviaxlovda<br />
(ix. danarTi 3). aqedan gamomdinare, Sesvla qristeSi<br />
(kidobanSi) naTlobis meSveobiT warmoadgens daJinebiT<br />
aucileblobas. sinamdvileSi, ar gvyofnis adamianuri sityva,<br />
raTa gadmogceT es gadaudebeli grZnoba. noes kidobanSi<br />
Sesvlis bibliuri Sedareba ufro mniSvnelovnad<br />
warmogvidgeba.<br />
pirveli qristianebi daemorCilnen qristes miTiTebas,<br />
gavidnen mTel wuTisofelSi, saxarebas qadagebdnen da<br />
naTlavdnen. amis Txroba “saqmeebis” wignSi aris moyvanili.<br />
sicocxlisaTvis saWiro naTlobis mtkiceba SegviZlia
vipovoT imaSi, rom wignSi xazgasmulia Tu ra siswrafiT<br />
xalxi iRebda naTlobas saxarebis Semecnebis Semdeg (mag., saq<br />
8:12; 36:39; 9:18; 10:47; 16:15). es xazgasma naTeli xdeba<br />
daskvniT, rom naTlobis gareSe saxarebis Seswavla<br />
usargebloa; naTloba pirveli nabijia xsnis gzisken. zogierT<br />
SemTxvevaSi, sirTuleebisa da sufTa adamianuri mizezebis<br />
miuxedavad, naTloba tardeboda da, gansakuTrebiT<br />
mniSvnelovania, rom RvTis daxmarebiT xalxma ecados maTi<br />
gadalaxva.<br />
Zlieri miwisZvra, romelmac daangria cixe filipinebze,<br />
gansazRvra mkveTri gardatexva cixis zedamxedvelis<br />
cxovrebaSi. patimrebs miecaT gaqcevis saSualeba, rac mas<br />
sicocxlis fasad daujdeboda. zustad maSin misi rwmena<br />
saxarebisadmi WeSmariti gaxda, radgan “im Rames, im saaTSive...<br />
maSinve moinaTla” (saq 16:33). yvelaze Zlieri miwisZvra<br />
saberZneTSi bolo 3000 wlis ganmavlobaSi, maniakaluri<br />
patimrebis urdo mzad iyo gasaqcevad da sikvdilis<br />
saSiSroeba movaleobis Seusrulebis gamo Camoawva mas da<br />
imave dros igi naTlad warmoidgenda Tu ra yvelaze<br />
mniSvnelovani saqme unda Seesrulebina mas maradiuli<br />
sicocxlis misaRebad. yvelafris miuxedavad, man miiRo<br />
naTloba. naTlobis misaRebad uamrav kandidatebs SeuZliaT<br />
STagonilni iyon am adamianis saqcieliT. rwmenis amgvari<br />
saqcieli amtkicebs, rom man brwyinvaled Seicno saxareba,<br />
aqedan SegviZlia gamovitanoT daskvna, rom amgvari WeSmariti<br />
rwmena mxolod RvTis sityvebis Segnebisagan modis (rom<br />
10:17; Sd. saq 17:11).<br />
mociqulTa saqmeebSi (8:26-40) moTxrobilia eTiopeli<br />
msaxuris Sesaxeb, romelic biblias ecnoboda udabnoSi<br />
etliT mogzaurobis dros. iq mas Sexvda filipe, romelmac<br />
dawvrilebiT auxsna saxarebis Sinaarsi, naTlobis miTiTebebis<br />
CaTvliT. saRad rom vimsjelod, SeuZlebelia naTlobis
moTxovnilebebis dacva uwylo udabnoSi. magram RmerTi ar<br />
iZleva ganuxorcielebel miTiTebebs. “gza ganagrZes da<br />
miadgnen erT wyals”, ese igi, oaziss, sadac naTlobis<br />
Catareba SeiZleba (saq 8:36). es epizodi gviCvenebs im<br />
varaudis usafuZvlobas, rom naTloba wyliT mxolod im<br />
mxareSia SesaZlo, sadac uamravi wyalia. RmerTi yovelTvis<br />
uzrunvelyofs misi aRTqmis ganxorcielebas.<br />
dramatiul moCvenebam, romelic qristem pavle mociquls<br />
gaugzavna, ise imoqmeda mis sindisze, rom man naCqarevad<br />
“maSinve... adga da moinaTla” (saq 9:18). SesaZloa mas hqonda<br />
naTlobis gadadebis cduneba, radgan maRali sazogado<br />
mdgomareoba hqonda. magram pavle mociquli iRebs swor da<br />
swraf gadawyvetilebas naTlobis Sesaxeb da uaryofs Tavis<br />
winandel cxovrebis wess. mogvianebiT igi amgvarad ixsenebs<br />
Tavis gadawyvetilebebs: “magram, rac CemTvis mogeba iyo, is<br />
wagebad CavTvale qristes gulisaTvis. axlac yvelaferi (ese<br />
igi, yvelaferi, rac mas “mogebad” miaCnda) wagebad mimaCnia<br />
Cemi uflis ieso qristes Secnobis upiratesobis gulisTvis...<br />
viviwyeb, rac Cems ukan aris (yvelafers mis ebraelur<br />
sxovrebidan), da imas veltvi, rac Cems win aris. veltvi<br />
miznisaken, RvTis uzenaesi mowodebis pativisaken qriste<br />
iesoSi” (fil 3:7, 8, 13, 14). es _ sportsmenis enaa, romelic<br />
finiSisaken miiswrafvis. gonebrivi da fizikuri Zalebis<br />
amgvar Sekrebvam unda daaxasiaTos Cveni cxovreba<br />
naTlisRebis Semdeg. unda vicodeT, rom naTloba _ moZraobis<br />
sawyisia RvTis samefosken; es ar aris rwmenisa da eklesiis<br />
cvlilebis simbolo. naTloba gvakavSirebs Cven iesos<br />
jvarcmasTan da aRdgomasTan (rom 6:3-5), yovelmxriv savse<br />
dinamizmiT movlenebTan.<br />
daRlili, magram sulierad mozeime moxuci adamiani, pavle<br />
ixsenebda: “ar veurCe ciur Cvenebas” (saq 26:19). is, rac<br />
WeSmariti iyo pavlesaTvis, aseve WeSmaritia yvelasaTvis,
vinc iRebs naTlobas saTanado wesiT: naTloba _<br />
gadawyvetilebaa, romlis gamo adamiani arasodes ar inanebs.<br />
mTeli cxovrebis ganmavlobaSi Cven SevicnobT, rom swori<br />
gadawyvetileba miviReT. arc ise bevri gadawyvetilebis<br />
miReba gviwevs cxovrebaSi, romelTa Sesaxeb Cven yovelTvis<br />
SegviZlia visaubroT darwmunebiT. unda seriozulad vkiTxoT<br />
sakuTar Tavs: “ratom ar unda miviRo ro naTloba?”<br />
10.2 naTlobis wesi<br />
arsebobs farTod gavrcelebuli azri, rom naTloba<br />
metwilad bavSvobaSi unda Catardes, maTi Tavis dasvelebiT<br />
(e. i., “naTlobis” wesiT). es mkveTrad upirispirdeba<br />
naTlobis bibliur moTxovnilebebs. berZnuli sityva<br />
“baptizo”, romelic naTargmnia rusulad sityva “naTlobiT”,<br />
ar niSnavs wyliT mosxurebas; igi srul gabanvas gulisxmobs.<br />
es sityva gamoiyeneba klasikur berZnul enaSi CaZirul<br />
gemebis mimarT. igi aseve gamoiyeneba qsovilis mimarT,<br />
romelic icvlis fers Rebvis dros. aSkaraa, rom feris<br />
Sesacvlelad qsovili unda mTlianad CavuSvaT siTxeSi.<br />
namdvilad, wyalSi CaSveba warmoadgens WeSmarit xerxs,<br />
romlis Sesaxeb naTqvamia leqsebSi:<br />
_ “ioane ki naTlavda enonSi, salimis maxloblad, vinaidan<br />
bevri wyali iyo iq da modiodnen da inaTlebodnen” (ioan<br />
3:23).<br />
aqedan gamomdinare, naTlobisaTvis bevri wyali iyo saWiro;<br />
Tu es mosxurebis gziT keTdeboda, maSin wylis erTi vedro<br />
sakmarisi iqneboda aseul xalxisaTvis. ioane ki ar midiode<br />
maTTan wylis boTliT, aramed xalxi midioda iordanis<br />
sanapiros naTlobis misaRebad.
_ aseve ioanma iesoc monaTla iordanSi: “naTelRebuli ieso<br />
maSinve amovida wylidan” (maT 3:13-16). aSkaraa, rom naTloba<br />
CayvinTis gziT iwarmoeboda _ amis Semdeg “igi amovida<br />
wylidan”. iesos naTlobis erTerTi mizezi _ naTlobis wesis<br />
Catarebis magaliTis damyarebis aucileblobaSi Sedgeba, raTa<br />
aravis SeeZlos naTlobis ganmeorebis mtkiceba wyalSi<br />
CaSvebis gareSe.<br />
_ amgvarad, filipe da eTiopeli msaxuri “oriveni Cavidnen<br />
wyalSi... da (filipem) monaTla igi. rogorc ki wylidan<br />
amividnen...” (saq 8:38-39). gaxsovdeT, rom msaxurma moiTxova<br />
naTlobis miReba, roca oazisi dainaxa: “aha, wyali. ra<br />
mabrkolebs rom movinaTlo...” (saq 8:36). sruliad gasagebia,<br />
rom adamiani ar wamoiwyebda mogzaurobas udabnoSi wyliT<br />
savse boTlis gareSe. Tu naTloba mosxurebis gziT<br />
tardeboda, mis Catareba oazisis gareSec iqneboda<br />
SesaZlebeli.<br />
_ naTlobas uwodeben “Camoirecxe Seni codvebi” (saq 22:16).<br />
faqtiurad wyalSi CayvinTa “ganbanvas” edareba gamocx 1:5;<br />
tit 3:5; 2 pet 2:22; ebr 10:22 da a. S. sityva “ganbanva”<br />
ufro droulia naTlobis wesis xsenebis dros wyalSi<br />
CayvinTis meSveobiT, vidre mosxurebis saSualebiT.<br />
Zvel aRTqmaSi gvaqvs ramodenime miTiTeba imis Sesaxeb, rom<br />
RmerTTan daSvebuli miaxloveba “ganbanvis” meSveobiT<br />
xdeboda. mRvdlebma sruliad unda gaibannon abazanaSi,<br />
romelsac “gabanvis Tasi” hqvia, raTa RmerTs miuaxlovdnen<br />
(lev 8:6; gam 40:32). israelianebi uwmidurobas ganibandnen<br />
(mag., rjl 23:11), rac tipiuri iyo codvis warmosadgenad.<br />
adamiani, saxelad nayamani, araebraeli keTrovani iyo; igi<br />
israelis RmerTisagan elida gankurnas. rogorc aseTi, igi<br />
codvil adamians warmoadgenda, romlis sazRauri sikvdilia.<br />
misi gankurna iordanis wylebSi CayvinTis meSveobiT moxda.
nayamans jer es wesi rTulad warmoedgina, fiqrobda, rom<br />
RmerTi moiTxovs misgan moulodnel saqciels an did da<br />
kargad cnobili mdinaris wylebSi CayvinTas, magaliTad,<br />
avaneSi. amrigad, Cven veWvobT, rom aseT ubralo saqcielma<br />
sabolood xsna mogvaniWos. ufro mimzidvelia imis fiqri,<br />
rom Cvens saqcielsa da damokidebulebas farTod<br />
gavrcelebul da cnobil eklesiasTan (Sd. md. avane) SeuZlia<br />
Cveni xsna, vidre es martivi aqti israelis WeSmarit imedTan<br />
dakavSirebiT. CayvinTis Semdeg nayamans “Cvili bavSviviT<br />
ganuaxlda xorci da ganiwmida (igi)” (4 mef 5:14).<br />
axla, saxarebis Sinaarsis pirveli Secnobis Semdeg, aRar<br />
unda gvqondes eWvi, rom naTloba warmoadgens adamianis<br />
srul CayvinTas wyalSi. naTlobis es bibliuri gansazRvra<br />
ekuTvnis nebismier adamians, misi sazogado mdgomareobis<br />
miuxedavad. radgan naTloba wyalSi CayvinTis gziT xerxdeba<br />
imis Semdeg, roca adamiani saxarebas Seicnobs, maSin<br />
Teoriulad SegviZlia warmovidginoT, rom adamians SeuZlia<br />
sakuTari Tavis naTloba. magram, imis gamo, rom naTloba<br />
mxolod qristes swavlebis swori aRqmis Semdeg iwarmoeba,<br />
Cven daJinebiT gvirCeven naTlobis Catarebas sxva morwmuneTa<br />
meSveobiT, romlebsac SeuZliaT naTlobis Catarebamde<br />
adamianis Semecnebis donis gansazRvra. amitom<br />
qristedelfianTa Soris arsebobs tradicia _ gulaxdili<br />
saubris Catareba nebismier adamianTan, visac gadawyvetili<br />
aqvs naTlobis miReba mis faqtiur CayvinTamde. daaxloebiTi<br />
kiTxvebis CamonaTvali mocemulia am wignis yoveli Tavis<br />
bolos. isini SesaZloa gamoyenebuli iyvnen amgvari saubris<br />
safuZvelad. qristedelfianebi mogzauroben aTas milis<br />
siSoreT, raTa daexmaron mxolod erT adamians naTlobis<br />
miRebaSi. Cven usazRvro sixaruls ganvicdiT, rodesac kidev<br />
erT adamians miecema maradiuli sicocxlis imedi. Cven ar
vfiqrobT monaTlulTa raodenobaze, CvenTvis mTavaria<br />
xarisxi, da ara raodenoba.<br />
10.3 naTlobis mniSvneloba<br />
naTloba wyalSi CaSvebis gziT Cven samareSi Sesvlasa da<br />
qristes sikvdilTan dakavSirebas niSnavs, da aseve winamaval<br />
codvil cxovrebis “sikvdils”. wylidan gamosvla qristes<br />
aRdgomasTan gvakavSirebs da maradiuli sicocxlis imeds<br />
gvaZlevs, aseve gvauwyebs axali cxovrebisa da codvis<br />
damarcxebis Sesaxeb, qristes gamarjvebis gamo sikvdiliTa da<br />
aRdgomiT.<br />
“nuTu ar iciT, rom yvelani, vinc movinaTleT qriste<br />
iesoSi, mis sikvdilSi movinaTleT? amitom davimarxeT masTan<br />
sikvdilSi naTlisRebiT, raTa, rogorc mamis didebiT<br />
mkvdreTiT aRdga qriste, Cvenc viaroT (e. i., vicxovroT)<br />
sicocxlis ganaxlebiT. vinaidan, Tu davenergeT mas<br />
sikvdilis msgavsebaSi (naTlobiT), aseve viqnebiT misi<br />
aRdgomisas” (rom 6:3-5).<br />
radgan xsna SesaZloa mxolod qristes sikvdilisa da<br />
aRdgomis meSveobiT, maSin pirad xsnisaTvis aucilebelia am<br />
movlenebTan dakavSireba. simboluri sikvdili da aRdgoma<br />
qristesTan, romelic Cven naTlobas gvaZlevs, masTan<br />
dakavSirebis erTaderTi saSualebaa. unda aRvniSnoT, rom<br />
wyliT mosxureba ar gvaZlevs am wesis ganxorcielebas.<br />
naTlobis dros “jvars ecva Cveni Zveli kaci (Zveli<br />
cxovreba)” (rom 6:6). RmerTma “mkvdrebi gagvacocxla<br />
qristesTan erTad” (efes 2:5) naTlobis dros. miuxedavad<br />
amisa, Cven naTlobis Semdeg jer kidev adamianuri buneba<br />
gagvaCnia da amitom xorcieli cxovrebis wesi gavlenas<br />
axdens Cvenze. Cveni sxeulis “jvarcma” ganuwyveteli<br />
procesi iqneba, romelic naTlobiT mxolod iwyeba. amitom<br />
ieso eubneoda morwmuneebs, mibaZon mas da mohqondeT
sakuTari jvari yovel dRe (luk 9:23; 14:27). roca cxovreba<br />
qristes saxeliT rTulia, maSin usazRvro Sveba da<br />
sixaruli aavsebs xalxTa gulebs qristes aRdgomasTan<br />
erTobis meSveobiT. qristem mSvidoba moitana “misi jvris<br />
sisxliT” (kol 1:20) _ “RvTis mSvidoba, romelic yovelgvar<br />
gonabas aRemateba” (fil 4:7). amis mimarT qristem Tqva:<br />
“mSvidobas gitovebT Tqven, Cvens mSvidobas gaZlevT Tqven.<br />
wuTisofeli rom iZleva, ise ki ar gaZlevT” (ioan 14:27). es<br />
samyaro da WeSmariti sulieri sixaruli aWarbebs<br />
qristesTan SeerTebis sirTuleebsa da tkivils: “radgan,<br />
rogorc qristes tanjvani arian mravlad CvenSi, aseve<br />
mravldeba Cveni nugeSiscema qristes mier” (2 kor 5).<br />
Cvenc aseve gveufleba Tavisufleba, rodesac vigebT, rom<br />
Cveni bunebrivi “me” mokvda da amitom ieso CvenTan erTad<br />
ganicdis yvela Cvens gaWirvebas. pavle mociqulma, romelsac<br />
didi cxovrebiseuli gamocdileba hqonda, Tqva: “me<br />
qristesTan erTad var jvarcmuli. me ukve aRar vcocxlob,<br />
aramed qriste cocxlobs CemSi. axla rom xorcielad<br />
vcocxlob, rwmeniT vcocxlob RvTis ZeSi” (gal 2:19-20).<br />
“rac iyo xateba naTlisRebisa, romelic amJamad Tqven<br />
gixsniT... ieso qristes aRdgomiT” (1 pet 3:21), imitom rom<br />
Cveni kavSiri qristes aRdgomasTan gvaZlevs maradiuli<br />
sicocxlis saSualebas mis dabrunebisas. mxolod am<br />
aRdgomaSi monawileobiT Cven sabolood gadavrCebiT. iesom<br />
es martivad gamoxata: “radgan me cocxali var da Tqvenc<br />
icocxlebT” (ioan 14:19). pavlem Tqva aseve: “misi Zis<br />
sikvdiliT SevurigdiT RmerTs... gadavrCebiT misi sicocxliT<br />
(aRdgomiT)” (rom 5:10). araerTxel aris xazgasmuli, rom<br />
qristes sikvdilTan da tanjvasTan dakavSirebiT, Cven,<br />
ueWvelad, gaviziarebT mis beds aRdgomisas:
_ “Tu masTan davixoceT, masTan erTad vicocxlebT. Tu<br />
moviTmenT, masTan erTad vimefebT” (2 tim 2:11, 12).<br />
_ “mudam sxeulSi vatarebT ufal iesos sikvdils, raTa<br />
iesos sicocxle Cvens sxeulSi gamoCndes... raki viciT, rom,<br />
vinc aRadgina ufali ieso, Cvenc aRgvadgens iesosTan erTad”<br />
(2 kor 4:10, 14).<br />
_ pavle mociqulma Tqva: miviRo “mis (qristes) tanjvebSi<br />
moziareoba da, mis sikvdils vemsgavso; raTa, rogorme<br />
mivwvde mkvdreTiT aRdgomas”, e. i., aRdgomas maradiuli<br />
sicocxlisaTvis, rogorc qriste qadagebda (fil 3:10, 11; Sd.<br />
gal 6:14).<br />
10.4 naTloba da xsna<br />
naTloba, romelic qristes sikvdilTan gvakavSirebs, niSnavs,<br />
rom mxolod am gziT SegviZlia patiebis miReba. Cven<br />
SegviZlia Cvens mimarT miviRoT pavles Semdegi sityvebi: “...<br />
masTan naTlisRebiT damarxulebi masTanve aRdeqiT RvTis<br />
Zalisadmi rwmeniT, romelmac aRadgina igi mkvdreTiT. Tqvenc,<br />
mkvdrebi SecodebebSi... masTan erTad da mogviteva yvela<br />
Secodeba” (kol 2:12, 13). Cven “ganibaneT... Cveni uflis ieso<br />
qristes saxeliT” (1 kor 6:11) _ e. i., naTloba iesos<br />
saxeliT codvisagan ganwmedis saSualebaa. nawilSi 10.2<br />
naTqvamia, rom naTlobiT Cven codvebisagan viwmidebiT (Sd.<br />
saq 22:16). morwmuneTa aRwera, romelTa codvebi qristes<br />
sisxliT iwmideba, naTlobis wess miekuTvneba (gamocx 1:5;<br />
7:14; tim 3:5). isini amis Sesaxeb saubroben rogorc<br />
“aRorZinebis abazanaze” da amasTanave miuTiTeben “Sobas<br />
wylisagan” naTlobis dros (ioan 3:5).<br />
zemoT naTqvamidan gamomdinare, naTelia petre mociqulis<br />
pasuxi sakiTxze: “rogor moviqceT?” (raTa gadavrCeT).<br />
“moinanieT da yoveli TqvenTagani moinaTlos ieso qristes
saxeliT codvebis misateveblad” (saq 2:37, 38). naTloba<br />
qristes saxeliT codvebis misateveblad aris mocemuli; amis<br />
gareSe SeuZlebelia patiebis miReba. amitom, mounaTleli<br />
xalxi miiRebs sazRaurs codvebis gamo _ sikvdils (rom<br />
6:23). ar arsebobs xsna iesos saxelis garda (saq 4:12), da<br />
Cven SegviZlia davukavSirdeT am saxels naTlobis gziT. es<br />
faqti imas niSnavs, rom araqristianul religiebs ar<br />
SeuZliaT xsnis micema. arcerTi bibliis namdvili morwmune<br />
ar aRiarebs, rom mas SeuZlia xsnis miReba sxva gziT; da Tu<br />
kaTolicizmi da sxva moZraoba amtkicebs amas, es maTi wmida<br />
werilisadmi damokidebulebis gamoxatvaa. qristes aRdgoma<br />
maradiuli sicocxlisaTvis, misi piradi gamarjvebis codvaze<br />
niSani iyo. naTlobiT Cven vukavSirdebiT am gamarjvebas, da<br />
amitom Cvens Sesaxeb naTqvamia, rogorc qristesTan erTad<br />
aRdgomilnze da codva ver dagveufleba Cven, rogorc mas<br />
ver daeufla. amrigad, naTlobis meSveobiT Cven codvebisagan<br />
vTavisufldebiT; “codva veRar imefebs Tqvenze” naTlobis<br />
Semdeg (rom 6:8, 14). magram, naTlobis Semdegac Cven codvas<br />
videnT (1 ioan 1:8, 9). codvas SeuZlia kvlav Segvipyros, Tu<br />
Cven qristes movcildebiT. amitom, Cven amJamad viziarebT<br />
qristes sikvdilsa da wamebas, Tumca naTloba gvakavSirebs<br />
Cven qristes aRdgomasTan, romelsac, rogorc vimedovnebT,<br />
Cven gavuziarebT mas dabrunebisas.<br />
“vinc irwmunebs da moinaTleba, gadarCeba” (mark 16:16)<br />
qristes meore movlenis dros. saboloo xsna maSinve ar<br />
modis, igi gankiTxvis dros miiReba, im SemTxvevaSi Tu Cven<br />
ar miviRebT xsnas naTlobis dros. “bolomde momTmeni ki<br />
gadarCeba” (maT 10:22).<br />
naTlobis Semdegac ki pavle mociquli (da yvela qristiane)<br />
miiswrafvoda xsnisaken (fil 3:10-13; 1 kor 9:27). igi<br />
maradiuli sicocxlis imedze qadagebda (tit 1:2; 3:7; 1 Tes
5:8; rom 8:24) da Cvens “xsnis damkvidrebis” Sesaxeb (ebr<br />
1:14). gankiTxvis dros marTlmorwmune maradiul sicocxles<br />
miiRebs (maT 25:46). pavles SesaniSnavi, STagonili logika<br />
mJRavndeba leqsebSi romaelTa mimarT (rom 13:11) _ igi<br />
ambobs, rom naTlobis Semdeg Cven gvecodineba, rom Cveni<br />
cxovrebisa da tanjvis yoveli dRe gvaaxlovebs qristes<br />
meore mosvlasTan da Cven SegviZlia gavixaroT “vinaidan<br />
axla ufro axloa Cveni xsna, vidre maSin, roca virwmuneT”.<br />
aqedan gamomdinare, Cven ar gvaqvs amJamad xsna. is _ pirobaa;<br />
Cven gadavrCebiT, Tu gveqneba myari rwmena (ebr 3:12-14), Tu<br />
aRviqvavT saxarebis ZiriTad debulebebs (1 tim 4:16; 1 kor<br />
15:1, 2) da, Tu Cveni didi imedis Sesabamisad moviqceviT (2<br />
pet 1:10).<br />
berZnuli zmna “xsna” zogjer xangrZliv droSi gamoiyeneba<br />
(igulisxmeba inglisuri gramatika), da amiT xangrZliv<br />
process aRniSnavs, romelic CvenSi mimdinareobs, saxarebis<br />
aRTqmis ganuwyvetel dacvaSi. ase morwmuneTa Sesaxeb amboben,<br />
rogorc “gadarCenilebis” Sesaxeb da iTvaliswineben<br />
damokidebulebas saxarebisadmi (1 kor 1:18; sxva magaliTebi<br />
gvxvdeba saq 2:47 da 2 kor 2:15). igive berZnuli sityva<br />
“xsna” gamoiyeneba mxolod warsul droSi didi xsnis mimarT,<br />
romelic qristem gaxada SesaZlo jvarze da romelsac Cven<br />
vukavSirdebiT naTlobis miRebiT (2 tim 1:9; tit 3:5).<br />
am yvelafers adastureben RvTis saqmeebi israelianebis<br />
mimarT, romlebic safuZvels uqmnian misa da sulieri<br />
israelianebis (e. i., morwmuneTa) damokidebulebas.<br />
israelianebi gamovidnen egviptidan, romelic cru religias<br />
warmoadgenda, samyarodan, romelTanac Cven varT<br />
dakavSirebulni naTlobamde. maT gadaiares wiTeli zRva da<br />
sinais udabno da Sevidnen aRTqmul qveyanaSi, sadac RvTis<br />
samefo Seqmnes. maTi wiTeli zRvis gadasvla Cveni naTlobiT<br />
aris gasulierebuli (1 kor 10:1, 2); Cveni cxovrebiseuli
sirTuleebiT da RvTis samefo qanaaniT. iudas werilSi<br />
(leqsi 5) naTqvamia imis Sesaxeb, rom bevri maTgani daiRupa<br />
amis Semdeg: “ufalma ixsna xalxi egviptes qveynidan da<br />
Semdeg daRupa urwmunoni”. amrigad, israelianni “xsnilni”<br />
iyvnen egviptedan, aseve rogorc yvela monaTluli “ixsna”<br />
codvisagan. Tu erT israelians maT ricxvidan SevkiTxodiT:<br />
“Tqven gixsnes?”, igi gvipasuxebda: “diax”, magram es ar<br />
niSnavs, rom isini savsebiT ixsna RmerTma.<br />
rogorc israelianebma Tavis gulebSi kvlav mimarTes<br />
egviptes (saq 7:39), cru religiis samyaros, aseve<br />
“gadarCenilebs” codvisagan SeuZliaT naTlobis wesiT<br />
moscildnen im “kurTxevas”, romelSic amJamad imyofebian.<br />
amgvari gameorebis Sesaxem naTqvamia 1 kor 10:1-12; ebr 4:1, 2;<br />
rom 11:17-21. wmida werilSi uamravi magaliTi aris moyvanili<br />
im xalxis Sesaxeb, romlebic odesRac “xsnilni” iyvnen<br />
codvisagan naTlobis meSveobiT da mogvianebiT codva<br />
Caidines, rac maT gakicxvas niSnavs iesos dabrunebisas (mag.,<br />
ebr 3:12-14; 6:4-6; 10:20-29). “saxarebis” msaxurTa amgvari<br />
mtkiceba, “erTxel xsnilni _ samudamod xsnilni” amJRavnebs<br />
maT xorcis damakmayofilebel Tayvanismcemlobis namdvil<br />
saxes.<br />
rogorc yvela sxva SemTxvevaSi, aucilebelia Tanazomierebis<br />
grZnoba, raTa gavigoT, Tu ramdenad varT “xsnilni”<br />
naTlobis meSveobiT. naTloba Tavis Tavad ar unda iyos<br />
ganxiluli, rogorc Cveni xsnis garanti _ misi ufro<br />
saimedo miReba, vidre es SesaZlo iqneboda naTlobis gareSe.<br />
Cveni yofniT “qristeSi” Cven sakuTar Tavs vixsniT<br />
prespeqtivaSi; Cven RvTis samefoSi yofnis realuri imedi<br />
gveqneba, Tu davicavT qristeSi yofnas. naTlobis Semdeg<br />
nebismier dros Cven SegviZlia vifiqroT, rom SevalT<br />
samefoSi qristes dabrunebisas. magram Cven ar SegviZlia
darwmunebulni viyoT amaSi, radgan SesaZloa codva<br />
CavidinoT; Cven ar viciT Cveni piradi sulieri momavali am<br />
cxovrebaSi.<br />
im dros, roca naTloba sicocxlisaTvis saWiro<br />
aucileblobas warmoadgens xsnis misaRebad, romelic ieso<br />
qristes hqonda, Cven sifrTxile gvmarTebs imis gagebaSi, rom<br />
mxolod naTlobis erTi “aqtiT” gadavrCebiT. Cven ukve<br />
visaubreT qristes jvarcmis TanagrZnobiT cxovrebis<br />
aucileblobaze: “vinc wylisa da sulisgan ar iSveba, ver<br />
Seva RvTis sasufevelSi” (ioan 3:5). am sityvebis Sedareba<br />
petre mociqulis sityvebTan (1 pet 1:23) amJRavnebs, rom<br />
sulis Soba, romelic naTlobis Semdeg xdeba, unda<br />
ekuTvnodes Cven ganuwyvetliv aRorZinebas<br />
sulisagan/sityvisagan. xsna ar aris ganpirobebuli mxolod<br />
naTlobiT _ igi kurTxevis (efes 2:8), rwmenis (rom 1:5) da<br />
imedis (rom 8:24) Sedegia. zogjer winaaRmdegoba ismis, rom<br />
xsna mxolod rwmeniT SesaZloa moipovo, aqedan gamomdinare,<br />
naTloba ar aris aucilebeli. magram iakob mociqulma (2:17-<br />
24) aSkarad Tqva, rom amgvari mtkiceba gansazRvravs<br />
araswor sxvaobas rwmenisa da saqmeebis Soris; WeSmariti<br />
rwmena, magaliTad, saxarebisadmi, saqmeTi amtkicebs Tavis<br />
ueWvelobas, e. i., naTlobiT. “saqmiT marTldeba kaci da ara<br />
mxolod rwmeniT” (iakob 2:24). zogierT SemTxvevaSi<br />
morwmuneni kiTxulobdnen, ra unda “gaakeTon”, raTa xsnilni<br />
iyvnen: pasuxi yovelTvis Seicavda sityvas “naTloba” (saq<br />
2:37; 9:6; 10:6; 16:30). amitom naTlobis “miReba” _ xsnisadmi<br />
Cveni rwmenis gamoxatvas niSnavs. Cven xsnas, sabolood,<br />
RmerTi da qriste mogvaniWeben, magram Cven unda “monaniebis<br />
Rirsi saqmeebi vakeToT” (saq 26:20; Sd. mark 16:15, 16).<br />
rogorc aRvniSneT, sityvebi codvisagan ganwmedis Sesaxeb<br />
ekuTvnis Cvens patiebas ufal RmerTiT qristeSi naTlobis<br />
Semdeg. bibliaSi naTqvamia, rom codvebisagan Cven rwmeniTa da
monaniebiT viwmindebiT (saq 22:16; gamocx 7:19; ierem 4:14; es<br />
1:16), sxva leqsebSi RmerTi mJRavndeba, rogorc Cveni<br />
codvebis ganwmedi (ezek 1:16; fsalm 51:2, 7; 1 kor 6:11). es<br />
damajereblad mowmobs imis Sesaxeb, rom Tu Cven vasrulebT<br />
Cveni rwmenis garkveul nawils naTlobiT, maSin RmerTi<br />
gagvbans codvebisagan. amrigad, naTlobis “moqmedeba” an<br />
“aqti” warmoadgens mniSvnelovan safexurs mis sityvaSi<br />
movlenil kurTxevis aRqmaSi.<br />
gadaxveva 30: ganmeorebiTi naTloba<br />
zogierTi xalxi naTlobis miRebisadmi TavSekavebas<br />
gamoxatavs, radgan Tvlis, rom odesRac ukve miiRo naTloba:<br />
an bavSvobaSi wylis mosxurebiT, an wyalSi sruli CayvinTiT<br />
sxva eklesiebis xelmZRvanelobiT. magram, naTlobis miRebamde<br />
aucilebelia monanieba da gulwrfeli rwmena saxarebisadmi<br />
(saq 2:38; mark 16:15, 16). naTloba maSinac xdeba, roca<br />
morwmune CayvinTamde am yvalafers iTvaliswinebs. bavSvs ar<br />
SeuZlia arc monanieba da arc saxarebis Secnoba; nabismier<br />
SemTxvevaSi wylis mosxureba ar warmoadgens naTlobas.<br />
mcuravs SeuZlia CayvinTos baseinSi, magram es naTloba ar<br />
aris, radgan is gonebaSi ar akavSirebs amas saxarebasTan. es<br />
aseve ekuTvnis im xalxs, vinc eSveba wyalSi rwmeniT<br />
araswori dogmebisadmi; isini yvinTaven, magram ar inaTlebian.<br />
arsebobs mxolod “erTi rwmena”, e. i., erTi sarwmunoeba,<br />
romelsac WeSmariti saxareba Seicavs da, aqedan gamomdinare,<br />
arsebobs mxolod “erTi naTloba” _ naTloba, romelic<br />
xdeba, rodesac adamians “erTi rwmena” gaaCnia. “erTi sxeuli<br />
(e. i., erTi WeSmariti eklesia) da erTia suli, rogorc<br />
xarT kidec mowodebulni Tqveni mowodebis erTi imediT.<br />
erTia ufali, erTia rwmena, erTia naTlisReba” (efes 4:4-6).<br />
ar arsebobs ori imedi, rogorc isini Tvlian, vinc ambobs,
om ara aqvs mniSvneloba, sad miiReb sazRaurs caSi Tu<br />
dedamiwaze. arsebobs mxolod “erTi” RmerTi _ amitom, ieso<br />
RmerTi ar aris. aqedan gamomdinare, rodesac Cven naTlobas<br />
viRebT, Cven ar gvaqvs warmodgena aseT ZiriTad debulebebze,<br />
rogoricaa RvTis samefo, RmerTisa da iesos buneba da a. S.,<br />
aqedan gamomdinare, Cveni pirveli “naTlisReba” WeSmariti ar<br />
iyo.<br />
ioane naTlismcemeli mouwodebda xalxs codvaTa<br />
misateveblad da aswavlida iesos Sesaxeb (mark 1:4; luk<br />
1:77). magram es sakmarisi ar iyo. mociqulTa saqmeebSi (19:1-<br />
5) naTqvamia im xalxTa Sesaxeb, romlebic ioanem monaTla da<br />
Semdeg maT kvlav miiRes naTloba, radgan meore naTlobamde<br />
savsebiT ver aRiqvamdnen zogierT debulebebs. maT msgavsad<br />
Cvenc wyalSi CaSvebis dros gulwrfelad movinanieT da<br />
davudeT sawyisi axal cxovrebas. es SesaZloa ase arc aris,<br />
magram amiT ar CamogverTmeva aucilebloba miviRoT “erTi<br />
(WeSmariti) naTloba”, romelic SesaZloa moxdes mxolod<br />
“erTi rwmenis” yvela debulebebis miRebis Semdeg.<br />
gadaxveva 31: codnis aucilebeli done<br />
naTlobis miRebamde<br />
uamravi mkiTxveli Sexvdeba winaaRmdegobas “saxarebiseuli<br />
eklesiebis” momxreTa mxridan, romlebic amtkiceben, rom<br />
naTlisRebisaTvis swavleba aucilebeli ar aris da ubralo<br />
axsareba: “me mwams, rom ieso qriste RvTis Zea”, sakmarisia<br />
xsnisaTvis. pirveli SexedviT, es damajereblad gamoiyureba,<br />
imis gamo, Tu rogor aris aRwerili xalxis mobruneba<br />
rwmenisaken da mimzidvelia “siyvarulisa” da “moTminebis”<br />
gasagebad, romlebic Cveni drois suls Seadgenen. qvemoT<br />
mocemulia zemoTnaTqvamis dawvrilebiTi analizi.
atom ase swrafad?<br />
ueWvelad, mociqulTa saqmeebis zedapiruli kiTxvis dros<br />
iqmneba STameWdileba imis Sesaxeb, rom naTlobas win<br />
uZRveboda saxarebis ZiriTadi debulebebis mokle qadageba da<br />
naTlisRebisaTvis sakmarisi iyo rwmena qristesadmi, rogorc<br />
RvTis Zisadmi. magram, aSkaraa, sityvebis ubralo warmoTqma:<br />
“me mwams qriste” uazro iqneba xsnis gzisaken da uamravi<br />
morwmuneni ityvian, rom am adamians esaWiroeba wmida<br />
werilis safuZvliani codna am sityvebis gasagebad. am<br />
mtkicebis dadastureba sirTules ar warmoadgens. rTulia<br />
ar daeTanxmo im adgilebs, romlebSic naTqvamia, rom qristes,<br />
rogorc RvTis Zes, rwmenis axsareba _ yvelafers<br />
aucilebels Seicavs xsnisaTvis. sakmarisia mxolod saRi<br />
goneba imis mtkicebisaTvis, rom erTi mokle winadadebis<br />
warmoTqma, grZnobis gamoxatvisa da rwmenis gareSe, ar<br />
miuTiTebs adamians xsnis gzas. qvemoTmoyvanili striqonebi<br />
sasargebloa rwmenis ase swraf miRebis asaxsnelad:<br />
_ mociqulTa saqmeebSi moyvanili gadmocema, aseve rogorc<br />
werilis umravles nawilSi aucileblobis gamo Zalze<br />
SesRudulia. sainteresoa saqmeebSi moyvanili zogierTi<br />
monologebis kiTxva da im drois mozomva, romelic amisTvis<br />
dagvWirdeba. rasakvirvelia, realur pirobebSi isini ufro<br />
met dros daikaveben, imis CaTvliT, rac aq aris moxsenebuli.<br />
ramodenime magaliTi:<br />
pavles sityva ierusalimSi ikavebs 4 wuTs (saq 22), igive<br />
feliqsis winaSe _ 1 wuTi; ananias winaSe _ 4 wuTi;<br />
korneliosis winaSe _ 3 wuTi; qristes sityva 5000 kacis<br />
gaZRomis Semdeg (ioan 6) _ 6 wuTi, qadageba mTaze _ 18<br />
wuTi. petres qadageba (saq 3:12-26) xmamaRla kiTxviT 2 wuTi<br />
grZeldeba, magram sinamdvileSi sakmaod didi dro dasWirda<br />
mis qadagebas xalxis winaSe, sanam maT moZRvari, taZris
meTauri da sadukevelni Tavs daadgebodnen (saq 4:1). amrigad,<br />
is faqti, rom ufro xangrZlivi droiT miTiTeba naTlobamde<br />
ar aris moxsenebuli, ar niSnavs, rom mas ar hqonda adgili.<br />
dumilze dafuZvlebuli argumenti am SemTxvevaSi saeWvoa.<br />
_ floba “sulis (azris) gagebis... niWis” aZlevda<br />
mqadageblebs im xalxTa fiqrebis kiTvis saSualebas, visac<br />
isini mimarTavdnen qadagebiT da amiT zedmeti xdeba sruli<br />
Teologiuri interviu, romelic Cven ase gvWirdeba.<br />
_ ebraelTa masiuri naTloba ierusalimSi qristianobis<br />
adrindel periodSi gansakuTrebuli movlena iyo. ar<br />
arsebobs mtkiceba, rom naTlobis amden raodenobas hqonda<br />
adgili mogvianebiT pirvel saukuneSi, erT rwmenidan meoreSi<br />
gadasvlac Tu amgvari tempebiT moxdeboda, ierusalimis<br />
mosaxleoba qristianebad iqceoda ramodenime welSi. unda<br />
vivaraudoT, rom ebraelebs Zveli aRTqmisa da uflis gzebis<br />
kargi codna hqondaT. pavlesi da petres werilebis Rrma<br />
azri gviCvenebs, rom maT mkiTxvelebs Zveli aRTqmis<br />
miTiTebis swrafi aRqmis unari gaaCndaT, ucnauria, rom pavle<br />
melqisedekze saubris dros wuxda, raTa ar SeeZlo ufro<br />
dawvrilebiT moeyola mis Sesaxeb msmenelTa sulieri<br />
ususurobis gamo (ebr 5:11, 12). es maT codnis doneze<br />
metyvelebs sarwmunoebis cvlilebis dros da pavle<br />
adanaSaulebs maT sulieri Seucnoblobis gamo. rogorc Cans,<br />
is werilebi dawerili iyvnen Tavdapirvelad ierusalimis<br />
eklesiisaTvis, romlis warmomadgenelni umetesad<br />
monaTlulni iyvnen.<br />
_ Cven gvinda gaCvenoT, rom qristianobis qadageba da<br />
sarwmunoeba, rogorc saqmeebSi aris naTqvami amis Sesaxeb,<br />
utoldeboda swavlebis safuZvelebis dawvrilebiT codnas.
_ 1 kor 1:17 aSkaravdeba, rom pavle (rogorc sxva<br />
mociqulni) moqmedebda mqadageblebisa da naTlobis momxre<br />
aqtiur jgufTan erTad, romlebsac evalebodaT naTlisRebis<br />
Catareba, ase rom igi SedarebiT mokle dros atarebda im<br />
adgilebSi, sadac qadagebda.<br />
iesos saxeli<br />
uflis saxelisa da gzebis Sesaxeb bevria naTqvami. sityvebi,<br />
romlebic piradad RmerTsa da mis titulebs ekuTvnian,<br />
gamoxataven mis xasiaTsa da ganzraxvebs. ieso qristes<br />
saxeli aramarto gamoyofs mas, rogorc pirovnebas, aramed<br />
aseve ufro dazustebiT aRniSnavs mis swavlebas.<br />
“filipe... maT uqadagebda qristes” (saq 8:5); am sityvebSi<br />
igulisxmeba “gwamdeT qriste”, xolo “qriste”<br />
gansazRvrulia mociqulTa saqmeebSi amrigad (8:12): “magram<br />
roca erwmunen filipes, romelic axarebda RvTis<br />
sasufevelsa da ieso qristes saxels, inaTlebodnen<br />
mamakacebic da dedakacebic”. kavSiri “da” (gamoyenebuli<br />
sityvebSi RvTis sasufevelisa da ieso qristes Ssaxeb)<br />
metyvelebs mravlobiT ricxvze, aq ar gvaqvs mokle<br />
Setyobineba qristes Sesaxeb; da amasTanave sityvebi, “axarebda<br />
ieso qristes saxels”, aseve Seicaven naTlobis debulebebs.<br />
ioane (6:40) metyvelebs RvTis nebaze “rom yvelas, vinc Zes<br />
ixilavs (gaugebs) da irwmunebs, saukuno sicocxle hqondes”.<br />
mogvianebiT iesom Tqva: “visac surs aRasrulos misi<br />
(RmerTis) neba, igi Seityobs am moZRvrebas” (ioan 7:17).<br />
amrigad, moZRvrebis codna gulisxmobs Zis “xilvas”. qristes<br />
amgvari sityvebi: “Sen... Seinaxe Cemi sityva da ar uaryavi Cemi<br />
saxeli” (gamocx 3:8), aseve adastureben, rom qristes sityva<br />
paralelurad dgas mis saxelTan. qriste STagonilad<br />
citirebs esaias (42:4): “mis (qristes) rjuls moelian<br />
zRvispirelni”, xolo striqoni “da mis saxels moendobian
xalxebi” (maT 12:21) kvlav aTanasworebs mis saxels<br />
saxarebasTan mis Sesaxeb. ioanes meore da mesame werili<br />
Seicavs miTiTebebs mogzaure mqadageblebis Sesaxeb: “kargs<br />
izam, Tu RvTis winaSe Rirseulad gamoistumreb” (3 ioan 6,<br />
7). rogorc Cans, igulisxmeba markozis misia (16:15, 16) _<br />
wasvla wuTisofelSi da saxarebis qadageba. amrigad, qristes<br />
saxeli da misi saxareba gaTanasworebulia. aqedan<br />
gamomdinare, bibliis mixedviT, qristes rwmena naTlobis<br />
miRebas niSnavs: “vinaidan Tqven yvelani RvTis Svilebi xarT<br />
qriste iesoSi rwmeniT. vinaidan, raki yvela moinaTleT<br />
qristeSi, qristeSi SeimoseniT” (gal 3:26, 27). pavles<br />
sityvebidan gamomdinare, maTi rwmena qristeSi, bunebrivia,<br />
Seicavs am rwmenis gamoxatvas naTlobis meSveobiT. amgvarad,<br />
rwmena qristeSi gagebis procesia, romelic morCilebisagan,<br />
da ara sityvier aRiarebisagan Sedgeba: “me mwams qriste”.<br />
amas adastureben ioanes sityvebi 6:35: “CemTan momsvlels ar<br />
moSivdeba da Cems morwmunes arasdros moswyurdeba”, rac<br />
aTanasworebs qristes rwmenas mis mosvlasTan da amiT<br />
amtkicebs, rom rwmena _ procesia.<br />
qadageba “qristes” Sesaxeb, aqedan gamomdinare, Seicavs<br />
ZiriTad debulebebTa rigs. ase luka (9:11) aRwers, Tu<br />
rogor qadagebda qriste RvTis sasufevelis saxarebis<br />
Sesaxeb (Sd. maT 4:23), xolo markozi (6:34) gvacnobs imis<br />
Sesaxeb, Tu rogor aswavlida igi maT “mravals”. saxarebaSi<br />
gamoyenebulia sityva “mravali”, aq ar aris naTqvami mokle<br />
uwyebaze qristes Sesaxeb, romlis gadmocema erT wuTSi<br />
SesaZloa. amrigad, Cven vkiTxulobT aseT frazebs,<br />
rogoricaa: “saxarebas uqadagebdnen am qalaqs, mravali<br />
daimowafes...” (saq 14:21), sadac gamoyenebulia Tanaswori<br />
sityvebi “qadageba” da “Seswavla”. sityvebis amgvari<br />
gamoyeneba ar iqneboda saWiro, Tu saxareba mxolod<br />
ramodenime martivi debulebisagan Sedgeboda. beriaSi, pavles<br />
qadagebis Semdeg, xalxi yoveldRe arCevda werilebs, raTa
darwmunebuliyo namdvilad ae Tu ariso (saq 17:11). saxareba,<br />
romliTac pavle sargeblobda qadagebis dros, amitom<br />
damyarebuli iyo Zvel aRTqmaze. xalxs swamda misi, maT<br />
Seiswavles biblia pavles mosmenis Semdeg. “bevrma irwmuna<br />
maTgan” (saq 17:12). radgan Cven gvaqvs saqme bibliis kargad<br />
Secnobil xalxTan, romlebic ar Seiswavlian mas<br />
regularulad qadagebis mosmenisa da ganxilvis Semdeg, maSin<br />
ar aris sakvirveli, rom saWiroa ufro meti dro mis<br />
SesaswavlaT, vidre es ax. w. aR-is pirvel saukuneSi<br />
xdeboda. “yvela, visac swams, rom ieso qristea, RvTisgan<br />
aris Sobili” (1 ioan 5:1), sruliad Seesabameba leqsebs: “man<br />
Tavisi surviliT gagvaCina Cven WeSmaritebis sityviT” (iak<br />
1:18). “xelaxlad Sobilni... RvTis sityvis mier... es ki is<br />
sityvaa, Tqven rom gexaraT” (1 pet 1:23, 25). amiT<br />
aSkaravdeba, rom rwmena qristes, RvTis Zis mimarT _<br />
adasturebs, rom saxareba RvTis sityvas warmoadgens.<br />
samefos mefe<br />
saxeli “qriste” zogierTgan SesaZloa wakiTxuli iyos,<br />
rogorc qristes samefos sinonimi. amis gamo, Sesityvebas<br />
“rwmena qristeSi” eniWeba gansakuTrebuli azri. ufalma<br />
uTxra farisevelebs, rom maTTvis ar aris aucilebeli mesiis<br />
Zebna, radgan igi ukve maT Sorisaa. igi gamoxatavs amas<br />
Semdegi sityvebiT: “TviTon TqvenSia RvTis sasufeveli” (luk<br />
17:21) da gansazRvravs sityva “samefos” rogorc “samefos<br />
mefes”. ioane RvTis sasufevelis damyarebis qadagebisas<br />
gvatyobinebs qristes Sesaxeb. qva, romelic kerps moxvda<br />
nabuqodonosoris sizmarSi, RvTis samefos warmoadgenda (dan<br />
2:44). es is qva-samefoa, romelic “Semusravs da daaqcevs<br />
yvela (sxva) samefos”. amgvar igavSi ezekieli ambobda naZvis<br />
Sesaxeb, romelsac moswydeba nazi nayari da mTaze daiTeseba,<br />
raTa didebuli naZvi amovides. “dasaxldeba mis qveS<br />
yovelgvari frinveli” (ezek 17:22, 23). es, SesaZloa,
qristes ekuTvnis, romlis Sesaxeb esaia metyvelebs (es 53:2),<br />
rogorc “morCi da rogorc fesvi urwyulo miwidan”.<br />
amasTanave arsebobs aSkara kavSiri qristes igavTan mdogvis<br />
marcvlis Sesaxeb, sadac RvTis samefo patara marcvals<br />
edareba, romelic didZal xed gadaiqceva da mis CrdilSi<br />
sxvadasxva frinveli dabinavdeba. es kavSiri sityvasTan<br />
samefos Sesaxeb da TviT iesos pirovnebasTan adasturebs,<br />
rom igi metyvelebda sakuTar Tavze rogorc samefos cocxal<br />
sityvaze. amis gamo, “rwmena qristeSi” da RvTis samefos<br />
mTel saxarebis mimarT _ erTi da igivea.<br />
ra aris saxareba?<br />
axla ufro dawvrilebiT ganvixilavT sakiTxs, romelic<br />
mniSvnelovani iyo ax. w. aR-is pirvel saukuneSi morwmuneTa<br />
Soris. axali aRTqmis dros arsebobda swavlebis wesi,<br />
romelsac ver aRviqvamT Tanamedrove swavlebis analogiaT.<br />
aucilebelia gaviTvaliswinoT sxva mniSvnelovani faqtoric<br />
_ winaswarmetyvelobis niWis mqone Zmebis arseboba _ sruli<br />
aRTqmis qadageba RmerTisagan STagonil mdgomareobaSi. gvaqvs<br />
safuZveli vifiqroT, rom zogierTi amgvari STagonili<br />
gamoTqma droTa ganmavlobaSi emateboda moZRvrebis sistemas.<br />
moZRvrebis wesi<br />
pavles SeeZlo eTqva romaelTa eklesiis wevrebTa Sesaxeb,<br />
yovel SemTxvevaSi, “guliT daemorCileT im saxis moZRvrebas,<br />
romelsac Tqveni Tavi gadaeciT” (rom 6:17) naTlisRebamde.<br />
berZnuli sityva “wesi” aseve naTargmnia sityvebiT<br />
“magaliTi” an “nimuSi” da ekuTvnis farTod gavrcelebul<br />
moZRvrebis sistemas. pavles gamoTqmaSi sityva “wesi”<br />
miuTiTebs codnis garkveul donis aRqmis mniSvnelobis<br />
aucileblobis Sesaxeb, da ara mxolod mokle mtkicebebis<br />
gagebaze, romlebic naTlobis miRebamde aris gamotanili.<br />
eklesiis zogierT msaxurs hqonda “RvTismosaobis saxe... mis<br />
Zalas ki uaryofen” (2 tim 3:5), magram amasTanave ar
aRiarebdnen WeSmaritebis realur siZlieres yoveldRiur<br />
cxovrebaSi. pavlem Seaxsena galatebs: “Tvalwin (maT)<br />
aRiwera cxadad ieso qristes jvarcma” (gal 3:1). berZnuli<br />
sityva “aRiwera” sityvasityviT “werilobiTi sityvebiT<br />
gamoxatuls” aRniSnavs, TiTqos Tavdapirveli miTiTeba<br />
galatelTa mimarT werilobiT iyo gakeTebuli. aRdgomis<br />
doqtrinis gansazRvrisas pavlem Tqva: “me... gadmogeciT is,<br />
rac TviTonve miviRe, rom qriste mokvda...” (1 kor 15:3), da<br />
amiT gvaCvena Tu rogor miiRo RvTis aRTqma da gadmosca igi<br />
fuZemdebeli doqtrinis saxiT. pavlem araorazrovnad Tqva:<br />
“umjobesi iqneboda ar SeecnoT simarTlis gza, vidre<br />
SeecnoT da ukuqceuliyvnen maTTvis gadacemuli wmida<br />
mcnebisagan... xolo nabani Rori (naTlobaSi) talaxSi<br />
sagoraod midis” (2 pet 2:21, 22). aq sityvebi “gza” da<br />
“wmida mcneba” ukavSirdeba gabanvas naTlobis dros, TiTqos<br />
gza da mcneba manamde cnobili iyo. Cven davadastureT, rom<br />
ar arsebobda mcneba naTlisRebamde, amitom mxolobiT<br />
ricxvSi gamoyenebuli sityva “mcneba”, SesaZloa<br />
ganmartebuli iyos rogorc garkveulad gansazRvruli<br />
moZRvrebis safuZveli, romelic adamians unda scodnoda<br />
naTlobis miRebamde. zogierT adgilSi naTqvamia moZRvrebis<br />
“miRebis” Sesaxeb, doqtrinisa da “saxarebis” Sesaxeb: gal<br />
1:9, 12; fil 4:9; kol 2:6; 1 Tes 1:6; 2:13; 4:1. es Seesabameba<br />
imas, rom “saxareba” garkveuli debulebebisagan Sedgeba,<br />
romlebic jer mociqulebma “miiRes” da Semdeg maT, visac<br />
uqadages.<br />
rwmena<br />
iuda aseve saubrobda “rwmenis” Sesaxeb, romelsac erTxel<br />
wmidanebma uRalates (iuda 3). sityva “rwmena”, amrigad,<br />
ixmareba paralelurad sityvebTan “doqtrinis safuZvlebi”,<br />
romlebsac isini naTlobis miRebamde flobdnen. magram, ax. w.
aR-is pirvel saukunis leqsikonSi SesaZloa sxva fraza<br />
yofiliyo swavlebis safuZvlebis mimarT.<br />
pavles qadageba “mtkiced mivyveT imedis aRsarebas” (ebr<br />
10:23) SesaZloa iribulad ekuTvnodes maT imedis aRsarebas<br />
naTlobis miRebamde. “sarwmuno sityvis” SenarCuneba (tit<br />
1:9), pirvel rigSi TiTqos am “rwmenis Sesaxeb gancxadebas”<br />
adasturebs. sityvebi “saerTo rwmenaSi” (tit 1:4) amtkiceben,<br />
rom swavlebis ZiriTadi Sinaarsi gaziarebuli iyo<br />
morwmuneTa Soris; iyo mxolod “erTi rwmena” (efes 4:5).<br />
qristes saxeli da rwmena gaerTianebulia saq 3:16. qristes<br />
saxeli _ amave swavlebis sxva saTauria, romelsac sityva<br />
“rwmena” Seicavs. rogorc cxovrebiseul saqmeebSi (1 tim<br />
6:10), aseve moZRvrebaSi (1 tim 4:1) pavle gvafrTxilebda,<br />
rom zogierTni “gandgebian rwmenisagan” amgvar rwmenis<br />
gandegilobis Sesaxeb unda vTqvaT, rom “rwmenis” gansazRvra<br />
SeuZlebelia.<br />
praqtikis sakiTxebi<br />
praqtikis sakiTxebi aseve Seadgendnen moZRvrebis nawils.<br />
“rwmena qristeSi” Seicavda mtkicebas “samarTlianobaze,<br />
TavSekavebisa da momaval gankiTxvaze” (saq 24:24, 25). pavle<br />
saubrobda puris gatexvisa da aRdgomis swavlebis<br />
miTiTebebis Sesaxeb. “vinaidan me miviRe uflisagan, rac<br />
Tqvenc gadmogeciT” (1 kor 11:23). arsebobda praqtikuli<br />
debulebebis rigi, romelic mogvianebiT pavlem ganagrZo da<br />
moZRvrebaSi CarTo, magaliTad, debuleba debis Sesaxeb<br />
eklesiaSi: “... yvelaferSi gaxsovarT da inaxavT moZRvrebebs,<br />
rogorc gadmogeciT. magram aseve minda icodeT, rom... colis<br />
Tavi _ qmaria...” (1 kor 11:2, 3). es gvaCvenebs, rom amgvari<br />
debulebebis axsna naTlobamde xdeboda da moZRvrebis nawils<br />
Seadgenda. berZnuli sityva “wesi” aseve iTargmneba, rogorc<br />
“tradicia” 2 Tes 3:6 da 2:15: “Cven gamcnebT, Zmebo, Cveni<br />
uflis ieso qristes saxeliT, rom CamoSordeT yovel Zmas,
omelic uwesod iqceva da ara im gadmocemisamebr, Cvengan<br />
rom miiReT... mtkiced ideqiT da gepyraT gadmocemebi,<br />
romlebic giswavliaT Cveni (STagonili) sityviT Tu<br />
weriliT” (bibliis inglisur gamocemaSi R.S.V. sityva<br />
“gadmocemebis” magier gamoyenebulia sityva “tradicia”). es<br />
yvelaferi adasturebs moZRvrebis Seswavlis aucileblobasa<br />
da CamoSorebas im xalxTagan vinc ar iRebs mas: “sarwmuno<br />
sityvis mimdevari, moZRvrebis mixedviT, rom SeZlos saRi<br />
moZRvrebiT Seagonos da daarwmunos mokamaTeni” (tit 1:9).<br />
Cven viciT, rom adrindel eklesiaSi arsebobdnen “cru<br />
winaswarmetyvelni”, romlebic amtkicebdnen RmerTisagan<br />
gamocxadebis miRebas doqtrinis debulebebis Sesaxeb,<br />
romelTa damateba aucilebelia moZRvrebis miRebul<br />
safuZvlebTan. amrigad, pavle aRniSnavs, Tu romeli<br />
gamocxadebiT STagonili “sarwmuno sityva” (tit 1:9; 3:8; 2<br />
tim 2:11; 1 tim 4:9) Rirseulia miRebisaTvis (1 tim 1:15;<br />
4:9); ese igi, rwmenis doqtrinaSi CarTvisaTvis. amis gamo,<br />
ioane gvafrTxilebs: “sayvarelno! nu endobiT yovel suls,<br />
aramed gamoscadeT sulni, RvTisagan arian Tu ara, radgan<br />
bevri cru-winaswarmetyveli gamovida wuTisofelSi” (1 ioan<br />
4:1).<br />
zogierTi amonaweri<br />
qvemoT mocemulia zogierTi aSkara magaliTi im debulebebis,<br />
romlebic “qristes rwmenasTan” damatebaSi, rogorc<br />
saxarebis ZiriTad nawilSi, miRebulni unda iyvnen<br />
naTlobamde.<br />
_ “im dRes, roca Cemi saxarebis mixedviT, RmerTi<br />
ganikiTxavs adamianTa dafarul fiqrebs ieso qristeTi” (rom<br />
2:16). aqedan gamomdinare, moZRvreba gankiTxvis
adgilsamyofelisa da pasuxismgeblobis Sesaxeb warmoadgens<br />
“pirvel princips” _ ixile aseve saq 24:25, ebr 6:1, 2.<br />
_ debuleba dacveTis Sesaxeb, rogorc xsnis aucilebel<br />
pirobas, pavlem uwoda “sxva saxareba” (gal 1:6). amrigad,<br />
Cven ar unda davicvaT moses rjuli, magaliTad, SabaTis<br />
Sesaxeb _ es WeSmariti saxarebis aTvisebis mniSvnelovani<br />
nawilia.<br />
_ “axarebs sasufevels” _ aramarto qristes, aramed mis<br />
momaval samefos Sesaxebac (es 52:7; Sd. rom 10:15) aRwers<br />
maxarobels, romelic qadagebs saxarebas da metyvelebs im<br />
Jamze, rodesac SeZlebs uTxras sions: “Seni RmerTi mefobs”,<br />
e. i., samefoSi.<br />
_ qristes SesaniSnavi arsebobis swori gageba iyo megobrobis<br />
sakiTxi (2 ioan 7:10). amis gamo, saxareba Seicavs mraval<br />
debulebebs qristes Sesaxeb (saq 8:12). kvlav saubari<br />
qristeSi rwmenis Sesaxeb _ aSkarad sakmarisi ar aris.<br />
_ samefos aRTqmis mniSvneloba _ saxarebis cxovrebiseuli<br />
nawilia, romelic winaswar axara RmerTma abraams (gal 3:8)<br />
da israelianebs (ebr 4:2). pavle eubneoda daviTs aRTqmis<br />
qadagebaze, rogorc “xsnis sityvis” Sesaxeb (saq 13:23, 26).<br />
amitom _ es xsna wmida werilis mniSvnelovani nawilia. igi<br />
ambobs: “Cven gaxarebT, rom aRTqma, romelic mamebs misca”<br />
(saq 13:32). amis msgavsad: “RvTis saxarebisaTvis _ Tavis<br />
Zeze, romelic daviTis Teslisgan iSva xorcielad” (rom 1:1-<br />
4).<br />
_ aRTqmis gasagebad saWiroa israelis istoriis garkveuli<br />
codna. antioqiaSi pavles qadagebis Seswavla (saq 13)<br />
gvaCvenebs, Tu rogor aRwerda igi israelis istorias,<br />
aRTqmis gansakuTrebuli mniSvnelobis xazgasmiT da
gamoyofda mis ganxorcielebas iesoSi. amrigad, misi qadageba<br />
damyarebuli iyo israelis istoriaze da, Cveni azriT, maT<br />
“aRwerobiTi” saxe hqonda, gankiTxvis Sedegebis<br />
gafrTxilebis CaTvliT, Tu ar ganxorcieldeba is, ris<br />
Sesaxebac igi metyvelebda.<br />
daskvna<br />
zemoT naTqvamis mniSvnelobis gadafaseba Znelia:<br />
“gaufrTxildi Tavs da swavlebas. amas uerTgule, radgan<br />
aseTi moqmedebiT Sens Tavsac ixsni da Sens msmenelTac” (1<br />
tim 4:13-16). moZRvarTa debulebebis CamonaTvali, romelic<br />
mocemulia am wignis 1 danarTSi, ar aris amomwuravi, magram,<br />
avtoris azriT, bibliis furclebze moxsenebul uamrav<br />
sakiTxis Sesaxeb sakmaris ganxilvas iZleva. moyvanil TavSi<br />
naCvenebia, rom arsebobs moZRvrebis ZiriTadi debulebebis<br />
kompleqsis gansazRvris daJinebiTi aucilebloba, romelsac<br />
Cven yvela aviqvamT da dauyonebliv umtkicebT erTgulebas.<br />
am dogmaTa CamonaTvalis Sinaarsi TiTqos Seicavs Cvens<br />
miTiTebebs maTTvis, visac surs naTlobis miReba. sasurvelia<br />
wyalSi CaSvebamde diskusiis saxiT davadginoT, Tu ramdenad<br />
Rrmad aiTvises maT is, rasac swavlobdnen. xSirad<br />
morwmuneebs mouwodebdnen “rwmenisaken” maTTvis rTul dros.<br />
“RmerTis fundamenti myarea”. Cvenma gacnobam moZRvrebis<br />
pirvel principebTan, RvTis saocari ganzraxvebTan, Tavis<br />
Tavad, unda wagvaxalisos. wmida werilis mxolod<br />
ganuwyvetel swavlas da qadagebas SeuZlia sargeblobisa da<br />
darwmunebis Rrma grZnobis miniWeba. pavles msgavsad,<br />
martoobisa da wuxilis dros, Cvenc SegviZlia vTqvaT:<br />
“keTili brZoliT vibrZodi, ganvle asparezi, rwmena<br />
SevinarCune”. “vinaidan vici, visac verwmune, da mwams, rom<br />
mas ZaluZs Seinaxos Cemi sawindari (Cveni cxovreba) im<br />
dRisaTvis” (2 tim 4:7; 1:12).
SeniSvna: Cveni ufalis iesos aRsareba<br />
“imitom rom, Tu Seni bagiT aRiareb, rom ieso ufalia, da<br />
Seni guliT irwmuneb, rom RmerTma aRadgina igi mkvdreTiT,<br />
gadarCebi” (rom 10:9).<br />
unda aRvniSnoT:<br />
_ zemoT naTqvamidan aSkaraa, rom “ufali ieso” _ SesaZloa<br />
moZRvrebaSi sinonimia “RvTis samefosi da ieso qristes<br />
saxelis” naTlobis CaTvliT (saq 8:5). sarwmunoeba, romlis<br />
Sesaxeb pavle mociqulma Tqva _ naTlisReba ariso. amasTan<br />
dakavSirebiT SegviZlia gavixsenoT mociquli markozi (16:16):<br />
“vinc irwmunebs (Sd. aRiarebs) da moinaTleba (Sd. aRdgeba<br />
mkvdreTiT qristesTan erTad), gadarCeba”.<br />
_ qristes aRdgomis gaazreba Seicavs bibliis codnas<br />
jojoxeTisa da adamianis bunebis mimarT.<br />
_ leqsebi rom 10:8, 9 Seesabameba leqss 13: “radgan yoveli,<br />
vinc uflis saxels miuxmobs, gadarCeba”. pavle aRwerilia<br />
naTlisRebis Semdeg da amitom igi mouwodebs ufal iesos<br />
saxels (saq 22:16); mxolod naTlobis miReba gvaZlevs ufal<br />
iesos saxelis mowodebis saSualebas (maT 28:19).<br />
_ ramdenime TaviT adre naTlisRebis mniSvnelobis xazgasmiT<br />
(rom 6), warmoudgenelia, rom pavlem iqadagos me-10 TavSi,<br />
TiTqos naTloba ar aris aucilebeli xsnisaTvis.<br />
_ leqsebSi rom 10:6-8 naTqvamia: “nu ityvi Sens gulSi: vin<br />
ava zecaSi? vin Cava ufskrulSi? axloa SenTan sityva, Sens<br />
bageSi da Sens gulSi. ese igi, rwmenis sityva, romelsac<br />
vqadagebT. aqedan gamomdinare, “rwmenis sityva” niSnavda imas,<br />
rac unda aRiarebuliyo da Seesabameboda sityvebs “ufali<br />
ieso” leqsSi 9. Cven ganvsazRvreT, rom “rwmena” Seicavs<br />
saxarebaSi mocemul moZRvrebas. pavles mohyavs leqsebi meore<br />
rjulidan (30:11-14): “radgan es mcneba, romelsac dRes
gicxadeb... ar aris caSi igi... arc zRvis gaRmaa igi... radgan<br />
Zalze axlos aris SenTan es sityva”. rogorc Cans, igi<br />
ganmartebs “am mcnebas”, rogorc qristes mimarT. amrigad,<br />
meore rjulSi (30:16) naTqvamia, rom, Tu israelianebi ar<br />
uRalateben sityvas, isini kurTxeulni iqnebian, ese igi, Tu<br />
axali israeli irwmunebs qristes sityvas, igi gadarCeba.<br />
aqedan gamomdinare, qristes aRTqma Seesabameba am moZRvrebas<br />
qristes Sesaxeb. leqsi, “radgan Seismen uflis, Seni RmerTis<br />
sityvas” (rjl 30:10), emTxveva leqss: “Tu Seni bagiT<br />
aRiareb, rom ieso ufalia” (rom 10:9). amgvari Sedareba<br />
zedmetad amtkicebs, rom sityvebi “ufali ieso” Seicaven<br />
RvTis sityvis ZiriTad moZRvrebas.<br />
gadaxveva 32: avazaki jvarze<br />
avazakma uTxra: “ieso gamixsene, roca Sens sasufevelSi<br />
mixval”. iesom uTxra mas: “WeSmaritad geubnebi Sen: dResve<br />
CemTan erTad iqnebi samoTxeSi” (luk 23:42, 43). am<br />
striqonebSi igulisxmeba, rom naTlobis miReba ar aris<br />
aucilebeli xsnisaTvis da rom sikvdilis Semdeg Cven<br />
pirdapir cisken mivemgzavrebiT. am striqonebis ufro<br />
yuradRebiani kiTxvis dros aSkaravdeba Semdegi:<br />
1. miTiTeba movinaTloT qristes sikvdilsa da aRdgomaSi<br />
mocemuli iyo qristes aRdgomis Semdeg (mark 16:15, 16).<br />
rodesac qriste esaubreboda avazaks, is jer kidev moses<br />
rjulis dros cxovrobda.<br />
2. WeSmariti naTlisReba _ iesos sikvdilisa da aRdgomis<br />
naTlisRebaa. amis gaTvaliswinebiT aSkaraa, rom iesosa da
avazakis saubramde mocemuli movlenebi ar iyo momxdari da<br />
naTloba qristeSi SeuZlebeli iyo.<br />
3. naTloba gamoxatavs Cvens sikvdils qristesTan erTad<br />
(rom 6:3-5). avazaki erTaderTi adamiani iyo, romelic<br />
sityvasityviT masTan erTad mokvda.<br />
4. sruliad SesaZlebelia, rom avazaki ioane naTlismcemlis<br />
mier monaTluli iyo. uamravi morwmune warsulSi umecari<br />
adamiani iyo (maT 21:32). imis Tqma, rom avazaki monaTluli<br />
ar iyo _ niSnavs kamaTs ucnobTan, rac, rasakvirvelia, susti<br />
argumentia, romelzedac SegviZlia mivuTiToT. mocemuli<br />
nawyveti aseve dums sityvebis “suli” da “zeca”-s Sesaxeb.<br />
5. avazaki Txovda iesos mis “gaxsenebas”, rodesac ieso Tavis<br />
sasufevelSi miva. avazaki Secnobili iyo saxarebisa da<br />
“RvTis samefos” Sesaxeb, romelsac ieso qadagebda (maT<br />
4:23), icoda, rom samefos damyarebisas dadgeba gankiTxvis<br />
dRe da amitom Txovda iesos gaxsenebas. mas swamda, rom ieso<br />
mkvdreTiT aRdgeba da ganikiTxavs, igi aRiarebda, rom xsna<br />
da sazRauri aRdgomis dRes qristes bageebidan gaiJRers.<br />
6. iesom upasuxa, rom avazaki masTan erTad iqneba samoTxeSi.<br />
es berZnuli sityva yovelTvis idealur garemos aRniSnavs<br />
dedamiwaze. igi gamoiyeneba edemis baRis aRdgenis mimarT,<br />
romlis xilva SesaZlo iqneba momaval RvTis sasufevelSi<br />
(gamocx 2:7). RvTis samefos dros samyaro daubrundeba<br />
edemis baRis samoTxur pirobebs (es 51:3; ezek 36:35), radgan<br />
wyevla moixsneba (gamocx 22:3). berZnuli Zveli aRTqma<br />
(septuaginti) amave berZnul sityvas “samoTxes” xmarobs<br />
dedamiwaze idealuri cxovrebis mimarT (ekl 2:5; neem 2:8;<br />
qeb 4:14; dab 13:10). sityva “samoTxe” ukavSirdeba sityvas<br />
“zeca” misi mxatvrul literaturaSi gamoyenebis gamo,<br />
magaliTad, rogorc miltonis “dakarguli samoTxe”. ieso
samoTxes dapirda avazaks, qristesTan erTad samefoSi yofnis<br />
survilis sapasuxoT. Cven giCveneT me-5 TavSi, rom<br />
sasufeveli dedamiwaze damyardeba, aqedan gamomdinare,<br />
“samoTxec” dedamiwaze iqneba.<br />
7. leqsi 43 Cveulebriv TargmanSi gulisxmobs, rom qriste<br />
da avazaki imave dRes iqnebian “samoTxeSi”. magram, rogorc<br />
Cans, RvTis samefo jer damyarebuli ar aris dedamiwaze. da<br />
isini ar gaemgzavrebian samefoSi imave dRes. ieso samareSi<br />
iyo mis qadagebasTan Sesabamisad (saq 2:32); igi “sam dRes<br />
dedamiwis gulSi” imyofeboda (maT 12:40; Sd. 16:21) jvarcmis<br />
Semdeg. aRdgomis Semdeg man Tqva: “... ar Semexo, radgan jer<br />
ar avsulvar mamasTan” (ioan 20:17). amrigad, ieso ar<br />
gaemgzavra cisken imave dRes, rodesac mokvda. miuxedavad<br />
amisa, ieso dapirda avazaks: “dResve CemTan erTad iqnebi<br />
samoTxeSi”. am aSkara winaaRmdegobis pasuxi bibliis<br />
Tavdapirvel teqstebSi unda veZeboT. manuskriptebSi berZnul<br />
da ebraelur enebze arc sasveni niSnebi ar aris da arc<br />
mTavruli aso. sasveni niSnebi SegviZlia sxvagvarad<br />
warmovadginoT: “WeSmaritad geubnevi Sen dResve, CemTan<br />
erTad iqnebi samoTxeSi” (luk 23:43). sinamdvileSi,<br />
romserxamis TargmanSi mZime dasmulia sityva “dResve”-s<br />
Semdeg. es saukeTesod uxdeba konteqsts. avazaki Txovda<br />
iesos mis moxsenebas gankiTxvis dRes, igi aRiarebda Tavis<br />
danaSauls da Tvlida, rom gamoCndeba iq. da iesom misca mas<br />
araCveulebrivi aRTqma: “me exlave SemoZlia gipasuxo!<br />
SenTvis ar aris aucilebeli lodini, raTa miiRo sazRauri<br />
_ Sen iqnebi CemTan erTad samefoSi”.<br />
8. zemoT naTqvamodan SesaZloa Semdegi debulebebis<br />
formulireba, romlebsac avazaki, rogorc Cans, aRiarebda:<br />
_ RvTis sasufeveli<br />
_ qristes meore mosvla
_ aRdgoma da gankiTxva<br />
_ pasuxismgebloba<br />
_ xsna, qristes rwmenis meSveobiT<br />
_ qristes aRdgoma<br />
_ qristes umwikvloba (“es adamiani ar akeTebda cuds”)<br />
_ qristes mibaZvis aucilebloba (man uwoda mas “ufalo”)<br />
_ adamianis codvianoba (“Cven samarTlianad varT<br />
gankicxulni”)<br />
aqedan gamomdinare, SeuZlebelia am adamianis magaliTis<br />
gamoyeneba imis dasamtkiceblad, rom nebismieri ixsneba, Tu<br />
mas cotaodeni interesi eqneba qristianobisadmi; mas unda<br />
hqondes swavlis safuZvlebis gageba, rogorc im avazaks. amis<br />
gareSe, igi im rwmenis mwvervalze ver avidoda, romelic<br />
hqonda _ qristem ar aRuTqva xsna sxva avazaks, romelsac<br />
sxvagvari damokidebuleba gaaCnda: “gana Sen qriste ara xar?<br />
ixseni Seni Tavi da Cvenic”. igi sxva adamiani iyo, romelic<br />
Tvlida: “Tu aris raime iesos saqmeSi, me ver vxedav mizezs,<br />
romlis gamo ver miviReb imaves”. igi ambobda ase, radgan<br />
swavlebis safuZveli ar gaaCnda, meore avazakma ki icoda da<br />
esmoda namdvili xsnis miRebis SeuZlebloba, miuxedavad<br />
interesisa qristes swavlebisadmi.<br />
gadaxveva 33: naTlobis sanimuSo wesi<br />
naTlobis sworad CatarebisaTvis, ganvixiloT misi<br />
Tanamimdevroba qristedelfianebis magaliTze inglisSi,<br />
SabaTs 1990 wels. unda aRvniSnoT, rom naTlisReba<br />
warmoadgens srul CaSvebas wyalSi monaniebisa da saxarebis<br />
rwmenis Semdeg. “wesi” _ es mxolod TviTneburi damatebaa am<br />
mniSvnelovani saTanado grZnobis gamosaxatad. naTlisRebis<br />
Catarebis wesi Semdegia:<br />
locva
omaelTa mimarT me-6 Tavis kiTxva<br />
qadageba naTlobisas (qvemoT aris moyvanili; namdvili<br />
saxelebi Secvlilia)<br />
locva<br />
adamianis CaSveba sacuravo baseinis wyalSi<br />
locva<br />
qadageba naTlisRebisas<br />
ueWvelad, dRes yvelaze mniSvnelovani dRea deivis<br />
cxovrebaSi: ramdenime wuTis Semdeg igi savsebiT CaeSveba<br />
wyalSi da gamova sruliad “qristeSi”, abraamis TeslSi,<br />
saxarebis aRTqmis mqone.<br />
am aqtis gansakuTrebuli simartive SesaZloa macduri iyos,<br />
magram deivs da yvela damswres swams, rom es CaSveba wyalSi<br />
akavSirebs mas iesos sikvdilsa da aRdgomasTan, rogorc<br />
wavikiTxeT “romaelTa mimarT”, Tavi 6, lq. 3-5.<br />
“nuTu ar iciT, rom yvelani, vinc movinaTleT<br />
qriste iesoSi, mis sikvdilSi movinaTleT? amitom<br />
davimarxeT masTan sikvdilSi naTlisRebiT, raTa,<br />
mamis didebiT mkvdreTiT aRdga qriste, Cvenc<br />
viaroT sicocxlis ganaxlebiT. vinaidan, Tu<br />
davenergeT mis sikvdilis msgavsebaSi, aseve<br />
viqnebiT misi aRdgomisas”.<br />
modiT warmovidginoT qristes aRdgomis suraTi, radgan<br />
deivi wylidan gamosvlisas SeuerTdeba mkvdreTiT aRmdgar<br />
iesos.<br />
Cven SegviZlia warmovidginoT Ramis haeris siCume, grili<br />
sio da iesoSi axali cxovrebis didebuli grZnoba. igi<br />
xedavda ierusalimis naperwklebs; iq mcxovreb xalxs,
omlebmac sruliad ar ician im Sesanisnavi movlenebis<br />
Sesaxeb, romlebic yvelas exeba; adamianis Sesaxeb, romelic<br />
mkvdreTiT aRdga axal cxovrebisaTvis.<br />
ase deivis wylidan gamosvlisas, samyaro ar daafasebs<br />
momxdaris mniSvnelobas. yvelaferi ris danaxvac xalxs<br />
SeuZlia, baseinisaken mimavali kacTa da qalTa patara jgufi<br />
iqneba da, Tu rogor erTi adamiani ayvinTebinebs meores.<br />
magram, rogorc angelozebs uxarodaT iesos aRdgoma, aseve<br />
axlac CvenTvis uCinari angelozebi xaroben kidev erT<br />
codvil monaniebiT.<br />
Cven wavikiTxeT “romaelTa mimarT” me-6 Tavi, sadac weria,<br />
rom Cven aseve SevalT “ganaxlebul cxovrebaSi”, sixarulSi,<br />
romelic amieridan deivs eqneba da romelsac igi gaitans<br />
mTels cxovrebaSi. rogorc wavikiTxeT, igi ukve ar aris<br />
codvis mona, aramed RmerTis da, rogorc naTqvamia bibliaSi,<br />
mis nebas asrulebs. warmtacia imis fiqri, rom Cven<br />
Tavisufleba gvinda, magram Cven ar varT Tavisufalni, Cven<br />
codvis monebi varT. deivma amoirCia Tavis mbrZanebeli da<br />
mzad aris RmerTs emsaxuros. droTadro gegonebaT, rom is<br />
SezRuduleba, romelic dagvedeba Cvens axal cxovrebaSi<br />
sakmaod mZimea da misi atana SeuZlebelia; da Cven misgan<br />
ganTavisuflebis cdunebaSi vimyofebiT. magram Tu Cven<br />
amgvarad moviqeciT, Cven ver ganvTavisufldebiT, Cven kvlav<br />
codvis msaxurni gavxdebiT.<br />
pavlem axsna 1 kor 10:1, 2, rom Cveni gavla naTlobis wyalSi<br />
israelianebis wiTeli zRvis gavlas emsgavseba. SegviZlia<br />
SemecnebiTi saxis igavis gamotana. israelianebi monebad iyvnen<br />
egvipteSi, umiznoT atarebdnen cxovrebas, oflSi muSaobdnen<br />
da Tayvans scemdnen egviptes kerpebs. isini RmerTs
evedrebodnen xsnis gzis micemas, Tumca, SesaZloa, ver<br />
warmoidgendnen mis pasuxs.<br />
sapasuxoT RmerTma mose gagzavna egviptedan maTi<br />
gamoyvanisaTvis zRvis gavliT da Semdeg udabnoTi aRTqmul<br />
qveyanaSi Seiyvana. israelianebi egvipteSi deivisa da yvela<br />
naTlobis mimRebis msgavsad iyvnen; axla deivi TiTqos<br />
wiTeli zRvis napirebs miuaxlovda. wyalSi gavliT igi ar<br />
moxvdeba maSinve aRTqmul qveynis samefoSi; igi Cven<br />
SemogvierTdeba udabnoSi gasvlisas. RmerTs mihyavda<br />
ebraelebi udabnoSi angelozis daxmarebiT, romelic<br />
ganuwyvetliv Tan axlda maT, dRisiTa da RamiT. aseve yvela<br />
CvenTagans hyavs angelozi, romelic Cvens irgvliv cxovrobs<br />
da gvexmareba xsnis gzis povnaSi.<br />
israelianebi yoveldRe cis mananiT ikvibebodnen, romelic<br />
iesom saxarebaSi (ioan 6) gansazRvra, rogorc RvTis sityva.<br />
amis gareSe isini daiRupebodnen, radgan sxva araviTari<br />
sakvebi ar iyo. am mizezis gamo, Cven girCevT “bibliis<br />
Tanamgzavrs” (specialuri gamoSveba), romlis meSveobiT Tqven<br />
SeZlebT bibliis garkveuli Tavebis yoveldRiur kiTxvas.<br />
aucilebelia Sesvenebis gakeTeba Cven yoveldRiur<br />
cxovrebaSi, sasurvelia erTi da imave dro yovel dRe<br />
bibliis miTiTebuli Tavebis kiTxvisaTvis da<br />
gaazrianebisaTvis.<br />
israelianebs aRTqmuli hqondaT, ar ecadon erT dReSi zecis<br />
mananis Sekrebva, romelic maT ramdenime dRe unda hyofnodaT,<br />
aramed yovel dRe SeegrovebinaT igi. aseve Cvenc yovel dRe<br />
unda aviTvisoT RvTis sityva. rogorc Cven ar gvaviwydeba<br />
Cveni bunebrivi kveba, aseve RvTiuric unda gvaxsovdes.<br />
sinamdvileSi, iobs SeeZlo eTqva, rom igi afasebs RvTis<br />
sityvas ufro, vidre Tavis bunebriv sakvebs.
israelianebi aseve svamdnen niaRvaridan, romelic dangreuli<br />
kldidan modioda. kor 10 naTqvamia, rom es “qristes”<br />
warmoadgens.<br />
amrigad, Cven unda vWamoT da davlioT iesos magaliTis<br />
mixedviT, da amis gakeTeba Cven SegviZlia moxsenebis wirvis<br />
dros, yovel kviras. krebebis Sesaxeb unda aRvniSnoT Cveni<br />
imedis gaziarbis bunebrivi survili. mgzavri uwylo<br />
udabnoSi moxaruli iqneba Sexvdes mis msgavs, raTa<br />
gauziaros gamocdileba da ganixilos gzis momavali<br />
sirTuleebi. aseve Cvenc sirTuleebiT da codviT savse<br />
cxovrebaSi unda SevinarCunoT kavSiri erTmaneTisadmi.<br />
xSirad yvelas ar gaaCnia amgvari krebebis daswrebis<br />
saSualeba, magram Cven unda gamoviyenoT kavSiris dacvis<br />
nebismieri saSualeba mimoweris, Jurnalebis kiTxvisa da sxva<br />
gziT.<br />
Cven vsaubrobT axali cxovrebis pasuxismgeblobaze, magram<br />
araswori iqneboda imis warmodgena, rom Tu Cven CavidenT<br />
garkveul saqciels, magaliTad, bibliis yoveldRiuri kiTxva,<br />
maSin RmerTi dagvajildovebs. es RmerTis nebaa, misi<br />
survilia, samefos damyareba, rogorc niWis, da ara rogorc<br />
samsaxuris safasuris gadaxda. da sruliad araswore<br />
iqneboda imis fiqri, rom naTlisReba _ RvTis samefoSi<br />
Sesvlis gasamrjelia. RmerTis siyvaruli da WeSmariteba,<br />
qristes gamarjveba RvTis samefoSi SesvliT met saSualebas<br />
gvaZlevs. RmerTs namdvilad unda, rom deivi da yvela<br />
CvenTagani iq iyos. es faqti imdenad mSvenieria, rom Cven<br />
unda gavixsenoT igi droTa ganmavlobaSi, rogorc namdvili<br />
WeSmariteba, da amis gamo, aseve saTanadoT unda vupasuxoT<br />
RmerTis siyvaruls. rodesac israelianebi gamovidnen wiTeli<br />
zRvidan, didi sixaruli iyo, yvela zeimobda. fsalmuni<br />
105:35-41 kargad gamoxatavs am sixaruls da gvaCvenebs, Tu<br />
rogor uzrunvelyofa RmerTma maTi gadasvla:
“... da gadaWames mTeli balaxi maT qveyanaSi, da<br />
gadaWames mTeli nayofi maTi miwisa. da mosra<br />
yoveli pirmSo maT qveyanaSi, dasabami mTeli maTi<br />
Zalisa. da gamoiyvana isini vercxliT da oqroTi,<br />
da maT tomebSi aravin iyo uZluri. gauxarda<br />
egviptes maTi gamosvla, radgan Tavs daatydaT maT<br />
SiSi. gadaafara Rrubeli safrad (maT) da cecxli<br />
_ Ramis gasanaTeblad. iTxoves da gaugzavna<br />
mwyeri da zeciuri puriT gaaZRo isini. gakveTa<br />
klde da gadmodinda wyali, wavida udabnoSi<br />
mdinared”.<br />
aseTivea Cveni sixaruli da Tqveni momavali Zmebisa da debis<br />
sixaruli, romlebic aq imyofebian da Tqveni naTlobis<br />
mowmeni gaxdebian. es RmerTis didi sixarulia, iesosa da<br />
angelozebis sixarulia, romlebic yuradRebiT<br />
gviTvalTvaleben amJamad. dae, yovelive CvenTaganma<br />
SeinarCunos imedi da es sixaruli “bolomde”, raTa Cven<br />
SegveZlos erTad Sesvla RvTis sasufevelSi.<br />
axla ki Cven SegviZlia SevideT gamosacvlel oTaxSi, Semdeg<br />
ki _ baseinSi.
Tavi 10: sakiTxebi<br />
1. SegviZlia ro Cven xsna naTlisRebis gareSe?<br />
2. ras niSnavs sityva “naTlisReba”?<br />
a) valdebuleba<br />
b) mosxureba<br />
g) rwmena<br />
d) wyalSi CaSveba<br />
3. rogor aris axsnili naTlobis mniSvneloba rom 6:3-5?<br />
4. rodis unda miviRoT naTloba?<br />
a) saxarebis Seswavlisa da monaniebis Semdeg<br />
b) bavSvobaSi<br />
g) bibliisadmi interesis gaCenis Semdeg<br />
d) rodesac movisurvebT eklesiaSi Sesvlas<br />
5. raSi viRebT naTlobas?<br />
a) eklesiaSi, romelic Cven gvnaTlavs<br />
b) RvTis sityvaSi<br />
g) qristeSi<br />
d) wmidasulSi<br />
6. ra xdeba naTlisRebis Semdeg?<br />
a) Cven abraamis Teslis nawili vxdebiT<br />
b) Cven arasodes ar CavidenT codvas<br />
g) Cven samudamod xsnilni viqnebiT<br />
d) Cven codvebi mogveteveba<br />
7. gadavrCebiT Tu ara mxolod naTlisRebiT?<br />
8. miviRebT Tu ara naTlobis Semdeg wmidasulis niWs?
Tavi 11<br />
cxovreba qristeSi
11.1 <strong>winasityvaoba</strong><br />
naTlisReba gvaZlevs RvTis sasufevelSi maradiuli<br />
sicocxlis imeds. rac ufro gvwams da vafasebT Cven<br />
darwmunebas imedSi, miT ufro aSkara xdeba pasuxismgebloba,<br />
romelic Cven mogvandes. igi Cveni cxovrebis wess ekuTvnis,<br />
romelic Seesabameba RvTis arsebis miRebis imedis mqone<br />
xalxs (2 pet 1:4), faqtiurad Serwymas mis saxelTan (gamocx<br />
3:12) yovelmxriv srulyofilobis meSveobiT.<br />
nawilSi 10.3 axsnilia, rom naTlobis Semdeg Cven movaleni<br />
varT cxovrebis manZilze ganuwyvetliv vebrZoloT Cveni<br />
bunebis eSmakisebur survilebs (rom 6:6). Tu Cven ar gvsurs<br />
amis gakeTeba, naTlobas ekargeba yovelive azri. igi mxolod<br />
maSin unda Catardes, roca adamiani mzad aris miiRos axali<br />
cxovrebis pasuxismgebloba, romelic naTlobas mohyveba.<br />
naTlobaSi Cven movkvdebiT cxovrebis Zvel, bunebriv<br />
wesisaTvis da, xatovnad rom vTqvaT, qristesTan erTad<br />
aRvdgebiT. “Tu Tqven aRdegiT qristesTan erTad (naTlobaSi),<br />
eZieT maRla, sadac qriste zis RvTis marjvniv. zecierze<br />
ifiqreT da ara miwierze. vinaidan Tqven mokvdiT... maS,<br />
moakvdineT... siZva, uwmiduroba... angareba” (kol 3:1-5).<br />
naTlobis miRebis Semdeg Cven valdebulni varT vicxovroT<br />
fiqriT zecierze (e. i., sulierze), RvTis prespeqtiviT,<br />
SevcvaloT Cveni miwieri pativmoyvareoba Cveni sxeulis<br />
survilebis daZlevis miswrafebaze, ris gamoc SevZlebT<br />
RvTis sasufevelSi Sesvlas.<br />
adamianuri bunebis tendencia Sedgeba RmerTis mimarT<br />
morCilebis miswrafebis gamomJRavnebaSi droTadro. magram<br />
RmerTi xSirad gvafrTxilebs amis gamo. sakuTari miTiTebebis<br />
mimarT igi ambobs: “romelic unda Seesrulebina, rom<br />
ecocxla” (ezek 20:13). Tu Cven Segnebulad vaRiarebT
4<br />
<strong>winasityvaoba</strong><br />
RmerTis miTiTebebs da davemorCilebiT maT naTlobis Semdeg,<br />
Cven valdebulni varT yovelTvis vicxovroT maTTan<br />
TanxmobaSi.<br />
11.2 wmidanoba<br />
“wmidaa, wmidaa, wmidaa, cabaoT ufali!” (es 6:3). samjer<br />
gameorebuli sityva warmoadgens RmerTis wmidanobis erTerT<br />
aRiarebas. sityva “wmidanoba” ZiriTadad “CamoSorebas”<br />
niSnavs _ CamoSorebas arawmida saqcielisagan sulier<br />
cxovrebisaken. “mibaZeT RmerTs, rogorc sayvarelma Svilebma”<br />
(efes 5:1). aqedan gamomdinere, “TviTonac iyaviT wmidebi<br />
yovel saqcielSi (e. i., yoveldRiur cxovrebaSi), rogorc<br />
wmidaa igi, vinc Tqven mogiwodaT. radgan weria: “iyaviT<br />
wmidebi, radgan wmida var me” (1 pet 1:15, 16; lev 11:44).<br />
mkvidrni israelianebi wiTel zRvaSi naTlobis meSveobiT<br />
gamovidnen egviptedan, raTa “wmida erad meyolebiT” (gam<br />
19:6). naTlisRebis Semdeg sulieri israelis wevrebma<br />
amgvarad miiRes “wmida mowodeba” (2 tim 1:9). naTlobis<br />
Semdeg Cven wmidanobis monebi vxdebiT (rom 6:19, 22 da<br />
Semdeg).<br />
wmidanoba, rogorc aseTi, RmerTis arsebobis mniSvnelovani<br />
nawilia da igi unda mTavari sazrunavi iyos yvelasTvis, vinc<br />
dilobs “mibaZos RmerTs”. Tu Cven amgvarad moviqceviT, Cven<br />
gveqneba “wili... mis siwmideSi” (ebr 12:10; 2 pet 1:4).<br />
amitom, wmidanobis gareSe am cxovrebaSi morwmuneTagan<br />
“veravin ixilavs ufals” (ebr 12:14), e. i., isini ver<br />
ixilaven RmerTs da ver isaubreben masTan piradad samefoSi.<br />
diadi imedisaTvis Cven unda CamovcildeT garesamyaros,<br />
romelsac ar aqvs rwmena da mocilebulia bunebriv RvTiur
<strong>winasityvaoba</strong><br />
maradisobas. “Camocileba” ar unda aviqvaT, rogorc<br />
iZulebiTi, radgan imediTa da mowodebis amaRlebul<br />
samyaroSi Cveni wasvlis gamo sruliad bunebrivia vigrZnoT<br />
sakuTari Tavi Camocilebuli amgvar samyarosagan, romelSic<br />
Warbobs cduneba.<br />
axla ganvixilavT sakiTxebs, romlebic adamianis moRvaweobis<br />
im mxareebs ekuTvnian da Seadgenen im samyaros, romelsac<br />
unda gamoveyoT, xolo nawilSi 11.3 saubari wava im samyaros<br />
Sesaxeb, romelsac unda SevuerTdeT.<br />
11.2.1. Zalis gamoyeneba<br />
Cven vcxovrobT im samyaroSi, romelSic codva dominirebs.<br />
nawilSi 6.1 Cven visaubreT mTavrobis Sesaxeb, rogorc<br />
“eSmakze”, radgan igi Seqmnilia xorceuli moTxovnilebebis<br />
dasakmayofilebis mizniT, e. i., bibliuri “eSmaki”.<br />
bibliaSi araerTxel aris naTqvami, rom codva da boroti<br />
Tesli gaimarjvebs, im dros, rodesac sxvadasxva saxis<br />
droebiTi tanjvis Semdeg, dedakacis Tesli sabolood<br />
gamarTlebuli iqneba. am mizezis gamo, morwmunes<br />
ganuwyvetliv urCeven “win nu aRudgebiT borots” (maT 5:39;<br />
rom 12:17; 1 Tes 5:15; pet 3:9).<br />
Cven viciT, rom boroteba RmerTis nebiT gaCnda (es 45:7;<br />
amos 3:6; Sd. nawili 6.1). aqedan gamomdinare, borotebasTan<br />
SewinaaRmdegeba niSnavs RmerTis winaaRmdeg brZolas. amis<br />
gamo, iesom gvianderZa ar SevupirispirdeT borotebis<br />
fizikur Zalebs: “aramed, Tu vinmem marjvena loyaSi gagawnas,<br />
meore loyac miuSvire. vinc moisurvebs Sens gankiTxvas da<br />
Seni mosasxamis waRebas, samoselic Tan gaatane mas” (maT<br />
5:39, 40). qriste amis magaliTia: “zurgi mqonda miSverili<br />
Cemi mcemelisTvis” (es 50:6).<br />
5
6<br />
<strong>winasityvaoba</strong><br />
qriste adarebs sasamarTlo davas cxovrebiseul saqmianobas,<br />
romelic upirispirdeba morwmuneTa mtkicebebs. es _<br />
borotebisadmi winaaRmdegobis pirveli magaliTia da arcerTi<br />
adamiani ar Caidens amas, Tu mas RvTis sityvebis mtkice<br />
rwmena gaaCnia: “Cemia Surisgeba da me mivageb, _ ambobs<br />
ufali” (rom 12:19). “nu ityvi, borotebas sanacvlos<br />
mivagebo, ufals miende da is giSvelis” (igavn 20:22; Sd.<br />
rjl 32:35). am mizezis gamo, pavlem usayvedura korinTelebs<br />
gasamrjelze sxvebis moyvanisaTvis (1 kor 6:1-7). Cveni imedis<br />
sidiade ar gvaZlevs uflebas mivaniWoT gansakuTrebuli<br />
yuradReba mimdevare cxovrebis usamarTlobas: “rogor<br />
gabedavs vinme Tqvengani, TavisianTan rom aqvs dava,<br />
urjuloebTan mivides samsjavroze... nuTu ar iciT, rom<br />
wmidebi ganikiTxaven wuTisofels?” (1 kor 6:1, 2).<br />
sasamarTlos dava, miwis gayofa Tu gayra, ar Seefereba<br />
WeSmaritad morwmune adamianis saqciels.<br />
borotebis dasaTrguneblad da (zogierT SemTxvevaSi)<br />
codvilTa xelisuflebis SesanarCuneblad, saxelmwifo<br />
iyenebs policias da jars. es borotebis sawinaaRmdego<br />
konstituciuri formebia da WeSmarit morwmunem ar unda<br />
miiRos monawileoba maTSi. “yvela maxvilis amRebi maxviliTve<br />
daiRupeba” (maT 26:52). es adre cnobili RvTiuri principis<br />
gameorebaa: “vinc adamianis sisxls daRvris, adamianis mierve<br />
daiRvreba misi sisxli, radgan RvTis xatad Seqmna adami”<br />
(dab 9:6). ganzraxuli Zaladoba Cveni megobris winaaRmdeg,<br />
warmoadgens RmerTis winaaRmdeg Zaladobas. qristianuli<br />
RvTiuri gagebiT naTqvamia: “giyvardeT Tqveni mtrebi da<br />
sikeTe uyaviT Tqvens moZuleebs. akurTxebdeT Tqvens<br />
mawyevrebs da loculobdeT Tqvensve SeuracxmyofelTaTvis”<br />
(luk 6:27, 28). jari da policia am principebis sruliad<br />
sawinaaRmdegod moqmedebs da amitom WeSmariti morwmune<br />
moerideba yovelgvar TanamSromlobas maTTan. ar SeiZleba<br />
monawileoba aramarto ZaladobaSi, aramed araviTari xelis
<strong>winasityvaoba</strong><br />
SewyobaSi. sinamdvileSi, nebismieri monawileoba ficis debaSi<br />
gvarTmevs uflebas viyoT morCilni RmerTis miTiTebisadmi.<br />
amis gamo, WeSmariti morwmuneni uars amboben policiisa da<br />
jarSi msaxurobis nebismier formaze, Tumca yovelTvis mzad<br />
arian miiRon monawileoba alternatiur msaxurobaSi<br />
erovnul krizisis dros. amiT isini materialur daxmarebas<br />
uweven Tavis Zmebs.<br />
11.2.2 politika<br />
RvTis sasufevelSi Sesvlis saRi goneba da mtkice rwmena<br />
niSnavs im faqtis aRiarebas, rom xelisuflebas ar SeuZlia<br />
Seuwyos xeli srulyofilebas. amitom, nebismieri<br />
monawileoba saxelmwifo politikaSi ar Seesabameba samefos<br />
imeds. qriste qadagebda, rom movlenebi ufro da ufro<br />
gauaresdeba “ukanasknel dReebs”, mis mosvlis win (luk 21:9-<br />
12; 25-27). SeuZlebelia irwmuno misi sityvebi da amave dros<br />
Seecado msoflioSi mdgomareobis gaumjobeseba saxelmwifo<br />
politikisa an damxmare struqturebis meSveobiT. igavi<br />
keTili samarianelis Sesaxeb gviCvenebs, rom qristianebma<br />
ramdenadac SesaZlebelia unda Teson sikeTe yvela<br />
xalxisaTvis (gal 6:10).<br />
Tqmulebebi adrindel morwmuneTa Sesaxeb aSkarad gviCveneben,<br />
Tu rogori iyo maTi sulieri cxovreba qristes movlenis<br />
molodinSi. isini amJRavnebdenen Tavis damokidebulebas<br />
samyarosadmi ZiriTadaT moZRvrebis qadagebis gziT. ar<br />
gagvaCnia miTiTeba maT damokidebulebis Sesaxeb sazogado,<br />
ekonomiuri da politikuri problemebisadmi.<br />
“adamianis nebaze ar aris misi gza” (ierem 10:23), adamianuri<br />
bunebis ZiriTadi mankis amgvari Sefaseba niSnavs imas, rom<br />
Cven ar vaRiarebT adamianis saxelmZRvanelo miTiTebebs RvTis<br />
xalxisadmi misaReb sazogadoebis marTvelobaSi. aqedan<br />
gamomdinare, kenWisyra aseve SeuTavsebelia WeSmarit<br />
7
8<br />
<strong>winasityvaoba</strong><br />
rwmenasTan. “uzenaesi xelmwifobs kacTa samefoze da visac<br />
unda, imas miscems” (dan 4:29). saboloo jamSi, dedamiwis<br />
mmarTvelebs xelisufleba RmerTma mianiWa (rom 13:1),<br />
amrigad, kenWisyra demokratiul sazogadoebaSi niSnavs xmis<br />
micemas imis winaaRmdeg, vinc RmerTis mier aris arCeuli.<br />
cnobilia, rom RmerTma misca garkveuli eri babilonis mefis<br />
nabuqodonosoris xelmZRvanelobis qveS (ierem 27:5, 6).<br />
radgan Cven vaRiarebT, rom RmerTma misca yovelive ers<br />
sakuTari mmarTveli, Cven unda davemorCiloT im qveynis<br />
kanonebs, romlebSic vcoxvrobT, Tu igi ar ewinaaRmdegeba<br />
qristes mcnebebs. “yoveli suli daemorCilos umaRles<br />
xelmwifebas... arsebulni RvTis mier arian dadgenilni...<br />
swored amisaTvis ixdiT xarkebs... amrigad, mieciT yvelas,<br />
rac ekuTvnis: visac xarki _ xarki, visac pativi _ pativi”<br />
(rom 13:1-7).<br />
monawileoba, egred wodebul, qristianul organizaciebSi<br />
politikuri protestisa da sagadasaxado gaficvis formiT<br />
aseve warmoadgens bibliis ZiriTadi principebis ganzraxul<br />
upativismcemlobas. magram, magaliTad, pavle mociqulis<br />
magaliTi, romelic agrZelebda qadagebas qristes Sesaxeb im<br />
dros, rodesac mTavrobam aukrZala mas es, gviCvenebs, rom<br />
Cven SegviZlia davemorCiloT miwier miTiTebebs mxolod im<br />
SemTxvevaSi, Tu isini ar upirispirdebian qristes rjuls:<br />
“gansajeT, marTebulia gana RvTis winaSe Tqven ufro<br />
gisminoT, vidre RmerTs?” (saq 4:17-20; 5:28, 29).<br />
qristedelfianebis damokidebuleba jarSi msaxurobisadmi<br />
ukanaskneli wlebis ganmavlobaSi amis magaliTs warmoadgens.<br />
11.2.3. miwieri sixaruli<br />
RmerTisa da momavlis realuri imedis uqonlobis gamo,<br />
samyarom gamoigona uamravi saxeobis siamovneba. xalxi, visac
<strong>winasityvaoba</strong><br />
surs mxolod sakuTari sxeulis dakmayofileba, unda<br />
gamoiyos xalxisagan, romlebic sulieri samyaros Seqmnas<br />
cdiloben. “xorcs sulis sawinaaRmdego surs, suls ki _<br />
xorcis sawinaaRmdego” (gal 5:17). am mTavari dapirispirebis<br />
gamo, SeuZlebelia imis gansazRvra, Tu ra SegviZlia<br />
kanonierad davuTmoT xorcs da amave dros sulis mowodebas<br />
mivyveT. samyaros Seadgens “xorcieli gulisTqma, TvalTa<br />
gulisTqma da siamaye cxovrebisa” (1 ioan 2:16). “visac<br />
wuTisoflis megobroba unda, igi RvTis mteri xdeba” (iak<br />
4:4). megobrebis yola, romlebsac xiblavT siameni soflisa,<br />
miwieri filmebis naxva da a.S. _ niSnavs “sxva samyaroSi”<br />
yofnas. samyaros siyvarulis survili male ganqardeba, da<br />
yvela, visac uyvarda samyaro, masTan erTad wavlen (1 ioan<br />
2:15-17). “uRvToTa wuTisofeli” ganadgurdeba meore mosvlis<br />
dros (2 pet 2:5) da Cven vixilavT, rom “mTeli wuTisofeli<br />
borotebaSi Zevs” (1 ioan 5:19). Tu gvsurs am ganadgurebis<br />
acileba, Cven am “wuTisoflis ar unda viyoT” (ioan 17:16;<br />
Sd. gamocx 18:4).<br />
xorcis damakmayofebeli uamravi miwieri saSualeba<br />
anadgurebs xalxTa janmrTelobas, magaliTad, sigareti,<br />
narkotiki, alkoholi. Cveni fizikuri janmrTeloba, Cveni<br />
fuli, yvelaferi, rac Cven gagvaCnia _ RmerTs ekuTvnis.<br />
amitom Cven ar SegviZlia am yvelafris gamoyeneba sakuTari<br />
survilis mixedviT. gankiTxvaze dagvWirdeba angariSis<br />
Cabareba (luk 19:12-26). aseTi Cvevebi, rogoricaa sigareti<br />
da alkoholi, borotad iyeneben Cvens finansebsa da<br />
janrmTelobas. “nuTu ar iciT, rom RvTis taZari xarT da<br />
RvTis suli cocxlobs TqvenSi? Tu vinme azianebs RvTis<br />
taZars, RmerTi daazianebs mas... Tqveni sxeulebi taZaria<br />
TqvenSi suliwmidisa, romelic RvTisagan gaqvT, da rom<br />
Tqvens Tavs ar ekuTvniT?.. fasiT xarT nayidni. amitom<br />
adideT RmerTi Tqveni sxeuliT” (1 kor 3:16, 17; 6:19, 20).<br />
9
10<br />
<strong>winasityvaoba</strong><br />
amitom sxeulis borotad gamoyenebas amgvari Cvevebis gamo<br />
seriozuli mniSvneloba aqvs.<br />
magram, Tu zemoT moyvanili Cvevebi rwmenis miRebamde<br />
daformirebulia, Zneli iqneba maTi uaryofa. mniSvnelovania,<br />
rom adamianma amgvar CvevaTa borotebis aRiarebiT, realurad<br />
ecados maTi aRmofxvra. cxovrebiseul dartymebs unda<br />
SevxvdeT RmerTis sityviTa da locviT.<br />
11.3. yoveldRiuri qristianuli cxovreba<br />
11.3.1. bibliis Seswavla<br />
naTlobis miRebis Semdeg, radgan Cveni “nayofi siwmidea”<br />
ukve, Cven unda sulier cxovrebas mivyveT (rom 6:22, 8:1, gal<br />
5:16, 25). CvenSi myof RvTis sityvis meSveobiT Cven mogvaqvs<br />
sulieri nayofi (ioan 15:7, 8). suls mivyevarT im<br />
mniSvnelobiT, rom misi sityva Seicavs RvTis suls. mTeli<br />
cxovrebis ganmavlobaSi Cven unda mivbaZoT am sityvas<br />
bibliis regularuli kiTxviTa da SeswavliT.<br />
sityvis yuradRebiani Seswavlis Sedegad, adamiani gaiazrebs<br />
naTlobis aucileblobas da Semdeg moinaTleba. RvTis<br />
sityvis gavlenis procesi Cvens saqcielze da Cveni<br />
cxovrebis miznis miTiTeba unda grZeldebodes; naTlobis<br />
miReba _ mxolod pirveli nabijia mudmivi damorCilebis<br />
RvTis sityvisadmi. magram arsebobs realuri safrTxe<br />
familaruli damokidebulebis bibliisa da saxarebis<br />
debulebebis mimarT, da es migviyvans im mdgomareobamde,<br />
rodesac sityva aRar moaxdens gavlenas Cvenze. Cven<br />
wavikiTxavT sityvebs, magram maT araviTari praqtikuli<br />
mniSvneloba ar eqneba CvenTvis (ix. danarTi 2). am mizezis<br />
gamo, sasargebloa mokle locvis wakiTxva wmida werilis<br />
kiTxvis win: “aRmixile Tvalni da vWvretde saocrebebs Seni<br />
rjulisas” (fsalm 119:18). amis msgavsia ieremias leqsebi:
<strong>winasityvaoba</strong><br />
“napovnia Seni sityvebi da me vWame isini; Sveba da gulis<br />
sixaruli iyo CemTvis Seni sityva” (ierem 15:16). Cven ise<br />
unda avagoT drois gankarguleba, rom SevZloT yoveldRe<br />
bibliis kiTxva. Tu Cven yovelive dilas daviwyebT bibliis<br />
SeswavliT 30 wuTis ganmavlobaSi, es Cveni sulieri<br />
cxovrebis swori mimarTuleba iqneba. amgvari Cvevebi rwmenis<br />
formirirebisaTvis dagvifasdeba gankiTxvis dRes.<br />
bunebrivi survilis _ vikiTxoT wmida werilis mxolod is<br />
nawilebi, romlebic gvxiblaven _ acilebis mizniT,<br />
qristedelfianebma daamuSaves programa kiTxvisaTvis<br />
saxelwodebiT “bibliis Tanamgzavri” (romlis miReba<br />
SesaZlebelia am wignis gamomcemlebTan). igi gvaZlevs<br />
saSualebas vikiTxoT ramdenime Tavi yoveldRe da erTi wlis<br />
ganmavlobaSi Cven SevZlebT axali aRTqmis wakiTxvas orjer,<br />
xolo Zveli aRTqmis - erTxel. yovel dRe, garkveuli<br />
Tavebis kiTxviT, Cven warmovidgenT, rom aTasobiT sxva<br />
morwmuneni imave dros kiTxuloben igive Tavebs. rodesac<br />
Cven vxvdebiT erTmaneTs, Cven gvaqvs saerTo sasaubro Tema,<br />
saxeldobr: wmida werilis Tavebi, romlebic Cven bolo<br />
dros SeviswavleT.<br />
11.3.2. locva<br />
sulieri cxovrebis sxva mniSvnelovani principi _ locva<br />
aris. imis sexsenebiT, rom “erTia RmerTsa da kacTa Soris<br />
Suamavali _ kaci qriste ieso, romelmac Tavi gaswira<br />
yvelas gamosaxsnelad”, pavle akeTebs daskvnas qristes<br />
saqmeebis gagebaSi: “amitom Cemi survilia, rom yvelgan<br />
loculobdnen... risxvisa da eWvis gareSe” (1 tim 2:5-8).<br />
“vinaidan iseTi mRvdelmTavari rodi gvyavs, rom ver SeZlos<br />
TanagvigrZnos Cvens uZlurebebSi, aramed CvensaviT gamocdili<br />
yvelaferSi, garda codvisa. aba, Tamamad miveaxloT madlis<br />
taxts, rom miviRoT wyaloba da vpovoT madli drouli<br />
SemweobisaTvis” (ebr 4:15-16).<br />
11
12<br />
<strong>winasityvaoba</strong><br />
qriste aris Cveni mRvdelmTavari, romelic gadascems Cvens<br />
locvebs RmerTs da es STagvagonebs Cven regularul<br />
locvebze. magram, locva ar unda iyos RmerTs gadasacemi<br />
moTxovnilebis CamonaTvali: ase locvebi kvebis win,<br />
usafrTxoebis Sesaxeb mogzaurobis dros da a.S. unda<br />
Seadgendnen Cveni locvebis mniSvnelovan nawils.<br />
sakuTari problemebis TviT wamoyeneba locvaSi uflis<br />
winaSe iZleva damSvidebis did grZnobas: “araferze izrunoT,<br />
mxolod locvasa da vedrebaSi madlierebiT auwyeT Tqveni<br />
survili RmerTs, da RvTis mSvidoba, romelic yovelgvar<br />
gonebas aRemateba, daifaravs Tqvens gulebs da Tqens fiqrebs<br />
qriste iesoSi” (fil 4:6, 7). “da, aha, ra siTamame gvaqvs mis<br />
mimarT, rom, roca rames vTxovT misi nebisamebr, igi<br />
gvismens” (1 ioan 5:14). Cven SegviZlia RmerTis nebis codna<br />
misi sityvis SeswavliT, romelsac misi suli amJRavnebs.<br />
amitom, bibliis kiTxva, gvaswavlis Cven, rogor da risTvis<br />
unda vilocoT da amiT ufro aZlierebs Cvens locvebs.<br />
aqedan gamomdinare, “TuCemi sityvebi TqvenSi darCeba, rasac<br />
isurvebT, iTxoveT da geqnebaT” (ioan 15:7).<br />
wmida werolSi mocemulia locvebis regularuli kiTxvis<br />
uamravi magaliTi (fsalm 119:164; dan 6:10). diliT da<br />
saRamos, da aseve ramodenime mokle madlieri locva dRis<br />
ganmavlobaSi sakmarisi iqneba, rogorc minimumi.<br />
11.3.3. qadageba<br />
arsebobs erTi Zlieri cduneba, romelic Cndeba WeSmarati<br />
RmerTis Semecnebis dros _ es sulieri egoistis gaxdomis<br />
saSualebaa. Cven SegviZlia imdenad davkmayofildeT RmerTTan<br />
piradi kavSiriT, rom SesaZloa ignorireba gavuwioT sakiTxs<br />
Cveni codnis gaziarebis Sesaxeb sxva xalxTan. RvTis sityva<br />
da WeSmariti saxareba, romelsac igi Seicavs, Sedarebulia
<strong>winasityvaoba</strong><br />
naTels anu lamfis Suqs sibneleSi (fsalm 119:108; igavn<br />
4:18). iesom aRniSna, rom aravin ar unda dafaros es naTeli<br />
WurWlis qveS, aramed xalxs gaunaTos (maT 5:15). “Tqven<br />
xarT wuTisoflis naTeli” qristeSi naTlobis gamo:<br />
sicocxlis naTeli (maT 5:14; ioan 8:12). “mTis wverze<br />
mdebare qalaqi ver daimaleba”, agrZelebda qriste (maT 5:14).<br />
Tu Cven namdvilad vcxovrobT saxarebis swavlebis<br />
Sesabamisad, Cveni “wmidanoba” aSkara iqneba Cvens gverdiT<br />
mcxovreb xalxisaTvis. SeuZlebelia dafaro Seni “gandgoma”<br />
sasufevelis imedSi, da aseve “gandgoma” miwieri gzebisagan.<br />
Cven unda SevecadoT taqtikurad gavuziaroT WeSmaritebis<br />
codna yvelas, visac vxvdebiT cxovrebaSi, saubrebis<br />
gadayvaniT sulier Temebze, swavlebis ganxilviT sxva<br />
saruwmunoebis warmomadgenelebTan, mokle gancxadebebis<br />
gamoqveynebiT, _ am yvela saSualebebis gamoyeneba SeiZleba,<br />
raTa amyofo xalxi naTelSi. SeuZlebelia imis fiqri, rom am<br />
samsaxurs sxva morwmuneni gaakeTeben; yvela CvenTagans aqvs<br />
individualuri pasuxismgebloba. qristedelfianebi SedarebiT<br />
nekleb RonisZiebebs atareben qadagebis mizniT. yvela<br />
CvenTagani individualurad akeTebs imas, rac SeuZlia,<br />
ZiriTadad, piradi angariSiT.<br />
qadagebis erTerTi yvelaze efeqturi saSualeba Sedgeba Cveni<br />
sarwmunoebis axsnaSi ojaxis wevrebisa da sxva xalxis<br />
winaSe. xolo maT, vinc ar iziarebs Cvens swavlebas, saWiroa<br />
pirdapir movuyveT Cveni rwmenis Sesaxeb, Tumca, Tu es<br />
Sedgeba, ar aris sasurveli am sakiTxis ganxilvis gamoyeneba<br />
an raime zegavlenis moxdena maTze. RmerTs ar unda, rom<br />
xalxi gadadiodes sxva sarwmunoebaSi zegavlenis saSualebiT.<br />
Cveni movaleobaa - WeSmaritebis qadageba warmatebis<br />
molodinis gareSe. Cven gvakisria didi pasuxismgebloba am<br />
darigebis gamo (ezek 3:17-21); Tu qriste mova Cveni<br />
13
14<br />
<strong>winasityvaoba</strong><br />
cxovrebis ganmavlobaSi “orni iqnebian yanaSi: erTs waiyvanen,<br />
meore darCeba” (luk 17:36). namdvilad ucnauri iqneboda, Tu<br />
Cven ar gveTqva ojaxis wevrebisaTvisa da kolegebisaTvis<br />
qristes meore mosvlis Sesaxeb.<br />
11.3.4. eklesiuri cxovreba<br />
winamaval TavSi Cven vsaubrobdiT mxolod personalur<br />
sulier pasuxismgeglobis Sesaxeb. magram, Cven movaleni varT<br />
SevxvdeT sxva xalxs, romlebic Cvens imeds iziareben.<br />
aSkaraa, rom Cven gvsurs amis gakeTeba. ukve vTqviT, rom<br />
naTlobis moRebis Semdeg, viwyebT rTul mogzaurobas<br />
sasufevlisaken. rasakvirvelia, Cven gvsurs kontaqtis<br />
damyareba TanamgzavrebTan. Cven vcxovrobT ukanasknel dReebSi<br />
qristes mosvlamde da gvinda megobruli damokidulebis<br />
damyareba maTTan, vinc amgvar mdgomareobaSi imyofeba, raTa<br />
davsZlioT Cvens winaSe mdgom siZneleebs: “nu mivatovebT<br />
Cvens Sesakrebels... aramed SevagonoT erTmaneTs. da, miT<br />
umetes, rac ufro metad atyobT im dRis (meore mosvlis)<br />
moaxloebas” (ebr 10:25, Sd. mal 3:16). amitom, morwmuneebma<br />
unda iRonon yvela saSualeba erTmaneTTan kontaqtis<br />
dasamyareblad werilebisa an mogzaurobis meSveobiT, raTa<br />
erTad Seiswavlon biblia, miiRon monawileoba RvTiur<br />
wirvaSi da ganaxorcielon qadageba.<br />
yvela CvenTagani individualurad aris “gamoZaxili”<br />
samyarodan samefos imedisaken. sityva “wmida” niSnavs<br />
“gamoZaxil adamians” da SesaZloa ekuTvnodes yvela WeSmarit<br />
morwmunes. berZnuli satyva “eklesia”, romelic naTargmnia<br />
inglisur bibliaSi rogorc “taZari”, niSnavs “gamoZaxebulTa<br />
Sesakrebs” e.i. morwmuneTa. amitom sityva “eklesia” ekuTvnis<br />
ufro morwmuneTa jgufs, vidre fizikur Senobas, romelSic<br />
isini ikribebian. am Terminis gamoyenebis acilebis mizniT,<br />
qristedelfianebi epyrobian Tavis “taZrebs”, rogorc<br />
eklesias.
<strong>winasityvaoba</strong><br />
sadac ar unda imyofebodnen morwmuneni, nebismier qalaqSi an<br />
mxareSi, maT sruliad kanonierad uCndeba regularuli<br />
Sexvedrebis adgilis Zebnis survili. es SesaZloa iyos<br />
morwmunes saxli, an ijariT aRebuli darbazi.<br />
qristedelfianuri eklesia ikribeba klubebSi, sastumroebis<br />
konferenc-darbazebSi an kerZo binebSi. eklesiis mizani misi<br />
wevrebis sulier zrdaSi Sedgeba bibliis koleqtiuri<br />
Seswavlis meSveobiT.<br />
qristedelfianebis Cveulebrivi ganrigi amgvarad gamoiyureba:<br />
kvira 11.00 - puris gatexva<br />
18.00 - sazogadoebrivi qadageba<br />
oTxSabaTi 20.00 - bibliis Seswavla<br />
eklesia _ RvTis ojaxis nawilia. nebismier mWidrod<br />
gadabmul sazogadoebaSi yovelive misi wevri unda alRoiani<br />
da morCili iyos sxvebis mimarT. qriste amis umaRles<br />
magaliTs warmoadgenda. sulieri upiratesobis miuxedavad,<br />
igi iqceoda rogorc “msaxuri sxvebisTvis”, mociqulTa<br />
fexebis banviT im dros, rodesac isini kamaTobdnen, vin aris<br />
maT Soris diadi. qriste mogviwodebs mivbaZoT mas (ioan<br />
13:14, 15; maT 20:25-28).<br />
amJamad, rodesac wmidasulis saocari niWi amoRebulia, ar<br />
aris adgili “ufrosebisTvis”, rogorc es adrindel<br />
eklesiaSi iyo: “vinaidan erTia Tqveni moZRvari _ qriste da<br />
Tqven yvelani Zmebi xarT” (maT 23:8). amitom,<br />
qristedelfianebi epyrobian erTmaneTs rogorc “Zmebi” an<br />
“debi” da mimarTaven erTi meores mxolod pirveli saxeliT.<br />
miuxedavad imisa, Tu ra sazogado mdgomareobas ikaveben<br />
isini. amave dros, isini pativs scemen im morwmuneebs,<br />
15
16<br />
<strong>winasityvaoba</strong><br />
romlebic scnoben WeSmarit RmerTs mravali wlis<br />
ganmavlobaSi. amgvari morwmuneTa rCevebi did saganZurs<br />
warmoadgenen maTTvis, visac surs mihyves RvTis sityvas.<br />
magram, miRebulia mxolod iseTi rCevebi, romlebic RvTis<br />
sityvis zust anarekls warmoadgens.<br />
eklesiaSi mocemuli moZRvreba, rasakvirvelia, unda iyos<br />
damyarebuli RvTis sityvaze. isini, vinc sajarod gamodian<br />
sityviT eklesiaSi, asaxaven RmerTs da saubroben misi<br />
saxeliT. radgan RmerTi _ mamrobiTi sqesisaa, mxolod Zmebs<br />
SeuZliaT ganaxorcielon saqmianoba RvTis sityvis sazogado<br />
axsnis mizniT. amis Sesaxeb martivad aris naTqvami 1 kor<br />
14:34: “dedakacebma idumon eklesiebSi; radgan ufleba ara<br />
aqvT ilaparakon”. werilSi timoTes mimarT (2:11-15) es<br />
axsnilia movlenebiT, romlebic edemis baRSi moxda, sadac<br />
evam acduna adami, amitom amJamad qalma ar unda aswavlos<br />
kacs. is faqti, rom RmerTma Seqmna jer adami da Semdeg eva,<br />
niSnavs rom “colis Tavi _ qmaria” (1 kor 11:3). amis gamo:<br />
“dedakaci unda swavlobdes mdumarebaSi yovelgvari<br />
morCilebiT. dedakacs ar vaZlevT swavlebis nebas, arc<br />
qmarze batonobisas, aramed iyos mdumared. vinaidan pirvelad<br />
adami Seiqmna da mere eva. adami ki ar Semcdara, aramed<br />
dedakaci Secda da danaSauli Caidina. TumcaRa gadarCeba<br />
Svilebis SobiT, Tu idgeba rwmenaSi, siyvarulSi da<br />
siwmideSi kdemamosilebiT” (1 tim 2:11-15).<br />
aqedan gamomdinare _ bibliaSi gamoiyofa calkeuli<br />
funqciebi morwmune kacebisa da qalebisaTvis. zogierT<br />
SemTxvevaSi qalebis Sesaxeb aris naTqvami, rom isini<br />
“gaTxovdnen, gaaCinon bavSvebi, idiasaxlison” (1 tim 5:14). es<br />
maT sulier moRvaweobas niSnavs _ saxli. aqedan gamomdinare,<br />
sazogado moRvaweoba eklesiaSi kacs ekuTvnis. es mkveTrad<br />
upirispirdeba humanur Teoriebs sqesis<br />
Tanasworuflebianobas Sesaxeb, rodesac momuSave qals<br />
SeuZlia moiTxovos Tanaswori uflebebi sakuTar qmarTan
<strong>winasityvaoba</strong><br />
yvela saqmianobaSi _ saojaxo biudJetis marTvidan<br />
tansacmlis tarebamde, romelic erTia orive sqesis<br />
warmomadgenlebisaTvis. amrigad, bavSvis movla ganxilulia<br />
rogorc uxerxuleba, rogorc emociuri wmidnobis garkveuli<br />
donis SenarCunebis aucilebloba sruliad materialur da<br />
egoistur samyaroSi. WeSmariti morwmuneni uaryofen<br />
saukunis am suls, Tumca, rogorc yovelTvis, aucilebelia<br />
zomis grZnoba.<br />
kaci ar unda iyos TviTneba meuRlis winaSe, aramed unda<br />
uyvardes igi, rogorc qristes vuyvardiT (efes 5:25).<br />
“qmrebo, gonivrilad moepyariT colebs (e. i., moeqecieT maT<br />
nazad, RvTis sityvis codnis Sesabamisad), rogorc uuZlures<br />
WurWels, pativi eciT, rogorc sicocxlis madlis<br />
Tanamemkvidreebs” (1 pet 3:7).<br />
sulieri gamoTqmiT, naTloba qristeSi qmnis kacsa da qals<br />
Tanaswored (gal 3:27, 28; Sd. 1 kor 11:11). magram, es ar<br />
axdens gavlenas aSkara principebze, rom “colis Tavi _<br />
qmaria” (1 kor 11:3) praqtikul da sulier saqmeebSi rogorc<br />
ojaxSi, aseve eklesiaSic.<br />
am principis aRiarebis mizniT, morwmune qalma unda ataros<br />
Tavsafari, rodesac Zma qadagebs RvTis sityvas. praqtikaze es<br />
niSnavs, rom qudi anu Tavsafari gakeTebuli unda iyos<br />
eklesiur krebulebebSi monawileobis dros. kacisa da qalis<br />
mniSvnelobis sxvaoba imiT aris xazgasmuli, rom qali<br />
izrdis Tmebs, xolo mamakaci Tavs ikavebs amisagan (1 kor<br />
11:14, 15).<br />
“da yoveli dedakaci, romelic Tavdaufaravi loculobs...<br />
Tavs ircxvens (e. i. qmars, lq.3), vinaidan es igivea, rom<br />
gadaparsuli iyos. vinaidan, Tu dedakaci Tavs ar daifaravs,<br />
gadaiparsos, xolo Tu dedakacs rcxvenia iyos gakreWili an<br />
17
18<br />
<strong>winasityvaoba</strong><br />
gadaparsuli, Tavdafaruli iyos... amitom dedakaci<br />
valdebulia, Tavze hqondes xelmwifebis niSani...” (1 kor 11:5,<br />
6, 10).<br />
dedakacis “daufaravi” Tavi gviCvenebs, rom mas aqvs Tma,<br />
xolo “dafaruli” Tavi amowmebs gaazrebul damokidebulebas<br />
Tavsafris tarebis mimarT. Tavsafaris gareSe dedakaci ver<br />
endoba Tavis bunebriv Tmebs; amgvari fiqri ki _ niSnavs<br />
varauds, TiTqos RmerTi ver xedavs mis Tmebs. kacma ar unda<br />
dafaros Tavi (1 kor 11:7). es Tmebis qonlobis ki ara,<br />
aramed raime Tavsafaris tarebas ekuTvnis. dedakaci eklesias<br />
warmoadgens, kaci ki _ qristes. rogorc gaazrebulad viRebT<br />
Cveni xsnis rwmenas qristes meSveobiT, aseve dedakacma unda<br />
miiRos gaazrebuli gadawyvetileba Tavis dafarvis Sesaxeb.<br />
qalis grZeli Tma _ es (RmerTiT micemuli) misi patiosnebaa,<br />
radgan Tmebi micemuli aqvs mas, rogorc safarebeli<br />
(berZnulad “bunebrivi samosi”) (1 kor 11:15). amrigad, qalma<br />
unda gaizardos Tma da miT aRniSnos Tavisi sxvaoba<br />
kacisagan. sxvaoba kacTa da qalTa Tmebis Soris RmerTis<br />
mier aris Seqmnili. amitom qalma unda gamoiyenos es<br />
saSualeba Tavisi gansakuTrebuli mniSvnelobis<br />
xazgasmisaTvis.<br />
qalis grZeli Tmebisa da Tavsafris tarebis sakiTxis<br />
ganxilvisas, Cven yuradRebiani unda viyoT, raTa yvelaferi<br />
es mxolod simbolurad ar gamoixatos. Tu das gaaCnia<br />
WeSmaritad sulieri da morCili damokidebuleba (Sd. pet<br />
3:5), igi daemorCileba Zmebs, rogorc morwmune qristes da<br />
sixaruliT gamoxatavs Tavis morCilebas nebismieri<br />
saSualebiT, Tavsafris tarebis CaTvliT. Tu igi<br />
gaaTviTcnobierebs am miTiTebis mizezs, rogorc RmerTis mier<br />
mocemul yvela miTiTebebs, maSin mas eqneba survili<br />
ganaxorcielos isini.
<strong>winasityvaoba</strong><br />
qalisaTvis yovelTvis arsebobs samsaxuri TviT eklesiaSi _<br />
qadageba kviris skolaSi da xelmZRvaneloba sxva<br />
valdebulebebiT, romlebic ar iTvaliswineben sajaro<br />
gamosvlebsa da qadagebebs, sulierad momzadebuli qalebi<br />
SesaZlebelia waqezebulni iyvnen umcrosi debis saswavlo<br />
mecadineobebis waqezebaSi (tit 2:3, 4; Sd. mariam, gam 15:20).<br />
11.3.5. puris gatexva<br />
locvasTan da biblis kiTxvasTan erTad, mniSvnelovania<br />
qristes miTiTebebis regularuli ganxorcieleba puris<br />
gatexvisa da Rvinis smis Sesaxeb misi Sewirvis samaxsovrod.<br />
“es gaakeTeT Cems mosagoneblad”, Tqva iesom (luk 22:19).<br />
misi survili iyo, rom misi mimdevrebi regularulad<br />
akeTebdnen amas mis meore mosvlamde, rodesac ieso kvlav<br />
gagviyofs sakuTar pursa da Rvinos (1 kor 11:26; luk 22:16-<br />
18).<br />
puri _ qristes sxeuls warmoadgens, romelic jvars ecva,<br />
xolo Rvino _ mis sisxls (1 kor 11:23-27). adrindeli<br />
morwmuneni Cveulebriv asrulebdnen am aRTqmas (saq 2:42-46),<br />
rogorc Cans, kviraSi erTxel (saq 20:7). Tu Cven namdvilad<br />
gviyvars qriste, Cven SevasrulebT mis aRTqmas. Tu Cven<br />
gagvaCnia piradi damokidebuleba masTan, Cven SevecdebiT<br />
gavixsenoT misi msxverpli, rogorc igi iTxovda da amiT<br />
wavaxalisebT sakuTar Tavs gaxsenebisken imis Sesaxeb, Tu ra<br />
did xsnas man miaRwia. misi jvarze tanjvis mSvidi anareklis<br />
periodi gadaaqcevs Cvens bunebriv sirTuleebs umniSvnelod<br />
imasTan SedarebiT, rac ufalma gamoscada.<br />
puris gatexva warmoadgens, ZiriTadad, gaxsenebis msaxurebas;<br />
amis Sedegad araferi magiuri ar iwarmoeba. es aRdgomis<br />
ekvivalentia moses rjulis mixedviT (luk 22:15; 1 kor 5:7,<br />
8). es iyo saSualeba egviptedan gamosvlis gaxsenebis Sesaxeb,<br />
romelic RmerTma ganaxorciela moses meSveobiT wiTel<br />
19
20<br />
<strong>winasityvaoba</strong><br />
zRvaze. puris gatexvis msaxuroba asaxavs Cvens xsnas<br />
codvisagan qristes meSveobiT, rac SesaZlo gaxda jvarze da<br />
romelsac Cven davukavSirdiT naTlobiT. aqedan gamomdinare,<br />
am aRTqmis ganxorcieleba unda iyos raRac is, ris<br />
ganxorcielebac Cven bunebrivad gvsurs.<br />
fizikuri moqmedeba purisa da Rvinis miRebisTvis _ es Cvens<br />
mimarT qristes siyvarulis gamomJRavnebaa da, amis Semdeg,<br />
yvela movlena Cveni xsnis Sesaxeb kvlav realuri xdeba.<br />
aqedan gamomdinare, puris gatexva erTxel kviraSi _ saRi<br />
sulieri mdgomareobis niSania. Tu es SeuZlebelia<br />
ganxorcieldes rwmenis megobrebTan erTad, igi unda<br />
Sesruldes martoobaSic. araviTari pativsacemo mizezi ar<br />
arsebobs am aRTqmis Sesawyvetad. Cven unda yvelanairad<br />
vecadoT viqonioT puri da Rvino msaxurobis dros, Tumca,<br />
zogierT SemTxvevaSi, am produqtebis uqonlobamac ki ar<br />
unda SegvaCeros qristes moxsenebisagan. ieso svamda Rvinos<br />
“vazis nayofisgan” (luk 21:18) da Cven, amitom, unda SevsvaT<br />
weTeli vazis Rvino.<br />
qristes msxverplisa da tanjvis simbolebis miReba _<br />
udidesi pativia, romelic SesaZloa gaaCndes kacsa an qals.<br />
maTi gasinjva kuTvnili yuradRebis gareSe, niSnavs RvTis<br />
gmobis pirze yofnas, vinaidan “yovelTvis, roca am purs WamT<br />
da am sasmiss svamT, auwyeT uflis sikvdili... amitom, vinc<br />
SeWams am purs an Sesvams uflis sasmiss uRirsod, damnaSave<br />
iqneba uflis sxeulsa da sisxlis winaSe (1 kor 11:26, 27).<br />
puris gatexvis dros sasurvelia iseTi adgilis amorCeva,<br />
rodesac RvTis msaxurobisgan yuradRebis gadatana<br />
gamoricxuli iqneba. igi SesaZloa ganxorcieldes diliT an<br />
saRamos saZinebelSi an sxva Sesaferis adgilas. Cven<br />
gvaxsovs rCeva: “adamianma jer Tavi gamoscados da ase Wamos<br />
am puridan da dalios am sasmisidan” (1 kor 11:28). amis gamo,<br />
Cven unda movikriboT yuradReba qristes msxverplze,
<strong>winasityvaoba</strong><br />
SesaZloa, saxarebis furclebis gadaTvalierebiT, romlebSic<br />
naTqvamia misi jvarcmis Sesaxeb.<br />
puris gatexvis msaxurobis Sesabamisi wesi SesaZloa amgvari<br />
iyos:<br />
1. locva _ RvTis kurTxevis Txovna; Cveni Tvalebis<br />
axilva mis sityvaze; sxva morwmuneTa gasaWiris<br />
Sexseneba; madliereba misi siyvarulisa da locvebis<br />
Cveni sisocxlis gamo.<br />
2. bibliis im adgilebis kiTxva, romlebic miTiTebulia<br />
“bibliis TanamgzavrSi”.<br />
3. fiqri bibliidan gamotanili gakveTilebis Sesaxeb an<br />
qadagebis kiTxva, romlebsac Cveni msaxurobis miznisken<br />
mivyevarT _ qristes moxseniebisaken.<br />
4. kiTxva leqsebis 1kor 11:23-29.<br />
5. wuTieri dumili - sakuTari Tavis Secnoba.<br />
6. locva puris Sesaxeb.<br />
7. puris gatexva da misi erTi lukmis SeWma.<br />
8. locva Rvinos Sesaxeb.<br />
9. Rvinis mosma.<br />
10. ukanaskneli locva.<br />
RvTismsaxuroba daaxloebiT erTi saaTis ganmavlobaSi unda<br />
Caterdes.<br />
21
22<br />
<strong>winasityvaoba</strong><br />
11.4. colqmroba<br />
wignis am nawils Cven daviwyebT xalxTa mdgomareobis<br />
ganxilviT, romlebic naTlobis miRebamde qorwinebaSi ar<br />
imyofebian. nawilSi 5.3 Cven vTqviT, rom qorwinebaSi Sesvla<br />
sasurvelia naTlobis miRebis Semdeg. bibliaSi naTqvamia, rom<br />
ieso, aseve pavle da sxva mociqulebic mouwodebdnen<br />
qorwinebaSi ar myof xalxs mieRoT gadawyvetileba<br />
daqorwldnen da martoni darCnen, raTa ufals emsaxuron (1<br />
kor 7:7-9, 32-38; Sd. 2 tim 2:4; maT 19:11, 12, 29; ekl 9:9).<br />
“sxvafriv colic rom moiyvano, ar Sescodav” (1kor 7:28).<br />
mociqulTa umravlesoba coliani iyo (1 kor 9:5); da, RvTis<br />
gegmisamebr qorwinebas moaqvs fizikuri da sulieri<br />
sargebloba. “yvelas col-qmroba iyos patiosani da sareceli<br />
_ Seubilwavi” (ebr 13:4). “ar varga adamis martod yofna”<br />
(dab 2:18), im SemTxvevaSi Tu is ar ganaxorcielebs sakuTar<br />
movaleobebs sulier saqmeebSi umaRles doneze da amitom<br />
RmerTma daamyara qorwineba. “vinc coli hpova da uflisgan<br />
aris” (igavn 18:22; 19:14). saerTo daskvna am sakiTxis Sesaxeb<br />
mocemulia 1 kor 7:1, 2: “kacisaTvis kargia, ar gaekaros<br />
diacs. magram siZvis Tavidan asacileblad yovel mamkacs<br />
hyavdes Tavisi coli da yovel dedakacs _ Tavisi qmari”<br />
(Sd. leqsi 9).<br />
am leqsebis azri SemdegSia: qorwinebamde sxeulis<br />
survilebis dakmayofileba _ siZve aris. gafrTxileba siZvis<br />
winaaRmdeg, colqmruli erTgulebis darRveva da amoralobis<br />
nebismier saxeobas vxvdebiT axal aRTqmaSi, TiTqmis yoveli<br />
werili Seicavs mas: saq 15:20; rom 1:29; 1 kor 6:9-18; 10:8;<br />
2 kor 12:21; gal 5:19; efes 5:3; kol 3:5; 1 Tes 4:3; iuda 7;<br />
pet 4:3; gamocx 2:21.
<strong>winasityvaoba</strong><br />
zemoT naTqvamis codniT, aSkarad gamoxatuli RmerTis nebis<br />
cduneba - sariozuli saqmea. Tu RmerTs SeuZlia wuTieri<br />
sisustis codvebis patieba, romlis gamo adamiani nanobs<br />
mogvianebiT, cxovreba, romlis ganmavlobaSi siZva<br />
regularulad xdeba, gakicxvas imsaxurebs. pavlem araerTxel<br />
Tqva: “siZva, uwmidureba... da sxva aseTi. geubnebiT winaswar,<br />
rogorc adre miTqvams (gankiTxvis dRemde), rom amis Camdenni<br />
RvTis sasufevels ver daimkvidreben” (gal 5:19, 21), amitom,<br />
“gaeqeciT siZvas (Sd. 2 tim 2:22); yoveli codva, romelsac<br />
adamiani sCadis, sxeulis gareSea, xolo meZavi sakuTari<br />
sxeulis winaaRmdeg scodavs” (1 kor 6:18).<br />
samyaroSi Cveulebriv movlenad iTvleba, rodesac<br />
axalgazrda wyvili cxovrobs sqesobrivi kavSiriT<br />
qorwinebamde. Terminis “qorwineba saerTo kanoniT” gamoyeneba<br />
amgvari saqcielis gasamarTleblad sruliad ar aris swori.<br />
morwmuneTa qorwineba unda sruliad Seeferebodes RvTis<br />
gansazRvras. Cven ver davuSvebT, rom qorwinebis gansazRvras,<br />
romelic sxeulis moTxovnilebis gamo xdeba, Tumca mTel<br />
samyaroSi iyos miRebuli, hqondes upiratesoba RmerTis<br />
miTiTebaze colqmrobis Sesaxeb. bolos-da-bolos qorwineba<br />
damyarebuli iyo RmerTiT, da ara adamianiT. bibliis<br />
Sesabamisad, qorwineba Seicavs sam moments:<br />
1. qorwinebis ceremonia nebismieri saxis, Tundac sruliad<br />
ubralo boyazis qorwinebis aRwera ruTze (ruTi 3:9-4:13)<br />
gviCvenebs, rom qorwineba _ ara marto naTesaobaa, romelSic<br />
Sedis xalxi, aramed unda iyos gansakuTrebuli momenti,<br />
rodesac adamiani xdeba sruliad daqorwinebuli. qriste<br />
Sedarebulia saqmrosTan, xolo morwmuneni sacolesTan,<br />
romelsac igi “SeirTavs” meore mosvlis dros. am movlenis<br />
aRsaniSnad gaimarTeba “kravis saqorwino seroba” (gamocx<br />
19:7-9). naTesaobrivi damokiduleba col-qmars Soris im<br />
damokidulebis gansaxierebaa, romelic qristesa da<br />
23
24<br />
<strong>winasityvaoba</strong><br />
morwmuneTa Soris iqneba (efes 5:25-30). rodesac iqneba<br />
garkveuli momenti maT qorwinebisaTvis, unda gaimarTos<br />
qorwili morwmuneTa Soris da amiT gamoixateba kavSiri<br />
Cvensa da qristes Soris gankiTxvis dRes.<br />
2. RmerTisa da israelis qorwineba Seicavda sulier<br />
Tanxmobasa da erTmaneTis ndobas (ezek 16:8) da esec aseve<br />
damaxasiaTebeli momenti unda iyos morwmuneTa qorwinebis<br />
dros.<br />
3. sqesobrivi kavSiri aucilebelia qorwinebis<br />
gansaxorcieleblad (rjl 21:13; dab 24:17; 29:21; 1 mef 11:2).<br />
amis gamo, 1 kor 6:15 xsnis, Tu ratom sqesobrivi kavSiri<br />
fizikurad niSnavs RmerTiT wyvilis SeerTebas (dab 2:24).<br />
amitom, “erT sxeulad” SeerTeba droebiT naTesaobriv<br />
kavSiris dros im sxeulis wabilwvas niSnavs, romelic<br />
RmerTma mogvca. RmerTma Seqmna isini, raTa fizikurad<br />
ganexorcielebina colqmruli kavSiri.<br />
aqedan gamomdinare, qorwinebamde “erTad mcxovre” wyvilebi<br />
faqtiurad codvaSi cxovroben. Tu isini ar miscemen sakuTar<br />
kavSirs oficialur saxes an ar daSordebian erTmaneTs _<br />
naTlobis Sesaxeb saubaric zedmetia.<br />
sirTuleebi samyaros zogierT ganviTarebul qveynebis<br />
tradiciebSi Cndeba, romlebsac ar gaaCnia gageba saqorwino<br />
cerimoniis Sesaxeb. wyvils SeuZlia icxovros wlebis<br />
ganmavlobaSi sakuTari kavSiris oficialuri da ritualuri<br />
gaformebis gareSe. am striqonebis avtoris rCeva amgvaria:<br />
aseT SemTxvevaSi morwmune, romelic naTlobas axdens, unda<br />
auxsnas naTlobis kandidats mdgomareoba da daajeros, xeli<br />
moaweros partniorTan erTad raime saqorwino SeTanxmebas.<br />
Semdeg es sabuTi dauyonebliv unda registrirebuli iyos<br />
Sesabamis organoSi.
<strong>winasityvaoba</strong><br />
monaTluli xalxi, romelTa qmrebma anu colebma ar miiRes<br />
naTloba, araviTar SemTxvevaSi ar unda miatovon maT (1 kor<br />
7:13-15), aramed unda uyvardeT isini da sakuTari magaliTiT<br />
unda daamtkicon gulwrfeli rwmena RmerTisadmi. 1 pet 3:1-6<br />
leqsebSi mocemulia amgvar mdgomareobaSi myof xalxTa<br />
waqezeba da naTqvamia, rom samagaliTo saqcieli Tavis Tavad<br />
religiis miRebis saSualebaa.<br />
qorwinebiT xelmZRvaneli principebi mokled aris mocemuli<br />
RmerTis Semdegi sityvebiT: “miatovebs kaci ded-mams da<br />
miewebeba Tavis dedakacs, raTa (ori) erTxorcad iqcnen” (dab<br />
2:24). es miswrafeba kacisa da qalis kavSirisadmi<br />
anologiuria qristestan kavSiris damyarebis Cven<br />
ganuwyvetliv surivilis. es brZola ufro Cven winaaRmdeg<br />
aris, vidre qristes an Cveni partnioris winaaRmdeg. rac<br />
ufro bevr warmatebas mivaRwevT amasSi, miT ufro bednieri<br />
viqnebiT da miT ufro sruli iqneba Cveni kavSiri.<br />
magram, Cven vcxovrobT codvisa da warumateblobis realur<br />
samyaroSi, sadac SeuZlebelia miaRwio wmidanobis umaRles<br />
dones, romlis Sesaxeb naTqvamia RmerTisa da qristes<br />
magaliTze. idealurad warmogvidgeba, rogorc miTiTebulia<br />
dab 2:24, rom erTma kacma da erTma qalma icxovron srul<br />
erTobaSi mTeli cxovrebis ganmavlobaSi.<br />
morwmuneni mzad unda iyvnen, rom zogjer SeuZlebelia<br />
miaRwio amgvar mdgomareobas sakuTar cxovrebaSi. rodesac<br />
meuRleebs ecvlebad Sexedulebebi SeuZlebelia qorwinebis<br />
SenarCuneba. kacs, SesaZloa, hyavdes ramodenime coli<br />
naTlobis miRebamde, Tu igi cxovrobs sazogadoebaSi,<br />
romelSic miRebulia mravalcolianoba. am SemTxvevaSi igi<br />
unda darCes Tavis colebTan, magram aRar moiyvanos meti.<br />
pavle mociquli _ adamianis TanagrZnobisa da RvTiuri<br />
25
26<br />
<strong>winasityvaoba</strong><br />
principebis mSvidi erTgulebis mgznebare anarekli _ uSvebda<br />
dacilebis SesaZleblobebs SeuTavseblobis gansakuTrebul<br />
SemTxvevaSi: “coli ar gaeyaros qmars. xolo Tu gaeyreba,<br />
uqorwinod darCes” (1 kor 7:10-11).<br />
es mtkiceba asaxavs saganTa idealur mdgomareobas, magram<br />
wmida werilSi xSirad gamoixateba qorwinebis<br />
damokidebulebaSi daTmobis survili, Tu igi ar scildeba<br />
RvTis Ziritad principebs (mg., siZva _ codva). pavles rCeva<br />
1 kor 7:10-11 Seesabameba rCevas 1 kor 7:27-28: “... Tu ucolo<br />
xar, cols nu eZeb (e.i., martoxela darCi). sxvafriv colic<br />
rom moiyvano, ar Secodav”. magram, ganzraxi ganqorwineba _<br />
RvTis principebis kacisa da qalis erT sxeulad SeerTebis<br />
Sesaxeb kanonieri dacinvaa. qristes sityvebi Zalze martivia:<br />
“dasabamidan RmerTma mamakacad da dedakacad Seqmna isini.<br />
amitom miatovebs kaci mamas da dedas da miewebeba Tavis<br />
cols da orni iqnebian erT xorcad. amrigad (xazs usmevs<br />
ieso), isini orni ki ar arian, erTi xorci arian. amrigad,<br />
rac RmerTma SeauRla, kaci nu gayris (ganqorwinebiT)... vinc<br />
Tavis cols gauSvebs da sxvas SeirTavs, igi mruSobs mis<br />
mimarT. Tu coli gaeyreba qmars da sxvas misTxovdeba,<br />
mruSobs” (mark 10:6-12).<br />
sqesobrivi kavSiris yvela sferoSi sxeuli cdilobs<br />
gaimarTlos Tavi bunebrivi survilebis damorCilebis gamo. im<br />
xalxs, vinc gansakuTrebul mimzidvel situaciebSi xvdeba,<br />
SeuZliaT sulieri simtkice da Zala ipovon am nawilSi<br />
naxseneb leqsebSi. zogierTi cdilobs gaamarTlos<br />
homoseqsualizmi, rogorc kanonieri bunebrivi survili.<br />
magram, aseTi saqcieli RmerTis TvalebSi _ sruliad<br />
mankieri movlenaa.
<strong>winasityvaoba</strong><br />
ZiriTadi azri dab 2:24 leqsis homoseqsualizmis codvis<br />
mxilebaSi Sedgeba. RmerTis ganzsaxva kacisa da qalis<br />
qorwinebaSi da erTobaSia. RmerTma Seqmna eva adamis<br />
TanaSemwed. sqesobrivi kavSiri kacTa Soris ramdenjerme aris<br />
gakicxuli bibliaSi. es _ erTerTi codvaa, romlis gamo<br />
ganadgurda sodomi (dab 18, 19). pavle mociquli aSkarad<br />
ambobs, rom amgvari saqmeebis Camdeni xalxi RmerTis risxvas<br />
iwveven da mis sasufevelSi ar daiSvebian (rom 1:18-32; 1 kor<br />
6:9, 10).<br />
amave dros, Careva am saqmeSi _ ar niSnavs RmerTis<br />
daxmarebis gareSe darCenas. igi apatiebs imas, vinc<br />
mokrZalebiT mimarTavs mas TxovniT (fsalm 130:4). eklesiaSi<br />
korinTeSi mananiebul qarafSuta xalxis sakmarisi raodenoba<br />
iyo: “aseTi iyo zogierTi Tqvengani. magram ganibaneT<br />
(naTlobis meSveobiT), magram wmida gaxdiT, magram<br />
gamarTldiT (neTlisRebiT) Cveni uflis ieso qristes<br />
saxeliT” (1 kor 6:11).<br />
Civili mopirispire sqesisadmi bunebrivi ltolvis<br />
uqonlobis gamo, faqtiurad RmerTis winaaRmdeg aris<br />
mimarTuli, romelmac, TiTqos, arasamarTlianad akrZala<br />
homoseqsualuri kavSiri, magram amave dros Segvqmna cdunebis<br />
didZali grZnobiT. magram, RmerTma ar dauSva cdunebaSi Cveni<br />
Sesvla metismetad, igi cdunebis dros Svebas gvaZlevs, raTa<br />
SegveZlos amis gadatana (1 kor 10:13). sxeulis miswrafebis<br />
gadaWarbebuli waqezebiT SesaZloa im mdgomareobis miRweva,<br />
romelic faqtiurad daaxasiaTebs adamians. ase, loTi an<br />
narkomani ver icxovrebs garkveuli qimiuri nivTierebis<br />
regularuli miRebis gareSe da Cveulebriv saWiroa<br />
samedicino Careva, raTa aseTi adamiani daubrundes normalur,<br />
gawonasworebul cxovrebis wess.<br />
27
28<br />
<strong>winasityvaoba</strong><br />
homoseqsualistebma amave gziT unda iaron. RmerTi daexmareba<br />
maT. xolo Tu isini sruliad miecemian sakuTari survilebis<br />
ganxorcielebas, RmerTi moepyreba maT iseve, rogorc adre<br />
israelianebs: “amitom gadasca isini RmerTma samarcxvino<br />
vnebebs, radgan maTma qalebmac ki bunebrivi wesi Secvales<br />
bunebis sawinaaRmdegoTi. aseve mamakacebmac miatoves qalis<br />
bunebrivi wesi da gaxurdnen avxorcobiT erTimeoris mimarT.<br />
mamkaci mamakcTan sCadioda samarcxvinos, da miiRes sakadrisi<br />
TavianTi cdunebisaTvis” (rom 1:26, 27).<br />
mxolod aSkarad brma xalxs ar SeuZlia am leqsebSi Sidsisa<br />
da sxva senis, romelic sqesobrivi gziT gadadis,<br />
winaswarmetyvelebis danaxva.<br />
11.5 urTierToba<br />
berZnuli sityvebi, naTargmni rogorc “urTierToba” an<br />
“erTianoba”, ZiriTadad aRweren mdgomareobas, romelsac<br />
raRac saerTo gaaCnia _ saerTo kavSiri. “erTianoba”<br />
Seesabameba sityvas “Setyobineba”. RvTis gzebis codniTa da<br />
cxovrebaSi gamoyenebiT, Cven gvaqvs urTierToba masTan da<br />
yvela sxvasTan, vinc “qristeSi” imyofeba. im<br />
pasuxismgeblobis abuCad agdeba, romelic Cven sxvebTan<br />
urTierTobaSi gagvaCnia: “ar daiviwyoT qvelmoqmedeba da<br />
gaziareba (e.i., urTierToba)” (ebr 13:16).<br />
fil 1:5 naTqvamia Cveni “moziarobis” Sesaxeb; amitom Cveni<br />
urTierTobis safuZveli im debulebebSia, romlebsac saxareba<br />
Seicavs. am mizezis gamo, kavSiri WeSmarit morwmuneTa Soris<br />
ufro maRalia, vidre sxva nebismier organizaciaSi an<br />
eklesiaSi. am urTierTobis Sedegad isini mogzauroben, raTa<br />
erTad iyvnen da moinaxulon izolirebuli morwmuneni da
<strong>winasityvaoba</strong><br />
aseve amyareben kontaqtebs fostisa da telegrafis<br />
meSveobiT, sadac es SesaZlebelia. pavle saubrobda “sulis<br />
moziarebis” Sesaxeb (fil 2:1), e.i., urTierTobaze, romelic<br />
damyarebulia Cvens sulis mibaZvaSi (RvTis gonebis, rogorc<br />
es gamomJRavnebulia mis sulSi).<br />
Cveni urTierTobis erTerTi saukeTeso gamomJRavneba _ puris<br />
gatexvis saerTo Catarebaa. adrindeli morwmuneni<br />
“gamudmebiT mociqulTa moZRvrebaSi, ziarebaSi, puris<br />
gatexvasa da locvebSi iyvnen... texdnen purs... mxiarulebiT<br />
da gulubraloebiT” (saq 2:42, 46). Cveni imedis centraluri<br />
Reros simbolebma unda gagvaerTianon Cveni gulubraloebiT.<br />
“kurTxevis sasmisi, romelsac Cven vakurTxebT, gana qristes<br />
sisxlis ziareba ar aris? puri, romelsac Cven vtexT, gana<br />
qristes sxeulis ziareba ar aris? vinaidan puri erTia, Cven<br />
ki mravalni- erTi sxeuli, radgan yvela erTi puridan<br />
veziarebiT”, e.i. qristedan (1 kor 10:16, 17). amitom, Cveni<br />
movaleobaa qristes mxverplis simbolebis gaziareba maTTan,<br />
vinc sargeblobas iRebs amisgan, vinc “erTi puridan<br />
iziareba”. mxolod is, vinc monaTluli iyo qristeSi<br />
saTanado wesiT, amgvar mdgomareobaSi imyofeba da es<br />
simbolebis dacinva iqneba, Tu Cven gaviziarebT maT imaTTan,<br />
visac ar swams.<br />
ioane ixsenebs, rom man gaiziara saxarebis swavleba<br />
maradiuli sicocxlis Sesaxeb sxvebTan: “raTa Tqvenc<br />
gqondeT moziareoba CvenTan, xolo Cveni moziareoba aris<br />
mamasTan da mis ZesTan, ieso qristesTan” (1 ioan 1:3). es<br />
gviCvenebs, rom urTierToba myardeba RvTis sityvis saerTo<br />
gagebaze.<br />
Cveni urTierToba RmerTTan, qristesTan da aseve sxva<br />
morwmuneebTan ar aris damokidebuli Cvens amaRlebaze<br />
WeSmariti doqtrinisadmi, romelic “erT rwmenas” Seadgens.<br />
29
30<br />
<strong>winasityvaoba</strong><br />
Cveni cxovrebis wesi unda Seesabamebodes masSi gamoxatul<br />
principebs: “RmerTi aris naTeli da araviTari sibnele ar<br />
aris masSi. Tu vambobT, rom moziareoba gvaqvs masTan, bnelSi<br />
ki davdivarT, maSin vtyuiT da ar viqceviT WeSmaritebiT.<br />
xolo Tu naTelSi davdivarT, rogorc is aris naTelSi,<br />
maSin moziareoba gvaqvs erTmaneTTan da misi Zis, ieso<br />
qristes sisxli gvwmeds yovelgvari codvisagan” (1 ioan 1:5-<br />
7). “sibneleSi siaruli” ekuTvnis cxovrebis wess, romelic<br />
ganuwyvetliv scildeba RvTis sityvis naTels (fsalm<br />
119:105; igavn 4:18), igi ar ekuTvnis Cvens SemTxveviT<br />
codvebs, radgan Semdegi leqsi agrZelebs: “Tu vambobT, rom<br />
ara gvaqvs codva, sakuTar Tavs vatyuebT da WeSmariteba (e.i.,<br />
RvTis sityva _ ioan 17:17, 3:21; efes 5:13) ar aris CvenSi” (1<br />
ioan 1:8).<br />
aqedan gamomdinare, es urTierToba wydeba, rodesac morwmune<br />
ganixilavs wmida werils an cvlis cxovrebis wess bibliis<br />
swavlebis aSkarad sawinaaRmdegoze: “nu SeeziarebiT bnelis<br />
unayofo saqmeebs, aramed amxileT” (efes 5:11). saWiroa mTeli<br />
Zal-Ronis gamoyeneba gzasacdenilebis dasabruneblad, kargi<br />
mwyemsis magaliTze, romelic eZebs dakargul cxvars (luk<br />
15:17). im SemTxvevaSi Tu Zma an da icvlis codvil saqciels,<br />
aucilebelia urTierTobis Sewyveta (maT 18:15-17). praqtikaze<br />
es ganxorcielebulia eklesiis pasuxismgebel wevrebTan<br />
saubarSi da amis uwyebiT qristedelfianelebis JurnalSi.<br />
magram, ar aris saWiro amis xazgasma. es procesi mxolod<br />
maSin xorcieldeba, rodesac xdeba cru doqtrinis aSkara<br />
miReba an codvili cxovrebis gagrZeleba. adamiani<br />
darwmunebuli unda iyos, rom Cvens Soris cota ram aris<br />
saerTo, misi gandgomis gamo bibliis debulebebidan, ramac<br />
gamoiwvia urTierTobis formaluri Sewyveta.
<strong>winasityvaoba</strong><br />
erTerT yvelaze aSkara nawyvets urTierTobis Sesaxeb<br />
vxvdebiT 2 kor 6:17-18: “nu SeebmebiT ucxo uRelSi<br />
urwmunoebTan erTad. radgan ra saerTo aqvs simarTles<br />
urjuloebasTan? ra aqvs saerTo naTels bnelTan?.. amitom<br />
gamodiT maTgan da gamoiyaviT! ambobs ufali... da me migiRebT<br />
Tqven. viqnebi TqvenTvis mama da Tqven iqnebiT CemTvis Zeni da<br />
asulni, ambobs ufali yovlismpyrobeli”.<br />
Cven giCveneT, rom RvTis sityva _ naTelia. es leqsebi<br />
gvixsnian, Tu ratom ar unda gvqondes saerTo eklesiebTan,<br />
romlebic cru doqtrinebs qadageben; Tu ratom ar unda<br />
SevuRldeT maT, vinc ar cnobs WeSmaritebas. samyarosagan<br />
gandgomis Sedegad, Cven gvaqvs saocari saSualeba gavxdeT<br />
RmerTisadmi erTguli Zeni da asulni, sxva xalxTa ojaxis<br />
nawilad, romelTac erTi naTesaoba hyavT - Cveni Zmebi da<br />
debi. arsebobs mxolod “misi sxeuli”, e.i. misi WeSmariti<br />
eklesia (efes 1:23), romelic damyarebulia maTze, visac erTi<br />
imedi gaaCnia - erTi RmerTi, erTi naTlisReba da “erTi<br />
rwmena”, e.i. erTi WeSmariti moZRvreba, romelic erT<br />
sarwmunoebas Seadgens (efes 4:4-6). SeuZlebelia iyo erTi<br />
sxeulis nawili da amave dros hqondes kavSiri sxva<br />
religiur organizaciebTan. imis codniT, rom naTels ar<br />
gaaCnia saerTo bnelTan, Cven vacxadebT sibneleSi Cveni<br />
yofnis Sesaxeb, Tu arCevans bnelTan urTierTobaze vamyarebT.<br />
Tu Cven savsebiT viziarebT WeSmariti swavlebis mTel<br />
sistemas, romelic wmida werilSia mocemuli, Cven vxedavT,<br />
rom maT, vinc cru doqtrinas qadageben qristianobis<br />
saxeliT, iseTive kavSiri aqvs RmerTTan, rogorc aTeistebs.<br />
Tu Tqven yuradRebiT waikiTxeT zemoTmocemuli Tavebi,<br />
TqvenTvis aSkaraa, rom Cven ar SegviZlia Sua gzaSi gaCereba<br />
RmerTTan urTierTobaSi. Cven ar qristeSi varT naTlisRebis<br />
gziT an mis gareSe. Cven an naTelSi davdivarT, WeSmariti<br />
31
32<br />
<strong>winasityvaoba</strong><br />
swavlebis miRebis Sedegad, an sibneleSi. aravis SeuZlia<br />
yofna erTi fexiT or banakSi.<br />
miRebuli codna garkveul pasuxismgeblobas gvadebs RmerTis<br />
winaSe. amJamad Cven ar davdivarT quCebSi da ar gagvaCnia<br />
iseTi yoveldRiuri cxovreba, rogorc Cveulebriv adamains.<br />
RmerTi yuradRebiT gvakvirdeba Cven. rogorc RmerTi, Cveni<br />
ufali ieso qriste, aseve sxva WeSmariti morwmunec mxarSi<br />
gvidgebian swori gadawyvetilebis miRebisaTvis. magram aseve<br />
rogorc RmerTi, da qriste, Cven vakeTebT yvelafers, raTa<br />
davexmaroT _ Tundac im zomiT, rogorc RmerTma gaakeTa,<br />
rodesac sasikvdilod ganwira Tavisi mxolodSobili Ze _<br />
sabolood, Tqveni xsna Tqvens nebaze aris damokidebuli, rom<br />
SeinarCunoT TqvenSi mocemuli diadi imedi.
Tavi 11: sakiTxebi<br />
<strong>winasityvaoba</strong><br />
1. ra icvleba adamianis cxovrebaSi naTlisrebis Semdeg?<br />
2. ras niSnavs “wmidanoba”?<br />
a) ar daamyaro kavSiri urwmunosTan.<br />
b) moscilde codvas da mimarTo RvTiur saqmeebs.<br />
g) iaro eklesiaSi.<br />
d) gaukeTo sikeTe sxvebs.<br />
3. ra saqmianoba Seuferebelia WeSmarit qristianisaTvis?<br />
4. ras niSnavs sityvebi “wmida” da “eklesia”?<br />
5. qvemoT moyvanil debulebebidan puris gatexvis Sesaxeb<br />
romelia WeSmariti?<br />
a) Cven unda yovel kviras gavtexoT puri.<br />
b) Cven unda gavtexoT puri aRdgomisas.<br />
g) puri da Rvino sityvasityviT gardaisaxebon iesos<br />
sxeulad da sisxlad.<br />
d) puri da Rvino warmoadgenen iesos sxeulsa da<br />
sisxls.<br />
6. qvemoT moyvanil debulebebidan qorwinebis Sesaxeb romeli<br />
aris WeSmariti?<br />
a) Cven unda davukavSirdeT mxolod WeSmarit<br />
morwmunesTan.<br />
b) ganqorwineba daSvebulia morwmuneTaTvis.<br />
g) morwmunem, romelic qorwinebaSia urwmunosTan, unda<br />
SeinarCunos ojaxi.<br />
d) qorwinebaSi kaci qristes warmoadgens, xolo qali<br />
morwmuneebs.<br />
33
34<br />
<strong>winasityvaoba</strong><br />
7. unda Tu ara iqadagos qalma eklesiaSi?<br />
8. Tu Tqven miiReT naTloba WeSmaritebis Semecdebis Semdeg,<br />
gaagrZelebT Tu ara moRvaweobas eklesiaSi, romelic ar<br />
qadagebs WeSmarit rwmenas?
danarTi 1: bibliis ZiriTadi<br />
debulebebis mokle gadmocema<br />
<strong>winasityvaoba</strong><br />
1. RmerTi<br />
1.1. arsebobs uzenaesi arseba, saxelad RmerTi,<br />
1.2. romelsac aqvs calkeuli adgilsamyofeli caSi,<br />
1.3. realuri sxeuliT,<br />
1.4. romlis xatebas Cven warmovadgenT.<br />
1.5. angelozebi _ misi despanni arian,<br />
1.6. romlebic codvas ar idenen,<br />
1.7. da RmerTis bunebas iziareben.<br />
1.8. rogorc gvaswavlis biblia, arsebobis mxolod erTi<br />
forma gvaqvs _ arseboba sxeulis formiT.<br />
1.9. qristianuli imedi qristes meore mevlenisas RvTis<br />
bunebis sxeulis formis miRebaSi Sedgeba.<br />
2. RvTis suli<br />
2.1. RvTis suli ekuTvnis RmerTis Zalas, sunTqvasa da<br />
gonebas,<br />
2.2. romlis meSveobiT igi yvelafers aRwevs<br />
2.3. da yvelgan imyofeba.<br />
2.4. wmidasuli ekuTvnis im Zalas, romelic garkveuli<br />
miznebis misaRwevad gamoiyeneba.<br />
2.5. warsulSi sxvadasxva dros xalxs gaaCnda wmidasulis<br />
saswauli niWi.<br />
2.6. amJamad igi uaryofilia,<br />
2.7. dResdReobiT RvTis Zala mis sityvaSi mJRavndeba.<br />
2.8. wmidasuli ar mouwodebs xalxs sulierobisaken maTi<br />
nebis gareSe.<br />
2.9. biblia sruliad moevlina RvTis suls.<br />
2.10. biblia _ erTaderTi avtoritetia Cvens RmerTTan<br />
urTierTobaSi.<br />
35
36<br />
<strong>winasityvaoba</strong><br />
3. RmerTis aRTqma<br />
3.1. saxarebas aRTqmis formiT qadagebdnen, romelic ebrael<br />
3.2. dedakacis Tesli (dab 3:15) ekuTvnis qristesa da<br />
marTlmorwmunes, romlebic droebiT codviT arian<br />
gangmirulni _ gvelis TesliT.<br />
3.3. RmerTis aRTqmis gansaxorcieleblad, dedamiwa arasodes<br />
ar iqneba ganadgurebuli.<br />
3.4. abraamisa da daviTis Tesli qriste iyo;<br />
3.5. Cven SegviZlia rwmeniT da naTlobiT viyoT qristeSi,<br />
3.6. ese igi, es aRTqma WeSmarit morwmuneebs ekuTvnis.<br />
4. RmerTi da sikvdili<br />
4.1. Tavisi bunebiT adamiani mokvdavi, codvili da<br />
4.2. dawyevlilia adamis codvis gamo.<br />
4.3. qristes hqonda adamianuri buneba.<br />
4.4. suli “Cven”, Cven sxeuls, fiqrebsa da pirovnebas<br />
ekuTvnis.<br />
4.5. suli Cven sicocxlis Zalas (sunTqvas) ekuTvnis.<br />
4.6. aravis ar SeuZlia arseboba sulis formiT, sxeulis<br />
gareSe.<br />
4.7. sikvdili - sruli Seugneblobis mdgomareoba aris.<br />
4.8. qristes meore mosvlisas aRdgeba mxolod saxarebis<br />
mcodne.<br />
4.9. RvTis sityvis aRiareba da swori gageba gankiTxvis<br />
safuZveli iqneba.<br />
4.10. ukvdavebis niWi mocemuli iqneba gankiTxvis dRes.<br />
4.11. uwmidurebis sazRauri maradiuli sikvdili iqneba.<br />
4.12. “qveskneli” samares ekuTvnis.<br />
4.13. “jojoxeTi” _ iyo adgili ierusalimis maxloblad,<br />
sadac damnaSaveebs da narCenebs swvamdnen.<br />
5. RvTis sasufeveli<br />
5.1. warsulSi israelis xalxi RvTis samefos warmoadgenda.<br />
5.2. amJamad RvTis sasufeveli ar aris damyarebuli, igi<br />
qristes mosvlisas aRorZindeba
<strong>winasityvaoba</strong><br />
5.3. dedamiwaze mTeli samyaros samefos saxiT, romelsac<br />
RmerTis saxeliT qriste uxelmZRvanelebs.<br />
5.4. im samefos pirveli 1000 weli (an “oqros xana”) mokvdav<br />
xalxs WeSmariti morwmuneni uxelmZRvaneleben, romlebic<br />
qristes meore mosvlisas icxovreben.<br />
5.5. amitom samefo amJamad politikurad damyarebuli ar<br />
aris.<br />
5.6. Cven gadavrCebiT sakuTari rwmenis madliT.<br />
6. RmerTi da boroteba<br />
6.1. “eSmaki” _ “cru mbraldebels” an “cilismwamebels”<br />
niSnavs.<br />
6.2. sityva “eSmaki” _ “metoqes” aRniSnavs<br />
6.3. da SesaZloa rogorc keTil, aseve borot xalxs<br />
ekuTvnodes.<br />
6.4. mxatvrulad, eSmaki da satana codvas da adamianur ars<br />
ekuTvnian.<br />
6.5. gveli edemSi sityvasityviT cxoveli iyo;<br />
6.6. Canaweri, romelic “dabadebis” wignSi adamianis Seqmnas<br />
da mis dacemas ekuTvnis, unda sityvasityviT aRviqvaT, da ara<br />
simboluri mniSvnelobiT.<br />
6.7. “demonebi”, rogorc mkvdari sulebi an codvis Zala, ar<br />
arseboben.<br />
6.8. “eSmakis gagdeba” qristeTi unda gavigoT, rogorc<br />
metyvelebis konstruqcia, romelic daavadebulTa gankurnas<br />
niSnavs.<br />
6.9. liuciferi codvil angelozs ar warmoadgens.<br />
6.10. RmerTi yovlisSemZlea, igi ar uziarebs Tavis<br />
xelisuflebas romelime cidvil arsebas, romelic gzebs<br />
ewinaaRmdegeba.<br />
6.11. gamocdileba morwmuneTa cxovrebaSi sabolood ufro<br />
RmerTisagan modis, vidre “warumateblobis” an codvili<br />
arsebis, saxelad eSmakis Sedegia.<br />
37
38<br />
<strong>winasityvaoba</strong><br />
7. ieso qriste<br />
7.1. „sameba”, romelic sakmaod farTod aris gavrcelebuli<br />
qristianobaSi, debulebaa, romelsac ar gaaCnia anarekli<br />
bibliaSi.<br />
7.2. qriste qalwulma mariamma Soba,<br />
7.3. romelic Cveulebrivi dedakaci iyo.<br />
7.4. qristes adamianuri buneba,<br />
7.5. magram srulyofili, ucodvilo xasiaTi hqonda.<br />
7.6. Tumca RmerTi ar aiZulebda iesos codvis Cadenas, ieso<br />
mokvda, nebayoflobiT rogorc codvebis msxverpli.<br />
7.7. jvarze cmis Semdeg ieso aRdga.<br />
7.8. dabadebamde ieso fizikurad ar arsebobda,<br />
7.9. Tumca Tavidanve RmerTis gegmebSi iyo.<br />
7.10. ieso rogorc Cveni codvebis Sesawiri miyvda,<br />
7.11. raTa Tavisi da Cveni xsna mieRo.<br />
7.12. ieso mokvda, rogorc Cveni warmomadgeneli,<br />
7.13. da ara Cvens nacvlad, rogorc qristianobaSi aris<br />
gavrcelebulia.<br />
7.14. moses rjuli Sewyda qristes sikvdiliT,<br />
7.15. amitom Cven, ar mivyvebiT mas, SabaTis CaTvliT.<br />
8. naTlisReba<br />
8.1. naTlobis gareSe ar arsebobs xsnis imedi;<br />
8.2. rwmena da naTloba gvaerTianeben abramis aRTqmaSi<br />
8.3. da codvebis patiebSi.<br />
8.4. naTloba - wyalSi sruli Cawvebaa<br />
8.5. saxarebis mcodne srulwlovani adamianis.<br />
8.6. saxarebis codnis gareSe wyalSi CaSvebulma xalxma unda<br />
kvlav miiRon naTloba.<br />
8.7. naTlobas saxarebis sruli gagebiT aqvs Zala.<br />
9. cxovreba qristeSi<br />
9.1. naTlobis miRebis Semdeg morwmuneebma unda ecadon<br />
ganeyofon codvil samyaros<br />
9.2. da mibaZon qristes.
<strong>winasityvaoba</strong><br />
9.3. monawileoba amgvar saqcielSi da siamovnebaSi, romlebic<br />
qristes mcnebebis darRvevisaken mogvawodeben, magaliTad,<br />
Zalis gamoyeneba da alqogolis gadaWarbebuli miReba ar<br />
Seesabameba WeSmarit qristianul cxovrebas.<br />
9.4. monaTluli morwmuneni unda xSirad Sexvdnen erTmaneTs<br />
da daamyaron urTierToba sadac da rodesac ki SeasZlebelia<br />
9.5. monaTlulma morwmuneebma unda regularulad aRniSnon<br />
qristes msxverplis xsovna puris gatexviTa da Rvinos<br />
miRebiT.<br />
9.6. bibliis regularuli kiTxva da locva aucilebelia<br />
monaTluli morwmunesaTvis.<br />
9.7. morwmunem, romelmac miiRo naTloba, unda daamyaros<br />
urTierToba mxolod maTTan, vinc mosdevs WeSmarit<br />
swavlebas da cdilobs praqtikulad ganaxorcielos igi.<br />
9.8. amitom WeSmarit morwmuneebma unda Sewyviton<br />
urTierToba maTTan, visac ar swams da ar misdevs<br />
WeSmaritebas praqtikul saqmeebSi.<br />
SeniSvna: “WeSmariti rwmenis debuleba”, romelic 100 wlis<br />
ganmavlobaSi ganxorcieldeba, SegiZliaT gamomcemelisagan<br />
miiRoT.<br />
39
40<br />
<strong>winasityvaoba</strong><br />
danarTi 2: Cveni damokidebuleba<br />
bibliis WeSmaritebis Seswavlisadmi<br />
sruliad SesaZlebelia bibliis yvela ZiriTadi debulebebis<br />
SeswavloT da amasTanave ar gavataroT gulSi. es Zalze<br />
samwuxaro faqtia maTTvis, vinc sargeblobs am<br />
saxelmZRvanelobiTi im xalxis Sesaswavlad, romelic ver<br />
igeben masSi moyvanil principebs.<br />
pirvel saukuneSi saxarebis qadageba sapasuxo gulwrfel<br />
grZnobas iwvevda xalxSi. xalxi, romlebmac “miiRes”<br />
saxareba, moinaTlnen (saq 2:41). gulwrfeli pasuxis gareSe<br />
werilze _ “mgrZnobiare rwmenaze”, rogorc mas xSirad<br />
robert robertsi uwodebs, naTlobas araviTari azri ar<br />
eqneba. isini ki, vinc iRebs naTlobas megobrebisa da<br />
axloblebis zegavleniT, saeWvoa gauZlon axal cxovrebas.<br />
radgan Cven ufro dainteresebulni varT xalxis xsnaSi,<br />
vidre monaTlulTa raodenobaSi, Rirs drois dakargva<br />
saxarebis qadagebaze, raTa es xalxi miuaxlovdes naTlobas<br />
swori gagebiT.<br />
beriaSi xalxma “mTeli gulmodginebiT miiRes sityva,<br />
yoveldRe arCevdnen werilebs”, raTa gaesinjaT imis<br />
WeSmariteba, rasac pavle qadagebda (saq 17:11) magram, amas<br />
yovelTvis ver miaRwevs bibliis mqadagebeli. Cven SegviZlia<br />
mxolod movipyroT yuradReba bibliis garkveuli<br />
nawyvetebisaken. morwmuneni romSi “guliT daemorCileT im<br />
saxis moZRvrebas, romelsac Tqeni Tavi gadaeciT”, manam<br />
naTloba miiRes (rom 6:17).<br />
is, vinc misdevs sakuTari sxeulis karnaxs verasodes ver<br />
SeZlebs saxarebis aTvisebas; es is xalxia “... romelTac<br />
RvTismosaobis saxe aqvT, mis Zalas ki uaryofen... romlebic<br />
mudam swavloben da verasodes aRweven WeSmaritebis<br />
Secnobas” (2 tim 3:1-17). Cven verasodes gavigebT imas rac
<strong>winasityvaoba</strong><br />
ar gvesaWiroeba. Tu Cven ar gagvaCnia WeSmariti siyvaruli<br />
simarTlisadmi, ar gagvaCnia survili Cveni cxovrebis<br />
damyarebis RmerTis kontrolis qveS, Cven ver mivaRwevT<br />
WeSmaritebis Semecnebis mdgomareobas, bibliis kiTxvis<br />
miuxedavaT. bibliis Seswavla mxolod varjiSi iqneba<br />
CvenTvis. arsebobs uamravi magaliTi, romlis mixedviT xalxi<br />
kiTxulobda wmida werils da ver aRiqvamda mas. es<br />
avadmyofobaa _ romlisadmi midrekileba Cven yvelas gagvaCnia.<br />
qristes dros ebraelebs hqondaT didi miswrafeba RvTis<br />
sityvis Seswavlisadmi, isini STagonilad endobodnen Zveli<br />
aRTqmis werils (ioan 5:45, saq 6:11); maT icodnen, rom<br />
mxolod werilis SeswavliT miiReben maradiuli sicocxlis<br />
imeds (ioan 5:39) da yovelkvireulad kiTxulobdnen mas (saq<br />
15:21). garda amisa, zogierTi maTgani ramdenime kviris<br />
ganmavlobaSi safuZvlianad ecnoboda werilis Tavebs. magram<br />
maT savsebiT ver gaiges qristes Sesaxeb werilis WeSmariti<br />
mniSvneloba. ieso pirdapir eubnevoda maT: “ikvlevT<br />
werilebs... Tqven rom mosesi gwamdeT, mec miwamebdiT,<br />
vinaidan man dawera Cems Sesaxeb. xolo, Tu misi dawerilisa<br />
ar gwamT, rogor iwamebT Cems sityvebs?” (ioan 5:39, 46, 47;<br />
luk 16:29-31).<br />
Cven SegviZlia warmovidginoT ebraelebis aRSfoTeba,<br />
romlebic amtkiceben: “Cven xom vkiTxulobT biblias! Cven<br />
xom gvwams igi!” magram, TavianTi SezRuduli gonebis gamo,<br />
sinamdvileSi, maT ar waukiTxiaT da ar aRuqvamT is, rasac<br />
kiTxulobdnen, isini uyurebdnen, magram ver xedavdnen. ar<br />
arsebobs imaTze brma xalxi, visac ar surs danaxva. Cveni<br />
sulieri zrdis yovelive safexurze Cven unda moveridoT<br />
amis msgavs.<br />
41
42<br />
<strong>winasityvaoba</strong><br />
danarTi 3: qristes<br />
dabrunebis siaxlove<br />
qristes sityvebi maT 24:36 aSkarad gvauwyeben, rom Cven<br />
verasodes ver SevityobT misi meore mosvlis zust dros:<br />
“im dRisa da Jamis Sesaxeb aravin icis, arc zeciurma<br />
angelozebma, arc Zem, aramed mxolod mamam” (Sd. saq 1:7)<br />
magram, rodesac mociqulebma hkiTxes iesos: “ra iqneba Seni<br />
mosvlis niSani?” (maT 24:3), man ar miugo, rom maT kiTxvaze<br />
pasuxis gacema SeuZlebelia. sinamdvileSi, man ganacxada, rom<br />
niSani iqneba samyaroSi misi mosvlis win. ieso ar ityoda<br />
amas, Tu mas ar swamda im Taobis, romelic mis mosvlis win<br />
icxovrebs, igi ar aRiarebda, rom xalxi Tavis “ukanasknel<br />
dReebSi” cxovrobs. arsebobs safuZveli vimedovnoT da<br />
viwamoT, rom Cven zustad am ukanasknel dReebSi vcxovrobT.<br />
qristes meore mosvlis niSnebi:<br />
maT 24 da luk 21 ieso ambobda im drois Sesaxeb, rodesac:<br />
1) cruwinaswarmetyvelni iqnebian, romlebic qristeT acnoben<br />
Tavs;<br />
2) omi da Zaladoba Seavsebs dedamiwas;<br />
3) “iqneba didi miwisZvrani, adgil-adgil mosrva da<br />
SimSilobani”<br />
4) xalxi uaryofs WeSmaritebas;<br />
5) “xalxs guli Seuwuxdeba SiSiT da qveynad momavalTa<br />
molodiniT, vinaidan ciuri Zalebi Seiryevian” (luk<br />
21:26).<br />
samyaro savse iyo amgvari problemebiT. amis gagebiT, ieso<br />
iseT Jamze metyvelebda, rodesac amgvari problemebi<br />
safrTxes warmoadgendnen planetisaTvis. ueWvelad, nebismieri<br />
saRad moazrovne adamiani ityvis, rom es Cvens droze aris<br />
naTqvami. adamianuri naturis araCveulebrivi optimizmi da
<strong>winasityvaoba</strong><br />
situaciis realuri Sefasebis survilis ugonloba arTulebs<br />
samyaros faqtiuri mdgomareobis Sefasebas.<br />
qvemoT mocemulia mxolod ramodenime magaliTi, romlebic<br />
amtkiceben, Tu rogor ganxocieldeba qristes sityvebi:<br />
1) TiTqmis yvela kontinentze arsebobs uamravi<br />
RvTivsulieri piri da TaRliTi, romelic ipyrobs xalxs.<br />
2) Semdegi statistikuri monacemebi gviCveneben omebTa<br />
raodenobis mkveTr zrdas, mSvidobiani Zalebis miuxedavad:<br />
saukune raodenoba<br />
(milioni)<br />
43<br />
didi omebis msxverplis<br />
raodenoba<br />
17<br />
3.3<br />
?<br />
18 5.0 ?<br />
19 5.5 ?<br />
1900-1945<br />
40.5 19<br />
1945-1975<br />
50.7 119<br />
(informaciis wyaro: londonis universiteti, konfliqtebis<br />
Semswavle instituti).<br />
3) CvenTvis kargad aris cnobili SimSilobisa da<br />
avadmyofobis didmaStaburi problema. Sidsi - samyaroSi<br />
udidesi epidemiaa, romelic odesRac adre icodnen.<br />
sabolood, igi gvemuqreba dedamiwis mosaxleobis raodenobis<br />
SemcirebiT. qristes sityvebis, maT 24 da luk 21 moyvanis,<br />
garda, arsebobs bibliaSi<br />
ramdenime sxva gamoTqma, romlebic akavSireben miwisZvras<br />
qristes mosvlasTan: es 2:19-22, ezek 38:20; iol 3:16; xag<br />
2:7; zaq 14:3.<br />
4) ukanasknel wlebSi yvelaze moulodnel adgilebze<br />
momxvdari miwisZvrebi, romlebmac Seudarebeli raodenobiT<br />
xalxi imsxverpla, aseve SesaZloa qristes mosvlis
44<br />
<strong>winasityvaoba</strong><br />
siaxloves dadastureba iyos. yuradRebas imsaxureben Semdeg<br />
statistikuri monacemebi miwisZvris Sesaxeb, romlebic aSS<br />
Sinagani saqmeTi saministroTi iyo gamoqveynebuli.<br />
wlebi aRricxuli miwisZvrebis raodenoba<br />
1948<br />
1949<br />
1950<br />
1964<br />
1965<br />
1976<br />
620<br />
1152<br />
2023<br />
5154<br />
6686<br />
7180<br />
5) bibliis aRTqmis dacvis moTxovnilebebis Semcirebam<br />
bibliis WeSmaritebis mimarT masiuri gandgomileba gamoiwvia.<br />
kacobriobis erTmaneTobis filosofia, romelic amjamad<br />
mTel sazogadoebaSi sufevs, aCqarebs im process.<br />
6) realobisagan gaqcevis zra, romelic nebismier<br />
sazogadoebaSi mJRavndeba, amtkicebs xalxTa SiSs momavlis<br />
winaSe. mecnierebi, ekonomistebi da ekologebi Tvlian, rom<br />
SeuZlebelia samyaro SemdgomSic aseTive mdgomareobaSi<br />
imyofebodes. bunebis ganZis gamoleva, zRvisa da haeris<br />
garemos Selaxva da ozonis fenis ganadgureba, daavadebis<br />
epidemiebTana da birTvul TviTganadgurebasTan erTad _<br />
metyvelebs arsebuli samyaros daRupvis Sesaxeb. miuxedavad<br />
imisa, RmerTi dagvpirda, rom ar dauSvebs amas (ix. gadaxveva<br />
9). aRTqmis gansaxorcieleblad, RmerTma unda gamogzavnos<br />
ieso, raTa Cveni planetis safuZvlianad Seicvalos RvTis<br />
samefos meSveobiT.<br />
israelis aRorZineba<br />
ieso asrulebs Tavisi niSnebis CamoTvlas Semdegi<br />
gancxadebiT: “maSin ixilaven kacis Zes, Rrubelze momavals,<br />
diadi ZaliTa da didebiT” (luk 21:27). Semdegi leqsi<br />
amxnevebs monaTlul xalxTa sulebs, vinc wmida aris
<strong>winasityvaoba</strong><br />
RmerTis winaSe: “xolo roca amis axdena daiwyeba, gaimarTeT<br />
da Tavi aswieT, radgan axlovdeba Tqveni xsna” (luk 21:28).<br />
iesom Tavisi meore mosvlis qadagebas damateba gaukeTa<br />
leRvze igavis formiT: “Semdeg leRvs da yvela xes, roca<br />
isini ukve ifoTlebian, SexedavT da TviTon iciT, rom ukve<br />
axloa zafxuli. aseve Tqven, roca ixilavT yovelive amis<br />
axdenas, icodeT, rom axloa RvTis sasufeveli (da, aqedan<br />
gamomdinare, qristes meore mosvla). WeSmaritad geubnebiT<br />
Tqven: ar gadaivlis es modgma, vidre yvelaferi ar axdeba”<br />
(luk 21:29-32). gazafxulze, xeebis gafurCqvnis dakvirvebiT,<br />
Cven intuiciis safuZvelze vgrZnobT, rom zafxuli modis.<br />
amis msgavsad, rodesac “leRvis xe” ifoTleba, Cven gviCndeba<br />
winaTgrwnoba, rom Cveni Taoba ixilavs qristes meore<br />
mosvlas. leRvis xe _ israelianebis bibliuri simboloa<br />
(ioel 1:7; miq 7:1, os 9:10, ierem 24:2, Sd. ezek 36:8).<br />
qristes dabrunebis gansakuTrebuli niSani israelis<br />
aRdgomas (aRirZinebas) ekuTvnis. israelis zrdasTana da<br />
rogorc eris aRdgenasTan 1948 wels dakavSirebuli didi<br />
movlenebi mniSvnelovani arian am konteqstSi.<br />
momavali SeWra israelSi<br />
uamravi bibliuri qadageba winaswarmetyvelebs israelSi did<br />
SeWris Seasxeb, romelic daaxloebiT qristes mosvlis win<br />
moxdeba. fsalmunSi 83 aRwerilia Tu rogor gaerTiandeba<br />
israelis garSemo myofi xalxi da warmosTqvams: “modiT,<br />
amovZirkvoT isini xalxTagan da aRar ixseniebodes saxeli<br />
israelisa... davimkvidroT CvenTvis samkvidrebeli uflisa”<br />
(fsalm 83:5, 13). aRvniSnavT, rom ukanaskneli SeWra<br />
israelSi moxdeba, roca israelianebi erad iqcevian. aqedan<br />
gamomdinare, maTi axlandeli aRorZineba rogorc eris,<br />
mauwyeblobs ukanasknel did SeWris Sesaxeb israelSi.<br />
bibliis mcodne xalxi qadagebda israelis rogorc eris<br />
aRdgenis Sesaxeb uamravi wlis win (mag., jon tomasi, Elpus<br />
“Israel”, pirvelad gamocemuli 1848 w. am wignis gadabeWdili<br />
45
46<br />
<strong>winasityvaoba</strong><br />
gamocema SegiZliaT miiRoT gamomcemelTan). fsalmunSi 83<br />
gamoxatuli interventebis ganzraxva emTxveva arabebis<br />
ganzraxvebis dRes. isini ganuwyvetliv acxadeben Tavis<br />
siZulvis israelis mimarT da moiTxoven ierusalims, rogorc<br />
islamis wminda qalaqs. fsalmunSi mocemulia intervenciis<br />
dasasrulisa da RvTis sasufevelis damyarebis aRwera<br />
(fsalm 83:13-18).<br />
uamravi sxva qadageba aRweravs movlenebis aseTive<br />
Tanamimdevrobas: arabebis da sxva mtrebis israelSi SeWras<br />
mosdevs RmerTis Careva, romelic agzavnis qristes samefos<br />
dasamyareblad (ezek Tavebi 38-40; dan 11:40-45). amgvari<br />
qadagebis safuZvliani Seswavla Cveni sulieri zrdis<br />
mniSvnelovan nawils Seadgens naTlobis Semdeg. leqsebi zaq<br />
14:2-4 yvelaze aSkaraa maT Soris: “Tavs movuyri Yyvela<br />
xalxs ierusalimis winaaRmdeg sabrZolvelad; aRebuli iqneba<br />
qalaqi (Sd. luk 21:24), saxlebi gaiZarcveba da qalebi<br />
gaupatiurdeba� gamova ufali da SeebrZoleba am xalxs<br />
rogorc odesRac omobda brZolis dRes (ese igi, is<br />
saswaulad Caereva samyaros saqmeebSi, rogorc adre iyo).<br />
Sedgeba misi fexi am dRes zeTisxilis mTaze, ierusalimis<br />
pirdapir rom aris, aRmosavleTiT.<br />
israelSi es didi SeWra SesaZloa moxdes nebismier momentSi.<br />
samxedro da politikuri moqmedebis sixSiris zrdis<br />
gaTvaliswinebiT, sruliad SesaZlebelia, rom im dros,<br />
rodesac mkiTxveli kiTxulobs am strofebs, arabuli<br />
raketebi mifrinaven israelis mimarTulebiT. magram, ar<br />
iqneboda swori imis fiqri, rom Cven moveliT SeWras,<br />
romlis Sesaxeb naTqvamia saxarebaSi.<br />
Cven verasodes ver SevZlebT qristes mosvlis TariRis<br />
garkvevas, Cven mxolod viciT, rom es ukavSirdeba israelSi<br />
SeWras, da, rogorc Cans, es axlo momavalSi moxdeba.<br />
sruliad SesaZlebelia, rom israelSi sxva SeWrac moxdeba,
<strong>winasityvaoba</strong><br />
qadagebaSi aRwerilamde, miuxedavad amisa bibliis<br />
Semswavleebma unda Tvalyuri adevnon israelis mdgomareobas.<br />
Cven viciT, rom sabolood, RmerTi Sedgeba misi fexiT<br />
zeTisxilis mTaze. zustad am mTidan amaRlda ieso caSi da<br />
masze igi dabrundeba. “es ieso, romelic TqvenTan amaRlda<br />
zecad, kvlav mova, rogorc zecad aRmavali ixileT”,<br />
euwyebodnen angelozebi mociqulebs, romlebic mTaze idgnen<br />
da uflis amaRlebas akvirdebodnen (saq 1:9-12).<br />
Cven saRad unda Sevafasod qristes dabrunebis siaxlove.<br />
qadageba samyaros movlenebis Sesaxeb, romelic droiT<br />
qristes meore mosvlas Seesabameba, mocemulia rwmenis<br />
gadamtkiceblad maTTvis, vinc ukve miando sakuTari Tavi<br />
qristes, naTlobis meSveobiT. imave dros, maT da samyaroSi<br />
arsebuli situaciis aSkara Sesabameba, ueWvelad didi<br />
stimuli unda iyos maTTvis, vinc mxolod emzadeba am<br />
nabijis gadasadgmelad da, rasakvirvelia, gaaZlierebs RvTis<br />
sityvis STagonebas. Cveni morCileba RmerTis mimarT ar unda<br />
gamomdinareobdes SiSis grZnobiT qristes mosvlis Sesaxeb.<br />
“vinc siyvaruliT elis mis gamoCenas” (2 tim 4:8) miiRebs<br />
sazRaurs. Cveni mdgomareobis gadaudebloba, romelic<br />
adasturebs kacobriobis bedis napirze dgomas, axdens<br />
zegavlenas Cvenze yovel dRe.<br />
47
48<br />
<strong>winasityvaoba</strong><br />
danarTi 4: RmerTis samarTlianoba<br />
bibliis Semswavle studentebis wvrTnaSi mJRavndeba, rom<br />
mecadineobis dasasruls Cndeba uamravi garkveuli kiTxva.<br />
yovelive maTgani RmerTis samarTlianobis gasarkvevlaT aris<br />
mimarTuli. ramdenime magaliTi:<br />
_ usamarTloa, rom yvela ar aris mowodebuli RmerTiT<br />
saxarebis Sesaswavlad!@<br />
_ ratom dauSva RmerTma, rom adamisa da evas CaedinaT codva<br />
da, aqedan gamomdinare, miliardobiT STamomavals aiZula<br />
tanjvisa da sirTuleebis gatana?<br />
_ ratom amoirCia RmerTma israelianebi Tavis xalxad Zvel<br />
aRTqmaSi, da ar mianiWa es Sansi yvelas?<br />
amgvari problemebi yvela CvenTagans gvaRelvebs, Cveni<br />
urTierTobis RmerTTan nebismier safexurze. Cven viciT, rom<br />
es sakiTxebi rTulia gasagebad, magram miuxedavad amisa, ar<br />
unda avaridoT Tavi RmerTis mowodebas. iseve, rogorc<br />
qristes meore mosvlis Sesaxeb, Cven ar miviRebT zust<br />
pasuxebs am kiTxvebze. ori aTasi wlis win adamianma “SesZaxa<br />
cremlmoreulma: “mwams! uSvele Cems urwmunoebas” (mark<br />
9:24). Cven yvelas gagvaCnia piradobis amgvari gaormageba;<br />
nawils swams; magram meore nawils, “urwmuno”-s, esaWiroeba<br />
RmerTis daxmareba dumilisaTvis. naTlobamde ramdenime dRis<br />
an kviris win adamiani ganicdis am mdgomareobas da<br />
nawilobriv is samudamod CvenTan darCeba.<br />
Cveni “urwmunoeba” yovelTvis zemoT moyvanil sakiTxebis<br />
formaSi gamoixateba. Cven unda vaRiaroT, rom absoluturad<br />
uazroa usamarTlobisa da arakeTilsindisierebis dabraleba<br />
RmerTze. Tu Cven amas vakeTebT, Cven ganvikiTxavT<br />
yovlisSemZle RmerTs Cveni aRqmis farglebSi. ese igi, Cven<br />
migvaCnia, rom Tu viqnebodiT RmerTis adgilas, sxvagvarad<br />
vimoqmedebdiT. es adamianis erTerTi uZlieresi mankia, Tavisi
<strong>winasityvaoba</strong><br />
sruli codvianobisa da RmerTis absoluturi<br />
samarTlianobis Seufasebloba. Tu RmerTi ar aris sruliad<br />
ucodveli, ese igi ar arsebobs moraluri kriteriumi mTel<br />
arsebobaSi. aqedan gamomdinare, ar arsebobs sikeTisa da<br />
borotebis WeSmariti kriteriumi da religia uazro xdeba.<br />
rogorc bavSvebs SeuZliaT ar daeTanxmnon ufrosebs<br />
TavianTi SezRuduli warmodgeniTa da mosazrebebiT, aseve<br />
Cvenc, RvTis Svilebi, ar veTanxmebiT Cvens mamas. magram amis<br />
farglebis gareT, rogorc ZaRli epyroba adamians, aseve<br />
adamiani Seesabameba RmerTs. ieremia ganikiTxavda uflis<br />
gzebs. RmerTis ufro Rrma Semecnebis mizniT, romelsac igi<br />
absoluturad WeSmaritad Tvlida. man Tqva: “marTali iqnebi,<br />
ufalo, roca davas dagiwyeb. mainc mogaxseneb samduravs”<br />
(ierem 12:1; Sd. fsalm. 89:19, 34, 39, 52). varaudi imis<br />
Sesaxeb, rom RmerTi SesaZloa usamarTlo iyos, Seicavs<br />
CvenSi garkveuli uflebebis qonlobis azrs, romlebsac<br />
RmerTi raRacnairad arRvevs. is faqti, rom RmerTi Cveni<br />
Semqmneli iyo da maradiulad Cveni Semkavebeli faqtoria,<br />
niSnavs imas, rom Cven saerTod araviTari uflebebi ar<br />
gagvaCnia. Cven ganuwyvetliv vcxovrobT misi madliT, da ara<br />
mxolod maSin, roca codvas videnT. “adamianis uflebebi”<br />
warmoadgenen adamianur koncepcias, romelic xalxma Seqmna<br />
Tavis gasamarTleblad. Cven uarafrod movediT am samyaroSi,<br />
da aseve wavalT. xolo faqti, rom Cven vcxovrobT da raRac<br />
gagvaCnia, warmoadgens saCuqars, romelic xanmokle periodiT<br />
gvaqvs mocemuli, raTa gamoCndes Cveni damokidebuleba<br />
misadmi. Tu RmerTi ufro axlo kavSirisaken mogviwodebs,<br />
Cven sixaruliT unda miviRoT igi. uaris Tqma imis gamo, rom<br />
sxvebi moklebulni arian am mowodebas, niSnavs tkivilis<br />
miniWebas RmerTisadmi.<br />
bunebiT Cven yvela pirutyvni varT (ekl 3:18-20). Cven<br />
SegveZlo gveTqva: “ratom kaci aris amorCeuli RmerTTan<br />
kavSirisaTvis da ara romelime pirutyvi?” amis zust mizezs<br />
Cven ver aviqvamT, Tundac CvenTvis eTqvaT mis Sesaxeb. es<br />
49
50<br />
<strong>winasityvaoba</strong><br />
ekuTvnis samyaros Seqmnasac. mecnieruli axsna imisa, Tu<br />
rogor Seqmna RmerTma materia da Sedmeg gardaqmna igi Cveni<br />
msoflios saswaulad, Cveni mecnierebis SesaZleblobis<br />
farglebs gareT imyofeba. amitom, RmerTma arwera samyaros<br />
Tavisi Seqmna iseTi eniT, romelic mxolod bavSvebisaTvis<br />
aris xelmisawvdomi. igive ekuTvnis moralur aspeqtebsac,<br />
romlebic am danarTis daswyisSi arian miTiTebulni. am<br />
wignSi wamowyebulia bibliis swavlebis ganxilva am<br />
kiTxvebisadmi. amave dros Cveni goneba mZimed iTvisebs<br />
bibliis zogierT debulebebs im formiT, rogorc masSi aris<br />
naTqvami. mafram Cven iZulebulni varT vaRiaroT, rom es<br />
Cveni problemebia, da ara RmerTis. Cven moklebulni varT<br />
niWs vaRiaroT, rom Cveni azrovneba mocilebulia<br />
idealurisagan da gagvaCnia midrekileba Secdomebebisaken.<br />
amasTanave, rom RmerTTan SedarebiT Cveni azrovneba<br />
gacilebiT aratolmniSvnelovani aris. Cveni goneba<br />
warmoadgens ara marto nabijs ukan, aramed sruliad sxva<br />
mimarTulebiT moqmedebs. am mizniT Cven gvTxoveT azrovnobaSi<br />
mivbaZoT qristes, RvTis sityviT viswavloT misi<br />
ganzraxvebis gageba da Cvens sakuTradaviqvaT isini.<br />
Cven viciT, rom RmerTis qmnilebaSi uamravi ram SesaniSnavia.<br />
Cvens Semoqmedisgan, ueWvelad, raRac samarTlianoba sufevs,<br />
romelic mis saqmeebSi avlens Tavs. problema imaSi Sedgeba,<br />
rom Cveni cxovrebiseuli gamocdilebiT, samyaroSi arsebobs<br />
usamarTloba da boroteba. es iwvevs CvenSi gaurkvevlobas<br />
RvTis saqmeebis samarTlianobaSi. samwuxarod, amis gamo,<br />
bevrs CvenTagans eWvi epareba RmerTis WeSmaritebaSi da kidec<br />
mis arsebobaSi. nuTu ukeTesi ar iqneba gamovxatod Cveni<br />
darwmuneba RmerTis gansakuTrebul samarTlianobaSi, rogorc<br />
ambobs igi amis Sesaxeb wmida werilSi da vaRiaroT Cveni<br />
gagebis SeuZlebloba, Tu ra adgils ikavebs boroteba mis<br />
qmnilebaSi. “dafaruli _ ufals, Cvens RmerTs,<br />
gamocxadebuli ki _ Cven da Cvens Svilebs” (rjl 29:29).
<strong>winasityvaoba</strong><br />
saxareba _ es isaa, “rac RmerTze SeiZleba icodnen” (rom<br />
1:19), da am sityvebSi igulisxmeba imis arseboba, rac<br />
aucilebelia vicodeT. RvTis sityvaSi Cven aSkarad vxedavT<br />
garkveuli principebis rigs, da aseve sxva mraval<br />
gansakuTrebebs RmerTis xasiaTSi, romlebic maTze<br />
migviTiTeben. magram arsebobs aseve sxva „saidumlo<br />
movlenebis uTvalavi umravlesoba uflis gzebze, romlebsac<br />
Cven ver SevwvdebiT am cxovrebaSi. amrigad, pavles SeeZlo<br />
eTqva, rom am gagebiT man Seicno qriste da RmerTi<br />
ramdenadac es SesaZlebeli iyo (2 tim 1:12; 2 kor 5:16; gal<br />
4:9; ebr 10:30; 1 ioan 2:13) da gansakuTrebiT RmerTis<br />
siyvarulis piradi aRqmiT da Tavisi sapasuxo grZnobiT mis<br />
mimarT (1 ioan 4:7, 8), magram, sxvamxriv man, “Seicno<br />
mcireodeni” (1 kor 13:9, 12), natrobda qristes mosvlas,<br />
“raTa Sevicno igi da misi aRdgomis Zala” (fil 3:10).<br />
radgan Cven vsaubrobT RmerTis samarTlianobaze wmida<br />
werilis mixedviT, ese igi Cven velodebiT mis samefos<br />
damyarebas, rodesac misi samarTlianobis daxasiaTeba<br />
gamomJRavndeba ise martivad da fizikurad, rom yvela misi<br />
xalxi sixaruliT miiRebs da Seiyvarebs maT. da maSin<br />
gangvekurneba Wrilobebi, romlebic ase awuxeben RvTis<br />
xalxs _ inteleqtualuri, moraluri da fizikuri: “vinaidan<br />
axla Cven vxedavT sarkiT, bundovnad, maSin ki pirispir. axla<br />
vici mcireodeni, xolo maSin Sevicnob ise, rogorc me var<br />
Secnobili” (1 kor 13:12, 13).<br />
51