30.01.2013 Views

literaturuli gazeTi

literaturuli gazeTi

literaturuli gazeTi

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

<strong>gazeTi</strong><br />

#71<br />

#71<br />

30 marti - 12 aprili 2012<br />

medea metreveli<br />

gamodis or kviraSi erTxel, paraskeobiT<br />

laifcigis wignis bazroba frankfurtis wignis bazrobis Semdeg sididiT da mniSvnelobiT germaniaSi<br />

meorea. festivalis istoria me-17 saukunidan iwyeba da yovelwliurad martis TveSi tardeba. swored am<br />

dros aTasobiT ucxoeli gamomcemeli, mwerali Tu mkiTxveli laifcigSi iyris Tavs da wignis bazrobaze,<br />

qalaqis sxvadasxva literaturul salonsa Tu kafeSi da wignis maRaziaSi sxvadasxva saintereso RonisZiebaSi<br />

iRebs monawileobas.<br />

2012 wlis 15-18 marts am wignis festivalze saqarTvelo pirvelad warsdga erovnuli stendiT. saqarTvelos<br />

kulturisa da ZeglTa dacvis saministros iniciativiT da saqarTvelos wignis gamomcemelTa da gamavrcelebelTa<br />

asociaciis organizebiT qarTvel gamomcemlebTan erTad gaemgzavra sami qarTveli avtori _ zurab<br />

leJava, ana korZaia-samadaSvili da TamTa melaSvili. qarTvelma mwerlebma wignis bazrobaze mwerlebisTvis<br />

gankuTvnil specialur formatSi miiRes monawileoba da germaneli gamomcemlebisa da stumrebisTvis TavianTi<br />

nawarmoebebi waikiTxes. qarTvel avtorebs moderacias uwevda giorgi leoniZis saxelobis literaturis muzeumis<br />

direqtori laSa baqraZe. laifcigis wignis bazrobis oficialur gaxsnaze laifcigis merma burkhard iungma<br />

Tavis misasalmebel sityvaSi sagangebod aRniSna festivalze saqarTvelos kulturisa da ZeglTa dacvis ministris<br />

nikoloz ruruasa da qarTuli delegaciis vizitis mniSvnelobis Sesaxeb.<br />

ra simartive!<br />

fasi 50 TeTri<br />

bazars leSis suni aqvs<br />

da xurmis feri,<br />

aqve zRva wevs,<br />

horizontis<br />

Spalerian kedelTan –<br />

saimedo siviwrove<br />

alisfer respublikaTa kavSirSi...<br />

impulsebze Cacmuli sicxe,<br />

jibeSi, puris yuasaviT,<br />

anTropomorfizmi<br />

mozardebisTvis:<br />

atmis xes zRarbebi asxia amitomac,<br />

sufTa furclebis SiSs<br />

svamen, rZesaviT.<br />

ras Seefarebi?<br />

dekadansis mwyalobeli<br />

dro wasula,<br />

misi koSkebis umisamarTobac<br />

depresiis respublikaTa kavSirSi,<br />

aqve zRva rom ar iwves,<br />

horizonti ar gavdes kedels,<br />

Sinaurs, Spalerians,<br />

maTxovrebi xaxvis fexebze<br />

ar dadiodnen,<br />

bazris paToss welSi ar wyvetdnen,<br />

am saimedo siviwrovesac...<br />

saqarTvelo 2012 wlis laifcigis wignis bazrobaze<br />

* * *<br />

lia sturua<br />

axal wels vuaxlovdebiT,<br />

sagangebod dabambuli<br />

bina radikulitze,<br />

tkbil-mJave<br />

fiqrebi dResaswaulze<br />

aqa-iq leqsSi...<br />

simarTle, narkozis qveS,<br />

mainc basri,<br />

ramdenime sagans<br />

sisxli wamouvida...<br />

sityvebi<br />

ver uTanxmdebian erTmaneTs:<br />

erTis Zgera ar emTxveva<br />

meoris anTebas<br />

ori anTeba erTad Tu SevZeli,<br />

gulis cecxli gamomiva,<br />

is, uwindeburi,<br />

winaaRmdeg martoobis da SiSis<br />

da metafizikuri<br />

TamaSis kliteebTan...<br />

III<br />

II


2<br />

festivali<br />

germanel mkiTxvels wels pirvelad<br />

mieca saSualeba, gascnoboda qarTveli<br />

debiutanti mwerlis TamTa melaSvilis<br />

nawarmoebis _ „gaTvla~ _ germanulenovan<br />

gamocemas, romelic Sveicariuli<br />

gamomcemloba Unionsverlag-is<br />

mier saqarTvelos kulturisa da Zegl-<br />

Ta dacvis saministros mxardaWeriT<br />

2012 wels SveicariaSi gamoica (mTargmneli<br />

naTia miqelaZe-baxsoliani).<br />

laifcigis wignis festivalze qar-<br />

Tulma delegaciam (romlis SemadgenlobaSic<br />

viyaviT me _ kulturisa da<br />

ZeglTa dacvis saministros qarTuli<br />

wignisa da literaturis xelmZRvaneli,<br />

mwerlis saxlis direqtori natalia<br />

lomouri da giorgi leoniZis saxelobis<br />

literaturis muzeumis direqtori<br />

laSa baqraZe) saqarTvelos kulturisa<br />

da ZeglTa dacvis ministris<br />

nikoloz ruruas xelmZRvanelobiT<br />

oficialuri Sexvedrebi gamarTa<br />

laifcigis wignis bazrobis direqtor<br />

oliver cilesTan, berlinis goeTes<br />

institutis prezident klaus leman-<br />

Tan, frankfurtis wignis bazrobis<br />

vice-prezident tobias vosTan da germanel<br />

JurnalistebTan da gamomcemlebTan.<br />

aRniSnuli Sexvedrebisa da<br />

prezentaciebis mizans germanulenovan<br />

qveynebSi Tanamedrove qarTuli<br />

literaturis popularizacia da im<br />

erTgvari vakuumis Sevseba warmoadgenda,<br />

romelSiac Tanamedrove qarTuli<br />

literatura da qarTveli mwerlebi<br />

bolo aTwleulebis ganmavlobaSi imyofebodnen.<br />

wignis bazrobaze ucxoeli damTvaliereblisa<br />

da mkiTxvelis interesi<br />

qarTuli stendis da qarTveli avtorebis<br />

mimarT marTlac didi iyo _<br />

qarTul stendTan oTxi dRis ganmavlobaSi<br />

oficialuri Sexvedrebi mimdinareobda<br />

germaniaSi wignisa da literaturis<br />

sferoSi moRvawe cnobil da<br />

gavlenian gamomcemlebTan, literaturis<br />

kritikosebsa da JurnalistebTan<br />

(Hannes Hintermeier _ „Frankfurter Allgemeine<br />

Zeitung~, Hubert Winkels _ Deutschlandradio<br />

/ „DIE ZEIT~, Jan Feddersen _ „Tageszeitung~,<br />

Richard Kämmerlings _ „Die Welt~,<br />

Lothar Müller _ the German „Guardian~).<br />

kote gabaSvili<br />

medea metreveli<br />

ucxoeli damTvaliereblis gansakuTrebuli<br />

interesi daimsaxura<br />

saqarTvelos kulturisa da ZeglTa<br />

dacvis saministros mxardaWeriT<br />

gamocemulma orenovanma wignebma,<br />

romlebic qarTuli gamocemebis nimuSebTan<br />

erTad specialurad iyo warmodgenili<br />

saqarTvelos erovnul<br />

stendze.<br />

qarTveli avtorebis prezentaciebis<br />

paralelurad 17 marts wignis bazrobaze<br />

gaimarTa germaniaSi mcxovrebi<br />

da germaneli mkiTxvelisTvis ukve<br />

kargad cnobili qarTveli mwerlis<br />

nino xaratiSvilis ori prezentacia.<br />

hamburgSi moRvawe qarTveli avtori,<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

<strong>gazeTi</strong><br />

saqarTvelo<br />

2012 wlis laifcigis<br />

wignis bazrobaze<br />

dramaturgi da reJisori nino xaratiSvili<br />

axali Taobis warmatebul germanulenovan<br />

mweralTa ricxvs<br />

miekuTvneba. samwuxarod, misi Semoqmedeba<br />

qarTveli mkiTxvelisTvis naklebadaa<br />

cnobili, Tumca axlo momavalSi,<br />

imeds viqoniebT, rom germanulenovani<br />

qarTveli mwerlis wignebs<br />

Cveni mkiTxvelebi qarTulad gaecnobian.<br />

„laifcigis wignis bazrobaze saqarTvelos<br />

monawileobis tradicia momaval<br />

wlebSic gagrZeldeba da ufro<br />

masStaburi gaxdeba. Tumca, qarTuli<br />

wignisa da literaturis sferoSi<br />

qarTuli mxaris 2012 wlis programa-<br />

30 marti - 12 aprili 2012<br />

maqsimumi jer kidev Sesasrulebelia<br />

_ 2012 wlis oqtomberSi saministro<br />

frankfurtis wignis bazrobaze<br />

saqarTvelos monawileobis ufro<br />

mravalferovan da saintereso formatze<br />

muSaobs~, _ aRniSna saqarTvelos<br />

kulturisa da ZeglTa dacvis ministrma<br />

nikoloz ruruam. amasTanave,<br />

saqarTvelos kulturisa da ZeglTa<br />

dacvis saministros iniciativiTa da<br />

mxardaWeriT 2012 wlis maisSi Tbilisis<br />

wignis me-14 saerTaSoriso festivalis<br />

farglebSi 22-23 maiss gaimarTeba<br />

<strong>literaturuli</strong> forum-dialogi<br />

ucxoeli da qarTveli gamomcemlebisTvis,<br />

mTargmnelebisa da mwerlebisTvis.<br />

aRniSnuli forumi goeTes institutisa<br />

da britaneTis sabWos mxardaWeriT<br />

ocamde ucxoel stumars<br />

umaspinZlebs. forumSi monawileobis<br />

survili ukve gamoTqves ucxoelma gamomcemlebma<br />

didi britaneTidan, germaniidan,<br />

italiidan, Sveicariidan, safrangeTidan,<br />

TurqeTidan, poloneTidan,<br />

holandiidan da sxva qveynebidan.<br />

<strong>literaturuli</strong> forum-dialogis<br />

sapatio stumrebi iqnebian frankfurtis<br />

wignis bazrobis vice-prezidenti<br />

tobias vosi da laifcigis wignis<br />

bazrobis direqtori oliver cile.<br />

saqarTvelos kulturisa da Zegl-<br />

Ta dacvis saministros erT-erT ucvlel<br />

prioritetad rCeba qarTuli<br />

wignisa da literaturis popularizacia<br />

sazRvargareT. 2011-2012 wlebSi<br />

saministros „qarTuli wignisa da literaturis<br />

xelSewyobis programis farglebSi~<br />

qarTveli avtorebis 15-mde<br />

ucxoenovani wigni da krebuli dafinansda<br />

da momavalSic ucxoel gamomcemlebTan<br />

TanamSromlobiT araerTi<br />

saintereso proeqti ganxorciledeba.<br />

wignis saerTaSoriso festivalebSi<br />

monawileoba, qarTuli literaturis<br />

Targmanebis xelSewyoba, ucxoeli<br />

mkiTxvelisTvis qarTveli avtorebis<br />

prezentaciebis gamarTva sazRvargareT<br />

da literaturis sferoSi sxva<br />

masStaburi proeqtebis ganxorcieleba<br />

saqarTvelos kulturisa da ZeglTa<br />

dacvis saministros momdevno wlebis<br />

erT-erTi mTavari amocanaa.


30 marti - 12 aprili 2012<br />

* * *<br />

grZnobis organoebi Zveleburad muSaoben,<br />

marto Sexebis grZnoba gamiuqmes,<br />

xelebze kanis aglejasaviT,<br />

sisxlis wrexaziT var<br />

Semowerili Sens garSemo.<br />

am ferze modian,<br />

Suqis da hemoglobinis<br />

danakliss ivseben:<br />

Tavze _ droSa,<br />

piridan _ Zaxilis niSani _<br />

aseTi lirika!<br />

gonieri anatomia ratomRa ingreva?<br />

logikaSi bzari gauCnda?<br />

civad daiwyo gazafxuli<br />

yelis CaxeviT, bzikebiT saxsrebSi,<br />

yvela sakuTar Tavs uRrmavdeba...<br />

MEMENTO MORI!<br />

molodinisgan sul gaSavdi,<br />

TvalSi mayvlis buCqi amogivida<br />

marcxenaSi, marjvenaTi xedav<br />

mzes rogor iyofen, zomiers,<br />

temperaturiani – ZaRlebs,<br />

bavSvebs – xeebSi gacrili, saukeTeso,<br />

Senken – feTqebadi xasiaTiT mobrunebuli<br />

dajeqi da magnituri dReebis<br />

kalendari were,<br />

Tu ara, sisxlZarRvebSi gagexlarTebaT<br />

Sen, SenisTanebs,<br />

gadasaferTxi namcecebiviT Segrovilebs<br />

magidis kuTxeSi,<br />

amis gamo sevdianebs,<br />

sevdaze manifestebis SemTxzvelebs,<br />

TviTon veRar afrialebT,<br />

am droSebiT sasaflao<br />

modis qalaqSi<br />

cota xani sulzec ifiqron!<br />

* * *<br />

lia<br />

sturua<br />

yvelaferi gverdigverd:<br />

saxli, ufskruli, fexi,<br />

boZiviT rom unda idges,<br />

magram ufskrulisken midrekileba<br />

axasiaTebs, am ukanasknels<br />

balaxi axuravs, anu tyuili,<br />

xeebi fesvs ver ikeTeben,<br />

qars orientiri ar aqvs:<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

poezia<br />

ufskruli rom saxlSi Semoitanos,<br />

mis simarTleSi Cagaxedos?<br />

frenas vin gpirdeboda?<br />

e.w. dedis kalTa?<br />

megobrebisgan _ angelozebs,<br />

klasikuri frTianobis gareSe?<br />

balaxic iseTi sagnobrivi Canda,<br />

wamokari fexi da vardebi,<br />

saxis adgilze<br />

xelebs aravin ar gafarebs,<br />

tkivils elodebi...<br />

* * *<br />

Tvalebi Subls zemoT amdis,<br />

tviniT undaT yureba,<br />

ver CamovqaCe Tavis adgilze.<br />

gulze roca mekeTa,<br />

ucnaur rames xedavdnen:<br />

moWrili xe rom,<br />

jer kidev, Tbilia,<br />

xelebi - brma, receptorebs<br />

frCxilebiviT aWrian<br />

rogor unda siTbos danaxva?<br />

maRali do-s saxuravidan<br />

yinulis loluebi Tu ar dalie,<br />

anginaze mexanZreebs ar dauZaxe,<br />

glandebis wiTeli logo ar mieci...<br />

amitom SeTanxmdnen tvinTan?<br />

Tu culis pirze sisxli rom Cans,<br />

imis gasamarTleblad?<br />

* * *<br />

xasiaTidan gamomdinare,<br />

romelic Cems ganiv WrilSi<br />

Tu gamoCndeba,<br />

wiTlad aRSfoTebuli:<br />

usamarTlobiT, qveS-qveSa tkivilebiT,<br />

wyalwaRebuli sityvebiT,<br />

sulic ar unda mqondes<br />

uxifaTod mfrinavi,<br />

idealurad SeTanxmebuli<br />

zemdgom ZalebTan,<br />

ufro, xiWviviT SerWobili<br />

sayovelTao univTobaSi...<br />

cas xorci ar aqvs,<br />

iqidan viRa amomaZrobs!<br />

TariRi<br />

Tovlis meSinia,<br />

rogorc usaxuravo saxls,<br />

magram roca Tovlis iqiT<br />

Sen xar!<br />

Cai, yoveldRiuri reJimis nawili,<br />

mzes ufro gavs, vidre mduRare wyals,<br />

roca magidaze ori Wiqa dgas...<br />

Tvalebi amevso muzeumebiT,<br />

gakreWili baRebiT, maTxovrebiT,<br />

cremliviT rom amoviRo<br />

da win dagido,<br />

mainc mkiTxav ratom davagviane?<br />

marto am SekiTxvisTvis<br />

Rirs dabruneba<br />

Sublebis ori qviT<br />

mibjena erTmaneTze,<br />

sxva danarCeni rbilia,<br />

emociebiT marTuli...<br />

muzeumi baRs Tu Seaskda,<br />

me SuaSi, saxe gamixdeba<br />

daWmuWnuli vaSliviT,<br />

veRar gagiTli<br />

romelime saRamos mowyenilobaSi...<br />

ratom?<br />

es SekiTxvac yelze Sevibi,<br />

rogorc mZime da CamZiravi<br />

2002 wlis 16 marts...<br />

simarTlis momenti<br />

dilas rom gaviRviZeb<br />

da var aravin, ameba,<br />

sanam xel-fexs avikref,<br />

yavas movnaxav<br />

saxelis da gvaris gasaxseneblad,<br />

Saqars niWis SenarCunebisTvis,<br />

saxeze safeTqlebs gavimkveTreb,<br />

TeTri almebiviT<br />

_ bolomde nu gadamivliT!<br />

tanis namtvrevebidan,<br />

sadac geni mizis<br />

da raRac metaforuli sisuleleebi,<br />

erTi-ori bavSvi kidev aSendeba,<br />

Tavze gumbaTs daidgamen,<br />

universitetis statuss miiReben<br />

da gaaWeneben<br />

ramdeni km sigiJiT WeSmaritebamde?<br />

roca, iqve, akademiurobas ucxoben, puriviT,<br />

amebaSi marils ureven –<br />

bibliis momenti<br />

aba, TavzeviT rom Zala aRaraa,<br />

sul imaze apelireba?<br />

bolos, mainc, iqidan gadaxtoma<br />

Wupris simSvidesa da<br />

cis simkacres Soris rac giJdeba,<br />

imxela tyuilSi...<br />

3


4<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

<strong>gazeTi</strong><br />

proza 30 marti - 12 aprili 2012<br />

ra aris ra, ratom var mowyenili?<br />

arada, ramdeni saqme maqvs. saqme ra,<br />

Cemi saqme axla swavlaa, magram ra Cemi<br />

saqmea swavla? ar var dRes raRac swavlis<br />

iStaze. raRac, leqciaze wasvla<br />

mezareba. albaT, fakultetis dekani<br />

cofebs yris axla, sad ariso. magari<br />

tipia. rogori, ici? ai, cxvirs ro daaceminebs,<br />

milionio, rom etyvi da is ki,<br />

papalamo ki ara, 10 procentio, gipasuxebs.<br />

pirvel dRes gasaubreba gvqonda<br />

da gveubneba, Tqven xarT yvelaze<br />

kargi profesiis xalxi da Tanamdebobiso,<br />

Tan poxodu me miyurebs. va,<br />

vfiqrob, ministrebad xom ar daviniSneT?!<br />

vuTxari kidec da raRac feri<br />

Seecvala. ara, jer arao, jer Tqveni<br />

Tanamdeboba da rame studentoba da<br />

swavlaao, <strong>gazeTi</strong>viT alaparakda. mere<br />

saTiTaod gamogvkiTxa yvelas raRacebi.<br />

mSoblebi ras akeTebeno, rom<br />

mkiTxa, vupasuxe, mama skolaSi dadis<br />

da deda bavSvTa baRSi-meTqi. kinaRam<br />

infarqti miiRo. aba, Cemi ra bralia,<br />

Tu mama skolis direqtori myavs da<br />

deda _ bavSvTa saxlis. mere ki gavaiasne,<br />

magram mainc axla raRac cudi<br />

TvaliT miyurebs. arada, erTi Tvali<br />

Savi aqvs da meore lurji da gaige,<br />

romelia cudi. raRa is da raRa<br />

aleqsandre makedoneli. Tan saxeladac<br />

aleqsandrea, gvarad fifia. sul<br />

minda vkiTxo, mamamiss filipe xom ar<br />

qvia da dedamiss olimpiada, magram<br />

merideba. Tan raRac ara mgonia, imitom<br />

rom arasportuli tani aqvs _ Tumca<br />

ra SuaSia. dabalia da jmuxi. Sei-<br />

Zleba erTxel, ai, Tundac eqskursiaze<br />

rom wavalT, maSin vkiTxo, mere ra, Tvi-<br />

Tonac xo mkiTxa mSoblebze. xo,<br />

eqskursiaze wavalTo, dagvpirda da<br />

fexburTi unda geTamaSoTo. siciliT<br />

kinaRam CavbJirdi da ra gacinebso,<br />

mekiTxeba da meti veraferi movifiqre<br />

da raRaca gadamcda-meTqi _ ra SuaSi<br />

iyo. neta aleqsandre makedoneli Tu<br />

TamaSobda fexburTs. es ar vici, magram<br />

magrad mainteresebs aleqsandre<br />

fifia rogor TamaSobs. dabalia, magram<br />

principSi maradonac dabali iyo<br />

da jmuxi da fexburTis mefobaze ki<br />

qonda pretenzia da, mgoni, ekuTvnoda<br />

kidec. eqskursiaze vnaxav, ra maradonacaa.<br />

TviTon aleqsandre<br />

filosofias gvaswavlis. erTxel gvekiTxeba,<br />

TqvenTvis samyaros aRqma da<br />

Secnoba rodis moxda, rodis gaiazreT,<br />

rom adamiani xarT da is momenti<br />

Tu gaxsovTo. erTi jgufeli myavs,<br />

malxaza da iman samSobiaro saxlidan<br />

saxlSi rom gamomiyvanes, to est, meSvide<br />

dRidan ukve Sevimecne samyaro da<br />

mivxvdi, rom adamiani viyavi, iqedan<br />

maxsovs yvelaferio... mere Cemi jeri<br />

iyo. me piradad is maxsovda, sabavSvo<br />

baRSi rogor movidnen erTad deda da<br />

mama Cems wasayvanad da mere restoran-<br />

Si rogor viqeifeT. magram es ar miTqvams,<br />

aleqsandres vuTxari, pirvelad<br />

qalTan rom viyavi, maSin moxda Cems<br />

mier samyaros aRqma da Secnoba. iseTi<br />

kargi aRqma iyo, im dromde ki maxsovda<br />

raRacebi, magram mere ukve yvelaferi<br />

damaviwyda-meTqi. es rom<br />

vTqvi, jgufelebma iseTi sicili (bi-<br />

Webi) da wikvini (gogoebi) atexes,<br />

aleqsandrem _ wadi gareTo. wamovedi.<br />

xmas ar mcemda sami kvira...<br />

am fiqrebSi ki gaverTe cota, magram<br />

mainc mowyenili var. rom amboben,<br />

saqme Tu gaqvs, ra mogawyenso, ar aris<br />

swori. me rom saqme maqvs, maSin var mowyenili.<br />

arada, sami sakurso da xuTi<br />

seminari dasaweri maqvs. xalxi kide<br />

quCaSi, damasaqmeo, yviris. saqmis meti<br />

ra aris, muSaoba Tu ginda! veraferi<br />

gamigia am xalxis... avtobusSi mTvrali<br />

kaci momijda amas winaT da dasaqmeba<br />

mindao, meubneba. veubnebi, me dagasaqmeb,<br />

sakurso maqvs dasaweri, damiwere-meTqi,<br />

ramdenime kredits xo gaakeTebda?<br />

Sena giJi xom ar xaro da sxva<br />

skamze gadajda, iq qali daxvda da xom<br />

ar Segawuxeo. ara batonoo, iman. gavida<br />

cota xani da kide ekiTxeba, qalbatono,<br />

xom ar Segawuxeo. ara batonoo,<br />

kide iuara qalma. mesamed rom uTxra,<br />

xom ar Segawuxeo _ Sevwuxdi batonoo,<br />

qalma. maSin damasaqmeo,<br />

mTvralma, axla im qalTan gadavida<br />

Setevaze... me kinaRam skamidan gadmovvardi,<br />

amitom qalma daasaqma Tu ara,<br />

ar vici... mgoni, uari miiRo da Cavida<br />

mere is kaci ase dausaqmebeli...<br />

televizorSi vnaxe amas winaT, holivudSi,<br />

varskvlavT bulvarze erT kacs<br />

saqme unaxavs da varskvlavebis wmenda<br />

dauwyia, caze ki ara, miwaze. asfaltze<br />

ra, Tu qvafenilze holivudis varskvalavebi<br />

rom aris Camwkvrivebul-Cabetonebuli,<br />

imaT wmends da televiziamac<br />

ki gadaiRo. ai, Tbilisi aviRoT,<br />

gasawmendis meti ra aris, hoda, saqmec<br />

ginaxavs... SeiZleba televizorSic<br />

moxvde... bolo-bolo, xo Cvenc gvyavs<br />

varskvlavebi filarmoniis win. wmindos<br />

viRacam da iqneba dasaqmebuli... ra<br />

ideebi momdis?! ara momdis, momdis,<br />

magram ra vuyo, es rom ar vici...<br />

moica erTi mamidebs Sevexmiano,<br />

raRac momenatrasaviT...<br />

_ mamida!<br />

_ xo, giorgi, Svilo, rogora xar?<br />

_ mamida, panika ar atexo axla<br />

icode, avadaa mama, Tvali atkivda<br />

diliT da saswrafoTi waviyvaneT! _<br />

saidan movifiqre axla es?!<br />

ara uSavs, cotas inerviulebs mere<br />

vetyvi rom vxumrob.<br />

_ es ra miTxari, xumrob, biWo?<br />

_ netavi vxumrobde! eqimma, iseTi<br />

daavadebaa, Tu droze ar amoiRo erTi<br />

boda uceb, iyo erTi yiJina da Jivilxivili<br />

da gadaxveva-Caxuteba axali<br />

weliviT. am axalma mTavrobam es sixarulic<br />

waarTva xalxs...<br />

albaT axla mamidebi erTmaneTSi<br />

laparakoben... mgoni, vismen kidec...<br />

_ guliko, Sen xar?<br />

_ me var. eTer, rogora xar, genacvale?<br />

_ me ra miWirs. gogo, qarTlosis<br />

operacia rom Wirdeba, Tvalis, gaige?<br />

_ gagiJdi! dao, es ra miTxari?<br />

_ giorgim damireka weRan,<br />

saswrafos wauyvania diliT!<br />

_ vai Cems Tavs, mere?<br />

_ mere sam saaTze operacias ukeTeben...<br />

Tu erTi Tvali ar amouRes, meorezec<br />

gadava daavadeba da mTlad dabrmavdebao...<br />

_ es ra miTxari, ratom miwa ar<br />

gamiskdeba!<br />

_ gogo, Cveni lamazi Zma calTvala<br />

ver warmomidgenia, neta movmkvdariyavi<br />

da es ar gamego!<br />

_ tirili minda, qalo...<br />

_ RmerTo, es ra dagvemarTa?<br />

levan loria<br />

me, mamaCemi, ori mamida<br />

da ori aleqsandre<br />

Tvali, SeiZleba saerTod dabrmavdeso!<br />

_ neta guli ar dausustdebodes...<br />

axla Tu telefonidan raimes<br />

waqcevis xma gavigone, naRdi mamidaa.<br />

marTla cudad ar gaxdes... ra aris<br />

axla, Zmis erTi Tvalis gulisTvis xo<br />

ar mokvdeba, calTvala iyo kutuzovi<br />

da ra uqna orTvala napoleons...<br />

_ es ra miTxari, momikvda Tavi, es<br />

ra miTxari...<br />

_ xo, kargi, dawynardi axla, mamam<br />

ar uTxra eTeris da gulikos _ SeeSindebaTo!<br />

_ mere? _ gadavrCi, guli ar dasustebia...<br />

_ giTxari mainc. guliko mamidas<br />

Sen uTxari, ra! mindoda Tqma, magram...<br />

_ kargi, davurekav... sad ukeTeben<br />

operacias...<br />

_ Tvalis klinika rom aris or-<br />

TaWalaSi, iq!<br />

_ aucilebelia Tvalis amoReba?<br />

es ra miTxari, es ra mesmis?!<br />

_ kai, mamida, ar inerviulo. rom<br />

ar amouRon, daavadeba meore Tvalze<br />

gadavao...<br />

_ amas me ver gadavitan, _ vai,<br />

cudada mgoni saqme...<br />

_ xo kargi axla, mamida, amitom ki<br />

ar miTqvams! calTvala iyo kutuzovi...<br />

_ rais kutuzovi, axlave mivdivar,<br />

rodis aris operacia daniSnuli?<br />

_ dRes sam saaTze...<br />

_ uime, es ra dRe gamiTenda, gamosavali<br />

ar aris? calTvala darCeba<br />

Cemi lamazi Zma? ui, es ra dRe gamiTenda...<br />

mgoni, magrad Sevtope. ara uSavs,<br />

cotas inerviulebs, mTavaria, mere<br />

rogor gauxardeba, mamaCems rom orive<br />

Tvali saRi eqneba... omi da ubedureba<br />

rom iyo, uSuqoba da ugazoba, ra magrad<br />

uxaroda xalxs Suqi rom ainTe-<br />

_ eTeri, ras vizam, ici? eqims unda<br />

vTxovo Cemi Tvali Causvas, xo akeTeben<br />

axla aseT operacias.<br />

_ Seni rato unda Causvas, Sen didi<br />

Tvalebi gaqvs, imas kide patara, Cemnairi<br />

Tvalebi aqvs!<br />

_ gagiJdi, gogo, Sen Savi Tvalebi<br />

gaqvs, imas kide Cemnairi, lurji<br />

feris...<br />

_ amas verc SeamCneven!<br />

_ Zalianac SeamCneven!<br />

_ axlave taqss gamoviZaxeb da<br />

mivdivar!<br />

_ mec mivdivar...<br />

mgoni, axla sulac ar var mowyenili...<br />

gamiara. azartSi Sevedi. mamidebi<br />

albaT axla erTmaneTs aswreben, vin<br />

pirveli mivao. arada, erTi saburTalodan<br />

modis, meore _ vakidan. neta<br />

romeli miaswrebs. gaswrebaze Taviseburi<br />

filosofiuri Teoria aqvs<br />

aleqsandres _ fifias, makedonels ki<br />

ara. amaswinaT gvimtkicebda, racionalistur<br />

koncefciuri normebiT<br />

swrafad morbenali aqilevsi, olimpiuri<br />

Cempionio da rame, verafriT ver<br />

gaaswrebs sirbilSi kuso. magaria<br />

aleqsandre. marTla ku magi da kurdReli.<br />

moica, kaco, ra dros aleqsandrea,<br />

operacia `Tvali~ unda gavagr-<br />

Zelo. erTi, mamaCemsac davureko...<br />

_ mama, Sen xar?<br />

_ xo, Svilo, ar mcalia! Cqara miTxari,<br />

ra gindoda?<br />

ra did gulzea, moicados cota...<br />

Sevafucxuno...<br />

_ eTeri mamidam, guliko mamidas<br />

Tvali atkivebia da operacias ukeTebeno...<br />

ar undodaT, Sen gagego!<br />

_ es ra miTxari, Svilo, sad aris<br />

axla?<br />

_ orTaWalaSi rom Tvalis klinikaa,<br />

iq.<br />

_ rodis ukeTeben operacias?<br />

_ dRes, sam saaTze!<br />

_ gagiJdi, ratom aqamde ar miTxari?<br />

_ ar uTxra, inerviulebso!<br />

_ axlave mivdivar!<br />

axla mTavaria manqana nela ataros.<br />

uceb gamaxsenda, manqana zeTs Wams da<br />

profilaqtkaSi unda miviyvanoo, rom<br />

ambobda. e. i. taqsiT miva, avaria gamoiricxa...<br />

mainc SemeSinda.<br />

_ mama, axla narkozis qveS yavT,<br />

Cqara ar iaro... mainc kaifSia, verafers<br />

gaagebineb...<br />

_ xo, kargi, ar vivli Cqara...<br />

_ aki manqana profilaqtikaSi unda<br />

miviyvanoo...<br />

_ ver movaswari...<br />

* * *<br />

ezoSi Cavedi. iqve korpusTan<br />

griSa idga Tavis wiTel `volcvagen-<br />

Tan~. mezobelia. adre turistul firmaSi<br />

muSaobda mZRolad, TiTqmis mTeli<br />

evropa da azia moiara. raRa is da<br />

raRa aleqsandre makedoneli. mere ra,<br />

rom imas cxeni yavda, bucefali. gri-<br />

Sas samagierod `mersedesis~ avtobusi<br />

yavda da xaris Tavi qonda mixatuli<br />

da masac bucefals eZaxda. axla daberda<br />

da taqsaobiT erToba, am manqanas<br />

`hitlerovnas~ eZaxis. marTla qaliviT<br />

uyvars da efereba. lamis jvari<br />

daiweros, miTumetes, rom coli sami<br />

wlis win gardaecvala. diliT ise ar<br />

daZravs, saWes Tu ar akoca. erTxel<br />

avarias rom gadaarCina manqanam,<br />

saWeze ki ara, borblebzec ukocnia.<br />

erTi nakawri ar aqvs arc hitlerovnas<br />

da arc griSas. erTxel miyveboda,<br />

hitlers SekveTa miucia frang inJiner<br />

porSesTvis, raime kargi manqana<br />

gamikeTe, griSas unda gavugzavnoo.<br />

ravi, me ase momiyva. ase griSa hitleris<br />

siZe gamodis, magram sulac ar<br />

aris faSisti, imitom, rom patarebi<br />

Zalian uyvars. ase taqsaobiT SviliSvilebisTvis<br />

fulsac akeTebs, kviraobiT<br />

cirkSi da zooparkSic dayavs da<br />

rame... patara rom viyavi, tarebac maswavla,<br />

mama yovelTvis uars meubneboda,<br />

rame ar moiwioo...<br />

saavadmyofomde griSam mimiyvana.<br />

gzaSi movuyevi Tvalebis ambebi. magari<br />

angli viRaca xaro. griSa, ar damtovo,<br />

Tu kaci xar, ra ici, simarTles rom<br />

gaigebs mamaCemi, ra xasiaTze dadgeba,<br />

an mamidebi Tvalis eqimis magivrad<br />

gulis eqimTan ar gaxdnen wasayvanimeTqi.<br />

griSam, arao, mamaSens ver davenaxvebi,<br />

xo ici, rogor pativs vcemo,<br />

Sen Tavs Sen TviTon mixedeo. yvelas<br />

mivaswari. mere guliko movarda kargi<br />

maraToneliviT, Semecoda cota.<br />

samagierod rogor gauxardeba, rom<br />

gaigebs, rom vixumre...<br />

_ giorgi, Sen xar mamida? Zlivs<br />

movedi, saSineli taqsi iyo, Zlivs dadioda.<br />

sad aris qarTlosi? Seiyvanes<br />

ukve saoperacioSi?<br />

_ ki. ai, eTeri movida...<br />

_ rogor aris qarTlosi?<br />

_ saoperacioSia ukve, _ Tan<br />

vfiqrob, axla gzaSia da merans moagelvebs.<br />

marTla rame rom mouvides, ra<br />

meSveleba. sad vnaxo aseTi meore mama...<br />

_ giorgi, mamida! gadavwyvite,<br />

Cemi Tvali Cavusva qarTloss, eqimi<br />

unda vnaxo!<br />

_ Sen ki ara, me unda Cavusva Tvali,<br />

xo movilaparakeT!<br />

_ ra Tvalis Casmaze saubrobT? ki<br />

magram, mamaCems ar ekiTxebiT?!<br />

uceb mamac gamoCnda, airton senasaviT<br />

moagelva lamis Cemi xnis<br />

`nolsemi~.<br />

_ ai qarTlosic... moicaT, es furceli<br />

daitoveT, wamlebia Camowerili,<br />

rac eqimma dauniSna. me gaval erTi,<br />

eqimi unda vnaxo!<br />

_ qarTlos, saidan moxvedi? Sen<br />

fexze xar? aki saoperacioSiao?<br />

_ me ra miWirs, eTer! guliko, genacvale,<br />

romeli Tvali gtkiva, biWma<br />

narkozis qveS ariso, rom araferi gem-<br />

Cneva?<br />

_ me mtkiva Tu Sen unda gagikeTon<br />

operacia?<br />

_ rogor Tu me?<br />

_ giorgi! sad aris is sazizRari<br />

biWi?!<br />

_ ai, es furceli damitova,<br />

wamlebia Camowerili, rac gvWirdebao...<br />

...ise ra kargi mama myavs, es rom Cemma<br />

Svilma gamikeTos (Svili ara kvata,<br />

jer colic ar myavs, giJi ki ara var,<br />

efere axla yoveldRe erTsa da imave


30 marti - 12 aprili 2012<br />

qals, albaT, magari mosawyenia), movklav, iasnia. ai,<br />

axla mival da darwmunebuli var, arc miyvirebs. dedaCemi<br />

gamigiJdeboda, mgoni, nevrozi aqvs, albaT<br />

bavSvebis gadamkide. imis ofofebs ra aitanda! kidev<br />

kargi, imas ar daurekes. amas winaT saxlSi burTs<br />

vkenwlidi, ara da romeli maradona me var, hoda,<br />

iaponuri larnaki gavtexe. ewyina, ar xar Sen Cemi<br />

Svili, sayvareli larnaki rogor gamitexeo, aseTi<br />

ori mqonda sulo. amasobaSi mamac Semovida da mama,<br />

me Tqveni Svili ar var var-meTqi, vekiTxebi. saidan<br />

moitaneo, gaukvirda. burTiT iaponuri larnaki<br />

gavtexe da deda gamomityda-meTqi. mamam aiRo da<br />

meorec gatexa, larnakis dedac da... mere aRar<br />

gaagrZela. albaT, saerTaSoriso skandals moerida.<br />

mgoni, pirvelad Seigina... dedam, ra unda gelaparakoT,<br />

giJebi xarT oriveo da tirili daiwyo,<br />

mere me da mamam Zlivs davawynareT... ufro sworad,<br />

me vawynarebdi orives, imitom, rom orive tiroda...<br />

ra gulCvili mSoblebi myavs...<br />

_ Svilo, ase xumroba SeiZleba?! amaT rom rame<br />

mosvloda, ras apirebdi?<br />

_ xo, kargi, mamaCemo, ramdeni xania, erTad ar<br />

minaxixarT?! xoda, SegkribeT erTad!<br />

_ wlebs rom agroveb, cota Wkuac xo unda daagrovo?<br />

_ qarTlos, Zmao, Sen damarige: aryiT ar<br />

daTvreo, sigareti ar mowioo da sxvas jibeSi xeli<br />

ar Cauyoo, xumroba ar agikrZalavs! _ mamaCems magrad<br />

mowons Zmas rom veZaxi, Caicinebs.<br />

_ esaa, biWo, xumroba? taqsis mZRolma, saswrafo<br />

xom ar gamoviZaxo, feri ar gadevTo?! _ es guliko<br />

mamidaa...<br />

_ moewone, mamida, iqneb?!<br />

_ gaqri Sen, movewone ki ara mTeli gza vtirodi...<br />

_ cremli guls amSvidebs, Tvalebs wmends...<br />

_ guli rom xelSi meWira?!<br />

_ adrenalinis gamoyofa aZlierebs imunur<br />

sistemas...<br />

_ gagaadrenalineb, biWo, me Sen! _ es eTeria, _<br />

dagvixeTqa gulebi da iZaxis, imunur sistemas gi-<br />

ZlierebTo!<br />

ra meqna?! gadavexvie mamidebs, gamovisyide viTom<br />

amiT danaSauli. am mowyenilobis Jams ara uSavs,<br />

gaverTe... mamam, ar momekaroo. mainc jigaria, kocnis<br />

gareSec. mere raki erTad varT, sadme puri vWamoTo<br />

_ puris Wamas restoranSi qeifs eZaxis. mamidebma,<br />

adre, patara rom iyavi, Sen gvawvalebdi,<br />

axla Seni vaJbatoni, Tu gindaT, TqvenTan erTad<br />

puri vWamoT, jer eklesiaSi wavideTo... dedac movitaceT<br />

bavSvTa saxlidan. mere manqanaSi samive sam<br />

xmaSi uyveboda Tvalebis ambavs. dedas amJamad ar<br />

utira, icinoda. mere varkeTilis asaxvevTan xidis<br />

qveS cxvari ayidines mamaCems, SevwiroT, RmerTs madloba<br />

vuTxraT, rom yvelas Tvalebi gvaqvso... cxvari<br />

qaSueTSi miviyvaneT. mSvidi Tvalebi qonda da<br />

sevdiani, albaT, mama abramis batkansac aseTi<br />

Tvalebi eqneboda...<br />

_ `...dideba mamasa, Zesa da suliwmindasa... ~<br />

_ mama, naxe cxvars rqaze sanTlebi Cauqra!<br />

_ kargi, giorgi, Cumad iyavi...<br />

_ mamao daviT, sanTlebi Caqra, SeiZleba kvlav<br />

avanTo?!<br />

_ xo xedav, ganiSna, xels nu miSli, Cumad iyavio...<br />

_ `.... mamao Cveno, romeli xar caTa Sina, wminda<br />

iyav saxeli Seni... ~<br />

_ mama, naxe sanTlebi TavisiT ainTo...<br />

_ gogoebo, dainaxeT, sanTlebi rogor TavisiT<br />

ainTo?!<br />

_ xo...<br />

mere cxvari eklesiis ezoSi gavuSviT da balaxis<br />

Wama daiwyo. eklesiis damxmare Senobidan viRac kaci<br />

gamovida gabrazebuli... iciT, am balaxSi ramdeni<br />

gvaqvs micemulio... mokida cxvars xeli da waiyvana...<br />

Cven wamovediT. ukan ar mimixedavs, magram ratom-<br />

Rac megona, rom cxvari Cvensken iyureboda...<br />

...xo, restoranSi. iq vin damxvda, ar iciT?!<br />

getyviT da SeiZleba arc damijeroT! dekani,<br />

aleqsandre! viRac simpatiur qalbatonTan ijda da<br />

sanTlad iyo daRvrili da SaqariviT iyo damtkbari.<br />

Tavidan Tvalebs ar davujere, magram cali Tvali<br />

lurji da cali Tvali Savi adre aleqsandres qonda,<br />

makedonels da axla aqvs Cems dekans, aleqsandre<br />

fifias. xo, kide, mamidebs undodaT, mamaCemsac<br />

ase qonoda. magrebi myvanan orTave. aleqsandre<br />

gatacebiT uxsnida raRacas qals, darwmunebuli var,<br />

egzistencializmze uyveboda rames, rac, rogorc<br />

gviTxra, filosofiurad adamianis yvelaze Rrma<br />

kuTxiT wvdomis mcdelobaa Turme. mamaCems ori boTli<br />

Sampanuris fuli Sevawere da aleqsandres gavugzavne,<br />

fifias, aba, makedonels xom ar gavugzavnidi?<br />

oficiantma rom<br />

moaxeda, im sufridan<br />

gamogigzavneso,<br />

rac SemeZlo zrdilobianadmivesalme.<br />

mgoni, micno,<br />

ravi, orive TvaliT,<br />

SaviTac da lurji-<br />

Tac Semomxeda, gaibRinZ-gaiRima<br />

da<br />

imanac kargi ZmakaciviT<br />

amiwia xeli...<br />

Semodgoma<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

poezia<br />

debiuti<br />

Semodgomis SiSvel Rames eZineba mTvares.<br />

oqtomberi veRar uZlebs wamoqrolil qarebs,<br />

romlis sunTqva gametebiT xeebs ise arxevs,<br />

TiTqos cotac da alvebsac aacekvebs valsebs.<br />

nel-nela da Cqara-Cqara Wrelad Rebavs foTlebs<br />

Semodgoma ferTa funjiT da axsenebs rtoebs,<br />

rom noembers ver aCerebs, rogorc lomis bokvers,<br />

rom dReebiT mogonebad seqtemberi mokles.<br />

baRebs TiTqos sicivisgan SeparviaT SiSi.<br />

axlac axsovT rTvelisagan surneleba xilis.<br />

monatrebis mRelvareba daifara fiqriT<br />

mas Semdeg, rac Rrubelma ca aacremla wvimiT.<br />

awmyom ukan moitova foTolcvenis gama.<br />

daubera kvlav, imata susxianma qarma.<br />

Semodgoma usimwvanod bolo foTlebs fantavs<br />

da buneba frTxilad iwyebs dazamTrebis xatvas.<br />

* * *<br />

levan inauri<br />

isev movida Rame gviani,<br />

kvlav momakiTxa sevdis qarebma<br />

da mware msxverpli, rogorc mizani,<br />

am samyarodan fiqriT gaqreba.<br />

isev CamoTovs krwanisis velze<br />

da gaaTeTrebs vardisfer minebs.<br />

CemTvis siSore niSnavs mkvlelobas<br />

da SenTvis _ martis namian iebs.<br />

dRes momiloces Soba fifqebma<br />

da momasevdes fiqrTa triali,<br />

SenTvis zafxuli axla iwyeba,<br />

msubuqi sulis mCate friali.<br />

ianvris TveSi Semcivda ise,<br />

rom martoobam gayina lava.<br />

Sen sakuTar beds gayvebi isev<br />

da es leqsebi warsulSi wava.<br />

ganTiads miRma<br />

vardisferma zmanebam RamiT ar damaneba<br />

da sizmari gameqca sadRac sevdis SoreTSi,<br />

mogonebiT Znelia warsulis damarcxeba,<br />

SedarebiT advili _ tanjva am sicocxleSi.<br />

okeanis talRebma fiqris zRvari gakveTa.<br />

SenTan yofnis ocneba dasaliers mitacebs.<br />

uferuli ca-miwa daWriliviT waiqca,<br />

vumzer mxolod usulo, SeSliliviT miraJebs.<br />

sivrcis maradisoba horizontebs aorebs.<br />

garinduli buneba feTqavs mSvenierebiT.<br />

Seni da silamazis harmonia maocebs.<br />

msurs, rom mTeli samyaro vxatoT Cveni ferebiT.<br />

kviraRame mwvelia, uSenoba _ siSore.<br />

irgvliv ucxo xmebia nawamebi siCumiT.<br />

ocnebebis TeatrSi daveZeb reJisorebs,<br />

Cems ocnebas mxatvari xatavs lurji simuqiT.<br />

martoobis kvnesaSi Rame simwriT gaTenda<br />

da zmanebac gaTeTrda sinamdvilis farsebSi.<br />

alionis mwvervalze ufali gamaxsenda<br />

da imedmac inaTa moelvare fanjrebSi.<br />

msubuqi zedapiri<br />

jadosnuri saRamo da mzis Casvla saamo,<br />

sivrcispirma gaaRo horizontis karebi.<br />

damaviwyda simware da momnusxa simwvanem,<br />

gawvalebul miwaze Cadga mZlavri qarebi.<br />

gavyurebdi siSores movarvare Suqebis<br />

mzis sxivebiT anarekl damSvidebul talRebze.<br />

peizaJs ver vamCnevdi sevdas gapirquSebis<br />

da sul aRar vfiqrobdi sulierad daRlaze.<br />

gairinda buneba, Sen gamoCndi maRlobze.<br />

TiTqos ferTa gammaSi iRebeba gancdebi.<br />

SenTan tkbobis ocneba me veRar damaRonebs<br />

da riTmebis TamaSiT am samyaros gavcdebi.<br />

ukvdavi rwmena<br />

saukunod mwyurvali mivadgebi wyaroebs,<br />

TiTqos momeSuqeba imedi gadarCenis.<br />

gadareul arsebas netav bedi mwyalobdes<br />

da wyurvili ar iyos Cemi yru ganaCeni.<br />

CemTan fiqriT Ramdeba da tanjvebiT Tendeba,<br />

ararsebul mxareSi veZeb mainc arsebuls.<br />

daberebul sizmrebis civi Tovli ar dneba<br />

da tkivilebs mimravlebs isec gaaTasebuls.<br />

ferTa muqi naTeba SuaRamis maSfoTebs,<br />

Sav gancdaTa morevSi SiSi ar miamdeba.<br />

Cemi avi zmaneba maCvenebs eSafotebs<br />

da wvalebis wveTebiT sulSi damiRamdeba.<br />

saukuno vaeba daeSveba miwaze,<br />

mwuxarebis mdinares aadidebs wvimebiT.<br />

Cemo mama ufalo, Seni Svili miwame,<br />

rom sibnelis wamebad jer ar gaviwirebi.<br />

gadaivlis godeba mRelvarebis mwvervalebs<br />

da naRvlian RrublebSi daecema kamara.<br />

me, ocnebiT Sopeni, warmosaxviT vwer valsebs,<br />

magram RmerTma martoden poezia makmara.<br />

5


¡<br />

6<br />

proza<br />

dasawyisi # #60-70 #<br />

jer is iyo da, diad TavsxmaSi dar-<br />

Cenilebi saxuravebze aZvrnen, magram<br />

iwevda maRliTmaRla mrisxane wyali,<br />

da zemodanac sadgisebiviT esobodaT<br />

mWreli wveTebi wylisa imaT da yofili<br />

riqSa-dombasi sra-sasaxle ram, aiiisa<br />

– `gansasuenebeli~ erTdros da zogzog<br />

gamorCeulad pirmoTnmliqvnelTa<br />

qlesad-laqucTa misaRebic<br />

da mimRebic da miuRebelic da wamiwamsa<br />

saTqvlefi da amosayore da<br />

TqlafaTqlufiT sansvla da tyvroma<br />

Tavi da Tavi sasaTqvefoSi-im da magram<br />

SenaZeni viTomacada-es rogoris didis<br />

umzeobiT ver ifarebda jerjerobiTe<br />

wyliT-garduvaliT? – Tavretdasxmulebs<br />

da mxolod axlaRa da aqR<br />

mixvdnen imaTi WkuiT gamasxaravebul<br />

da gapampulavebul-viTo noes ima-kidobanisa<br />

im diad arss magram romeli<br />

kidobanisac kari maT ase mwared daugmana<br />

Turme mama-ufalma da maTTvisac<br />

kidobaniT gadarCenis gaRebulkari<br />

da jer SedarebiT sazrianebi-viTo<br />

gacurdnen ima-kidobanisaken xolo<br />

maT Soris muzikebisa viTomcodne<br />

riqSa-iSaka romelica rom ima-kidobanis<br />

dabrunebas da misi rogor<br />

mWidrod daxSuli karis gaRebas ramodensame<br />

sakravis (_ doli, calxma<br />

buki da diplipito da a.S.) Txovda axla<br />

TviT misTvisac ki, ima cerceti borotisaTvis<br />

anu ugunurisaTvis yovlad,<br />

maradmowyales, ufals, xolo man, RmerTma,<br />

`xolo man miugo da hrqua maT: amen<br />

getyvi Tquen: ara gicni Tquen~,<br />

radgan isini, TavT-iSakaiana, iyven<br />

kacebi-ugunurni, da emsgavsnen imas<br />

`romelman aRaSena saxli Tvisi qviSasa<br />

zeda. da gardamoRxda wvima¡, movides<br />

mdinareni... da ekueTnes saxlsa mas, da<br />

daeca. da iyo dacema igi misi did friad~.,<br />

da raoden xans (maTe IX, 36) ewyaleboda<br />

igini `rameTu iyvnen damaSural<br />

da dacvivnebul, viTarca cxovarni,<br />

romelTa ara aqun mwyemsi~, magram mwyemsi<br />

keTili rogor sumudam hyavdaT<br />

maT magram ara-ismines araferi, misi,<br />

noesma gardam, da, rogorc TviT misma<br />

Zem, erTaderTma, rogor-erTgulma<br />

mamis, gaimeora misi naTqvami, rom, vinc<br />

rom ar icna is, arc Tavad i g i icnobs<br />

maT gaWirvebis Jams:<br />

da `romelman uvar-myos me (maTe X,<br />

33) winaSe kacTa, uvar-meyo igi meca~<br />

da ramdengan es, bibliaSi,<br />

da,<br />

magram sad iyo karis gaReba da aseve<br />

aba sad-sadRa iyo is Tavdapirveli<br />

zari da Zrwola mere da mere rom elodaT,<br />

–<br />

ar Seismina, ara, RmerTma nagvianevi<br />

maTi, mudara:<br />

da roca Cawva yoveli saxli iyo es<br />

Tu cru-sasaxle da poseidonis cruvtaZaric<br />

rom gadafara wyalma axlaR<br />

RiaRa okeaneSic tivtivebdnen da tivtivebdnen<br />

raRac droebiT,R magram<br />

vaid-droebiT RvTiT-ganawiri ki ara<br />

da aramed TavianT-TaviT rogor<br />

Zalian ganwiruli-es adamianebi ki ara<br />

da, araadamianebi:<br />

erTxans rom mainc ris vai-vaglaxiT<br />

ramwared Savi liflifiTa tivtivebdnen<br />

da rogorsimwriT dacuraobdnenacki<br />

rogor Zalian zardacemuli<br />

es viTo-adamianebi, magram<br />

imaTi vai-viSi uSvelebeli da deverxanuli<br />

dedozarobiT SeZrwunebuli<br />

Tavzardacemoba ukidegano maSin Seiqna<br />

roca rom rogor usastikesad sazareli<br />

Tevzebi-isi-piraniaebi romlebic<br />

adamians jer yovel nasvretSi,<br />

gansakuTrebiTki erTgan uZvrebian da<br />

ramware RrRniT, ReWen da tkveren da<br />

kitrikikos ki, swored missa-imaSi vaebad<br />

SeWril piranias nabasrkbilebarze<br />

rogor-balRamiT gaaxsenda<br />

aramcTu TviT yofil-erTxansamardi<br />

aniCqa mere ki masze Semxedrebuli<br />

TavisiTavic da TviT moxsnilicac<br />

rom gaaxsenda – is samurTaqed<br />

saTaqavi aniCka da, bRaoda ase: hoiiv,<br />

aniCkav Sebedniero!!!, Sen magnoliis<br />

yvavilebis sunSi CaZaRldi da me vikiTxooo<br />

rogor ahxx esra ubedur<br />

marix-marskvlavze dabadebulma meee,<br />

avaaiihxx! _ da iyo rogor did-did<br />

pirTa TanamdebobebiT da maTi qveSevdomebisac<br />

ganurCevlad rogor<br />

Zalian gaa-didebul pirTa RmeWani da<br />

RrWiali kbilTa da kitrikiko amasac<br />

veRar axerxebda patara xanSi radgan<br />

sworedac cru-xaxaSi, tyuil-siyalbis<br />

mafrqvevelSi SeuZvra isi-pirania,<br />

mtknar mdinareTa Tevzi da axla ki<br />

rogor-didwylebiT Semotyorcnili<br />

okeaneSi, waTxSi magram romeli yveli<br />

aba is iyo is kintirikiko aramed sxartad<br />

mZvinvare piraniam ra gametebiT<br />

gadauRrRna xmismierebis TaRliTsimebi<br />

da piraniaebi, am mlaSe wyalSi<br />

moxvedrili mdinarisa-wyalT Tevzebi<br />

xom ra-gametebiT daeZebdnen mtknar<br />

xorcsa da sisxls da kiWamdnena<br />

magram im uamravi kiborCxalebiT ga-<br />

JRenTili lugumi xorci aiimaTac,<br />

piraniaebs maincdamainc ar moswondaT<br />

magram rogorRac simwarisadmizrdilobiTvi<br />

mainc RrRnidnen da<br />

mainca hSsWamdnen da uSvelebeli zvigenebi<br />

ki, romlebic axlac okeaneTa<br />

gamwmendelebad iTvlebian iseve<br />

guram doCanaSvili<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

<strong>gazeTi</strong><br />

kaci, saxelad noe<br />

rogorc mglebi tyisa daavadebul<br />

cxovelebisagan magram Tu mglebi mSvidad-ubiwod<br />

iyvnen kravebTan, axla,<br />

kidobanSi, is gareula-zvigenebi ki<br />

calfexs room moaWamdnen erT msxverpls<br />

mere meores ufatravdnen<br />

mucels da grZel nawlavebs ReWdnen<br />

da ReWdnen im zvigenuris kbilebiTa<br />

da vis rad dagidevdnen – erT dros<br />

rogorsa pir-tan-`mSvenier~ danawevrebul-gadaxleCil<br />

nayamas jerjerobiTul-monarCenebzec<br />

ver<br />

gaigebdi mTladc raxsad-raxsi saRebavebiT<br />

hqonda moxatuli sxeulis<br />

rarig ubadruki nakuwebi Tu Tavisi<br />

sisxliT-raxsiT, ve,<br />

da TiTan frTxileb-SeguebulTa<br />

alxana-Calxanasacki mTladac namdvilad<br />

ver daemarTaT kargisaqme, ra<br />

moiges ro, ima-frTxiluri SemgueblobiT,<br />

da okeaneSi erTaderTs visac ar<br />

uWirda poseidoni iyo esi rasakvrvelia<br />

radgan `diadi~ poseidona aki sulac<br />

ar iyo da ar arsebobda rogorc<br />

aseTi da armyofs kide? – aba rogor-<br />

Ra gauWirdeboda, ha?<br />

xolo mis qurums, adre miwisqveSeTiT<br />

mxoxavs-Zalian, tibetisaken,<br />

ra ulmobelad daewia piraniaebiani<br />

wyali iseTi? – romeli risxva<br />

Tund mismieri, adre,<br />

da rogor mwared, usazarlesad<br />

`iguemen igini sibrmiTa~ radgan imaTavianTi<br />

demonkratiul `TavisuflebiT~<br />

_ amorCeuliT da viTomdaca<br />

nebadarTuliT da TviT esac ki jer<br />

ra iyo radganac mainc am-droebiT-am<br />

da amitom mxolodRa raRac-droebi-<br />

Ti mxolod sastikiR iyo es da TviT<br />

esac ki, jer ra iyo racrom elodaT –<br />

`da warvides eseni satanjvelsa<br />

saukunosa~ – maradiulSi, ukunisamde,<br />

–<br />

esec xom maTe XXV-danaa, da neta<br />

ara-amaod, CvenTvis,<br />

da atlantidelebidan yvelaze<br />

didxans vinc Sescqeroda, pirdaRmejili,<br />

RvTis am vrcelrisxvas? –<br />

raRaTqmaunda domba-riqSai, Ti-<br />

Tan-viirSaka iyo, isi, misi sasaxle aki<br />

yvelazed maRla, maRlobze idga, da,<br />

jerki mxolod imaze SekrTa dainaxara<br />

rom bostneuli nadgurdeboda, mihqonda<br />

wyals magram imxneva,<br />

Zaanacvirma (romlebic aki ar Sromobdnen,<br />

maSin, ikbinebodnen mxolod)<br />

TavisiTavi: `erTi stafilos oxeridedac,<br />

kombostoiana vatire~-o, mere<br />

xexili, gansakuTrebiT bananebi da gulabifsxali<br />

da ananasi da amisTanani<br />

Seenana magram ki – `indostanidan movatanief,<br />

blomavercxli jibezedjibad<br />

ar miWyavis Tu, ra~-o, – ra icoda<br />

Tu SuamdinareTs, eTiopias da sxvacsubevr<br />

qveynebs igiv daRupva da mZime<br />

wyeva mTlad dasaqcevad, ra aRgvad,<br />

adgaT, – mTel xmels, adami-anTagan<br />

rarig wabilwul miwaze, ramdenxnobiT<br />

rom iTmenda, Zaan, miwakeTili da, gvixaroda<br />

Cven aramcTu keTilnayofiani<br />

xeebi aramed mTlad unayofo xeebis<br />

dawva-rogoriCanaxSireba ra Svebas<br />

gvgvrida oRond sruliad u-madlobod,<br />

–<br />

ki!<br />

da –<br />

`eg araferi, – simxnevisaTvis<br />

gaifiqrava borotis rarig damtarebel-matarebelma<br />

padredac, riq-<br />

Sam, magram jerkidev gamwarebulad<br />

modgafune RordaburvakTa danaxvaze,<br />

– vahra sukebi ra yaurmebi miaqv<br />

poseid... ara uSav-ra, zRvis padarkebi<br />

(_ saCuqrebio; nobaTio...) xom mainc<br />

mudam gveqneba~-o xolo mereki-rom<br />

miTomacadaposeidoniT miSvebuli piraniebi<br />

– upirvelesi mtacebelni arsebulTagan<br />

xmelsa Tu wyalSi, – imaT-<br />

Ta jgroiT-auracxeliT mxolodR xerxemaldarComili<br />

oragulebis da<br />

qaSayebis da RorjoTa da Savpirebisa<br />

da kiborCxaleb-zvigenebis – piraniaTTvis<br />

ganurCevlebis, pirisgemoTi,<br />

imaT fxaTa da xerxemalTa narCennafleTni<br />

rom miiriya mis sasaxlemde,<br />

lilaqvianis, padresisa `vah esa wvima<br />

aRara hxumrobs, veh~ gaivlo ase SmoriangulSi<br />

da meti saqme ara hqonda<br />

mis sasaxlemde jerkide miwazed moWrilsa<br />

da mavedrebel kargabloma<br />

xalxs – gagviRe kari, agviSvi Sens simaRlemdeo<br />

da is mere ra ro atatebuli<br />

CvilebiT rom acodebdnen, Tavs,<br />

eseni-mainc Seibraleo, magram:<br />

`Tqven gaaCineT? Tqvenve<br />

uSveleT~,o, magramki uceb imasac mihxvda<br />

rom ar argoda, es – sumTeli<br />

xalxis daRupva-esi:<br />

`me vinRa maWmevs~ – `viRa masmevs~<br />

ar gaxsenebia, – Zalian bevri iyo, wyali,<br />

da `viRa maWmevs!~-Ra axsomda, mxolod,<br />

arada,<br />

aqamomde-xo xomki, xome? –<br />

kaiWama-va da rakai, sva aqamomdisin;<br />

riqSav, xokai iyoye, es? –<br />

hah, ma ra iyo!, – Suenieri, ZrialaTkarqi...<br />

ra-SekiTxvai undoda, amas..., –<br />

veh! _ karqic iyvo da metic, vumfro,<br />

–<br />

da, metad ufro, axlovdeboda da<br />

iwvevda viTo-maRlisken, misken, didwarRvniT,<br />

diduSveleblad, ra didiwyali<br />

da,<br />

30 marti - 12 aprili 2012<br />

magrad daxSuli sra-sasaxlisa<br />

vercxl-saxuravzed aRoRda padre<br />

oRondac padre metad SavSavi, da<br />

SavSavadve iqamdec ki kirom aCqefda<br />

yovelivesi momZiebeli Zalian Savad<br />

mrisxane wyali da, piraniebs Tuki rom<br />

hyavdaT Tavkac-TavTevzad-jila,<br />

pirvelma iman CaaCo ah-ra sastikad<br />

rogorihx Zlevad kbilebmosili xaxa<br />

sworedac quslSi radganac riqSas ve-<br />

Rar ZaluZda yureba-misi, movardnil<br />

warRvniswamlekavis suyvelafrisa da,<br />

TavgzacdafleTils egona Tu Tund<br />

zurgSeqceviT-amiT-mainc ganudgeboda,<br />

Rvarcofs magram im kbeniT rogor<br />

Zalian gadaRmwarebul Tavad elvisfrad<br />

saxecvlilmac ahbRavla, zecas,<br />

im SuadRisas RrubelTa qufrviT<br />

mrumed Zalian daRamebuls, mTlad:<br />

`me buzikanti viyavi RmerTo!!., ar<br />

Semiwyaleb!!? – sul-supirvelad mxolobiTSi<br />

axsena, RmerTi, ai es sityva<br />

misTvis rogori anazdeuli axlaR<br />

nagrZnobi mwyalobelisadmi, TviT, ra<br />

vedrebiT da sasowarkveTiT axlaRa<br />

mixvda erTaderTiRa gadamrCenis zenad-arsobas<br />

da isRa uceb inatrularo<br />

rom kitrikikosi ukanaskneli saCuqari<br />

didad Zviir-fasi magram sazizRi<br />

radganac sisxliT mopovebuli – marmariloSi<br />

CaWedili oqrois mosqo<br />

firfitebi, sxvadasxva bgerebs<br />

modrek-aSvebiT rom gamoscemdnen, –<br />

ase-d sakravi, isi, gvliswil oqroTi<br />

aJRerebul klaknia JrJolviT rom<br />

Jrialebdnen netavi isa rad ver-ar<br />

aitana saxuravze iqidan rom-ki Seewira<br />

dammcqereblisadmi da gind yofiliyo<br />

gankuTvnili gankiTxvisaTvis,<br />

gansakiTxavi, egeb qrTamiT-am moenadirna-viTom,<br />

RmerTi magram raRad<br />

undoda isa-sibilwe, RmerTs, da waixarac<br />

modrekili, maTxovarsaviT yofili,<br />

padre, muxlebamde-wyalT mZlerokviTa<br />

garemosili, da – piraniebis<br />

ra basrebkbila uTuo mTavars esRa,<br />

undoda? – mTladac amoxta da Tavis<br />

damqaS-meomarTagan pirveli isa ise<br />

SeeWra da mfleTkbilebiT – Seicnovaa,<br />

Tavad borotman borotebisa<br />

rarig erTgulad damtrabeli erTicariqSa<br />

ai ise, rom, viiriSakasi jer<br />

nawlavTa fleTiT da ReWiT da mere<br />

didad mravlismnaxveli stomaqisa<br />

kbilebiseul daRrRniTa da merek imisi<br />

SxamT-gamosasunTq filtveb-gulis<br />

nTqmiT amouRadra gind ra slipina-saylapavi<br />

da im piridam sumTlad<br />

iqednedgadaqceuli gamouZvra garedanace-c<br />

im ZuZu-mkerdis STansanTqmelad<br />

romelzec xalxze<br />

moCvenebiTi ze-zrunviTa rom Zalianace<br />

saCveneblad ibragunebda, muStT,<br />

da eqs-dombasa, asedaRrRnils Tumc<br />

veRar esmoda grZnobismieri veRaraferi<br />

da, wuTisofelSic netavi-R<br />

suar smenoda-raim radganac borots,<br />

miugdebda, niadag-marad wasabilw<br />

yur-guls, erCia imas misi a¡ aqad-kvdoma<br />

– ufroSemdgoma vuuid, –<br />

`sicocxle~s<br />

da,<br />

Rirda, nuTu, misi sikvdili a¡ ase<br />

wvrilad-aRweriTe, Capiraniavebad<br />

magram, egeba esac unda vicodeT, da,<br />

jer sad iyo, meredamere asec mokvdoma<br />

rom didramdenad erCia imas-rac mis<br />

mokvdinebas –<br />

mokled-ki rovTqvaT, fiorulad,<br />

aqaurulsa sikvdilze, mis-sa?:<br />

iyo (vai im-yofas) da ara iyo ra (marTalia,<br />

es?!., radgan misTvis-netai<br />

marTlacda ara-d, hyofiliyo, is), iyo<br />

erTic, borotebisa mTlad monad,<br />

riqSa xolo misgan Sors,<br />

kidobanSi, mokuntuliyvnen Sua<br />

sarTulze, Sua sarTulis iatakze noe<br />

da mTeli ojaxi, misi,<br />

da, ama-warRvnis atexvisas, `noes<br />

cxovrebis meeqvsase wels, meore Tves,<br />

TviT meCvidmete dRes~, – am dRes<br />

moaskdnen ufskrulis wyaroebi da<br />

gaixsnen caTa sarkmelebi. awvimda qveyanas<br />

ormoci dRe da ormoci Rame da<br />

mere rogor da es meore Tvis meCvidmete<br />

dRe noesi ki ara, Tveebi – nisanisa<br />

da TiSrisas `moses kanonmdeblobis<br />

epoqaSi........, amitom mecnierebi........,<br />

fiqroben rom, warRvna daiwyo 17 madheSans,<br />

rac Cveni aTvliT emTxveva noembris<br />

pirvel ricxvebs~.<br />

da mxolod ciT kiar iyo, warRvna,


30 marti - 12 aprili 2012<br />

aramed<br />

` `didi ufskrulis wyaroebi~... albaT,<br />

am saxeliT iwodeboda dedamiwis<br />

qerqis qveS arsebuli wyali, romelmac<br />

savsebiT SesaZlebelia, Zlieri vulkanuri<br />

Zalebis zemoqmedebis Sedegad<br />

didi raodenobiT dafara misi zedapiri~...<br />

ase rom, jer Tavidanve daatyda<br />

atlantidas is albaT yvelaze didi<br />

sisastike miwisZvrisa rogor-zebeji-<br />

Tad gamaususurebeli da Tavzardamcemi<br />

kiara da, adamianebs ise, rom<br />

qariSxalisasac oflic caxcaxad gamosdiodaT<br />

da cviodnena saxuravebidan<br />

Semsres miwaze xolo zemodan<br />

marmarilosi didi filebi da lodebi<br />

jarji fxoveli<br />

gananqriobdnen (`wurilad dajeWkd-<br />

nen~, mTladac myral fxvnilad gadaqceul<br />

adamianebs) da egeba es sjobda<br />

im zvigenebsa da piraniebs romlebica<br />

rom, rogor Zalian amoqmeddnen maSin,<br />

rodesac<br />

` `...gaixsnen caTa sarkmelebi~ – es<br />

wylis Camodinebis TvalsaCino da<br />

Zlieri mxatvruli saxea. wyaluxvi<br />

wvimis nakadebic cidan modis da igi<br />

srul TanxmobaSia cis myar SexedulebasTan,<br />

romelic semitebs (mogvianoebs)<br />

warmoedginaT karvis anu TavSesafris<br />

saxiT, romelic gadaWimuli<br />

iyo dedamiwis Tavze~<br />

xolo `swored am dRes~... ... `romelic<br />

davadgineT, rom igi Seesabameba<br />

noembris Tvis erT-erT pirvel dRes<br />

rodesac palestinaSi, Cveulebriv<br />

didi wvimebis periodia~,<br />

da adidda okeane... da `daifara ma-<br />

Rali mTebi~... `savsebiT dasaSvebia is,<br />

rom aqac terminSi mTebi igulisxmeba<br />

im mxaris miwa da mTebi romelic pirvelyofili<br />

adamianis sacxovrebel adgils<br />

warmoadgenda da ganlagebuli<br />

iyo mdinareebis tigrosisa da evfratis<br />

auzSi, romlis umaRles punqts<br />

warmoadgenda~......,<br />

da,<br />

`moispo yoveli xorcieli, rac ki<br />

iZvroda amqveynad, frinveli, pirutyvi,<br />

mxeci da yoveli qvewarmavali,<br />

miwaze mZromeli, da yoveli adamiani.<br />

yvelaferi, rasac ki sicocxlis<br />

sunTqva edga nestoebSi, yvelaferi,<br />

rac xmeleTze iyo, mokvda. aRigava<br />

yoveli arseba, rac ki miwis pirze iyo.<br />

adamianidan dawyebuli pirutyvamde,<br />

qvewarmavalamde, cis frinvelebamde<br />

_ yvelaferi aRigava pirisagan miwisa.<br />

gadarCnen mxolod noe da masTan kidobanSi<br />

myofni~.<br />

da Tumca mTel ormoc dResa da<br />

Rames Svavdeboda uricxvi wyali, mxolod<br />

(_ mxolod!), Svavdeboda da<br />

sastikad rogor mZimed da mWreli wyali<br />

dedamiwaze, da merec, 40 dRis<br />

Semdeg,c, matulobda wyali dedamiwaze<br />

as ormocdaaTi dRe~. –<br />

`warRvnis wylis donis zrda da<br />

mateba grZeldeboda 150 dRis ganmavlobaSi,<br />

anu..... maSin mateba umaRles<br />

dones miaRwevda meSvide Tvis, meCvidmete<br />

dRes, anu Cveneburad aprilis<br />

Tvis bolo ricxvebSi~,<br />

da jer ki mTel ormoc rogor-gr-<br />

Zel dRe-Rames cis rogorCamoqufrul-ganxvnilisac<br />

sarkmelebidan<br />

Camodioda wyali da wyali, mrisxanedrogor<br />

ametyvelebuli da sevdanarevic<br />

ki, ram, ra grZeli ram-ars 40 dRe...<br />

ai, vTqvaT, gindac ama-dRevandelebma?<br />

– ramdenic ginda, magaliTi...<br />

ai, mTlad bavSvobaSi, roca Sesvenebis<br />

zars mxolod xuTiRa wuTi aklda<br />

mkacri maswavleblis ridiT rogor<br />

uCumrad, didad SekiTxviTuri<br />

moZraobiT amotrialebuli xelisgulisa<br />

meSveobiT vekiTxebodiT saa-<br />

Tiansa, Tanaklasels:<br />

`ramdeni darCa?~<br />

da isic, xuT TiTs gvaCvenebda, da,<br />

rogor iqve, CvenTagani:<br />

`axla, ramdeni?~ –<br />

oTxi TiTi...,<br />

da roca sam TiTs mogvaRirsebda<br />

mere aRar vekiTxebodiT radgan dasvenebisTvis<br />

viTomc-dasvenebiseul<br />

gegmebs vawyobdiT da, mTeli ormoci<br />

dReindeli is TqeSuri dro ki, wyaliT<br />

Zalian, ganmbaneli, kidobanisa da misi<br />

Siganis, rogor raZnelad gadioda<br />

noesTvis, albaT ki ara, marTla, xolo<br />

ormoci dRis Semdeg?<br />

`gaixsena RmerTma noe da yoveli<br />

cxoveli, yoveli pirutyvi, masTan er-<br />

Tad rom iyo kidobanSi~; –<br />

` `gaixsena RmerTma noe~.... es sityvebi<br />

gavigoT RmerTisadmi sakadrisi<br />

mowonebis azriT da ara im uxeSi<br />

mniSvnelobiT, rogorc es sCvevia Cvens<br />

uZlur adamianur bnuebas~ – iovane<br />

oqropiri: `ras niSnavs gaixsena? –<br />

gulmowyaled gadmoxeda RmerTma<br />

wmindans, romelic kidobanSi cxovrobda,<br />

Seebrala igi, rodesac is<br />

amgvarad mZime da Seviwroebul mdgomareobaSi<br />

iyo, da ar icoda riTi<br />

damTavrdeboda misi ubedureba. Rmer-<br />

Tis mier misi monebis gaxseneba, wmida<br />

werilis enaze niSnavs aRTqmis aRsrulebas<br />

da Sepirebuli jildos bo-<br />

Zebas – dabadeba XIX, 29; gamosvla II,<br />

24~.....<br />

da<br />

` `moavlina RmerTma qveynad qari~...<br />

yovlad Zlieria RmerTis xelSi,<br />

Rrublebis gamfantavi Zlieri qari<br />

romelic an warRvnis Sewyvetis saSualebas<br />

warmoadgenda an bunebrivi<br />

mizezi iyo..... RmerTi iyenebs bunebis<br />

movlenebsa da kanonebs, romlebic man<br />

daadgina, rogorc misive nebis aRmasrulebeli<br />

iaraRi~<br />

da<br />

` `daigmanen ufskrulis wyaroebi<br />

da caTa sarkmelebi~... warRvnis Sewyvetis<br />

mizezi srul SesabamisobaSia misi<br />

warmoSobis mizezebTan~. –<br />

`warRvnis matebis suraTis paralelurad<br />

es muxlebi iZleva misi (warRvnis)<br />

TandaTanobiT Sewyvetas, wylis<br />

sawyis kalapotSi da bunebriv sacavSi<br />

dabrunebis aranakleb suraTs. dabadebis<br />

aRmweri miuTiTebs detalebze,<br />

kerZod~..... –<br />

magram amaze, `ganmartebani~T,<br />

Semdgom,<br />

xoloki,<br />

warRvna,<br />

aki grZeldeboda mTel ormoc<br />

dResa da ormoc Rames da, X, X, X, X, I<br />

dRes, gaTenebisas, rom amovarda RmerTiT<br />

qari da gafanta Rrublebi da<br />

Tumca kidobans qari ar Sexebia magram<br />

grZnobda noe rom miacurebda mainc<br />

kidobans mwyalobeli RvTiT, Zali, da,<br />

Sescoda noem radgan gaifiqra:<br />

`rogorc iqna~... –<br />

RmerTma icoda saqme-Tavisi,<br />

xolo<br />

aki ra Znelad gadis cicqni-viTomac,<br />

wuTi, gindac mere, mozrdilobisas,<br />

roca gadavwyvetT rom sigaretis<br />

moweva saaTSi mxolod erTxel unda<br />

CavidinoT da, raZnelad gadis, am Sxamisac<br />

ki monatrebaze is mTeeli,<br />

grZeeli, rogor welvadi sruliadwuTi<br />

da xolo noes, RvTiT gadarCenisa-ken-da-saTvis<br />

ra sulswrafad<br />

mswrafs, rogor bedniers gaexardeboda<br />

rom Sewyda ukidegano isi, TqeSi, da<br />

da im Sewyvetil xmaurTan erTad<br />

wvimis wveTebis gadaRebas zeda sarkmelic<br />

daarwmunebda, noes, romlis<br />

`kidobans ar gaaCnda gverdiTi<br />

sarkmlebi (da ara gverdiTi Sida<br />

galiebi) saidanac SeiZleboda warRvnis<br />

perspeqtivis danaxva da masSi sinaTle<br />

aRwevda erTaderTi gaWrili<br />

zeda sarkmlidan~, – `dayudda wyali~,<br />

Sewyda, ki, wvima<br />

magram, eh, merec ` `matulobda wyali<br />

dedamiwaze as ormocdaaTi dRe~ –<br />

warRvnis wylis donis zrda grZelde-<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

proza<br />

boda 150 dRis ganmavlobaSi anu xuT<br />

Tveze odnav mets, xans, imormoci dRis<br />

CaTvliT, romliTac daiwyo warRvna...<br />

maSin mateba miaRwevda umaRles dones<br />

Cveneburad aprilis Tvis bolo ricxvebSi~,<br />

da, im ormoc dRes rom daemata, 150,<br />

noe kvlav ijda ususurad kidobanSi<br />

da sanam gamoCndebodnen zemoTa sarkmlidan<br />

mTaTa mwvervalebi da es moxdeboda<br />

ivlisis Sua ricxvebamde manamde<br />

ki im jerac uxilavi mwvervalebisaken<br />

rogor-saSvebo mizandasaxulebiT miacurebda<br />

kidobans-noesi rarigmwyalobeli<br />

magram erTxelac aramcTu<br />

danaxvebia arc Camoswvdenia noes misi<br />

xma, noes-bolomde-gamosacdels,<br />

mainc, da xolo noes krintic ar dascdenia<br />

sayvedurisa-im, rom miiviwya,<br />

RmerTma radganac grZnobda, jer<br />

kidev rodis, rodidan, Tavisi<br />

mRzrdeli-didedoTi mokidebuli da<br />

T-Ti mere grZnobda, noe, RmerTs,<br />

Zalian grZnobda,<br />

da Tumc mopatarao da uneburi<br />

codvebic axlda noes im gzaSi xolo<br />

im codvebs ki ar sCadioda sityvebiT<br />

da saqmiT magram gulisxmis-yofiT,<br />

Cadioda, is mere ra rom gamorCeuli,<br />

– adamiani,c, iyo noe,<br />

magram Tan Cadioda, Svebad, pirutyvebTan<br />

da wyaliT Sezelil fqvils,<br />

nedl coms gamozogviT uzidavda, ki,<br />

udebda qvamarils zogT, ufenda balaxT<br />

Tivad qceulebs da magram maragi<br />

wyalisa iklebda da im warRvnaSi noe<br />

da misi ojaxi da sulierebi-misi er-<br />

TaderTebi iyvnen visac-romlebsac<br />

TviT wyalic ki enatrebodaT, meti, da<br />

noem jer kidev rodis Sewyvita miwiseuli<br />

sazrdos miRebamde idayvidan<br />

Camoyolebuli xelebisdabana wesisamebr<br />

da, ganicdida, amas,<br />

magramki noes RmerTis xma Tumca ar<br />

gaugia magram i m i s i mociqulebis –<br />

gind jer armyofTa, adamianebTan, da<br />

magram Zalian-rogor momavalebis? –<br />

xmas rogor grZnobda, ki, Zalian ki, da,<br />

damwuxrebuls, rogorul Svebad<br />

Camoesma noem Tumca aba ra icoda igi<br />

magram wmida markozis, mociqulis,<br />

qristessas, Tavad:<br />

`xolo iesu miugo da hrqua maT~ –<br />

vin maT,s da imaT vinc ubaneli xeliT<br />

Wama usayvedura ki ara da mTladacukidures<br />

urjuloebad CauTvala<br />

mis mowafeebs es radgan aramcTu mere,<br />

atlantidaSic farisevlebs ra<br />

gamolevda romeli farisevlebic –<br />

`fariseveli: iesus dros arsebuli<br />

erT-erTi yvelaze ufro mniSvnelovani<br />

religiuri jgufis wevri.<br />

farisevelni cnobilni iyvnen imiT<br />

rom mkacrad icavdnen da usityvod<br />

emorCilebodnen moses rjuls~,<br />

da,<br />

sadukevelebisagan gansxvavebiT<br />

`maT swamdaT sulis ukvdaveba, mkvdreTiT<br />

aRdgoma, momavali cxovreba~<br />

magram<br />

`maTi msaxureba ZiriTadad garegnuli<br />

wesebis SesrulebiT Semoifargleboda~,<br />

xolo markozis saxarebiT xma<br />

Camoesma wmida markozs, rogori<br />

mkveTri da mkafio da rogori aRsavse<br />

saTnoebiT xma, Camoesma,:<br />

`xolo iesu miugo da hrqua maT~ –<br />

anu imaT, vinc ubaneli xeliT Wamda<br />

usayvedura ki ara da mTladac uki-<br />

gagrZeleba me-14 gverdze<br />

7<br />

dures urjuloebaT CauTvala mis<br />

mowafeebs, es, –<br />

`rameTu farisevelTa da yovelTa<br />

huriaTa ukueTu ara idayviTgan<br />

daibannian xelni, ara Wamian~, da asec<br />

aswavlidnen atlantidelebsac qurumebi<br />

da uxucesebi anu, gvepatios da<br />

azrobrivad-borotisagan ra naxiStarni<br />

yofiT, qurumebi,<br />

xoloki didad miRebul-iyo sasmelebisa<br />

da TeTreulisac<br />

sasaCveneblod recxva-garecxva da<br />

vercxlis Tasebis gaprialeba TvalismomWrelsa<br />

abzinvebamde-friad, da<br />

rodesac niSnismogebiT hkiTxes TviT<br />

Ze-kacisas Tu `ra¡saTvis mowafeni Senni<br />

ara vlenan moZRurebisaebr<br />

xucesTa¡sTa, aramed ubaneliTa xeli-<br />

Ta Wamen pursa?~<br />

da aq noesac ki Caesma pasuxi imis,<br />

TviT Tavad misi, romelic uwinares<br />

yovelTa saukuneTa, iyo, da romelmac<br />

rogor jer kidev axlac<br />

`hrqua maT~, rom –<br />

`rameTu keTilad Tqua esaia<br />

winawarmutyuelman Tquen orgul-<br />

TaTvis, viTarca weril ars, viTarmed:<br />

eri ese bagiTa maTiTa pativ-mcems me,<br />

xolo gul-ni maTni Sorad ganSorebul<br />

arian Cemgan~,<br />

da aseve iyo, ki, rogor-manamdels<br />

atlantidaSic; da mere rogor, ah ra<br />

xotbebi icodnen mama-RmerTisadmi<br />

Tuki gauWirdebodaT xolo kerpebisadmi<br />

rogor-uwyvetliv raebs aRara<br />

aRavlendnen ori batonis viTo-msaxurebi<br />

da isic viTomc miTo-fareSebi,<br />

es, radgan<br />

`amaod mmsaxureben me, aswaveben<br />

mcnebasa da moZRurebasa kacTasa~<br />

xolo es iyo is, rom,<br />

rac daidgina TviT ufalma-RmerTma<br />

Tavad TavisTvis, – rom:<br />

`aRar davwyevli miwas adamianebis<br />

gamo~..... magram amaze, Semdgom,<br />

`da dagitevebies mcneba¡ RmrTisa¡<br />

da gipyries moZRureba¡ kacTa¡:<br />

gancxra (recxva) sasumlebisa¡ da sxvasa<br />

eseviTarsa mravalsa hyofT~ –<br />

ah rogor guldagul-saguldagulod<br />

(magram amisaTvis jer guli namdvilad<br />

unda gqondes) aprialebdnen<br />

brolis Tasebs Tu vercxlis fialebs,<br />

xolo TviT momavali winaswarrogor-metyuelis,<br />

moses im mcnebas,<br />

romlis mixedviT<br />

`pativ-ec mamasa da dedasa Sensa; da<br />

romelman boroti Tquas mamisaTvis<br />

gina dedisaTvis, sikudiliT mokudin~<br />

magram,<br />

`da ara utevebT maT mamasa da dedasa<br />

yofad~<br />

rac kidev metad dagvisabuTa da<br />

gangvanaTla TviT iesuTi, maxarebelma<br />

maTem,<br />

da, mivyveT markozs, Tu ra Tqva<br />

TviT qristem, am Wrelsa qveynad iesud<br />

rogor movlenilma,<br />

`arara¡ ars kacisa gareT Semavali<br />

misa, romelmanca Seagina igi; aramed<br />

romeli gamovals misgan, igi ars,<br />

romeli Seaginebs kacsa.<br />

romelsa asxen yurni smenad, isminen!~<br />

magram TviT mowafeebic ver Caxvdnen<br />

qristes am sityvebs TqmulT iesu-<br />

Ti da, mere ki, roca Sevida Tavis senak-<br />

Si, droebiT Sin,s, – ubralo metad,<br />

nagebobaSi magram es mxolod<br />

Sesaxedad, mowafeebma maswavlels sTxoves<br />

axsna ama-naTqvamis, da, iesumac,<br />

mcire gakvirvebiT da datuqsviT, ase<br />

`hrqua maT: egreTve Tquenca ugulisxmove<br />

xarTa da ara gicnobies, rameTu<br />

yoveli gareSe Semavali kacsa ara Seaginebs?~<br />

gaocebuli SeCereboden, mowafeebi,<br />

TviT momavali diadi wmida mociqulebi<br />

im-erTis garda, xolo iesum:<br />

`rameTu ara Sevals gulsa, aramed<br />

muclad da gansavaliT ganvals da<br />

gaswmeds Wamadsa~.<br />

Seavlo, uxmod mdgarTa da garindulebs,<br />

Tvali da ra mrisxaned daamata<br />

radgan `ityoda, viTarmed: kacisagan<br />

gamomavali Seaginebs kacsa,<br />

rameTu Sinagan gulisagan kacTa¡sa<br />

gamovlenan gulis-sityuani borotni,<br />

mruSebani, siZvani, parvani, kacis-klvani~,<br />

¡


8<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

<strong>gazeTi</strong><br />

poezia 30 marti - 12 aprili 2012<br />

dalila bedianiZe<br />

* * *<br />

SiSvel sxeulze mosxmuli<br />

`yaryumni usapironi~<br />

da amis damwers sdioda<br />

piridan albaT mironi.<br />

rac Tqva, magrad Tqva saTqmeli,<br />

ajoba dros da sikvdilsa<br />

da misi sanTel-sakmeli<br />

macnea marad dilisa.<br />

kidevac gagviTendeba,<br />

kidevac dagviRamdeba<br />

mis CrdilqveS... Cvenma dedebma<br />

is ixsenion Tavdebad,<br />

rom saqarTvelos sicocxle<br />

grZeldeba, ara mTavrdeba<br />

da wlebma amoicoxnes,<br />

rac Wames wlebma mardebma.<br />

sibrZne da gambedaoba<br />

Seni ajobebs, rusTvelo.<br />

Taobas mosdevs Taoba,<br />

SeniT, Tu ar varT urTvelo.<br />

SeniT, Tu amqveyanaze<br />

Cvenc Tavi gamogveyofa,<br />

sityva dagvcdeba anazdad<br />

Seni – msoflios eyofa.<br />

Seni saxelic ar viciT,<br />

ise xar saxelovani.<br />

ukvdavebasTan nafici<br />

xar, ar gexeba glovani.<br />

`tansa gaZrcvilsa emosa<br />

yaryumni usapironi...~<br />

xma RvTisa da xma erisa!<br />

amin! gdiodes mironi!<br />

* * *<br />

vardze nami aikinZa,<br />

niSania dilisao,<br />

RmerTo, Sebraleba gqondes<br />

CemisTana Svilisao.<br />

efereba, rogorc ZiZa,<br />

sio kvirtebs xilisao...<br />

RmerTo, siyvaruli gqondes<br />

CemisTana Svilisao.<br />

locviT moval, locviT mival,<br />

Rame mwea Zilisao.<br />

RmerTo, locva Seismine<br />

CemisTana Svilisao.<br />

RmerTo, momec sixaruli –<br />

mzei Cemi wilisao,<br />

cxoneba da aRdgineba<br />

CemisTana Svilisao.<br />

momispe da momaSore<br />

mwamebeli cilisao<br />

da simarTle daijere,<br />

RmerTo, Seni Svilisao.<br />

gameRviZa, amogxede,<br />

RmerTo, caSi dilisao<br />

da imedad SenRa darCi,<br />

RmerTo, Seni Svilisao.<br />

* * *<br />

mze moklekabiani gogonaa,<br />

romelsac ezoSi TamaSiT daRlils<br />

deda eZaxis Sinisaken<br />

da isic midis fexaTreviT,<br />

radgan ar unda, ezo datovos<br />

da TamaSi Sewyvitos<br />

da sxva bavSvebs daemSvidobos.<br />

morCa dReisTvis mzis TamaSi<br />

da xvalem ki izrunos xvalisTvis!<br />

* * *<br />

nabij-nabij ganvvle bewvis xidi.<br />

ZaRli yefs da qaravani midis.<br />

o, sicocxle zeimia didi.<br />

ZaRli yefs da qaravani midis.<br />

did saxelebs vimeoreb ridiT –<br />

ZaRli yefs da qaravani midis.<br />

vin ras igebs, anda – vin ras yidis!<br />

ZaRli yefs da qaravani midis.<br />

sasityveTSi gzamkvlevi var, gidi.<br />

ZaRli yefs da qaravani midis.<br />

da gavyureb me dRe-Ramis Widils.<br />

ZaRli yefs da qaravani midis.<br />

menatreba o, cxovreba mSvidi.<br />

ZaRli yefs da qaravani midis.<br />

ar viRlebi kargi sityvis zidviT.<br />

ZaRli yefs da qaravani midis.<br />

zis sarkmelTan mze – WikWika Citi...<br />

ZaRli yefs da qaravani midis.<br />

* * *<br />

viTvli wuTebs da viTvli nabijebs,<br />

Tveebs da dReebs viTvli da viTvli.<br />

qarebs vendobi, rogorc Zma-biWebs,<br />

rom aitacon sicocxlis miTi.<br />

ferxulSi var da mzis irgvliv vbrunav,<br />

mze Cems TvalebSi airekleba.<br />

ara mbezrdeba garja da zrunva,<br />

gindac dReebi meqcnen eklebad.<br />

adamianis xvedri asea –<br />

mova da wava, wava da mova<br />

da siyvaruliT guli savsea –<br />

ara mTavrdeba grZnobaTa Tova.<br />

ise Tendeba, ise Ramdeba,<br />

rom mzes arasdros ganveSorebiT.<br />

mze-RmerTi dasjis yvela Tavnebas,<br />

morCilT miafrens frTebis sworebiT.<br />

viTvli wuTebs da saaTebs viTvli<br />

da kudSi mivdev maradisobas.<br />

fanjris minaze mzes vxatav TiTiT,<br />

rom yinva mospos misma misnobam.<br />

* * *<br />

ris siyvaruli, ra siyvaruli!<br />

siyvaruli rom arsebobdes,<br />

qveynad amdeni codva-brali<br />

albaT aRar itrialebda.<br />

netar arian morwmuneni –<br />

siyvaruli maT moigones.<br />

aris asaki, roca gvjera siyvarulisa<br />

da netarebiT vcdebiT, vcdebiT<br />

da am Secdomis nayofiT vtkbebiT.<br />

aris asaki, roca Tvali agvexileba<br />

da davinaxavT, siyvarulis wminda saxeliT<br />

vis ra undoda Cvengana da Cvens siaxloves.<br />

ris siyvaruli, ra siyvaruli!<br />

damTavrda xana bavSvobisa,<br />

xana netari<br />

da daiwyo brZola Cveni arsebobisTvis,<br />

roca mSoblebi uZlurebi arian da<br />

Cvens bedSi veRar Caerevian.<br />

yvelas Cven-Cveni gza migvaqanebs<br />

da siyvarulze ocneba ki ocnebad rCeba.<br />

ris siyvaruli! ra siyvaruli!<br />

* * *<br />

sityvebs qariviT gaxednis riTma<br />

da Casxams leqsis myudro budeSi.<br />

hpova savane leqsebSi miTma,<br />

hpova sityvebma leqsSi nugeSi.<br />

ros qariSxali amovardeba,<br />

budidan mwared wamoyris sityvebs.<br />

gaifurCqneba riTma vardebad,<br />

me mSvenierma vardebma miymes.<br />

me sityvebs varCev, viT xorblis marcvlebs,<br />

raTa davfqva da mec vWamo puri,<br />

arsobis sityva me Zalas maZlevs,<br />

o, rogor moCqefs! daugdeT yuri!<br />

mSvenieria sityvaTa dena,<br />

vumzer, viT TevzTa lamaz qaravans.<br />

sityviT ZlieriT avidgi ena,<br />

sadac sityvaa, mec rad ara var.<br />

sityvebs qariviT gaxednis riTma<br />

da Caudgeba leqss saTaveSi.<br />

de, Seisvenos aTive TiTma,<br />

qari wers, me ki afrad aveSvi.<br />

* * *<br />

rom aRara var Tvrameti wlisa,<br />

samwuxaroa, samwuxaroa.<br />

Tvrameti weli daudga visac<br />

da vinc Cems nacvlad qveynad xval mova,<br />

de, daelocos nabiji yvela<br />

da gamarjveba sdevdes gmiruli.<br />

Tvals vadevneb da vSfoTav da vRelav –<br />

me – zurabiviT wlebs Cakiruli.<br />

vaSene Cemi wili kedeli,<br />

vaSene Cemi cixe da koSki.<br />

viyav xan xuro, xan ki – mWedeli,<br />

SevinarCune zarzma da oSki<br />

da saimedo xelebs gadavce<br />

minda, rac dRemde SevinarCune<br />

da veridebi flidsa da gamcems<br />

da mters, romelic ver gamaCumebs.<br />

me aRara var Tvrameti wlisa,<br />

magram suls wlebi ar emateba<br />

da vcdilob, leqsiT samSoblo vixsna,<br />

rogorc daixsnes romi batebma.<br />

* * *<br />

rogorc saaTis didi qanqara,<br />

mze svelma qarma gadaaqana.<br />

mze dasavlisken gadaixara,<br />

zRapruli, rogorc xari wiqara.<br />

midis, mze midis, sicocxle miaqvs<br />

da beRurebi iwyeben wiaqs<br />

da beRurebi, rogorc wuTebi,<br />

frenen da mzeriT vesaTuTebi.<br />

gaRma-gamoRma gadis-gamodis<br />

mzis sxivi Wreli, grZeli samosiT<br />

da rogorc wkepla, migverekeba<br />

sxivi da zRvaSi airekleba<br />

da zRvis talRebsa da zecas Soris<br />

mze daqanaobs, viT TeTri qori.<br />

ise axloa, xeliT Sewvdebi<br />

da ise Sors, rom ver wvdebi wlebi<br />

da TiTo sxivi TiTo wuTia,<br />

romelmac tkivils Rame uTia.<br />

SeCerdi, mzeo! SeCerdi, wamo!<br />

maradisoba minda, viwamo.<br />

* * *<br />

amaSore seni<br />

Zneli mosarCeni,<br />

o, ufalo, damifare,<br />

Seismine Cemi!<br />

me vwer wvimis eniT<br />

da wveTebis cveniT<br />

da sityvas nu gamomilev,<br />

RmerTo, damixseni.<br />

SegTxov cremlTa deniT,<br />

SegTxov locviT, lxeniT,<br />

RmerTo, RmerTo, Semarge<br />

dedis tkbili xseni.<br />

damimarcxe mteri,<br />

ar Semexos mtveri,<br />

RmerTo, SemogmReri,<br />

iwvis sanTlis Reri.<br />

gulo, gauZeli!<br />

mowyalebas veli.<br />

RmerTo, cuds arasa viqm,<br />

momimarTe xeli!<br />

* * *<br />

siZulviliT ver icxovreb,<br />

aseTia Cveni wesi,<br />

nurc margalits uyri Rorebs,<br />

sxva monaxe, ukeTesi!<br />

siyvaruli daamarcxebs,<br />

rasac siZulvili ebrZvis.<br />

siZulvilo, unda dacxre,<br />

rad giyria gzaze ZeZvi?<br />

an ras erCi adamians?<br />

gaeride, gaecale!<br />

diax, Senze aramia,<br />

rac gvajobe, rac Segvcvale.<br />

daxlarTuli fesvebidan<br />

daxlarTuli mRera ismis.<br />

Ramdeba da daibinda<br />

Seni momavali nisliT.<br />

siZulvilo, Tumc jer Rvivi,<br />

siyvaruls ver gadurCebi.


30 marti - 12 aprili 2012<br />

gamarjvebis droSebiviT<br />

agviyvavda aluCebi.<br />

* * *<br />

aravin icis, ra xdeba wyalqveS,<br />

roca lotosze cremlebi brwyinavs<br />

da roca talRa talRas scems nageSs,<br />

roca batonobs xmeleTze yinva.<br />

aravin icis mtkivan fesvebis<br />

wamali, miwis qveS rom arian<br />

da akrZaluli qveynad wesebiT<br />

Tagvebi xraven – gagixaria!<br />

aravin icis, zecis siRrmeSi<br />

kidev ramdeni mze mimalula<br />

da Cveni mze ki daRlili xvneSis<br />

da gaumarTavT sxivebs marula.<br />

aravin icis, sad zis sikvdili<br />

Casafrebuli da moTareSe<br />

da qreba suli ise, viT Crdili,<br />

aq yovelive kvalis gareSe.<br />

aravin icis, RmerTi sad aris,<br />

igi Sens gulSi eZebo unda<br />

da guli skdeba naRmis sadari<br />

da guli dneba, viT Tovlis gunda.<br />

* * *<br />

Zlivs davusxlti mSfoTvar vnebebs,<br />

dro damidga ganridebis.<br />

buxris piras isveneben<br />

daqanculi qaritebi.<br />

qariSxalma Caiara<br />

da datova Savi kvali<br />

yava gnebavT? Cai? ara?<br />

movuxuWoT dardebs Tvali.<br />

sityva sityvas akldeba da<br />

sityva sityvas emateba.<br />

ai, viRac daibada,<br />

ai, ukve viRac kvdeba.<br />

siyvaruli, sixaruli –<br />

ra vinatro ufro meti<br />

da mzeTa qveS siaruliT<br />

cis kars vutev gamoketils.<br />

RmerTo, momec kargi `xvale~<br />

da Sors scila-qaribdebi!<br />

dRes – visveneb, daviRale.<br />

isveneben qaritebi.<br />

axla, roca...<br />

axla, roca yvela gamocda<br />

ase, Tu ise, Cabarebuli maqvs<br />

da arasasurveli ardadegebi miaxlovdeba –<br />

siberis ardadegebi miaxlovdeba –<br />

siberis ardadegebi...<br />

***<br />

Ramea axla,<br />

ubralod Rame...<br />

ubralod sZinavs<br />

ubralo qalaqs...<br />

gamoparula<br />

zecidan mTvare<br />

da sarkmels Tavis<br />

naTebas hparavs...<br />

molaRuria,<br />

totze rom daxtis,<br />

xmiT vicani da<br />

frTebis SrialiT...<br />

zafxulis Rame,<br />

niavi ar qris...<br />

wvimebo, risTvis<br />

dagvigviandiT?<br />

***<br />

debiuti<br />

icvlida talRa aTasgvar riTmas,<br />

mze horizontis xazze ekida...<br />

velodi Rimils, an sulac sityvas<br />

dRes, sanam Rame ar momekida...<br />

qarma gaSala droSad Seni Tma,<br />

me es vicodi da ufro vgrZnobdi,<br />

rogorc mowafem, qaris Segirdma,<br />

viwame marcxi, magram ar gTmobdi...<br />

radgan daTmoba ar SemiZlia,<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

poezia<br />

axla, roca ukve Zalian kargad vici,<br />

rom saaxalwlo saCuqrebi Tovlis babuas ar moaqvs<br />

da rom bavSvebs kombostoSi ar pouloben,<br />

arc weroebs mohyavT...<br />

axla, roca is daRliloba miaxlovdeba,<br />

sikvdilis Zili rom unda mohyves<br />

da avtobusis fanjridan mtkvars rom gadavxedav<br />

samsaxurSi mimavali,<br />

qaronis navi melandeba gaRma motivtive...<br />

axla, roca sarkeSi Caxedva aRar mixaria<br />

da aravis TvalebSi Caxedva aRar mixaria,<br />

radgan iq siyvaruls ver vpoveb...<br />

axla, roca dacotavdnen megobrebi da mtrebma<br />

imates,<br />

bewvis xidze gamavali ufskruls Tvals varideb,<br />

rom simaRlisgan Tavbru ar damesxas da ar<br />

Cavvarde...<br />

vici, yvela mokvdavia, magram, ufalo,<br />

is mainc macale, bewvis xidi mSvidobiT gaviaro<br />

da mSvidobiT mogeaxlo,<br />

roca vigrZnob, sicocxle aRar SemiZlia da<br />

meZineba.<br />

laSa jaiani<br />

marcxia Tavad fiqri aseTi,<br />

zRvaze damwvari wami nislia<br />

da sikvdilia saxeli erTi...<br />

Sors, sadac naZvi naZvs mikrobia<br />

da simfonia zRvis ismis mxolod,<br />

gadiwereba es istoria<br />

da ras daweren, ar vici, bolos...<br />

me mogatyueT, ros vTqvi _ damTavrda,<br />

ar daviclebi radganac mudam...<br />

zRvam yvela talRa aaqafqafa<br />

da Caidina is, rac mas surda...<br />

adamiani<br />

adamiani iyo,<br />

adamiani ars...<br />

Cven ver gavigebT<br />

Cvens<br />

Seqmnis mizezs<br />

da arss...<br />

adamiani rbis<br />

da ritms ayolebs dros.<br />

adamiani cis,<br />

cas mis<br />

Sewevnas sTxovs...<br />

adamiani ra?<br />

adamiani vin?<br />

ukan moxedva<br />

Tu?<br />

* * *<br />

_ sad iyavi?<br />

_ abanoSi!<br />

_ ra ipove?<br />

_ oqros qoSi.<br />

vipove da gamixarda,<br />

ar gamaCnda arca groSi.<br />

dRes davkargav, xval vipovi,<br />

es cxovreba ase midis.<br />

CiTis kabas, perangs movis<br />

xan gavyidi, xan – viyidi.<br />

yvelaferi, rac ki xdeba,<br />

bedia da bediswera.<br />

daZveleba, ganaxleba<br />

enacvleba erTurTs jerac.<br />

_ sad midixar?<br />

_ gana vici!<br />

gzas mivyavar usasrulos.<br />

arc macilebs, arc vin micdis,<br />

Sens amara davrCi, sulo.<br />

TeTri dRe da Savi dRea<br />

Cvenda wilad dadgenili.<br />

gza? aq mxolod klde da Rrea...<br />

mze? aq mxolod aris Crdili.<br />

mudam svla<br />

win da win...<br />

adamiani iyo,<br />

adamiani ars...<br />

Cven ver gavigebT<br />

Cvens<br />

awmyos,<br />

momavals,<br />

mrwamss...<br />

adamiani dro,<br />

adamianad qmna...<br />

adamiani vin<br />

da ufro metad ra!<br />

***<br />

zantad loculobs gamZRari beri,<br />

albaT CaTvlema swyuria.<br />

kviradRis wirvas moadga eri,<br />

xuTSabaTs marxva dakargulia...<br />

grilia zeca, magram maxinji.<br />

iqneb araa, is razec vfiqrobT?!<br />

me ormoc wamsac aRar davicdi,<br />

am ormoc dReSi me movkvdi TiTqos...<br />

wkrialebs zari, xalxi Subls ixeTqs,<br />

ucqeren ise, viT erT dros kinos,<br />

mama CifCifebs dazuTxul sityvebs<br />

da Tvals adevnebs sisxlisfer Rvinos...<br />

zantad loculobs eri da beri<br />

yvelas cxoneba swyuria,<br />

gadavsebuli wminda nivTebiT<br />

gakvirvebuli vaWrobs uria...<br />

9


10<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

<strong>gazeTi</strong><br />

esse 30 marti - 12 aprili 2012<br />

dasawyisi #69 Tamar iaSvili<br />

avtori jerjerobiT isev saSa<br />

gamyreliZis qvrivis naambobs ubrundeba:<br />

„erTxel saxinkleSi xelsawmendze<br />

saSaze leqsi daewera. saSa saxlamde<br />

moacila da leqsi me gadmomca. wavikiTxe<br />

da gadavirie. niko amayad ambobda,<br />

naxe, Cem daweril leqss ra Seu-<br />

Zliano! mere manugeSebda, Tu es nugeSi<br />

iyo: aseTi patiosani da cremliviT<br />

mTrTolvare kaci Cvens qveyanaSi<br />

didxans ver icocxlebso~. rogor ara<br />

hgavs nikos saqciels! amas am esses avtori<br />

mTeli sxeuliTa grZnobs da<br />

vinc nikos kargad icnobda, isic<br />

daemowmeba. nuTu, SeeSinda nikos, mar-<br />

Tla ar daeWiraT da ase uniWod da<br />

ulazaTod dadga es scena? dirbelis<br />

SviliSvili nikos SeSinebas verasodes<br />

daijerebs, radgan misTvis is<br />

gautexeli sulis adamiania, an iqneb,<br />

orjer cixegamovlilma nikom Wkua<br />

iswavla da ufro praqtikuli gaxda?<br />

swored es aris am esses avtoris Tavsatexi.<br />

simarTle ki mxolod nikom<br />

icis... icis da kidevac rom gveTamaSeba,<br />

axla aiRebs da am leqss Tavis beletristul<br />

TxzulebaSi CarTavs. iq<br />

vinme qmris moRalate da qmrisgan<br />

ulmoblad moklul qals miuZRvnis<br />

da mis samareze amokveTavs:<br />

`is kamkamebda, viT cremlis gube<br />

alali gulis fiqrebiT savse...~<br />

(`Sexvedrebi da sinanuli~. gv. 217.<br />

1995 w.)<br />

moswons nikos es leqsi... unda, rom<br />

Tavis TxzulebaSi gamoiyenos, sxva<br />

adgili ver upova, Tavadac xvdeba: sad<br />

qmris moRalate coli da sad alali<br />

gulis fiqrebi? amitomac boloSi<br />

gamarTlebasaviT daamatebs _ `Ralatis<br />

Rames es qedmoxrili striqonebi<br />

rodi sjeroda~...<br />

am esses avtorma nikos patimrobaze<br />

karga xans araferi icoda, mgalobliSvilebis<br />

ojaxSi am Temaze saubars<br />

gaurbodnen. Tumca, roca gaigo, ar<br />

gahkvirvebia. is ufro gaukvirdeboda,<br />

nikosaviT Tavisufali sulis adamiani<br />

im avbediT wlebSi patimrobas<br />

Tu ascdeboda. dedis arqivSi gaugzavnel<br />

baraTs waawyda, leqsad dawerils.<br />

1944 wlis martia... saSa frontzea,<br />

niko _ cixeSi. 15 wlis leila wers:<br />

poet niko samadaSvils<br />

pirvelad SengniT moZRvnil<br />

albomze<br />

gaibna Cemi leqsis riTmebi,<br />

mudam miyvarda Seni leqsebi,<br />

kvlav monatruli maTi viqnebi.<br />

Sen aq ara xar, Sen leqsis riTmebs<br />

Tavisuflebis ver beravs qari.<br />

da Sens rveulebs, savses riTmebiT,<br />

albaT, edeba mtveri mwuxari.<br />

`naZvebi kubos kvlav aqroleben<br />

da yvavilebic kvlav<br />

moaqvT qarebs,~<br />

laRad darCenil naZvebis Srials<br />

Seni leqsebi Tavs rom afarebs.<br />

iqneb, Sen mandac umReri grZnobebs,<br />

uZRvni laJvardebs warmtac<br />

striqonebs,<br />

iqneb, qmni leqsTa da<br />

riTmTa baRebs,<br />

xan gasalaRebs, xan dasaRonebs.<br />

mand, sadac suli sevdiT<br />

imtvreva,<br />

sadac sibnele akivlebs gulebs,<br />

igoneb, albaT, warsul cxovrebas<br />

aw daviwyebuls, drogadasulebs.<br />

an Tbilisidan moberil niavs<br />

mkerds gadauSli,<br />

albaT vedrebiT;<br />

ex, sadRa naxav saSa dirbelsa,<br />

bindze daclili alaverdebiT.<br />

an ZmabiWebis sad Cans qeifi,<br />

aRar dahqrian giJi etlebi,<br />

ex, cxenebia TavaSvebuli,<br />

ex, cxenebia gasaxednebi.<br />

Seni ocneba Tbiliss gagonebs,<br />

mware fiqrSi xar, albaT,<br />

garTuli,<br />

iqneba yanwiT Rvino gwyuria,<br />

leqsad amosTqva tkbili<br />

qarTuli.<br />

es bedi aris mowame tanjvis,<br />

sevdas veRar cvlis basri kalami,<br />

davwere, magram sad gamovgzavno,<br />

Cemi madloba, Cemi salami.<br />

am dRidan arc ise Sors aris is<br />

mniSvnelovani ambavi, romelic<br />

TamaSi wesebis gareSe<br />

dirbelis venaxSi qeifs ukavSirdeba. yvelaferi<br />

ki ase iwyeboda:<br />

leilas megobrebi hyavs ojaxSi mipatiJebuli:<br />

rezi TvaraZe da Tamaz Cxenkeli.<br />

bevri aqvT saerTo, samive leqsebs<br />

wers, poezia uyvarT, erTmaneTs sakuTar<br />

leqsebs ukiTxaven, literaturaze<br />

saubroben... saerTo megobrebi hyavT.<br />

mogvianebiT leilas qaliSvili dedis<br />

xelnawerebSi saxumaro leqsebsac aRmoaCens,<br />

romlebsac erTmaneTs swerdnen:<br />

dRes rezi TvaraZe vnaxe, Tamaz Cxenkels<br />

axali leqsi dauweria:<br />

CemTan aRar modixar,<br />

aRar matkbob RimiTa,<br />

Cemo kargo dodika,<br />

netav ra mogivida?<br />

aRara maqvs lxena,<br />

Sen ki dasdev yeinebs,<br />

Semogevle Sena,<br />

netav ra gawyeine?<br />

pasuxi ar igvianebs, leilas dRiuris<br />

Semdegi furceli meore dResvea dawer-<br />

ili: rame mware davuweroT sapasuxod<br />

Tamazs, _ meubneba dodo. _ kargi, veTanxmebi<br />

me, magram im pirobiT, Tu ar gaamxel,<br />

rom Cemi dawerilia, viTom Sen dawere...<br />

leqsi dagiweria,<br />

mijavrdebi raRaze,<br />

Tamaz, monatrebixar<br />

plexanovis `lamazebs~.<br />

gixmoben, urCevnixarT<br />

bairons da geines,<br />

me Tu davdev yeinebs,<br />

amiT Sen gawyenine?<br />

leqsad dagiweria,<br />

eg Seni samduravi,<br />

Sen Tu rame gewyina,<br />

mogikvda Cemi Tavi.<br />

17. 10. 46 w.<br />

...axla swored rezisa da Tamazs elodeba<br />

leila. mama ar aris saxlSi. deda<br />

samzareuloSi fusfusebs, leila sufras<br />

Slis. moulodnelad saSa midis saxlSi.<br />

oTaxSi gaSlil sufras rom dainaxavs,<br />

ikiTxavs, vinmes velodebiTo? _ aravis,<br />

sadilobas vapirebdiTo, _ pasuxobs leila.<br />

_ Zalianac kargio, ambobs saSa da<br />

sufras miujdeba. mkacri mamaa saSa. ver<br />

bedavs leila simarTlis Tqmas, vaiTu,<br />

gabrazdes mama, radgan mas ar daekiTxa<br />

da ise miiwvia saxlSi biWebi. es is wlebia,<br />

ymawvilkacebis stumroba qaliSvilTan<br />

cud tonad rom iTvleba... is ki ara da,<br />

qalebi da vaJebi sxvadasxva skolaSi swavloben.<br />

garedan iZaxian... saSa dgeba da karebs<br />

aRebs. Zalian ki gaukvirdeba biWebis danaxva,<br />

magram rogorc qarTuli stumarmaspinZlobis<br />

wesi moiTxovs, saxlSi Seiyvans,<br />

sufrasTan miipatiJebs da saubars<br />

gaubams. gamohkiTxavs vin arian, ras saqmianoben.<br />

moswons biWebi... bolos gamoirkveva,<br />

rom leqsebsac weren. maSin niko<br />

samadaSvilze Camougdebs sityvas. rezi<br />

da Tamazi nikos ar icnoben, magram misi<br />

zogierTi leqsi ukve mosmenili aqvT<br />

leilasgan.<br />

saSa biWebs pirdeba, rom nikos aucileblad<br />

gaacnobs. uxaria saSas, nikos<br />

erTi kargi `poeziis saRamo~ unda movuwyo,<br />

cota gaxalisdebao. leilas ki sayve-<br />

aleqsandre mgalobliSvili<br />

durobs: Tu aseTi kargi amxanagebi gyavda,<br />

aqamde ratom ar gamacanio? ras<br />

warmoidgens, rom am biWebidan erTerTi<br />

_ Tamaz Cxenkeli wlebis Semdeg,<br />

gaarRvevs yvelanair bariers da nikos<br />

ramdenime leqss dabeWdavs gazeTSi, im<br />

literaturul gazeTSi, romlis redaqtoric<br />

rezi TvaraZe iqneba...<br />

1967 wlis 28 ivliss, nikos gardacvalebidan<br />

4 wlis Semdeg, aRsruldeba<br />

misi ocneba. amas Tavad nikoc ver<br />

warmoidgens, roca dirbelis venaxSi<br />

leilas megobrebTan, Svilistola bi-<br />

WebTan iqeifebs.<br />

...Rvino, sadRegrZeloebi, leqsebi...<br />

xarobs niko, uyvars axalgazrdebi poetur<br />

sityvas rom afaseben, sulier<br />

siaxloves grZnobs maTTan. siamovnebiT<br />

kiTxulobs sakuTar leqsebsac... ra<br />

icis, ra mniSvnelovani dRea mis cxovrebaSi.<br />

ras warmoidgens, rom swored<br />

am axalgazrdebma unda upatronon mis<br />

poetur memkvidreobas, es qoCora biWi<br />

ki, axla mis gverdiT rom zis, swored<br />

is Tamaz Cxenkelia, wlebis Semdeg (1973<br />

w.) nikos leqsebis krebulis gamocemas<br />

rom miaRwevs da winasityvaobasac Tavad<br />

warumZRvarebs arCil sulakaur-<br />

Tan erTad; rom es biWi iqneba misi meore<br />

krebulis redaqtor-Semdgeneli<br />

rostom CxeiZesTan erTad...<br />

axla niko qeifobs da xarobs da,<br />

vgoneb, sulac arc ki aqvs dawerili<br />

Tavisi beletristuli Txzuleba `Sexvedrebi<br />

da sinanuli~, romlis erTerTi<br />

redaqtorTagani isev da isev<br />

Tamaz Cxenkeli iqneba. ra icis nikom,<br />

rom swored axla, am venaxSi, am xis magidasTan<br />

xdeba avtorisa da misi momavali<br />

redaqtor-Semdgenelis pirveli<br />

Sexvedra. es rom icodes, sxva TvaliT<br />

Sexedavs mas, axlac da Semdegac, sxva<br />

mravali Sexvedrebisa Tu saubrebis<br />

dros, ...magram ras warmoidgens, rom<br />

Tavis sicocxleSi verc erT leqss ver<br />

ixilavs dabeWdils, da, rom am biWis<br />

imedadRaa darCenili mTeli misi Semoqmedeba.<br />

da iqneb axla, sulac saTvalavSi<br />

Casagdebi arca hgonia es dRe. Tumca,<br />

is dauviwyari aRmoCndeba Tamaz CxenkelisTvis...<br />

aki naxevari saukunis Semdeg<br />

gaixsenebs erT-erT radio-gadacemaSi:<br />

niko samadaSvili saSa mgalobliSvilma<br />

gamacno, sadRac baRSi<br />

wagviyvana saqeifodo. es mere iqneba,<br />

axla ki is nikos leqsebs usmens, magidaze<br />

Camwkrivebul Tixis doqebs Sehyurebs,<br />

saSa mgalobliSvilis xeliT<br />

dawuruli `namdvili~, magari RviniT<br />

rom ivseba daclisTanave da fiqrobs,<br />

rogor hgavs nikos leqsebic `gaucreli<br />

Tixisagan gamomwvar asimetriul<br />

doqebs, romelTac Tumca amCneviaT<br />

koJrebi da zogjer momtvreulic aqvT<br />

tuCi an yuri, magram romlebSic poeziis<br />

Seuryvneli, magari Rvinoa Casxmuli~.<br />

fiqrobs da, Tavis am fiqrs kargad<br />

imaxsovrebs, rom Semdeg, poetis pirvelad<br />

gamoqveynebul aTiode leqss minawerad<br />

daurTos; magram, es jer Tvi-<br />

Tonac ar icis...<br />

esses avtori isev bavSvobisdroin-<br />

del zmanebas gamoixmobs:<br />

_ gamarjoba, papa niko!<br />

_ rao, risTvis damiZaxe?<br />

_ marTla wesebis gareSe werdi?<br />

_ vina Tqva ega?<br />

_ dedam.<br />

_ ho, egre amboben. Sen ra, sul wesebiT<br />

TamaSob? ver gamigia, eg wesebi vi-<br />

Ram daadgina; Tanac wesebisa araferi<br />

gamegeboda, rogorc mewereboda, ise<br />

vwerdi; rogorc medardeboda, ise<br />

vdardobdi...<br />

_ Tu wesebisa ara gagegeboda,<br />

risTvisRa werdi?<br />

_ eh, Sen ra ici, ra SeuZliaT<br />

dardebs...<br />

am esses avtori maSin verafriT<br />

mimxvdariyo, dardebs ra SeeZloT.<br />

nikom ki icoda, aba, masze ukeT vin<br />

icoda `ra mwarea, roca simTvralesTan<br />

erTad mTvrali dardebic agetorRialebian,<br />

gulze geWidebian,<br />

safeTqlebs gixureben, neknebs<br />

gimtvreven, TvalSi Suqs giwritaven,<br />

Sublis Zvalze gaskdebian, sxeuls gim-<br />

Rvreven...~ da mere, gsurs Tu ara<br />

gsurs, uweso, TavaSvebuli bavSvebiviT<br />

cvivian gareT, zogi wvimis gubeSi<br />

Cawolila da zogic laJvardebs gadavlebia...<br />

da Tundac ketiT sdio,<br />

mainc ver daaokeb...<br />

axla is ugonobamde unda daTvres,<br />

rom aRaraferi axsovdes da araferma<br />

SeaSfoTos... Rvino aqarvebs dards.<br />

am esses avtori, weris arCeuli<br />

stilis meSveobiT, mudmivad Rvinis<br />

sardafSi `abrunebs~ nikosa da saSas,<br />

magram es misi axireba ar aris; ubralod,<br />

avtorma saqme gaiadvila, rom<br />

Tavisuflad emoZrava sivrcesa da<br />

droSi, da Tan xelidan ar gasxltomoda,<br />

yuradRebis miRma ar darCenoda<br />

maTi bohemuri cxovrebis niri:<br />

`is yovel Rame daeZebda<br />

tial sardafebs,<br />

TiTqos cismare dRe SfoTavda<br />

da iTroboda,<br />

STamomavloba mis cxovrebas<br />

ras daijerebs,<br />

kaci, romelic sul RvinoSi<br />

ifufqeboda.<br />

rom mas SeeZlo poeturi<br />

umankoeba,<br />

miwas urbenda, dedamiwis<br />

uarmyofeli,<br />

ar dagidevda, Tu ukmexad<br />

edga droeba,<br />

an Tu sivrceebs gaymuoda<br />

wuTisofeli.<br />

viRac RiRiniT Cems saflavze<br />

balaxs gaTibavs,<br />

ityvis ra krulviT daiRupnen<br />

mama da Svili,<br />

Tan kldis natexze miaweravs<br />

odnav iribad:<br />

(aqa marxia Cveni niko samadaSvili).<br />

(aqa marxia Cveni saSa<br />

mgalobliSvili).<br />

da mainc, vin iyo is, vinc yovel Rame<br />

Rvinis sardafebs daeZebda, _ niko Tu<br />

saSa? _ erTica da meorec, es leqsi<br />

orives cxovrebas erTnairad Seesabameba.<br />

leqsis gamoqveynebul variantSi<br />

mxolod niko samadaSvili weria,<br />

albaT, xelnawerSi ase iyo... meore<br />

varianti am esses avtorma miawera,<br />

radgan niko ase kiTxulobda mas saSas<br />

TandaswrebiT. isev gveTamaSeba niko...<br />

xels isic uwyobs, rom saxelebi da<br />

gvarebi advilad enacvleba erTmaneTs<br />

marcvalTa Tanabari raodenobis<br />

wyalobiT, Tumca samarTlianoba<br />

moiTxovs, rom aRiniSnos `samadaSvili~<br />

ufro ukeT eriTmeba `mama da<br />

Svils~, vidre _ `mgalobliSvili~,<br />

magram gana niko amas dagidevdaT,<br />

sworedac riTmebs ar uwunebdnen?!<br />

saSa TviTon ar werda leqsebs, magram<br />

suliT saocrad poeturi adamiani<br />

iyo. kargad ganviTarebuli poeturi<br />

intuiciis wyalobiT advilad ikvlevda<br />

gzas niko samadaSvilis poeturi<br />

Semoqmedebis rTul labirinTeb-<br />

Si.<br />

erTxel nikos ukiTxavs: ratom ar<br />

wer leqsebs, mgonia, kargad gamogivao.<br />

saSas upasuxia: ager Sen da ager<br />

leila, gana erTi ojaxisTvis ori poeti<br />

sakmarisi ar ariso?<br />

dasasruli iqneba


30 marti - 12 aprili 2012<br />

zogierTi didi mwerali im bibliur<br />

patriarqebs hgavs, romlebic xangrZlivi<br />

momTabare cxovrebis Semdeg<br />

poulobdnen nayofier miwas, Tesavdnen<br />

xorbals, aSenebdnen venaxs da moTminebiT<br />

elodnen, rodis gamoiRebda<br />

miwa nayofs... folknerisTvis aseTi<br />

miwis nagleji misisipis Statis patara<br />

qalaqi oqsfordi aRmoCnda, mosavali<br />

ki – Semoqmedeba... iq gaatara cxovrebis<br />

udidesi nawili. TxuTmeti romanisa<br />

da samocdaaTze meti moTxrobis<br />

moqmedeba TiTqmis ar scildeba 24000<br />

kv. milis farTobis ioknopatofas sagrafos,<br />

romelic Tavisi patara qalaq<br />

jefersoniT Zalian hgavs mwerlis<br />

mSobliur qalaqs. mogvianebiT<br />

folkneri Seadgens Tavisi fantaziiT<br />

Seqmnil sagrafos rukas, gamoTvlis<br />

mis mosaxleobas da gaukeTebs warweras<br />

_ `misi erTaderTi mflobeli<br />

uiliam folkneri~.<br />

magram vidre dafuZndeboda oqsfordSi,<br />

vidre daiwyebda weras imaze,<br />

rasac yvelaze ukeT icnobda, vidre<br />

Servud andersonisagan miiRebda darigebas:<br />

Sen sofleli biWi xar da yvelaferi,<br />

rac ici, is patara bilikia misisipiSi,<br />

saidanac xar warmoSobiT, magram<br />

esec sruliad sakmarisiao,<br />

folkners unda ganecada xelmocaruli<br />

poetis usiamovno grZnobebi, pirveli<br />

msoflio omisgan miRebuli mZime<br />

STabeWdilebebi... misTvis arc omis<br />

Semdeg evropaSi mogzauroba aRmoCnda<br />

maincdamainc saxarbielo, evropa-<br />

Si, romelic sulieri faseulobebis<br />

rRveviT gamowveul iarebs jer kidev<br />

iSuSebda...<br />

Tumca Tavad folkners ar uyvarda<br />

`folknerze” saubari. erT-erT<br />

werilSi igi werda: `Cemi mizani isaa,<br />

rom Cemi cxovrebis istoria Caetios<br />

erT striqonSi, romelic erTdroulad<br />

nekrologic iqneba da epitafiac...<br />

igi werda wignebs da mokvda~. TviT<br />

mas Semdegac ki, roca ukve sakmaod<br />

aRiarebuli mwerali gaxda, niuiorkisa<br />

da kaliforniis literaturul<br />

wreebSi trials gacilebiT erCia<br />

enadira, eTevzava da miwa daemuSavebina<br />

Tavis mSobliur oqsfordSi.<br />

folkneri daJinebiT imeorebda, rom<br />

igi saerTod ar iyo mwerali da ar<br />

gaaCnda araviTari ideebi. erTxel ki,<br />

roca reportiorma kiTxvebiT Tavi<br />

moabezra, ase upasuxa: davibade 1826<br />

wels. dedaCemi iyo zangi mona qali,<br />

mama _ aligatori.<br />

pirveli nawarmoebi, romlis weris<br />

drosac mwerali sakuTar ZalebSi darwmunda,<br />

`sartorisi~ iyo. masze muSaobisas<br />

folknerma im sayrden wertils<br />

miagno, romlis daxmarebiTac fantastikuri<br />

siZneleebisa da dabrkolebebis<br />

gadalaxva SeiZleboda. is mixvda,<br />

rom SeeZlo sakuTari personaJebi ara<br />

mxolod fexis wverebze etarebina,<br />

aramed eiZulebina isini, Crdilic ki<br />

hqonodaT. is ukve Tavis personaJebs<br />

ise eqceoda, rogorc cocxal adamianebs.<br />

es iyo folkneris pirveli mwerluri<br />

`naTloba~...<br />

folkneri did mwerlad pirvelive<br />

nawarmoebebis gamoqveynebisTanave ar<br />

uRiarebiaT. amerikis kolejebSi meore<br />

msoflio omamde semestrSi erT saaTsac<br />

ki ar uTmobdnen mis Semoqmedebas,<br />

arada, misi yvelaze faseuli nawarmoebebi<br />

`xmauri da mZvinvareba~,<br />

`agvistos naTeli~, `abesalom, abesalom!~<br />

swored 1929-1936 wlebSi iyo<br />

gamoqveynebuli.<br />

sicocxlis bolos folkneri daajildoves<br />

yvela im jildoTi, rac ki<br />

adamianma mwerluri saqmianobisTvis<br />

SeiZleba miiRos, maT Soris nobelis<br />

premiiTac. am periodSi mas ukve sxvadasxva<br />

universitetSi iwveven leqciebis<br />

wasakiTxad, holivudic iwyebs kinofilmebis<br />

gadaRebas misi romanebis<br />

mixedviT; dgeba misi personaJebis genealogiuri<br />

kartoTekebi; iwereba<br />

asobiT monografia da mweralic<br />

ityvis: vfiqrob, garkveuli raodenobis<br />

tanjvas da ubedurebas adamianisTvis<br />

mxolod sikeTe moaqvso...<br />

marTlac, mTavari is ki ar unda<br />

yofiliyo, waiborZikebda Tu ara SemoqmedebiT<br />

gzaze uamravi barieris gadalaxvisas,<br />

mTavari iyo, Sors wasuliyo<br />

Tavis sibrZneSi da sityvebTan Widilisas,<br />

xandaxan mainc daeviwyebina, arsebobda<br />

Tu ara dro. rac Seexeba<br />

sirTuleebs, tanjvasa da ubedurebas,<br />

iqneb marTlac saWiro iyo, rom adamians<br />

isini ganecada, vidre izeimebda<br />

gamarjvebas _ titanuri Sromis nayofs?<br />

mas Semdeg, rac folkneri saxelganTqmuli<br />

mwerali gaxda, misi Semoqmedebis<br />

Sesaxeb uamravi, erTmaneTis<br />

gamomricxavi Sexedulebebic ki gamoiTqva.<br />

zogi mis romanebSi froidizmis<br />

gavlenas xedavda, sxvebs ki ar mowondaT<br />

misi metafizika. magaliTad,<br />

sartris miaCnda, rom folkneris personaJebSi<br />

evolucia ar xdeboda im<br />

ubralo mizezis gamo, rom mweralma<br />

triadidan (warsuli, awmyo, momavali)<br />

saerTod amoagdo mesame komponenti<br />

_ momavali, ris Sedegadac awmyo warsulis<br />

aCrdilebiT dasaxlda, Seiqmna<br />

garkveuli disharmonia, folkneris<br />

personaJebi ki iseTi arabunebrivebi<br />

gaxdnen, rom SeuZlebelic iyo, mkiTxvels<br />

sakuTari Tavi amoecno maTSi.<br />

ra SeiZleba, iTqvas amis Sesaxeb?<br />

arseboben iseTi maRalmxatruli<br />

nawarmoebebi, romelTa Sesaxebac<br />

ubralod `kargis da cudis~ doneze<br />

Temur gabunia<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

esse<br />

ratomaa mis romanebSi awmyo gatenili<br />

raRac `xvrelebiT, saidanac warsulis<br />

ambebi gayinulni, uZravni da<br />

mdumareni iWrebian masSi?~<br />

am da kidev sxva kiTxvebs rom vupasuxoT,<br />

saWiroa daviwyoT sul<br />

Tavidan, anu ioknopatofas ciklis<br />

pirveli romaniT `sartrosiT~. romanis<br />

pirvelive striqonebidan Cven vecnobiT<br />

moxuc folzs, romelsac oTax-<br />

sartri folkneris winaaRmdeg<br />

laparaki ar SeiZleba, radgan maT avtorebs<br />

ufro didi misia hqondaT dakisrebuli.<br />

aseT mweralTa ricxvs<br />

ganekuTvneba folkneri, romelic<br />

arasdros Ralatobda Tavis ZiriTad<br />

mrwamss: adamianis sulis moZraobaSi<br />

SeeniSna raRac axali, rac manamde SeumCneveli<br />

iyo da mkiTxvelisTvis<br />

miewodebina. folknerisTvis mTavari<br />

is ki ar gaxldaT, Tu romel sqemasa da<br />

miTs daamuSavebda, aramed is, Tu<br />

rogor daamuSavebda, rogor gaamxatvrulebda<br />

da rogor Seasxamda<br />

xorcs. am TvalsazrisiT ki mas badali<br />

namdvilad ar hyavda...<br />

Tumca, Tavis mxriv, sartrisac<br />

hqonda sruli ufleba, raRac mowoneboda<br />

an raRac ar mowoneboda folkneris<br />

SemoqmedebaSi, radgan mwerlis<br />

zogierTi romanis kiTxvisas iseTi<br />

STabeWdileba rCeboda, TiTqos<br />

micvalebulebi ufro realuri personaJebi<br />

iyvnen, vidre cocxlebi.<br />

TiTqos warsuli ufro mniSvnelovani<br />

iyo, vidre awmyo, TiTqos momavali<br />

saerTod ar arsebobda...<br />

`folkneris Sexeduleba qveynierebaze<br />

im kacs SeiZleba SevadaroT, Ria<br />

manqanaSi rom Camjdara da ukan icqireba,<br />

mainc ras unda mivaweroT es uecari<br />

Tavdasxma warsulisa... romelic,<br />

saubedurod, arasodes ikargeba, is<br />

yovelTvis iqaa, TiTqos raRacas Seupyriao?~<br />

_ svams kiTxvas sartri.<br />

mainc riTi SegviZlia avxsnaT is<br />

faqti, rom folknerTan awmyoSi areklili<br />

warsuli xdeba saTave ngrevis,<br />

katastrofisa da borotebis? an<br />

Si Semosvlisas Tan Semohyveba gardacvlili<br />

jon sartorisis suli,<br />

romlis iq, oTaxSi, yofnac ufro<br />

sagrZnobia, vidre ori cocxali adamianis.<br />

is, vinc kargad ar icnobs folkneris<br />

samyaros, SeiZleba gaocdes, mar-<br />

Tlac ra aris es? romani aCrdilebze?<br />

ratomaa micvalebulis sulis oTaxSi<br />

yofna ufro sagrZnobi, vidre cocxlebis?<br />

albaT, msgavsi kiTxvebi awuxebda<br />

folkneris mkvlevars, robert<br />

kantvels, rodesac is qalaq ripliSi<br />

Cavida, raTa informacia mieRo mwerlis<br />

did babuaze, polkovnik<br />

folknerze, romelic `sartorisis~<br />

personaJis, joni ufrosis prototipi<br />

iyo. polkovniki folkneri 1889 wels<br />

mokla misive partniorma rkinigzis<br />

gayvanis saqmeSi. robert kantveli ki<br />

ripliSi 1938 wels Cavida. miuxedavad<br />

imisa, rom mTeli naxevari saukune iyo<br />

gasuli polkovnikis mkvlelobidan,<br />

xalxi masze ise laparakobda, rogorc<br />

cocxalze, TiTqos es legendaruli<br />

adamiani sadRac maxloblad mTaSi iyo<br />

da male Camovidoda. robert kantveli<br />

wers: `rodesac me vikiTxe polkovnik<br />

folkneris Sesaxeb iq (ripliSi),<br />

zustad iseTive grZnoba dameufla,<br />

rogoric `sartorisis~ pirveli<br />

striqonebis kiTxvisas, TiTqos gardacvlilis<br />

suli marTlac sadRac<br />

maxloblad iyo~. amrigad, dResaviT<br />

naTelia, rom folkneri raRac sqemebisa<br />

da filosofiuri sistemebis<br />

mixedviT ki ar Txzavda Tavis romanebs,<br />

aramed is ubralod werda Tavis<br />

winaprebze, mSobliur qalaqze, nacnob<br />

adamianebze da ukvirda, roca mis<br />

wignebSi cdilobdnen, epovaT ufro<br />

meti, vidre maTSi Caaqsova, mas mowonda<br />

istoriebis moyola, adamianebisa da<br />

situaciebis aRwera _ es iyo da es.<br />

folkneris bevri romani amerikis<br />

samoqalaqo omSi damarcxebuli aristokratiis<br />

STamomavlebis Sesaxebaa<br />

dawerili, romlebic `gmiri~, magram<br />

damarcxebuli winaprebis aCrdilebiT<br />

dasaxlebul qalaqSi cxovrobdnen.<br />

gavixsenoT Tundac polkovnik jon<br />

sartorisis oTaxi. adre iq imarTeboda<br />

mejlisebi, inTeboda sanTlebi, axmianebdnen<br />

zangebi TavianT instrumentebs.<br />

Semdeg im oTaxs TiTqmis aRar<br />

aRebdnen. kuTxeSi migdebuli gitara,<br />

formingi da kontrabasi, roialis<br />

mtvriani klaviatura utyvi mowmeebi<br />

iyvnen im Sewyvetili maskaradisa,<br />

romelic aristokratuli samxre-<br />

TisTvis samoqalaqo omis damTavrebisas<br />

gaCerda. raRa darCenoda am<br />

11<br />

samxedro ojaxidan gamosul axalgazrda<br />

Taobas, Tu ara is, rom Tavisi<br />

`triukebiT~ gaekvirvebina axloblebi?<br />

TiTqos TviT bavSvebsac ki imis<br />

damtkiceba undodaT, rom sxvebisgan<br />

yovelTvis gamoirCeodnen. gavixsenoT<br />

polkovnikis SviliSvili joni, bavSvobaSi<br />

rogor gafrinda sahaero bur-<br />

TiT da rogor gadmoxta paraSutiT.<br />

es sasacilo faTeraki SeiZleba erTgvari<br />

gamovlinebac ki iyo im boRmis,<br />

romelic omSi damarcxebuli aristokratiis<br />

STamomavlebSi dagroviliyo.<br />

aristokratia amaod cdilobda,<br />

SeenarCunebina Tavisi mdgomareoba da<br />

tradiciebi. gavixsenoT qventinisa da<br />

kanadeli studentis dialogi, sadac<br />

qventini daJinebiT Txovs Tavis megobars<br />

roza kolfilds (`abesalom,<br />

abesalom!~) deida roza ki ara, qalbatoni<br />

roza dauZaxos (samxreTis<br />

tradiciisamebr). kanadel students<br />

megobris gafrTxileba wamdauwum aviwydeba<br />

da kvlav deidas xmarobs qalbatonis<br />

nacvlad. es, erTi SexedviT,<br />

komikuri situacia tragikul elfers<br />

SeiZens, Tu mas asociaciurad davakav-<br />

SirebT qventin kompsonis TviTmkvlelobasTan.<br />

man Tavi swored imitom<br />

moikla, rom ver egueboda realur samyaros,<br />

sadac misTvis Zvirfasi<br />

sulieri Rirebulebebi TandaTan qreboda,<br />

samyaros, romelmac samxreTeli<br />

aristokrati qalbatonebi Zveli<br />

didebis aCrdilebad da Cveulebriv<br />

qalebad aqcia. ai, ra uTxra erTxel mas<br />

mamam, romelic loTi iyo da aRar See-<br />

Zlo ojaxis marTva: `wlebis win<br />

samxreTSi Cven Cveni qalebi qalbatonebi<br />

gavxadeT. magram Semdeg iyo<br />

omi, romelmac qalbatonebi aCrdilebad<br />

aqcia~ (`abesalom, abesalom!~).<br />

es epizodi aSkarad migvaniSnebs<br />

aristokratuli samxreTis Tavze datrialebul<br />

ubedurebaze, romelic<br />

Tavisi `gmiruli~ warsulis mogonebebiTRa<br />

ikvebeboda. ususur mdgomareobaSi<br />

Cavardnili, omSi damarcxebuli<br />

mamakacebi TandaTanobiT kargavdnen<br />

ojaxis marTvis sadaveebs. aCrdilebad<br />

qceul qalebs ki aRar surdaT darCeniliyvnen<br />

`miraJul qalbatonebad~.<br />

maTSi TandaTanobiT protestis<br />

grZnoba Rvivdeboda. am protestis<br />

naTeli gamoxatulebaa kedis gaqceva<br />

ojaxidan (`xmauri da mZvinvareba~),<br />

aseve iqceva misi qaliSvilic. misi sityvebi<br />

_ TqvenTan yofnas jojoxeTSi<br />

yofna mirCevniao _ kidev ufro<br />

aZlierebs am protests da axali<br />

Strixi Seaqvs saerTo suraTis srulyofaSi.<br />

amrigad, swored samoqalaqo omSi<br />

damarcxebisas gaCerebuli dro xdeba<br />

folkneris personaJebis mTavari<br />

mteri, maTi tragediis mizezi. aseve is<br />

romantiulobac, romelsac isini warsuls<br />

miawerdnen. am mxriv aRsaniSnavia<br />

oTxmoci wlis moxuci qalbatoni,<br />

diu pre, romelic sartorisebis ojaxis<br />

erTgvari mematiane iyo. mas uyvarda<br />

Zveli ambebis moyola da rac dro<br />

gadioda, sul ufro da ufro romantikuli<br />

xdeboda winaparTa `gmiruli<br />

saqmeebi~. misi meSveobiT ori TavzexelaRebuli<br />

biWis yvelaze Savbneli<br />

qmedebebic ki brwyinvale legendebad<br />

da miTebad iqca. am ojaxur saubrebs<br />

winaparTa cxovrebaze gadamwyveti<br />

roli miuZRvoda axalgazrda Taobis<br />

cnobierebis CamoyalibebaSi. maTi<br />

sulebi iseve ivseboda iluziebiT<br />

`gmirobasa da silamazeze~, rogorc<br />

carieli WurWeli _ wyliT. moxuci<br />

diu pre swored is arxi iyo, romli-<br />

Tac es carieli WurWeli ivseboda.<br />

awmyoSi ki sartorisebisTvis adgili<br />

aRar iyo. modioda axali droeba, Tavisi<br />

axladgamomcxvari `gmirebiT~ _<br />

saqmosnebiTa da komersantebiT. da<br />

swored maSin, rogorc es Tomas vulfma<br />

brZana: `samxreTma zurgi aqcia<br />

yoveldRiuri cxovrebis sibneles da<br />

simaxinjes da daiwyo gamosavlis Zieba<br />

warsulis diad silamazeSi, romelic<br />

arasdros ar arsebobda~.<br />

dasasruli me-16 gverdze


12<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

<strong>gazeTi</strong><br />

interviu 30 marti - 12 aprili 2012<br />

mwerali<br />

lado kilasonia<br />

rogorc wesi, Cveni respondentebidan bavSvobaSi TiTo leqsi, moTxroba<br />

an Canaxati yvelas dauweria, mas ki zrdasrul asakamde kalmisken erTxelac<br />

ar wascdenia xeli. erTaderTi, ragbis angariSebs iwerda. am CanawerebiT<br />

savse ori Tu sami rveuli hqonda, romlebic mere erT-erT teqstSi `gaacocxla.~<br />

pirveli moTxroba _ `matarebeli~ 23 wlisam dawera. pirvels meore<br />

mohyva, meores _ mesame da ase daiZra misi mwerlobis matarebeli. ragbis<br />

samyaros, romelic manamde misi cxovrebis ganuyofel nawils warmoadgenda,<br />

literaturis samyaro daemgzavra da dRes cdilobs, orivegan<br />

gaitanos lelo, orivegan Tavisi sityva Tqvas. rogor gamosdis, mkiTxveli<br />

Seafasebs, Cven ki dRes axalgazrda avtors, lado kilasonias gagacnobT.<br />

_ ramdenadac vici, wera sul<br />

raRac 4 welia daiwye, Tumca ukve 5<br />

wigni gamoeci. axalgazrda avtorisTvis<br />

cudi Sedegi namdvilad<br />

ar aris. SeiZleba iTqvas, sakmaod<br />

produqtiuli xar.<br />

_ mgoni, zedmetad produqtiulic.<br />

meubnebian, rom unda gavCerde,<br />

davlagde da ufro dinjad mivudge<br />

saqmes. Cems wignebs aCqareba marTlac<br />

etyoba, gansakuTrebiT, pirvels. xasiaTi<br />

maqvs aseTi _ Zalian faTi-fuTa<br />

var da swrafad vakeTeb yvelafers,<br />

amitom mocda miWirs. axlac kompiuterSi<br />

imdeni ram midevs, ver getyviT:<br />

piesebi, dawyebuli da mitovebuli<br />

romanebi, moTxrobebi, romlebic ar<br />

momwons... erTi sityviT, uamravi masalaa<br />

dagrovili. sxvaTa Soris, meeqvse<br />

wignic mzad maqvs da velodebi, rodis<br />

damibeWdaven.<br />

_ rasac wer, yvelafers beWdav?<br />

_ aqamde vbeWdavdi. axla _ aRar.<br />

mas Semdeg, rac saliteraturo wreeb-<br />

Si megobrebi gamiCnda, Cems Tavs cota<br />

kritikulad vudgebi.<br />

_ xarvezebis miuxedavad, am teqstebis<br />

kiTxvisas Seni xma ismis. Tu<br />

aanalizeb, amas ra ganapirobebs?<br />

_ ar vici. vwer ise, rogorc amas<br />

Sinaganad vgrZnob da rogorc minda,<br />

rom vwero. vinmes damsgavsebas ar vcdilob.<br />

ra Tqma unda, sawyis etapze yvela<br />

viRacas baZavs: xan erT mwerals, xan<br />

_ meores. es imitom, rom sabolood<br />

sakuTar Tavs miagno. Zalian minda, Cemi<br />

stili vipovo, Tumca amas albaT wlebi<br />

dasWirdeba.<br />

_ rogoria Seni reaqcia, rodesac<br />

axali Taobis qarTuli literaturis<br />

warmomadgenels giwodeben? ramdenad<br />

mieCvia ragbisti lado kilasonia<br />

mweral lado kilasoniad moxseniebas<br />

da saerTod, aigiveb Tu ara<br />

sakuTar Tavs am cnebasTan?<br />

_ rom giTxraT, Tavs saerTod ar<br />

miviCnev mwerlad-meTqi, tyuili gamomiva,<br />

radgan xuTi wigni davwere da<br />

gaCerebas ar vapireb. jansaRi ambicia<br />

maqvs, oRond es ambicia mxolod CemTan<br />

rCeba. Tu amas sxva raRacebic mohyveba,<br />

kargi iqneba, magram premiis misaRebad<br />

namdvilad ar davwer. arc skandals<br />

gamovekidebi. sxvaTa Soris, erTi<br />

romani, romelic dawyebuli maqvs da<br />

religiur Tematikas exeba, amis gamo<br />

cota xniT gavaCere. albaT, ufro unda<br />

davfiqrde, magram aucileblad davwer,<br />

aucileblad!<br />

_ ar vici, ra xdeba Sens romanSi,<br />

magram aseT Temebs marTlac faqizi<br />

mopyroba sWirdeba. kliSesgan nebismier<br />

gadaxras, miTumetes, religiasTan<br />

dakavSirebuls, sazogadoeba<br />

cota rTulad iRebs.<br />

_ arada, swored magis naklebobaa<br />

dRes saqarTveloSi. vgulisxmob simarTles<br />

prozaSi. uamrav Temaze vwerT,<br />

satira da politikuri kritika ki<br />

saerTod ar gvaqvs. religiur Temaze<br />

dawerili teqstebi, romlebic<br />

fiqrisken mogiwodebs, naklebia. normalur<br />

teqstebs vgulisxmob da ara<br />

ZaliT skandalze gaTvlils.<br />

_ Tumca `sunsuleTSi~ raRac<br />

mcdeloba gqonda. vgulisxmob satiras.<br />

_ swored amitomac miyvars `sunsuleTi~,<br />

uamravi ramis danaxva Sei-<br />

Zleba, Tumca bevri ram iqac naCqarevad<br />

gavakeTe. axla rom damewyo, albaT,<br />

ukeTesad davwerdi.<br />

_ SarSanwin Seni pirveli romani<br />

_ `ablabudas zRapari~ gamovida.<br />

manamde, ZiriTadad, moTxrobebs wer-<br />

di. ra gaxda am JanrSi gadasvlis<br />

stimuli, ram gibiZga?<br />

_ sul megona, rom romans ver<br />

davwerdi, didi formis meSinoda. mere<br />

aRmoCnda, rom SemZlebia. `ablabudas<br />

zRapari~ Tavidanve romanad mqonda<br />

Cafiqrebuli. romani unda yofiliyo<br />

moTxrobac _ `roca ukve dagagvianda~,<br />

magram ar gamovida.<br />

_ Zalian Tu moindomeb, am nawarmoebs<br />

SeiZleba mcire romani uwodo.<br />

standartul moTxrobaze gacilebiT<br />

vrcelia.<br />

_ rusebi aseT teqsts `Ïîâåñòü~-s<br />

eZaxian. ucxoeTSi dRes sxvadasxva `xerxs~<br />

mimarTaven gamocemis moculobis<br />

gasazrdelad – wignis ydas amcireben,<br />

velebs zrdian da saSualoze didi<br />

moTxrobidan gamodis romani, Tumca<br />

amas arsebiTi mniSvneloba ara aqvs.<br />

dRes 600-700gverdiani romanebi naklebad<br />

iwereba, ufro patara romanebi<br />

Semodis, swraf-swrafad sakiTxavi.<br />

cudia es Tu kargi, sxva ambavia, Tavad<br />

faqtia aseTi.<br />

_ es, albaT, ukve avtorzec aris<br />

damokidebuli, risi Tqma unda.<br />

_ rasakvirvelia, ZaliT ar unda<br />

gawelo saTqmeli. wigni TavisiT unda<br />

damTavrdes, rogorc `roca ukve dagagvianda~-s<br />

SemTxvevaSi moxda. raRac<br />

etapamde rom mivedi, mivxvdi, erT sityvasac<br />

veRar davwerdi da wertili<br />

davsvi. sxvaTa Soris, am teqstze muSaoba<br />

yvelaze metad gamiWirda. yovelgvari<br />

siamovnebis gareSe vwerdi.<br />

_ ratom?<br />

_ imitom, rom moTxrobili ambebis<br />

umetesoba realobidanaa aRebuli<br />

da Zalian damamZima. Tan zamTarSi vakeTebdi,<br />

cioda, situaciac areuli<br />

iyo da Zlivs davasrule. bolo<br />

wertili rom davsvi, amovisunTqe.<br />

_ Sens nawerebSi moTxrobili istoriebi<br />

ZiriTadad sinamdviles<br />

efuZneba?<br />

_ ufro fantaziisa da realobis<br />

nazavia, magram namdvili ambavic bevria.<br />

magaliTad, pirveli ori moTxroba<br />

mamidaCemis mier moyolil istoriebze<br />

davwere. es iyo `matarebeli~ da<br />

`datireba inglisurad.~<br />

_ `rogor wavikiTxe `ganZis kun-<br />

Zuli~?<br />

_ am moTxrobaSi uamravi saxea<br />

SeerTebuli, erT personaJze ar amiwyvia,<br />

Tumca realuri faqtebic gamoviyene:<br />

Cems sofelSi marTlac iyo klde,<br />

saidanac veluri Tafli modioda; bebiac<br />

egeTi myavda, rogoric teqstSia<br />

gamoyvanili; arsebobda adamianic,<br />

romelmac saTamaSo kacunebze amixsna<br />

`ganZTa kunZulis~ mTeli ZalTa ganlageba.<br />

Tavad ambavi gamogonilia,<br />

Tumca SeiZleba mere Tavadac davijero<br />

xolme, rom msgavsi ram marTla<br />

moxda.<br />

_ `ra Seedreba im siamovnebas,<br />

rodesac sruliad marto Wraqis SuqiT<br />

ganaTebul oTaxSi gadaSli wigns<br />

da stumrad moiwvev adamianebs uxilavi<br />

samyarodan.~ es XIV saukunis<br />

iaponeli poetis, kenko-xosis sityvebia,<br />

romelic Seni romanis,<br />

`ablabudas zRapris~ epigrafad gamoiyene.<br />

xSirad modian SenTan uxilavi<br />

samyaros gmirebi?<br />

_ TiTqmis yoveldRe. rogori daRlilic<br />

unda mivide saxlSi, ar arsebobs,<br />

Zilis win ramdenime gverdi ar<br />

wavikiTxo, Tumca es yovelTvis ase ar<br />

iyo. mqonda periodi, rodesac saer-<br />

Tod ar vkiTxulobdi da axla vcdilob,<br />

dakarguli wlebi avinazRauro.<br />

amis miuxedavad, yvelafers Tavisi<br />

dro aqvs. wignebi, romlebic bavSvoba-<br />

Si unda wamekiTxa, dRes aRar mainteresebs.<br />

_ bavSvobaSi naklebad kiTxulobdi?<br />

`_ bavSvobaSi deda mikiTxavda<br />

wigni<br />

TavisiT<br />

unda<br />

damTavrdes<br />

~<br />

Zalian bevrs. cota rom wamovizarde,<br />

ragbis TamaSi daviwye da bevr rames<br />

movwydi, maT Soris, wignsac. didi wyvetis<br />

Semdeg SedarebiT mozrdil asakSi<br />

`ostati da margarita~ wavikiTxe. amis<br />

Semdeg aRar gavCerebulvar. dRe ar<br />

gava, rom wigni ar gadavSalo. ori<br />

ramea cxovrebaSi, rac Zalian miyvars<br />

da ar mbezrdeba: kiTxva da ragbi. ragbi<br />

Cemi samuSaoa _ yoveldRe moedanze<br />

var, bavSvebs vavarjiSeb, saxlSi rom<br />

mivdivar, rogori daRlilic unda<br />

viyo, aucileblad vkiTxulob. amaze<br />

mravalferovan da saintereso samyaros<br />

sxvagan ver naxav. akutagavas<br />

hkiTxes, kargi wigni ra ariso da upasuxa,<br />

kargi wigni is aris, romelic adamians<br />

odnav ukeTess gaxdiso.<br />

_ Seni wignebi axerxebs amas?<br />

_ ar vici, me ar vwer imis gamo, rom<br />

viRacas vasiamovno an ukeTesi gavxado.<br />

_ risTvis wer?<br />

_ ver getyviT, amis axsna cota arabunebrivad<br />

meCveneba. vwer imitom,<br />

rom saTqmeli migrovdeba. vwer imitom,<br />

rom sxvanairad ar SemiZlia. namdvilad<br />

vici, rom ase iolad ar gavCerdebi.<br />

_ rogorc Seni nawerebidan<br />

vigebT, kidev erTi sayvareli saqme<br />

gqonia _ wignebSi qeqva.<br />

_ Zveli wignebis Tvaliereba axlac<br />

Zalian miyvars. bukinisturi ma-<br />

Raziebidan SeiZleba 3-4 saaTi ar gamovide.<br />

axlaxan`niurnbergis procesi~<br />

viyide 2 larad, aseve Tagoris tomebi.<br />

mezobeli yrida wignebs da iseTi raRacebi<br />

vipove, Tavad ar velodi. Zalian<br />

sasiamovno procesia – TiToeul wigns<br />

xom Tavisi istoria aqvs, Tavisi surneli,<br />

romelsac raRac etapze Senc<br />

exebi.<br />

_ Tanamedrove qarTveli avtorebidan<br />

vis kiTulob, vin mogwons?<br />

_ aka morCilaZe miyvars, gansakuTrebiT<br />

misi `mogzauroba yarabaRSi.~<br />

erTxel qalaqidan wasuls Tan<br />

mqonda waRebuli da uamravjer wavikiTxe,<br />

9 Tve me da is wigni erTad viyav-<br />

iT. Zalian miyvars beqa qurxuli, ar-<br />

Cil qiqoZe, ina arCuaSvili, irakli<br />

lomouri da misi `paraleluri<br />

saqarTvelos qronikebi~. ufrosebidan<br />

_ nugzar SataiZe, rezo inaniSvili<br />

da oTar WilaZe. inaniSvili gansakuTrebiT,<br />

radgan Zalian Tbilia.<br />

zustad Tqva mixo mosuliSvilma, magis<br />

orRobeSi mTeli saqarTvelo gamoetevao.<br />

sxvebic momwons magram es is<br />

avtorebia, romelTa kiTxva yovelTvis<br />

msiamovnebs da uamrav saCemos vpoulob.<br />

_ Seni mkiTxvelebi vin arian?<br />

_ naTesavebi da megobrebi. pirvelad<br />

deda kiTxulobs, mere _ sxvebi.<br />

bevri mkiTxveli myavs-meTqi, ver davitrabaxeb.<br />

erTi-orjer Semaqes, jer ar<br />

gavukicxivarT, Tumca albaT kritikac<br />

iqneba. zogadad, Zalian sasiamovnoa,<br />

rodesac Sens nawers viRac<br />

kiTxulobs. am dros adamianebi bevr<br />

iseTs aRmoaCenen xolme, rasac Tavad<br />

ver amCnev. xSirad iseTi raRacebi<br />

ukiTxavT, razec werisas saerTod ar<br />

mifiqria. es bunebrivicaa _ wigni xom<br />

manamdea Seni, sanam wer. mkiTxvelis<br />

xelSi rom Cavardeba, ukve misia da<br />

rogorc unda, ise waikiTxavs, rasac<br />

unda, imas dainaxavs da amas unda Seeguo.<br />

_ sakuTar teqstTan gaucxoebis<br />

momenti Tu gqonia?<br />

_ aris raRacebi, rac axla aRar<br />

momwons. teqstidan bevri ram amomiRia,<br />

bevric _ kompiuteridan ar `gamiSvia~.<br />

yvelaferi ar unda daibeWdos.<br />

_ axla raze muSaob?<br />

_ vmuSaob axal wignze saxelwodebiT<br />

`fantomasis kvaldakval anu Cemo<br />

kargo qveyanav, razed mogiwyenia~,<br />

romelic naxevrad fantastikur siu-<br />

Jetzea agebuli. es aris saTavgadasavlo<br />

romani deteqtivis elementebiT.<br />

daaxloebiT iseTi, rogoric Cemi<br />

bolo romania. saerTod, Zalian miyvars<br />

aseTi wignebis wera, CamTrevis,<br />

swrafad rom ikiTxeba.<br />

_ `dae, ver mpovos urjulom~<br />

marTlac CamTrevi wignia. Tavad Tamaris<br />

saflavis Ziebis Temaa momgebiani.<br />

gagiWirda masze muSaoba?<br />

_ ara, erTaderTi sirTule personaJebis<br />

Zveli eniT ametyveleba iyo<br />

da konkretuli adamianebis daxmarebiT<br />

esec davZlie. Temas rac Seexeba,<br />

gamoviyene odnav saxecvlili legenda<br />

Tamaris dakrZalvis Sesaxeb, danar-<br />

Ceni ki Tavad gamovigone. samyaro, sadac<br />

romanis gmirebi aRmoCndnen,<br />

mTlianad Cemi Seqmnilia, mefec me<br />

viyavi, arqiteqtoric da istorikosic,<br />

amitom am wignze muSaoba ar gam-<br />

Wirvebia. gacilebiT rTuli aRmoCnda<br />

pirveli romanis, `ablabudas zRapris~<br />

wera, romelSic samegrelos<br />

ajanyeba figurirebs. SeiZleba, wigni<br />

romelime istorikoss waekiTxa da Secdomis<br />

daSveba uxerxuli iqneboda, amitom<br />

biblioTekaSi viare, uamravi wigni<br />

gadavqeqe da am Temaze bevri ram wavikiTxe.<br />

dasasruli me-14 gverdze


30 marti - 12 aprili 2012<br />

gamomcemeli<br />

_ informacia quTaisis sagamomcemlo<br />

centris Sesaxeb internetsivrceSi<br />

Zalze mwiria. miambeT, rodis<br />

da rogor warmoiSva centris<br />

daarsebis idea da vin edga saTaveSi<br />

am saqmes?<br />

_ quTaisis sagamomcemlo centris<br />

daarsebis idea daaxloebiT oci wlis<br />

win gaCnda. im dros, SeiZleba iTqvas,<br />

sagamomcemlo infrastruqtura Cvens<br />

qveyanaSi moSlili iyo da Tu am saqmes<br />

SeeWidebodi, yvelaferi nulidan unda<br />

dagewyo. ase rom, Cveni centri erTerTi<br />

pirveli sagamomcemlo dawesebuleba<br />

gaxldaT, romelic<br />

damoukidebel saqarTveloSi Seiqmna<br />

da romelsac Tavisi materialur-teqnikuri<br />

baza anu stamba gaaCnda. mar-<br />

Talia, gamomcemloba da stamba saqmianobis<br />

sxvadasxva sferoebia, magram<br />

vfiqrobT, aucilebelia, Tanamedrove<br />

gamomcemlobas sakuTari poligrafiuli<br />

baza hqondes, raTa sagamomcemlo<br />

saqmianobis warmarTva ukeT SeZlos,<br />

konkurnecias warmatebiT gaumklavdes<br />

da wignis gamocemisas aramarto<br />

mis mxatvrul, aramed poligrafiul<br />

donezec Tavad izrunos.<br />

_ ra aris centris mizani da<br />

romel ZiriTad mimarTulebebs<br />

efuZneba Tqveni sagamomcemlo saqmianoba?<br />

_ sagamomcemlo centrma SeqmnisTanave<br />

qarTuli literaturis<br />

gamocema daisaxa mTavar miznad.<br />

mogexsenebaT, quTaisSi profesionali<br />

mTargmnelebis naklebobaa, amitom<br />

yuradReba, ZiriTadad, erovnuli mwerlobis<br />

nimuSebze gavamaxvileT. miuxedavad<br />

amisa, madridSi Tormeti<br />

wlis win gamarTul wignis saerTa-<br />

Soriso gamofenaze swored Cveni centris<br />

mier gamocemulma Targmanma _<br />

es federik maioris leqsebis krebuli<br />

gaxldaT _ platinis varskvlavi daimsaxura.<br />

Zalian xSirad gamovcemT samecniero<br />

da samecniero-popularuli xasiaTis<br />

naSromebs. wlebis ganmavlobaSi<br />

am Janris araerTi saintereso wigni<br />

davbeWdeT, maT Sorisaa avTandil nikoleiSvilis,<br />

giorgi mWedliZis, givi<br />

lobJaniZis, omar lanCavas, petre<br />

vaWriZis, guram gabunias, merab<br />

kezevaZis, JuJuna feiqriSvilis, tariel<br />

futkaraZisa da sxvaTa monografiebi,<br />

mecnieruli gamokvlevebi, damxmare<br />

saxelmZRvaneloebi da a.S.<br />

_ TqvenTvis, rogorc gamomcemlisTvis,<br />

centris mier ganxorcielebuli<br />

proeqtebidan romeli iyo gansakuTrebiT<br />

saintereso?<br />

_ bevri wignis dasaxeleba SeiZleba,<br />

magram mxolod ramdenimeze SevCerdebiT.<br />

aTiode wlis win rezo WeiSvilis<br />

samtomeuli gamoveciT. ramdenadac<br />

vici, es saqarTveloSi ganxorcielebuli<br />

pirveli sasaCuqre<br />

gamocema iyo (iqamde e.w. `yuTSi~ moTavsebul<br />

wignebs qarTveli gamomcemlebi<br />

TurqeTSi beWdavdnen). quTaisis sagamomcemlo<br />

centrma, didebuli mxatvris,<br />

giorgi wereTlis mxardaWeriT<br />

SeZlo am proeqtis ganxorcieleba.<br />

swored batoni gogis daJinebuli survili<br />

gaxldaT, rom CanafiqrisTvis<br />

xorci swored quTaisSi Segvesxa da<br />

samtomeuli, rogorc sasaCuqre<br />

gamocema, Cvens stambaSi dagvebeWda.<br />

movaxerxeT kidec. vfiqrobT, sakmaod<br />

saintereso da STambeWdavi gamocema<br />

gamovida. proeqti rezo WeiSvilis 70<br />

wlis iubiles mieZRvna da garkveulwilad<br />

Tavi mouyara mwerlis rCeul<br />

Txzulebebs.<br />

dReisTvis, sagamomcemlo centri<br />

niko nikolaZis TxzulebaTa gamoce-<br />

elguja TavberiZe<br />

SarSan mxatvarma gogi wereTelma yvelasTvis sasurveli samtomeuli<br />

maCuqa _ murman lebaniZis mier Sedgenili qarTuli poeziis `Sedevrebi~.<br />

gamocemis mxatvrul Rirebulebaze saubari, vfiqrob, zedmeticaa. Tumca<br />

aucileblad minda aRvniSno misi Zalze STambeWdavi, gemovnebiT Sesrulebuli<br />

vizualuri mxare da maRali poligrafiuli xarisxi. baton gogis vkiTxe<br />

kidec, albaT `Sedevrebi~ sazRvargareT daibeWda-meTqi da Zalze gamikvirda,<br />

roca gavige, rom gamocema quTaisis sagamomcemlo centrs moemzadebina<br />

da maTive stambaSi iyo dabeWdili.<br />

didi xania, am sagamomcemlo centrs elguja TavberiZe xelmZRvanelobs.<br />

batoni elguja amave dros aTi wignis avtori da araerTi <strong>literaturuli</strong><br />

premiis laureati gaxlavT.<br />

mas agrZelebs. arcTu didi xnis win<br />

merve da mecxre tomebi gamovida.<br />

mkiTxveli meaTe tomsac male miiRebs.<br />

Zalze saintereso iyo giorgi SarvaSiZis<br />

TxzulebaTa ortomeulze<br />

muSaoba. mogexsenebaT, giorgi Sarva-<br />

SiZe afxazeTis ukanaskneli mTavris,<br />

mixeil SarvaSiZis vaJi iyo.<br />

TergdaleulTa Tanamoazrem sakmaod<br />

saintereso <strong>literaturuli</strong> memkvidreoba<br />

datova. is gaxldaT poeti,<br />

dramaturgi, mwvave publikaciebis avtori.<br />

`centris mier momzadebuli ortomeuli<br />

mwerlis nawarmoebTa aqamde<br />

quTaiss<br />

mkiTxveli<br />

arasdros<br />

aklda<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

interviu<br />

~<br />

arsebuli yvelaze srulyofili<br />

gamocemaa. pirvel tomSi misi nawarmoebebi<br />

SevitaneT, meoreSi ki Sarva-<br />

SiZeze dawerili literaturul-kritikuli<br />

da samecniero narkvevebia<br />

warmodgenili. esec sasaCuqre gamocema<br />

gaxlavT, ortomeuli daibeWda gogi<br />

wereTlis Cinebuli mxatvrobiT da<br />

mieZRvna didebuli mwerlisa da sazogado<br />

moRvawis 160 wlis iubiles.<br />

_ ramdenadac vici, centrma akaki<br />

wereTlis 170 wlisTavic SesaniSnavi<br />

gamocemiT aRniSna.<br />

_ diax, didi poetis saiubileo<br />

TariRTan dakavSirebiT, SevadgineT<br />

da gamoveciT misi leqsebisa da poemebis<br />

rCeuli. vimuSaveT vaJa-fSavelas<br />

TxzulebaTa saiubileo gamocemazec.<br />

wels ganzraxuli gvaqvs ilias rCeulis<br />

gamocema, romelic mwerlis 175<br />

wlisTavs mieZRvneba. am saiubileo<br />

proeqtebis idea qalaqis kulturis<br />

samsaxuris yofil xelmZRvanels, gizo<br />

TavaZes ekuTvnis. kulturis samsaxuris<br />

mxardaWeriT am metad mniSvnelovani<br />

proeqtis ganxorcieleba dRemde<br />

grZeldeba.<br />

_ vfiqrob, centris gamocemebidan<br />

gansakuTrebuli aRniSvnis<br />

Rirsia murman lebaniZis mier Sedgenili<br />

qarTuli poeziis samtomeuli,<br />

saxelwodebiT `Sedevrebi”, romelsac<br />

poetis winasityvaoba erTvis. igi<br />

wers: `...momxiblavi ideis ganxorcielebas<br />

ori daZabuli weliwadi<br />

dasWirda. cxovrebis grZel gzaze<br />

mravalgzis azomil-awonil faseulobaTa<br />

xelaxali azomviTa da<br />

awoniT, Cemis fiqriT, Zvirfasi wigni<br />

Sedga~. `Sedevrebi~ marTlac fasdaudebelia.<br />

Cans, rom sagamomcemlo<br />

jgufic Zlier gaisarja mis gamocemaze.<br />

_ samwuxarod, samtomeuli batoni<br />

murmanis gardacvalebis Semdeg gamoica.<br />

Sedgenasa da redaqtirebaSi poetis<br />

meuRle _ qalbatoni elene Wav-<br />

WavaZe iRebda monawileobas. igi siRrmiseulad<br />

icnobda batoni murmanis<br />

mTel Semoqmedebas, niuansobrivad See-<br />

Zlo gaexsenebina da gadmoeca yoveli<br />

frazis poetiseuli gaazreba. samwux-<br />

arod, `Sedevrebisa~ da murmanis eqvstomeulis<br />

gamosvlas verc qalbatoni<br />

elene moeswro. Tumca yovelTvis<br />

sjeroda, rom es wignebi maRalpoligrafiul<br />

doneze daibeWdeboda. aki,<br />

Zlier moswonda iqamde gamocemuli<br />

ortomeuli, romlis SedgenaSic aqtiurad<br />

iyo CarTuli. minda giTxraT,<br />

rom murman lebaniZis wignebis quTais-<br />

Si dabeWdva mxatvar gogi wereTlis<br />

idea da survili gaxldaT. mas Semdeg,<br />

rac Cveni centris mier gamocemuldastambuli<br />

erTi Cveulebrivi wigni<br />

naxa, dagvarwmuna, rom misi Canafiqris<br />

ganxorcielebasac SevZlebdiT.<br />

_ Tqvens mier gamocemuli araer-<br />

Ti wignis Tavfurcelze, _ mxatvari<br />

giorgi wereTelio, weria. profesional<br />

mxatvar-ilustratorebTan mWidro<br />

TanamSromloba nebismieri gamomcemlobisTvis<br />

mniSvnelovania.<br />

momxmareblis yuradRebas xom Tavdapirvelad<br />

wignis garegnuli mxare<br />

iqcevs.<br />

_ gogi wereTelTan mWidro SemoqmedebiTi<br />

kavSiri gvaqvs. Cveni<br />

saukeTeso gamocemebis mxatvroba<br />

swored mas ekuTvnis. male gamova poet<br />

Teimuraz lanCavas ortomeulic, romlis<br />

mxatvarobazec batonma gogim imuSava.<br />

karlo faCulias mxatvroba amSvenebs<br />

Tanamedroveobis didi mwerlis<br />

oTar CxeiZis or romans _ `morCili”<br />

da `lazerSou”. sagamocemlo centri<br />

aqtiurad TanamSromlobs sxva mxatvrebTanac,<br />

maT Soris quTaiseli xelovanebic<br />

arian _ java WeiSvili,<br />

avTandil abesaZe, arCil CogovaZe<br />

(karlo faCuliac xom TbiliselquTaiselia)<br />

da sxvebi. vfiqrob, wigni<br />

mxatvrobis gareSe gausroleli tyviaa,<br />

miznamde vermisuli tyvia.<br />

_ isev avtorebs davubrundeT...<br />

albaT, am wlebis ganmavlobaSi<br />

araerT qarTvel kalmosanTan gimuSaviaT.<br />

gviambeT im SemoqmedebiT<br />

kavSirebze, gansakuTrebiT rom dagamaxsovrdaT.<br />

_ siamovnebiT gavixseneb dReebs,<br />

roca baton magali Toduas wignze<br />

`RvTismSobeli da ieso sparsul poeziaSi~<br />

avtorTan erTad vmuSaobdiT.<br />

wignSi samad-sami ram ewera qarTulad:<br />

gamomcemlobis saxelwodeba, avtoris<br />

vinaoba da saTauri. mogexsenebaT,<br />

sparsuli teqsti marjvnidan marcxniv<br />

ikiTxeba. maxsovs, baton magalis stambis<br />

TanamSromlis xalaTi ecva da<br />

gverdebs TviTon amontaJebda. mere<br />

stambis erT-erTi muSaki gaarkvia<br />

raRac-raRaceebSi. im dros universitetis<br />

reqtori gaxldaT, uamravi<br />

saqme hqonda da wasvla mouwia. diliT,<br />

roca dabrunda da TanamSromlis mier<br />

damoukideblad Sedgenili gverdebi<br />

naxa, aRmoaCina, rom naxevari SecdomiT<br />

iyo damontaJebuli. isev Caicva<br />

xalaTi da muSaobas Seudga. Semdeg,<br />

wignis gverdebis dakecvaSic CaerTo.<br />

ase, rom batoni magali aramarto avtori<br />

gaxldaT wignisa `RvTismSobeli<br />

da ieso sparsul poeziaSi~, aramed<br />

redaqtoric, dammontaJebelic,<br />

damkecav-amkinZvelic da a.S.<br />

kidev ramdeni ram SeiZleba gaixsenos<br />

kacma... magaliTad, batoni rezo<br />

WeiSvili wigns rom Seadgens, Senc<br />

dagekiTxeba, mogewona Tu arao, mere<br />

im principsac gagimxels, Tavad rom<br />

dasasruli me-14 gverdze<br />

13<br />

xelmZRvanelobda da merwmuneT,<br />

muSaobis miseul principsa Tu meTods<br />

msoflio sagamomcemlo praqtikaSi<br />

analogs ver mouZebniT. garda imisa,<br />

rom is didi mweralia, didi moazrovnecaa.<br />

wels batoni rezos TxzulebaTa<br />

Svidtomeulis gamocemas davasrulebT.<br />

_ quTaisis sagamomcemlo centris<br />

wvlili qarTuli wignis ganvi-<br />

Tarebis saqmeSi udavod aRsaniSnavia.<br />

maRali poligrafiuli standartis,<br />

Tanamedrove dizainis, Janrobrivad<br />

mravalferovani gamocemebi gaqvT.<br />

zemoT brZaneT, rom centris prioriteti<br />

upirvelesad qarTuli literaturis<br />

gamocemaa. sainteresoa, ramdenad<br />

adevnebT Tvals axalgazrda<br />

avtorebis Semoqmedebas da rogor<br />

daaxasiaTebdiT Tanamedrove literaturul<br />

procesebs?<br />

_ qarTuli literaturis nimuSebs<br />

intensiurad gamovcemT, vTanamSromlobT<br />

axalgazrda avtorebTanac. maxsovs,<br />

mesameklaseli salome beniZe<br />

dedam gamomcemlobaSi rom mogviyvana<br />

da misi leqsebiT savse rveuli gadmogvca.<br />

im patara gogonas poetur<br />

TxzulebebSi swored is marcvali, is<br />

dvrita ido, ramac imwamsve mafiqrebina,<br />

salome mSvenieri poeti gaxdebameTqi.<br />

gacnobisTanave miiqcia yuradReba<br />

eka qajaias leqsebmac. am wlebis<br />

ganmavlobaSi araerT saintereso<br />

axalgazrda avtorTan mogviwia TanamSromloba.<br />

mixaria, isini dRes mSvenieri<br />

poetebi arian.<br />

_ darwmunebuli var, sagamomcemlo<br />

centris daarsebis Semdeg,<br />

quTaisSi da albaT mTel regionSi<br />

<strong>literaturuli</strong> cxovreba kidev<br />

ufro gamococxlda. asea?<br />

_ ver getyviT sagamomcemlo centrma<br />

mTlianad Secvala Cveni qalaqis<br />

<strong>literaturuli</strong> cxovreba-meTqi, magram<br />

raRac siaxle namdvilad<br />

Semoitana. xSirad ewyoba wignis<br />

prezentaciebi, imarTeba Sexvedrebi<br />

avtorebTan, dialogebi mkiTxvelTan<br />

da a.S.<br />

_ quTaTurebs Soris `xarbi~<br />

mkiTxveli, literaturis damfasebeli<br />

yovelTvis mravlad iyo,<br />

aRarafers vambob mwerlebze, poetebze,<br />

literatorebze.<br />

_ quTaiss WeSmariti mkiTxveli<br />

arasdros aklda. marTalia, dRes ise<br />

aRar etanebian wigns, rogorc adre,<br />

magram literaturis moyvarulni, misi<br />

damfasebelni mainc SemorCnen. mogexsenebaT,<br />

quTaisi cisferyanwelTa<br />

qalaqia, es ki bevrs niSnavs _ aqaurebs<br />

avaldebulebs, sxvebze metad uyvardeT<br />

qarTuli mwerloba, Cveni <strong>literaturuli</strong><br />

memkvidreobis gamziarebelni<br />

iyvnen. rezo WeiSvils uTqvams,<br />

quTaisi aulagebeli sufraao. es sufrebi<br />

erTgvari <strong>literaturuli</strong> asparezoba<br />

gaxldaT, quTaTurebi sayvarel<br />

mwerlebze saubarsa Tu leqsebis<br />

TqmaSi ejibrebodnen erTmaneTs.<br />

Cvens qalaqSi xSirad SexvdebiT mwerlobaSi<br />

gaTviTcnobierebul eqims,<br />

inJinersa Tu sxva specialobis kacs...<br />

erTxel axali gamocemis _ rostom<br />

CxeiZis `qeba sizarmacisas~ prezentacia<br />

poliklinikaSi gavmarTeT. yvelas<br />

ukvirda, eqimebma wignis garSemo gana<br />

sayuradRebo ra unda Tqvano. Tqven<br />

warmoidgineT, medicinis muSakebma ise<br />

safuZvlianad mimoixiles mwerlis<br />

Semoqmedeba da siRrmiseulad<br />

isaubres wignis garSemo, rom, marTali<br />

giTxraT, me TviTonac gakvirvebuli<br />

davrCi. ase, rom mwerali da misi<br />

damfasebeli am qalaqs arasodes moklebia.<br />

_ albaT bunebrivia, Tuki Cvens<br />

saubars daviT miqelaZis mogonebiT<br />

ganvagrZobT. samwuxarod, XIX<br />

saukunis sazogado moRvawis, publicistisa<br />

da literatoris cxovrebisa<br />

da saqmianobis Sesaxeb cota ram<br />

icis Cvenma sazogadoebam. 2009 wels,<br />

sagamomcemlo centrma Tqveni avtorobiT<br />

gamosca biografiuli romani<br />

`nislis tixari”, romelic daviT<br />

miqelaZeze da misi Tanamedrove<br />

quTaisis kulturuli da sazogadoe-


14<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

<strong>gazeTi</strong><br />

interviu 30 marti - 12 aprili 2012<br />

lado kilasonia:<br />

`wigni TavisiT unda damTavrdes~<br />

_ siuJeti rogor aawyve?<br />

_ karga xans mqonda Cafiqrebuli<br />

`don alexandro de la vegas<br />

Canawerebis~ gakeTeba. mindoda amaze<br />

raRac damewera, magram veraferi<br />

movuxerxe. erTxelac saxinkleSi megobris<br />

mier moyolilma ambavma damainteresa.<br />

maSinve gamiCnda idea, es<br />

Canawerebi am ambisTvis damekavSirebina.<br />

mere samegrelos ajanyebisa da<br />

utu miqavas Tema CavrTe. amas mieba<br />

mogzauri wignis idea, romelic saidumlos<br />

atarebs da siuJetic Seikra.<br />

mogvianebiT gadavwyvite, meore romanic<br />

damewera, romelic raRaciT<br />

daukavSirdeboda pirvels.<br />

amasTanave, sruliad damoukidebeli<br />

wigni iqneboda. `dae, ver mpovos urjulom~-s<br />

SesavalSi vambob kidec,<br />

rom es ori wigni erTi ambis sxvadasxva<br />

nawilia. romelia Tavi da romeli<br />

_ bolo, mkiTxvelis gadasawyvetia.<br />

amis miuxedavad, bevrma isini ver<br />

daakavSira, magram dakvirvebuli<br />

Tvali saerTos aucileblad dainaxavs<br />

da personaJebsac amoicnobs.<br />

_ rogorc vxvdebi, erTi teqstidan<br />

meoreSi personaJebis gadayvana<br />

giyvars.<br />

_ es me ki ara, iseT mwerlebs uyvardaT,<br />

rogoric Tomas mani,<br />

folkneri, markesia... maxsovs, rogor<br />

mixaroda, markesis romelime roman-<br />

Si misi moTxrobis personaJs rom amovicnobdi.<br />

Sevecade, es xerxi Cems<br />

nawerebSic gamomeyenebina.<br />

_ ukve ori saTavgadasavlo romanis<br />

avtori xar. rogor fiqrob,<br />

aris es is niSa, sadac Seni Tavis povna<br />

SesZeli?<br />

_ vfiqrob, Cemi niSa jer ar mipovia.<br />

xuTi wigni davwere da yvelgan<br />

sxvadasxvanairi Tematikaa. Zalian<br />

msiamovnebs saTavgadasavlo istoriebis<br />

SeTxzva. am dros Tavad vxal-<br />

dasasruli<br />

isob. aka morCilaZem rom Tqva, mwerlis<br />

sixaruli mogonebis sixaruliao, ai, ase<br />

memarTeba, magram ara mgonia, marto<br />

erTi mimarTulebiT Semovifarglo.<br />

pirveli ori romani metnaklebad istoriul<br />

faqtebs ukavSirdeboda.mesame,<br />

romelsac axla vwer, sruliad gansxvavebulia<br />

_ ufro fantastikisken<br />

ixreba. garda amisa, aris `abelas ambebi~<br />

da `cixe,~ `Robe~ da `usizmroni~ da<br />

es yvelaferi Zalian gansxvavebulia.<br />

_ bolo ramdenime welia, Seni cxovreba<br />

orad gaiyo – es aris sporti da<br />

literatura. amaTgan jer iyo ragbi,<br />

mere _ mwerloba. ar giWirs orives<br />

SeTavseba? miT umetes, rom CvenTan<br />

sportis an nebismieri sxva samyarodan<br />

mosul mwerals eWvis TvaliT<br />

uyureben. zogadad, es ori ram erTad<br />

adamianebs naklebad warmoudgeniaT.<br />

_ ver dageTanxmebiT. alber kamiu<br />

fexburTeli iyo, werda brazilieli<br />

fexburTeli sokratesic. mets ver vixseneb,<br />

is ki vici, rom erTi meores xels<br />

ar uSlis. piriqiT, exmareba. Cems<br />

moTxrobebSi ragbi Zalian xSirad figurirebs.<br />

zogadad, literaturaSi Tematikas<br />

didi mniSvneloba ara aqvs. mTavaria,<br />

kargad dawero, kargad ki imaze<br />

wer, rac Zalian kargad ici. es Tema<br />

TavisTavad `ipareba~ xolme teqstSi da<br />

bunebrivicaa _ rodesac sporti Seni<br />

cxovrebis nawilia, gulgrilad ver<br />

Cauvli.<br />

rogor aRiqvamen sportidan mosul<br />

mwerals adamianebi namdvilad ar vici,<br />

es mkiTxvelzea damokidebuli, Tumca<br />

erTis imedi maqvs _ wigns rom daxedaven<br />

da Seityoben, avtori ragbistiao,<br />

iqneb dainteresdnen da isic waikiTxon,<br />

rac SigniT weria. moewonebaT Tu ara,<br />

maTi gadasawyvetia, mTavaria, jer waikiTxon.<br />

esaubra nana kobaiZe<br />

guram doCanaSvili<br />

kaci, saxelad noe<br />

dasawyisi me-6 gverdze<br />

da, ganagrZobda CamoTvlas uke-<br />

Turebebisa, im, ase pirTamde rom<br />

ukuRmarTulad gamdidrebuliyo<br />

jer kidev atlantida da mere<br />

rogor:<br />

`angarebani da ukeTurebani, zakuvani,<br />

arawmidebani, Tual-borotebani,<br />

gmobani, ampartavanebani,<br />

ugunurebani.<br />

ese yovelni borotni Sinagan gamovlen<br />

da Seagineben kacsa~.,<br />

xolo nayamas gansakuTrebiT sCveoda,<br />

ki, mosamsaxureebisa Tu Semetrfee-bisagan<br />

mTlad gadaxvevamde<br />

`ornamentebi~s gaprialebuli sasmisiT<br />

sasmelis Sesma an saWmelisa<br />

SeWma abzinebuli jamebidan im piri-<br />

Ta romeli piriTc? –<br />

sxvadasxvaveebs, sxvadasxvaavoeeebs,<br />

rogorZalian sCadioda,<br />

da Segvacdina mainc, aqac ki, aqac, da<br />

is ar sjobs rom noes kvlav ufro metad<br />

davxedoT? – ara, – rom avxedoT is mere<br />

ra rom kidobanSia, mokuntuli,<br />

da magram noe markozis rogor-<br />

Zalian mimtevebluri gadmocemis<br />

Semdgom ki daubaneli xeliT rom iRebda<br />

TviT RmerTis mier nebadarTul da<br />

nawyalobev, sazrdos, sul-aRar eTakileboda<br />

es magram ufro Zalian fiqrobda<br />

imaze Tu ratom Seuracxhofda adamiani<br />

ase da metic, mTlad wamdauwum saku-<br />

Tarsa pirs sakuTarsave, mainc –<br />

`Tavisufleba~Ti? – Tavs,<br />

es ena iyo, misi, Tavisi anu suyoveladamianTa,<br />

Cveni,<br />

romeli enis Sesaxebac gamorCeulma<br />

mowafeTaganma qristesi romelsac ise-<br />

elguja TavberiZe:<br />

`quTaiss mkiTxveli<br />

arasdros aklda~<br />

brivi cxovrebis Sesaxeb mogviTxrobs.<br />

_ XIX saukunem uamravi Rirseuli<br />

qarTveli Sva. isini gamudmebiT<br />

ugdebdnen yurs samSoblos majiscemas,<br />

ar zrunavdnen pirad bednierebaze, ar<br />

isxdnen uqmad da ar elodnen, rodis<br />

moxdeboda saswauli _ daiwyeboda<br />

erovnuli gamofxizleba. am adamianebis<br />

mcdelobam saboloo jamSi, udidesi<br />

Sedegi gamoiRo. bevri maTganis<br />

Rvawli saTanadod gamoikvlia da<br />

daafasa STamomavlobam, Tumca arian<br />

iseTebic, `nislis tixaris~ miRma rom<br />

darCnen. erT-erTi imaTgania daviT<br />

miqelaZe _ didi mamuliSvili da Cinebuli<br />

publicisti. `meveles~ fsevdonimiT<br />

werda eris tkivilze, kalmiT<br />

ilaSqrebda rusifikatoruli re-<br />

Jimis winaaRmdeg. miqelaZisa da didi<br />

ilias publicisturi sazomebi TiTqmis<br />

emTxveoda erTmaneTs. daviTma<br />

fsevdonimic ubralo da saqveyno<br />

tkivilis gamomxatveli airCia. mevele<br />

xom naTesis, baR-venaxis mcvels niSnavs.<br />

isic gamorCeuli mcvelTagani<br />

iyo, erTguli guSagi mamulisa. misi<br />

principuloba, gambedaoba gadamdebi<br />

gaxldaT sxvaTaTvis.<br />

marTalia, `nislis tixaris~ Seqmnamde<br />

elguja maRraZis `mevele~ ukve<br />

dawerili iyo, magram im wlebSi, roca<br />

is wigni gamoica, yvelafers Riad ver<br />

ityodi. biografiul romanSi Sevecade,<br />

gamorCeuli qarTveli mokalme<br />

gamecocxlebina.<br />

_ `nislSi gaxveuli~ sxva qarTveli<br />

mamuliSvilebis Sesaxebac xom ar<br />

apirebT daweras?<br />

_ daTa miqelaZis msgavsad miviwyebuli<br />

adamiani uamravia. vfiqrob da<br />

albaT bevri dameTanxmeba, XIX saukunis<br />

quTaisis aRqma warmoudgenelia<br />

kirile lorTqifaniZis, mamia gurielis,<br />

giorgi SarvaSiZis (masze<br />

biografiuli narkvevi am ramdenime<br />

wlis win gamoveci) da sxvaTa gareSe.<br />

albaT male davasruleb muSaobas<br />

Ti didad diadi pativi dasdo rom<br />

feriscvalebis gaxada, damswred, da<br />

visi saxelic aramcTu mcire dasaxlebebs<br />

da adamianebs dedaqalaqsac erTsac<br />

ki-hqvia, dRes,<br />

`nu mravalni hmoZRuriT, Zmano<br />

Cemno! uwyodeT, rameTu udidesi sasjeli<br />

moviRoT~, –<br />

mimovixedoT, dResve amdResac,<br />

Tundac, –<br />

araa, ase?<br />

ganvagrZoT, wmida iakobiT:<br />

`romeli sityviT (qristeTi anu)<br />

ara scTebodis, igi sruli kaci ars,<br />

SemZlebel ars igi aRvir-xsnad yovlisave<br />

guamisa (_ . . .igia srulqmnili<br />

kaci, romelsac ZaluZs daurveba Tavisi<br />

xorcis)~<br />

da,<br />

`ukueTu cxensa aRvirni aRusxniT<br />

damorCilebad Cuenda igi, da yoveli<br />

guami misi movaqcioT~, – rac: Cven lagamiT<br />

viurvebT cxenebs, raTa<br />

dagvemorCilon da Cvens nebaze vaTamaSebT<br />

mTels maT sxeuls,<br />

dasasruli<br />

biografiul romanze, romelic kirile<br />

lorTqifaniZis cxovrebasa da<br />

moRvaweobas eZRvneba. vfiqrob, sa-<br />

Tanadod Seuswavleli da Seufasebelia,<br />

aseve, lavrenti ardazianis Rvawli<br />

da damsaxureba qarTuli mwerlobis<br />

winaSe. minda es gvar-saxeli axleburad<br />

gavacno fulze daxarbebul<br />

adamianebs da maTac, vinc arasodes<br />

yofila vercxlismoyvare.<br />

_ maxsovs, Tavis droze, didi interesi<br />

gamoiwvia romanma `airevi<br />

iveria, anu jentlmen solomon aSordias<br />

cxovreba da Sexedulebani~,<br />

romelic quTaisis sagamomcemlo<br />

centrma gamosca.<br />

_ `solomon aSordiaze~ didxans<br />

vmuSaobdi, weriTac karga xans vwere.<br />

muSaobis procesSi uamravi masala<br />

damigrovda. Cvens arqivSi, dokumentebiT<br />

savse Tormeti saqaRaldea. Ti-<br />

Toeuli maTgani amovikiTxe da amovwere.<br />

odesRac albaT am dokumentebsac<br />

gamovcem. mokled, `solomon aSordias~<br />

gacnobis Semdeg, mkiTxvels<br />

galaktionis palindromis wakiTxvisas<br />

aRar gauCndeba kiTxva, ras niSnavs `ai<br />

droSa, aSordia~- o. arada, Cemi daintereseba<br />

aSordiaTi swored am<br />

frazidan daiwyo.<br />

_ rogorc gamomcemelsa da mwerals<br />

samomavlod ra gegmebi gaqvT?<br />

_ rogorc mogaxseneT, wels,<br />

quTaisis sagamomcemlo centri ilias<br />

TxzulebaTa `rCeuls~ gamoscems, dasruldeba<br />

rezo WeiSvilis Svidtomeulze<br />

muSaobac, mkiTxvels niko<br />

nokolaZis meaTe tomsac SevTavazebT.<br />

gegmebi bevria.<br />

literaturul saqmianobas rac Seexeba,<br />

sitematurad vwer eseebs akakize.<br />

isini warmodgenili iqneba wignSi saxelwodebiT<br />

`an ganjaSi, anda saiqioSi~.<br />

axlaxan davasrule pamfleti daTa<br />

aSordiaze.<br />

esaubra Tamar Juruli<br />

magram,<br />

ra Zneli iyo, Cve-kacTamieri<br />

`Tavisufleba~Ti, es, Cvenive Tavis<br />

daurveba vidre cxenebis, cxenis gaxednvas<br />

ra undoda, siyoCaRe da imisi jani,<br />

xolo es Tavi, sakuTari, Cvenii? – eeh...<br />

– icoda noem, es,<br />

da cxenebs ki ara, Cvensa mierv agebulsa<br />

xomaldebsac xom –<br />

`aha esera navebica igi did-didebi<br />

da ficxelTagan qarTa mimotacebulni<br />

moiqcevian mcirisagan saWisa,<br />

vidreca-igi hnebavn mislva¡ mmarebelsa<br />

mas maTsa~... – ... patara saWiT iqiT<br />

miaqcevs menave navs, saiTac ki hsurs,<br />

xolo Cveni mimqcevi, anu raxSirad<br />

damaqceveli?: –<br />

`egreca ena¡ mcire aso¡ ars da<br />

didad maRlis. aha esera mcireman cecxlman<br />

raodeni nivTi aRagznis!~,<br />

da, magram Cvenda rogorsa-<br />

Wirad? –<br />

gagrZeleba Semdeg nomerSi


30 marti - 12 aprili 2012<br />

vidre iustinas marcinkeviCusis pirovnebisa da misi Semoqmedebis Sesaxeb mcire informacias litvuri<br />

literaturis specialistisagan miviRebT, oriod sityvas swored masze, nana deviZezec unda mogaxsenebT.<br />

Cven maSin marcinkeviCusis wigns sabWoTa jarji sivrceSi iseT fxoveli<br />

uCveulo `disidentur dawesebulebaSi~ vamzadebdiT,<br />

rogoric mxatvruli Targmanisa da <strong>literaturuli</strong> urTierTobebis mTavari saredaqcio kolegia iyo.<br />

jarji fxoveli<br />

nanas mier mowvdili SesaniSnavi bwkareduli Targmanebi gasuli saukunis `baltiispiruli literaturis~ am<br />

samocianelis Semoqmedebidan iseT interessa da aRtacebasac ki iwvevda CvenSi, rom jemal ajiaSvilma, givi<br />

gegeWkorma, giorgi niSnianiZem da me, Tqvenma mona-morCilma siamovnebiT daviwyeT misi lirikisa da istoriuli<br />

Janris dramebis (leqsad) Targmna, magram, samwuxarod, rogorc ara erTsa da or saSur saqmes, arc amas ewera,<br />

mizezTa sxvaTa da sxvaTa gamo, bolomde miiyvana.<br />

airia qveyana...<br />

gulgrilTa Tu moSurneTa xeliT `daSrites~ <strong>literaturuli</strong> cxovrebis es `oboli oazisi~ da ai, axla fragmentulad<br />

Tu gviwevs im `auxdeneli Zvelis~ warmoCena iavarqmnili kolegiidan...<br />

nana deviZe:<br />

`1998 wlis 6 maiss venis universitetis did darbazSi litvel poetsa da dramaturgs, iustinas marcinkevi-<br />

Cuss gadasces evropaSi erT-erTi prestiJuli da elitaruli premia, romelic germaneli mwerlisa da filosofosis<br />

iohan gotfrid fon herderis saxels atarebs da yovelwliurad eniWebaT aRmosavleT evropis xelovanT<br />

da mecnierT.<br />

amas garda, poeti kidev erTi premiis laureati gaxda. polonuri penklubis gadawyvetilebiT, mas mieniWa<br />

premia litvuri warmoSobis poloneli poetis, adam mickeviCis lirikis TargmanisaTvis.<br />

litvis saxalxo poetis, iustinas marcinkeviCusis Semoqmedebas qarTveli mkiTxveli TiTqmis ar icnobs,<br />

maSin, rodesac igi Zalze popularulia ara marto Tavis samSobloSi, aramed mis farglebs gareTac.<br />

iustinas marcinkeviCusi 1930 wels daibada. 1954 wels vilniusis saxelmwifo universitetis istoriafilologiis<br />

fakulteti daamTavra. leqsebis beWdva 1953 wlidan daiwyo da imTaviTve xalxis didi siyvaruli<br />

da simpaTia daimsaxura.<br />

marcinkeviCusis samyaro lirikaSi ixsneba... aq vlindeba misi Semoqmedebis ZiriTadi motivebi, misi pirovnebis<br />

ZiriTadi sulieri siRrmeebi. samyaro, misi mTlianoba da am samyaroSi adamianisa da uSualod litveli<br />

kacis roli, swored maSin, roca sabWoTa oficiozi xalxSi erTiani samSoblos ideas nergavda, roca litvel<br />

studentebs universitetis kedlebSi Tu mis gareT dainebis waRiRinebac ki ekrZalebodaT, iustinas marcinkevi-<br />

Cusi <strong>literaturuli</strong> tribunidan xmamaRla da amayad acxadebda, rom igi suliT xorcamde litvelia da rom<br />

Tavisi patara qveynis ukvdavebis rwmenas veravin da veraferi Searyevda. igi axal Taobebs yovelTvis axsenebda<br />

maTi samSoblos gmirul warsuls, maTi winaprebi Tu rogori tkiviliT ikvlevdnen gzas saxelmwifoebriobisaken,<br />

qristianuli religiisaken, romelic kulturul evropasTan kvlav dabrunebisa da masTan Serwymis<br />

erTaderTi garanti iyo. poets gauneleblad stanjavda ZalmomreobiT daCagruli mamuli; swored am tkivilis<br />

gamoZaxilia misi lirika Tu istoriuli dramebi, romelic Tavis droze mxatvruli Targmanis mTavar saredaqcio<br />

kolegiaSi mzaddeboda, magram... ratom ar ixila mzis sinaTle, amis Taobaze marcinkeviCusis am lirikuli<br />

leqsebis mTargmnelma Tavad ukve mogaxsenaT~.<br />

aqve mec unda mogaxsenoT, rom marcinkeviCusma damoukidebel, suverenul samSobloSi TiTqmis ori aTeuli<br />

weli ufro aRmatebuli SemoqmedebiTi cxovrebiT icxovra, mravali maRali jildo da premia daimsaxura da<br />

ukve oTxmocsgadacilebuli saxalxo poeti SarSan gardaicvala.<br />

iustinas marcinkeviCusi<br />

samSoblov Cemo<br />

hoi, samSoblov, vel-mindvrebis Wrelo pepelav,<br />

Seni xasxasa mdeloebi xsovnaa Cemi...<br />

vxedav Tavsafrebs, soflis maRal orRobebiT rom<br />

SensaviT freniT eklesiis gzas mihyvebian...<br />

hoi, samSoblov, waqceulo cerad WiSkaro,<br />

xis kovzo, tarSi gadamtydaro, utaro danav,<br />

bavSvobis baRSi Cakargulo wminda biliko,<br />

sad sanTeliviT dResac krTeba dedis xateba...<br />

mamiseulo gabzarulo xis fexsacmelo,<br />

Tbili rZiT savse saRamois Jamis badiav,<br />

cxovelmyofelo dis locvano! o, dedaenav,<br />

vaSlo WinWarSi Cavardnilo... o, dedaenav...<br />

hoi, samSoblov, xmela puris momcro natexo,<br />

Ramis wyviadSi avadmyofis xvelav gabmulo,<br />

sablis nawyveto, Zroxis Tbilo drunCo<br />

da dorblo,<br />

hoi, netaro ziarebav, samSoblov Cemo.<br />

Sen, lampis SuSav, gaWvartlulo, windis narRvevo,<br />

daSlilo kasro, awowilo Wvavis bululo,<br />

aryis xis wveniT Tavmodgmulo Wrelo qoTano,<br />

ZenZis fTilav da cad asulo buxrebis kvamlo!..<br />

aryis WalebSi mogugune Cemo gugulo,<br />

Cemi bavSvoba samSoblois idumal fesvebs<br />

aq eZiebda, rom viT sasos CasWideboda,<br />

raic, mowifuls, dRemde Tan mdevs savanesaviT...<br />

hoi, samSoblov, Cemo Wrelo, Wrelo pepelav! _<br />

Sens gatanjul da moSlil zRurblze auracxeli<br />

Zevs jadosnuri sityva dRemde, romlebsac, vaglax,<br />

amieridan, mgoni, arvin miubrundeba!!.<br />

poezia<br />

Cemi dumiliT<br />

sityvis Seqmna Sen erTma ici!..<br />

Sen ametyveleb, Turme risi patronic me var<br />

da arc ki vuwyi...<br />

gulmowyale nebaa Seni,<br />

raTa isini Cem simRerad iwodebodnen...<br />

`gamozafxulis pirze mTvare mzes dawindvia~* _<br />

miugdeT yuri: mze mTvaresTan uRels Sebmia...<br />

poetis cxovreba<br />

sagaloblebad aRuvlendnen mimwuxris locvans,<br />

arc selis cexvis miukliaT naduri misTvis,<br />

Wvavis Znis ZirSic ifofina erTi xanoba,<br />

sakuWnaoSi, moSiebuls, Tvalic ki mohkres...<br />

*litvuri xalxuri leqsidan.<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

Targmani<br />

mere, ubralod, uTxres, gadi xalxSi da... saca<br />

kaci Segxvdeba, qudis moxda Sen daaswaro...<br />

ra siwmindea, vin ra icis,<br />

es qudis moxda<br />

_ salami yvelas, yvelas! _<br />

Sen purs,<br />

Sen cremls,<br />

Sen oxvras!<br />

...da raic Tqvengan mec mrgebia,<br />

iseTi mZime<br />

ganZia... ver vZlev,<br />

viT WeSmarit<br />

jvarsa da imeds...<br />

arada, saca ar vyofilvar<br />

(iwameT RmerTi!),<br />

iq ranairad davbrundebi,<br />

mibrZaneT erTi!<br />

fragmentebi `fiqris avtoportretidan~<br />

***<br />

mravalTumravles veZas ukve dawafebuli<br />

axlaRa vfiqrob: ucabedi rad mtanjavs iWvi?..<br />

ra aris igi – Semecneba?.. raRac mefuri?!.<br />

Tu sxva ram... risi SecnobisTvis ar myofnis niWi...<br />

xom WeSmaritad RvTaebrivi sidiadea<br />

adamiani, balaxi da, Tu gnebavT, miwa! _<br />

maT Soris Suris arc kedeli da arc badea,<br />

erTurTs sisavsiT erwymian da Sekvrian ficad...<br />

radgan wveTiviT diadia TiToeuli<br />

da yvela erTad mzis daria, Ze adamisa<br />

arcros yofila namcecobis bediT Zleuli,<br />

roca meufe brZanebula Tavis Tavisa...<br />

kacis fiqrsac xom frinveliviT uyvars simaRle! _<br />

Tvinierebi zogjer xelis gulzec gvisxedan...<br />

fiqrebs rad aWriT frTebs,<br />

rad arTmevT Cveul silaRes, –<br />

vin agebs pasuxs, avyolivarT netav vis nebas?!<br />

o, veberTela qalaqebis aw bnel quCebad<br />

qceulo Cveni drois mZime labirinTebo,<br />

Tendeba ukve! cincxal fiqrebs nu eurCebiT,<br />

gamoifxizleT, mze sacaa amoenTeba!<br />

***<br />

bevri ram ar msurs, mxolod xsovnis minda metoba...<br />

ukidegano – ganTiadi, mze – ciskriT mxedi,<br />

gamoRviZeba Ramis Semdeg, codvis Sendoba,<br />

mxolod – imedi, gnebavT, zogjer uimedobac, –<br />

Cem fanjarasTan Camomsxdari yvavi da mtredi...<br />

ros msurs gavigo idumali ena imaTi,<br />

saubris azri – xmiT... dumiliT... maTi – saxeba...<br />

uilajobis yelSi mwvdeba fiqri kvimati<br />

da interesi Secnobisa wuxils mimatebs, _<br />

sicocxle hqvia Tu sikvdili amas saxelad?!<br />

15<br />

ori simRera<br />

1. rogorc ki xeli gugulis frTas Sevaxe, umal<br />

`gugu-gugu~-o wascdaT aryis vrcel<br />

Walebs mdumarT.<br />

rogorc ki xeli torolis frTis Sevaxe bumbuls,<br />

umalve yana daemsgavsa mgalobel bulbuls.<br />

da roca jvari umZimesi avwie mxrebiT,<br />

litvas aRmoxda gatanjulis godebis xmebi...<br />

2. litvav, RvTis Tvalze gayinulo obolo cremlo,<br />

gemudarebi, uTqmelobiT arodes evno;<br />

`ara~-ze `ho~ da `ho~-ze `ara~ arasdros ar Tqva,<br />

mamaRmerTi xom gansacdelSi ar tovebs marTalT!<br />

Tund qvadqceulma, Senc iyivle WeSmarit gzisa,<br />

rogorc muxaze molaRuri ikivlebs, ise!..<br />

***<br />

survilwagvrilebs moec simSvide,<br />

gaucinarebs – mze da mzis guli...<br />

iyavi laRi, rom Citebs da bavSvebs uyvarde!<br />

fesvi susti da zro Zlieri saxea Seni,<br />

Cven Soris cxovrob da Cven SeniT Sengan Tu gvesmis<br />

amonakvnesi Seni sulis – eh, xalxo, xalxo!..<br />

ise saTuTad gveyureba gulisTqma Seni,<br />

rom uneburad vCerdebiT da Tvals cas avapyrobT<br />

da simaRle da silaJvarde gvaognebs misi...<br />

oRond, RmerTmani, arc ki vici, momeCvena Tu<br />

axlac Sevyureb cxovelmyofel Sen naTel Tvalebs<br />

da muStad Sekrul auracxel xelebs aRmarTuls...<br />

es yovelive nuTu iyo da umal gaqra!..<br />

saRamo<br />

me arsad waval,<br />

saseirnod dRes guls gavuSveb...<br />

ise brwyinvale saRamoa,<br />

versad wauxval...<br />

eniTuTqmeli ra sisavse<br />

igrZnoba irgvliv...<br />

ra simsubuqe – samSoblois<br />

lurji kvamliviT...<br />

da SoriT, SoriT meyureba<br />

xma simRerisa:<br />

`iseTi xiblis saRamoa,<br />

versad wauxval...~<br />

Tavad ar waval,<br />

saseirnod dRes guls gavuSveb,<br />

oRond, erTsa gTxovT,<br />

emand, nebsiT Tu uneblied,<br />

ar SemdgeT fexiT,<br />

saRamoa eniTuTqmeli.<br />

Targmna givi Sahnazarma


16<br />

esse<br />

Temur gabunia<br />

sartri folkneris winaaRmdeg<br />

mainc ratom xdeba warsuli amdeni<br />

ngrevisa da borotebis saTave? imis<br />

gamo xom ara, rom xSirad brmad da instiqturad<br />

Rebuloben mas, yovelgvari<br />

analizis gareSe? folkneri am<br />

kiTxvaze pirdapir pasuxs ar iZleva,<br />

Tumca is erTgvar mxatvrul miniSnebas<br />

akeTebs. `sartorisSi~ moqmedebis ganviTarebisas<br />

sakmaod didi adgili aqvs<br />

daTmobili ZaRlebis aRweras. es<br />

SemTxveviTi ar unda iyos da arc pirveli<br />

da ukanaskneli (gavixsenoT trilogia,<br />

sadac mwerali snoupsebs<br />

virTxebsa da vefxvebs adarebs, roca<br />

unda, rom xazi gausvas maT momxveWelobasa<br />

da sisastikes). axalgazrda<br />

baiards romanSi ori wlis seteri<br />

dahyveba, moxuc baiards ki beberi ZaRli,<br />

romelic patroniviT gamo-<br />

TiSulia gare samyaros sibrmavis gamo<br />

(moxuci baiardi naxevrad yru iyo). Tu<br />

gavixsenebT imasac, rom ZaRlis, iseve<br />

rogorc yvela cxovelis moqmedeba,<br />

brma da instiqturia, uneblied Sei-<br />

Zleba dagvebados kiTxva: xom ar igrZnoba<br />

analitikur azrovnebas moklebul<br />

adamianTa da brma instiqtebs damonebul<br />

cxovelTa aRwerisas mwerlis<br />

survili, mkiTxvelSi sulieri sibrmavisadmi<br />

erTgvari protestis<br />

grZnoba gaaCinos? am Tvalsazriss aRrmavebs<br />

erTi epizodic `sartorisidan~,<br />

sadac folkneri ukve<br />

aSkarad adarebs omSi wasul Zmebs xmaurian<br />

ZaRlebs: `Semdeg is wavida, Tavis<br />

ZmasTan erTad, omma isini ise daamwyvdia,<br />

rogorc or xmaurian ZaRls<br />

gamoketaven xolme sadRac Sors,<br />

sadgomSi...~ (`sartorisi~).<br />

folkneri kidev erT mxatvrul<br />

miniSnebas akeTebs romanSi, riTic xsnis,<br />

Tu ram miiyvana sartorisebi ganadgurebamde.<br />

is maT ganwirulobas<br />

franguli xalxuri eposis gmiris, rolandis,<br />

bedukuRmarTobas adarebs.<br />

ram daRupa raindi? gadaWarbebulma<br />

siamayem. man ar Cabera sayvirs, raTa<br />

exmo maSvelisTvis, roca uWirda. sartorisebic<br />

ampartavnebam daRupa, maT<br />

araTu uari Tqves daxmarebaze, aramed<br />

imis aRiarebac ki ar surdaT, rom uWirdaT...<br />

mweralma nobelis premiis miniWebisas<br />

warmoTqmul Tavis cnobil sityvaSi<br />

daasaxela kidev erTi mizezi, rac,<br />

misi azriT, adamianis tragediis<br />

safuZveli iyo: `Cveni dRevandeli<br />

tragedia saerTo da yovlismomcveli<br />

SiSia, romelsac imden xans ganvicdidiT,<br />

TiTqos SeveCvieT kidec~. folkneris<br />

personaJebsac TiTqos swored es<br />

yovlismomcveli SiSi amoZravebT,<br />

roca isini garbian, avtokatastrofebSi<br />

xvdebian an Tavs iklaven. xandaxan<br />

isini TavSesafars eZeben, magram maT<br />

mier napovni TavSesafari arasaimedo<br />

aRmoCndeba xolme. gaqcevis Taviseburi<br />

gza aqvT sartorisebsac. `redlou<br />

momklavs me xval, radgan uiara-<br />

Ro viqnebi. me daviRale kacis kvliT...~,<br />

ityvis joni, romelic 1876<br />

wels gardaicvala. `omma kargi sababi<br />

misca jons, rom moeklaT~, _ ityvian<br />

ufrosi jonis SviliSvilze, romelic<br />

1918 wels daiRupa. (`sartorisi~).<br />

riTia gamowveuli folkneris personaJebis<br />

aseTi fataluroba? iqneb,<br />

marTalia sartri, roca ambobs,<br />

`prustma da folknerma ubralod Tavi<br />

mokveTes dros; maT uaryves momavali,<br />

sazomi Tavisufali qmedebisa?~ iqneb,<br />

SeiZleba `mogwondes~ folkneris `ostatoba~,<br />

magram `ar gwamdes misi<br />

metafizika~, radgan haidegers uTq-<br />

dasasruli<br />

vams: `ararsebulis momavali mainc momavalia,<br />

Tundac adamianur realobas<br />

win araferi elodes, Tundac daxuros<br />

Tavisi davTrebi, misi yofa gansazRvrulia,<br />

sakuTari Tavis molodiniT~,<br />

yvela imedis daSreta ar gamoricxavs<br />

adamianTa SesaZloblobebs, esaa<br />

ubralod `gza im SesaZleblobebis<br />

imedad yofnisa~. folkneris personaJs<br />

qventins ki (haidegeris debulebis<br />

sawinaaRmdegod) `yvelaze metad<br />

sikvdili uyvarda. mas mxolod<br />

sikvdili uyvarda. uyvarda da cxovrobda<br />

sikvdilis winaswarganzraxul<br />

da TiTqmis avadmyofur molodin-<br />

Si...~ (`xmauri da mZvinvareba~). ra Sei-<br />

Zleba iTqvas amis Sesaxeb?<br />

sartris pozicia wminda egzistencialuria.<br />

Tavisi poziciidan mas sruli<br />

ufleba qonda eTqva is, rac Tqva.<br />

platons Tavisi poziciidan SeeZlo,<br />

ieriSi mietana homerosiseul RmerTebze<br />

da gamoeTqva azri, rom poetis<br />

mier RmerTebisadmi adamianuri Tvisebebis<br />

miwera, sruli uazroba iyo.<br />

tolstois, Tavisi poziciidan, albaT,<br />

hqonda ufleba, Taviseburad daenaxa<br />

Seqspiri. folknersac hqonda ufleba,<br />

ar mowoneboda Tavisi Tanamedrove<br />

evropeli mwerlebi da eTqva, rom `maT<br />

daiviwyes mebrZoli sulis problemebi,<br />

mxolod xorciel vnebebze weren,<br />

rac igivea adamianis dasasruls<br />

uyurebde da Sen TviTonac monawileobas<br />

Rebulobde masSi~. es geniosebis<br />

davaa da mas mxolod sikeTis motana<br />

SeuZlia xalxisTvis, radgan mwerlebsa<br />

da filosofosebs erTi saerTo misia<br />

aqvT _ monawileoba miiRon adamianis<br />

sulier ganviTarebaSi...<br />

kritikosebi xandaxan aWarbeben,<br />

roca fsiqoanalitikuri sqemebis<br />

morgebas cdiloben folkneris Semoqmedebisadmi.<br />

qventins, rogorc amas<br />

Tavad folkneri migvaniSnebs, incestis<br />

Seusrulebadi survilis gamo ar<br />

mouklavs Tavi, mas ubralod ver warmoedgina,<br />

ecxovra da damkvidrebuliyo<br />

im samyaroSi, sadac misi dis pativi<br />

Seilaxa.<br />

Tavis mxriv, sainteresoa sartris<br />

egzistencialuri debulebebic, Tumca<br />

maT Cven aqsiomebad ver miviCnevT<br />

da Tuki mkiTxveli Tavis TavSi ver aRmoaCens<br />

`folkneris adamians, arsebas,<br />

romelic moklebulia SesaZleblobas<br />

da ganimarteba mxolod imiT, rac iyo~,<br />

es SeiZleba Tavad mkiTxvelisTvis uke-<br />

Tesic iyos da ai, ratom: sisastike,<br />

gulqvaoba, ngreva da sikvdili mwerlisTvis<br />

ubralod is instrumentebi<br />

iyo, romlebze dakvriTac cdilobda,<br />

mkiTxvelSi winaaRmdegobis Zala<br />

gaeRviZebina, romelic mas cxovrebiseuli<br />

sirTuleebis gadalaxvaSi daexmareboda,<br />

daubrunebda dakargul rwmenasa<br />

da siyvaruls.<br />

_ ratom arian, batono folkner,<br />

Tqveni gmirebi aseTi dawyevlilebi da<br />

gadagvarebulebi? _ hkiTxes erTxel<br />

mwerals, razec man ase upasuxa:<br />

_ mxolod imaze rom vwero, rac<br />

kargi ram xdeba Cems qveyanaSi, es imas<br />

ar niSnavs, rom cudi gamoswordeba.<br />

diax, sartris dakvirveba, romli-<br />

Tac is haidegeris egzistencialuri<br />

filosofiis safuZvelze cdilobs,<br />

mweralSi metafizikuri xedva aRmoa-<br />

Cinos, sainteresoa da mizanSewonili<br />

mecnieruli TvalsazrisiT, magram,<br />

aqve unda davsZinoT, rom filosofossa<br />

da xelovans gamoxatvis sxvadasxva<br />

forma gaaCniaT.<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

<strong>gazeTi</strong><br />

gamodis saqarTvelos kulturisa da ZeglTa<br />

dacvis saministros finansuri mxardaWeriT<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

<strong>gazeTi</strong><br />

gamosaTxovari<br />

erlom axvledians yvela icnobda,<br />

visac unda scnoboda.<br />

igi iyo cnobili pedagogis sergo axvledianisa<br />

da varinka dadianis vaJi;<br />

cnobili mecnieris giorgi axvledianis<br />

ZmisSvili.<br />

cnobili mwerlis guram rCeuliSvilis<br />

uaxloesi megobari;<br />

cnobili wignebis `vano da niko~, `Zveli<br />

da axali saxelebi~, `koRo qalaqSi~<br />

avtori;<br />

cnobili filmis `araseriozuli<br />

kaci~-s scenaris avtori;<br />

mTawmindis ZirSi mdebare cnobili saxlis<br />

binadari (swored am saxlis sxvenSi<br />

daiwera guram rCeuliSvilis ramdenime<br />

saukeTeso moTxroba). saxlisa, romelic<br />

bavSvis naxats hgavda: mibrecil-mobrecili<br />

qvis kedlebi, sxvadasxva zomis fanjrebi<br />

da TavisdReSi Ria kari.<br />

es is cnobili saxli iyo, romelze gavliTac<br />

SegeZlo mokleze mogeWra da mTawmindaze<br />

asuliyavi.<br />

Tu vincobaa kars Caketavda, Cndeboda<br />

warwera: `nu awvalebT kars, adamianebi<br />

ara xarT~?!<br />

patara, skandinavur zRaparSi aRwerili,<br />

mouvleli da idumali baRi. im baRSi<br />

idga xis, wvimisagan gaSavebuli magida da<br />

grZeli skami. skams miuaxlovdebodi Tu<br />

ara, yanyals iwyebda. ratom iZenda es yvelaferi<br />

gansakuTrebul mniSvnelobas,<br />

mxolod im wlebma ician.<br />

WiSkari `cal yunwze~ ucnaurad amotrialebuli<br />

ekida ise, rom WiSkaric kariv-<br />

30 marti - 12 aprili 2012<br />

cnobili saxlis binadari<br />

iT sul Ria iyo. oRond patronis gareSe<br />

verc WiSkarSi Seeteodi, verc karSi.<br />

saZineblis karidan marjvena kuTxeSi<br />

naxSiriT ewera:<br />

axvlediani sergo pedagogi<br />

dadiani varinka diasaxlisi<br />

axvlediani madona arqiteqtori<br />

axvlediani erlom scenaristi<br />

axvlediani anna Cvili.<br />

es kedeli Cven, mis studentebs, tajmahalis<br />

kedeliviT mogvwonda da aRgvafr-<br />

Tovanebda. mogvwonda am saxlSi gamefebuli<br />

siRaribe da ubraloeba _ siRaribes<br />

gemos Tu gaugeb, aRarasodes Segawuxebso<br />

_ gvmoZRvravda.<br />

es ucnauri saxli Cvens jer kidev mofarfate<br />

sulebs ise awrTobda, arafers<br />

imCnevda.<br />

ivane javaxiSvilis universitetSi kinodramaturgias<br />

rezo gabriaZe gvaswavlida.<br />

moulodnelad mis nacvlad auditori-<br />

Si Semovida 39 wlis saTvaliani axalgazrda.<br />

Semovida da gamogvicxada: me unda gaswavloT<br />

is, rac TviTonac ar vici, amitom<br />

daRonebuli movdiodi Tqvensken. gzaSi<br />

mamakacebs jibeebze vakvirdebodi. Sarvals<br />

vikerav da mindoda gamomecno, rogor<br />

akereben jibes.<br />

Cven maSinve mis tyveobaSi aRmovCndiT.<br />

mere mTeli jgufi Sin dagvpatiJa.<br />

Segviyvara yvela cal-calke da er-<br />

Tad.<br />

ise gvaswavlida yvelafers, arafers<br />

gvaswavlida.<br />

uSecdomod ar ucxovria. dgeboda<br />

dro, roca vfiqrobdiT, es is ar aris, rac<br />

gveCveneboda.<br />

axla vfiqrobT, es is iyo, rac gveCveneboda...<br />

roca yvelas uyvarxar, visac unda uyvarde,<br />

roca aseTi gansacvifrebeli<br />

wignebis avtori xar, roca Seni leqsis ori<br />

striqoni jer kidev didi xnis win svamda<br />

saWirboroto kiTxvas: `nuTu es iyo yvelaferi,<br />

nuTu es iyo, idge, Wvretde,<br />

rogor midis nislSi warsuli?~ sikvdili<br />

droulia da Sveba.<br />

siyvaruliT gemSvidobebiT:<br />

leila beroSvili<br />

ramaz Sengelia<br />

manana kiknaZe<br />

gia gorgoZe<br />

gia macaberiZe<br />

xaTuna lorTqifaniZe<br />

maka filina<br />

konkursi<br />

`<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong>~ saqarTvelos kulturisa da<br />

ZeglTa dacvis saministros mxardaWeriT<br />

acxadebs konkurss:<br />

publicistika. kritika. eseistika.<br />

avtorebma erTi gamouqveynebeli publicisturi,<br />

kritikuli an eseisturi nawarmoebi, romlis moculobac<br />

ar unda aRematebodes 25 000 kompiuterul aso-niSans, unda<br />

gamoagzavnon eleqtronul misamarTze:<br />

konkursi2012@yahoo.com<br />

nawarmoebs Tan unda erTvodes avtoris piradobis<br />

mowmobis asli da telefonis nomeri.<br />

nawarmoebis gamogzavnis bolo vadaa 2012 wlis 5 aprili.<br />

sami gamarjvebuli avtori dasaxeldeba maisSi.<br />

gamarjvebulebs gamoavlens xuTi literatorisgan<br />

Semdgari Jiuri.<br />

gamarjvebuli nawarmoebebi gamoqveyndeba<br />

`literaturul gazeTSi~.<br />

I premia _ 1000 lari<br />

II premia _ 800 lari<br />

III premia _ 600 lari<br />

redaqtori irakli javaxaZe<br />

redaqtoris moadgile uCa SerazadiSvili<br />

Jurnalistebi xaTuna alxaziSvili, nana kobaiZe, Tamar Juruli<br />

tel.: 2292196; mob. tel.: (577)742277; (599)269852; e-mail: litgazeti@yahoo.com

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!