literaturuli gazeTi
literaturuli gazeTi
literaturuli gazeTi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
<strong>gazeTi</strong><br />
#71<br />
#71<br />
30 marti - 12 aprili 2012<br />
medea metreveli<br />
gamodis or kviraSi erTxel, paraskeobiT<br />
laifcigis wignis bazroba frankfurtis wignis bazrobis Semdeg sididiT da mniSvnelobiT germaniaSi<br />
meorea. festivalis istoria me-17 saukunidan iwyeba da yovelwliurad martis TveSi tardeba. swored am<br />
dros aTasobiT ucxoeli gamomcemeli, mwerali Tu mkiTxveli laifcigSi iyris Tavs da wignis bazrobaze,<br />
qalaqis sxvadasxva literaturul salonsa Tu kafeSi da wignis maRaziaSi sxvadasxva saintereso RonisZiebaSi<br />
iRebs monawileobas.<br />
2012 wlis 15-18 marts am wignis festivalze saqarTvelo pirvelad warsdga erovnuli stendiT. saqarTvelos<br />
kulturisa da ZeglTa dacvis saministros iniciativiT da saqarTvelos wignis gamomcemelTa da gamavrcelebelTa<br />
asociaciis organizebiT qarTvel gamomcemlebTan erTad gaemgzavra sami qarTveli avtori _ zurab<br />
leJava, ana korZaia-samadaSvili da TamTa melaSvili. qarTvelma mwerlebma wignis bazrobaze mwerlebisTvis<br />
gankuTvnil specialur formatSi miiRes monawileoba da germaneli gamomcemlebisa da stumrebisTvis TavianTi<br />
nawarmoebebi waikiTxes. qarTvel avtorebs moderacias uwevda giorgi leoniZis saxelobis literaturis muzeumis<br />
direqtori laSa baqraZe. laifcigis wignis bazrobis oficialur gaxsnaze laifcigis merma burkhard iungma<br />
Tavis misasalmebel sityvaSi sagangebod aRniSna festivalze saqarTvelos kulturisa da ZeglTa dacvis ministris<br />
nikoloz ruruasa da qarTuli delegaciis vizitis mniSvnelobis Sesaxeb.<br />
ra simartive!<br />
fasi 50 TeTri<br />
bazars leSis suni aqvs<br />
da xurmis feri,<br />
aqve zRva wevs,<br />
horizontis<br />
Spalerian kedelTan –<br />
saimedo siviwrove<br />
alisfer respublikaTa kavSirSi...<br />
impulsebze Cacmuli sicxe,<br />
jibeSi, puris yuasaviT,<br />
anTropomorfizmi<br />
mozardebisTvis:<br />
atmis xes zRarbebi asxia amitomac,<br />
sufTa furclebis SiSs<br />
svamen, rZesaviT.<br />
ras Seefarebi?<br />
dekadansis mwyalobeli<br />
dro wasula,<br />
misi koSkebis umisamarTobac<br />
depresiis respublikaTa kavSirSi,<br />
aqve zRva rom ar iwves,<br />
horizonti ar gavdes kedels,<br />
Sinaurs, Spalerians,<br />
maTxovrebi xaxvis fexebze<br />
ar dadiodnen,<br />
bazris paToss welSi ar wyvetdnen,<br />
am saimedo siviwrovesac...<br />
saqarTvelo 2012 wlis laifcigis wignis bazrobaze<br />
* * *<br />
lia sturua<br />
axal wels vuaxlovdebiT,<br />
sagangebod dabambuli<br />
bina radikulitze,<br />
tkbil-mJave<br />
fiqrebi dResaswaulze<br />
aqa-iq leqsSi...<br />
simarTle, narkozis qveS,<br />
mainc basri,<br />
ramdenime sagans<br />
sisxli wamouvida...<br />
sityvebi<br />
ver uTanxmdebian erTmaneTs:<br />
erTis Zgera ar emTxveva<br />
meoris anTebas<br />
ori anTeba erTad Tu SevZeli,<br />
gulis cecxli gamomiva,<br />
is, uwindeburi,<br />
winaaRmdeg martoobis da SiSis<br />
da metafizikuri<br />
TamaSis kliteebTan...<br />
III<br />
II
2<br />
festivali<br />
germanel mkiTxvels wels pirvelad<br />
mieca saSualeba, gascnoboda qarTveli<br />
debiutanti mwerlis TamTa melaSvilis<br />
nawarmoebis _ „gaTvla~ _ germanulenovan<br />
gamocemas, romelic Sveicariuli<br />
gamomcemloba Unionsverlag-is<br />
mier saqarTvelos kulturisa da Zegl-<br />
Ta dacvis saministros mxardaWeriT<br />
2012 wels SveicariaSi gamoica (mTargmneli<br />
naTia miqelaZe-baxsoliani).<br />
laifcigis wignis festivalze qar-<br />
Tulma delegaciam (romlis SemadgenlobaSic<br />
viyaviT me _ kulturisa da<br />
ZeglTa dacvis saministros qarTuli<br />
wignisa da literaturis xelmZRvaneli,<br />
mwerlis saxlis direqtori natalia<br />
lomouri da giorgi leoniZis saxelobis<br />
literaturis muzeumis direqtori<br />
laSa baqraZe) saqarTvelos kulturisa<br />
da ZeglTa dacvis ministris<br />
nikoloz ruruas xelmZRvanelobiT<br />
oficialuri Sexvedrebi gamarTa<br />
laifcigis wignis bazrobis direqtor<br />
oliver cilesTan, berlinis goeTes<br />
institutis prezident klaus leman-<br />
Tan, frankfurtis wignis bazrobis<br />
vice-prezident tobias vosTan da germanel<br />
JurnalistebTan da gamomcemlebTan.<br />
aRniSnuli Sexvedrebisa da<br />
prezentaciebis mizans germanulenovan<br />
qveynebSi Tanamedrove qarTuli<br />
literaturis popularizacia da im<br />
erTgvari vakuumis Sevseba warmoadgenda,<br />
romelSiac Tanamedrove qarTuli<br />
literatura da qarTveli mwerlebi<br />
bolo aTwleulebis ganmavlobaSi imyofebodnen.<br />
wignis bazrobaze ucxoeli damTvaliereblisa<br />
da mkiTxvelis interesi<br />
qarTuli stendis da qarTveli avtorebis<br />
mimarT marTlac didi iyo _<br />
qarTul stendTan oTxi dRis ganmavlobaSi<br />
oficialuri Sexvedrebi mimdinareobda<br />
germaniaSi wignisa da literaturis<br />
sferoSi moRvawe cnobil da<br />
gavlenian gamomcemlebTan, literaturis<br />
kritikosebsa da JurnalistebTan<br />
(Hannes Hintermeier _ „Frankfurter Allgemeine<br />
Zeitung~, Hubert Winkels _ Deutschlandradio<br />
/ „DIE ZEIT~, Jan Feddersen _ „Tageszeitung~,<br />
Richard Kämmerlings _ „Die Welt~,<br />
Lothar Müller _ the German „Guardian~).<br />
kote gabaSvili<br />
medea metreveli<br />
ucxoeli damTvaliereblis gansakuTrebuli<br />
interesi daimsaxura<br />
saqarTvelos kulturisa da ZeglTa<br />
dacvis saministros mxardaWeriT<br />
gamocemulma orenovanma wignebma,<br />
romlebic qarTuli gamocemebis nimuSebTan<br />
erTad specialurad iyo warmodgenili<br />
saqarTvelos erovnul<br />
stendze.<br />
qarTveli avtorebis prezentaciebis<br />
paralelurad 17 marts wignis bazrobaze<br />
gaimarTa germaniaSi mcxovrebi<br />
da germaneli mkiTxvelisTvis ukve<br />
kargad cnobili qarTveli mwerlis<br />
nino xaratiSvilis ori prezentacia.<br />
hamburgSi moRvawe qarTveli avtori,<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
<strong>gazeTi</strong><br />
saqarTvelo<br />
2012 wlis laifcigis<br />
wignis bazrobaze<br />
dramaturgi da reJisori nino xaratiSvili<br />
axali Taobis warmatebul germanulenovan<br />
mweralTa ricxvs<br />
miekuTvneba. samwuxarod, misi Semoqmedeba<br />
qarTveli mkiTxvelisTvis naklebadaa<br />
cnobili, Tumca axlo momavalSi,<br />
imeds viqoniebT, rom germanulenovani<br />
qarTveli mwerlis wignebs<br />
Cveni mkiTxvelebi qarTulad gaecnobian.<br />
„laifcigis wignis bazrobaze saqarTvelos<br />
monawileobis tradicia momaval<br />
wlebSic gagrZeldeba da ufro<br />
masStaburi gaxdeba. Tumca, qarTuli<br />
wignisa da literaturis sferoSi<br />
qarTuli mxaris 2012 wlis programa-<br />
30 marti - 12 aprili 2012<br />
maqsimumi jer kidev Sesasrulebelia<br />
_ 2012 wlis oqtomberSi saministro<br />
frankfurtis wignis bazrobaze<br />
saqarTvelos monawileobis ufro<br />
mravalferovan da saintereso formatze<br />
muSaobs~, _ aRniSna saqarTvelos<br />
kulturisa da ZeglTa dacvis ministrma<br />
nikoloz ruruam. amasTanave,<br />
saqarTvelos kulturisa da ZeglTa<br />
dacvis saministros iniciativiTa da<br />
mxardaWeriT 2012 wlis maisSi Tbilisis<br />
wignis me-14 saerTaSoriso festivalis<br />
farglebSi 22-23 maiss gaimarTeba<br />
<strong>literaturuli</strong> forum-dialogi<br />
ucxoeli da qarTveli gamomcemlebisTvis,<br />
mTargmnelebisa da mwerlebisTvis.<br />
aRniSnuli forumi goeTes institutisa<br />
da britaneTis sabWos mxardaWeriT<br />
ocamde ucxoel stumars<br />
umaspinZlebs. forumSi monawileobis<br />
survili ukve gamoTqves ucxoelma gamomcemlebma<br />
didi britaneTidan, germaniidan,<br />
italiidan, Sveicariidan, safrangeTidan,<br />
TurqeTidan, poloneTidan,<br />
holandiidan da sxva qveynebidan.<br />
<strong>literaturuli</strong> forum-dialogis<br />
sapatio stumrebi iqnebian frankfurtis<br />
wignis bazrobis vice-prezidenti<br />
tobias vosi da laifcigis wignis<br />
bazrobis direqtori oliver cile.<br />
saqarTvelos kulturisa da Zegl-<br />
Ta dacvis saministros erT-erT ucvlel<br />
prioritetad rCeba qarTuli<br />
wignisa da literaturis popularizacia<br />
sazRvargareT. 2011-2012 wlebSi<br />
saministros „qarTuli wignisa da literaturis<br />
xelSewyobis programis farglebSi~<br />
qarTveli avtorebis 15-mde<br />
ucxoenovani wigni da krebuli dafinansda<br />
da momavalSic ucxoel gamomcemlebTan<br />
TanamSromlobiT araerTi<br />
saintereso proeqti ganxorciledeba.<br />
wignis saerTaSoriso festivalebSi<br />
monawileoba, qarTuli literaturis<br />
Targmanebis xelSewyoba, ucxoeli<br />
mkiTxvelisTvis qarTveli avtorebis<br />
prezentaciebis gamarTva sazRvargareT<br />
da literaturis sferoSi sxva<br />
masStaburi proeqtebis ganxorcieleba<br />
saqarTvelos kulturisa da ZeglTa<br />
dacvis saministros momdevno wlebis<br />
erT-erTi mTavari amocanaa.
30 marti - 12 aprili 2012<br />
* * *<br />
grZnobis organoebi Zveleburad muSaoben,<br />
marto Sexebis grZnoba gamiuqmes,<br />
xelebze kanis aglejasaviT,<br />
sisxlis wrexaziT var<br />
Semowerili Sens garSemo.<br />
am ferze modian,<br />
Suqis da hemoglobinis<br />
danakliss ivseben:<br />
Tavze _ droSa,<br />
piridan _ Zaxilis niSani _<br />
aseTi lirika!<br />
gonieri anatomia ratomRa ingreva?<br />
logikaSi bzari gauCnda?<br />
civad daiwyo gazafxuli<br />
yelis CaxeviT, bzikebiT saxsrebSi,<br />
yvela sakuTar Tavs uRrmavdeba...<br />
MEMENTO MORI!<br />
molodinisgan sul gaSavdi,<br />
TvalSi mayvlis buCqi amogivida<br />
marcxenaSi, marjvenaTi xedav<br />
mzes rogor iyofen, zomiers,<br />
temperaturiani – ZaRlebs,<br />
bavSvebs – xeebSi gacrili, saukeTeso,<br />
Senken – feTqebadi xasiaTiT mobrunebuli<br />
dajeqi da magnituri dReebis<br />
kalendari were,<br />
Tu ara, sisxlZarRvebSi gagexlarTebaT<br />
Sen, SenisTanebs,<br />
gadasaferTxi namcecebiviT Segrovilebs<br />
magidis kuTxeSi,<br />
amis gamo sevdianebs,<br />
sevdaze manifestebis SemTxzvelebs,<br />
TviTon veRar afrialebT,<br />
am droSebiT sasaflao<br />
modis qalaqSi<br />
cota xani sulzec ifiqron!<br />
* * *<br />
lia<br />
sturua<br />
yvelaferi gverdigverd:<br />
saxli, ufskruli, fexi,<br />
boZiviT rom unda idges,<br />
magram ufskrulisken midrekileba<br />
axasiaTebs, am ukanasknels<br />
balaxi axuravs, anu tyuili,<br />
xeebi fesvs ver ikeTeben,<br />
qars orientiri ar aqvs:<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
poezia<br />
ufskruli rom saxlSi Semoitanos,<br />
mis simarTleSi Cagaxedos?<br />
frenas vin gpirdeboda?<br />
e.w. dedis kalTa?<br />
megobrebisgan _ angelozebs,<br />
klasikuri frTianobis gareSe?<br />
balaxic iseTi sagnobrivi Canda,<br />
wamokari fexi da vardebi,<br />
saxis adgilze<br />
xelebs aravin ar gafarebs,<br />
tkivils elodebi...<br />
* * *<br />
Tvalebi Subls zemoT amdis,<br />
tviniT undaT yureba,<br />
ver CamovqaCe Tavis adgilze.<br />
gulze roca mekeTa,<br />
ucnaur rames xedavdnen:<br />
moWrili xe rom,<br />
jer kidev, Tbilia,<br />
xelebi - brma, receptorebs<br />
frCxilebiviT aWrian<br />
rogor unda siTbos danaxva?<br />
maRali do-s saxuravidan<br />
yinulis loluebi Tu ar dalie,<br />
anginaze mexanZreebs ar dauZaxe,<br />
glandebis wiTeli logo ar mieci...<br />
amitom SeTanxmdnen tvinTan?<br />
Tu culis pirze sisxli rom Cans,<br />
imis gasamarTleblad?<br />
* * *<br />
xasiaTidan gamomdinare,<br />
romelic Cems ganiv WrilSi<br />
Tu gamoCndeba,<br />
wiTlad aRSfoTebuli:<br />
usamarTlobiT, qveS-qveSa tkivilebiT,<br />
wyalwaRebuli sityvebiT,<br />
sulic ar unda mqondes<br />
uxifaTod mfrinavi,<br />
idealurad SeTanxmebuli<br />
zemdgom ZalebTan,<br />
ufro, xiWviviT SerWobili<br />
sayovelTao univTobaSi...<br />
cas xorci ar aqvs,<br />
iqidan viRa amomaZrobs!<br />
TariRi<br />
Tovlis meSinia,<br />
rogorc usaxuravo saxls,<br />
magram roca Tovlis iqiT<br />
Sen xar!<br />
Cai, yoveldRiuri reJimis nawili,<br />
mzes ufro gavs, vidre mduRare wyals,<br />
roca magidaze ori Wiqa dgas...<br />
Tvalebi amevso muzeumebiT,<br />
gakreWili baRebiT, maTxovrebiT,<br />
cremliviT rom amoviRo<br />
da win dagido,<br />
mainc mkiTxav ratom davagviane?<br />
marto am SekiTxvisTvis<br />
Rirs dabruneba<br />
Sublebis ori qviT<br />
mibjena erTmaneTze,<br />
sxva danarCeni rbilia,<br />
emociebiT marTuli...<br />
muzeumi baRs Tu Seaskda,<br />
me SuaSi, saxe gamixdeba<br />
daWmuWnuli vaSliviT,<br />
veRar gagiTli<br />
romelime saRamos mowyenilobaSi...<br />
ratom?<br />
es SekiTxvac yelze Sevibi,<br />
rogorc mZime da CamZiravi<br />
2002 wlis 16 marts...<br />
simarTlis momenti<br />
dilas rom gaviRviZeb<br />
da var aravin, ameba,<br />
sanam xel-fexs avikref,<br />
yavas movnaxav<br />
saxelis da gvaris gasaxseneblad,<br />
Saqars niWis SenarCunebisTvis,<br />
saxeze safeTqlebs gavimkveTreb,<br />
TeTri almebiviT<br />
_ bolomde nu gadamivliT!<br />
tanis namtvrevebidan,<br />
sadac geni mizis<br />
da raRac metaforuli sisuleleebi,<br />
erTi-ori bavSvi kidev aSendeba,<br />
Tavze gumbaTs daidgamen,<br />
universitetis statuss miiReben<br />
da gaaWeneben<br />
ramdeni km sigiJiT WeSmaritebamde?<br />
roca, iqve, akademiurobas ucxoben, puriviT,<br />
amebaSi marils ureven –<br />
bibliis momenti<br />
aba, TavzeviT rom Zala aRaraa,<br />
sul imaze apelireba?<br />
bolos, mainc, iqidan gadaxtoma<br />
Wupris simSvidesa da<br />
cis simkacres Soris rac giJdeba,<br />
imxela tyuilSi...<br />
3
4<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
<strong>gazeTi</strong><br />
proza 30 marti - 12 aprili 2012<br />
ra aris ra, ratom var mowyenili?<br />
arada, ramdeni saqme maqvs. saqme ra,<br />
Cemi saqme axla swavlaa, magram ra Cemi<br />
saqmea swavla? ar var dRes raRac swavlis<br />
iStaze. raRac, leqciaze wasvla<br />
mezareba. albaT, fakultetis dekani<br />
cofebs yris axla, sad ariso. magari<br />
tipia. rogori, ici? ai, cxvirs ro daaceminebs,<br />
milionio, rom etyvi da is ki,<br />
papalamo ki ara, 10 procentio, gipasuxebs.<br />
pirvel dRes gasaubreba gvqonda<br />
da gveubneba, Tqven xarT yvelaze<br />
kargi profesiis xalxi da Tanamdebobiso,<br />
Tan poxodu me miyurebs. va,<br />
vfiqrob, ministrebad xom ar daviniSneT?!<br />
vuTxari kidec da raRac feri<br />
Seecvala. ara, jer arao, jer Tqveni<br />
Tanamdeboba da rame studentoba da<br />
swavlaao, <strong>gazeTi</strong>viT alaparakda. mere<br />
saTiTaod gamogvkiTxa yvelas raRacebi.<br />
mSoblebi ras akeTebeno, rom<br />
mkiTxa, vupasuxe, mama skolaSi dadis<br />
da deda bavSvTa baRSi-meTqi. kinaRam<br />
infarqti miiRo. aba, Cemi ra bralia,<br />
Tu mama skolis direqtori myavs da<br />
deda _ bavSvTa saxlis. mere ki gavaiasne,<br />
magram mainc axla raRac cudi<br />
TvaliT miyurebs. arada, erTi Tvali<br />
Savi aqvs da meore lurji da gaige,<br />
romelia cudi. raRa is da raRa<br />
aleqsandre makedoneli. Tan saxeladac<br />
aleqsandrea, gvarad fifia. sul<br />
minda vkiTxo, mamamiss filipe xom ar<br />
qvia da dedamiss olimpiada, magram<br />
merideba. Tan raRac ara mgonia, imitom<br />
rom arasportuli tani aqvs _ Tumca<br />
ra SuaSia. dabalia da jmuxi. Sei-<br />
Zleba erTxel, ai, Tundac eqskursiaze<br />
rom wavalT, maSin vkiTxo, mere ra, Tvi-<br />
Tonac xo mkiTxa mSoblebze. xo,<br />
eqskursiaze wavalTo, dagvpirda da<br />
fexburTi unda geTamaSoTo. siciliT<br />
kinaRam CavbJirdi da ra gacinebso,<br />
mekiTxeba da meti veraferi movifiqre<br />
da raRaca gadamcda-meTqi _ ra SuaSi<br />
iyo. neta aleqsandre makedoneli Tu<br />
TamaSobda fexburTs. es ar vici, magram<br />
magrad mainteresebs aleqsandre<br />
fifia rogor TamaSobs. dabalia, magram<br />
principSi maradonac dabali iyo<br />
da jmuxi da fexburTis mefobaze ki<br />
qonda pretenzia da, mgoni, ekuTvnoda<br />
kidec. eqskursiaze vnaxav, ra maradonacaa.<br />
TviTon aleqsandre<br />
filosofias gvaswavlis. erTxel gvekiTxeba,<br />
TqvenTvis samyaros aRqma da<br />
Secnoba rodis moxda, rodis gaiazreT,<br />
rom adamiani xarT da is momenti<br />
Tu gaxsovTo. erTi jgufeli myavs,<br />
malxaza da iman samSobiaro saxlidan<br />
saxlSi rom gamomiyvanes, to est, meSvide<br />
dRidan ukve Sevimecne samyaro da<br />
mivxvdi, rom adamiani viyavi, iqedan<br />
maxsovs yvelaferio... mere Cemi jeri<br />
iyo. me piradad is maxsovda, sabavSvo<br />
baRSi rogor movidnen erTad deda da<br />
mama Cems wasayvanad da mere restoran-<br />
Si rogor viqeifeT. magram es ar miTqvams,<br />
aleqsandres vuTxari, pirvelad<br />
qalTan rom viyavi, maSin moxda Cems<br />
mier samyaros aRqma da Secnoba. iseTi<br />
kargi aRqma iyo, im dromde ki maxsovda<br />
raRacebi, magram mere ukve yvelaferi<br />
damaviwyda-meTqi. es rom<br />
vTqvi, jgufelebma iseTi sicili (bi-<br />
Webi) da wikvini (gogoebi) atexes,<br />
aleqsandrem _ wadi gareTo. wamovedi.<br />
xmas ar mcemda sami kvira...<br />
am fiqrebSi ki gaverTe cota, magram<br />
mainc mowyenili var. rom amboben,<br />
saqme Tu gaqvs, ra mogawyenso, ar aris<br />
swori. me rom saqme maqvs, maSin var mowyenili.<br />
arada, sami sakurso da xuTi<br />
seminari dasaweri maqvs. xalxi kide<br />
quCaSi, damasaqmeo, yviris. saqmis meti<br />
ra aris, muSaoba Tu ginda! veraferi<br />
gamigia am xalxis... avtobusSi mTvrali<br />
kaci momijda amas winaT da dasaqmeba<br />
mindao, meubneba. veubnebi, me dagasaqmeb,<br />
sakurso maqvs dasaweri, damiwere-meTqi,<br />
ramdenime kredits xo gaakeTebda?<br />
Sena giJi xom ar xaro da sxva<br />
skamze gadajda, iq qali daxvda da xom<br />
ar Segawuxeo. ara batonoo, iman. gavida<br />
cota xani da kide ekiTxeba, qalbatono,<br />
xom ar Segawuxeo. ara batonoo,<br />
kide iuara qalma. mesamed rom uTxra,<br />
xom ar Segawuxeo _ Sevwuxdi batonoo,<br />
qalma. maSin damasaqmeo,<br />
mTvralma, axla im qalTan gadavida<br />
Setevaze... me kinaRam skamidan gadmovvardi,<br />
amitom qalma daasaqma Tu ara,<br />
ar vici... mgoni, uari miiRo da Cavida<br />
mere is kaci ase dausaqmebeli...<br />
televizorSi vnaxe amas winaT, holivudSi,<br />
varskvlavT bulvarze erT kacs<br />
saqme unaxavs da varskvlavebis wmenda<br />
dauwyia, caze ki ara, miwaze. asfaltze<br />
ra, Tu qvafenilze holivudis varskvalavebi<br />
rom aris Camwkvrivebul-Cabetonebuli,<br />
imaT wmends da televiziamac<br />
ki gadaiRo. ai, Tbilisi aviRoT,<br />
gasawmendis meti ra aris, hoda, saqmec<br />
ginaxavs... SeiZleba televizorSic<br />
moxvde... bolo-bolo, xo Cvenc gvyavs<br />
varskvlavebi filarmoniis win. wmindos<br />
viRacam da iqneba dasaqmebuli... ra<br />
ideebi momdis?! ara momdis, momdis,<br />
magram ra vuyo, es rom ar vici...<br />
moica erTi mamidebs Sevexmiano,<br />
raRac momenatrasaviT...<br />
_ mamida!<br />
_ xo, giorgi, Svilo, rogora xar?<br />
_ mamida, panika ar atexo axla<br />
icode, avadaa mama, Tvali atkivda<br />
diliT da saswrafoTi waviyvaneT! _<br />
saidan movifiqre axla es?!<br />
ara uSavs, cotas inerviulebs mere<br />
vetyvi rom vxumrob.<br />
_ es ra miTxari, xumrob, biWo?<br />
_ netavi vxumrobde! eqimma, iseTi<br />
daavadebaa, Tu droze ar amoiRo erTi<br />
boda uceb, iyo erTi yiJina da Jivilxivili<br />
da gadaxveva-Caxuteba axali<br />
weliviT. am axalma mTavrobam es sixarulic<br />
waarTva xalxs...<br />
albaT axla mamidebi erTmaneTSi<br />
laparakoben... mgoni, vismen kidec...<br />
_ guliko, Sen xar?<br />
_ me var. eTer, rogora xar, genacvale?<br />
_ me ra miWirs. gogo, qarTlosis<br />
operacia rom Wirdeba, Tvalis, gaige?<br />
_ gagiJdi! dao, es ra miTxari?<br />
_ giorgim damireka weRan,<br />
saswrafos wauyvania diliT!<br />
_ vai Cems Tavs, mere?<br />
_ mere sam saaTze operacias ukeTeben...<br />
Tu erTi Tvali ar amouRes, meorezec<br />
gadava daavadeba da mTlad dabrmavdebao...<br />
_ es ra miTxari, ratom miwa ar<br />
gamiskdeba!<br />
_ gogo, Cveni lamazi Zma calTvala<br />
ver warmomidgenia, neta movmkvdariyavi<br />
da es ar gamego!<br />
_ tirili minda, qalo...<br />
_ RmerTo, es ra dagvemarTa?<br />
levan loria<br />
me, mamaCemi, ori mamida<br />
da ori aleqsandre<br />
Tvali, SeiZleba saerTod dabrmavdeso!<br />
_ neta guli ar dausustdebodes...<br />
axla Tu telefonidan raimes<br />
waqcevis xma gavigone, naRdi mamidaa.<br />
marTla cudad ar gaxdes... ra aris<br />
axla, Zmis erTi Tvalis gulisTvis xo<br />
ar mokvdeba, calTvala iyo kutuzovi<br />
da ra uqna orTvala napoleons...<br />
_ es ra miTxari, momikvda Tavi, es<br />
ra miTxari...<br />
_ xo, kargi, dawynardi axla, mamam<br />
ar uTxra eTeris da gulikos _ SeeSindebaTo!<br />
_ mere? _ gadavrCi, guli ar dasustebia...<br />
_ giTxari mainc. guliko mamidas<br />
Sen uTxari, ra! mindoda Tqma, magram...<br />
_ kargi, davurekav... sad ukeTeben<br />
operacias...<br />
_ Tvalis klinika rom aris or-<br />
TaWalaSi, iq!<br />
_ aucilebelia Tvalis amoReba?<br />
es ra miTxari, es ra mesmis?!<br />
_ kai, mamida, ar inerviulo. rom<br />
ar amouRon, daavadeba meore Tvalze<br />
gadavao...<br />
_ amas me ver gadavitan, _ vai,<br />
cudada mgoni saqme...<br />
_ xo kargi axla, mamida, amitom ki<br />
ar miTqvams! calTvala iyo kutuzovi...<br />
_ rais kutuzovi, axlave mivdivar,<br />
rodis aris operacia daniSnuli?<br />
_ dRes sam saaTze...<br />
_ uime, es ra dRe gamiTenda, gamosavali<br />
ar aris? calTvala darCeba<br />
Cemi lamazi Zma? ui, es ra dRe gamiTenda...<br />
mgoni, magrad Sevtope. ara uSavs,<br />
cotas inerviulebs, mTavaria, mere<br />
rogor gauxardeba, mamaCems rom orive<br />
Tvali saRi eqneba... omi da ubedureba<br />
rom iyo, uSuqoba da ugazoba, ra magrad<br />
uxaroda xalxs Suqi rom ainTe-<br />
_ eTeri, ras vizam, ici? eqims unda<br />
vTxovo Cemi Tvali Causvas, xo akeTeben<br />
axla aseT operacias.<br />
_ Seni rato unda Causvas, Sen didi<br />
Tvalebi gaqvs, imas kide patara, Cemnairi<br />
Tvalebi aqvs!<br />
_ gagiJdi, gogo, Sen Savi Tvalebi<br />
gaqvs, imas kide Cemnairi, lurji<br />
feris...<br />
_ amas verc SeamCneven!<br />
_ Zalianac SeamCneven!<br />
_ axlave taqss gamoviZaxeb da<br />
mivdivar!<br />
_ mec mivdivar...<br />
mgoni, axla sulac ar var mowyenili...<br />
gamiara. azartSi Sevedi. mamidebi<br />
albaT axla erTmaneTs aswreben, vin<br />
pirveli mivao. arada, erTi saburTalodan<br />
modis, meore _ vakidan. neta<br />
romeli miaswrebs. gaswrebaze Taviseburi<br />
filosofiuri Teoria aqvs<br />
aleqsandres _ fifias, makedonels ki<br />
ara. amaswinaT gvimtkicebda, racionalistur<br />
koncefciuri normebiT<br />
swrafad morbenali aqilevsi, olimpiuri<br />
Cempionio da rame, verafriT ver<br />
gaaswrebs sirbilSi kuso. magaria<br />
aleqsandre. marTla ku magi da kurdReli.<br />
moica, kaco, ra dros aleqsandrea,<br />
operacia `Tvali~ unda gavagr-<br />
Zelo. erTi, mamaCemsac davureko...<br />
_ mama, Sen xar?<br />
_ xo, Svilo, ar mcalia! Cqara miTxari,<br />
ra gindoda?<br />
ra did gulzea, moicados cota...<br />
Sevafucxuno...<br />
_ eTeri mamidam, guliko mamidas<br />
Tvali atkivebia da operacias ukeTebeno...<br />
ar undodaT, Sen gagego!<br />
_ es ra miTxari, Svilo, sad aris<br />
axla?<br />
_ orTaWalaSi rom Tvalis klinikaa,<br />
iq.<br />
_ rodis ukeTeben operacias?<br />
_ dRes, sam saaTze!<br />
_ gagiJdi, ratom aqamde ar miTxari?<br />
_ ar uTxra, inerviulebso!<br />
_ axlave mivdivar!<br />
axla mTavaria manqana nela ataros.<br />
uceb gamaxsenda, manqana zeTs Wams da<br />
profilaqtkaSi unda miviyvanoo, rom<br />
ambobda. e. i. taqsiT miva, avaria gamoiricxa...<br />
mainc SemeSinda.<br />
_ mama, axla narkozis qveS yavT,<br />
Cqara ar iaro... mainc kaifSia, verafers<br />
gaagebineb...<br />
_ xo, kargi, ar vivli Cqara...<br />
_ aki manqana profilaqtikaSi unda<br />
miviyvanoo...<br />
_ ver movaswari...<br />
* * *<br />
ezoSi Cavedi. iqve korpusTan<br />
griSa idga Tavis wiTel `volcvagen-<br />
Tan~. mezobelia. adre turistul firmaSi<br />
muSaobda mZRolad, TiTqmis mTeli<br />
evropa da azia moiara. raRa is da<br />
raRa aleqsandre makedoneli. mere ra,<br />
rom imas cxeni yavda, bucefali. gri-<br />
Sas samagierod `mersedesis~ avtobusi<br />
yavda da xaris Tavi qonda mixatuli<br />
da masac bucefals eZaxda. axla daberda<br />
da taqsaobiT erToba, am manqanas<br />
`hitlerovnas~ eZaxis. marTla qaliviT<br />
uyvars da efereba. lamis jvari<br />
daiweros, miTumetes, rom coli sami<br />
wlis win gardaecvala. diliT ise ar<br />
daZravs, saWes Tu ar akoca. erTxel<br />
avarias rom gadaarCina manqanam,<br />
saWeze ki ara, borblebzec ukocnia.<br />
erTi nakawri ar aqvs arc hitlerovnas<br />
da arc griSas. erTxel miyveboda,<br />
hitlers SekveTa miucia frang inJiner<br />
porSesTvis, raime kargi manqana<br />
gamikeTe, griSas unda gavugzavnoo.<br />
ravi, me ase momiyva. ase griSa hitleris<br />
siZe gamodis, magram sulac ar<br />
aris faSisti, imitom, rom patarebi<br />
Zalian uyvars. ase taqsaobiT SviliSvilebisTvis<br />
fulsac akeTebs, kviraobiT<br />
cirkSi da zooparkSic dayavs da<br />
rame... patara rom viyavi, tarebac maswavla,<br />
mama yovelTvis uars meubneboda,<br />
rame ar moiwioo...<br />
saavadmyofomde griSam mimiyvana.<br />
gzaSi movuyevi Tvalebis ambebi. magari<br />
angli viRaca xaro. griSa, ar damtovo,<br />
Tu kaci xar, ra ici, simarTles rom<br />
gaigebs mamaCemi, ra xasiaTze dadgeba,<br />
an mamidebi Tvalis eqimis magivrad<br />
gulis eqimTan ar gaxdnen wasayvanimeTqi.<br />
griSam, arao, mamaSens ver davenaxvebi,<br />
xo ici, rogor pativs vcemo,<br />
Sen Tavs Sen TviTon mixedeo. yvelas<br />
mivaswari. mere guliko movarda kargi<br />
maraToneliviT, Semecoda cota.<br />
samagierod rogor gauxardeba, rom<br />
gaigebs, rom vixumre...<br />
_ giorgi, Sen xar mamida? Zlivs<br />
movedi, saSineli taqsi iyo, Zlivs dadioda.<br />
sad aris qarTlosi? Seiyvanes<br />
ukve saoperacioSi?<br />
_ ki. ai, eTeri movida...<br />
_ rogor aris qarTlosi?<br />
_ saoperacioSia ukve, _ Tan<br />
vfiqrob, axla gzaSia da merans moagelvebs.<br />
marTla rame rom mouvides, ra<br />
meSveleba. sad vnaxo aseTi meore mama...<br />
_ giorgi, mamida! gadavwyvite,<br />
Cemi Tvali Cavusva qarTloss, eqimi<br />
unda vnaxo!<br />
_ Sen ki ara, me unda Cavusva Tvali,<br />
xo movilaparakeT!<br />
_ ra Tvalis Casmaze saubrobT? ki<br />
magram, mamaCems ar ekiTxebiT?!<br />
uceb mamac gamoCnda, airton senasaviT<br />
moagelva lamis Cemi xnis<br />
`nolsemi~.<br />
_ ai qarTlosic... moicaT, es furceli<br />
daitoveT, wamlebia Camowerili,<br />
rac eqimma dauniSna. me gaval erTi,<br />
eqimi unda vnaxo!<br />
_ qarTlos, saidan moxvedi? Sen<br />
fexze xar? aki saoperacioSiao?<br />
_ me ra miWirs, eTer! guliko, genacvale,<br />
romeli Tvali gtkiva, biWma<br />
narkozis qveS ariso, rom araferi gem-<br />
Cneva?<br />
_ me mtkiva Tu Sen unda gagikeTon<br />
operacia?<br />
_ rogor Tu me?<br />
_ giorgi! sad aris is sazizRari<br />
biWi?!<br />
_ ai, es furceli damitova,<br />
wamlebia Camowerili, rac gvWirdebao...<br />
...ise ra kargi mama myavs, es rom Cemma<br />
Svilma gamikeTos (Svili ara kvata,<br />
jer colic ar myavs, giJi ki ara var,<br />
efere axla yoveldRe erTsa da imave
30 marti - 12 aprili 2012<br />
qals, albaT, magari mosawyenia), movklav, iasnia. ai,<br />
axla mival da darwmunebuli var, arc miyvirebs. dedaCemi<br />
gamigiJdeboda, mgoni, nevrozi aqvs, albaT<br />
bavSvebis gadamkide. imis ofofebs ra aitanda! kidev<br />
kargi, imas ar daurekes. amas winaT saxlSi burTs<br />
vkenwlidi, ara da romeli maradona me var, hoda,<br />
iaponuri larnaki gavtexe. ewyina, ar xar Sen Cemi<br />
Svili, sayvareli larnaki rogor gamitexeo, aseTi<br />
ori mqonda sulo. amasobaSi mamac Semovida da mama,<br />
me Tqveni Svili ar var var-meTqi, vekiTxebi. saidan<br />
moitaneo, gaukvirda. burTiT iaponuri larnaki<br />
gavtexe da deda gamomityda-meTqi. mamam aiRo da<br />
meorec gatexa, larnakis dedac da... mere aRar<br />
gaagrZela. albaT, saerTaSoriso skandals moerida.<br />
mgoni, pirvelad Seigina... dedam, ra unda gelaparakoT,<br />
giJebi xarT oriveo da tirili daiwyo,<br />
mere me da mamam Zlivs davawynareT... ufro sworad,<br />
me vawynarebdi orives, imitom, rom orive tiroda...<br />
ra gulCvili mSoblebi myavs...<br />
_ Svilo, ase xumroba SeiZleba?! amaT rom rame<br />
mosvloda, ras apirebdi?<br />
_ xo, kargi, mamaCemo, ramdeni xania, erTad ar<br />
minaxixarT?! xoda, SegkribeT erTad!<br />
_ wlebs rom agroveb, cota Wkuac xo unda daagrovo?<br />
_ qarTlos, Zmao, Sen damarige: aryiT ar<br />
daTvreo, sigareti ar mowioo da sxvas jibeSi xeli<br />
ar Cauyoo, xumroba ar agikrZalavs! _ mamaCems magrad<br />
mowons Zmas rom veZaxi, Caicinebs.<br />
_ esaa, biWo, xumroba? taqsis mZRolma, saswrafo<br />
xom ar gamoviZaxo, feri ar gadevTo?! _ es guliko<br />
mamidaa...<br />
_ moewone, mamida, iqneb?!<br />
_ gaqri Sen, movewone ki ara mTeli gza vtirodi...<br />
_ cremli guls amSvidebs, Tvalebs wmends...<br />
_ guli rom xelSi meWira?!<br />
_ adrenalinis gamoyofa aZlierebs imunur<br />
sistemas...<br />
_ gagaadrenalineb, biWo, me Sen! _ es eTeria, _<br />
dagvixeTqa gulebi da iZaxis, imunur sistemas gi-<br />
ZlierebTo!<br />
ra meqna?! gadavexvie mamidebs, gamovisyide viTom<br />
amiT danaSauli. am mowyenilobis Jams ara uSavs,<br />
gaverTe... mamam, ar momekaroo. mainc jigaria, kocnis<br />
gareSec. mere raki erTad varT, sadme puri vWamoTo<br />
_ puris Wamas restoranSi qeifs eZaxis. mamidebma,<br />
adre, patara rom iyavi, Sen gvawvalebdi,<br />
axla Seni vaJbatoni, Tu gindaT, TqvenTan erTad<br />
puri vWamoT, jer eklesiaSi wavideTo... dedac movitaceT<br />
bavSvTa saxlidan. mere manqanaSi samive sam<br />
xmaSi uyveboda Tvalebis ambavs. dedas amJamad ar<br />
utira, icinoda. mere varkeTilis asaxvevTan xidis<br />
qveS cxvari ayidines mamaCems, SevwiroT, RmerTs madloba<br />
vuTxraT, rom yvelas Tvalebi gvaqvso... cxvari<br />
qaSueTSi miviyvaneT. mSvidi Tvalebi qonda da<br />
sevdiani, albaT, mama abramis batkansac aseTi<br />
Tvalebi eqneboda...<br />
_ `...dideba mamasa, Zesa da suliwmindasa... ~<br />
_ mama, naxe cxvars rqaze sanTlebi Cauqra!<br />
_ kargi, giorgi, Cumad iyavi...<br />
_ mamao daviT, sanTlebi Caqra, SeiZleba kvlav<br />
avanTo?!<br />
_ xo xedav, ganiSna, xels nu miSli, Cumad iyavio...<br />
_ `.... mamao Cveno, romeli xar caTa Sina, wminda<br />
iyav saxeli Seni... ~<br />
_ mama, naxe sanTlebi TavisiT ainTo...<br />
_ gogoebo, dainaxeT, sanTlebi rogor TavisiT<br />
ainTo?!<br />
_ xo...<br />
mere cxvari eklesiis ezoSi gavuSviT da balaxis<br />
Wama daiwyo. eklesiis damxmare Senobidan viRac kaci<br />
gamovida gabrazebuli... iciT, am balaxSi ramdeni<br />
gvaqvs micemulio... mokida cxvars xeli da waiyvana...<br />
Cven wamovediT. ukan ar mimixedavs, magram ratom-<br />
Rac megona, rom cxvari Cvensken iyureboda...<br />
...xo, restoranSi. iq vin damxvda, ar iciT?!<br />
getyviT da SeiZleba arc damijeroT! dekani,<br />
aleqsandre! viRac simpatiur qalbatonTan ijda da<br />
sanTlad iyo daRvrili da SaqariviT iyo damtkbari.<br />
Tavidan Tvalebs ar davujere, magram cali Tvali<br />
lurji da cali Tvali Savi adre aleqsandres qonda,<br />
makedonels da axla aqvs Cems dekans, aleqsandre<br />
fifias. xo, kide, mamidebs undodaT, mamaCemsac<br />
ase qonoda. magrebi myvanan orTave. aleqsandre<br />
gatacebiT uxsnida raRacas qals, darwmunebuli var,<br />
egzistencializmze uyveboda rames, rac, rogorc<br />
gviTxra, filosofiurad adamianis yvelaze Rrma<br />
kuTxiT wvdomis mcdelobaa Turme. mamaCems ori boTli<br />
Sampanuris fuli Sevawere da aleqsandres gavugzavne,<br />
fifias, aba, makedonels xom ar gavugzavnidi?<br />
oficiantma rom<br />
moaxeda, im sufridan<br />
gamogigzavneso,<br />
rac SemeZlo zrdilobianadmivesalme.<br />
mgoni, micno,<br />
ravi, orive TvaliT,<br />
SaviTac da lurji-<br />
Tac Semomxeda, gaibRinZ-gaiRima<br />
da<br />
imanac kargi ZmakaciviT<br />
amiwia xeli...<br />
Semodgoma<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
poezia<br />
debiuti<br />
Semodgomis SiSvel Rames eZineba mTvares.<br />
oqtomberi veRar uZlebs wamoqrolil qarebs,<br />
romlis sunTqva gametebiT xeebs ise arxevs,<br />
TiTqos cotac da alvebsac aacekvebs valsebs.<br />
nel-nela da Cqara-Cqara Wrelad Rebavs foTlebs<br />
Semodgoma ferTa funjiT da axsenebs rtoebs,<br />
rom noembers ver aCerebs, rogorc lomis bokvers,<br />
rom dReebiT mogonebad seqtemberi mokles.<br />
baRebs TiTqos sicivisgan SeparviaT SiSi.<br />
axlac axsovT rTvelisagan surneleba xilis.<br />
monatrebis mRelvareba daifara fiqriT<br />
mas Semdeg, rac Rrubelma ca aacremla wvimiT.<br />
awmyom ukan moitova foTolcvenis gama.<br />
daubera kvlav, imata susxianma qarma.<br />
Semodgoma usimwvanod bolo foTlebs fantavs<br />
da buneba frTxilad iwyebs dazamTrebis xatvas.<br />
* * *<br />
levan inauri<br />
isev movida Rame gviani,<br />
kvlav momakiTxa sevdis qarebma<br />
da mware msxverpli, rogorc mizani,<br />
am samyarodan fiqriT gaqreba.<br />
isev CamoTovs krwanisis velze<br />
da gaaTeTrebs vardisfer minebs.<br />
CemTvis siSore niSnavs mkvlelobas<br />
da SenTvis _ martis namian iebs.<br />
dRes momiloces Soba fifqebma<br />
da momasevdes fiqrTa triali,<br />
SenTvis zafxuli axla iwyeba,<br />
msubuqi sulis mCate friali.<br />
ianvris TveSi Semcivda ise,<br />
rom martoobam gayina lava.<br />
Sen sakuTar beds gayvebi isev<br />
da es leqsebi warsulSi wava.<br />
ganTiads miRma<br />
vardisferma zmanebam RamiT ar damaneba<br />
da sizmari gameqca sadRac sevdis SoreTSi,<br />
mogonebiT Znelia warsulis damarcxeba,<br />
SedarebiT advili _ tanjva am sicocxleSi.<br />
okeanis talRebma fiqris zRvari gakveTa.<br />
SenTan yofnis ocneba dasaliers mitacebs.<br />
uferuli ca-miwa daWriliviT waiqca,<br />
vumzer mxolod usulo, SeSliliviT miraJebs.<br />
sivrcis maradisoba horizontebs aorebs.<br />
garinduli buneba feTqavs mSvenierebiT.<br />
Seni da silamazis harmonia maocebs.<br />
msurs, rom mTeli samyaro vxatoT Cveni ferebiT.<br />
kviraRame mwvelia, uSenoba _ siSore.<br />
irgvliv ucxo xmebia nawamebi siCumiT.<br />
ocnebebis TeatrSi daveZeb reJisorebs,<br />
Cems ocnebas mxatvari xatavs lurji simuqiT.<br />
martoobis kvnesaSi Rame simwriT gaTenda<br />
da zmanebac gaTeTrda sinamdvilis farsebSi.<br />
alionis mwvervalze ufali gamaxsenda<br />
da imedmac inaTa moelvare fanjrebSi.<br />
msubuqi zedapiri<br />
jadosnuri saRamo da mzis Casvla saamo,<br />
sivrcispirma gaaRo horizontis karebi.<br />
damaviwyda simware da momnusxa simwvanem,<br />
gawvalebul miwaze Cadga mZlavri qarebi.<br />
gavyurebdi siSores movarvare Suqebis<br />
mzis sxivebiT anarekl damSvidebul talRebze.<br />
peizaJs ver vamCnevdi sevdas gapirquSebis<br />
da sul aRar vfiqrobdi sulierad daRlaze.<br />
gairinda buneba, Sen gamoCndi maRlobze.<br />
TiTqos ferTa gammaSi iRebeba gancdebi.<br />
SenTan tkbobis ocneba me veRar damaRonebs<br />
da riTmebis TamaSiT am samyaros gavcdebi.<br />
ukvdavi rwmena<br />
saukunod mwyurvali mivadgebi wyaroebs,<br />
TiTqos momeSuqeba imedi gadarCenis.<br />
gadareul arsebas netav bedi mwyalobdes<br />
da wyurvili ar iyos Cemi yru ganaCeni.<br />
CemTan fiqriT Ramdeba da tanjvebiT Tendeba,<br />
ararsebul mxareSi veZeb mainc arsebuls.<br />
daberebul sizmrebis civi Tovli ar dneba<br />
da tkivilebs mimravlebs isec gaaTasebuls.<br />
ferTa muqi naTeba SuaRamis maSfoTebs,<br />
Sav gancdaTa morevSi SiSi ar miamdeba.<br />
Cemi avi zmaneba maCvenebs eSafotebs<br />
da wvalebis wveTebiT sulSi damiRamdeba.<br />
saukuno vaeba daeSveba miwaze,<br />
mwuxarebis mdinares aadidebs wvimebiT.<br />
Cemo mama ufalo, Seni Svili miwame,<br />
rom sibnelis wamebad jer ar gaviwirebi.<br />
gadaivlis godeba mRelvarebis mwvervalebs<br />
da naRvlian RrublebSi daecema kamara.<br />
me, ocnebiT Sopeni, warmosaxviT vwer valsebs,<br />
magram RmerTma martoden poezia makmara.<br />
5
¡<br />
6<br />
proza<br />
dasawyisi # #60-70 #<br />
jer is iyo da, diad TavsxmaSi dar-<br />
Cenilebi saxuravebze aZvrnen, magram<br />
iwevda maRliTmaRla mrisxane wyali,<br />
da zemodanac sadgisebiviT esobodaT<br />
mWreli wveTebi wylisa imaT da yofili<br />
riqSa-dombasi sra-sasaxle ram, aiiisa<br />
– `gansasuenebeli~ erTdros da zogzog<br />
gamorCeulad pirmoTnmliqvnelTa<br />
qlesad-laqucTa misaRebic<br />
da mimRebic da miuRebelic da wamiwamsa<br />
saTqvlefi da amosayore da<br />
TqlafaTqlufiT sansvla da tyvroma<br />
Tavi da Tavi sasaTqvefoSi-im da magram<br />
SenaZeni viTomacada-es rogoris didis<br />
umzeobiT ver ifarebda jerjerobiTe<br />
wyliT-garduvaliT? – Tavretdasxmulebs<br />
da mxolod axlaRa da aqR<br />
mixvdnen imaTi WkuiT gamasxaravebul<br />
da gapampulavebul-viTo noes ima-kidobanisa<br />
im diad arss magram romeli<br />
kidobanisac kari maT ase mwared daugmana<br />
Turme mama-ufalma da maTTvisac<br />
kidobaniT gadarCenis gaRebulkari<br />
da jer SedarebiT sazrianebi-viTo<br />
gacurdnen ima-kidobanisaken xolo<br />
maT Soris muzikebisa viTomcodne<br />
riqSa-iSaka romelica rom ima-kidobanis<br />
dabrunebas da misi rogor<br />
mWidrod daxSuli karis gaRebas ramodensame<br />
sakravis (_ doli, calxma<br />
buki da diplipito da a.S.) Txovda axla<br />
TviT misTvisac ki, ima cerceti borotisaTvis<br />
anu ugunurisaTvis yovlad,<br />
maradmowyales, ufals, xolo man, RmerTma,<br />
`xolo man miugo da hrqua maT: amen<br />
getyvi Tquen: ara gicni Tquen~,<br />
radgan isini, TavT-iSakaiana, iyven<br />
kacebi-ugunurni, da emsgavsnen imas<br />
`romelman aRaSena saxli Tvisi qviSasa<br />
zeda. da gardamoRxda wvima¡, movides<br />
mdinareni... da ekueTnes saxlsa mas, da<br />
daeca. da iyo dacema igi misi did friad~.,<br />
da raoden xans (maTe IX, 36) ewyaleboda<br />
igini `rameTu iyvnen damaSural<br />
da dacvivnebul, viTarca cxovarni,<br />
romelTa ara aqun mwyemsi~, magram mwyemsi<br />
keTili rogor sumudam hyavdaT<br />
maT magram ara-ismines araferi, misi,<br />
noesma gardam, da, rogorc TviT misma<br />
Zem, erTaderTma, rogor-erTgulma<br />
mamis, gaimeora misi naTqvami, rom, vinc<br />
rom ar icna is, arc Tavad i g i icnobs<br />
maT gaWirvebis Jams:<br />
da `romelman uvar-myos me (maTe X,<br />
33) winaSe kacTa, uvar-meyo igi meca~<br />
da ramdengan es, bibliaSi,<br />
da,<br />
magram sad iyo karis gaReba da aseve<br />
aba sad-sadRa iyo is Tavdapirveli<br />
zari da Zrwola mere da mere rom elodaT,<br />
–<br />
ar Seismina, ara, RmerTma nagvianevi<br />
maTi, mudara:<br />
da roca Cawva yoveli saxli iyo es<br />
Tu cru-sasaxle da poseidonis cruvtaZaric<br />
rom gadafara wyalma axlaR<br />
RiaRa okeaneSic tivtivebdnen da tivtivebdnen<br />
raRac droebiT,R magram<br />
vaid-droebiT RvTiT-ganawiri ki ara<br />
da aramed TavianT-TaviT rogor<br />
Zalian ganwiruli-es adamianebi ki ara<br />
da, araadamianebi:<br />
erTxans rom mainc ris vai-vaglaxiT<br />
ramwared Savi liflifiTa tivtivebdnen<br />
da rogorsimwriT dacuraobdnenacki<br />
rogor Zalian zardacemuli<br />
es viTo-adamianebi, magram<br />
imaTi vai-viSi uSvelebeli da deverxanuli<br />
dedozarobiT SeZrwunebuli<br />
Tavzardacemoba ukidegano maSin Seiqna<br />
roca rom rogor usastikesad sazareli<br />
Tevzebi-isi-piraniaebi romlebic<br />
adamians jer yovel nasvretSi,<br />
gansakuTrebiTki erTgan uZvrebian da<br />
ramware RrRniT, ReWen da tkveren da<br />
kitrikikos ki, swored missa-imaSi vaebad<br />
SeWril piranias nabasrkbilebarze<br />
rogor-balRamiT gaaxsenda<br />
aramcTu TviT yofil-erTxansamardi<br />
aniCqa mere ki masze Semxedrebuli<br />
TavisiTavic da TviT moxsnilicac<br />
rom gaaxsenda – is samurTaqed<br />
saTaqavi aniCka da, bRaoda ase: hoiiv,<br />
aniCkav Sebedniero!!!, Sen magnoliis<br />
yvavilebis sunSi CaZaRldi da me vikiTxooo<br />
rogor ahxx esra ubedur<br />
marix-marskvlavze dabadebulma meee,<br />
avaaiihxx! _ da iyo rogor did-did<br />
pirTa TanamdebobebiT da maTi qveSevdomebisac<br />
ganurCevlad rogor<br />
Zalian gaa-didebul pirTa RmeWani da<br />
RrWiali kbilTa da kitrikiko amasac<br />
veRar axerxebda patara xanSi radgan<br />
sworedac cru-xaxaSi, tyuil-siyalbis<br />
mafrqvevelSi SeuZvra isi-pirania,<br />
mtknar mdinareTa Tevzi da axla ki<br />
rogor-didwylebiT Semotyorcnili<br />
okeaneSi, waTxSi magram romeli yveli<br />
aba is iyo is kintirikiko aramed sxartad<br />
mZvinvare piraniam ra gametebiT<br />
gadauRrRna xmismierebis TaRliTsimebi<br />
da piraniaebi, am mlaSe wyalSi<br />
moxvedrili mdinarisa-wyalT Tevzebi<br />
xom ra-gametebiT daeZebdnen mtknar<br />
xorcsa da sisxls da kiWamdnena<br />
magram im uamravi kiborCxalebiT ga-<br />
JRenTili lugumi xorci aiimaTac,<br />
piraniaebs maincdamainc ar moswondaT<br />
magram rogorRac simwarisadmizrdilobiTvi<br />
mainc RrRnidnen da<br />
mainca hSsWamdnen da uSvelebeli zvigenebi<br />
ki, romlebic axlac okeaneTa<br />
gamwmendelebad iTvlebian iseve<br />
guram doCanaSvili<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
<strong>gazeTi</strong><br />
kaci, saxelad noe<br />
rogorc mglebi tyisa daavadebul<br />
cxovelebisagan magram Tu mglebi mSvidad-ubiwod<br />
iyvnen kravebTan, axla,<br />
kidobanSi, is gareula-zvigenebi ki<br />
calfexs room moaWamdnen erT msxverpls<br />
mere meores ufatravdnen<br />
mucels da grZel nawlavebs ReWdnen<br />
da ReWdnen im zvigenuris kbilebiTa<br />
da vis rad dagidevdnen – erT dros<br />
rogorsa pir-tan-`mSvenier~ danawevrebul-gadaxleCil<br />
nayamas jerjerobiTul-monarCenebzec<br />
ver<br />
gaigebdi mTladc raxsad-raxsi saRebavebiT<br />
hqonda moxatuli sxeulis<br />
rarig ubadruki nakuwebi Tu Tavisi<br />
sisxliT-raxsiT, ve,<br />
da TiTan frTxileb-SeguebulTa<br />
alxana-Calxanasacki mTladac namdvilad<br />
ver daemarTaT kargisaqme, ra<br />
moiges ro, ima-frTxiluri SemgueblobiT,<br />
da okeaneSi erTaderTs visac ar<br />
uWirda poseidoni iyo esi rasakvrvelia<br />
radgan `diadi~ poseidona aki sulac<br />
ar iyo da ar arsebobda rogorc<br />
aseTi da armyofs kide? – aba rogor-<br />
Ra gauWirdeboda, ha?<br />
xolo mis qurums, adre miwisqveSeTiT<br />
mxoxavs-Zalian, tibetisaken,<br />
ra ulmobelad daewia piraniaebiani<br />
wyali iseTi? – romeli risxva<br />
Tund mismieri, adre,<br />
da rogor mwared, usazarlesad<br />
`iguemen igini sibrmiTa~ radgan imaTavianTi<br />
demonkratiul `TavisuflebiT~<br />
_ amorCeuliT da viTomdaca<br />
nebadarTuliT da TviT esac ki jer<br />
ra iyo radganac mainc am-droebiT-am<br />
da amitom mxolodRa raRac-droebi-<br />
Ti mxolod sastikiR iyo es da TviT<br />
esac ki, jer ra iyo racrom elodaT –<br />
`da warvides eseni satanjvelsa<br />
saukunosa~ – maradiulSi, ukunisamde,<br />
–<br />
esec xom maTe XXV-danaa, da neta<br />
ara-amaod, CvenTvis,<br />
da atlantidelebidan yvelaze<br />
didxans vinc Sescqeroda, pirdaRmejili,<br />
RvTis am vrcelrisxvas? –<br />
raRaTqmaunda domba-riqSai, Ti-<br />
Tan-viirSaka iyo, isi, misi sasaxle aki<br />
yvelazed maRla, maRlobze idga, da,<br />
jerki mxolod imaze SekrTa dainaxara<br />
rom bostneuli nadgurdeboda, mihqonda<br />
wyals magram imxneva,<br />
Zaanacvirma (romlebic aki ar Sromobdnen,<br />
maSin, ikbinebodnen mxolod)<br />
TavisiTavi: `erTi stafilos oxeridedac,<br />
kombostoiana vatire~-o, mere<br />
xexili, gansakuTrebiT bananebi da gulabifsxali<br />
da ananasi da amisTanani<br />
Seenana magram ki – `indostanidan movatanief,<br />
blomavercxli jibezedjibad<br />
ar miWyavis Tu, ra~-o, – ra icoda<br />
Tu SuamdinareTs, eTiopias da sxvacsubevr<br />
qveynebs igiv daRupva da mZime<br />
wyeva mTlad dasaqcevad, ra aRgvad,<br />
adgaT, – mTel xmels, adami-anTagan<br />
rarig wabilwul miwaze, ramdenxnobiT<br />
rom iTmenda, Zaan, miwakeTili da, gvixaroda<br />
Cven aramcTu keTilnayofiani<br />
xeebi aramed mTlad unayofo xeebis<br />
dawva-rogoriCanaxSireba ra Svebas<br />
gvgvrida oRond sruliad u-madlobod,<br />
–<br />
ki!<br />
da –<br />
`eg araferi, – simxnevisaTvis<br />
gaifiqrava borotis rarig damtarebel-matarebelma<br />
padredac, riq-<br />
Sam, magram jerkidev gamwarebulad<br />
modgafune RordaburvakTa danaxvaze,<br />
– vahra sukebi ra yaurmebi miaqv<br />
poseid... ara uSav-ra, zRvis padarkebi<br />
(_ saCuqrebio; nobaTio...) xom mainc<br />
mudam gveqneba~-o xolo mereki-rom<br />
miTomacadaposeidoniT miSvebuli piraniebi<br />
– upirvelesi mtacebelni arsebulTagan<br />
xmelsa Tu wyalSi, – imaT-<br />
Ta jgroiT-auracxeliT mxolodR xerxemaldarComili<br />
oragulebis da<br />
qaSayebis da RorjoTa da Savpirebisa<br />
da kiborCxaleb-zvigenebis – piraniaTTvis<br />
ganurCevlebis, pirisgemoTi,<br />
imaT fxaTa da xerxemalTa narCennafleTni<br />
rom miiriya mis sasaxlemde,<br />
lilaqvianis, padresisa `vah esa wvima<br />
aRara hxumrobs, veh~ gaivlo ase SmoriangulSi<br />
da meti saqme ara hqonda<br />
mis sasaxlemde jerkide miwazed moWrilsa<br />
da mavedrebel kargabloma<br />
xalxs – gagviRe kari, agviSvi Sens simaRlemdeo<br />
da is mere ra ro atatebuli<br />
CvilebiT rom acodebdnen, Tavs,<br />
eseni-mainc Seibraleo, magram:<br />
`Tqven gaaCineT? Tqvenve<br />
uSveleT~,o, magramki uceb imasac mihxvda<br />
rom ar argoda, es – sumTeli<br />
xalxis daRupva-esi:<br />
`me vinRa maWmevs~ – `viRa masmevs~<br />
ar gaxsenebia, – Zalian bevri iyo, wyali,<br />
da `viRa maWmevs!~-Ra axsomda, mxolod,<br />
arada,<br />
aqamomde-xo xomki, xome? –<br />
kaiWama-va da rakai, sva aqamomdisin;<br />
riqSav, xokai iyoye, es? –<br />
hah, ma ra iyo!, – Suenieri, ZrialaTkarqi...<br />
ra-SekiTxvai undoda, amas..., –<br />
veh! _ karqic iyvo da metic, vumfro,<br />
–<br />
da, metad ufro, axlovdeboda da<br />
iwvevda viTo-maRlisken, misken, didwarRvniT,<br />
diduSveleblad, ra didiwyali<br />
da,<br />
30 marti - 12 aprili 2012<br />
magrad daxSuli sra-sasaxlisa<br />
vercxl-saxuravzed aRoRda padre<br />
oRondac padre metad SavSavi, da<br />
SavSavadve iqamdec ki kirom aCqefda<br />
yovelivesi momZiebeli Zalian Savad<br />
mrisxane wyali da, piraniebs Tuki rom<br />
hyavdaT Tavkac-TavTevzad-jila,<br />
pirvelma iman CaaCo ah-ra sastikad<br />
rogorihx Zlevad kbilebmosili xaxa<br />
sworedac quslSi radganac riqSas ve-<br />
Rar ZaluZda yureba-misi, movardnil<br />
warRvniswamlekavis suyvelafrisa da,<br />
TavgzacdafleTils egona Tu Tund<br />
zurgSeqceviT-amiT-mainc ganudgeboda,<br />
Rvarcofs magram im kbeniT rogor<br />
Zalian gadaRmwarebul Tavad elvisfrad<br />
saxecvlilmac ahbRavla, zecas,<br />
im SuadRisas RrubelTa qufrviT<br />
mrumed Zalian daRamebuls, mTlad:<br />
`me buzikanti viyavi RmerTo!!., ar<br />
Semiwyaleb!!? – sul-supirvelad mxolobiTSi<br />
axsena, RmerTi, ai es sityva<br />
misTvis rogori anazdeuli axlaR<br />
nagrZnobi mwyalobelisadmi, TviT, ra<br />
vedrebiT da sasowarkveTiT axlaRa<br />
mixvda erTaderTiRa gadamrCenis zenad-arsobas<br />
da isRa uceb inatrularo<br />
rom kitrikikosi ukanaskneli saCuqari<br />
didad Zviir-fasi magram sazizRi<br />
radganac sisxliT mopovebuli – marmariloSi<br />
CaWedili oqrois mosqo<br />
firfitebi, sxvadasxva bgerebs<br />
modrek-aSvebiT rom gamoscemdnen, –<br />
ase-d sakravi, isi, gvliswil oqroTi<br />
aJRerebul klaknia JrJolviT rom<br />
Jrialebdnen netavi isa rad ver-ar<br />
aitana saxuravze iqidan rom-ki Seewira<br />
dammcqereblisadmi da gind yofiliyo<br />
gankuTvnili gankiTxvisaTvis,<br />
gansakiTxavi, egeb qrTamiT-am moenadirna-viTom,<br />
RmerTi magram raRad<br />
undoda isa-sibilwe, RmerTs, da waixarac<br />
modrekili, maTxovarsaviT yofili,<br />
padre, muxlebamde-wyalT mZlerokviTa<br />
garemosili, da – piraniebis<br />
ra basrebkbila uTuo mTavars esRa,<br />
undoda? – mTladac amoxta da Tavis<br />
damqaS-meomarTagan pirveli isa ise<br />
SeeWra da mfleTkbilebiT – Seicnovaa,<br />
Tavad borotman borotebisa<br />
rarig erTgulad damtrabeli erTicariqSa<br />
ai ise, rom, viiriSakasi jer<br />
nawlavTa fleTiT da ReWiT da mere<br />
didad mravlismnaxveli stomaqisa<br />
kbilebiseul daRrRniTa da merek imisi<br />
SxamT-gamosasunTq filtveb-gulis<br />
nTqmiT amouRadra gind ra slipina-saylapavi<br />
da im piridam sumTlad<br />
iqednedgadaqceuli gamouZvra garedanace-c<br />
im ZuZu-mkerdis STansanTqmelad<br />
romelzec xalxze<br />
moCvenebiTi ze-zrunviTa rom Zalianace<br />
saCveneblad ibragunebda, muStT,<br />
da eqs-dombasa, asedaRrRnils Tumc<br />
veRar esmoda grZnobismieri veRaraferi<br />
da, wuTisofelSic netavi-R<br />
suar smenoda-raim radganac borots,<br />
miugdebda, niadag-marad wasabilw<br />
yur-guls, erCia imas misi a¡ aqad-kvdoma<br />
– ufroSemdgoma vuuid, –<br />
`sicocxle~s<br />
da,<br />
Rirda, nuTu, misi sikvdili a¡ ase<br />
wvrilad-aRweriTe, Capiraniavebad<br />
magram, egeba esac unda vicodeT, da,<br />
jer sad iyo, meredamere asec mokvdoma<br />
rom didramdenad erCia imas-rac mis<br />
mokvdinebas –<br />
mokled-ki rovTqvaT, fiorulad,<br />
aqaurulsa sikvdilze, mis-sa?:<br />
iyo (vai im-yofas) da ara iyo ra (marTalia,<br />
es?!., radgan misTvis-netai<br />
marTlacda ara-d, hyofiliyo, is), iyo<br />
erTic, borotebisa mTlad monad,<br />
riqSa xolo misgan Sors,<br />
kidobanSi, mokuntuliyvnen Sua<br />
sarTulze, Sua sarTulis iatakze noe<br />
da mTeli ojaxi, misi,<br />
da, ama-warRvnis atexvisas, `noes<br />
cxovrebis meeqvsase wels, meore Tves,<br />
TviT meCvidmete dRes~, – am dRes<br />
moaskdnen ufskrulis wyaroebi da<br />
gaixsnen caTa sarkmelebi. awvimda qveyanas<br />
ormoci dRe da ormoci Rame da<br />
mere rogor da es meore Tvis meCvidmete<br />
dRe noesi ki ara, Tveebi – nisanisa<br />
da TiSrisas `moses kanonmdeblobis<br />
epoqaSi........, amitom mecnierebi........,<br />
fiqroben rom, warRvna daiwyo 17 madheSans,<br />
rac Cveni aTvliT emTxveva noembris<br />
pirvel ricxvebs~.<br />
da mxolod ciT kiar iyo, warRvna,
30 marti - 12 aprili 2012<br />
aramed<br />
` `didi ufskrulis wyaroebi~... albaT,<br />
am saxeliT iwodeboda dedamiwis<br />
qerqis qveS arsebuli wyali, romelmac<br />
savsebiT SesaZlebelia, Zlieri vulkanuri<br />
Zalebis zemoqmedebis Sedegad<br />
didi raodenobiT dafara misi zedapiri~...<br />
ase rom, jer Tavidanve daatyda<br />
atlantidas is albaT yvelaze didi<br />
sisastike miwisZvrisa rogor-zebeji-<br />
Tad gamaususurebeli da Tavzardamcemi<br />
kiara da, adamianebs ise, rom<br />
qariSxalisasac oflic caxcaxad gamosdiodaT<br />
da cviodnena saxuravebidan<br />
Semsres miwaze xolo zemodan<br />
marmarilosi didi filebi da lodebi<br />
jarji fxoveli<br />
gananqriobdnen (`wurilad dajeWkd-<br />
nen~, mTladac myral fxvnilad gadaqceul<br />
adamianebs) da egeba es sjobda<br />
im zvigenebsa da piraniebs romlebica<br />
rom, rogor Zalian amoqmeddnen maSin,<br />
rodesac<br />
` `...gaixsnen caTa sarkmelebi~ – es<br />
wylis Camodinebis TvalsaCino da<br />
Zlieri mxatvruli saxea. wyaluxvi<br />
wvimis nakadebic cidan modis da igi<br />
srul TanxmobaSia cis myar SexedulebasTan,<br />
romelic semitebs (mogvianoebs)<br />
warmoedginaT karvis anu TavSesafris<br />
saxiT, romelic gadaWimuli<br />
iyo dedamiwis Tavze~<br />
xolo `swored am dRes~... ... `romelic<br />
davadgineT, rom igi Seesabameba<br />
noembris Tvis erT-erT pirvel dRes<br />
rodesac palestinaSi, Cveulebriv<br />
didi wvimebis periodia~,<br />
da adidda okeane... da `daifara ma-<br />
Rali mTebi~... `savsebiT dasaSvebia is,<br />
rom aqac terminSi mTebi igulisxmeba<br />
im mxaris miwa da mTebi romelic pirvelyofili<br />
adamianis sacxovrebel adgils<br />
warmoadgenda da ganlagebuli<br />
iyo mdinareebis tigrosisa da evfratis<br />
auzSi, romlis umaRles punqts<br />
warmoadgenda~......,<br />
da,<br />
`moispo yoveli xorcieli, rac ki<br />
iZvroda amqveynad, frinveli, pirutyvi,<br />
mxeci da yoveli qvewarmavali,<br />
miwaze mZromeli, da yoveli adamiani.<br />
yvelaferi, rasac ki sicocxlis<br />
sunTqva edga nestoebSi, yvelaferi,<br />
rac xmeleTze iyo, mokvda. aRigava<br />
yoveli arseba, rac ki miwis pirze iyo.<br />
adamianidan dawyebuli pirutyvamde,<br />
qvewarmavalamde, cis frinvelebamde<br />
_ yvelaferi aRigava pirisagan miwisa.<br />
gadarCnen mxolod noe da masTan kidobanSi<br />
myofni~.<br />
da Tumca mTel ormoc dResa da<br />
Rames Svavdeboda uricxvi wyali, mxolod<br />
(_ mxolod!), Svavdeboda da<br />
sastikad rogor mZimed da mWreli wyali<br />
dedamiwaze, da merec, 40 dRis<br />
Semdeg,c, matulobda wyali dedamiwaze<br />
as ormocdaaTi dRe~. –<br />
`warRvnis wylis donis zrda da<br />
mateba grZeldeboda 150 dRis ganmavlobaSi,<br />
anu..... maSin mateba umaRles<br />
dones miaRwevda meSvide Tvis, meCvidmete<br />
dRes, anu Cveneburad aprilis<br />
Tvis bolo ricxvebSi~,<br />
da jer ki mTel ormoc rogor-gr-<br />
Zel dRe-Rames cis rogorCamoqufrul-ganxvnilisac<br />
sarkmelebidan<br />
Camodioda wyali da wyali, mrisxanedrogor<br />
ametyvelebuli da sevdanarevic<br />
ki, ram, ra grZeli ram-ars 40 dRe...<br />
ai, vTqvaT, gindac ama-dRevandelebma?<br />
– ramdenic ginda, magaliTi...<br />
ai, mTlad bavSvobaSi, roca Sesvenebis<br />
zars mxolod xuTiRa wuTi aklda<br />
mkacri maswavleblis ridiT rogor<br />
uCumrad, didad SekiTxviTuri<br />
moZraobiT amotrialebuli xelisgulisa<br />
meSveobiT vekiTxebodiT saa-<br />
Tiansa, Tanaklasels:<br />
`ramdeni darCa?~<br />
da isic, xuT TiTs gvaCvenebda, da,<br />
rogor iqve, CvenTagani:<br />
`axla, ramdeni?~ –<br />
oTxi TiTi...,<br />
da roca sam TiTs mogvaRirsebda<br />
mere aRar vekiTxebodiT radgan dasvenebisTvis<br />
viTomc-dasvenebiseul<br />
gegmebs vawyobdiT da, mTeli ormoci<br />
dReindeli is TqeSuri dro ki, wyaliT<br />
Zalian, ganmbaneli, kidobanisa da misi<br />
Siganis, rogor raZnelad gadioda<br />
noesTvis, albaT ki ara, marTla, xolo<br />
ormoci dRis Semdeg?<br />
`gaixsena RmerTma noe da yoveli<br />
cxoveli, yoveli pirutyvi, masTan er-<br />
Tad rom iyo kidobanSi~; –<br />
` `gaixsena RmerTma noe~.... es sityvebi<br />
gavigoT RmerTisadmi sakadrisi<br />
mowonebis azriT da ara im uxeSi<br />
mniSvnelobiT, rogorc es sCvevia Cvens<br />
uZlur adamianur bnuebas~ – iovane<br />
oqropiri: `ras niSnavs gaixsena? –<br />
gulmowyaled gadmoxeda RmerTma<br />
wmindans, romelic kidobanSi cxovrobda,<br />
Seebrala igi, rodesac is<br />
amgvarad mZime da Seviwroebul mdgomareobaSi<br />
iyo, da ar icoda riTi<br />
damTavrdeboda misi ubedureba. Rmer-<br />
Tis mier misi monebis gaxseneba, wmida<br />
werilis enaze niSnavs aRTqmis aRsrulebas<br />
da Sepirebuli jildos bo-<br />
Zebas – dabadeba XIX, 29; gamosvla II,<br />
24~.....<br />
da<br />
` `moavlina RmerTma qveynad qari~...<br />
yovlad Zlieria RmerTis xelSi,<br />
Rrublebis gamfantavi Zlieri qari<br />
romelic an warRvnis Sewyvetis saSualebas<br />
warmoadgenda an bunebrivi<br />
mizezi iyo..... RmerTi iyenebs bunebis<br />
movlenebsa da kanonebs, romlebic man<br />
daadgina, rogorc misive nebis aRmasrulebeli<br />
iaraRi~<br />
da<br />
` `daigmanen ufskrulis wyaroebi<br />
da caTa sarkmelebi~... warRvnis Sewyvetis<br />
mizezi srul SesabamisobaSia misi<br />
warmoSobis mizezebTan~. –<br />
`warRvnis matebis suraTis paralelurad<br />
es muxlebi iZleva misi (warRvnis)<br />
TandaTanobiT Sewyvetas, wylis<br />
sawyis kalapotSi da bunebriv sacavSi<br />
dabrunebis aranakleb suraTs. dabadebis<br />
aRmweri miuTiTebs detalebze,<br />
kerZod~..... –<br />
magram amaze, `ganmartebani~T,<br />
Semdgom,<br />
xoloki,<br />
warRvna,<br />
aki grZeldeboda mTel ormoc<br />
dResa da ormoc Rames da, X, X, X, X, I<br />
dRes, gaTenebisas, rom amovarda RmerTiT<br />
qari da gafanta Rrublebi da<br />
Tumca kidobans qari ar Sexebia magram<br />
grZnobda noe rom miacurebda mainc<br />
kidobans mwyalobeli RvTiT, Zali, da,<br />
Sescoda noem radgan gaifiqra:<br />
`rogorc iqna~... –<br />
RmerTma icoda saqme-Tavisi,<br />
xolo<br />
aki ra Znelad gadis cicqni-viTomac,<br />
wuTi, gindac mere, mozrdilobisas,<br />
roca gadavwyvetT rom sigaretis<br />
moweva saaTSi mxolod erTxel unda<br />
CavidinoT da, raZnelad gadis, am Sxamisac<br />
ki monatrebaze is mTeeli,<br />
grZeeli, rogor welvadi sruliadwuTi<br />
da xolo noes, RvTiT gadarCenisa-ken-da-saTvis<br />
ra sulswrafad<br />
mswrafs, rogor bedniers gaexardeboda<br />
rom Sewyda ukidegano isi, TqeSi, da<br />
da im Sewyvetil xmaurTan erTad<br />
wvimis wveTebis gadaRebas zeda sarkmelic<br />
daarwmunebda, noes, romlis<br />
`kidobans ar gaaCnda gverdiTi<br />
sarkmlebi (da ara gverdiTi Sida<br />
galiebi) saidanac SeiZleboda warRvnis<br />
perspeqtivis danaxva da masSi sinaTle<br />
aRwevda erTaderTi gaWrili<br />
zeda sarkmlidan~, – `dayudda wyali~,<br />
Sewyda, ki, wvima<br />
magram, eh, merec ` `matulobda wyali<br />
dedamiwaze as ormocdaaTi dRe~ –<br />
warRvnis wylis donis zrda grZelde-<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
proza<br />
boda 150 dRis ganmavlobaSi anu xuT<br />
Tveze odnav mets, xans, imormoci dRis<br />
CaTvliT, romliTac daiwyo warRvna...<br />
maSin mateba miaRwevda umaRles dones<br />
Cveneburad aprilis Tvis bolo ricxvebSi~,<br />
da, im ormoc dRes rom daemata, 150,<br />
noe kvlav ijda ususurad kidobanSi<br />
da sanam gamoCndebodnen zemoTa sarkmlidan<br />
mTaTa mwvervalebi da es moxdeboda<br />
ivlisis Sua ricxvebamde manamde<br />
ki im jerac uxilavi mwvervalebisaken<br />
rogor-saSvebo mizandasaxulebiT miacurebda<br />
kidobans-noesi rarigmwyalobeli<br />
magram erTxelac aramcTu<br />
danaxvebia arc Camoswvdenia noes misi<br />
xma, noes-bolomde-gamosacdels,<br />
mainc, da xolo noes krintic ar dascdenia<br />
sayvedurisa-im, rom miiviwya,<br />
RmerTma radganac grZnobda, jer<br />
kidev rodis, rodidan, Tavisi<br />
mRzrdeli-didedoTi mokidebuli da<br />
T-Ti mere grZnobda, noe, RmerTs,<br />
Zalian grZnobda,<br />
da Tumc mopatarao da uneburi<br />
codvebic axlda noes im gzaSi xolo<br />
im codvebs ki ar sCadioda sityvebiT<br />
da saqmiT magram gulisxmis-yofiT,<br />
Cadioda, is mere ra rom gamorCeuli,<br />
– adamiani,c, iyo noe,<br />
magram Tan Cadioda, Svebad, pirutyvebTan<br />
da wyaliT Sezelil fqvils,<br />
nedl coms gamozogviT uzidavda, ki,<br />
udebda qvamarils zogT, ufenda balaxT<br />
Tivad qceulebs da magram maragi<br />
wyalisa iklebda da im warRvnaSi noe<br />
da misi ojaxi da sulierebi-misi er-<br />
TaderTebi iyvnen visac-romlebsac<br />
TviT wyalic ki enatrebodaT, meti, da<br />
noem jer kidev rodis Sewyvita miwiseuli<br />
sazrdos miRebamde idayvidan<br />
Camoyolebuli xelebisdabana wesisamebr<br />
da, ganicdida, amas,<br />
magramki noes RmerTis xma Tumca ar<br />
gaugia magram i m i s i mociqulebis –<br />
gind jer armyofTa, adamianebTan, da<br />
magram Zalian-rogor momavalebis? –<br />
xmas rogor grZnobda, ki, Zalian ki, da,<br />
damwuxrebuls, rogorul Svebad<br />
Camoesma noem Tumca aba ra icoda igi<br />
magram wmida markozis, mociqulis,<br />
qristessas, Tavad:<br />
`xolo iesu miugo da hrqua maT~ –<br />
vin maT,s da imaT vinc ubaneli xeliT<br />
Wama usayvedura ki ara da mTladacukidures<br />
urjuloebad CauTvala<br />
mis mowafeebs es radgan aramcTu mere,<br />
atlantidaSic farisevlebs ra<br />
gamolevda romeli farisevlebic –<br />
`fariseveli: iesus dros arsebuli<br />
erT-erTi yvelaze ufro mniSvnelovani<br />
religiuri jgufis wevri.<br />
farisevelni cnobilni iyvnen imiT<br />
rom mkacrad icavdnen da usityvod<br />
emorCilebodnen moses rjuls~,<br />
da,<br />
sadukevelebisagan gansxvavebiT<br />
`maT swamdaT sulis ukvdaveba, mkvdreTiT<br />
aRdgoma, momavali cxovreba~<br />
magram<br />
`maTi msaxureba ZiriTadad garegnuli<br />
wesebis SesrulebiT Semoifargleboda~,<br />
xolo markozis saxarebiT xma<br />
Camoesma wmida markozs, rogori<br />
mkveTri da mkafio da rogori aRsavse<br />
saTnoebiT xma, Camoesma,:<br />
`xolo iesu miugo da hrqua maT~ –<br />
anu imaT, vinc ubaneli xeliT Wamda<br />
usayvedura ki ara da mTladac uki-<br />
gagrZeleba me-14 gverdze<br />
7<br />
dures urjuloebaT CauTvala mis<br />
mowafeebs, es, –<br />
`rameTu farisevelTa da yovelTa<br />
huriaTa ukueTu ara idayviTgan<br />
daibannian xelni, ara Wamian~, da asec<br />
aswavlidnen atlantidelebsac qurumebi<br />
da uxucesebi anu, gvepatios da<br />
azrobrivad-borotisagan ra naxiStarni<br />
yofiT, qurumebi,<br />
xoloki didad miRebul-iyo sasmelebisa<br />
da TeTreulisac<br />
sasaCveneblod recxva-garecxva da<br />
vercxlis Tasebis gaprialeba TvalismomWrelsa<br />
abzinvebamde-friad, da<br />
rodesac niSnismogebiT hkiTxes TviT<br />
Ze-kacisas Tu `ra¡saTvis mowafeni Senni<br />
ara vlenan moZRurebisaebr<br />
xucesTa¡sTa, aramed ubaneliTa xeli-<br />
Ta Wamen pursa?~<br />
da aq noesac ki Caesma pasuxi imis,<br />
TviT Tavad misi, romelic uwinares<br />
yovelTa saukuneTa, iyo, da romelmac<br />
rogor jer kidev axlac<br />
`hrqua maT~, rom –<br />
`rameTu keTilad Tqua esaia<br />
winawarmutyuelman Tquen orgul-<br />
TaTvis, viTarca weril ars, viTarmed:<br />
eri ese bagiTa maTiTa pativ-mcems me,<br />
xolo gul-ni maTni Sorad ganSorebul<br />
arian Cemgan~,<br />
da aseve iyo, ki, rogor-manamdels<br />
atlantidaSic; da mere rogor, ah ra<br />
xotbebi icodnen mama-RmerTisadmi<br />
Tuki gauWirdebodaT xolo kerpebisadmi<br />
rogor-uwyvetliv raebs aRara<br />
aRavlendnen ori batonis viTo-msaxurebi<br />
da isic viTomc miTo-fareSebi,<br />
es, radgan<br />
`amaod mmsaxureben me, aswaveben<br />
mcnebasa da moZRurebasa kacTasa~<br />
xolo es iyo is, rom,<br />
rac daidgina TviT ufalma-RmerTma<br />
Tavad TavisTvis, – rom:<br />
`aRar davwyevli miwas adamianebis<br />
gamo~..... magram amaze, Semdgom,<br />
`da dagitevebies mcneba¡ RmrTisa¡<br />
da gipyries moZRureba¡ kacTa¡:<br />
gancxra (recxva) sasumlebisa¡ da sxvasa<br />
eseviTarsa mravalsa hyofT~ –<br />
ah rogor guldagul-saguldagulod<br />
(magram amisaTvis jer guli namdvilad<br />
unda gqondes) aprialebdnen<br />
brolis Tasebs Tu vercxlis fialebs,<br />
xolo TviT momavali winaswarrogor-metyuelis,<br />
moses im mcnebas,<br />
romlis mixedviT<br />
`pativ-ec mamasa da dedasa Sensa; da<br />
romelman boroti Tquas mamisaTvis<br />
gina dedisaTvis, sikudiliT mokudin~<br />
magram,<br />
`da ara utevebT maT mamasa da dedasa<br />
yofad~<br />
rac kidev metad dagvisabuTa da<br />
gangvanaTla TviT iesuTi, maxarebelma<br />
maTem,<br />
da, mivyveT markozs, Tu ra Tqva<br />
TviT qristem, am Wrelsa qveynad iesud<br />
rogor movlenilma,<br />
`arara¡ ars kacisa gareT Semavali<br />
misa, romelmanca Seagina igi; aramed<br />
romeli gamovals misgan, igi ars,<br />
romeli Seaginebs kacsa.<br />
romelsa asxen yurni smenad, isminen!~<br />
magram TviT mowafeebic ver Caxvdnen<br />
qristes am sityvebs TqmulT iesu-<br />
Ti da, mere ki, roca Sevida Tavis senak-<br />
Si, droebiT Sin,s, – ubralo metad,<br />
nagebobaSi magram es mxolod<br />
Sesaxedad, mowafeebma maswavlels sTxoves<br />
axsna ama-naTqvamis, da, iesumac,<br />
mcire gakvirvebiT da datuqsviT, ase<br />
`hrqua maT: egreTve Tquenca ugulisxmove<br />
xarTa da ara gicnobies, rameTu<br />
yoveli gareSe Semavali kacsa ara Seaginebs?~<br />
gaocebuli SeCereboden, mowafeebi,<br />
TviT momavali diadi wmida mociqulebi<br />
im-erTis garda, xolo iesum:<br />
`rameTu ara Sevals gulsa, aramed<br />
muclad da gansavaliT ganvals da<br />
gaswmeds Wamadsa~.<br />
Seavlo, uxmod mdgarTa da garindulebs,<br />
Tvali da ra mrisxaned daamata<br />
radgan `ityoda, viTarmed: kacisagan<br />
gamomavali Seaginebs kacsa,<br />
rameTu Sinagan gulisagan kacTa¡sa<br />
gamovlenan gulis-sityuani borotni,<br />
mruSebani, siZvani, parvani, kacis-klvani~,<br />
¡
8<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
<strong>gazeTi</strong><br />
poezia 30 marti - 12 aprili 2012<br />
dalila bedianiZe<br />
* * *<br />
SiSvel sxeulze mosxmuli<br />
`yaryumni usapironi~<br />
da amis damwers sdioda<br />
piridan albaT mironi.<br />
rac Tqva, magrad Tqva saTqmeli,<br />
ajoba dros da sikvdilsa<br />
da misi sanTel-sakmeli<br />
macnea marad dilisa.<br />
kidevac gagviTendeba,<br />
kidevac dagviRamdeba<br />
mis CrdilqveS... Cvenma dedebma<br />
is ixsenion Tavdebad,<br />
rom saqarTvelos sicocxle<br />
grZeldeba, ara mTavrdeba<br />
da wlebma amoicoxnes,<br />
rac Wames wlebma mardebma.<br />
sibrZne da gambedaoba<br />
Seni ajobebs, rusTvelo.<br />
Taobas mosdevs Taoba,<br />
SeniT, Tu ar varT urTvelo.<br />
SeniT, Tu amqveyanaze<br />
Cvenc Tavi gamogveyofa,<br />
sityva dagvcdeba anazdad<br />
Seni – msoflios eyofa.<br />
Seni saxelic ar viciT,<br />
ise xar saxelovani.<br />
ukvdavebasTan nafici<br />
xar, ar gexeba glovani.<br />
`tansa gaZrcvilsa emosa<br />
yaryumni usapironi...~<br />
xma RvTisa da xma erisa!<br />
amin! gdiodes mironi!<br />
* * *<br />
vardze nami aikinZa,<br />
niSania dilisao,<br />
RmerTo, Sebraleba gqondes<br />
CemisTana Svilisao.<br />
efereba, rogorc ZiZa,<br />
sio kvirtebs xilisao...<br />
RmerTo, siyvaruli gqondes<br />
CemisTana Svilisao.<br />
locviT moval, locviT mival,<br />
Rame mwea Zilisao.<br />
RmerTo, locva Seismine<br />
CemisTana Svilisao.<br />
RmerTo, momec sixaruli –<br />
mzei Cemi wilisao,<br />
cxoneba da aRdgineba<br />
CemisTana Svilisao.<br />
momispe da momaSore<br />
mwamebeli cilisao<br />
da simarTle daijere,<br />
RmerTo, Seni Svilisao.<br />
gameRviZa, amogxede,<br />
RmerTo, caSi dilisao<br />
da imedad SenRa darCi,<br />
RmerTo, Seni Svilisao.<br />
* * *<br />
mze moklekabiani gogonaa,<br />
romelsac ezoSi TamaSiT daRlils<br />
deda eZaxis Sinisaken<br />
da isic midis fexaTreviT,<br />
radgan ar unda, ezo datovos<br />
da TamaSi Sewyvitos<br />
da sxva bavSvebs daemSvidobos.<br />
morCa dReisTvis mzis TamaSi<br />
da xvalem ki izrunos xvalisTvis!<br />
* * *<br />
nabij-nabij ganvvle bewvis xidi.<br />
ZaRli yefs da qaravani midis.<br />
o, sicocxle zeimia didi.<br />
ZaRli yefs da qaravani midis.<br />
did saxelebs vimeoreb ridiT –<br />
ZaRli yefs da qaravani midis.<br />
vin ras igebs, anda – vin ras yidis!<br />
ZaRli yefs da qaravani midis.<br />
sasityveTSi gzamkvlevi var, gidi.<br />
ZaRli yefs da qaravani midis.<br />
da gavyureb me dRe-Ramis Widils.<br />
ZaRli yefs da qaravani midis.<br />
menatreba o, cxovreba mSvidi.<br />
ZaRli yefs da qaravani midis.<br />
ar viRlebi kargi sityvis zidviT.<br />
ZaRli yefs da qaravani midis.<br />
zis sarkmelTan mze – WikWika Citi...<br />
ZaRli yefs da qaravani midis.<br />
* * *<br />
viTvli wuTebs da viTvli nabijebs,<br />
Tveebs da dReebs viTvli da viTvli.<br />
qarebs vendobi, rogorc Zma-biWebs,<br />
rom aitacon sicocxlis miTi.<br />
ferxulSi var da mzis irgvliv vbrunav,<br />
mze Cems TvalebSi airekleba.<br />
ara mbezrdeba garja da zrunva,<br />
gindac dReebi meqcnen eklebad.<br />
adamianis xvedri asea –<br />
mova da wava, wava da mova<br />
da siyvaruliT guli savsea –<br />
ara mTavrdeba grZnobaTa Tova.<br />
ise Tendeba, ise Ramdeba,<br />
rom mzes arasdros ganveSorebiT.<br />
mze-RmerTi dasjis yvela Tavnebas,<br />
morCilT miafrens frTebis sworebiT.<br />
viTvli wuTebs da saaTebs viTvli<br />
da kudSi mivdev maradisobas.<br />
fanjris minaze mzes vxatav TiTiT,<br />
rom yinva mospos misma misnobam.<br />
* * *<br />
ris siyvaruli, ra siyvaruli!<br />
siyvaruli rom arsebobdes,<br />
qveynad amdeni codva-brali<br />
albaT aRar itrialebda.<br />
netar arian morwmuneni –<br />
siyvaruli maT moigones.<br />
aris asaki, roca gvjera siyvarulisa<br />
da netarebiT vcdebiT, vcdebiT<br />
da am Secdomis nayofiT vtkbebiT.<br />
aris asaki, roca Tvali agvexileba<br />
da davinaxavT, siyvarulis wminda saxeliT<br />
vis ra undoda Cvengana da Cvens siaxloves.<br />
ris siyvaruli, ra siyvaruli!<br />
damTavrda xana bavSvobisa,<br />
xana netari<br />
da daiwyo brZola Cveni arsebobisTvis,<br />
roca mSoblebi uZlurebi arian da<br />
Cvens bedSi veRar Caerevian.<br />
yvelas Cven-Cveni gza migvaqanebs<br />
da siyvarulze ocneba ki ocnebad rCeba.<br />
ris siyvaruli! ra siyvaruli!<br />
* * *<br />
sityvebs qariviT gaxednis riTma<br />
da Casxams leqsis myudro budeSi.<br />
hpova savane leqsebSi miTma,<br />
hpova sityvebma leqsSi nugeSi.<br />
ros qariSxali amovardeba,<br />
budidan mwared wamoyris sityvebs.<br />
gaifurCqneba riTma vardebad,<br />
me mSvenierma vardebma miymes.<br />
me sityvebs varCev, viT xorblis marcvlebs,<br />
raTa davfqva da mec vWamo puri,<br />
arsobis sityva me Zalas maZlevs,<br />
o, rogor moCqefs! daugdeT yuri!<br />
mSvenieria sityvaTa dena,<br />
vumzer, viT TevzTa lamaz qaravans.<br />
sityviT ZlieriT avidgi ena,<br />
sadac sityvaa, mec rad ara var.<br />
sityvebs qariviT gaxednis riTma<br />
da Caudgeba leqss saTaveSi.<br />
de, Seisvenos aTive TiTma,<br />
qari wers, me ki afrad aveSvi.<br />
* * *<br />
rom aRara var Tvrameti wlisa,<br />
samwuxaroa, samwuxaroa.<br />
Tvrameti weli daudga visac<br />
da vinc Cems nacvlad qveynad xval mova,<br />
de, daelocos nabiji yvela<br />
da gamarjveba sdevdes gmiruli.<br />
Tvals vadevneb da vSfoTav da vRelav –<br />
me – zurabiviT wlebs Cakiruli.<br />
vaSene Cemi wili kedeli,<br />
vaSene Cemi cixe da koSki.<br />
viyav xan xuro, xan ki – mWedeli,<br />
SevinarCune zarzma da oSki<br />
da saimedo xelebs gadavce<br />
minda, rac dRemde SevinarCune<br />
da veridebi flidsa da gamcems<br />
da mters, romelic ver gamaCumebs.<br />
me aRara var Tvrameti wlisa,<br />
magram suls wlebi ar emateba<br />
da vcdilob, leqsiT samSoblo vixsna,<br />
rogorc daixsnes romi batebma.<br />
* * *<br />
rogorc saaTis didi qanqara,<br />
mze svelma qarma gadaaqana.<br />
mze dasavlisken gadaixara,<br />
zRapruli, rogorc xari wiqara.<br />
midis, mze midis, sicocxle miaqvs<br />
da beRurebi iwyeben wiaqs<br />
da beRurebi, rogorc wuTebi,<br />
frenen da mzeriT vesaTuTebi.<br />
gaRma-gamoRma gadis-gamodis<br />
mzis sxivi Wreli, grZeli samosiT<br />
da rogorc wkepla, migverekeba<br />
sxivi da zRvaSi airekleba<br />
da zRvis talRebsa da zecas Soris<br />
mze daqanaobs, viT TeTri qori.<br />
ise axloa, xeliT Sewvdebi<br />
da ise Sors, rom ver wvdebi wlebi<br />
da TiTo sxivi TiTo wuTia,<br />
romelmac tkivils Rame uTia.<br />
SeCerdi, mzeo! SeCerdi, wamo!<br />
maradisoba minda, viwamo.<br />
* * *<br />
amaSore seni<br />
Zneli mosarCeni,<br />
o, ufalo, damifare,<br />
Seismine Cemi!<br />
me vwer wvimis eniT<br />
da wveTebis cveniT<br />
da sityvas nu gamomilev,<br />
RmerTo, damixseni.<br />
SegTxov cremlTa deniT,<br />
SegTxov locviT, lxeniT,<br />
RmerTo, RmerTo, Semarge<br />
dedis tkbili xseni.<br />
damimarcxe mteri,<br />
ar Semexos mtveri,<br />
RmerTo, SemogmReri,<br />
iwvis sanTlis Reri.<br />
gulo, gauZeli!<br />
mowyalebas veli.<br />
RmerTo, cuds arasa viqm,<br />
momimarTe xeli!<br />
* * *<br />
siZulviliT ver icxovreb,<br />
aseTia Cveni wesi,<br />
nurc margalits uyri Rorebs,<br />
sxva monaxe, ukeTesi!<br />
siyvaruli daamarcxebs,<br />
rasac siZulvili ebrZvis.<br />
siZulvilo, unda dacxre,<br />
rad giyria gzaze ZeZvi?<br />
an ras erCi adamians?<br />
gaeride, gaecale!<br />
diax, Senze aramia,<br />
rac gvajobe, rac Segvcvale.<br />
daxlarTuli fesvebidan<br />
daxlarTuli mRera ismis.<br />
Ramdeba da daibinda<br />
Seni momavali nisliT.<br />
siZulvilo, Tumc jer Rvivi,<br />
siyvaruls ver gadurCebi.
30 marti - 12 aprili 2012<br />
gamarjvebis droSebiviT<br />
agviyvavda aluCebi.<br />
* * *<br />
aravin icis, ra xdeba wyalqveS,<br />
roca lotosze cremlebi brwyinavs<br />
da roca talRa talRas scems nageSs,<br />
roca batonobs xmeleTze yinva.<br />
aravin icis mtkivan fesvebis<br />
wamali, miwis qveS rom arian<br />
da akrZaluli qveynad wesebiT<br />
Tagvebi xraven – gagixaria!<br />
aravin icis, zecis siRrmeSi<br />
kidev ramdeni mze mimalula<br />
da Cveni mze ki daRlili xvneSis<br />
da gaumarTavT sxivebs marula.<br />
aravin icis, sad zis sikvdili<br />
Casafrebuli da moTareSe<br />
da qreba suli ise, viT Crdili,<br />
aq yovelive kvalis gareSe.<br />
aravin icis, RmerTi sad aris,<br />
igi Sens gulSi eZebo unda<br />
da guli skdeba naRmis sadari<br />
da guli dneba, viT Tovlis gunda.<br />
* * *<br />
Zlivs davusxlti mSfoTvar vnebebs,<br />
dro damidga ganridebis.<br />
buxris piras isveneben<br />
daqanculi qaritebi.<br />
qariSxalma Caiara<br />
da datova Savi kvali<br />
yava gnebavT? Cai? ara?<br />
movuxuWoT dardebs Tvali.<br />
sityva sityvas akldeba da<br />
sityva sityvas emateba.<br />
ai, viRac daibada,<br />
ai, ukve viRac kvdeba.<br />
siyvaruli, sixaruli –<br />
ra vinatro ufro meti<br />
da mzeTa qveS siaruliT<br />
cis kars vutev gamoketils.<br />
RmerTo, momec kargi `xvale~<br />
da Sors scila-qaribdebi!<br />
dRes – visveneb, daviRale.<br />
isveneben qaritebi.<br />
axla, roca...<br />
axla, roca yvela gamocda<br />
ase, Tu ise, Cabarebuli maqvs<br />
da arasasurveli ardadegebi miaxlovdeba –<br />
siberis ardadegebi miaxlovdeba –<br />
siberis ardadegebi...<br />
***<br />
Ramea axla,<br />
ubralod Rame...<br />
ubralod sZinavs<br />
ubralo qalaqs...<br />
gamoparula<br />
zecidan mTvare<br />
da sarkmels Tavis<br />
naTebas hparavs...<br />
molaRuria,<br />
totze rom daxtis,<br />
xmiT vicani da<br />
frTebis SrialiT...<br />
zafxulis Rame,<br />
niavi ar qris...<br />
wvimebo, risTvis<br />
dagvigviandiT?<br />
***<br />
debiuti<br />
icvlida talRa aTasgvar riTmas,<br />
mze horizontis xazze ekida...<br />
velodi Rimils, an sulac sityvas<br />
dRes, sanam Rame ar momekida...<br />
qarma gaSala droSad Seni Tma,<br />
me es vicodi da ufro vgrZnobdi,<br />
rogorc mowafem, qaris Segirdma,<br />
viwame marcxi, magram ar gTmobdi...<br />
radgan daTmoba ar SemiZlia,<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
poezia<br />
axla, roca ukve Zalian kargad vici,<br />
rom saaxalwlo saCuqrebi Tovlis babuas ar moaqvs<br />
da rom bavSvebs kombostoSi ar pouloben,<br />
arc weroebs mohyavT...<br />
axla, roca is daRliloba miaxlovdeba,<br />
sikvdilis Zili rom unda mohyves<br />
da avtobusis fanjridan mtkvars rom gadavxedav<br />
samsaxurSi mimavali,<br />
qaronis navi melandeba gaRma motivtive...<br />
axla, roca sarkeSi Caxedva aRar mixaria<br />
da aravis TvalebSi Caxedva aRar mixaria,<br />
radgan iq siyvaruls ver vpoveb...<br />
axla, roca dacotavdnen megobrebi da mtrebma<br />
imates,<br />
bewvis xidze gamavali ufskruls Tvals varideb,<br />
rom simaRlisgan Tavbru ar damesxas da ar<br />
Cavvarde...<br />
vici, yvela mokvdavia, magram, ufalo,<br />
is mainc macale, bewvis xidi mSvidobiT gaviaro<br />
da mSvidobiT mogeaxlo,<br />
roca vigrZnob, sicocxle aRar SemiZlia da<br />
meZineba.<br />
laSa jaiani<br />
marcxia Tavad fiqri aseTi,<br />
zRvaze damwvari wami nislia<br />
da sikvdilia saxeli erTi...<br />
Sors, sadac naZvi naZvs mikrobia<br />
da simfonia zRvis ismis mxolod,<br />
gadiwereba es istoria<br />
da ras daweren, ar vici, bolos...<br />
me mogatyueT, ros vTqvi _ damTavrda,<br />
ar daviclebi radganac mudam...<br />
zRvam yvela talRa aaqafqafa<br />
da Caidina is, rac mas surda...<br />
adamiani<br />
adamiani iyo,<br />
adamiani ars...<br />
Cven ver gavigebT<br />
Cvens<br />
Seqmnis mizezs<br />
da arss...<br />
adamiani rbis<br />
da ritms ayolebs dros.<br />
adamiani cis,<br />
cas mis<br />
Sewevnas sTxovs...<br />
adamiani ra?<br />
adamiani vin?<br />
ukan moxedva<br />
Tu?<br />
* * *<br />
_ sad iyavi?<br />
_ abanoSi!<br />
_ ra ipove?<br />
_ oqros qoSi.<br />
vipove da gamixarda,<br />
ar gamaCnda arca groSi.<br />
dRes davkargav, xval vipovi,<br />
es cxovreba ase midis.<br />
CiTis kabas, perangs movis<br />
xan gavyidi, xan – viyidi.<br />
yvelaferi, rac ki xdeba,<br />
bedia da bediswera.<br />
daZveleba, ganaxleba<br />
enacvleba erTurTs jerac.<br />
_ sad midixar?<br />
_ gana vici!<br />
gzas mivyavar usasrulos.<br />
arc macilebs, arc vin micdis,<br />
Sens amara davrCi, sulo.<br />
TeTri dRe da Savi dRea<br />
Cvenda wilad dadgenili.<br />
gza? aq mxolod klde da Rrea...<br />
mze? aq mxolod aris Crdili.<br />
mudam svla<br />
win da win...<br />
adamiani iyo,<br />
adamiani ars...<br />
Cven ver gavigebT<br />
Cvens<br />
awmyos,<br />
momavals,<br />
mrwamss...<br />
adamiani dro,<br />
adamianad qmna...<br />
adamiani vin<br />
da ufro metad ra!<br />
***<br />
zantad loculobs gamZRari beri,<br />
albaT CaTvlema swyuria.<br />
kviradRis wirvas moadga eri,<br />
xuTSabaTs marxva dakargulia...<br />
grilia zeca, magram maxinji.<br />
iqneb araa, is razec vfiqrobT?!<br />
me ormoc wamsac aRar davicdi,<br />
am ormoc dReSi me movkvdi TiTqos...<br />
wkrialebs zari, xalxi Subls ixeTqs,<br />
ucqeren ise, viT erT dros kinos,<br />
mama CifCifebs dazuTxul sityvebs<br />
da Tvals adevnebs sisxlisfer Rvinos...<br />
zantad loculobs eri da beri<br />
yvelas cxoneba swyuria,<br />
gadavsebuli wminda nivTebiT<br />
gakvirvebuli vaWrobs uria...<br />
9
10<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
<strong>gazeTi</strong><br />
esse 30 marti - 12 aprili 2012<br />
dasawyisi #69 Tamar iaSvili<br />
avtori jerjerobiT isev saSa<br />
gamyreliZis qvrivis naambobs ubrundeba:<br />
„erTxel saxinkleSi xelsawmendze<br />
saSaze leqsi daewera. saSa saxlamde<br />
moacila da leqsi me gadmomca. wavikiTxe<br />
da gadavirie. niko amayad ambobda,<br />
naxe, Cem daweril leqss ra Seu-<br />
Zliano! mere manugeSebda, Tu es nugeSi<br />
iyo: aseTi patiosani da cremliviT<br />
mTrTolvare kaci Cvens qveyanaSi<br />
didxans ver icocxlebso~. rogor ara<br />
hgavs nikos saqciels! amas am esses avtori<br />
mTeli sxeuliTa grZnobs da<br />
vinc nikos kargad icnobda, isic<br />
daemowmeba. nuTu, SeeSinda nikos, mar-<br />
Tla ar daeWiraT da ase uniWod da<br />
ulazaTod dadga es scena? dirbelis<br />
SviliSvili nikos SeSinebas verasodes<br />
daijerebs, radgan misTvis is<br />
gautexeli sulis adamiania, an iqneb,<br />
orjer cixegamovlilma nikom Wkua<br />
iswavla da ufro praqtikuli gaxda?<br />
swored es aris am esses avtoris Tavsatexi.<br />
simarTle ki mxolod nikom<br />
icis... icis da kidevac rom gveTamaSeba,<br />
axla aiRebs da am leqss Tavis beletristul<br />
TxzulebaSi CarTavs. iq<br />
vinme qmris moRalate da qmrisgan<br />
ulmoblad moklul qals miuZRvnis<br />
da mis samareze amokveTavs:<br />
`is kamkamebda, viT cremlis gube<br />
alali gulis fiqrebiT savse...~<br />
(`Sexvedrebi da sinanuli~. gv. 217.<br />
1995 w.)<br />
moswons nikos es leqsi... unda, rom<br />
Tavis TxzulebaSi gamoiyenos, sxva<br />
adgili ver upova, Tavadac xvdeba: sad<br />
qmris moRalate coli da sad alali<br />
gulis fiqrebi? amitomac boloSi<br />
gamarTlebasaviT daamatebs _ `Ralatis<br />
Rames es qedmoxrili striqonebi<br />
rodi sjeroda~...<br />
am esses avtorma nikos patimrobaze<br />
karga xans araferi icoda, mgalobliSvilebis<br />
ojaxSi am Temaze saubars<br />
gaurbodnen. Tumca, roca gaigo, ar<br />
gahkvirvebia. is ufro gaukvirdeboda,<br />
nikosaviT Tavisufali sulis adamiani<br />
im avbediT wlebSi patimrobas<br />
Tu ascdeboda. dedis arqivSi gaugzavnel<br />
baraTs waawyda, leqsad dawerils.<br />
1944 wlis martia... saSa frontzea,<br />
niko _ cixeSi. 15 wlis leila wers:<br />
poet niko samadaSvils<br />
pirvelad SengniT moZRvnil<br />
albomze<br />
gaibna Cemi leqsis riTmebi,<br />
mudam miyvarda Seni leqsebi,<br />
kvlav monatruli maTi viqnebi.<br />
Sen aq ara xar, Sen leqsis riTmebs<br />
Tavisuflebis ver beravs qari.<br />
da Sens rveulebs, savses riTmebiT,<br />
albaT, edeba mtveri mwuxari.<br />
`naZvebi kubos kvlav aqroleben<br />
da yvavilebic kvlav<br />
moaqvT qarebs,~<br />
laRad darCenil naZvebis Srials<br />
Seni leqsebi Tavs rom afarebs.<br />
iqneb, Sen mandac umReri grZnobebs,<br />
uZRvni laJvardebs warmtac<br />
striqonebs,<br />
iqneb, qmni leqsTa da<br />
riTmTa baRebs,<br />
xan gasalaRebs, xan dasaRonebs.<br />
mand, sadac suli sevdiT<br />
imtvreva,<br />
sadac sibnele akivlebs gulebs,<br />
igoneb, albaT, warsul cxovrebas<br />
aw daviwyebuls, drogadasulebs.<br />
an Tbilisidan moberil niavs<br />
mkerds gadauSli,<br />
albaT vedrebiT;<br />
ex, sadRa naxav saSa dirbelsa,<br />
bindze daclili alaverdebiT.<br />
an ZmabiWebis sad Cans qeifi,<br />
aRar dahqrian giJi etlebi,<br />
ex, cxenebia TavaSvebuli,<br />
ex, cxenebia gasaxednebi.<br />
Seni ocneba Tbiliss gagonebs,<br />
mware fiqrSi xar, albaT,<br />
garTuli,<br />
iqneba yanwiT Rvino gwyuria,<br />
leqsad amosTqva tkbili<br />
qarTuli.<br />
es bedi aris mowame tanjvis,<br />
sevdas veRar cvlis basri kalami,<br />
davwere, magram sad gamovgzavno,<br />
Cemi madloba, Cemi salami.<br />
am dRidan arc ise Sors aris is<br />
mniSvnelovani ambavi, romelic<br />
TamaSi wesebis gareSe<br />
dirbelis venaxSi qeifs ukavSirdeba. yvelaferi<br />
ki ase iwyeboda:<br />
leilas megobrebi hyavs ojaxSi mipatiJebuli:<br />
rezi TvaraZe da Tamaz Cxenkeli.<br />
bevri aqvT saerTo, samive leqsebs<br />
wers, poezia uyvarT, erTmaneTs sakuTar<br />
leqsebs ukiTxaven, literaturaze<br />
saubroben... saerTo megobrebi hyavT.<br />
mogvianebiT leilas qaliSvili dedis<br />
xelnawerebSi saxumaro leqsebsac aRmoaCens,<br />
romlebsac erTmaneTs swerdnen:<br />
dRes rezi TvaraZe vnaxe, Tamaz Cxenkels<br />
axali leqsi dauweria:<br />
CemTan aRar modixar,<br />
aRar matkbob RimiTa,<br />
Cemo kargo dodika,<br />
netav ra mogivida?<br />
aRara maqvs lxena,<br />
Sen ki dasdev yeinebs,<br />
Semogevle Sena,<br />
netav ra gawyeine?<br />
pasuxi ar igvianebs, leilas dRiuris<br />
Semdegi furceli meore dResvea dawer-<br />
ili: rame mware davuweroT sapasuxod<br />
Tamazs, _ meubneba dodo. _ kargi, veTanxmebi<br />
me, magram im pirobiT, Tu ar gaamxel,<br />
rom Cemi dawerilia, viTom Sen dawere...<br />
leqsi dagiweria,<br />
mijavrdebi raRaze,<br />
Tamaz, monatrebixar<br />
plexanovis `lamazebs~.<br />
gixmoben, urCevnixarT<br />
bairons da geines,<br />
me Tu davdev yeinebs,<br />
amiT Sen gawyenine?<br />
leqsad dagiweria,<br />
eg Seni samduravi,<br />
Sen Tu rame gewyina,<br />
mogikvda Cemi Tavi.<br />
17. 10. 46 w.<br />
...axla swored rezisa da Tamazs elodeba<br />
leila. mama ar aris saxlSi. deda<br />
samzareuloSi fusfusebs, leila sufras<br />
Slis. moulodnelad saSa midis saxlSi.<br />
oTaxSi gaSlil sufras rom dainaxavs,<br />
ikiTxavs, vinmes velodebiTo? _ aravis,<br />
sadilobas vapirebdiTo, _ pasuxobs leila.<br />
_ Zalianac kargio, ambobs saSa da<br />
sufras miujdeba. mkacri mamaa saSa. ver<br />
bedavs leila simarTlis Tqmas, vaiTu,<br />
gabrazdes mama, radgan mas ar daekiTxa<br />
da ise miiwvia saxlSi biWebi. es is wlebia,<br />
ymawvilkacebis stumroba qaliSvilTan<br />
cud tonad rom iTvleba... is ki ara da,<br />
qalebi da vaJebi sxvadasxva skolaSi swavloben.<br />
garedan iZaxian... saSa dgeba da karebs<br />
aRebs. Zalian ki gaukvirdeba biWebis danaxva,<br />
magram rogorc qarTuli stumarmaspinZlobis<br />
wesi moiTxovs, saxlSi Seiyvans,<br />
sufrasTan miipatiJebs da saubars<br />
gaubams. gamohkiTxavs vin arian, ras saqmianoben.<br />
moswons biWebi... bolos gamoirkveva,<br />
rom leqsebsac weren. maSin niko<br />
samadaSvilze Camougdebs sityvas. rezi<br />
da Tamazi nikos ar icnoben, magram misi<br />
zogierTi leqsi ukve mosmenili aqvT<br />
leilasgan.<br />
saSa biWebs pirdeba, rom nikos aucileblad<br />
gaacnobs. uxaria saSas, nikos<br />
erTi kargi `poeziis saRamo~ unda movuwyo,<br />
cota gaxalisdebao. leilas ki sayve-<br />
aleqsandre mgalobliSvili<br />
durobs: Tu aseTi kargi amxanagebi gyavda,<br />
aqamde ratom ar gamacanio? ras<br />
warmoidgens, rom am biWebidan erTerTi<br />
_ Tamaz Cxenkeli wlebis Semdeg,<br />
gaarRvevs yvelanair bariers da nikos<br />
ramdenime leqss dabeWdavs gazeTSi, im<br />
literaturul gazeTSi, romlis redaqtoric<br />
rezi TvaraZe iqneba...<br />
1967 wlis 28 ivliss, nikos gardacvalebidan<br />
4 wlis Semdeg, aRsruldeba<br />
misi ocneba. amas Tavad nikoc ver<br />
warmoidgens, roca dirbelis venaxSi<br />
leilas megobrebTan, Svilistola bi-<br />
WebTan iqeifebs.<br />
...Rvino, sadRegrZeloebi, leqsebi...<br />
xarobs niko, uyvars axalgazrdebi poetur<br />
sityvas rom afaseben, sulier<br />
siaxloves grZnobs maTTan. siamovnebiT<br />
kiTxulobs sakuTar leqsebsac... ra<br />
icis, ra mniSvnelovani dRea mis cxovrebaSi.<br />
ras warmoidgens, rom swored<br />
am axalgazrdebma unda upatronon mis<br />
poetur memkvidreobas, es qoCora biWi<br />
ki, axla mis gverdiT rom zis, swored<br />
is Tamaz Cxenkelia, wlebis Semdeg (1973<br />
w.) nikos leqsebis krebulis gamocemas<br />
rom miaRwevs da winasityvaobasac Tavad<br />
warumZRvarebs arCil sulakaur-<br />
Tan erTad; rom es biWi iqneba misi meore<br />
krebulis redaqtor-Semdgeneli<br />
rostom CxeiZesTan erTad...<br />
axla niko qeifobs da xarobs da,<br />
vgoneb, sulac arc ki aqvs dawerili<br />
Tavisi beletristuli Txzuleba `Sexvedrebi<br />
da sinanuli~, romlis erTerTi<br />
redaqtorTagani isev da isev<br />
Tamaz Cxenkeli iqneba. ra icis nikom,<br />
rom swored axla, am venaxSi, am xis magidasTan<br />
xdeba avtorisa da misi momavali<br />
redaqtor-Semdgenelis pirveli<br />
Sexvedra. es rom icodes, sxva TvaliT<br />
Sexedavs mas, axlac da Semdegac, sxva<br />
mravali Sexvedrebisa Tu saubrebis<br />
dros, ...magram ras warmoidgens, rom<br />
Tavis sicocxleSi verc erT leqss ver<br />
ixilavs dabeWdils, da, rom am biWis<br />
imedadRaa darCenili mTeli misi Semoqmedeba.<br />
da iqneb axla, sulac saTvalavSi<br />
Casagdebi arca hgonia es dRe. Tumca,<br />
is dauviwyari aRmoCndeba Tamaz CxenkelisTvis...<br />
aki naxevari saukunis Semdeg<br />
gaixsenebs erT-erT radio-gadacemaSi:<br />
niko samadaSvili saSa mgalobliSvilma<br />
gamacno, sadRac baRSi<br />
wagviyvana saqeifodo. es mere iqneba,<br />
axla ki is nikos leqsebs usmens, magidaze<br />
Camwkrivebul Tixis doqebs Sehyurebs,<br />
saSa mgalobliSvilis xeliT<br />
dawuruli `namdvili~, magari RviniT<br />
rom ivseba daclisTanave da fiqrobs,<br />
rogor hgavs nikos leqsebic `gaucreli<br />
Tixisagan gamomwvar asimetriul<br />
doqebs, romelTac Tumca amCneviaT<br />
koJrebi da zogjer momtvreulic aqvT<br />
tuCi an yuri, magram romlebSic poeziis<br />
Seuryvneli, magari Rvinoa Casxmuli~.<br />
fiqrobs da, Tavis am fiqrs kargad<br />
imaxsovrebs, rom Semdeg, poetis pirvelad<br />
gamoqveynebul aTiode leqss minawerad<br />
daurTos; magram, es jer Tvi-<br />
Tonac ar icis...<br />
esses avtori isev bavSvobisdroin-<br />
del zmanebas gamoixmobs:<br />
_ gamarjoba, papa niko!<br />
_ rao, risTvis damiZaxe?<br />
_ marTla wesebis gareSe werdi?<br />
_ vina Tqva ega?<br />
_ dedam.<br />
_ ho, egre amboben. Sen ra, sul wesebiT<br />
TamaSob? ver gamigia, eg wesebi vi-<br />
Ram daadgina; Tanac wesebisa araferi<br />
gamegeboda, rogorc mewereboda, ise<br />
vwerdi; rogorc medardeboda, ise<br />
vdardobdi...<br />
_ Tu wesebisa ara gagegeboda,<br />
risTvisRa werdi?<br />
_ eh, Sen ra ici, ra SeuZliaT<br />
dardebs...<br />
am esses avtori maSin verafriT<br />
mimxvdariyo, dardebs ra SeeZloT.<br />
nikom ki icoda, aba, masze ukeT vin<br />
icoda `ra mwarea, roca simTvralesTan<br />
erTad mTvrali dardebic agetorRialebian,<br />
gulze geWidebian,<br />
safeTqlebs gixureben, neknebs<br />
gimtvreven, TvalSi Suqs giwritaven,<br />
Sublis Zvalze gaskdebian, sxeuls gim-<br />
Rvreven...~ da mere, gsurs Tu ara<br />
gsurs, uweso, TavaSvebuli bavSvebiviT<br />
cvivian gareT, zogi wvimis gubeSi<br />
Cawolila da zogic laJvardebs gadavlebia...<br />
da Tundac ketiT sdio,<br />
mainc ver daaokeb...<br />
axla is ugonobamde unda daTvres,<br />
rom aRaraferi axsovdes da araferma<br />
SeaSfoTos... Rvino aqarvebs dards.<br />
am esses avtori, weris arCeuli<br />
stilis meSveobiT, mudmivad Rvinis<br />
sardafSi `abrunebs~ nikosa da saSas,<br />
magram es misi axireba ar aris; ubralod,<br />
avtorma saqme gaiadvila, rom<br />
Tavisuflad emoZrava sivrcesa da<br />
droSi, da Tan xelidan ar gasxltomoda,<br />
yuradRebis miRma ar darCenoda<br />
maTi bohemuri cxovrebis niri:<br />
`is yovel Rame daeZebda<br />
tial sardafebs,<br />
TiTqos cismare dRe SfoTavda<br />
da iTroboda,<br />
STamomavloba mis cxovrebas<br />
ras daijerebs,<br />
kaci, romelic sul RvinoSi<br />
ifufqeboda.<br />
rom mas SeeZlo poeturi<br />
umankoeba,<br />
miwas urbenda, dedamiwis<br />
uarmyofeli,<br />
ar dagidevda, Tu ukmexad<br />
edga droeba,<br />
an Tu sivrceebs gaymuoda<br />
wuTisofeli.<br />
viRac RiRiniT Cems saflavze<br />
balaxs gaTibavs,<br />
ityvis ra krulviT daiRupnen<br />
mama da Svili,<br />
Tan kldis natexze miaweravs<br />
odnav iribad:<br />
(aqa marxia Cveni niko samadaSvili).<br />
(aqa marxia Cveni saSa<br />
mgalobliSvili).<br />
da mainc, vin iyo is, vinc yovel Rame<br />
Rvinis sardafebs daeZebda, _ niko Tu<br />
saSa? _ erTica da meorec, es leqsi<br />
orives cxovrebas erTnairad Seesabameba.<br />
leqsis gamoqveynebul variantSi<br />
mxolod niko samadaSvili weria,<br />
albaT, xelnawerSi ase iyo... meore<br />
varianti am esses avtorma miawera,<br />
radgan niko ase kiTxulobda mas saSas<br />
TandaswrebiT. isev gveTamaSeba niko...<br />
xels isic uwyobs, rom saxelebi da<br />
gvarebi advilad enacvleba erTmaneTs<br />
marcvalTa Tanabari raodenobis<br />
wyalobiT, Tumca samarTlianoba<br />
moiTxovs, rom aRiniSnos `samadaSvili~<br />
ufro ukeT eriTmeba `mama da<br />
Svils~, vidre _ `mgalobliSvili~,<br />
magram gana niko amas dagidevdaT,<br />
sworedac riTmebs ar uwunebdnen?!<br />
saSa TviTon ar werda leqsebs, magram<br />
suliT saocrad poeturi adamiani<br />
iyo. kargad ganviTarebuli poeturi<br />
intuiciis wyalobiT advilad ikvlevda<br />
gzas niko samadaSvilis poeturi<br />
Semoqmedebis rTul labirinTeb-<br />
Si.<br />
erTxel nikos ukiTxavs: ratom ar<br />
wer leqsebs, mgonia, kargad gamogivao.<br />
saSas upasuxia: ager Sen da ager<br />
leila, gana erTi ojaxisTvis ori poeti<br />
sakmarisi ar ariso?<br />
dasasruli iqneba
30 marti - 12 aprili 2012<br />
zogierTi didi mwerali im bibliur<br />
patriarqebs hgavs, romlebic xangrZlivi<br />
momTabare cxovrebis Semdeg<br />
poulobdnen nayofier miwas, Tesavdnen<br />
xorbals, aSenebdnen venaxs da moTminebiT<br />
elodnen, rodis gamoiRebda<br />
miwa nayofs... folknerisTvis aseTi<br />
miwis nagleji misisipis Statis patara<br />
qalaqi oqsfordi aRmoCnda, mosavali<br />
ki – Semoqmedeba... iq gaatara cxovrebis<br />
udidesi nawili. TxuTmeti romanisa<br />
da samocdaaTze meti moTxrobis<br />
moqmedeba TiTqmis ar scildeba 24000<br />
kv. milis farTobis ioknopatofas sagrafos,<br />
romelic Tavisi patara qalaq<br />
jefersoniT Zalian hgavs mwerlis<br />
mSobliur qalaqs. mogvianebiT<br />
folkneri Seadgens Tavisi fantaziiT<br />
Seqmnil sagrafos rukas, gamoTvlis<br />
mis mosaxleobas da gaukeTebs warweras<br />
_ `misi erTaderTi mflobeli<br />
uiliam folkneri~.<br />
magram vidre dafuZndeboda oqsfordSi,<br />
vidre daiwyebda weras imaze,<br />
rasac yvelaze ukeT icnobda, vidre<br />
Servud andersonisagan miiRebda darigebas:<br />
Sen sofleli biWi xar da yvelaferi,<br />
rac ici, is patara bilikia misisipiSi,<br />
saidanac xar warmoSobiT, magram<br />
esec sruliad sakmarisiao,<br />
folkners unda ganecada xelmocaruli<br />
poetis usiamovno grZnobebi, pirveli<br />
msoflio omisgan miRebuli mZime<br />
STabeWdilebebi... misTvis arc omis<br />
Semdeg evropaSi mogzauroba aRmoCnda<br />
maincdamainc saxarbielo, evropa-<br />
Si, romelic sulieri faseulobebis<br />
rRveviT gamowveul iarebs jer kidev<br />
iSuSebda...<br />
Tumca Tavad folkners ar uyvarda<br />
`folknerze” saubari. erT-erT<br />
werilSi igi werda: `Cemi mizani isaa,<br />
rom Cemi cxovrebis istoria Caetios<br />
erT striqonSi, romelic erTdroulad<br />
nekrologic iqneba da epitafiac...<br />
igi werda wignebs da mokvda~. TviT<br />
mas Semdegac ki, roca ukve sakmaod<br />
aRiarebuli mwerali gaxda, niuiorkisa<br />
da kaliforniis literaturul<br />
wreebSi trials gacilebiT erCia<br />
enadira, eTevzava da miwa daemuSavebina<br />
Tavis mSobliur oqsfordSi.<br />
folkneri daJinebiT imeorebda, rom<br />
igi saerTod ar iyo mwerali da ar<br />
gaaCnda araviTari ideebi. erTxel ki,<br />
roca reportiorma kiTxvebiT Tavi<br />
moabezra, ase upasuxa: davibade 1826<br />
wels. dedaCemi iyo zangi mona qali,<br />
mama _ aligatori.<br />
pirveli nawarmoebi, romlis weris<br />
drosac mwerali sakuTar ZalebSi darwmunda,<br />
`sartorisi~ iyo. masze muSaobisas<br />
folknerma im sayrden wertils<br />
miagno, romlis daxmarebiTac fantastikuri<br />
siZneleebisa da dabrkolebebis<br />
gadalaxva SeiZleboda. is mixvda,<br />
rom SeeZlo sakuTari personaJebi ara<br />
mxolod fexis wverebze etarebina,<br />
aramed eiZulebina isini, Crdilic ki<br />
hqonodaT. is ukve Tavis personaJebs<br />
ise eqceoda, rogorc cocxal adamianebs.<br />
es iyo folkneris pirveli mwerluri<br />
`naTloba~...<br />
folkneri did mwerlad pirvelive<br />
nawarmoebebis gamoqveynebisTanave ar<br />
uRiarebiaT. amerikis kolejebSi meore<br />
msoflio omamde semestrSi erT saaTsac<br />
ki ar uTmobdnen mis Semoqmedebas,<br />
arada, misi yvelaze faseuli nawarmoebebi<br />
`xmauri da mZvinvareba~,<br />
`agvistos naTeli~, `abesalom, abesalom!~<br />
swored 1929-1936 wlebSi iyo<br />
gamoqveynebuli.<br />
sicocxlis bolos folkneri daajildoves<br />
yvela im jildoTi, rac ki<br />
adamianma mwerluri saqmianobisTvis<br />
SeiZleba miiRos, maT Soris nobelis<br />
premiiTac. am periodSi mas ukve sxvadasxva<br />
universitetSi iwveven leqciebis<br />
wasakiTxad, holivudic iwyebs kinofilmebis<br />
gadaRebas misi romanebis<br />
mixedviT; dgeba misi personaJebis genealogiuri<br />
kartoTekebi; iwereba<br />
asobiT monografia da mweralic<br />
ityvis: vfiqrob, garkveuli raodenobis<br />
tanjvas da ubedurebas adamianisTvis<br />
mxolod sikeTe moaqvso...<br />
marTlac, mTavari is ki ar unda<br />
yofiliyo, waiborZikebda Tu ara SemoqmedebiT<br />
gzaze uamravi barieris gadalaxvisas,<br />
mTavari iyo, Sors wasuliyo<br />
Tavis sibrZneSi da sityvebTan Widilisas,<br />
xandaxan mainc daeviwyebina, arsebobda<br />
Tu ara dro. rac Seexeba<br />
sirTuleebs, tanjvasa da ubedurebas,<br />
iqneb marTlac saWiro iyo, rom adamians<br />
isini ganecada, vidre izeimebda<br />
gamarjvebas _ titanuri Sromis nayofs?<br />
mas Semdeg, rac folkneri saxelganTqmuli<br />
mwerali gaxda, misi Semoqmedebis<br />
Sesaxeb uamravi, erTmaneTis<br />
gamomricxavi Sexedulebebic ki gamoiTqva.<br />
zogi mis romanebSi froidizmis<br />
gavlenas xedavda, sxvebs ki ar mowondaT<br />
misi metafizika. magaliTad,<br />
sartris miaCnda, rom folkneris personaJebSi<br />
evolucia ar xdeboda im<br />
ubralo mizezis gamo, rom mweralma<br />
triadidan (warsuli, awmyo, momavali)<br />
saerTod amoagdo mesame komponenti<br />
_ momavali, ris Sedegadac awmyo warsulis<br />
aCrdilebiT dasaxlda, Seiqmna<br />
garkveuli disharmonia, folkneris<br />
personaJebi ki iseTi arabunebrivebi<br />
gaxdnen, rom SeuZlebelic iyo, mkiTxvels<br />
sakuTari Tavi amoecno maTSi.<br />
ra SeiZleba, iTqvas amis Sesaxeb?<br />
arseboben iseTi maRalmxatruli<br />
nawarmoebebi, romelTa Sesaxebac<br />
ubralod `kargis da cudis~ doneze<br />
Temur gabunia<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
esse<br />
ratomaa mis romanebSi awmyo gatenili<br />
raRac `xvrelebiT, saidanac warsulis<br />
ambebi gayinulni, uZravni da<br />
mdumareni iWrebian masSi?~<br />
am da kidev sxva kiTxvebs rom vupasuxoT,<br />
saWiroa daviwyoT sul<br />
Tavidan, anu ioknopatofas ciklis<br />
pirveli romaniT `sartrosiT~. romanis<br />
pirvelive striqonebidan Cven vecnobiT<br />
moxuc folzs, romelsac oTax-<br />
sartri folkneris winaaRmdeg<br />
laparaki ar SeiZleba, radgan maT avtorebs<br />
ufro didi misia hqondaT dakisrebuli.<br />
aseT mweralTa ricxvs<br />
ganekuTvneba folkneri, romelic<br />
arasdros Ralatobda Tavis ZiriTad<br />
mrwamss: adamianis sulis moZraobaSi<br />
SeeniSna raRac axali, rac manamde SeumCneveli<br />
iyo da mkiTxvelisTvis<br />
miewodebina. folknerisTvis mTavari<br />
is ki ar gaxldaT, Tu romel sqemasa da<br />
miTs daamuSavebda, aramed is, Tu<br />
rogor daamuSavebda, rogor gaamxatvrulebda<br />
da rogor Seasxamda<br />
xorcs. am TvalsazrisiT ki mas badali<br />
namdvilad ar hyavda...<br />
Tumca, Tavis mxriv, sartrisac<br />
hqonda sruli ufleba, raRac mowoneboda<br />
an raRac ar mowoneboda folkneris<br />
SemoqmedebaSi, radgan mwerlis<br />
zogierTi romanis kiTxvisas iseTi<br />
STabeWdileba rCeboda, TiTqos<br />
micvalebulebi ufro realuri personaJebi<br />
iyvnen, vidre cocxlebi.<br />
TiTqos warsuli ufro mniSvnelovani<br />
iyo, vidre awmyo, TiTqos momavali<br />
saerTod ar arsebobda...<br />
`folkneris Sexeduleba qveynierebaze<br />
im kacs SeiZleba SevadaroT, Ria<br />
manqanaSi rom Camjdara da ukan icqireba,<br />
mainc ras unda mivaweroT es uecari<br />
Tavdasxma warsulisa... romelic,<br />
saubedurod, arasodes ikargeba, is<br />
yovelTvis iqaa, TiTqos raRacas Seupyriao?~<br />
_ svams kiTxvas sartri.<br />
mainc riTi SegviZlia avxsnaT is<br />
faqti, rom folknerTan awmyoSi areklili<br />
warsuli xdeba saTave ngrevis,<br />
katastrofisa da borotebis? an<br />
Si Semosvlisas Tan Semohyveba gardacvlili<br />
jon sartorisis suli,<br />
romlis iq, oTaxSi, yofnac ufro<br />
sagrZnobia, vidre ori cocxali adamianis.<br />
is, vinc kargad ar icnobs folkneris<br />
samyaros, SeiZleba gaocdes, mar-<br />
Tlac ra aris es? romani aCrdilebze?<br />
ratomaa micvalebulis sulis oTaxSi<br />
yofna ufro sagrZnobi, vidre cocxlebis?<br />
albaT, msgavsi kiTxvebi awuxebda<br />
folkneris mkvlevars, robert<br />
kantvels, rodesac is qalaq ripliSi<br />
Cavida, raTa informacia mieRo mwerlis<br />
did babuaze, polkovnik<br />
folknerze, romelic `sartorisis~<br />
personaJis, joni ufrosis prototipi<br />
iyo. polkovniki folkneri 1889 wels<br />
mokla misive partniorma rkinigzis<br />
gayvanis saqmeSi. robert kantveli ki<br />
ripliSi 1938 wels Cavida. miuxedavad<br />
imisa, rom mTeli naxevari saukune iyo<br />
gasuli polkovnikis mkvlelobidan,<br />
xalxi masze ise laparakobda, rogorc<br />
cocxalze, TiTqos es legendaruli<br />
adamiani sadRac maxloblad mTaSi iyo<br />
da male Camovidoda. robert kantveli<br />
wers: `rodesac me vikiTxe polkovnik<br />
folkneris Sesaxeb iq (ripliSi),<br />
zustad iseTive grZnoba dameufla,<br />
rogoric `sartorisis~ pirveli<br />
striqonebis kiTxvisas, TiTqos gardacvlilis<br />
suli marTlac sadRac<br />
maxloblad iyo~. amrigad, dResaviT<br />
naTelia, rom folkneri raRac sqemebisa<br />
da filosofiuri sistemebis<br />
mixedviT ki ar Txzavda Tavis romanebs,<br />
aramed is ubralod werda Tavis<br />
winaprebze, mSobliur qalaqze, nacnob<br />
adamianebze da ukvirda, roca mis<br />
wignebSi cdilobdnen, epovaT ufro<br />
meti, vidre maTSi Caaqsova, mas mowonda<br />
istoriebis moyola, adamianebisa da<br />
situaciebis aRwera _ es iyo da es.<br />
folkneris bevri romani amerikis<br />
samoqalaqo omSi damarcxebuli aristokratiis<br />
STamomavlebis Sesaxebaa<br />
dawerili, romlebic `gmiri~, magram<br />
damarcxebuli winaprebis aCrdilebiT<br />
dasaxlebul qalaqSi cxovrobdnen.<br />
gavixsenoT Tundac polkovnik jon<br />
sartorisis oTaxi. adre iq imarTeboda<br />
mejlisebi, inTeboda sanTlebi, axmianebdnen<br />
zangebi TavianT instrumentebs.<br />
Semdeg im oTaxs TiTqmis aRar<br />
aRebdnen. kuTxeSi migdebuli gitara,<br />
formingi da kontrabasi, roialis<br />
mtvriani klaviatura utyvi mowmeebi<br />
iyvnen im Sewyvetili maskaradisa,<br />
romelic aristokratuli samxre-<br />
TisTvis samoqalaqo omis damTavrebisas<br />
gaCerda. raRa darCenoda am<br />
11<br />
samxedro ojaxidan gamosul axalgazrda<br />
Taobas, Tu ara is, rom Tavisi<br />
`triukebiT~ gaekvirvebina axloblebi?<br />
TiTqos TviT bavSvebsac ki imis<br />
damtkiceba undodaT, rom sxvebisgan<br />
yovelTvis gamoirCeodnen. gavixsenoT<br />
polkovnikis SviliSvili joni, bavSvobaSi<br />
rogor gafrinda sahaero bur-<br />
TiT da rogor gadmoxta paraSutiT.<br />
es sasacilo faTeraki SeiZleba erTgvari<br />
gamovlinebac ki iyo im boRmis,<br />
romelic omSi damarcxebuli aristokratiis<br />
STamomavlebSi dagroviliyo.<br />
aristokratia amaod cdilobda,<br />
SeenarCunebina Tavisi mdgomareoba da<br />
tradiciebi. gavixsenoT qventinisa da<br />
kanadeli studentis dialogi, sadac<br />
qventini daJinebiT Txovs Tavis megobars<br />
roza kolfilds (`abesalom,<br />
abesalom!~) deida roza ki ara, qalbatoni<br />
roza dauZaxos (samxreTis<br />
tradiciisamebr). kanadel students<br />
megobris gafrTxileba wamdauwum aviwydeba<br />
da kvlav deidas xmarobs qalbatonis<br />
nacvlad. es, erTi SexedviT,<br />
komikuri situacia tragikul elfers<br />
SeiZens, Tu mas asociaciurad davakav-<br />
SirebT qventin kompsonis TviTmkvlelobasTan.<br />
man Tavi swored imitom<br />
moikla, rom ver egueboda realur samyaros,<br />
sadac misTvis Zvirfasi<br />
sulieri Rirebulebebi TandaTan qreboda,<br />
samyaros, romelmac samxreTeli<br />
aristokrati qalbatonebi Zveli<br />
didebis aCrdilebad da Cveulebriv<br />
qalebad aqcia. ai, ra uTxra erTxel mas<br />
mamam, romelic loTi iyo da aRar See-<br />
Zlo ojaxis marTva: `wlebis win<br />
samxreTSi Cven Cveni qalebi qalbatonebi<br />
gavxadeT. magram Semdeg iyo<br />
omi, romelmac qalbatonebi aCrdilebad<br />
aqcia~ (`abesalom, abesalom!~).<br />
es epizodi aSkarad migvaniSnebs<br />
aristokratuli samxreTis Tavze datrialebul<br />
ubedurebaze, romelic<br />
Tavisi `gmiruli~ warsulis mogonebebiTRa<br />
ikvebeboda. ususur mdgomareobaSi<br />
Cavardnili, omSi damarcxebuli<br />
mamakacebi TandaTanobiT kargavdnen<br />
ojaxis marTvis sadaveebs. aCrdilebad<br />
qceul qalebs ki aRar surdaT darCeniliyvnen<br />
`miraJul qalbatonebad~.<br />
maTSi TandaTanobiT protestis<br />
grZnoba Rvivdeboda. am protestis<br />
naTeli gamoxatulebaa kedis gaqceva<br />
ojaxidan (`xmauri da mZvinvareba~),<br />
aseve iqceva misi qaliSvilic. misi sityvebi<br />
_ TqvenTan yofnas jojoxeTSi<br />
yofna mirCevniao _ kidev ufro<br />
aZlierebs am protests da axali<br />
Strixi Seaqvs saerTo suraTis srulyofaSi.<br />
amrigad, swored samoqalaqo omSi<br />
damarcxebisas gaCerebuli dro xdeba<br />
folkneris personaJebis mTavari<br />
mteri, maTi tragediis mizezi. aseve is<br />
romantiulobac, romelsac isini warsuls<br />
miawerdnen. am mxriv aRsaniSnavia<br />
oTxmoci wlis moxuci qalbatoni,<br />
diu pre, romelic sartorisebis ojaxis<br />
erTgvari mematiane iyo. mas uyvarda<br />
Zveli ambebis moyola da rac dro<br />
gadioda, sul ufro da ufro romantikuli<br />
xdeboda winaparTa `gmiruli<br />
saqmeebi~. misi meSveobiT ori TavzexelaRebuli<br />
biWis yvelaze Savbneli<br />
qmedebebic ki brwyinvale legendebad<br />
da miTebad iqca. am ojaxur saubrebs<br />
winaparTa cxovrebaze gadamwyveti<br />
roli miuZRvoda axalgazrda Taobis<br />
cnobierebis CamoyalibebaSi. maTi<br />
sulebi iseve ivseboda iluziebiT<br />
`gmirobasa da silamazeze~, rogorc<br />
carieli WurWeli _ wyliT. moxuci<br />
diu pre swored is arxi iyo, romli-<br />
Tac es carieli WurWeli ivseboda.<br />
awmyoSi ki sartorisebisTvis adgili<br />
aRar iyo. modioda axali droeba, Tavisi<br />
axladgamomcxvari `gmirebiT~ _<br />
saqmosnebiTa da komersantebiT. da<br />
swored maSin, rogorc es Tomas vulfma<br />
brZana: `samxreTma zurgi aqcia<br />
yoveldRiuri cxovrebis sibneles da<br />
simaxinjes da daiwyo gamosavlis Zieba<br />
warsulis diad silamazeSi, romelic<br />
arasdros ar arsebobda~.<br />
dasasruli me-16 gverdze
12<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
<strong>gazeTi</strong><br />
interviu 30 marti - 12 aprili 2012<br />
mwerali<br />
lado kilasonia<br />
rogorc wesi, Cveni respondentebidan bavSvobaSi TiTo leqsi, moTxroba<br />
an Canaxati yvelas dauweria, mas ki zrdasrul asakamde kalmisken erTxelac<br />
ar wascdenia xeli. erTaderTi, ragbis angariSebs iwerda. am CanawerebiT<br />
savse ori Tu sami rveuli hqonda, romlebic mere erT-erT teqstSi `gaacocxla.~<br />
pirveli moTxroba _ `matarebeli~ 23 wlisam dawera. pirvels meore<br />
mohyva, meores _ mesame da ase daiZra misi mwerlobis matarebeli. ragbis<br />
samyaros, romelic manamde misi cxovrebis ganuyofel nawils warmoadgenda,<br />
literaturis samyaro daemgzavra da dRes cdilobs, orivegan<br />
gaitanos lelo, orivegan Tavisi sityva Tqvas. rogor gamosdis, mkiTxveli<br />
Seafasebs, Cven ki dRes axalgazrda avtors, lado kilasonias gagacnobT.<br />
_ ramdenadac vici, wera sul<br />
raRac 4 welia daiwye, Tumca ukve 5<br />
wigni gamoeci. axalgazrda avtorisTvis<br />
cudi Sedegi namdvilad<br />
ar aris. SeiZleba iTqvas, sakmaod<br />
produqtiuli xar.<br />
_ mgoni, zedmetad produqtiulic.<br />
meubnebian, rom unda gavCerde,<br />
davlagde da ufro dinjad mivudge<br />
saqmes. Cems wignebs aCqareba marTlac<br />
etyoba, gansakuTrebiT, pirvels. xasiaTi<br />
maqvs aseTi _ Zalian faTi-fuTa<br />
var da swrafad vakeTeb yvelafers,<br />
amitom mocda miWirs. axlac kompiuterSi<br />
imdeni ram midevs, ver getyviT:<br />
piesebi, dawyebuli da mitovebuli<br />
romanebi, moTxrobebi, romlebic ar<br />
momwons... erTi sityviT, uamravi masalaa<br />
dagrovili. sxvaTa Soris, meeqvse<br />
wignic mzad maqvs da velodebi, rodis<br />
damibeWdaven.<br />
_ rasac wer, yvelafers beWdav?<br />
_ aqamde vbeWdavdi. axla _ aRar.<br />
mas Semdeg, rac saliteraturo wreeb-<br />
Si megobrebi gamiCnda, Cems Tavs cota<br />
kritikulad vudgebi.<br />
_ xarvezebis miuxedavad, am teqstebis<br />
kiTxvisas Seni xma ismis. Tu<br />
aanalizeb, amas ra ganapirobebs?<br />
_ ar vici. vwer ise, rogorc amas<br />
Sinaganad vgrZnob da rogorc minda,<br />
rom vwero. vinmes damsgavsebas ar vcdilob.<br />
ra Tqma unda, sawyis etapze yvela<br />
viRacas baZavs: xan erT mwerals, xan<br />
_ meores. es imitom, rom sabolood<br />
sakuTar Tavs miagno. Zalian minda, Cemi<br />
stili vipovo, Tumca amas albaT wlebi<br />
dasWirdeba.<br />
_ rogoria Seni reaqcia, rodesac<br />
axali Taobis qarTuli literaturis<br />
warmomadgenels giwodeben? ramdenad<br />
mieCvia ragbisti lado kilasonia<br />
mweral lado kilasoniad moxseniebas<br />
da saerTod, aigiveb Tu ara<br />
sakuTar Tavs am cnebasTan?<br />
_ rom giTxraT, Tavs saerTod ar<br />
miviCnev mwerlad-meTqi, tyuili gamomiva,<br />
radgan xuTi wigni davwere da<br />
gaCerebas ar vapireb. jansaRi ambicia<br />
maqvs, oRond es ambicia mxolod CemTan<br />
rCeba. Tu amas sxva raRacebic mohyveba,<br />
kargi iqneba, magram premiis misaRebad<br />
namdvilad ar davwer. arc skandals<br />
gamovekidebi. sxvaTa Soris, erTi<br />
romani, romelic dawyebuli maqvs da<br />
religiur Tematikas exeba, amis gamo<br />
cota xniT gavaCere. albaT, ufro unda<br />
davfiqrde, magram aucileblad davwer,<br />
aucileblad!<br />
_ ar vici, ra xdeba Sens romanSi,<br />
magram aseT Temebs marTlac faqizi<br />
mopyroba sWirdeba. kliSesgan nebismier<br />
gadaxras, miTumetes, religiasTan<br />
dakavSirebuls, sazogadoeba<br />
cota rTulad iRebs.<br />
_ arada, swored magis naklebobaa<br />
dRes saqarTveloSi. vgulisxmob simarTles<br />
prozaSi. uamrav Temaze vwerT,<br />
satira da politikuri kritika ki<br />
saerTod ar gvaqvs. religiur Temaze<br />
dawerili teqstebi, romlebic<br />
fiqrisken mogiwodebs, naklebia. normalur<br />
teqstebs vgulisxmob da ara<br />
ZaliT skandalze gaTvlils.<br />
_ Tumca `sunsuleTSi~ raRac<br />
mcdeloba gqonda. vgulisxmob satiras.<br />
_ swored amitomac miyvars `sunsuleTi~,<br />
uamravi ramis danaxva Sei-<br />
Zleba, Tumca bevri ram iqac naCqarevad<br />
gavakeTe. axla rom damewyo, albaT,<br />
ukeTesad davwerdi.<br />
_ SarSanwin Seni pirveli romani<br />
_ `ablabudas zRapari~ gamovida.<br />
manamde, ZiriTadad, moTxrobebs wer-<br />
di. ra gaxda am JanrSi gadasvlis<br />
stimuli, ram gibiZga?<br />
_ sul megona, rom romans ver<br />
davwerdi, didi formis meSinoda. mere<br />
aRmoCnda, rom SemZlebia. `ablabudas<br />
zRapari~ Tavidanve romanad mqonda<br />
Cafiqrebuli. romani unda yofiliyo<br />
moTxrobac _ `roca ukve dagagvianda~,<br />
magram ar gamovida.<br />
_ Zalian Tu moindomeb, am nawarmoebs<br />
SeiZleba mcire romani uwodo.<br />
standartul moTxrobaze gacilebiT<br />
vrcelia.<br />
_ rusebi aseT teqsts `Ïîâåñòü~-s<br />
eZaxian. ucxoeTSi dRes sxvadasxva `xerxs~<br />
mimarTaven gamocemis moculobis<br />
gasazrdelad – wignis ydas amcireben,<br />
velebs zrdian da saSualoze didi<br />
moTxrobidan gamodis romani, Tumca<br />
amas arsebiTi mniSvneloba ara aqvs.<br />
dRes 600-700gverdiani romanebi naklebad<br />
iwereba, ufro patara romanebi<br />
Semodis, swraf-swrafad sakiTxavi.<br />
cudia es Tu kargi, sxva ambavia, Tavad<br />
faqtia aseTi.<br />
_ es, albaT, ukve avtorzec aris<br />
damokidebuli, risi Tqma unda.<br />
_ rasakvirvelia, ZaliT ar unda<br />
gawelo saTqmeli. wigni TavisiT unda<br />
damTavrdes, rogorc `roca ukve dagagvianda~-s<br />
SemTxvevaSi moxda. raRac<br />
etapamde rom mivedi, mivxvdi, erT sityvasac<br />
veRar davwerdi da wertili<br />
davsvi. sxvaTa Soris, am teqstze muSaoba<br />
yvelaze metad gamiWirda. yovelgvari<br />
siamovnebis gareSe vwerdi.<br />
_ ratom?<br />
_ imitom, rom moTxrobili ambebis<br />
umetesoba realobidanaa aRebuli<br />
da Zalian damamZima. Tan zamTarSi vakeTebdi,<br />
cioda, situaciac areuli<br />
iyo da Zlivs davasrule. bolo<br />
wertili rom davsvi, amovisunTqe.<br />
_ Sens nawerebSi moTxrobili istoriebi<br />
ZiriTadad sinamdviles<br />
efuZneba?<br />
_ ufro fantaziisa da realobis<br />
nazavia, magram namdvili ambavic bevria.<br />
magaliTad, pirveli ori moTxroba<br />
mamidaCemis mier moyolil istoriebze<br />
davwere. es iyo `matarebeli~ da<br />
`datireba inglisurad.~<br />
_ `rogor wavikiTxe `ganZis kun-<br />
Zuli~?<br />
_ am moTxrobaSi uamravi saxea<br />
SeerTebuli, erT personaJze ar amiwyvia,<br />
Tumca realuri faqtebic gamoviyene:<br />
Cems sofelSi marTlac iyo klde,<br />
saidanac veluri Tafli modioda; bebiac<br />
egeTi myavda, rogoric teqstSia<br />
gamoyvanili; arsebobda adamianic,<br />
romelmac saTamaSo kacunebze amixsna<br />
`ganZTa kunZulis~ mTeli ZalTa ganlageba.<br />
Tavad ambavi gamogonilia,<br />
Tumca SeiZleba mere Tavadac davijero<br />
xolme, rom msgavsi ram marTla<br />
moxda.<br />
_ `ra Seedreba im siamovnebas,<br />
rodesac sruliad marto Wraqis SuqiT<br />
ganaTebul oTaxSi gadaSli wigns<br />
da stumrad moiwvev adamianebs uxilavi<br />
samyarodan.~ es XIV saukunis<br />
iaponeli poetis, kenko-xosis sityvebia,<br />
romelic Seni romanis,<br />
`ablabudas zRapris~ epigrafad gamoiyene.<br />
xSirad modian SenTan uxilavi<br />
samyaros gmirebi?<br />
_ TiTqmis yoveldRe. rogori daRlilic<br />
unda mivide saxlSi, ar arsebobs,<br />
Zilis win ramdenime gverdi ar<br />
wavikiTxo, Tumca es yovelTvis ase ar<br />
iyo. mqonda periodi, rodesac saer-<br />
Tod ar vkiTxulobdi da axla vcdilob,<br />
dakarguli wlebi avinazRauro.<br />
amis miuxedavad, yvelafers Tavisi<br />
dro aqvs. wignebi, romlebic bavSvoba-<br />
Si unda wamekiTxa, dRes aRar mainteresebs.<br />
_ bavSvobaSi naklebad kiTxulobdi?<br />
`_ bavSvobaSi deda mikiTxavda<br />
wigni<br />
TavisiT<br />
unda<br />
damTavrdes<br />
~<br />
Zalian bevrs. cota rom wamovizarde,<br />
ragbis TamaSi daviwye da bevr rames<br />
movwydi, maT Soris, wignsac. didi wyvetis<br />
Semdeg SedarebiT mozrdil asakSi<br />
`ostati da margarita~ wavikiTxe. amis<br />
Semdeg aRar gavCerebulvar. dRe ar<br />
gava, rom wigni ar gadavSalo. ori<br />
ramea cxovrebaSi, rac Zalian miyvars<br />
da ar mbezrdeba: kiTxva da ragbi. ragbi<br />
Cemi samuSaoa _ yoveldRe moedanze<br />
var, bavSvebs vavarjiSeb, saxlSi rom<br />
mivdivar, rogori daRlilic unda<br />
viyo, aucileblad vkiTxulob. amaze<br />
mravalferovan da saintereso samyaros<br />
sxvagan ver naxav. akutagavas<br />
hkiTxes, kargi wigni ra ariso da upasuxa,<br />
kargi wigni is aris, romelic adamians<br />
odnav ukeTess gaxdiso.<br />
_ Seni wignebi axerxebs amas?<br />
_ ar vici, me ar vwer imis gamo, rom<br />
viRacas vasiamovno an ukeTesi gavxado.<br />
_ risTvis wer?<br />
_ ver getyviT, amis axsna cota arabunebrivad<br />
meCveneba. vwer imitom,<br />
rom saTqmeli migrovdeba. vwer imitom,<br />
rom sxvanairad ar SemiZlia. namdvilad<br />
vici, rom ase iolad ar gavCerdebi.<br />
_ rogorc Seni nawerebidan<br />
vigebT, kidev erTi sayvareli saqme<br />
gqonia _ wignebSi qeqva.<br />
_ Zveli wignebis Tvaliereba axlac<br />
Zalian miyvars. bukinisturi ma-<br />
Raziebidan SeiZleba 3-4 saaTi ar gamovide.<br />
axlaxan`niurnbergis procesi~<br />
viyide 2 larad, aseve Tagoris tomebi.<br />
mezobeli yrida wignebs da iseTi raRacebi<br />
vipove, Tavad ar velodi. Zalian<br />
sasiamovno procesia – TiToeul wigns<br />
xom Tavisi istoria aqvs, Tavisi surneli,<br />
romelsac raRac etapze Senc<br />
exebi.<br />
_ Tanamedrove qarTveli avtorebidan<br />
vis kiTulob, vin mogwons?<br />
_ aka morCilaZe miyvars, gansakuTrebiT<br />
misi `mogzauroba yarabaRSi.~<br />
erTxel qalaqidan wasuls Tan<br />
mqonda waRebuli da uamravjer wavikiTxe,<br />
9 Tve me da is wigni erTad viyav-<br />
iT. Zalian miyvars beqa qurxuli, ar-<br />
Cil qiqoZe, ina arCuaSvili, irakli<br />
lomouri da misi `paraleluri<br />
saqarTvelos qronikebi~. ufrosebidan<br />
_ nugzar SataiZe, rezo inaniSvili<br />
da oTar WilaZe. inaniSvili gansakuTrebiT,<br />
radgan Zalian Tbilia.<br />
zustad Tqva mixo mosuliSvilma, magis<br />
orRobeSi mTeli saqarTvelo gamoetevao.<br />
sxvebic momwons magram es is<br />
avtorebia, romelTa kiTxva yovelTvis<br />
msiamovnebs da uamrav saCemos vpoulob.<br />
_ Seni mkiTxvelebi vin arian?<br />
_ naTesavebi da megobrebi. pirvelad<br />
deda kiTxulobs, mere _ sxvebi.<br />
bevri mkiTxveli myavs-meTqi, ver davitrabaxeb.<br />
erTi-orjer Semaqes, jer ar<br />
gavukicxivarT, Tumca albaT kritikac<br />
iqneba. zogadad, Zalian sasiamovnoa,<br />
rodesac Sens nawers viRac<br />
kiTxulobs. am dros adamianebi bevr<br />
iseTs aRmoaCenen xolme, rasac Tavad<br />
ver amCnev. xSirad iseTi raRacebi<br />
ukiTxavT, razec werisas saerTod ar<br />
mifiqria. es bunebrivicaa _ wigni xom<br />
manamdea Seni, sanam wer. mkiTxvelis<br />
xelSi rom Cavardeba, ukve misia da<br />
rogorc unda, ise waikiTxavs, rasac<br />
unda, imas dainaxavs da amas unda Seeguo.<br />
_ sakuTar teqstTan gaucxoebis<br />
momenti Tu gqonia?<br />
_ aris raRacebi, rac axla aRar<br />
momwons. teqstidan bevri ram amomiRia,<br />
bevric _ kompiuteridan ar `gamiSvia~.<br />
yvelaferi ar unda daibeWdos.<br />
_ axla raze muSaob?<br />
_ vmuSaob axal wignze saxelwodebiT<br />
`fantomasis kvaldakval anu Cemo<br />
kargo qveyanav, razed mogiwyenia~,<br />
romelic naxevrad fantastikur siu-<br />
Jetzea agebuli. es aris saTavgadasavlo<br />
romani deteqtivis elementebiT.<br />
daaxloebiT iseTi, rogoric Cemi<br />
bolo romania. saerTod, Zalian miyvars<br />
aseTi wignebis wera, CamTrevis,<br />
swrafad rom ikiTxeba.<br />
_ `dae, ver mpovos urjulom~<br />
marTlac CamTrevi wignia. Tavad Tamaris<br />
saflavis Ziebis Temaa momgebiani.<br />
gagiWirda masze muSaoba?<br />
_ ara, erTaderTi sirTule personaJebis<br />
Zveli eniT ametyveleba iyo<br />
da konkretuli adamianebis daxmarebiT<br />
esec davZlie. Temas rac Seexeba,<br />
gamoviyene odnav saxecvlili legenda<br />
Tamaris dakrZalvis Sesaxeb, danar-<br />
Ceni ki Tavad gamovigone. samyaro, sadac<br />
romanis gmirebi aRmoCndnen,<br />
mTlianad Cemi Seqmnilia, mefec me<br />
viyavi, arqiteqtoric da istorikosic,<br />
amitom am wignze muSaoba ar gam-<br />
Wirvebia. gacilebiT rTuli aRmoCnda<br />
pirveli romanis, `ablabudas zRapris~<br />
wera, romelSic samegrelos<br />
ajanyeba figurirebs. SeiZleba, wigni<br />
romelime istorikoss waekiTxa da Secdomis<br />
daSveba uxerxuli iqneboda, amitom<br />
biblioTekaSi viare, uamravi wigni<br />
gadavqeqe da am Temaze bevri ram wavikiTxe.<br />
dasasruli me-14 gverdze
30 marti - 12 aprili 2012<br />
gamomcemeli<br />
_ informacia quTaisis sagamomcemlo<br />
centris Sesaxeb internetsivrceSi<br />
Zalze mwiria. miambeT, rodis<br />
da rogor warmoiSva centris<br />
daarsebis idea da vin edga saTaveSi<br />
am saqmes?<br />
_ quTaisis sagamomcemlo centris<br />
daarsebis idea daaxloebiT oci wlis<br />
win gaCnda. im dros, SeiZleba iTqvas,<br />
sagamomcemlo infrastruqtura Cvens<br />
qveyanaSi moSlili iyo da Tu am saqmes<br />
SeeWidebodi, yvelaferi nulidan unda<br />
dagewyo. ase rom, Cveni centri erTerTi<br />
pirveli sagamomcemlo dawesebuleba<br />
gaxldaT, romelic<br />
damoukidebel saqarTveloSi Seiqmna<br />
da romelsac Tavisi materialur-teqnikuri<br />
baza anu stamba gaaCnda. mar-<br />
Talia, gamomcemloba da stamba saqmianobis<br />
sxvadasxva sferoebia, magram<br />
vfiqrobT, aucilebelia, Tanamedrove<br />
gamomcemlobas sakuTari poligrafiuli<br />
baza hqondes, raTa sagamomcemlo<br />
saqmianobis warmarTva ukeT SeZlos,<br />
konkurnecias warmatebiT gaumklavdes<br />
da wignis gamocemisas aramarto<br />
mis mxatvrul, aramed poligrafiul<br />
donezec Tavad izrunos.<br />
_ ra aris centris mizani da<br />
romel ZiriTad mimarTulebebs<br />
efuZneba Tqveni sagamomcemlo saqmianoba?<br />
_ sagamomcemlo centrma SeqmnisTanave<br />
qarTuli literaturis<br />
gamocema daisaxa mTavar miznad.<br />
mogexsenebaT, quTaisSi profesionali<br />
mTargmnelebis naklebobaa, amitom<br />
yuradReba, ZiriTadad, erovnuli mwerlobis<br />
nimuSebze gavamaxvileT. miuxedavad<br />
amisa, madridSi Tormeti<br />
wlis win gamarTul wignis saerTa-<br />
Soriso gamofenaze swored Cveni centris<br />
mier gamocemulma Targmanma _<br />
es federik maioris leqsebis krebuli<br />
gaxldaT _ platinis varskvlavi daimsaxura.<br />
Zalian xSirad gamovcemT samecniero<br />
da samecniero-popularuli xasiaTis<br />
naSromebs. wlebis ganmavlobaSi<br />
am Janris araerTi saintereso wigni<br />
davbeWdeT, maT Sorisaa avTandil nikoleiSvilis,<br />
giorgi mWedliZis, givi<br />
lobJaniZis, omar lanCavas, petre<br />
vaWriZis, guram gabunias, merab<br />
kezevaZis, JuJuna feiqriSvilis, tariel<br />
futkaraZisa da sxvaTa monografiebi,<br />
mecnieruli gamokvlevebi, damxmare<br />
saxelmZRvaneloebi da a.S.<br />
_ TqvenTvis, rogorc gamomcemlisTvis,<br />
centris mier ganxorcielebuli<br />
proeqtebidan romeli iyo gansakuTrebiT<br />
saintereso?<br />
_ bevri wignis dasaxeleba SeiZleba,<br />
magram mxolod ramdenimeze SevCerdebiT.<br />
aTiode wlis win rezo WeiSvilis<br />
samtomeuli gamoveciT. ramdenadac<br />
vici, es saqarTveloSi ganxorcielebuli<br />
pirveli sasaCuqre<br />
gamocema iyo (iqamde e.w. `yuTSi~ moTavsebul<br />
wignebs qarTveli gamomcemlebi<br />
TurqeTSi beWdavdnen). quTaisis sagamomcemlo<br />
centrma, didebuli mxatvris,<br />
giorgi wereTlis mxardaWeriT<br />
SeZlo am proeqtis ganxorcieleba.<br />
swored batoni gogis daJinebuli survili<br />
gaxldaT, rom CanafiqrisTvis<br />
xorci swored quTaisSi Segvesxa da<br />
samtomeuli, rogorc sasaCuqre<br />
gamocema, Cvens stambaSi dagvebeWda.<br />
movaxerxeT kidec. vfiqrobT, sakmaod<br />
saintereso da STambeWdavi gamocema<br />
gamovida. proeqti rezo WeiSvilis 70<br />
wlis iubiles mieZRvna da garkveulwilad<br />
Tavi mouyara mwerlis rCeul<br />
Txzulebebs.<br />
dReisTvis, sagamomcemlo centri<br />
niko nikolaZis TxzulebaTa gamoce-<br />
elguja TavberiZe<br />
SarSan mxatvarma gogi wereTelma yvelasTvis sasurveli samtomeuli<br />
maCuqa _ murman lebaniZis mier Sedgenili qarTuli poeziis `Sedevrebi~.<br />
gamocemis mxatvrul Rirebulebaze saubari, vfiqrob, zedmeticaa. Tumca<br />
aucileblad minda aRvniSno misi Zalze STambeWdavi, gemovnebiT Sesrulebuli<br />
vizualuri mxare da maRali poligrafiuli xarisxi. baton gogis vkiTxe<br />
kidec, albaT `Sedevrebi~ sazRvargareT daibeWda-meTqi da Zalze gamikvirda,<br />
roca gavige, rom gamocema quTaisis sagamomcemlo centrs moemzadebina<br />
da maTive stambaSi iyo dabeWdili.<br />
didi xania, am sagamomcemlo centrs elguja TavberiZe xelmZRvanelobs.<br />
batoni elguja amave dros aTi wignis avtori da araerTi <strong>literaturuli</strong><br />
premiis laureati gaxlavT.<br />
mas agrZelebs. arcTu didi xnis win<br />
merve da mecxre tomebi gamovida.<br />
mkiTxveli meaTe tomsac male miiRebs.<br />
Zalze saintereso iyo giorgi SarvaSiZis<br />
TxzulebaTa ortomeulze<br />
muSaoba. mogexsenebaT, giorgi Sarva-<br />
SiZe afxazeTis ukanaskneli mTavris,<br />
mixeil SarvaSiZis vaJi iyo.<br />
TergdaleulTa Tanamoazrem sakmaod<br />
saintereso <strong>literaturuli</strong> memkvidreoba<br />
datova. is gaxldaT poeti,<br />
dramaturgi, mwvave publikaciebis avtori.<br />
`centris mier momzadebuli ortomeuli<br />
mwerlis nawarmoebTa aqamde<br />
quTaiss<br />
mkiTxveli<br />
arasdros<br />
aklda<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
interviu<br />
~<br />
arsebuli yvelaze srulyofili<br />
gamocemaa. pirvel tomSi misi nawarmoebebi<br />
SevitaneT, meoreSi ki Sarva-<br />
SiZeze dawerili literaturul-kritikuli<br />
da samecniero narkvevebia<br />
warmodgenili. esec sasaCuqre gamocema<br />
gaxlavT, ortomeuli daibeWda gogi<br />
wereTlis Cinebuli mxatvrobiT da<br />
mieZRvna didebuli mwerlisa da sazogado<br />
moRvawis 160 wlis iubiles.<br />
_ ramdenadac vici, centrma akaki<br />
wereTlis 170 wlisTavic SesaniSnavi<br />
gamocemiT aRniSna.<br />
_ diax, didi poetis saiubileo<br />
TariRTan dakavSirebiT, SevadgineT<br />
da gamoveciT misi leqsebisa da poemebis<br />
rCeuli. vimuSaveT vaJa-fSavelas<br />
TxzulebaTa saiubileo gamocemazec.<br />
wels ganzraxuli gvaqvs ilias rCeulis<br />
gamocema, romelic mwerlis 175<br />
wlisTavs mieZRvneba. am saiubileo<br />
proeqtebis idea qalaqis kulturis<br />
samsaxuris yofil xelmZRvanels, gizo<br />
TavaZes ekuTvnis. kulturis samsaxuris<br />
mxardaWeriT am metad mniSvnelovani<br />
proeqtis ganxorcieleba dRemde<br />
grZeldeba.<br />
_ vfiqrob, centris gamocemebidan<br />
gansakuTrebuli aRniSvnis<br />
Rirsia murman lebaniZis mier Sedgenili<br />
qarTuli poeziis samtomeuli,<br />
saxelwodebiT `Sedevrebi”, romelsac<br />
poetis winasityvaoba erTvis. igi<br />
wers: `...momxiblavi ideis ganxorcielebas<br />
ori daZabuli weliwadi<br />
dasWirda. cxovrebis grZel gzaze<br />
mravalgzis azomil-awonil faseulobaTa<br />
xelaxali azomviTa da<br />
awoniT, Cemis fiqriT, Zvirfasi wigni<br />
Sedga~. `Sedevrebi~ marTlac fasdaudebelia.<br />
Cans, rom sagamomcemlo<br />
jgufic Zlier gaisarja mis gamocemaze.<br />
_ samwuxarod, samtomeuli batoni<br />
murmanis gardacvalebis Semdeg gamoica.<br />
Sedgenasa da redaqtirebaSi poetis<br />
meuRle _ qalbatoni elene Wav-<br />
WavaZe iRebda monawileobas. igi siRrmiseulad<br />
icnobda batoni murmanis<br />
mTel Semoqmedebas, niuansobrivad See-<br />
Zlo gaexsenebina da gadmoeca yoveli<br />
frazis poetiseuli gaazreba. samwux-<br />
arod, `Sedevrebisa~ da murmanis eqvstomeulis<br />
gamosvlas verc qalbatoni<br />
elene moeswro. Tumca yovelTvis<br />
sjeroda, rom es wignebi maRalpoligrafiul<br />
doneze daibeWdeboda. aki,<br />
Zlier moswonda iqamde gamocemuli<br />
ortomeuli, romlis SedgenaSic aqtiurad<br />
iyo CarTuli. minda giTxraT,<br />
rom murman lebaniZis wignebis quTais-<br />
Si dabeWdva mxatvar gogi wereTlis<br />
idea da survili gaxldaT. mas Semdeg,<br />
rac Cveni centris mier gamocemuldastambuli<br />
erTi Cveulebrivi wigni<br />
naxa, dagvarwmuna, rom misi Canafiqris<br />
ganxorcielebasac SevZlebdiT.<br />
_ Tqvens mier gamocemuli araer-<br />
Ti wignis Tavfurcelze, _ mxatvari<br />
giorgi wereTelio, weria. profesional<br />
mxatvar-ilustratorebTan mWidro<br />
TanamSromloba nebismieri gamomcemlobisTvis<br />
mniSvnelovania.<br />
momxmareblis yuradRebas xom Tavdapirvelad<br />
wignis garegnuli mxare<br />
iqcevs.<br />
_ gogi wereTelTan mWidro SemoqmedebiTi<br />
kavSiri gvaqvs. Cveni<br />
saukeTeso gamocemebis mxatvroba<br />
swored mas ekuTvnis. male gamova poet<br />
Teimuraz lanCavas ortomeulic, romlis<br />
mxatvarobazec batonma gogim imuSava.<br />
karlo faCulias mxatvroba amSvenebs<br />
Tanamedroveobis didi mwerlis<br />
oTar CxeiZis or romans _ `morCili”<br />
da `lazerSou”. sagamocemlo centri<br />
aqtiurad TanamSromlobs sxva mxatvrebTanac,<br />
maT Soris quTaiseli xelovanebic<br />
arian _ java WeiSvili,<br />
avTandil abesaZe, arCil CogovaZe<br />
(karlo faCuliac xom TbiliselquTaiselia)<br />
da sxvebi. vfiqrob, wigni<br />
mxatvrobis gareSe gausroleli tyviaa,<br />
miznamde vermisuli tyvia.<br />
_ isev avtorebs davubrundeT...<br />
albaT, am wlebis ganmavlobaSi<br />
araerT qarTvel kalmosanTan gimuSaviaT.<br />
gviambeT im SemoqmedebiT<br />
kavSirebze, gansakuTrebiT rom dagamaxsovrdaT.<br />
_ siamovnebiT gavixseneb dReebs,<br />
roca baton magali Toduas wignze<br />
`RvTismSobeli da ieso sparsul poeziaSi~<br />
avtorTan erTad vmuSaobdiT.<br />
wignSi samad-sami ram ewera qarTulad:<br />
gamomcemlobis saxelwodeba, avtoris<br />
vinaoba da saTauri. mogexsenebaT,<br />
sparsuli teqsti marjvnidan marcxniv<br />
ikiTxeba. maxsovs, baton magalis stambis<br />
TanamSromlis xalaTi ecva da<br />
gverdebs TviTon amontaJebda. mere<br />
stambis erT-erTi muSaki gaarkvia<br />
raRac-raRaceebSi. im dros universitetis<br />
reqtori gaxldaT, uamravi<br />
saqme hqonda da wasvla mouwia. diliT,<br />
roca dabrunda da TanamSromlis mier<br />
damoukideblad Sedgenili gverdebi<br />
naxa, aRmoaCina, rom naxevari SecdomiT<br />
iyo damontaJebuli. isev Caicva<br />
xalaTi da muSaobas Seudga. Semdeg,<br />
wignis gverdebis dakecvaSic CaerTo.<br />
ase, rom batoni magali aramarto avtori<br />
gaxldaT wignisa `RvTismSobeli<br />
da ieso sparsul poeziaSi~, aramed<br />
redaqtoric, dammontaJebelic,<br />
damkecav-amkinZvelic da a.S.<br />
kidev ramdeni ram SeiZleba gaixsenos<br />
kacma... magaliTad, batoni rezo<br />
WeiSvili wigns rom Seadgens, Senc<br />
dagekiTxeba, mogewona Tu arao, mere<br />
im principsac gagimxels, Tavad rom<br />
dasasruli me-14 gverdze<br />
13<br />
xelmZRvanelobda da merwmuneT,<br />
muSaobis miseul principsa Tu meTods<br />
msoflio sagamomcemlo praqtikaSi<br />
analogs ver mouZebniT. garda imisa,<br />
rom is didi mweralia, didi moazrovnecaa.<br />
wels batoni rezos TxzulebaTa<br />
Svidtomeulis gamocemas davasrulebT.<br />
_ quTaisis sagamomcemlo centris<br />
wvlili qarTuli wignis ganvi-<br />
Tarebis saqmeSi udavod aRsaniSnavia.<br />
maRali poligrafiuli standartis,<br />
Tanamedrove dizainis, Janrobrivad<br />
mravalferovani gamocemebi gaqvT.<br />
zemoT brZaneT, rom centris prioriteti<br />
upirvelesad qarTuli literaturis<br />
gamocemaa. sainteresoa, ramdenad<br />
adevnebT Tvals axalgazrda<br />
avtorebis Semoqmedebas da rogor<br />
daaxasiaTebdiT Tanamedrove literaturul<br />
procesebs?<br />
_ qarTuli literaturis nimuSebs<br />
intensiurad gamovcemT, vTanamSromlobT<br />
axalgazrda avtorebTanac. maxsovs,<br />
mesameklaseli salome beniZe<br />
dedam gamomcemlobaSi rom mogviyvana<br />
da misi leqsebiT savse rveuli gadmogvca.<br />
im patara gogonas poetur<br />
TxzulebebSi swored is marcvali, is<br />
dvrita ido, ramac imwamsve mafiqrebina,<br />
salome mSvenieri poeti gaxdebameTqi.<br />
gacnobisTanave miiqcia yuradReba<br />
eka qajaias leqsebmac. am wlebis<br />
ganmavlobaSi araerT saintereso<br />
axalgazrda avtorTan mogviwia TanamSromloba.<br />
mixaria, isini dRes mSvenieri<br />
poetebi arian.<br />
_ darwmunebuli var, sagamomcemlo<br />
centris daarsebis Semdeg,<br />
quTaisSi da albaT mTel regionSi<br />
<strong>literaturuli</strong> cxovreba kidev<br />
ufro gamococxlda. asea?<br />
_ ver getyviT sagamomcemlo centrma<br />
mTlianad Secvala Cveni qalaqis<br />
<strong>literaturuli</strong> cxovreba-meTqi, magram<br />
raRac siaxle namdvilad<br />
Semoitana. xSirad ewyoba wignis<br />
prezentaciebi, imarTeba Sexvedrebi<br />
avtorebTan, dialogebi mkiTxvelTan<br />
da a.S.<br />
_ quTaTurebs Soris `xarbi~<br />
mkiTxveli, literaturis damfasebeli<br />
yovelTvis mravlad iyo,<br />
aRarafers vambob mwerlebze, poetebze,<br />
literatorebze.<br />
_ quTaiss WeSmariti mkiTxveli<br />
arasdros aklda. marTalia, dRes ise<br />
aRar etanebian wigns, rogorc adre,<br />
magram literaturis moyvarulni, misi<br />
damfasebelni mainc SemorCnen. mogexsenebaT,<br />
quTaisi cisferyanwelTa<br />
qalaqia, es ki bevrs niSnavs _ aqaurebs<br />
avaldebulebs, sxvebze metad uyvardeT<br />
qarTuli mwerloba, Cveni <strong>literaturuli</strong><br />
memkvidreobis gamziarebelni<br />
iyvnen. rezo WeiSvils uTqvams,<br />
quTaisi aulagebeli sufraao. es sufrebi<br />
erTgvari <strong>literaturuli</strong> asparezoba<br />
gaxldaT, quTaTurebi sayvarel<br />
mwerlebze saubarsa Tu leqsebis<br />
TqmaSi ejibrebodnen erTmaneTs.<br />
Cvens qalaqSi xSirad SexvdebiT mwerlobaSi<br />
gaTviTcnobierebul eqims,<br />
inJinersa Tu sxva specialobis kacs...<br />
erTxel axali gamocemis _ rostom<br />
CxeiZis `qeba sizarmacisas~ prezentacia<br />
poliklinikaSi gavmarTeT. yvelas<br />
ukvirda, eqimebma wignis garSemo gana<br />
sayuradRebo ra unda Tqvano. Tqven<br />
warmoidgineT, medicinis muSakebma ise<br />
safuZvlianad mimoixiles mwerlis<br />
Semoqmedeba da siRrmiseulad<br />
isaubres wignis garSemo, rom, marTali<br />
giTxraT, me TviTonac gakvirvebuli<br />
davrCi. ase, rom mwerali da misi<br />
damfasebeli am qalaqs arasodes moklebia.<br />
_ albaT bunebrivia, Tuki Cvens<br />
saubars daviT miqelaZis mogonebiT<br />
ganvagrZobT. samwuxarod, XIX<br />
saukunis sazogado moRvawis, publicistisa<br />
da literatoris cxovrebisa<br />
da saqmianobis Sesaxeb cota ram<br />
icis Cvenma sazogadoebam. 2009 wels,<br />
sagamomcemlo centrma Tqveni avtorobiT<br />
gamosca biografiuli romani<br />
`nislis tixari”, romelic daviT<br />
miqelaZeze da misi Tanamedrove<br />
quTaisis kulturuli da sazogadoe-
14<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
<strong>gazeTi</strong><br />
interviu 30 marti - 12 aprili 2012<br />
lado kilasonia:<br />
`wigni TavisiT unda damTavrdes~<br />
_ siuJeti rogor aawyve?<br />
_ karga xans mqonda Cafiqrebuli<br />
`don alexandro de la vegas<br />
Canawerebis~ gakeTeba. mindoda amaze<br />
raRac damewera, magram veraferi<br />
movuxerxe. erTxelac saxinkleSi megobris<br />
mier moyolilma ambavma damainteresa.<br />
maSinve gamiCnda idea, es<br />
Canawerebi am ambisTvis damekavSirebina.<br />
mere samegrelos ajanyebisa da<br />
utu miqavas Tema CavrTe. amas mieba<br />
mogzauri wignis idea, romelic saidumlos<br />
atarebs da siuJetic Seikra.<br />
mogvianebiT gadavwyvite, meore romanic<br />
damewera, romelic raRaciT<br />
daukavSirdeboda pirvels.<br />
amasTanave, sruliad damoukidebeli<br />
wigni iqneboda. `dae, ver mpovos urjulom~-s<br />
SesavalSi vambob kidec,<br />
rom es ori wigni erTi ambis sxvadasxva<br />
nawilia. romelia Tavi da romeli<br />
_ bolo, mkiTxvelis gadasawyvetia.<br />
amis miuxedavad, bevrma isini ver<br />
daakavSira, magram dakvirvebuli<br />
Tvali saerTos aucileblad dainaxavs<br />
da personaJebsac amoicnobs.<br />
_ rogorc vxvdebi, erTi teqstidan<br />
meoreSi personaJebis gadayvana<br />
giyvars.<br />
_ es me ki ara, iseT mwerlebs uyvardaT,<br />
rogoric Tomas mani,<br />
folkneri, markesia... maxsovs, rogor<br />
mixaroda, markesis romelime roman-<br />
Si misi moTxrobis personaJs rom amovicnobdi.<br />
Sevecade, es xerxi Cems<br />
nawerebSic gamomeyenebina.<br />
_ ukve ori saTavgadasavlo romanis<br />
avtori xar. rogor fiqrob,<br />
aris es is niSa, sadac Seni Tavis povna<br />
SesZeli?<br />
_ vfiqrob, Cemi niSa jer ar mipovia.<br />
xuTi wigni davwere da yvelgan<br />
sxvadasxvanairi Tematikaa. Zalian<br />
msiamovnebs saTavgadasavlo istoriebis<br />
SeTxzva. am dros Tavad vxal-<br />
dasasruli<br />
isob. aka morCilaZem rom Tqva, mwerlis<br />
sixaruli mogonebis sixaruliao, ai, ase<br />
memarTeba, magram ara mgonia, marto<br />
erTi mimarTulebiT Semovifarglo.<br />
pirveli ori romani metnaklebad istoriul<br />
faqtebs ukavSirdeboda.mesame,<br />
romelsac axla vwer, sruliad gansxvavebulia<br />
_ ufro fantastikisken<br />
ixreba. garda amisa, aris `abelas ambebi~<br />
da `cixe,~ `Robe~ da `usizmroni~ da<br />
es yvelaferi Zalian gansxvavebulia.<br />
_ bolo ramdenime welia, Seni cxovreba<br />
orad gaiyo – es aris sporti da<br />
literatura. amaTgan jer iyo ragbi,<br />
mere _ mwerloba. ar giWirs orives<br />
SeTavseba? miT umetes, rom CvenTan<br />
sportis an nebismieri sxva samyarodan<br />
mosul mwerals eWvis TvaliT<br />
uyureben. zogadad, es ori ram erTad<br />
adamianebs naklebad warmoudgeniaT.<br />
_ ver dageTanxmebiT. alber kamiu<br />
fexburTeli iyo, werda brazilieli<br />
fexburTeli sokratesic. mets ver vixseneb,<br />
is ki vici, rom erTi meores xels<br />
ar uSlis. piriqiT, exmareba. Cems<br />
moTxrobebSi ragbi Zalian xSirad figurirebs.<br />
zogadad, literaturaSi Tematikas<br />
didi mniSvneloba ara aqvs. mTavaria,<br />
kargad dawero, kargad ki imaze<br />
wer, rac Zalian kargad ici. es Tema<br />
TavisTavad `ipareba~ xolme teqstSi da<br />
bunebrivicaa _ rodesac sporti Seni<br />
cxovrebis nawilia, gulgrilad ver<br />
Cauvli.<br />
rogor aRiqvamen sportidan mosul<br />
mwerals adamianebi namdvilad ar vici,<br />
es mkiTxvelzea damokidebuli, Tumca<br />
erTis imedi maqvs _ wigns rom daxedaven<br />
da Seityoben, avtori ragbistiao,<br />
iqneb dainteresdnen da isic waikiTxon,<br />
rac SigniT weria. moewonebaT Tu ara,<br />
maTi gadasawyvetia, mTavaria, jer waikiTxon.<br />
esaubra nana kobaiZe<br />
guram doCanaSvili<br />
kaci, saxelad noe<br />
dasawyisi me-6 gverdze<br />
da, ganagrZobda CamoTvlas uke-<br />
Turebebisa, im, ase pirTamde rom<br />
ukuRmarTulad gamdidrebuliyo<br />
jer kidev atlantida da mere<br />
rogor:<br />
`angarebani da ukeTurebani, zakuvani,<br />
arawmidebani, Tual-borotebani,<br />
gmobani, ampartavanebani,<br />
ugunurebani.<br />
ese yovelni borotni Sinagan gamovlen<br />
da Seagineben kacsa~.,<br />
xolo nayamas gansakuTrebiT sCveoda,<br />
ki, mosamsaxureebisa Tu Semetrfee-bisagan<br />
mTlad gadaxvevamde<br />
`ornamentebi~s gaprialebuli sasmisiT<br />
sasmelis Sesma an saWmelisa<br />
SeWma abzinebuli jamebidan im piri-<br />
Ta romeli piriTc? –<br />
sxvadasxvaveebs, sxvadasxvaavoeeebs,<br />
rogorZalian sCadioda,<br />
da Segvacdina mainc, aqac ki, aqac, da<br />
is ar sjobs rom noes kvlav ufro metad<br />
davxedoT? – ara, – rom avxedoT is mere<br />
ra rom kidobanSia, mokuntuli,<br />
da magram noe markozis rogor-<br />
Zalian mimtevebluri gadmocemis<br />
Semdgom ki daubaneli xeliT rom iRebda<br />
TviT RmerTis mier nebadarTul da<br />
nawyalobev, sazrdos, sul-aRar eTakileboda<br />
es magram ufro Zalian fiqrobda<br />
imaze Tu ratom Seuracxhofda adamiani<br />
ase da metic, mTlad wamdauwum saku-<br />
Tarsa pirs sakuTarsave, mainc –<br />
`Tavisufleba~Ti? – Tavs,<br />
es ena iyo, misi, Tavisi anu suyoveladamianTa,<br />
Cveni,<br />
romeli enis Sesaxebac gamorCeulma<br />
mowafeTaganma qristesi romelsac ise-<br />
elguja TavberiZe:<br />
`quTaiss mkiTxveli<br />
arasdros aklda~<br />
brivi cxovrebis Sesaxeb mogviTxrobs.<br />
_ XIX saukunem uamravi Rirseuli<br />
qarTveli Sva. isini gamudmebiT<br />
ugdebdnen yurs samSoblos majiscemas,<br />
ar zrunavdnen pirad bednierebaze, ar<br />
isxdnen uqmad da ar elodnen, rodis<br />
moxdeboda saswauli _ daiwyeboda<br />
erovnuli gamofxizleba. am adamianebis<br />
mcdelobam saboloo jamSi, udidesi<br />
Sedegi gamoiRo. bevri maTganis<br />
Rvawli saTanadod gamoikvlia da<br />
daafasa STamomavlobam, Tumca arian<br />
iseTebic, `nislis tixaris~ miRma rom<br />
darCnen. erT-erTi imaTgania daviT<br />
miqelaZe _ didi mamuliSvili da Cinebuli<br />
publicisti. `meveles~ fsevdonimiT<br />
werda eris tkivilze, kalmiT<br />
ilaSqrebda rusifikatoruli re-<br />
Jimis winaaRmdeg. miqelaZisa da didi<br />
ilias publicisturi sazomebi TiTqmis<br />
emTxveoda erTmaneTs. daviTma<br />
fsevdonimic ubralo da saqveyno<br />
tkivilis gamomxatveli airCia. mevele<br />
xom naTesis, baR-venaxis mcvels niSnavs.<br />
isic gamorCeuli mcvelTagani<br />
iyo, erTguli guSagi mamulisa. misi<br />
principuloba, gambedaoba gadamdebi<br />
gaxldaT sxvaTaTvis.<br />
marTalia, `nislis tixaris~ Seqmnamde<br />
elguja maRraZis `mevele~ ukve<br />
dawerili iyo, magram im wlebSi, roca<br />
is wigni gamoica, yvelafers Riad ver<br />
ityodi. biografiul romanSi Sevecade,<br />
gamorCeuli qarTveli mokalme<br />
gamecocxlebina.<br />
_ `nislSi gaxveuli~ sxva qarTveli<br />
mamuliSvilebis Sesaxebac xom ar<br />
apirebT daweras?<br />
_ daTa miqelaZis msgavsad miviwyebuli<br />
adamiani uamravia. vfiqrob da<br />
albaT bevri dameTanxmeba, XIX saukunis<br />
quTaisis aRqma warmoudgenelia<br />
kirile lorTqifaniZis, mamia gurielis,<br />
giorgi SarvaSiZis (masze<br />
biografiuli narkvevi am ramdenime<br />
wlis win gamoveci) da sxvaTa gareSe.<br />
albaT male davasruleb muSaobas<br />
Ti didad diadi pativi dasdo rom<br />
feriscvalebis gaxada, damswred, da<br />
visi saxelic aramcTu mcire dasaxlebebs<br />
da adamianebs dedaqalaqsac erTsac<br />
ki-hqvia, dRes,<br />
`nu mravalni hmoZRuriT, Zmano<br />
Cemno! uwyodeT, rameTu udidesi sasjeli<br />
moviRoT~, –<br />
mimovixedoT, dResve amdResac,<br />
Tundac, –<br />
araa, ase?<br />
ganvagrZoT, wmida iakobiT:<br />
`romeli sityviT (qristeTi anu)<br />
ara scTebodis, igi sruli kaci ars,<br />
SemZlebel ars igi aRvir-xsnad yovlisave<br />
guamisa (_ . . .igia srulqmnili<br />
kaci, romelsac ZaluZs daurveba Tavisi<br />
xorcis)~<br />
da,<br />
`ukueTu cxensa aRvirni aRusxniT<br />
damorCilebad Cuenda igi, da yoveli<br />
guami misi movaqcioT~, – rac: Cven lagamiT<br />
viurvebT cxenebs, raTa<br />
dagvemorCilon da Cvens nebaze vaTamaSebT<br />
mTels maT sxeuls,<br />
dasasruli<br />
biografiul romanze, romelic kirile<br />
lorTqifaniZis cxovrebasa da<br />
moRvaweobas eZRvneba. vfiqrob, sa-<br />
Tanadod Seuswavleli da Seufasebelia,<br />
aseve, lavrenti ardazianis Rvawli<br />
da damsaxureba qarTuli mwerlobis<br />
winaSe. minda es gvar-saxeli axleburad<br />
gavacno fulze daxarbebul<br />
adamianebs da maTac, vinc arasodes<br />
yofila vercxlismoyvare.<br />
_ maxsovs, Tavis droze, didi interesi<br />
gamoiwvia romanma `airevi<br />
iveria, anu jentlmen solomon aSordias<br />
cxovreba da Sexedulebani~,<br />
romelic quTaisis sagamomcemlo<br />
centrma gamosca.<br />
_ `solomon aSordiaze~ didxans<br />
vmuSaobdi, weriTac karga xans vwere.<br />
muSaobis procesSi uamravi masala<br />
damigrovda. Cvens arqivSi, dokumentebiT<br />
savse Tormeti saqaRaldea. Ti-<br />
Toeuli maTgani amovikiTxe da amovwere.<br />
odesRac albaT am dokumentebsac<br />
gamovcem. mokled, `solomon aSordias~<br />
gacnobis Semdeg, mkiTxvels<br />
galaktionis palindromis wakiTxvisas<br />
aRar gauCndeba kiTxva, ras niSnavs `ai<br />
droSa, aSordia~- o. arada, Cemi daintereseba<br />
aSordiaTi swored am<br />
frazidan daiwyo.<br />
_ rogorc gamomcemelsa da mwerals<br />
samomavlod ra gegmebi gaqvT?<br />
_ rogorc mogaxseneT, wels,<br />
quTaisis sagamomcemlo centri ilias<br />
TxzulebaTa `rCeuls~ gamoscems, dasruldeba<br />
rezo WeiSvilis Svidtomeulze<br />
muSaobac, mkiTxvels niko<br />
nokolaZis meaTe tomsac SevTavazebT.<br />
gegmebi bevria.<br />
literaturul saqmianobas rac Seexeba,<br />
sitematurad vwer eseebs akakize.<br />
isini warmodgenili iqneba wignSi saxelwodebiT<br />
`an ganjaSi, anda saiqioSi~.<br />
axlaxan davasrule pamfleti daTa<br />
aSordiaze.<br />
esaubra Tamar Juruli<br />
magram,<br />
ra Zneli iyo, Cve-kacTamieri<br />
`Tavisufleba~Ti, es, Cvenive Tavis<br />
daurveba vidre cxenebis, cxenis gaxednvas<br />
ra undoda, siyoCaRe da imisi jani,<br />
xolo es Tavi, sakuTari, Cvenii? – eeh...<br />
– icoda noem, es,<br />
da cxenebs ki ara, Cvensa mierv agebulsa<br />
xomaldebsac xom –<br />
`aha esera navebica igi did-didebi<br />
da ficxelTagan qarTa mimotacebulni<br />
moiqcevian mcirisagan saWisa,<br />
vidreca-igi hnebavn mislva¡ mmarebelsa<br />
mas maTsa~... – ... patara saWiT iqiT<br />
miaqcevs menave navs, saiTac ki hsurs,<br />
xolo Cveni mimqcevi, anu raxSirad<br />
damaqceveli?: –<br />
`egreca ena¡ mcire aso¡ ars da<br />
didad maRlis. aha esera mcireman cecxlman<br />
raodeni nivTi aRagznis!~,<br />
da, magram Cvenda rogorsa-<br />
Wirad? –<br />
gagrZeleba Semdeg nomerSi
30 marti - 12 aprili 2012<br />
vidre iustinas marcinkeviCusis pirovnebisa da misi Semoqmedebis Sesaxeb mcire informacias litvuri<br />
literaturis specialistisagan miviRebT, oriod sityvas swored masze, nana deviZezec unda mogaxsenebT.<br />
Cven maSin marcinkeviCusis wigns sabWoTa jarji sivrceSi iseT fxoveli<br />
uCveulo `disidentur dawesebulebaSi~ vamzadebdiT,<br />
rogoric mxatvruli Targmanisa da <strong>literaturuli</strong> urTierTobebis mTavari saredaqcio kolegia iyo.<br />
jarji fxoveli<br />
nanas mier mowvdili SesaniSnavi bwkareduli Targmanebi gasuli saukunis `baltiispiruli literaturis~ am<br />
samocianelis Semoqmedebidan iseT interessa da aRtacebasac ki iwvevda CvenSi, rom jemal ajiaSvilma, givi<br />
gegeWkorma, giorgi niSnianiZem da me, Tqvenma mona-morCilma siamovnebiT daviwyeT misi lirikisa da istoriuli<br />
Janris dramebis (leqsad) Targmna, magram, samwuxarod, rogorc ara erTsa da or saSur saqmes, arc amas ewera,<br />
mizezTa sxvaTa da sxvaTa gamo, bolomde miiyvana.<br />
airia qveyana...<br />
gulgrilTa Tu moSurneTa xeliT `daSrites~ <strong>literaturuli</strong> cxovrebis es `oboli oazisi~ da ai, axla fragmentulad<br />
Tu gviwevs im `auxdeneli Zvelis~ warmoCena iavarqmnili kolegiidan...<br />
nana deviZe:<br />
`1998 wlis 6 maiss venis universitetis did darbazSi litvel poetsa da dramaturgs, iustinas marcinkevi-<br />
Cuss gadasces evropaSi erT-erTi prestiJuli da elitaruli premia, romelic germaneli mwerlisa da filosofosis<br />
iohan gotfrid fon herderis saxels atarebs da yovelwliurad eniWebaT aRmosavleT evropis xelovanT<br />
da mecnierT.<br />
amas garda, poeti kidev erTi premiis laureati gaxda. polonuri penklubis gadawyvetilebiT, mas mieniWa<br />
premia litvuri warmoSobis poloneli poetis, adam mickeviCis lirikis TargmanisaTvis.<br />
litvis saxalxo poetis, iustinas marcinkeviCusis Semoqmedebas qarTveli mkiTxveli TiTqmis ar icnobs,<br />
maSin, rodesac igi Zalze popularulia ara marto Tavis samSobloSi, aramed mis farglebs gareTac.<br />
iustinas marcinkeviCusi 1930 wels daibada. 1954 wels vilniusis saxelmwifo universitetis istoriafilologiis<br />
fakulteti daamTavra. leqsebis beWdva 1953 wlidan daiwyo da imTaviTve xalxis didi siyvaruli<br />
da simpaTia daimsaxura.<br />
marcinkeviCusis samyaro lirikaSi ixsneba... aq vlindeba misi Semoqmedebis ZiriTadi motivebi, misi pirovnebis<br />
ZiriTadi sulieri siRrmeebi. samyaro, misi mTlianoba da am samyaroSi adamianisa da uSualod litveli<br />
kacis roli, swored maSin, roca sabWoTa oficiozi xalxSi erTiani samSoblos ideas nergavda, roca litvel<br />
studentebs universitetis kedlebSi Tu mis gareT dainebis waRiRinebac ki ekrZalebodaT, iustinas marcinkevi-<br />
Cusi <strong>literaturuli</strong> tribunidan xmamaRla da amayad acxadebda, rom igi suliT xorcamde litvelia da rom<br />
Tavisi patara qveynis ukvdavebis rwmenas veravin da veraferi Searyevda. igi axal Taobebs yovelTvis axsenebda<br />
maTi samSoblos gmirul warsuls, maTi winaprebi Tu rogori tkiviliT ikvlevdnen gzas saxelmwifoebriobisaken,<br />
qristianuli religiisaken, romelic kulturul evropasTan kvlav dabrunebisa da masTan Serwymis<br />
erTaderTi garanti iyo. poets gauneleblad stanjavda ZalmomreobiT daCagruli mamuli; swored am tkivilis<br />
gamoZaxilia misi lirika Tu istoriuli dramebi, romelic Tavis droze mxatvruli Targmanis mTavar saredaqcio<br />
kolegiaSi mzaddeboda, magram... ratom ar ixila mzis sinaTle, amis Taobaze marcinkeviCusis am lirikuli<br />
leqsebis mTargmnelma Tavad ukve mogaxsenaT~.<br />
aqve mec unda mogaxsenoT, rom marcinkeviCusma damoukidebel, suverenul samSobloSi TiTqmis ori aTeuli<br />
weli ufro aRmatebuli SemoqmedebiTi cxovrebiT icxovra, mravali maRali jildo da premia daimsaxura da<br />
ukve oTxmocsgadacilebuli saxalxo poeti SarSan gardaicvala.<br />
iustinas marcinkeviCusi<br />
samSoblov Cemo<br />
hoi, samSoblov, vel-mindvrebis Wrelo pepelav,<br />
Seni xasxasa mdeloebi xsovnaa Cemi...<br />
vxedav Tavsafrebs, soflis maRal orRobebiT rom<br />
SensaviT freniT eklesiis gzas mihyvebian...<br />
hoi, samSoblov, waqceulo cerad WiSkaro,<br />
xis kovzo, tarSi gadamtydaro, utaro danav,<br />
bavSvobis baRSi Cakargulo wminda biliko,<br />
sad sanTeliviT dResac krTeba dedis xateba...<br />
mamiseulo gabzarulo xis fexsacmelo,<br />
Tbili rZiT savse saRamois Jamis badiav,<br />
cxovelmyofelo dis locvano! o, dedaenav,<br />
vaSlo WinWarSi Cavardnilo... o, dedaenav...<br />
hoi, samSoblov, xmela puris momcro natexo,<br />
Ramis wyviadSi avadmyofis xvelav gabmulo,<br />
sablis nawyveto, Zroxis Tbilo drunCo<br />
da dorblo,<br />
hoi, netaro ziarebav, samSoblov Cemo.<br />
Sen, lampis SuSav, gaWvartlulo, windis narRvevo,<br />
daSlilo kasro, awowilo Wvavis bululo,<br />
aryis xis wveniT Tavmodgmulo Wrelo qoTano,<br />
ZenZis fTilav da cad asulo buxrebis kvamlo!..<br />
aryis WalebSi mogugune Cemo gugulo,<br />
Cemi bavSvoba samSoblois idumal fesvebs<br />
aq eZiebda, rom viT sasos CasWideboda,<br />
raic, mowifuls, dRemde Tan mdevs savanesaviT...<br />
hoi, samSoblov, Cemo Wrelo, Wrelo pepelav! _<br />
Sens gatanjul da moSlil zRurblze auracxeli<br />
Zevs jadosnuri sityva dRemde, romlebsac, vaglax,<br />
amieridan, mgoni, arvin miubrundeba!!.<br />
poezia<br />
Cemi dumiliT<br />
sityvis Seqmna Sen erTma ici!..<br />
Sen ametyveleb, Turme risi patronic me var<br />
da arc ki vuwyi...<br />
gulmowyale nebaa Seni,<br />
raTa isini Cem simRerad iwodebodnen...<br />
`gamozafxulis pirze mTvare mzes dawindvia~* _<br />
miugdeT yuri: mze mTvaresTan uRels Sebmia...<br />
poetis cxovreba<br />
sagaloblebad aRuvlendnen mimwuxris locvans,<br />
arc selis cexvis miukliaT naduri misTvis,<br />
Wvavis Znis ZirSic ifofina erTi xanoba,<br />
sakuWnaoSi, moSiebuls, Tvalic ki mohkres...<br />
*litvuri xalxuri leqsidan.<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
Targmani<br />
mere, ubralod, uTxres, gadi xalxSi da... saca<br />
kaci Segxvdeba, qudis moxda Sen daaswaro...<br />
ra siwmindea, vin ra icis,<br />
es qudis moxda<br />
_ salami yvelas, yvelas! _<br />
Sen purs,<br />
Sen cremls,<br />
Sen oxvras!<br />
...da raic Tqvengan mec mrgebia,<br />
iseTi mZime<br />
ganZia... ver vZlev,<br />
viT WeSmarit<br />
jvarsa da imeds...<br />
arada, saca ar vyofilvar<br />
(iwameT RmerTi!),<br />
iq ranairad davbrundebi,<br />
mibrZaneT erTi!<br />
fragmentebi `fiqris avtoportretidan~<br />
***<br />
mravalTumravles veZas ukve dawafebuli<br />
axlaRa vfiqrob: ucabedi rad mtanjavs iWvi?..<br />
ra aris igi – Semecneba?.. raRac mefuri?!.<br />
Tu sxva ram... risi SecnobisTvis ar myofnis niWi...<br />
xom WeSmaritad RvTaebrivi sidiadea<br />
adamiani, balaxi da, Tu gnebavT, miwa! _<br />
maT Soris Suris arc kedeli da arc badea,<br />
erTurTs sisavsiT erwymian da Sekvrian ficad...<br />
radgan wveTiviT diadia TiToeuli<br />
da yvela erTad mzis daria, Ze adamisa<br />
arcros yofila namcecobis bediT Zleuli,<br />
roca meufe brZanebula Tavis Tavisa...<br />
kacis fiqrsac xom frinveliviT uyvars simaRle! _<br />
Tvinierebi zogjer xelis gulzec gvisxedan...<br />
fiqrebs rad aWriT frTebs,<br />
rad arTmevT Cveul silaRes, –<br />
vin agebs pasuxs, avyolivarT netav vis nebas?!<br />
o, veberTela qalaqebis aw bnel quCebad<br />
qceulo Cveni drois mZime labirinTebo,<br />
Tendeba ukve! cincxal fiqrebs nu eurCebiT,<br />
gamoifxizleT, mze sacaa amoenTeba!<br />
***<br />
bevri ram ar msurs, mxolod xsovnis minda metoba...<br />
ukidegano – ganTiadi, mze – ciskriT mxedi,<br />
gamoRviZeba Ramis Semdeg, codvis Sendoba,<br />
mxolod – imedi, gnebavT, zogjer uimedobac, –<br />
Cem fanjarasTan Camomsxdari yvavi da mtredi...<br />
ros msurs gavigo idumali ena imaTi,<br />
saubris azri – xmiT... dumiliT... maTi – saxeba...<br />
uilajobis yelSi mwvdeba fiqri kvimati<br />
da interesi Secnobisa wuxils mimatebs, _<br />
sicocxle hqvia Tu sikvdili amas saxelad?!<br />
15<br />
ori simRera<br />
1. rogorc ki xeli gugulis frTas Sevaxe, umal<br />
`gugu-gugu~-o wascdaT aryis vrcel<br />
Walebs mdumarT.<br />
rogorc ki xeli torolis frTis Sevaxe bumbuls,<br />
umalve yana daemsgavsa mgalobel bulbuls.<br />
da roca jvari umZimesi avwie mxrebiT,<br />
litvas aRmoxda gatanjulis godebis xmebi...<br />
2. litvav, RvTis Tvalze gayinulo obolo cremlo,<br />
gemudarebi, uTqmelobiT arodes evno;<br />
`ara~-ze `ho~ da `ho~-ze `ara~ arasdros ar Tqva,<br />
mamaRmerTi xom gansacdelSi ar tovebs marTalT!<br />
Tund qvadqceulma, Senc iyivle WeSmarit gzisa,<br />
rogorc muxaze molaRuri ikivlebs, ise!..<br />
***<br />
survilwagvrilebs moec simSvide,<br />
gaucinarebs – mze da mzis guli...<br />
iyavi laRi, rom Citebs da bavSvebs uyvarde!<br />
fesvi susti da zro Zlieri saxea Seni,<br />
Cven Soris cxovrob da Cven SeniT Sengan Tu gvesmis<br />
amonakvnesi Seni sulis – eh, xalxo, xalxo!..<br />
ise saTuTad gveyureba gulisTqma Seni,<br />
rom uneburad vCerdebiT da Tvals cas avapyrobT<br />
da simaRle da silaJvarde gvaognebs misi...<br />
oRond, RmerTmani, arc ki vici, momeCvena Tu<br />
axlac Sevyureb cxovelmyofel Sen naTel Tvalebs<br />
da muStad Sekrul auracxel xelebs aRmarTuls...<br />
es yovelive nuTu iyo da umal gaqra!..<br />
saRamo<br />
me arsad waval,<br />
saseirnod dRes guls gavuSveb...<br />
ise brwyinvale saRamoa,<br />
versad wauxval...<br />
eniTuTqmeli ra sisavse<br />
igrZnoba irgvliv...<br />
ra simsubuqe – samSoblois<br />
lurji kvamliviT...<br />
da SoriT, SoriT meyureba<br />
xma simRerisa:<br />
`iseTi xiblis saRamoa,<br />
versad wauxval...~<br />
Tavad ar waval,<br />
saseirnod dRes guls gavuSveb,<br />
oRond, erTsa gTxovT,<br />
emand, nebsiT Tu uneblied,<br />
ar SemdgeT fexiT,<br />
saRamoa eniTuTqmeli.<br />
Targmna givi Sahnazarma
16<br />
esse<br />
Temur gabunia<br />
sartri folkneris winaaRmdeg<br />
mainc ratom xdeba warsuli amdeni<br />
ngrevisa da borotebis saTave? imis<br />
gamo xom ara, rom xSirad brmad da instiqturad<br />
Rebuloben mas, yovelgvari<br />
analizis gareSe? folkneri am<br />
kiTxvaze pirdapir pasuxs ar iZleva,<br />
Tumca is erTgvar mxatvrul miniSnebas<br />
akeTebs. `sartorisSi~ moqmedebis ganviTarebisas<br />
sakmaod didi adgili aqvs<br />
daTmobili ZaRlebis aRweras. es<br />
SemTxveviTi ar unda iyos da arc pirveli<br />
da ukanaskneli (gavixsenoT trilogia,<br />
sadac mwerali snoupsebs<br />
virTxebsa da vefxvebs adarebs, roca<br />
unda, rom xazi gausvas maT momxveWelobasa<br />
da sisastikes). axalgazrda<br />
baiards romanSi ori wlis seteri<br />
dahyveba, moxuc baiards ki beberi ZaRli,<br />
romelic patroniviT gamo-<br />
TiSulia gare samyaros sibrmavis gamo<br />
(moxuci baiardi naxevrad yru iyo). Tu<br />
gavixsenebT imasac, rom ZaRlis, iseve<br />
rogorc yvela cxovelis moqmedeba,<br />
brma da instiqturia, uneblied Sei-<br />
Zleba dagvebados kiTxva: xom ar igrZnoba<br />
analitikur azrovnebas moklebul<br />
adamianTa da brma instiqtebs damonebul<br />
cxovelTa aRwerisas mwerlis<br />
survili, mkiTxvelSi sulieri sibrmavisadmi<br />
erTgvari protestis<br />
grZnoba gaaCinos? am Tvalsazriss aRrmavebs<br />
erTi epizodic `sartorisidan~,<br />
sadac folkneri ukve<br />
aSkarad adarebs omSi wasul Zmebs xmaurian<br />
ZaRlebs: `Semdeg is wavida, Tavis<br />
ZmasTan erTad, omma isini ise daamwyvdia,<br />
rogorc or xmaurian ZaRls<br />
gamoketaven xolme sadRac Sors,<br />
sadgomSi...~ (`sartorisi~).<br />
folkneri kidev erT mxatvrul<br />
miniSnebas akeTebs romanSi, riTic xsnis,<br />
Tu ram miiyvana sartorisebi ganadgurebamde.<br />
is maT ganwirulobas<br />
franguli xalxuri eposis gmiris, rolandis,<br />
bedukuRmarTobas adarebs.<br />
ram daRupa raindi? gadaWarbebulma<br />
siamayem. man ar Cabera sayvirs, raTa<br />
exmo maSvelisTvis, roca uWirda. sartorisebic<br />
ampartavnebam daRupa, maT<br />
araTu uari Tqves daxmarebaze, aramed<br />
imis aRiarebac ki ar surdaT, rom uWirdaT...<br />
mweralma nobelis premiis miniWebisas<br />
warmoTqmul Tavis cnobil sityvaSi<br />
daasaxela kidev erTi mizezi, rac,<br />
misi azriT, adamianis tragediis<br />
safuZveli iyo: `Cveni dRevandeli<br />
tragedia saerTo da yovlismomcveli<br />
SiSia, romelsac imden xans ganvicdidiT,<br />
TiTqos SeveCvieT kidec~. folkneris<br />
personaJebsac TiTqos swored es<br />
yovlismomcveli SiSi amoZravebT,<br />
roca isini garbian, avtokatastrofebSi<br />
xvdebian an Tavs iklaven. xandaxan<br />
isini TavSesafars eZeben, magram maT<br />
mier napovni TavSesafari arasaimedo<br />
aRmoCndeba xolme. gaqcevis Taviseburi<br />
gza aqvT sartorisebsac. `redlou<br />
momklavs me xval, radgan uiara-<br />
Ro viqnebi. me daviRale kacis kvliT...~,<br />
ityvis joni, romelic 1876<br />
wels gardaicvala. `omma kargi sababi<br />
misca jons, rom moeklaT~, _ ityvian<br />
ufrosi jonis SviliSvilze, romelic<br />
1918 wels daiRupa. (`sartorisi~).<br />
riTia gamowveuli folkneris personaJebis<br />
aseTi fataluroba? iqneb,<br />
marTalia sartri, roca ambobs,<br />
`prustma da folknerma ubralod Tavi<br />
mokveTes dros; maT uaryves momavali,<br />
sazomi Tavisufali qmedebisa?~ iqneb,<br />
SeiZleba `mogwondes~ folkneris `ostatoba~,<br />
magram `ar gwamdes misi<br />
metafizika~, radgan haidegers uTq-<br />
dasasruli<br />
vams: `ararsebulis momavali mainc momavalia,<br />
Tundac adamianur realobas<br />
win araferi elodes, Tundac daxuros<br />
Tavisi davTrebi, misi yofa gansazRvrulia,<br />
sakuTari Tavis molodiniT~,<br />
yvela imedis daSreta ar gamoricxavs<br />
adamianTa SesaZloblobebs, esaa<br />
ubralod `gza im SesaZleblobebis<br />
imedad yofnisa~. folkneris personaJs<br />
qventins ki (haidegeris debulebis<br />
sawinaaRmdegod) `yvelaze metad<br />
sikvdili uyvarda. mas mxolod<br />
sikvdili uyvarda. uyvarda da cxovrobda<br />
sikvdilis winaswarganzraxul<br />
da TiTqmis avadmyofur molodin-<br />
Si...~ (`xmauri da mZvinvareba~). ra Sei-<br />
Zleba iTqvas amis Sesaxeb?<br />
sartris pozicia wminda egzistencialuria.<br />
Tavisi poziciidan mas sruli<br />
ufleba qonda eTqva is, rac Tqva.<br />
platons Tavisi poziciidan SeeZlo,<br />
ieriSi mietana homerosiseul RmerTebze<br />
da gamoeTqva azri, rom poetis<br />
mier RmerTebisadmi adamianuri Tvisebebis<br />
miwera, sruli uazroba iyo.<br />
tolstois, Tavisi poziciidan, albaT,<br />
hqonda ufleba, Taviseburad daenaxa<br />
Seqspiri. folknersac hqonda ufleba,<br />
ar mowoneboda Tavisi Tanamedrove<br />
evropeli mwerlebi da eTqva, rom `maT<br />
daiviwyes mebrZoli sulis problemebi,<br />
mxolod xorciel vnebebze weren,<br />
rac igivea adamianis dasasruls<br />
uyurebde da Sen TviTonac monawileobas<br />
Rebulobde masSi~. es geniosebis<br />
davaa da mas mxolod sikeTis motana<br />
SeuZlia xalxisTvis, radgan mwerlebsa<br />
da filosofosebs erTi saerTo misia<br />
aqvT _ monawileoba miiRon adamianis<br />
sulier ganviTarebaSi...<br />
kritikosebi xandaxan aWarbeben,<br />
roca fsiqoanalitikuri sqemebis<br />
morgebas cdiloben folkneris Semoqmedebisadmi.<br />
qventins, rogorc amas<br />
Tavad folkneri migvaniSnebs, incestis<br />
Seusrulebadi survilis gamo ar<br />
mouklavs Tavi, mas ubralod ver warmoedgina,<br />
ecxovra da damkvidrebuliyo<br />
im samyaroSi, sadac misi dis pativi<br />
Seilaxa.<br />
Tavis mxriv, sainteresoa sartris<br />
egzistencialuri debulebebic, Tumca<br />
maT Cven aqsiomebad ver miviCnevT<br />
da Tuki mkiTxveli Tavis TavSi ver aRmoaCens<br />
`folkneris adamians, arsebas,<br />
romelic moklebulia SesaZleblobas<br />
da ganimarteba mxolod imiT, rac iyo~,<br />
es SeiZleba Tavad mkiTxvelisTvis uke-<br />
Tesic iyos da ai, ratom: sisastike,<br />
gulqvaoba, ngreva da sikvdili mwerlisTvis<br />
ubralod is instrumentebi<br />
iyo, romlebze dakvriTac cdilobda,<br />
mkiTxvelSi winaaRmdegobis Zala<br />
gaeRviZebina, romelic mas cxovrebiseuli<br />
sirTuleebis gadalaxvaSi daexmareboda,<br />
daubrunebda dakargul rwmenasa<br />
da siyvaruls.<br />
_ ratom arian, batono folkner,<br />
Tqveni gmirebi aseTi dawyevlilebi da<br />
gadagvarebulebi? _ hkiTxes erTxel<br />
mwerals, razec man ase upasuxa:<br />
_ mxolod imaze rom vwero, rac<br />
kargi ram xdeba Cems qveyanaSi, es imas<br />
ar niSnavs, rom cudi gamoswordeba.<br />
diax, sartris dakvirveba, romli-<br />
Tac is haidegeris egzistencialuri<br />
filosofiis safuZvelze cdilobs,<br />
mweralSi metafizikuri xedva aRmoa-<br />
Cinos, sainteresoa da mizanSewonili<br />
mecnieruli TvalsazrisiT, magram,<br />
aqve unda davsZinoT, rom filosofossa<br />
da xelovans gamoxatvis sxvadasxva<br />
forma gaaCniaT.<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
<strong>gazeTi</strong><br />
gamodis saqarTvelos kulturisa da ZeglTa<br />
dacvis saministros finansuri mxardaWeriT<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
<strong>gazeTi</strong><br />
gamosaTxovari<br />
erlom axvledians yvela icnobda,<br />
visac unda scnoboda.<br />
igi iyo cnobili pedagogis sergo axvledianisa<br />
da varinka dadianis vaJi;<br />
cnobili mecnieris giorgi axvledianis<br />
ZmisSvili.<br />
cnobili mwerlis guram rCeuliSvilis<br />
uaxloesi megobari;<br />
cnobili wignebis `vano da niko~, `Zveli<br />
da axali saxelebi~, `koRo qalaqSi~<br />
avtori;<br />
cnobili filmis `araseriozuli<br />
kaci~-s scenaris avtori;<br />
mTawmindis ZirSi mdebare cnobili saxlis<br />
binadari (swored am saxlis sxvenSi<br />
daiwera guram rCeuliSvilis ramdenime<br />
saukeTeso moTxroba). saxlisa, romelic<br />
bavSvis naxats hgavda: mibrecil-mobrecili<br />
qvis kedlebi, sxvadasxva zomis fanjrebi<br />
da TavisdReSi Ria kari.<br />
es is cnobili saxli iyo, romelze gavliTac<br />
SegeZlo mokleze mogeWra da mTawmindaze<br />
asuliyavi.<br />
Tu vincobaa kars Caketavda, Cndeboda<br />
warwera: `nu awvalebT kars, adamianebi<br />
ara xarT~?!<br />
patara, skandinavur zRaparSi aRwerili,<br />
mouvleli da idumali baRi. im baRSi<br />
idga xis, wvimisagan gaSavebuli magida da<br />
grZeli skami. skams miuaxlovdebodi Tu<br />
ara, yanyals iwyebda. ratom iZenda es yvelaferi<br />
gansakuTrebul mniSvnelobas,<br />
mxolod im wlebma ician.<br />
WiSkari `cal yunwze~ ucnaurad amotrialebuli<br />
ekida ise, rom WiSkaric kariv-<br />
30 marti - 12 aprili 2012<br />
cnobili saxlis binadari<br />
iT sul Ria iyo. oRond patronis gareSe<br />
verc WiSkarSi Seeteodi, verc karSi.<br />
saZineblis karidan marjvena kuTxeSi<br />
naxSiriT ewera:<br />
axvlediani sergo pedagogi<br />
dadiani varinka diasaxlisi<br />
axvlediani madona arqiteqtori<br />
axvlediani erlom scenaristi<br />
axvlediani anna Cvili.<br />
es kedeli Cven, mis studentebs, tajmahalis<br />
kedeliviT mogvwonda da aRgvafr-<br />
Tovanebda. mogvwonda am saxlSi gamefebuli<br />
siRaribe da ubraloeba _ siRaribes<br />
gemos Tu gaugeb, aRarasodes Segawuxebso<br />
_ gvmoZRvravda.<br />
es ucnauri saxli Cvens jer kidev mofarfate<br />
sulebs ise awrTobda, arafers<br />
imCnevda.<br />
ivane javaxiSvilis universitetSi kinodramaturgias<br />
rezo gabriaZe gvaswavlida.<br />
moulodnelad mis nacvlad auditori-<br />
Si Semovida 39 wlis saTvaliani axalgazrda.<br />
Semovida da gamogvicxada: me unda gaswavloT<br />
is, rac TviTonac ar vici, amitom<br />
daRonebuli movdiodi Tqvensken. gzaSi<br />
mamakacebs jibeebze vakvirdebodi. Sarvals<br />
vikerav da mindoda gamomecno, rogor<br />
akereben jibes.<br />
Cven maSinve mis tyveobaSi aRmovCndiT.<br />
mere mTeli jgufi Sin dagvpatiJa.<br />
Segviyvara yvela cal-calke da er-<br />
Tad.<br />
ise gvaswavlida yvelafers, arafers<br />
gvaswavlida.<br />
uSecdomod ar ucxovria. dgeboda<br />
dro, roca vfiqrobdiT, es is ar aris, rac<br />
gveCveneboda.<br />
axla vfiqrobT, es is iyo, rac gveCveneboda...<br />
roca yvelas uyvarxar, visac unda uyvarde,<br />
roca aseTi gansacvifrebeli<br />
wignebis avtori xar, roca Seni leqsis ori<br />
striqoni jer kidev didi xnis win svamda<br />
saWirboroto kiTxvas: `nuTu es iyo yvelaferi,<br />
nuTu es iyo, idge, Wvretde,<br />
rogor midis nislSi warsuli?~ sikvdili<br />
droulia da Sveba.<br />
siyvaruliT gemSvidobebiT:<br />
leila beroSvili<br />
ramaz Sengelia<br />
manana kiknaZe<br />
gia gorgoZe<br />
gia macaberiZe<br />
xaTuna lorTqifaniZe<br />
maka filina<br />
konkursi<br />
`<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong>~ saqarTvelos kulturisa da<br />
ZeglTa dacvis saministros mxardaWeriT<br />
acxadebs konkurss:<br />
publicistika. kritika. eseistika.<br />
avtorebma erTi gamouqveynebeli publicisturi,<br />
kritikuli an eseisturi nawarmoebi, romlis moculobac<br />
ar unda aRematebodes 25 000 kompiuterul aso-niSans, unda<br />
gamoagzavnon eleqtronul misamarTze:<br />
konkursi2012@yahoo.com<br />
nawarmoebs Tan unda erTvodes avtoris piradobis<br />
mowmobis asli da telefonis nomeri.<br />
nawarmoebis gamogzavnis bolo vadaa 2012 wlis 5 aprili.<br />
sami gamarjvebuli avtori dasaxeldeba maisSi.<br />
gamarjvebulebs gamoavlens xuTi literatorisgan<br />
Semdgari Jiuri.<br />
gamarjvebuli nawarmoebebi gamoqveyndeba<br />
`literaturul gazeTSi~.<br />
I premia _ 1000 lari<br />
II premia _ 800 lari<br />
III premia _ 600 lari<br />
redaqtori irakli javaxaZe<br />
redaqtoris moadgile uCa SerazadiSvili<br />
Jurnalistebi xaTuna alxaziSvili, nana kobaiZe, Tamar Juruli<br />
tel.: 2292196; mob. tel.: (577)742277; (599)269852; e-mail: litgazeti@yahoo.com